Endüstri Otomasyon | Aylık Elektrik, Makina, …...daveti üzerine 2- 9 Aralık 2015 tarihleri arasında Japonya’da yapılan teknik editörler delegasyonuna katılmamızdan söz

Her yeni yılın başında olduğu gibi bu yeni yıla da, daha başlamadan, dünyanın umudunu yükledik gibi yine. Bazen yeni yıllar, yüklediğimiz bu aşırı görevler ve sorumluluklar yüzünden yorulur mu, isyan edip beklentilerimizi boşa çıkarır mı diye düşünmüyor da değiliz. Belki gelen yeni yılın yükünü hafifletmek adına, ondan umut beklemekle kalmayıp beklentilerimiz doğrultusunda bizim de elimizden geleni yaparak çalışmamız, olumlu sonuçlar almamıza katkı sunar. Denilebilir ki, zaten hep bunu yapıyoruz! Olsun, bir kez daha denemeye değmez mi? (Bu arada aklımıza gelen hisselik bir kıssa aktarıverelim parantez içinde: Ali ile Veli, bir gün paraşütle atlarlar. Tabii belli bir yükseklikte paraşütlerini açmaları lâzım. 600 metredeyken yükseklikölçerin ibresine bakan Ali “açalım mı Veli?” diye sorar. Veli, “daha çok var yav!” diye cevap verir. Ali 500 metrede yine “Açalım Veli?” diye sorar, Veli’den ses gelmez. Düşüş devam eder: 400 m, 300 m, 90 m, 80 m… 30, 20, 10… Bizimkiler yere çakılır. Sonunda, yamulmuş hâldeki Veli’den ses gelir: “Açmayalım yav, geldik zaten.” Ne diyelim; yapmamız gerekeni yapmakta da geç kalmasak, iyi olur!)Biz de amaçlarımız ve görevlerimiz doğrultusunda çalışmaya devam ediyoruz. Yeni yılda yine dosya konularımız ile birlikte, “endüstriyel otomasyon” sektöründeki gelişmelere yer vereceğiz. Yılın ilk sayısında Endüstri Otomasyon dergimizde yer alan dosya çalışmamızda “Makina Emniyeti ve İş Güvenliği” konuları yer almakta. Emniyet ve güvenlik demişken, Mitsubishi Electric’in daveti üzerine 2- 9 Aralık 2015 tarihleri arasında Japonya’da yapılan teknik editörler delegasyonuna katılmamızdan söz etmek isterim. Benim için müthiş bir tecrübe ve keyifli bir gezi oldu. Teknolojilerine ve dostluklarına hayran kaldım. Ama beni gerçekten hayran bırakan tecrübe, bir deprem ülkesi olan Japonya’da güvenliğin ne kadar temelden başladığını gösteren, Nagoya’daki üretim üssünün kurulduğu “E4” sınıfında depreme dayanıklı binası oldu. Bu binaya neden hayran kaldığımı, dosya bölümümüzde detaylarıyla görebilirsiniz. Lütfen, mutlaka okuyun. Bilindiği üzere her yıl onlarca çalışan, maalesef iş kazası mağduru oluyor. Bu kazaların kimisi konuya dair eğitimlerin yetersiz olmasından, kimisi tedbirsizlikten kaynaklanıyor. Bunların yanında aşikârdır ki, işçi güvenliğinin temel bir boyutu da çalışılan makinaların güvenlik açısından gerekli ve yeterli önlemleri içermesidir. Biz de sektör firmalarından derlediğimiz haberler ve örnek uygulamalar ile bu konudaki birikime katkı sunmaya çalıştık; bu dosyayı hemen sene başında hazırlayarak, en azından bu yıl daha güvenli çalışma ortamları hazırlanması konusunda görevimizi yerine getirmek istedik.Yeni yıl öncelikle sağlık, sevgi, huzur ve kardeşçe, barış içinde yaşamayı getirsin… Yeni yılda bol kazançlar, güzellikler, bolluk ve bereket olsun…

Saygı ve sevgilerimizle…

Turan Türkmen

EK SEN Ya y›n c› l›k Fu ar c› l›k Ta n› t›m Hiz. Ltd. fiti. Ad› na im ti yaz sa hi bi ve So rum lu Ya z› ‹fl le ri Mü dü rüTu ran Türk men tu ran@ek senltd.comGe nel Ya yın Yö net me ni: Prof. Dr. Ya€ mur De niz han de niz han@bo un.edu.trRek lam ve Halk la İlişki ler Md.: Bir sen Sal man bir sen@ek senltd.comYa yın Ku ru lu:Prof. Dr. Ab dül ka dir Er den / At› l›m Üni ver si te si Mekatronik Müh.Böl.Bşk.Prof. Dr. Me tin Gö ka flan / ‹TÜ. Kon trol Müh. Böl. Bflk.Prof. Dr. Ga lip Can se ver / Y.T.Ü. Elek trik Elek tro nik Müh. Fak. Dek.Kurumsal İletişim Uzmanı: Giray Karanlık giray@ek sen med yag rup.comYa yın Da nış man la rı:Prof. Dr. Ali nur Bü yü kak soy / Geb ze ‹le ri Tek. Ens. Rek.Prof. Dr. Ayşegül Akdoğan Eker / YTÜ Makina Müh. Bölüm BaşkanıProf. Dr. Bülent Eker / Namık Kemal Üniversitesi Biyosistem Müh. Böl.Prof. Dr. Er sin Tu lu nay / OD TÜProf. Dr. Gök sel De mi rer / OD TÜ Çev re Mü hen dis li €iProf. Dr. Gü ven Ön bil gin / 19 Ma y›s Üni ver si te siProf. Dr. Mü bec cel De mi rek ler / OD TÜ Elk. Elek tro nik Müh. Böl.Prof. Dr. Mu am mer Er mifl / OD TÜ Elk. Elek tro nik Müh. Böl.Prof. Dr. Muhsin Kılıç / Uludağ Üni ver si te siProf. Dr. Murat Uzam / Melikşah Ü. Müh. Mim. Fak. Elk. Elek tro nik Müh. Böl.Prof. Dr. Sa vafl Ay berk / Ko cae li Ü. Çev re Müh. Böl. Bflk.Prof. Dr. Tun cel Öz den / TÜ B‹ TAK Enst. Ana liz Lab. Böl. Bflk.Prof. Dr. U€ur Çel tek li gil / Sa kar ya Üni ver si te si Prof. Dr. Se ta Bo gos yan / ‹TÜ. Kon trol Müh. Böl.Prof. Dr. Yu suf Tan / Bo €a zi çi Ü. Me di cal En gi nee ringProf. Dr. Ke mal Leb le bi ci o€ lu / OD TÜ Elk. Elek tro nik Müh. Böl.Doç. Dr. ‹. Hak k› Çav dar / Ka ra de niz Tek nik Ü.Doç. Dr. Yu suf A. Us ka ner / Öz çe lik A.fi.Prof. Dr. Hakan Yavuz / Ç.Ü. Müh. Mim. Fak. Mak. Müh. Böl.Yrd. Doç. Dr. Si bel Ulu da€ De mi rer / Çan ka ya Ü. End. Müh. Böl.Dr. Meh met Çe vik / Dal En gi nee ringDr. Müh. Ah met Din çer / Bosch Rex roth A.fi.Sevtap İnan / Sie mens M. Halil Başaran / Rock well Oto mas yonLevent Fadıloğlu / Schnei derCen giz Me riç / Hi paflEmin Ol cay / Ak bil A.fi.Çağrı Hekimoğlu / EsitGök tu€ Gür / Schnei derH. Cen giz Ce lep / En tek OtomasyonHa san Bas ri Ka ya k› ran / Emf Motor‹b ra him Er kan Ye nel / Norm Ener ji‹s ma il Obut / Hid ro ser Mahmut Bertan / We id mül lerNi ya zi Sa r› ma den / Me delOral Av c› / Pio makÖz kal Gü ner / Schnei der Elec tricSe dat Sa mi Öme ro€ lu / E3TamGökhan Yücel / Phoe nix Con tactfiah nur Aga ik / GSDOsman Kutan / ABBTa lat Av c› / P› nar Müh.T. Ha kan Özer / ‹SOD Yön. Krl. Bflk.Tun cay Soy dafl / Fes toYa vuz Ço pur / PilzSırrı Kardeş / Kardeş ElektrikTolga Bizel / Mitsubishi ElectricHakan Aydın / Mitsubishi ElectricDr. Hüseyin Halıcı / Halıcı Elektronik Tunç Atıl / HKTM

Tek nik Edi tör: Emeç Erçelik editor@ek sen med yag rup.com

Edi tör: Alper Öz editor@ek sen med yag rup.com

Taluy Denizhan info@ek sen med yag rup.com

Gra fik Ta sa rım: Ülgen Güneş ulgen@ek sen med yag rup.com

Şükran Pala sukran@ek sen med yag rup.com

Esra Satır esra@ek sen med yag rup.comReklam Koordinatörü:Ca hi de Av flar De mir ca hi de.av sar@ek sen med yag rup.comHalkla İlişkilerve Tanıtım: Onur Narinoğlu onur@ek sen med yag rup.comAbo ne ve Ma li İşler: Şerife Yılmaz finans@ek sen ltd.comUluslararası İlişkiler: Hazal Yalçın info@ek sen med yag rup.com

Tem sil ci lik le ri miz: Ne jat Cofl kun Tel: 00.44.171.377 00 76 ‹N G‹L TE RE in fo@ne jat de sign.co.uk Me tin Ya vuz Tel: 00.49.221.297 22 70 Köln - AL MAN YA me tin.ya [email protected]‹z mir Tem sil ci li €i: Fatma Boyraz Tel: 0555 575 66 30Mer kez: EK SEN Ya y›n c› l›k Fu ar c› l›k Ta n› t›m Hiz. Ltd. fiti. Mefl ru ti yet Cad. Kıblelizade Sk. Tepe Han No: 1 Kat: 2 D: 7 34440 Be yo€ lu-‹s tan bul / TÜRKİYETel : +90.212.292 01 89 Faks : +90.212.293 32 24E-ma il: in fo@ek sen med yag rup.com www.ek sen med yag rup.comBas kı: Doğa Basım Yıl lık abo ne lik: 100.- TL. Yıl lık yurt dışı abo ne lik: 100 Eu roEn düs tri ve Oto mas yon Yay g›n sü re li bir ya y›n d›r, Ay da bir ya y›n la n›rDer gi miz de yer alan ilan la r›n so rum lu lu €u ilan ve ren le re, ma ka le ler de ki fi kir ler ve yo rum lar ya zar la r› na ait tir.Tüm hak la r› Ek sen Ya y›n c› l›k’a ait olup, izin siz kul la n› la maz ve ya y›n la na maz.

Ek sen Ya y›n c› l›k; ba s›n ve ya y›n c› l›k il ke le ri ne uy ma y› ta ah hüt eder.

editör

ENDÜSTRİ OTOMASYON DERGİSİ ÜYESİDİR.ENDÜSTRİYEL OTOMASYONSANAYİCİLERİ DERNEĞİ

■ Ürünler için hayatta kalma eğitimi

■ GE ‘AKILLI ONARIM’ Yaklaşımı ile GE Harici Enerji Santrali Ekipmanları için Denetim ve Onarım Hizmetlerini Genişletiyor.■ Enosad’ın “Il. Uluslararası İleri

Endüstriyel Otomasyon Kongre ve Sergisi”nin Startı Verildi!

■ Dassault Systèmes geleceğin teknoloji liderlerine deneyim ekonomisi çağını anlattı

86HABERLER

■ Prosese Uygun Özel Çözümler:Dozaj Pompalari ve Paket SistemleriMETRANS

■ Güneş Enerjisi Tesislerini CMS Sistemi ile İzlemenin FaydalarıABB

■ Türkiye’de Elektrik Mühendisliği Eğitiminin Başlangıcı

■ Wilo-Yonos MAXO güçlü performans ile yüksek enerji verimliliğini bir arada sunuyorWILO

■ Elektrik Şebeleri ve Afet

■ Nesnelerin İnterneti ve The Connected Enterprise vizyonuROCKWELL

■ Omron’dan Yeni Kompakt Bileşenlerle Esnek Pano Tasarım DesteğiOMRON

ÜRÜN ve UYGULAMALAR

TARİHDEN BİR YAPRAK

TEORİ ve UYGULAMALAR

52

08

■ Medel Elektronik,Türkiye’nin En Hızlı Büyüyen 50 Firmasından Biri!

■ BECKHOFFÇoklu dokunmatik HMI serisi 11,6 inç geniş ekran paneller ile genişletildi

■ SCHUNKSCHUNK’tan kısa çalışma pistonlu aynalar için hızlı-değiştirme aynası

■ PILZPNOZmulti Configurator 10

■ ELİMKOE-PR-110 Serisi Kağıtsız Kayıt Cihazı

■ OMRONIPC’lerinizi ve kontrolörlerinizi koruyun: Omron’dan S8BA kesintisiz güç kaynağı serisi

■ PARKERParker’ın şimdi 250 kW’a varan bir güç değeri ile sunulan AC30 sürücüleri; esneklik, güvenilirlik ve basitliği birleştiriyor

70ÜRÜNLER

26

16

DOSYA

■ Makine Emniyeti İş Güvenliği ve Otomasyon

■ Sensör Tabanlı Elektronik Koruyucu Ekipmanlar

■ Makine Emniyeti ve İş Güveniği’ne İçeriden Bakış

ENDÜSTRİ OTOMASYON

9


8

1110

ENDÜSTRİ OTOMASYONENDÜSTRİ OTOMASYON

13


12


14


16 17

18 19

20 21

22 23

ENDÜSTRİ OTOMASYON DOSYA / Makine Emniyeti ve İş GüvenliğiENDÜSTRİ OTOMASYON

26 27

DOSYA / Makine Emniyeti ve İş Güvenliği

Konuyla ilgili verilerimiz, İş Sağlığı ve Güvenliği Uzman Yardımcısı Tuna Orul’dan.

Tuna Orul, Çalışma Ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı İş Sağlığı Ve Güvenliği Genel Müdürlüğü tarafından 2014’te yayınlanan “Sensör Ve Benzeri Algılayıcı Sistemlerin İş Kazalarının Önlenmesi Ve İş Güvenliğinin Sağlanması Amacı İle Kullanılması” isimli İş Sağlığı ve Güvenliği Uzmanlık Tezi’nin “Giriş ve Amaç” bölümünde şöyle diyor:“18-19. y.y.’da ortaya çıkan Sanayi Devrimi, diğer adıyla Endüstri Devrimi bir anlamda buhar gücüyle çalışan makinelerin, makineleşmiş endüstriyi ortaya çıkarmasına dayanmaktadır. Sonraki dönemlerde de elektrik gücünün kullanılmaya başlanması ile endüstri ve makineleşme büyük bir ivme kazanmıştır. O dönemde, artan üretim, makineleşme ve büyüyen endüstri çok büyük işgücü ihtiyacı doğurmuştur. Çocuk çalışanlar çoğalmış ve çalışanlar büyük üretim alanlarında iş saati kavramı olmaksızın çalıştırılmaya başlanmıştır. Bunun yanı sıra makineleşmiş endüstri ve yeni makineler çalışanlar için bilinmeyen tehlikeleri de be-raberinde getirmiştir.Üretkenlik, kazanç ve verimliliğin ön planda olduğu bu dönemde, çalışanların güvenliği önemsenmemiştir. Çalışanların güvenliği zaman geçtikçe önem kazanmaya ve bu sayede makineleşmenin getirdiği tehlikelerden çalışanları korumak için yöntemler geliştirilmeye başlanmıştır. Bu

amaçla sabit muhafazalar kullanılmaya başlanmıştır. Sabit muhafazaların verimi ve üretkenliği etkilemesi, müh-endisleri yeni yollar aramaya itmiştir. Özellikle elektroniğin yaygınlaşması ile birlikte çalışanların, makinelerin tehlikeli hareketlerinden korunması için yeni çözümler aranmaya başlanmıştır. Tarihsel olarak kullanılan ilk elektronik ko-ruyucu ekipman olan çift elle kontrol sistemi, 1952 yılında bir pres makinesinde kullanılmış ve bu sistemin patenti bu tarihte alınmıştır.Verimliliğin ve üretimin halen önemini koruduğu günü-müzde, bu faktörleri etkilemeden çalışanları tehlikelerden koruma çalışmaları devam etmektedir. Bu amaçla, cep telefonlarından buzdolaplarına, otomobillerden savunma sanayine kadar birçok alanda kullanılan sensör teknolo-jisi, iş güvenliği alanında da kullanılmaya başlanmış ve sabit muhafazaların, kapakların yerini tezimde detaylarını anlatacağım elektronik algılayıcılı koruyucu ekipmanlar al-maya başlamıştır.Ülkemizde iş kazalarının büyük çoğunluğunun meydana geldiği sektörler; inşaat, maden ve metal sektörüdür. So-syal Güvenlik Kurumu’nun 2012 yılı istatistik verilerine bakıldığında, bu üç sektörde meydana gelen iş kazaları, toplam iş kazalarının %42,5’ini oluşturmaktadır. Aynı yılın istatistiki verilerine bakıldığında, imalat sektörlerinde mey-dana gelen iş kazalarının oranı %53,2 olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu durumda ülkemizde meydana gelen iş

kazalarının yarısından fazlasının makineleşmenin yaygın olduğu imalat faaliyetleri sırasında meydana geldiği görül-mektedir.Bu çalışmanın amacı, ülkemizde meydana gelen iş kazalarının yarısından fazlasının meydana geldiği imalat sektöründe, iş kazalarının en büyük sebeplerinden olan makineleşme ve otomasyon sisteminin tehlikelerinden ko-runmak amacıyla kullanılan sensör ve benzeri algılayıcıları içeren elektronik koruyucu ekipmanların iş güvenliğinin sağlanmasındaki önemini ve makinelerden kaynaklanan kazaların önlenmesindeki etkisini ortaya koymaktır.”Tezin devamında ise şöyle denilmiş:“Sosyal Güvenlik Kurumu’nun yayınlamış olduğu İş Kazası ve Meslek Hastalıkları İstatistikleri’nden faydalanılarak oluşturulan veriler incelendiğinde, makinelerin sebep olduğu iş kazası sayısının, her yıl meydana gelen toplam iş kazası sayısının yaklaşık %15’i olduğu görülmektedir. 2012 yılında bu oran %18’lere kadar yükselmektedir. Yüzde eğrisine bakıldığında doğrudan makinelerin sebep olduğu iş kazası sayılarının oranının 2010’dan günümüze arttığı görülmektedir.Makinelerin sebep olduğu kazaların yanı sıra, SGK’nın istatistik verileri incelendiğinde farklı nedenlerle oluşan kazaların da aslında, makineler ile bağlantılı olduğu görül-mektedir. Örneğin, sabit bir mekân ile hareket eden cisim-ler arasına sıkışma, düşen cisimlerin dışında hareket eden cisimlerin çarpması (uçan kırık ve parçacıklar), cismin sıkıştırması gibi nedenlerle meydana gelen iş kazalarının

makineler ile bağlantılı kazalar olma olasılığı vardır…Otomatik hareket eden robot kolları, malzeme ve ürün-leri otomatik olarak taşıyan taşıtlar ve benzeri makinelerin kullanıldığı otomasyon sistemlerde, sıkışma nedeni ile mey-dana gelen iş kazaları yaygın olarak karşımıza çıkmaktadır… 2008 yılında yukarıda bahsedilen iki sebeple meydana gelen iş kazaları her yıl meydana gelen toplam iş kazası sayısının yaklaşık %7’sini oluşturduğu ancak bu oranın günümüze doğru azalma eğiliminde olduğu ve 2012 yılında %5’lere gerilediği görülmektedir. Özellikle sensör teknolojisinin endüstriyel ve güvenlik uygulamalarında yaygınlaşması bu sebeple meydana gelen kazaların önlenmesinde önemli bir etken olacaktır.Uçan parçaların sebep olduğu iş kazaları özellikle maki-nelerde çok sık rastlanan bir durumdur. Kırılan bıçak veya dişli parçası, işlenen maddeden kopan parçalar ve çapak-lar ciddi iş kazalarına sebep olabilmektedir. Yine makinel-erin kesici ve batıcı aksamları iş kazasına sebep olan diğer unsurlardandır.Veriler incelendiğinde makineler ve makineler ile bağlantılı sebeplerle meydana gelen iş kazalarının sayısı her yıl mey-dana gelen iş kazalarının sayısının yaklaşık %30-35’ini oluşturmaktadır.2008 ve 2009 yıllarında Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, İş Teftiş Kurulu Başkanlığı iş müfettişlerince yapılan teftişlerin neticesinde teftiş edilen kazaların 2008 yılında %35’ini, 2009 yılında %19’unu makinelerin sebep olduğu iş kazalarının oluşturduğu görülmektedir…

MAKİNE EMNİYETİ İŞ GÜVENLİĞİ VE OTOMASYON

ENDÜSTRİ OTOMASYONDOSYA / Makine Emniyeti ve İş Güvenliği DOSYA / Makine Emniyeti ve İş GüvenliğiENDÜSTRİ OTOMASYON

28 29

19.yy.’da ortaya çıkan Sanayi Devrimi, daha verimli ve çok amaçlı makinelerin geliştirilmesine dayanmaktadır. O dönemde kullanılan buhar ve elektrik makineleri gibi yeni güç kaynakları daha ileri teknolojilere olanak sağlamaktaydı. Ancak daha yüksek iş verimi ve daha iyi iş kalitesi beraberinde bilinmeyen tehlikeleri de getirmekteydi. Daha büyük ve hızlı makineler daha büyük teh-likeler ortaya çıkartmaktaydı ve makine operatörlerinin iş verim-lerini etkilemeden, bu tehlikeleri daha etkili bir şekilde korumak hayati önem taşımaktaydı.İlk olarak, operatörlerin tehlikeli hareketli parçalara, özel-likle hareketli güç iletim parçalarına erişiminin engellenmesi sağlanmaya çalışılmıştır. Ancak operatörün hammadde sağlamak ya da üretilen parçayı almak için tehlikeli bölgeye sıklıkla gi-rip çıkması nedeni ile koruma işlemi oldukça karmaşık bir hale gelmektedir. Bu nedenle operatörün tehlikeli bölgeye göre pozi-syonunun otomatik olarak kontrol edilmesi gerekmektedir.Tarihsel olarak kullanılan ilk koruyucu ekipman, pres makineleri için kullanılan çift elle kontrol sistemidir. Teknolojinin ilerlemesi ile birlikte, özellikle bilgisayarlaşma ile koruyucu ekipmanlar daha verimli ve daha uygulanabilir hale gelmişlerdir.

Teknolojik ihtiyaçların artması ve daha yüksek iş verimi ihtiyacının ortaya çıkması nedeni ile makineler daha monoton ve tekrarlayan görevler yapar hale gelmiştir. Bu durum operatörün daha yorgun ve uzun süre konsantrasyonunu sağlayamamasına neden ol-makta ve tehlikeli iş kazalarına yol açabilecek hatalar yapmalarına sebep olmaktadır.Koruyucu Ekipmanların Genel Karakteristikleri:Koruyucu ekipmanlar genellikle fonksiyonlarını, operatörün veya vücudunun bir kısmının tehlikeli bölgeye yaklaştığı tespit edildiğinde, makinenin tehlikeli hareketini durduran bir sinyal üretmek şeklinde gerçekleştirirler. Bu sayede operatör, tehlikeli bölgeye girmeden önce tehlikeli hareket (ör. presleme hareketi) durdurulmaktadır. Bu tip koruyucu ekipmanlar fiziksel bari-yer içermezler ve bu sebeple kullanımları makinenin kısa süre içerisinde otomatik olarak durdurulabilmesine imkân sağlayacak bir şekilde dizayn edilmesini gerektirmektedir. Bu ekipmanlar makine kontrol sistemini kullanarak fonksiyonlarını yerine get-irmektedirler. Bu nedenle bu tip koruyucu ekipmanlar, çevirmeli anahtar ile “stop” fonksiyonuna rağmen, yalnızca tüm işlem çevrimini veya bir kısmını tamamladıktan sonra durdurulmasına

olanak sağlayan makine tasarımları için uygun değildirler.Koruyucu ekipmanların uygulanması ve kullanımı, tasarımcı, üre-tici ve kullanıcı tarafından dikkate alınması gereken bir aşamadır. Tasarım aşamasında gerçekleştirilen risk değerlendirmesi sırasında belirlenen tehlikeler ve riskleri azaltmak amacı ile alınacak güvenlik önlemleri için koruyucu ekipmanlar kullanılabilmektedir. Tasarım aşamasında cihazın işleyişinin tüm yönleri ile öngörül-mesinin mümkün olmaması nedeni ile cihaz kurulduktan sonra kullanıcı tarafından gerçekleştirilen risk değerlendirmesi net-icesinde ek güvenlik önlemlerinin alınması gerekebilmektedir.

ELEKTRONİK ALGILAYICILI KORUYUCU EKİPMANLARElektronik algılayıcılı koruyucu ekipmanlar bir grup yaygın olarak kullanılan ileri düzey koruyucu ekipmandan oluşmaktadır. Ele-ktronik koruyucu ekipmanlar koruyucu tetikleme veya varlık algılama amacı ile bir arada çalışan, sensörler, kontrol veya gözetim cihazları, çıkış sinyali üreten anahtarlama cihazları ve opsiyonel olarak ikinci anahtarlama cihazı gibi kısımlardan ve sistemlerden meydana gelir. Yaygın olarak kullanılan elektronik algılayıcılı koruyucu ekipmanların üç farklı türü gösterilmektedir.

1. Lazer perdeler: Lazer perdeler, makinelerde riskleri azaltmak için en çok uygulanan elektronik algılayıcılı koruyucu ekipmanların başında gelmektedir. Lazer perdeler, alıcı ve verici olmak üzere iki kısımdan oluşmaktadır. Alıcı ve verici cihazın özelliğine göre farklı sayıda optik kanaldan oluşmaktadır. Bu kanallara bağlı olarak algılama bölgesi parçalara ayrılır ve her bir parçanın yüksekliği cihazın karakteristiği olan sensör algılama kapasitesini belirler. Sensör algılama kapasitesi bu koruyucu ekipmanların seçiminde ve uygulanmasında önemli bir parametredir…Lazer perdeler genellikle varlık algılama amacı ile kullanılan elektronik algılayıcılı koruyucu ekipmanlardır. Lazer perdel-erin amacı; makinenin çalışması sırasında tehlikeli bölge olarak belirlenmiş olan kısımda bir varlık algılanması durumunda maki-nenin çalışmasının, dolayısı ile tehlikeli mekanik hareketlerin durdurulmasını sağlayarak, tehlikeli bölge olarak belirlenen böl-geye giren insan ya da insan vücudunun bir kısmını bu tehlikeli hareketlerden korumaktır. Bunu yaparken lazer perdelerin kuru-lumunun ve yerleşiminin doğru yapılması gerekmektedir. Maki-nenin durması için geçen süre ile lazer perdenin varlığı algılaması ile varlığın tehlikeli hareketin (dönme, ileri geri hareket vb.) bulunduğu noktaya varması arasında geçen sürenin göz önünde bulundurulması ve yerleşimin bu verilere göre yapılması önemli-dir. Yerleşimi makineye, yapılan işe, eyleme ve benzeri etkenlere göre farklılık göstermektedir.2. Lazer tarayıcılar: Lazer tarayıcılar temassız koruyucu cihaz tiplerinden en ileri düzey olan elektronik algılayıcılı koruyucu cihazlardır. Lazer ışını sürekli olarak algılama bölgesini taramakta ve yansıyan lazer ışınlarını ölçmektedir. Bu uygulama ile yalnızca her bir alana (bölgeye) yapılan nüfuziyet değil, aynı zamanda nüfuz edilmiş bölge de tespit edilebilmektedir. Kullanıcı mevcut

çalışma alanının yapısına göre algılama alanını farklı tehlike se-viyelerine göre genellikle üç olacak şekilde bölünebilmektedir. Bölünen her bir alan için farklı bir güvenlik önlemi fonksiyonu atanabilmektedir. Örneğin, birinci uyarı alanında varlık tespit ed-ilmesi halinde sesli ikaz ile uyarı, ikinci uyarı alanında bir varlık tespit edilmesi halinde yavaşlama ve koruma alanında varlığın tespit edilmesi halinde sistemi durdurma güvenlik fonksiyonları çalıştırılarak güvenlik sağlanmaktadır. Tarama alanının bu şekilde farklı alanlara bölünmesi ile hem sistemin sürekli olarak durdurulması önlenmiş olmakta hem de güvenlik daha etkili bir biçimde sağlanmaktadır.Lazer tarayıcılar yatay ve dikey düzlemde iki boyutlu tarama yapabilmektedirler. Lazer tarayıcılar, taranan bölgede bir varlık algılandığında tehlikeli mekanik hareketlerin durdurulmasını sağlayarak, bu bölgeye giren insan ya da insan vücudu-nun bir kısmını bu tehlikeli hareketlerden korumak amacı ile kullanılmaktadır. Basınç algılayıcılı matlar ve zeminler de bu amaçla kullanılmaktadır ancak lazer tarayıcıların tarama alanları şekillendirilebilir olması nedeni ile kullanım yerine göre kolaylık sağlamakta ve daha kullanışlı olmaktadır. Lazer tarayıcılar yaygın olarak büyük endüstriyel tesislerde kullanılan otomatik kılavuzlu taşıyıcılarda kullanılmaktadır. Kendi kendine hareket ederek programlanmış rota boyunca taşıma yapan bu mobil cihazların, önlerine çıkan bir engel veya varlığı algılayabilmesi için mutlaka lazer tarayıcılara ihtiyaç duymaktadır.3. Basınç algılayıcılı koruyucu ekipmanlar: Basınç algılayıcılı koruyucu ekipmanlar, gözlenen bölgede insan veya insan vücu-dunun bir kısmının varlığı neticesinde oluşacak basıncı (gücü) tespit etmektedir. Bu cihazlar aşağıda listelenen iki işlevsel el-emana sahiptirler.a. Sensör: Bölgeye uygulanan basınç kuvvetini sinyallere dönüştürerek kontrol ünitesine ileten hassas kısma sahip basınç algılayıcılı keçe (mat) veya basınç algılayıcılı zemin.b. Kontrol ünitesi: Kontrol edilmesi istenen cihazın açma/kapama ünitesini sensörün durumuna göre kontrol eden kısımdır.Birçok farklı basınç algılayıcılı cihaz bulunmaktadır. Örneğin; keçeler, zeminler, kenarlar, parmaklıklar, tamponlar, tabak-lar ve kablolar. Aşağıda verilen parametreler basınç algılayıcılı koruyucu cihazlar için önemli parametrelerdir.a. Eylem kuvvetib. Verimli hissetme alanıc. Eylem kuvvetinin yönü (açısı)d. Cihaz aktif olmadan önce geçen ilerlemee. Tepki süresif. Ölü alanOtomasyon sistemleri için çalışma alanlarında kazaları ön-lemek için çeşitli elektronik koruyucu ekipmanlar bir arada kullanılabilmektedir. Bunlardan bazıları elektronik algılayıcılı ko-ruyucu ekipmanlardır. Lazer perde cihazı tehlikeli bölgeye kon-trolsüz giriş imkânı bulunan yan kısma kurulmuştur ve tehlikeli bölgeye buradan gelebilecek potansiyel girişimleri tespit etmekte-dir. Bu lazer perde cihazının özellikleri ve cihazın tepki süresi nor-

SENSÖR TABANLI ELEKTRONİK KORUYUCU EKİPMANLAR


30 3130

mal bir insan uzvunun hareket hızını tespit edebilecek özelliklerde olmalıdır. Lazer tarayıcı tehlikeli bölgedeki insanların varlığını tes-pit etmektedir. Diğer tüm koruyucu ekipmanların hata vermesi durumunda devreye girmektedir. Bununla birlikte, lazer perde üretimi tamamlanmış ürünleri içeren kutuya erişimi engelleme-ktedir. Bu kutuya herhangi bir şekilde el ile ulaşma girişimlerini tespit edecek özelliklerde, elin boyutlarını ve hareket hızını dik-kate alacak, bir lazer perde cihazı kullanılmalıdır. Tekli lazer ışını üretimi tamamlanmış ürünleri taşımak üzere bölgeye giren forklift ve benzeri araçları tespit etmektedir.4. İki el kontrollü cihazlar: İki el kontrollü cihazlar, cihazın kon-trol mekanizmasına yalnızca iki el ile birlikte müdahale edildiğinde çalışan cihazlardır. CPD’ler gibi bu koruyucu ekipmanlar da pres, çekiçleme, bükme makinası gibi yüksek risk seviyesine sahip makinalarda kullanılırlar. İki el kontrollü cihazlar genellikle, iki adet çalıştırma cihazı, sinyal çevirici ve sinyal işleyiciden veya işlemciden oluşmaktadır.İki el kontrollü cihazların temel çalışma mantığı, iki çalıştırma cihazının (buton, düğme, vb.) tetiklenmesi sonucu üretilen iki çıkış sinyallerinin aralarında gecikme bulunmaması durumunda cihazın çalışmasına izin verilmesi prensibine dayanmaktadır. Bu kullanıcının ancak ve ancak iki elini kullanarak cihazı kon-trol etmesi durumunda cihazın tehlikeli hareketinin başlamasını sağlamaktadır. Bu, operatörün ellerinin konumunu kontrol imkânı verdiğinden tehlikeli harekete karşı korunmasını sağlamaktadır.İki el kontrollü cihazların verimliliği ve kullanışlılığı ne kadar kolay alt edilebildiği ile ters orantılıdır. İki el kontrollü cihazların tasarımı ve kurulumu operatörün kontrol cihazlarından bir tanesini kilitley-

erek veya aşağıdaki listede verilen yöntemleri kullanarak tek el ile kullanmasına imkân vermeyecek şekilde olmalıdır.a. Bir elin parmakları ile kullanabilmeb. Bir el ve aynı kol dirseği ile birlikte kullanabilmec. Önkollar veya dirsekler ile kullanabilmed. Bir el ve vücudun herhangi başka bir kısmı ile kullanabilme5. Elektronik anahtarlar: Elektronik anahtarlar genellikle açılır kapanır kısımlarda tehlikeli hareketin devam ettiği esnada bu kısmın açılması durumunda tehlikeli hareketin sonlandırılması için kullanılırlar. Özellikle tehlikeli hareketten çalışanı korumak amacı ile makine üzerine uygulanmış olan açılır kapanır sabit muhafazaların operatör tarafından açık konumda çalıştırılmasını engellemek amacıyla kullanılırlar. Robot kolu çalışma alanı veya otomasyon sistemlerin bulunduğu alanlarda ise tehlikeli böl-geyi çevreleyen duvar, korkuluk vb. yapılar üzerinde bulunan kapılarda, prosesin devam ettiği esnada alana girişi kısıtlamak, girişim olduğunda tehlikeli hareketi sonlandırmak üzere kullanılmaktadırlar.Elektromekanik olarak; ayrı aktüatörlü elektronik anahtar, menteşe tipi elektronik anahtar, emniyet pozisyon anahtarı, emni-yet menteşe anahtarı, temassız olarak ise; manyetik anahtar, tran-sponder güvenlik anahtarı ve endüktif güvenlik anahtarı olmak üzere birçok çeşidi bulunmaktadır. Bu anahtarlar kullanılacağı alana göre uygun olarak seçilmeli ve uygulanmalıdır.Elektromekanik anahtarlar açılır kapanır aksamların ekonomik ve güvenilir bir şekilde gözlenmesi amacı ile kullanılırlar. Özellikle emniyet kemeri tarzı birbirine temas sağlayan türleri makinel-erin sabit muhafazalarında veya kapaklarında tercih edilmektedir.

Yine menteşe türü elektromekanik anahtarlar açılır kapanır döner aksamlarda tercih edilmektedir.Temassız elektronik anahtarlar bakım ve onarım gereksinim-lerinin çok az olması sebebi ile uzun ömürlüdürler. Bununla birlikte darbe ve titreşime karşı yüksek seviyede dayanıklı olması, bu tür etkileşimlerin olduğu makinelerde tercih edilmelerini sağlamaktadır…”

Tezinin devamında şöyle demiş Tuna Orul: “Tez kapsamında, üzerinde çalışma yapılan makineler ile ilgili işyerlerinden elde edi-len kaza verileri incelendiğinde, tehlikeli bölgeye/noktaya erişimin fazla olduğu makinelerde daha çok kaza meydana geldiği ve tehlikeli bölgeye/noktaya erişim gereksinimi azaldıkça, kaza sayılarının da azaldığı görülmektedir. Kaza analizlerine göre, bu kazaların %70’i tesis ve ekipmanlardan kaynaklanan hatalar se-bebi ile meydana gelmektedir. Bu iki durum incelendiğinde, maki-nelerin ve tesislerin uygunsuzluğunun çalışanların tehlikeli bölg-eye/noktaya erişim gereksinimini ve buna bağlı olarak kazaların meydana gelme olasılığını arttırdığı sonucuna varılmaktadır. Bu durumda çalışanların tehlikeli bölgeye/noktaya erişim gereksin-imlerinin azaltılması ve mümkünse tehlikeli hareket devam ettiği sürece erişimin tamamen engellenmesi gerekmektedir.

