Upload
lydung
View
218
Download
2
Embed Size (px)
Citation preview
dr i nż . S ta ni s ł a w Ka rczma r czy kmo bi l +4 8 6 0 3 6 42 6 50
ma i l to : s ka rcz ma rczy k1 @p o cz ta .o ne t .p l
dr inż . Wies ła w Berezamo bi l +4 8 5 0 1 5 80 3 45
ma i l to : w ie s la w .bereza @o ep k.p l
K B - PROJEKTY KONSTRUKCYJNEspó łka z ogran i czon ą odpowied zi alnością
3 0 -0 1 0 Krak ó w, u l . Ł ok i e tk a 8 C /7 0tel. +48 (12) 4310449 fax. +48 (12) 6319089 N IP 9 4 5 -2 0 8 -1 0 -5 9
EKSPERTYZA STANU TECHNICZNEGOOBIKETÓW BUDOWLANYCH
PARKU IM. ANNY I ERAZMA JERZMANOWSKICHW KRAKOWIE
Inwestor: Zarząd Zieleni Miejskiej w Krakowie30-059 Kraków, ul. Reymonta 20
Projektant: KB – Projekty Konstrukcyjne Sp. z o.o.30-010 Kraków, ul. Łokietka 8C/70
Zespół autorski: dr inż. Stanisław Karczmarczykupr. nr 224/69
dr inż. Wiesław Berezaupr. nr 146/2001
mgr inż. Wojciech Metych
Kraków, sierpień 2017
Ek sp er t yz a s t an u t ech n i czn eg o ob i ek tó w b u d o wlan ych Pa r k u im. An n y i Era zma J er zma n o wsk i chw Krak o wi e
2017.09.08 Park Jerzmanowskich - Ekspertyza 2
Spis treści
1. Cel i zakres opracowania.................................................................................... 3
2. Podstawa opracowania ....................................................................................... 4
3. Opis warunków wodno - gruntowych ............................................................... 6
4. Opis ogólny zespołu pałacowo – parkowego..................................................... 8
5. Ocena techniczna stanu istniejącego ............................................................... 11
5.1. Mury i ogrodzenia ....................................................................................................................... 12
5.2. Kładki nad rzeką Drwinką .......................................................................................................... 24
5.3. Elementy regulujące przepływ cieku .......................................................................................... 33
5.4. Elementy małej architektury....................................................................................................... 39
6. Ocena możliwości realizacji zamierzenia inwestycyjnego............................. 42
7. Wnioski i podsumowanie.................................................................................. 43
8. Zalecenia naprawcze......................................................................................... 45
9. Opracowanie rysunkowe .................................................................................. 48
Ek sp er t yz a s t an u t ech n i czn eg o ob i ek tó w b u d o wlan ych Pa r k u im. An n y i Era zma J er zma n o wsk i chw Krak o wi e
2017.09.08 Park Jerzmanowskich - Ekspertyza 3
1. Cel i zakres opracowania
Przedmiotem ekspertyzy jest określenie stanu technicznego obiektów
budowlanych zlokalizowanych na terenie Parku im. Anny i Erazma Jerzmanowskich
w Krakowie wraz z określeniem zaleceń i programu prac naprawczych w związku z
planowaną rewitalizacją parku.
Zakres opracowania obejmuje opis wraz z opinią techniczną stanu istniejących
elementów konstrukcyjnych oraz małej architektury w Parku Jerzmanowskich, opis
uszkodzeń wraz z dokumentacją fotograficzną oraz rozpoznanie konstrukcji elementów
nośnych. Elementy parku stanowiące przedmiot opracowania to mury i ogrodzenia
ograniczające park, kładki dla pieszych nad rzeką Drwinką, elementy regulujące cieki
wodne, schody terenowe oraz wybrane elementy małej architektury.
Gabaryty geometryczne oraz parametry materiałowe elementów stanowiących
przedmiot opracowania zostały określone na podstawie udostępnionej dokumentacji
archiwalnej, inwentaryzacji geometrycznej oraz wizji lokalnej przeprowadzonej
w Parku im. Anny i Erazma Jerzmanowskich. Zakres występujących uszkodzeń
obiektów przedstawiono w postaci opisowej i dokumentacji fotograficznej, co ułatwi
w przyszłości ocenę i skalę ich zmian. Część rysunkowa zawiera plan parku z
zaznaczonymi elementami stanowiącymi przedmiot ekspertyzy.
Zakres opracowania wykonano na podstawie materiałów archiwalnych
dostarczonych przez Zleceniodawcę oraz oględzin obiektów połączonych z ogólną
inwentaryzacją konstrukcyjną.
Celem opracowania jest przedstawienie opinii na temat stanu technicznego
elementów konstrukcyjnych zlokalizowanych w Parku im. Anny i Erazma
Jerzmanowskich w Krakowie w zakresie nośności i stateczności oraz przyczyn
degradacji stanu technicznego. Dodatkowo cel opracowania obejmuje przedstawienie
programu prac naprawczych i zabezpieczających dla poszczególnych elementów
zapewniającego trwałość i bezpieczeństwo obiektów.
Ek sp er t yz a s t an u t ech n i czn eg o ob i ek tó w b u d o wlan ych Pa r k u im. An n y i Era zma J er zma n o wsk i chw Krak o wi e
2017.09.08 Park Jerzmanowskich - Ekspertyza 4
2. Podstawa opracowania
Podstawę opracowania stanowią:
a) Zlecenie Zamawiającego, tj. „Zarządu Zieleni Miejskiej w Krakowie” z siedzibą
przy ul. Reymonta 20 w Krakowie na wykonanie pełno – branżowej dokumentacji
projektowo – kosztorysowej dla inwestycji „Rewitalizacja Parku im. Anny
i Erazma Jerzmanowskich”.
b) Archiwalny projekt wielobranżowy udostępniony przez Zleceniodawcę:
„Rewitalizacja Parku im. Anny i Erazma Jerzmanowskich w Krakowie
Prokocimiu – opracowanie dokumentacji projektowej; Dz. ew. nr: 747/4, 1022/9,
1370, 1369, 715/4, 715/5, 716, obr. geodez. nr 53 oraz cz. dz. ew. nr: 1371, 1372,
893/3, 896/3, 958/5, 995/2, 748 obr. geodez. nr 53” wykonany przez Grima
Architektura i Krajobraz Sp. z o.o. z siedzibą przy ul. Ciołka 17/415 w
Warszawie,
c) Opinia geotechniczna określająca warunki gruntowo – wodne w podłożu parku
im. Anny i Erazma Jerzmanowskich opracowana przez Geomax Kamil Wroński z
siedzibą przy ul. Wygoda 47 w Wieliczce w sierpniu 2017 roku,
d) Inwentaryzacja i systematyka uszkodzeń oraz przegląd techniczny obiektów
konstrukcyjnych parku przeprowadzone przez zespół autorski.
e) Obowiązujące normy, literatura przedmiotu oraz warunki techniczne
projektowania, w szczególności uwzględniono przepisy następujących norm:PN-ISO 8930:1997 Podstawy projektowania i niezawodności konstrukcji budowlanych.
PN-EN 1991-1-1:2002 Eurokod 1: Oddziaływania na konstrukcje; Część 1-1; Oddziaływania
ogólne, Ciężar objętościowy, ciężar własny, obciążenia użytkowe w budynkach
PN-EN 1992-1-1:2008 Eurokod 2: Projektowanie konstrukcji z betonu, Część 1-1: Reguły ogólne
i reguły dla budynków,
PN-EN-1993-1-1: 2006 Eurokod 3: Projektowanie konstrukcji stalowych; Część 1-1; Reguły
ogólne i reguły dla budynków.
PN-EN-1996-1-1: 2010 Eurokod 6: Projektowanie konstrukcji murowych; Część 1-1; Reguły
ogólne dla zbrojonych i niezbrojonych konstrukcji murowych.
