EĞİTİM BİLİMLERİ TESTİ TTÜRKÜRKİYYE GENELE GENELİSınıf Yönetimi Öğretim Teknolojilerive Materyal Tasarımı ... KPSS / EB 1. Güncellik ilkesi, ders konularıy-la güncel

çÖZÜM KİTAPÇIĞI

KAMU PERSONEL SEÇME SINAVIKAMU PERSONEL SEÇME SINAVILİSANSLİSANS

EĞİTİM BİLİMLERİ TESTİ

TÜRKİYE GENELİTÜRKİYE GENELİ

07

EĞİTİM BİLİMLERİ TÜRKİYE GENELİ 7. DENEME SINAVI YANIT ANAHTARI

1. E 21. C 41. C 61. B2. C 22. E 42. B 62. D3. B 23. A 43. C 63. D4. D 24. C 44. D 64. D5. A 25. D 45. E 65. E6. C 26. D 46. E 66. C7. A 27. D 47. D 67. B8. C 28. E 48. C 68. B9. E 29. B 49. E 69. D

10. B 30. E 50. C 70. D11. D 31. B 51. D 71. B12. B 32. D 52. E 72. C13. E 33. D 53. E 73. D14. D 34. B 54. B 74. C15. A 35. B 55. E 75. D16. E 36. C 56. B 76. A17. D 37. A 57. C 77. C18. D 38. A 58. A 78. D19. C 39. A 59. A 79. E20. D 40. C 60. B 80. E

PERFORMANS DEĞERLENDİRME TABLOSU

Doğru Yanlış Boş Net

Öğretim Yöntemleri ve Teknikleri

Sınıf Yönetimi

Öğretim Teknolojilerive Materyal Tasarımı

Program Geliştirme

Ölçme ve Değerlendirme

Öğrenme Psikolojisi

Gelişim Psikolojisi

Rehberlik

Toplam

Tekrar Edilmesi Gereken Konular...................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

3

EĞİTİM BİLİMLERİ

Diğer sayfaya geçiniz.

KPSS / EB

1. Güncellik ilkesi, ders konularıy-

la güncel olay ve sorunlar arasın-

da ilişki kurulması, öğrencilerin ya-

şamda karşılaştıkları ya da karşıla-

şabilecekleri olay ve sorunlara öğre-

tim sürecinde yer verilmesi anlamı-

na gelmektedir. Belirli gün ve hafta-

lar, özel anlamı ve önemi olan gün-

ler, mahallî etkinliklerin ilgili tarihler-

de ele alınması da bu ilke kapsa-

mında değerlendirilmektedir.

Doğru yanıt “E” seçeneğidir.

2. Gardner’a göre zekâ, bir veya

daha fazla kültürel yapıda değe-

ri olan bir ürüne şekil verme ya da

problemleri çözme yeteneğidir. Çok-

lu zekâ kuramının temele alındı-

ğı öğretim süreçlerinde öğrencile-

rin farklı zekâ boyutlarıyla ilgili po-

tansiyellerini ortaya koyarak bir ürün

oluşturmaları ya da problem çözme-

leri beklenir. Ahmet Öğretmen’in de

dersi planlarken mantıksal, kişiler

arası, görsel ve bedensel zekâ bo-

yutlarına yönelik etkinliklere yer ver-

diği görülmektedir.

Doğru yanıt “C” seçeneğidir.

3. Ekonomiklik ilkesinin anlam-

larından biri; istendik özellikleri en

kısa sürede, en etkili yöntemlerle,

en kullanışlı ve ekonomik araç ge-

reçlerle oluşturabilmektir. Oysa Ah-

met Öğretmen’in hazırladığı ders

planının planlanandan daha fazla

süre gerektirdiği görülmektedir. Bu

durumda bu planın ekonomik olma-

dığı, yani istendik özellikleri en kısa

sürede öğrencilere kazandırma ilke-

sine uygun olmadığı belirtilebilir.

Doğru yanıt “B” seçeneğidir.

4. Gösterim, belirli olgu ya da

olaylara ilişkin ilkeleri açıklamak, bir-

takım teknik ve becerileri öğretmek

amacıyla bir şeyi başkalarının önün-

de deneme ya da yapmadır. Tıpkı

sunular gibi gösterimlerde de bilgi-

ler, öğretmen tarafından öğrencile-

re anlatılır. Bu tekniğin temel özelli-

ği görüşlerin, işlemlerin ya da süreç-

lerin görsel yaklaşımlar kullanılarak

öğrencilere sunulmasıdır.

Doğru yanıt “D” seçeneğidir.

5. Motor beceriler, zihin - kas ko-

ordinasyonu gerektiren öğrenmeler-

dir. Flütü doğru şekilde tutma ve üf-

leme de zihin - kas koordinasyonu

gerektiren bir öğrenmedir.

Doğru yanıt “A” seçeneğidir.

6. Mavi şapka, serinkanlı bir bi-

çimde karar vermeyi temsil eder.

Düşünme sürecini gözden geçirmek

ve karar vermek için kullanılır. Bütün

tartışılanlar üzerinde düşünülür ve

karar verilir.


7. Karar verme becerisi, bireyin

karşılaştığı bir sorunla ya da belir-

sizlik durumuyla ilgili olarak iki ya da

daha fazla alternatif arasından en

iyisini seçme, kısıtlı bilgilere daya-

narak akıl yürütme ve geleceğe yö-

nelik tahminlerde bulunma gibi zi-

hinsel süreçleri göstermesini gerek-

tirir. Öncüldeki açıklamada da öğ-

rencilerden çeşitli alternatifl eri göz

önüne alarak derslerde tablet kulla-

nımıyla ilgili bir sonuca ulaşmaları,

yani karar vermeleri beklenmektedir.


8. Araştırma - inceleme yoluyla

öğretim stratejisi, öğrencilerin araş-

tırma ve inceleme yaparak öğrendik-

leri stratejidir. Bu stratejide öğrenci-

lerin problem çözme becerilerini kul-

lanarak öğrenmeleri sağlanır. Öğ-

renciler, problem çözmenin (bilimsel

yöntemin) aşamalarını karşılaştıkla-

rı durumlara (problemlere) uygular-

lar. Oysa üçüncü öncülde bilimsel

yöntemin denence kurma aşaması-

nı öğrenciler yerine öğretmenin ger-

çekleştirdiği görülmektedir.


9. Ayrıştıran öğrenme stiline sa-

hip bir bireyin öğrenme yolları yapa-

rak ve düşünerek; yerleştiren öğren-

me stiline sahip bir bireyin öğrenme

yolları ise hissederek ve yaparaktır.

Dolayısıyla öğretmenin, öğrencilerin

yaparak - yaşayarak öğrenmelerini

sağlayacak etkinliklere yer vermesi

bu iki öğrenme stiline sahip öğrenci-

ler için daha etkili olur.


10. Sunuş yoluyla öğretim stratejisi

kullanılırken öğretim sürecinde özel-

den genele değil, genelden özele

doğru bir yol izlenir. Önce genel yapı

sunulur, sonra ayrıntılara inilir.


4Diğer sayfaya geçiniz.

EB / TÜRKİYE GENELİ DENEME SINAVI - 7

11. Programlı öğretim modelinin et-

kin katılım ilkesine göre program-

la öğrenci arasında sürekli bir etki-

leşim vardır. Program öğrenciye her

küçük adımda bilgi sunmanın yanın-

da, bu bilginin öğrenilip öğrenilmedi-

ğini kontrol amacıyla devamlı soru

yöneltir ve öğrencinin bu sorulara

cevap vererek etkin katılımını sağ-

lar.