Kaza verilerine göre, tez kapsamında çalışma yapılan makinel-erde elektronik koruyucu donanım kullanılmaya başlandıktan sonra kaza sayıları yaklaşık %85 oranında azalmıştır. Bu veriye dayanılarak elektronik koruyucu donanımların, çalışanın tehlikeli bölgeye/noktaya erişimini kısıtlaması, bu bölgeye/noktaya erişim anında tehlikeli hareketi sonlandırması sebebiyle etkili bir koruma yöntemi olduğu söylenebilir…” Tuna Orul’un “Sensör Ve Benzeri Algılayıcı Sistemlerin İş Kazalarının Önlenmesi Ve İş Güvenliğinin Sağlanması Amacı İle Kullanılması” isimli İş Sağlığı ve Güvenliği Uzmanlık Tezi’nin “Sonuçlar”ı ise şöyle:“İş sağlığı ve güvenliğinde temel amaç önleyici yaklaşımdır (proaktif). Kişisel koruyucu donanımlar en son başvurulacak önlem olmalıdır. Temel hedef çalışanın kişisel koruyucu donanım kullanmasına ihtiyaç duymamasını sağlamak, yani riski kaynağında yok etmeye çalışmak olmalıdır. Elektronik algılayıcılı koruyucu ekipmanlar, makinelerdeki mekanik tehlikelerden kaynaklı riskleri kaynağında yok etmek amacı ile kullanılan önemli güvenlik donanımlarıdır.Sensör ve benzeri algılayıcı sistemlerin iş kazalarının önlenmesi ve iş güvenliğinin sağlanması amacıyla kullanılması ile ilgili mev-cut araştırmalar ve bu çalışmanın sonuçları ışığında elde edilen bilgilere göre;•Sensör ve benzeri algılayıcı sistemler makinelerden kaynaklanan risklerin yok edilmesinde ve iş kazalarının önlenmesinde önemli yer tutmaktadır.•Makinelerdeki mekanik tehlikelerden çalışanları korumak amacı ile sensör ve benzeri algılayıcı sistemlerin kullanılmasının yanı

sıra uygun sistemler uygun bir şekilde kullanılmalıdır.•Elektronik koruyucu ekipmanlar risklerin azaltılması için tek çözüm yolu olarak görülmemeli, mutlaka mümkün olduğunca sabit muhafazalar ile desteklenmelidir.•Uygun elektronik koruyucu donanımın doğru bir şekilde kullanılması ve sabit muhafazalar ile desteklenmesi, bu sistem-lerin işyerlerine getireceği maliyet yükünün azaltılması ve risklere karşı etkin bir koruma sağlanması için önemlidir.•Uygun elektronik koruyucu ekipmanın seçilmesi ve standart ge-reksinimlerine uygun bir şekilde uygulanması ile ilgili iş güvenliği uzmanlarına ve KOBİ’lere yönelik rehber çalışması yapılmalıdır… Bu kılavuz yardımı ile makinelerin tehlikeli hareketlerinden kaynaklanan riskler ve seviyeleri tespit edilerek, makine ko-ruyucu donanım kullanılması gereken öncelikli kısımlar tespit edilmektedir. Kılavuz içerisinde bulunan kontrol listesi ile maki-nelerdeki mevcut koruyucu donanımların uygunluğu tespit edi-lebilmektedir. Kılavuzda yer alan sorular ve tablolar ihtiyaca göre detaylandırılabilir ve geliştirilebilirler.•Elektronik koruyucu donanımlar, koruma sağlarken insan fak-törünü en aza indirmesi sebebiyle özellikle sürekli aynı işlemi tekrar eden işlerde çalışanlarda dikkatsizlik, dalgınlığın neden olduğu kazaların engellenmesinde önemli bir etkendir. Bu sebeple bu tip işlerin yapıldığı makinelerde elektronik algılayıcılı koruyucu ekipmanlar kullanılmalıdır.•İşyeri bünyesinde kurulan özellikle otomasyon üretim hatlarının yazılımsal ve donanımsal olarak etkin işlememesi, makinel-erde ürün sıkışması, ürün düşmesi, hatalı ürün sayısının fazla olması gibi sebeplerle makineye müdahale ihtiyacı doğmaktadır. Müdahale sırasında üretimin durmasının istenmemesi se-bebi ile çalışanların sensör ve benzeri sistemleri devre dışı bırakma eğilimlerinin oldukça fazla olduğu tespit edilmiştir. Elektronik koruyucu donanımların etkin çalışması ve koruma sağlaması için mutlaka üretimde kullanılan makineler işin işleyişine teknolojik açıdan ve tasarım açısından uygun olmalı, doğru kurulmuş otomasyon sistemler kullanılmalı, müdahale gereksiniminim azaltılması için sebepler araştırılmalı ve yok edilmelidir.

•Onaylı elektronik koruyucu ekipmanların kullanılması sağlanmalıdır. Elektronik koruyucu ekipmanlar aynı kişisel ko-ruyucu donanımlarda olduğu gibi ürün standardı temel alınarak onaylanmış kuruluşlarca yapılacak testlerden geçerek CE işareti almaktadır. Bu işaret elektronik koruyucu donanımların ürün standartlarında yer alan gereksinimleri tam anlamı ile karşıladığını belgeleyen önemli bir işarettir. Piyasada bunun haricinde üretilen ürünlerin kullanılmasının önüne geçilmelidir.•Makine koruyucuları için Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından yürütülen piyasa gözetim ve denetim faaliyetlerine destek olması amacı ile elektronik koruyucu donanımların uygunluğunu test edecek bir test laboratuvarı kurulması önemlidir.”


32 33

ilk işletme Parameter-Cloud vasıtasıyla Web konfigürasyonu üzerinden gerçekleşecek. Bu basit kontrol sistemi pnömatik valf teknolojisinin basit prensiplerine göre çalışıyor. Standart web tarayıcısı aracılığıyla gerçekleşen arıza arama fonksiyonu sayes-inde bakım işlemleri de kolaylaşıyor.

Makine emniyetini ciddiye almalı

Makine emniyeti konusu yeni bir konu olmasa da gelecekte de makine ve tesis üretiminde hakim bir konumda olacaktır. Pi-yasada bu konuda hala belirli düzeyde bir güvensizlik söz konusu ve birçok uygulayıcı sistem ortaklarının desteği olmadan em-niyet konusunun hakkını verememekte. Emniyet bariyerlerinin bulunmadığı, insanların direkt olarak makine ve tesis öğeleriyle temas halinde olduğu alanlarda elektromekanik sistemlerin tümü entegre emniyet fonksiyonlarıyla donatılmalı, kaza riskleri gerekli oranda azaltılmalı, düşük risk garantisi verilebilmelidir.Uygulayıcılara eksen mekanizmalarının kontrolünü üstlenebilen, emniyeti sağlayacak bir frenleme/durdurma donanımı içeren bir emniyet paketi sunabilmek gerekir. Uygulayıcılar çoğu zaman sonradan eklenmiş bir emniyet konsepti ile yetiniyorlar. Birçoğu herhangi bir emniyet cihazı alıp STO (Safe Torque Off) fonksiyo-nunu devreye koymakla yetinir. Buna ilaveten servo motoru frenli bir motorla değiştirirler.Birçok makine üreticisi bunun yeterli olduğunu düşünür. Fakat bu şekilde olası hataların birçoğu göz ardı edilmiş oluyor. Çünkü örneğin kavramada bir montaj hatası veya yön değiştirme biri-minin dişli kayışının kopması halinde fren etkisiz kalabilir. Bu-nun sonucunda da kızak tüm yüküyle birlikte düşüp personelde ağır yaralanmalara yol açabilir. Bir çarpmadan sonra meydana gelmiş fakat henüz fark edilmemiş bir rulman yatağı hatası da

dişli kayışının esnemesine yol açabilir; bilyeli döner kılavuzlamada meydana gelen bir hata eksenin birkaç milimetre kaymasına se-bep olabilir. Sonuç: Kızak personeli yarayabilir, ezilmelere sebe-biyet verebilir.”Yazının devamında, “Bütünsel yaklaşım” bölümünde de şöyle deniliyor: “Bütünsel bir yaklaşımda eksen mekanizmaları da dik-kate alınmalı ve emniyeti sağlayacak bir durdurma ya da frenleme fonksiyonu sağlanmalıdır diyen tahrik sistemi uzmanı Festo’nun EGC serisi emniyetli elektriksel eksene işaret etmektedir. Bu eksende iki kanallı bir ölçüm sistemi ve durdurma birimleri mev-cuttur. Mekanizma bir motor encoder ünitesi (birinci kanalda) ve lineer bir ölçüm sistemi (ikinci kanalda) ile denetlenebilmektedir (EGC-M). Bir pozisyonun korunması, düşmeye karşı emniyet ve acil frenleme özellikleri taşıyan EGC-HPN serisi tek veya iki kanallı durdurma birimleri örneğin dikey eksenlerde emniyet sağlamaktadır.Tahrik işlevine yönelik bu emniyet fonksiyonları motor controller ünitesi için geliştirilmiş CMGA serisi sertifikalı emniyet sistemi tarafından denetlenebilmektedir. Acil durdurma şalteri, koruma kapısı şalteri, ışık perdesi ve lazer tarayıcı cihazı da bu üniteye bağlanabilir. Bunlardan biri emniyet fonksiyonunu tetiklediğinde CMGA emniyet sistemi üzerinden SS1 veya SS2 tarzı emniyet amaçlı bir durdurma emri verilir veya kurma/işletmeye alma mo-dunda emniyeti temin edecek bir hızda denetleme yapılır. İşlem kolaylığı sağlamak amacıyla birçok makine için ön doğrulaması yapılmış uygulama programları mevcuttur; bunlarla, programla-nabilir bir emniyet sisteminin karmaşıklığı bir emniyet rölesi kadar yalın kılınabilir.Makine ve tesis üretiminde işbirliği yapan sistem ortakları müşteri ve müşterileri konumunda olan uygulayıcıların beklentilerini iyi anlamalı, hatta müşterilerinin beklentilerini içselleştirmelidirler. Ancak o zaman müşteri ve/veya uygulayıcının problemlerini doğru algılayabilir ve buna göre hızlı, kolay ve emniyetli bir tahrik sistemi geliştirebilirler.”

Yazının / yazarın son notlarını da aktaralım:“Elektriksel tahrik sistemlerinin geleceği: Kolay boyutlandırılabilmeli, siparişi kolay olmalı ve montajı da hızla, sorun yaşamadan gerçekleşmelidir. Kısacası Optimised Motion Series özelliklerini taşımalıdırlar.Sistem ortakları müşteri ve uygulayıcıların problemlerini iyi anlamalı, özümsemelidirler. Ancak o zaman daha hızlı, daha ko-lay kullanılabilir ve daha emniyetli elektriksel tahrik sistemleri geliştirebilirler.Web tarayıcısı teknolojisi: Elektriksel tahrik sistemlerinin kontrol ve handlingini kolaylaştıracak unsur.Makine emniyetini ciddiye almak: Bütünsel bir yaklaşımda eksen mekanizmaları denetlenir ve EGC serisi emniyet ekseninde olduğu gibi emniyete odaklı bir durdurma veya frenleme olanağı mevcuttur. Kapsamlı emniyet: Tahrik işlevine yönelik emniyet fonksiyonları motor controller birimlerine yönelik CMGA serisi sertifikalı emniyet sistemi tarafından denetlenebilmektedir.”

Konuyla ilgili olarak, Endüstriyel Otomasyon Sanayicileri Derneği’miz ENOSAD’ın çok değerli üyelerinden FESTO San. ve Tic. A.Ş. Elektriksel Tahrik Sistemleri Ürün Yönetim Departmanı yetkilisi Fredrik Stal’ın Ekim 2012’de Subcon Tur-key Gazetesi’nde de yer alan yazısını aktarıyoruz.“Daha Hızlı, Daha Kolay, Daha Emniyetli-Elektriksel Tahrik Sistemlerinin Gelecek Perspektifleri” başlıklı yazıda Fredrik Stal şöyle diyor: “Elektriksel tahrikli otomasyon nereye gidiyor? Yakın gelecek için üç gelişim senaryosu çizilebilir: Ürünlere daha hızlı ulaşmak, kontrol teknolojisi ve handlingin kolaylaşması ve makine emniyetinin artması. Peki şu anda gelişim hangi düzeyde? Günümüzde sezgisel kullanım özel-liklerine sahip, kısa sürede ulaşabileceğimiz ve emniyetli teknik ürünler sadece genel tüketicinin beklentisi değil. Makine ve tesis uzmanları, özellikle müşteri taleplerinin aşırı çoğaldığı, iş yükünün tavan yaptığı dönemlerde, kendi geliştirme ve deney-leri için hiç vakitleri olmadığında sistem partnerlerinden geniş kapsamlı destek beklemekte. İşte böyle sıkı dönemlerde sistem ortaklarının tedarik edeceği ürünlerin kısa sürede hazır olması, ürünlerin kontrol teknolojisi ve handlinginin kolay olması ve makine emniyeti konusunda geniş kapsamlı destek sunulması beklenir.

Ürünleri kısa sürede hazırlamakÜrün bulunabilirliği veya ulaşılabilirliği konusunda neye dikkat etmek gerekir? Elektriksel tahrik sistemlerinin boyutları kolayca tayin edilebilmeli, kolayca sipariş edilebilmeli ve kolayca monte edilebilmelidir.Boyutlandırmanın daha basit bir hale gelmesi için bir dizi ön-ceden tanımlanmış, gerekli testlerden geçirilmiş, tüm gerekli verileri katalogda yer alan birtakım ürün ve kombinasyonlar mevcut olacaktır. Sipariş sürecinin kolaylaşması için mekanik aksamlar, motor ve motor kontrol ünitesinden oluşan sistem-sel tahrik çözüm paketleri sadece bir parça numarası ile sipariş edilecektir. Montajın işlemlerinin kolaylaşması için de mo-tor ve mekanik aksamlar tek birim olarak sunulacaktır. Festo uygulayıcı/müşterinin bu isteklerinin gerçeğe aktarılmasını kısaca Optimised Motion Series olarak adlandırmaktadır.Kontrol ve handlingde kolaylıkWeb tarayıcısı teknolojisi sayesinde kontrol ve handling teknolojileri yakın gelecekte çok daha basit, çok daha kolay uygulanabilir olacaktır. Fredrik Stal: Uygulayıcılar yeni elektrik-sel tahrik sistemlerini daha kolay işletmeye alabilecek, daha ko-lay kontrol edebilecek ve tabii ki bakımını da çok daha rahat bir şekilde gerçekleştirebilecek. Stal’ın bahsettiği kolaylaştırılmış

MAKİNE EMNİYETİ VE İŞ GÜVENİĞİ’NE İÇERİDEN BAKIŞ

ENDÜSTRİ OTOMASYON ENDÜSTRİ OTOMASYON

34 35

DOSYA / Makine Emniyeti ve İş Güvenliği / HaberDOSYA / Makine Emniyeti ve İş Güvenliği / İnceleme

Japonya sürekli yaygın depremlere maruz kalan bir ülke. En son 2011 yılında, 9.0 büyüklüğünde Tohoku depremi yaşandı ve herkesin bildiği üzere Fukuşima Nükleer Santrali’nde kazalar meydana geldi. Depremle birlikte yaşanan tsunami ise tehlik-enin boyutlarını daha da artırdı. Anormal büyüklükte bir depr-emin de yakın gelecekte Tokai bölgesini vurması bekleniyor. Mitsubishi Electric’in hem afet sürekli / iyileştirme planının hem de iş-işçi-çalışma güvenliği yaklaşımın bir parçası, yeni fabrika binasının (Mitsubishi Electric bu binaya “E4” diyor), şiddetli depreme dayanacak şekilde inşa edilmiş bir yapı olması.

Hayati İstatistikler“E4” binası, “NagoyaWorks”de en yeni üretim tesisidir. Yapının inşası Aralık 2013’de bitirilmiş ve 2014 yılının Mayıs ayında üretime başlanmıştır. Bina 31 metre yükseklikte ve altı katlıdır. (Bina yüksekliği Nagoya şehrinde yerel hükümet tarafından kısıtlanmıştır. Caddeden uzaklığı 10 metre üzerinde olan bir bina için 31 metre en yüksek bina yüksekliğidir.) “E4” binası, “Ozon İstasyon” sahasındaki en yüksek binadır. Her kat, 26000 m2 alan kapsamaktadır. Bu alan yaklaşık 3.6 adet futbol sahası

büyüklüğünde veya “Nagoya Kubbesi”nin (beyzbol stadyu-mu) %25’i büyüklüğündedir.E4 binasında PLC’ler, HMI’lar, redresörler için güç modülleri ve servo motor kodlayıcıları üretilmektedir. Mitsubishi Electric’in Nagoya’daki bu üre-tim üssü “E4”, gerçekten de müthiş. Fabrikada oluşturulan ayrı üretim alanlarında ro-botlar ve insanlar birlikte yan yana üretim yapılıyor. Üreti-min her aşaması kontrol edile biliyor, test edile biliyor ve kare kot uygulaması ile tüm bilg-iler oluşturulan kütüphanelere aktarılıyor. Mitsubishi Electric’in “daha yeşil bir gel-ecek” için yürüttüğü çaba da bu binada da gözle görülüyor. Binanın çatısına kurulan güneş panelleri ile kendi enerjisini de

güneşten sağlıyor.Bu bina, Mitsubishi Electric tarafından konuşlandırılmış ikinci depreme dayanıklı binadır; birincisi “NakatsugawaWorks”tedir.Mitsubishi Electric, bu binaları acil / afet kurtarma planlamasının bir parçası olarak yapmaya karar vermiş. Bu binalarda üretilen ürünler, yaygın şekilde yurtiçi ve küresel pazarlarda kullanılıyor. Yani Mitsubishi Electric, bir deprem durumunda artık çok hızlı bir toparlanma yapabilmekte. Böyle bir felaket olduğu takdirde, birinci katta toplantı odalarında bir felaket kontrol merkezi ikmal edilebiliyor olmakla beraber, paralel olarak tüm çalışanların 3 gün boyunca hayatta kalmalarını mümkün kılacak büyük mik-tarda yeterli gıda stoklanmış durumda.Mitsubishi Electric’in Nagoya Works’deki amacı, bir felaketin vurması sonrasında ertesi gün, hem üretimi yeniden başlatacak esneklikte olmak, hem de çalışanların refahını ve donanımı korumak ve de bunun böyle devam etmesini sağlamak. Sismik Yalıtım“E4” binası, 73 kolonla desteklenmiş ve her kolon bir sismik yalıtım cihazına dayanmakta. Binadaki bu bölümler: 22 adet 105cm çaplı yüksek sönümlemeli kauçuk yataklar, 39 adet

başka çaplarda yüksek sönümlemeli kauçuk yataklar ve 12 adet Çelik U amortisörler. Bu amortisörlerin kombine etkisi, sismik yalıtım yoluyla zemin katta % 50 ve 6. katta ölçüldüğü takdirde %80 oranına kadar bina titreşimini azaltmakta.

Yüksek Sönümlemeli Kauçuk YatakYüksek sönümlü kauçuk yatakların en önemli özelliği dikey olarak sabit, ancak yatay olarak yumuşak olması. Bu özellik, ince kauçuk ve çelik plakaların dönüşümlü katmanlı olması sayesinde sağlanıyor (mille-feuille gibi). Bu nedenle, lamine kauçuk dikey eksende binayı destekleyici ve yatay eksende deprem titreşimini sönümleyici işlevlere sahip. Tek bir kauçuk yatak, 700 ile 1000 ton yüke dayanabiliyor ve bir deprem mey-dana geldiğinde yatay olarak maksimum 60 cm uzayabiliyor.

(E4 binasında her yerde kauçuk yataklar üzerindeki yükün farklı olması sebebiyle farklı ebatlarda kauçuk yatak kullanılmış olup, en çok kullanılan kauçuk yatak çapı ise 105cm’dir. (61 yataktan 22’si 105 cm. çapında olup yaklaşık 1,6 milyon Japon Yeni, o da yaklaşık 12.000 Avro maliyet oluşturmaktadır.)

U Şekilli Çelik AmortisörlerNagoya’daki fabrikada, 12 mavi renkli çelik “U” şeklinde am-ortisör bulunmakta. Kauçuk rulmanların aksine, bu amor-tisörler (binanın ağırlığından kaynaklanan) bir yüke tabi değil, ancak sismik dalga enerjisini emiyor ve titreşimi azaltmak için

kullanılıyor. E4 binasının doğu ve batı tarafında altışar adet am-ortisör yerleştirilmiş durumda; yani toplam 12 amortisör her biri yaklaşık 2.2 milyon Japon Yeni ya da hemen hemen 16.500 Euro, maliyetinde.(Büyük bir deprem meydana geldiği takdirde, genlik [dikey hareket] maksimum 40 cm olarak tahmin ediliyor ve bu da, am-ortisörlerin hareketi aralığında.)

Yer Değiştirme MastarlarıE4 binasında 2 adet yer değiştirme mastarı bulunmakta. Yer değiştirme mastarları, paslanmaz çelik levha yüzeyi üzerinde çizilme vasıtasıyla herhangi bir deprem genliğini ölçmek için kullanılmakta.

Düzensiz KablolamaE4 binasının bodrum katında ziyaretçiler havada asılı gibi görünen gevşek kablo bobinleri, gevşek su tesisatı bağlantı teçhizatları ve merdivenler fark edebilirler. Bu görünüm kötü bir işçilik belirtisi gibi algılanmamalı, ak-sine deprem esnasında tecrübe edilmiş herhangi bir hareket genliğinin karşılanmasında gerekli esnekliği sağlamak için yapılmış. Böylece; • Elektrik kablolarında; binanın aşırı ileri geri hareketi esnasında bile, bağlı kalmasını sağlamak için yedek bolluk yaratılmış.• Esnek sıhhi tesisat bağlantı teçhizatları, benzer bir durumda temiz su tedariki veya atık suyun izale edilebilmesi için mevcut.

Aralıksız İmalat“E4” binası, deprem esnasında meydana gelebilecek herhangi bir elektrik arızası durumunda, aydınlatma ve klima kontrol sistemlerinden, PV panellerinde ürettiği elektriği bekleme pozi-syonunda rezerve etmeye kadar, tam kontrol sahibi olacak şekilde tasarlanmış.

JAPONYA’DA İŞ GÜVENLİĞİNE TEMELDEN BAŞLAYAN ÖRNEK YAKLAŞIM:GÜÇLÜ DEPREMLER İÇİN TASARLANAN MITSUBISHI ELECTRIC

NAGOYA FABRİKASI, “E4”


36 37

DOSYA / Makine Emniyeti ve İş Güvenliği / Ürün DOSYA / Makine Emniyeti ve İş Güvenliği / Ürün

Bir konveyör bandının segmentlerinin uç birleşimlerindeki hatalar veya keskin kenarlı cisimlerin açtığı boyuna ke-sikler dökme malzeme nakli endüstrisinde ya da ma-dencilikte kullanılan ekipmana kolayca büyük zararlar verebilir. Bu gibi sorunları erken bir aşamada belirlemek ve genellikle ağır onarım masraflarından kurtulmak için ContiTech ve Continental Engineering Services iki kon-veyör bandı izleme sistemi geliştirdi. Bu sistemler sen-sör verilerinin çok hızlı ve son derece hassas biçimde günlüğe kaydedilmesini ve işlenmesini gerektiriyor. Beckhoff’un EtherCAT ve eXtreme Fast Control (XFC) ürünleri etkili bir çözüm sağlıyor.Merkezi Almanya, Frankfurt’da bulunan Continental Engineering Services (CES), 2006’dan beri bağımsız mühendislik hizmetleri sağlayıcısı olarak dünya çapında faaliyet gösteriyor. CES, Almanya, Northeim’de bulu-nan ContiTech Transportbandsysteme GmbH ile birlikte ContiTech tarafından satılan entegre konveyör sistemleri için Conti Protect serisinden iki elektronik bant izleme sistemi geliştirdi. Bu sistemler, otomotiv endüstrisinin zorlu standartlarına göre tasarlanıyor, üretiliyor ve test ediliyor.İlk sisteme, Birleşim Uzama Ölçümü (Splice Elonga-tion Measurement – SEM) adı verildi. 10 cm’ye kadar kalınlıkta, 4 m’ye kadar genişlikte ve 10 km’ye kadar

uzunlukta olabilen konveyör bandı segmentlerinin aralarındaki birleşimlerdeki ciddi hataları tespit ediyor. Son gelişme ise Bant Yırtık Tespit (Belt Rip Detection – BRD) sistemi. Bu sistemle, oluşmakta olan boyuna yırtıklar erken bir aşamada tespit edilebiliyor. Her iki sistem de acil bir durumda konveyörü durduruyor ve gerekirse ContiTech personeli tarafından uzaktan bakım yapılabilmesini sağlıyor. Bu şekilde, işletim maliyetlerini optimize etmek, sistem kullanılabilirliğini artırmak ve kaza riskini azaltmak mümkün.

Yüksek konveyör hızlarında test sinyallerini güvenilir şekilde yakalamaHer iki sistem de elektromanyetik indüksiyon etkisine dayalı. BRD sisteminde, iletken halkalar konveyör bantlarına ısıl işlem ile yerleştirilmiştir. Bu iletken hal-kalar, bir verici ve alıcı arasında yüksek frekanslı sinyal iletiyor. Böyle yerleştirilmiş bir halka eğer hasar görürse alıcı tarafındaki sinyal kesiliyor ve sistem kontrolörü bunu tespit ederek konveyörü otomatik olarak dur-duruyor. Konveyör bu şekilde çalışırken, bant en yük-sek hıza ulaştığında bile, çeşitli izleme noktalarında oluşacak boyuna yırtıklar güvenilir şekilde tespit edile-bilmekte. SEM, 40 tona kadar ağırlığı olabilen konveyör bandı segmentlerinin arasındaki bağlantı noktalarının birleşimlerinin hassas uzunluk ölçümünü kapsıyor. Bağlantı noktalarına entegre edilen çelik şeritler indüksi-yon etkisini oluşturuyor.SEM için, ölçüm noktası sayısını konveyör bandı seg-mentlerinin sayısı tanımlıyor; yaklaşık 50 adet. BRD sisteminde iletken halkalar her ne kadar, uygula-maya bağlı olarak bazı durumlarda 100 – 200 metre aralıklı olsalar da, iletken halkaların her 50 metrede bir yerleştirilmesi ideal. 40 km/sa.’e kadar olabilen kon-veyör hızları veri toplama ve örnekleme hızlarında büyük veri yoğunluğu oluşturuyor. BRD, saniyede yaklaşık 2,000 değeri günlüğe kaydediyor ve SEM, uzunluğu mi-limetreden küçük düzeydeki yüksek hassasiyette ölçmek için konveyör bandının kaçınılmaz titreşimlerini de he-saba katarak saniyede 400.000’e kadar değeri günlüğe kaydediyor.

Kontrol teknolojisi hızlı, hassas ve sağlam olmalıSEM, 2010 yılında Beckhoff’un PC tabanlı kontrol teknolojisi yardımıyla veri işleme hızındaki çok yüksek ge-reksinimleri çoktan karşıladı. CES Endüstriyel Çözümler

bölümünden Hans Christian Enders şöyle açıklıyor: “I/O seviyesine kadar yüksek performanslı, gerçek zamanlı Ethernet iletişimine imkan veren EtherCAT’in önemi kri-tik. XFC’deki Dağıtılmış Saat ve Zaman Damgası işlevi son derece hassas veri toplamanın temelini oluşturuyor. SEM ile edindiğimiz harika deneyime dayanarak, BRD sistemi için de yine Beckhoff teknolojisini kullanmaya karar verdik.”

Teknoloji üstün performans sunmakla kalmıyor, aynı za-manda çok sağlam; Hans Christian Enders açıklamaya devam ediyor: “Beckhoff teknolojisini yıllardır en zorlu koşullar altında kullanıyoruz. Yüksek EMC, kon-veyör bandı toz ve titreşim yükleri, büyük sıcaklık dalgalanmaları ve yüksek nem bunlardan bazıları. Hiçbir teknik sorun yaşamadık. Örneğin, Şili’de 3.000 metre-deki bir bakır madeninde kontrol teknolojisi aşırı sıcaklık ve partiküllü maddeye maruz kalıyor. Dahası, sistem bu dayanıklılık testini yalnız IP 67 koruma sınıflı kabin içinde değil, açıkta da geçti çünkü kapaklar haftalarca açık bırakılıyor. BRD sistemi aynı zamanda Borneo’daki açık ocaklı kömür madenindeki gibi aşırı sıcaklık ve yüksek nem koşullarıyla da başa çıkabiliyor. IP 65 koruma sınıflı ön yüze sahip yerleşik CP6202 Panel PC hiçbir şekilde sorun çıkarmıyor, uzun zaman temizlenmediğinde veya

büyük, yüksek güçlü sürücülerin oluşturduğu EMC yüküne maruz kaldığında bile.”

Hızlı veri iletişimi ve hızlı mühendislikGörselleştirme amacıyla TwinCAT otomasyon yazılımı ve TwinCAT PLC HMI ile donatılmış kontrol sistemi olarak 15 inç dokunmatik ekranlı CP6202 Panel PC kullanılıyor. Modüler I/O seviyesi, aşırı hızda örnekleme (oversam-pling) özellikli EL3702 XFC analog giriş terminalinin de dahil olduğu EtherCAT Terminalleri sağlıyor. Özel aşırı örnekleme veri tipleri, bir iletişim döngüsü dahil-indeki proses değerlerinin birçok kez taranabilmesini ve tüm verilerin bir dizilim (array) içinde aktarılabilmesini sağlıyor. Aşırı örnekleme faktörü, bir çevrim içindeki örnekleme sayısını ifade etmektedir.Konveyör bandı izleme sistemlerinde aşırı örnekleme değeri 100’dür, yani 1 ms’lik döngü süresinde 100 örnekleme yapılır. Bu, Endüstriyel PC’ye olağanüstü işleme hızıyla büyük miktarlarda verinin aktarılabilmesini sağlar: BRD sistemi için saniyede 2.000 ve SEM sistemi için saniyede 400.000 sinyal. Hans Christian Enders diğer avantajdan şöyle bahsediyor: “EtherCAT proto-kolü son derece güçlü olmakla birlikte fiber optik kablo üzerinden haberleşmeyi de destekliyor. Bu bizim için özellikle önemli çünkü sahadaki ölçüm noktalarının bir

Continental: Hızlı, yüksek hassasiyetli ölçüm teknolojisi bant hasarının erken tespitini sağlıyor

Borneo’da ContiTech konveyör sistemi açık ocaklı kömür madenciliğinde ve yük gemilerinin yüklenmesinde kullanılıyor

Beckhoff / www.beckhoff.com.tr


38

kısmı kontrol kabinlerinden birkaç yüz metre uzaklıkta olabiliyor.”SEM’in geliştirilmesinde hız da önemli bir rol oynadı. Şirketin ilk sistem için, sensör geliştirme dahil, sadece altı ayı vardı. Hans Christian Enders şöyle devam ediyor: “TwinCAT çok yardımcı oldu. Kullanışlı programlama arabirimi ve mevcut yazılım bileşenlerinin veya fonksi-yon bloklarının kullanımı sayesinde, geliştirme süresini büyük ölçüde azaltmayı başardık. TwinCAT scope fonksi-yonu kullanılarak adım adım hataları ayıklayarak arızaları gidermenin kolaylaşması, sinyal analizi ve kullanıcı dostu kavisli ekran gibi ek özellikler de önemli konular arasında. Bu, donanımın doğru kurulup kurulmadığı kısa sürede kontrol edilmesi ve devreye alma aşaması için oldukça önemli bir faktör.”

Kontrol sisteminin ölçeklenebilirliği ve açıklığıHans Christian Enders’in açıkladığı gibi, CES, PC tabanlı kontrol teknolojisinin hızlı ve gerçek zamanlı olmasının yanı sıra, ölçeklenebilir ve açık bir sistem olması son derece yarar sağladı: “Kontrol teknolo-jisi farklı müşteri taleplerine göre kolayca uyarlanabili-

yor. Örneğin, PROFIBUS veya CAN temelli bir istemci veri yapısını, gerçek veri işlemede gereken EtherCAT iletişimine ilişkin kısıtlamalar olmadan, uygun I/O ter-minalleri üzerinden entegre etmek oldukça basit.”

PC tabanlı kontrol teknolojisi aynı zamanda, doğası gereği IT teknolojilerinden yararlanmak noktasında da açıklık gösteriyor. Örneğin, dünya çapında ku-rulu konveyör sistemlerine uzaktan bakım araçlarını kullanılarak büyük bir çaba harcamadan uygulamaya il-aveler yapılabiliyor. Bu, zaman ve yolculuk giderlerinde önemli derecede tasarruf sağlıyor. Ölçüm noktalarının görsel olarak izlenebilmesi için sisteme TwinCAT SMTP sunucu üzerinden web kameraları eklemek mümkün. Hans Christian Enders gelecek için daha fazla potansiyel görüyor: “TwinCAT 3’e geçişle Visual Studio® entegra-syonundan da yararlanacağız. Biz TwinCAT 3’ü kullan-maya başlamadan önce bu geliştirme aracıyla yazılmış bir ilk uygulama halihazırda mevcut. Onu endüstriyel ra-dar sensörlerimiz çerçevesinde kullanıyoruz ve TwinCAT 3’ü giderek daha fazla kullandıkça bu çözümü daha da verimli ve değerli hale getireceğiz.”

BRD sistemi verici biriminin indüklediği sinyalin yanı sıra, bir devir sayacı vasıtasıyla bant hızını da günlüğe kaydeder.

DOSYA / Makine Emniyeti ve İş Güvenliği / Ürün


40

Rüzgar gücünden enerji üretmek, Almanya’da alternatif enerji kaynaklarına geçerken anahtar teknoloji olarak görülmüştür. Nükleer enerjinin yavaş yavaş kullanımdan kalkması, ke-limenin tam anlamıyla, yenilenebilir enerjinin kullanımını kanatlandırmıştır. Rüzgar enerjisini genişletmeye devam et-

menin ön şartı; 100 metre ve daha fazla uzatılabilen rüzgar türbinlerinin emniyetidir.

Rürgar türbinleri için fonksiyonel emniyet zorunludur: beklenen her türlü dış etki ve hata durumlarında, rüzgar türbinleri, tasarım özel-likleri ile birlikte ele alınmalıdır. Makine Direktifinin uygulanması yasal bir gereklilik olduğundan dolayı rüzgar türbini üreticileri için de zorunlu hale gelmiştir. Uygunluk değerlendirmesi prosedürü en azından Avrupa’da mecburidir. Makine Direktifinin yasal açıdan bağlayıcı gereksinimlerine ek olarak, sertifikasyon için bilinen ya da tanınmış başka yönetmelikler vardır. Bunlar, Germanischer Lloyd tarafından yayımlanan rüzgar türbinleri sertifikasındaki izlenecek yollar da dahildir.Bu emniyet gereksinimlerini karşılamak adına otomasyon uzmanı Pilz, rüzgar türbinindeki tüm emniyet fonksiyonları için ölçeklene-bilir çözümler sunar. Pnoz Sigma serisindeki emniyet rölelerinin en kullanışlı olduğu alan odak noktasının bireysel (özel) emniyet fonksiyonları olduğu alanlardır, bu konuda rüzgar türbinlerinin acil olarak durdurulması örnek olarak gösterilebilir. Alternatif olarak, hız monitörü PNOZs 30 hız ile ilgili fonksiyonlarla çalışması için tasarlanmıştır ve aynı zamanda rüzgar türbindeki kırık emniyet pi-mini, pervane hızını ve jeneratör hızını da izlemektedir.Konfigüre edilebilir kontrol sistemlerinden PNOZmulti, farklı input sinyallerine olay güdümlü tepki veren birçok rüzgar türbininde halihazırda kullanılmaktadır. İşte bu sebeple, modüler tasarım, il-gili rüzgar türbinine isteğe göre esneklik kazandırabilen bir çözüme olanak verir. Ayrıca PNOZmulti emniyetli hız izleme için çok sayıda genişletilmiş modül sunmaktadır ve bu sayede rüzgar türbininin bütün emniyet fonksiyonları tek bir sistem de yer alır. Ek olarak, PNOZmulti haberleşme modüllerinin yardımı ile kolaylıkla rüzgar türbininin kontrol sistemine dâhil edilebilir.Makine emniyetine ek olarak, Pilz portföyü tesis koruması için de çözümler içermektedir. Örneğin sıcaklık, yağ basıncısı gibi tesis değerleri olduğu kadar aynı zamanda, gerilim, akım ve güç gibi ele-ktrik değerlerini de izleyebilir. Sunulan çözümler gerçek jeneratör gücünü ölçmek için uygun olabildikleri gibi aynı zamanda türbinlerin hareketli kanatlarının açısını ayarlayan pitch sistemi için gerekli acil durumları izlemek için de kullanılabilirler. PMDsigma veya PMD-srange gibi elektriksel izleme röleleri bu kapsamda kullanılır. Rüzgâr türbinlerindeki kablo güzergâhları çok uzun olabilir, örneğin: acil stop butonu dağıtım kutusunda, gondolda ya da kulede bulunabilir. Değerlendirme (lojik) cihazına giden kablo kanalları, gondolun, rüzgârın yönünü izlemesi ile oluşan hareketi sonucu belirli nokta-

larda gerilime maruz kalır. Bu durumda, emniyet şeridi denetleme cihazları olan PLID’ler, kule ve gondol arasındaki acil durdurma bu-tonu kanallarını izlemek için kullanılabilir. Pilz için, makine emniyeti “sadece üründen daha fazlasıdır”; işte bu yüzden Pilz geniş çaplı hizmetler sunar. Rüzgâr türbini üreticileri,

kurulumu yeni yapılacak ya da önceden kurulumu yapılmış türbin-ler için risk analizi ve rüzgâr türbininin emniyet fonksiyonlarının doğrulanması konularında danışmanlık hizmeti sağlayan, otoma-syon uzmanı Pilz’in tecrübesinden yararlanabilirler. Ayrıca Pilz, CE işaretlemesi hizmeti vermektedir.

Rüzgar enerjisi: Temiz enerjiyi emniyetli bir şekilde üretmek

DOSYA / Makine Emniyeti ve İş Güvenliği / ÜrünDOSYA / Makine Emniyeti ve İş Güvenliği / Ürün

Pilz / www.pilz.com/tr

42 43

ENDÜSTRİ OTOMASYONENDÜSTRİ OTOMASYON

Günümüzün madencilik ve maden işleme operasyonlarında, dökme malzemenin nakliyesinin ekonomik ve verimli olması zorunludur. Konveyörün altyapısı, şüphesiz dökme malzeme taşıma işleminin en önemli parçasını oluşturur. Madenin cinsi veya kaynağı dikkate alınmaksızın konveyörlerin, işletmenin değerini garanti altına alacak şekilde performans göstermesi gerekmektedir. Bu nedenle, modern konveyör sistemleri ideal olarak zamanın mümkün kıldığı en iyi verileri kullanmak üzere tasarlanmışlardır.

İster bir yatırım projesinin detaylı tasarımı üzerinden çalışın ister halihazırda işlemekte olan bir operasyonun konveyör altyapısını yönetmekten sorumlu olun, elinizde pek çok ortak görevler bulunmaktadır. Finansal harcamalar (sermaye veya sermayenin korunması), enerji tüketimi, sistemin kullanılabilirliği, bant ve kasnağın ömrü her zaman akılda tutulmalıdır. Buna ek olarak, çevresel sorumluluk bilinci; toz emisyonunun ve sistem gürültü seviyelerinin dikkatli bir şekilde yönetimini gerektirir. Konveyör performansını koruyucu elektriksel, mekanik ve altyapısal araştırmalara yapılan yeterli seviyelerdeki yatırım, günümüz-de, çok daha yeni sistemlerle birlikte konveyör tasarımındaki gelişmelerin eskiden hiç olmadığı kadar amaca uygun olarak

tasarlanmasını sağlamıştır. Bu bilgi tabanı aynı zamanda, dökme malzeme konveyörleri için oldukça verimli veri toplama ve bilgi sistemleri araçlarını işaret etmektedir.Geleneksel olarak, bir konveyör sisteminin perfor-mans izlemesi geçmişte dikkatini kütle akışına odaklamıştı. Her ne kadar kütle akışının izlenmesi bir konveyör performansının en büyük göstergesi olsa da bu durum sistem mülkiyetinin toplam maliyetinin yönetilmesinde bütünsel bir yaklaşım or-taya koyamamaktadır. Bir konveyör sisteminin “kullanım ömrü maliyetine” bakıldığında, bakım süresinin korunmasına yol açan ve yatırıma en uygun geri dönüşümü sağlayabilecek hangi araçların bulunduğunu keşfetmede tedbirli olunabilir mi? Günümüz piyasası, spesifik konveyör konularını irdelemek üzere tasarlanmış sistem ekipmanlarının çeşitliliği ile doludur. Bant bağlantıları, bant köşeleri ve bant hizalanmaları hemen hemen gerçek zamanlı olarak izlenebilmektedir, ancak izleme, temel sebep doğrultusunda performansın bozulma noktasının bir sonucu mudur? Bu sorunun cevabı; hayır, değildir. Tasarım yapıldığında, performans ve güvenilirlik hedefleri belirlenir ve bir sistemin bu gereksinimler karşısında çalışmasının sağlanması için gereken özen gösterilir. Her bir kritik detay; malzemenin durumu (duruş açısı, vs.), açı boyunca, kasnağın mesafesi,

yapısal izdüşüm, bant malzemesi ve enerji sağlama, proje büt-çesi kapsamında bir sistem oluşturmak için bu aşamada dik-kate alınmalıdır. Bir konveyör sisteminin “tasarlandığı şekildeki” performans seviyesinde sürdürülebilmesi gerçek zamanlı istis-nai koşulların izlenmesini gerektirmektedir.

