Ekth_A_Gimn_313_360

8/15/2019 Ekth_A_Gimn_313_360

1/47

ΕΝΟΤΗΤΑ 7η

Ο κόσµος µέσα από την οθόνη - εικόνα

ΕΝΟΤΗΤΑ 8ηΑθλητισµός και Ολυµπιακοί Αγώνες:

Παρακολουθώ και συµµετέχω

Τεύχος 5ο:

ΑΓ/Μ5

06 - 07

8/15/2019 Ekth_A_Gimn_313_360

2/47

Ενότητα 7η

Ο κόσµος µέσα από την οθόνη - εικόνα

Α΄ Εισαγωγικά κείµενα .................................................................. 319

Β΄ Οριστικό και αόριστο άρθρο .................................................... 322

Γ΄ Παράγωγα επίθετα ..................................................................... 331

∆΄ Περιγραφή .................................................................................. 336

Ε΄ Λεξιλόγιο ....................................................................................

339

ΣΤ΄ ∆ραστηριότητες παραγωγής λόγου ........................................ 341

∆ιαθεµατική εργασία ...................................................................... 344

Ανακεφαλαιωτικός πίνακας ............................................................ 353

Κριτήριο αξιολόγησης ..................................................................... 355

Ενότητα 8η

Αθλητισµός και Ολυµπιακοί αγώνες:

Παρακολουθώ και συµµετέχω

Α΄ Εισαγωγικά κείµενα .................................................................. 363

Β΄ Παρατακτική σύνδεση - Ασύνδετο σχήµα .............................. 378

Γ΄ Αφήγηση .....................................................................................

392

∆΄ ∆ραστηριότητες παραγωγής λόγου .......................................... 398

∆ιαθεµατική εργασία ...................................................................... 402

Ανακεφαλαιωτικός πίνακας ............................................................ 408

8/15/2019 Ekth_A_Gimn_313_360

3/47

8/15/2019 Ekth_A_Gimn_313_360

4/47

Α΄ Εισαγωγικά κείµενα .............................................. 319

Απαντήσεις στις ασκήσεις του σχολικού βιβλίου .............. 319

Β΄ Οριστικό και αόριστο άρθρο ................................. 322

Β1 Άρθρο - Κλίση των άρθρων Θεωρία ......................... 322

Απαντήσεις στις ασκήσεις του σχολικού βιβλίου .............. 324

Γ΄ Παράγωγα Επίθετα Θεωρία .............................................................................. 331

Απαντήσεις στις ασκήσεις του σχολικού βιβλίου ...................................................... 332

∆΄ Περιγραφή ............................................................................................................ 336


Ε΄ Λεξιλόγιο ............................................................................................................... 339


ΣΤ΄ ∆ραστηριότητες παραγωγής λόγου ................................................................ 341 Απαντήσεις στις ασκήσεις του σχολικού βιβλίου ...................................................... 341

∆ιαθεµατική εργασία ................................................................................................ 344

Ανακεφαλαιωτικός πίνακας .................................................................................... 353

Κριτήριο αξιολόγησης .............................................................................................. 355

8/15/2019 Ekth_A_Gimn_313_360

5/47

8/15/2019 Ekth_A_Gimn_313_360

6/47

31 97η Ενότητα: Ο κόσµος µέσα από την οθόνη - εικόνα

Κείµενο 1

Ερωτήσεις κατανόησης

1. Ποια πράγµατα προκάλεσαν εντύπωση στον Μπεν, όταν ξεκίνησε την πρώτη ενότητα

των τηλε-µαθηµάτων που θα παρακολουθούσε;

Απάντηση

Η πρώτη επαφή µε το συγκεκριµένο σχολικό πρόγραµµα ήταν από µόνη της µια έκπληξη για το Μπεν. ∆ενπερίµενε ότι η πρώτη ενότητα θα άρχιζε µε ένα διαγωνισµό. Στη συνέχεια του προκάλεσε µεγάλη εντύπωση ότι

τα ονόµατα όσων κατάφερναν να φέρουν εις πέρας το διαγωνισµό θα τυπώνονταν σε κοντοµάνικα µπλουζάκια

και καπέλα του µπέιζµπολ!

Αλλά, αυτό που τον άφησε πραγµατικά κατάπληκτο ήταν οι κανόνες του παιχνιδιού: δεν υπήρχαν νικητές και

χαµένοι. Σκοπός του διαγωνισµού ήταν η καλλιέργεια του οµαδικού πνεύµατος και της συνεργασίας µεταξύ των

παιδιών που θα συµµετείχαν στο διαγωνισµό.

2. Για ποιο λόγο δε θα δίνονταν βραβείο σε αυτό το διαγωνισµό;

Απάντηση

Βραβεία δίνονται στους συνηθισµένους διαγωνισµούς, όπου ο νικητής είναι ένας. Εδώ, όµως, έχουµε να κάνουµε

µε µια ιδιαίτερη περίπτωση: κερδισµένοι είναι όλοι όσοι συµµετέχουν στο παιχνίδι. Γιατί στόχος του παιχνιδιού

ήταν να συνεργαστούν και να λειτουργήσουν αρµονικά, σαν οµάδα ώστε να δοθεί γρήγορα και αποτελεσµατικά

η καλύτερη λύση. Έτσι και µόνο η συµµετοχή σ’ έναν τέτοιο ιδιότυπο διαγωνισµό συνιστά µία µοναδική εµπει-

ρία για τα παιδιά. Ανακαλύπτουν στην πράξη την αξία του οµαδικού πνεύµατος στη ζωή τους.

σχολ. βιβλ.

σ. 112

σχολ. βιβλ.σ. 112

8/15/2019 Ekth_A_Gimn_313_360

7/47

32 0 ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ Α ́ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ

σχολ. βιβλ.

σ. 113

σχολ. βιβλ.

σ. 114

Κείµενο 2


1. Τι µπορεί να θαυµάσει ο επισκέπτης της ψηφιακής αναπαράστασης του ναού του ∆ία;

Απάντηση

Ο επισκέπτης της ψηφιακής αναπαράστασης του ναού του ∆ία έχει κατ' αρχήν τη δυνατότητα να θαυµάσει τον

ίδιο το ναό και να παρατηρήσει κάθε λεπτοµέρειά του.

Του δίνεται η δυνατότητα να θαυµάσει το άγαλµα του ∆ία, το οποίο δηµιουργήθηκε από το γλύπτη Φειδία και

δυστυχώς δε σώζεται σήµερα.

Επιπλέον, θα έρθει σε οπτική επαφή µε την "Καλλιστέφανο Ελαία" από τα κλαδιά της οποίας φτιάχνονταν τα

στεφάνια των ολυµπιονικών.

Τέλος, θα θαυµάσει τον πέριξ του ναού χώρο. Πρόκειται για την καταπράσινη τοποθεσία της αρχαίας Άλτης, του

Κρόνιου λόφου και της Ολυµπίας.

2. Συγκρίνοντας το κείµενο µε τις εικόνες, βλέπετε να ταυτίζονται ή οι εικόνες περιέχουν

πιο πολλά στοιχεία;

Απάντηση

Οι εικόνες που συνοδεύουν το κείµενο χαρακτηρίζονται από πλήθος γραφικών λεπτοµερειών και χρωµάτων,στοιχεία που δεν µπορούν να αποδοθούν µε ακρίβεια στο γραπτό λόγο. Το κείµενο αδικεί το κάλλος, την αισθη-

τική και την αρχιτεκτονική του ναού, τα οποία, τελικά, αναδεικνύονται µέσω των εικόνων.

Κείµενο 3


1. Για ποιες µαύρες τρύπες 14, 21 ή και 27 ιντσών µιλάει ο συγγραφέας; •Πώς αυτές

επηρεάζουν τη ζωή µας;

Απάντηση

Οι µαύρες τρύπες 14, 21 και 27 ιντσών για τις οποίες µιλάει ο συγγραφέας, δεν είναι άλλες από τις τηλεοράσεις

που πλέον υπάρχουν σε κάθε σπίτι και αποτελούν αναπόσπαστο κοµµάτι της ζωής του σύγχρονου ανθρώπου.

Η επιρροή της τηλεόρασης είναι τέτοια, ώστε σχεδόν έχει αντικαταστήσει τις διαπροσωπικές σχέσεις. Μαγνητί-

σχολ. βιβλ.

σ. 113

8/15/2019 Ekth_A_Gimn_313_360

8/47


ζει τους θεατές και τους παρασύρει σε έναν κόσµο όπου κυριαρχεί η ασηµαντότητα, η χυδαιότητα και η παρα-

µόρφωση της αλήθειας.

2. Πώς µπορεί ο τηλεθεατής να µειώσει τις βλαπτικές επιδράσεις της τηλεόρασης ή και νααπαλλαγεί από αυτήν;

Απάντηση

Ευτυχώς, ο τηλεθεατής έχει τη δυνατότητα να απαλλαγεί από τη συσκευή "µαύρη τρύπα" ή τουλάχιστον να µειώσει

τις βλαπτικές της επιδράσεις. Η πιο προσιτή λύση είναι η αλλαγή καναλιού, µέσω του τηλεκοντρόλ, όποτε αυτό

κρίνεται σκόπιµο. Υπάρχουν όµως και πιο δραστικά µέσα: δεν έχουµε παρά να πατήσουµε ένα κουµπί για να

απενεργοποιήσουµε τη τηλεόραση και να ανακαλύψουµε τις πιο ουσιαστικές πτυχές της καθηµερινότητάς µας, να

προσεγγίσουµε τους άλλους, αλλά και τον ίδιο µας τον εαυτό, να βρούµε το πραγµατικό νόηµα της ζωής.

