Upload
walter-realpe
View
15
Download
0
Embed Size (px)
DESCRIPTION
linea de tiempo
Citation preview
30/9/2015 EvolucindelEstadoyelPoder
http://www.tikitoki.com/timeline/entry/504305/EvolucindelEstadoyelPoder/print/ 1/19
EvolucindelEstadoyelPoderLaintencindecrearestalneadeltiempoesordenarlossucesosmsrelevante,enlosqueintervinierondiferentespersonajesquemarcaronlahistoriaenelconceptodelestadoydelpoderensupocacorrespondienteinfluyendoprincipalmenteenelpensamientoideolgicodecadauno.
EstadoyPoder.1ene0500BC1ene2004
INTEGRANTES:NorbertoCuellarBecerraMartinEduardoFandioChitoLauraMarcelaLozanoOrtizYorlayMorenoValderramaLuzElenaPalechorTintinagoWalterRealpePalechorIngrydCarolinaUssaCalambasDolyYohanaYandy
EDADANTIGUA1oct0500BC1oct0001
Surgimientoydesarrollodelasprimerascivilizacionesocivilizacionesantiguas.Elconceptomstradicionaldehistoriaantiguaprestaatencinaldescubrimientodelaescritura,queconvencionalmentelahistoriografahaconsideradoelhitoquepermitemarcarelfinaldelaPrehistoriayelcomienzodelaHistoria,dadalaprimacaqueotorgaalasfuentesescritasfrentealaculturamaterial,queestudiaconsupropiomtodolaarqueologa.Otrasorientacionesprocuranatenderalsistemasocialoelniveltcnico.Recientemente,losestudiosdegenticadepoblacionesbasadosendistintastcnicasdeanlisiscomparativodeADNylosestudiosdeantropologalingsticaestnllegandoareconstruirdeunmodocadavezmsprecisolasmigracionesantiguasysuherenciaenlaspoblacionesactuales.FinalizaconlacadadelimperioRomanoenelao476dc,SigloV
ACONTECIMIENTOSElabandonodelastribuspequeas.Creacindegrandesciudadesamuralladas.GobiernoCentral.Grandesdiferenciassociales.Divisindeltrabajo.Grandesdiferenciassociales:Monarcasyfaraones,clasealta,obrerosyartesanos,campesinosyesclavos.Elacontecimientoqdapasoaestaedadeslainvencindelaescritura.SindudasefundaGrecia,china,lacivilizacininca,aztecael1y2guerramedicaentrespartayperciaRmuloyremofundanromalaconquistadeAsiayEuropaporpartedeAlejandromagnolaprimerainvasinbarbarenDovernacimientodeCristo.
Platon1ene0427BC
Polticaplatnica:elhombreesunsersocialquesoloalcanzasuperfeccinenlaciudad,demodocomunitario.ElEstadoeselnicocapazdearmonizarydarconsistenciaalasvirtudesindividuales.PlatndisealaestructuradesuRepblicaidealcompuestadetresclasessociales:losfilsofos,losguerrerosylosartesanos.Esnecesarioquelofilosficoylopoltico
30/9/2015 EvolucindelEstadoyelPoder
http://www.tikitoki.com/timeline/entry/504305/EvolucindelEstadoyelPoder/print/ 2/19
marchenjuntos.Poresodicequehastaquelosfilsofosnoseanreyesolosreyesnoseanfilsofos,lascomunidadnoestarbienregida.ParalnohayEstadoperfectosinoestconstituidoporloshombresperfectosynohayhombreperfectosinunavidapolticaconinstitucionesquelepermitanperfeccionarse.ParaPlatnlapolticaformapartedelatica.EsEstado,enconsecuencia,tieneunfineminentementemoralyeducativo.
Aristoteles1ene0384BC1ene0384
Habladesupensamientopolticoydelascondicionesdeestadosuformadegobiernoydiferentesclasessocialesquesevivananteslapoltica,sedesarrollaalolargode8libroscaracterizndoseporlacoherenciatericaymetodolgicaentornoalateorapoltica.Elconstruyelasbasesdelateorapolticapartiendolarealidadhistricadeladecadenciadelapolisydelconocimientodeotrasnacionalidades.Estefilosofopiensaqueelestadoesnecesarioparalosciudadanoenlamedidaqueconstituyeelnicoelementopolticoparaalcanzarlafelicidad.
