Magazyn Techniczno-Informacyjny | nr 4 (30) 2014 ISSN 1898-6064nakład: 8000 egz.

maszyny i urządzenia energetyczne n wytwarzanie, przekształcanie i akumulowanie energii elektrycznej n przesyłanie i dystrybucja energii elektrycznej n aparatura kontrolno-pomiarowa, systemy automatyki i sterowania, informatyka n elektrotechniczne materiały, konstrukcje n inżynieria elektryczna i elektroniczna n technologie ochrony środowiska n usługi

Szanowni PaństwoW iele firm, również i my dokonaliśmy podsumowania I półro-

cza. W efekcie tych analiz możemy się pochwalić trzema konferencjami: z zakresu pomiarów, automatyki oraz elektroniki, która odbyła się na początku marca w Ustroniu w hotelu Muflon, spotkaniem w połowie czerwca – poświęconym zagadnieniom z utrzymania ruchu i diagnostyki, Hucisko k. Zawiercia, hotel Orle gniazdo oraz spotkaniem z początku września o tematyce poświę-conej elektrotechnice, Nałęczów k. Lublina hotel Energetyk – wię-cej na stronie 17. Wszystkie wydarzenia zakończyły się sukcesem oraz pozytywną opinią zarówno ze strony firm wystawienniczych, jak i słuchaczy, a te są dla nas najważniejsze!

Równie owocnie przebiegały imprezy targowe, w których nasze wydawnictwo brało udział, między innymi targi Enex, Automaticon, Automa, Expopower, Energetab. Obecnie jesteśmy w trakcie przy-gotowań do istotnej imprezy branżowej, która odbędzie się jeszcze w tym roku: XXXIV konferencja „Ciągłość w Procesach Produkcyj-nych, Bezpieczeństwo, Oszczędne Technologie i Redukcja Kosz-tów”. Spotkanie odbędzie się 27-28 Listopada w Karczowiskach k. Lubina (woj. dolnośląskie) w hotelu „Chata Karczowiska”. Przy-gotowaliśmy dla Państwa szerokie spektrum tematyczne obejmu-jące kompleksowe usługi oraz nowe aplikacje dla sektora produk-cyjnego. Podczas trwania konferencji każdy uczestnik otrzyma imienny certyfikat świadczący o udziale w warsztatach z zakresu oszczędnych technologii w utrzymaniu ruchu.

Jestem przekonana, że ponownie uda nam się zebrać w jed-nym miejscu fachowców z całego kraju, by móc zgłębiać tematykę z zakresu procesów produkcyjnych oraz zachowania ich ciągłości. Szerzej o listopadowej konferencji na str. 20.

Życzę Państwu pożytecznej lektury, a zarazem zachęcam do współpracy na niwie reklamowej. Mam nadzieję, iż trud włożony w nieustanne stawanie się lepszym zostanie przez Państwa do-strzeżony, za co z góry dziękuję.

Z poważaniemMagdalena Burger

Energetyka&Elektrotechnika

prenumerata

S zanowni Państwo, zachęcamy do prenumeraty magazynu Energetyka & Elektrotechnika. Periodyk ten , tworzony jest

przy współpracy specjalistów z branży elektrotechnicznej. Pismo dedykowane jest energetykom, elektrykom, operatorom sieci, elektromonterom, kadrze ds. inwestycji. Naszą ideą jest, aby ma-gazyn był dla Państwa ciekawą lekturą i inspiracją do nowych, lepszych rozwiązań. Koszt roczny to tylko 43,20 zł. Możecie Pań-stwo wpłacić na poczcie lub przelewem na konto 03 1140 2004 0000 3102 3480 6705, odbiorca: Wydawnictwo Wag-Tech Hahn Katarzyna, ul. Główna 12, 47-411 Czerwięcice, z dopiskiem pre-numerata.

Zamówienie możecie przysłać mailem na adres marketing@energetykaelektrotechnika.com lub faksem 32 414 9225.

Nasza misją i ambicją jest , aby magazyn Energetyka & Elektro-technika stał się Vademecum , każdej osoby związanej z elektro-techniką i energetyką. Chcemy także, najnowsze technologie, rozwiązania ze świata energetyki i elektrotechnik tworzyć i odkry-wać razem z Państwem. Zapraszamy do współpracy.

n Adres Redakcji:ul. Główna 1247-411 Czerwięcicetel. 032/410 52 88fax 032 414 92 25pomiar@pomiar.comwww.pomiar.com

Redakcja nie odpowiada za treść ogło­szeń oraz nie zwra ca ma te ria łów nie­za mó wio nych. Za strze ga my sobie pra wo do skra ca nia i ad ju sta cji tek­stów. Prze dru ko wy wa nie ma te ria łów lub ich czę ści tyl ko za zgo dą pi sem ną re dak cji.

n Wydawca:Wydawnictwo Wag-Techwww.wagtech.pln Prezes WydawnictwaKatarzyna Hahnn Redaguje zespółRedaktorzyRyszard Hahn, Anna Gabruś--Ziętek, Magdalena Burger, n Skład i grafika:Tomasz Wilktel. 798439208

prenumerata

Nowości ..........................................................................................4

SEMiX® ............................................................................................6

Niezawodność i pewność działania systemów monitorowania działających w trybie online ............................................................7

Nowoczesne rozwiązania dla energetyki ......................................10

HBM rozszerza swoją gamę produktów o pomiar sił w trudnych środowiskach..............................................................12

Za przewody dziękujemy! ..............................................................15

XXXIII Konferencja Efektywność w Unikaniu Awarii w Instalacjach Elektrycznych, Bezpieczeństwo i Oszczędności. Remonty i Usługi Elektryczne w Instalacjach. 04-05 września 2014, Nałęczów k. Lublina, Hotel Energetyk.......17

XXXIV Konferencja Naukowo-Techniczna. Ciągłość w procesach produkcyjnych. Bezpieczeństwo. Oszczędne technologie i redukcja kosztów.” ................................19

Znów rekordowa liczba wystawców na targach ENERGETAB 2014 ..........................................................21

Aktualności z branży ......................................................................22

Lista kolporterów ...........................................................................27

automatyka przemysłowa

urządzenia pomiarowe

lista kolporterów

aparatura modułowa

nowości

wydarzenia branżowe

3

Energetyka&Elektrotechnika

4/2014

systemy energetyczne

aktualności z branży

spis treści

spis treści

4

Energetyka&Elektrotechnika

4/2014

Ener

gety

ka&E

lekt

rote

chni

kanow

ości

now

ości

Eplan z trzema nowymi oddziałami: w Japonii, RPA i Turcji

Firma Eplan, będąca znanym dostawcą rozwiązań inżynieryj-nych zatrudniającym obecnie ponad 700 pracowników, wzmacnia swoją pozycję ryn-kową na 30-lecie działalności: nowe oddziały pojawiły się już w Japonii i RPA. Klienci z Turcji również zyskają w najbliższym czasie możliwość bezpośred-niej konsultacji ze specjalistami CAE. Dotychczas klienci z tych trzech krajów uzyskiwali wsparcie techniczne poprzez partnerów kooperacyjnych.

Turcja to kolejne kraje otwierające lokalne oddziały sprzedaży oprogramowania inżynieryjnego.

Na początku bieżącego roku powstała nowa firma Eplan Softwa-re & Services K.K. z siedzibą w Tokio, na czele której stanęli dyrektor zarządzający Shinya Nito i międzynarodowy dyrektor sprzedaży Dr Carsten Metelmann. Wzmocniło to współpracę lokalną z siostrza-ną firmą Rittal, aktywną na japońskim rynku od ponad 25 lat, zajmu-jącą się dostarczaniem rozwiązań systemowych z zakresu inżynierii szaf sterowniczych.

Japonia jest jednym z największych na świecie rynków dla opro-gramowania i produkcji przemysłowej. Eplan zamierza bardziej inten-sywnie uczestniczyć w dynamicznym rozwoju inżynierii opartej na oprogramowaniu, a równocześnie korzystać ze swoich doświadczeń w zakresie globalizacji. W ciągu ostatniego roku firma Mitsubishi Electric zaakceptowała wejście Eplan do programu partnerskiego eF@ctory Alliance.

Na początku czerwca powstał nowy oddział Eplan Software & Services (Pty) Ltd. w RPA, kierowany przez dyrektora zarządzającego Johana Reyneke. Jego biura zlokalizowano w Edenvale niedaleko Johannesburga, w sąsiedztwie siedziby firmy Rittal. Z tego miejsca będzie prowadzony marketing Platformy Eplan wraz z jej zintegrowa-nymi systemami do inżynierii elektrycznej, płynów i szaf sterowniczych oraz projektowania wiązek przewodów. Stopniowo rozwijane będą usługi z zakresu doradztwa i szkoleń oraz planuje się powiększenie działu sprzedaży.

Do momentu utworzenia nowego oddziału, Eplan przez ostatnie 10 lat był reprezentowany na terenie RPA przez partnera kooperacyj-nego, stale powiększając swój sukces komercyjny. Ogromny potencjał oferuje tu przede wszystkim sektor motoryzacyjny.

Kolejny oddział jest organizowany w Turcji: na początku lipca 2014, Eplan Yazılım ve Yazılım Hizmetleri A.S. ma rozpocząć działal-ność w Stambule. Pod kierownictwem dyrektora zarządzającego Özgüra Emekli, zespół sprzedaży będzie zapewniał bezpośrednią i kompleksową obsługę klientów z sektorów konstrukcji maszyn i budowy obiektów przemysłowych, aż po przemysł motoryzacyjny.

Turcja oferuje duży potencjał wzrostu ze względu na zróżnicowa-ną strukturę korporacyjną.

Firma przewiduje tu ogromny potencjał rozwoju, nie tylko na kla-sycznych rynkach budowy maszyn i zakładów przemysłowych oraz motoryzacyjnym, ale również w przemyśle ciężkim i inżynierii szaf sterowniczych.

Haluk Menderes

RX3 – Nowa linia wyłączników nadprądowych i różnicowoprądowych

Nowa oferta RX3 dedykowana jest w szczególności dla budownictwa mieszkaniowego. Zapewnia wymaganą ochronę instalacji i urządzeń elektrycznych przed skutkami przeciążeń i zwarć,

a także ochronę przeciwporażeniową jej użytkowników. Oferta RX3 to 17 numerów katalogowych

- 14 wyłączników nadprądowych i 3 wyłączniki różnicowoprądo-we. Wyłączniki nadprądowe dostępne są w wykonaniach 1- i 3-bie-gunowych, charakterystykach czasowo-prądowych B oraz C i prą-dach znamionowych od 10 do 25 A. Zdolność zwarciowa wyłączni-ków nadprądowych RX3 według normy „mieszkaniowej” EN 60898-1 wynosi 6 000 A. Wyłączniki różnicowoprądowe dostępne są w wyko-naniach 2- i 4-biegunowych na prąd znamionowy 25 lub 40 A i prąd różnicowy 30 mA.

Dzięki zaciskom o dużej pojemności (do 35 mm2) oraz możliwo-ści przyłączania za pomocą szyn grzebieniowych, instalacja aparatów RX3 jest bardzo komfortowa. Dla łatwej identyfikacji w rozdzielnicy wyłączniki nadprądowe wyposażono w dźwignie załączającą w kolo-rze czarnym, natomiast różnicowoprądowe w kolorze szarym.

Nowa generacja czujników BOS 6K z zatwierdzeniem Ecolab

Czujniki fotoelektryczne BOS 6K nowej generacji, pochodzące z oferty firmy Balluff, ustanawiają nowe standardy wśród czujników klasy kompaktowej. Małe wymiary, wynoszące 31,5 x 19,5 x 10,8 mm ułatwiają montaż tych pod-zespołów wewnątrz maszyn o małych gabarytach.

Asortyment obejmuje 70 modeli wyposażonych w emiter światła czer-wonego lub laser (class 1) w przypad-ku bardziej wymagających zastoso-wań. Wszystkie zapewniają dużą pre-cyzję, zasięg i funkcjonalność. Dostęp-ne tu wersje dyfuzyjne, through-beam i odbiciowe, z tłumieniem oświetlenia tła lub bez, analogowe czujniki odległości oraz warianty do pracy w trybie przełączania pojawieniem się lub zanikiem światła padającego na detektor (light/dark switching), to tylko niektóre przy-kłady z bogatej oferty czujników BOS 6K.

Wszystkie modele są produkowane w niezwykle trwałych i wytrzymałych mechanicznie obudowach z tworzywa sztucznego

54/2014

Energetyka&Elektrotechnika

Energetyka&Elektrotechnikanow

ościnow

ościNowy moduł systemu Vision BMS – wsparcie dla OPC

OPC jest standardem komunikacyjnym powszechnie używanym w automatyce przemysłowej oraz automatyce budynkowej. Standard został zaprojektowany w ten sposób, aby możliwe było wiązanie aplikacji ze sprzętem automatyki nadzorującej oraz sterującej proce-sami zachodzącymi w przemyśle lub budynku.

Moduł OPC dla Vision BMS został zoptymalizowany pod kątem wydajności, dzięki czemu możliwa jest współpraca systemu z szeroką gamą sterowników przemysłowych, systemów automatyki oraz bez-pieczeństwa budynku.

z odpornymi na ścieranie oznaczeniami laserowymi. Dzięki specjalnie zaprojektowanej obudowie, optyka jest chroniona przed uderzeniami bocznymi.

Wysoki stopień ochrony IP 67 & IP 69K, powierzchnia soczewek wykonana ze szkła akrylowego PMMA oraz zatwierdzenie Ecolab zapewniają możliwość zastosowań w przemyśle spożywczym.

Eaton wprowadza na rynek jednostki dystrybucji zasilania nowej generacji

Firma Eaton wprowadziła na rynek nowe jednostki dystrybucji zasilania ePDU trzeciej generacji (G3) do szaf montażowych, które łączą naj-lepszą w klasie wydajność i niezawodność z technologicznymi osią-gnięciami obejmującymi zgłoszone do opatentowania uchwyty dla złączy IEC (Międzynarodowej Komisji Elektrotechnicznej).

Produkty w nowym portfolio ePDU G3 zostały specjalnie zapro-jektowane w celu sprostania wymogom menedżerów IT i centrów danych w zakresie rozdziału energii poprzez zapewnienie zaawanso-wanych możliwości monitorowania zasilania. W regionie EMEA seria produktów będzie początkowo dostępna w trzech różnych wersjach: podstawowej – zapewniającej niezawodny rozdział zasilania; z wej-ściem pomiarowym – zapewniającej pomiar wielkości wyrażonych w V, W, A i kWh jednostki ePDU i wyłącznika obwodu oraz liniowo pomiarowejpozwalającej na przystosowanie każdej podstawowej in-stalacji PDU do potrzeb zaawansowanego pomiaru.

Unikatowy uchwyt dla złączy IEC dostępny w nowych jednostkach ePDU (włącznie z podstawowymi modelami) kładzie kres powszech-nym i często kosztownym problemom z wtyczkami wypadającymi z gniazd IEC z powodu wstrząsów i wibracji. Uchwyty te sprawdzają się ze standardowymi kablami, eliminując potrzebę użycia specjalnych kabli zasilających i wsporników do zarządzana kablami, które mogą podnieść ogólny koszt systemu ePDU w szafach montażowych nawet o 50%.

– Jednostki dystrybucji zasilania do szaf montażowych są podsta-wą efektywnego zarządzania zasilaniem w dzisiejszych centrach przetwarzania danych – powiedział Stefan Coote, menedżer ds. pro-duktu na region EMEA w firmie Eaton.

– Nasze nowe ePDU G3 wykorzystują techniczne innowacje i najnowocześniejszą technologię, zapewniając w ten sposób

Blok Przygotowania Sprężonego Powietrza serii NOVA – pięcioelementowy

CPP „PREMA” S.A. jest polskim producentem elementów pneumaty-ki siłowej. W nowej ofercie prezentujemy 5-elementowy Blok PSP służący do usuwania z czynnika roboczego zanieczyszczeń, ustawia-nia stałego ciśnienia w instalacji pneumatycznej oraz nasycania sprę-żonego powietrza olejem smarującym. Umożliwia on też odcięcie przepływu medium za pomocą sygnału elektrycznego oraz rozdziele-nie powietrza na nienasycone i naolejone.