12. Carroll’un okulda öğrenme mo-

delinde öğretimden yararlanma ye-

teneği, bir öğrenme birimini öğrene-

bilmek için gerekli olan ön koşul öğ-

renmelere sahip olma düzeyidir. Öğ-

retmenin, yeni ünite için birçok öğ-

rencinin ön koşul öğrenmelere sa-

hip olmadığını belirlemiş olması bu

ögeyle ilgilidir.


13. Tam öğrenme modelinde öğ-

rencilerin yeni üniteyle ilgili ön öğ-

renmelerindeki eksik ya da yanlış-

lıklar belirlendikten sonra bunlar ta-

mamlanır ya da düzeltilir.


14. Tartışma için önceden bir süre

belirlenmesi ve bunun öğrencile-

re açıklanması, öğrencilerin konu-

dan uzaklaşmalarını ve beklenen-

den farklı şeyler tartışmalarını en-

gellemek için değil, süreye uymala-

rını ve bu süre içinde düşünceler ge-

liştirmelerini sağlamakta daha etkili

olabilir.


15. Örnek olay yöntemi, yaşam-

da karşılaşılmış ya da karşılaşılma-

sı olası sorunlara öğrencilerin katılı-

mı ile çözüm bulunduğu bir öğretim

yaklaşımıdır. Uygulama sırasında

öğrencilerden sunulan sorunu ana-

liz etmeleri, olası nedenlerini sapta-

maları, sorunla ilgili araştırma yap-

maları ve sorunu ortadan kaldıracak

öneriler geliştirerek durumu yeniden

oluşturmaları beklenir.


16. Öğrencilerin grupça çalışmala-

rı, birlikte fi kir üretmeleri ve bunla-

rı değerlendirmeleri iletişim kurma;

problemi analiz edip bunun neden-

lerini belirlemeleri analitik düşünme;

probleme olası çözüm önerileri ge-

liştirmeleri yaratıcı düşünme; bun-

lar arasından en etkili olanını belirle-

meleri karar verme becerisini gelişti-

rir. Analojik düşünme, iki ya da daha

fazla nesnenin belirli benzerliklerin-

den yola çıkarak başka benzerlikleri

olacağı sonucuna ulaşmaktır. Bu sü-

reçte öğrencilerin bu becerileri gös-

termeleri beklenmemiştir.


17. Farklı düzeylerde ve farklı ye-

teneklerde derken heterojen grup-

lar kastedilmiştir. Her bir öğrencinin,

grubunun ortak amacı doğrultusun-

da hareket etmesi de iş birlikli öğ-

renme için anahtar ifadelerdir.


18. Öğretmenin gazete haberini sı-

nıfa getirmesi dikkat çekme amaçlı-

dır. Öğretmenin “bugün göreceğimiz

ilk yardım konusunu iyi öğrenirseniz

siz de gelecekte buna benzer bir du-

rumda hayat kurtarabilirsiniz” deme-

si ise öğrencileri güdülemek için kur-

duğu bir cümledir. Çünkü; öğretmen

öğrenilecek konunun gerçek hayatta

ne işe yarayacağını söylemiştir.


19. Öğrenci nitelikleri derken öğ-

rencinin yaşı, cinsiyeti vb. gibi nite-

likler akla gelmektedir. Ancak tam

öğrenme modelinde öğrenci nitelik-

leri derken bilişsel giriş davranışları

ve duyuşsal giriş özellikleri kastedil-

mektedir.


5 Diğer sayfaya geçiniz.


20. Soru senaryosunu dikkatlice in-

celediğimizde öğretmenin öğrenci-

nin böyle davranmasının altında ya-

tan nedeni öğrenmek için rehber öğ-

retmenle görüşmeye karar verdiğini

anlayacağız. Öğretmen soruna çö-

züm bulmak için problemin nedeni-

ni anlamaya çalışmaktadır. Böyle bir

durumda rehber öğretmenle görüş-

mesi gayet doğaldır. Bu soruda en

güçlü çeldirici “A” seçeneği olabilir.

Ancak rehber öğretmenler okulun

genelinden sorumlu olduğu için der-

se giren öğretmenler kadar öğrenci-

leri tanıyamaz. Genelde rehber öğ-

retmenler öğrencileri tanımak için

sınıf ya da ders öğretmeninden bil-

gi alırlar.


21. Bir öğretmen öğrencilerinde,

farklı görüşlere karşı hoşgörü ve

saygı, empati, uygun iletişim bece-

rilerine sahip olma gibi demokratik

özellikler geliştirmek istiyorsa önce-

likle kendisi bu davranışlara sahip

olmalıdır. Çünkü öğretmenler, öğ-

renciler için çok önemli bir rol mo-

delidir. Öğretmenler öncelikle de-

mokratik davranışlarıyla öğrencilere

model olmalıdır, alternatif yöntemler

sonraki aşamada kullanılabilir. Öğ-

retmen sınıfta demokratik davranış-

lar sergilemeyip bunu öğrencilerden

beklerse bu beklentinin gerçekleş-

mesi çok zayıf bir ihtimaldir.


22. Bir sınıfta çekingen ve içe ka-

panık öğrencilerimiz olabilir. Bu tür

öğrencilere gölge öğrenci adı veril-

mektedir. Öğretmenler bu tür öğren-

cileri derse ve yapılan diğer etkinlik-

lere katılmaları konusunda cesaret-

lendirmeli, olumlu davranışlarını pe-

kiştirmeli, öğrencilerin etkileşime gi-

recekleri iş birliğine dayalı gruplar-

da çalışmalarını sağlamalıdır. Ancak

sadece içe kapanık olan değil, di-

ğer öğrencileri de başka öğrenciler-

le karşılaştırmak, örnek göstermek

uygun bir yaklaşım değildir. Böyle

bir durumda özellikle çekingen öğ-

rencilerin öz güveni daha düşük ola-

cak ve benlik saygıları zarar göre-

cektir. Öğrencilerde aşağılık duy-

gusuna kapılma, kendisini yetersiz

görme, ortamdan daha da uzaklaş-

ma gibi olumsuz duygu ve davranış-

lar ön planda olacaktır. Her öğrenci

kendine özeldir. Öğrencilerimizi ke-

sinlikle birbirleriyle kıyaslamayalım,

her öğrencinin güçlü ve zayıf yönle-

ri olabilir. Önemli olan güçlü yönleri-

ni ön plana çıkarmaktır.


23. Öğretmenin sınıfta “Bu şekil-

de konuşmanız dikkatimi dağıtıyor

ve konuyu toparlayamıyorum.” şek-

linde kullandığı ifade ben dili kapsa-

mında yer alır. Çünkü öğretmen öğ-

rencileri suçlamadan, kendisini mer-

keze alarak, yaşadığı sorunu dile

getirerek bir iletişim kurmuştur. Ben

dilinde kişi düşüncesini ya da duy-

gusunu kendisinden hareketle, karşı

tarafı suçlamadan, içinde bulunduğu

koşullardan bahsederek dile getirir.


24. Tüm öğrencilerin derse aktif

olarak katılması demek bütün öğ-

rencilerin öğrenme ürünü ve süre-

ci ile ilgileniyor olması demektir. Öğ-

renciler konuya odaklanırlar ise is-

tenmeyen davranış sergilemeye ne

zamanları kalır ne de istekleri, bu

yüzden aktif öğrenmenin uygulandı-

ğı bir sınıfta istenmeyen davranışlar

azalır.


25. Üç boyutlu görsel materyallerin

yararları:

Karmaşık yapıları basit ve açık

hâle getirirler.

Farklı boyutlardaki cisimlerin al-

gılanmasını sağlarlar.

Zaman ve uzaklık yönünden ula-

şılamayan cisimlerin algılanma-

sını sağlarlar.

Soyut kavramların somutlaştırıl-

masında çok etkilidirler.