σχολ. βιβλ.

σ. 114

Κείµενο 4


1. Τι κατάφερε η συγγραφέας Τζόαν Ρόουλινγκ µε τα βιβλία της;

ΑπάντησηΗ συγγραφέας Τζόαν Ρόουλινγκ κατάφερε µε τα βιβλία της να κερδίσει την εύνοια του απαιτητικού παιδικού

κοινού. Τα τέσσερα βιβλία της σηµείωσαν µια µεγάλη επιτυχία: έστρεψαν τα παιδιά προς το εξωσχολικό διάβασµα

και τα αποµάκρυναν -έστω για λίγο- από την οθόνη των βίντεο - γκέιµ.

2. Ποια σκηνή της ταινίας περιγράφεται στο άρθρο που διαβάσατε; Γιατί χαρακτηρίζεται

ως µία από τις πιο ενδιαφέρουσες σκηνές της ταινίας;

ΑπάντησηΤο κείµενο αναφέρεται στη µεταφορά ενός από τα βιβλία της Τζόαν Ρόουλινγκ στον κινηµατογράφο. Ο συγγρα-

φέας του άρθρου επιλέγει να περιγράψει µια σκηνή της ταινίας όπου ο Χάρι αντικρίζει, µέσα σε έναν παλιό

καθρέφτη µε µαγικές ιδιότητες, τον εαυτό του µαζί µε τους νεκρούς γονείς του. Αργότερα, συνειδητοποιεί ότι ο

καθρέφτης αντικατοπτρίζει την πιο ποθητή του επιθυµία. Το ενδιαφέρον της σκηνής έγκειται στη συγκίνηση και

τη συναισθηµατική φόρτιση που προκαλεί σε µικρούς και µεγάλους θεατές.

σχολ. βιβλ.

σ. 115

σχολ. βιβλ.

σ. 115

8/15/2019 Ekth_A_Gimn_313_360

9/47


Β1 Άρθρο - Κλίση των άρθρων

Μέρη του λόγου είναι δέκα µεγάλες κατηγορίες λέξεων, µε διαφορετική σηµασία και διαφορετικό

ρόλο η καθεµιά από αυτές µέσα στην πρόταση. Τα µέρη του λόγου είναι: άρθρο, ουσιαστικό, επίθετο,

αντωνυµία, ρήµα, µετοχή, επίρρηµα, πρόθεση, σύνδεσµος, επιφώνηµα. ∆ιακρίνονται σε κλιτά και άκλιτα.

ΜΕΡΗ ΤΟΥ ΛΟΓΟΥ ΚΛΙΤΑ είναι αυτά που έχουν τύπους διαφορετικούς (απο-κλίνοντες ) από τον βασι-

κό τύπο τους. Κλιτά είναι το άρθρο, το ουσιαστικό, το επίθετο, η αντωνυµία, η µετοχή και το ρήµα. Από

αυτά, τα πέντε πρώτα λέγονται και πτωτικά, επειδή έχουν πτώσεις.

Ορισµένα ουσιαστικά και επίθετα (ξενικά κυρίως) και οι µετοχές σε -όντας µένουν άκλιτα στον λόγο µας.

Αντίθετος όρος τα κλιτά µέρη του λόγου.

ΜΕΡΗ ΤΟΥ ΛΟΓΟΥ ΑΚΛΙΤΑ είναι αυτά που δεν κλίνονται και παρουσιάζονται στο λόγο µε τον ίδιο

τύπο. Αυτά είναι: το επίρρηµα, η πρόθεση, ο σύνδεσµος και το επιφώνηµα, π.χ. µέσα, παρά, ή, αλίµονο...

Αντίθετος όρος τα κλιτά µέρη του λόγου.

Άρθρο είναι η µικρή κλιτή λέξη που µπαίνει εµπρός από τα ονόµατα. Το άρθρο µπορεί να είναι οριστικό

(ο, η, το) ή αόριστο (ένας , µια, ένα), π.χ. Ο άνθρωπός µου, ένας κύριος .

Το άρθρο ανήκει στα κλιτά µέρη του λόγου και έχει τύπους και για τα τρία γένη των ονοµάτων και για

τους δύο αριθµούς, π.χ. Ο παίχτης , της ηµέρας , τα παιδιά, των πάντων, τις όµορφες .

ΑΡΘΡΟ ΑΟΡΙΣΤΟ είναι το άρθρο ένας , µία, ένα, το οποίο χρησιµοποιούµε όταν µιλούµε για κάτι όχι

ορισµένο, αλλά για ένα αόριστο πρόσωπο, ζώο ή πράγµα, π.χ. διάβασα ένα ενδιαφέρον άρθρο.

Το αόριστο άρθρο δεν έχει πληθυντικό. Γι’ αυτό, όταν ο λόγος είναι για πολλά αόριστα ουσιαστικά (πρόσω-

πα, ζώα ή πράγµατα), αυτά τα αναφέρουµε χωρίς άρθρο ή µε αόριστη αντωνυµία, π.χ. Είδα ( µερικά) παιδιά στο

δρόµο να φορούν (κάτι) κόκκινες στολές .

Τα ένας , µία, ένα µπορεί να είναι και αριθµητικά και αόριστα άρθρα και αόριστη αντωνυµία.

8/15/2019 Ekth_A_Gimn_313_360

10/47


ΑΡΘΡΟ ΟΡΙΣΤΙΚΟ είναι το άρθρο ο, η, το, που µεταχειριζόµαστε, όταν µιλάµε για ορισµένο πρόσω-

πο, ζώο ή πράγµα, π.χ. η Ελένη είναι έξυπνη.

Χρησιµοποιούµε επίσης το οριστικό άρθρο, για να δηλώσουµε ένα σύνολο προσώπων, ζώων ή πραγµά-των, που ανήκουν στο ίδιο είδος, π.χ. η γυναίκα (δηλ.: το σύνολο των γυναικών) έχει πετύχει τη χειραφέτησή της .

Το οριστικό άρθρο δεν πρέπει να συγχέεται µε τους αδύνατους τύπους των προσωπικών αντωνυµιών,

αφού µπαίνει πάντοτε πριν από τα ονόµατα ή πριν από ουσιαστικοποιηµένες λέξεις ή φράσεις: Είδα το (=

άρθρο) παιδί . Το (= προσωπική αντωνυµία) είδα.

ΠΡΟΣΟΧΗ ΣΤΟΝ ΤΟΝΙΣΜΟ!

Οι αδύνατοι τύποι αντωνυµιών, δηλαδή

οι λέξεις µου, σου, του, τον, την, το, µας , σας ,

τα, τονίζονται µόνον όταν µπορεί να θεωρη-

θούν εγκλιτικές, οπότε ενδέχεται να αλλοιω-

θεί το νόηµα.

8/15/2019 Ekth_A_Gimn_313_360

11/47


Ακούω και µιλώ

1. Υποθέστε ότι ακούσατε τις απόψεις του Γ. Γραµµατικάκη (κείµ. 3) σε µια τηλεοπτική

συζήτηση. • Ποιες λέξεις είναι άρθρα και σε τι χρησιµεύουν; • Μπροστά από τι είδους

λέξεις τα χρησιµοποιεί ο οµιλητής;

Απάντηση

Τα άρθρα που χρησιµοποιεί είναι τα εξής:οι, του, την, ο, µια, ένα, το, της, η, ενός, τη, τα, του, τους, τις

Τα άρθρα µπαίνουν µπροστά από ουσιαστικά, επίθετα ή αντωνυµίες. Xρησιµοποιούµε τα οριστικά άρθρα όταν

θέλουµε να αναφερθούµε σε κάτι συγκεκριµένο, ενώ τα αόριστα σε κάτι γενικό ή αόριστο.

2. Στο µάθηµα της Ιστορίας σε συνεργασία και µε τον καθηγητή Πληροφορικής επισκέπ-

τεστε την ισοσελίδα του Ιδρύµατος Μείζονος Ελληνισµού, για να “θαυµάσετε” την

ψηφιακή απεικόνιση του ναού του ∆ία (κείµ. 2). Με την είσοδο σας ακούτε τη φωνή

του “ηλεκτρονικού ξεναγού” να σας καθοδηγεί. • Παρατηρήστε αν χρησιµοποιεί άλλαάρθρα, για να αναφερθεί σε πρόσωπο ή πράγµα συγκεκριµένο - γνωστό, κι αν χρησιµο-

ποιεί άλλα, όταν αναφέρεται γενικά σε πρόσωπα ή πράγµατα.

Απάντηση

Όταν αναφέρεται σε συγκεκριµένα - γνωστά πρόσωπα ή πράγµατα χρησιµοποιεί οριστικά άρθρα, π.χ. οι επι-

σκέπτες , ενώ όταν αναφέρεται γενικά σε πρόσωπα ή πράγµατα χρησιµοποιεί αόριστα άρθρα, π.χ. µια αγριελιά.

σχολ. βιβλ.

σ. 115

σχολ. βιβλ.

