-
ETF Hastanesinin bulac hastalk bildirimlerinin gelitirilmesi
-
Tez almas:zmir linde Serolojik Olarak Tans Konabilen Baz Bulac
Hastalklarda Laboratuvar Tanlarnn Srveyansa Katks. Raika Durusoy
OnmuAli Osman KarababaEge niversitesi Tp FakltesiHalk Sal
A.D.AmaSerolojik laboratuvar tanlarnn bulac hastalk srveyansna olas
katksn belirlemek ve bildirim verilerini toplama yntemi
olarak;Laboratuvarlara gidilerek toplanan verileri,Elektronik
olarak bildirim yapmay kabul eden kurumlardan gnderilen elektronik
verileri,l Salk Mdrlnde yrrlkteki rutin bildirim sistemiyle
toplanan verilerle karlatrmak.
-
Gere ve YntemForm 014 ile bildirimi zorunlu 39 hastalk iinden
Kzamk, Hepatit A, B, C, Bruselloz, Sifiliz, HIVDS serolojik
srveyans kriterlerizmir ilinde serolojik test uygulayan
kurumlarLab. olanlar189Serolojik test 158Kabul edenler133 (%84,2)1
Ocak 31 Aralk 2003 dnemine ait verilerSalk Bakanl onay, kimliklerin
gizliliil Salk Mdrl Form 016TBTAK tarafndan SBAG-2589 no. ile
destek
-
Aratrmaya katlan kurumlarn 2003 ylnda saptadklar pozitif sonu
saylarna gre dalm
-
Pozitif laboratuvar sonular, olgu saylar ve bildirilme oranlarnn
hastalklara dalmToplam zmirli olgu says: 11.402 - Toplam bildirim
says: 1802Ortak olgu says: 488
-
Olgu saylar ve bildirilme oranlar
Grafik1
52720
560587177
38022546
148892
15111648
2018652
231523
Lab
Bildirilen
Ortak
Sayfa1
LabBildirilenOrtakToplamBildirilme oran %
Kzamk527202760.0
Hepatit A56058717797031.6
Akut hepatit B3802254655912.1
Hepatit C DS1488922351.4
Bruselloz1511164821931.8
Sifiliz201865223525.9
HIV dorulama/RNA23152323100.0
Sayfa1
000
000
000
000
000
000
000
Lab
Bildirilen
Ortak
Sayfa2
Sayfa3
-
SonularKzamk ve HIV hari laboratuvar verisi nemli katk
salamtrKlinisyenlerin bildirimleri de nemliLaboratuvarlardan pasif
bildirim beklemek uygun deilBakteriyolojik ve parazitolojik sonular
iin de dnlebilir
-
SonuSeilmi hastalklar iin seilmi kriterlerle laboratuvar
srveyans yaplmas, bulac hastalk srveyansn olduundan ok daha etkin
klacaktr.Pasif bildirimler baarsz; aktif srveyans gerekliPozitif
sonu says > 50 olan 23 kurumdan aktif srveyans (%93,2) 50 olan
109 kurumdan pasif srveyans (%6,8)Elektronik bildirimler, olduu
kadaryla da olsa aktif srveyansn ykn nemli lde azaltr
-
2003 ylnda E..T.F. laboratuvarlarnda tespit edilen olgu saylar
ve bildirilme oranlar
-
ETFde sonraki sreHastane bildirim sorumlusuyla grmeLaboratuvar
sorumlularyla toplantBakteriyolojiParazitolojiSerolojiBilgisayarda
sorgu yazlmas kararHazrlklarToksoplazma iin ayr yntemSeroloji
laboratuvar sorgusunun tamamlanmas
-
Seroloji lab.sorgusu sonularna gre Ocak-Mays 2007de ETF
Hastanesinde tespit edilen olgular ve bildirimler
-
ETF laboratuvarnda saptanan bruselloz olgularnn kliniklere dalm
- 0 / 21
-
ETF laboratuvarnda saptanan hepatit A olgularnn kliniklere dalm
- 1* / 10
-
ETF laboratuvarnda saptanan akut hepatit B olgularnn kliniklere
dalm - 0 / 24
-
ETF laboratuvarnda saptanan hepatit C olgularnn (dorulama)
kliniklere dalm - 0 / 17
-
ETF laboratuvarnda saptanan kabakulak olgularnn kliniklere dalm
- 0 / 17
-
ETF laboratuvarnda saptanan kzamk olgularnn kliniklere dalm - 0
/ 4
-
ETF laboratuvarnda saptanan kzamkk olgularnn kliniklere dalm - 0
/ 7
-
ETF laboratuvarnda saptanan sifiliz olgularnn kliniklere dalm -
1* / 16
-
ETF laboratuvarnda saptanan trahom olgularnn kliniklere dalm - 0
/ 3
-
Sorgu sonucunda bildirimi yaplan dier hastalklarHepatit B tayc,
kronikHepatit C dierHepatit DHepatit E
-
Dzenlemelerin devamBakteriyoloji ve parazitoloji lab.sonular iin
sorgularn yazlmas
Kliniklerin bildirim oranlarnn arttrlmas
neriler ?
