Elsy Verhofstadt

Presentatie Studiedag Steunpunt Loopbanen

Leuven, 26 november 2010

Meten van Jobkwaliteit

Illustratie adhv SONAR data

Elsy Verhofstadt 2

Inleiding

“Meer en betere jobs”…maar hoe jobkwaliteit meten?

Multi-dimensioneel concept Indexing probleem

Vergelijken van verschillende bestaande indicatoren (objectieve en subjectieve) en ontwikkelen van een alternatieve indicator (tussenin objectief en subjectief)

Illustratie adhv SONAR data voor kwaliteit eerste job

Elsy Verhofstadt 3

Inleiding

Paper:SCHOKKAERT E., VAN OOTEGEM L., VERHOFSTADT E. (2009), Measuring job quality and job satisfaction, Ghent University FEB Working Paper, nr. 09/620, 31 p

Erik Schokkaert

Luc Van Ootegem Wellbebe

Elsy Verhofstadt 4

Inleiding

Paper:SCHOKKAERT E., VAN OOTEGEM L., VERHOFSTADT E. (2009), Measuring job quality and job satisfaction, Ghent University FEB Working Paper, nr. 09/620, 31 p

Vandaag meer focus op de data: voor-en nadelen van de SONAR data voor dit onderzoek

de gemaakte keuzes

problemen

…

1. Inleiding

2. Vereisten voor een maatstaf van jobkwaliteit

3. Vergelijken van verschillende indicatoren (theorie)

4. De SONAR data voor dit onderzoek (voor-en nadelen)

5. Vergelijken van verschillende indicatoren (toepassing)

6. Conclusie

Structuur

Elsy Verhofstadt 5

Job characteristic 1

Job

char

acte

rist

ic 2

A

B

Conditie 1: Dominantie

Elsy Verhofstadt 6

Job characteristic 1

Job

char

acte

rist

ic 2 individual 1

individual 2

Preference ordening Ri=R(Zi)

Zi: vector of personality characteristics

Conditie 2: Respecteren van individuele preferenties

Elsy Verhofstadt 7

Job characteristic 1

Job

char

acte

rist

ic 2

Conditie 3: Onafhankelijk van aspiratieniveau’s

Girl from a deprived family

Aspirations Ai = A(i)

i : vector of personality characteristics

S4

S5

Professor’s daughter

S2

S1

S’’S’

Elsy Verhofstadt 8

Vereisten

Conditie 1: Dominantie

Conditie 2: Respect voor individuele preferenties

Conditie 3: Onafhankelijk van aspiratieniveau’s

Elsy Verhofstadt 9

Job characteristic 1

Job

char

acte

rist

ic 2 individual 1

A

D

B

C

Individual 2

Maar…dominantie incompatibel met respect voor preferenties

Dominance Preferences

QD>QC QC>QB

QB>QA QA>QD

Solution: subset dominance QD>QB

QB>QD

Elsy Verhofstadt 10

1. Inleiding

2. Vereisten voor een maatstaf van jobkwaliteit

3. Vergelijken van verschillende indicatoren

(theorie)

4. De SONAR data voor dit onderzoek (voor-en nadelen)

5. Vergelijken van verschillende indicatoren (toepassing)

6. Conclusie

Structuur

Elsy Verhofstadt 11

Arbeidstevredenheid als samenvattende maatstaf

Subjectieve indicatoren=gerapporteerde abeidstevredenheid gebruiken

QS(Ci, Ri, Ai) = S(Ci, Ri, Ai)

‒ respecteert preferenties

‒ hangt af van apsiratieniveau’s

‒ voldoet niet aan dominantievoorwaarde

Elsy Verhofstadt 12

Objectieve indicatoren van jobkwaliteit

Objectieve indicatoren

=opleggen van een specifieke referentie preferentie-ordening en een specifieke cardinalisatie van de nutsfunctie

QO,r(Ci, Ri, Ai) = S(Ci, Rr, Ar)

Elsy Verhofstadt 13

Job characteristic 1

Job

char

acte

rist

ic 2 individual 1

A

C

individual 2

Referentie voorkeuren en aspiraties

S’’S’

Elsy Verhofstadt 14

Objectieve indicatoren van jobkwaliteit

Objective indicators

= opleggen van een specifieke referentie preferentie-ordening en een specifieke cardinalisatie van de nutsfunctie

QO,r(Ci, Ri, Ai) = S(Ci, Rr, Ar)

‒ negeert individuele preferenties

‒ onafhankelijk van aspiratieniveau’s

‒ voldoet aan dominantievoorwaarde

Elsy Verhofstadt 15

Twee extremen

Objectieve indicatoren: te objectief

Subjectieve indicatoren: te subjectief

Is er een oplossing tussenin deze twee extremen (tussen objectieve en subjectieve indicatoren)?