σ. 115

8/15/2019 Ekth_A_Gimn_313_360

12/47


∆ιαβάζω και γράφω

1. Στο κείµενο 1 υπογραµµίστε τα άρθρα, καθώς και τις λέξεις που προσδιορίζουν. Αυτές

οι λέξεις είναι ονόµατα ή ρήµατα; • ∆ηλώνουν πρόσωπα, πράγµατα ή κάτι άλλο;

Απάντηση

το ποντίκι - το παράθυρο - τις (πέντε επόµενες) λέξεις - το θέµα - του διαγωνισµού - οι κανόνες - του παιχνιδιού

- η (πρώτη) ενότητα - του (σχολικού) προγράµµατος - στο οποίο - στον Μπεν - στην αρχή - στο συγκεκριµένο

παράθυρο - στη βιασύνη - τη (συγκεκριµένη ηλεκτρονική) σελίδα - τα ωραία - το διαγωνισµό - του τηλε-

µαθήµατος - ένας διαγωνισµός - τις εταιρείες - στο (σχολικό αυτό) πρόγραµµα - τη (µεγάλη του) επιτυχία - Ο

Μπεν - στο διαγωνισµό - στο ΕΝΑΡΞΗ - τη συνέχεια - Τα ονόµατα - το διαγωνισµό - του µπειζµπολ - οι

καθηγητές - το χεράκι - ο Μπεν - στους Κανόνες (Παιχνιδιού) - τη θέση - της (παιδαγωγικής) σηµασίας - η

σκέψη - του διαγωνισµού - στα µάτια - το συµπέρασµα - το διαγωνισµό - τα σκαλοπάτια - τη λύση - το µυαλό -

την πρωτοβουλία -των συµµετεχόντων - το λόγο - οι (πρώτες) ώρες - του τηλε-µαθήµατος - στη διάθεση - την

(αναµενόµενη) απόδοση - στους γρίφους - του παιχνιδιού - τη (µοναδική) εµπειρία - το (ίδιο) πρόβληµα.

• Οι λέξεις που προσδιορίζονται από τα άρθρα είναι ονόµατα και δηλώνουν πρόσωπο, πράγµα, ενέργεια, ιδιότητα

ή κατάσταση.

2. Από τα προηγούµενα κείµενα διαλέξαµε τα ονόµατα που ακολουθούν. Συµπληρώστε

τους αντίστοιχους τύπους του οριστικού άρθρου:σχολ. βιβλ.

σ. 115

σχολ. βιβλ.

σ. 115

8/15/2019 Ekth_A_Gimn_313_360

13/47


σχολ. βιβλ.

σ. 116

Απάντηση

3. Βρείτε τους τύπους του αόριστου άρθρου (ένας, µια ένα) στα εισαγωγικά κείµενα.

• Αλλάξτε τους τύπους του αόριστου άρθρου µε τύπους του οριστικού άρθρου.

• Τι παρατηρείτε στη σηµασία των νέων φράσεων που σχηµατίστηκαν;

Απάντηση

κείµενο 1

ένας διαγωνισµός ο διαγωνισµός

κείµενο 2

µια αγριελιά η αγριελιά

µια ελεύθερη εικονική απόδοση η ελεύθερη εικονική απόδοση.

άρθρο όνοµα άρθρο όνοµα

Αρσ.

ο

τον

θηλ.

η

της

την

ουδ.

το

του

του

το

χυδαίο (κείµ. 3)

γοητεία (κείµ. 3)

άνθρωπος (κείµ. 3)

µαύρης τρύπας (κείµ. 3)

σχολικού προγράµµατος

(κείµ. 1)

τηλε-µαθήµατος (κείµ.1)

ορίζοντα (κείµ.,3)

πραγµατική ζωή (κείµ. 3)

όνοµα (κείµ. 3)

Αρσ.

οι

των

τους

θηλ.

οι

οι

ουδ.

τα

τα

µαύρες τρύπες (κείµ. 3)

κουµπιά (κείµ. 3)

καθηγητές (κείµ. 1)

άθλων (κείµ. 2)

άλλους (κείµ. 3)

επόµενες λέξεις (κείµ.1)

στεφάνια (κείµ. 2)

ΕΝΙΚΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣ ΠΛΗΘΥΝΤΙΚΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣ

8/15/2019 Ekth_A_Gimn_313_360

14/47


κείµενο 3

µια φωτεινή σκέψη η φωτεινή σκέψη

ένα άγνωστο εσωτερικό το άγνωστο εσωτερικό

ενός προσώπου του προσώπου µια πειραµατική συσκευή η πειραµατική συσκευή

ένα κανάλι το κανάλι

µια νεότερη θεωρία η νεότερη θεωρία

κείµενο 4

µια σειρά η σειρά

ενός ορφανού αγοριού του ορφανού αγοριού

έναν ισχυρότερο µάγο τον ισχυρότερο µάγο

µια θέση η θέσηένας ολοκαίνουριος µαγικός κόσµος ο ολοκαίνουριος µαγικός κόσµος

µια ταινία η ταινία

σε µια κρυφή αίθουσα στην κρυφή αίθουσα

ένα µαγικό καθρέφτη το µαγικό µαγικό καθρέφτη

µια σκηνή η σκηνή

• Μέσω της αντικατάστασης των αόριστων άρθρων µε οριστικά οι έννοιες από αφηρηµένες γίνονται συγκε-

κριµένες.

4. Στο κόµικ που ακολουθεί (κείµ. 5), προσέξτε πότε χρησιµοποιείται το αόριστο άρθρο

(ένας, µια, ένα) και πότε το αριθµητικό (ένας, µία, ένα).

Απάντηση

αόριστο άρθρο: µια σκύλα, µια σκυλίτσα, αναφέρεται σε κάτι γενικό και αόριστο.

αριθµητικό: ένα e-mail, αναφέρεται στον αριθµό, στη µονάδα

σχολ. βιβλ.

σ. 116

8/15/2019 Ekth_A_Gimn_313_360

15/47


5. Αναγνωρίστε µε ποια πρόθεση συνδυάζεται το οριστικό άρθρο στις φράσεις που ακολου-

θούν:

- στην αγορά (κείµ. 3)

- στον οπισθόδοµο (κείµ. 2)Αναζητήστε και άλλα παραδείγµατα στο κείµενο 1.

Απάντηση

στην αγορά = σε + την αγορά

στον οπισθόδροµο = σε + τον οπισθόδροµο

στις ανωτέρω φράσεις τα άρθρα την, τον ακολουθούν την πρόθεση σε

Άλλα παραδείγµατα:

στον Μπεν = σε + τον Μπενστην αρχή = σε + την αρχή

στο συγκεκριµένο παράθυρο = σε + το συγκεκριµένο παράθυρο

στη βιασύνη = σε + βιασύνη

στο σχολικό αυτό πρόγραµµα = σε + το σχολικό αυτό πρόγραµµα

στο διαγωνισµό = σε + το διαγωνισµό

στους Κανόνες παιχνιδιού = σε + τους Κανόνες παιχνιδιού

στα µάτια = σε + τα µάτια

στη διάθεσή τους = σε + τη διάθεση

στους γρίφους = σε + τους γρίφους

6. Αφού εντοπίσετε τα άρθρα στο κείµενο, χωρίστε τα σε δύο κατηγορίες: σ’αυτά που

αναφέρονται σε πρόσωπο ή πράγµα συγκεκριµένο (οριστικό άρθρο) και σ’αυτά που

έχουν γενική και αόριστη σηµασία (αόριστο άρθρο).

σχολ. βιβλ.

σ. 117

σχολ. βιβλ.

σ. 117

8/15/2019 Ekth_A_Gimn_313_360

16/47


Απάντηση

ΣΥΓΚΕΚΡΙΜΕΝΗ ΑΝΑΦΟΡΑ

οριστικό άρθρο ουσιαστικό

τον κόσµο

τα (τέσσερα) βιβλία

της σειράς

της Τζόαν Ροουλινγκ

τα παιδιά

στο διάβασµατην οθόνη

των βίντεο-γκέιµ

το φαινόµενο

στον κινηµατογράφο

τις (πολυδιαφηµισµένες) παραγωγές

Ο (Αµερικανός) σκηνοθέτης

το “Μόνος στο σπίτι”

την “Κυρία Νταπ-φάιρ”

Ο κόσµος

τον κόσµο

του (11χρονου) Χάρι

στα γενέθλια

οι γονείς

στο κακό

στο Χάρι

ΓΕΝΙΚΗ - ΑΟΡΙΣΤΗ ΑΝΑΦΟΡΑ

αόριστο άρθρο ουσιαστικό

µια σειρά

ενός (ορφανού) αγοριού

έναν (ισχυρότερο) µάγο

µια θέση

ένας (ολοκαίνουριος µαγικός) κόσµος

Μια ταινίαµια (κρυφή) αίθουσα

ένα (µαγικό) καθρέφτη

µια σκηνή

8/15/2019 Ekth_A_Gimn_313_360

17/47


ΣΥΓΚΕΚΡΙΜΕΝΗ ΑΝΑΦΟΡΑ

οριστικό άρθρο ουσιαστικό

στο σχολείο

των µάγων

η ευκαιρία

τον υπεύθυνο

το θάνατο

των γονιών (του)

των ηλικιώντον παραγωγό

στην ταινία

τις (πιο ενδιαφέρουσες) σκηνές

Ο Χάρι

στον οποίο

τον εαυτό του

τους (νεκρούς του) γονείς

Ο καθρέφτης

την (πιο ποθητή µας) επιθυµία

Ο Κρις Κολόµπους

στην ερώτηση

στον καθρέφτη

Ο πρωταγωνιστής

της ταινίας

τη ζωή

ΓΕΝΙΚΗ - ΑΟΡΙΣΤΗ ΑΝΑΦΟΡΑ

αόριστο άρθρο ουσιαστικό

8/15/2019 Ekth_A_Gimn_313_360

18/47


7. Μήπως µπορείτε να χρησιµοποιήσετε το οριστικό άρθρο µε άλλη σηµασία; Για να απα-

ντήσετε, να διαβάσετε την πρόταση που ακολουθεί:

“Τότε ο άνθρωπος ανακαλύπτει πάλι τους άλλους” (κείµ. 3)

• Μπορείτε να σκεφτείτε και άλλα παραδείγµατα, όπου το οριστικό άρθρο χρησιµοποι-είται µε ανάλογη σηµασία;

Απάντηση

Το οριστικό άρθρο µπορεί να χρησιµοποιηθεί και γενικευτικά, όταν η λέξη που συνοδεύει είναι “ο αντιπρόσω-

πος”, του είδους.

