76
GÜVENLİK SİSTEMLERİ VE CİHAZLARI Hazırlayan: Elk. Müh. Orhan TUNÇÖZ 06.06.22 1 Güvenlik Sistemleri ve Cihazları Ders Notları (revizyon 02), Elk. Müh. Orhan TUNÇÖZ

Elektronik Guvenlik Sistemleri Sunumu

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: Elektronik Guvenlik Sistemleri Sunumu

GÜVENLİK SİSTEMLERİVE CİHAZLARI

Hazırlayan:Elk. Müh. Orhan TUNÇÖZ

07.04.23 1Güvenlik Sistemleri ve Cihazları Ders Notları (revizyon 02), Elk. Müh. Orhan TUNÇÖZ

Page 2: Elektronik Guvenlik Sistemleri Sunumu

İNTERNET ADRESLERİ

SUNUM İÇİN:http://www.box.net/shared/3a8zz2fd1n

SINAV SORULARI İÇİN:http://www.box.net/shared/cs8k22rajo

WEB ADRESLERİNDEN DOSYALARI İNDİRİP KULLANABİLİRSİNİZ.

07.04.23 Güvenlik Sistemleri ve Cihazları Ders Notları (revizyon 02), Elk. Müh. Orhan TUNÇÖZ 2

Page 3: Elektronik Guvenlik Sistemleri Sunumu

TANIM

• Elektronik güvenlik sistemleri, bina, alan ve bina içi özel konumların takip edilmesinde ve korunmasında kullanılan yardımcı sistemlerdir.

07.04.23 3Güvenlik Sistemleri ve Cihazları Ders Notları (revizyon 02), Elk. Müh. Orhan TUNÇÖZ

Page 4: Elektronik Guvenlik Sistemleri Sunumu

GÜVENLİK AYGITLARI

• Güvenlik aygıtları üç ana başlık altında incelenmelidir:

• 1) Güvenlik personeline yardımcı olanlar (x-ışını, kapı ve el detektörleri v.b.)

• 2) İşletme güvenliğine yardımcı olanlar (CCTV, ACCESS, yangın ve soygun ihbar sistemleri v.b.)

• 3) İşletme çevresine kurulanlar (çit, hacim koruma, toprak altı koruma v.b.)

07.04.23 4Güvenlik Sistemleri ve Cihazları Ders Notları (revizyon 02), Elk. Müh. Orhan TUNÇÖZ

Page 5: Elektronik Guvenlik Sistemleri Sunumu

X-IŞINI AYGITI (1)

• X-ışını kısa dalga boyuna sahiptir ve gözle görülemeyen elektromanyetik ışınımdan oluşur.

• Yayılma hızı saniyede 300.000 km’dir.• Kurşun hariç her türlü maddeden geçebilir.

07.04.23 5Güvenlik Sistemleri ve Cihazları Ders Notları (revizyon 02), Elk. Müh. Orhan TUNÇÖZ

Page 6: Elektronik Guvenlik Sistemleri Sunumu

X-IŞINI AYGITI (2)

• Siyah/beyaz görüntü üreten x-ışını aygıtlarında ağır metaller x-ışınını emdiklerinden görüntü koyu siyah renktedir. Organik maddeler ise x-ışınını yansıttıklarından beyaza yakın renktedir.

• Renkli ekranlı aygıtlarda metaller siyah, koyu mavi ve yeşil renklerde ekrana çıkar. Organik maddeler ise sütlü kahve ve portakal renginde, inorganik maddeler ise haki yeşil renkte ekrana yansır.

07.04.23 6Güvenlik Sistemleri ve Cihazları Ders Notları (revizyon 02), Elk. Müh. Orhan TUNÇÖZ

Page 7: Elektronik Guvenlik Sistemleri Sunumu

X-IŞINI AYGITI (3)

07.04.23 Güvenlik Sistemleri ve Cihazları Ders Notları (revizyon 02), Elk. Müh. Orhan TUNÇÖZ 7

Page 8: Elektronik Guvenlik Sistemleri Sunumu

X-IŞINI AYGITI (4)

07.04.23 Güvenlik Sistemleri ve Cihazları Ders Notları (revizyon 02), Elk. Müh. Orhan TUNÇÖZ 8

Page 9: Elektronik Guvenlik Sistemleri Sunumu

X-IŞINI AYGITI (5)

07.04.23 Güvenlik Sistemleri ve Cihazları Ders Notları (revizyon 02), Elk. Müh. Orhan TUNÇÖZ 9

Page 10: Elektronik Guvenlik Sistemleri Sunumu

X-IŞINI AYGITI (6)

• X-ışını aygıtı üç ana üniteden oluşur.• 1) X-ışını ünitesi: X-ışınlarının gönderildiği,

algılandığı ve eşyaların konulduğu taşıyıcı bandın bulunduğu ünite.

• 2) Ekran: Aygıttan geçen eşyaların içinin görüldüğü yer.

• 3) Kontrol paneli: Aygıtı kontrol eden tüm düğmelerin yer aldığı kısım.

07.04.23 10Güvenlik Sistemleri ve Cihazları Ders Notları (revizyon 02), Elk. Müh. Orhan TUNÇÖZ

Page 11: Elektronik Guvenlik Sistemleri Sunumu

SAĞLIK EMNİYETİ (1)

• X-ışını aygıtları radyasyon yaymaktadır. Bunu önlemek için aygıtların içine kurşun levha konur ya da kurşun panellerle kaplanır. Tünel çıkışlarına ise vinil perdeler takılır.

• Yeni tip x-ışını aygıtları genel olarak televizyondan bile az ölçekte radyasyon yayar.

• Kullanıcı personelin almış olduğu ışınım düzeyini ölçmek için dozimetre kullanılır.

07.04.23 11Güvenlik Sistemleri ve Cihazları Ders Notları (revizyon 02), Elk. Müh. Orhan TUNÇÖZ

Page 12: Elektronik Guvenlik Sistemleri Sunumu

SAĞLIK EMNİYETİ (2)

07.04.23 Güvenlik Sistemleri ve Cihazları Ders Notları (revizyon 02), Elk. Müh. Orhan TUNÇÖZ 12

Page 13: Elektronik Guvenlik Sistemleri Sunumu

SAĞLIK EMNİYETİ (3)

• İnsan vücudunun emdiği radyasyon düzeyi rem ya da milirem ile ölçülür.