SICK Bulkscan LMS511 Lazer Hacimsel Akış ölçer, sizin mev-cut elektrik teknisyeniniz tarafından kurulabilecek ve bakımı yapılabilecek kadar basit, kompakt ve temassız bir ürün olarak gerçek zamanlı verilerin izlenmesi işlemini gerçekleştirmektedir.SICK Bulkscan, yüksek doğrulukta; bant köşe ayarı, yük merkezi yerçekimi kuvveti, hacimsel debi, kütle debisi (bilinen bir kütle yoğunluğu girdisi ile birlikte) gibi bilgiler sağlar. Konveyörün ve malzeme profilinin saniyede 50 keze kadar taranması, verinin anlığa yakın olmakla birlikte değişken hız sistemleri buna hiçbir şekilde cevap verememektedirler. Bu, üretkenliği düşürücü malzeme çökmelerini azaltan sistem besleme hatlarının kritik kontrolleri için idealdir.

SICK Bulkscan, bant kantarlarla bağlantılı veya bağımsız olarak kullanılabilir. Yükleme merkezinin sürekli izlenmesi, kasnağın aşırı yıpranmasına, zamanından önce bant arızalarına ve bir araya geldiği takdirde bant kantarlarındaki yanlışlıklara kaçınılmaz bir şekilde yol açan yük koşullarının yönetilmesinde kullanılabilir. Temassız bir cihaz olan SICK Bulkscan, bant

destek sisteminin bir parçasını oluşturmaz ve yapısal modifi-kasyona gerek kalmaksızın kurulabilir. IP67 koruma sınıfına sa-hip olduğundan çevrenin kötü koşullarına dayanabilir. Dahası, kurulumun büyük bölümü sistem üretkenliğine en ufak etkisi olmaksızın konveyör yürüme hattının dışında gerçekleştirilebilir, bu da mevcut altyapı için ideal bir çözüm oluşturmaktadır. Farklı kontrol sistem arayüzleri standart olarak bulunmaktadır; dijital I/O, TCP/IP Eternet (Siemens ve Rockwell için fonksiyon blokları ile birlikte) ve analog bir arayüz aksesuar olarak sunulmaktadır. SICK Bulkscan ile okuma, karmaşık yazılım ve konfigürasyona ihtiyaç duyulmaksızın dakikalar içinde tamamlanabilmektedir. Konveyör altyapı performansının doğru izlenmesi size sistem optimizasyonu için net bir yol sağlayacaktır. Artan verimli-lik, arıza süresine ve üretkenlik kayıplarına yol açan olayların azaltılması sayesinde en yüksek ekonomik kazanımlara ulaşılmasını sağlayacaktır; taşma, dalgalanma, çökme, boşaltma alanı blokajları, yük dengesizliği ve bant sürüklenme-si. Pek çok uygulamaya konfigüre edilebilmesi sayesinde, SICK Bulkscan LMS511, size arzu ettiğiniz sistem kontrolünü ve sistemin yaşam süresi boyunca yatırıma sürekli geri dönüşünü sağlamaktadır. “SICK Bulkscan LMS511 Lazer Hacimsel Akış ölçer gerçek zamanlı istisnai koşulların izlenmesini kompakt, temassız ve kullanımı kolay bir araç şeklinde sağlamaktadır.”

SICK Bulkscan ile Basitleşen Konveyör Optimizasyonu Sick / www.sick.com/tr



44 45

■ MELSEC sisteminin başarılı Q serisine ait yeni, modüler ve yüksek performanslı denetçi, kendinden önceki serilere kıyasla geliştirme maliyetleri ile ba-kım ve işletim giderlerini büyük ölçüde düşürecektir. Öte yandan oldukça geliştirilmiş performans ve kap-samlı işlevsellik özellikleri, artan emniyet, güvenilir üretim süreçleri ve düşük arıza sürelerini güvence al-tına alacaktır.

MELSEC iQ-R denetim konsepti sayesinde fikri mülki-yetlerin ek bir güvenlik donanımı, IP tabanlı bir erişim filtresi ve kullanıcı doğrulama seçeneklerini içeren geniş yelpazedeki güvenlik fonksiyonları tarafından tamamen koruma alınacağı garanti edilmektedir. Gelişmiş hata saptama ve hata giderme fonksiyonları, devreye alma ve bakım masrafları ile söz konusu faaliyetler ile bağlantılı giderlerin azalmasını sağlayacaktır. Hizmetinize sunulan fonksiyonlar arasında işletim geçmişinin oluşturulması,

hata ve vaka kaydı, basit tanılama işlemleri, analog ve-rilerin yüksek hızda kaydedilmesi ve formüllerin güvenli bir biçimde depolanmasına yönelik entegre bir veri ta-banı temin edilmesi bulunmaktadır. MELSEC iQ-R se-risi, mühendislik çevresi ile entegre edilmiş iQ Works uygulamasının bir parçası olacak yepyeni GX Works3 isimli programlama yazılımı ile programlanabilmektedir. GX Works3 yazılımında dinamik etiketler, programlama yerine parametrelendirme ve donanım fonksiyonu öbek-leri ile HMI taslakları da dâhil olmak üzere görsel fonk-siyon öbeklerinin otomatik olarak oluşturulması gibi çok sayıda seçenek bulunmaktadır. Söz konusu özellikler, geliştirme maliyetlerinin ve olası arıza kaynaklarının azalmasına yardımcı olacaktır.

Mitsubishi Electric tarafından geliştirilen yeni ve mo-düler bir akıllı ortak platform olan MELSEC iQ-R, tesis verimliliğini arttırırken aynı zamanda toplam işletim ma-liyetini de düşürecektir. Öte yandan modüler çoklu-iş-lemci sistemi, kendinden önceki serilerden daha hızlı ve daha verimli olup, senkronize edilmiş çıkış modüllerin-den, senkronize edilmiş PLC biriminden ve ağ bağlantısı taramalarından faydalanmaktadır. Optimize edilmiş sistem tasarımı, standart kontrol sis-temleri ve güvenliğe yönelik kontrol sistemlerinin tek bir mikroişlemci şasisi üzerinde entegre edilmesine olanak

tanımakta ve aynı zamanda CC-Link, CC-Link IE Field, Profibus, Profinet ve çok sayıda üçüncü şahıs ağ bağ-lantılarına bağlanılmasını sağlamaktadır. Ayrıca, kulla-nıcılar, bağlantı prosedürünün en kolay hale getirilebil-mesi için aralarından tercih yapacakları çeşitli entegre iletişim protokollerine sahip olacaklardır.

PLC birimi, üretim verilerinin hızlı ve kolay bir biçimde işlenip kaydedilmesine ve SD kartı üzerinde CC-Link IE Field aracılığıyla bağlantısı yapılan akıllı modül ve cihaz-lar da dahil olmak üzere tüm sistem parametrelerinin de-polanmasına olanak tanıyan bir SD kart girişi ile donatıl-mıştır. Yeni geliştirilen bu akıllı platform, aynı zamanda dijital güvenlik Girişi/Çıkışi modüllerine de sahiptir.

MELSEC iQ-R, diğer Mitsubishi Electric otomasyon bi-leşenleri ile entegrasyona olanak tanıyan üstün bağlana-bilirliğin yanı sıra geçmişle bağdaşır bir yapıya sahip-tir; MELSEC Q serisine ait programların sürekli olarak kullanılmasını ve sorunsuz bir şekilde geçiş yapılmasını sağlar. Tüm bunlara ek olarak bağlantı ucu uygunluğu, kablo tesisatı maliyetlerini büyük ölçüde düşürecektir. Adaptör kutuları, aygıt yazılımı güncellemeleri yeni iş-lemcilerin daima en son gelişmeler doğrultusunda gün-celleneceğini güvence altına alırken Q Sistemine ait mo-düllerin yeniden kullanılmasına izin vermektedir.

MITSUBISHI ELECTRIC’İN YENİ DENETİM KONSEPTİ, MELSEC iQ-R


Mitsubishi Electric / www.mitsubishielectric.com.tr

46

Rockwell Automation’ın yeni ürünü iTRAK, servo ve hareket çözümlerine getirdiği ezber bozan yaklaşımı sayesinde birçok endüstriyel sektörde şimdiye kadar geçerli olan kuralların hepsini baştan yazıyor. Birden fazla taşıyıcının düz veya dönel yollarda birbirinden bağımsız bir şekilde kon-trolünü mümkün kılan modüler, ölçeklendirilebilir doğrusal bir motor sistemi olarak iTRAK, kullanıcılara, geleneksel dö-nel hareketli zincirli sistemlerle karşılaştırıldığında, verimli-liklerini önemli derecede artırma imkânı sunuyor.

Endüstri alanında geçtiğimiz son 100 sene içinde beraberinde yeni birçok makinenin, prosedürün ve uygulamanın yolunu açan sayısız teknolojik ve felsefi açılım meydana gelmiştir. Üre-tim hattı konsepti ortaya çıktığından beri, önce üretim hattında ilk otomasyon sistemi ve entegre çip kullanımına geçildiği, son-ra Connected Enterprise ve Industry 4.0 sistemi devreye alındığı için; üretim endüstrisi hiçbir surette önemli yeniliklerden mah-rum kalmamıştır.Bu süre içinde, ortaya çıkan ve ömürleri kattıkları değerlerle orantılı olmak üzere; geçerliliklerini yitiren pek çok yeni fikir olmuştur. Ancak bazı teknolojiler zaman testinin karşısında başarıyla durmuş ve modern üretim ortamlarında halen gördüğümüz üzere; geçerliliklerini korumuşlardır. Günümüzde kullanımı oturmuş olan bu yeniliklerden biri de; kısa sürede ge-

leneksel şaft, zincir ve mekanik kam uygulamalarına karşı üstünlüğünü kanıtlamış olan elektronik kontrollü servo ve hareket çözümlerinin ti-cari anlamda geliştirilmesi ve piya-saya sunulmasıdır. Servo teknolo-jisinde ilk takdim edildiği günden beri; hız, yük, devinim ve hassaslık bakımından birçok değişiklik ve iyileştirme yapılmıştır. Öyle ki; bu sistemin şimdiki halinden çok daha ileriye götürülmesi artık neredeyse imkânsızdır.Yeni gelişmelerin sadece minör seviyede kazançlar sağladığı bu tür durumlarda, çoğu zaman mevcut olan konsept için yeni bir uygulamanın hayal edilmesi için bile bir vizyon gerekir ki; iTRAK® ürününün geliştirilmesi süreci de aynen bu şekilde olmuştur. iTRAK servo teknolojisinden esinlenir ve

onu MagLev treninin dayandığı ilkelerin esasına yakın bir ka-vramla birleştirir. Birden çok taşıyıcının düz ve kavisli yollarda birbirinden bağımsız kontrolünü sağlayan bir teknolojinin so-nucu ‘kısıtsız bir makinenin’ ortaya çıkmasıdır. Hem doğrusal hem de dönel hareketi bağımsız yer değişimi ile birleştiren bu yenilikçi yetkinlik, üretim hacmini artıran, bakım ihtiyacını azaltan ve makine büyüklüğünün küçülmesine yardımcı olan esnek ve tamamen entegre bir çözümdür.Hızla emsallerinin yerini alan bir teknoloji olarak anılan iTRAK, aslında son kullanıcılarına en az yüzde 50 oranında olmak üzere; verimlilik açısından yüksek kazanç sağlayan, üretim akışına ilişkin yepyeni bir düşünüş şeklidir. Özellikle makine ve teçhizat kurucuları iTRAK ile karşılaştıkları karmaşık durumları azaltıp daha yüksek performans kazanırken; son kullanıcılar da artan hız ve esneklik sayesinde verimlilik değerlerinde kayda değer bir artış elde edebilirler. Bütün bu kazanımlar, daha iyi bir op-timizasyon, güvenilirlik ve daha hızlı bir sistem kullanımı için; standartlaştırılmış bir platform üzerinden sunulur. Ürünün hız bağlamında kattığı en önemli değer, mekanik parçaların yer-ine manyetik alan kullanıldığı için; üretim hattının inanılmaz yüksek hızlarda hareket ederek sanal anlamda limitsiz olasılık alanı yaratmasını, dolayısıyla da, verimliliğin oldukça yüksek bir seviyeye ulaşılmasını sağlamasıdır. Mekanik bileşenlere ihtiyaç kalmaması ayrıca bakım giderlerinde de yadsınamaz bir düşüş

meydana getirir. iTRAK sisteminin modüler yapısı, çok sayıda farklı konfigürasyon imkanı yarattığı için; olağanüstü bir es-neklik sunar. Model tren rayı veya araba yarış yoluna oldukça benzer bir şekilde, iTRAK’in Kavisli ve Doğrusal modülleri, kısıtlı donanımı olanlar da dâhil olmak üzere; her uzunlukta veya her biçimde raylı sistem oluşturmak için bir arada kullanılabilir ve spe-sifik uygulama ihtiyaçlarına uyum-lanabilir. Yatay, dikey veya dikili vaziyette olmak üzere; üç farklı ory-antasyon seçeneği, sistem tasarımı için daha fazla esneklik sağlar.Operasyonlarda ise iTRAK, her bir taşıyıcı veya taşıyıcı setleri için hareket profilleri, değişken üretim koşumları ve ürün-leri ile eşleştirilmek üzere ko-layca programlanabildiği için; ayar geçişlerindeki duraksama zamanlarını da azaltır. Bu esneklik, birçok üreticiye istedikleri çevikliği sağlamanın yanı sıra, verim ve kârlılık üzerinde olumsuz bir etki yaratmadan, daha kısa süreli çalışma imkânı da verir. Aksine, bu-nun verimlilik üzerindeki etkisi, To-plam Mülkiyet Maliyeti (Total Cost of Ownership/TCO) büyük ölçüde azaldığı ve geri ödeme süreleri genelde sadece altı veya 24 ay arasında sona erdiği için; pozitiftir.

Fiziksel açıdan bakıldığında; iTRAK oldukça geniş bir ürün gamı ve uygulama alanı için uygun bir sistemdir. Aynı zamanda 0 ile 100+ kg aralığında değişen yüksek bir taşıma kapasitesi ve 0 ile 5 m/s arasında değişen yüksek bir hız aralığı sunar. Hijy-enik uygulamaların ve yıkama-temizlik işlemlerinin yer aldığı endüstrilerde de, IP65 seviyesinde bir koruma sağlar.Her ne kadar iTRAK teknik anlamda karmaşık bir ürün olsa da; yeni becerilerinin öğrenilmesi için makine mühendislerine ihtiyaç yoktur. Aslına bakılırsa; böyle güçlü bir çözüm için kullanılan programlama oldukça basittir. iTRAK, Studio 5000 Logix Designer™ yazılımı herhangi bir kontrol sistemine ente-gre edildikten sonra kullanmak suretiyle programlanabilir. Her bir taşıyıcı, Logix programında, makinede herhangi mekanik bir değişiklik gerektirmeksizin ürün ebatları ile hızda yapılacak değişiklik ve karmaşık sıralama ihtiyaçlarına cevap verebilecek bir sistem oluşturulması için standart komuta talimatlarından faydalanan bir “Sanal Hareket Ekseni” olarak görünür.Yiyecek ve içecek endüstrisinde ise iTRAK, çoklu uygulama-larda kullanım alanı bulmaktadır. Makinenin birinde bağımsız taşıyıcılar, poşetlerin dolum istasyonlarından ağızlarının kapatıldığı istasyonlara taşınması için kullanılır ve yüklerini

boşaltır boşaltmaz, başka bir poşet almak üzere çabucak karşıya geçerek, geriye, hattın başına dönerler. Bir makine op-eratörü, ürün ve poşet materyaline göre gerekli ayarları yapmak için; iTRAK programının daha fazla bekleme süresine gerek-sinim duyacağının bilincinde olarak; makinenin performansını

etkileyecek herhangi bir mekanik değişiklik yapmadan, sadece bir düğmeye dokunarak, dolum zamanı, poşet kapama zamanı, vb. gibi parametreleri değiştirebilir.

İlaç sektöründe uygulanan üstün yenilikçi uygulamalardan biri, iTRAK’ın bir kan testi makinesinde kullanılmasıdır. Burada her bir taşıyıcı farklı ölçülerdeki cam substrat kabını, yapılan testlere bağlı olmak üzere; farklı reaktif “baskı” istasyonları arasında taşır. iTRAK çözümü tüm olası baskı prosedürleri için sonsuz çeşitlilik gösterir. Ambalaj endüstrisinde ise; iTRAK aralıklarla gelen ürünlerin veya ambalajların sıraya sokulmasında rağbet görmüştür. iTRAK’ın burada üstlendiği işlev, basit bir şekilde ve giren malzemelerin rastgele gelişinden etkilenmeden, ambalajlı malları almak ve sonra dolu kartonu uzak bir lokasyona taşımaktır.Şirketler artık iTRAK sayesinde piyasadaki metrekare başına mümkün olan en yüksek verimliliği elde edebiliyorlar. Rock-well Automation bu alanda daha önce kullanılan donanımların yerine en kısa sürede hızı ve esnekliği artıran, dolayısıyla da, üretim randımanını herhangi bir mekanik tahrikli üretim hattının yapabileceğinden çok daha iyi seviyelere çıkarabilen bir yazılımı getirmiştir. Üretim akış hızı, geleneksel bir üretim bandında en yavaş işleme göre belirlenirken; iTRAK ile artık en hızlı olan işlem hızına göre ayarlanıyor.

iTRAK yeni bir verimlilik paradigması getiriyor

ENDÜSTRİ OTOMASYONENDÜSTRİ OTOMASYONDOSYA / Makine Emniyeti ve İş Güvenliği / Ürün DOSYA / Makine Emniyeti ve İş Güvenliği / Ürün

47

Rockwell / www.rockwellautomation.com

48 49

Kablo Pabucu Nedir?Endüstriyel terminolojiye göre “konektör” ya da “çapa” olarak da bilinen kablo pabuçları, birçok elektrikli uygulamalara doğrudan bağlantı yapılmasını sağlamak, bakım, tamirat, montaj ve demontaj işlemlerinde kolaylık sağlamak amacıyla tasarlanmış kablo aksesuarlarıdır. En yaygın örneği; motorlu araçların elektriksel aksamlarını beslemek için kullanılan akü bağlantı uygulamalarıdır.

Farklı boyutlarda kablo pabuçları

Kullanım Şekilleri

Kablo pabuçları, kalıcı bağlantı olması gereken ve di-rekt bağlantının uygulanmasının sakıncalı olduğu yerlerde kullanılırlar. Kullanım şekillerine göre, uygulama yöntemleri de değişkenlik gösterebilir. Bağlantısı yapılacak olan pabucun tipine göre lehim ya da kaynak

yapılır. Daha sonra pabucun bağlantı ucu, civata, vida ya da klips vasıtası ile tam eşleşen bir terminal ile bağlantı noktasına sıkıştırılarak bağlanır. Birçok ebatta ve farklı metal malzemeler ile üretilen pabuçlarda en sık kullanılan metal ise bakırdır. Çatal veya “U” şekilli pabuçlar, vida terminalleri için; kapalı ring veya “O” tipi pabuçlar civatalı uygulamalar için; pin veya yassı tutamaklı pabuçlar ise sıkıştırmalı ya da bıçak uçlu terminaller için kullanılırlar. Kablo pabuçları, daha kalın kesitli kabloyu daha küçük ebatta bir konektöre bağlayabildikleri için kablo boyutunu indirgemek için de kullanılırlar.

Kablo başlığı uygulamasında kullanılan bir pabuç tipi

Pabuç ve Kablo UyumuBir kablo tasarımının ilk ve aynı anda en önemli aşamalarından biri iletken tasarımıdır. İletkenlerin tasarımları için en yaygın standart IEC 60228’dir. Tasarımı yapılırken ve iletken seçilirken, iletkenin geometrik boyutu ve kesiti oldukça önemlidir; ancak en önemli parametre geometrik kesit değil, elektriksel kesittir. Bu da 200C’deki 1km uzunluk için verilen maksimum doğru akım iletken direnci ile sağlanır. Standartlar, elektriksel kesit için

maksimum iletken direnci şartını koyarken, geometrik kesit Tablo 1: TS EN 60228: 2007, Çizelge 2 için bir şart koymayıp, bilgi ve kılavuz olması için geometrik çap aralığı vermiştir. Türkiye’de kablo üreticilerinin iletkenler için “Türk Standardı” olarak kullandıkları standart, TS EN 60228:2007’dir. Örnek olarak; tek ve çok damarlı kablolar için Sınıf 2 örgülü iletkenlere ait maksimum iletken direnci ve minimum tel sayısı parame-treleri (Tablo 1’de) TS EN 60228:2007, Çizelge 2’de zorunlu olarak verilirken, ilgili kesitler için iletken çapları bilgi amaçlı olarak aynı standardın “Ek Bilgi” kısmındaki Çizelge C.2’de verilmiştir (Tablo 2).

Bu örnek, diğer dairesel iletkenler için de geçerlidir. TS EN 60228:2007 standardının ekler kısmındaki diğer iletken sınıflarına ait çap bilgilerini içeren tabloları görebilmemiz müm-kündür.

Prysmian Group Türkiye olarak yaptığımız kablo ve ilet-ken tasarımları hem standartların belirlediği “20 ⁰C’deki 1km uzunluk için verilen maksimum doğru akım iletken direnci” kriterine, hem de kılavuz olarak verilen “en büyük ve en küçük çap” sınırlarına uyum sağlamaktadır. Bununla birlikte pazardan gelen uygunsuzluklarla ilgili yorumlar ve tarafımıza yöneltilen sorulara ışık tutmak amacıyla üç farklı pabuç üreticisinden alınan dört farklı kesit için (35,50,70 ve 95 mm²) tasarlanmış kablo pabuçlarından, her birinden üçer adet olacak şekilde testler yapılmıştır. İletkenlerimizin, doğru üretilen her pabuç numunesi ve doğru sıkıştırma ile tam uyum sağladığı yaptığımız test sonuçlarında gözükmektedir. Yapılan bu çalışma, Tablo 3’te karşılaştırmalı olarak gösterilmiştir.

Uygun Olmayan Bağlantı Nedeniyle Oluşabilecek Sonuçlar

Bağlantısı yapılacak kablo ve pabuç malzemelerinin standartlara uygun olması gerekliliği tartışmaya açık bir konu olmadığı gibi, doğru klemensleme ve bağlantı şekli de kurulacak sistemin hem uzun ömürlülük açısından hem de can ve mal güvenliği açısından belki de en çok dikkat edilmesi gereken husustur. Doğru malzemelerin seçilmesi ve kullanılması durumunda dahi, yapılacak olan hatalı bağlantı sebebiyle, istenmeyen sonuçlarla karşılaşmak işten bile değildir. En çok yapılan hatalardan biri, aşırı sıkıştırmadır. Yapılan aşırı sıkıştırma işlemi ile bağlantı noktasındaki iletken ezilip zarar görebilir. Zaman içerisinde titreşim, bükülme vb sebeplerden dolayı tel kopmaları oluşabileceğinden, iletkenin elektriksel direnci yükselecektir. Buna bağlı olarak da, aşırı ısınma meydana gelebilir. Aşırı ısınma, kablo izolasyonununda kullanılan polimerik malzemenin limit değerlerini aşması durumun-da, polimerik malzemenin kimyasal özelliklerini bozup, yangınla sonuçlanabilir

ENDÜSTRİ OTOMASYONENDÜSTRİ OTOMASYONDOSYA / Makine Emniyeti ve İş Güvenliği / Makale DOSYA / Makine Emniyeti ve İş Güvenliği / Makale

GİRİŞBilindiği üzere, enerjiyi iletmek için kullanılan kabloların seçimi kadar, yapılan bağlantılarda doğru kablo aksesuarlarının seçimi ve kablo aksesuar uyumu hayati önem arz etmektedir. Birçok elektrikli uygulamalara doğrudan bağlantı yapılmasını sağlayan kablo pabuçlarını seçerken nelere dikkat edilmelidir?

Tablo 1: TS EN 60228: 2007, Çizelge 2 Tablo 2: TS EN 60228: 2007, Çizelge C.2

Tablo 3: Farklı pabuç üreticilerinin pabuç çapları ve TS EN 60228’deki iletken çapları

TS EN 60228: 2007, EK C

KABLO PABUCU ve KABLO UYUMUPrysmian Group Türkiye

Hataları önlemenin yolu ise, hidrolik sıkıştırma aparatı kullanmak ve aparat üreticisinin tavsiye ettiği periyot geç-meden kalibrasyonunu yaptırmaktır. Diğer bir hata ise, bağlantısı yapılacak kablonun iletken kesitine uygun pabu-cun seçilmemesidir.

Pabucun olması gerekenden büyük seçilmesi durumunda, pabuç ile kablo iletkeninin temas yüzeyi arasında istenilen seviyede bir birleşme olmayabilir. Bunun sonucunda ise, bağlantı noktasındaki boşluklarda oluşabilecek arklar ile yine polimerik malzemeye zarar verip, yangına sebebiyet verebilir. Bu tip durumların önüne geçmenin yolu; stan-dartlara uygun doğru malzemeleri seçip, doğru bağlantıyı

yapmaktır. Prysmian Group Türkiye olarak, toplumu ve kullanıcıları bilinçlendirmek adına yaptığımız çalışmaları paylaşmayı sürdürüyoruz. Unutmayalım ki yaptığımız çalışmalar ve kurduğumuz sistemler, bizden sonraki nesillere ışık tutacaktır.

Referanslar

1TS EN 60228 “Kablolar - Yalıtılmış kabloların iletkenleri”

DOSYA / Makine Emniyeti ve İş Güvenliği / Makale ENDÜSTRİ OTOMASYON

ÜRÜ

N V

E U

YGU

LAM

ALA

R

ÜRÜ

N V

E U

YGU

LAM

ALA

R


52 53

PLASTİK ENDÜSTRİSİNİN TERCİHİ LEWA

ÜRÜNLERİ

LEWA, plastik uygulamalarının çeşitli üretim aşamalarında size destek olacak pompa ve sistem-leri üretmektedir. Polietilen, polipropilen, poliüre-tan ve poliamid uygulamalarında başlıca çözüm ortağınızdır. Ayrıca katkı maddeleri, katalizör ve köpük yapıcı madde için dozajlama sistemlerini de temin etmektedir. Plastik endüstrisinde başta mum-lar, alev geciktiriciler ve yağlar olmak üzere tüm katkı madde uygulamaları konusunda çok özel bir uzmanlığa sahiptir. Plastik sektöründe LEWA ürün-lerinin kullanıldığı uygulamalardan bazıları şöyledir:

Plastik ekstrüderde şişirme elemanı (blowing agent) dozajlamaPolietilen üretimiKöpük yapıcı madde dozajlamaMelamin üretimiYüksek basınçlı temizlemede kimyasal dozajlamaPoliüretan üretimiKaprolaktam dozajlamaSilan dozajlama

Uygulama Alanları:

PLASTİK ENDÜSTRİSİNDE LEWA UYGULA-MALARI

1. Dozajlama uygulamaları:

2.Katkı maddesi dozajlama ve köpük yapıcı madde dozajlama:

3. Şişirici akışkan dozajlama (Karbondioksit, izobütan, vs.)

4. Alev geciktirici dozajlama

Modüler Seri Dozaj Pompası (Ecoflow Model)

Ekonomik Seri Diyaframlı Dozaj Pompası (Ecodos Model)

Orta Basınç Diyaframlı Dozaj Pompası (Ecosmart Model)

Mekatronik (Servo Motorlu) Diyaframlı Dozaj Pompası (Intellidrive Model)

Yüksek hassasiyetli dozaj pompaları ve yüksek performanslı proses pompaları konusunda dünya lideri olan LEWA, do-zajlama sistemleri ve paket üniteleri de üretmektedir. Has-sas, çevreye duyarlı ve tamamen sızdırmaz LEWA diyaframlı pompaları, dünya çapında birçok uygulamada her çeşit sıvının yüksek basınç değerlerinde güvenle dozajlanması ve transfer-inde kullanılmaktadır. LEWA marka ürünlerin Türkiye distribütörü ve satış sonrası hizmet sağlayıcısı METRANS’tır. Kurulduğu 1991 yılından beri kendi alanlarında dünya sıralamasının ilk basamaklarında yer alan üreticilerle çalışan METRANS’ın faaliyetleri, uygun ekipmanı belirlemek için mühendislik hizmetleri, pompa ve yedek parçaların yurtdışından temini, ihtiyaca göre montajı, işletmeye alınması, standart ürünler ve yedek parçaların stoku-nun tutulması ile satış sonrası servis ve bakımların yerine get-irilmesinden oluşmaktadır.

LEWA Ürün Programı:POMPALAR• Yüksek Basınç Diyaframlı/Pistonlu Dozaj Pompaları (Ecoflow Model)• API 674, API 675 Standartlarına Uygun Proses Pompaları• Yüksek Kapasiteli Proses Diyafram Pompaları• Orta Basınç Diyaframlı Dozaj Pompaları (Ecosmart Model)• Ekonomik Seri Diyaframlı Dozaj Pompaları (Ecodos Model)• Mekatronik (Servo Motorlu) Diyaframlı Dozaj Pompaları (Intellidrive Model)• Çok Düşük Kapasiteler İçin Diyaframlı Elektriksel/Solenoid Diyaframlı Dozaj Pompaları• Hijyenik Diyaframlı/Pistonlu Yüksek Basınç Dozaj Pompaları• Hijyenik Ekonomik Seri Diyaframlı Dozaj Pompaları

PAKET SİSTEMLER• Dozajlama Paket Sistemleri• Kokulandırma Paket SistemleriAksesuarlar:• CMS pompa durum görüntüleme sistemi• Diyafram arıza tespit düzeneği• Akış dengeleyici• Dahili elektriksel strok ayar mekanizması• Emniyet valfleri• Pislik tutucular• Basınç valfleri• Kütlesel akış ölçer

LEWA Pompalarının Teknik Özellikleri: • Modüler yapı• Hassas dozaj• Hermetik sızdırmazlık• Yüksek çalışma emniyeti• Minimum bakım gereksinimi• Diyafram hasar gördükten sonra da çalışmaya imkân tanıyan 4 katmanlı özel PTFE diyafram (Ecodos model)• Proses gereksinimlerine göre çeşitli diyafram, çek-valf ve kafa malzemeleri• Düzgün akışlı, yüksek hassasiyetli dozajlama• Hijyenik serilerde FDA, EHEDG, ASME BPE, VDMA 24432 sertifikasyonlarıLEWA Pompalarının Kullanıldığı Uygulamalardan Bazıları:• Antioksidan dozajlama• Asit dozajlaması• CO2 dozajlama• Gaz kokulandırma• Hidrazin dozajlama• Karbondioksit ekstraksiyonu • Katkı maddesi dozajlama• Kimyasal dozajlama• Korozyon inhibitör dozajlama• LPG dozajlama• Metanol enjeksiyon• XPS teknolojisi ile yalıtım malzemeleri üretimde DME, CO2, R152a (Freon) ve benzeri akışkanların transferi• Deterjan dozajlaması (Gıda ve Hijyen Uygulaması)• Jel dozajlaması (Gıda ve Hijyen Uygulaması)• Karbondioksit dozajlaması (Gıda ve Hijyen Uygulaması)• Konsantre dozajlaması (Gıda ve Hijyen Uygulaması)• Kromotografi (Gıda ve Hijyen Uygulaması)• Kültür dozajlaması (Gıda ve Hijyen Uygulaması)

PROSESE UYGUN ÖZEL ÇÖZÜMLER:DOZAJ POMPALARI ve PAKET SİSTEMLERİMETRANS / www.metrans.com.tr

ÜRÜ

N V

E U

YGU

LAM

ALA

RENDÜSTRİ OTOMASYON

54

Kimyasal Enjeksiyon Paketi

Gaz Kokulandırma ÜnitesiEcofoam Skid

ÜRÜ

N V

E U

YGU

LAM

ALA

R

ÜRÜ

N V

E U

YGU

LAM

ALA

R


56 57

■ Omron, kontrol panolarında alandan önemli ölçü-de tasarruf etmek üzere tasarlanan geniş bir kom-pakt kontrol komponent ürün ailesi seçenekleri sunuyor. Kompakt komponentlerin kullanılması, kontrol sistemle-rinde esneklik elde edilmesine yardımcı olur ve pano için-de gelecekte gerçekleştirilecek değişiklikler ve eklentiler için yer açılmasını kolaylaştırır.

Elde Edilen Avantajlar Nelerdir?• Pano boyutlarını %20'ye kadar küçültme• Minimum 6,2 mm genişliğe sahip ince tasarım• Maksimum 70 mm derinliğe sahip pano üstü komponentleriOmron’un yeni komponentlerinin kullanıldığı panolar, tipik uygulamalarda standart komponentlere göre %20'ye kadar daha küçük boyutludur. Bu da kontrol ekipman-

larının kapladığı alanın az olmasının son derece önemli olduğu modern üretim ortamlarında çok önemli bir avan-taj sağlar. Daha küçük kontrol panolarının sağladığı diğer

avantajlar arasında pano üretim maliyetlerinde ve panola-rın sahaya taşınma maliyetlerinde azalma yer almaktadır.

Omron hangi ürün grupları ile yardımcı oluyor?En yeni kompakt kontrol komponentleri, sadece 17,5 veya 22,5 mm genişliğinde son derece ince G9SE güvenlik röleleri ve sınıfının en küçüğü olmasına karşın kolay tak-çalıştır kurulum ve 10 yıla kadar pil ömrü sağlayan S8BA kesintisiz güç kaynaklarıyla (UPS'ler) birlikte sunulmakta-dır. Geniş kompakt kontrol ürünleri arasında maksimum 70 mm derinliğe sahip pano üstü kontrol cihazları ve çok çeşitli kompakt push butonlar ve indikatörler yer almaktadır. İnce endüstriyel röleler - G2RV serisi; 6,2 mm genişlikle alandan tasarruf sağlar. İnce tasarım, modülle-rin küçültülmesine ve G/Ç hatlarının sayısının artırılması-na olanak sağlar.Güvenlik röle üniteleri - G9SE serisi; İnce tasarım (17,5 mm ve 22,5 mm) montaj alanından tasarruf sağlar.Ölçüm ve İzleme Röleleri - K8AK/DS serisi; Genel DIN rayına montaj ve Dar pano alanları için kompakt iz düşümü.Kesintisiz Güç Kaynakları (UPS) - S8BA Serisi; Boyutu ve ağırlığı azaltmak ve kullanım ömrünü artırmak için Lithium iyon piller kullanılır.

Tüm kontrol ürünlerinin verilerine çevrimiçi veri portalı üzerinden ulaşmakKontrol panolarının boyutlarının küçültülmesine daha fazla yardımcı olmak amacıyla tüm kontrol ürünlerinin verilerine çevrimiçi veri portalı üzerinden ulaşılabilir. Bu portaldan edinilecek bilgiler, EPLAN ve Zuken E3 dahil olmak üzere önde gelen pano tasarımı yazılım paketlerine doğrudan aktarılabilmektedir. Bununla birlikte ana format-larda 2 boyutlu ve 3 boyutlu çizimler için CAD dosyaları mevcuttur. Bu sayede kontrol panolarının üzerindeki ala-nın kullanımı daha kolay bir şekilde ayarlanabilir.Günümüzde bilgisayarlar ve güçlü CAD/CAE yazılımları tasarımcıların işini önemli ölçüde kolaylaştırdığından switch kabini üretiminde vazgeçilmez araçlar haline geldi-ler. Ancak en iyi programlar bile kendilerine güç sağlayan veritabanlarıyla sınırlıdır. Ne yazık ki günümüzde genel yaklaşım, bir ürünün boyutlarını ve özelliklerini anlatan kullanım kılavuzları sağlamaktan öteye geçmiyor. Ancak pano bileşenlerimiz ve cihazlarımız için EPLAN ve Zuken eCAD verilerinin piyasaya sürülmesiyle artık yeni bir dönem başlıyor.Geliştiriciler, bir ürünle ilgili gerekli tüm verilerin elektro-nik formatta bulunduğu dijital veri kayıtlarını portalımız-dan indirebilir ve bu kayıtlarda bulunan çizimleri (parça verilerini), belgeleri vb. CAD/CAE programlarına sorun-suzca entegre edebilir. Bu özellik, zamandan tasarruf sağ-lar, hata oluşumunu engeller ve ürünün piyasaya çıkışını hızlandırır. EPLAN ve Zuken parça verilerinin yanı sıra, 2D ve 3D CAD dosyaları da CAD kütüphanemizden (http:// industrial.omron.eu/en/products/cad-library) indirilebilir.

Omron’dan Yeni Kompakt Bileşenlerle Esnek Pano Tasarım DesteğiOMRON / www.omron.com.tr

ÜRÜ

N V

E U

YGU

LAM

ALA


58

Nesnelerin Interneti (Internet of Things - IoT) ile nesnelerin de biz insanlar gibi kablolu ya da kablosuz olarak bir ağa erişip birbirleri arasında veri paylaşabileceği yeni bir dünyadan bahsediyoruz. İnsanların internet aracılığı ile birbirine bağlanmasını sağlayan dijital devrim, akıllı telefonların ve cihazların yaygınlaşmasıyla ikinci bir devrime doğru yol alıyor. Bu ikinci devrim ile sosyal yaşamdan endüstriye kadar birçok platformda yeni fırsat ve yatırımlar bizleri bekliyor. Bu devrim Nesnelerin Interneti, Büyük Data üzerinden data analizleri, uzaktan izleme ve mobil çözüm-ler gibi alanlarda ilerleyerek modern üretime çok büyük potan-siyel sunuyor. Rockwell Automation’ın ‘The Connected Enter-prise’ metodolojisi bu teknolojileri birleştirerek Endüstri 4.0’ı hayata geçirmenizi ve bugünün ve geleceğin market ihtiyaçlarını karşılamada çeviklik sağlayacak daha esnek, sürdürülebilir bir faaliyet göstermenizi sağlıyor.