Παραδείγµατα:

Ο µαθητής έχει δικαιώµατα και υποχρεώσεις (=όλοι γενικά οι µαθητές).

Ο πολίτης οφείλει να συµµετέχει στα κοινά (=όλοι γενικά οι πολίτες).

σχολ. βιβλ.

σ. 117

ΠΑΡΑΓΩΓΑ ΕΠΙΘΕΤΑ: Λέξεις - επίθετα µπορούν να παράγονται ως εξής:

α. από ρήµατα, π.χ. σώζω> σωστός ,

β. από ουσιαστικά, π.χ. αφρός > αφράτος ,

γ. από άλλα επίθετα, π.χ. έξυπνος > εξυπνούλης ,

δ. από άκλιτες λέξεις, π.χ. σήµερα> σηµερινός .

8/15/2019 Ekth_A_Gimn_313_360

19/47


2. Επισκεφτήκατε µέσα από το διαδίκτυο την ψηφιακή αναπαράσταση του ναού του ∆ία.Σας έκαναν ιδιαίτερη εντύπωση τα χρώµατα µέσα και έξω από τον ναό. Μιλήστε για τα

χρώµατα αυτά στους γονείς σας, παράγοντας µε τη χρήση των κατάλληλων καταλήξεων

(επιθηµάτων) επίθετα, π.χ. κίντρινος →→→→→ κιτρινωπός.

Απάντηση

Σήµερα, στο µάθηµα της Ιστορίας, µπήκαµε στην ισοσελίδα του Ιδρύµατος Μείζονος Ελληνισµού. Η ψηφιακή

αναπαράσταση του ναού του ∆ία στην Ολυµπία ήταν πραγµατικά εντυπωσιακή. Αλλά αυτό που τράβηξε αµέ-

σως την προσοχή µου ήταν τα χρώµατα των εικόνων. Ο ναός µε τους γκριζωπούς του κίονες υψωνόνταν επιβλη-

τικός µε φόντο το γαλαζωπό ουρανό. Στο αέτωµα διακρίνονταν κοκκινωπές και πρασινωπές ανάγλυφες µορφές.Στο κέντρο του ναού δέσποζε το άγαλµα του ∆ία µε το χρυσαφένιο χιτώνα. Η τόσο ρεαλιστική απόδοση µου

δηµιουργούσε την αίσθηση ότι βρισκόµουν εκεί.



1. Υποθέστε ότι είστε ένας φίλος του Μπεν (κείµ. 1) και θέλετε να τον ενηµερώσετε για τον

“ηλεκτρονικό” διαγωνισµό που διοργανώνεται στο σχολείο σας και να τον συµβουλέ-

ψετε να πάρει µέρος. • Κάντε το σε προφορικό λόγο, στον οποίο θα χρησιµοπήσετε και

επίθετα που θα παράγονται από τα ρήµατα: αποκαλύπτω, αποφασίζω, βάλλω, σκέπτοµαι.

Απάντηση

Φίλε µου,πρέπει να σε ενηµερώσω για έναν πολύ ενδιαφέροντα διαγωνισµό, µέσω διαδικύου, που διοργανώνεται στο

σχολείο µου. Στην ιστοσελίδα µπορείς να βρεις αποκαλυπτικές πληροφορίες σχετικά µε το σκοπό του παιχνι-

διού. Το βασικό είναι ότι δεν θα υπάρχουν νικητές και ηττηµένοι. Η συνεργασία όλων των συµµετεχόντων θα

έχει αποφασιστική σηµασία για τη λύση των γρίφων. Α, ξέχασα να σου πω ότι στο τέλος τα ονόµατά µας θα

τυπωθούν σε µπλουζάκια και καπελάκια του µπέϊζµπολ. Σε συµβουλεύω να µην είσαι σκεπτικός , γιατί πρόκειται

για µια µοναδική εµπειρία, ούτε αναβλητικός , αφού έχουν καλυφθεί σχεδόν όλες οι θέσεις.

σχολ. βιβλ.

σ. 117

8/15/2019 Ekth_A_Gimn_313_360

20/47


ουσιαστικό ρήµα


1. “αιχµηρά, γευστικό, πολιτικές, ηµερήσιο, τροχαίο, εγχώριο” (κείµ. 6): Από ποιες λέξεις

παράγονται τα επίθετα αυτά;

Απάντηση

αιχµηρό → αιχµή

γευστικό → γεύση

πολιτικές → πολίτης

ηµερήσιο → ηµέρα

τροχαίο → τροχός

εγχώριο → χώρα

σχολ. βιβλ.

σ. 118

2. Αφού µελετήσετε προσεκτικά τα εισαγωγικά κείµενα (1, 2, 3), εντοπίστε τα επίθετα που

παράγονται από ρήµατα ή ουσιαστικά και δίπλα σηµειώστε τις καταλήξεις (επιθήµατα)

που λαµβάνουν τα παράγωγα επίθετα.

Απάντηση

σχολ. βιβλ.

σ. 118

Επίθετο Κατάληξη - ΠΑΡΑΓΕΤΑΙ ΑΠΟ:

επίθηµα

σχολικού (κείµ. 1) -ικός σχολείο

απίστευτου (κείµ. 1) -τος πιστεύω

ηλεκτρονική (κείµ. 1) -ικός ηλεκτρόνιο

ωραία (κείµ. 1) -αίος ώρα

περίεργος (κείµ. 1) -ος έργο

κατάπληκτος (κείµ. 1) -τος καταπλήσσω

8/15/2019 Ekth_A_Gimn_313_360

21/47


ελληνικό (κείµ. 3) -ικός Έλληνας

φωτεινή (κείµ. 3) -εινός φως

ανθρώπινη (κείµ. 3) -ινος άνθρωπος

οικείους (κείµ. 3) -είος οίκος

σύγχρονες (κείµ. 3) -ος χρόνος

πολιτική (κείµ. 3) -ικός πολίτης

ασήµαντος (κείµ. 3) -τος σηµαίνω

πειραµατική (κείµ. 3) -ικός πείραµα

επικίνδυνη (κείµ. 3) -νος κίνδυνος


επίθηµα

κοντοµάνικα (κείµ. 1) -ικος κοντό + µανίκι

παιδαγωγικής (κείµ. 1) -ικός παιδαγωγός

διαθέσιµη (1) -σιµος διαθέτω

οµαδικό (κείµ. 1) -ικός οµάδα

µοναδικός (κείµ. 1) -ικός µονάδα

ψηφιακή (κείµ. 2) -ακός ψηφίο

αρχιτεκτονικές (κείµ. 2) -ικός αρχιτέκτονας

περίφηµες (κείµ. 2) -ος φήµη

Κρόνιου (κείµ. 2) -ιος Κρόνος

εικονική (κείµ. 2) -ικός εικόνα

αποδεκτές (κείµ. 3) -τός αποδέχοµαι

επιστηµονική (κείµ. 3) -ικός επιστήµονας

ουσιαστικό ρήµα

8/15/2019 Ekth_A_Gimn_313_360

22/47



επίθηµαουσιαστικό ρήµα

άλαλες (κείµ. 3) -ος λαλώ

µυστικές (κείµ. 3) -ικός µύστης

σωτήριος (κείµ. 3) -ιος σωτήρας

πραγµατική (κείµ. 3) -τικός πράγµα

3. Αφού διαβάσετε το κείµενο 6, βρείτε ένα ρήµα και τρία ουσιαστικά και παραγάγετεεπίθετα προσθέτοντας τα κατάλληλα επιθήµατα (καταλήξεις).

Απάντηση

Ουσιαστικά Ρήµα

βράδυ → βραδινός καταναλώνονται → καταναλωτικός

έγκληµα → εγκληµατικός

καταστροφή → καταστροφικός


8/15/2019 Ekth_A_Gimn_313_360

23/47



1. Βρέποντας τις εικόνες και ακούγοντας την “ψηφιακή ξενάγηση” (κείµ. 2) στο ναό του

∆ία, πείτε πώς ξεκινάει την περιγραφή του ο “ηλεκτρονικός ξεναγός”, πώς τη συνεχίζει

και πώς την ολοκληρώνει.Απάντηση

Ο “ηλεκτρονικός ξεναγός” στην αρχή της αφήγησης του αναφέρεται γενικά στην ψηφιακή αναπαράσταση του

ναού. Στη συνέχεια, παραθέτει χαρακτηριστικές λεπτοµέρειες τόσο για το εσωτερικό, όσο και για το εξωτερικό

του ναού. Ολοκληρώνοντας, περιγράφει το χώρο που περιβάλλει το ναό.

2. Παρατηρώντας τη φωτογραφία που είδατε στην έκθεση Έλληνα φωτογράφου, περι-

γράψτε το περιεχόµενό της, ξεκινώντας από το χώρο και καταλήγοντας στο πρόσωπο

της φωτογραφίας.