• İnsan vücudunda birikmesine izin verilen radyasyon düzeyi en fazla 250 milirem’dir.

• Dozimetre dozaj gösterge şerididir. X-ışınına duyarlı küçük bir film parçası içerir.

07.04.23 13Güvenlik Sistemleri ve Cihazları Ders Notları (revizyon 02), Elk. Müh. Orhan TUNÇÖZ

Page 14: Elektronik Guvenlik Sistemleri Sunumu

SAĞLIK EMNİYETİ (4)

• Dozimetre kullanımında aşağıdakilere dikkat edilmelidir:

• 1) X-ışını aygıtına uygun dozimetre kullanılmalıdır.

• 2) Film dozimetre çalışma saatine uygun olarak hassas bir biçimde kullanılmalıdır.

• 3) Normalden daha uzun süreli bir kullanımda derhal rapor edilmelidir.

07.04.23 14Güvenlik Sistemleri ve Cihazları Ders Notları (revizyon 02), Elk. Müh. Orhan TUNÇÖZ

Page 15: Elektronik Guvenlik Sistemleri Sunumu

SAĞLIK EMNİYETİ (5)

• 4) X-ışını aygıtının tüneline ya da kenarına konulmamalıdır.

• 5) Kaybolması ya da hatalı çıkması durumunda anında rapor edilmelidir.

• 6) Başka birine ödünç verilmemeli ya da alınmamalıdır.

• 7) Toka ya da giyeceklerin metal parçaları gibi malzemelerin arkasında kullanılmamalıdır.

07.04.23 15Güvenlik Sistemleri ve Cihazları Ders Notları (revizyon 02), Elk. Müh. Orhan TUNÇÖZ

Page 16: Elektronik Guvenlik Sistemleri Sunumu

SAĞLIK EMNİYETİ (6)

• X-ışını aygıtında görev yapan personelin dikkat etmesi gerekenler şunlardır:

• 1) Görevli kullandığı her model x-ışını cihazı ile ilgili yeterli düzeyde teknik bilgiye sahip olmalıdır.

• 2) Aygıtın düzgün çalışıp çalışmadığını kontrol için bazı cisimler koyarak test etmelidir.

• 3) X-ışını aygıtı çalışır durumda iken vücudun herhangi bir bölümünü aygıtın tüneline sokmamalı, taşıyıcı banda oturmamalı ve sürtünmemelidir.

07.04.23 16Güvenlik Sistemleri ve Cihazları Ders Notları (revizyon 02), Elk. Müh. Orhan TUNÇÖZ

Page 17: Elektronik Guvenlik Sistemleri Sunumu

SAĞLIK EMNİYETİ (7)

• 4) X-ışını aygıtı tünelinin giriş ve çıkışında bulunan yalıtkan perdeler sürekli kontrol edilmelidir. Bu perdeler sağlam ve aralarında boşluk olmayacak bir biçimde olmalıdır.

• 5) Eşyaların sağlıklı bir şekilde kontrol edilebilmesi için aralarında 50 cm mesafe olmalıdır.

• 6) Herhangi bir sorun çıktığında eşyaların sahipsiz kalmaması ve sahibinin aranabilmesi için, kime ait oldukları izlenmelidir.

07.04.23 17Güvenlik Sistemleri ve Cihazları Ders Notları (revizyon 02), Elk. Müh. Orhan TUNÇÖZ

Page 18: Elektronik Guvenlik Sistemleri Sunumu

SAĞLIK EMNİYETİ (8)

• 7) Eşyanın görüntüsünün yorumlanması güç ise, eşya fiziki olarak kontrol edilmeli ya da ettirilmelidir. Eşya kontrol edilirken sahibi ile birlikte hatta sahibine açtırılmalıdır.

• 8) X-ışını aygıtı kullanarak hiçbir şekilde canlılar kontrol edilmemelidir.

• 9) Dozimetre kullanılmalı ve belirli sürelerde radyasyon ölçümü yapılmalıdır.

07.04.23 18Güvenlik Sistemleri ve Cihazları Ders Notları (revizyon 02), Elk. Müh. Orhan TUNÇÖZ

Page 19: Elektronik Guvenlik Sistemleri Sunumu

SAĞLIK EMNİYETİ (9)

• 10) Aygıtın üstüne ya da yanına yiyecek ve içecek maddeleri bırakılmamalıdır.

• 11) Görüntülerde önce büyük, sonra küçük cisimler incelenmelidir.

• 12) Görüntü anlaşılamadığı takdirde eşyanın konumu değiştirilerek yeniden incelenmelidir.

• 13) Aygıtın zaman içinde Türkiye Atom Enerjisi Kurumu’nca ölçümleri yaptırılmalıdır.

07.04.23 19Güvenlik Sistemleri ve Cihazları Ders Notları (revizyon 02), Elk. Müh. Orhan TUNÇÖZ

Page 20: Elektronik Guvenlik Sistemleri Sunumu

EDS (PATLAYICI TARAMA SİSTEMİ)(1)

• Patlayıcı tarama (algılama) sistemi olan EDS, bagaj taşıyıcı bantların üzerine yerleştirilen X- ışını aygıtları ve bir kontrol odasından oluşur.

• Bu sistemle %100 tarama sağlanır.

07.04.23 20Güvenlik Sistemleri ve Cihazları Ders Notları (revizyon 02), Elk. Müh. Orhan TUNÇÖZ

Page 21: Elektronik Guvenlik Sistemleri Sunumu

EDS (PATLAYICI TARAMA SİSTEMİ)(2)

07.04.23 Güvenlik Sistemleri ve Cihazları Ders Notları (revizyon 02), Elk. Müh. Orhan TUNÇÖZ 21

Page 22: Elektronik Guvenlik Sistemleri Sunumu

EDS (PATLAYICI TARAMA SİSTEMİ)(3)

07.04.23 Güvenlik Sistemleri ve Cihazları Ders Notları (revizyon 02), Elk. Müh. Orhan TUNÇÖZ 22

Page 23: Elektronik Guvenlik Sistemleri Sunumu

BİLGİSAYARLI TOMOGRAFİ SİSTEMİ

• Çalışması X-ışını sistemine benzer.• Elde edilen tomogramı esas alarak çantadaki

her bir nesnenin kütlesini ve yoğunluğunu hesaplayabilir.