PN-EN 1997-1:2008 Eurokod 7: Projektowanie geotechniczne, Część 1: Zasady ogólne,
PN-EN 1997-2:2009 Eurokod 7: Projektowanie geotechniczne, Część 2: Rozpoznanie i badanie
podłoża gruntowego
- Praca zbiorowa Poradnik inżyniera i technika budowlanego ARKADY, Warszawa 1968;
Ek sp er t yz a s t an u t ech n i czn eg o ob i ek tó w b u d o wlan ych Pa r k u im. An n y i Era zma J er zma n o wsk i chw Krak o wi e
2017.09.08 Park Jerzmanowskich - Ekspertyza 5
- ST. Hajdasz Sposoby ustalenia zużycia technicznego budynków i budowli, Promiks, 1991 r.;
- J. Hadyna Utrzymanie obiektów budowlanych – materiały MOIIB – Kraków, 2005;
- F. D. Dmitriew Katastrofy budowlane Szkice historyczno - techniczne Budownictwo i
Architektura Warszawa 1956;
- Z. Wiłun Zarys geotechniki Wydawnictwa Komunikacji i Łączności WKŁ, 2000,
Ek sp er t yz a s t an u t ech n i czn eg o ob i ek tó w b u d o wlan ych Pa r k u im. An n y i Era zma J er zma n o wsk i chw Krak o wi e
2017.09.08 Park Jerzmanowskich - Ekspertyza 6
3. Opis warunków wodno - gruntowych
Teren Parku im. Anny i Erazma Jerzmanowskich zlokalizowany jest w
obszarze ograniczonym ulicami Wielicką, Górników, Na Wrzosach oraz
ul. Ściegiennego w Krakowie. Według podziału fizjograficznego (Kondracki, 2002)
rejon parku znajduje się w obrębie Bramy Krakowskiej będącej rejonem przejściowym
pomiędzy Kotlinami: Sandomierską i Oświęcimską. Pod względem podziału
geomorfologicznego rejon parku to obręb Garbu Łagiewnickiego wchodzącego w skład
Wysoczyzny Krakowskiej stanowiącej wyższy poziom Kotliny Sandomierskiej.
Przedmiotowy obszar usytuowany jest w obrębie doliny rzeki Drwinka, która przepływa
południkowo we wschodniej części analizowanego Parku. Powierzchnia terenu
generalnie nachylona w kierunku północno wschodnim. Rzędne wysokościowe w
części południowo zachodnie wynoszą około 220,0 m n.p.m., natomiast w części
północnej osiągają wartość około 210,0 m n.p.m. W odległości około 1200 m na północ
znajduje się zalew Bagry.
Obszar parku znajduje się w obrębie Zapadliska Przedkarpackiego, szerokość
tej struktury tektonicznej w rejonie Krakowa wynosi zaledwie kilka kilometrów,
a Wyżyna Śląsko- Krakowska sąsiaduje niemal bezpośrednio z Karpatami. Zapadlisko
Przedkarpackie stanowi obniżenie, wypełnione morskimi osadami ilastymi wieku
mioceńskiego. Pokrywa czwartorzędowa reprezentowana jest przez plejstoceńskie
osady z okresu zlodowacenia południowo- i środkowopolskiego oraz osady rzeczne
najmłodszej akumulacji. Osady trzeciorzędowego podłoża najpłycej znajdują się w
części południowej parku, gdzie reprezentowane są przez mioceńskie iły oraz piaski
bogucickie.
Pod warstwą antropogenicznych nasypów i gruntów próchnicznych
o miąższości około 1,8m zalegają przeważnie osady akumulacji rzecznej wykształcone
w postaci średnio zagęszczonych, zbliżonych do luźnych piasków drobnych, pylastych
i lokalnie średnich. W obrębie osadów piaszczystych występują liczne przewarstwienia
i soczewki gruntów spoistych w stanie od plastycznego do twardoplastycznego.
W południowej części analizowanego terenu nawiercono osady trzeciorzędowego
podłoża wykształcone w postaci twardoplastycznych iłów oraz zagęszczonych piasków
bogucickich. Wyróżniono trzy pakiety warstw geotechnicznych. W obrębie pakietów,
Ek sp er t yz a s t an u t ech n i czn eg o ob i ek tó w b u d o wlan ych Pa r k u im. An n y i Era zma J er zma n o wsk i chw Krak o wi e
2017.09.08 Park Jerzmanowskich - Ekspertyza 7
ze względu na istotne różnice w rodzaju gruntu oraz stopniu plastyczności, dokonano
podziału na warstwy geotechniczne:
Pakiet I: Czwartorzędowe osady spoiste:
Cienkie wkładki torfów i namułów.
Plastyczne pyły i zbliżone do twardoplastycznych pyły próchnicze z piaskiem
drobnym.
Gliny pylaste, pyły i pyły piaszczyste w stanie plastycznym
i twardoplastycznym.
Pakiet II: Czwartorzędowe osady sypkie:
Średnio zagęszczone, zbliżone do luźnych piaski drobne i pylaste, lokalnie
z przewarstwieniami gruntów spoistych.
Średnio zagęszczone, zbliżone do luźnych piaski średnie.
Pakiet III: Osady trzeciorzędu:
twardoplastyczne iły trzeciorzędu.
zagęszczone piaski bogucickie, wykształcone w postaci piasków drobnych
i pylastych z domieszkami iłu.
Warunki wodne obszaru Parku im. Anny i Erazma Jerzmanowskich
ukształtowane są przez jeden poziom wodonośny o swobodnym lub lekko napiętym
zwierciadle występującym na głębokości od 1,6 do 3,6 m ppt (co odpowiada rzędnym z
zakresu od 214,85 m n.p.m. w rejonie otworu nr 1 do 208,90 m n.p.m. w rejonie otworu
nr 6) i obniżający się w kierunku północnym. Otworami nr 4 i 7 do głębokości
rozpoznania nie nawiercono poziomu wodonośnego. Główną rolę w kształtowaniu ww.
poziomu ma rzeka Drwinka, która mfindfa charakter drenujący. Poziom może podlegać
sezonowym wahaniom o wysokości ok. 1,0 m w zależności od panujących warunków
atmosferycznych.
Parametry poszczególnych warstw geologicznych oraz szczegółowa analiza
warunków geotechnicznych została przedstawiona w Opinia geotechniczna określająca
warunki gruntowo – wodne w podłożu Parku im. Anny i Erazma Jerzmanowskich
opracowana przez Geomax Kamil Wroński w sierpniu 2017 roku.
Ek sp er t yz a s t an u t ech n i czn eg o ob i ek tó w b u d o wlan ych Pa r k u im. An n y i Era zma J er zma n o wsk i chw Krak o wi e
2017.09.08 Park Jerzmanowskich - Ekspertyza 8
4. Opis ogólny zespołu pałacowo – parkowego
Przedmiotowy teren, Park im. Anny i Erazma Jerzmanowskich, zlokalizowany
jest w południowo – wschodniej części Krakowa, na terenie dzielnicy Bieżanów –
Prokocim. Park posiada on nieregularny kształt i zajmuje powierzchnię około 6,8 ha
mieszcząc się w prostokącie o wymiarach około 610x270m. Od południa park
ograniczony jest ulicą Wielicką, od zachodu ulicą Górników i Dygasińskiego, od
wschodu ulicą Żabią i Księdza Piotra Ściegiennego oraz ulicą Na Wrzosach od północy.
W północnej części, park okala boisko sportowe użytkowane przez klub
Kolejarz Prokocim, znajdujące się w miejscu dawnego stawu. Wzdłuż wschodniej
granicy parku ciągnie się rzeczka Drwinka, a na jej przeciwległym brzegu
zlokalizowana jest zabudowa jednorodzinna oraz szkoła. Sąsiadujące obiekty od strony
zachodniej stanowią również domy jednorodzinne oraz bezpośrednio przyległa
zabudowa wielorodzinna Apartamenty Wielicka.
Rys.1. Lokalizacja Parku im. Anny i Erazma Jerzmanowskich Krakowie
Ek sp er t yz a s t an u t ech n i czn eg o ob i ek tó w b u d o wlan ych Pa r k u im. An n y i Era zma J er zma n o wsk i chw Krak o wi e
2017.09.08 Park Jerzmanowskich - Ekspertyza 9
Historia Prokocimia, jako wsi, sięga XIVw. Podlegał on licznym przemianom
na przestrzeni wieków, a do XVIIIw. miał charakter głównie folwarczny. W drugiej
połowie XVIIIw. w północno zachodniej części parku wzniesiono Pałac w stylu
klasycystycznym, który następnie podlegał przebudowom w XIXw. Pałac istnieje do
dziś w bezpośrednim sąsiedztwie parku, lecz znajduje się on poza zakresem niniejszego
opracowania. Obecny kształt Parku im. Anny i Erazma Jerzmanowskich jako zespołu
pałacowo – parkowego sięga 1895r., kiedy właścicielem majątku został Erazm
Jerzmanowski. Wówczas park uporządkowano, wykonano nowe alejki spacerowe oraz
altany. Wprowadzono także zmiany w organizacji stawów i cieków wodnych. W 1966r.
park został przebudowany i w takiej formie zachował się do dziś. Zasypane zostały
strumyki zasilające stawy, wybudowano boisko sportowe, wprowadzono oświetlenie,
asfaltowe alejki oraz plac zbaw dla dzieci.