6

Energetyka&Elektrotechnika

4/2014

Ener

gety

ka&E

lekt

rote

chni

kaos

prz

ęt in

stal

acyj

ny

ospr

zęt i

nsta

lacy

jny

Ener

gety

ka&E

lekt

rote

chni

kaap

arat

ura

mod

uło

wa

apar

atur

a m

oduł

owa SEMiX®

W maju tego roku SEMIKRON zaprezentował platformę SEMiX®, obejmującą zarówno moduły IGBT jak i prostowniki diodowe w niskich obudowach (17 mm). Dzięki zastosowaniu technologii "Spring® contact", wykorzystującej konektory sprężynowe, SEMiX® jako jeden z pierwszych na rynku modułów średniej mocy pozwalał na tani i niewymagający lutowania montaż płytki drivera. Po wprowadzeniu SEMiX® 3p press­fit, nowej wersji modułu z konektorami wciskanymi, rodzina produktów SEMiX® została wzbogacona o alternatywne rozwiązania, przez co daje nowe możliwości projektantom i pozwala na ograniczenie kosztów produkcji.

Rodzina produktów SEMiX® została poszerzona o półmostki IGBT SE-MiX® 3p press-fit o prądach znamio-nowych 300A, 450A i 600A i napię-ciu 1200V, w jednej obudowie, co oznacza możliwość uzyskania prądu znamionowego 600A z obudowy nr 3 i znaczne obniżenie kosztu urzą-dzenia. Nowe mechaniczne rozwią-zanie zwiększa trwałość i niezawod-ność. Ponadto, piny press-fit pod płytką drivera są rozmieszczone kompatybilnie z dostępnymi na rynku półmostkami w obudowach o wy-skokości 17 mm, zapewniając więk-sze bezpieczeństwo w łańcuchu dostaw. Razem z nowym driverem SKYPER 12, który ma zwiększoną wytrzymałość i długi czas pracy (MTBF powyżej 5 milionów godzin przy pełnym obciążeniu), nowy SE-MiX® 3p press-fit jest idealną propo-zycją dla rozwiązań plug&play dzieki ograniczeniu kosztu i czasu projekto-wania nowego urządzenia.

SEMiX® wykorzystuje nowocze-sne struktury półprzewodnikowe w modułach IGBT i prostownikach, pozwalając na zastosowanie w licz-nych aplikacjach takich jak napędy elektryczne, falowniki prądu, zasila-cze, UPS, spawarki elektryczne. SEMIKRON oferuje sześć różnych obudów dla modułów IGBT na na-pięcia 600 V, 1200 V i 1700 V. Do-stępne są półmostki, six-packi i choppery o prądach od 75 A do

600 A. Poza półprzewodnikami IGBT3 i IGBT4 dostępna jest także seria V-IGBT na napięcie 1200 V. W obudowach 17 mm oferowane są moduły sterowane, pół-sterowane i niesterowane. Dzięki różnorod-ności interfejsów i struktur półprzewodnikowych, SEMiX® jest najbar-dziej elastyczną i zorientowaną na aplikacje rodziną modułów 17 mm w zakresie średnich mocy.

7

Energetyka&Elektrotechnika

4/2014

Energetyka&Elektrotechnikaau

tomatyka p

rzemysłow

aautom

atyka przemysłow

aWiesław Gil, główny konstruktor, Mikronika

Niezawodność i pewność działania systemów monitorowania działających w trybie onlineIstniejące problemyMimo wielu lat wdrażania i prac rozwojowych prowadzonych w różnych krajach, w tym także w Polsce, przydatność systemów mo-nitoringu on-line transformatorów mocy, a także dławików, przekładników i wyłączni-ków, jest nadal kontestowana. Jedną z istot-nych przyczyn tego faktu jest niewystarczają-ca pewność i trwałość instalowanego sprzę-tu, pracującego w ekstremalnie trudnych warunkach środowiskowych, występujących w otoczeniu monitorowanego sprzętu [1]. Poprawa tego stanu wymaga komplekso-wych działań dotyczących projektowania, wytwarzania i testowania poszczególnych komponentów takich systemów. Tej proble-matyce poświęcono sporo uwagi podczas ostatniej, paryskiej sesji CIGRE w dniach 25-28 sierpnia [2]. Warto zainicjować dysku-sję na ten temat w naszym kraju, zwłaszcza że w tej chwili pracuje u nas ponad 70 syste-mów monitorowania w trybie on-line stanu transformatorów o mocy równej lub większej niż 160 MW, a nowe wdrożenia są w fazie projektowania.

Wymagania dla sprzętuZnaczące zwiększenie pewności działania i odporności sprzętu można uzyskać poprzez wnikliwą analizę występujących zagrożeń i zastosowanie adekwatnych rozwiązań kon-strukcyjnych w poniżej omówionych zakre-sach:

Właściwości EMCSprzęt instalowany bezpośrednio na monito-rowanym sprzęcie na stacji elektroenerge-tycznej powinien charakteryzować się para-metrami EMC dobranymi odpowiednio do poziomu zaburzeń łączeniowych, atmosfe-rycznych i zjawisk zwarciowych. Producenci na ogół specyfikują te parametry i przeprowa-dzają badania wg norm szczegółowych z grupy PN-EN 61000-4, dla kryteriów dobra-nych wg normy PN-EN 61000-6-2 [3]. Stosu-jąc te normy, obligatoryjne powinno być przyjęcie klasy 4 ostrości prób dla trudnych warunków środowiska przemysłowego. In-nym rozwiązaniem, wymuszającym wysoką jakość sprzętu, mogłoby być zastosowanie

grupy norm PN-EN 60-255-22 [4] do weryfi-kacji właściwości EMC, mimo że normy te są przeznaczone do urządzeń zabezpieczenio-wych.

Wytrzymałość elektrycznaWydaje się uzasadnione stosowanie izolacji galwanicznej nie mniejszej niż 2,5 kV/1 min RMS nie tylko dla wejść/ wyjść dwustano-wych i wszystkich obwodów pomiarowych, w tym także niskonapięciowych i niskoprądo-wych; taki sam poziom należałoby przyjąć dla interfejsów komunikacyjnych. Izolacja galwa-niczna znacznie zwiększa odporność na uszkodzenia i zakłócenia pracy, pojawiające się zwłaszcza w trakcie zaburzeń wynikają-cych z przełączeń, zwarć, a także wyładowań atmosferycznych. Z tych też powodów połą-czenia sieciowe powinny być wykonywane wyłącznie w technologii światłowodowej.

Warunki środowiskoweSprzęt narażony na bezpośredni wpływ pro-mieni słonecznych i ciepła emitowanego przez kadź powinien być budowany z kom-ponentów klasy automotiv lub posiadać do-datkowe zabezpieczenia ochronne. Mogą to być na przykład dodatkowe obudowy, umoż-liwiające długookresową pracę w temperatu-rach otoczenia rzędu 50-55°C. Szczególnie istotne jest zabezpieczanie szaf sterujących dodatkowymi osłonami, chroniącymi przed bezpośrednim działaniem promieni słonecz-nych, a także zaprojektowanie odpowiednio nadzorowanej i monitorowanej wentylacji. Powinny być stosowane rozwiązania eliminu-jące kondensację pary wodnej, występującej w czasie gwałtownych spadków temperatury. Mogą one uwzględniać na przykład podgrze-wanie wnętrza szafy i przewietrzanie.

SerwisowalnośćNależy założyć, że po upływie 12–15 lat za-instalowane wyposażenie monitorujące naj-prawdopodobniej zostanie wymienione. Wy-nika to niestety z degradacji układów elektro-nicznych i ich wzrastającej awaryjności po upływie takiego okresu. Należy podkreślić, że trwałość komponentów elektronicznych, na-wet w wersji „industrial”, jest mniejsza niż

transformatora! Wymaga to zaprojektowania instalacji zestandaryzowanych gniazd, zawo-rów, uchwytów – w celu ułatwienia koniecz-nej, szybkiej wymiany przetworników, czujni-ków i urządzeń elektronicznych bez zbęd-nych kosztów.

Standardy komunikacyjneNależałoby ograniczyć ilość stosowanych standardów komunikacyjnych. Modbus mógł-by być wykorzystywany do obsługi prostych czujników i mierników, a IEC 61850 [5] do komunikacji z rozbudowanymi funkcjonalnie urządzeniami, takimi jak analizatory wilgotno-ści i gazów, układy monitorowania izolatorów przepustowych, analizatory wyładowań nie-zupełnych. Pozwoliłoby to na łatwą, systemo-wą integrację wyposażenia pochodzącego od różnych producentów.

Architektura systemuSprzęt monitorujący nie powinien działać w „próżni” informatycznej. Obecne technolo-gie, wykorzystujące komunikację sieciową, powinny zostać bezwzględnie zastosowane do tworzenia rozległych systemów monito-rowania. Nie dość, że takie struktury umoż-liwiają tworzenie i wdrażanie skomplikowa-nych systemów eksperckich i algorytmów diagnostycznych, to z pewnością poprawia-ją nadzór nad pracą i stanem poszczegól-nych komponentów systemu. W tym zakre-sie wydaje się celowe uwzględnienie poniż-szych aspektów:

Integracja z systemami stacyjnymiSystem powinien posiadać czytelną strukturę, ułatwiającą konieczną integrację z systemem stacyjnym i/ lub korporacyjnym systemem monitoringu. Powinny zostać ujednolicone li-sty ostrzeżeń i alarmów, po to aby zapewnić taką samą funkcjonalność systemową, nawet gdy sprzęt pochodzi od różnych producen-tów. Dobrym rozwiązaniem byłoby konse-kwentne wdrażanie standardu IEC 61850 [5] i przekształcenie w normę nieukończonego jeszcze raportu TR 61850-90-3 [5], który omawia problematykę przystosowania i wdro-żenia standardu [5] do potrzeb monitoringu i nadzoru urządzeń.

8

Energetyka&Elektrotechnika

4/2014

Ener

gety

ka&E

lekt

rote

chni

kaau

tom

atyk

a p

rzem

ysło

wa

auto

mat

yka

prze

mys

łow

aRedundancja serwerówW trudnych warunkach stacyjnych jest obser-wowana nadmierna awaryjność sprzętu ser-werowego, pochodzącego nawet od renomo-wanych producentów. Dotyczy to szczególnie twardych dysków i baterii UPS. Wynika z tego konieczność bezwzględnego stosowania re-dundancji serwerów stacyjnych lub central-nych w celu zapobiegania utracie danych.

Przyjazność użytkowaniaFunkcjonalność i obsługa systemu powinna być oczywista nie tylko dla osób orientują-cych się w budowie monitorowanego sprzętu. Obsługa systemu nie powinna wymagać wiedzy informatycznej ani długotrwałych szkoleń. Generowane podpowiedzi powinny być czytelne i zalecać lub niekiedy wręcz nakazywać konkretne czynności do wykona-nia.

SamodiagnostykaSystem powinien nadzorować stan wszyst-kich komponentów wchodzących w jego skład i bezzwłocznie sygnalizować wykryte niesprawności. Niewątpliwie pomoże to pro-ducentom w zwiększeniu bezawaryjności i wytrzymałości poszczególnych podzespo-łów w trudnych warunkach pracy. Przykład wykrytego zaburzenia w pracy układu moni-torowania zawartości wody i gazów w oleju, polegającego na zanikach transmisji z tym urządzeniem, jest pokazany na rysunku 1.

Wymagania szczegółoweOmawiając ogólną problematykę pewności działania poszczególnych komponentów systemów monitorowania, warto zwrócić także uwagę na kilka szczegółów konstruk-cyjnych i podać kilka konkretnych zaleceń.

Spostrzeżenia te są rezultatem dotychczaso-wych prac i wdrożeń.

Czujniki temperaturyZ zebranych doświadczeń wynika, że najlep-sze wyniki daje zastosowanie klasycznych czujników oporowych PT-1000. Dotychczas dostępne inteligentne czujniki z protokołem transmisji lub z wyjściem prądowym 4-20 mA cechują się relatywnie dużą awaryjnością w warunkach środowiskowych występują-cych w stacji elektroenergetycznej.

Analizatory wilgoci i gazówW tych urządzeniach pożądane jest obligato-ryjne wdrożenie komunikacji sieciowej w standardzie światłowodowym, np. FX-100 i rezygnacja z awaryjnych i niepraktycznych połączeń RS-485. Poprawa dokładności i obniżenie ceny dla urządzeń monitorujących więcej niż tylko trzy podstawowe gazy H2, CO, C2H2 umożliwiłoby wdrożenie algoryt-mów DGA online, badających zmiany stosun-ku powstających gazów.

Sterowniki układu chłodzenia Sterowniki układu chłodzenia, z uwagi na swe odpowiedzialne funkcje, powinny posiadać nie gorsze właściwości konstrukcyjne niż zabezpieczenia. Powinny one posiadać zaim-plementowany model cieplny i realizować funkcje inteligentnego chłodzenia transforma-tora. Mogą one pełnić rolę lokalnego koncen-tratora danych, współpracując z układem monitoringu.

Układy nadzoru przełączników zaczepówObiecujące wydaje się zintegrowane podej-ście, które łączy pomiary mocy napędu silni-

ka, czasu przełączania i stany sygnałów dwustanowych przełącznika zaczepów z zapisem akustycznym przebiegu przełącza-nia [7]. Ponadto bardzo interesujące byłyby rejestracje i możliwość porównania rzeczywi-stych przebiegów prądu w trakcie zmiany pozycji zaczepowej.

Monitoring izolatorów przepustowychW opinii autora przełomowe dla monitoringu izolatorów przepustowych, szczególnie w transformatorach dystrybucyjnych, jest uwzględnienie asymetrii sieci w obliczeniach współczynnika strat dielektrycznych tgδ. Wykonanie odpowiednich korekcji pozwala na poprawę dokładności oszacowania zmian tgδ i pojemności przepustu. Możliwa byłaby wtedy analiza drobnych fluktuacji tgδ, np. w funkcji temperatury, które jak dotąd są uśredniane. Przykład odpowiedniej rejestracji jest pokazany na rysunku 2. Widoczna jest bardzo dobra zbieżność przebiegu wartości współczynnika strat dielektrycznych izolato-ra przepustowego i temperatury górnej warstwy oleju.

Monitoring wyładowań niezupełnychMonitoring on-line wyładowań niezupełnych jest bardzo wartościową metodą detekcji stopnia degradacji i wczesnych uszkodzeń transformatora mocy. Każda ze znanych metod – to znaczy akustyczna, elektryczna i UHF – stosowana osobno, posiada szereg ograniczeń. Znaczący postęp mogłoby wnieść opracowanie komercyjnego rozwiąza-nia integrującego te metody. Mimo najpraw-dopodobniej wysokiej ceny takiego urządze-nia, mogłoby ono być z powodzeniem stoso-wane dla jednostek szczególnie ważnych dla stabilności systemu.

Rys. 1 Obraz zaburzeń w transmisji sygnału z układu monitorowania zawartości wody i gazów w oleju

9

Energetyka&Elektrotechnika

4/2014

Energetyka&Elektrotechnikaau

tomatyka p

rzemysłow

aautom

atyka przemysłow

a

PodsumowanieMimo występujących problemów, instalowa-nie systemów monitorowania transformato-rów w trybie on-line jest celowe, zwłaszcza wobec wdrażania technologii SMART GRID. Wprowadzenie zielonej generacji i mikro-źró-deł energii może być przyczyną niestabilności przepływów mocy i wynikających z tego faktu zagrożeń przeciążeniami i przepięciami. Dodatkowym aspektem uzasadniającym tę

tezę, a może nawet najważniejszym, mogą być wzrastające wyzwania wobec sprzętu pierwotnego, wynikające ze zmian klimatycz-nych, skutkujących wysokimi temperaturami otoczenia i gwałtownymi, katastroficznymi opadami atmosferycznymi. Niezawodnie działający system „wczesnego ostrzegania” o stanie transformatora mocy i innych urzą-dzeń pierwotnych może te zagrożenia sku-tecznie minimalizować.

Literatura[1] L.Darian, A.Valuyskin, A. Mordcovich, (..)