• %98 doğru karar verme yeteneğine sahiptir.

07.04.23 23Güvenlik Sistemleri ve Cihazları Ders Notları (revizyon 02), Elk. Müh. Orhan TUNÇÖZ

Page 24: Elektronik Guvenlik Sistemleri Sunumu

METAL DETEKTÖRLERİ

• Metal varlığına duyarlı olan ve uyarma görevi yapan aygıtlardır.

• Metalle karşılaştıklarında sesli ya da ışıklı uyarı sinyali verirler.

• Manyetik olmayan maddeleri saptayamazlar.• İki ayrı tipi bulunmaktadır:• 1) El tipi• 2) Kapı tipi

07.04.23 24Güvenlik Sistemleri ve Cihazları Ders Notları (revizyon 02), Elk. Müh. Orhan TUNÇÖZ

Page 25: Elektronik Guvenlik Sistemleri Sunumu

EL DETEKTÖRLERİ (1)

• Basit ve kullanımı çok kolaydır. • Pilli ve kendinden şarjlı olarak bulunur.• Kişilerin üzerindeki metal varlığını noktasal

olarak saptar.

07.04.23 25Güvenlik Sistemleri ve Cihazları Ders Notları (revizyon 02), Elk. Müh. Orhan TUNÇÖZ

Page 26: Elektronik Guvenlik Sistemleri Sunumu

EL DETEKTÖRLERİ (2)

07.04.23 Güvenlik Sistemleri ve Cihazları Ders Notları (revizyon 02), Elk. Müh. Orhan TUNÇÖZ 26

Page 27: Elektronik Guvenlik Sistemleri Sunumu

EL DETEKTÖRLERİ (3)

• Kullanım sırasında aşağıdakilere dikkat edilmelidir:

• 1) Çalışıp çalışmadığı ve pilin dolu olup olmadığı, göreve başlarken kontrol edilmelidir.

• 2) Arama yapılacak bölgeye paralel olarak 2.5 ila 7.5 cm mesafede tutulmalıdır.

• 3) Kontrollar belirli bir yerden başlayarak belli bir sırada yapılmalıdır.

07.04.23 27Güvenlik Sistemleri ve Cihazları Ders Notları (revizyon 02), Elk. Müh. Orhan TUNÇÖZ

Page 28: Elektronik Guvenlik Sistemleri Sunumu

EL DETEKTÖRLERİ (4)

• 4) Metal bir parça bulunduğunda arama bitirilmemeli, her alan iyice aranmalıdır.

• 5) Kontrol edilen kişi etek giyiyorsa, kontrol bayan görevli tarafından etek üzerinden yapılmalıdır.

• 6) Aygıt çalışır durumda iken ıslak ya da metal zemine bırakılmamalı, insanın baş kısmına tutulmamalı ve başka amaçla kullanılmamalıdır.

07.04.23 28Güvenlik Sistemleri ve Cihazları Ders Notları (revizyon 02), Elk. Müh. Orhan TUNÇÖZ

Page 29: Elektronik Guvenlik Sistemleri Sunumu

KAPI DETEKTÖRLERİ (1)

• İçinden geçen kişi etrafında manyetik alan oluşturarak metal varlığını saptar.

• Büyük iş yerleri, organizasyonlar, alışveriş merkezlerinde ve özellik arz eden kurum ve kuruluşlarda kullanılır.

07.04.23 29Güvenlik Sistemleri ve Cihazları Ders Notları (revizyon 02), Elk. Müh. Orhan TUNÇÖZ

Page 30: Elektronik Guvenlik Sistemleri Sunumu

KAPI DETEKTÖRLERİ (2)

07.04.23 Güvenlik Sistemleri ve Cihazları Ders Notları (revizyon 02), Elk. Müh. Orhan TUNÇÖZ 30

Page 31: Elektronik Guvenlik Sistemleri Sunumu

KAPI DETEKTÖRLERİ (3)

• Kullanım sırasında aşağıdakilere dikkat edilmelidir:

• 1) Göreve başlamadan önce aygıtın çalışıp çalışmadığı denemeli, gün içinde bu deneme yinelenmelidir.

• 2) Aygıt tarafından bir uyarı verildiyse, bunun kaynağı bulunmalıdır.

• 3) Kontrol edilecek kişiler detektöre 1 m mesafede durdurulmalı ve teker teker alınmalıdır.

07.04.23 31Güvenlik Sistemleri ve Cihazları Ders Notları (revizyon 02), Elk. Müh. Orhan TUNÇÖZ

Page 32: Elektronik Guvenlik Sistemleri Sunumu

KAPI DETEKTÖRLERİ (4)

• 4) Aygıta sürtünmeden geçiş sağlanmalıdır. Aksi durumda statik elektrikten dolayı yanlış alarm gelebilir.

• 5) Detektör, yakınında bulunan metal maddelerden, aşırı hava akımından, ortam sıcaklığından, nemden etkilenebilir ve yanlış alarm verebilir. Bu nedenle diğer metallerden en az 50 cm uzaklıkta yerleştirilmelidir.

• 6) Gün içinde duruma göre ayar değişikliği (kalibrasyon) yapılmalıdır.

07.04.23 32Güvenlik Sistemleri ve Cihazları Ders Notları (revizyon 02), Elk. Müh. Orhan TUNÇÖZ

Page 33: Elektronik Guvenlik Sistemleri Sunumu

METAL DETEKTÖRLERİN İNSAN SAĞLIĞINA ETKİLERİ

• Üretici firmalar, şu anda üretilmiş bulunan metal detektörlerin kalp cihazlarını ve hamile bayanları etkilemediğini kesinlikle bildirmiştir.

• Detektörden geçmek istemeyen hamile bayanlar ile kalp rahatsızlığı olanların geçmeye zorlanmaması ve fiziki olarak kontrol edilmeleri yerinde olur (tavsiye edilmektedir).