Üç boyutlu görsel materyallerin sı-

nırlılıkları:

Yanlış büyüklük, renk ve yapıda

hazırlanırsa bireylerde kavram

yanılgısı yaratabilirler.

Maddi kaynak ve bakım gerekti-

rirler.

El yapımı modellerin dayanaklı-

lık sorunu bulunmaktadır.




26. Yazılı materyallerde vurgu altı

çizilerek yapılabilir, uzun başlıklarda

büyük harf kullanılmamalıdır, mad-

de numaraları vurgu amaçlı renk-

li yapılabilir, gereksiz ve abartılı gör-

sel ögelerden kaçınılmalıdır. Ancak

materyalin tamamında aynı yazı tipi

kullanılmalıdır. Vurgu amaçlı değiş-

tirilse bile bir materyalde en fazla 2

yazı tipi kullanılabilir.


27. Simülasyon yazılımları bir duru-

mun orijinaline benzer bir ortam ya-

ratılması ve öğrencide gerçeğin ya-

rattığı etkinin sağlanmaya çalışılma-

sıdır. Kontrollü bir ortam olduğu için

özellikle tehlikeli ve pahalı durumlar-

da tercih edilir.


28. Bir görsel materyalde dolu alan

kullanımı kadar boş alan kullanı-

mı da önemlidir. Boş alan kullanımı

doğru olmayan materyaller, anlaşı-

labilir materyaller olmamaktadır. Bu

durum alan ilkesi ile açıklanabilir.


29. Ritim: Gözün bir objeden diğe-

rine rahatlıkla kayabilmesidir. Birbi-

rinden kopuk yerleştirilmiş tasarım

elemanları arasında bağlantı zor ku-

rulur. Algılama istenen şekilde ol-

maz. Şekiller arasında bağlantıları

kurma işi ise oklar ve çizgilerle sağ-

lanabilir.


30. Program geliştirmede izlenmesi

gereken sıralama:

1. Grup kurulur.

2. Çalışma planı yapılır.

3. İhtiyaç belirlenir.

4. Aday hedef yazılır.

5. Süzgeçlerden geçirilir.

6. Kesinleşmiş hedefl er oluşturulur.

7. Eğitim durumları belirlenir.

8. Sınama durumları belirlenir.

Program geliştirmede üst öge altta-

ki ögeyi belirler yani diğer bir deyiş-

le alttaki öge üstteki ögenin taşıdı-

ğı özellikleri taşır. Seçenekler ince-

lendiğinde E seçeneğindeki ifadenin

sınama durumları ile alakalı olduğu

görülecektir. İçerik sınama durum-

larına göre belirlenmez, sınama du-

rumları içeriğe göre belirlenir.


31. Eğitimin bağlamında; birey, top-

lum, konu alanı (Bilim), doğa yer alır,

bunlardan birindeki değişiklik prog-

ramı değiştirmeyi gerekli kılabilir. A,

B, C ve D seçenekleri incelendiğin-

de bağlamla alakalı olduğu görüle-

cektir. D seçeneğinde verilen du-

rum ise sınama durumları ile alakalı-

dır. Bir ülkede sınav sistemi değiştiği

için program yazılmaz, program de-

ğişirse sınav sistemi değişir.


32. İstekli ve ilgili olma, sevme, de-

ğer verme, benimseme ve belli bir

tutuma sahip olma vb. davranışlar

duyuşsal alan kapsamında yer al-

maktadır. Öğrencinin belli bir duruma

karşı istekli olması, zevk alması, gö-

nüllü ve razı olması gibi davranışlar

duyuşsal alanın tepkide bulunma ba-

samağı kapsamında yer almaktadır.




33. Soru senaryosunda belirtilen,

öğretmenin derse girdiğinde yaptığı

etkinlik, dersin giriş bölümünün dik-

kat çekme ve gözden geçirme aşa-

maları kapsamında yer almaktadır.

Öğretmenin derse elinde herhangi

bir araç gereçle girmesi (Öğretmen

derse elinde yaprağın enine kesi-

ti modeli ile girmiştir.), konuyla ilgili

bir anı, fıkra ve olay anlatması dikkat

çekme basamağı ile ilgiliyken hangi

konuyu işeyeceğini ve dersin hedef-

lerinin neler olduğunu öğrenciyle

paylaşması gözden geçirme basa-

mağı ile ilgilidir.


34. Farklar yaklaşımında ihtiyaç,

gözlenenle beklenen başarı düze-

yi arasındaki farka bağlı olarak or-

taya koyulur. Öncüldeki örnekte de

programdan mezun olan öğrenci-

ler işe başladıklarında işin gerektir-

diği becerilere sahip olma düzeyle-

riyle beklenen düzey arasında çok

fark olduğu ve bu farktan yola çıka-

rak programların geliştirilmesine ka-

rar verildiği belirtilmektedir.


35. Deneysel araştırmalarda bazı

değişkenlerin başka bazı değişken-

ler üzerindeki etkisi araştırılır. De-

neyde etkisi merak edilen ve araş-

tırılan değişken bağımsız değişken

olarak isimlendirilir. Parçadaki araş-

tırmada “hava kirliliği” ve “spor yap-

ma” bağımsız değişkenlerdir çünkü

bu değişkenlerin astım riskini arttır-

dığı söylenmektedir. Bağımlı değiş-

ken ise sonuçta bağımsız değişken-

den (bu araştırmada “hava kirliliği”

ve “spor yapma”) etkilenip etkilen-

mediği merak edilen değişkendir. Bu

araştırmada bağımlı değişken astım

hastalığıdır. Büyük şehirlerde yaşa-

yan çocuklar ve köyde yaşayan ço-

cuklar ise araştırma gruplarıdır.


36. Soru kökünde hemşirelere bir

test uygulandığı ve bu testin sonu-

cuna göre, “Enfeksiyon Standart

Önlemleri” eğitimi alıp almamaları-

na karar verildiği belirtilmiştir. Buna

göre yapılan çalışma, bir eğitim ve-

rilmeden önce yapılan tanıma ve

yerleştirme amaçlı bir değerlendir-

me sürecidir. İzleme çalışmaları eği-

tim verilirken, düzey belirleme ça-

lışmaları ise eğitim verildikten son-

ra yapılır. Soru kökünde testten “bel-

li bir puanın” üzerinde alanların ba-

şarılı sayılacağı söylenmiştir. Bu du-

rumda adayların geçmeleri gereken

sınır değer yani ölçüt, test yapılma-

dan önce belirlenmiş mutlak bir öl-

çüttür. Eğer bağıl ölçüt kullanılıyor

olsaydı adayların geçmeleri gereken

puan sınavdan önce belirlenmiş ol-

mazdı.


37. B seçeneğinde verilen “İşsiz

kalma süresi belirlenirken mutlak sı-

fır kullanılmaktadır.” ifadesi doğru-

dur çünkü süre belirlenirken gerçek

başlangıç noktası sıfır olarak kulla-

nılmaktadır. C seçeneğinde verilen

“İşsiz kalma süresi nicel ve sürek-

li bir değişkendir.” ifadesi doğrudur

çünkü süre sayısal olarak ifade edil-

mekte ve kesirli değerler alabilmek-

tedir. D ve E seçeneklerinde verilen

“KPSS P3 puanı belirlenirken aralık-

lı ölçek kullanılmaktadır.” ve “KPSS

P3 puanı nicel ve sürekli bir değiş-

kendir.” ifadeleri de doğrudur çünkü

KPSS puanları sayısal olarak ifade

edilir, kesirli değerler de alabilir. Ay-

rıca test puanları hesaplanırken ba-

ğıl sıfır kullanıldığından aralıklı ölçek

düzeyinde bilgiler verir. A seçene-

ğinde verilen “Aylık gelir düzeyi be-

lirlenirken bağıl sıfır kullanılmakta-

dır.” ifadesi yanlıştır. Çünkü aylık ge-

lir düzeyinin sıfır olduğu nokta ger-

çek sıfırdır.




