Email: lqhungtyak53@gmail

LOGO TRƯỜNG ĐẠI HỌC NÔNG NGHIỆP HÀ NỘI KHOA: THÚ Y

Đề tài: “Rối loạn chuyển hóa nước, chất điện giải và vitamin”

GVHD: TS. Nguyễn Thị Lan Nhóm thực hiện: Nhóm 2

Hà Nội, tháng 04 năm 2011Email: [email protected]

www.themegallery.com

DANH SÁCH THÀNH VIÊN NHÓM 2

1. Chu Đăng Định 13. Nguyễn Thị Hợp

2. Phan Tiến Trường Giang 14. Trần Văn Huân

3. Phùng Văn Giang 15. Nguyễn Văn Hùng

4. Đinh Thanh Hà 16. Nguyễn Thị Huyền

5. Nguyễn Quang Hải 17. Trần Thị Huyền

6. Hà Thị Hạnh 18. Lương Quốc Hưng – Nhóm trưởng

7. Ngô Thị Hạnh 19. Nguyễn Hải Hưng

8. Nguyễn Đăng Hậu 20. Ngô Mai Hương

9. Đỗ Thị Hoa 21. Phạm Phan Hướng

10. Trương Thị Hoa 22. Phạm Văn Khuông

11. Nguyễn Minh Hoàng 23. Định Thị Lâm

12. Nguyễn Thị Hồng 24. Lê Bá Lâm

25. Lưu Đức Lâm


MỤC LỤC

A. Rối loạn chuyển hóa nước, chất điện giảiI. NướcII. Chất điện giảiIII. Chuyển hóa của nước, chất điện giảiIV. Rối loạn chuyển hóa nướcV. Rối loạn chuyển hóa các chất điện giải

B. Rối loạn chuyển hóa vitaminI. Khái niệmII. Vai tròIII. Chuyển hóa vitaminIV. Rối loạn chuyển hóa


I. Nước

1. Cấu tạo, tính chất của nước

- 2 liên kết O - H tạo ra một góc 10405- Phân tử phân cực dẫn đến sự tương tác giữa các phân tử

nước theo kiểu liên kết hidro.


I. Nước

2. Vai trò của nước:

- Thành phần không thể thiếu được của mọi sinh vật.

- Chiếm từ 60 – 80% KL cơ thể, cơ thể càng trẻ chứa càng nhiều nước.

- Cơ quan hoạt động càng nhiều càng chứa nhiều nước: não, tim, gan, thận, phổi chứa so với sụn, xương, mô liên kết.

Cơ quan, tế bào % so với tổng số nước trong CT

Tế bào xương 16 – 46

Tế bào cơ 75

Tế bào liên kết 60 – 80

Não (Chất trắng) 70

Não (Chất xám) 84

Gan 70

Thận 80

Máu 85


I. Nước

2. Vai trò của nước

- Duy trì khối lượng tuần hoàn nên duy trì huyết áp

- Dung môi cho mọi chất dinh dưỡng chuyển hóa vận chuyển và đào thải trao đổi với ngoại môi.

- Làm môi trường cho các phản ứng hóa sinh, trực tiếp tham gia các phản ứng thủy phân, oxy hóa,…

- Làm giảm ma sát giữa các màng, tham gia điều hòa nhiệt.

3. Sự phân bố của nước trong cơ thể: (%KL)Lòng mạch Gian bào Tế bào

Nước 5 15 80


II. Chất điện giải

1. Khái niệm

- Chất vô cơ khi hòa tan trong dịch cơ thể có thể phân ly thành các ion

- Một số chất điện giải quan trọng: Na+, K+, Mg2+, Ca2+, Cl-, HCO3

-, PO4

2-,…

2. Sự phân bố trong cơ thể

- Tổng số cation bằng tổng số anion trong cơ thể

- Na+, Cl- ở dịch ngoại bào; K+ , PO4

3- trong dịch nội bào.

Chất Lòng mạch

Gian bào

Tế bào

Na+ 147 140 10

K+ 4 3.8 150

Ca2+ 5 4 2

Mg2+ 3 5 28

Cl- 109 114 15

HCO3- 28 29 10

PO43- 2 2 140

SO42- 1 1 10


II. Chất điện giải

3. Vai trò:

- Na+, K+, Mg2+, Ca2+, Cl-, HCO3-, PO4

2-,… duy trì áp lực thẩm thấu của cơ thể, tham gia hệ thống đệm, điều hòa pH nội môi.