Rys.2. Pałac zlokalizowany w północno – zachodniej części parku wraz z nieczynną fontanną
Ek sp er t yz a s t an u t ech n i czn eg o ob i ek tó w b u d o wlan ych Pa r k u im. An n y i Era zma J er zma n o wsk i chw Krak o wi e
2017.09.08 Park Jerzmanowskich - Ekspertyza 10
Zespół pałacowo-parkowy w Prokocimiu im. Anny i Erazma Jerzmanowskich
wpisany jest do rejestru zabytków pod numerem A-639 (wpis z dnia 22.03.1983r.)
i obejmuje:
budynek pałacu, wzniesiony w 1891r. wg proj. K. Knausa
zabudowania zgrupowane wokół obszernego dziedzińca na południe od pałacu:
budynek oficyny z końca XIX w., kaplica wzniesiona ok. 1890r., dawny
czworak, wzniesiony w 1894r.
budynek gospodarczy, usytuowany na północny-zachód od pałacu z wieżą
park krajobrazowy – z aleją dojazdową od zachodu (obecna ul. Dygasińskiego)
założony w XVIII/XIX w. przekształcony w XIX w.
Granice założenia wpisanego do rejestru zabytków wyznaczają: od północy ul.
Górników, od wschodu potok Drwinka ze skarpą na granicy zabudowy w ul.
Ściegiennego, od południa dawne ogródki działkowe od ul. Górników.
Ek sp er t yz a s t an u t ech n i czn eg o ob i ek tó w b u d o wlan ych Pa r k u im. An n y i Era zma J er zma n o wsk i chw Krak o wi e
2017.09.08 Park Jerzmanowskich - Ekspertyza 11
5. Ocena techniczna stanu istniejącego
W celu określenia stanu technicznego wybranych obiektów
zlokalizowanych w Parku im. Anny i Erazma Jerzmanowskich, zrealizowano
następujący program prac rozpoznawczych:
- Dokonano inwentaryzacji konstrukcyjnej kładek pieszych nad rzeką Drwinką we
wschodniej części parku, przeprowadzono oględziny w celu określenia stanu
technicznego.
- Dokonano inwentaryzacji konstrukcyjnej, oględzin i oceny stanu technicznego
ogrodzeń i murów wokół parku.
- Sprawdzono stan techniczny i oceniono warunki posadowienia elementów małej
architektury, zastawki szandorowej oraz schodów terenowych.
- Udokumentowano skalę uszkodzeń (rys, rozspojeń, zawilgoceń, ognisk korozji)
zabytkowego muru, ogrodzeń oraz kładek dla pieszych.
- Wykonano dokumentację fotograficzną opiniowanego obiektu i zarejestrowanych
uszkodzeń.
Szczegółową lokalizację, skalę oraz typy uszkodzeń, a także rozpoznany układ
konstrukcyjny poszczególnych obiektów przedstawiono poniżej.
Ek sp er t yz a s t an u t ech n i czn eg o ob i ek tó w b u d o wlan ych Pa r k u im. An n y i Era zma J er zma n o wsk i chw Krak o wi e
2017.09.08 Park Jerzmanowskich - Ekspertyza 12
5.1. Mury i ogrodzenia
W Parku Jerzmanowskich ogrodzenia występują tylko na części terenu,
głównie od strony północnej i zachodniej. Pozostała przestrzeń nie jest odgrodzona, a
od strony wschodniej naturalną granicę stanowi rzeka Drwinka. Na terenie parku
występują trzy rodzaje ogrodzeń: zabytkowy mur ceglany od strony zachodniej,
betonowe ogrodzenie od strony północnej oraz ogrodzenie w postaci siatki stalowej od
strony zachodniej oraz dookoła boiska piłkarskiego. Część z nich znajduje się poza
terenem, który wchodzi w zakres niniejszego opracowania. Lokalizację murów oraz ich
zakres objęty niniejszą ekspertyzą przedstawiono na dokumentacji rysunkowej.
Mur ceglany od strony zachodniej
Zachodnia część parku, na odcinku pomiędzy wejściem do parku
zlokalizowanym przy zabudowaniach folwarcznych oraz apartamentami Wielicka,
ogrodzona jest zabytkowym murem ceglanym, lokalnie kamiennym. Dokładną
lokalizację muru przedstawiono na dokumentacji rysunkowej.
Przedmiotowy mur, ze względu na konstrukcję, można podzielić na dwa
odcinki. Pierwszy, wydzielono umownie na odcinku od wejścia do parku przy ul.
Dygasińskiego do skrzyżowania głównych ciągów pieszych (zakręt muru). Drugi zaś,
od w/w. skrzyżowania, biegnący wzdłuż głównej alei spacerowej, do granicy z
zabudową wielorodzinną Apartamenty Wielicka.
Pierwszy odcinek składa się z filarów ceglanych oraz wypełnienia z kamienia
wapiennego. Oryginalne zwieńczenie muru stanowi czapa ceglana, która na jednej z
sekcji muru została wtórnie zastąpiona elementem betonowym. Ten odcinek muru jest
wyższy, gdzie wysokość filarów zawiera się w zakresie około 280-300cm, wysokość
wypełnienia natomiast około 250cm. Filary wykonano z cegły pełnej na zaprawie
wapiennej i posiadają one przekrój poprzeczny zbliżony do kwadratowego o boku
60cm. Zwieńczono je prefabrykowaną betonową czapą i usytuowane są
w rozstawie co około 540cm. Grubość muru wynosi około 30cm. Różnica w poziomie
gruntu po obu stronach muru jest niewielka, mur ogrodzeniowy nie pełni funkcji
oporowej na tym odcinku.
Ek sp er t yz a s t an u t ech n i czn eg o ob i ek tó w b u d o wlan ych Pa r k u im. An n y i Era zma J er zma n o wsk i chw Krak o wi e
2017.09.08 Park Jerzmanowskich - Ekspertyza 13
Rys.3. Mur ceglany przy wejściu do parku od strony zachodniej (odcinek pierwszy)
Drugi odcinek zabytkowego muru, zlokalizowany wzdłuż głównego ciągu
pieszego, jest niższy i wykonany w całości z cegły pełnej na zaprawie wapiennej. Filary
ceglane posiadają przekrój poprzeczny prostokątny o wymiarach około 45x63cm i
rozstawione są co około 540cm. Ich zwieńczenie również stanowi prefabrykowana
niezbrojona betonowa czapa. Część filarów jednak nie posiada żadnego zwieńczenia.
Grubość muru pomiędzy filarami jest zmienna w zależności od sekcji. Po stronie
północnej drugiego odcinka muru jego grubość wynosi około 45-50cm. Od strony
południowej, w bezpośrednim sąsiedztwie zabudowy wielorodzinnej grubość muru
waha się w granicach 28-30cm. Wysokość muru na tym odcinku jest zmienna i zawiera
się w zakresie około 200-220cm dla filarów oraz 160-170cm dla sekcji pomiędzy
filarami.
Mur wykazuje duże zużycie techniczne, a jego stan ocenia się jako zły.
Mur posiada liczne zarysowania i spękania, a w kilku miejscach również jest znacznie
odchylony od pionu. W narożu muru, bezpośrednio przy wejściu do parku, występuje
duże odspojenie muru o rozwartości w zakresie 7-10cm, a maksymalne wychylenie
muru od pionu w tym miejscu wynosi około 11-13°. Stateczność muru w tym miejscu
jest zagrożona. Spękania i zarysowania zostały częściowo w tym miejscu uzupełnione
Ek sp er t yz a s t an u t ech n i czn eg o ob i ek tó w b u d o wlan ych Pa r k u im. An n y i Era zma J er zma n o wsk i chw Krak o wi e
2017.09.08 Park Jerzmanowskich - Ekspertyza 14
zaprawą cementową, co miało na celu przeciwdziałanie penetracji wody opadowej,
minimalizację zagrożeń na skutek zamarzania wody w strukturze muru, oraz
przeciwdziałanie dalszym przemieszczeniom. Takie działanie, powoduje, że ewentualne
przywrócenie pierwotnego położenia korony lub zmniejszenie wychylenia poprzez
wykonanie podniesienia za pomocą urządzeń hydraulicznych staje się bardzo trudne, a
wręcz nie możliwe w realizacji, gdyż zarysowania, które powinny się zamknąć w chwili
podnoszenia, zostały wypełnione. Zatem proces podnoszenia może spowodować inne
uszkodzenia i zarysowania. Stąd na odcinku, gdzie te przemieszczenia są największe
i obecnie mur, bez zastrzałów, uległby prawdopodobnie awarii, zaleca się
przemurowanie muru i jego odtworzenie z wykorzystaniem istniejącej substancji
budowlanej na posadowieniu wykonanym z mikropali zwieńczonych oczepem
żelbetowym.. Takie działanie zapewni odpowiedni poziom bezpieczeństwa konstrukcji.