Απάντηση

Στη φωτογραφία εικονίζεται το εσωτερικό ενός παλιού παντοπωλείου. Είναι ο τύπος του µαγαζιού που συνα-

ντούµε σε παραδοσιακά ελληνικά χωριά. Ο χώρος είναι µικρός και περιέχει λιγοστά αντικείµενα. Συγκεκριµένα,

στους τοίχους υπάρχουν ράφια όπου βρίσκονται τακτοποιηµένα βασικά προϊόντα, όπως φρυγανιές, αλάτι, διά-

φορες κονσέρβες. Την προσοχή µας τραβάει ένα γαλάζιος πάγκος µε χάρτινα κουτιά, µπροστά απ’τον οποίο

υπάρχουν δύο καρέκλες “καφενείου”.

Στη µια από αυτές, κάθεται µια ηλικιωµένη γυναίκα µε σταυρωµένα τα χέρια. Φοράει ένα γκρίζο φόρεµα και τα

µαλλιά της είναι πιασµένα µε ένα µαντήλι. Μπορεί οι ρυτίδες του προσώπου της να είναι σηµάδι γηρατειών,

αλλά το βλέµµα της έχει µια γαλήνια έκφραση που εκπέµπει οικειότητα.

σχολ. βιβλ.

σ. 119

σχολ. βιβλ.

σ. 119

8/15/2019 Ekth_A_Gimn_313_360

24/47



1. Στο πλαίσιο του µαθήµατος της Ιστορίας, αναλαµβάνετε να ξεναγήσετε τους συµµαθη-τές σας στην ψηφιακή αναπαράσταση του ναού του ∆ία στην Ολυµπία. Οργανώστε την

ξενάγηση γράφοντας ένα κείµενο που θα ακολουθεί ορισµένα βασικά βήµατα, τα οποία

έχετε συζητήσει µε τον καθηγητή σας.

Απάντηση

Ι. Εισαγωγή:

• Κατατόπιση του αναγνώστη

• Πρώτες γενικές εντυπώσεις

ΙΙ. Κύρια περιγραφή:

• Τι είδα;

• Τι µε εντυπωσίασε;

ΙΙΙ. Επίλογος - ανακεφαλαίωση:

• Ποιες σκέψεις µου δηµιουργήθηκαν;

• Σε ποια συµπεράσµατα κατέληξα;

• Ο ναός του ∆ία βρίσκεται στην τοποθεσία της αρχαίας Άλτης, στον ευρύτερο χώρο του Κρόνιου λόφου και της

Ολυµπίας. Στην ψηφιακή αναπαράσταση του τοπίου, µπορούµε να θαυµάσουµε την καταπράσινη φύση και

τον καταγάλανο ουρανό που περιβάλλουν το σπουδαίο αρχιτεκτόνηµα.

Απεικονίζεται η γενική άποψη του ναού από νοτιοανατολικά, αλλά και η αξονική άποψη της ανατολικής όψης

µε θέα το σηκό. Οι γκρίζοι κίονες δηµιουργούν αντίθεση µε τις κεραµιδί µετόπες που αναπαριστούν τους

περίφηµους άθλους του Ηρακλή. Στο εσωτερικό του ναού δεσπόζει το επιβλητικό άγαλµα του ∆ία, πάνω σε

γαλάζιο βάθρο. Το χρυσαφένιο χρώµα του χιτώνα τονίζει το µεγαλείο του θεού. Πραγµατικά, νιώθουµε δέος

µπροστά σε αυτό το δηµιούργηµα, που αποδίδεται στο γλύπτη Φειδία και αποτελεί ένα από τα επτά θαύµατα

του αρχαίου κόσµου.

Συµπερασµατικά, η ψηφιακή αναπαράσταση του ναού του ∆ία στην Ολυµπία µας παρέχει µια ολοκληρωµένη

εικόνα και µας εξοικειώνει µε ένα από τα πιο σηµαντικά µνηµεία της ελληνικής αρχαιότητας.


8/15/2019 Ekth_A_Gimn_313_360

25/47


2. Ένας φίλος ή φίλη σας θέλει να αγοράσει ένα καιρνούργιο κινητό τηλέφωνο. Προτείνετε

του/της να αγοράσει το µοντέλο της φωτογραφίας περιγράφοντας προσεκτικά την εµφά-

νισή του, δηλαδή ξεκινώντας από τα γενικά χαρακτηριστικά (γενική εικόνα, µέγεθος

κ.λ.π.) να πηγαίνετε προς τα επιµέρους. Λάβετε υπόψη σας την περιγραφή και τις πληρο-φορίες που δίνονται δίπλα από τη φωτογραφία του κινητού τηλεφώνου.

Απάντηση

Νοµίζω ότι το συγκεκριµένο κινητό είναι ό,τι ακριβώς χρειαζόσουν. Εκτός του ότι είναι κοµψό, φαίνεται και

εύχρηστο, αφού έχει µικρό µέγεθος, αλλά µεγάλη οθόνη. Προσφέρει ποικίλες υπηρεσίες όπως λήψη φωτογρα-

φιών και ανοιχτή συνοµιλία, ακόµα και σε θορυβώδες περιβάλλον. Επιπλέον, η αναγνώριση της κλήσης συνο-

δεύεται από φωτογραφία του ατόµου που σε καλεί! Στη διάθεσή σου είναι διάφορα παιχνίδια και ειδικά ψηφια-

κά εφέ. Τέλος, εκτός από SMS, έχεις τη δυνατότητα να στέλνεις, αλλά και να λαµβάνεις MMS και EMS.

3. Αφού διαβάσετε το κείµενο 7 και τον πίνακα που το συνοδεύει, παρακολουθήστε (µέσα

από ένα απλό διάγραµµα) την πορεία και τον τρόπο µε τον οποίο ο συγγραφέας περιγρά-

φει την κοπέλα. Μπορείτε να δείτε κι ένα άλλο είδος σατιρικής περιγραφής προσώπου

στο ποίηµα του Γ. Σουρή “Η ζωγραφιά µου” (απόσπασµα, στο Γ. Σουρής, Άπαντα, επιµ.

Γ. Βαλέτας, εκδ. Γιοβάνη, 1966):

Μπόι δύο πηχές ∆ύο µαύρα µάτια

όψη κακή χωρίς κακία

γένια µε τρίχες γεµάτα λαύρα

εδώ κι εκεί. µα και βλακεία.

Κούτελο θείο Μακρύ ρουθούνι

λίγο πλατύ πολύ σχιστό

τρανό σηµείο κι ένα πηγούνι

του ποιητή. σαν το Χριστό.

Απάντηση

∆ιάγραµµα:

Ι. Εισαγωγή:• Γενικός χακτηρισµός

“ένα ξεχωριστό κορίτσι”

ΙΙ. Κυρίως θέµα:

α. Εκδηλώσεις - συµπεριφορά

σχολ. βιβλ.

σ. 119

σχολ. βιβλ.

σ. 119

8/15/2019 Ekth_A_Gimn_313_360

26/47


σχολ. βιβλ.

σ. 120

1. Με αφετηρία την περιγραφή ενός χώρου (του ναού του ∆ία), αλλά και άλες αντίστοιχες

περιγραφές που θα αναζητήσετε στα βιβλία της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας, των Αρχαί-

ων Ελληνικών και άλλες σε χρηστικά κείµενα των εφηµερίδων (π.χ. µικρές αγγελίες),

συγκεντρώστε ένα λεξιλόγιο κατάλληλο για την περιγραφή ενός χώρου ή κτιρίου.

• Πώς συµπεριφέρεται;

• Πού κινείται;

“ Κατέβαινε απ’το λεωφορείο τελευταία και ερχόταν στο µπαρ µε παράξενο λικνισµό. Σαν να ήταν λιγάκι κου-

τσή, αλλά δεν ήταν”.β. Εξωτερική περιγραφή (τα τυπικά χαρακτηριστικά)

• Χαρακτηριστικά προσώπου και σώµατος

“Ψηλή, λεπτοφυής, µε πυκνά σκουροκάστανα µαλλιά, κουρεµένα µοντέρνα, αγορίστικα”

“Ήταν πιο πολύ νόστιµη παρά όµορφη, µε µια υπερήφανη λύπη”

“ Είχε µεγάλα µάτια, µουντά πράσινα, λιγάκι εξόφθαλµα”

“ Κατέβαιναν τα µατόκλαδα παρακάτω απ’ το κανονικό”

“ Αντιθέτως, τα τόξα των φρυδιών της ήταν ζωηρά, καλογραµµένα”ΙΙΙ. Επιµύθιο:

• Μια σκέψη του συγγραφέα

“ Πάντως, της πήγαινε πολύ το καλοκαίρι”

ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ Α΄ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ

8/15/2019 Ekth_A_Gimn_313_360

27/47


2. Με αφετηρία το λογοτεχνικό κείµενο που διαβάσατε (κείµ. 7) αλλά και από τη µελέτη

άλλων κειµένων (από τη λογοτεχνία, το θέατρο, τον κινηµατογράφο, τα µουσεία, το

διαδίκτυο κ.λ.π.), συλλέξτε λεξιλόγιο που χρησιµοποιείται στην περιγραφή του σώµα-

τος και του προσώπου ενός ανθρώπου (άντρα ή γυναίκας).

Απάντηση

σχολ. βιβλ.

σ. 120

ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΕΠΙΘΕΤΑ

το σώµα ψηλό, λεπτοφυές, κοντό, λεπτό, αδύνατο, παχουλό, καλλίγραµο.

εµφάνιση - ενδυµασία εντυπωσιακή, ευπαρουσίαστη, διακριτική, κοµψή, απλή, ευπρεπής,

ατηµέλητη, επίσηµη, νεανική, προσεγµένη, ξεχωριστή.

βάδισµα βαρύ, ανάλαφρο, υπερήφανο, προσεκτικό, χαριτωµένο.

πρόσωπο παιδικό, αθώο, χαµογελαστό, λυπηµένο, ωοειδές, όµορφο.