38. Alfa katsayısı testin iç tutarlılığı-

nı gösterir. Bu katsayının 0,45 olma-

sı, testin güvenirliğinin yetersiz oldu-

ğu anlamına gelir ve test maddeleri-

nin birbiriyle uyumunun düşük oldu-

ğu şeklinde yorumlanabilir. Bir testin

iç tutarlılık katsayısının düşük olma-

sı, test puanlarına çok hata karıştı-

ğının da göstergesidir. Öğrencilerin

testi cevaplamaya isteksiz olmaları,

testin puanlanması esnasında topla-

ma hataları yapılması ve test mad-

delerinin iyi anlaşılmıyor olması ha-

taya yol açacağından bu katsayının

düşmesine neden olabilir. A seçene-

ğinde verilen “Testteki soruların güç-

lük düzeyinin çok yüksek olması” ise

soru kökünde verilen öz yeterlik al-

gısını ölçen likert tipi ölçeklerde hata

kaynağı olamaz çünkü bu tip ölçek-

lerdeki sorular doğru cevabı olan so-

rular değildir. Bu tip soruların zorluk

düzeyi yoktur.


39. Kullanışlılık bir testin ne kadar

pratik olduğu, iç tutarlılık soruların

uyumu, objektifl ik ise puanlamanın

yorum içermemesiyle ilgilidir. Soru

kökünde verilen durumda cevapla-

yıcıların bir sorunun cevabını başka

bir sorudan elde ettikleri söylenmek-

tedir. Bu durumun testin kullanışlılı-

ğına, iç tutarlılığına veya puanlama-

sına olumsuz bir etkisi olması bek-

lenmez. Eğer bir sorunun cevabı

başka bir soruda var ise hiç bilme-

yenler de o soruyu çözebilirler. Bu

durum da o sorunun ölçülmek iste-

nen özelliği ölçme gücünü yani yapı

geçerliğini düşürür.


40. I. öncülde verilen “testin eş de-

ğer iki yarısından elde edilen pu-

anların karşılaştırılması” durumun-

da testin iç tutarlılığı yani güvenirliği

hakkında bilgi toplanmış olur. II. ön-

cülde verilen “testin birbirinden fark-

lı bireyleri yetenekleri bakımından

ayırma gücünün araştırılması” du-

rumunda testin yapı geçerliği hak-

kında bilgi edinilmiş olur. III. öncül-

de verilen “KR katsayısını hesapla-

yarak maddelerin birbiriyle uyumuna

bakılması” durumunda testin iç tu-

tarlılığı yani güvenirliği hakkında bil-

gi toplanır. IV. öncüldeki “faktör ana-

lizi yapılarak testteki soruların faktör

yüklerinin incelenmesi” ise yapı ge-

çerliği hakkında bilgi veren istatistik-

sel bir analizdir.


41. Sentez ve yaratıcılık düzeyinde

bilişsel davranışlar ölçülürken birey-

lerin özgün fi kirler geliştirmesi ge-

rekmektedir. Çoktan seçmeli soru ti-

pinde sorulan sorunun cevabı seçe-

nekler arasında bulunmaktadır. Bu

durum bireyin özgün fi kirler geliştir-

me durumlarını yani sentez düzeyin-

de bilişsel becerilerini ölçmeyi engel-

lemektedir. Bireyin sentez düzeyinde

davranışları ancak yazılı, sözlü gibi

geleneksel araçlarla ya da proje, per-

formans görevi gibi çağdaş yaklaşım-

larla mümkün olmaktadır.


42. Geleneksel seçme gerektiren testler doğru - yanlış, çoktan seç-meli ve eşleştirme tipi maddeler-dir. Bu tip maddeler kalabalık grup-larda iş yükünü azaltan, uygulama-sı ve değerlendirmesi az zaman alan maddelerdir; portfolyo ise bi-reysel bir teknik olduğundan ve bir-çok ürün toplamayı gerektirdiğinden bu bakımlardan kullanışlılığı düşük-tür. Portfolyolar bireysel olduğundan karşılaştırma amaçlı uygun değildir oysa geleneksel seçme gerektiren testler bu bakımdan uygundur. Öğ-renme ve ölçme süreçlerini birleştir-mesi açısından ise portfolyolar gele-neksel yöntemlere göre çok daha et-kilidir. Çünkü portfolyolar tüm süreç boyunca değerlendirme yapılmasını sağlarken değerlendirme süreci bo-yunca dönüt vermeyi yani öğretime katkı yapmayı hedefl er.


43. Soruları kolay olandan zor ola-na doğru sıralayarak teste yerleş-tirmek, teste karışan hataları azal-tarak hem güvenirliği hem geçerliği yükseltecektir. Bu durumda I. öncül-de verilen uygulama soru yazma ku-rallarına uygundur. Anlam belirsizli-ğine yol açacağından madde kökü olumsuz olan soruların seçenekle-rini olumlu yapıda oluşturmak, öğ-rencilerin yanlış anlamaları nedeniy-le soruyu yanlış cevaplamalarını en-gelleyecek ve hataları azaltacaktır. Bu durumda II. öncülde verilen uy-gulama soru yazma kurallarına uy-gundur. Öğrencilerin şans başarısı yardımıyla soruyu çözmemesi için bütün soruları zorlaştırmanın şans başarısına herhangi bir etkisi olma-yacaktır. Çünkü şans başarısı seçe-nek sayısı ile alakalıdır. Soru ne ka-dar zor olsa da seçenek sayısı aynı olduğu sürece şans başarısı aynıdır. Bu durumda III. öncülde verilen uy-gulama soru yazma kurallarına uy-gun değildir.




44. Bir maddenin varyansı hesapla-

nırken pj x q j formülü kullanılır yani

madde güçlük katsayısını bilmek

gerekir. Bu formüle göre orta güç-

lükte maddeler yani güçlük katsayısı

0,50 olan maddeler varyans değeri

en yüksek maddelerdir.

Tablo incelendiğinde alt grupta 50

ve üst grupta 50 olmak üzere toplam

100 kişi olduğu görülmektedir. Mad-

de güçlükleri hesaplanırken pj= (dü

+ da) / N formülü kullanılır.

dü: üst gruptan soruyu doğru yanıt-

layanların sayısı

da: alt gruptan soruyu doğru yanıtla-

yanların sayısı

N = Üst ve alt gruptaki toplam kişi

sayısı = 100

qj = 1 - pj

M1 pj = (35+25) / 100 = 0.60, Var-

yans = 0.60 x 0.40 = 0.24

M2 pj = (40+20) / 100 = 0.60, Var-

yans = 0.60 x 0.40 = 0.24

M3 pj = (10+10) / 100 = 0.20, Var-

yans = 0.20 x 0.80 = 0.16

M4 pj = (25+25) / 100 = 0.50, Var-

yans = 0.50 x 0.50 = 0.25

M5 pj = (35+35) / 100 = 0.70, Var-

yans = 0.70 x 0.30 = 0.21


45. Madde Ayırt Ediciliği (rjx)= (dü –

da)/n

Güçlük katsayısı pj = (dü + da) / N

dü: üst gruptan soruyu doğru yanıt-

layanların sayısı

da: alt gruptan soruyu doğru yanıtla-

yanların sayısı

n = Üst veya alt gruptaki toplam kişi

sayısı = 50

N = Üst ve alt gruptaki toplam kişi

sayısı = 100

M1 rjx = (35 - 25) / 50 = 0.20

M2 rjx = (40 - 20) / 50 = 0.40

M3 rjx = (10 - 10) / 50 = 0

M4 rjx = (25 - 25) / 50 = 0

M5 rjx = (35 - 35) / 50 = 0

Bu sonuçlara göre A seçeneğinde

verilen “M4’ün ayırt edicilik katsayı-

sı 0 çıkar.” ve C seçeneğinde veri-

len “Ayırt ediciliği en yüksek madde

M2’dir.” ifadeleri doğrudur. E seçe-

neğinde verilen “M3 oldukça kalite-

li bir maddedir.” ifadesi ise yanlıştır.