- Cl- có vai trò đối với độ toan của dạ dày.

- Ca2+ có vai trò trong dẫn truyền thần kinh,

- Các chất điện giải còn tham gia vào các quá trình chuyển hóa năng lượng của cơ thể.

→ Mất điện giải hoặc ứ đọng đều gây ra các rối loạn bệnh lý.


III. Chuyển hóa của nước, chất điện giải

1. Vận chuyển qua màng tế bào




- Do sự chênh lệch ASTT, nước đi từ nơi có ASTT thấp đến

nơi có ASTT cao.

- Duy trì chênh lệch giữa các cation Na+ và K+, anion Cl-,

PO43- trong và ngoài màng thông qua bơm Na-K.

H2O TB

Na+, K+, Mg2+, Ca2+,

Cl-, HCO3-, PO4

2-








2. Vận chuyển qua thành mạch- Sự vận chuyển nước giữa trong

và ngoài lòng mạch do sự cân bằng giữa lực thủy tĩnh có xu hướng đẩy nước ra ngoài và lực keo có xu hướng hút nước vào trong.

- Nồng độ các chất điện giải và các chất hữu cơ có phân tử nhỏ trong huyết tương và dịch gian bào là không khác nhau ở 2 bên thành mạch.


2. Vận chuyển qua thành mạch



3. Điều hòa chuyển hóa nước, chất điện giải

a. Điều hòa thần kinh

- Cảm giác khát:

+ Thần kinh có tác dụng điều hòa thông qua cảm giác khát để nhập nước vào cơ thể.

+ Trung tâm khát là nhân bụng ở hạ não, bị kích thích bởi sự tăng ASTT của dịch gian bào, sự khô niêm mạc

+ Khi thừa muối hoặc thiếu nước sẽ làm tăng ASTT gian bào, gọi nước từ trong tế bào ra, gây cảm giác khát.



3. Điều hòa chuyển hóa nước, chất điện giải

b. Điều hòa nội tiết:

+ ADH:

+ Aldosterol: giảm bài

tiết Na+ ở nước bọt, mồ

hôi, ống lượn xa, tăng

đào thải K+; duy trì khối

lượng nước và huyết áp.

+ Cortison có tác dụng giữ nước.


b. Điều hòa nội tiết


IV. Rối loạn chuyển hóa nước

1. Mất nước

a. Nguyên nhân

*) Mất nước do ỉa chảy

- Mất rất nhanh

- Lượng nước trong thức ăn không

hấp thu được

- Mất nước do tăng tiết dịch tiêu hóa

- Kèm theo mất kiềm làm cho cơ thể nhiễm độc toan gây rối

loạn tiêu hóa và rối loạn chuyển hóa, nếu nặng huyết áp tụt,

thận không bài tiết được gây suy sụp toàn thân



1. Mất nước

a. Nguyên nhân

*) Mất nước do nôn:

- Mất nước kèm theo mất axit chlohydric dễ gây nhiễm kiềm

- Con vật khó uống nước để bù đắp lượng nước bị thiếu hụt.

*) Mất nước do tăng tiết mồ hôi

- Thường gặp vào mùa hè nắng nóng

- Con vật vận động nhiều

- Khi con vật sốt cao.

- Mất nước kèm theo mất muối


1. Mất nước



2. Tích nước và phù:

a. Khái niệm

- Khi nước bị giữ lại trong kẽ tế bào hoặc trong tế bào gọi là phù.

- Nước tích tụ trong các xoang tự nhiên của cơ thể.

b. Các cơ chế phù

- Tăng áp lực thủy tĩnh

- Phù do suy tim phải gây phù vùng thấp của cơ thể, suy tim trái

gây phù phổi; phù do chèn ép tĩnh mạch (viêm tắc, có thai,…),

trong báng nước khi xơ gan (cản trở hệ tĩnh mạch cửa), thắt garo…

- Giảm áp lực keo của huyết tương: phù do suy dinh dưỡng, suy

gan, xơ gan, nhiễm mỡ thận.



b. Các cơ chế phù

- Tăng tính thấm thành mạch: làm giảm áp lực keo của máu, gây phù.

- Tích muối và điện giải: làm tăng ASTT ở gian bào. Cơ quan chủ yếu đào thải điện giải là thận với sự điều hòa của aldosteron, cơ chế này có vai trò trong phù do viêm thận.