„The Implementation and Operational Experience of Transformers control, Mo-nitoring, and Diagnostic Systems at the United National Electric Power System of Russia, A2-102 paper, CIGRE Paris 2012

[2] „A2 Special Report” , CIGRE Paris Ses-sion, 24-29 august 2014

[3] PN-EN 61000-6-2, „Kompatybilność elek-tromagnetyczna EMC. Odporność w środowiskach przemysłowych”, PKN Warszawa, wrzesień 2008

[4] PN-EN 60-255-22, „Przekaźniki pomiaro-we i urządzenia zabezpieczeniowe. Ba-dania odporności na zaburzenia elek-tryczne”, grupa norm, PKN Warszawa, maj 2010

[5] PN-EN 61850, „Systemy i sieci komunika-cyjne w stacjach elektroenergetycznych”, grupa norm, PKN Warszawa

[6] IEC TR 61850-90-3, “Using IEC 61850 for condition, monitoring and analysis”, draft version 2013-05-31

[7] N.Abeywickrama, O.Kouzmine, S.Kornhu-ber, L.Cheim,…,”Application of novel al-gorithms for continuous bushing and OLTC monitoring for increasing network reliability”, ABB corporate Research Swe-den, ABB Transformer service Halle Germany,..., A2-113 paper, CIGRE Paris 2014

Rys. 2. Zależność współczynnika tgδ od temperatury górnej warstwy olejuen

erge

tyka

elek

trot

echn

ika.

com

ener

get

ykae

lekt

rote

chni

ka.c

om

ELEKTRONIKA • ApARATuRA pOmIAROwA • Au TO mA Ty KA

POMIAR STYCZEŃ/LUTY 201212

Tele do makro) oraz koło z filtrami (do 4 filtrów). W wielu miejscach optyki wprowadzono wbudowane czujniki tem-peratury w celu kompensacji najdrobniejszych zmian tem-peratury podczas eksploatacji urządzenia!

9. Oczywiście po uzyskaniu super obrazu o super czułości trze-ba go zapisać z super szybkością bez straty nawet jednej ramki. Do tego służą połączenia typu Cam-Link, Gigabit Ethernet do akwizycji danych oraz standardowe BNC do synchronizacji detektora czy wyzwalania akwizycji (trigge-ring). W kamerze zamontowano również czytnik kart Mi-croSD oraz wyjście DVI (1080p)

6 cyfrowych we/wy aby podłączyć zewnętrzne urządzenia, IRIG-B, analogowe wyjście sygnału liniowej temperatury, do-datkowe analogowe wejścia dla akwizycji sygnałów z zewnętrz-nych czujników to wszystko oferuje tzw. panel rozszerzonych funkcji i podłączeń. I na koniec trzeba podkreślić, że kamera cały czas informuje nas o swoim stanie przez rząd diod poka-zujących bądź kolorem, bądź częstotliwością migania popraw-ność wprowadzonych nastaw. Oczywiście do nowej kamery do-dano nowe oprogramowanie, co w całości tworzy najbardziej zaawansowane technologicznie rozwiązanie wśród kamer na-ukowych, jakie można sobie wyobrazić!

Przedstawicielstwo Handlowe Paweł Rutkowski ul. Rakowiecka 39A/3 02-521 Warszawa tel.: +48 22-849 71 90 fax. +48 22-849 70 01 e-mail: rutkowski@kameryir.com.pl www.kameryir.com.pl en

erg

etyk

aele

ktro

tech

nika

.com

ELEKTRONIKA • ApARATuRA pOmIAROwA • Au TO mA Ty KA

11 LISTOPAD/GRUDZIEŃ 2013

10

Energetyka&Elektrotechnika

4/2014

Ener

gety

ka&E

lekt

rote

chni

kasy

stem

y en

erge

tycz

nesy

stem

y en

erge

tycz

ne

GRUPA ZPAS korzysta z doświadczenia Zakładu Produkcji Automatyki Sieciowej S.A. z siedzibą w Przygórzu, który od początku istnienia (1973) produkował różnego rodzaju obudowy przemysłowe. Jesteśmy sprawdzonym partnerem dostarczającym swoje produkty na potrzeby rynków energetycznego, telekomu­ nikacyjnego oraz IT.

Grupa składa się z dwóch firm: ZPAS S.A. i ZPAS-NET Sp. z o.o.

Na łamach tego wydania prezentujemy Państwu nasze produkty w zakresie rozdzia-łu energii: obudowy energetyczne SZE2, szafki wiszące SWN, pulpity sterownicze PSL, rozdzielnice niskich napięć. Produku-jemy również obudowy teleinformatyczne 19" i 21" (w tym szafy serwerowe), obudowy nietypowe, wyroby z blachy nierdzewnej--kwasoodpornej, okablowanie strukturalne, osprzęt światłowodowy, szafy zewnętrzne aluminiowe, pulpity dyspozytorskie, tablice mozaikowe.

Ostatnio możemy pochwalić się również nietypowymi aplikacjami, jak np. bramki auto-

stradowe, paczkomaty, produkowane przez nas kompleksowo, od mechaniki, przez pre-fabrykację, po uruchomienie i testowanie. Firma ZPAS-NET zajmuje się również kom-pleksową realizacją centrów dyspozytor-skich. Począwszy od koncepcji (wizualizacja pomieszczenia), poprzez uzgodnienia tech-niczne i przygotowanie projektów, po póź-niejszą realizację.

Obserwując kierunki rozwoju rynku obu-dów, dążąc do ciągłego udoskonalania na-szych wyrobów, wprowadziliśmy do swojej oferty nowy typ szafy o oznaczeniu SZE3. Szafa dedykowana jest głównie na potrzeby rynku energetycznego i automatyki.

Zastosowanie nowego profilu, posze-rzyło ofertę firmy, o szafy energetyczne skręcane o wysokim stopniu szczelności IP55, które obok szaf spawanych SZE2, stanowią ciekawą alternatywę do zabudo-wy różnych urządzeń. Profil jest otworowa-ny w kilku płaszczyznach, co pozwala na lepsze wykorzystanie miejsca w szafie pod konstrukcje różnego typu stelaży, z zasto-sowaniem belek montażowych produkcji ZPAS SA. Szafa idealnie nadaje się do bu-dowy rozdzielnic elektrycznych, lub wyko-rzystując płytę montażową, szaf sterowni-czych i automatyki.

Obok szaf energetycznych posiadamy w swojej ofercie obudowy do zastosowań wewnątrz pomieszczeń i na zewnątrz, w wersji zmontowanej i do samodzielnego montażu, o stopniu ochrony od IP 20 do IP 65. Każda obudowa spełniająca te wszyst-kie wymagania charakteryzuje się odrębnym procesem produkcyjnym.

Nowości w naszej firmie to nie tylko nowe

produkty. Cały czas inwestujemy w nowe technologie, unowocześniamy park maszyn. Tylko w ubiegłym roku ZPAS S.A. zainwesto-wał 13 mln PLN. NA chwilę obecną produk-cja zorganizowana jest w czterech zakładach produkcyjnych. Trzy z nich należą do ZPAS S.A., natomiast czwarty jest własnością firmy córki ZPAS-NET Sp. z o.o.

Pełna oferta znajduje się na stronie www.zpas.pl

Serdecznie zapraszamy.

GRUPA ZPAS Przygórze 20957-431 tel. 748 720 100 fax 748 724 074 e-mail: info@zpas.pl www.zpas.pl

Nowoczesne rozwiązania dla energetyki

11

Energetyka&Elektrotechnika

4/2014

Energetyka&Elektrotechnikakab

le / przew

ody

kable / przewody

systemy energetyczne

systemy energetyczne

12

Energetyka&Elektrotechnika

4/2014

urz

ądze

nia

pom

iaro

we

urzą

dzen

ia p

omia

row

eEn

erge

tyka

&Ele

ktro

tech

nika

HBM rozszerza swoją gamę produktów o pomiar sił w trudnych środowiskach

Wraz z trzema nowymi produktami charakteryzującymi się klasą ochrony IP68, firma HBM rozszerza swoją ofertę rozwiązań o wzmocnione przetworniki siły dla różnych zakresów znamionowych mogących pracować w trudnych warunkach pomiarowych.

Liczne aplikacje w trudnych środowiskach wymagają wytrzymałych przetworników siły, które również cechują się bardzo wysoką odpornością na czynniki zewnętrzne. HBM Test and Measurement jest jednym z kilku dostawców na rynku, którzy zauważyli istotę tego trendu w niedalekiej przeszłości i oferują teraz hermetycznie uszczelnione przetworni-ki bazujące na tensometrach. Dodatkowo poza obudowami spawanymi laserowo, HBM opracowało niezawodne ochronę złączy przewodów w celu ochrony przed wnikaniem

wody. Dla przykładu, przetworniki z rodziny U10M są dostępne opcjonalnie ze zintegro-wanym przewodem. To powoduje, że ten produkt HBM jest jedynym przetwornikiem siły typu pan-cake na rynku, który osiąga wysoki stopień ochrony IP68, potwierdzony ponad 100h testem pod wodą, jednocześnie oferując znakomitą dokładność. Mierzone mogą być siły w zakresach znamionowych od 1.25kN do 500kN. Zoptymalizowany ce-nowo przetwornik S9M o budowie w kształcę litery S osiąga ten sam stopień ochrony w tych samych warunkach zapewniając klasę dokładności aż do 0.02 dla sił znamionowych pomiędzy 500N i 50kN. To zapewnia nieza-wodne wyniki pomiarów.

Przetwornik siły C10 pracujący na ściska-nie jest zupełnie nową konstrukcją. Pokrywa bardzo wysokie zakresy sił znamionowych od 2.5kN do 1MN, również ze stopniem ochrony IP68. Czujnik ten posiada bardzo niską wy-sokość konstrukcji, która umożliwia jego jeszcze łatwiejszą adaptację do otoczenia.

Dzięki rozszerzonej linii produktów, użytkow-nicy mogą teraz zaprojektować swoje zada-nia pomiarowe w sposób bardziej elastyczny i znaleźć właściwy segment produktów odpo-wiadający każdym wymaganiom.

System pomiarowy PMXWymagania odnośnie automatyzacji produk-cji stale wzrastają. Oczekiwania dotyczące wysokiej jakości wraz z krótkimi czasami cykli oznaczają, że oprócz innych zagadnień, roz-wiązania automatyki muszą również przetwa-rzać coraz to większe ilości wartości pomia-rowych w coraz krótszym czasie. W celu zmniejszenia obciążenia centralnej jednostki sterującej w takich wypadkach, coraz czę-ściej używane są rozwiązania o tzw. zdecen-tralizowanej inteligencji – również w sektorze przemysłowej technologii pomiarowej.

W celu spełnienia tych wymagań dla przemysłowej akwizycji danych pomiarowych, firma HBM wprowadziła na rynek swój nowy system o nazwie: PMX.

14

Energetyka&Elektrotechnika

4/2014

urz

ądze

nia

pom

iaro

we

urzą

dzen

ia p

omia

row

eEn

erge

tyka

&Ele

ktro

tech

nika

Akwizycja danych pomiarowych, i ich dalsza obróbka oraz transmisja do sterownika wyższego poziomu zostały zaimplementowa-ne w układzie jako elementy pracujące z wysokimi prędkościami. Dla przykładu moż-liwe są częstotliwości próbkowania aż do 19,2kHz. Jednocześnie dzięki użytym wzmacniaczom pomiarowym, gwarantowana jest wysoka precyzja zmierzonych danych na poziomie 0.1% FS i rozdzielczość 24bit. Po-nadto dopracowana konstrukcja obudowy układu gwarantuje jego wysoką odporność EMC.

System składa się z układu bazowego, który obsługuje do pięciu wpinanych kart. Pierwsze gniazdo jest zarezerwowane dla karty komunikacyjnej, która umożliwia integra-cję z systemem automatyki wyższego pozio-mu. Pozostałe cztery gniazda są z kolei przeznaczone dla czterokanałowych wzmac-niaczy lub kart we/wy. Aktualnie dostępne są trzy różne moduły ze wzmacniaczami pomia-rowymi dla tensometrów, wejść i wyjść ana-logowych i dla wyjść cyfrowych. Umożliwia to pomiar najczęściej wymaganych wielkości fizycznych takich jak: siła, moment, ciśnienie, odkształcenie, temperatura itp. Wszystkie moduły są zasilane napięciem za pośrednic-

twem układu bazowego. Użytkownik może cieszyć się wysokim bezpieczeństwem in-westycji dzięki modułowej konstrukcji syste-mu – jeżeli wystąpi konieczność rozbudowy układu lub jego modyfikacji, wystarczy za-opatrzyć system w dodatkową kartę pomia-rową lub zmienić ich konfigurację. Jeżeli cztery gniazda jednego układu bazowego okażą się niewystarczające, większa ilość modułów może zostać połączona w sieci i łatwo zsynchronizowana ze sobą. System oferuje również duże udogodnienia dla utrzy-mania ruchu maszyny w której został użyty. Jeżeli wzmacniacz pomiarowy zostanie uszkodzony, odpowiednia karta może być łatwo wymieniona. Czas wymagany do tego i związany z tym czas przestoju maszyny są minimalne.

Komunikacja z PC lub jednostką sterują-cą w celach konfiguracji lub wizualizacji zo-stała zaimplementowana za pomocą Fast Ethernet. Dodatkowo, układ bazowy został wyposażony w interfejs USB, który może być używany np. aby zapisać konfiguracje na pendrive USB i odczytać je z powrotem (bac-kup urządzenia). Podłączenie układów pery-feryjnych, takich jak dyski twarde lub skanery kodów kreskowych może być również użyte

w celu zapisania danych i zawarcia danych identyfikacyjnych elementu w tych danych pomiarowych

HBM otworzyło również nowe kierunki w odniesieniu do obsługi wzmacniacza. Każ-dy system PMX posiada innowacyjny web server, który nie tylko wizualizuje status sys-temu i dane pomiarowe, ale również umożli-wia jego obsługę i konfigurację. W tym celu zostało użyte narzędzie Google Web Toolkit (GWT), dzięki któremu mogą być tworzone aplikacje skryptów Java niezależne od prze-glądarek internetowych. Technologia GWT jest używana głównie do tworzenia interfej-sów użytkownika w aplikacjach sieciowych. Dzięki temu interfejs użytkownika systemu PMX jest łatwy i intuicyjny w obsłudze gdyż jest podobny pod tym względem do wielu innych aplikacji sieciowych. Dodatkowo po-siada jeszcze inną ważną zaletę dla użytkow-nika: z uwagi na fakt, że interfejs jest czysto sieciowy, specjalne oprogramowanie nie musi być instalowane – standardowy PC lub laptop z przeglądarką jest całkowicie wystarczający. To umożliwia zrealizowanie aplikacji mobil-nych jak również sterowania zdalnego, redu-kując nakłady i czasy przestojów tym samym obniżając koszty użytkowania.

15

Energetyka&Elektrotechnika

4/2014

Energetyka&Elektrotechnikakab

le / przew

ody

kable / przewody

urząd

zenia p

omiarow

eurządzenia pom

iarowe

Energetyka&Elektrotechnika

Andrzej Łobzowski

Za przewody dziękujemy!Monitoring klimatu z transmisją przewodowąFirma LAB-EL posiada bogate doświadcze-nie w aplikacjach systemów monitoringu warunków środowiskowych w różnego rodza-ju pomieszczeniach. Opracowany w firmie system transmisji przewodowej S300, pole-gający na przekształcaniu sygnałów analogo-wych na cyfrowe, a następnie transmisja ta-kich sygnałów poprzez zwykłą skrętkę telefo-niczna na duże odległości, jest znany i uznany jako swoisty standard, a duża nieza-wodność takich systemów czyni firmę jednym z czołowych ich dostawców.

Czujniki pomiarowe, głównie termohigro-metry czy termometry, są montowane w celu monitoringu warunków środowiskowych w wielkich halach magazynów czy hurtowni. Podłączane są do tzw. koncentratorów (urzą-dzeń zapamiętujących historię procesów pomiarowych i zdarzeń systemowych) za pomocą przewodów elektrycznych. Instalacje przewodowe są jednak dość drogie, a o ich cenie decyduje nie tylko materiał i użyty osprzęt, ale prace pomocnicze np. przejścia przez ściany, przebicia stropów, układanie korytek, rurek, itp. Systemy zbudowane w oparciu o instalacje przewodowe mają niezaprzeczalne zalety: są niezawodne i łatwe w konserwacji (przewody można „przedzwo-nić”, aby stwierdzić ich ciągłość elektryczną). Jednak coraz częściej podczas omawiania z klientami sposobu realizacji systemów mo-nitoringu warunków środowiskowych, spoty-kamy niechęć do instalacji przewodowych, które „usztywniają” system i znacząco pod-noszą koszty związane z jego realizacją.

Monitoring klimatu z transmisją bezprzewodowąBezprzewodowość czyni systemy pomiarowe mobilnymi. Są to cechy nie tylko nowocze-sności, a przede wszystkim prostoty roz-mieszczenia i swobodnego przenoszenia przyrządów w monitorowanej przestrzeni,

ograniczonej jednak stosunkowo niewielkim zasięgiem fal radiowych nadajników o małej mocy (rzędu kilku mW).

Jakiś czas temu opisywaliśmy nasz sys-tem radiowy nazwany E-Wave, który działa i sprawdza się w przestrzeni radiowej dużych hal magazynowych firm logistycznych. Działa on w paśmie 433 MHz. Przyrządy tworzące taki system, to termohigrometry lub termome-try rodziny LB-525 oraz odbiorniki sygnałów LB-526 z interfejsem USB czy też moduły LB-499-ELWAVE wbudowywane do koncen-tratorów danych pomiarowych LB-480. Sys-temy te są nadal oferowane i cieszą się du-żym zainteresowaniem wielu klientów.