Rys.4. Odspojenie muru z częściowym wypełnieniem rys
Ek sp er t yz a s t an u t ech n i czn eg o ob i ek tó w b u d o wlan ych Pa r k u im. An n y i Era zma J er zma n o wsk i chw Krak o wi e
2017.09.08 Park Jerzmanowskich - Ekspertyza 15
Rys.5. Przechylenie muru i odrywanie filara ceglanego
We fragmencie południowym stwierdzono dużą różnicę poziomów gruntu po
obu stronach muru. Taki stan rzeczy powoduje, że ceglany mur pracuje jako ściana
oporowa obciążona naziomem oraz występującymi na nim drzewami. Powoduje to
znaczne jego odchylenie od pionu w kierunku parku, sięgające około 9-10°.
Dodatkowym czynnikiem powodującym uszkodzenia konstrukcji muru na tym odcinku
są drzewa, które znajdują się bardzo blisko samego muru, przez co system korzenny
tych drzew powoduje zmiany w podłożu, będące nawet przyczyną wychyleń muru na
skutek wypiętrzenia fragmentu ławy przez wrastające korzenie. Ponadto mur posiada
inne mniejsze spękania oraz ubytki substancji budowlanej. Liczne są miejsca, gdzie
występują braki i ubytki w postaci wypadających cegieł (zalegają one w otoczeniu
muru). W południowej części muru przy granicy z zabudową wielorodzinną
zlokalizowano ubytek w postaci wyrwy o wymiarach około 100x50cm.
Ek sp er t yz a s t an u t ech n i czn eg o ob i ek tó w b u d o wlan ych Pa r k u im. An n y i Era zma J er zma n o wsk i chw Krak o wi e
2017.09.08 Park Jerzmanowskich - Ekspertyza 16
Rys.6. Wychylenie muru ceglanego, drzewa ukorzenione w naziomie przy murze
Rys.7. Wyrwa w murze od strony południowej
Ek sp er t yz a s t an u t ech n i czn eg o ob i ek tó w b u d o wlan ych Pa r k u im. An n y i Era zma J er zma n o wsk i chw Krak o wi e
2017.09.08 Park Jerzmanowskich - Ekspertyza 17
Na murze zlokalizowano lokalnie niewielkie wysolenia, nie stwierdzono
istotnego zawilgocenia muru. Wybrane sekcje muru zostały otynkowane oraz są
porośnięte zielenią co utrudnia ocenę substancji murowej. Na pozostałych fragmentach
widoczne są liczne zarysowania i spękania oraz ślady prowadzenia drobnych prac
naprawczych i uzupełniających substancji murowej w różnych okresach jego
funkcjonowania.
Na długości całego muru należy wykonać prace naprawcze i zabezpieczające w
postaci oczyszczenia substancji murowej oraz iniekcyjnego wypełnienia rys oraz
skotwienia spękań. W celu zapewnienia odpowiedniego zabezpieczenia konstrukcji
muru przed wpływem warunków atmosferycznych, należy wykonać odpowiednią
izolację korony muru. Szczelne pokrycie korony zagwarantuje odpowiednią ochronę
przez negatywnymi skutkami opadów atmosferycznych. Sekcje muru o znacznym
wychyleniu od pionu, posiadających liczne ubytki, wyrwy lub brak spoinowania należy
odtworzyć poprzez przemurowanie substancji budowalnej z wykorzystaniem
istniejącego materiału budowlanego wbudowanego w strukturę muru.
Ek sp er t yz a s t an u t ech n i czn eg o ob i ek tó w b u d o wlan ych Pa r k u im. An n y i Era zma J er zma n o wsk i chw Krak o wi e
2017.09.08 Park Jerzmanowskich - Ekspertyza 18
Ogrodzenie betonowe od strony północnej
Północna część parku, od strony ulicy Na Wrzosach oraz częściowo od strony
ulicy Górników wydzielona jest ogrodzeniem betonowym. Jego dokładną lokalizację i
zakres przedstawiono na dokumentacji rysunkowej. Ogrodzenie to składa się z filarów z
betonu zbrojonego oraz ściany wypełniające z prefabrykowanego betonu niezbrojonego.
Ogrodzenie pełni funkcję samonośną. Całość posadowiona jest na ciągłej ławie
fundamentowej z odsadzką około 8cm oraz lokalnymi poszerzeniami
w obrębie części filarów. Geometria filarów nośnych muru różni się w zależności od
miejsca pomiaru. Stwierdzono występowanie filarów o wymiarach 14x20cm, 18x16cm,
24x19cm. Rozstaw filarów wynosi około 370cm. Grubość betonowej ściany
wypełniającej wynosi 10cm.
Rys.8. Spękanie muru na całej wysokości ogrodzenia
Ek sp er t yz a s t an u t ech n i czn eg o ob i ek tó w b u d o wlan ych Pa r k u im. An n y i Era zma J er zma n o wsk i chw Krak o wi e
2017.09.08 Park Jerzmanowskich - Ekspertyza 19
Rys.9. Wyrwa w betonowym ogrodzeniu
Stan techniczny betonowego ogrodzenia parku ocenia się jako zły. Beton
w znacznym stopniu uległ korozji, w tym w szczególności filary żelbetowe, w narożach
których notuje się liczne ubytki substancji budowlanej, odsłonięcie i korozję prętów
zbrojeniowych. W północno – zachodniej części zlokalizowano wyrwę w ścianie o
wymiarach około 30x50cm. W ogrodzeniu stwierdzono także liczne spękania oraz
zarysowania. Większa część spękań występuje na całej wysokości muru. Największe z
nich, w betonowej ścianie, występuje w północno – wschodniej części parku. Jego
rozwartość wynosi około 12cm oraz towarzyszy mu wychylenie muru od pionu około
5°. Stan tej sekcji ogrodzeniowej ocenia się jako przedawaryjny. Z uwagi na fakt, że
stan ogrodzenia betonowego jest zły, a lokalnie przedawaryjny, zaleca się jego wymianę
na nowe.
Ek sp er t yz a s t an u t ech n i czn eg o ob i ek tó w b u d o wlan ych Pa r k u im. An n y i Era zma J er zma n o wsk i chw Krak o wi e
2017.09.08 Park Jerzmanowskich - Ekspertyza 20
Rys.10. Ubytki otuliny betonowej i ekspozycja zbrojenia na warunki atmosferyczne
Rys.11. Największe spękanie betonowego ogrodzenia w części północno - wschodniej
Ek sp er t yz a s t an u t ech n i czn eg o ob i ek tó w b u d o wlan ych Pa r k u im. An n y i Era zma J er zma n o wsk i chw Krak o wi e
2017.09.08 Park Jerzmanowskich - Ekspertyza 21
Ogrodzenie z siatki stalowej
Zachodnia część parku na odcinku od pałacu do północnego narożnika
wydzielona jest ogrodzeniem stalowym. Dodatkowo ogrodzenie stalowe zlokalizowane
jest wewnątrz parku wokół boiska sportowego. Jego dokładną lokalizację oraz zakres
przedstawiono na dokumentacji rysunkowej.
Słupki stalowe ogrodzenia wykonano z rur o średnicy ϕ60mm i posadowiono
na stopach fundamentowych. Wymiary elementów posadowienia nieco różnią w
zależności od miejsca. Stopy mają kształt kwadratu lub prostokąta, dla którego długość
boku waha się w granicach 20 – 30cm. Lokalnie stopy fundamentowe połączone są ze
sobą betonową podwaliną. Słupki rozstawiono co około 310cm lub 385cm (w
zależności od lokalizacji), a ich wysokość jest zmienna waha się w granicach 155-
195cm. Pomiędzy słupkami zamontowano siatkę stalową.
Rys.12. Widok ogrodzenia stalowego w zachodniej części parku
Ek sp er t yz a s t an u t ech n i czn eg o ob i ek tó w b u d o wlan ych Pa r k u im. An n y i Era zma J er zma n o wsk i chw Krak o wi e
2017.09.08 Park Jerzmanowskich - Ekspertyza 22
Rys.13. Widok ogrodzenia stalowego wokół boiska sportowego
Ogólny stan techniczny ogrodzenia stalowego ocenia się jako dostateczny, a
lokalnie jako zły. Część jego elementów pozostaje w stanie dobrym, część uległa
korozji w stopniu średnim, bądź zaawansowanym. Lokalnie stopień skorodowania
stalowych słupów objawia się ubytkiem przekroju u podstawy i w konsekwencji
stanowi zagrożenie stateczności elementu. Ponadto w zachodniej części parku
stwierdzono wychylenie ogrodzenia od pionu (zarówno siatki jak i słupków)
spowodowane nasypem ziemnym od strony sąsiedniej działki.