07.04.23 33Güvenlik Sistemleri ve Cihazları Ders Notları (revizyon 02), Elk. Müh. Orhan TUNÇÖZ

Page 34: Elektronik Guvenlik Sistemleri Sunumu

ÖZELLİKLİ KİŞİLERİN KONTROLU (1)

• A) Değerli madde taşıyanlar: Ayrı bir yerde kontrol edilmelidir, aksi durumda kişi hedef haline gelebilir.

• B) Silah taşıma yetkisine sahip olanlar: Bulunulan yerde silah ile geçişe izin verilmiyorsa ruhsat ile silah seri numarası karşılaştırılır, gerekli kontroller yapılır; kişiye çıkışta geri vermek üzere tutanakla teslim alınır ve çıkışta tutanakla geri verilir.

• C) VIP şahıslar: Özel ilgi ve muamele yapılır.

07.04.23 34Güvenlik Sistemleri ve Cihazları Ders Notları (revizyon 02), Elk. Müh. Orhan TUNÇÖZ

Page 35: Elektronik Guvenlik Sistemleri Sunumu

ÖZELLİKLİ KİŞİLERİN KONTROLU (2)

• D) Hasta/Fiziksel özürlü olanlar: Fazla rahatsız etmeden, incitmeden, küçük düşürücü davranışlarda bulunmadan kontrol edilmelidir.

• E) Yaşlı insanlar: Genellikle kontrol edilmek istemezler, ama her zaman kontrol edilmelidir.

• F) Çocuklar: Çok rahatça başkaları tarafından kontrol edilebilirler, bu nedenle kesinlikle aranmalıdır.

• G) Kurumda çalışanlar: Kurumun kendi hazırladığı yönergeleri uygulanmalıdır.

07.04.23 35Güvenlik Sistemleri ve Cihazları Ders Notları (revizyon 02), Elk. Müh. Orhan TUNÇÖZ

Page 36: Elektronik Guvenlik Sistemleri Sunumu

DİĞER DETEKTÖRLER (1)

• 1) Patlayıcı buhar detektörü: Patlayıcı maddelerin yaydıkları kokulara ve buharlaşma hızına duyarlıdır.

• 2) Posta/kargo kontrol aygıtları: Posta/kargo yoluyla gönderilen mektup, paket v.b. içinde metal madde olup olmadığını saptar.

• 3) Araç altı arama sistemleri: Araç altına yerleştirilmiş patlayıcı maddeleri ve araç altındaki değişiklikleri saptar.Elektronik sistemler, kamera ve ayna olmak üzere üç ayrı tipi mevcuttur.

07.04.23 36Güvenlik Sistemleri ve Cihazları Ders Notları (revizyon 02), Elk. Müh. Orhan TUNÇÖZ

Page 37: Elektronik Guvenlik Sistemleri Sunumu

DİĞER DETEKTÖRLER (2)

07.04.23 Güvenlik Sistemleri ve Cihazları Ders Notları (revizyon 02), Elk. Müh. Orhan TUNÇÖZ 37

Page 38: Elektronik Guvenlik Sistemleri Sunumu

DİĞER DETEKTÖRLER (3)

07.04.23 Güvenlik Sistemleri ve Cihazları Ders Notları (revizyon 02), Elk. Müh. Orhan TUNÇÖZ 38

Page 39: Elektronik Guvenlik Sistemleri Sunumu

KARTLI GİRİŞ/GEÇİŞ KONTROL SİSTEMLERİ (ACCESS) (1)

• Kontrol edilmesi gereken geçiş noktalarının ya da kapıların, değişik sistemlerdeki kartlar ile kişiye ait özellikleri okuyabilir terminaller yardımıyla geçiş için açılıp açılmayacağını denetleyen sistemlerdir.

• Bina, ofis, oda ve karargah gibi yerlere tüm giriş ve çıkışları kontrol ve kayıt altına almakta kullanılır ve turnike ile bariyer gibi fiziki engellerin elektronik aygıtlarla tümleşik çalıştığı sistemlerdir.

07.04.23 39Güvenlik Sistemleri ve Cihazları Ders Notları (revizyon 02), Elk. Müh. Orhan TUNÇÖZ

Page 40: Elektronik Guvenlik Sistemleri Sunumu

KARTLI GİRİŞ/GEÇİŞ KONTROL SİSTEMLERİ (ACCESS) (2)

• Bu sistemler, personel giriş ve çıkışını, ziyaretçi giriş ve çıkışını, araç giriş ve çıkışını kontrol etmek üzere tasarlanmıştır.

• Esas olarak üç ana başlıkta toplanırlar:• 1) Kartlı sistemler• 2) Biyometrik aygıtlar• 3) Kapalı devre kimlik belirleme sistemleri

07.04.23 40Güvenlik Sistemleri ve Cihazları Ders Notları (revizyon 02), Elk. Müh. Orhan TUNÇÖZ

Page 41: Elektronik Guvenlik Sistemleri Sunumu

KARTLI GİRİŞ/GEÇİŞ KONTROL SİSTEMLERİ (ACCESS) (3)

• A) Kartlı sistemler: Kartlara manyetik şerit, barkod, kabartma, akıllı çip gibi manyetik özellikler yüklenir. Wigend kart, manyetik kart, barkod kart ve proximity (yaklaşım) kart çeşitleri mevcuttur.

• B) Biyometrik aygıtlar: Üst düzeyde güvenlik gerektiren kritik alanlarda, sınırlı kişilerin kontrolü için kullanılır. Kişilerin başkalarına benzemeyen fiziksel özelliklerini (parmak izi, elin geometrisi, el yazısı, iris ve retina şekli gibi) kullanır.

07.04.23 41Güvenlik Sistemleri ve Cihazları Ders Notları (revizyon 02), Elk. Müh. Orhan TUNÇÖZ

Page 42: Elektronik Guvenlik Sistemleri Sunumu

KARTLI GİRİŞ/GEÇİŞ KONTROL SİSTEMLERİ (ACCESS) (4)

07.04.23 Güvenlik Sistemleri ve Cihazları Ders Notları (revizyon 02), Elk. Müh. Orhan TUNÇÖZ 42

Page 43: Elektronik Guvenlik Sistemleri Sunumu

KARTLI GİRİŞ/GEÇİŞ KONTROL SİSTEMLERİ (ACCESS) (5)

• C) Kapalı devre kimlik belirleme sistemleri: Girişine izin verilen kişilerin özellikleri önceden sisteme kaydedilir. Girişte kişi kendini tanıtır. Güvenlik personeli tarafından monitörde karşılaştırılarak giriş onayı verilir.