W ostatnich latach daje jednak się za-uważyć dynamiczny wzrost urządzeń wypo-sażonych w bezprzewodowe interfejsy Blu-etooth czy Wi-Fi. Każdy telefon komórkowy, tablet, laptop, posiadają możliwość komuni-kowania się w tych systemach. O ile standard Bluetooth dotyczy bezpośredniej komunikacji pomiędzy urządzeniami znajdującymi się w bliskim zasięgu, np. klawiatury, myszki, o tyle standard Wi-Fi dotyczy komunikacji na

większe odległości poprzez punkty dostępo-we (ang. accesspoint). W oparciu o Wi-Fi budowane są sieci do komunikacji radiowej, lokalne WLAN oraz rozległe WAN. Przepusto-wość w takich sieciach dochodzi do 300 Mb/s przy transmisji w paśmie częstotliwości 2,4 GHz lub 5 GHz.

Monitoring klimatu z czujnikami z Wi-FiFirma LAB-EL opracowała nowy model ter-mohigrometru LB-523 i termometru LB-523T wyposażonych w interfejs sieciowy Wi-Fi. Oba przyrządy zasilane są bateryjnie (z dwu ogniw AA baterii alkalicznych lub akumulator-ków NiMH). Dzięki odpowiedniej konstrukcji mikromocowej układu elektronicznego i oszczędnemu wykorzystywaniu interfejsu Wi-Fi, jeden nowy komplet baterii powinien wystarczyć na ponad rok pracy urządzenia. Każdy przyrząd posiadają własną dużą pa-mięć z możliwością zapisu ponad 30 tysięcy punktów pomiarowych dla termometru i 15 tysięcy dla termohigrometru. Konfiguracja zadanych progów alarmowych, częstotliwości

Rys. 1. Podstawowe okno pomiarów i konfiguracji urządzeń LB-523 w programie klienta LBX

16

Energetyka&Elektrotechnika

4/2014

Ener

gety

ka&E

lekt

rote

chni

kaos

prz

ęt in

stal

acyj

ny

ospr

zęt i

nsta

lacy

jny

zapisu danych oraz ich odczyt z pamięci są dokonywane poprzez interfejs Wi-Fi. Aktuali-zacja oprogramowania przyrządów i ich podstawowe ustawienia sprzętowe charakte-rystyczne dla interfejsu Wi-Fi (SSID, hasło, adres odbiorcy danych) są programowane poprzez dodatkowy port USB. Cała obsługa przyrządów jest realizowana przy pomocy programu klienta LBX (rys. 1).

Serwer „Proxy” – „chmura” z danymiRouter Wi-Fi tworzy punkt dostępu, po połą-czeniu z którym, przyrządy serii LB-523 są mają dostęp do sieci internetowej (rys. 2). Router może być podłączony do Internetu kablowo poprzez port Ethernet bądź za pośrednictwem modemów telefonii komór-kowej. Dane poprzez sieć są transmitowane do serwera pośredniczącego „Proxy”, który dzięki posiadaniu adresu publicznego, umożliwia udostępnianie danych w Interne-cie. Za pośrednictwem serwera „Proxy” i odpowiedniego oprogramowania może być realizowana funkcja „chmury”, czyli serwera wirtualnego.

3

bądź za pośrednictwem modemów telefonii komórkowej. Dane poprzez sieć są transmitowane do serwera pośredniczącego „Proxy”, który dzięki posiadaniu adresu publicznego, umożliwia udostępnianie danych w Internecie. Za pośrednictwem serwera „Proxy” i odpowiedniego oprogramowania może być realizowana funkcja „chmury”, czyli serwera wirtualnego.

Rys. 2 Poglądowy schemat realizacji systemów pomiarowych z termohigrometrami Wi-Fi.

Dane z „Proxy” są pobierane przez serwer programu LBX i są zapisywane w archiwalnej bazie da-

nych. Program serwera LBX realizuje także obsługę wszystkich sygnałów alarmowych, wysyła SMS-y i emaile z komunikatami o zaistniałych przekroczeniach kontrolowanych progów alarmowych.

Serwer programu LBX posiada dodatkowo wbudowaną obsługę stron WWW (rys. 3), umożliwiając

podgląd aktualnych pomiarów i archiwalnych wykresów za pomocą dowolnych przeglądarek interneto-wych. Pozwala to użytkownikom na kontrolę pomiarów przy pomocy smartfonów bądź tabletów.

Użytkownicy maja dostęp do aktualnych i archiwalnych danych oraz do konfiguracji systemu po-

przez komputery PC z zainstalowanym programem klienta LBX. Program pracując w środowisku Win-dows realizując rozbudowaną wizualizację zebranych danych pomiarowych (raporty, wykresy, histogra-my, wydruki, ekrany synoptyczne itp).

Przedstawiony kompletny system pomiarowy do monitorowania klimatu w pomieszczeniach cechuje

wyjątkowa elastyczność, każdy z jego elementów może fizycznie znajdować się w dowolnym miejscu. Zarówno przyrządy pomiarowe jak i stanowiska PC z programem serwera LBX i klientów LBX nie mają publicznych adresów IP, mogą znajdować się w różnych i nie widzących się wewnętrznych podsieciach użytkowników. Jedynym elementem składowym systemu z adresem publicznym jest serwer „Proxy”, dzięki czemu przesyłanie danych jest wygodne dla użytkowników i może być realizowane z wykorzysta-niem sieci telefonii komórkowej.

Wi-Fi Router

Serwer „PROXY”

Serwer LBX

„Chmura”

Klient LBX

Eth

erne

t/Int

erne

t

WWW SMS GPRS

Klient LBX LTE

USB Wi-Fi

Dane z „Proxy” są pobierane przez ser-wer programu LBX i są zapisywane w archi-walnej bazie danych. Program serwera LBX realizuje także obsługę wszystkich sygnałów alarmowych, wysyła SMS-y i emaile z komu-nikatami o zaistniałych przekroczeniach kontrolowanych progów alarmowych.

Serwer programu LBX posiada dodatko-wo wbudowaną obsługę stron WWW (rys. 3), umożliwiając podgląd aktualnych pomiarów i archiwalnych wykresów za po-mocą dowolnych przeglądarek interneto-wych. Pozwala to użytkownikom na kontrolę pomiarów przy pomocy smartfonów bądź tabletów.

Użytkownicy maja dostęp do aktualnych i archiwalnych danych oraz do konfiguracji systemu poprzez komputery PC z zainstalo-wanym programem klienta LBX. Program pracując w środowisku Windows realizując rozbudowaną wizualizację zebranych da-nych pomiarowych (raporty, wykresy, histo-gramy, wydruki, ekrany synoptyczne itp).

Przedstawiony kompletny system po-miarowy do monitorowania klimatu w po-mieszczeniach cechuje wyjątkowa elastycz-

Rys. 2. Poglądowy schemat realizacji systemów pomiarowych z termohigrometrami Wi-Fi

Rys.3. Widok przykładowego okna strony WWW udostępnianej przez serwer programu LBX

ność, każdy z jego elementów może fizycz-nie znajdować się w dowolnym miejscu. Zarówno przyrządy pomiarowe jak i stano-wiska PC z programem serwera LBX i klien-tów LBX nie mają publicznych adresów IP, mogą znajdować się w różnych i nie widzą-cych się wewnętrznych podsieciach użyt-kowników. Jedynym elementem składowym systemu z adresem publicznym jest serwer „Proxy”, dzięki czemu przesyłanie danych jest wygodne dla użytkowników i może być realizowane z wykorzystaniem sieci telefonii komórkowej.

Rozwiązania dostosowujemy do potrzeb klientówW krótkim artykule nie można zagłębiać się w szczegóły, dlatego zapraszamy zaintere-sowanych do rozmów z naszymi specjalista-mi. Wszechobecny Internet i związane z nim inne techniki informatyczne czynią ten świat mniejszym i łatwiejszym do ogarnięcia. Tech-niki transmisji danych dają wiele możliwości lepszych lub gorszych tańszych lub droż-szych – wybór, oparty o analizę ekonomicz-ną i techniczną należy do nas i do potrzeb klientów i na pewno nie zawsze powiemy „dziękujemy za przewody”.

Nasze rozwiązaniadostosowujemy do potrzebi możliwości finansowych

klientów

17

Energetyka&Elektrotechnika

4/2014

Energetyka&Elektrotechnikaw

ydarzenia branżowe

wyd

arzenia b

ranżow

eXXXIII Konferencja Efektywność w Unikaniu Awarii w Instalacjach Elektrycznych, Bezpieczeństwo i Oszczędności. Remonty i Usługi Elektryczne w Instalacjach.04-05 września 2014, Nałęczów k. Lublina, Hotel Energetyk

W dniach 04­05 września 2014 r. odbyła się XXXIII Konferencja Wydawnictwa Wag­Tech o tytule „Efektywność w Unikaniu Awarii w Instalacjach Elektrycznych, Bezpieczeństwo i Oszczędności. Remonty i Usługi Elektryczne w Instalacjach”. Patronat medialny nad wydarzeniem objął jeden z naszych magazynów „Energetyka & Elektrotechnika”.

Spotkanie uświetnił Gospodarz Honorowy – firma Enea Wytwarzanie S.A., która po-siada największą w Polsce elektrownię zasilaną węglem kamiennym. Dyrektor ds. Automatyki i Zabezpieczeń Pan Marek Pereta wygłosił interesujący wykład na te-mat nowoczesnych i ekologicznych inwe-stycji przeprowadzonych w ostatnich la-tach, jak również realizowanych obecnie na terenie Kozienickiej Elektrowni (Enea Wyt- warzanie).

Następnie głos zabrali partnerzy kon-ferencji, firma Rittal sp. z o.o., której repre-zentantem był Pan Bartosz Kaźmierczyk, który mówił o projektowaniu rozdzielnic niskonapięciowych zgodnie z nową normą IEC 61439,a także firma Socomec Polska sp. z o.o.. Jej prelegentem był Pan Piotr Wójcik, który mówił o nowoczesnych roz-wiązaniach w monitorowaniu ektywności zasilania w energię elektryczną.

Po oficjalnej części związanej z przywi-taniem Gospodarza Honorowego oraz Partnerów Konferencji, odbyło się forum dyskusyjne poruszające problematykę efektywności energetycznej w nowocze-snych zakładach przemysłowych. Swoimi doświadczeniami podzielił się Pan Daniel Brol, pracownik firmy TurboCare Poland S.A.. Podczas ringu dyskusyjnego padło wiele kluczowych stwierdzeń oraz wnio-sków. Istotnym przerywnikiem, była prze-prowadzona profesjonalna sesja networ-kingowa, podczas której wszyscy uczest-nicy mieli okazję do zintegrowania się. W kolejnych blokach tematycznych uczest-nicy wydarzenia poznali wiele innowacyj-nych rozwiązań z zakresu tematu przewod-niego konferencji

Nasze rozwiązaniadostosowujemy do potrzebi możliwości finansowych

klientów

18

Energetyka&Elektrotechnika

4/2014

Ener

gety

ka&E

lekt

rote

chni

kaw

ydar

zeni

a br

anżo

we

wyd

arze

nia

bra

nżo

we

W podsumowaniu I dnia konferencji, został rozstrzygnięty konkurs na najlep-sze stoisko. Na podium stanęły firmy:

I miejsce Socomec Polska sp. z o.o.II miejsce Rittal sp. z o.o.III miejsce Nord Napędy sp. z o.o. Poland

Zostały również wręczone podzięko-wania dla firm i osób, które przyczyniły się do rozwoju merytorycznego XXXIII konferencji. Swoje podziękowania ode-brali: Enea Wytwarzanie S.A – Marek Pe-reta, Klub Paragraf 34 – Marek Trajdos, TurboCare Poland S.A. – Daniel Brol, So-comec Polska sp. z o.o. – Sławomir Tom-czewski oraz firma Rittal sp. z o.o. – Bar-tosz Kaźmierczyk.

W drugim dniu konferencji godzinny wykład przeprowadził Patron Honoro-wy – Klub Paragraf 34 reprezentowany przez Prezesa Stowarzyszenia Pana Mar-ka Trajdos.

W bardzo przyjaznej atmosferze uczestnicy dokonywali ostatnich roz-mów, po których odbyła się wycieczka techniczna na teren Elektrowni Kozieni-ce, Enea Wytwarzanie S.A., będącą jed-nocześnie doskonałym uzupełnieniem wykładu z pierwszego dnia konferencji.

Po przyjeździe na teren elektrowni, wszyscy uczestnicy zostali przywitani przez v-ce Prezesa Zarządu Enea Wytwa-rzanie S.A. Pana Grzegorza Mierzejew-skiego.

Następnie goście zostali oprowadze-ni przez wieloletniego pracownika spół-ki, Pana Andrzeja Jamanka po terenie Elektrowni.

Istotnymi punktami wycieczki były:• nawęglanietj.składowiskawęgla;• kotłowniabloków200i500MW;• maszynowniabloków200i500MW;• nastawniabloków200MW;• modernizacjablokunr7;• nastawniabloków560MW;

Podsumowaniem wycieczki technicz-nej, była możliwość obejrzenia budowy

największej jednostki wytwórczej, bloku energetycznegoomocy1075MW.

Wydawnictwo Wag-Tech chce bardzo serdecznie podziękować wszystkim go-ściom za pozytywny odbiór konferen-cji, jednocześnie zapraszając na kolejne w tym roku.• Nowoczesne Rozwiązania Wykorzy-

stywane w Przemyśle Wydobyw-czym. Eksploatacja, Unikanie Awarii, Modernizacje i Redukcja Kosztów Utrzymania Ruchu.”23-24 paździer-nika2014,UstrońHotel„Muflon”;

• Ciągłośćwprocesachprodukcyjnych.Bezpieczeństwo.Oszczędnetechno-logieiRedukcjakosztów.27-28listo-pad województw dolnośląskie.

Więcej informacji na stronach in-ternetowych, pod numerem telefonu 661652718,324149227,lubnanaszychportalach:

www.energetykaelektrotechnika.comwww.pomiar.comwww.urd.com.pl

19

Energetyka&Elektrotechnika

4/2014

Energetyka&Elektrotechnikaw

ydarzenia branżowe

wyd

arzenia b

ranżow

eXXXIV Konferencja Naukowo-TechnicznaCiągłość w procesach produkcyjnych. Bezpieczeństwo. Oszczędne technologie i redukcja kosztów.”

W dniach 27­28 listopada 2014 r. odbędzie się kolejna XXXIV Kon­ ferencja Naukowo­Techniczna o tematyce „Ciągłość w proce­ sach produkcyjnych. Bezpie­ czeństwo. Oszczędne techno­ logie i redukcja kosztów.”, w Karczowiskach k. Lubina, Hotel Karczowisko. W związku z tym niezmiernie miło będzie nam gościć Państwa w tym wydarzeniu.

Ta konferencja daję wspaniałą możliwość poznania specjalistów z branży przemysło-

wej, a także wydobywczej z całej Polski, do których należą między innymi:

• Główni automatycy;• Szefowie oraz pracownicy AKPiA;• Szefowie oraz pracownicy działów tech-

nicznych;• Główni inżynierowie;• Dyrektorzy ds. technicznych i inwestycyj-

nych;• Kierownicy utrzymania ruchu;• Szefowie oraz pracownicy działu utrzy-

mania ruchu;• Szefowie oraz pracownicy działów pro-

dukcji;

• Elektrycy;• Pracownicy działów kontroli.

Program sympozjum obejmuje Forum Dyskusyjne poświęcone usprawnieniom za-stosowanych w zakładach, a także szerokie spektrum tematyczne dla sektora produkcyj-nego, jak :

• Nowoczesne Rozwiązania dotyczące monitorowania i diagnostyki w procesach produkcyjnych;

• Sterowanie procesami produkcyjnymi;• Roboty przemysłowe i manipulatory;• Systemy wizualizacji produkcji;• Systemy informatyczne w inżynierii; • Utrzymanie ruchu i urządzeń;• Bezpieczeństwo pracy;• Logistyka i dostawy.

Konferencja wzbogacona jest licznymi prelekcjami i wykładami, a każdy uczestnik otrzyma certyfikat potwierdzający udział w szkoleniu.

Gorąco zapraszamy do udziału!