Sekcje ogrodzenia stalowego podlegające skorodowaniu zaleca się wymienić
na nowe. Nowe słupki stalowe należy posadowić na fundamencie betonowym o
przekroju kołowym min. ϕ25cm zagłębionym na głębokość przemarzania gruntu.
Fundament należy wykonać poprzez wiercenie celem uniknięcia rozluźnienia gruntu
rodzimego w obrębie posadowienia. W razie potrzeby, dopuszcza się wymianę całego
ogrodzenia stalowego.
Ek sp er t yz a s t an u t ech n i czn eg o ob i ek tó w b u d o wlan ych Pa r k u im. An n y i Era zma J er zma n o wsk i chw Krak o wi e
2017.09.08 Park Jerzmanowskich - Ekspertyza 23
Rys.14. Zaawansowana korozja słupka stalowego u podstawy
Rys.15. Odchylenie ogrodzenia od pionu
Ek sp er t yz a s t an u t ech n i czn eg o ob i ek tó w b u d o wlan ych Pa r k u im. An n y i Era zma J er zma n o wsk i chw Krak o wi e
2017.09.08 Park Jerzmanowskich - Ekspertyza 24
5.2. Kładki nad rzeką Drwinką
W obrębie Parku im. Anny i Erazma Jerzmanowskich, na terenie stanowiącym
zakres niniejszego opracowania, znajdują trzy kładki piesze nad rzeką Drwinką
o konstrukcji stalowej. Podczas wizji lokalnej oceniono stan techniczny kładek, stopień
skorodowania elementów stalowych oraz płytę pomostową. Numerację i lokalizację
kładek przedstawiono na dokumentacji rysunkowej.
Kładka nr 1
Konstrukcję nośną kładki dla pieszych nr 1, zlokalizowanej najbliżej
ul. Wielickiej, stanowią 2 wolnopodparte dźwigary z kształtowników walcowanych
I300 w rozstawie osiowym około 1,0m. Główne belki nośne stężone między sobą
poprzecznicami wykonanymi z kształtowników walcowanych CE120 przyspawanymi
do środnika dźwigara w rozstawie osiowym co 1,5m. Dwuteowniki I300 oparte są na
przyczółkach betonowych, a ich rozpiętość w świetle wynosi 10,95m.
Rys.16. Kładka nr 1 – widok ogólny
Konstrukcję drewnianego pomostu kładki stanowią legary o wymiarze
przekroju poprzecznego 8x8cm ułożone na górnych półkach głównych dźwigarów
kładki w rozstawie co około 55cm. Pomost wykonany jest w postaci podwójnego
Ek sp er t yz a s t an u t ech n i czn eg o ob i ek tó w b u d o wlan ych Pa r k u im. An n y i Era zma J er zma n o wsk i chw Krak o wi e
2017.09.08 Park Jerzmanowskich - Ekspertyza 25
układu desek drewnianych mocowanych do legarów poprzez podłużnice, a jego
szerokość wynosi 168cm.
Balustrady wykonane są jako stalowe z rur okrągłych i płaskowników. Słupki
balustrad spawane są do stalowych profili C160 mocowanych „na płask” do górnych
półek dźwigarów (pomiędzy legarami drewnianymi) w rozstawie co około 1,80 m.
Rys.17. Dźwigary nośne kładki nr 1
Stan techniczny elementów nośnych kładki ocenia się jako dostateczny.
Elementy stalowe uległy korozji powierzchniowej, w stopniu nie powodującym
zagrożenia dla nośności elementów, ani nie powodującym istotnej redukcji przekroju
poprzecznego kształtownika. Zaleca się oczyszczenie powierzchni wszystkich
elementów stalowych kładki, a następnie wykonanie zabezpieczenia antykorozyjnego
zgodnie z zaleceniami naprawczymi.
Ek sp er t yz a s t an u t ech n i czn eg o ob i ek tó w b u d o wlan ych Pa r k u im. An n y i Era zma J er zma n o wsk i chw Krak o wi e
2017.09.08 Park Jerzmanowskich - Ekspertyza 26
Rys.18. Detal oparcia balustrady i pomostu na belkach nośnych
Ek sp er t yz a s t an u t ech n i czn eg o ob i ek tó w b u d o wlan ych Pa r k u im. An n y i Era zma J er zma n o wsk i chw Krak o wi e
2017.09.08 Park Jerzmanowskich - Ekspertyza 27
Kładka nr 2
Konstrukcję nośną kładki dla pieszych nr 2 stanowią dwa wolnopodparte
dźwigary z kształtowników walcowanych I340 w rozstawie osiowym około 0,96m.
Główne belki nośne stężone między sobą poprzecznicami wykonanymi z
kształtowników walcowanych I200 przyspawanymi do środnika dźwigara w rozstawie
osiowym co 3,0m. Dwuteowniki I340 oparte są na przyczółkach betonowych, a ich
rozpiętość w świetle wynosi 15,95m.
Rys.19. Kładka nr 2 – widok ogólny
Konstrukcję pomostu kładki stanowią belki stalowe wykonane
z kształtowników walcowanych I160. Dwuteowniki te przyspawane są do górnych
półek głównych dźwigarów kładki w rozstawie co około 1,0m i oprócz funkcji nośnej
pomostu pełnią również funkcję stężającą dla dźwigarów kładki. Pomost wykonany jest
z krat typu Wema mocowanych do konstrukcji pomostu. Balustrady wykonane są jako
stalowe z rur okrągłych. Słupki balustrad spawane są do stalowych podłużnic z profili
C120, które po długości kładki przyspawane są do poprzecznic I160.
Ek sp er t yz a s t an u t ech n i czn eg o ob i ek tó w b u d o wlan ych Pa r k u im. An n y i Era zma J er zma n o wsk i chw Krak o wi e
2017.09.08 Park Jerzmanowskich - Ekspertyza 28
Rys.20. Dźwigary nośne oraz płyta pomostowa kładki nr 2
Stan techniczny elementów nośnych kładki ocenia się jako zły. Elementy
stalowe uległy korozji powierzchniowej, na całości wszystkich elementów konstrukcji
złuszczona jest powłoka malarska. Stopień korozji elementów stalowych nie stanowi
zagrożenia dla nośności i bezpieczeństwa elementów. Zaleca się oczyszczenie
powierzchni wszystkich elementów stalowych kładki, a następnie wykonanie
zabezpieczenia antykorozyjnego zgodnie z zaleceniami naprawczymi.
Ek sp er t yz a s t an u t ech n i czn eg o ob i ek tó w b u d o wlan ych Pa r k u im. An n y i Era zma J er zma n o wsk i chw Krak o wi e
2017.09.08 Park Jerzmanowskich - Ekspertyza 29
Rys.21. Korozja powierzchniowa elementów stalowych kładki nr 2
Ek sp er t yz a s t an u t ech n i czn eg o ob i ek tó w b u d o wlan ych Pa r k u im. An n y i Era zma J er zma n o wsk i chw Krak o wi e
2017.09.08 Park Jerzmanowskich - Ekspertyza 30
Kładka nr 3
Kładka dla pieszych nr 3 zlokalizowana jest w północnej części obszaru
będącego przedmiotem opracowania, tuż za północno – wschodnim wejściem do parku.
Jej konstrukcję nośną stanowią 4 wolnopodparte dźwigary z niestandardowych
kształtowników dwuteowych o wysokości 180mm oraz szerokości dolnej półki 160mm.
Rozstaw belek nośnych kładki wynosi około 45cm. Dwuteowniki oparte są na
przyczółkach betonowych, a ich rozpiętość wynosi 5,64m.
Rys.22. Kładka nr 3 – widok ogólny
Konstrukcję pomostu kładki stanowi żelbetowa płyta grubości 15cm, oparta na
górnych półkach belek stalowych. Płyta, oprócz funkcji płyty pomostu, pełni rolę
stężenia i zabezpieczenia przed zwichrzeniem dźwigarów kładki. Szerokość płyty
pomostowej wynosi 190cm, a jej przewieszenie względem skrajnego dźwigara
stalowego wynosi około 25cm od lica górnej półki.
Balustrada wykonana jest jako stalowa z ceowników i kątowników. Słupki
balustrad mocowane są bezpośrednio do żelbetowej płyty pomostu.