Elsy Verhofstadt 16

Een nieuwe preferentie-gevoelige maatstaf: equivalent inkomen

Respect voor preferenties incompatibel met dominantie

Equivalentie benadering: voldoet aan respect voor preferenties en ‘subset dominantie’

Equivalent inkomen

QEI,r(Ci, Ri, Ai) = Yi*(Ci, Ri, Ai) met Yi

* impliciet gedefinieerd door (Yi,Di) Ii (Yi

*, Dr)

Elsy Verhofstadt 17

Y

individual 1

A

B

individual 2

Equivalent inkomen

D

DrB’ A’

Y*B2 Y*A1

Elsy Verhofstadt 18

1. Inleiding

2. Vereisten voor een maatstaf van jobkwaliteit

3. Vergelijken van verschillende indicatoren (theorie)

4. De SONAR data voor dit onderzoek (voor-en

nadelen)

5. Vergelijken van verschillende indicatoren (toepassing)

6. Conclusie

Structuur

Elsy Verhofstadt 19

Data-nood

Elsy Verhofstadt 20

S: arbeidstevredenheid

Y: loon

D: andere jobkarakteristieken

Z en : persoonlijkheidskenmerken die verschillen in preferenties en apsiraties weergeven

Uitgebreide informatie over jobkenmerken en veel achtergrondkenmerken aanwezig in SONAR data

Welke job ?

Elsy Verhofstadt 21

“Kalender-gegevens” bevatten basisinformatie over elke job (statuut, percentage, contract)Te beperkte informatie

Uitgebreide informatie is enkel aanwezig voor:

C76: eerste job en laatste / huidige job

C78 & C80: eerste job en huidige job( bij C78 & C80 in kalender extra informatie zoals leiding geven voor de eerste drie significante jobs)

Keuze eerste job

Overwegingen

Elsy Verhofstadt 22

Op moment eerste bevraging (23j) heeft nog niet iedereen eerste job gehad (vnl hoger opgeleiden niet) je wil zo volledig mogelijke eerste job informatie,

dus ook informatie van latere bevraging C76 of C78 (ook info op 26j, voor C80 later op 29j

maar nog niet beschikbaar) op volgende slides vergelijking relevante vragen

voor C76 en C78

Arbeidstevredenheid

Elsy Verhofstadt 23

Loon

Elsy Verhofstadt 24

C76(23): loon enkel bevraagd via loonschalen

C78(23): “Wat was uw officiële maandelijkse NETTOLOON ? Indien u werkte als zelfstandige of uw loon varieerde sterk, neem dan het gemiddelde van het eerste jaar, zonder voordelen in natura”(bij weigering exacte loon in te geven, werd gevraagd naar schaal)

Opletten: geen/weinig cleaning aangebracht aan

loonvariabele BEF/EURO voltijds/deeltijds

Jobkarakteristieken

Elsy Verhofstadt 25

Mijn eerste job vroeg veel lichamelijke inspanningMijn eerste job vroeg veel geestelijke inspanningMijn eerste job vroeg veel creatieve ideeën van mijIk moest werken in gevaarlijke of onveilige omstandighedenIk moest werken aan een hoog tempo of onder tijdsdruk (2 items in C76)Ik moest werken in lawaaierige of stinkende omgeving (2 items in C76)Het was werk waarbij ik mij vuil moest makenHet was werk met veel verantwoordelijkhedenHet was werk waarvan ik de resultaten zagHet was werk waarbij ik kon tonen wat ik kanHet was werk waarbij ik met andere mensen moest samenwerkenHet was werk waarbij ik steeds dezelfde dingen moest doenHet was werk waarin ik mij kon uitlevenHet was werk waarbij ik regelmatig moest studerenIk kon zelf beslissen op welke wijze ik mijn werk deedIk kon zelf beslissen hoeveel werk ik op een dag deedIk kon zelf beslissen welk werk ik op een dag deedmijn werk was een uitdaging (niet in C76)ik deed in mijn job dingen die de moeite waard waren (niet in C76)

Jobkarakteristieken

Elsy Verhofstadt 26

Enkel in C76: 10 extra vragen (afwisselend werk, contact met andere mensen, vragen naar specifieke vaardigheden, overuren,…)

Antwoordschaal

C76(23): van (1) helemaal akkoord tot (4) helemaal niet akkoord

C78(23): van (1) helemaal niet akkoord tot (4) helemaal akkoord

Persoonlijke kenmerken

Elsy Verhofstadt 27

Klassiekers: opleidingsniveau (afgeleid uit kalender), gegevens over ouders, etniciteit,…

Gebeurtenissen: eerste keer onafhankelijk, samenwonen,.. (verschillen over de cohortes)

Offerbereidheid (in C76(23) andere filters waardoor meer missings)

Locus of control (niet in C76(23))

Arbeidsmotivatie (niet aan iedereen gesteld in C76(23) – omgekeerde schaal)

…

Keuze van de cohorte

Elsy Verhofstadt 28

Doel onderzoek: illustratie indicatoren jobkwaliteit focus op nodige variabelen keuze om enkel gegevens C78 te gebruiken