The Connected Enterprise vizyonu operatörlerin (OT) üreti-mi yönetip geliştirmelerini destekler ve böylece endüstriyel süreçlerin daha karlı olmasını sağlar. Diğer yandan IT yöneti-cilerinin riski ve network karmaşıklığını azaltmalarına yardımcı olur. Böylece üretim ile ilgili doğru bilgiye kolay ulaşılmasını sağlar ve verimsizliği ortadan kaldırır.Bahsi geçen “nesnelerin” çoğu hali hazırda tesis tabanında zaten çalışmaktadır. Endüstriyel Ethernet kabiliyetine sahip işlemciler, I/O modülleri gibi geleneksel otomasyon ekipmanlarını, oper-atör panellerini, enstrümanları ve sürücüleri birbirine bağlar. Diğer Ethernet cihazlarının çok hızlı gelişimi de endüstriyel mimarinin dönüşümünün arkasındaki en önemli etkendir. Açık standartlı video kameralar, RFID okuyucular, dijital tabletler ve akıllı telefonları da içeren Ethernet kabiliyeti, tesis dışındaki ciha-

zlar ile tesisteki üretim ekipmanları arasındaki bağlantı ile üretim ve süreç operasyonlarında kalitenin, verimliliğin, güvenliğin ve emniyetin yeni üst seviyelerine ulaşmalarında yardımcı olur. Bu “nesneler” birbirleriyle otomatik olarak ve basitçe Endüstriyel Ethernet kabiliyeti sağlanmış bir ara yüz vasıtasıyla otomatik olarak konuşabilir mi?Cevap “hayır”. The Connected Enterprise cihazların birbirl-erini tanımasını sağlamanın ötesinde, daha çok cihazlar arasındaki iletişim ile ilgilidir. Bu yüzden, bu cihazlar için aynı veri formatlarını paylaşmak, standart açık Ethernet protokolünü desteklemek ve bilgi depolama ve işleme kabiliyetlerine sahip olmak gereklidir. Bu arada tüm bu cihazların, üretim ve işletme sistemleri için veriyi sağlayan temel bilgi kaynakları olarak hizmet verebilen akıllı cihazlar ile bağlantılı çalışması gerekir.Eğer tesisler birbirleri ile bağlantılı ise, tüm üretim zinciri görünür hale gelecektir. Bu, yalnızca kalite yönetimi ve ham-maddenin satın alınmasında anlamlı bir gelişim için yardımcı olmakla kalmaz aynı zamanda sizi müşterilerinizin ihtiyaçları hakkında bilgilendirir ve üretiminizi daha esnek ve kesinlikle yönetmenize yardımcı olur.

Örneğin;• Diyagnostik bilgilere ulaşarak problemi önceden haber ver-meyi (kestirimci) sağlayabilir ve öyleyse yalnızca tesisinizde neler olup bittiğini değil aynı zamanda olası sorunları da bilirsiniz,• Tesis dışı uzmanlar anlık mesajlaşma, ses ve video dahil çoklu medya veri akışını analiz ederek olası problemlerin azaltılmasına yardımcı olabilirsiniz,• İşletmenin içinde eldeki her dijital cihaz her sabit cihazın du-rumunu, personele gerçek zamanlı ve kullanılabilir bilgiye mobil erişim sağlayarak rapor edebilirsiniz,• Takılabilir sensörler ile işletmedeki her bir çalışanın nerede olduğunu izleyebilir ve böylece, örneğin yangın durumunda herkesin dışarı çıkmasını sağlayabilirsiniz,IP teknolojisi üstüne inşa edilmiş yukarıda adı geçen özellikler size, bu akıllı cihazlar arasındaki bağlantı üzerinden iyileştirilmiş üretkenlik ve kalitenin yanı sıra büyük bir ortak çalışma, kararlılık ve gelişmiş emniyet ve güvenlik elde etmeniz için yardımcı olabilir.Özetle; Rockwell Otomasyon’un The Connected Enterprise yapısı standart, güvenli networkler, pazara sunma sürelerini azaltan verimli ve güvenli ekipmanlar kullanırken, ekipman faydalarını ve iş gücü verimini arttırır. Uzun yıllar hem kendi tesislerinde hem de müşterilerinin tesislerinde edindiği te-crübesi ile sizin de bir Bağlantılı Kuruluş (Connected Enterprise) olmanıza yardımcı olmak için herkesten daha hazırdır.

NESNELERİN İNTERNETİ VE THE CONNECTED ENTERPRISE VİzYONUROCKWELL / www.rockwellautomation.com/tr

ÜRÜ

N V

E U

YGU

LAM

ALA

R

ÜRÜ

N V

E U

YGU

LAM

ALA

R


60 61

Elektrik tüketimi ve küresel emisyonlar açısından, dünya geceleri ışık kirliliği ve parlak-lıktan uyuyamıyor gibi görünmektedir . Güneş batarken her gün tahmini olarak 304 milyon so-kak lambası devreye girmekte ve 2025 yılına kadar bek-lenen 48 milyon ilave lamba ile alarm çanları çalmak-

tadır. Günümüzde aydınlatma sebebiyle her yıl üretilen CO2 emisyonlarının yaklaşık yüzde 6’sı, hemen hemen 2 milyar ton sera gazı üretilmektedir.

İklim Grubu (düşük karbon geleceği için çalışan ulusla-rarası bir organizasyon), bu eğilimi durdurmak için son zamanlarda LED sokak aydınlatmalarının dünya çapında

Yol aydınlatmalarında iklim değişimi

yaygınlaşması için teknik olmayan engelleri özetleyen bir rapor yayınladı. Belediyelerin dönüşüm için yeterli bütçeye sahip olmaması, aydınlatma ağlarının karmaşık yapısı ve yeni kurulan sistemlerde kullanılan LED aydın-latmalar ile yaşanan güvensizliğe sebep olan deneyimleri bu engeller arasında sayabiliriz.

Birçok engel siyasi yollarla çözülebilir iken, ABB LED ay-dınlatmaları yıldırımlar veya şebekedeki diğer güç dalga-lanmalarının zararlı etkilerinden koruyan düşük maliyetli kompakt bir parafudur ile güvenilirlik sorunlarını çözmek için önemli bir katkı yaptı.

Çift koruma elemanına sahip parafudur sokak lambası-nın enerjisi beslemesine bağlanarak, istenmeyen ani ge-rilim darbelerini toprağa deşarj ederek LED devresine zarar vermesini engeller. İki koruma elemanından biri ömrünün sonuna ulaşır ulaşmaz, diğeri devreye girer ve operatör için koruma cihazının yakın zamanda değişmesi gerektiğini gösterge üzerinden gösterir. Parafudur yeni-

lemek hızlı ve kolaydır, servis sürekliliği sağlayan bağ-lantı şemasına uyulduğu takdirde teknisyenin elektriği kesmesine bile gerek yoktur.

Güvenilirliği arttırmasının yanında, parafudurun yanın-da hareket algılayıcılar ve fotosel şalterlerle birlikte de kullanılabilir. Böylece aydınlık seviyesi ve ışık ihtiyacına göre otomatik olarak aydınlatma devreye girerek enerji tüketimi yönetimi yapılmış olur. Büyüyen bir kentleşmiş dünya nüfusuna rağmen, sokak aydınlatmalarının dönüşümü ile karbon emisyonları tek-nik olmayan engellerin kaldırılması ile azalmaya başlaya-caktır. İklim Grubu’nun raporuna göre dünya LED aydın-latma geçişini sağlarsa, küresel olarak her yıl İspanya ve Birleşik Krallık’ın toplam yıllık emisyonlarına eşdeğer olan 735 milyon ton’luk CO2 emisyonu tasarrufu sağlan-ması mümkündür(1). ABB ile LED aydınlatmaları gerilim darbelerinden koruyarak, dünyayı daha parlak bir gele-ceğe taşıyabiliriz.

ABB / new.abb.com/tr

ÜRÜ

N V

E U

YGU

LAM

ALA


62

Wilo’nun ıslak rotorlu sirkülasyon pompası Wilo-Yonos MAXO, yüksek verimli pompalar arasında ilk sıralarda geliyor. Kullanıcıların ihtiyaçları doğrultusunda geliştirilen ve sahip olduğu fonksiyonlarla pek çok kolaylık sunan Yonos MAXO, elektrik harcamalarında önemli oranda tasarruf sağlıyor.

Pompa sistemleri sektörünün öncü şirketi Wilo, modern dünyada müşterilerinin değişen ihtiyaçlarını karşılamak için yenilikçi teknolojiler üretiyor. Wilo’nun yenilikçi ürünlerinin en önemli örneklerinden biri olan Yonos MAXO, güçlü per-formans sağlayan teknolojiler ile enerji verimliliğini bir arada sunuyor.

Elektrik faturasında tasarruf Islak rotorlu sirkülasyon pompası Yonos MAXO, kendi per-formans segmentinde tek ve çift pompa modeli olarak ilk kez

P2=1300 Watt’lık nominal motor gücüyle piya-saya sürüldü. Yonos MAXO’da kullanılan yük-sek verimlilik teknolojisi sayesinde, konutlarda ve ticari binalardaki daha büyük ısıtma sistem-lerinde, regülasyonsuz pompalara göre %80’e varan elektrik tasarrufu sağlanabiliyor. Yonos MAXO bu tasarrufu, pompa gücünün güncel ısı ihtiyacına göre sürekli biçimde uyarlanmasını sağlayan otomatik regülasyon sistemi ile yapa-biliyor.

Kurulum ve kullanış kolaylığıMüşterilerin ihtiyaçları ve beklentileri doğrultusunda geliştirilen Yonos MAXO, kompakt tasarımı sayesinde kolayca monte edilerek yerden de tasarruf sağlıyor. Müşteriler kurulumun yanı sıra işletme aşamasında da avantajlar kazanıyor. Sökülebilir Wilo fişi hızlı ve rahat bir elektrik bağlantısı sağlarken, “kırmızı düğme teknolojisi” ile pompa kolay bir şekilde kumanda edilebiliyor. Hedef pom-palama yüksekliğini ayarlama işlemi, tesisatçı tarafından bir düğmeye basılarak rahatlıkla gerçekleştirilebiliyor. Regülasyon türleri olarak Wilo pompaları, yerden ısıtmalı sistemler için sabit fark basıncı ve radyatörler için değişken fark basıncı sunuyor.

LED ekranlı fonksiyonel donanım Yonos MAXO pompasının LED ekranları okunabilirlik ve kullanışlılık anlamında kolaylık sağlıyor. Kullanıcılar hedef basma yüksekliği, devir sayısı kademeleri ve hata kodlarını görebiliyor. Wilo’nun bu ürününde ek güvenlik özellikleri de bulunuyor. Yonos MAXO’da standart olarak entegre edilmiş olan motor koruması, pompayı her kumanda durumunda aşırı sıcaklık, aşırı akım ve blokaja karşı koruyor. Ayrıca sistem, bir arıza bildirim işleviyle güvence altına alınıyor. Opsiyonel olarak tekil pompalarda aksesuar şeklinde te-min edilebilen ısı yalıtım ceketleri, pompa gövdesi üzeri-nden olan ısı kaybını azaltarak verimliliği daha da artırıyor.

Wilo, yüksek performanslı ve verimli ürünlerinin yanı sıra, gelişmiş servis ağı ve sunduğu çözümlerle pompa sistemleri sektörünün gelişimine öncülük yapmaya devam edecek.

WILO-YONOS MAXO GÜÇLÜ PERFORMANS ILE YÜKSEK ENERjI VERIMLILIĞINI

BIR ARADA SUNUYOR WILO / www.wilo.com.tr

ÜRÜ

N V

E U

YGU

LAM

ALA

R

ÜRÜ

N V

E U

YGU

LAM

ALA

R


64 65

%100 temiz kesim hassas kesim kendi standartlarını belirliyor

Kompleks parçaların seri üretiminde uygun maliyet ve hassa-siyet - hassas kesim kullanıcılara çeşitli faydalar sunuyor. Bu proses, çok sayıda kuruluma hazır çok-işlevli parçaların üretile-bilmesiyle yeni teknik yaklaşımlar yaratıyor ve maliyet verimlili-ğini maksimize etmek için yeni yöntemler öneriyor. Parçaların geometrisine ve karışıklığına ilişkin çok yönlülüğü ve ardından gelen işlemlerin sayısını azaltma yaklaşımı teknolojiyi çeşitli hu-suslardan oldukça ilgi çekici hale getiriyor.

Hassas kesim yaklaşık 15 mm’ye kadar kalınlıkta metal iş par-çalarının kesilme sürecidir. Bu üretim sürecinin en önemli özel-liklerinden birisi temiz-kesilmiş yüzeye sahip olan yırtılma veyaçatlak içermeyen ve ekstra bitim işlemi gerektirmeyen parçalar üretebilmesidir. Basit ve geleneksel metodlarla kesilmiş par-çaların yüzeylerinin sadece üçte birinde temiz kesim yapılırken geri kalan kısmında kopma meydana gelir. Bundan farklı olarak hassas kesim ile birlikte, malzeme kalınlığının yüzde 100’ü temiz kesilmektedir. Kuruluma hazır hassas bir parça üretmek için sa-dece bir hassas kesim presi ve buna uygun bir kalıp yeterlidir. Parçalar dakikada 200 vuruşa kadar çıkan yüksek vuruş hızları ile ve güvenilir tekrarlama hassasiyeti ve ekonomik birim fiyatı ile üretilir. Üç kuvvetin hassas etkileşiminin hassas kesimin ka-litesi ve performansı üzerinde önemli bir etkisi vardır. Prosesin başlangıcında, aktif kuvvetler V-Tırnak kuvveti ile karşı kuvvettir. V-Tırnak kuvveti, dişli V şeklinde bir tırnağı malzemenin içine bastırırken karşı kuvvet sac levha şeridini zımbaya bastırır. Hatta kesim prosesi başlamadan önce, malzeme sıkı bir şekilde her iki kesme kenarlarından kelepçelenir. Ardından üçüncü kuvvet olan kesme kuvveti uygulanır, parça kelepçeliyken kesim işlemi ger-

çekleştirilir. Günümüzde, Feintool hassas kesim teknolojisinde li-derdir ve hassas kesim presleri ve yan ekipmanlardan uygun ka-lıplara kadar tüm hassas kesim sürecinde bütün hassas kesmeprosesini sunan tek global tedarikçidir (tüm çözüm tek bir üreti-ciden). Parça tasarımı, prototip çalışması, mühendislik ve kalıp tasarımı başka bir odak alanını temsil eder.

Kesim geometrisinde çok daha kompleks yeni bir seviyeParçaların yapıldığı malzemelerin şekillendirilebilirliği, kalınlığı ve kalıpların kesme elemanlarının dayanabileceği maksimum yük genellikle kesimin potansiyel geometrisini sınırlayan için ana sorumlulardır. Ancak, kalıp malzemeleri alanındaki devam eden gelişmeler ve kesme süreçlerinin tasarlanmasına yönelik akıllı fikirler birleşince hassas kesim kapsamının büyük ölçüde geniş-lemesine yardımcı olmaktadır. Hassas girme dişleri içeren araba koltuk ayarlayıcı parçalar bu konuda mevcut bir örnektir. Dişin boyutu yaklaşık olarak 0.3 ve 0.5 modül boyutuna eşit olmakta-dır ve bu da malzeme kalınlığı karşısında 3 ve 6 mm arasına denkgelmektedir.

Üretimde hızlı ve büyük artışlarAynı zamanda potansiyel üretimlerde de büyük gelişim kayde-dilmiştir. Gelişmeler sadece her bir zaman birimindeki maksi-mum vuruş sayısına etki etmekle kalmamış aynı zamanda bütün üretim sisteminin kesintisiz çalışma süresine katkı sağlamıştır. Feintool öncelikle uygun servo presleri geliştirerek ilerlemeler kaydetmiştir. Araba kapı kiliti parçalarının üretimi bu konudaörnek olarak verilebilir. Toplam 450 tonluk güç uygulayan tek bir vuruşta, malzeme rulo şeritten ortalama dakikada 100 vu-ruş döngü hızıyla dört kilit pimi bloğu aynı anda kesilebilir. Çok daha karmaşık parçalarKompleks üç boyutlu parçalar geliştirilen yenilikler arasında başka bir odaklanılan konudur. Bunların üretilmesi için mevcut pres kalıp alanlarının arttırılmasını gerektirmektedir. Farklı bir yaklaşım ise mevcut geometrileri ve kuvvetleri daha etkin bir şekilde kullanmaktır. Bir bölgede tek ve aynı adım içerisinde

başarılı prosesler üretmek için çok işlemli makine kuvvetleri-ni kullanan multi fonksiyonel kalıp aşamaları yer almaktadır.

Ardından gelen proseslerle entegrasyonuHassas kesimden sonra gelen ard işlemlerin ana proses ile en-tegrasyonu konusunda da benzer bir düzen ortaya çıkmaktadır. Tipik bir örnek olarak takip eden bir bükme prosesi sayesindehassas kesim ile (çapak alma dahil) ardından gelen düz parçaların çapağının alınma işleminin kombine edilmesinden bahsedilebilir. Çeşitli proses aşamalarının tek bir kalıp üzerinde birleştirilmesi parça üretimini daha hızlı ve daha ekonomik hale getirir. Buna ek olarak, tekrar taşlama işlemleri arasında kalıpların çalışma ömrü büyük ölçüde artmaktadır.

Azaltılmış malzeme kullanımıMalzeme değerlidir ve genellikle her bir parça için birim maliyeti-nin %50’sinden fazlasını oluşturmaktadır. Sonuç olarak, hassas kesimi yapılan çizgilerin dışındaki hurda köprüsünün genişliği ve ana rulo şeritte yardımcı işlevler için gereken alanın mümkün ol-duğunca azaltılması gerekmektedir. Başarının sırrı planlama aşa-masının başlangıcında bulunabilir. En iyi sonuçlar, diğer bir de-yişle malzeme ve dolayısıyla masraflarda tasarruf etmek, sadece parça tasarımı, malzeme ve kalıp tasarımı arasındaki etkileşimin erkenden gözden geçirilmesi ile elde edilebilir.Resim 1: Geleneksel kesim ve hassas kesim arasındaki fark: Ba-sit ve geleneksel kesimli parçalarda sadece yüzeylerinin üçte biri üzerinde temiz kesilmiştir ve kalan kısmı kopmuştur.Hassas kesim ile birlikte, malzeme kalınlığının yüzde 100’ü temiz kesilmiştir.

Resim 2: Servomekanik hassas kesim presi XFT1500speed ile birlikte, Fein-tool önemli bir dönüm noktasına ulaşmıştır: İlk defa bir hassas kesim presi dakikada 200 vuruş gerçekleştirebilmektedir.

Resim 3: Kalıp malzemeleri alanındaki devam eden gelişmeler ve kesim süreçlerinin tasarlanmasına yönelik akıllı fikirler hassas kesimin kapsamının büyük ölçüde genişlemesine yardımcı olmaktadır.

Resim 4: Hassas kesim sürecinin ardından kuruluma hazır: hassas geçirme dişleri olan araba koltuk ayarlayıcı parçaları.

FEINTOL / www.feintool.com

ÜRÜ

N V

E U

YGU

LAM

ALA

R

ÜRÜ

N V

E U

YGU

LAM

ALA

R


66 67

Güneş Enerjisi Tesislerini CMS Sistemi ile İzlemenin Faydaları

Emerson’ın yeni enerji tasarrufu uygulaması şirketlerin harcamalarını azaltıyor

■ Yenilenebilir enerji tesislerinde kullanılan izleme, çok çeşitli ihtiyaçlar için kullanılır, esas olarak üretimin iz-lenmesi ile ilgili olmak üzere, örneğin emniyet gibi diğer ihtiyaçlar için de önemlidir.Bu makalede şebeke ölçeğinde güneş enerjisi santrali referans olarak alınmıştır.

Dize kutusu / dize birleştirici kutusu:Paneller güneş ışınlarını absorbe ettiği sürece güneş pa-nelleri enerji üretimi yapmaktadır. Bunun anlamı, eğer herhangi birşey panellere ışınların ulaşmasını engelli-yorsa, enerji üretmek mümkün olmayacaktır. Engeller çok farklı şeyler olabilir. Bazılarını ortadan kaldırmak mümkün değildir (genellikle geçici olanlar), örneğin gece karanlığı, bulutlar, kuşlar, uçaklar ve diğerleri.

Yapraklar, kuş dışkısı, kar ve daha fazlası gibi diğer et-kenler ortadan kaldırabilir. Güneş enerjisi tesislerinin bü-yüklüğü nedeniyle makul bir süre içinde tüm panellerin etrafında yürüyerek kontrol etmek mümkün değildir. Bu nedenle her dizeyi uzaktan izleyerek, paneller üzerindeki gölgeleme durumunda veya örneğin kopuk bir kablo gibi diğer kesintiler durumunda hemen haberdar olunabilir.

Farklı dizeleri izleyerek bunların verimliliğini karşılaştır-mak mümkündür. Bir dizenin ne kadar verimli olduğunu veya değişen dize davranışını bulmak için izlenecek ana parametre akımdır. Her bir dizenin DC akımlarını ölçe-rek olumsuz etkileyen faktörler erken bir aşamada tespit edilerek, güneş enerjisi santralinin performansı arttırıla-bilir. İzleme cihazı genellikle dize kutusuna monte edi-lir. Dize kutuları yaygın olarak DC panolar, birleştiriciler veya bağlantı kutuları olarak da adlandırılır, aşırı akım ve aşırı gerilimlerde korumak ve hata durumunda devre-yi kesmeye izin verirler. Devre kesiciler, kartuş sigorta taşıyıcılar, parafudurlar ve yük ayırıcılar gibi koruma ci-

hazları içerirler. Çoğunlukla şebeke ölçekli projelerde, bu dize kutuları, koruma, performans ve verimlilik ile ilgili farklı izlemeleri gerçekleştirmek için izleme sistemleri ile donatılmıştır.

ABB’nin İzleme Sistemi:ABB dize izleme çözümü; güvenlik, güvenilirlik, esnek-lik ve güneş enerjisi tesislerindede tam değer zinciri verimliliğinin elde edilmesini sağlar. Bağımsız dizelerin akımlarının karşılaştırılması ve analiz edilmesini sağlar. Böylece hassas ve güvenilir bir şekilde güneş enerjisi üretiminin izlenmesini sağlar. Enerji tesisinde en üst dü-zeyde güvenliği garanti eder ve hatalı dizelerin en kısa sürede kesilerek, modüllerin en üst düzeyde korunması-nın sağlanmasına yardımcı olur.

Güvenlik- Dizelerdeki hataların hassas ölçümü ve tespitinin ya-pılması- Parafudurların ömür sonlarının izlenerek, darbe akım-larına karşı kesintisiz koruma sağlanması- Dize akımların ölçülmesi ve dolayısıyla her bir birleşti-rici kutusundaki enerji üretiminin ölçümü- Aşırı ısınmaların ve yaşlanmış panellerin kolay tespiti-nin yapılması- Panellerin ve tüm santralin güvenliğinin arttırılması

Verimlilik- Nem, yapraklar, ve kar gibi gölge etkenlerinin tespiti- Duruş sürelerini kısaltarak, izleme sistemi sayesinde üretkenliğin arttırılması- Her dizenin üretiminin ölçülmesi ve dolayısıyla her birleştiricinin çıkışlarının analiz edilerek verimliliğinin arttırılması

ABB / new.abb.com/tr

EMERSON / www.emerson.com

Görsel 2-Birleştirici kutu içerisinde CMS akım ölçüm sisteminin uygulanması

Görsel 1-Şebeke ölçeğindeki güneş enerjisi tesisinin genel sistem yapısı

Enerji tasarrufunu teşvik etme konusunda uzun bir geçmişe sahip olan Emerson Industrial Automation enerji harcamala-rını düşürmek için tasarlanmış teknolojik çözüm ve hizmetlere büyük yatırımlar yapmış bir kuruluş. Emerson bu alandaki uz-manlığına dayanarak şimdi de »Energy Saving Advisor - ESA» Enerji Tasarrufu Danışmanı´nı sunuyor. Yeni bir mobil uygulama olan Danışman, şirketlere yüksek performanslı sürücü çözümleri kullanarak uygulamalarında gerçekleştirilebilecek enerji tasarru-funu hesaplama fırsatı veriyor. Kolaylıkla kullanılabilen ve yüksek derecede kesin ve etkileşimli olan Enerji Tasarrufu Danışmanı, ister sabit, ister de değişken hızlı olsun ve ister asenkron, ister de sabit mıknatıslı senkron teknolojiyle çalışsın, motor uygulamala-rında Emerson´ın yüksek etkinlikli sürücü çözümleri kullanılarak elde edilmesi olası maliyet tasarrufunun saptanmasını ve hızla değerlendirilmesini mümkün kılıyor.Tek başına motora ya da değişken hızlı bir sürücünün katkısı-na ek olarak Enerji Tasarrufu Danışmanı (ESA), mekanik ya da elektronik denetleme sistemi de dâhil olmak üzere, motorlu uy-

gulamayı motordan şebekeye kadar bir bütün olarak ele alıyor.Enerji Tasarrufu Danışmanı (ESA) çok kolay ve hızlı bir şekilde simülasyonlar oluşturarak mevcut ekipmanı değişik müşteri se-naryolarıyla karşılaştırıyor ve böylelikle en geçerli çözümlemeyi elde edip enerji optimizasyonu gerekliliğini karşılıyor. İlgili uygu-lamaya ilişkin olası tasarruf derhal hesaplanıp görsel bir özet ola-rak veriliyor. Simülasyonun bir dökümünü ve elde edilen sonuç-ları içeren ayrıntılı bir rapor sonradan e-postayla gönderilebiliyor. Enerji Tasarrufu Danışmanı (ESA) simülasyonun sonuçlarını daha derinlemesine bir çözümleme için doğrudan Emerson´ın enerji optimizasyonu uzmanlarına da iletebiliyor. Uzmanlar da, ilgili uygulama için en iyi performans gösteren sürücü sistemini seçerek bir cihaz ya da sürece ilişkin genel enerji optimizasyonu yaklaşımının benimsenmesini önerebiliyor. Emerson´ın uzman-ları, şirketlerin yatırımdan alınacak karşılık ya da toplam kullanım maliyeti açısından hedeflerine bağlı olarak, en iyi seçenekleri önerebiliyor ve böylelikle yatırımların performansının iyileştiril-mesine katkıları oluyor.

ÜRÜ

NLE

R

ÜRÜ

NLE

R


70 71

IPC'lerinizi ve kontrolörlerinizi koruyun: Omron’dan S8BA kesintisiz güç kaynağı serisi

Parker İnvetörleri, EV Hızlı Şarj Geliştirme Projesinde Yakıt Enerjisi Depolamaya Yardımcı Oluyor

■ Omron, endüstriyel bilgisayarların (IPC’ler) ve fabrika otomasyon kontrolörlerinin anlık gerilim düşmeleri ve elektrik kesintilerine karşı korunması için ideal bir önlem olan, DIN ray montajlı bir DC-DC kesintisiz güç kaynağı (UPS) serisi S8BA’yı sundu.

UPS bir elektrik kesintisi sırasında kontrolörün çökmesi ve verilerin kaybedilmesi ile, değerli verileri kaydederek kontrolörü düzgün bir şekilde kapatabilmek için gereken süreye sahip olunması arasındaki fark anlamına gelebilir.

Kompakt, hafif ve uzun ömürlüPano boyutlarının küçültülmesi, şu günlerde önem arz eden bir konudur ve S8BA’nın tasarlanması sırasında Omron mühendisleri net bir şekilde bu konuya odaklan-mış. Önceden, bir UPS genellikle hacimli bir parçaydı ve bu sebeple genellikle panonun tabanına monte edilme-si gerekirdi. Çünkü aşırı büyük ve ağır olduğu için DIN

rayına rahatça yerleştirilemezdi.Lityum iyon aküleri sayesinde yeni S8BA hafif (120W modeli sadece 800g) ve kompakttır. Yani kolayca standart bir DIN rayına monte edi-lerek değerli pano alanından tasar-ruf sağlayabilir.

Piyasadaki çoğu UPS’te kullanılan geleneksel kurşun (Pb) piller ile karşılaştırıldığında, lityum iyon akülerin kullanılması S8BA’nın iki kat daha uzun ömre sahip olmasını sağlamıştır (tahmini kullanım ömrü 10 yıla ulaşır).

Kolay montaj ve çoklu haberleşme bağlantıları S8BA’nın G/Ç arayüzü için yeni bastırmalı terminal bloğu,

cihaza zahmetsizce kabloların bağlanmasını sağlar. Ay-rıca S8BA, gelişmiş bir haberleşme arayüzleriyle (USB, RS-232C) donatılmıştır ve çeşitli IPC’ler ve fabrika oto-masyon kontrolörleriyle uyumu sağlayan G/Ç sinyalleri sunar.

Kontrol ekipmanlarınız için kesintisiz güçAnlık gerilim düşmesi veya elektrik kesintisi sırasında S8BA, garantili bir süre boyunca 24 V DC elektrik kay-nağına yedekleme sağlayarak, hiçbir veriyi kaybetmeden sistemin düzgün bir şekilde kapatılmasını ve kontrolör-lerin çökmesinin önlemesini sağlar. Ayrıca güvenli ve kararlı bir güç beslemesinin tekrar sağlanması için ope-ratöre gereken süreyi verir.Çalışırken aküleri değiştirilebilir! Böylece, aküler de-ğiştirilirken bile korunan ekipmanlar için kesintisiz güç sağlanır.

■ Elektrikli araçlar için hızlı şarj cihazlarının kurulumun-daki engelleri azaltan modüler enerji depolama sistemi yaratma projesi, hareket ve kontrol teknoljilerinde dünya lideri Parker’ın sağladığı invertör teknolojisinden fayda-lanıyor. Future Transport Systems ve alt kuruluşu olan enerji depolama teknolojilerinde dünya lideri Connected Energy’nin Parker’la beraber önderliğini yaptığı projeye, aynı zamanda Avrupa’da bir otomotiv OEM devi olan Renault ve global bir stratejik, teknik ve çevresel danış-manlık firması olan Ricardo da dahil olmuştur. Hızlı şarj etmenin, elektrikli araçların yaygınlaşmasında ana etkenlerden biri olduğu bir gerçek. Fakat, şarj etme miktarları arttıkça ve talebi karşılamak için sistem grup-ları kurulmaya devam ettikçe, gelişmenin önündeki en büyük engel bölgesel elektrik şebekesi altyapısı olmaya başlıyor. Buna bağlı olarak, Connected Energy ve ortak-ları, Parker’la beraber, E-STOR serisi enerji depolama sistemlerini ortaya çıkarmaya koyuldu. Başarılı bir ortaklığın ürünü olan bu modüler, bağım-

sız, genişletilebilir ve taşına-bilir cihazlar, plug-in araç hızlı şarj altyapısı kurulumundaki elektrik ağlarının yükseltilmesi ihtiyacını karşılamayla ilgili so-runlara cevaben geliştirilmiştir. Uzaktan yönetilen bir çözüm olarak E-STOR, elektrik ağı altyapısı yükseltmelerine daha hızlı, düşük maliyetli ve daha esnek bir alternatif sunmakla beraber ticari ve entegrasonla alakalı birçok avantajı da bera-berinde getiriyor.

Connected Energy’nin E-STOR 50 ve E-STOR 100 modelle-ri serinin ilk ürünleri olarak;

etkinliği kanıtlanmış Li-ion, Second Life (ikinci ömür) otomotiv pil teknolojisi, yüksek verimlilikte güç çevrimi, ve son teknoloji gözlemleme sistemlerini kullanmakta. Tipik olarak 50kW/50kWh nominal güçte modüller ola-rak tedarik edilen dahili yönetim sistemi, gerçek zamanlı olarak tamamlayıcı ürün ve parametrelere göre enerji depolama optimizasyonu sağlıyor. Dahası; sistem, de-taylı teknik ve operasyonel raporlama, uzaktan tesis yönetimi, gözlemleme ve kontrolüne imkan veriyor. Ay-rıca daha geniş bir ürün portfolyosunun parçası olarak yapılandırılabiliyor ve varolan bina yönetim sistemlerine entegre edilebiliyor. Sistem modüler piller ve dahili pil yönetim sistemleri, çift yönlü pil şarjı, izolasyon çeviricisi, güç kontrol mo-dülü, AC/DC koruması, HMI, router ve iletişim arayüzü içermektedir. Tesise montajı tamamlanmış şekilde direkt olarak teslim edilir ve kurulum için çok az hazırlığa ihti-yaç duyulur.

OMRON / www.omron.com.tr PARKER / www.parker.com.tr

Sürdürülebilirliğin teşvikçisi elektrikli araç pillerinden istifade eden benzersiz bir proje

ÜRÜ

NLE


72

Sıkma Teknolojisi ve Tutucu Sistemler yetkin lideri SCHUNK’tan hızlı çene değiştirme aynaları, fonksiyonları sayesinde çok hızlı bir şekilde kendilerini amorti etmekte-dirler. SCHUNK ROTA THW plus serisi, aynaların başarı-sından sonra bir aile şirketi olan SCHUNK hızlı çene değiş-tirme prensibini, kısa stroklu pistonlar ile CNC aynalarına aktarmaktadır. Global SCHUNK ROTA NCX güç aynaları; geleneksel, çabuk değiştirmesiz uzakdoğu aynaları ile ma-kinada herhangi bir değişiklik yapmadan ve adaptör ihtiyacı olmadan, kolay bir şekilde birebir dönüştürülebilir. Bu, set-up için harcanan eforu yüzde seksen oranında düşürür ve

üretken makina çalışma süresini uzatır. 60 saniye içerisinde yeni bir çene seti 0.02 mm tekrarlanabilirlik hassasiyeti ile takılır. ROTA NCX, hassas işleme ve hacimsel talaş kaldırma için uygundur. Maksimum operasyon güvenliğini sağlamak için, çene kitleme sistemi ve çene kontrol sistemi ile donatıl-mıştır. Bağımsız ana çene sistemine bağlı olarak, henüz hızlı çene değiştirmeli ayna ile çalışmamış kullanıcılar için olduk-ça ilginçtir. Global SCHUNK ROTA NCX ayna; 165, 215, 260 ve 315 çaplarında 53mm’den 106mm’ye açık göbek çapı ve 55’den 155 kN’a sıkma kuvveti ile satışa çıkacaktır. İçten ve dıştan sıkma için kullanılabilirdir.

SCHUNK’tan kısa çalışma pistonlu aynalar için hızlı-değiştirme aynası

SCHUNK / www.tr.schunk.com

ÜRÜ

NLE

R

ÜRÜ

NLE

R


74 75

Akıllı üretim çağında gerçek zamanlı üretim bilgileri ve verileri giderek daha da önemli bir hale gelirken, maki-ne üreticileri ve son kullanıcılar bu bilgileri en iyi şekil-de toplamalarına, düzenlemelerine, yorumlamalarına ve sunmalarına yardımcı olan stratejileri nasıl geliştirebilir?

Üretim endüstrisinin tarihi, tıpkı dünya tarihi gibi, düzgün bir şekilde çağlara ayrılabilir; ilk gerçek çağdaş çağ sanayi devrimindeki seri üretimi, Henry Ford ve onun üretim hattı kavramını izlemiştir. O zamandan bu yana, birçok farklı kav-ram gelip gitmiş ya da gelip kalmış ve en başarılı olanları es-kilerini geride bırakarak, endüstrinin geleceğini tanımlamaya yardımcı olmuştur.

Yakın geçmişe bakacak olursak ve hatta geleceği de düşü-nürsek, yaygın olarak akıllı üretim çağı dediğimiz dönemin ortasında olduğumuzu söylemek yanlış olmayacaktır. Bu çağda üretim ve proses verilerini toplamak, deşifre etmek, düzenlemek ve paylaşmak hiç olmadığı kadar önemli bir hale gelmiştir.

Akıllı üretimin arkasındaki tüm değer-ler, sistemsel bilgiler, teknoloji ve insan becerisinin, makine üreticileri ve kulla-nıcılarını hiç olmadığı kadar global olan piyasada rekabetçi kılacak daha hızlı bir devrim ve değişimi beraberinde getir-mek üzere bir araya gelmesidir. Veri-lere gerçek zamanlı erişim sayesinde, şirketler daha esnek, daha çevik, daha sürdürülebilir ve daha karlı olabilir. Akıllı üretimin anahtarı, bu verileri top-lamaya, kontrol etmeye ve sunmaya yardımcı olan omurga ve hizmetlerdir. Birçok şirket üretim operasyonların-daki bilişim çözümlerinin ofis alanında kullanılanlarla bağdaşabilir olmama-sı sorunuyla karşılaşmaktadır. Akıllı üretimin arkasındaki öğelerin büyük bir çoğunluğunu ise ofis alanı barındır-maktadır. İletişim uyumsuzluğunu aynı tedarikçiye ait, daha güçlü ya da güç-

süz istikrarlı muadilleyile aynı operasyon, iletişim ve geliş-tirme ortamını paylaşmayan ve daha zor öğrenilen, daha az tanımlanmış yöntemleri ve değişim zamanı geldiğinde daha yüksek harcamalara neden olan bazı üretim çözümleri arttır-maktadır. Akıllı üretimin geleceğin yolu olduğunu dönemin ilk aşamasından önce fark eden Rockwell Automation, en-tegre mimari kavramını geliştirmiştir. Integrated Architectu-re (Entegre Mimari) esnek ve ölçeklendirilebilir otomasyon, hareket, güvenlik ve proses çözümlerinin temelini teşkil et-mek üzere oluşturulmuştur.

Temel özellikleri şunları içermektedir: Bir dizi otomasyon uy-gulamasına uygun olacak işlevsellik ve ölçeklendirilebilirlik; tek IT dostu iletişim ve kontrol ağı olan EtherNet/IP; gerçek zamanlı eyleme dönüştürülebilir bilgi sağlama ve bilgi enteg-rasyonu. Bunların tümü bilgi, teknoloji ve insan becerisini bir araya getirme olan akıllı üretim ruhuna işaret etmektedir.Bu tür bir entegre işlevselliğin bir otomasyon şirketinin ürün yelpazesinin güçlü öğeleriyle kısıtlanması için bir ne-

den olmadığını çoğu kişi fark etmemektedir. Bir gözümüz entegrasyonda, bir gözümüz ölçeklendirilebilir çözümlerde olduğunda, Rockwell Automation daha küçük uygulamalar için Integrated Architecture portföyünü Allen-Bradley Com-pactLogix programlanabilir otomasyon kontrolörleri (PACs), kompakt Kinetix servo sürücüler, ölçeklendirilebilir I/O, Po-werFlex sürücüler ve çok yönlü PanelView Plus 6 operatör panel ve yazılım araçlarıyla önemli ölçüde genişletmiştir.

Rockwell Automation ControlLogix L7 prosesörünü Com-pactLogix ailesine katarak, değer odaklı makine üreticilerine EtherNet/IP üzerinden –hem yardımcı sürücüler hem de AC sürücüleri için-Entegre CIP Hareketi gibi performans özellik-lerini daha düşük bir fiyat noktasında sağlayabilir. Bu, kul-lanıcılara bir ağ, tek bir geliştirme ortamı ve tam, entegre eksen portföyü vermektedir.