ImperioRomano1ene0027BC1ene0476
SellamaImperioRomanoalaetapadelahistoriaromana,enlaqueRomafuegobernadaporemperadores.Estosimplantaronelgobiernoabsoluto,concentrandoenunapersonatodoslospoderes:poltico,administrativos,religiososymilitares.Estaetapaseinicienelao29a.C.conelgobiernodeAugusto(Octavio)yconcluyconRmuloAugstuloenelao476d.C.ElterritoriodelImperioRomanoabarcabatrescontinentes:suryoestedeEuropa,eloestedeAsiayelnortedefrica.Dentrodesuslmitesquedaron:Britania,Galia,Espaa,Suiza,lospasessituadosalsurdelrioDanubio,Italia,Grecia,Turqua,AsiaMenoryelnortedefrica.
DespusdevenceraAntonioenelEgipto,Octaviofuedueoabsolutodelmundoromano.EntrotriunfalmenteenRomayenagostodelao29d.C.cerreltemplodeJano,lapazreinabatrasunsiglodeconquistasyguerrasciviles.ElpuebloyelSenadolerindierongrandeshonoresyledieronlossiguientesttulos:Imperator,GranPontfice,PrincipedelSenado,Augustus(personagrata)yporltimoCesar,nombredesupadreadoptivo.EnconsecuenciaOctaviopasoaserelprimeremperadordeRomaconelnombredeAugusto,asumiendotodoslospoderesyafianzandoeldominiodelImperioRomano.SupocafueconocidacomoElSiglodeAugusto.Augustoreinconacierto,prudenciayjusticia,teniendoencuentalosinteresesdelpuebloydelaburguesa.AsimismosepreocupdelSenadoydelasAsambleas.
EDADMEDIA1ene00011ago1492
LaEdadMedia,MedievooMedioevoeselperodohistricodelacivilizacinoccidentalcomprendidoentreelsigloVyelXV.Convencionalmente,suinicioessituadoenelao476conlacadadelImperioromanodeOccidenteysufinen1492coneldescubrimientodeAmrica,1oen1453conlacadadelImperiobizantino,fechaquetienelasingularidaddecoincidirconlainvencindelaimprenta(BibliadeGutenberg)yconelfindelaguerradelos
30/9/2015 EvolucindelEstadoyelPoder
http://www.tikitoki.com/timeline/entry/504305/EvolucindelEstadoyelPoder/print/ 3/19
CienAos.
ASPECTOSPOLTICOS1.Fragmentacindelpoder:.Desaparicindeautoridadescentrales.Elpodersedivideenmuchosseores2.Iglesiapasaaocuparrolfundamental:.Impartejusticia.Realizalaboresadministrativas
3.754d.C.DonacindeterritoriosalPapaEstebanIIporPipinoelBreve4.SiglosXIIyXIII,nortedeItalia,aparicindelasRepblicasitalianas:.Comercioactivo.Generacindeunaburguesaconpodercreciente
SanAgustindeHipona.13nov035728ago0430
SanAgustnensayaunaexplicacinhistricaparataleshechospartiendodelaconcepcindelahistoriacomoelresultadodelaluchadedosciudades,ladelBienyladelMal,ladeDiosylaterrenal,delaluzydelastinieblas.Laticaagustiniana,aunqueinspiradadirectamenteporlosidealesmoralesdelcristianismo,aceptarelementosprocedentesdelplatonismoydelestoicismo.Loqueocurrirenlaaltaedadmedia.Aseguradaesadependencia,SanAgustnaceptarquelasociedadesnecesariaalindividuo,aunquenoseaunbienperfectosusinstituciones,comolafamilia,sederivandelanaturalezahumana,siguiendolateoradelasociabilidadnaturaldeAristteles,yelpoderdelosgobernantesprocededirectamentedeDios.