07.04.23 43Güvenlik Sistemleri ve Cihazları Ders Notları (revizyon 02), Elk. Müh. Orhan TUNÇÖZ

Page 44: Elektronik Guvenlik Sistemleri Sunumu

KAPALI DEVRE GÖRÜNTÜLEME VE KAYIT SİSTEMLERİ (CCTV) (1)

• Tesisin yerleşimi, fiziksel konumu, tehdit durumu değerlendirilerek, tesisin tehdide açık bölgelerinde dışarıdan ve içeriden gelebilecek tehditleri gözlemleyerek kayıt altına almak ve olabilecek olaylara anında müdahaleyi sağlamak amacıyla kullanılır.

• Esas olarak, kameralar, monitörler, veri iletim sistemi ve kayıt aygıtından oluşur.

07.04.23 44Güvenlik Sistemleri ve Cihazları Ders Notları (revizyon 02), Elk. Müh. Orhan TUNÇÖZ

Page 45: Elektronik Guvenlik Sistemleri Sunumu

KAPALI DEVRE GÖRÜNTÜLEME VE KAYIT SİSTEMLERİ (CCTV) (2)

• Kameralar yardımıyla alınan görüntüler veri iletim kabloları ile ya da telsiz (kablosuz) olarak izleme merkezine gönderilir. Burada görüntüler izlenir ve kaydı tutulur.

• Dış mekanda kameralar birbirini takip edecek ve kör saha bırakılmayacak biçimde, iç mekanlarda da önemli kritik noktalara yerleştirilir (giriş çıkış kapıları, asansörler, merdivenler, yönetim katı, sistem odası önü ve içi, yangın kaçış kapıları, enerji odaları v.b. gibi).

07.04.23 45Güvenlik Sistemleri ve Cihazları Ders Notları (revizyon 02), Elk. Müh. Orhan TUNÇÖZ

Page 46: Elektronik Guvenlik Sistemleri Sunumu

KAPALI DEVRE GÖRÜNTÜLEME VE KAYIT SİSTEMLERİ (CCTV) (3)

• Kameralar genel anlamda renkli, siyah/beyaz, gündüz/gece görüşlü olmak üzere üçe; kullanıldıkları yerlerin farklılığına göre de sabit ya da hareketli olmak üzere ikiye ayrılır. Kamera, kamera aygıtı ve lens olmak üzere iki bölümden oluşur.

• Monitörlerin siyah/beyaz ya da renkli olmak üzere iki çeşidi vardır. 9” ila 21” ebatlarındadır.

07.04.23 46Güvenlik Sistemleri ve Cihazları Ders Notları (revizyon 02), Elk. Müh. Orhan TUNÇÖZ

Page 47: Elektronik Guvenlik Sistemleri Sunumu

KAPALI DEVRE GÖRÜNTÜLEME VE KAYIT SİSTEMLERİ (CCTV) (4)

• Ekran çoklayıcı, ekranda birden fazla görüntünün izlenmesini sağlar. Üç ayrı tipi bulunmaktadır:

• 1) Anahtarlayıcı (switcher): Kameralardan gelen görüntülerin ayarlanan süre kadar atlamalı olarak görüntülenmesini sağlar.

• 2) Dörtlü (quad): Kameralardan gelen görüntülerin dörtlü olarak görüntülenmesini sağlar.

• 3) Çoğullayıcı (multiplexer): Kameralardan gelen görüntülerin 2’nin kuvvetleri (2,4,8,16…) şeklinde görüntülenmesini sağlar.

07.04.23 47Güvenlik Sistemleri ve Cihazları Ders Notları (revizyon 02), Elk. Müh. Orhan TUNÇÖZ

Page 48: Elektronik Guvenlik Sistemleri Sunumu

KAPALI DEVRE GÖRÜNTÜLEME VE KAYIT SİSTEMLERİ (CCTV) (5)

• Video kayıt aygıtları, analog ve sayısal (dijital) olmak üzere iki çeşittir.

• Analog kayıt aygıtlarında gelen görüntüler VHS kasetlere kaydedilir.

• Sayısal kayıt aygıtlarında gelen görüntüler, kendi içinde bulunan sabit diske kaydedilir. En son yenilik olarak, doğrudan bilgisayar içine kart takılarak kayıt sağlanmaktadır.

07.04.23 48Güvenlik Sistemleri ve Cihazları Ders Notları (revizyon 02), Elk. Müh. Orhan TUNÇÖZ

Page 49: Elektronik Guvenlik Sistemleri Sunumu

KAPALI DEVRE GÖRÜNTÜLEME VE KAYIT SİSTEMLERİ (CCTV) (6)

• Sayısal kayıt aygıtlarının birçok üstünlüğü bulunmaktadır:

• 1) Canlı ve kayıtlı görüntü arasında fark yoktur.• 2) Mekanik parçası olmadığından bakım

gerektirmez.• 3) Kaset gereksinimi yoktur.• 4) İnternet erişimi ile uzaktan izleme mümkün

olur. • 5) Kayıt izlenirken kayıt süreceğinden dolayı

herhangi bir kayıt kaybı yoktur.

07.04.23 49Güvenlik Sistemleri ve Cihazları Ders Notları (revizyon 02), Elk. Müh. Orhan TUNÇÖZ

Page 50: Elektronik Guvenlik Sistemleri Sunumu

YANGIN ALGILAMA VE UYARI SİSTEMLERİ (1)

• Bina ve tesislere kurularak olası bir yangını henüz başlangıç aşamasında iken ilgililere bildiren sistemlerdir.