Aanpassen variabelen

Elsy Verhofstadt 29

Loon in voltijdse equivalenten= netto maandloon X100/percentage tewerkgesteld

Groeperen van jobkarakteristieken

Impressie respondent: factorscore gebaseerd op antwoorden van enquêteur over respondent (vriendelijk, gemotiveerd, optimistisch, open, actief,…)

…

1. Inleiding

2. Vereisten voor een maatstaf van jobkwaliteit

3. Vergelijken van verschillende indicatoren (theorie)

4. De SONAR data voor dit onderzoek (voor-en nadelen)

5. Vergelijken van verschillende indicatoren

(toepassing)

6. Conclusie

Structuur

Elsy Verhofstadt 30

Arbeidstevredenheid: ordered logit schatting

Jobkarakteristieken

Preferenties: interactie effecten van persoonlijkheid met jobkarakteristieken

Aspiraties : directe effecten van persoonlijkheid

Bij schatting persoonlijke karakteristieken is Z=

Schattingsresultaten: zie paper

Elsy Verhofstadt 31

lnWage YOVER YUNDER YREQ XφlnWage YOVER YUNDER YREQ Xφ

Berekening indicatoren

Subjectieve indicator: gerapporteerde arbeidstevredenheid (QS)

Objectieve indicator QO,EW: gelijke gewichten voor de dimensies

Objective indicator QO,r : referentie individu met gemiddelde waarden voor Z en

Equivalente inkomen indicator QEI,r

referentiewaarden voor Dr zijn de waarden voor een perfecte job

Elsy Verhofstadt 32

Correlatie tussen de verschillende indicatoren

Elsy Verhofstadt 33

  QS QO,EW QO,r QEI,r

QS 1     

QO,EW 0,563 1   

QO,r 0,646 0,881 1 

QEI,r 0,656 0,832 0,963 1

Karakteristieken van goede en slechte job

Elsy Verhofstadt 34

Welke jobs zijn (en welke werknemers hebben) betere en slechtere jobs?

• Standaardisering van de verschillende indicatoren• Gemiddelde van deze score per ‘groep’• Dubbele vergelijking mogelijk (1) over groepen per

indicator en (2) per groep over indicatoren• Vergelijking voor job karakteristieken, sector van

tewerkstelling en enkele achtergrondkenmerken (zie paper voor alle resultaten)

• Opgelet: bivariate resultaten

Jobkarakteristieken

Elsy Verhofstadt 35

  QS QO,EW QO,r QEI,r

Net monthly wage in FTE: low -0,099 -0,483 -0,358 -0,28

Net monthly wage in FTE: high 0,183 0,507 0,424 0,374

Physically demanding, dangerous ,dirty job: low 0,105 0,411 0,293 0,223

Physically demanding, dangerous, dirty job: high -0,404 -0,732 -0,592 -0,512

Job with a lot of autonomy to decide: low -0,566 -0,845 -0,796 -0,753

Job with a lot of autonomy to decide: high 0,512 0,92 0,894 0,858

Permanent contract 0,061 0,112 0,113 0,077

Temporary contract -0,093 -0,095 -0,093 -0,064

Learning new skills during the first job: no -0,538 -0,981 -0,781 -0,717

Learning new skills during the first job: yes 0,187 0,349 0,279 0,252

Achtergrondkenmerken

Elsy Verhofstadt 36

  QS QO,EW QO,r QEI,r

Men -0,018 -0,006 -0,040* -0,038*

Women 0,018 0,006 0,040* 0,038*

         

Education mother: primary or lower secondary -0,065 -0,18 -0,157 -0,014

Education mother: higher secondary 0,05 0,073 0,064 -0,017

Education mother: tertiary 0,073 0,27 0,236 0,137

         

Succesful school years: max 5 -0,043 -0,518 -0,424 -0,261

Succesful school years: min 10 0,073 0,445 0,36 0,246

1. Inleiding

2. Vereisten voor een maatstaf van jobkwaliteit

3. Vergelijken van verschillende indicatoren (theorie)

4. De SONAR data voor dit onderzoek (voor-en nadelen)

5. Vergelijken van verschillende indicatoren (toepassing)

6. Conclusie

Structuur

Elsy Verhofstadt 37

Conclusies

Objectieve indicatoren: te objectief

Subjectieve indicatoren: te subjectief

Equivalente inkomensindicator: respecteert preferenties maar corrigeert voor aspiraties

Sonar: rijke dataset (uitgebreide job en persoonlijke informatie) die vergelijking tussen verschillende indicatoren toelaat voor de eerste job

Rangschikking van jobs verschilt sterk naargelang de gehanteerde indicator

Elsy Verhofstadt 38

Vervolg

Methode toepassen op algemeen welzijn Luc Van Ootegem & Elsy Verhofstadt

- Dataverzameling aan HoGent (LEVO data)- Analyses in het kader van het Wellbebe project

Verder gebruik SONAR data Dieter Verhaest & Elsy Verhofstadt

- De rol van autonomie en werkdruk in de relatie tussen overscholing en arbeidstevredenheid

- Panel data C76 & C78

Elsy Verhofstadt 39