µάτια µεγάλα, καστανά, εκφραστικά, σχιστά, αµυγδαλωτά, µελαγχολικά.

µύτη γαµψή, στραβή, µικρή, πλατιά, “γαλλική”.

χαµόγελο πλατύ, γλυκό, ειρωνικό, αινιγµατικό, αυθόρµητο, λαµπερό.

Απάντηση

Ουσιαστικά Επίθετα Ρήµατα

κτίριο, το περίφηµος κατασκευάζω

οικοδόµηµα, το επιβλητικός παρουσιάζω

χρώµα, το εξωτερικός συντηρώ

χώρος, ο εσωτερικός υψώνω

λεπτοµέρεια, η εντυπωσιακός υπάρχω

χαρακτηριστικό, το µοντέρνος βρίσκοµαι

θέση, η παραδοσιακός τοποθετώ

δάπεδο, το σύγχρονος περιβάλλωόροφος, ο παλιός καταλαµβάνω

κάτοψη, η υπαίθριος αναστηλώνω

34 17η Ενό η α: Ο κό ος έ α α ό ην οθόνη ε κόνα

8/15/2019 Ekth_A_Gimn_313_360

28/47



1. Πριν από λίγες µέρες παρακολουθήσαµε µια κινηµατογραφική ταινία. Προσπαθήστε να

περιγράψετε σε ένα φίλο ή σε µια φίλη σας τα χαρακτηριστικά του προσώπου των πρω-

ταγωνιστών της ταινίας, που βλέπετε στη φωτογραφία.

ΑπάντησηΠριν από λίγες µέρες παρακολούθησα στην τηλεόραση την ταινία “Τιτανικός”, µια πολύ πετυχηµένη κινηµατο-

γραφική παραγωγή. Αυτό που µου έκανε εντύπωση ήταν το πρωταγωνιστικό ζευγάρι, πραγµατικά πολύ όµορφο

και ταιριαστό.

Ο νεαρός άντρας κέρδιζε τις εντυπώσεις µε το γοητευτικό του βλέµµα, τα ατηµέλητα καστανόξανθα µαλλιά και

την καλοσχηµατισµένη του µύτη. Η κοπέλα µε το λευκό της δέρµα, τα ροδαλά µάγουλα, τα σαρκώδη χείλη και

τα πλούσια καστανά µαλλιά, που σχηµάτιζαν µπούκλες, θύµιζε γυναικεία µορφή από πίνακα της Αναγέννησης.

2. Σε µια συζήτηση µε τους γονείς σας και µερικούς φίλους τους κάποιοι σας τονίζουν ότι ηπλοήγηση (το σερφάρισµα) στο διαδίκτυο περισσότερο βλάπτει πάρα ωφελεί. Απαντήστε

τους, αναφέροντας σε τι έχετε ωφεληθεί εσείς από τα “ταξίδια” στον Παγκόσµιο Ιστό.

Απάντηση

Παρά τις όποιες λογικές ενστάσεις για το διαδίκτυο, έχω καταλήξει µέσω της εµπειρίας µου, ότι µάλλον µε έχει

ωφελήσει, παρά βλάψει. Μου άνοιξε νέους ορίζοντες στην ενηµέρωση, στη γνώση και στην ψυχαγωγία. Με

βοήθησε στη λήψη πρωτοβουλιών και ανέπτυξε την κριτική ικανότητα και τα αντανακλαστικά µου. Θεωρώ,

βέβαια, απαραίτητο να το χρησιµοποιούµε µε µέτρο και να µην παρασυρόµαστε από την πληθώρα των επιλογών

που µας προσφέρει.Μέσω του ∆ιαδικτύου βρίσκω επιπρόσθετες πληροφορίες για τα µαθήµατα µου και αποκτώ µια σφαιρική γνώση

για τα θέµατα της επικαιρότητας. Επιπλέον, ενηµερώνοµαι για τον κινηµατογράφο, το θέατρο, διάφορες δη-

µιουργικές δραστηριότητες και εκθέσεις, καθώς και για τις νέες κυκλοφορίες βιβλίων.

∆ε φαντάζεστε πόσο εύκολο είναι να επικοινωνήσεις µε άλλους χρήστες - εντός και εκτός- ελλαδικού χώρου και

να ανταλλάξεις µαζί τους απόψεις, εµπειρίες και συναισθήµατα.

σχολ. βιβλ.

σ. 121


34 2 ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ Α΄ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ

8/15/2019 Ekth_A_Gimn_313_360

29/47

34 2 ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ Α ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ


1. Στο πλαίσιο του µαθήµατος των Καλλιτεχνικών, επισκεφτήκατε ηλεκτρονικά ή πραγ-

µατικά µια έκθεση ζωγραφικής µε έργα Ελλήνων ζωγράφων στην Εθνική Πινακοθήκη.

Σας έκαναν εντύπωση οι παρακάτω πίνακες. Σε ένα κείµενο δύο παραγράφων, το οποίο

θα στείλετε σε ένα φίλο σας µε το ηλεκτρονικό ταχυδροµείο (µαζί µε τις εικόνες - πίνα-

κες), περιγράψτε το περιεχόµενο των πινάκων, ξεκινώντας από τα γενικότερα χαρακτη-

ριστικά και πηγαίνοντας στα ειδικότερα.

Απάντηση

Αγαπηµένε µου φίλε

Το Σάββατο είχα την τύχη να επισκεφτώ την Εθνική Πινακοθήκη και να απολαύσω µια πολύ ενδιαφέρουσα

έκθεση µε έργα Ελλήνων ζωγράφων. Στάθηκα µπροστά σε πολλούς πίνακες αλλά δυο ήταν αυτοί που µου

έκαναν ιδιαίτερη εντύπωση. Σου τους στέλνω, σε µορφή εικόνων, και περιµένω απάντηση µε τη δική σου γνώµη.

Ο πρώτος επιγράφεται “Ο µικρόκοσµος της οδού Γουέµπστερ” και αποτελεί δηµιούργηµα του ζωγράφου Σπύρου

Βασιλείου. Το χαρακτηριστικό του είναι τα έντονα χρώµατα και η πρωτοτυπία της σύνθεσης. Στο κέντρο του

πίνακα, πάνω σε λευκό φόντο, κρέµονται 2 µικρότεροι πίνακες:

Ο ένας από αυτούς περιβάλλεται από κοµψή κορνίζα και απεικονίζει σκηνή από µια παραλία. Κυριαρχεί το

γαλάζιο της θάλασσας και το χρυσαφένιο της άµµου, ενώ το µόνο αντικείµενο είναι µία καρέκλα. Λίγο χαµηλό-τερα, ένας άλλος πίνακας, χωρίς κορνίζα, απεικονίζει µια πόλη. Πρόκειται για την Αθήνα αφού διακρίνεται

καθαρά η Ακρόπολη. Το παράξενο είναι ότι ακριβώς η ίδια εικόνα, µεγεθυµένη, απλώνεται στο βάθος του κυρίως

πίνακα.

Ο δεύτερος πίνακας χαρακτηρίζεται από εντελώς διαφορετική νοοτροπία. Πρόκειται για την “Πολεµική Σκηνή”

του Θ. Βρυζάκη και αποτελεί ένα στιγµιότυπο από την Επανάσταση του 1821. Η σύνθεση είναι πολυπρόσωπη.

Οι αγωνιστές απεικονίζονται µε φόντο ένα µουντό, συννεφιασµένο τοπίο. Τα πρόσωπα που διακρίνονται ξεκάθαρα

είναι τρία. Στο κέντρο στέκεται όρθιος ένας πολεµιστής µε εντυπωσιακή κόκκινη περιβολή. Αν κρίνουµε από την

επιβλητική του στάση, πρόκειται µάλλον για τον καπετάνιο. Περιβάλλεται από δύο άντρες µε λευκές φουστανέ-λες. Αυτός που βρίσκεται δεξιά είναι καθισµένος και κρατά το λάβαρο, ενώ η µορφή στα αριστερά έχει γονατίσει

και φαίνεται σαν να δείχνει κάτι. τη σύνθεση συµπληρώνουν και άλλες αχνότερες µορφές στο βάθος. Ο ζωγρά-

φος έχει επιτύχει να αποδώσει ρεαλιστικά την ατµόσφαιρα της µάχης.

σχολ. βιβλ.

σ. 121


8/15/2019 Ekth_A_Gimn_313_360

30/47


2. ∆ιαβάζοντας µια εφηµερίδα συναντήσατε το διπλανό σκίτσο. Ποια “συµπεριφορά” αρ-

κετών τηλεοπτικών καναλιών σατιρίζει ο σκιτσογράφος; • Σε ένα κείµενο τριών παρα-

γράφων (300 λέξεις), που θα δηµοσιευτεί στην ηλεκτρονική ή έντυπη εφηµερίδα του

σχολείου σας, προσπαθήστε να εξηγήσετε γιατί ορισµένοι τηλεοπτικοί σταθµοί υπερ-προβάλλουν γεγονότα βίας, δυστυχηµάτων κ.λ.π.

Απάντηση

Η πρώτη λειτουργία του τύπου είναι η πληροφόρηση, το πεδίο της οποίας είναι απεριόριστο. Στην πράξη όµως

αποδεινύεται σηµαντικά στενό, γιατί εξαιτίας της νοσηρής περιέργειας του κοινού, δεν κατανέµεται εξίσου σε

όλα τα ζωτικά θέµατα, αλλά υπερπροβάλλει γεγονότα βίας.