B seçeneğinde verilen “En kolay

madde M5’tir” ve D seçeneğinde

verilen “En çok kişiyi eleyen mad-

de M3’tür.” ifadelerinin doğru oldu-

ğu güçlük katsayıları incelendiğinde

anlaşılacaktır.

M1 pj = (35+25) / 100 = 0.60

M2 pj = (40+20) / 100 = 0.60

M3 pj = (10+10) / 100 = 0.20

M4 pj = (25+25) / 100 = 0.50

M5 pj = (35+35) / 100 = 0.70


46. 80 soruluk bir test uygulama-

sı sonucunda aritmetik ortalama 55,

tepe değer 70, medyan 60 ve ranj

45 olarak hesaplanmıştır. Öğretmen

sınav sonuçlarına göre 60 puan ve

üzerinde alanların başarılı sayılaca-

ğını belirtmiştir.

Ortalama en küçük eğilim ölçüsü ol-

duğundan grubun yarıdan çoğu or-

talamanın üstünde yer almıştır. Bu

tip dağılımlar sola çarpık özellik gös-

terirler. Ranjın 45 olması birbirin-

den uzaklaşmış uç puanlar olduğu-

nu gösterir. Bu durumda sola çarpık

bir dağılım gözlendiği (II) ve ortala-

mayı çarpıtan uç puanlar olduğu (III)

doğrudur.

60 puan ve üzerinde olanlar başa-

rılı sayılacaktır. Puan dağılımının

medyanı da 60 olduğuna göre gru-

bun yarısı başarılı yarısı da başa-

rısız olacaktır. I numaralı öncül de

doğrudur.




47. Öğrenme genel olarak çevrey-

le etkileşimler sonucu yaşantılar ka-

zanma yoluyla organizmada oluşan

düşünce, duyuş ve davranış deği-

şikliğidir.

Bir davranış değişikliğinin öğrenme

olması için taşıması gereken bazı

koşullar vardır:

Davranış değişikliği gözlenebilir

olmalıdır.

Davranış değişikliği yaşantılar

sonucunda olmalıdır.

Davranış değişikliği nispeten ka-

lıcı olmalıdır.

Davranış değişikliği sadece bü-

yüme sonucunda değil, olgun-

laşma ve hazırbulunuşluğun et-

kisiyle ortaya çıkmalıdır.

Sıcak bir yerde terleme veya so-

ğukta titreme gibi durumlar öğrenil-

memiştir. Sıcaktan soğuğa çıkınca

ürperme de doğal bir tepkidir, öğ-

renilmemiştir. Birisinin şeker tadı-

nı algılaması duyu organının bir iş-

levidir ve öğrenilmemiştir. Tıpkı ekşi

olan limon ağzımızdayken ağzımı-

zın sulanması gibidir. Sağlıklı olan

tüm bireyler tatlı, tuzlu, ekşi ve acı-

yı algılarlar. Odadaki kokudan ora-

da kimin olduğunu anlamak, koku-

nun bir kişiyle ilişkilendirilmesi sonu-

cu gerçekleşebilir. Bu da öğrenilmiş

bir davranıştır. Cuma günleri kendi-

ni daha mutlu hissetmek de öğrenil-

miştir. Çünkü cuma günleri son okul

günü ya da son iş günüdür. Arkasın-

dan gelen gün tatil günüdür ve ço-

cukluğumuzdan beri okul olmaması,

yetişkinlerin de cumartesi çalışma-

dıkları için kendilerine zaman ayır-

maları, kendilerini mutlu eden tatil

günleriyle ilişkilendirilmiş olduğu için

cuma gününe karşı olumlu tutum ka-

zanılmıştır.


48. Tersine zincir, biçimlendirme-

nin değişik bir formudur. Bazı öğren-

me konuları baştan sona değil, son-

dan başa doğru zincirleme yapılarak

öğretilir. Burada da öğretmen kom-

pozisyonun önce son paragrafın-

dan işe başlamış, daha sonra geriye

doğru giderek öğrencilere bu davra-

nışı kazandırmıştır. Bu durum tersi-

ne zincir olarak adlandırılır. Zincir-

lemede ise birbirinin ön koşulu olan

davranışlar sırasıyla baştan sona

doğru öğretilmektedir.


49. Annenin etraftakilere rahatsızlık

vermemek için çocuğu kucağına al-

ması olumsuz pekiştirmedir. Bir dav-

ranışta bulunarak hoşa gitmeyen bir

durumdan kurtulmak olumsuz pekiş-

tirmeyle açıklanır. Çocuk ise pekiş-

tirme olmadığı durumda farklı davra-

nışlar sergilemeye başlamıştır. Sön-

me sürecinde davranışın çeşitlilik,

değişkenlik gösterdiği gözlenmekte-

dir. Bu durum davranış topografyası

ile açıklanır.


50. Thorndike 1930 sonrasında etki

yasasını açıklarken bir davranışın

sonucu haz verici olduğunda uyarıcı

- tepki bağının güçlendiğini, acı ve-

rici olduğunda ise bağın aynı kaldı-

ğını belirtmiştir. Bu ifadede pekiştir-

me etkiliyken cezanın etkili olmadı-

ğı şeklinde yorumlanır. A, B, D ve E

seçeneklerinde davranışın haz veri-

ci sonuçlanması, o davranışın deva-

mını sağlayacaktır. Bu durumlar etki

yasasına uygun düşer. Ancak dav-

ranışın sonucunun acı verici olması,

yani ceza ile sonuçlanması etkili ol-

mayacaktır.


51. Sönmeye direnç, davranışın

pekiştirilmese bile hemen ortadan

kalkmaması demektir. Pekiştirme ta-

rifelerinin sönmeye direnç açısından

farklı sonuçlandığı bilinmektedir. Ka-

bul edilen en etkili tarife değişken

oranlı pekiştirmedir. Değişken oranlı

tarifeye göre pekişen davranış hem

çabuk kazanılmakta hem de kolay

sönmemektedir. A seçeneğinde de-

ğişken zamanlı, B seçeneğinde sü-

rekli, C seçeneğinde sabit oranlı, E

seçeneğinde sabit aralıklı pekiştir-

me vardır. D seçeneğinde ise dav-

ranış değişken oranlı pekiştirilmek-

tedir. Kaç davranış yapması gerekti-

ğini bilmeyen mümessiller daha çok

ilaç satmaya çalışacaktır. Bu dav-

ranışın sönmeye direnci en yüksek

olacaktır.




52. A seçeneğinde verilen Selin’in,

kuafördekilerin ilgili ve kibar davran-

ması sonucu hep aynı yere gitmesi

edimsel koşullanma ile; B seçene-

ğinde verilen Özge’nin, teyzesi gibi

giyinmesi sosyal öğrenme ile; C se-

çeneğinde verilen matematik sına-

vından zayıf not alan Mehmet’in bir

daha matematik çalışmayı son güne

bırakmaması edimsel koşullanma

ile; D seçeneğinde verilen arkadaşı-

nın evinde maç izleyince tuttuğu ta-

kımın yenmesi üzerine Murat’ın tüm

maçları arkadaşında izlemeye git-

mesi batıl davranış ve edimsel ko-

şullanmayla kazanılmış davranışlar-

dır. E seçeneğinde ise tıraş makine-

siyle olumsuz bir durumun eşleşme-

si söz konusudur. Selim’in bu yaşan-

tıdan sonra makineyi gördüğü her

an tuhaf olması klasik koşullanma-

dır. Çünkü tıraş makinesi nötr uyarı-

cı iken cildinin tahriş olması veya acı

duymasıyla ilişkilendirilmiş ve artık

koşullu uyarıcı hâline dönüşmüştür.