• İki farklı tipi bulunmaktadır:• 1) Klasik sistemler• 2) Adreslenebilir sistemler

07.04.23 50Güvenlik Sistemleri ve Cihazları Ders Notları (revizyon 02), Elk. Müh. Orhan TUNÇÖZ

Page 51: Elektronik Guvenlik Sistemleri Sunumu

YANGIN ALGILAMA VE UYARI SİSTEMLERİ (2)

• 1) Klasik sistemler: Kablolu sistemdir ve belirli bir bölgede bulunan detektörler ile butonlar birbirine paralel bağlanır. Kontrol paneline tek bir bilgi iletilir. O bölgedeki detektörlerden hangisi alarm verirse versin, kontrol panelinde o bölgeye ilişkin uyarı alınır. Bu nedenle az katlı, fazla bölmesi olmayan ve çok büyük bir alanı kaplamayan yerlerde kullanılır.

07.04.23 51Güvenlik Sistemleri ve Cihazları Ders Notları (revizyon 02), Elk. Müh. Orhan TUNÇÖZ

Page 52: Elektronik Guvenlik Sistemleri Sunumu

YANGIN ALGILAMA VE UYARI SİSTEMLERİ (3)

• 2) Adreslenebilir sistemler: Kendi aralarında üçe ayrılır.• A) Sayısal (dijital) adreslenebilir sistem: Aynı hatta çok

sayıda detektör bağlanabilen, aynı ihbar hattı üzerinden detektörler sinyal gönderdiklerinde kendi adreslerini de panele bildiren sistemlerdir. Yangın kararını detektör verir.

• B) Analog adreslenebilir sistem: Karar verme yetkisi paneldedir. Mevcut duyargalar kontrol paneline ortamdaki değerleri aktarır. Kontrol paneli alınan bu bilgileri belleğine kaydeder. Kendi bilgileriyle karşılaştırarak değişikliği inceler.

07.04.23 52Güvenlik Sistemleri ve Cihazları Ders Notları (revizyon 02), Elk. Müh. Orhan TUNÇÖZ

Page 53: Elektronik Guvenlik Sistemleri Sunumu

YANGIN ALGILAMA VE UYARI SİSTEMLERİ (4)

• C) Elektronik adreslenebilir sistem: Karar verme yetkisi yine detektörlerdedir. Şu anda en yaygın kullanılan sistemdir.

07.04.23 53Güvenlik Sistemleri ve Cihazları Ders Notları (revizyon 02), Elk. Müh. Orhan TUNÇÖZ

Page 54: Elektronik Guvenlik Sistemleri Sunumu

YANGIN ALGILAMA VE UYARI SİSTEMLERİ (5)

• Yangın algılama ve uyarı sisteminde birçok tipte detektör yer almaktadır.

• 1) İyonizasyon duman detektörü: Küçük (ince) partiküllü siyah duman ve yanma gazları detektörün içine girer ve iyonizasyon akımını değiştirir. Yanlış alarm verme olasılığı çok düşüktür.

• 2) Optik duman detektörü: Kalın partiküllü beyaz duman oluşturabilecek yerlerde kullanılır.

07.04.23 54Güvenlik Sistemleri ve Cihazları Ders Notları (revizyon 02), Elk. Müh. Orhan TUNÇÖZ

Page 55: Elektronik Guvenlik Sistemleri Sunumu

YANGIN ALGILAMA VE UYARI SİSTEMLERİ (6)

• 3) Işın tipi duman detektörü: Kızılötesi verici ve alıcının bulunduğu, ışına giren dumanın ışık miktarını azaltmasına bağlı olarak çalışan bir aygıttır.

• 4) Sabit sıcaklık detektörü: Çevresindeki hava sıcaklığı belirli bir değere ulaştığında uyarı verir.

• 5) Sıcaklık artış hızı detektörü: Çevresindeki hava sıcaklığının belirli bir zaman aralığında artışını ölçerek, bu artışın normalin üstünde olması durumunda uyarı verir.

07.04.23 55Güvenlik Sistemleri ve Cihazları Ders Notları (revizyon 02), Elk. Müh. Orhan TUNÇÖZ

Page 56: Elektronik Guvenlik Sistemleri Sunumu

YANGIN ALGILAMA VE UYARI SİSTEMLERİ (7)

• 6) Alev detektörü: Morötesi ve/ya da kızılötesi ışını algılar. Doğrudan yangını görür.

• 7) Doğal gaz kaçağı detektörü: Doğalgazın kullanıldığı yerlerde gaz kaçağını saptar ve gazı otomatik olarak keser.

07.04.23 56Güvenlik Sistemleri ve Cihazları Ders Notları (revizyon 02), Elk. Müh. Orhan TUNÇÖZ

Page 57: Elektronik Guvenlik Sistemleri Sunumu

SOYGUN VE SABOTAJ ALARM SİSTEMLERİ (1)

• Girilmesi izne tabi ya da yasak olan yerler ile koruma altına alınmış yerlere izinsiz/yetkisiz girmek isteyen kişileri algılama, suç işleme niyetinde olan kişileri caydırma ve yakalanmasını sağlamak amacı ile merkezlere sesli ya da sessiz uyarıda bulunan elektronik sistemlerdir.

07.04.23 57Güvenlik Sistemleri ve Cihazları Ders Notları (revizyon 02), Elk. Müh. Orhan TUNÇÖZ

Page 58: Elektronik Guvenlik Sistemleri Sunumu

SOYGUN VE SABOTAJ ALARM SİSTEMLERİ (2)

• Tiplerine göre üç ayrı biçimdedir:• 1) Yerel (lokal) alarm sistemleri: Başka bir

merkezle irtibatları yoktur. Civardakiler tarafından sesin duyularak, ilgili yerlere bildirilmek suretiyle önlem alınmasını sağlar. Dış uyarılara karşı duyarlı olan detektörlerin kumanda paneli üzerinden ses verici diğer bir üniteye bağlanması şeklinde kurulur.

07.04.23 58Güvenlik Sistemleri ve Cihazları Ders Notları (revizyon 02), Elk. Müh. Orhan TUNÇÖZ

Page 59: Elektronik Guvenlik Sistemleri Sunumu

SOYGUN VE SABOTAJ ALARM SİSTEMLERİ (3)

• 2) Merkezi alarm sistemleri: Kurum içinde alarm izleme merkezi olan yerlerde kullanılır. Dış uyarılara karşı duyarlı detektörler algıladığı uyarıları kumanda paneline gönderir. Panel de aldığı sinyalleri ana kumanda odasına yollar. Alarm sinyallerini 24 saat takip edecek görevlilerin bulunması gerekir.