Integrated Architecture, Rekabetçi ve Ölçeklendi-rilebilir Çözümler SağlıyorRockwell Automation Integrated Architecture’ı daha küçük, midrange kontrol çözümlerinde güçlendirerek, makine üreti-cileri makinelerinin maliyetlerini ve karmaşıklığını azaltırken,

daha rekabetçi ve ölçeklendirile-bilir çözümler sağlayabilir. Integ-rated Architecture, yönetmeleri gereken uygulama türleri ya da ürettikleri makinenin karmaşıklığı her ne olursa olsun, tek kontrol mimarisinde standartlaşmalarına ve ortak bir uygulama program-lama ortamı ve konfigürasyon ortamını güçlendirmelerine de olanak tanımaktadır. Uzun kont-rol seçimi süreçlerini atlayabilir, değişen tasarım parametrelerine ya da son kullanıcının uygulama ihtiyaçlarının genişlemesine daha iyi yanıt verebilir ve makine yeni-likçiliği için daha fazla mühendis-lik kaynağı da atayabilirler.

Birçok lider makine üreticisi bu standardizasyonunun tasarım

esnekliğini geliştirdiğini, değişen piyasa taleplerine uyum sağlamaya yönelik bir dizi ihtiyacı karşılamak üzere kontrol sistemini hızla ölçeklendirmelerine olanak tanıdığını fark et-mektedir. Ayrıca, bir makine üreticisi müşterilerinin çoğunu tek bir kontrol platformunda standartlaşmaya motive ederse, makine üreticisi de destek ve bakım çabalarını kolaylaştıra-bilir. Bu arada son kullanıcılar da tek ortak teknolojide stan-dartlaşabilir ve bu şekilde, personel değişiklikleri meydana geldiğinde, destekleyici kontrol platformları için kritik mü-hendislik bilgilerini kaybetme riskini azaltabilir.

Mühendislerin yalnızca bir platformda eğitilmesi gerekeceği için, makine üreticileri de bir taraftan genel eğitim maliyet-lerinden tasarruf ederken, diğer taraftan daha odaklı destek sağlayabilir. Kontrol mimarisinde akıcı bir şekilde çalışabilen daha fazla mühendis ve personelle, müşteri desteğinin tutar-lılığı ve niteliği de iyileşmektedir. Son olarak, tek bir kontrol platformunda standartlaşma, bir makine yapımcısının genel yedek parça bulunabilirliğini geliştirirken, daha az parçayı stoklamasına olanak tanımaktadır.

MIDRANGE İLE GÜÇLÜ ÇÖzÜMLER

ROCKWELL / www.rockwellautomation.com/tr

ÜRÜ

NLE


76

ÜRÜ

NLE

R


77

Omron’un yeni F3SG-R güvenlik ışık bariyerleri: Kurulumu kolay, kullanımı kolay, bakımı kolay

Omron’un yeni F3SG-R serisi güvenlik ışık bariyerleri, kolay hizalamayı sağlamak için QR kodlarına dayalı yeni bir sorun giderme fonksiyonu ile bükülmeye dirençli yapıyı birleştirir.

Mümkün olan en geniş kullanıcı grubu ihtiyaçlarını kar-şılamak üzere yeni ışık bariyerleri, iki versiyonda su-nulmaktadır: basit açık/kapalı tespit uygulamaları için kolay F3SG-RE ve çok yönlü güvenlik çözümleri için gelişmiş F3SG-RA.

İki farklı versiyon...Gelişmiş F3SG-RA gibi kolay F3SG-RE versiyonlarının da, kablolama süresini kısaltmak üzere bağlantıları ön-ceden yapılmış konnektörleri ile belirgin LED açık/ka-palı göstergeleri vardır ve bu sayede basit uygulamalar

için güvenilir ve düşük maliyetli bir çözüm sunulmak-tadır.Ek gereksinimleri karşılamak amacıyla, gelişmiş F3SG-RA versiyonları üç sete kadar kademelendirilebilir ve bir dizi ek özellik sunabilir. Bu özellikler arasında çok çeşitli sessize alma modları, hareketli ve sabit karart-ma, azaltılmış çözünürlük ve imalat bölgesi içinde halen bir işçi varken makinenin yeniden çalışmaya başlatıl-masını engelleyen bir ön ayar işlevi bulunmaktadır.

...farklı tipler ve yüksekliklerHer iki versiyon da 14 mm’lik tespit becerisi ile parmak tespit tipleri veya 30 mm’lik tespit becerisi ile el tespit tipleri olarak tedarik edilebilir. Parmak tespit tipleri için maksimum 10 m menzile sahip 2080 mm’ye kadar ve el tespit tipleri için maksimum 20 m menzile sahip 2510 mm’ye kadar koruma yükseklikleri sunulur.F3SG-R ışık bariyerleri, IP67 koruma sınıfına sahiptir ve yıkayıp arıtma ile tozlu ortamlara dayanacak şekilde üretilmiştir. Baştan aşağı döndürme sorunlarını orta-dan kaldıran olağanüstü derecede sağlam bir yapıya sa-hiptirler, böylece kurulumu hızlı ve kolay hale getirirler. Kuruluma ek bir yardım olarak da yayıcı ve algılayıcı arasında kablo kullanım gereğini ortadan kaldıran optik senkronizasyon içerirler.

Kolay sorun gidermeBu yenilikçi ürünler ile herhangi bir sorun meydana geldiği takdirde kullanıcılar, kolaylıkla bir akıllı telefon veya tabletle QR kodu etiketini okutur ve doğrudan de-taylı sorun giderme kılavuzunun yer aldığı web sayfası-na yönlendirilirler. Bu kılavuz, sekiz dilde mevcuttur.

Kolay kurulum ve ayar yapmaF3SG-R güvenlik ışık perdeleri serisi aynı zamanda, kenetlenme için sadece sekizde bir dönüş gerektiren Smartclick M12 konektörleri kullanır ve tork ölçümleri-ne gerek kalmadan IP67 sınıfında güvenilir bir bağlantı sağlar.F3SG-R serisindeki tüm versiyonlar ve modeller stan-dart olarak, kurulum tamamlandıktan sonra bile kolay ayar yapmaya imkân tanıyan özel montaj destekleri ile tedarik edilir. İsteğe bağlı aksesuarlar arasında ise op-tik yüzeyi çizilmelere ve mekanik darbelere karşı daha fazla koruyan kolayca takılabilir bir kapak yer alır.

OMRON / www.omron.com.tr

Hareket ve kontrol teknolojileri alanında küresel lider olan Parker Hannifin, taşıt motorlarına yönelik solenoid valf seri-sini Euro 6 çevre standartlarını karşılayacak şekilde geliştirdi. Şirketin Akışkan Kontrolü Bölümü, emisyonun, özellikle azot oksitlerin (NOx) ve parçacıklı maddenin (PM) azaltılmasına, motor ve yakıt yönetiminin geliştirilmesine ve alternatif yakıt sistemlerinin (CNG / LNG) kontrolüne katkıda bulunan bir dizi valf oluşturdu.

Emisyon azaltımı (EURO 6 / Tier 4f)Parçacıklı Madde (PM) ve NOx emisyon seviyelerinin azaltılma-sı otomotiv ve taşımacılık sektörü için sürekli bir zorluk. Motor çevresinde veya egzoz sisteminde kullanılan Parker solenoid valfleri, kirletici emisyonların azaltılmasına yönelik güçlü bir çö-züm sunuyor. Parker solenoid valfleri, Egzoz Gazı Dolaşımını sağlayan bir aktüatörü yönetiyor, parçacık filtresinin dizel giriş kısmında enjeksiyonu gerçekleştirerek sıcaklığı 650°C’ya kadar yükseltip parçacıkları nötralize ediyor ve AdBlue® dozlaması ile soğutucu sıvı akışının kontrolü için hava basıncını yönetiyor. Böylece egzoz gazıyla karıştığında NOx emisyonlarını azaltan AdBlue sıvısı ısınıyor.

Motor YönetimiMotor enerji dengesi de önemli bir endişe kaynağı. Parker

valfleri aracın hız kaybını optimize ediyor ve yakıt besleme-sini sağlayarak kapalı olduğu durumda motoru boşaltıyor.

Motoru yavaşlatmak için egzoz valflerinin açılış ve kapanış döngüsünü yöneten solenoid valf çözümleri yanında daha iyi hız azaltma için egzoza yakın bir aktüatörü yöneten ve aracın üzerindeki geleneksel frenleme bileşenlerinden tasarruf sağlı-ayan oransal kontrol valfleri de bulunmaktadır.

Alternatif yakıt yönetimiYeni Parker valfleri CO2 emisyonunu azaltarak uluslararası çevre standartlarını karşılamak için en yeni teknolojiyi bir ara-ya getiriyor. Solenoid valfler, yüksek veya düşük basınçlarda CNG ve LNG beslemesini güvenli bir şekilde kapatabiliyor. Ayrıca, kaliteli tasarım ve ECE-R110 gibi standartlara uyum sayesinde güvenlik özellikleri garantileniyor. Termostatik valf, gazı doğru sıcaklığa getirmek için mükemmel. Basınç regü-latörü gazı doğru basınçta motora besliyor ve atık çıkış valfi aşırı turbo basıncını saptırarak motoru ve turboşarjı koruyor.

Parker Hannifin’in Akışkan Kontrolü Bölümü, hareket, akış ve basıncı kontrol eden solenoid valfler alanında dünya lideri. Ürün serisi Gold Ring™, Skinner Valve™, Sinclair Collins®, Lucifer™ ve Jackes Evans™ ürünlerinden oluşuyor.

Parker Hannifin temiz ve verimli motorlar için eksiksiz bir solenoid valf serisi sunuyor

PARKER / www.parker.com.tr

ÜRÜ

NLE


80

■ Beckhoff’un geniş kapsamlı ürün yelpazesine sahip Kontrol Panelleri ve Panel PC’ler tüm çoklu dokunmatik HMI ihtiyaçlarına hitap eden en iyi ürünleri sunuyor. En üst seviye kaliteye sahip bu cihazlar, makine ve sistem-ler için entegre veya özelleştirilebilir bir yapıya sahip. Ürünler, 11,6 inç geniş ekran serisi HMI ile daha yüksek bir ölçeklenebilirlik sunuluyor.

Beckhoff’un CP2xxx ve CP3xxx çoklu dokunmatik pa-nel serisi, yeni 11.6 inç ve 16:9 ekran genişliğine sahip ürünler ile genişliyor. Ekran seçenekleri artık dokuz mo-delden oluşuyor. 7inç, 11,6 inç, 15,6 inç, 18,5 inç, 21,5 inç ve 24 inç geniş ekrana sahip modeller ve klasik 4:3 yapıda 12 inç, 15 inç ve 19 inç ekranlar.

Çoklu dokunmatik panel serisinde geniş bir yelpazeye sahip Beckhoff, modern 16:9 ekran yapısında, gelenek-

sel 4:3 HMI’ların sahip olduğu ölçeklenebilirlikde su-nuyor. 11,6 inç ekranın, 15,6 inç ve 18,5 inç ekrana sahip cihazlar ile aynı 1366 x 768 piksel çözünürlüğe sahip olması da bir başka avantaj. Bu aynı HMI yazılı-mını, fazladan bir mühendislik çalışması yapmaya gerek olmaksızın her üç ekran için de kullanmaya olanak sağ-lıyor. Bu özellik, tüm makine serilerinde operatör pa-nelini basit ve uygun maliyet ile makine boyutuna göre ölçeklendirmek isteyen imalatçılar için avantaj sağlıyor.

Yeni geniş ekran cihazlar hem CP26xx ve CP27xx serisi Panel PC’ler de hem de CP29xx serisi Kontrol Paneller ve CP39xx serisi montaj kollu Kontrol Paneller olarak mevcut. Montaj kollu yapıya sahip tüm Beckhoff çoklu dokunmatik paneller, yüksek kaliteye sahip alüminyum-dan işlenmiş gövdeye sahiptir. Ayrıca ekranın ön yüzü-nü korumak için kullanılmış metal çerçevelere sahiptir.

Çoklu dokunmatik HMI serisi 11,6 inç geniş ekran paneller ile genişletildi

BECKHOFF / www.beckhoff.com.tr

ÜRÜ

NLE

R

ÜRÜ

NLE

R


82 83

PNOzmulti Configurator 10

■ PNOZmulti Configurator 10.0.0 versiyonu artık hazır. Tüm PNOZmulti kontrol sistemlerini konfigüre etmek için zekice tasarlanmış, kullanımı kolay konfigürasyon aracını kul-lanın. Yükseltmeye değer; işte versiyon 10’un öne çıkan bazı özellikleri: • PNOZmulti 2 kontrol sisteminin PNOZ m B1 yeni temel ünite-si desteklenir. PNOZ m B1’in sunduğu birçok özellikler vardır: • Artık temel ünitede giriş ve çıkış bulunmamaktadır; • Genişletme modülleri seçenekleriyle uygulamaya tam uyum sağlar; • Siz kullanıcı olarak yalnızca ihtiyacınız olan için ödeme yaparsınız; • PNOZ m B1 ile 1024’e kadar bağlantı hattıyla çok daha büyük projeler gerçekleştirilebilir; • PNOZ m B1 için tarih ve saat de PNOZmulti Configurator’da ayarlanabilir.

• PNOZmulti 2 kontrol sisteminin hareket izleme modülleri ver-siyon 2.0’da desteklenir ve modül üzerinde doğrudan çalışan özel modül programlarının konfigürasyonuna olanak sağlayan ilk genişletme modülleridir. Bu durum kullanıcıya birçok bölge-nin izlenmesi için detaylı konfigürasyon gibi önemli avantajlar sunar; örneğin, genişletme modülünde yerel olarak kontrol edilen hız veya dönme hızı. Bir diğer avantaj da, modül prog-ramı temel ünitenin yükünü aldığından uygulamada daha fazla esneklik olmasıdır.Demo versiyonu www.pilz.com.tr adresinden hemen indirin ve başlayın! Yazılımı şimdi test edin. Demo yazılımı indirme alanı-mızdan ücretsiz olarak indirebilirsiniz (kayıtlı kullanıcılar için). E-mağazamıza kayıt ücretsizdir ve hiçbir taahhüt gerektirmez. Demo yazılım, lisans satın alınarak tam versiyona yükseltilir. (Lütfen dikkat: her yeni tam versiyon yayınlandığında yeni bir yazılım lisansı gerekir; daha sonra mevcut lisansın geçerliliği sona erer.)

PILz / www.pilz.com/tr

E-PR-110 serisi kayıt cihazları yeni nesil mikrokontro-lör kullanılarak tasarımlanmış kağıtsız kayıt cihazlarıdır. Üniversal giriş ve çıkışların kullanıcı tarafından prog-ramlanabildiği ve programlama gerektirmeyen kolay takılıp çıkartılabilen I/O kartlarıyla endüstrinin her ala-nında kullanılmaktadır. Sıcaklık, basınç, seviye, debi, akım, gerilim gibi fiziksel birimlerin sayısal ortamda kayıt edilmesinde, Demir-Çelik, Kimya, Metalurji, Pet-ro-Kimya, Rafineriler, Gıda, Çimento, Seramik, Cam ve diğer sanayi dallarında yaygın bir kullanım alanı bulun-maktadır.RS-485 ve ethernet bağlantısı, USB port imkanı ve yüksek kapasitede dahili veri depolama özelliği ile çok fonksiyonlu bir kayıt cihazıdır.

* Programlanabilir üniversal 3, 6, 9, 12, 15, 18, 21 ve 24 kanal giriş, 12 Röle çıkışı, 64 sayısal giriş/çıkış, * Dokunmatik 5.7” TFT ekran

* Dahili 8 GB Micro SD * RS-485 ModBus RTU, Ethernet, 1 USB host * Wi-Fi (Opsiyonel) * Pano Ebadı 144x144 mm

E-PR-200 serisi kayıt ve kontrol cihazları dokunmatik ekran özelliği ile endüstrinin her alanında kullanılmak-tadır. Sıcaklık, basınç, seviye, debi, akım, gerilim gibi fiziksel parametrelerin sayısal ortamda kayıt edilmesin-de, Demir-Çelik, Kimya, Metalurji, Petro-Kimya, Rafi-neriler, Gıda, Çimento, Seramik, Cam ve diğer sanayi dallarında yaygın bir kullanım alanı bulunmaktadır. 8 GB lık veri depolama kapasitesi, RS485 ve ethernet bağlantısı, USB giriş imkânı ve opsiyonel olarak sunu-lan Wi-Fi özelliği ile çok fonksiyonlu bir kâğıtsız kayıt ve kontrol cihazıdır.

* Programlanabilir 54 üniversal giriş, 18 röle çıkış, 144 sayısal giriş / çıkış * Dokunmatik 12.1” TFT ekran * Dahili 8 GB Micro SD * RS-485 ModBus RTU, Ethernet, 1 USB host * Wi-Fi (Opsiyonel) * Pano ebadı 288x288 mm

ELİMKO / www.elimko.com.tr

E-PR-110 Serisi Kağıtsız Kayıt Cihazı

E-PR-200 Serisi Kağıtsız Kayıt ve Kontrol Cihazı

ÜRÜ

NLE


84

■ Lichfield, BK, 12 Ekim 2015 - Hareket ve kontrol tekno-lojilerinde dünya lideri Parker Hannifin, AC30 değişken hızlı AC sürücüler serisini 250 kW çıkış gücüne kadar genişletti. Bu adım, portföye kapalı devre becerisi kazandıran bir puls enkoder geri besleme seçeneği sunmak üzere yapılan yeni güncellemenin ardından geliyor ve Parker’ın müşterilerine AC30 serisi boyunca daha da fazla işlevsellik sunma vaadini vurguluyor. Esneklik, güvenilirlik ve basitlik, uygulamanın ihtiyaçlarına göre farklı kasa boyut seçeneklerine sahip AC30’un temel tasarım özellikleri. Açık döngülü pompa ve fanlardan kapalı devreli proses hattı uygulamalarına kadar olağanüstü kontrol seviyeleri sağlanabiliyor. İster AC indüksiyon ister sabit mık-

natıslı (PMAC) servo mo-torlar olsun, güvenilir ve hassas motor hızı kontro-lünün temel talepler oldu-ğu her yerde, endüstrinin kapsamlı ve maliyet etkin bir çözüm için AC30’dan başkasına bakmasına ge-rek yok. Dahili enerji izleme özelliği sunan AC30 serisi, müşte-rilerin motor hızını değiş-ken uygulama talepleri ile eşleştirmesine olanak ta-nıyarak elektrik kullanımını azaltmaya imkan veriyor. Sağladığı para tasarrufu-nun yanı sıra, motorlar, pompalar, fanlar ve kanal veya boru gibi yardım-cı ekipmanların mekanik ömrü uzuyor. Basit tasarımına karşın, genişletilmiş AC30 seri-sinde işlevsellikten ödün

verilmedi. Örneğin kullanıcılar, birçok farklı uygulamalar için entegre makroların avantajlarından faydalanırken Codesys-tabanlı Parker Sürücü Geliştirme (PDD) yazılım aracı, önce-den ayrı bir PLC gerektirebilecek sürücü içinde sofistike PLC işlevselliğinin oluşturulmasına olanak tanıyor. Ayrıca esnek-lik ve yüksek modülarite de Profinet, Profibus ve EtherCAT gibi çok çeşitli iletişim protokollerinin ve I/O modüllerinin kolaylıkla eklenebilmesini sağlıyor. Resim açıklaması: Parker Hannifin, AC30 serisi sürücülerinin güç ve işlevselliğini çok çeşitli endüstriyel motor uygulama-ları genelinde artan talebi karşılayacak şekilde genişletiyor.

Parker’ın şimdi 250 kW’a varan bir güç değeri ile sunulan AC30 sürücüleri; esneklik, güvenilirlik ve basitliği birleştiriyor

PARKER / www.parker.com.tr

HA

BERL

ER

87


HA

BERL

ER

86


MEDEL Elektronik San.Tic. Ltd. Şti., 2015 yılında Türkiye’nin en hızlı büyüyen ilk 50 firmasından biri olarak “Deloitte(*) Technology Fast 50 Turkey” listesine girdi. Türkiye’nin en hızlı büyüyen ilk 50 firması listesine “Semiconductors, Components and Electronics” kategorisinde giren MEDEL Elektronik, böylece her zaman üstün performans ve sürek-li gelişme ilkesiyle çalıştığını bir kez daha göstermiş oldu.

(*)140’a yakın ülkesinde 700 ofisiyle çalışmakta olan Deloitte, Dünya’nın en büyük yönetim danışmanlığı firmalarından biri-dir. “Deloitte Technology Fast 50 Turkey” listesi ise bu yıl 10. kez yapılmakta olup yüksek prestijli bir derecelendirme olarak kabul edilmektedir.“Deloitte Technology Fast 50 Turkey” listesine seçilen MEDEL Elektronik Şirketi 1994 yılında kuruldu. MEDEL Elektronik ku-ruluşundan bugüne, tam 22 yıldır, İstanbul’da bulunan üretim tesisinde üretilen 400.000’dan fazla ürününü, Yurtiçinin yanı sıra Asya, Ortadoğu ve Balkanlarda faaliyet gösteren satış

ve pazarlama ağı ile tüm dünyanın hizmetine sunmaktadır. MEDEL Elektronik, 35 mühendis, 70 tekniker, toplam 120 çalı-şanı ile İstanbul’da 6500 m2, Adapazarı şubesinde 1200 m2‘lik toplamda 7700 m2 kapalı alanda, AC Motor Vektör Hız Kont-rolü, DC Motor Hız Kontrolü, Demiryolu Uygulamaları, Tersane Uygulamaları, Kenar Kontrol, Gergi Kontrol, Kamera Kontrol, Register Kontrol, Otomasyon ve Otomasyon uygulamaların-da ihtiyaç duyulan elektronik ölçüm/kontrol kartları üretimi ve 25 yıllık tecrübesi ile de endüstriyel otomasyon uygulamaları yapmaktadır. MEDEL Elektronik ayrıca, 1999 yılından itibaren Demiryolu uygulamaları için projeler yapmaktadır. TÜVASAŞ (Adapazarı), TCDD (Ankara, Haydarpaşa-İstanbul), TÜLOMSAŞ (Eskişehir) için yapılan çalışmalarda; Akü Şarj Ünitesi, Yüksek Frekans Akü Şarj, Enerji Besleme Ünitesi (EBU, Statik Konvertörler), UIC EBU Çok Gerilimli Konvertör, Elektrikli Dizi Yardımcı In-verter Sistemi, İklimlendirme (Klima Kontrol) Ünitesi, E72-220

Inverter, D72-24 Konvertör, Vakum Tuvalet, Temiz ve Atık Su Tanklarının Otomasyonu, Otomatik Kapı Revizyonu, Yolcu Anons Sistemi, Yolcu Bilgilendirme Otomasyonu ürünleri Me-del Elektronik tarafından projelendirilip yüksek adetlerde imalatı ve devreye alınması sağlanmıştır. Bu ürünler ülkemizde kullanı-lan bütün demiryolu araçlarında kullanılmaktadır.

MEDEL Elektronik’in ürettiği elektronik sistemlerin tüm AR-GE çalışmaları, montaj ve test aşamaları İstanbul İkitellideki mo-dern tesislerde yapılmakta ve bu ürünler için 7/24 teknik servis hizmeti sunulmaktadır. Kuruluşundan bu güne kadar değişmeyen birinci hedef, Türkiye’de ve dünyada gelişen teknolojiyi yakından takip ederek dünya kalitesinde cihazlar üretip, koşulsuz müşteri memnuni-yeti sağlamaktır. Bu amaç doğrultusunda MEDEL Elektronik, AR-GE çalışmalarıyla sistem ve cihazlarını sürekli geliştirmek-tedir. Son 10 yılda yapılan elektronik tasarım AR-GE çalışma-larının özeti şöyle:

• 1999 yılı sonunda demiryolları için konvertör ve akü şarj pro-jesine AR-GE çalışmalarına başlanmıştır.• 2001 yılı sonunda demiryolu için tasarlanan konverter ve akü şarj seri üretimine geçilmiştir. (MEDEL Elektronik bu ürünün Türkiye’de ilk ve tek üreticisi.)• 2004 yılı sonunda; AC motor kapalı çevrim (enkoderli) vek-tör hız kontrol invertör projesi tamamlanmıştır. (İlk yerli olarak üretilen kapalı çevrim vektör motor hız kontrol cihazı)• 2006 yılında özelikle ambalaj sektöründe kullanılan baskı (tifturuk,flekso,liminasyon.) benzeri makinelerde baskı kontrol amaçlı kulanılan register kontrol cihazı tasarım ve AR-GE’sine başlanmıştır.• 2007 yılında; Kamera Kontrol Sistemi projesi tamamlanmış-tır.(tifturuk,flekso,ve matbaa makinelerindeki baskı kalitesinin kalite kontrolünde kulanılan sistem.)• 2007 yılında; AC motor kapalı çevrim (enkoderli) vektör hız

kontrol cihazı donanım, yazılım ve mekanik olarak geliştirilerek TAY SERİSİ olarak seri üretime başlanılmıştır.• 2009 yılında; Daha önce ilk defa yerli olarak firmamız tarafından üretilen Kenar Kontrol ve Gergi denetim cihazlarının performans-ları ve kullanım kolaylıkları geliştirilerek yeni görünüm ve tasarımları ile seri üretime baş-lanmıştır.• 2009 yılı sonunda; TÜBİTAK tarafından des-teklenen ve sonuçları onaylanan AC motor açık çevrim (enkodersiz) vektör hız kontrol cihazı projesi başarı ile tamamlanmıştır. (İlk yerli olarak üretilen açık çevrim vektör motor hız kontrol cihazı)• 2009 yılında; Tersanelerde gemi bes-lemesi olarak kullanılan 380V-50Hz / 440V-60Hz 1.4MW Konvertör projesi üretilip

devreye alınmıştır.• 2010 yılında; AC motor açık çevrim (enkodersiz) vektör hız kontrol cihazı seri üretimine başlanılmıştır.• 2010 yılında; 2 yıl TCDD tarafından farklı ülkelerin çalışma şartlarında da denenen Çok Gerilim Konvertör seri üretimine başlanılmıştır.•2010 yılında; Register kontrol projesi tamamlanmış ve seri üretimine başlanılmıştır.• 2010 yılında; Servo motor kontrol projesi çalışmalarına başlanmıştır.• 2011 yılında; E72-220 12kVA IP55 Sinüs Inverter projesi ta-mamlanmıştır.• 2012 yılında; tramvaylarda HVAC beslemesi ve HVAC kontro-lünde kullanılmak üzere geliştirilen LRV750-35 klima inverteri ve klima kontrol ünitesi tamamlanmıştır.• 2012 yılında; Kamera Kontrol Sistemi yazılımsal ve do-nanımsal olarak değiştirilerek yüksek performanslı olarak geliştirilmiştir.• 2012 yılında; 315kW Asenkron Cer motor (İstanbul tüp geçit demiryolu araç motorları) test ünitesi projesi tamamlanmıştır• 2012; yılında Yolcu Bilgilendirme sistemleri Projesine başlan-mış ve üretimine geçilmiştir.• 2012 yılında; Klima Kontrol Sistemi projesine başlanmış ve üretimine geçilmiştir.• 2012 yılında; Klima Besleme ünitesi Projesine başlanmış ve üretimine geçilmiştir.• 2012 yılında; Yüksek Frekanslı DC-DC Konvertör başlanmış ve üretimine geçilmiştir.• 2012 yılında; Yüksek Frekanslı Akü Şarj Konvertör projesine başlanmış ve üretimine geçilmiştir.• 2012 yılında; Milgem (Milli Gemi) projesi için invertör ve pano tasarımı yapılmış ve askeriyeye teslim edilmiştir.• 2013 yılında; Gölcük Tersane Komutanlığı, İstanbul Tersane Komutanlığı ve İzmir Tersane Komutanlığı’na askeri standartla-ra uygun inverterler üretmiştir.

MEDEL ELEKTRONİK,

TÜRKİYE’NİN EN HIZLI BÜYÜYEN 50 FİRMASINDAN BİRİ!

Yılın İnovatif KOBİ Ödülünü kazandık. 2015

HA

BERL

ER

88


• 2013 yılında; hafif raylı araçlarda HVAC beslemesi ve HVAC kontrolünde kullanılmak üzeriLRV750-55 klima inverteri ve klima kontrol ünitesi tamamlanmıştır.• 2013 yılında; 100kVA 3x1500 V beslemeli yardımcı konverter uygulaması tamamlanmıştır.

Kalitede sürekliliği esas alan MEDEL Elektronik;• IRIS Uluslararası Demiryolu Standardı Kalite Belgesi’ne,• TSI Tuvalet Modül Tasarım Onay ve Kalite Belgesi’ne,

• EN 15085-2 CL1 Demiryolu Araçları ve Bileşenlerinin Kaynaklı İmalatı Belgesi’ne,• ISO 9001:2008 Belgesi’ne,• 18001 2007 İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetim Sistemi Belgesi’ne,• 14001 2004 Çevre Yönetim Sistemi Belgesi’ne,• TSE tarafından verilen Hizmet Yeterlilik Belgesi’ne,• TPE tarafından verilen17 adet Tasarım Tescil Belgesi’ne,• TPE tarafından verilen 13 adet Faydalı Model Belgesi’ne sahiptir.

MEDEL Elektronik’in sunduğu ürün-çözüm grupları işe şöyledir:• Motor Kontrol Ürünleri: İhtiyacınıza uygun, yüksek ka-liteli otomasyon ürünleri • Demiryolu Uygulamaları: Demiryolu projeleri için çok özel, yüksek kaliteli çözümler.• Plastik ve Ambalaj Ürünleri: 20 mühendis, 70 tekniker, toplam 105 çalışanımız ile özel çözümler• Otomasyon Sistemleri: İhtiyacınız olan otomasyon çözümleri • Kâğıt Fabrikası Uygulamaları: Kâğıt sanayisinde yerli çözüm olan tek firma• Tersane Uygulamaları: İhtiyacınız olan Tersane uygu-lamaları ve çözümleri • Ürün Test Sistemleri: İhtiyacınız olan Test Sistemi çözümleri• Güneş Enerji Sistemleri: Alman IDEEMASUN şirketinin deneyimlerinden yararlanarak, Güneş Enerji Sistemleri Konusunda anahtar teslim çözümler• Otopark İzleme ve Yönlendirme Sistemi: OYİS-Ka-palı otoparklarda sürücülerin en kısa sürede en uygun park yerini bulmalarına yardımcı bir otopark izleme ve yönlendirme sistemi

YILIN BAŞARILI KOBİ BÜYÜK ÖDÜLÜ 2012

HA

BERL

ER

HA

BERL

ER

90 91


Aralık ayında Mitsubishi Electric Corparation’ın çağ-rısıyla birçok uluslararası basın mensubu, Mitsubishi Electric’in son faaliyetleri konusunda bilgilendirilmek için Japonya’ya davet edildi. Sektörün uzmanla-rının katıldığı bu basın gezisine, dergimizin adına Yazı İşleri Müdürü Turan Türkmen katıldı. ‘’Doğan Güneşin Ülkesi’’ olarak da bilinen Japonya doğaya ve insana dost kültürü ile tanışma fırsatımız oldu. Basın gezisinde çok samimi Japon dostlarımız ile Mitsubishi Electric teknolojisindeki son gelişmeleri yakında görme fırsatımız oldu.

İlk olarak, olarak, Japonya’nın ve dünyanın en önemli fuarlarından Sistem Kontrolü Fuarı (SCF) 2015’ ziya-ret edilerek, katılımcı firmaların yenilikleri incelendi. Mitsubishi Electric yeni çözümleri ve ürünleri hak-kında detaylı bilgi alındı. Sonrasında yapılan bir dizi ziyaretler ve oturumlar ile Mitsubishi Electiric’in ileri teknolojilerini üretim merkezlerinde inceleme fırsatı-nı göre bildik.

İlgi çeken çok önemli ziyaretlerimizden biri de Yamanashi girişinde yer alan Maglev Tren Test Bölgesi oldu. Tesisin içerisinde test halindeki Maglev süper iletkenlerin, Doğrusal Chuo Shinkansen meka-nizmalarının çalışmalarını yakından görerek, yeni nesil araçların neler olabileceğine önceden tanıklık

edebilme fırsatını yakalaya bildik.

Uzun zamandır depremlerle başı dertte olan ve bununla mücadele için ileri teknolojisini ve mesaisini harcayan Japonya’nın dünya devi firması Mitsubishi Electric’in yeni fabrikası, yerinde incelendi. (“İş güvenliği” konusuyla da bağlantılı gördüğümüz bu bina hakkında detaylı verileri “Dosya” bölümümüzde

okuyabilirsiniz.) Programın kapsamında, güçlü depremlere meydan okumak için tasarlanan Mitsubishi Electric’in yeni fabrikası Nagoya Fabrikası “E4” (Mitsubishi Electric, bu binaya E4 diyor) gezildi.Mitsubishi Electric’in Mitsubishi Electric’in hem afet

sürekli / iyileştirme planının hem de iş-işçi-çalışma güvenliği yaklaşımın bir parçası olan bu yeni fabrika binası (Mitsubishi Electric bu binaya E4 diyor), çok güçlü depremlere karşı koyabilecek niteliklere sahip.

Bu bina, tüm katılımcılarda hayranlık uyandırdı.Örneğin, E4 binası 73 kolonla desteklenmiş ve her kolon bir sismik yalıtım cihazına dayanıyor. Binadaki çelik amortisörlerin kombine etkisi, sismik yalıtım

yoluyla zemin katta % 50 ve 6. katta ölçüldüğü tak-dirde %80 oranına kadar bina titreşimini azaltmakta.E4 binası Mitsubishi Electric tarafından konuşlan-dırılmış ikinci depreme dayanıklı bina; birincisi

ise “NakatsugawaWorks”te bulunuyor. Mitsubishi Electric’in NagoyaWorks’teki amacı, bir felaketin vurması sonrasında ertesi gün, hem üretimi yeniden başlatacak esneklikte olmak, hem de çalışanların

refahını ve donanımı korumak ve de bunun böyle devam etmesini sağlamak.E4 binasında, Yüksek Sönümlü Kauçuk Yataklar var. Bu yatakların en önemli özelliği dikey olarak sabit,

ancak yatay olarak yumuşak olması. Bu yataklar, dikey eksende binayı destekleyici ve yatay eksende deprem titreşimini sönümleyici işlevlere sahip. Tek bir kauçuk yatak, 700 ile 1000 ton yüke dayanabili-

ENDÜSTRİ OTOMASYON,jAPONYA’DA MITSUBISHI ELECTRIC’İ zİYARET ETTİ

HA

BERL

ER

92


yor ve bir deprem meydana geldiğinde yatay olarak maksimum 60 cm uzayabiliyor.

Nagoya’daki fabrikada ayrıca, çelik “U” şeklinde amortisör bulunmakta. Kauçuk rulmanların aksine, bu amortisörler (binanın ağırlığından kaynaklanan) bir

yüke tabi değil, ancak sismik dalga enerjisini emiyor ve titreşimi azaltmak için kullanılıyor. E4 binasının doğu

ve batı tarafında altışar adet amortisör yerleştirilmiş 12 amortisörün her biri yaklaşık 2.2 milyon Japon Yeni ya da hemen hemen 16.500 Euro maliyetinde.

Sonuçta Mitsubishi Electric’in Nagoya’daki bu üretim üssü “E4, gerçekten müthiş. Fabrikada oluşturulan ayrı üretim alanlarında robotlar ve insanlar birlik-te çok güvenli ortamda yan yana üretim yapılıyor. Üretimin her aşaması kontrol edile biliyor, test edile biliyor ve kare kot uygulaması ile tüm bilgiler oluştu-rulan kütüphanelere aktarılıyor. Mitsubishi Electric’in daha yeşil bir gelecek için yürüttüğü çabada bu bina-da da gözle görülmektedir. Binanın çatısına kurulan güneş panelleri ile kendi enerjisini de güneşten sağlıyor.

HA

BERL

ER

94


95

HA

BERL

ER


BÜYÜK HEYECANBAŞLIYOR!ENOSAD’IN “II. ULUSLARARASI İLERİ ENDÜSTRİYEL

OTOMASYON KONGRE VE SERGİSİ”NİN STARTI VERİLDİ!

Endüstriyel Otomasyon Sanayicileri Derneği ENOSAD’ın “II. Uluslararası İleri Endüstriyel Otomas-yon Kongre ve Sergisi” bu yıl yine Aralık ayında yapı-lacak. “2. Endüstri 4.0 Kongresi” olarak da tanımlana-bilecek olan bu büyük etkinliğe ulusal ve uluslararası merkezlerden, sektör kuruluşlarından, firma yetkilile-rinden, üniversiteler ve öğretim üyelerinden çok yo-ğun bir ilgi bekleniyor. İlgililer, kongre bağlantısı için iletişime şimdiden geçebilirler.

İLK KONGREYE İLGİ ÇOK YOĞUNDU

“I. Uluslararası İleri Endüstriyel Otomasyon Kongre ve Sergisi”, ENOSAD’IN 10. kuruluş yılı nedeniyle 10. kuruluş yılı nedeniyle, 4-5 Aralık 2014 tarihlerinde İstanbul The Green Park Pendik Otel’de yapılmış; iki gün süren kongrede İleri Endüstriyel Otomasyonun İmalat Sanayinde Rekabet Gücüne Etkisi, Siber Fizik Sistemleri/Endüstri 4.0 ve Üründe KALİTE ve Üretim-de VERİMLİLİK Temelinde Otomasyonun Rolü başlık-larında 3 panel, 76 oturum ve 6 mesleki eğitim kursu düzenlenmişti.

“I. Uluslararası İleri Endüstriyel Otomasyon Kongre ve Sergisi”, Makine Tanıtım Grubu ana sponsorluğunda,

BİLİM, SANAYİ VE TEKNOLOJİ BAKANLIĞI himayesin-de ve sektöre yön veren firmalardan ABB, Mitsubis-hi Electric, Siemens, Schneider Electric firmalarının platin, FESTO, KUKA, SICK altın, ELİAR gümüş spon-sorluğunda, Bilko, E3TAM, Ege Kontrol, Eksen Medya Grup, Elimko, EFM Motor, EMİKON, EMKO, ENTEK, ENTEK Teknik, HALICI Elektronik, HKTM, İFM, JUMO, Pilz, Pınar Mühendislik, SERVO Kontrol, TORK, STA-UBLI ve TURCK firmalarının bronz, ELİMKO ile E3TAM firmalarının promosyon ve sektör dergilerimizin basın sponsorluğunda sergi katılımları ile gerçekleşmişti.