Srveyansn tanmSalk kurulularnda sahadan verinin toplanmas,
analizi, bildirim ve geri bildirim sistemine sreveyans sistemi ad
verilmektedir. Srveyans sisteminin bir dier ad ise rutin bilgi
toplama sistemi dir. Aratrmann laboratuvarlarn srveyansa katksyla
ilgili hipotezi dorulanmtr. Klinisyenlerce yaplan bildirimlerde
nemli dzeyde yetersizlikler vardr. Kzamk ve HIV srveyans hari
laboratuvarlar istatistie nemli katk salamtr. Veri toplanamayan
laboratuvarlarn da varl hesaba katlnca aratrma sonucunda bulunan
olgu saylarnn ve tahminlerin gerek saylarn alt snr olduu kabul
edilmelidir.Klinisyenin bildirimi yapmas, olgu tanmnn klinik
boyutunun da dikkate alnmas ve tekrarlar nleme asndan daha salkldr.
Ancak bildirimlerin yeterince gereklememesi ve sayca da fazla olan
klinisyenlerin uygulamalarn deitirmenin gl nedeniyle seilmi
hastalklarda seilmi kriterlerle seilmi kurumlarda laboratuvar
srveyansna balanmas yararl olacaktr.Klinisyenlerin de bildirim
yapmaya devam etmesi, zellikle kronik olabilen hastalklarda ve
yeterli tan testi uygulanamayan olgular iin yararl olacaktr. ki
kaynaktan veri toplanyor olmas, yakala-tekrar yakala yntemiyle
toplam olgu saysnn tahmin edilmesini de salayacaktr.Aratrmada
laboratuvar verileri, laboratuvarlara gidilerek yerinde toplanmtr.
Laboratuvarlarn pasif bildirim yapmalar, klinisyenlerde olduu gibi,
etkin olmayan bir yntem olacaktr nk srveyans iin seilecek olgu says
ok olan laboratuvarlar, ayn zamanda i gc fazla olan laboratuvarlar
olacaktr. Az sayda kurumun sisteme katlmasnn yeterli olaca
durumlarda yerinde veri toplanmas daha uygun olacaktr.Elektronik
bildirimlerin yaygn kullanm iin henz erkendir. Ancak laboratuvar
sonularn bilgisayara giren kurumlarda (bunlar genelde olgu says da
byk olan kurumlardr) bir seferliine bir sorgu yazlmas salanp her ay
sonunda ilgili kiiden o aya ait sorguyu altrp pozitiflikleri
gndermesi istenebilir ya da sorgu sonular kuruma gidilip bilgisayar
dosyas olarak alnabilir.Aratrmann laboratuvarlarn srveyansa
katksyla ilgili hipotezi dorulanmtr. Klinisyenlerce yaplan
bildirimlerde nemli dzeyde yetersizlikler vardr. Kzamk ve HIV
srveyans hari laboratuvarlar istatistie nemli katk salamtr. Veri
toplanamayan laboratuvarlarn da varl hesaba katlnca aratrma
sonucunda bulunan olgu saylarnn ve tahminlerin gerek saylarn alt
snr olduu kabul edilmelidir.Klinisyenin bildirimi yapmas, olgu
tanmnn klinik boyutunun da dikkate alnmas ve tekrarlar nleme asndan
daha salkldr. Ancak bildirimlerin yeterince gereklememesi ve sayca
da fazla olan klinisyenlerin uygulamalarn deitirmenin gl nedeniyle
seilmi hastalklarda seilmi kriterlerle seilmi kurumlarda
laboratuvar srveyansna balanmas yararl olacaktr.Klinisyenlerin de
bildirim yapmaya devam etmesi, zellikle kronik olabilen
hastalklarda ve yeterli tan testi uygulanamayan olgular iin yararl
olacaktr. ki kaynaktan veri toplanyor olmas, yakala-tekrar yakala
yntemiyle toplam olgu saysnn tahmin edilmesini de
salayacaktr.Aratrmada laboratuvar verileri, laboratuvarlara
gidilerek yerinde toplanmtr. Laboratuvarlarn pasif bildirim
yapmalar, klinisyenlerde olduu gibi, etkin olmayan bir yntem
olacaktr nk srveyans iin seilecek olgu says ok olan laboratuvarlar,
ayn zamanda i gc fazla olan laboratuvarlar olacaktr. Az sayda
kurumun sisteme katlmasnn yeterli olaca durumlarda yerinde veri
toplanmas daha uygun olacaktr.Elektronik bildirimlerin yaygn
kullanm iin henz erkendir. Ancak laboratuvar sonularn bilgisayara
giren kurumlarda (bunlar genelde olgu says da byk olan kurumlardr)
bir seferliine bir sorgu yazlmas salanp her ay sonunda ilgili
kiiden o aya ait sorguyu altrp pozitiflikleri gndermesi istenebilir
ya da sorgu sonular kuruma gidilip bilgisayar dosyas olarak
alnabilir.HCV: 12'si HCV-dorulama (+), 3' (-), 1'i +/-Brusella: 4
tane sadece RB(+) olanlar hari