Ek sp er t yz a s t an u t ech n i czn eg o ob i ek tó w b u d o wlan ych Pa r k u im. An n y i Era zma J er zma n o wsk i chw Krak o wi e
2017.09.08 Park Jerzmanowskich - Ekspertyza 31
Rys.23. Cztery główne dźwigary nośne kładki nr 3
Stan techniczny elementów nośnych kładki ocenia się jako dostateczny.
Elementy stalowe uległy korozji powierzchniowej w stopniu nie powodującym
zagrożenia dla nośności elementów. Płyta żelbetowa jest skorodowana, na krawędziach
występują liczne ubytki betonu. W ramach prowadzenia bieżącej konserwacji obiektu
zaleca się oczyszczenie powierzchni wszystkich elementów stalowych kładki, a
następnie wykonanie zabezpieczenia antykorozyjnego zgodnie z zaleceniami
naprawczymi. Dla płyty żelbetowej pomostu zaleca się przeprowadzenie pełnej
reprofilacji powierzchni betonowej co pozwoli na zapewnienie ochrony antykorozyjnej
dla stali zbrojeniowej, utrzymanie parametrów wytrzymałościowych, a także przywróci
walory estetyczne.
Ek sp er t yz a s t an u t ech n i czn eg o ob i ek tó w b u d o wlan ych Pa r k u im. An n y i Era zma J er zma n o wsk i chw Krak o wi e
2017.09.08 Park Jerzmanowskich - Ekspertyza 32
Rys.24. Korozja belki nośnej w strefie przypodporowej
Ek sp er t yz a s t an u t ech n i czn eg o ob i ek tó w b u d o wlan ych Pa r k u im. An n y i Era zma J er zma n o wsk i chw Krak o wi e
2017.09.08 Park Jerzmanowskich - Ekspertyza 33
5.3. Elementy regulujące przepływ cieku
Zastawka szandorowa
Zastawka szandorowa jest niewielką budowlą o znaczeniu melioracyjnym,
służącą kontrolowaniu przepływu wody pomiędzy dwoma zbiornikami.
Zastawka, istniejąca na terenie Parku im. Anny i Erazma Jerzmanowskich,
regulowała poziom wody pomiędzy nieistniejącym już stawem rybnym, a rzeką
Drwinką. Obecnie nie pełni ona żadnej funkcji użytkowej. Konstrukcja zastawka jest
murowana, z cegły, torkretowana betonem niezbrojonym, obecnie powierzchniowo
skarbonatyzowanym. Konstrukcja sprawia wrażenie żelbetowej, jednak ubytki
substancji budowlanej wskazują na ceramikę czerwoną jako główny budulec zastawki.
Rys.25. Zastawka szandorowa – widok ogólny, spękania w grubości muru
Ek sp er t yz a s t an u t ech n i czn eg o ob i ek tó w b u d o wlan ych Pa r k u im. An n y i Era zma J er zma n o wsk i chw Krak o wi e
2017.09.08 Park Jerzmanowskich - Ekspertyza 34
W przeszłości, zastawka prawdopodobnie posiadała w przyczółkach drewnianą
płytę odcinającą, która poprzez stopniowe podnoszenie, powodowała płynne
zwiększanie się przepływu.
Ogólny stan techniczny zastawki szandorowej ocenia się jako zły. Występują
liczne spękania na grubości całej konstrukcji. Na całym elemencie występują ubytki
wierzchniej warstwy betonowej, która na przestrzeni lat uległa skorodowaniu. W jednej
ze ścian zastawki pęknięcia w całej strukturze murowanego elementu doprowadziły do
ubytku w postaci wyrwy. Zaleca się przeprowadzenie reprofilacji lub przemurowania
konstrukcji w miejscach, w których jest reprofilacja jest niemożliwa do zrealizowania,
z wykorzystaniem istniejącej substancji murowej w maksymalnie możliwym zakresie.
Rys.26. Ubytki wierzchniej warstwy betonu zastawki szandorowej
Ek sp er t yz a s t an u t ech n i czn eg o ob i ek tó w b u d o wlan ych Pa r k u im. An n y i Era zma J er zma n o wsk i chw Krak o wi e
2017.09.08 Park Jerzmanowskich - Ekspertyza 35
Rys.27. Wyrwa w ścianie zastawki, widoczne elementy ceglane
Ek sp er t yz a s t an u t ech n i czn eg o ob i ek tó w b u d o wlan ych Pa r k u im. An n y i Era zma J er zma n o wsk i chw Krak o wi e
2017.09.08 Park Jerzmanowskich - Ekspertyza 36
Przepusty i zabezpieczenia skarp
W południowo – zachodniej części parku, zlokalizowany jest betonowy
przepust dla rzeki Drwinki prowadzący ciek pod ul. Wielicką. Rolą przepustu jest
przeprowadzenie cieków, urządzeń technicznych, bądź też szlaków wędrówek zwierząt
przez nasyp drogowy. Wokół przepustu skarpy i brzegi rzeki wzmocnione są
ażurowymi prefabrykowanymi płytami betonowymi, płytami chodnikowymi. Na
fragmencie brzeg rzeki zabezpieczony jest gabionem. Jest to element w kształcie
prostopadłościennego kosza wykonanego z siatki stalowej i wypełnionego kamieniami.
Rys.28. Przepust betonowy
Ek sp er t yz a s t an u t ech n i czn eg o ob i ek tó w b u d o wlan ych Pa r k u im. An n y i Era zma J er zma n o wsk i chw Krak o wi e
2017.09.08 Park Jerzmanowskich - Ekspertyza 37
Rys.29. Gabiony na zachodnim brzegu rzeki Drwinki
Wzmocnione koryto rzeki pojawia się w parku także w obrębie kładki nr 3, w
północno – zachodnim skrzydle parku. Skarpy brzegów rzeki wzmocniono tam w
postaci betonowej płyty dociskowej.
Stan techniczny przepustu oraz zabezpieczeń brzegów koryta rzecznego uważa
się za dobry. Widoczne lokalne ubytki betonu na powierzchni przepustu nie zagrażają w
żaden sposób konstrukcji, mają jedynie negatywne znaczenie estetyczne. Zaleca się
oczyszczenie ścian przepustu betonowego od strony Parku im. Anny i Erazma
Jerzmanowskich, z uwzględnieniem oczyszczenia graffiti oraz reprofilację powierzchni
betonowych w miejscu występowania największych ubytków substancji budowlanej.
Ek sp er t yz a s t an u t ech n i czn eg o ob i ek tó w b u d o wlan ych Pa r k u im. An n y i Era zma J er zma n o wsk i chw Krak o wi e
2017.09.08 Park Jerzmanowskich - Ekspertyza 38
Rys.30. Zabezpieczenie brzegów koryta rzeki z betonowych płyt
Ek sp er t yz a s t an u t ech n i czn eg o ob i ek tó w b u d o wlan ych Pa r k u im. An n y i Era zma J er zma n o wsk i chw Krak o wi e
2017.09.08 Park Jerzmanowskich - Ekspertyza 39
5.4. Elementy małej architektury
Na terenie parku zlokalizowane są liczne drobne elementy małej architektury
takie jak ławki, kosze na śmieci, huśtawki, zjeżdżalnie, stół tenisa stołowego itp. Stan
ich posadowienia ocenia się jako dobry. Z konstrukcyjnego punktu widzenia obiekty te
nie wymagają prac remontowych.
Rys.31. Plac zabaw – elementy drobnej architektury
Istniejąca fontanna zlokalizowana na osi głównej Pałacu w Parku
Jerzmanowskich składa się z basenu z przelewem i profilowanego obramienia
kamiennego bez oprawy rzeźbiarskiej. Do środka misy była doprowadzana pod
ciśnieniem woda, która tryskała z jednej lub kilku dysz. Opadająca woda gromadzona
była w basenie. Ilość wody w basenie regulowana była za pomocą przelewów.
Obecnie fontanna jest nieczynna, jej stan zachowania jest zły. Kamień, z
którego wykonano elementy fontanny, pomimo ogólnej trwałości, na przestrzeni lat
ulega korozji. Proces ten jest ciągły i polega głównie na naturalnej wewnętrznej
przemianie struktury kamienia z rozkładem pod wpływem czynników chemicznych,
fizycznych i biologicznych.
Ek sp er t yz a s t an u t ech n i czn eg o ob i ek tó w b u d o wlan ych Pa r k u im. An n y i Era zma J er zma n o wsk i chw Krak o wi e
2017.09.08 Park Jerzmanowskich - Ekspertyza 40
Zaleca się wykonanie nowej niecki fontanny zrealizowanej w postaci płyty
żelbetowej z betonu wodoszczelnego. Renowację istniejącej fontanny należy
przeprowadzić zgodnie z Programem Prac Konserwatorskich w zakresie remontu misy
istniejącej fontanny.