Bliższe informacje: Magdalena Burger tel. 32 414 92 26; fax 32 410 48 71 kom. 505 139 335 e-mail: mb@energetykaelektrotechnika.com

21

Energetyka&Elektrotechnika

4/2014

Energetyka&Elektrotechnikaw

ydarzenia branżowe

wyd

arzenia b

ranżow

eZnów rekordowa liczba wystawców na targach ENERGETAB 2014

Na zakończonych 18 września 2014 r. międzynarodowych targach energetycznych ENERGETAB 2014 swoje najnowsze produkty zaprezentowało 749 wystawców z 20 krajów Europy i Azji.

Na tych największych w tej branży w Europie Środkowej targach wystawcy starali się po-kazać swoje najnowocześniejsze maszyny, urządzenia, aparaty czy technologie służące zwiększeniu niezawodności przesyłania energii elektrycznej oraz podniesieniu efek-tywności jej wytwarzania i użytkowania. Z tymi najnowszymi rozwiązaniami postano-wiło w tym roku zapoznać się ponad 20 ty-sięcy zwiedzających z kraju i zagranicy. Zwiedzającym jak i wystawcom dopisała po-goda – przez trzy targowe dni świeciło słońce.

Gama prezentowanych urządzeń i apa-ratów była bardzo szeroka: stacje transfor-matorowe, rozdzielnice, wyłączniki, przekład-niki, kable i przewody, odnawialne źródła energii, aparaty i systemy pomiarowe, auto-matyki, przesyłania i obróbki informacji, urządzenia UPS, agregaty prądotwórcze i napędy oraz wiele innych wyrobów czy oferowanych usług.

Praktycznie prawie na każdym stoisku można było dostrzec ciekawe, innowacyjne rozwiązania – niektóre zrozumiałe być może tylko dla wąskiej grupy specjalistów. Ale i mniej zaawansowanych w technice mogły zaciekawić prezentowane aparaty, narzędzia, cała gama specjalistycznych pojazdów czy podnośników, panele fotowoltaiczne czy nowoczesne źródła światła montowane na efektownych słupach kompozytowych bądź na słupach z odległej epoki lamp gazowych.

Targom towarzyszyły konferencje i semi-naria oraz wiele mniej formalnych spotkań wystawców z ich kontrahentami, w tym

z licznie reprezentowanymi przedstawicielami największych inwestorów i wykonawców budów energetycznych.

I tak, w trakcie warsztatów zorganizowa-nych przez Polskie Towarzystwo Przesyłu i Rozdziału Energii Elektrycznej zostały prze-dyskutowane kwestie nowoczesnych tech-nologii wdrażanych aktualnie do praktyki w energetyce. Natomiast drugiego dnia tar-gów odbyła się konferencja podsumowująca VI Krajowy Konkurs Energetyczny „Inteligent-ne Zarządzanie energią i środowiskiem”, na który wpłynęło wiele interesujących opraco-wań napisanych przez młodzież ze star-szych lat szkół średnich i pierwszych lat studiów. Targi ENERGETAB do doskonałe źródło informacji praktycznych dla studen-tów i młodzieży szkół zawodowych, stąd też często można było spotkać na targach młodych ludzi z ciekawością przysłuchują-cych się prezentacjom na stoiskach czy chowających do plecaków informatory, ka-talogi czy dostępne w wielu miejscach pe-riodyki branżowe.

Specjalnym gościem targów był amba-sador Konfederacji Szwajcarii w Polsce – J.E. Lukas Beglinger, który gościł na tar-gach na zaproszenie Polsko-Szwajcarskiej Izby Gospodarczej.

Owocnym rozmowom biznesmenów zgromadzonych na zorganizowanym przez tę Izbę seminarium poświęconym wytwarza-niu energii z zastosowaniem najnowszym technologii bardzo sprzyjały smaczne spe-cjały przygotowane przez znanego mistrza kuchni p. Kurta Schellera.

Jak zwykle, w popołudniowej porze pierwszego dnia przewodniczący komisji konkursowej – prof. dr hab. inż. Jacek Wań-kowicz zapoznał licznie zgromadzonych w sali konferencyjnej hotelu Dębowiec z werdyktem komisji. Spośród 71 innowacyj-nych produktów zgłoszonych do konkursu „na wyróżniający się produkt prezentowany

na targach”, komisja konkursowa pucharem Ministra Gospodarki wyróżniła rozdzielnicę GIS o nazwie OPTIMA 145 produkowaną przez ELEKTROBUDOWĘ SA. Statuetkę „Złotego Lwa” Fundacji im. Kazimierza Szpo-tańskiego za „E-recycler – zasobnik do aku-mulacji energii oparty na superkondensato-rach ” odebrał w imieniu firmy MEDCOM Sp. z o.o. jej wiceprezes – pan Jerzy Linka. Pełny wykaz produktów i firm wyróżnionych przez komisję konkursową jest dostępny na stronie www.energetab.pl.

Dużym zainteresowaniem cieszyło się stoisko Strategicznego Partnera targów Energetab – TAURON Dystrybucji S.A., na którym zaprezentowano inteligentne liczniki energii elektrycznej i objaśniano ich praktycz-ne zastosowanie.

Targi Energetab są także znane z orga-nizowanych przez wystawców nieformalnych wieczornych spotkań i bankietów w hotelach i restauracjach w Bielsku-Białej, Szczyrku, Wiśle czy Ustroniu. I tym razem były ku temu okazje, gdyż niektórzy wystawcy organizo-wali uroczyste spotkania z okazji obchodzo-nych jubileuszy. Tradycyjnie już, drugiego dnia targów w godzinach popołudniowych odbyło się integracyjne spotkanie członków Stowarzyszenia Elektryków Polskich zorga-nizowane przez Bielsko-Bialski Oddział SEP, w którym udział wzięli elektrycy z innych Oddziałów, w tym z Warszawy, Wrocławia, Gliwic, Białegostoku, Gorzowa itd.

Dziękując wszystkim uczestnikom tego-rocznych targów za udział w ENERGETAB 2014, jako ich Organizatorzy mamy zaszczyt zaprosić wszystkich zainteresowanych naj-nowszymi osiągnięciami światowymi z zakre-su wytwarzania, przesyłu i rozdziału energii elektrycznej do Bielska Białej na targi ENER-GETAB 2015, które odbędą się w dniach od 15-17 września.

22

Energetyka&Elektrotechnika

4/2014

Ener

gety

ka&E

lekt

rote

chni

kaak

tual

noś

ci z

bra

nży

aktu

alno

ści z

bra

nży Kluczowa inwestycja.

Rośnie nowy blok energetyczny ENEA Wytwarzanie S.A.

Nowy blok 1075 MW w ENEA Wytwarzanie S.A. w Świerżach Górnych dosłownie rośnie w oczach. Gigantyczna chłodnia kominowa ma już ponad 140 metrów wysokości, do końca roku stan zaawansowania prac budowlanych przy tej kluczowej dla polskiej energetyki inwestycji osiągnie 50 procent. Budowa przebiega zgodnie z planem, a ostatnim, niezwykle widowiskowym elementem prac było podniesienie pięciu belek rusztu kotła pod koniec sierpnia.

Prace koncepcyjne nad projektem wystarto-wały w 2007 roku, pierwsze prace budowla-ne przygotowujące grunt pod inwestycję rozpoczęły się rok później. W 2013 ruszyła budowa chłodni kominowej, fundamentów kotła wraz z pylonami komunikacyjnymi i fundamentów Instalacji Odsiarczania Spalin (IOS). Na przełomie 2013 i 2014 roku na placu budowy stały już wysokie na 107 me-trów pylony komunikacyjne. Wyposażone w klatki schodowe, instalacje przeciwpoża-rowe oraz windy dla obsługi eksploatacyjnej konstrukcje w czasie budowy służą przede wszystkim do komunikacji i sprawnego prze-biegu montażu w budynkach kotłowni

Budowa bloku jest niezwykle złożonym procesem Krzysztof Sadowski, Prezes Zarządu ENEA Wytwarzanie S.A.

Budowa bloku energetycznego jest procesem niezwykle złożonym, wymagającym idealnego zgrania wszystkich zaangażowanych

podmiotów, począwszy od projektu, poprzez logistykę dostaw, dopra-cowanie harmonogramów prac wszystkich wykonawców i podwyko-nawców, a na zapewnieniu jakości i nadzorze inwestorskim skończyw-szy. Istotną sprawą jest też fakt, że wszystko to dzieje się w granicach istniejącej infrastruktury pracującej elektrowni. Udaje nam się to bardzo dobrze, budowa przebiega zgodnie z harmonogramem dosłownie co do dnia. ENEA Wytwarzanie S.A. zapewnia profesjonalną kadrę dla prowadzenia tego projektu. Terminowa realizacja tak kluczowego elementu, jakim był montaż konstrukcji kotła parowego tylko potwierdza bardzo dobrą współpracę inwestora i wykonawców.

KOMENTARZ

23

Energetyka&Elektrotechnika

4/2014

Energetyka&Elektrotechnikaaktu

alności z b

ranży

aktualności z branżyi maszynowni. – Później, w trakcie eksplo-atacji stanowić będą drogę komunikacyjną dla służb serwisowych i remontowych, a w przypadku wystąpienia ewentualnej awarii będą również bezpieczną drogą ewa-kuacyjną – mówi Piotr Szmaj, Dyrektor Budo-wy Nowego Bloku ENEA Wytwarzanie S.A.

Wraz z początkiem roku na budowie zabetonowano pierwsze odcinki gigantycz-nych rurociągów wody chłodzącej o średnicy 3,8 metra, łączących maszynownię z chłod-nią kominową.

W marcu fundamenty kotła nowego bloku elektrowni w Kozienicach wypełniło 22 tysiące metrów sześciennych betonu. – Żeby do-wieźć na miejsce tak ogromną ilość materiału, 25 betoniarek kursowało całodobowo przez prawie tydzień. Kolejne dostawy betonu poja-wiały się na miejscu co 3-4 minuty

Materiał do „wielkiego betonowania” produkowały trzy węzły betoniarskie: dwa ulokowane bezpośrednio przy placu budowy i jeden w Górze Kalwarii.

Kolejnym kamieniem milowym na budo-wie nowego bloku był czerwcowy montaż pierwszej z czterech kolumn kotła. Wydarze-nie to oznaczało początek zasadniczych prac przy kotle – sercu ultra-nowoczesnego bloku energetycznego opalanego węglem kamiennym.

Cztery słupy głównej konstrukcji kotła posadowiono na fundamencie. Całość kon-strukcji nośnej waży 3250 ton. Dostarczono ją z zakładów Donges w niemieckim Darm-stadt specjalnym transportem drogowym bezpośrednio na plac budowy. Najcięższe, ważące 180 ton elementy podnoszono na wysokość 100 metrów za pomocą dwóch, potężnych dźwigów wieżowych. W procesy scalania i montażu elementów zaangażowa-nych było ponad stu wysoko wykwalifikowa-nych pracowników.

Następnie przez 3 miesiące trwało de-skowanie i montaż zbrojenia konstrukcyjnego

fundamentu górnej płyty turbozespołu. Prace podczas betonowania polegały na zalewaniu ramy betonowej o grubości 3 metrów przez 24 godziny w sposób ciągły. W trakcie beto-nowania 3 pompy usytuowane na samocho-dach podały płynny beton w ilości 1500 metrów sześciennych. Na początku paź-dziernika zostało z kolei ukończone zalewa-nie fundamentów pod silosy popiołów. Tym razem ciągłe betonowanie trwało 36 godzin i było ostatnim tak dużym betonowaniem w trakcie budowy. W ramach tych prac wylanych zostało 2 tysiące metrów sze-ściennych betonu. Ponadto na budowie bloku trwa obecnie montaż konstrukcji sta-lowej budynku maszynowni, a chłodnia ko-minowa o całkowitej wysokości 185 metrów rośnie codziennie o ponad metr. Ukończe-nie jej budowy przewidziano na grudzień bieżącego roku.

Nowy blok nr 11 elektrowni w Kozieni-cach to kluczowa inwestycja dla Grupy ENEA i całej polskiej energetyki. Budowa trwa od jesieni 2012 roku, jednostka roz-pocznie pracę latem 2017 roku. Wyróżnikiem inwestycji są najnowocześniejsze, innowacyj-ne i ekologiczne rozwiązania. Blok będzie pracował na nadkrytyczne parametry pary, co oznacza uzyskanie tej samej ilości energii przy znacznie mniejszym zużyciu węgla. Ograniczy to emisję zanieczyszczeń do śro-dowiska i zagwarantuje stosunkowo niskie koszty wytworzenia energii. Kiedy ten nowy ultra-nowoczesny blok zacznie pracę, dodat-kowo zwiększy moc elektrowni w Świerżach Górnych do poziomu 4 tys. MW. Wówczas

13 proc. polskiej energii będzie pochodzić właśnie stamtąd. Będzie to największa i jednocześnie najsprawniejsza jednostka wytwórcza opalana węglem kamiennym w historii krajowej energetyki.

Imponujące prace na budowie można zobaczyć na własne oczy odwiedzając kanał ENEA S.A. w serwisie YouTube.

• sprawność netto bloku – 45,59 proc.

• dyspozycyjność w kolejnych latach eksploatacji – 92%

• moc wyjściowa turbiny na zaciskach generatora – 1075 MWe.

• prędkość obrotowa – 3000 obr/min.• ciśnienie pary pierwotnej – 242,5 bar.• całkowita długość turbozespołu

– 39 metrów.• masa całkowita turbozespołu

– 1900 t.• optymalizacja układu cieplnego• wysokosprawny układ przepływowy

turbiny – zastosowanie łopatek wyko-nanych w technologii 3D

• chłodnia kominowa z odprowadzaniem spalin

• układ regulacji mocy bloku z wykorzy-staniem tzw. regulacji poślizgowej ciśnienia pary

• rozproszone układy DCS

Charakterystyka techniczna bloku

24

Energetyka&Elektrotechnika

4/2014

Ener

gety

ka&E

lekt

rote

chni

kaak

tual

noś

ci z

bra

nży

aktu

alno

ści z

bra

nży 9 października odbyło się spotkanie prasowe firmy RWE Stoen Operator w Centrum Promocji Kultury na Saskiej Kępie

w Warszawie. Instalacje inteligentnych liczników będą realizowane w ramach programu „Realny Wymiar Energii”, prace potrwa-ją do końca 2015 r., a wartość inwestycji to 65 mln zł.

Program „Realny Wymiar Energii” to kolejny etap zmiany warszawskiej sieci elektroenergetycznej w kierunku inteligentnych sieci energetycznych. Wymiana 100 tys. liczników na warszawskiej Pradze Południe to pierwsza część projektu i zostanie prze-prowadzona w związku ze zobowiązaniem Polski do 20% wzrostu efektywności energetycznej w ramach unijnego pakietu kli-matyczno-energetycznego. Aby zrealizować cel, do 2020 r. należy wprowadzić inteligentne liczniki u minimum 80% odbiorców energii.

Inteligentny licznik monitoruje ciągłość dostaw energii i zdalnie wznawia zasilanie. Licznik to istotny element systemu inte-ligentnego opomiarowania, na który składają się również koncentratory w stacjach średniego napięcia, modemy i routery komu-nikacyjne do transmisji danych. Umożliwią one rezygnację z prognoz zużycia energii elektrycznej i rozliczanie w oparciu o rzeczywisty pomiar. Dzięki takiej wymianie klienci będą mogli lepiej zarządzać zużyciem energii. Zostaną o tym szczegółowo poinformowani w ulotkach dostarczonych do każdego z mieszkań przez RWE.

Przeprowadzone wcześniej testy instalacji pilota-żowych pozwoliły na wybór sprawdzonej technologii. Transmisja danych w tym przypadku zostanie oparta głównie na istniejącej sieci kablowej niskiego napię-cia. Nowe liczniki będą przekazywały informacje do zamontowanych w stacjach energetycznych koncentratorów danych.

Otwarta kilka dni temu instalacja stokażu w Puławach, to tylko jednak z wielu realizowanych obecnie w Grupie Azoty inwestycji. Łącznie w czterech zakładach Grupy buduje się za ponad miliard złotych.

W sumie Grupa Azoty, drugi co do wielko-ści producent nawozów w Europie, do 2020 roku zamierza przeznaczyć na inwe-stycje 7 mld złotych.

Głównymi powodami realizacji nowych inwestycji jest chęć spełnienia coraz ostrzejszych przepisów dotyczących ochro-ny środowiska lub poprawa ekonomiki produkcji. Trzecią przyczyną, jest skupienie się na nowych linia produktowych. Większa oferta to łatwiejsze uniknięcie problemów, w przypadku załamania się rynku któregoś z wyrobów.