- Phù do tắc mạch bạch huyết: khi viêm hạch, tắc mạch lympho, giun chỉ,…



3. Phân loại phù:a. Phù toàn thân:- Do tác động của nhiều cơ chế toàn thân gây ra- Phù do suy tim, do gan (viêm gan, xơ gan), phù do thận

(viêm thận, hư thận), phù do suy dinh dưỡng,….b. Phù cục bộ:- Phạm vi hẹp hơn, thường do một hoặc một vài cơ chế tác

động.- Phù viêm, do dị ứng, do côn trùng đốt, do nghẽn, tắc tĩnh

mạch.- Tích nước: Nước tích lại nhiều trong các xoang tự nhiên:

xoang bụng, ngực, bao tim, bao khớp,… thường gặp trong các bệnh TN do rối loạn tuần hoàn nghiêm trọng.



3. Phân loại phù: Phù ở thanh quản Tràn dịch màng phổi


V. Rối loạn chuyển hóa chất điện giải

1. Rối loạn cân bằng Natri

a. Giảm Na huyết:

- Gặp trong ỉa chảy và tăng tiết mồ hôi do mất Na

- Gặp trong thận thoái hóa kính ống thận mất khả năng tái hấp thu Na+

- Hậu quả gây nhược trương dịch gian bào, nước tràn vào tế bào, máu bị cô, tăng độ nhớt, thiểu niệu, gây suy thận.

b. Tăng Na huyết: ưu năng thượng thận, tiêm nhiều ACTH, cortizon, tăng tiết aldosteron, viêm thận gây tích tụ natri kèm theo giữ nước gây phù.



2. Rối loạn cân bằng Kali

a. Giảm K huyết- Gặp trong ỉa chảy, nôn, dùng thuốc tẩy quá nhiều, dùng thuốc lợi

niệu quá nhiều- Khi giảm K huyết thường kèm theo các TCTK: liệt chi, mất phản

xạ gân, mỏi cơ, tắc ruột, giảm huyết áp, tim đập nhanh.

b. Tăng K huyết- Gặp trong thiểu năng thận, mất nước nhiều hoặc sốc nặng khi phá

hủy tế bào nhiều, nhiễm trùng nặng, nhiễm toan, hủy huyết, dùng K

quá liều.- Tăng K huyết: nguy cơ ngừng tim với các triệu chứng mỏi mệt,

nhão cơ, tim đập chậm,…



3. Rối loạn Canxi:

a. Rối loạn toàn thân: - Cường hóa tuyến giáp: Tiêu xương kiểu nang do cường năng của

hủy cốt bào, Canxi hóa phủ tạng: phổi, thận, cơ tim, niêm mạc dạ dày,…

- Thiếu hụt vitamin D: gây bệnh còi xương, loãng xương- Thừa vitamin D: tăng Canxi huyết, vôi hóa thành các thành phần

như huyết quản, cơ tim, thành hốc phổi, niêm mạc dạ dày.

b. Rối loạn cục bộ:

- Lắng đọng trong các mô kẽ, tế bào thoái hóa ở khắp mọi nơi trong cơ thể, dẫn tới Canxi lắng đọng trong: thận, huyết quản, tổn thương sợi chun, cơ tim, phổi.



3. Rối loạn Canxi

Vôi hóa dạ dày Vôi hóa phổi


B. Rối loạn chuyển hóa vitamin

I. Khái niệm:- Là HCHC phân tử nhỏ tự nhiên hoặc tổng hợp, cần với số lượng

nhỏ giữ vai trò xúc tác các phản ứng sinh học trong quá trình chuyển hóa giúp sinh vật duy trì phát triển hoạt động bình thường.

II. Vai trò:- Xúc tác, hoạt hóa quá trình oxy hóa và tham gia vào quá trình

chuyển hóa trong cơ thể- Tạo điều kiện thuận lợi cho quá trình sản xuất và sử dụng NL- Tham gia tích cực vào hoạt động của tế bào- Bảo vệ tế bào, các tổ chức khỏi bị tấn công do chống lại quá

trình oxy hóa, chống nhiễm trùng, trung hòa chất độc, phục hồi các cấu trúc bị tổn thương.



III. Một số vitamin quan trọng:

- Vitamin hòa tan trong dầu: A, D (D2, D3), E, K

- Vitamin hòa tan trong nước: B, C Vitamin A Vitamin B2

Vitamin C Vitamin E

Vitamin K Vitamin D2



IV. Chuyển hóa vitamin- Hấp thu dưới dạng nguyên vẹn không phân giải.- Vitamin tan trong nước được hấp thu nhanh hơn bằng sự

khuếch tán thẩm thấu- Vitamin tan trong dầu mỡ phải có muối mật xúc tác mới hấp

thu được- Đường máu: Vitamin tan trong nước được hấp thu theo

đường tĩnh mạch cửa vào gan. - Đường bạch huyết: Vitamin tan trong dầu mỡ hấp thu qua

thành ruột vào các mạch dưỡng chấp rồi bể vào bể Pecquet theo ống bạch huyết ngược đi về tâm nhĩ phải để hòa nhập vào dòng máu chung.