Rys.32. Nieużytkowana fontanna w osi Pałacu
Schody terenowe zlokalizowane na osi Pałac – fontanna wykonane są z bloków
kamiennych. Schody uległy ogólnemu zdegradowaniu, a ich stan ocenia się jako
dostateczny. Występują braki w fugach pomiędzy blokami oraz drobne ubytki
materiałowe na ich powierzchni. Schody uległy także korozji biologicznej i w dużym
zakresie porośnięte są roślinnością.
Schody należy oczyścić i ponownie ułożyć na nowej podbudowie, fugi
pomiędzy elementami kamiennymi uzupełnić i zaimpregnować. Elementy najniższego
stopnia zostaną wyrównać do poziomu terenu lub chodnika w przypadku jego budowy
w tym rejonie.
Ek sp er t yz a s t an u t ech n i czn eg o ob i ek tó w b u d o wlan ych Pa r k u im. An n y i Era zma J er zma n o wsk i chw Krak o wi e
2017.09.08 Park Jerzmanowskich - Ekspertyza 41
Rys.33. Schody terenowe na osi Pałac – fontanna
Ek sp er t yz a s t an u t ech n i czn eg o ob i ek tó w b u d o wlan ych Pa r k u im. An n y i Era zma J er zma n o wsk i chw Krak o wi e
2017.09.08 Park Jerzmanowskich - Ekspertyza 42
6. Ocena możliwości realizacji zamierzenia inwestycyjnego
Na podstawie dokonanej analizy stanu technicznego obiektów pełniących
funkcje konstrukcyjne lub posiadających elementy konstrukcyjne, znajdujących się na
terenie objętym zakresem opracowania, nie stwierdza się występowania przeszkód dla
możliwości realizacji zamierzenia inwestycyjnego rewitalizacji Parku im. Anny i
Erazma Jerzmanowskich w Krakowie polegającego m.in. na:
- rozbiórce nawierzchni ścieżek oraz części ogrodzeń,
- przebudowie trzech kładek na rzece Drwince,
- remoncie istniejącej fontanny, zastawki szandorowej, schodów terenowych,
- budowie nowych ścieżek pieszych i pieszo-rowerowych,
- budowie wnętrza fontanny dla przenoszonej fontanny
o bortnicy kwadratowej oraz budynku toalety,
- wykonaniu oświetlenia oraz nowych nasadzeń drzew itp.
Ek sp er t yz a s t an u t ech n i czn eg o ob i ek tó w b u d o wlan ych Pa r k u im. An n y i Era zma J er zma n o wsk i chw Krak o wi e
2017.09.08 Park Jerzmanowskich - Ekspertyza 43
7. Wnioski i podsumowanie
Przeprowadzony przegląd, rozpoznanie konstrukcyjne i ocena stanu
technicznego obiektów zlokalizowanych w Parku im. Anny i Erazma Jerzmanowskich,
dają podstawę do sformułowania następujących wniosków:
1. Ogólny stan techniczny zabytkowego muru ceglano – kamiennego ocenia się
jako zły. Lokalne, maksymalne wychylenie muru od pionu wynosi około 13°,
co w połączeniu z odspojeniami stanowi zagrożenie dla stateczności obiektu.
2. Sekcje muru ceglanego o znacznym wychyleniu od pionu, posiadających liczne
ubytki, wyrwy lub brak spoinowania należy odtworzyć poprzez
przemurowanie substancji budowalnej z wykorzystaniem istniejącego
materiału budowlanego wbudowanego w strukturę muru na posadowieniu
wykonanym z mikropali zwieńczonych oczepem żelbetowym.
3. Na długości całego muru należy wykonać prace naprawcze i zabezpieczające w
postaci oczyszczenia substancji murowej oraz iniekcyjnego wypełnienia rys
oraz skotwienia spękań. Dodatkowo należy wykonać szczelną izolację korony
muru.
4. Stan techniczny betonowego ogrodzenia ocenia się jako zły. W ogrodzeniu
stwierdzono także liczne spękania oraz zarysowania, a także korozję stali
zbrojeniowej i betonu. Lokalnie, z uwagi na duże wychylenia od pionu i
spękania stan ogrodzenia ocenia się jako przedawaryjny. Zaleca się wymianę
ogrodzenia na nowe.
5. Ogólny stan techniczny ogrodzenia stalowego ocenia się jako dostateczny, a
lokalnie jako zły. Stopień skorodowania wybranych stalowych słupów oraz
odchylenia ogrodzenia od pionu stanowią zagrożenie lokalnej utraty
stateczności ogrodzenia. Sekcje ogrodzenia stalowego podlegające znacznej
degradacji zaleca się wymienić na nowe. W razie potrzeby, dopuszcza się
wymianę całego ogrodzenia stalowego.
6. Stan techniczny elementów nośnych kładek nad rzeką Drwinką ocenia się jako
dostateczny. Elementy stalowe uległy korozji powierzchniowej, w stopniu nie
powodującym zagrożenia dla nośności elementów, ani nie powodującym
Ek sp er t yz a s t an u t ech n i czn eg o ob i ek tó w b u d o wlan ych Pa r k u im. An n y i Era zma J er zma n o wsk i chw Krak o wi e
2017.09.08 Park Jerzmanowskich - Ekspertyza 44
istotnej redukcji przekroju poprzecznego kształtownika. Zaleca się
oczyszczenie powierzchni wszystkich elementów stalowych kładki, a następnie
wykonanie zabezpieczenia antykorozyjnego. W przypadku kładki
nr 3 zaleca się wymianę żelbetowej płyty pomostu na pomost lekki, np.
drewniany lub z kraty typu Wema. Należy wówczas przewidzieć dodatkowe
stężenie dźwigarów w postaci poprzecznic stalowych.
7. Ogólny stan techniczny zastawki szandorowej ocenia się jako zły. Występują
liczne spękania na grubości całej konstrukcji oraz ubytki materiałowe. Zaleca
się przeprowadzenie konserwatorskiego procesu reprofilacji lub
przemurowania konstrukcji w miejscach, w których jest reprofilacja jest
niemożliwa do zrealizowania, z wykorzystaniem istniejącej substancji murowej
w maksymalnie możliwym zakresie.
8. Stan techniczny przepustu oraz zabezpieczeń brzegów koryta rzecznego uważa
się za dobry. Zaleca się oczyszczenie ścian przepustu betonowego oraz
reprofilację powierzchni betonowych w miejscu występowania największych
ubytków substancji budowlanej.
9. Stan elementów małej architektury oraz ich posadowienia ocenia się jako
dobry. Z konstrukcyjnego punktu widzenia obiekty te nie wymagają prac
remontowych.
10. Stan zachowania nieużytkowanej fontanny w osi Pałacu jest zły. Zaleca się
wykonanie nowej niecki fontanny zrealizowanej w postaci płyty żelbetowej z
betonu wodoszczelnego. Renowację istniejącej fontanny należy przeprowadzić
zgodnie z Programem Prac Konserwatorskich w zakresie remontu misy
istniejącej fontanny.
11. Stan techniczny schodów terenowych zlokalizowanych na osi Pałac –
fontanna ocenia się jako dostateczny. Schody należy oczyścić i ponownie
ułożyć na nowej podbudowie, fugi pomiędzy elementami kamiennymi
uzupełnić i zaimpregnować.
12. Nie stwierdza się występowania przeszkód dla możliwości realizacji
zamierzenia inwestycyjnego rewitalizacji Parku im. Anny i Erazma
Jerzmanowskich w Krakowie
Ek sp er t yz a s t an u t ech n i czn eg o ob i ek tó w b u d o wlan ych Pa r k u im. An n y i Era zma J er zma n o wsk i chw Krak o wi e
2017.09.08 Park Jerzmanowskich - Ekspertyza 45
8. Zalecenia naprawcze
Wnioski związane z oceną stanu technicznego analizowanych obiektów
zlokalizowanych w Parku im. Anny i Erazma Jerzmanowskich w Krakowie pozwalają
na sformułowanie ogólnych zaleceń naprawczych dotyczących zamierzenia
inwestycyjnego polegającego na rewitalizacji przedmiotowego parku. Przed
prowadzeniem prac budowlanych winien zostać opracowany projekt budowlany
określający zakres prac remontowo – budowlanych oraz uwzględniający wszystkie
niezbędne wytyczne związanie z funkcjonowaniem poszczególnych elementów.