Co oprócz stokażu powstaje w Puła-wach? Trwa budowa instalacji do produkcji nawozów stałych na bazie mocznika i siarczanu amonu. Cel to wydłużenie łań-cucha produktowego. Plan zakłada produk-cję Pulgranu S na poziomie 160 ton rocznie (pierwsze produkowane w Polsce nawozy w postaci pastylek). Obecnie trwa realizacja II etapu (I etap – centrum logistyczne – zo-

stał zrealizowany w ubiegłym roku) – rozruch technologiczny instalacji zaplanowany jest na styczeń 2015 roku, produkcja od I kwartału. Zakładany budżet obu etapów to 137,5 mln zł.

Trwają przygotowania projektu instalacji granulacji mechanicznej nawozów granulo-wanych na bazie saletry amonowej – 2 linie (do 2020 roku). Na razie trudno mówić o kosztach.

Jeśli chodzi o kwestie nawozowe swo-istą inwestycją jest zakup 200 zbiorników o poj. 50m3 do sieci sprzedaży RSM wraz z odbiorami w terenie. Obecnie ma miejsce tzw. IV tura z podziałem na dwa etapy. W sumie sieć sprzedaży będzie liczyła łącz-nie 800 nowych zbiorników RSM.

Także w Policach praca wrze. Trwa bu-dowa węzła oczyszczania spalin wraz

z modernizacją Elektrociepłowni ECII. Ce-lem przedsięwzięcia jest dostosowanie pracy instalacji elektrociepłowni do wyma-gań Dyrektywy 2010/75/UE. W ramach inwestycji planuje się wybudować instalacje odazotowania oraz odsiarczania gazów dla dwóch kotłów.

Budżet projektu wynosi 163,7 mln zł. Planowane zakończenie inwestycji w roku 2015.

Kluczową inwestycją jest także moder-nizacja instalacji amoniaku. Jej celem jest obniżenie energochłonności procesu pro-dukcji amoniaku oraz poprawa niezawodno-ści pracy poszczególnych jej węzłów. Mo-dernizacja pozwoli także na usunięcie wą-skich gardeł instalacji i umożliwi wzrost wy-dajności o 200 ton amoniaku na dobę.

25

Energetyka&Elektrotechnika

4/2014

Energetyka&Elektrotechnikaaktu

alności z b

ranży

aktualności z branżyW czwartek 18 września symbolicznym wbiciem pierwszej łopaty zainaugurowano budowę nowego bloku węglowego w elektrowni Jaworzno III

Umowę na budowę nowoczesnego bloku energetycznego Tauron podpisał w kwietniu z konsorcjum Rafako­Mostostal Warszawa w obecności m.in. premiera Donalda Tuska, wicepremier Elżbiety Bieńkowskiej oraz ministra skarbu Włodzimierza Karpińskiego. Wszystkie formalności związane z inwestycją – w tym z pozwoleniem na budowę – zostały zakończone.

Zawarto już nawet umowę z Polskimi Siecia-mi Elektroenergetycznymi na przyłączenie

bloku do rozdzielni Byczyna. Jeszcze w tym roku teren budowy zostanie przekazany głównemu wykonawcy. Powstający w Ja-worznie blok energetyczny pozwoli zastąpić stare, wyeksploatowane jednostki, które będą wycofywane po 2016 r.

Zakres inwestycji obejmuje budowę bloku energetycznego w oparciu o kocioł pyłowy opalany węglem kamiennym z nisko-emisyjną komorą spalania, na nadkrytyczne parametry pary oraz kondensacyjną turbinę parową sprzęgniętą z generatorem wytwa-rzającym energię elektryczną. To jedna z najnowocześniejszych tego typu instalacji w Europie. Jej sprawność netto wyniesie blisko 46 proc. Po oddaniu do użytku zapewni energię dla 2,5 mln gospodarstw domowych i będzie w stanie zaspokoić 5 proc. krajowe-go zapotrzebowania na energię elektryczną

rocznie. Nie bez znaczenia jest bliskość ko-palń należących do Tauron Wydobycie. Po-chodzić z nich będzie około 80 proc. węgla niezbędnego do zaspokojenia potrzeb bloku.

Jaworznicki blok spełni też surowe unijne wymagania z zakresu ochrony środowiska. Ponadto będzie przystosowany do ewentu-alnego dobudowania w przyszłości instalacji do wychwytywania dwutlenku węgla (CCS), co jest zgodne z wymaganiami Komisji Euro-pejskiej. W porównaniu do odstawianych bloków 120 MW, emisja dwutlenku siarki będzie 16-krotnie niższa, ponad 5-krotnie spadnie emisja tlenków azotu, a pyłów 11-krotnie. Dodatkowo, w ciągu roku, do atmosfery nie zostanie wyemitowanych pra-wie 2 miliony ton dwutlenku węgla – zazna-czył prezes Tauron Wytwarzanie Albert Kępka.

Inwestycja warta 5,4 mld zł ma być ukończona w I połowie 2019 r.

kolorystyka:Energetyka - C40, M100, Y70, K40Elektrotechnika - C0, M0, Y0, K50& - C20, M50, Y35, K0Kwartalnik - C0, M0, Y0, K80

Utrzymanieruchudiagnostyka+

Konferencje Naukowo-TechniczneNasze spotkania na stałe wpisały się w kalendarz imprez branżowych

i z każdym rokiem odnotowujemy wzrost zainteresowania ze strony gości uczestniczących w kolejnych sympozjach. Poniżej prezentuję Państwu harmonogram konferencji na rok 2014.

więcej informacji na: www.pomiar.com

www.energetykaelektrotechnika.comwww.urd.com.pl

Tytuł konferencji Data Miejsce Ogólny zakres

tematycznyDo kogo

skierowanaXXXV Konferencja

Efektywność w Auto-matyce, Systemach Pomiarowych oraz Bezpieczeństwo i Oszczędność

05-06 marca 2015

UstrońHotel Muflon

• Aparaturakontrolno-pomiarowa• Napędyiukładysterowanianapędów• Zawory• Robotyprzemysłoweimanipulacyjne• Automatykaprzemysłowa• Elektronikaprzemysłowa• Bezpieczeństwomaszyn

Zakłady produkcyjne wszystkich gałęzi przemysłowych.Uczestnicy:• KierownicyAKPiA• Dyrektorzyds.Technicznych• GłówniAutomatycy• SzefowieUtrzymaniaRuchu

XXXVI Konferencja

Oszczędne i Innowa-cyjneRozwiązania wUtrzymaniuRuchui Diagnostyce oraz Modernizacjewobiek-tachprzemysłowych

Połowaczerwca

2015

Hucisko k.ZawierciaHotel Orle Gniazdo

• Automatykaprzemysłowa• Aparaturakontrolno-pomiarowa• Diagnostyka• Napędyiukładysterowanianapędów• Outsourcingdlautrzymaniaruchu• Zawory• GospodarkaSmarownicza• Mechanika• Elektrotechnika

Zakłady produkcyjne wszystkich gałęzi przemysłowych.Uczestnicy:• SzefowieUtrzymaniaRuchu• DyrektorzyTechniczni• KierownicyDziałówElektro-

technicznych • GłówniInżynierowie

Zakładów• Dyrektorzyds.Inwestycji• GłówniAutomatycyoraz• GłówniMechanicy

XXXVII Konferencja

Efektywność w Unika-niu Awarii w Instala-cjachElektrycznych.Inteligentna Automa-tyka. Bezpieczeństwo, Oszczędności,Remon-tyiUsługielektrycznewInstalacjach.

początekwrześnia

2015

Nałęczówk.Lublina

Hotel Energetyk

• Przesyłanieidystrybucjaenergiielektrycznej• Aparaturakontrolno-pomiarowa,• systemyautomatyki,sterowaniaiinformatyki• Elektrotechniczneinstalacje,sprzęt• Sieciniskiegoiśredniegonapięcia• Systemyzasilająceisterujące• Systemyalarmoweizabezpieczające• Inżynieriaelektrycznaielektronicznaorazusługi• Systemyoszczędnościenergii

Elektrownie,elektrociepłownie,zakładyenergetyczne,przedsię-biorstwa i zakłady energetyki cieplnej.Uczestnicy:• GłówniEnergetycy• GłówniElektrycy• KierownicyDziałówEnerge-

tycznychiElektrycznych• Dyrektorzyds.Inwestycji• KierownicyProdukcji• Operatorzysieci• Dyrektorzyds.Technicznych

XXXVIII Konferencja

CiągłośćwProcesachProdukcyjnychbezpie-czeństwo. Oszczędne technologieiredukcjaKosztów.

Koniec listopada

2015

Karczowiska k.Lubina

(woj.dolno-śląskie)Hotel

Karczowisko

• Automatyzacjaprocesówprodukcyjnych• Procesykontrolno-pomiarowe• Automatykaprzemysłowa• Napędyisterowanie• Robotyzacja• Zapobieganieawariomiprzestojompodczas

produkcji/wczesnewykrywanieproblemów• Podnoszenieefektywnościprodukcji• Aplikacjewprocesachprodukcyjnych• Technikaliniowa• Kontrolajakości• Telemetria/monitoring• Transportwewnętrzny• Komunikacjaprzemysłowa/wewnątrzzakładowa• UtrzymanieRuchuiUrządzeń• Logistyka• Łańcuchy• Dostawy• BezpieczeństwoPracy• Monitorowanieidiagnostykawprocesach

produkcyjnych• Systemywizualizacjiprodukcji• Systemyinformatycznewinżynieriiprodukcji

Zakłady produkcyjne wszyst-kich gałęzi przemysłowych.

Uczestnicy:• Dyrektorzy

ds.Technicznych• SzefowieAKPiA• Dyrektorzyiszefowie

dz. produkcji• SzefowieUtrzymania

Ruchu• GłówniInżynierowie

Zakładów• Dyrektorzyds.Inwestycji

• GłówniAutomatycy

Energetyka&Elektrotechnika

NAZWA JEDNOSTKI KONTAKT KOD MIEJSCOWOŚĆ ULICA

AEP SP. Z O.O. 74­645­79­77 58­200 DZIERŻONIÓW ZIELONA 12AKKOP KOPEREK S.J. 75­767­87­73 58­500 JELENIA GÓRA K. MIARKI 18ELEKTROTECHNIKA MORS SP. Z O.O. 76­835­21­05 62­200 GŁOGÓW MECHANICZNA 5ELEKTROSKANDIA POLSKA S.A. 71­711­71­30 53­609 WROCŁAW FABRYCZNA 20CFEGA POLAND SP. Z O.O. 71­376­09­00 53­609 WROCŁAW WAGONOWA 5­7FRANPRESS­CENTRALA 71­343­94­00 50­439 WROCŁAW KOŚCIUSZKI 124HURTOWNIE ELEKTRYCZNE KOPEL SP. Z O.O. 71­359­75­61 53­607 WROCŁAW ROBOTNICZA 1AHURTOWNIA ARTYKUŁÓW ELEKTR. ELHURT 74­831­86­00 58­200 DZIERŻONIÓW STRUMYKOWA 2KACZMAREK ELECTRIC 74­645­60­51 50­541 WROCŁAW AL. ARMII KRAJOWEJ 45ŁODYGA SP. Z O.O. 75­773­94­84 59­920 BOGATYNIA ARMII WOJSKA POLDK. 10ONNINEN SP. Z O.O. 71­388­21­40 52­315 WROCŁAW KOBIERZYCKA 18PHE NOWA FRANCE SP. Z O.O. 71­333­23­20 50­513 WROCŁAW BUFOROWA 2PZ „MORS” SP. Z O.O. 76­852­23­64 59­220 LEGNICA JAWORZYŃSKA 252PHUP „TEM” 75­752­57­89 58­500 JELENIA GÓRA PIOTRA SKARGI 2SCHRACK ENERGITECH. BIURO HANDLOWE 71­336­29­16 50­513 WROCŁAW GAZOWA 24/25TIM S.A. 71­376­22­37 54­156 WROCŁAW JAWORSKA 11/13TIM S.A. HURTOWNIA WROCŁAW 71­355­25­15 53­612 WROCŁAW JAWORSKA 11/13TIM S.A. HURTOWNIA WAŁBRZYCH 74­840­20­77 58­306 WAŁBRZYCH OGRODOWA 1ATIM S.A. AHURTOWNIA LEGNICA 76­850­62­87 59­200 LEGNICA NOWODWORSKA 23TIM S.A. CENTRALA 71­376­22­37 55­011 SIECHNICE E. KWIATKOWSKIEGO 24TIM S.A. HURTOWNIA KŁODZKO 74­867­88­40 57­300 KŁODZKO OBJAZDOWA 12TIM S.A. HURTOWNIA JELENIA GÓRA 75­767­87­65 58­500 JELENIA GÓRA SPÓŁDZIELCZA 35TIM S.A. HURTOWNIA GŁOGÓW 76­835­29­09 67­200 GŁOGÓW PAULINÓW 10

ELEKTROTECHNIKA MORS SP. Z O.O. 44­633­69­62 97­400 BEŁCHATÓW STASZICA 8ELEKTROSKANDIA POLSKA S.A. 42­253­25­77 91­204 ŁÓDŹ DUŃSKA 3/5ELEKTROSKANDIA POLSKA S.A. 44­649­02­65 97­300 PIOTRKÓW TRYB. DMOWSKIEGO 26ONNINEN SP. Z O.O. 42­640­75­51 91­341 ŁÓDŹ BRUKOWA 16/18PHE NOWA FRANCE SP. Z O.O. 42­651­26­81 91­341 ŁÓDŹ BRUKOWA 12PPHU „LASKOMEX” 42­674­04­17 93­231 ŁÓDŹ DĄBROWSKIEGO 249TIM S.A. HURTOWNIA ŁÓDŹ 42­652­78­02 91­231 ŁÓDŹ RATAJSKA 8TIM S.A. HURTOWNIA SIERADZ 43­822­89­64 98­200 SIERADZ POW 64AWPUPH „HEMPIS” S.C. ZPCHR 44­724­28­23 97­200 TOMASZÓW MAZ. M. C. SKŁODOWSKIEJ 41/45WPUPH „HEMPIS” S.C. ZPCHR 44­682­29­76 97­500 RADOMSKO 11 LISTOPADA 5WPUPH „HEMPIS” S.C. ZPCHR 44­646­15­53 97­300 PIOTRKÓW TRYB. PROMIENNA 2AWPUPH „HEMPIS” S.C. ZPCHR 44­632­99­06 97­400 BEŁCHATÓW MIELCZARSKIEGO 11WIGUS S.C. HURTOWNIA ELEKTROTECHNICZNA 42­640­52­02 91­222 ŁÓDŹ ŚW. TERESY 105

AKKOP KOPEREK S.J. 12­413­18­88 31­422 KRAKÓW STRZELCÓW 18ACEL J.M. CISKOWSCY SP. KOMANDYTOWA 12­290­14­14 31­357 KRAKÓW J. KONRADA 51ELEKTROTECHNIKA MORS SP. Z O.O. 12­635­19­20 30­716 KRAKÓW PRZEWÓZ 2ELEKTROTECHNIKA MORS SP. Z O.O. 18­264­81­50 34­400 NOWY TARG CERAMICZNA 10ELEKTROTECHNIKA MORS SP. Z O.O. 33­843­24­09 32­600 OŚWIĘCIM KOLBEGO 12ELEKTROTECHNIKA MORS SP. Z O.O. 12­415­35­01 31­217 KRAKÓW GRAŻYNY 4AEL­SIGMA SP. Z O.O. 12­262­97­77 31­231 KRAKÓW BOCIANA 22ELEKTROSKANDIA POLSKA S.A. 12­653­46­01 30­732 KRAKÓW PŁK. DĄBKA 15ELEKTROSKANDIA 12­653­20­12 30­832 KRAKÓW PŁK. DĄBKA 15ELIKA S.C. HURTOWNIA MATER. ELEKTRYCZ. 12­644­30­04 31­946 KRAKÓW OS. TEATRALNE 24FHU MAKRO 12­292­80­51 30­045 KRAKÓW KRÓLEWSKA 2KARO – HURTOWNIA ELEKTROTECH. NR 2 33­845­26­95 32­650 KĘTY KRAKOWSKA 3MEGAEL 14­629­84­60 33­100 TARNÓW PRZEMYSŁOWA 39PHUW „MULTIMAT” S.J. 18­264­62­45 34­400 NOWY TARG SKŁADOWA 1SCHRACK ENERGITECHNIK BIURO TECHNICZNE 12­260­94­70 30­418 KRAKÓW ZAKOPIAŃSKA 85SOLAR ELEKTRO SP. Z O.O. 12­638­91­00 30­233 KRAKÓW 28 LIPCA 43 ROKU NR 8A