Καθηµερινά, µας βοµβαρδίζουν µε ειδήσεις που ικανοποιούν την περιέργεια του κοινού για ληστείες, βιασµούς,

φόνους. Αντίθετα, δεν µπαίνουν στον κόπο να µάς πληροφορήσουν τι γίνεται µε τόσους ανθρώπους του µόχθου

που προσπαθούν να επιβιώσουν κάτω από αντίξοες συνθήκες. Προκλητικά απουσιάζουν όσοι ανήκουν στο χώροτης επιστήµης που άοκνα και αθόρυβα µέσα στα εργαστήριά τους εκπονούν έρευνες αορίστου χρόνου (π.χ.

ανίατες ασθένειες, όπως το έϊτζ, ο καρκίνος). Αυτό, βέβαια, συµβαίνει σήµερα γιατί τη θέση του λόγου έχει

καταλάβει η εικόνα. Η εικόνα έχει τη δύναµη να αναπαράγει την πραγµατικότητα, την όποια πραγµατικότητα

κρίνει ότι πρέπει να προβάλλει το Μέσο και δε χρειάζεται ερµηνεία.

Κατά συνέπεια, ο “πολιτισµός της εικόνας” έχει διαβρώσει την ύπαρξή µας σε τέτοιο βαθµό, ώστε να δίνει αυτός

τις προτεραιότητες, τόσο στον τοµέα της ενηµέρωσης όσο και σε άλλους ζωτικούς τοµείς.

Βέβαια, το θέµα είναι ως ένα βαθµό - τεχνικό. Οι στατιστικές δίνουν το στίγµα ότι το κοινό αρέσκεται σε τέτοιες

εικόνες. Έτσι, ο πόνος γίνεται αντικείµενο εµπορευµατοποίησης µε σκοπό την υψηλή τηλεθέαση.Η απουσία προκλητικών αρνητικών γεγονότων αντί να καθησυχάζει, φέρνει πλήξη. Η απουσία επεισοδίων από

τα δελτία καταργεί το ενδιαφέρον του τηλεθεατή. Πώς δικαιολογείται άραγε αυτό το παράδοξο; Αν ρίξουµε ένα

πιο προσεκτικό βλέµµα στην καθηµερινότητά µας θα βρούµε την απάντηση. Σ’ένα κλοιό φόβου και ανασφάλει-

ας ζει ο σύγχρονος άνθρωπος. Ατοµικά και συλλογικά δέχεται πολλαπλές απειλές. Ζώντας σε µια τέτοια ατµό-

σφαιρα, τέτοιες επιθυµεί να είναι και οι ειδήσεις, συγγενείς δηλαδή, στη δική του ζοφερή πραγµατικότητα. Αν τα

δελτία όµως είναι δελτία χαράς και αισιοδοξίας, τότε βρίσκεται εκτός κλίµατος. ∆υσπιστεί για την ορθότητα

τους, δεν αντέχει, την άλλη εκδοχή της ζωής, την ευχάριστη, που πολύ απέχει από τη δική του.

Αυτό το συναίσθηµα της ικανοποίησης στη θέα της καταστροφής και του πόνου είναι οπωσδήποτε αρρωστηµέ-

νο. Αυτό δε σηµαίνει ότι είναι και µόνιµο, µη αναστρέψιµο. Ακόµη κι αν η δυστυχία είναι η κυρίαρχη εντύπωση

για την καθηµερινότητά µας, χρειάζεται να την πολεµήσουµε, να αντισταθούµε, να διεκδικήσουµε τη χαρά στη

ζωή µας. Ως τηλεθεατές ωφείλουµε να θέσουµε ως µέτρο σύγκρισης την κατάργηση της ασχήµιας, την εγκαθί-

δρυση της οµορφιάς. Σ’αυτό η συµβολή των Μέσων είναι καθοριστική. Αρκεί βέβαια να αναλάβουν τις ευθύνες

τους.

σχολ. βιβλ.

σ. 121

34 4 ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ Α΄ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ

8/15/2019 Ekth_A_Gimn_313_360

31/47

34 4 ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ Α ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ

“Εικόνες του εαυτού µας και του κόσµου στο διαδίκτυο”• Συνεργαζόµενοι σε οµάδες των δύο ατόµων και µε τον καθηγητή της Πληροφορικής, επιχειρήστε να

διαµορφώσετε ένα ηλεκτρονικό λεύκωµα, στο οποίο θα περγράφετε µέσα από ποικίλο ηλεκτρονικό

υλικό, εικόνες (σχέδια, σκίτσα, φωτογραφίες κ.λπ.) και κείµενα σηµαντικές πτυχές της καθηµερινής

ζωής αλλά και του χώρου ζωής σας. Πιο συγκεκριµένα:

- Συλλογή φωτογραφικού υλικού.

- Απόδοση - κατασκευή µέσα από τη ζωγραφική του πορτρέτου του άλλου.

- Σκίτσα που σατιρίζουν τον κόσµο ή τον εαυτό σας.

- Πολιτιστικό υλικό (µουσεία, αρχεία, επιλογή κινηµατογραφικών ταινιών κ.λπ.).- Κείµενα µε βιωµατικό ή κριτικό περιεχόµενο για πρόσωπα και πράγµατα - γεγονότα της κοινωνικής

σας ζωής.

Εναλλακτικά:

• Οργανώστε µια ηλεκτρονική έκθεση της τάξης σας στο διαδίκτυο.

“Η πλαστή εικόνα του κόσµου από τα σύγχρονα ΜΜΕ και η ανατροπή της”

Χωρισµένοι σε οµάδες, επιλέξτε ένα γεγονός της επικαιρότητας που απασχόλησε την κοινή γνώµη και

συλλέξτε:

- Υλικό (φωτογραφίες, ήχο). Πώς παρουσιάστηκε από τα τηλεοπτικά δελτία;

- Πώς το παρουσιάσαν το ραδιόφωνο και οι εφηµερίδες;

- Πώς παρουσιάστηκε σε σελίδες του διαδικτύου;

- Πώς το αντιµετωπίσατε - κρίνατε εσείς (προσωπικά κείµενα);


8/15/2019 Ekth_A_Gimn_313_360

32/47

34 5η η µ ς µ η η

Η ψευδαίσθηση της αλήθειας

Η συµµετοχή πολλών διανοούµενων στη συζήτηση πάνω στο θέµα της δηµοσιογραφίας στην Ιταλία, που άρχισε

απ' την εµφάνιση σχετικού άρθρου µου (είχε τον τίτλο "Πλύση εγκεφάλου των αναγνωστών") στο περιοδικό

"Espresso", µου προκαλεί µεγάλη ευχαρίστηση. Πρέπει όµως να πω πως µε ξαφνιάζει το γεγονός ότι µερικοίαντέδρασαν και µάλιστα µε πάθος, µόνο στο ζήτηµα για το οποίο θα 'λεγα πως έχουµε πια σήµερα συνειδητοποι-

ήσει ορισµένα πράγµατα: δηλαδή για τη µη αντικειµενικότητα της είδησης. Η αντίδραση τους δείχνει ότι ο

µύθος της αντικειµενικότητας έχει ακόµη µεγάλη δύναµη και καθορίζει την ιδέα που έχει ο δηµοσιογράφος για

τη δουλειά του, και, εποµένως, καθορίζει την εικόνα της δηµοσιογραφίας, αλλά πρέπει να είναι σαφές ότι πρόκει-

ται ακριβώς για µια "ιδεολογική" σκοπιά.

Λέγοντας "ιδεολογική" σκοπιά, θέλω να πω ότι πρόκειται για θεωρητική υπερδοµή κατασκευασµένη για να

καλύψει άλλα πράγµατα. Και εποµένως (αυτό θα 'θελα να ξεκαθαριστεί) το να µιλάει κανείς για το µύθο της

αντικειµενικότητας δε σηµαίνει ότι κάνει "ψευδοφιλοσοφικές έρευνες", όπως κάποιος χαρακτήρισε το άρθρο µου,αλλά ακριβώς το αντίθετο: σηµαίνει ότι καταγγέλλει µια ψευδοφιλοσοφική θεωρία, δηλαδή τον ιδεολογικό µύθο

της αντικειµενικότητας.

Εγώ έγραψα το άρθρο βασιζόµενος στην κοινή λογική και την προσωπική µου πείρα: η επικοινωνία, έλεγα, είναι

δύσκολο πράµα. Αλλά αυτό δεν πάει να πει ότι ήθελα να υποστηρίξω την άποψη ότι η επικοινωνία είναι αδύνα-

τη. Ποιος µίλησε για κάτι τέτοιο; Το να πει κανείς ότι η επικοινωνία µέσα απ' τον Τύπο και τα άλλα µέσα

ενηµέρωσης παρουσιάζει πολλές δυσκολίες και δεν είναι τόσο απλή όσο το µήνυµα στα αµερικάνικα έργα της

δεκαετίας του '30 (εγώ ξέρω την αλήθεια και τη λέω, οι γκάγκστερ προσπαθούν να µε καθαρίσουν, αλλά στο

τέλος η αλήθεια νικά και η κοινή γνώµη είναι µαζί µου, βλέπε "Ο Μίκυ Μάους δηµοσιογράφος") δε σηµαίνει ότι

λέει πως η επικοινωνία είναι αδύνατη. Σηµαίνει ότι πρέπει να ξεκαθαρίσουµε πέρα απ' τους µύθους τι είναι η

δηµοσιογραφική αντικειµενικότητα. Όχι µόνο για να το ξέρει ο δηµοσιογράφος (εγώ στο άρθρο µου αυτό το

θεωρούσα σίγουρο), αλλά για να το ξέρει και το κοινό.