“I. Uluslararası İleri Endüstriyel Otomasyon Kongre ve Sergisi”nde; Endüstri 4.0 (Siber Fizik Sistemler) ve küresel hedefleri, Endüstri–Üniversite işbirliği çer-çevesinde Teknoparklar, Transfer ofisleri konusunda beklentiler, üniversitelerde lisans projelerinin ortak-laştırılması konusu, Hassas Makine imalatında ulusal ve uluslararası ölçekte son durum analizi, Endüstriyel Otomasyon uygulamalarında PC Tabanlı Test, Ölçüm, Veri analizinin önemi, PLC & PAC & COBAC (Bilgi-sayar Tabanlı Otomasyon Kontrolü), İleri endüstriyel projelerde yazılım ve donanım maliyetlendirmesi, En-düstriyel işletme ve makinelerde ‘’emniyet’’, Endüst-riyel otomasyonun üretimde rekabet gücüne etkileri,

HA

BERL

ER


HA

BERL

ERENDÜSTRİ OTOMASYON

9796

Proje destekleri (TÜBİTAK, KOSGEB, SANTEZ, BST Bakanlığı, Ekonomi Bakanlığı, OAIB, İMMİB), Hareket kontrol teknolojilerindeki gelişmeler, İleri Endüstriyel Otomasyonda akıllı kontrol teknolojileri (2D ya da 3D yapay görme, temassız ölçüm ), Bugün ve yakın ge-lecekte ROBOTİK (Robot Telepatisi), Akıllı şebekeler (Smart Grid), Akıllı sensörler, Enerji verimliliğinde ileri endüstriyel otomasyonun etkileri, İleri endüst-riyel otomasyon uygulamalarında veri haberleşme teknolojilerinde gelişmeler (Internet of Things – IoT), Üretimde RFID & 2D, Kümeleşme yöntemi mikro öl-çekli şirketlerin birleştirilmesi – İLTEK Projesi, En-düstriyel Otomasyon projelerinde zaman yönetimi ve dokümantasyon hazırlama standartları (Project Management),Mühendis ve teknisyen istihdamında yaşanan olumsuzluklara çözüm önerileri, İleri endüst-riyel otomasyonda meslek edindirme standartlarının irdelenmesi, Endüstriyel otomasyonda sözleşmeler, şartnameler ve hukuk, ulusal ve uluslararası rekabet temelinde gümrük mevzuatında iyileştirme önerileri ve ÖTV konusu, Ölçme ve Kontrol, Otomasyon Uygulama-ları ile ilgili Standartlar ve Normlar, Türkiye’de uygu-lamalar, Savunma Sanayii Stratejilerinde yerli üretim ve Yeni nesil motorlarda enerji verimliliği konulu 76 oturum düzenlenmiş; düzenlenen oturum ve panellere

yurt dışından da 13 uzman panelist katılmıştı.

Aralık 2016 tarihinde yapılacak olan “II. Uluslararası İleri Endüstriyel Otomasyon Kongre ve Sergisi”nin de yine, bilim ve teknoloji ile endüstrinin bir ara-ya geldiği, yeni fikirlerin ortaya atıldığı, Türkiye sa-nayisinin dünya ile yarışabileceği örnekleri orta-ya çıkaran bir ortam oluşturulması hedefleniyor.

SPONSORLARIN KATKILARI ÇOK ÖNEMLİ

ENOSAD Türkiye’de Endüstriyel Otomasyon Sektörü’nü bir araya getiren çatı kuruluş olmanın yanı sıra, endüstrinin çok geniş bir kesimiyle de ilişkiler içinde olan bir yapı; endüstrinin, sanayinin çok ge-niş bir kesimine hitap ediyor. Bu nedenle Uluslarara-sı İleri Endüstriyel Otomasyon Kongre ve Sergisi de farklı sektörlerden, farklı platformlardan gelebilecek desteklere açık bir etkinlik özelliği taşıyor. Bu etkin-liğin gerçekleşmesinde de sponsorluklarla birlikte, yurt içinden ve yurtdışından daha yetkin, konunun uzmanı kişilerin, konuşmacıların katılımı planlanmış. ENOSAD, bu konuda her zaman desteğe ve önerilere açık. Kongre’ye, başta paydaşlar, firmalar, yöneticiler, mühendisler ve akademisyenler olmak üzere, 500’ün

üzerinde katılımcı delegesi bekleniyor. Kongre’de, bil-giye ihtiyaç duyan kişi ve kurumları özellikle ağırlamak ve katılımın artırılması için özel delege çalışmaları bu yıl da planlanıyor. Tanıtım konusunda endüstriyle ilgili çeşitli sektörlere hitap eden başta sektör dergilerin-den, sektör dernek, kurum ve kuruluşlardan ve yayın-larından tam destek alan ENOSAD, ilgili gazetelerde ve ilgili TV kanallarında bilgilendirici programlar yapmayı da planlamakta. Tüm paydaşları ile ortak çalışma yü-rütmeyi planlayan ENOSAD bu başarıda katkısı olan herkesin markasına etkili tanıtımla değer katacağından emin.Bu amaçla yine, konusunda uzman kişilerin konuşmacı olarak katılacağı, zengin içerikli panellerin yer aldığı, akademik ve endüstriyel kuruluşların bildiriler sunaca-ğı ve kongreye katılımcıların zengin içerikli etkinlikler-le buluşması da hedeflenmiş. Uygulamaları, projeleri, hedefleri ile ülkemizde sanayinin gelişmesine katkıda bulunmak isteyen herkesin, Otomatik Kontrol/Endüst-riyel İleri Otomasyon konusunda çalışan kuruluş ve üniversite ve akademilerin de “II. Uluslararası İleri Endüstriyel Otomasyon Kongre ve Sergisi”nde bildiri sunmasını bekleniyor.

GELECEĞİN TEKNOLOJİSİ İÇİN…

Bu yıl ağırlıklı olarak, Dünya’nın evrilmekte olduğu “Endüstri 4.0 Devrimi” üzerinde yoğunlaşacağı dü-şünülen “Uluslararası İleri Endüstriyel Otomasyon Kongre ve Sergisi”ne ilişkin Endüstriyel Otomasyon Sanayicileri Derneği (ENOSAD) Başkanı Sedat Sami Ömeroğlu geçen yıl etkinliğin ilk gününde şöyle de-mişti: “Bu topraklarda El-Cezeri‘nin açtığı yolda bayra-ğı Türkler taşıyacak. Endüstride 4.0 teknolojisine hazı-rız; hatta 5.0’ı bile başlatırız. Öncelikle üniversitelerde buna uygun eğitimler verilmeli. Devlet, üniversiteleri ve fabrika sahiplerini buna teşvik etmeli. Ayrıca bir-birimize güvenmeliyiz. Bizim en büyük hatamız bura-da. Hep küçük küçük şirketlerimiz var. Çünkü güven

problemimiz var. Bilgiyi aktarayım diyorsunuz; sonra bakıyorsunuz başkası tarafından yapılmış ve karşınız-da. Aktarmayınca da küçük kalıyorsunuz. Bunu aşma-lı, bir araya gelmeli, bir arada kalınmalı ve dünyayı hedef almalıyız. Pek çok sanayicinin hedefi teknoloji üretmekte küreselleşme noktasında olmalıdır. Endüst-ri 4.0, hisseden robotlar ve akıllı makinelerin devridir. Robotların insan beyninden gelen radyo dalgalarıyla komut alacakları günlere doğru giden bir teknolojik gelişmenin arifesindeyiz. 4.0 teknolojisinde, endüstri ve sanayide geleneksel standart işçilik yerini uzman üretim mühendislerine bırakmaya başlayacak. Artık üretimde bir makine bir adam ve bir fabrika dönemi olacak. Görebilen, ses tanıyan, temasla algılayan, ha-reket eden, insandan hızlı karar veren algılayıcılar, birbiriyle haberleşen bileşenler ve çok eksenli hibrit üretim robotlarıyla donatılmış sofistike yapısına kar-şı tek bir kişi tarafından denetlenebilecek; ‘Siber Fizik Sistemler’ devreye girecek.”

HA

BERL

ER

HA

BERL

ER

98 99


Ürünler için hayatta kalma eğitimiFesto test laboratuarı süreçlerin güvenirliğini garantiye alır.

Festo San. ve Tic. A.Ş.

(A) Hibrid emici salonu: Işın yayma bağışıklık testleri ve elektromanyetik emisyon ölçümleri için testler burada gerçekleştirilir.

(B) Bilgisayar tomografları ile,300 mm yükseklik ve 300 mm çapa kadar nes-nelere X-ışınıyla bakılabilir.(fotograftaki: Katharina Steinlein, Analiz Teş-his ve Malzemeler Bölümü Başkanı).

(C) Taramalı elektron mikroskobu: Ürün arıza-larının nedenlerini araştırmak için kullanılır.

(D) Kesintisiz operasyon: Gerekli asgari hizmet ömrünü karşıladıklarını başarıyla kanıtlayana kadar silindirler test edilir.

Kulakları sağır eden gürültüyü takip eden mutlak sessizlik, kavurucu sıcak sonrası dondurucu soğuk, yüksek basınçlı su jeti sonrası asit banyosuna dalmak… İster bir prototip, ister üretime geçmeye hazır bir ürün olsun, Festo ürünle-rini, uzun hizmet ömrü, geliştirilmiş operasyonel verimli-lik ve daha fazla güvenilirlik sağlamak için kurum içi test merkezleri ve laboratuarlarında test eder. Sadece birinci sınıf ürünler güvenilir endüstriyel üretim için ihtiyaç du-yulan güvenliği sağlar. Bu yüzden gerçekleştirilen testlerin kapsamı korozyon, yüksek basınç, sıcaklık ve sızıntı test-lerinden elektromanyetik uyumluluk denetimlerine, bileşen veya tertibatının tahribatsız bilgisayar tomografi testlerin-den akustik laboratuarda ses testine kadar uzanır. Bu ya-zıda, Festo tarafından yürütülen kapsamlı ürün testlerinin dünya çapında güvenliğin iyileştirilmesine nasıl yardımcı olduğunu görmek için üç farklı bölüm inceleyeceğiz.

Gerçekçi testlerBölüm başkanları Thomas Heubach, Thomas Rittler ve Katharina Steinlein için çalışan test ve analiz uzmanları, sorumlu oldukları ürün numuneler konusunda hiçbir taviz vermezler. Yeni ürünler gerçek koşullardaki test aşamala-rını başarıyla geçene kadar ekipler sonuçlardan memnun olmazlar.Bu, test edilecek ürünlerin sayısı düşünüldüğünde kolay bir görev değildir. Herhangi bir zamanda, yaklaşık 1500 civa-rında ürün numunesi çeşitli laboratuvarlarda titiz testlere

tabi tutulmaktadır. Performansına dair net bir değerlendir-meye ulaşılmadan önce bir ürün numunesi ortalama altı ayını testlerde geçirir.

Yerel ve küreselOn yıllardır sayısız ürün testlerinden toplanan bilgiler Fes-to şirket sınırları ötesinde hissedilen sonuçlara sahiptir. Thomas Heubach bu durumu “Bizim uzun yıllara dayanan tecrübemiz ulusal ve uluslararası standartların şekillenme-sine yardımcı olduğumuz anlamına gelir. Biz dünya çapın-da güvenilirlik testleri için aranan kriterleri belirledik” diye açıklıyor. “Bireysel test bölümlerinin çalışanları ürünlerin değerlendirilmesi ve teknik verilerinin oluşturulmasından sorumludur. Thomas Heubach tarafından işletilen Tekno-loji ve Altyapı Mekatronik bölümü ihtiyaç duyulan tüm test cihazlarını sağlamaktadır. Ölçüm ve test cihazlarının geliş-tirilmesi olsun, otomatik test sistemleri, özel veritabanları-nın programlanması veya test ekipmanlarının yönetilmesi olsun, ekip üyeleri çok çeşitlidir ve birçok teknolojik alanda uzmanlığa sahiptirler. Ekipler ayrıca Teknik Mühendislik Merkezleri (TEC’ler) kurulması için laboratuvar geliştirme birimleri için planlama ve destek sağlarlar.

Güvenlik zaman alırThomas Heubach için, gerçekleştirilen deneylerin sonuçla-rının müşterilere yararlı

HA

BERL

ER

HA

BERL

ER

100 101


(E) Sıcak/soğuk sürekli çalışma:Dayanıklılık testi, –40°C ve +150 °C arasında (ortam sıcaklığı) gerçekleşti-rilmektedir.

(F) Silindir testi: Festo’daki sürekli ça-lışma, uluslararası standartlara uygun olarak yapılır ve bu nedenle karşılaştırı-labilir ömür değerlerini garanti eder.

(G) Akustik odası: Akustik kamera ile ses kaynağının yer alandığı odadır

“Anlamlı veriler sadece ger-çekçi koşullar altında elde edilebilir."”Thomas Heubach, Festo Tekno-loji ve Altyapı Mekatronik Başkanı,

“Bir ürünün ne tür bir perfor-mansı hangi süreyle sunacağını tespit etmek büyük bir beceri ve teknik uzmanlık gerektirir.”Thomas Rittler, Festo Mekatronik Dayanıklılık Başkanı

Kulakları sağır eden gürültüyü takip eden mutlak sessizlik, kavu-rucu sıcak sonrası dondurucu soğuk, yüksek basınçlı su jeti son-rası asit banyosuna dalmak… İster bir prototip, ister üretime geç-meye hazır bir ürün olsun, Festo ürünlerini, uzun hizmet ömrü, geliştirilmiş operasyonel verimlilik ve daha fazla güvenilirlik sağla-mak için kurum içi test merkezleri ve laboratuarlarında test eder. Sadece birinci sınıf ürünler güvenilir endüstriyel üretim için ih-tiyaç duyulan güvenliği sağlar. Bu yüzden gerçekleştirilen test-lerin kapsamı korozyon, yüksek basınç, sıcaklık ve sızıntı testle-rinden elektromanyetik uyumluluk denetimlerine, bileşen veya tertibatının tahribatsız bilgisayar tomografi testlerinden akustik labora-tuarda ses testine kadar uzanır. Bu yazıda, Festo tarafından yürütülen kapsamlı ürün testlerinin dünya çapında güvenliğin iyileştirilmesine nasıl yardımcı olduğunu görmek için üç farklı bölüm inceleyeceğiz.

Gerçekçi testlerBölüm başkanları Thomas Heubach, Thomas Rittler ve Katharina Steinlein için çalışan test ve analiz uzmanları, sorumlu oldukları ürün numuneler konusunda hiçbir taviz vermezler. Yeni ürünler gerçek ko-şullardaki test aşamalarını başarıyla geçene kadar ekipler sonuçlardan memnun olmazlar. Bu, test edilecek ürünlerin sayısı düşünüldüğünde kolay bir görev değildir. Herhangi bir zamanda, yaklaşık 1500 civarında ürün numunesi çeşitli laboratuvarlarda titiz testlere tabi tutulmaktadır. Performansına dair net bir değerlendirmeye ulaşılmadan önce bir ürün numunesi ortalama altı ayını testlerde geçirir.

Yerel ve küreselOn yıllardır sayısız ürün testlerinden toplanan bilgiler Festo şirket sınırla-rı ötesinde hissedilen sonuçlara sahiptir. Thomas Heubach bu durumu “Bizim uzun yıllara dayanan tecrübemiz ulusal ve uluslararası standart-ların şekillenmesine yardımcı olduğumuz anlamına gelir. Biz dünya çapında güvenilirlik testleri için aranan kriterleri belirledik” diye açıklı-yor. “Bireysel test bölümlerinin çalışanları ürünlerin değerlendirilmesi ve teknik verilerinin oluşturulmasından sorumludur. Thomas Heubach tarafından işletilen Teknoloji ve Altyapı Mekatronik bölümü ihtiyaç duyulan tüm test cihazlarını sağlamaktadır. Ölçüm ve test cihazlarının geliştirilmesi olsun, otomatik test sistemleri, özel veritabanlarının prog-ramlanması veya test ekipmanlarının yönetilmesi olsun, ekip üyeleri çok çeşitlidir ve birçok teknolojik alanda uzmanlığa sahiptirler. Ekipler ayrıca Teknik Mühendislik Merkezleri (TEC’ler) kurulması için laboratuvar ge-liştirme birimleri için planlama ve destek sağlarlar.

Güvenlik zaman alırThomas Heubach için, gerçekleştirilen deneylerin sonuçlarının müşte-rilere yararlı olması son derece önemlidir. “Bir ürünün güvenilirliği ile ilgili anlamlı veriler sadece gerçekçi koşullar altında yapılan testlerle elde edilebilir,” diyen test uzmanı Thomas Heubach ayrıca şu uyarıda bulunuyor:“Zaman atlamalı etkiler ile çalışırken dikkatli olunmalıdır. Güvenlik zaman alır.” Mekatronik Dayanıklılık Başkanı Thomas Rittler ve ekibi yeni bir ürünün ne kadar işlevsel kalacağı sorusunu inceliyor. Rittler, çalışmalarını ”Bir ürünün ne tür bir performans sunacağı ve ne kadar büyük bir beceri ve teknik uzmanlık gerektirdiğini bulmak bizim

görevimizdir” sözleriyle özetliyor. Ürün numuneleri gerekli asgari hizmet ömrünü başarıyla karşıladıklarını kanıtlayana kadar test edilir. Bir ürün numunesinin kaç hafta, ay veya yıl dayandığını görmek için, Rittler ve ekibi dayanıklılık testleri uygular. Bu süreç, MF H-5/2-D-1-C ISO ISO valfi örneğinde olduğu gibi uzun bir zaman da alabilir. Bu amansız ürün, 1992 yılından bu yana aşınmaya karşı test edilmektedir ve bu sürede 1,6 milyar anahtarlama çevrimin-den fazlasını tamamlanmıştır. Ayrıca, uzun zaman önce kendi hedefine ulaşmış ürünler için, özel bir “emektar köşesi” kurulmuştur. Bu köşede 200 milyon anahtarlama döngüsüne ulaşan yaklaşık 70 ürün örneği bulunmaktadır.Bir ürün numunesi gereksinimleri karşılamıyorsa ya da sadece kısmen karşılıyorsa, ilk olarak geliştirme bölümlerinde tekrar optimize edilmesi ve sonra yeniden test edilmesi gerekir. Tüm ölçülen değerler ve göz-lemler OASIS veri tabanında belgelenmektedir.32.000’den fazla dayanıklılık ürün numunesinin bilgilerinin yer al-dığı veri hacminin büyüklüğü göz önüne alındığında OASIS, ge-lecekteki yeni ürünler için önemli bir bilgi merkezidir. Belirlenen güvenilirlik verileri, Festo ürünlerinin temel kalite karakteristiğini oluşturur ve makine ve sistemleri tasarlamak için kullanılır. Özel-likle 2006/42/EC Makine Direktifi yürürlüğe girdiğinden bu yana, müşteriler sık sık bu karakteristik verileri talep etmektedirler.

Standart ve özel testlerThomas Heubach ve Thomas Rittler yeni ürünleri denemekten so-rumlu iken, Analiz Teşhis ve Malzemeler Bölümünün Başkanı Katha-

rina Steinlein ise ürünlerin özüne inmekten sorumludur. Ekibi, gelişimi desteklemek için geniş bilgi dağarcıklarını kullanan malzeme uzmanları, metalograflar, fizikçiler, kimyacılar ve ölçüm mühendislerinden oluşur. Bir ürün üretime geçmeden önce, IP koruma sınıfı testleri (“Uluslararası Koruma”), korozyon testleri (CRC) ve PWIS testleri (ürünün boya ıslatı-cı bozucu maddelere karşı hassasiyetini doğrulama) yürütülür.Steinlein bu konuda şunları söylüyor: “Festo ürünleri genellikle oldukça spesifik koşullarda kullanıldığı için, uzmanlarımız sık sık standart testle-rin yanı sıra uygulama şartlarına özel testleri de yürütürler”. Bireysel ürünlerin özellikleri her zaman müşterinin kendine özgü gerek-sinimleri ile uyumlu olmayabilir. Bu gibi durumlarda, malzeme uzman-ları da ürünün analizinde aktif bir şekilde yer alır. Bu amaç için birçok ekipman kullanılır; basit stereo ya da optik mikroskoplardan taramalı elektron mikroskopları ve kütle spektrometreleri ile gaz kromatogramı aracılığıyla ultramodern 3D X-ışını bilgisayar tomografilerine, ekibin araştırma enstitülerinde bulunanlara benzer son teknoloji ekipmanlara erişimi vardır. Ayrıca, analiz ve malzemelerden sorumlu uzmanlar mal-zeme seçerken tasarımcılara önerilerde bulunmaktadırlar.

Dünya çapında verimli üretimPerformans ve dayanıklılık testlerinin yanı sıra teknik özellikleri belirle-mek için yapılan geniş çaplı ürün testlerinin sonuçları ürünleri sürekli optimize etmek için kullanılır. Böyle bir yaklaşım ürünlerin ömrünü uzatır, güvenilirliğini artırır ve maksimum işlevsel verimliliği sağlar. Testlerden çıkan kullanım ömrü özellikleri ise önleyici bakım ve güvenlik fonksiyonlarının değerlendirilmesi için önemlidir.

HA

BERL

ER

HA

BERL

ER

102 103


■ Günümüzün dijitalleşen dünyasında iş modelleri de değişiyor, artık herşey deneyimle tanımlanıyor. Dassault Systèmes Bilgi Üniversitesi Mühendislik Bölümü’nde ger-çekleşen derse konuk olurken, geleceğin teknoloji liderleri olmaya aday öğrencilere deneyim ekonomisi çağında ürün inovasyonunu ve dönüşen birlikte iş yapma şekillerini an-lattı.Dünyanın en büyük yazılım şirketlerinden biri olan 3DEX-PERIENCE şirketi Dassault Systèmes, 4 Aralık günü İs-tanbul Bilgi Üniversitesi’nde öğrencilerle biraraya geldi, yeni teknolojilerin ve trendlerin deneyim ekonomisi ça-ğını nasıl dönüştürdüğünü anlattı. Üniversitenin Santral İstanbul kampüsünde yer alan Bilgi Üniversitesi Mühen-dislik Bölümü’nde gerçekleşen derse konuk olan Dassault Systèmes Satış Yöneticisi İlker Tarkan, öğrencilere dene-yim ekonomisi çağında değişen iş yapma şekillerini, üre-tim-tasarım süreçlerini ve öne çıkan teknolojileri aktardı. İnterkaktif bir ortamda gerçekleşen derse büyük ilgi göste-ren öğrenciler sık sık sordukları sorularla İlker Tarkan’dan deneyim ekonomisine dair bilgilerini ve öngörülerini alır-

ken, Tarkan 140’dan fazla ülkede 190 bin müşteriye çözüm sunan firmalarının sunduğu çözümleri de öğrencilerle paylaştı. İlker Tarkan’ın “Product Development in Experience Eco-nomy- Deneyim Ekonomisinde Ürün Geliştirme” başlığıy-la İngilizce olarak gerçekleştirdiği sunumun temel amacı; geleceğin teknoloji lideri veya IT müdürleri olma potansi-yeli taşıyan gençlere deneyim ekonomisi çağında üretim, tasarım ve iş yapış şekillerinde dönüşümünü anlatmak ve onların da fikirlerini almaktı. Tarkan, sunumunda savunma, havacılık ve otomotiv sektörlerinden de örnekler verdi. Tarkan, Dassault Systèmes olarak kendilerine bir 3 Boyut-lu Deneyimler firması olarak konumladıklarını söylerken, “Ürünler artık tek başına bir anlam ifade etmiyor. Üretici ve tüketicilerin artık fazla bekleme lükslerinin olmadığı bir dünyadayız. Ürünleri mutlaka, son kullanıcı deneyimlerini ön planda tutarak geliştirmek gerekiyor. İşte tam bu nokta-da Dassault Systèmes çözümlerinin farkı ortaya çıkıyor. En doğru kararları, ürün geliştirme sürecinin en başında ala-bilmek için de, firmaların tüm birimlerinin bu sürece dahip olup, tasarlarken ve üretirken sıfır hatayla çalışmanın yolu

da üç boyutlu çözümleri kullanmaktan geçiyor. Geliştirdi-ğimiz yazılımlar; bir yandan fikirlerin üç boyutlu modelle-mesini yaparken, bir yandan da gerekli analizleri yaparak simülasyonları gerçekleştiriyor” şeklinde konuştu.

“Yepyeni bir dil oluşuyor, 3D’nin dili” Tarkan, yaptığı sunumda üç boyutlu deneyimler sayesin-de artık yepyeni bir dünyanın oluşmakta olduğunu söyledi. Tarkan, “Artık ortak bir dil var, bu 3D’nin dilidir. Biz 3D’yi farklı dili konuşan ve farklı kültürlere sahip birbiriyle anlaş-mabilmeleri için kullanacakları ortak bir dil olarak tanımlı-yoruz. Herşey esasında bir fikir ile başlıyor. Bu fikir önce bir kağıda veya ekrana dökülüyor. Daha sonra bu fikir üzerinde derinlemesine çalışılıyor. Analizler yapılıyor, üç boyutlu modellemeler oluşturulup simülasyonlar yapılıyor, üretim planlamaları dijital ortamda yapılıyor. Sanal fabrikalar ku-ruluyor, uygulamalar yapılıyor, hatta daha da ötesi internet aracılığıyla son kullanıcının bu ürünleri üç boyutlu olarak deneyimlemeleri sağlanabiliyor. Böylece bir ürünün fikir aşamasından yeniden dönüşüm sürecine kadar olan bütün adımları, web tabanlı bir platform üzerinde, her adımı tama-men üç boyutlu olacak şekilde ve çok kısa süre içinde takip edilebiliyor. Kısacası 3Dexperience insanların yaratırken, paylaşırken ve tecrübe ederken üç boyut dilini kullanmala-rını, her zaman en doğru en güncel bilgiye ulaşarak işlerini geliştirmelerini sağlayan bir çözümler bütünüdür” dedi. Otomotivde sıfıra yakın üretim hatası Tarkan, sunumunda özellikle otomotiv sektöründen örnek-ler verdi ve bu örnekler öğrenciler tarafından ilgiyle dinlen-

di. Tarkan, şunları söyledi: “Dassault Systèmes’in sunduğu üç boyutlu deneyimler sayesinde, bir otomobilin tüm tasa-rım, prototip ve ürün test süreci 24 ay’dan 12 ay’a iniyor. Bir hayal gerçek oluyor; sanal prototip ve üç boyutlu mo-delleme teknolojileri ile üretim sürecinde sıfıra yakın üretim hatası elde etmek mümkün hale geliyor. Kendini bir ‘’üç boyutlu deneyimler şirketi’’ olarak konumlayan Dassault Systèmes, müşterilerine eşsiz deneyimler oluşturmaların-da yardımcı olacak çözüm ve araçları geliştiriyor, onların tasarım ve üretim döngülerini en aza indirgiyor.

“Türkiye’de Ar-Ge’yi üç boyutlu teknolojilerden ayrı düşünemeyiz”“Şirketlerin iş yapış tarzlarında büyük dönüşümler var” di-yen Tarkan, bu dönüşümü şu sözlerle ifade etti: “Sabah işe gelen hiç kimse kendi başına çalışmıyor, herkes iş arka-daşlarıyla birlikte çalışmalar yapıyor, iş üretiyor. İnsanlar işlerini ancak ve ancak iş arkadaşlarına elektronik bağlantı kurduklarında yapıyorlar. Şirketlerin çalışanlarının da ilgili ve iş ilişkili sosyal gruplar şeklinde düzenlenmesi verimlili-ği de büyük oranda artırıyor” Tarkan, öğrencilere Ar-Ge’nin önemine dair de bir mesaj verdi: “Sonuçta üç boyutlu yazılımlar bir üründeki olası ha-taların işin en başından önlenmesine yönelik önemli avan-tajlar getiriyor ve bu da tabii özellikle zamandan ve paradan tasarruf sağlanması anlamını taşıyor. Eğer Türkiye ekono-misi sağlıklı bir büyüme yakalayacaksa bunun yolu daha çok Ar-Ge yatırımı yapmaktan geçiyor. Bugün neredeyse tüm endüstrilerde Ar-Ge‘yi 3 boyutlu teknolojilerden ayrı düşünmek mümkün değildir.”

Dassault Systèmes geleceğin teknoloji liderlerine deneyim ekonomisi çağını anlattı

IFS ERP Construction Computing Yarışmasında En İyi Yazılım Ödülünü Aldı.IFS ERP, 2015’in En İyi Proje Yaşam Döngüsü Yönetimi Yazılımı ödülünün sahibi oldu.Lider global kurumsal uygulamalar şirketi IFS’in, ERP çözümü IFS ERP Uygulamaları, Construction Computing Awards yarış-ması sonucunda 2015’in En İyi Proje Yaşam Döngüsü Yönetimi Yazılımı seçildi. İnşaat sektörü profesyonellerinin takip ettiği Construction Computing Dergisi tarafından düzenlenen yarış-mada inşaat ve tasarım süreçlerinde kullanılan teknoloji ve yazılımlar okur oylarına dayanılarak değerlendiriliyor. Construction Computing Awards (İnşaat Bilgi İşlem Ödülleri) diğer adı ile “The Hammers” olarak bilinen ödüller bu yıl onun-cu kez veriliyor. IFS Global Endüstri Direktörü Kenny Ingram ödüle ilişkin olarak şunları söyledi: “Construction Computing Awards tarafından, özellikle de çok güçlü bir rekabet ortamın-da mücadele verdiğimiz bir kategoride takdir görmüş olmak bizi çok mutlu etti. Bu ödül inşaat sektörüne IFS Applications aracılığıyla verdiğimiz taahhüdün devam etmekte olduğunun

kanıtıdır. Construction Computing okurlarından bu denli kabul görmüş olmak harika bir duygu.”IFS Türkiye’de de inşaat ve taahhüt sektörün-de oldukça güçlü bir konumda bulunuyor. IFS Türkiye inşaat sek-törü referansları arasında Sinpaş Yapı, Makyol, Özaltın, Ofton, Dap Yapı, İnanlar, Dost İnşaat, Numanoğlu, Vefa Prefabrik, Dorçe Prefabrik, Prefi Prefabrik, Çağla Grup gibi Türk inşaat sektörünün lider isimleri bulunuyor. Dünyada Babcock Marine, Clancy Docwra, MWH ve Graham gibi inşaat şirketleriyle çalı-şan IFS’in engin sektör deneyimi ile birleştirildiğinde, yazılım tüm dünyadaki işletmeleri destekleyen eksiksiz bir ERP çözümü sunuyor.

http://www.teknokulis.com/index/dassault_systmes

http://www.teknokulis.com/index/otomobil

HA

BERL

ER

104


KRİTİK ENERJİ ALTYAPILARININ KORUNMASI VE SİBER GÜVENLİK SEMPOZYUMU

AKILLI ŞEBEKE YATIRIMLARI ARTACAK

YENİLENEBİLİR ENERJİ GENEL MÜDÜRÜ MÜNİB KARAKILIÇ:“HER YIL DÜNYADA TÜKETİLEN ENERJİNİN YÜZDE 2,5’İ BİLGİSAYAR, LAPTOP VE CEP TELEFONU GİBİ BİLGİ İŞLEM CİHAZLARI TARAFINDAN TÜKETİLİYOR”

TEDAŞ GENEL MÜDÜRÜ MÜKREMİN ÇEPNİ:“TERÖR OLAYLARI SEBEBİYLE ÇOK FAZLA HASAR GÖREN ŞEBEKE VE TRAFOLARIN FİZİKSEL OLARAK KORUNMASI VE İŞLETİLMESİ DE BİZİM EN ÖNEMLİ GÖREVLERİMİZDEN BİRİSİ.”

ELEKTRİK DAĞITIM HİZMETLERİ DERNEĞİ – ELDER GENEL SEKRETERİ UĞUR YÜKSEL: “2016-2020 DÖNEMİNİ KAPSAYACAK UYGULAMA DÖNEMİNDE ŞEBEKEYE YAPILACAK YATIRIMLAR 20 MİLYAR LİRAYI BULACAK VE BU MİKTARIN ÇOK ÖNEMLİ BİR KISMININ AKILLI ŞEBEKE YATIRIMLARINA AYRILMASI GEREKECEK”

Elektrik Dağıtım Hizmetleri Derneği (ELDER) ile Bilgi Güvenliği Derneği (BGD) işbirliği ile düzenlenen “Kritik Enerji Altyapılarının Korunması ve Siber Güvenlik Sempozyumu” Ankara’da ger-çekleştirildi. Sempozyuma, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı, Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı, Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu gibi kamu kurumları, STK’lar ve özel sektör temsilcileri katılım sağladı. Kritik Enerji Altyapılarının Korunması ve Siber Güvenlik Sempozyumu açılışında konuşan Yenilenebilir Enerji Genel Müdürü Münib Karakılıç, siber güvenlik önlemlerinin bundan 35 yıl önce sadece savunma sanayisinde akla geldiğini hatırlatarak, “Bugün siber güvenlik enerji ve endüstri sektörünün ayrılmaz parçalarından. Her yıl dünyada tüketilen enerjinin yüzde 2,5’i bil-gisayar, laptop ve cep telefonu gibi bilgi işlem cihazları tarafından tüketiliyor” dedi.

Türkiye Elektrik Dağıtım A.Ş. (TEDAŞ) Genel Müdürü Mükremin Çepni ise konuşmasında siber güvenlik önlemlerinin yanı sıra enerji sektöründeki altyapıların fiziksel olarak da korunmasının gerekliliğine ve önemine işaret etti.

“AKILLI ŞEBEKE YATIRIMLARI ARTACAK”ELDER Genel Sekreteri Uğur Yüksel de 2016-2020 dönemini kapsayacak uygulama döneminde şebekeye yapılacak teknoloji yatırımının 20 milyar lirayı bulacağını ve bu miktarın çok önemli bir kısmının akıllı şebekelere ayrılması gerektiğini vurguladı. Akıllı şebekelerin yurtiçindeki kapasitesinin tespit edilmesi için bir yol haritası hazırlandığını söyleyen Yüksel, bu çalışmanın sonuç-larının kamuoyu ile paylaşılacağını aktardı.

“SİBER GÜVENLİKTE MİLLİ ÇÖZÜMLER KULLANILMALI”Bilgi Güvenliği Derneği (BGD) Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Hamdi Atalay sempozyumda yaptığı konuşmada, Türkiye’de siber güvenlik endüstrisi oluşturulması yönünde faaliyetlerinin sürdüğünü ve bunun Türkiye için büyük bir kazanım olduğunu belirtti. Kritik altyapılarda tehditlerin çok fazla olduğunu vurgula-yan Atalay, kritik altyapılara yapılan siber güvenlik saldırılarının ülkeler arasında savaş nedeni olarak sayıldığını ifade etti. Atalay, kritik altyapıların günlük hayatın da her yönünü etkilediğini anla-tarak, “Enerji sektöründeki şirketlerde genelde SCADA sistemleri kullanılıyor fakat bu sistemler neredeyse 50 yıl öncesine ait. Yani bugünün tehditlerine oldukça açıklar. Bu sistemlerin yenilenmesi ve çözümlerin sağlanması gerekiyor. Siber güvenlikte milli çözüm-ler olmadığı sürece kendinizi yüzde 100 güvenli hissedemezsiniz” şeklinde konuştu. Türkiye Doğalgaz Dağıtıcıları Birliği (GAZBİR) Dernek Müdürü Cem Önal da, doğalgaz dağıtım sektörünün genç bir sektör olduğunu ve bu alanda önümüzdeki yıllarda da yatırımların süreceğini anlattı. Doğalgaz dağıtım sektörüne 10 yılda 10 mil-yar dolar yatırım yapıldığını ve önümüzdeki dönemde de bir 10 milyar dolarlık yatırımın daha öngörüldüğünü dile getiren Önal, “Ayrıca 91 bin kilometre şebeke yatırımı yapılmıştır. Toplam abone sayımız 11 milyon civarında. 2030 beklentimiz ise bu rakamın iki katına ulaşması. Bu bizim için iyi bir hedef, geldiği-miz noktada iyi bir nokta diye düşünüyoruz” ifadelerini kullandı.

SONUÇ RAPORU PAYLAŞILACAKKritik Enerji Altyapılarının Korunması ve Siber Güvenlik Sempozyumu’nda enerji sektörünün kritik bilgi altyapılarının korunması konusunda uzmanların görüş, öneri ve değerlendirme-leri sonuç raporu halinde yayımlanarak kamuoyu ile paylaşılacak.

HA

BERL

ER

HA

BERL

ER

106 107


■ Uluslararası Robotik Federasyonu(IFR)’na göre, özel olarak kullanılan servis robotikleri satışı 2018 yılı itibariyle 35 milyon adete yükselecektir. Aynı zamanda, profosyonel uygulamalar piyasası da gelişme göstermektedir. Uzmanlar, insan ve robot arasındaki işbirliğinin sadece birkaç yıl içerisinde günlük fenomen haline geleceği üzerine tahmin yürütmektedirler. Servis robotları alanında trendler ve güncel durumun kapsamlı analizi, 9. SCHUNK Uzmanlık Günleri’nde sunulacaktır. Sıkma teknolojisi ve tutucu sistemler yetkin lideri SCHUNK tara-fından düzenlenecek olan organizasyon, 24-25 Şubat 2016 tarih-

lerinde SCHUNK yetkin merkezi Brackenheim-Hausen, Almanya’ da gerçekleşecektir. Organizasyon, Uygulamalı Servis Robotikleri alanında dünyanın önde gelen iletişim platformu olarak, “İnsan ile robotik biraraya geliyor” mottosu ile özellikle insan-robot işbirli-ğine odaklanacaktır. İnsan ve robot arasındaki doğrudan işbirliği için teknolojik çözümler nelerdir? Hangi güvenlik konseptleri gereklidir? İnsan-robot uygulamaları alanında kişi kendini nasıl kabul ettirebilir? Tüm bu sorulara cevap olacak sempozyum 2 gün sürecektir.

■ GE Enerji Servisi İş Alanı, Doğa Enerji’nin İstanbul Esenyurt Enerji Santrali’nde bulunan GE ekipmanları ve diğer ekipmanlar için endüstride türünün ilk örneği olan denetim ve onarım proje-sini tamamlıyor. Proje, santralin güvenilirliğini artırarak ülkenin en yoğun nüfuslu şehrine elektrik tedarik edecek ve şehrin bölgesel olarak ısıtılmasını sağlayacak. GE harici ekipmanların denetimi için de yeni teknolojiler kullanılıyor.GE’nin Enerji Servisi iş alanı, Türkiye’nin en yoğun nüfusa sahip şehri İstanbul’da yer alan 180 megawatt (MW) gücündeki Esenyurt Enerji Santrali’nin denetim ve onarım çalışmalarının tamamlandığı-nı duyurdu. 16 yıllık santralin sahibi olan Doğa Enerji’den yapılan açıklamada ise bölgenin artan elektrik ve bölgesel ısıtma ihtiyaçla-rının uzun vadeli olarak karşılanabilmesine yönelik olarak tesisin güvenilirliğinin artırılması ile ilgili yapılacak denetim ve onarım çalışmalarında taleplerinin tümünü karşılayan tek firma olduğu için GE’yi seçtiklerinin altı çizildi.