ELEKTROTECHNIKA MORS SP. Z O.O. 54­231­54­50 87­800 WŁOCŁAWEK WITOSA 5ELEKTROCENTER S.C. 54­236­26­18 87­800 WŁOCŁAWEK TORUŃSKA 113/115ELEKTROSKANDIA POLSKA S.A. 56­611­64­70 87­100 TORUŃ MAZOWIECKA 63/65ELMOT J.J. WASILWSCY 52­332­80­82 86­170 NOWE PL. ŚW. ROCHA 5ELEKTROTECHNIKA MAROS SP. Z O.O. 52­342­31­97 85­746 BYDGOSZCZ TOWAROWA 36ELEKTROSKANDIA POLSKA S.A. 52­366­39­35 85­766 BYDGOSZCZ FORDOŃSKA 246HURTOWNIE ELEKTRYCZNE KOPEL SP. Z O.O. 56­669­14­00 87­100 TORUŃ POLNA 107HURTOWNIA ELEKTRYCZNA BYCHOWO 52­345­30­50 87­100 TORUŃ CHROBREGO 135/137HURTOWNIA ELEKTROTECHNICZNA ELTECH 52­348­33­00 85­766 BYDGOSZCZ FORDOŃSKA 246H­EL HURTOWNIA ELEKTRYCZNA 52­342­09­83 85­758 BYDGOSZCZ PRZEMYSŁOWA 8KONSORCJUM PRODUKCYJNE „DOL­BY” 52­341­08­38 85­605 BYDGOSZCZ KASZTANOWA 60­62ONNINEN SP. Z O.O. 56­619­33­00 87­100 TORUŃ POLNA 129PHU „ELMEHURT” S.C. 54­231­34­72 87­800 WŁOCŁAWEK OKRĘŻNA 2PHU „ELMEHURT” S.C. 54­412­12­11 87­800 WŁOCŁAWEK SPÓŁDZIELCZA 1PHE NOWA FRANCE SP. Z O.O. 54­234­48­26 87­800 WŁOCŁAWEK KRUSZYŃSKA 33PPH „ELNOWA” 52­373­09­04 85­312 BYDGOSZCZ SZUBIŃSKA 17P.Z. ROLPAS S.A. Z.P.CHR. 52­342­40­42 85­744 BYDGOSZCZ STARTOWA 5TIM S.A. HURTOWNIA TORUŃ 56­623­34­50 87­100 TORUŃ CHROBREGO 145/147

AKKOP KOPEREK S.J. 81­743­80­50 20­207 LUBLIN TURYSTYCZNA 9ASAJ SP. Z O.O. 25­798­97­ 27 21­400 ŁUKÓW MIĘDZYRZECKA 74ELEKTROSKANDIA POLSKA S.A 81­887­71­62 24­100 PUŁAWY DĘBLIŃSKA 6A

doln

oślą

skie

łodz

kie

mał

opol

skie

kuja

wsk

o-po

mor

skie

LISTA KOLPORTERÓW MAGAZYNU ENERGETYKA&ELEKTROTECHNIKA

273/2013

Energetyka&Elektrotechnikalista kolp

orterówlista kolporterów

28

Energetyka&Elektrotechnika

4/2014

lube

lski

elu

busk

ieop

olsk

iepo

dkar

pack

iepo

dlas

kie

LISTA KOLPORTERÓW MAGAZYNU ENERGETYKA&ELEKTROTECHNIKA

ELEKTROTECHNIKA MORS SP. Z O.O. 81­745­10­08 20­309 LUBLIN ŁĘCZYŃSKA 5ELEKTROSKANDIA POLSKA S.A. 81­441­73­03 20­445 LUBLIN ZEMBORZYCKA 61ELEKTROSPARK SP. Z O.O. 81­744­56­31 20­468 LUBLIN ENERGETYKÓW 15FIRMA HANDLOWA ARNO M. JEDLIŃSKI 52­345­30­50 22­400 ZAMOŚĆ WYSZYŃSKIEGOHURTOWNIE ELEKTRYCZNE KOPEL SP. Z O.O. 84­638­43­97 22­400 ZAMOŚĆ PRZEMYSŁOWA 2HURTOWNIE ELEKTRYCZNE KOPEL SP. Z O.O. 82­565­45­24 22­100 CHEŁM OKSZOWSKA 39PPH „ELKABEL” SP. J. 81­748­90­73 20­445 LUBLIN ZEMBORZYCKA 112PHU ANNA CZERSKA 81­534­62­89 20­004 LUBLIN NARUTOWICZA 18TIM S.A. HURTOWNIA LUBLIN 81­745­70­73 20­315 LUBLIN AL. W. WITOSA 3ZPCHR OSTEL HURTOWNIA ELEKTRYCZNA 81­524­48­55 20­406 LUBLIN ENERGETYKÓW 47ZPCHR OSTEL HURTOWNIA ELEKTRYCZNA 82­576­25­40 22­300 KRASNYSTAW NIECZAJA 4

ELE SP. Z O.O. 68­326­53­84 65­077 ZIELONA GÓRA AL. WOJSKA POLSKIEGO 33ELE SP. Z O.O. 95­742­22­08 66­300 MIĘDZYRZECZ KONSTYTUCJI 3 MAJA 2ELFACH HURTOWNIA ELEKTRYCZNA 68­383­80­30 66­600 KROSNO ODRZ. BOH. WOJSKA POLSKIEGO 7ELEKTROSKANDIA POLSKA S.A. 95­725­76­22 66­400 GORZÓW WLKP. PODMIEJSKA­BOCZNA 16ELEKTROTECHNIKA MORS SP. Z O.O. 68­452­40­63 65­775 ZIELONA GÓRA ZACISZE 20ELEKTROTECHNIKA MORS SP. Z O.O. 95­726­36­03 66­412 GORZÓW WLKP. TRAUGUTTA 6HURTOWNIE ELEKTRYCZNE KOPEL SP. Z O.O. 68­477­18­88 68­200 ŻARY WAPIENNA 3HURTOWNIE ELEKTRYCZNE KOPEL SP. Z O.O. 68­477­46­66 68­100 ŻAGAŃ NOWOGRÓDZKA 8HURTOWNIE ELEKTRYCZNE KOPEL SP. Z O.O. 68­323­87­00 65­705 ZIELONA GÓRA NAFTOWA 2BHURTOWNIE ELEKTRYCZNE KOPEL SP. Z O.O. 68­387­28­85 67­100 NOWA SÓL GŁOGOWSKA 1KACZMAREK ELECTRIC 68­385­00­81 66­120 KARGOWA DWORCOWA 9ONNINEN SP. Z O.O. 68­329­60­00 65­785 ZIELONA GÓRA OSADNICZA 28ONNINEN SP. Z O.O. 95­725­87­00 66­400 GORZÓW WLKP. WALCZAKA 25PH „ARTEL” HURTOWNIA ELEKTROTECHNICZ. 68­382­38­71 66­200 ŚWIEBODZIN SIKORSKIEGO 21TIM S.A. HURTOWNIA ZIELONA GÓRA 68­324­78­17 65­364 ZIELONA GÓRA KOŻUCHOWSKA 20 AZ.W. SIECI ELEKTRYCZNYCH GORZÓW S.A. 95­732­18­37 66­400 GORZÓW WLKP. WALCZAKA 29

BOMAP SP. Z O.O. 77­451­31­44 45­202 OPOLE BUDOWLANYCH 2AELEKTROSKANDIA 77­458­19­04 45­315 OPOLE GŁOGOWSKA 22ELEKTROTECHNIKA MORS SP. Z O.O. 77­453­90­88 45­131 OPOLE J. CYGANA 2ELEKTROTECHNIKA MORS SP. Z O.O. 77­482­69­20 47­200 KĘDZIERZYN­K. BALWIRCZAKA 1GRODNO SP. Z O.O. 77­423­24­44 45­202 OPOLE BUDOWLANYCH 2AONNINEN SP. Z O.O. 77­402­92­80 45­323 OPOLE ZIELONOGÓRSKA 4PHE NOWA FRANCE SP. Z O.O. 77­474­77­06 45­837 OPOLE WSPÓLNA 1TIM S.A. HURTOWNIA OPOLE 77­452­87­44 45­005 OPOLE BUDOWLANYCH 101 A

ELEKTRO SPARK SP. Z O.O. 17­863­42­74 35­959 RZESZÓW OKULICKIEGO 18ELEKTRO SPARK SP. Z O.O. 16­621­11­12 37­500 JAROSŁAW GARBARZE 4ELEKTROSKANDIA POLSKA S.A. 16­675­13­15 37­700 PRZEMYŚL JASIŃSKIEGO 56AELEKTROSKANDIA POLSKA S.A. 16­623­32­84 37­500 JAROSŁAW PONIATOWSKIEGO 65ELEKTROTECHNIKA MORS SP. Z O.O. 17­585­35­39 39­300 MIELEC PIASKOWA 9HURTOWNIE ELEKTRYCZNE KOPEL SP. Z O.O. 17­241­12­52 37­310 NOWA SARZYNA T. REJTANA 5INTER ZAPAS SP. Z O.O. 17­854­74­24 35­085 RZESZÓW LANGIEWICZA 33MEGAEL 17­788­12­24 39­300 MIELEC WOLNOŚCI 24ONNINEN SP. Z O.O. 17­865­56­60 35­103 RZESZÓW HANASIEWICZA 15PHE NOWA FRANCE SP. Z O.O. 17­860­31­80 35­205 RZESZÓW TOROWA 3PPHU ELEKTROPOMIAR 17­854­30­71 35­105 RZESZÓW BOYA ŻELEŃSKIEGO 16PHU ELEKTRONIKS S.J. 17­788­69­09 39­300 MIELEC PRZEMYSŁOWA 10PHUW MULTIMAT 13­446­47­26 38­200 JASŁO JANA PAWŁA IIPHUW MULTIMAT 18­353­52­33 38­300 GORLICE 11 LISTOPADA 26ZPCHR OSTEL HURTOWNIA ELEKTRYCZNA 16­657­02­54 37­600 PRZEMYŚL BOHATERÓW GETTA 63ZPCHR OSTEL HURTOWNIA ELEKTRYCZNA 16­652­10­44 37­760 DYNÓW MICKIEWICZA 17

ELEKTROTECHNIKA MORS SP. Z O.O. 87­566­32­12 16­400 SUWAŁKI SZKOLNA 8ELEKTROTECHNIKA MORS SP. Z O.O. 81­746­62­51 15­399 BIAŁYSTOK SKŁADOWA 10ELEKTROTECHNIKA MORS SP. Z O.O. 87­621­07­91 19­300 EŁK ŁUKASIEWICZA 3ELEKTROMIL HURTOWNIA ELEKTRYCZNA 87­566­75­33 16­400 SUWAŁKI MICKIEWICZA 10ELEKTROSKANDIA POLSKA S.A. 85­748­21­85 15­008 BIAŁYSTOK RYSKA 1ELCOR 85­745­49­60 15­455 BIAŁYSTOK CIOŁKOWSKIEGO 159HURTOWNIA ELEKTRYK 86­272­38­03 19­203 GRAJEWO SZPITALNA 5HURTOWNIA ELEKTRYK 87­610­79­90 19­300 EŁK SUWALSKA 91HURTOWNIA ELEKTRYK 87­520­19­73 19­400 OLECKO WOJSKA POLSKIEGO 65KACZMAREK ELECTRIC 85­744­10­77 15­354 BIAŁYSTOK POGODNA 22KACZMAREK ELECTRIC 85­664­73­06 15­399 BIAŁYSTOK SKŁADOWA 10ONNINEN SP. Z O.O. 85­661­02­33 15­956 BIAŁYSTOK ELEWATORSKA 9PPH EL­HURT S.J 85­732­91­36 15­399 BIAŁYSTOK HANDLOWA 6PHU EL­HURT I SC 85­833­20­42 17­100 BIELSK PODLASKI MICKIEWICZA 5/1PPH EL­HURT SC 87­643­27­27 16­300 AUGUSTÓW NADRZECZNA 3PPHU ELKOND S.C. 86­218­53­81 18­400 ŁOM,ŻA AL. LEGIONÓW 114BPPHU ELKOND S.C. 85­742­12­43 15­399 BIAŁYSTOK HANDLOWA 6

ACEL J.M. CISKOWSCY SP. KOMANDYTOWA 58­340­14­45 80­871 GDAŃSK TWARDA 6CACEL J.M. CISKOWSCY SP. KOMANDYTOWA 58­628­52­36 81­335 GDYNIA J. WIŚNIEWSKIEGO 13BYCHOWO 55­279­21­67 82­500 KWIDZYN TORUŃSKA 36ELEKTROTECHNIKA MORS SP. Z O.O. 58­785­99­99 81­061 GDYNIA HUTNICZA 35ELEKTROTECHNIKA MORS SP. Z O.O. 58­762­18­12 80­404 GDAŃSK KLINICZNA 2A

Ener

gety

ka&E

lekt

rote

chni

kalis

ta k

olp

orte

rów

lista

kol

porte

rów

Energetyka&Elektrotechnika

293/2013

ELEKTROSKANDIA POLSKA S.A. 58­342­21­03 80­557 GDAŃSK TWARDA 6CHURTOWNIA ELEKTRYCZNA KOPEL SP. Z O.O. 52­397­30­88 89­600 CHOJNICE KARD. ST. WYSZYŃSKIEGO 20HURTOWNIA ELEKTRYCZNA KOPEL SP. Z O.O 59­822­39­30 77­100 BYTÓW DWORCOWA 18HURTOWNIA ELEKTRYK 58­304­18­09 80­557 GDAŃSK MARYNARKI POLSKIEJ 84ONNINEN SP. Z O.O. 58­660­75­80 81­061 GDYNIA HUTNICZA 49ONNINEN SP. Z O.O. 58­320­62­00 80­044 GDAŃSK TRAKT ŚW. WOJCIECHA 3/11PHE NOWA FRANCE SP. Z O.O. 58­623­50­99 81­036 GDYNIA PUCKA 35APHE NOWA FRANCE SP. Z O.O. 55­234­03­43 82­300 ELBLĄG PASŁĘCKA 3PW BAZA 59­834­34­18 77­300 CZŁUCHÓW BATOREGO 14PZ MORS SP. Z O.O. 59­862­65­48 84­300 LĘBORK I ARMII W.P. 42TIM S.A. HURTOWNIA GDYNIA 58­623­13­89 81­061 GDYNIA HUTNICZA 40TIM S.A. HURTOWNIA GDAŃSK 58­762­19­25 80­557 GDAŃSK NARWICKA 5

BHU S.A. 61­856­17­50 60­479 POZNAŃ STRZESZYŃSKA 58ELE SP. Z O.O. 68­347­34­47 64­200 KARPICKO PODGÓRNA 16ELE SP. Z O.O. 68­386­91­10 64­360 ZBĄSZYN 17 STYCZNIA 1920 r NR 44ELEKTROTECHNIKA MORS SP.Z O.O. 65­520­29­24 64­100 LESZNO NIEPODLEGŁOŚCI 47ELEKTROTECHNIKA MORS SP.Z O.O. 63­246­76­50 62­510 KONIN ZAKŁADOWA 4AELEKTROTECHNIKA MORS SP.Z O.O. 67­352­07­81 64­920 PIŁA KOSSAKA 98ELEKTROTECHNIKA MORS SP.Z O.O. 61­646­43­94 61­248 POZNAŃ DZIADOSZAŃSKA 10ELEKTROSKANDIA POLSKA S.A. 62­735­77­55 63­400 OSTRÓW WIELKP. RADŁOWSKA 10ELEKTROSKANDIA POLSKA S.A. 63­245­70­03 62­510 KONIN SPÓŁDZIELCÓW 16ELEKTRO­KRAN S.J. HURT. ART. ELEKTRYCZ 63­243­07­19 62­510 KONIN SPÓŁDZIELCÓW 26ELTEL SP. Z O.O. 61­886­16­00 60­123 POZNAŃ ALBAŃSKA 17HURTOWNIE ELEKTRYCZNE KOPEL SP. Z O.O. 61­842­57­27 60­462 POZNAŃ SZARYCH SZER. 23HURTOWNIE ELEKTRYCZNE KOPEL SP. Z O.O. 63­245­08­81 62­510 KONIN SPÓŁDZIELCÓW 6KACZMAREK ELECTRIC 68­384­67­38 64­360 ZBĄSZYN POZNAŃSKA 1KACZMEREK ELECTRIC 68­347­09­65 64­200 WOLSZTYN GAJEWSKICH 32ONNINEN SP. Z O.O. 65­529­72­62 64­100 LESZNO 1 MAJA 11ONNINEN SP. Z O.O. 61­894­11­00 60­179 POZNAŃ KAMIENNOGÓRSKA 22PHE NOWA FRANCE SP. Z O.O. 61­864­57­12 60­189 POZNAŃ ZŁOTOWSKA 30PHE NOWA FRANCE SP. Z O.O. 61­876­69­09 61­023 POZNAŃ ŚW. MICHAŁA 24PHE NOWA FRANCE SP. Z O.O. 61­822­10­29 60­693 POZNAŃ OBORNICKA 263PW ELEKTRO­HURT 63­277­82­91 62­230 WITKOWO PWST. WIELKOPOLSKICH 2PW ELEKTRO­HURT 61­847­08­91 60529 POZNAŃ DĄBROWSKIEGO 81/85PW ELEKTRO­HURT 61­428­40­31 62­200 GNIEZNO WITKOWSKA 9­11SCHRACK ENERGITECHNIK BIURO HANDLOWE 61­813­17­56 62­030 LUBOŃ CHOPINA 15ATIM S.A. HURTOWNIA POZNAŃ 61­872­04­33 61248 POZNAŃ DZIADOSZAŃSKA 10TIM S.A. HURTOWNIA OSTRÓW WIELKOPOLSKI 62­592­26­66 63­400 OSTRÓW WIELKP. DŁUGA 19TEXOMA SP. Z O.O. HURTOWNIA ELEKTROTECH. 61­426­49­78 62­200 GNIEZNO SŁONECZNA 25B