07.04.23 59Güvenlik Sistemleri ve Cihazları Ders Notları (revizyon 02), Elk. Müh. Orhan TUNÇÖZ

Page 60: Elektronik Guvenlik Sistemleri Sunumu

SOYGUN VE SABOTAJ ALARM SİSTEMLERİ (4)

• 3) Alarm izleme merkezleri: Çok sayıda alarm abone birimlerinin, teknolojik iletişim kullanılarak abonede bulunan kontrol panelindeki bilgilerin bir merkezden kontrol edilerek sevk ve idaresinin yapıldığı merkezlerdir.

07.04.23 60Güvenlik Sistemleri ve Cihazları Ders Notları (revizyon 02), Elk. Müh. Orhan TUNÇÖZ

Page 61: Elektronik Guvenlik Sistemleri Sunumu

SOYGUN VE SABOTAJ ALARM SİSTEMLERİ (5)

• Kullanılan detektör tipleri şunlardır:• 1) Manyetik kontak detektörü: Kasa dairelerine,

kapılara, bodrum ve zemin katlarda bulunan pencerelere takılır. Açılması durumunda alarm bilgisi yollar.

• 2) Cam kırılma detektörü: Cam ve tavana yerleştirilir. Yalnızca cam kırılma sesini algılar.

• 3) Kızılötesi hareket detektörü (PIR): Canlılar yüzeylerindeki ısıyla orantılı bir kızılötesi enerji yayar. Bu ısı yayımı PIR detektörleri etkin duruma geçirir.

07.04.23 61Güvenlik Sistemleri ve Cihazları Ders Notları (revizyon 02), Elk. Müh. Orhan TUNÇÖZ

Page 62: Elektronik Guvenlik Sistemleri Sunumu

SOYGUN VE SABOTAJ ALARM SİSTEMLERİ (6)

• 4) Mikrodalga hareket detektörü: Mikrodalga sinyalleri ile bir koruma alanı oluşturarak bu alandaki hareketi algılar.

• 5) Ultrasonik detektörler: Korumakta olduğu bölgeye insan kulağının duyamayacağı ses dalgaları yayar. Gönderilen sesler geri alındığında aynı frekansta değilse alarm oluşur.

• 6) Çift özellikli detektör: Tek bir kılıf içine yerleştirilmiş (biri kızılötesi olmak koşuluyla) iki ayrı detektör türünün bileşiminden oluşur.

07.04.23 62Güvenlik Sistemleri ve Cihazları Ders Notları (revizyon 02), Elk. Müh. Orhan TUNÇÖZ

Page 63: Elektronik Guvenlik Sistemleri Sunumu

SOYGUN VE SABOTAJ ALARM SİSTEMLERİ (7)

• 7) Titreşim (darbe) detektörü: Korunan bölgenin duvarlarına, tavanlarına ve döşemelere yerleştirilir. Kazma, delme v.b. Yoluyla oluşan titreşimleri algılar.

• 8) Işık engellemeli sistem: Işığa karşı duyarlı bir ünite ve görünmez ışınlar yayan bir elektronik öğeden oluşur.

• 9) Panik butonu: Kişinin kolayca erişebileceği bir yerde olup, elle ya da ayakla basıldığında devreye girer.

• 10) Uyarı aygıtları: Sesli ya da görsel uyarı verir. Zil, siren, flaşör buna örnektir.

07.04.23 63Güvenlik Sistemleri ve Cihazları Ders Notları (revizyon 02), Elk. Müh. Orhan TUNÇÖZ

Page 64: Elektronik Guvenlik Sistemleri Sunumu

ÇEVRE GÜVENLİK SİSTEMLERİ (1)

• Korunan bölgenin fiziksel önlemlerinin aşılmaya çalışıldığını ya da aşıldığını algılayan ve bilgileri alarm izleme merkezlerine ulaştıran sistemlerdir.

• 1) Fiziksel çevre güvenlik (ya da çit üstü koruma) sistemi: Tel örgülerin üzerine ya da tel örgü boyunca girmeyi geciktirici 50-100 cm uzunluğunda bıçaklı ya da dikenli tel yerleştirilen sistemdir. Sarmal ve tele paralel uzanan şekillerde olur.

07.04.23 64Güvenlik Sistemleri ve Cihazları Ders Notları (revizyon 02), Elk. Müh. Orhan TUNÇÖZ

Page 65: Elektronik Guvenlik Sistemleri Sunumu

ÇEVRE GÜVENLİK SİSTEMLERİ (2)

• 2) Fiber optik algılama (toprak altı koruma) sistemi: Toprağın altına döşenen fiber optik kabloların belirli bir ağırlığın üzerinde basınç geldiğinde kırılmasıyla devreye girer.

• 3) Sensör kablo algılama sistemi: Çitlere (fens) döşenen kablolardan oluşur. Belirli bir basınçtan sonra kırılarak alarm izleme merkezine bilgi yollar.

07.04.23 65Güvenlik Sistemleri ve Cihazları Ders Notları (revizyon 02), Elk. Müh. Orhan TUNÇÖZ

Page 66: Elektronik Guvenlik Sistemleri Sunumu

ÇEVRE GÜVENLİK SİSTEMLERİ (3)• 4) İnfrared (kızılötesi) bariyer sistemi: Belirli

alanlara kızılötesi ışınlar yayarak izinsiz girişi algılayan sistemdir. Kritik alan korumasında kullanılır.

• 5) Vibrasyon (titreşim) algılama sistemi: Herhangi bir titreşim olduğunda faaliyete geçer. Kritik alan korumasında kullanılır.

• 6) Lazer sistemi: Korunacak olan bölgenin özelliklerini otomatik olarak belirledikten sonra o bölge saniyelerce taranır ve veriler bir öncekilerle karşılaştırılarak bir ihlal durumu olup olmadığına bakılır.

07.04.23 66Güvenlik Sistemleri ve Cihazları Ders Notları (revizyon 02), Elk. Müh. Orhan TUNÇÖZ

Page 67: Elektronik Guvenlik Sistemleri Sunumu

ÇEVRE GÜVENLİK SİSTEMLERİ (4)

• 7) Mikrodalga sistemi: Korunan bölgeye radyo dalgaları gönderilir. Menzil içindeki tüm cisimler sabitse gönderilen dalgalar aynı frekansta geri döner. Gönderilen ve alınan frekansta oluşan değişiklik aygıt tarafından algılanırsa alarm sinyali gönderilir.