İstanbul’un dünyanın en yoğun nüfusa sahip olan şehirlerinden biri olduğunu hatırlatan Doğa Enerji Esenyurt Enerji Santrali Bakım Yöneticisi Arif Kayi, “Son yıllarda Esenyurt bölgesinde büyük yer-leşim alanları inşa edildi. Bu da bölgenin enerji ihtiyacını sağlayan enerji santralimizin, yedek parça arzının ve destek hizmetlerinin güvenilirliğinin artırılmasını zorunlu kıldı. Bu anlamda üç 6B gaz türbininden biri için yedek parça temini, denetim ve onarım hiz-metlerinin sağlanması için ihaleye çıktık. Aldığımız beş teklif içinde, santralin uzun vadeli işlevselliğinin garanti edilmesi ve maliyetli, planlanmamış hizmet kesintileri olasılığının düşürülmesi konusun-daki ihtiyaçlarımızın tümünü karşılayabilen tek firma GE oldu. Biz de bu nedenlerle GE’yi seçtik” dedi.Proje aynı zamanda GE tarafından üretilmemiş parçalara da onarım

hizmeti verilen ve yedek parçaların GE tarafından temin edildiği ilk proje olma özelliğini taşıyor. GE, proje teklif süreci aşamasında Doğa Enerji’nin onarım ihtiyaçlarını ve önceliklerini tanımlayabil-mesine yardımcı olmak için yeni “AKILLI Onarım” yaklaşımını uygulamaya soktu.Türkiye’de kuruluşların; eskimeye yüz tutmuş üretim sistemlerini güçlendirme, verimliliğini artırma veya daha üst seviye gaz tür-binleriyle yenileme ihtiyacının artış eğiliminde olduğunu belirten GE Enerji Servisi Başkan ve CEO’su Paul McElhinney, “Esenyurt Enerji Santrali Türkiye’nin devlet tarafından yapılan enerji satınalma anlaşması ile kurulan tek 6B gaz türbinli enerji santrali olduğundan Doğa Enerji’ye tesisin kesintisiz olarak işletimde kalması için yar-dım etmemiz kritik öneme sahipti. GE’nin “AKILLI Onarım” girişimi çerçevesinde daha geniş ölçekte onarım seçeneği sunabiliyoruz. Çözüm üretirken de daha esnek, etkileşimli ve uygun maliyetli bir yaklaşımı benimsiyoruz” dedi.

İstanbul’un 30 km batısında, Esenyurt Belediyesi sınırları içinde yer alan santral, yerel şebeke için elektrik ve bölgesel ısıtma için buhar üretmek üzere ana yakıt olarak doğal gaz, ikincil yakıt olarak ise dizel kullanan çift yakıtlı bir kombine çevrim enerji santrali. Enerji santrali, GE’nin üç adet 40 MW 6B gaz turbo jeneratörüne ve bir GE 74D-SP-FG-CAX buhar türbinine sahip. Gaz türbinleri Thomassen International BV tarafından GE lisansıyla üretildi. Bu ünite NOx emisyonlarını kontrol altında tutmak için GE’nin DLN1 (Dry Low NOx) yanma teknolojisinden ve dizel yakıtı kullanılırken NOx denetimi için su enjeksiyonundan yararlanıyor.GE, Doğa’nın benzersiz kaplamalar ve süreçlerin uygulanmasını gerektiren taleplerinin karşılanması için Küresel Onarım Teknolojisi Mükemmellik Merkezi’nin (RTCoE) uzmanlık ve deneyiminden faydalandı. Donanımın incelenmesi ve değerlendirilmesi için tesis-te çok sayıda GE saha mühendisi çalıştı. Blue Light’in yanı sıra uyarlanmış denetim programları da uygulayan GE, bu sayede parçaların boyutsal bütünlüğünü inceleyebildi. RTCoE, bu incele-melerin yanında, GE’ye ait olmayan parçalarda optimum onarım kapsamının belirlenmesi için malzeme özelliklerini de ortaya koydu.GE’nin kısa süre önce Alstom Enerji ve Şebeke Çözümleri iş kol-larını satın alması ile zenginleşen GE Enerji Servisi, hızlı bir yanıt oranı sağlamak üzere stratejik olarak konumlanmış 50’den fazla onarım atölyesinden oluşan küresel bir ağ işletiyor. Böylelikle böl-gesel uyum ve düzenleyici ortam uzmanlığından faydalanılıyor ve müşterinin arıza süresini kısaltmak üzere müşteriye özel onarımlar sunuluyor. Alstom firmasının çeşitli orijinal malzeme üreticisi mar-kalarına ait parçaları onarma uzmanlığı ve mobil tesis içi kaynakla-rını entegre eden GE Enerji Servisi, Türkiye ve dünya genelindeki müşterilere daha hızlı bakım desteği sağlayabiliyor.

Servis Robotiği Uzmanlık Günleri “İnsan ile robotik biraraya geliyor”

GE ‘AKILLI ONARIM’ Yaklaşımı ile GE Harici Enerji Santrali Ekipmanları için Denetim ve Onarım Hizmetlerini Genişletiyor

HA

BERL

ER

108


RLC Günleri sektörün devlerini öğrencilerle buluşturmaya devam ediyor. “Sektörün En Bilinen Öğrenci Etkinliği” unvanıyla bu sene on ikincisi düzenlenecek olan RLC Günleri, her sene yeni-lenen konularıyla farklı bir soluk kazanıyor. RLC Günleri’ne, her sene olduğu gibi bu sene de dergimiz Endüstri Otomasyon, Basın Sponsoru olarak tam destek veriyor! “GELECEĞİNE YÖN VERMEK İÇİN MEZUNİYETİ BEKLEME” diyenler, 23-24-25 Şubat 2016 tarihlerinde YTÜ Elektrik-Elektronik Fakültesi’nde, dernek yöneticileri, uzmanlar ve akademisyenlerle buluşabilirler.

Nedir bu RLC Günleri?RLC Günleri 2005 yılında “Elektronik Günleri” adı altında “Sadece Derse Girerek Mühendis Olunmaz!” sloganı ile yola çıkmış ve zamanla yeni konular yeni fikirler bakış açısı adı altında elektrik, elektronik, otomasyon, aydınlatma ve bilişim alanlarını da bünyesi içine almıştır. Geçtiğimiz on bir yıl boyunca kendini her zaman yenileyen ve profesyonelleşen RLC Günleri, Türkiye’de öğrenci, akademisyen ve firma işbirliğine önem veren güçlü bir köprü görevi görürken, kendilerinin tabiriyle “Sektörün En Bilinen Öğrenci Etkinliği” olmuştur.RLC Günleri’nin amacı; öğrencilerin profesyonel iş hayatına gir-meden önce buralarda tecrübe edinmiş kişilerle öğrencileri farklı platformlarda buluşturarak akıllarındaki soru işaretlerini gidermek ve ilerleyen senelerde daha emin adımlarla yürümelerini sağla-maktır. RLC Günleri, üç gün boyunca süren etkinlikte öğrencilerin en iyi şekilde verim alabilmelerini hedeflemektedir.RLC Günleri ile; ABB, MERCEDES-BENZ, ARÇELİK, BOSCH, ALSTOM, AMPER, ANEL GRUP, BORUSAN, BSH, EAE, EATON,

ELEKTRA, EMERSON, FESTO, KEBAN MÜHENDİSLİK, OBO-BETTERMANN, PELSAN, PHILIPS, PHOENIX CONTACT, SCHNEIDER ELECTRIC, TOFAŞ, VESTEL, VİKO, SIEMENS gibi sektörün önde gelen firmaları etkinliğin dinamik yapısı içerisinde yerlerini almaktadır. Ayrıca ENOSAD, ETMD, Bu yıl kulüp adına TESİD, YILKODER gibi önemli dernekler ve uluslararası düzeyde başarılı projelerde ismini duyurmuş akademisyenler de katılımcı olarak destek vermektedir.On ikincisini düzenlenecek olan RLC Günleri Etkinliği geçen yıl 19 farklı üniversite ve 20 farklı bölümden toplamda 3381 katılımcıyı; 16 oturum, 4 panel, 2 eğitim,1 workshop ve 10 stant alanı ile karşılayıp şirketler, dernekler ve akademisyenlerle buluşmalarını sağladı.

12. RLC Günlerinde Bu Sene Neler İşlenecek?Endüstri 4.0, Akıllı Ev Sistemleri, Güneş-Rüzgâr Enerjisi, Yeni Nesil Robotlar, CV Hazırlama ve Kariyer, Elektrikli Araçlar, Nükleer Enerji, Satış Mühendisliği gibi konularla sektör, mercek altına alınacak.RLC Günleri 12. senesinde de sektörün önemli isimlerini öğren-ciler ile buluşturmaya devam ediyor. Bu sene etkinlikte Philips CEO’su Göktuğ Gür, Siemens Genel Müdür Yardımcısı Ali Rıza Ersoy, Schneider Electric Partner & Projects Bussiness VP Erhan Kaya ve birbirinden değerli sektörün önemli kişileri öğrencilerle ve akademisyenlerle birlikte olacak.Tüm oturumlar ve daha fazlasını kaçırmamak için online kayıt yaptırmanız gerekmektedir. Online kaydı http://rlc.ytuieee.com/ adresinden yapabilirsiniz.

SEKTÖRÜN DEVLERİNİ BULUŞTURANRLC GÜNLERİ’NİN BU YIL 12’NCiSİ DÜZENLENİYOR

HA

BERL

ER

110


Kübler Group En İyi Tedarikçi Ödülünün Sahibi Oldu!

Pınar Mühendislik ‘Open House’ Etkinliğinde Müşterileriyle Buluştu

Kübler Group, teknoloji, mühendislik ve servis konu-ları dikkate alınarak düzenlenen yarışmada “En Iyi Tedarikçi “ ödülünün sahibi oldu. Jürinin 100den fazla firma arasında gerçekleştirdiği ve Deutsche Messe AG, VDW Verein Deutscher Werkzeugmaschinenfabriken (Association of German Machine Tool Factories), Carl

Hanser Verlag and Pricewaterhouse Coopers (PWC) tarafından başlatılan yarışmada bu yılın kazananı Kübler Group oldu. Kazanan belirlenirken firmanın yaratıcılığı, iş modeli ve sürdürülebilirlik çalışmaları göz önünde bulundurulmaktadır.Kübler Group ekibi, ödül töreninde, özellikle proaktif ve dinamik yapısından ötürü jürinin takdirini kazan-dı. Kübler Group bu yapısını “Kübler 2020” vizyonu kapsamındaki yapılanmasına ve çalışmalarına borçlu.Kübler Group, parka üretmenin yanında müşterisine kurulum ve kurulum sonrası verdiği destek ile de öne çıkmaktadır. Eş direktörlerden Gebhard Kübler, yaptığı konuşma-da, “çalışanlarımızın üstün çabası olmadan bu ödül mümkün olmazdı. Çalışmalarımız aynı heyecan ve teşvikle devam edecek” dedi.

Endüstriyel otomasyon sektörünün seçkin firmala-rından Pınar Mühendislik 21. Yılını özel bir etkin-likle kutladı. 11-12 Aralık tarihlerinde Bursa’da ger-

çekleşen etkinlik, Pınar Mühendislik uzmanlarını ve temsil ettiği markala-rın uzmanlarını sektör temsilcileri ile buluştu.

Siemens, AMO, Murr Elektronik,Murr Plastik, Waldmann, ve Spinner firmalarının temsilcileri firmalarının son yeni-l iklerini paylaştıkları ve ürünler/uygulamalar hakkında merak edilen-leri yanıtladı.2 gün süren etkinlik seminer ve programla-rıyla yoğun ilgi ile kar-şılandı. Tüm katılımcı-

larımıza teşekkür ederiz. 2016 yılında yapacağımız etkinlik ve yeniliklerimizde buluşmak dileğiyle…

HA

BERL

ER

HA

BERL

ER

114 115


Dış ticarete yön verenlerin tecrübelerini, geleceğin iş dünyası temsilcileri olacak gençlere aktarabilmeleri amacıyla bu yıl ikincisi düzenlenen Karabük Üniversitesi 2. Uluslararası Ticaret Kongresi’nde (UTİK 2015) Mitsubishi Electric Türkiye Fabrika Otomasyon Sistemleri İş Geliştirme Yöneticisi Tolga Bizel konuşmacı olarak yer aldı. Etkinlikte, katılımcıların bulundukları sektörler ile ilgili veriler, bu sektörlerde gerçek-

leşen faaliyetler ve planlar, karşılaşılan ve karşılaşabilecek sorunlar, sorunlara yönelik çözüm önerileri ve yetişen uzman adaylarda ihtiyaç duyulan nitelikler gibi konular masaya yatırıldı. Bu kongrede Tolga Bizel, yeni sanayi evresinin Mitsubishi Electric’teki karşılığı olan e-F@ctory konseptini gençlere anlattı.

Karabük Üniversitesi’nde, 3-4 Aralık tarihleri arasında düzen-lenen UTİK 2015’te Mitsubishi Electric Türkiye Fabrika Otomasyon Sistemleri İş Geliştirme Yöneticisi Tolga Bizel, hayal gücümüzü zorlamaya hazırlanan geleceğin fabrika otomasyonu hakkında bilgiler verirken, robot teknolojilerinin hayatımızda nasıl yer aldığını ve tüm bu gelişmelerin insan yaşantısında oluşturacağı etkileri de değerlendirdi.

Mitsubishi Electric Türkiye’nin üniversitelerdeki projelerinin ve desteklerinin yoğun ilgi gördüğü etkinlikte Tolga Bizel, Mekatronik Mühendisliği öğrencilerine tavsiyelerini de aktar-dı.

Yeni bir endüstri evresi doğuyorMitsubishi Electric Fabrika Otomasyon Sistemleri’nin yeni sanayi evresine, geleceğin dijital fabrika teknolojisi ola-rak tanımlanan e-F@ctory ile yanıt verdiğini belirten Bizel, “Mitsubishi Electric’in üretim alanında sahip olduğu global uzmanlık ve deneyimiyle geliştirilen bir otomasyon stratejisi olan ve e-F@ctory konseptinin oluşturulmasını sağlayan IQ-R Otomasyon Platformu, aslında yeni evre için şimdiden hayal gücümüzü zorluyor” dedi.

Fabrikalarda kişiselleştirme dönemi başlıyorBizel, üretilen her bir ürünün, günümüzün modern sistem-lerinden farklı olarak ayrı bir seri numaralı kimliğe sahip olması ve belleklerinde sadece bazı temel bilgileri değil, kendi geçmişlerini de tutmasının planlandığını anlattı. Bizel, “Bu ürünler ayrıca tıpkı üretildikleri makineler gibi sürekli inter-nete bağlı olacak ve dolayısıyla konumları ve durumları her an kolaylıkla belirlenebilecek. Alıcıları sayesinde bulundukları çevreyi inceleyip gerektiğinde yine kendi yetenekleri ölçüsün-de fiziksel tepki verebilecekler ve bunu yaparken de internete bağlı diğer cihazlarla gerçek zamanlı olarak bilgi alışverişinde

bulunabilecekler” diye konuştu.Günümüzde gelecekle ilgili birçok fütüristik öngörüde bulun-manın mümkün olduğunu belirten Bizel, “Önümüzdeki yıl-larda insan ihtiyaçları kendi kendine yetebilen otomasyon sistemleri ile karşılanacak. Kişiselleştirilmiş ihtiyaçlara göre hazırlanan bir ürün fabrikada üretilirken değiştirilebilecek ve bunun kontrol altına alınacağı sistem yapısı sağlanacak” dedi.

Yarı insansı robotlar geliyor Bizel, gelecekteki yeni nesil robot sistemleriyle ilgili öngörüle-ri ise şu şekilde açıkladı; “Robotların tarihsel gelişimi ve robot ihtiyacı gösteren uygulama alanları ışığında gelecekteki yeni nesil robot sistemlerinin çok robotlu, paralel yapılı, çok par-maklı eller ve yürüyen makinalar içeren mekanizmalar olacağı öngörülüyor. Hatta belki de yarı insansı robotların varlığından veya insan uzuvlarının robotlaşmış formlarından bile bahsedi-leceği düşünülüyor. Bugün nasıl ki en popüler teknoloji trendi mobilite ise yıllar sonra aynı durum robotlar için geçerli ola-cak. Yapay zekâ, akıllı şehirler ya da mobil cihazların geleceği ne olursa olsun, robotların hepsi için tamamlayıcı bir unsur olarak varlık göstereceği beklentisi hız kazanıyor. Birkaç yıl içinde ana gündem maddesi çok parmaklı ellere sahip, çok robotlu sistemler ve yürüyen makineler olabilir. “Beklentinin bu yönde olması nedeniyle, Robot CPU’su olarak Mitsubishi Electric Robot Sistemi’nin daha büyük ve karma-şık programları kontrol etmesinin doğru bir konumlanma olduğunun altını çizen Bizel, “Robottan hatalar, değişken değerleri ve program bilgisi, robotun durumu (hız, pozisyon vs.), bakım bilgisi (kalan batarya ömrü, yağ ömrü vs.), servo verisi (yük faktörü, akım değerler vs.) gibi durumlar izlene-biliyor” dedi.

Robotlar kendi kendilerini kontrol edebiliyorBirden fazla robotun toplu yönetiminin de sağlanabildiğini aktaran Bizel, robotlar konusunda şu bilgileri de aktardı; “Ana CPU’ya bağlanan bir bilgisayar, kontrolör ağındaki robotlara erişebiliyor. Bu özellik, hattaki robotların denetimine kolaylık

sağlıyor. CPU’lar arası direkt haberleşme, robot CPU’ları arasındaki belleğin paylaşılıp aralarında veri okuma ve yaz-malarını sağlıyor. Robotlar arası veri transferinin hızlanması ile robotlar kendi kendilerini daha detaylı ve koordineli kontrol edilebiliyor. Hatta bu bilgileri insan kontrolünden bağımsız kendi aralarında ve fabrikayı kontrol eden ana sistem ile de paylaşıp verimliliği anbean artırmak için oldukça hazırlar.”

Gençler yeni disiplinler için hazırlanmalıTemel bilimler ışığı ile başlayan endüstrileşme çalışmaları sonucunda çok farklı sektörlerde çok farklı yeni iş disiplinle-rinin oluştuğunu belirten Bizel, ilk olarak Japonya’da ortaya atılan “mekatronik” kavramının çok hızlı bir biçimde tüm bölgelerde kendine destek bulduğunu söyledi. Bu yayılmanın endüstri evrelerinin gelişimine bakılarak yorumlandığında hiç de tesadüf olmadığının altını çizen Bizel, mekatronik mühen-disliği öğrencilerine şunları aktardı; “İçinde birçok disiplini barındıran bu yeni yaklaşım için üzerine görev alanların, bu terimin orijinali olan disiplinlerdeki paydaşlarından daha çok ev ödevleri olduğu ortada. Hem bu disiplinleri iyi anlayıp yorumlamanız hem de yeni beklentileri karşılamanız gerekir. Aslında kulağa çok kolay ulaşan bu terimin altındaki dünyanın ne kadar karmaşık ve ileri teknolojiler gerektirdiği ortada. Hayatımızın içindeki bu kadar ürüne girmiş olan bu disiplin belki de hiç fark etmeden tüm yaşam unsurlarını kucaklamış biçimde yaşanıyor.”

Mitsubishi Electric üniversiteleri destekliyorMitsubishi Electric Türkiye Fabrika Otomasyon Sistemleri olarak, gelecek nesillerin eğitimine katkı sağlamayı önemse-diklerini ve Türkiye’de tümleşik otomasyon içine entegre edil-miş robot teknolojisi konusunu sahiplenmeyi hedeflediklerini ifade eden Bizel, bu kapsamda üniversitelerin Mühendislik Fakültesi Fabrika Otomasyon ve Robotik Bölümlerine destek verdiklerini anlattı.Bizel, en son Mitsubishi Electric Türkiye olarak 9 Eylül Üniversitesi ile Endüstriyel Otomasyon ve Robot Teknolojileri Eğitim Merkezi kurulmasına ilişkin ön protokol imzaladık-larını aktardı. Doğuş Üniversitesi (DOU) işbirliğiyle Doğuş Üniversitesi Endüstriyel Otomasyon ve Robot Teknolojileri Eğitim Merkezi’ni kurduklarını, daha önce Bursa Teknik Üniversitesi Doğa Bilimleri Mimarlık Mühendislik Fakültesi bünyesindeki Robot Eğitim Merkezi’ne çok amaçlı bir robot hibe ettiklerini belirtti. 2014 yılı Mayıs ayında 8’incisi düzen-lenen ve gelenekselleşen İTÜ Robot Olimpiyatları’na da (İTÜRO) “Altın Sponsor” olarak destek verdiklerini ifade etti.

Bizel, Mitsubishi Electric Türkiye olarak, üniversitelerde robot eğitim merkezinin kurulmasına sağladıkları katkıyla, öğrencilerin çağın gelişen teknolojilerine uyum sağlayarak iş dünyasında tercih edilebilmelerine destek olmayı hedefledik-lerini sözlerine ekledi.

Mitsubishi Electric Türkiye, Karabük Üniversitesi’nde

e-F@ctory konseptini anlattı

FABRİKALARDA YENİ BİR DÖNEM BAŞLIYOR

HA

BERL

ER

116


■ Hareket ve kontrol teknolojileri alanında dünya lideri Parker Hannifin, 09 Aralık 2015 tarihinde düzenlediği bir distribütör toplantısında yeni “Win Strateji”sinin lansmanını gerçekleştirdi.

Uygulamaya alındığı 2001 yılından itibaren Parker’ın hareket ve kontrol teknolojilerinde 1 numaralı şirket olma misyonuna hizmet eden, başarısını kanıtlamış stratejiler, araç ve yöntem-leri içeren Win Strateji’si bu sene itibarı ile yenilendi. Stratejinin yenilenmesinde Parker’ın global organizasyonunda, farklı kıta-larda çeşitli kademelerde görev yapan 350 çalışanı, 12 büyük hissedar ve yönetim kurulu üyeleri aktif görev alarak birebir görüş alışverişi ile stratejiyi bugünkü haline getirdi.

Lansmanın açılış konuşmasını yapan Doğu Avrupa Satış Şirketleri Bölge Müdürü Michal Grundfest, Parker Hannifin’in global organizasyonu ile ilgili en son güncellemeleri davetlilere sunduktan sonra mikrofonu Parker Türkiye Genel Müdürü Serpil Uzun’a bıraktı. Serpil Uzun, Türkiye Satış Şirketi’nin sürekli artan bir büyüme gösterdiğini, sergilediği üstün per-formans sebebiyle bir bölge hub’ı olarak konumlandırıldı-

ğını ve buna bağlı olarak Hazar Denizi Bölgesi ülkelerin-den Azerbaycan, Kırgızistan, Türkmenistan ve Özbekistan’ın Türkiye’nin sorumluluğuna verildiğinin altını çizdi. Parker’ın bugün ulaştığı başarıların temelinde Win Stratejinin büyük payı olduğunu vurgulayan Serpil Uzun, stratejinin yenilenmesine ihtiyaç doğuran sebepleri lansmanda kendi sözleri ile açıkladı:

“Değişim, yaşamın içinde gizli. 2001 yılından bu yana ilk günkü geçerliliğini koruyan konularımız olduğu gibi değişen birçok dinamik var iş dünyasında. Bu noktadan hareketle 15 yıldır bize çok iyi hizmet eden ve bizi başarıya ulaştıran stratejimizde bazı değişiklikler yapmaya karar verdik.” Toplantıya davet edilen ve ülke çapında hizmet veren 47 Parker distribütörü lansmana büyük ilgi gösterdi. Parker Türkiye Genel Müdürü Serpil Uzun’un Parker Türkiye hakkında gelişmeleri ve hemen ardından Win Strateji’sindeki değişiklikleri interaktif bir sunum ile anlatması üzerine davet-liler, sahne şovları ve canlı fasıl eşliğinde akşam yemeğine geçerek lansmanı tamamladılar.

Parker, yenilenen “Win Stratejisi”ni düzenlediği bir lansman toplantısı ile distribütörlerine duyurdu.

HA

BERL

ER

118


Dünyanın en büyük otomasyon firması Rockwell Automation’ın tescilli organizasyonu “Automation Fair®” ABD’nin Chicago kentinde 17-19 Kasım 2015 tarihlerinde 24’üncü kez düzenlendi. Automation Fair her yıl ABD’nin başka bir şehrinde gerçekleştirilen, Rockwell Automation’ın ürün, hizmet, servis ve çözümlerinin yanı sıra partner fir-maların tamamlayıcı ürün ve servislerinin tanıtıldığı ve oto-masyon ve operasyonel teknolojiler alanındaki tüm gelişme-lerin açıklanıp tartışıldığı çok büyük bir endüstri platformu.

Rockwell Automation tarafından her yıl düzenlenen Automation Fair, bu yıl 15 bin üzerinde katılımcıyı ağırladı. Dünyanın dört bir yanından fuarı ziyaret eden imalatçılar, sanayi işletmecileri, global medya ve analistler, Connected Enterprise ve Endüstri 4.0 çözümü ile üretici ve imalatçıların çalışma prensibini nasıl temelden değişebileceğini dinleme şansı yakaladılar.

“Connected Enterprise – Rockwell Automation’ın Endüstri 4.0 çözümü” teması ile gerçekleştirilen bu yılki oturumun ilk konuşmasını “Ölçeklenebilen Endüstriyel Teknolojiler Bağlantılı Şirkete Güç Katıyor” başlığı ile RA’nın Yönetim Kurulu Başkanı ve CEO’su Sayın Keith Nosbusch yaptı. Nosbusch: ‘‘Rockwell Automation’ın tüm çözümlerinin “Connected Enterprise” hedefi ile tasarımlanıp üretilmiş olması projelere büyük kolaylık getiri-yor. Örneğin akıllı motor kontrol çözümleri, kendi diagnostikle-rini yapabilen, hem kendilerinin hem de sistemin durumundan haberdar olabilen ekipmanlar bu projeler için büyük avantajlar sağlıyor. Keza modern DCS sistemimiz Plant PAx de modüler yapısı, açık standartlara uyumluluğu, izlenebilirliği sağlaması sayesinde connected enterprise projelerinin en az bir adım önde başlamasına katkıda bulunuyor. Ek olarak konu network bağlantılarının çok sağlıklı olmasını gerektirdiğinden Rockwell Automation bu alanın en iyi firmaları olan Cisco ve Panduit ile işbirliğine gitmiş bulunmakta. Böylelikle akıllı, hızlı, üretken ve güvenli dijital ağ, şirketlere tam uyacak şekilde oluşturuluyor’’ dedi.

Connected Enterprise nasıl iş değeri yaratıyor?Fuarda Rockwell Automation’ın pazar geliştirmekten sorumlu başkan yardımcısı John Nesi’nin moderatörlüğünde gerçek-leşen panelin konusu “Connected Enterprise’ın nasıl iş değeri yarattığı ve bu değerin ölçümü” oldu. İlk söz alan Mullins gıda ürünleri firması finansman Direktörü Art Clausen teknoloji yatırımlarından geri dönüş ve karlılık getirmelerinin beklendi-ğini, kendi şirketlerinde gerçekleştirilen Connected Enterprise uygulamasının yüksek düzeyde iş değeri yarattığını açıkladı. İkinci konuşmacı “Akıllı İmalat Liderliği Koalisyonu (Smart

Manufacturing Leadership Coalition) temsilcisi Jim Wetzel şirketlerin üç üretim türünden biri içinde bulunduklarını, bu türlerin stok için üretim, sipariş için konfigürasyon ve sipariş için mühendislik (proje türü üretim) olduğunu belirtti ve hangi tür olursa olsun tüm şirketlerin bağlantılı olmalarının zorunlu olduğunun altını çizdi. Bunun için hükümetlerin teşvikler uygu-ladığını, örneğin ABD’nin Endüstriyel Internet, Fransa’nın Usine du Futur (geleceğin fabrikası), Çin’in Manufacturing 2025, Japonya’nın Manufacturing Innovation 3.0 ve Almanya’nın Industry 4.0 programları başlattığını duyurdu ve Connected

Enterprise konseptinin tüm şirketlerin gündemine alınmasının zorunlu olduğunu ileri sürdü.

‘‘Günümüz rekabet koşullarında şirketler daha üretken olmalı’’Oturumun kapanış konuşmasını yapan Rockwell Automation’ın Global Satış ve Pazarlamadan Sorumlu Başkan Yardımcısı John McDermott özetle şu açıklamaları yaptı: “Günümüzün çetin rekabet koşullarında şirketler daha üretken, daha hızlı karar veren ve daha düşük maliyetli olmak zorundalar. Bunun için şirketlerin tasarımının (organizational design) Connected Enterprise modeline uygun olması gerekiyor. Connected Enterprise çok disiplinli ve derin uzmanlık alanları içerdiğinden bu çalışmaların Rockwell Automation önderliğinde yapılma-sını öneriyoruz. ABD’nin en büyük otomasyon etkinliği olan Automation Fair® kapsamında hepsi Connected Enterprise modeline katkı sağlayacak 181 firma, 8 forum, 90 teknik otu-rum ve 18 uygulamalı laboratuvar çalışması gerçekleştiriliyor. Konunun önemini fark eden 18500 ziyaretçi de kayıt yaptırmış bulunuyor” dedi.

OTOMASYON SEKTÖRÜNÜN NABZI AUTOMATION FAIR’DA ATTI

Automation Fair 15 bin kişiyi ağırladı

HA

BERL

ER

HA

BERL

ER

120 121


■ Aydınlatma ekipmanları sektörü İran’daki fırsatları mer-cek altına aldı. İran Enerji Bakanlığı tarafından düzenlenen 15. İran Uluslararası Elektrik Fuarı’na bu yıl Türkiye’den toplam 34 firma katıldı.

Elektrik Elektronik ve Hizmet İhracatçıları Birliği (TET), fuar kapsamında İran pazarındaki gelişimi yakından izlemek üzere Aydınlatma URGE Takımındaki 13 firmanın yer aldığı bir fuar katılımı düzenledi. TET İlet URGE Takımı, fuarda gördükleri ilgiden memnundu. TET organizasyonuyla 15. İran Uluslararası Elektrik Fuarı’na katılan 13 firma, 38. Hall’de ürünlerini sergileme fırsatı buldu. İran’ın yanı sıra bölge ülkelerden gelen ziyaretçiler, Türk firmalarına yoğun ilgi gösterdi. Ekonomi Bakanlığı’nın des-teği ile kurulan TET İlet URGE Takımının İran fuarına katılan TET Yönetim Kurulu Üyeleri Hakan Öztürk ve Besim Tuncay Oktayer, firmaların stantlarını gezerek hem ürünleri hem de fuar ile ilgili görüşlerini aldılar. İran Ticaret Müşaviri Himmet Geriş, Uluslararası İran Elektrik Fuarı’nda TET standını ziyaret etti. Geriş, İran ve Türkiye arasın-

daki ticarette yaşanan sorunlar ve bunların çözümüne yönelik yürütülen çalışmalar hakkında TET Yöneticilerine bilgiler verdi.

İlet URGE Takımı’nda yer alan firmaların temsilcileri, Tahran’ın elektrikçiler çarşısı olarak bili-nen Lalezar Çarşısı’na düzenle-nen gezide buradaki firmalarla görüşme imkânı da buldular. Son tüketiciye seslenen aydın-latma ekipmanlarının satışının gerçekleştiği çarşıda, İran’daki ürünlerin Türk ürünlerine kıyasla yaklaşık 2-2,5 kat daha pahalı olduğu görüldü.

TET Yönetim Kurulu Üyeleri Hakan Öztürk ve Besim Tuncay Oktayer, Tahran dönüşü heyet ile ilgili yaptıkları değerlendir-mede, aydınlatma sektörü için İran’da önemli fırsatlar olduğu-

nu dile getirdiler. Türk ürünlerinin kalite, tasarım ve fiyat olarak İranlı tüketicilerin beklentilerini karşılayacak düzeyde olduğunu ancak firmaların pazara girmeden önce mutlaka iyi bir temsilci ve bayi ilişkisi kurmaları gerektiğine dikkat çektiler.

İRAN FUARINA KATILAN İLET URGE FİRMALARI

1 Alkan San. Tic. A.Ş.2 Baytaş Aydınlatma3 Beş A Elektrik ve Elektronik4 Elektronik Cihazlar5 El-Kom Elektronik6 Elte Pano7 Er Elektronik8 Federal Elektrik9 Gecem Aydınlatma10 İkizler Aydınlatma11 Lamp 83 Aydınlatma12 Odsel Elektronik13 Pelsan Aydınlatma

■ Bugüne kadar ülkemizde hiç üretilmeyen “boyuna dikişli LSAW boru” üretimi için yatırıma hazırlanan hol-dingin Yönetim Kurulu Başkanı Fuat Tosyalı, “Böylece ülkemizde üretilemeyen boru kalmayacak” diyor. Türkiye’nin global demir-çelik üreticisi olma yolunda emin adımlarla ilerleyen Tosyalı Holding, ithalatı ikame edecek yeni ve dev bir yatırıma hazırlandığını açıkladı. Bugüne kadar ülkemizde hiç üretilmeyen “boyuna dikişli LSAW boru” üretimi için yatırım kararı alan ve Sanayi Bakanlığı ile ön görüşmeleri tamamlayan holding, bu konuda dünyadaki sayılı üreticiden biri olacak.Et kalınlığı 40mm ve 60 inch çapa kadar boyuna dikişli LSAW boru için 2016’da başlayacak yatırımın sadece 1 yıl içinde tamamlanması planlanıyor. Tosyalı Holding Yönetim Kurulu Balkanı Fuat Tosyalı, petrol ve gaz hatlarında da kullanılan bu boruların bugüne kadar ithal edildiğini, ancak yatırım tamamlandığında tesisin yıllık 500 bin ton kapasiteyle çalışacağının altını çiziyor.

PETROL VE GAZ HATLARINDA DA KULLANILACAKİlk olarak TANAP’ta ortaya çıkan LSAW boru ihtiyacının

özellikle petrol ve gaz hatlarında önemli olduğunun altını çizen Tosyalı, “Türkiye’nin bu tür enerji projelerinde dışa bağımlılığını ortadan kaldıracağız” diye vurgulu-yor. Yüzde 100 Tosçelik Spiral Boru Üretim Sanayi AŞ tarafından yapılacak bu yeni yatırımla hedef, 2017’de boruları sevk eder hale gelmek....

Yatırım kararıyla ilgili açıklama yapan Fuat Tosyalı sözle-rine şöyle devam ediyor: “Bir sanayi yatırımcısı olarak sorumluluklarımızı yerine getiriyor ve Türkiye’nin ihtiyacı olan tüm katma değerli ürünleri ülkemiz sınırları içinde üretmek için çalış-malarımızı sürdürüyoruz. Bu konuda 2015’in başında Japonya’nın lider şirketi Toyo Kohan ile temellerini attığımız Tosyalı Toyo AŞ yatırımı, ülkemizin katma değerli ürünlerde dışa bağımlılığının kaldırılması açı-sından büyük önem taşıyor. Şimdi LSAW boru ihtiyacı için planladığımız bu yeni yatırımla birlikte Türkiye’de üretilemeyecek hiç bir boru kalmayacak. Denizin altından da, dağların tepelerinde de geçecek boruları üreteceğiz.”

İran’ı Aydınlatmaya Talibiz!

Fuat Tosyalı: “Türkiye’nin enerji projelerinde dışa bağımlılığını ortadan kaldıracağız”

Tosyalı Holding 2016’ya yeni ve dev yatırım kararıyla giriyor!

HA

BERL

ER

HA

BERL

ER

122 123


■ Elektrik, elektronik ve otomasyon alanında dünya devi olan ve üç yıldır Türkiye pazarında kendi yapı-lanmasıyla faaliyet gösteren Mitsubishi Electric, baş-kent Ankara’da düzenlediği “Türkiye’nin Geleceği İçin Çalışıyoruz” temalı sektör buluşmasında, kamu ve özel sektör temsilcileri, yatırımcılar, taahhüt fir-maları, yüklenici firmalar, danışmanlar ve üniversi-teler ile bir araya geldi. Mitsubishi Electric Türkiye Fabrika Otomasyon Sistemleri Genel Müdürü Şevket Saraçoğlu, etkinliğin açış konuşmasında, Türkiye’deki alt yapı projeleri, fabrikalar, konut ve ofis projelerinin yanı sıra oteller, AVM’ler, otoparklar, tüneller, havuz-lar gibi her türlü toplu kullanım alanında bulunan dev iklimlendirme sistemlerinin otomasyon çalışmaları-

na talip olduklarını açıkladı. Saraçoğlu, Mitsubishi Electric’in otomasyon gücünü ve üstün teknolojisini, uzun yıllara dayanan mühendislik tecrübesi ile bir-leştirerek projelere özel çözümler sunabileceklerini bildirdi.

Türkiye’de özellikle Marmaray projesi, Türksat 4A ve 4B uydularında kullanılan teknolojisi ile tanınan Mitsubishi Electric, iklimlendirme (HVAC - Heating, Ventilating and Air Conditioning) sektöründeki oto-masyon çalışmalarını konu alan sektör buluşmasını başkent Ankara’da düzenledi. Mitsubishi Electric Türkiye’nin 16 Aralık Çarşamba günü The Green Park Hotel Ankara’da “Türkiye’nin

Geleceği İçin Çalışıyoruz” temasıyla gerçekleştirdiği etkinliğine, çok sayıda kamu ve özel sektör temsilci-si, yatırımcılar, taahhüt firmaları, yüklenici firmalar, danışmanlar, üniversiteler, mimarlar, makine imalat-çıları, mekanik proje firmaları, Bina Yönetim Sistemi (BMS-Building Management System) Entegratörleri ve HVAC Sistem Entegratörleri katıldı.

Mitsubishi Electric Türkiye Fabrika Otomasyon Sistemleri Genel Müdürü Şevket Saraçoğlu ve birim yöneticilerinin katılımıyla Ankara’da düzenlenen etkin-likte Mitsubishi Electric, dünyada güçlü bir global oyuncu olduğu iklimlendirme (HVAC) sektörünün otomasyon çalışmaları hakkında bilgi verdi. Etkinlik kapsamında, Mitsubishi Electric’in ısıtma, soğutma ve mekanik havalandırma sistem çözümleri uygulamalı örneklerle anlatıldı. Markanın atık su, temiz su ve yan-gın sistem çözümleri, asansör ve yürüyen merdiven çözümleri, elektrik dağıtım ve yönetim sistemlerinin de tanıtıldığı sektör buluşmasında, yeni endüstri evre-sinin Mitsubishi Electric’teki karşılığı olan e-F@ctory konsepti ile fabrikaların kurulumdan önce simüle edi-lerek tüm kaynak planlamasının yapılabileceği ve daha sonra yatırıma geçilebileceği açıklandı. Etkinlikte yoğun ilgi gören bir diğer konu ise alışveriş merkez-leri, oteller, iş merkezileri gibi kompleks yapılarda ısıtma, soğutma, havalandırma, aydınlatma, jenera-tör, hidrofor gibi pek çok farklı mekanizmayı tek bir merkezden yönetmeyi sağlayan Bina Yönetim Sistemi (BMS-Building Management System) oldu.

“Daha İyisi İçin Değişim”Mitsubishi Electric Türkiye’nin, sempozyum ve ardın-dan akşam yemeğiyle devam eden etkinliğinde açış konuşmasını yapan Fabrika Otomasyon Sistemleri Genel Müdürü Şevket Saraçoğlu, dünyada 120 bin-den fazla çalışanı ile 42 ülkede faaliyet gösteren 94 yıllık dünya devi Mitsubishi Electric’in, hizmet verdiği tüm sektörlerde pazarın ve kullanıcıların gerçek ihti-yaçlarını analiz edip anlayarak kazandığı deneyimle sektörüne ileri teknoloji çözümler sunan bir marka olduğunu belirtti.