Na etapie prowadzenia prac naprawczych, konserwacyjnych
i zabezpieczających w przedmiotowym parku zaleca się:
1. Monitorowanie istniejących zarysowań, odspojeń oraz pionowych
i poziomych przemieszczeń murów, ogrodzeń oraz zastawki szandorowej
w trakcie prowadzenia prac remontowo – budowlanych;
2. Przeprowadzenie prac konserwatorskich w warstwie licowej muru,
polegających na usunięciu luźnych i zniszczonych cegieł oraz ciosów
wapienia, przemurowaniu i uzupełnieniu ubytków struktury muru
i przykotwieniu uzupełnionych fragmentów przy użyciu kotew ze stali
nierdzewnej. Po wymianie lub ewentualnej naprawie uszkodzonych
elementów murowych, można przystąpić do uzupełniania spoin.
3. Wypełnienie wszelkich rys i rozspojeń muru ceglanego przy pomocy iniekcji
ciśnieniowej oraz przez przewiązanie przy pomocy kotwienia. Rysy
o rozwartości powyżej 2,0 mm, po oczyszczeniu, należy wypełnić przy
pomocy modyfikowanego zaczynu cementowego, a rysy i rozspojenia
mniejsze należy iniektować mikrocementem. Iniekcję rys i rozspojeń należy
wykonać po zakończeniu prac związanych z wykonaniem nowego
posadowienia i przemurowaniem wybranych sekcji muru.
4. W przypadku rozspojeń wynikających z braku przewiązania ścian należy
przewiązanie to przywrócić poprzez zastosowanie kotwienia w układzie
kozłowym ze spiralnych prętów nierdzewnych ϕ8 wklejanych w ściany przy
pomocy zaczynów mineralnych. Można również alternatywnie stosować
Ek sp er t yz a s t an u t ech n i czn eg o ob i ek tó w b u d o wlan ych Pa r k u im. An n y i Era zma J er zma n o wsk i chw Krak o wi e
2017.09.08 Park Jerzmanowskich - Ekspertyza 46
taśmy z włókna węglowego naklejane prostopadle do istniejących rys.
Długość taśm winna wynosić po około 1,0 m poza krawędź rysy.
5. Odtworzenie wybranych uszkodzonych sekcji muru oraz zastawki
szandorowej winno obejmować przemurowanie elementu polegające na
ponownym wykorzystaniu istniejącej substancji budowlanej. Posadowienie
odtwarzanego elementu należy wykonać w formie układu mikropali
zagłębionych w warstwach nośnych piasków. Mikropale należy zespolić
oczepem żelbetowym, na którym należy odtworzyć pierwotny kształt
elementu.
6. W celu zapewnienia odpowiedniego zabezpieczenia konstrukcji muru przed
wpływem warunków atmosferycznych, należy wykonać odpowiednią izolację
korony muru, np. w postaci aplikacji zaprawy hydrofobizującej,
zapewniającej powierzchniowe uszczelnienie przed przenikaniem wilgoci .
Szczelne pokrycie korony zagwarantuje odpowiednią ochronę przez
negatywnymi skutkami opadów atmosferycznych. Należy się również liczyć
z koniecznością usunięcia roślinności porastającej koronę muru. Taki zabieg
umożliwi pełny dostęp do zabezpieczanych stref muru. Tylko kompleksowe
wykonanie prac izolacyjnych przyniesie zamierzony rezultat prac który
zagwarantuje szczelność, trwałość oraz ciągłość warstwy izolacyjnej której
wykonanie należy traktować jako priorytetowe.
7. Elementy nośne nowych ogrodzeń w postaci słupków stalowych należy
posadowić na fundamencie betonowym o przekroju kołowym min. ϕ25cm
zagłębionym na głębokość przemarzania gruntu. Fundament należy wykonać
poprzez wiercenie celem uniknięcia rozluźnienia gruntu rodzimego w obrębie
posadowienia.
8. Dla wszystkich istniejących konstrukcji betonowych przewidzianych do
pozostawienia w miejscach występowania korozji powierzchniowej (zbyt
mała otulina, odsłonięcie zbrojenia, ubytki wierzchniej warstwy betonu)
należy wykonać reprofilację powierzchni betonowych w celu zabezpieczenia
i spowolnienia postępu korozji oraz odtworzenia pierwotnego stanu i kształtu
elementów.
9. W celu wykonania reprofilacji powierzchni betonowej należy w pierwszej
kolejności oczyścić powierzchnię betonową. Celem oczyszczania jest
Ek sp er t yz a s t an u t ech n i czn eg o ob i ek tó w b u d o wlan ych Pa r k u im. An n y i Era zma J er zma n o wsk i chw Krak o wi e
2017.09.08 Park Jerzmanowskich - Ekspertyza 47
usunięcie pyłu, luźnych fragmentów i zanieczyszczeń tak, aby poprawić
połączenie oczyszczonej powierzchni podłoża zaprawy naprawczej.
Właściwe oczyszczenie uzyskuje się np. metodą mechaniczną (młotkowanie,
ścieranie, frezowanie, śrutowanie, szlifowanie) lub strumieniem wody pod
wysokim ciśnieniem.
10. Kolejnym etapem procesu reprofilacji jest uszorstnienie powierzchni
betonowej. Stosuje się je w celu usunięcia betonu do głębokości 15 mm.
Powoduje ono ukształtowanie się tekstury powierzchni dobrze łączącej się z
nową warstwą betonu lub zaprawy – wylewaną, nakładaną lub natryskiwaną
na oryginalny beton. W dalszej kolejności konieczne jest nawilżenie podłoża
do stanu matowo-wilgotnego. Pierwsze nasycenie należy przeprowadzić kilka
– kilkanaście godzin przed rozpoczęciem robót przez spryskiwanie
powierzchni wodą, aż do uzyskania stanu matowo-wilgotnego. W razie
potrzeby krótko przed rozpoczęciem robót należy zabieg powtórzyć,
usuwając nadmiar wody np. sprężonym powietrzem. Proces wysycania
podłoża umożliwia uzyskanie odpowiedniej przyczepności warstwy
naprawczej do podłoża.
11. Po właściwym przygotowaniu powierzchni betonu zgodnie z powyższymi
zaleceniami należy następnie oczyścić oraz zabezpieczyć antykorozyjnie
odsłonięte zbrojenie i wykonać warstwę szczepną pomiędzy istniejącym
podłożem betonowym, a zaprawą naprawczą. Następnie zastosować warstwę
naprawczą odpowiednią dla głębokości ubytku skorodowanych powierzchni
betonowych poddanych procesowi reprofilacji.
12. Oczyszczenie stalowych dźwigarów nośnych kładek nad rzeką Drwinką z
warstwy korozyjnej, a następnie zabezpieczenie antykorozyjnie poprzez
malowanie w postaci dwóch warstw: warstwy gruntującej epoksydowej i
warstwy wierzchniego krycia z farby poliuretanowej.
13. Przed przystąpieniem do prac malarskich, elementy przeznaczone do
zabezpieczeń antykorozyjnych należy oczyścić z zanieczyszczeń rdzy,
zgorzeliny walcowniczej, olejów, smarów i chemikaliów, pozostałości
detergentów itp. Proces odtłuszczania powinien być przeprowadzony przed
procesem oczyszczania powierzchni z innych zanieczyszczeń i przed obróbką
strumieniowo – ścierną. Powierzchnia do malowania powinna być sucha,
Ek sp er t yz a s t an u t ech n i czn eg o ob i ek tó w b u d o wlan ych Pa r k u im. An n y i Era zma J er zma n o wsk i chw Krak o wi e
2017.09.08 Park Jerzmanowskich - Ekspertyza 48
pozbawiona tłuszczu i kurzu. Należy pamiętać o wyprawieniu krawędzi oraz
trudnodostępnych miejsc pędzlem.
14. Zabezpieczenie antykorozyjne powierzchni stalowych eksploatowanych
w warunkach atmosferycznych należy wykonać dwuwarstwowym zestawem
epoksydowo – poliuretanowym. W pierwszej kolejności oczyszczoną
i przygotowaną powierzchnię elementu należy zagruntować podkładem
epoksydowym. Następnie należy wykonać malowanie nawierzchniowe
dwuskładnikową farbą poliuretanową. Sumaryczna grubość dwuwarstwowej
powłoki antykorozyjnej, mierzonej na sucho, powinna wynosić około 160µm.
Szczegóły oraz wytyczne wykonawcze zabezpieczenia antykorozyjnego
należy przyjąć zgodnie z wybranym systemem naprawczym.
9. Opracowanie rysunkowe
KE-01 – Lokalizacja wybranych obiektów w Parku im. Anny i Erazma Jerzmanowskich