AKKOP KOPEREK S.J 41­366­46­31 25­671 KIELCE BATALIONÓW CHŁOPSKICH 77ELEKTROSKANDIA POLSKA S.A. 41­265­46­62 27­400 OSTROWIEC ŚW. WARDYŃSKIEGO 3ELEKTROSKANDIA POLSKA S.A. 41­347­34­60 25­620 KIELCE KOLBERGA 17ELEKTROTECHNIKA MORS SP. Z O.O. 41­348­32­91 25­217 KIELCE GEN. HAUKE BOSAKA 8ELEKTRO SPARK SP. Z O.O. 41­344­60­35 25­415 KIELCE GÓRNA 20HURTOWNIA ELEKTRYCZNA MASTEL S.J. 41­247­92­79 27­400 OSTROWIEC ŚW. KILIŃSKIEGO 35BHURTOWNIA ELEKTRYCZNA CEGLAREK 41­344­72­62 25­528 KIELCE ZAGNANSKA 36KOLPORTER S.A. 41­337­88­88 25­659 KIELCE STRYCHARSKA 6ONNINEN SP. Z O.O. 41­335­01­10 25­671 KIELCE BATALIONÓW CHŁOPSKICH 71PHE NOWA FRANCE SP. Z O.O. 41­348­08­41 25­435 KIELCE E. ORZESZKOWEJ 52WPUPH HEMPIS S.C. ZPCHR 44­756­56­43 26­300 OPOCZNO MICKIEWICZA 5ZPCHR OSTEL HURTOWNIA ELEKTRYCZNA 15­832­99­96 27­600 SANDOMIERZ TRZEŚNIOWSKA 2

ARTELEK S.C. 91­421­29­11 71­520 SZCZECIN NIEMCEWICZA 24 ABEKAZET S.C. ODDZIAŁ LEWOBRZEŻE 91­464­46­43 71­484 SZCZECIN MACIEJOWSKA 36E/BBEKAZET S.C. ODDZIAŁ PRAWOBRZEŻE 91­462­62­65 71­484 SZCZECIN MACIEJOWSKA 36E/BBHU S.A. 67­258­01­85 78­600 WAŁCZ BYDGOSKA 122ELEKTROTECHNIKA MORS SP. Z O.O. 91­485­00­54 70­321 SZCZECIN 26 KWIETNIA STACJA PKP TURZYN ELEKTROTECHNIKA MORS SP. Z O.O. 91­573­36­04 73­110 STARGARD SZCZE. USŁUGOWA 1AELEKTROTECHNIKA MORS SP. Z O.O. 59­841­26­25 76­200 SŁUPSK POZNAŃSKA 42ELEKTROSKANDIA POLSKA S.A. 59­845­62­61 76­200 SŁUPSK POZNAŃSKA 1AELEKTROSKANDIA POLSKA S.A. 91­487­87­78 71­126 SZCZECIN 26 KWIETNIA 83HURTOWNIA ELEKTRYCZNA KOPEL SP. Z O.O. 94­316­30­23 76­039 KOSZALIN STARE BIELICE 7BHURTOWNIA ELEKTROTECH. W. KOSTKA 91­415­12­21 74­100 GRYFINO POMORSKA 57AONNINEN SP. Z O.O. 91­432­66­50 70­812 SZCZECIN POMORSKA 66PHE NOWA FRANCE SP. Z O.O. 91­454­00­32 71­656 SZCZECIN DRUCKIEGO­LUBECKIEGO 1APHU ELEKTROMID S.C. 94­343­09­05 75­400 KOSZALIN PIASTOWSKA 1PHU ELWIM 95­765­74­89 73­200 CHOSZCZNO JAGIEŁŁY 22TRAFO PRZEDSIĘBIORSTWO ELEKTRYCZNE 91­423­84­10 71­468 SZCZECIN SOSNOWA 6 ATWN SP. Z O.O. HURT. MAT. ELEKTRYCZNYCH 91­392­69­22 72­200 NOWOGARD BOHATERÓWWARSZAWY 34ZWSE GORZÓW SA 91­460­12­47 70­812 SZCZECIN POMORSKA 122

ELEKTROTECHNIKA MORS SP. Z O.O. 89­533­92­51 10­406 OLSZTYN LUBELSKA 32EHURTOWNIA ELEKTRYK 89­532­02­63 10­904 OLSZTYN LUBELSKA 43AHURTOWNIA ELEKTRYK 87­429­29­55 11­500 GIŻYCKO BIAŁOSTOCKA 31HURTOWNIE ELEKTRYCZNE KOPEL SP. Z O.O. 55­236­02­15 82­300 ELBLĄG GRUNWALDZKA 2ONNINEN SP. Z O.O. 89­532­96­80 10­416 OLSZTYN TOWAROWA 15TIM S.A. 89­534­08­77 10­701 OLSZTYN TOWAROWA 17ZW ELTMED 89­533­16­53 10­601 OLSZTYN PSTROWSKIEGO 29

pom

orsk

iew

ielk

opok

skie

świę

tokr

zysk

ieza

chod

niop

omor

skie

war

miń

sko

-maz

ursk

ieEnergetyka&Elektrotechnika

lista kolporterów

lista kolporterów

30

Energetyka&Elektrotechnika

4/2014

ZW ELTMED 89­526­06­26 10­355 OLSZTYN ŻEROMSKIEGO 23ZW ELTMED WIESŁAW HOJDA 89­533­16­53 10­027 OLSZTYN STARE MIASTO 28

BMK CENTRUM ELEKTROINSTAL. I OŚWITLENIA 32­205­81­12 40­555 KATOWICE ROLNA 43BMK CENTRUM ELEKTROINSTAL. I OŚWITLENIA 32­203­02­01 40­201 KATOWICE AL. ROZDZIEŃSKIEGO 95BMK CENTRUM ELEKTROINSTAL. I OŚWITLENIA 32­245­92­62 41­503 CHORZÓW AZOTOWA 21CENTROELEKTRYK 2 HURT. ELEKTR­PRZEMYS. 32­282­70­99 41­902 BYTOM KOCHANOWSKIEGO 21ELEKTROSKANDIA POLSKA 32­327­19­18 43­100 TYCHY ASNYKA 1ELEKTROSKANDIA POLSKA S.A. 32­203­94­02 40­203 KATOWICE AL. ROZDZIEŃSKIEGO 188AELEKTROSKANDIA POLSKA S.A. 32­303­85­05 44­100 GLIWICE PORTOWA 14XELEKTROTECHNIKA MORS SP. Z O.O. 33­814­01­80 43­300 BIELSKO­BIAŁA LIPNICKA 30ELEKTROTECHNIKA MORS SP. Z O.O. 32­401­00­80 44­100 GLIWICE PSZCZYŃSKA 13ELEKTROTECHNIKA MORS SP. Z O.O. 32­350­72­30 40­609 KATOWICE KOLEJOWA 19ELEKTROTECHNIKA MORS SP. Z O.O. 32­422­14­09 44­200 RYBNIK PROSTA 15ELGRA SP. Z O.O. 32­282­60­21 41­902 BYTOM SKŁADOWA 20EL­PLUS SP. Z O.O. 32­346­01­00 41­506 CHORZÓW INWALIDZKA 11ELTRANS 32­254­52­32 40­859 CHORZÓW INWALIDZKA 11ELEKTRA S.C. HURT. ART. ELEKTROTECHNICZ. 32­271­75­53 41­800 ZABRZE CHOJNICKIEGO 15HURTOWNIE ELEKTRYCZNE KOPEL SP. Z O.O. 32­781­49­49 40­203 KATOWICE ROZDZIEŃSKIEGO 188BHURTOWNIE ELEKTRYCZNE KOPEL SP. Z O.O. 34­365­12­91 42­200 CZĘSTOCHOWA PIOTROWSKA 16HURTOWNIE ELEKTRYCZNE KOPEL SP. Z O.O. 34­361­10­97 42­200 CZĘSTOCHOWA SIKORSKIEGO 13/1KARO HURTOWNIA ELEKTROTECHNICZNA 33­812­62­25 43­300 BIELSKO­BIAŁA LEGIONÓW 93ONNINEN SP. Z O.O. 34­369­71­65 42­200 CZĘSTOCHOWA BOR 71/75ONNINEN SP. Z O.O. 32­231­80­81 44­100 GLIWICE PSZCZYŃSKA 13ONNINEN SP. Z O.O. 32­609­10­50 40­203 KATOWICE ROŻDZEŃSKIEGO 188APHE NOWA FRANCE SP. Z O.O. 32­228­29­36 41­100 SIEMIANOWICE ŚL. KAPICY 9PHUP AMAR 32­761­53­76 42­500 BĘDZIN MAŁOBĄDZKAPPHU BIELMAT SP. Z O.O. 33­811­99­20 43­300 BIELSKO­BIAŁA WARSZAWSKA 56PW TOTAL HURT. ELEKTROTECHNICZNA 32­298­89­18 41­219 SOSNOWIEC BRACI MIEROSZEWSKICH 93RELPOL­TAPAL SP. Z O.O. 32­252­30­80 40­544 KATOWICE SIENNA 7SCHRACK ENERGIETECHNIK BIURO HANDL. 32­292­53­60 41­100 TYCHY ASNYKA 1TIMA S.A.HURTOWNIA KATOWICE 32­203­70­50 41­100 SIEMIANOWICE ŚL. BUDOWLANA 19

ASAJ SP. Z O.O. 25­758­29­95 05­300 MIŃSK MAZOW. PIŁSUDZKIEGO 34ASAJ SP. Z O.O. 25­644­72­88 08­110 SIEDLCE TEMAJERA 1ACEL J.M. CISKOWSCY SP. KOMANDYTOWA 22­868­07­65 02­273 WARSZAWA MUSZKIETERÓW 13BARGO SP. Z O.O. 22­751­29­29 05­092 ŁOMIANKI KOLEJOWA 223ELEKTROTECHNIKA MORS SP. Z O.O. 23­672­71­11 06­400 CIECHANÓW MAZOWIECKA 10ELEKTROTECHNIKA MORS SP. Z O.O. 29­760­84­89 07­410 OSTROŁĘKA TARGOWA 39HELEKTROTECHNIKA MORS SP. Z O.O. 24­262­17­53 09­400 PŁOCK KOSTROGAJ 15ELEKTROTECHNIKA MORS SP. Z O.O. 48­383­54­14 26­600 RADOM WROCŁAWSKA 8ELEKTROTECHNIKA MORS SP. Z O.O. 22­837­06­25 01­401 WARSZAWA PRYMASA TYSIĄCLECIA 103ELEKTROTECHNIKA MORS SP. Z O.O. 22­852­25­05 02­673 WARSZAWA KONSTRUKTORSKA 10ELEKTROTECHNIKA MORS SP. Z O.O. 22­811­25­96 03­186 WARSZAWA MODLIŃSKA 103ELEKTRO SPARK SP. Z O.O. 48­362­24­86 26­612 RADOM LIMANOWSKIEGO 134 DELEKTROSKANDIA POLSKA S.A. 22­677­85­40 03­565 WARSZAWA BORZYMOWSKA 17ELMET SP. Z O.O. 22­632­20­60 01­217 WARSZAWA KOLEJOWA 9/21GRODNO SP. Z O.O. 22­772­45­15 05­126 MICHAŁÓW GRAB. KWIATOWA 14GRODNO SP. Z O.O. 22­834­67­13 01­854 WARSZAWA BRONIEWSKIEGO 74GRODNO SP. Z O.O. 22­644­91­46 02­819 WARSZAWA PUŁAWSKA 294GRODNO SP. Z O.O. 22­826­16­12 00­344 WARSZAWA DOBRA 26GRODNO SP. Z O.O. 22­621­86­69 00­673 WARSZAWA WILCZA 51GRODNO SP. Z O.O. 22­862­70­38 01­229 WARSZAWA WOLSKA 91GRODNO SP. Z O.O. 22­843­50­63 02­673 WARSZAWA KONSTRUKTORSKA 7GRODNO SP. Z O.O. 22­815­91­45 04­246 WARSZAWA MARSA 46AGRODNO SP. Z O.O. 22­77245­15 05­126 WARSZAWA MICHALÓW GRABINAHURTOWNIA ELEKTRYCZNA KOPEL SP. Z O.O. 22­632­81­18 01­208 WARSZAWA PRZYOKOPOWA 5AHURTOWNIA ELEKTRYCZNA KOPEL SP. Z O.O. 24­235­25­81 09­500 GOSTYNIN PRZEMYSŁOWA 7HURTOWNIA ART. ELEKTRYCZNYCH AZKIN S.C. 81­883­01­51 08­530 DĘBLIN PRZECHODNIA 4HURTOWNIA ELEKTRYCZNA CONECT 25­786­28­90 08­400 GARWOLIN AL. LEGIONÓW 47HURTOWNIA ELEKTROTECHNICZNA JANTESSA 22­751­30­88 05­092 ŁOMIANKI WARSZAWSKA 51HURTOWNIA ELEKTRYCZNA JALEX 22­788­65­99 05­400 OTWOCK ŚWIDERSKA 22HURTOWNIA ELEKTRYCZNA AMPER S.C. 24­264­17­73 09­409 PŁOCK ŻYZNA 1KOLPORTER S.A. 22­355­05­65 05­080 IZABELIN MOŚCI. BAKALIOWA 3ONNINEN SP. Z O.O. 22­724­17­46 05­825 GRODZISK MAZ. ŻYRARDOWSKA 29ONNINEN SP. Z O.O. 22­737­05­93 05­500 PIASECZNO PUŁAWSKA 38ONNINEN SP. Z O.O. 48­365­55­47 26­600 RADOM 1905 ROKU 21ONNINEN SP. Z O.O. 22­632­13­57 01­242 WARSZAWA PRYMASA TYSIĄCLECIA 83ONNINEN SP. Z O.O. 22­567­90­00 02­295 WARSZAWA EMALIOWA 28ONNINEN SP. Z O.O. 22­519­40­10 03­185 WARSZAWA ZABŁOCKA 9PHE NOWA FRANCE SP. Z O.O. 24­366­62­88 09­400 PŁOCK KOSTROGAJ 5PHE NOWA FRANCE SP. Z O.O. 22­573­91­01 02­213 WARSZAWA BORSUCZA 40PPHU STALEX 22­667­74­01 02­495 WARSZAW URSUS SPISAKA 11APHU ELMONT S.C. 41­754­84­88 08­300 SOKOŁÓW PDLSK. KOSOWSKA 5PHU ELGAL 24­262­25­47 09­402 PŁOCK CHOPINA 5PPHU DORIAN 22­772­87­12 05­119 LEGIONOWO WARSZAWSKA 10BSEA HURTOWNIA ELEKTRYCZNA 22­756­73­89 05­500 PIASECZNO JANA PAWŁA II 62SCHRACK ENERGIETECHNIK 22­331­48­31 03­310 WARSZAWA STANIEWICKA 5TIM S.A. HURTOWNIA WARSZAWA 22­858­12­71 05­820 WARSZAWA REGULSKA 2B

śląs

kie

maz

owie

ckie

Ener

gety

ka&E

lekt

rote

chni

kalis

ta k

olp

orte

rów

lista

kol

porte

rów