07.04.23 67Güvenlik Sistemleri ve Cihazları Ders Notları (revizyon 02), Elk. Müh. Orhan TUNÇÖZ

Page 68: Elektronik Guvenlik Sistemleri Sunumu

FİZİKSEL GÜVENLİK ÖNLEMLERİ (1)• Tesisin dış çevresinden başlayıp içeri doğru

kademeli olarak güvenliği sağlayan, tehlikeyi mümkün olduğunca dışarıda karşılayan, korunan yerlere ulaşmadan etkisiz hale getirmek amacıyla kullanılan engellerdir.

• A) Doğal engeller: Çevrede bulunan su yolları, tepeler ve çukurlardır.

• B) İnsan yapısı fiziksel engeller:• 1) Duvarlar: Taş ve betondan yapılır. Boyu

tırmanmayı güçleştirmek için 2,15 – 3 m arasında olmalıdır. Ayrıca üzerine de dikenli tel örgülerle takviye yapılmalıdır.

07.04.23 68Güvenlik Sistemleri ve Cihazları Ders Notları (revizyon 02), Elk. Müh. Orhan TUNÇÖZ

Page 69: Elektronik Guvenlik Sistemleri Sunumu

FİZİKSEL GÜVENLİK ÖNLEMLERİ (2)

• 2) Tel örgüler: Korunan bölgenin mülkiyeti ile arazi sınırlarını belirlemek ve içeriye yetkisiz kişilerin ya da hayvanların girişini engellemek amacıyla kullanılır.

• 3) Kule: Geniş bir alanı gözetlemek amacıyla kullanılır. Yerden en az 3 m yükseklikte olmalı, birbirlerini, çevreyi ve engelleri rahatça gözleyebilmelidir.

• 4) Bariyer: Korunan bölgenin ana giriş kapılarına konularak giriş çıkışları kontrol altına almak için kullanılır.

07.04.23 69Güvenlik Sistemleri ve Cihazları Ders Notları (revizyon 02), Elk. Müh. Orhan TUNÇÖZ

Page 70: Elektronik Guvenlik Sistemleri Sunumu

FİZİKSEL GÜVENLİK ÖNLEMLERİ (3)

07.04.23 Güvenlik Sistemleri ve Cihazları Ders Notları (revizyon 02), Elk. Müh. Orhan TUNÇÖZ 70

Page 71: Elektronik Guvenlik Sistemleri Sunumu

FİZİKSEL GÜVENLİK ÖNLEMLERİ (4)

• 5) Aydınlatma: Gündüz saatlerinde yapılan etkin güvenliğin hava karardığında da yapılabilmesi için gereklidir.

• 5.1) Sürekli aydınlatma• 5.2) Bekleme durumunda kalınan aydınlatma• 5.3) Hareket ettirilebilen aydınlatma• 5.4) Olağanüstü durumlarda aydınlatma• 6) İkaz levhaları

07.04.23 71Güvenlik Sistemleri ve Cihazları Ders Notları (revizyon 02), Elk. Müh. Orhan TUNÇÖZ

Page 72: Elektronik Guvenlik Sistemleri Sunumu

FİZİKSEL GÜVENLİK ÖNLEMLERİ (5)

• 7) Kilit: Girilmesi yasak olan yerlere izinsiz ya da yetkisiz şahısların girmesine engel olmak amacıyla kullanılır.

• 8) Turnike: İzin verilen kişilerin geçmesini sağlayan elektromanyetik sistemdir.

• 9) Kapan: Korunan ya da istenmeyen bölgelerde araçların park etmesini, bu bölgelere araçların geçmesini ya da araçların yönlendirilmesinde kullanılır. Yerden yüksekliği 75 cm olmalıdır.

07.04.23 72Güvenlik Sistemleri ve Cihazları Ders Notları (revizyon 02), Elk. Müh. Orhan TUNÇÖZ

Page 73: Elektronik Guvenlik Sistemleri Sunumu

FİZİKSEL GÜVENLİK ÖNLEMLERİ (6)

07.04.23 Güvenlik Sistemleri ve Cihazları Ders Notları (revizyon 02), Elk. Müh. Orhan TUNÇÖZ 73

Page 74: Elektronik Guvenlik Sistemleri Sunumu

FİZİKSEL GÜVENLİK ÖNLEMLERİ (7)

• 10) Hız kesme kasisi: Korunan bölgelerdeki giriş kontrol noktalarına araçlarla gelirken araçların hızlarını azaltmak için oluşturulan engellerdir. Korunan bölgenin giriş kısmı geniş alana açılıyorsa zikzak (S) şeklinde engeller konulur.

• 11) Araç engelleri: Araçların hiçbir engelle karşılaşmadan korunan yerlere ulaşmasını engellemekte kullanılır.

07.04.23 74Güvenlik Sistemleri ve Cihazları Ders Notları (revizyon 02), Elk. Müh. Orhan TUNÇÖZ

Page 75: Elektronik Guvenlik Sistemleri Sunumu

FİZİKSEL GÜVENLİK ÖNLEMLERİ (8)

07.04.23 Güvenlik Sistemleri ve Cihazları Ders Notları (revizyon 02), Elk. Müh. Orhan TUNÇÖZ 75

Page 76: Elektronik Guvenlik Sistemleri Sunumu

KULLANILAN BAZI TERİMLER

• Pan-tilt: Kameranın sağa-sola/aşağı-yukarı dönmesini (hareketini) sağlayan aygıt.

• Netlik ayarı: Kamera lensinin focus, iris ve zoom ayarı ile yapılır.

• Zoom: Yaklaştırma, yakınlaştırma• Kalibrasyon: Elektronik aygıtları ayarlama

(doğrulama) işlemi.• CCTV: Kapalı devre televizyon sistemi.

07.04.23 Güvenlik Sistemleri ve Cihazları Ders Notları (revizyon 02), Elk. Müh. Orhan TUNÇÖZ 76