53. Gestalt yaklaşımının belirttiği

algısal örgütleme yasaları algımızın

nasıl olduğunu açıklamaya çalışır.

Süreklilik ilkesi: Aynı yöne giden

birimler birbirinin devamıymış gibi

algılanır.

Yakınlık ilkesi: Bir alandaki öge-

ler birbirine olan yakınlıklarına göre

gruplanarak algılanır.

Benzerlik ilkesi: Bazı özellikler yö-

nünden birbirine benzeyen nesneler

birbiri ile gruplanarak algılanır.

Basitlik ilkesi: Basit olan nesneler,

karmaşık şekillere oranla daha ça-

buk algılanır.

Tamamlama ilkesi: Tamamlanma-

mış etkinlikler, şekiller ve sesler ta-

mamlanarak algılanır.

Soru öncülünde verilen durumda

da sesin kesik kesik gelmesine rağ-

men, seslerin anlaşılması tamamla-

ma ilkesine uymaktadır.


54. Öğrenmeyi etkileyen faktörler-

den biri olan öğrenme malzemesin-

den kaynaklı faktörlerden biri ola-

rak açıklanan anlamsal çağrışıma

göre; öğrenme malzemesinin öğre-

nenin günlük yaşamlarına dair çağ-

rışımlarla ilişkilendirilmesi öğrenme-

yi olumlu etkiler. Bir kavram öğrene-

nin yaşantılarıyla ne kadar ilişkili ise

o kadar iyi öğrenilir.


55. Bilginin kısa süreli bellekten

uzun süreli belleğe gönderilme-

si tekrar ya da kodlama (anlamlan-

dırma) ile gerçekleşir. Bu örnek-

te sınavda sorulacak olan kavram-

ları eski bilgileriyle ilişkilendirmek

ve analojiler oluşturmak eklemleme

stratejisiyle açıklanır. Bellek destek-

leyici ipuçları ise yeni bilgilerle es-

kiler arasında gerçekte var olma-

yan çağrışımlar oluşturmaktır. Örne-

ğin, sözel ya da görsel bellek des-

tekleyiciler kullanılabilir. Akrostişler,

loci yöntemi, zincir, askı sözcük ve

anahtar sözcük gibi.


56. Azarlanan öğrencinin davra-

nışında meydana gelen değişiklik

edimsel koşullanma yoluyla gerçek-

leşmiştir. Bir davranış hoşa gitme-

yen bir karşılık aldığı için tekrar sergi-

lenmemektedir. Bu durum ceza kav-

ramıyla açıklanır. Sınıftaki diğer öğ-

rencilerin bu durumu gözlemleme-

si sonucu onların davranışında olu-

şan değişiklik ise sosyal öğrenmenin

ürünüdür. Bir başkasının ceza aldığı-

nı görmek, bireyin davranışında da

azalmaya yol açar. Bu durum dolaylı

ceza olarak adlandırılır.




57. Öğrencilerin Ali Öğretmen’den

korkmaları gözlem yoluyla gerçek-

leşmiştir. Bireyler genellikle korku,

fobi gibi duygusal tepkileri klasik ko-

şullanma yoluyla kazanırlar. Ancak

bazen de çevredekileri gözlemle-

yerek yani dolaylı yaşantılar yoluy-

la da duygusal tepkiler kazanılabilir.

Burada da öğrencilerin gözledikleri

bu olaydan sonra Ali Öğretmen’den

korktukları belirtilmektedir. Bu du-

rum dolaylı duygu kavramıyla açık-

lanır.


58. Bilgi türleri 3’e ayrılmaktadır.

Bunlar deklaratif, işlemsel ve meta-

bilişseldir (üstbiliş).

Açıklayıcı (deklaratif) bilgi: Bir şe-

yin ne olduğunu bilmektir.

İşlemsel (prosedürel) bilgi: Bir işin

nasıl yapılacağıyla ilgili bilgilerdir.

Üstbiliş (metabiliş) bilgisi: Bireyin

bilgiyi nasıl edindiği hakkındaki sü-

reçtir.

Bireyin mezuniyet töreninde yaşa-

dıklarını hatırlaması deklaratif yani

açıklayıcı bilgidir.

Marangozun kitaplığı birleştirmesi

işlemsel yani prosedürel bilgidir.

KPSS’ye hazırlanan öğretmen ada-

yının nasıl daha iyi öğrenebileceğini,

öğrenmek için nasıl bir yol bulaca-

ğını bilmesi ise metabilişsel bilgidir.


59. Funda Hanım “Nasıl olsa iki üç

aya kalmaz tam ayağına göre olur.”

derken kızının ayaklarının büyüye-

ceğini kastetmiştir. Gelişim psikoloji-

sinde büyüme, vücutta meydana ge-

len sayısal artışı anlatır. Kütlenin art-

ması, boyun uzaması, baş çevresi-

nin genişlemesi büyümenin bir diğer

örnekleridir.


60. Çocukluk yıllarında kazanılan

davranışların yetişkinlikte de bireyin

kişilik yapısını biçimlendirmesi geli-

şimin sürekli olması ile açıklanabilir.

Her dönem kendinden öncekine da-

yalı, kendinden sonraki döneme ha-

zırlayıcıdır. Çocuklukta geçirilen ya-

şantılar yetişkinlik yıllarında gözle-

nen özelliklerin temelini oluşturmuş-

tur.


61. Çocuğun karşısındaki bireyin

bakış açısını fark edememesi, ken-

disini onun yerine koyamamasını Pi-

aget benmerkezcilik ya da bir diğer

ifade ile egosantrizm olarak tanım-

lar.

Odaklanma: Çocuğun bir olayın, bir

durumun veya bir nesnenin tek bir

özelliğini dikkate almasıdır.

Animizm (canlandırmacılık): Ço-

cuğun canlıya cansız, cansıza can-

lı muamelesi yapmasıdır.

Artifi kalizm: Çocuğun doğa olayla-

rını insan eliyle açıklamasıdır.

Senkretizm: Çocuğun iki durum ya

da nesneyi birbiri ile yanlış bir şe-

kilde ilişkilendirmesi, bağdaştırma-

sıdır. Tüm bu özellikler işlem önce-

si dönemde 2 - 6 yaş aralığında gö-

rülür.


62. Ozan’ın verdiği örnekler, tüm-

dengelim düşünme özelliğini kazan-

dığını gösterir.

Tümdengelim düşünme: Genel

prensiplerden özel durumlara ula-

şabilme olarak tanımlanır. Ozan da

sürtünme kuvvetinin yararlarını gün-

lük hayata ve kendi yaşantısına in-

dirgemiştir.

Göreceli düşünme: kişiye, zama-

na ve mekâna göre düşünme bece-

risidir.

Tümevarım düşünme: özel durum-

lardan genel prensiplere ulaşabilme

becerisidir.

Metabilişsel düşünme: öğrenme

özelliklerinin farkında olabilmek ola-

rak tanımlanır.

Bütünleştirici düşünme: Bir prob-

lemin pek çok çözüm yolunun oldu-

ğunun anlaşılmasıdır.

Tümevarım düşünme somut işlem-

ler döneminde 6 - 12 yaş aralığın-

da, diğer özellikler ise soyut işlem-

ler döneminde 12 - 18 yaş aralığın-

da kazanılır.