Pek çok sektörde öncü ve yeşil bir şirket olan Mitsubishi Electric’in yeniliklerle daha aydınlık bir gelecek yaratmak ve daha sürdürülebilir bir dünya sağlamak için çalıştığını ifade eden Şevket Saraçoğlu, sözlerini şöyle sürdürdü:

“Her zaman “Changes for the Better” yani “Daha İyisi İçin Değişim” misyonu ile hareket eden Mitsubishi Electric, bugün bu özelliği sayesinde ürünlerinin

teknolojisi, güvenilirliği ve kalitesinin yanında çevre duyarlılığı konusunda da fark yaratıyor. Mitsubishi Electric’in 100. yıldönümü olan 2021 yılına denk gelen uzun dönemli çevresel yönetim vizyonu “Çevre Vizyonu 2021” kapsamında ve Eco Changes (Ekolojik Değişim) felsefemiz doğrultusunda; çevresel duyarlı-lığı teşvik etmek, düşük karbon salınımı ve geri dönü-şüm konularında bilinç artışına katkı yaratmak temel hedeflerimiz arasında yer alıyor.”

“Dünya ileri otomasyonda Mitsubishi Electric’e güveniyor”Dünya çapındaki üreticilerin ileri otomasyon ekip-manları için 75 yılı aşkın süredir Mitsubishi Electric’e güvendiğini vurgulayan Saraçoğlu, “Mitsubishi Electric Fabrika Otomasyon Sistemleri; dünya gene-lindeki fabrikalarda çeşitli endüstrilerin hızlı entegras-yon, esneklik ve verimliliğin yarattığı katma değerden keyif almalarına, üretkenlik, kesinlik ve hepsinden önemlisi kalitede yeni seviyelere ulaşmalarına yar-dımcı oluyor. Markamız, üst düzey otomasyon plat-formlarını kontrol edebilen modüler programlanabilir mantık devrelerinden (PLC), mikro-PLC, AC servoları ve inverter serilerine kadar tüm ürünleri ile üreticile-rin saygısını kazanmaya devam ediyor” dedi.

Projeye özel çözüm… Mitsubishi Electric olarak Türkiye’deki alt yapı pro-jeleri, fabrikalar, konut ve ofis projelerinin yanı sıra oteller, AVM’ler, otoparklar, tüneller, havuzlar gibi her türlü toplu kullanım alanında bulunan dev iklim-lendirme sistemlerinin otomasyonunda çözüm ortağı olmayı hedeflediklerinin altını çizen Saraçoğlu, şu bilgileri aktardı:

“Mitsubishi Electric olarak otomasyon çözümlerimiz ile iklimlendirme (HVAC) sisteminin her bir unsuru-nun birbiri ile haberleşebilmesini ve tüm sistemin tek bir merkezden kolayca yönetilebilmesini sağlıyoruz. Mitsubishi Electric’in HVAC sektöründeki otomasyon gücünü, üstün teknolojisini ve kalitesini, uzun yıllara dayanan mühendislik tecrübemiz ile birleştirerek pro-jelere özel çözümler sunabiliyoruz.”

Çevre dostu tesislere uygun…Mitsubishi Electric otomasyon çözümlerinin avan-tajlarından bahseden Saraçoğlu, konuşmasına şöyle devam etti: “Kullanıcı dostu ve uzun ömürlü otomas-yon çözümlerimiz ile işletmelerde ve projelerde ciddi oranda enerji tasarrufu sağlıyor, maliyetleri azaltıyo-ruz. Sağlıklı, konforlu ve güvenli ortamlar oluşturuyo-ruz. Ürün kullanımındaki karbondioksit salınımını ve

ÜSTÜN TEKNOLOJİ VE MÜHENDİSLİĞİN BULUŞMASI

HA

BERL

ER

HA

BERL

ER

124 125


üretimdeki total emisyonu azaltıyoruz. Hız kontrol ve aydınlatma kontrol sistemi uygulamalarında tasarruf sağlayabiliyoruz. Sağladığımız tüm bu katma değer ile çevre dostu tesisler ve projeler için uygun ve iddialı bir çözüm ortağıyız.”

Tüm binayı tek merkezden yönetin!Kısaca “BMS” olarak adlandırılan “Bina Yönetim Sistemi” (Building Management System) ile alışve-riş merkezleri, oteller, iş merkezleri gibi kompleks yapılarda ısıtma, soğutma, havalandırma, aydınlatma, jeneratör, hidrofor, su arıtma, otoparklarda karbondi-oksit gazı izleme ve egzoz kontrol sistemi gibi pek çok farklı mekanizmayı tek bir merkezden yönetebildikleri-ni anlatan Saraçoğlu, “Bu sistem ayrıca CCTV (kapalı devre televizyon), kartlı geçiş, yangın algılama gibi diğer güvenlik sistemleri ile de entegre edilerek tek merkezden tüm binanın minimum personel ve maksi-

mum verimlilikle kontrolünü sağlıyor” diye konuştu.

Geniş otomasyon çözüm ailesiMitsubishi Electric’in dünyanın en geniş otomasyon çözüm ailelerinden birine sahip olduğunun altını çizen Saraçoğlu, markanın fabrika otomasyonu alanındaki ana ürünlerini; programlanabilir kontrol cihazları, alternatif akım motoru hız ayar cihazları, insan-maki-ne diyaloğu ekranları, servo motorlar, hareket kontrol sistemleri, alçak gerilim şalt ürünleri ve endüstri-yel robotlar olarak sıraladı. Saraçoğlu, Mitsubishi Electric’in yenilikçi teknolojiye sahip, akıllı, kompakt, uzun ömürlü, güçlü, üstün performanslı ve yüksek enerji tasarruflu bu ürünlerle projelere sağladığı katma değeri anlatan HVAC Otomasyon Çözümleri Kataloğu’nu Ankara etkinliğinde ilk kez sektör temsil-cilerine tanıttıklarını da sözlerine ekledi.

CMSE® (Certified Machinery Safety Expert), Pilz ve TÜV NORD tarafından makine emniyeti alanında pro-fesyonellere uzman seviyesinde eğitim vermek amacı ile özel olarak geliştirilmiştir. 360° derecelik tam kapsamlı yaklaşım sağlayan bu eğitim, sınavı başarı ile tamamlayanlara TÜV NORD tarafından verilen ser-tifika ile ayrıcalık kazandırmakta.

Türkiye’de ilk defa Türkçe olarak gerçekleştirilen CMSE® (Sertifikalı Makine Emniyet Uzmanı) eğitimi 23-26 Kasım tarihleri arasında İstanbul Ataşehir’de düzenlendi. Pilz Türkiye’nin deneyimli eğitmenleri tarafından verilen bu eğitime sanayinin önde gelen lider firmalarından tecrübeli katılımcılar ilgi göster-di. 3 Aralık 2015 tarihinde açıklanan sonuçlara göre sınavda başarı elde eden 17 katılımcı daha CMSE® olmaya hak kazandı. Böylelikle kariyerlerine Sertifikalı Makine Emniyet Uzmanı olarak devam edecek katılımcılar için iş dün-yasında fark yaratma fırsatı doğacak.Makine emniyet alanındaki Dünya ve Avrupa standart-ları henüz tam olarak Türkçeye çevrilmemişken Pilz gerçekleştirdiği eğitim ile Türkiye’de önemli bir başa-

rıya imza attı. Gerekli olan bütün eğitim materyalleri Pilz’in profesyonel kadrosu tarafından Türkçeye ter-cüme edildi ve olumlu sonuçlar aldı. Pilz eğitmenleri-nin detaylı bilgi birikimine sahip olmaları anket değer-lendirme raporlarında olumlu sonuçlar doğururken, eğitim materyallerinin kapsamlı içeriğinin önemi de azımsanmayacak derecede olduğu görüldü.

Pilz, görmüş olduğu büyük ilgi ve talep doğrultu-sunda, sertifikalı makine emniyet uzmanı adayları için Türkiye’de 2016 yılının ilk yarısında kış ve bahar döneminde birer kez olmak üzere iki eğitim daha düzenlemeyi planlamakta.

Pilz Türkiye CMSE® yetkinliği konusunda eğitim almak isteyen şirketler için de ayrı eğitim tarihleri ayarlamakta ve düzenli aralıklarla dünya çapında eği-timler de düzenlenmekte. Makine emniyeti hakkında tam kapsamlı bilgi edinmek ve uluslararası alanda kabul gören TÜV Nord sertifikasına sahip olmak iste-yen profesyoneller daha detaylı bilgi için www.cmse.com adresini ziyaret edebilir ve CMSE® hakkında daha fazla bilgiye erişebilir.

İlk Türkçe CMSE® Eğitimi

HA

BERL

ER

HA

BERL

ER

126


■ Zürih, İsviçre Aralık 15, 2015 - Uzulunluğu 1,850 km olan boru hattının izleme, güvenlik ve kontrol işlevlerini gerçekleştirilecek telekom ve kontrol sistemleri içinentegre yazılım çözümü sağlayacak.

ABB, Azerbaycan doğal gazını doğrudan Avrupa’ya taşıyacak 1,850 km’lik Trans Anadolu Doğal Gaz Boru Hattı Projesi(TANAP) için kapsamlı bir sipariş aldı. ABB’nin sunacağı kontrol altyapısı hattın işletim ömrü süresince emniyetli, sağlam ve güvenilir biçimde çalışmasına katkıda bulunacak. ABB sözleşmeyi TANAP ile imzaladı ve siparişi dördüncü çeyrekte kayıt altına aldı.Toplam değeri 11 milyar $ olan boru hattı projesi, Türkiye’nin Gürcistan sınırındaki Güney Kafkasya hattı ile Yunanistansınırındaki Trans Adriyatik Boru Hatlarını birbirine bağla-yacak. Hazar Denizi’ndeki Şah Deniz-2 sahasından gelecek

doğalgaz Avrupa şebekesine İtalya’dan katılacak. Avrupa’nın gelecekteki stratejik enerji altyapısının bir parçasını oluştura-cak 45 milyar $’lık Güney Gaz Koridoru projesinin merkezi bölümünü oluşturan TANAP, Türkiye’nin tamamını boydan boya geçecek.

ABB, hat boyunca veri aktarımını sağlayacak fiber optik kablonun çekilmesi işleri dahil kontrol sistemi, telekomü-nikasyon, boru hattı izleme, güvenlik sistemlerinin teminini gerçekleştirecek. Boru hattının kontrol ve otomasyonu, ABB’nin dünyada öncü konumda olan System 800xA proses otomasyon sistemi ile sağlanacak. Gaz akışını, sızıntıları veya hariçten müdahaleleri tespit ve kontrol eden; emniyet ve güvenlik ihtiyaçları için kapalı devre televizyon (CCTV) yayını sunan telekomünikasyon sistemleri ile SCADA (veri tabanlı kontrol ve gözetleme) sistemleri, yazılım çözümleri ile

entegre edilecek.ABB’nin yazılım çözümleri teminindeki başarısı, daha önce Güney Kafkasya bağlantısı ve Azerbaycan’ı Akdeniz’e bağla-yan Bakü Tiflis Ceyhan boru hattı gibi benzeri projelerle de kanıtlanmıştır. Proje bittiğinde bölgede toplam 4,500 kilo-metrelik boru hattı ABB’nin System 800xA altyapısı tarafın-dan kontrol ediliyor olacak; bu da Avrupa doğalgaz talebinin yaklaşık %5’ini güvenlik altına alacaktır.ABB Proses Otomasyon Bölümü Başkanı Peter Terwiesch:

“Teknolojide inovasyon ve liderlik ABB’nin Next Levelstratejisinin mihenk taşıdır. ABB’nin System 800xA yazılımı ve entegre telekomünikasyon çözümü, TANAP’ın uzunmesafeler kateden boru hattını birçok coğrafi noktadan güvenli ve güvenilir şekilde işletmesine olanak tanıyacaktır” dedi. TANAP, Azerbaycan’ın SOCAR, Türkiye’nin BOTAŞ ve BP’nin ortak olduğu bir özel sektör şirketidir.ABB’nin bu teslimatı ABB Türkiye ile ABB İngiltere arasındaki iş temelli işbirliğinin mükemmel bir örneği olacaktır.

ABB, Trans Anadolu Doğalgaz Boru Hattı’ndankapsamlı bir sipariş aldı.

HA

BERL

ER

HA

BERL

ER

128 129


■ Bu yıl ikincisi düzenlenen Dünya Otomotiv Konferansı’nda elektrikli araçlar gündeme getirildi. Otomotiv sektörünün bir araya geldiği konferansta Bozankaya’nın yerli üretimi E-Karat, Türkiye’de hayata geçirilen ilk elektrikli otobüs projesi olarak ilgi topladı. E-Karat’ın Türkiye’deki ilk elekt-rikli otobüs ihalelerini kazandığı gibi Almanya’nın Bonn şehri için de üretileceği belirtildi.

Otomotiv endüstrisinin önde gelen firma ve yetkililerinin katı-lımı ile uluslararası platformda düzenlenen Dünya Otomotiv Konferansı, bu yıl da sektörü ve gelişmeleri değerlendirdi. Elektrikli araçların da konu alındığı konferansta Bozankaya, yerli üretim elektrikli otobüslerinin teknolojisi, yenilenebilir yakıtların önemi ve elektrikli otobüslere artan talep ile ilgili bilgi verdi. Bozankaya Elektrikli Araçlar Proje Koordinatörü Emrah Dal yaptığı açıklamada pek çok ilde yerel yönetimler ile sürüşler gerçekleştirdiklerinin altını çizdi. Saha sürüşlerinde alınan gerçek verilerle desteklenmiş enerji tasarruflarını vurgulayan Dal, E-Karat sayesinde yakıt giderlerinin düşürüldüğü gibi çevreye dost bir yaklaşım izlendiğini belirtti. Dal; ”Enerji kaynağı olarak elektriğin birim fiyatı, diğer yakıtlara göre çok daha düşük olduğundan E-Karat, işletim maliyetlerinde avan-

taj sunuyor. E-Karat, şehir içi sürüşü sırasında yaptığı her frende kaybolan enerjiyi geri depoladığı gibi, sıkışık trafikte veya yolcu indirme bindirme esnasındaki duraklamalarda hiç enerji tüketmiyor. Dizel motorlu otobüsler 100 km’de ortalama 45-50 litre yakıt tüketirken, E-Karat’ın enerji maliyeti 100 km’de ortalama 3-4 litre dizele eş değer olabiliyor,” dedi. Bozankaya E-Karat, dünyada üretilen öncü elektrikli otobüsler arasında yer alıyor. Çevre dostu olması, yüksek yakıt tasarruf sağlaması ve düşük bakım maliyetleri nedeniyle toplu taşı-ma hizmetlerine değer katıyor. İstanbul, Şanlıurfa, Malatya gibi birçok ilde saha sürüşleri gerçekleştirdiklerini ileten Emrah Dal, yerel yönetimlerin alınan sonuçlardan memnu-niyetini belirtiyor. İlk elektrikli Bozankaya E-Karat otobüsler, sonuçlanan ihaleler doğrultusunda 2016 yılı başında Konya Büyükşehir Belediyesi ve Eskişehir Tepebaşı Belediyesi’ne teslim edilecek.

Şarj edilebilir akü ile çalışan Bozankaya E-Karat, 10 yıl boyun-ca 200 km menzil garantisi ile sunulurken tek şarjda ortalama 260-320 km arasında yol yapabiliyor. E-Karat, elektrikli araç istasyonlarında şarj edilebildiği gibi doğrudan mobil şarj cihazı ile 380V bağlanıp istasyona ihtiyaç duymadan da şarj sağlanabiliyor.

Bozankaya’nın yerli üretim elektrikli otobüsü, otomotiv buluşmasında örnek oldu

■ 2015 yılı içerisinde tamamladığı hazırlıkları ile Turck’tan, Türk Sanayisinin tüm çalışanlarına Türkçe online katalog ve Türkçe teknik doküman ile en üst seviyede hizmet sağlanmaktadır.

2015 yılı içerisindeki hem yerel hem de küresel çalışmaları ile Turck, 2016 yılında yepyeni bir kurumsal tasarım ile faaliyetle-rine devam edecektir. Yeni kurumsal tasarım konsepti, internet sitesi, logo, broşür, katalog ve yazışma gibi diğer tüm pazarla-ma materyallerini kapsamaktadır ve 01.12.2015 tarihi itibari ile tüm organları ile Türkiye’de hayata geçirilecektir.

Turck’tan yapılan açıklamada: “Yeni arayüzü ile internet sitemiz yeni kurumsal tasarımın en önemli öğelerinden bir tanesidir. Güncel teknolojik kullanıma ve tablet/akıllı telefon erişimlerine çok daha uygun halde tasarlanan sitemiz, özellikle yeni sektörel uygulama ve çözüm odaklı yaklaşımı ile kullanıcıların ihtiyaç-larına daha geniş bir vizyon sağlamaktadır. Ayrıca firma bilgi ve kontaklarına erişim kolaylaştırılmış, partnerlerimiz ve ana bayilerimiz kolayca ulaşılabilir olmuştur. Ülkemiz için en kayda değer iyileştirme ise teknik dokümanların dilinde olmuştur. Daha önce de Türkçe olarak yayında olan sitemizin artık online ürün kataloğu ve her bir ürünün teknik dokümantasyonu da Türkçe olarak gezilebilecek ve incelenebilecektir. Bu şekilde Türk kullanıcılar aradığı ürünleri kendi ana dilinde daha anlaşılır bir şekilde seçme imkanına kavuşmuş olacaktır” denildi.

Yapılan açıklamada ayrıca logo kullanımına da değinildi: “Bir başka değişiklik yazılı “Turck” ifademizdedir. Bilindiği gibi Turck hem firma ismimiz hem de markamızdır. Bundan böyle sadece logomuz ile markamızı ifade ederken büyük harfler ile “TURCK” kullanılacak, bu haberimizde de kullanıldığı gibi firmamızın ifade edildiği durumlarda küçük harfler ile “Turck” olarak yazılacaktır. Bunun yanında yenilenen logomuz, yazışma şablonlarımız, kartvizitlerimiz ve fuar tasarımımız ile beraber Turck yine sizlerin endüstriyel otomasyon ihtiyaçlarınız için güvenilir bir çözüm ortağınız olmaya devam edecektir”.

Turck endüstriyel otomasyon alanında lider bir üreticidir.28 ayrı ülkede 4.000 çalışanı ve 60 farklı ülkede temsilcileri ile bir aile şirketi olan Turck 2015 yılında 500 milyon Euro ciro gerçekleştirmiştir. 15.000’den fazla sensör çeşidinin, endüstri-yel haberleşme modüllerinin, arayüz ekipmanlarının, bağlantı ve RFID sistemlerinin yer aldığı geniş ve çok yönlü ürün yelpazesi ile Turck, fabrika ve proses otomasyonu için yüksek verimli sistem çözümleri sunmaktadır. Firma RFID sistem çözümü BLident, kayıp faktörü olmayan yenilikçi uprox®+ endüktif sen-sörler ve patlama riski olan alanlarda da kullanılabilen kompakt veya modüler fieldbus ve uzak I/O modüller gibi üstün özellikli ürünleri ile standartları belirlemeye devam etmektedir.

Turck’tan Tüm Ürünleri için Türkçe Teknik Doküman

HA

BERL

ER

HA

BERL

ER

130 131


■ Enerji yönetimi ve otomasyon alanında global uzman Schneider Electric, operasyonel zeka yaklaşımıyla destekle-diği yeni global marka stratejisi “Life Is On”u tüm dünyaya duyurdu. Schneider Electric yeni marka stratejisi “Life is On” ile müşterilerine sürdürülebilirlik, verimlilik, güvenilir-lik ve güvenlik oluşturmak için “bağlanabilirlik” kavramını ön plana çıkartacak.

Kurumların ve insanların enerjiyi tüketme tarzını değiştirecek “bağlanabilirlik” yaklaşımı altında oluşturulan strateji, nesnele-rin interneti kavramını (IoT) kapsıyor. Nesnelerin İnterneti (IoT) kavramı ile birlikte Operasyonel Zeka yaklaşımını güçlendiren Schneider Electric, IoT çözümleri geliştirmek için Endüstriyel İnternet Konsorsiyumu (IIC) ile ortaklık kurduğunu duyurdu.Schneider Electric, şehirleşme, dijitalleşme ve endüstrileşmeyle birlikte değişime uğrayan enerji sektörü için bir kilometre taşı niteliğindeki yeni global marka stratejisini duyurdu. Schneider Electric’in nesnelerin internetine yönelik ‘Operasyonel Zeka’ (İşlevsel Zeka) yaklaşımıyla desteklenen ‘Life is On’ stratejisi, insanların ve kurumların enerjiyi tüketme tarzını değiştirerek ve endüstriyel süreçleri verimli hale getirerek, hayatı kolaylaştır-mayı hedefliyor.

Schneider Electric’in tüm uzmanlığını birleştirerek, insanların hayatlarına dokunmasını amaçlayan strateji, Bilgi Teknolojileri (BT) sayesinde şirketin dünyanın her yerindeki müşterilerine ulaşacak. Günümüzün yükselen değeri nesnelerin internetini ‘IoT’ referans alan bu yaklaşım, evler, üretim tesisleri, veri mer-

kezleri, binalar ve şehirlerde bilgiye dayalı karar alma süreçlerini de başka bir boyuta taşıyor. Otomasyon, kontrol sistemleri, uzaktan yönetim, bakım, hizmet ve bilgi süreçlerinde gerçek-leştirilecek önemli değişiklikleri kapsıyor.

CEO Tricoire: “Nesnelerin interneti ile ürünlerimizi yazılım portföyüne ekliyoruz”‘Life Is On’ stratejisinin insanların yaşamlarına her an her yerde dokunması için enerji yönetimi ve otomasyon teknolo-jileri çözümleri geliştirdiklerini vurgulayan Schneider Electric Başkanı ve CEO’su Jean-Pascal Tricoire, “Enerjiye erişimin gezegenimizdeki herkesin hakkı olduğunu düşünüyoruz ve enerjiyi güvenli, güvenilir, verimli, sürdürülebilir hale getirmek için çözümler tasarlıyoruz. İnovasyona büyük yatırımlar yapı-yoruz. Ürünlerimiz ve sistemlerimizi nesnelerin interneti aracı-lığıyla yazılım portföyümüze bağlıyoruz. Enerjiyi daha erişebilir ve bağlantılı hale getiriyoruz. Çözümlerimiz dünyanın en önemli konut, bina, veri merkezi, enerji, altyapı ve endüstri piyasaların-da kullanılıyor. Şimdi global stratejimize sadık kalarak, müşte-rilerimizin gerçek zamanlı ‘Operasyonel Zeka’ ile işlerini daha verimli hale getirmelerini sağlayacağız” diye konuştu.Schneider Electric’in nesnelerin interneti kavramına endüstriyel açıdan yaklaşırken “Endüstriyel Nesnelerin İnterneti” konusuna, “devrim” olarak değil, bir “evrim” olarak niteliyor. Bu evrim, işletmelerde var olan her şeyin donanım, yazılım; IT (bilişim sistemleri) ve OT (operasyonel sistemler) denilen birimlerin entegre olması anlamına geliyor. Endüstriyel Schneider Electric, Nesnelerin İnterneti kavramı altında, akıllı bağlantılı ürünleri ve sistemlerini, büyük sistemlerin bir parçası olarak akıllı ve birbirleri ile bağlantılı nesnelerin faaliyet gösterdiği bir ortam yaratmayı hedefliyor.

Schneider Electric, Endüstriyel İnternet Konsorsiyumu’ndaSchneider Electric, yeni global marka stratejisini açıklarken, şir-ketler arasında işbirliği kurmayı amaçlayan Endüstriyel İnternet Konsorsiyumu (IIC) yönetim komitesine seçildiğini de duyurdu. Kamu kuruluşları, özel sektör ve üniversiteler arasında gün geçtikçe genişleyen bir işbirliğine sahip Endüstriyel İnternet Konsorsiyumu’nun kurucuları arasında AT&T, Cisco, General Electric, IBM ve Intel gibi şirketler yer alıyor. Konsorsiyum, nesnelerin interneti teknolojisine dayanan yeni projeler ve işbir-likleri için önemli bir rol oynamayı sürdürüyor. Dünyanın önde gelen global yönetim danışmanlığı firmaların-dan McKinsey’in son yayınladığı raporlara göre, nesnelerin interneti pazarının değeri, 2025 yılına kadar 10 trilyon dolar civarına ulaşacak.

Schneider Electric, yaşam kalitesi için ‘Life Is On’ dedi

Schneider Electric’ten yeni global marka stratejisi

İTÜRO 2016’NIN ETKİNLİK İÇERİĞİ NETLEŞMEYE BAŞLADI!

Robot Kayıtları ile İlgili Güncelleme!8-9-10 Nisan 2016 tarihlerinde İTÜ Ayazağa Kampüsü Süleyman Demirel Kültür Merkezi’nde 10. kez gerçekleşecek olan İTÜ Robot Olimpiyatları için robot kayıtlarında yeni bir güncellemeye gidildi. Artık her bir yarışmacı her kategori için 1 robot kayıt ettirme hakkına sahip olacaktır. Yarışmacı iste-diği her kategoriye katılabilecek fakat aynı kategoride ancak ve ancak 1 adet robot yarıştırma hakkına sahip olacaktır.

İTÜRO 2016’da Gerçekleşecek Seminerler 10. İTÜRO kapsamında gerçekleşecek seminerlerden iki tanesi belli oldu. Doç. Dr. Duygun Erol Barkana, “Rehabilitasyon ve Medikal Robotlar”, Yrd. Doç. Dr. Savaş Dilibal ise “Endüstriyel Robotların Geleceği ve Akıllı Robotik Gripper Uygulamaları” konulu seminerler ile katılımcılarla buluşacak.

Güncellenen kurallar ve diğer gelişmeler için ilgililerin İTÜRO’nun resmi internet sitesi olan http://www.ituro.itu.edu.tr/ adresini takip etmeleri gerekmektedir.

HA

BERL

ER

132


Elektronik Sanayii ve Sektör İlişkileri Konferansı İstanbul’da Gerçekleşti

Elektronik Sanayii ve Sektör İlişkileri Konferansı, 17 Aralık 2015 Perşembe günü, The Green Park Pendik Hotel & Convention Center’da gerçekleşti. Doruk Otomasyon’un ana sponsorluğu, Argela Yazılım ve Edes Etiket - Thincut’ın da sponsorluğuyla düzenlenen konferansa birçok meslek kuruluşu da destek verdi. Endüstri Otomasyon Sanayicileri Derneği (ENOSAD), Türkiye Beyaz Eşya Sanayicileri Derneği (TÜRK BESD), Türk Elektronik Sanayicileri Derneği (TESİD), Uydu Elektronik İletişim İş İnsanları Derneği (TUYAD) ve Tüm Telekomünikasyon İş Adamları Derneği (TÜTED) kon-feransa katılımda bulunarak desteklerini sundular.

Konferans, Prof. Dr. Sıddık Yarman’ın sunumu ile başladı. Yarman konuşmasında, Elektronik Sanayiinde 2035 Vizyonu, 5G ve ötesi, Tüketici Elektroniğinde İnovasyon gibi gündemde öne çıkan güncel konulara yer verdi.Elektronik Sanayii ve Sektör İlişkileri Konferansı’nda açılış sunumunu yapan Yarman’ın ardından, Vesel Ventures Genel Müdür Metin Salt, tüketici elektroniğindeki gelecek algısından bahsetti ve oturumun geri kalanında İstanbul Sanayi Odası (İSO)’ndan Uran Tiryakioğlu, elektronik sanayinde atılım strate-jilerine öneriler konulu bir sunum yaptı. Öğleden önceki son oturum ise Arçelik’ten Fatih Demiray’ın sunumuyla başladı. Demiray konuşmasında, beyaz eşya sek-töründe enerji verimliliği ve çevre konusunu işledi. Önü alına-

mayan ve her geçen gün çığ gibi büyüyen tüketimi biraz olsun yavaşlatabi-lecek ya da etkisini azal-tabilecek olan geri dönü-şümün ve enerji verim-liğinin böyle bir konfe-ransta işlenmesi çok önemli ve artık gerek-liliğinde ötesinde bir durum. Oturumun ikinci konuşmacısı, Samsung Electronics İş Geliştirme Müdürü Koray Yıldız idi. Sunumuna Samsung’un kuruluşu ve nasıl bura-lara geldiğiyle başlayan Yıldız’ın, Samsung’un AR-GE’ye ayırdığı pay

ve çalışan sayısıyla ilgili verdiği bilgiler oldukça dikkat çekti. Koray Yıldız’ın, tüm dünyadaki şirket çalışanlarının %35’inin, Samsung’un çeşitli AR-GE bölümlerinde görev aldığını belirt-mesi, büyük yankı uyandırdı. Öğleden öncenin son sunumunu Endüstri Otomasyon Sanayicileri Derneği (ENOSAD) başkanı Hüseyin Halıcı gerçekleştirdi. Elektronik sanayinde endüstriyel otomasyonun ve teknolojinin öneminden bahseden Hüseyin Halıcı, şirketler için hayati önem taşıyan strateji ve AR-GE gibi unsurların çok önemli olduğunu belirterek, burada kilit noktanın insanlarda, çalışanlarda olduğunu söyledi ve personellerin çok önemli bir rol oynadığının altını çizdi. Endüstri Otomasyon Sanayicileri Derneği (ENOSAD) de 2014 yılında Endüstri 4.0 konulu bir kongre düzenledi ve gelecek sene de bunun ikincisini gerçekleştirmeyi hedefliyor.

Öğleden sonraki ilk oturumda, Netaş’tan Öner Tekin, Aselsan’dan Taner Özdemir, Argela’dan Savaş Tanyeri konuşmacı olarak yerlerini aldı ve savunma sanayine yönelik sunumlarını ger-çekleştirdiler. Sunumlarda özellikle elektronik sanayinde ve gelecekte 5G, savunma, havacılık ve uzay; haberleşme ve bilgi teknolojilerindeki gelişmelerden bahsedildi.Konferansın son oturumunda ise, Vestel’den Metin Nil, Canovate Group’dan Mehmet Işık, Uydu Elektronik İletişim İş İnsanları Derneği (TUYAD)’nden Hayrettin Özaydın sunum yaparken, sektördeki teknolojik gelişmelerden ve AR-GE faali-yetlerinden söz edildi.

HA

BERL

ER

134


Marmara Üniversitesi öğrenci kulüpleri tarafından bu yıl ilki düzenlenecek olan MİG (Mekatronik ve İnovasyon Günleri) hazırlıklarını sürdürüyor. 13-15 Mayıs’da ger-çekleşmesi planlanan etkinlik, üç gün sürecek. Daha

önceki yıllarda düzenlenen kariyer günleri adı altındaki etkinliğe, bu yıl yarışmalar da eklenerek “Mekatronik ve İnovasyon Günleri” adı altında birleştirildi.

Yarışmalarla beraber düzenlenen kariyer günleri, semi-nerler ve söyleşiler ile akademisyen, sanayi katılımcıları ve öğrenciler bir araya gelmesi hedefleniyor. Türkiye’de ilk defa uygulanacak yarışma kategorileri ve lisans, yük-sek lisans öğrencilerine yönelik tez kategorisi ile dikkat çeken etkinlik, geniş bir kitleye hitap ediyor. “MİG”, okul ve sponsorların büyük desteği sayesinde mekatroniğin tanımını yeniden yaparak, katılımcıların mekatroniğe bakış açısını genişletmek istiyor. Marmara Üniversitesi Göztepe Kampüsü’nde gerçekleşecek olan etkinliğe, sponsor ve destek arayışları sürmekte olup, “MİG” hak-kında daha fazlası için resmi internet sitesi www.mig.marmara.edu.tr’yi ziyaret edebilirsiniz.

YARIŞMA KATEGORİLERİ*SUMOMikro Sumo Humanoid Sumo*Yangın söndüren*Renk Seçen*ARAZİ*MULTİKOPTER*AVCI*SERBEST*Festo Görev Tamamlama*TEZ

MARMARA ÜNİVERSİTESİMEKATRONİK VE İNOVASYON GÜNLERİ 2016

HA

BERL

ER

136


Türkiye genelinde Elektrik Elektronik ve Bilişim temalı TET Ar-Ge Proje Pazarına başvurular devam ediyor. Bu yıl beşincisi düzenlenecek etkinliğe son başvuru tarihi 12 Şubat 2016. Türkiye’nin teknolojideki gücünü temsil eden TET’in geleneksel hale getirdiği ve Proje Baharı olarak da anı-lan etkinlikte; Bilgi ve İletişim Teknolojisi Uygulamaları,

Çevre ve Enerji Verimliliği Uygulamaları, Enerji Üretim, İletim ve Dağıtımına Yönelik Uygulamalar ve Diğer Elektrik Elektronik Uygulamaları olmak üzere 4 farklı kategoride projeler yarışacak.

Geçtiğimiz yıl 500 proje başvurusunun alındığı Proje Baharı’nda bu sene ön elemeden geçen projeler, 6 Nisan 2016 tarihinde Harbiye Askeri Müze’de düzenlenecek etkinlikte sergilenecek. Gün boyu sürecek panellere de ev sahipliği yapacak etkinlik boyunca proje sahipleri, yatırımcılar, iş adamları, sanayiciler, kuluçka merkez-leri ve teknokentler ile buluşma imkânı bulacak. Aynı günün akşamı gerçekleşecek ödül töreninde ise her kategoride ilk üçe giren projelere toplamda 150 bin TL ödül dağıtılacak. Bu sene ilk defa kuluçka merkezleri de Proje Baharına destek veriyor. Kuluçka merkezleri kendi seçtikleri projeleri kuluçka programlarına doğrudan alarak projelerin ticarileşmesine katkıda bulunacaklar. Geçtiğimiz yıllarda Proje Baharı’na katılarak başarı gösteren ve ticarileşen projeler de etkinlik günü sergi alanında oluşturulan başarı tünelinde sergilenecek.

TET Ar-Ge Proje Pazarı Yürütme Kurulu Başkanı Atilla Eren, Proje Baharı’nın yeni ve uygulanabilir fikri olan girişimciler için önemli bir fırsat yarattığına dikkat çeke-rek şunları söyledi: “Ar-Ge’ye en fazla yatırım yapan sektörlerin başında geliyoruz. Türkiye’de başarılı girişim örneklerinin artacağına inanıyoruz ve gerçekleşmesi için de üzerimize düşeni yapmaya çalışıyoruz. Etkinliğimize katılanlar projelerini tanıtmanın yanı sıra önemli bir net-work yaratma imkânına sahip oluyor. Bu yönüyle ödül odaklı bir yarışmanın ötesinde bir anlamı var.”

TET Proje Baharı ile ilgili detaylı bilgi almak ve başvuru koşullarını öğrenmek için http://www.tetprojepazari.org/tr/ ile https://www.facebook.com/turkishelectrotechno-logy adresleri ziyaret edilebilir.

TET AR-GE PROjE PAzARI’NA SON BAŞVURU 12 ŞUBAT’TAFikirleri projeye dönüştürmek için

son 2 ay!

140 141

YAYI

N D

ÜN

YASI

YAYI

N D

ÜN

YASI

Genç mühendislerin elinden düşmeyen bu kitabın temel özelliği, geleneksel konuları basit bir dille ele alması, anlatımını uygulamaya yönelik örneklerle desteklemesi ve her baskıda yeni konuları bünyesine alarak sürekli güncel kalabilmesidir.

Yaklaşık 50 yıldır kendisini otomatik kontrol sistemlerinin uygulamalarına adamış, tecrübeli bir araştırmacı ve mühendis Benjamin C. Kuo tarafından kaleme alınmıştır. Yazarın en önemli özelliği bilimsel çalışmaları yanında, yıllardır sürdürdüğü eğitim hizmetinde otomatik kontrole çok sayıda kitap kazandırmış olmasıdır. İlk baskısı 1962’de yapılmış olan bu kitap, 60’lı yıllarda mühendislik eğitimine başlayan ve bugüne kadar aynı yolu izleyen pek çok öğrenciye otomatik kontrolü sevdirmiş, öğretmiş ve çalışma alanı olarak geniş bir öğrenci kitlesinin otomasyona yönelmesine neden olmuştur.

Ya za rların›n Ad›:Benjamin Kuo

Otomatik Kontrol Sistemleri

ISBN: 9789757860945B. Y› l›: 2013

Say fa Sa y› s›: 944Fi ya t›: 50,00 TL

Türkiye’de güç elektroniği sanayii hızlı bir ilerleme göstermiş; kesintisiz güç kaynağı, motor kontrolu, endüksiyonla ısıtma, elektrikli ev aletleri, otomotiv ve tekstil gibi geniş bir alanda tasarım ve üretim yapan firmalar ortaya çıkmıştır. Bunun yanında yurtdışından gelen sistemlerin çoğunda güç elektroniği teknolojisi kullanılmaktadır. Elektrik-Elektronik Mühendisliği mezunlarının belirli bir kısmı bu sektörlerde istihdam edilme-ktedir.

Güç elektroniği konusu, başta İ.T.Ü. olmak üzere Türkiye’deki birçok üniversitede çeşitli isimdeki derslerle öğretilmektedir. Bu derslerin bir kısmı Türkçe olarak verilmektedir. Hangi dilde verilirse verilsin bir Türkçe kitabın gerek eğitim öğretimde gerekse uygulamalı mühendislikte çok önemli olduğu yadsınamaz bir ger-çektir.

Ya za rların›n Ad›: Ned Mohan, Tore M.Undeland,William P. Robbins

Güç Elektroniği Çeviriciler, Uygulamalar ve

Tasarım

ISBN: 978-975-8431-99-1B. Y› l›: 2003 Say fa Sa y› s›: 896Fi ya t›: 45,00 TL

■ ABB 1-39-59

■ ANKIROS 117

■ AUTOMECHANICA 111

■ BETA ELETROMEKANİK 133

■ B&R ENDÜSTRİYEL OTOMASYON 5

■ CLPA TURKEY 15

■ E3TAM 93

■ EKSEN AJANS 123-138

■ ELİMKO 69

■ EMİKON OTOMASYON 50

■ ENOSAD 24

■ ENTEK 25

■ EMKO 81

■ İTÜRO 68

■ MEDEL 4-73-89

■ MEDEL ARKA İÇ KAPAK

■ MITSUBISHI ELECTRIC TURKEY 55-63

■ SOYLU OTOMASYON ÖN İÇ KAP.

■ NEUGART 41

■ RLC GÜNLERİ 109

■ SCHUNK ARKA KAPAK

■ SIEMENS 3-51

■ WIN AUTOMATION 2016 115

■ WIN METAL WORKING 2016 85

■ WORLDCHEM 139

■ YAĞMUR FUARCILIK - 3T 2016 135

■ YTÜ - YILDIZ SAVAŞLARI 2016 137

■ TOK - SSSC 2016 & TDS 2016 78-79

■ TOK - CTS 2016 112-113

Firma AdıFirma Adı NoNo

reklam indeksi

Documents

Endüstri Otomasyon | Aylık Elektrik, Makina, …...daveti üzerine 2- 9 Aralık 2015 tarihleri arasında Japonya’da yapılan teknik editörler delegasyonuna katılmamızdan söz