V. Rối loạn chuyển hóa vitamin:1. Vitamin A: a. Thiếu vitamin A: + Nguyên nhân: Ăn uống thiếu vitaminA, nhiễm trùng, suy dinh

dưỡng: hạn chế hấp thu, chuyển hóa vitamin A; tăng nhu cầu sử dụng vitamin A

+ Gây tổn thương mắt (quáng gà, khô, viêm loét giác mạc) nặng có thể mù; da sừng hóa, khô, đóng vẩy; suy giảm miễn dịch, dễ mắc các bệnh nhiễm khuẩn

b. Thừa vitamin A: + Nguyên nhân: Vitammin A gấp 10 lần nhu cầu của cơ thể+ Đau xương khớp, chai cứng da, rụng lông, cơ thể suy kiệt; đau

bụng, buồn nôn, chán ăn, gan, lách to…



2. Viatmin D:- Thiếu: Còi xương (vật non), loãng xương, mềm xương, xốp

xương (trưởng thành), giảm khả năng sinh trưởng- Thừa: canxi hóa các mô mềm (tim, phổi, thận), sinh trưởng

của xương kém, khát nước, chậm lớn, giảm cân sút cân, sỏi đường tiết niệu.

3. Vitamin E: - Thiếu: Ảnh hưởng chức năng bình thường của mô cơ

xương, cơ tim, thoái hóa cơ, loạn dưỡng ở cơ, hoại tử gan- Thừa: Rối loạn tiêu hóa, đau bụng; gây thiếu vitamin K,

giảm tiểu hồng cầu



3. Vitamin C:- Thiếu: bệnh scorbus: chảy máu nướu răng, chậm lành vết thương, vết

thâm tím rộng trên da, dễ bị nhiễm trùng, hysteria và trầm cảm.

- Thừa: sỏi oxalat, sỏi thận urat; rối loạn tiêu hóa; giảm độ bền hồng cầu, ở thai (qua rau thai) dẫn đến bệnh scorbut sơm ở trẻ sơ sinh.

4. Vitamin K:

- Thiếu: Thời gian đông máu kéo dài, dẫn đến chảy máu: vết bầm máu, chảy máu cam, huyết niệu, chảy máu dạ dày, chảy máu sau mổ… Giảm thân nhiệt, rối loạn tim mạch, yếu cơ, viêm đa dây TK, thoái hóa hệ TK, tích tụ acid pyruvic trong mô, chán ăn, chậm lớn

- Thừa: Gây suy gan, thận


B. Rối loạn chuyển hóa vitamin5. Vitamin B1:- Thiếu: Gây bệnh tê phù (beriberi) với dấu hiệu tổn thương TK: rối loạn vận động, thăng bằng, phối hợp tứ chi; mất tính ngon miệng, chán ăn, buồn nôn, táo bón; giảm trương lực cơ,…- Thừa: Gây dị ứng, choáng6. Vitamin B2:- Thiếu: viêm lưỡi, loét miệng, bong da, mắt bị cương tụ kết mạc, viêm giác mạc, chảy nước mắt.7. Vitamin B3 - Thiếu: Gây ra bệnh pellagra: viêm da (đối xứng 2 bên cơ thể); tiêu chảy; tổn thương HTK:dễ bị kích thích,đau đầu, mất trí nhớ…8. Vitamin B6 - Thiếu: rối loạn về chuyển hóa protit:chậm phát triển, co giật, thiếu máu, giảm tạo KTvà tổn thương da- Thừa: Viêm đa dây thần kinh, giảm sút trí nhớ, tăng men gan9. Vitamin B12- Thiếu: Bệnh thiếu máu ác tính hồng cầu to. Các TCTK: mất thăng bằng, phối hợp cơ bắp kém, rối loạn tâm thần-Thừa:gây hoạt hóa hệ đông máu làm tăng đông, gây tắc mạch

LOGO

THANKS YOU THANKS YOU FOR YOUR ATTENTIONFOR YOUR ATTENTION

Documents

Email: lqhungtyak53@gmail