63. Piaget’nin bilişsel gelişim kura-

mına göre, bebeklerde görülen bu

durum ses bulaşması olarak açıkla-

nır. Ses bulaşması, ağlama sesi du-

yan bebeğin de ağlamaya başlama-

sıdır. Bu ilginç durumun empatinin

kökeni olduğu tahmin edilmektedir.




64. Miray’ın, anneannesine televiz-

yonu gösterip “Bebek aç.” diyerek

çizgi fi lm izlemek istediğini dile getir-

mesi, onun telegrafi k sözcük döne-

minde olduğunu gösterir. Çocuklar

bu dönemde iki kelimeyi bir arada

kullanırlar. Bunlardan biri isim diğe-

ri ise fi il ya da sıfattır. Çocuk bütün

düşündüklerini ya da cümlenin ta-

mamını iki kelimeye yansıtır ve ifade

etmeye çalışır. Sözcüklerin birleşti-

rilmesi dönemidir. Kullanılan kelime

sayısı artar. İki kelime peş peşe söy-

lenerek anlamlı sözcükler oluşturu-

lur. “Anne su.”, ”Baba geldi.” gibi.

Cümleler oluşur ama gramer kural-

larına uyulmaz.


65. Mert’ in Kohlberg’ in ahlak ge-

lişim kuramının evrensel ahlak dü-

zeyinde olduğu söylenebilir. Sade-

ce bu dönemde birey, hâlihazırdaki

yasalar prensipleriyle çeliştiği za-

man kendi vicdanına uygun davra-

nışta bulunur. Dolayısıyla kendi il-

kelerine aykırı durumlarda yasala-

ra karşı çıkmaktan kaçınmaz. Mert

de doğru bildikleri için polisle karşı

karşıya gelmiş ve gözaltına alınmış-

tır. Bu dönemdeki bireyler için doğ-

ru davranış; eşitlik, adalet, özgürlük

ve insan hakları gibi evrensel ilkele-

re uygun davranmaktır.


66. Freud, kişilik yapısını doğum-

dan itibaren beş döneme ayırır. Her

dönemde bireye haz veren bölge-

ler (libidonal) vardır. Bir gelişim döne-

mindeki gereksinimler yeterince do-

yurulmazsa ya da aşırı doyurulursa

çocuk o döneme saplanabilir. Bir dö-

neme saplanan bireyin Freud’ a göre

kişilik gelişimi engellenmektedir.

Oral Dönem (0 - 1,5 yaş): Haz böl-

gesi ağızdır. Davranış biçimi emme

ve içine almadır. Annenin çocuğu-

nu gereğinden az ya da fazla emzir-

mesi durumunda çocuk bu döneme

saplanır kalır. Bu döneme saplanan

bireyler bağımlı, saf, iyimser, edil-

gen, kırıcı, münakaşacı ve sömürü-

cü olur. Bu dönem gerektiği gibi geç-

mezse bireyde tırnak yeme, küfür,

alkol, sigara bağımlılığı ve geveze-

lik vb. görülür.

Anal Dönem (1,5 - 3 yaş): Haz böl-

gesi anüs ve çevresidir. Dışkı tut-

ma ve bırakma davranışı yoğun bir

şekilde görülür. Çocuk bu dönem-

de kendini ve çevreyi kontrol etme-

yi öğrenir.Yani öz denetimin temel-

leri atılır. Anal dönemin en önem-

li özelliği tuvalet terbiyesidir. Anne

tuvalet terbiyesinde çok serbest ya

da sıkı olursa bu döneme saplanma

görülebilir. Eğer bu dönem gerekti-

ği gibi geçirilmezse bireyde tuvaleti

tutmayla cimrilik, aşırı titizlik, kolek-

siyonculuk; tuvaleti bırakmayla müs-

rifl ik, savurganlık vb. görülür. Dikkat,

haz ve ilgi cinsel organdadır. Çocuk

bu dönemde cinsel konulara yoğun

ilgi duyar.

Fallik Dönem (3 - 6 yaş): Bu dö-

nem içinde çocuklar cinsel farklı-

lıkları kavrarlar. Karşı cins ebevey-

ne daha fazla sevgi gösterisinde bu-

lunurlar. Kendi cinsiyetindeki ebe-

veynin yerini almak ister.Oidipus ve

elektra karmaşası / kompleksi görü-

lür. Anne babanın sabırlı tutumu ço-

cuğun sağlıklı bir cinsel kimlik ka-

zanmasına yardım eder. Aksi hâlde

çocuk suçluluk duyacaktır.

Fallik dönemde saplanmanın belir-

tileri;

Anne - babadan kopamama, eş

seçememe, anne - babadan ay-

rılınca suçluluk duyma, aşırı çe-

kingenlik, girişim yapamama ve

çabuk suçlanma eğilimleri, cin-

sel ilişkiden korkma, kaçınma,

cinsel güçsüzlük korkuları, cin-

sel güçsüzlük - soğukluk, bede-

ne zarar gelme korkusu, karşı

cinse aşırı eleştirici ve olumsuz

tutumlar, aşırı imrenme, cinsel

kimlikte güvensizlik, cinsel kim-

lik sapmalarıdır.

Latent Dönem (6 - 12 yaş): Haz

bölgesinin (libidonal) olmadığı dö-

nemdir. Bu dönemde cinsellik örtü-

lüdür. Önceki cinsellik düşünceleri

unutulur, hatta karşı cinse düşman

olur. Cinsiyet rol kimliğine güçlü bir

ilgi duymaya başlarlar. Bu kez ken-

dini aynı cins ebeveynle özdeşleşti-

rir. Bu nedenle kendi cinsleri ile bir

araya gelerek oynarlar. Eğer bu dö-

nem sağlıklı atlatılmazsa obsesif bo-

zukluklar (takıntılılık durumu) ortaya

çıkar.

Genital Dönem (12 - 18 yaş): Cin-

sellik tekrar önem kazanır. Fizyolojik

dolayısıyla hormonal değişim bunun

en önemli nedenidir. Bu dönemdeki

cinsel ilgi fallik dönemdeki gibi oyun-

su değildir. Genital dönemdeki cin-

sellik, üreme amacını içeren bir cin-

selliktir. Ancak bu dönemde kişinin

cinselliği üreme amaçlı değil, haz al-

maya yöneliktir.




67. Nuray Hanım; üretkenliğe kar-

şı durgunluk (30 - 60 yaş) evresinin

krizini başarıyla atlatmış, “üretken-

lik” duygusunu kazanmıştır.

Erikson’a göre, önceki evreleri sağ-

lıklı atlatan birey bu dönemde üret-

ken, verimli ve yaratıcıdır. Bu dö-

nemde kişi; evinde çocuk yetiştire-

rek, işinde atılımlar yaparak, toplu-

ma yararlı etkinlikler yaparak, yeni

kuşaklara rehberlik ederek üretken

olmaya çalışır. Aksi hâlde birey işe

yaramama duygusuna kapılabilir,

durgunluk (orta yaş krizi) dönemine

girebilirler. Nuray Hanım da öğren-

cilerini yetiştirmenin yanında çevre

ve hayvanlar için yapılan çalışmala-

ra katılarak üretkenliği yakalamıştır.


68. Tuğba kararını tıptan yana ver-

mesine rağmen babasının olumsuz

tepkisiyle öğretmenlik okumaya ka-

rar vermiştir. Bu da Tuğba’nın ken-

di kararlarını değil, ailenin kararları-

nı zorlamayla kabul ettiğini gösterir.