Μιλώντας για "µύθο της αντικειµενικότητας", εννοούσα ότι µια είδηση τη δίνουµε πάντα αφού πρώτα την

ερµηνεύσουµε, ακόµη και µόνο εξαιτίας του γεγονότος ότι τη διαλέγουµε ανάµεσα σε πολλές άλλες. Επίσης µια

εφηµερίδα παίρνει µορφή µε τους τίτλους, µε το µέγεθος τους και το χαρακτήρα τους, µε τη σελιδοποίηση και το

µάκρος των άρθρων, µε την τοποθέτηση τους σε µια σελίδα µάλλον παρά σε µιαν άλλη, µε τα χρώµατα, αν

υπάρχουν, και µε τόσα άλλα πράµατα. Με καθένα από αυτά τα στοιχεία έχουµε και µία επέµβαση του υποκειµε-

νικού παράγοντα.


8/15/2019 Ekth_A_Gimn_313_360

33/47

Φυσικά, µια κάποια αντικειµενικότητα µπορεί να την πετύχει κανείς. Κι εγώ στο άρθρο µοϋ ανέφερα ένα µακρύ

απόσπασµα από την εφηµερίδα "Stars and Strips" για την Joan Baez1 και το ρεύµα διαµαρτυρίας κατά της

στρατιωτικής θητείας που ήτανε πρότυπο τίµιας είδησης. Αλλά και σ' αυτή την περίπτωση το γεγονός ότι η

εφηµερίδα δηµοσίεψε την είδηση, την έβαλε σε µια συγκεκριµένη σελίδα, της αφιέρωσε αρκετό χώρο, το ίδιο το

γεγονός ότι "εκείνη" η εφηµερίδα (για στρατιωτικούς) έδωσε την είδηση για µιαν αντιµιλιταριστική διαµαρτυ-

ρία, όλα αυτά κάνουν την τόσο "αντικειµενική", "αγνή", "τίµια", γεµάτη γεγονότα είδηση να έχει υποστεί µια

κάποια ερµηνεία. Να έχει ήδη γίνει "πολιτική" . Όταν µιλάµε για "αντικειµενικό και τίµιο" τύπο, όπως συχνά

γίνεται, είναι σαν να ήτανε συνώνυµα αυτά τα δύο επίθετα που, αντίθετα, πρέπει να θεωρούνται διαφορετικές

έννοιες. Ας µη συγχέουµε την τιµιότητα (που είναι µια ηθική επιλογή και πιστή υπακοή σ' έναν κώδικα συµπε-

ριφοράς) µε την αντικειµενικότητα (που είναι η υποτιθέµενη πιστή απεικόνιση µιας µυθικής αλήθειας που

υποτίθεται πως υπάρχει µέσα στα πράγµατα).

Ο δηµοσιογράφος δεν έχει το χρέος να είναι αντικειµενικός. Έχει το χρέος να παίζει το ρόλο του µάρτυρα.

Πρέπει να λέει ό,τι ξέρει και πρέπει (αφού, για παράδειγµα, εκθέσει τις απόψεις και των δύο µερών που έχουνεµπλακεί σε µια διαµάχη) να λέει ποια είναι η δική του γνώµη.

Καλή είδηση για µένα είναι αυτή που ξεχωρίζει τα γεγονότα από τις αξίες. Παράδειγµα: "Ένας άνθρωπος

χτύπησε ένα σκύλο" (αυτό είναι το γεγονός). Τελεία, "Το συµβάν για µένα είναι δυσάρεστο" (γνώµη που ανήκει

στο χώρο των αξιών). Κακή είδηση είναι εκείνη στην οποία γνώµη και έκθεση του γεγονότος µπερδεύονται.

Παράδειγµα: "Ένας κακός άνθρωπος χτύπησε έναν κακόµοιρο σκύλο". Θυµάµαι δύο τίτλους άρθρων που βγήκαν

σε δύο ανεξάρτητες εφηµερίδες του Μιλάνου και που δίνανε την είδηση ("αντικειµενική" και στις δυο περιπτώ-

σεις) µιας διαµαρτυρίας που έγινε στην Πάρµα από τους εργάτες της εταιρείας Salamini κατά της διοργάνωσης

του ποδηλατικού γύρου της Ιταλίας. Αλλά, στην µια περίπτωση ο αρθογράφος µιλούσε για "εργάτες της πρώηνSalamini" και στην άλλη για "πρώην εργάτες της Salamini". Μια λεπτοµέρεια: και στο κάτω κάτω ήταν αλήθεια

και οι δύο χαρακτηρισµοί: η Salamini είχε κλείσει, ήταν "πρώην", αλλά και "πρώην" ήταν οι εργάτες της που είχαν

καταλάβει το εργοστάσιο.

Όταν όµως λέει κανείς "πρώην Salamini", σηµαίνει ότι υπονοεί πως το εργοστάσιο έχει χρεοκοπήσει, και όταν

λέει "πρώην εργάτες", υπονοεί ότι είναι άτοµα τα οποία µια εταιρεία, που συνέχιζε νόµιµα τη δραστηριότητα της,

υποχρέωσε να µπουν στο περιθώριο της ζωής. Πάντως δε θα µπορούσα (αν αφήσω κατά µέρος τις προσωπικές

συµπάθειες) να κατηγορήσω τη µια εφηµερίδα σαν λιγότερο τίµια από την άλλη: η καθεµιά έβλεπε τα πράγµατα

από τη δική της σκοπιά.

1 Τζόαν Μπαέζ (Joan Baez): Αµερικανίδα τραγουδίστρια της δεκαετίας του 1960, συµµετείχε στα φιλειρηνικά κινήµατα της

εποχής


8/15/2019 Ekth_A_Gimn_313_360

34/47

Όλα αυτά δεν έχουν καµιά σχέση µε την αντικειµενικότητα. Γιατί, όταν µιλάµε για αντικειµενικότητα, υπονοού-

µε ότι η είδηση µας δίνει την εικόνα της πραγµατικότητας "έτσι όπως είναι" και ότι η εφηµερίδα, που είναι

γεµάτη ειδήσεις, είναι η σφαιρική εικόνα της πραγµατικότητας στο σύνολό της. Όµως, αν εκείνη την ηµέρα

δηµοσίεψε την είδηση του ανθρώπου που χτύπησε το σκύλο, αλλά αγνόησε την είδηση του παιδιού που έπεσε

απ' το ποδήλατο (και είναι µοιραίο, γιατί µια εφηµερίδα δεν µπορεί να περιλάβει το σύµπαν), η εφηµερίδααντικατόπτρισε τον τρόπο επιλογής , µέσα από το σύµπαν, των πραγµάτων που κατά τη γνώµη των δηµοσιογρά-

φων της "αποτελούν την πραγµατικότητα". Αυτό βέβαια δεν είναι κακό, είναι ανθρώπινο και λογικό. Αρκεί να

µην το κρύβουµε απ' το κοινό. Ο µύθος της αντικειµενικότητας του το κρύβει, και καµιά φορά το κρύβει και από

το δηµοσιογράφο. Απ' αυτή την άποψη είναι µια εκδήλωση ψευδοϊδεολογίας.

Ενάντια σ' αυτή την ιδεολογία πρέπει να αγωνιστεί η δηµοσιογραφία, αν θέλει να είναι δηµοκρατική δηµοσιο-

γραφία. ∆ηλαδή, κατά τη γνώµη µου, το καθήκον του δηµοσιογράφου δεν είναι να πείσει τον αναγνώστη ότι

αυτός λέει την αλήθεια, αλλά να τον προειδοποιήσει ότι αυτός λέει τη "δική του" αλήθεια. Ότι υπάρχουν όµως κι

άλλες.

Ο δηµοσιογράφος που σέβεται τον αναγνώστη πρέπει να του αφήνει περιθώρια εξέτασης άλλων απόψεων. Αυτό

µπορεί να το κάνει µε χίλιους τρόπους προκαλώντας συζήτηση γύρω από µια είδηση, αναφέροντας όλες τις

ερµηνείες και τις ανακοινώσεις των άλλων, τονίζοντας κυρίως την προσωπική γνώµη, όταν είναι προσωπική, έτσι

ώστε να το αντιλαµβάνονται όλοι. Υπάρχουν άπειροι τρόποι. Στόχος µου ήταν µόνο να ανακινήσω ένα πρόβλη-

µα θεωρητικά και όχι να το λύσω πρακτικά. Ή µάλλον, µπορώ να εφαρµόσω αµέσως τις θεωρίες µου: τι σκέφτο-

µαι, αφού πρώτα ανάφερα την ιδέα που έχω για τη δηµοσιογραφία, σχετικά µε την ιδέα της ύπαρξης µιας

"αγνής" εφηµερίδας που βγαίνει από έναν "αγνό" εκδότη που δεν ενδιαφέρεται ποιο κόµµα θα κερδίσει τις

επόµενες εκλογές, αλλά απλώς φροντίζει "να καταλάβει πώς έχουν τα πράγµατα και να τα αναφέρει στους

αναγνώστες". Σκέφτοµαι ότι πρόκειται για µια "ιδεολογική" φόρµουλα. Αλλά, ας ξέρει ο αναγνώστης ότι ηγνώµη µου δεν είναι "αντικειµενική".

Ουµπέρτο Έκο

"Η σηµειολογία στην καθηµερινή ζωή"

Απόδοση: Αντώνης Τσοπάνογλου


8/15/2019 Ekth_A_Gimn_313_360

35/47

Α. Περίληψη.

Την προηγµένη Ευρώπη απασχόλησε τελευταία η αντικειµενικότητα στη δηµοσιογραφία. Κα-

ταρχήν αµφισβητείται, από ιδ

Documents

Ekth_A_Gimn_313_360