Bu bireyler gölgelenmiş kimlik sta-

tüsüne sahip bireylerdir. Bireyin se-

çiminde ailenin baskı ve zorlaması

vardır. İpotekli kimlikte seçim aile is-

teklerine uygun yapılırken gölgelen-

miş kimlikte bu seçim baskı altında

gerçekleşir.


69. Horowitz kişilerin kendi benliği

ve başkalarına karşı olumlu ve olum-

suz görüşlerini temele almaktadır.

Korkulu bağlanma: Kendisini ve

çevresindekileri olumlu ve değersiz

kabul eder. Kendisi güvensiz başka-

ları ise güvenilmez ve reddedicidir.

ilişki kurmaya yanaşmaz. Reddedil-

mekten korunur.

Saplantılı bağlanma: Kendisini de-

ğersiz hisseder, buna karşın çevre-

sindeki kişileri olumsuz ve değerli

görürler. İlişkiler konusunda takıntı-

ları vardır.

Kayıtsız bağlanma: Kendisini de-

ğerli çevresindekileri olumsuz ve de-

ğersiz görürler. Yakın ilişkilerde ka-

yıtsızdırlar. Yakın ilişkileri onlar için

gereksizdir.

Güvensiz bağlanma: Çocuk ken-

dine güvenmez ancak dış dünyaya

yani annesine güvenir. Bundan do-

layı çocuk sürekli annesi ile birlikte

olmak istemektedir. Annesi ortadan

kaybolduğunda sürekli ağlar. An-

nesi döndüğünde de annesine vur-

mak, bağırmak ve onu ısırmak gibi

tepkiler sergiler. Bunlar aslında kar-

şıt tepkidir.

Güvenli bağlanma: Bebekliklerin-

de annelerine her ihtiyaç duydukla-

rında annelerinden ilgi gören birey-

lerde gerçekleşir. Bu bireyler hem

kendilerini hem de başkalarını olum-

lu görme eğilimindedirler. Duygu ve

düşüncelerini başkalarına açmak-

tan, ihtiyaçlarını ifade etmekten çe-

kinmezler. Yakın ilişkilere değer ve-

rirler, bu tür ilişkileri başlatmakta ve

sürdürmekte başarılıdırlar. Ancak bu

ilişkiler sırasında kişisel özellikleri-

ni yitirmeyi de başarırlar. Eda da bu

özellikleri taşıdığı için güvenli bağ-

landığı söylenebilir.

Doğru yanıt “D” seçeneğidir

70. İlke’nin açıklamalarına dikkat

edilirse sadece sınava ilişkin bas-

kıdan bunalmadığı, ailesinin başa-

rılı olduğu zaman ona değer vere-

cekleri, başarısız olduğunda ise de-

ğer vermeyecekleri algısını oluştur-

duğu için rahatsız olduğu fakat onla-

rın kendisini koşulsuz kabul etmele-

rini istediği görülmektedir.


71. Sultan’ın bu davranışı aile içi

ilişki problemlerinden kaynaklan-

maktadır. Bu durumda eğitsel ve

mesleki bir çalışma olmadığı için su-

nulması gereken problem alanı kişi-

sel - sosyaldir.


72. Vaka incelemesi, bireyin proble-

minin detaylı analiz edilmesidir. Fa-

kat bu süreçte öğrenciyi yargılamak-

tan kaçınmak gerekir. Bu neden-

le “Her zaman bu şekilde yargılayı-

cı mısın?” demek rehberlik anlayışı-

na uygun değildir çünkü bu, bir sen

dili ifadesidir ve öğrenciyi savunma-

ya iter.


15


73. Verilen açıklamada bilge bir ki-

şinin, her şeyi bilmenin mümkün ol-

madığının farkında olduğu vurgulan-

maktadır. Yani insan, güçlü ve sınırlı

yönlerini bilmeli, buna göre davran-

malıdır. Bu da kendini kabulün bir

özelliğidir.


74. Özellik faktör kuramcıları mes-

leğe yöneltmede bireyin duygusal

yönüne önem vermezler ve seçi-

miyle ilgili tavsiyelerde bulunarak ki-

şinin kararını etkilemeye çalışırlar.

Ayrıca otoriter bir tutum izlerler ve

bu nedenle oldukça eleştirilmişler-

dir. Özellik faktör kuramcıları mes-

lek seçimini bir gelişim süreci ola-

rak değerlendirmedikleri için hizmet

daha çok anlıktır ve kişinin özellik-

lerinin doğru bir şekilde belirlenmesi

için geçerliği, güvenirliği yüksek tek-

niklere ihtiyaç duyarlar.


75. Gelişimsel rehberlik birbiri ile

ardışık ve ilişkili etkinlikleri içerir. Bu

modelde sınıf rehber öğretmeninin

sorumluluğu çok fazladır. Okul reh-

ber öğretmeni ise programı hazırlar-

ken bu anlamda okulun ve öğrenci-

nin ihtiyaçlarını dikkate almalıdır.

Doğru yanıt “D” seçeneğidir

76. Daha önce sunulan bir rehber-

lik hizmetinin etkili olup olmadığının

kontrol edilmesi, izleme hizmeti kap-

samında yer alır. Furkan Bey’in de

davranışına dikkat edilirse öğrenci-

sinin ortaokulda da başarılı olup ol-

madığını, ilkokul eğitiminin etkisini

araştırdığı görülmektedir.


77. İlgi duyulan konuda yaşantıya

girmek ilginin şiddetini arttırır. Örne-

ğin tabiat ilgisi olan kişinin ilgisi öl-

çülmüş ve bir sonuç ortaya konmuş

olsun, bu kişinin bir doğa gezisinde

ilgisini tekrar ölçtüğümüzde tabiat il-

gisi puanında artış olması beklenir.


78. Özel gereksinimi olan öğrenci-

lerin durumuna ilişkin tıbbi tanılama

yapmak doktorların görevidir. Öğ-

rencilerin alacağı eğitimin türüne ise

RAM karar verir. Yani RAM’ın göre-

vi eğitsel tanılama yapmaktır. Öğren-

ciye özel eğitim hizmetlerini sunmak

ise özel eğitim kurumlarının görevidir.


79. Okul rehberlik hizmetlerini yü-

rütmek okul rehber öğretmeninin

görevidir. Fakat bu hizmetlerin yü-

rütülmesini sağlamak, okul müdürü-

nün görevidir. Bu nedenle birçok kez

uyarmasına rağmen hâlâ sınıf reh-

ber öğretmenleri planları teslim et-

miyorsa okul rehber öğretmeni mü-

dürü haberdar etmeli, okul müdürü

de gerekli uyarıları yapmalıdır.


80. Soruda öğrencilerin tedbir amaç-

lı bilgilendirilmesi ve bunun ekonomik

yapılması önerilmektedir. Bu anlam-

da bilgi verme çalışmaları en iyi, bi-

reysel rehberlik ve grup rehberliği ile

yapılabilir. En ekonomik olan sorul-

duğu için grup rehberliğinin kullanıl-

ması daha etkilidir.


www.uzmankariyer.com.tr

Bu testlerin her hakkı saklıdır. Hangi amaçla olursa olsun, testlerin tamamının veya bir kısmının Merkezimi-zin yazılı izni olmadan kopya edilmesi, fotoğrafının çekilmesi, herhangi bir yolla çoğaltılması, yayımlanması ya da kullanılması yasaktır. Bu yasağa uymayanlar gerekli cezai sorumluluğu ve testlerin hazırlanmasındaki mali külfeti peşinen kabullenmiş sayılır.

Documents

EĞİTİM BİLİMLERİ TESTİ TTÜRKÜRKİYYE GENELE GENELİSınıf Yönetimi Öğretim Teknolojilerive Materyal Tasarımı ... KPSS / EB 1. Güncellik ilkesi, ders konularıy-la güncel