LasCruzadas1ene10951ene1291
LasCruzadasfueronunaseriedecampaasmilitaresimpulsadasporelpapadoyllevadasacaboporgranpartedelaEuropalatinacristiana,principalmenteporlaFranciadelosCapetosyelSacroImperioRomano.Lascruzadas,conelobjetivoespecficoinicialderestablecerelcontrolcristianosobreTierraSanta,selibraronduranteunperododecasidoscientosaos,entre1095y1291.Mstarde,otrascampaasenEspaayEuropaOriental,delasquealgunasnovieronsufinalhastaelsigloXV,recibieronlamismacalificacin.Lascruzadasfueronsostenidasprincipalmentecontralosmusulmanes,aunquetambincontraloseslavospaganos,judos,cristianosortodoxosgriegosyrusos,mongoles,ctaros,husitas,valdense,prusianosycontraenemigospolticosdelospapas.Loscruzadostomabanvotosyselesconcedaindulgenciaporlospecadosdelpasado.
AspectosEconmicos
SignificaronunaaperturaenelcomerciomedievalContactoconOrientepermitecomercioenaumentoNuevosproductoslleganaEuropa.Ej:sedasyespeciasTerminanconelostracismocomercialdeEuropaoccidental
30/9/2015 EvolucindelEstadoyelPoder
http://www.tikitoki.com/timeline/entry/504305/EvolucindelEstadoyelPoder/print/ 4/19
SanTomasdeAquino1ene14247mar1474
Sto.Tomslasociedad,siguiendoaPlatnyaAristteles,eselestadonaturaldelavidadelhombre.Encuantotal,elhombreespornaturalezaunsersocialnacidoparavivirencomunidadconotroshombresperoyasabemosqueSto.Tomsasignaalhombreunfintrascendente,porloquehadereconocerunpapelimportantealaIglesiaenlaorganizacindelavidadelhombre.Delmismomodoquehabadistinguidoentrelaraznylafey,aunmanteniendosuautonoma,concedalaprimacaalafesobrelarazn,porloquerespectaalasociedad,aunaceptandoladistincinylaindependenciadelEstadoylaIglesia,aqulhadesometerseasta,envirtuddeesefintrascendentedelhombre.ElEstadohadeprocurarelbiencomn,paralocuallegislardeacuerdoconlaleynatural.
EDADMODERNA1ene14551ene1789
LaEdadModernaeseltercerodelosperiodoshistricosenlosquesedivideconvencionalmentelaHistoriaUniversal,comprendidoentreelsigloXVyXVIII,desdeCristbalCelarius.Enestaconvencin,laEdadModernasecorrespondealperiodoenquesedestacanlosvaloresdelamodernidad(elprogreso,lacomunicacin,larazn)frentealperiodoanterior,laEdadMedia,queesgeneralmenteidentificadocomounaedadaisladaeintelectualmenteoscura.ElespritudelaEdadModernabuscarasureferenteenunpasadoanterior,laEdadAntiguaidentificadacomopocaClsica.Debidoaltranscurrirdeltiempo,laedadModernasehaidoalejandodetalmodo,quedesdeelsigloXXselesueleaadirseunacuartaedad,laEdadContempornea,quenosolonoseaparta,sinoquetambinseintensificaextraordinariamentelatendenciaalamodernizacin,yaquesuscaractersticassensiblementediferentes,fundamentalmenteporquesignificaelmomentodexitoydesarrolloespectaculardelasfuerzaseconmicasysocialesquedurantelaEdadModernaseibangestandolentamente:elcapitalismoylaburguesaylasentidadespolticasquelohacendeformaparalela:lanacinyelEstado.EnlaEdadModernaseencontraronlosdos"mundos"quehabanpermanecidoaisladosdesdelaPrehistoria:elNuevoMundo(Amrica)yelViejoMundo(Eurasiayfrica).CuandosedescubraelcontinenteaustralianosehablardeNovsimoMundo.
FormacinyevolucinDelEstadoModerno
Lamayoradelosestadosmodernossedesarrollaronsegnelprocesoenunciado,peroalgunossevieroncorrompidosporlasliteslocales,quedificultaronsuformacinalversuconstanteprdidadepoder.Enstoscasoselestadoresultanteseviomalopocoestructurado,tornndosedbilenrelacinalosquelograronconstituirsesatisfactoriamente.Enaquellosqueelprocesosedesarrollsinmuchosproblemas,elreyseconvirtienlamximaautoridadysecrearoninstitucionespolticas,econmicasymilitares.
InstitucionesLosestadosmodernosseapoyabanensusinstitucionesparalograrquelamaquinariaestatalpudierafuncionar.DichasinstitucionespartierondelConsejoRealdelaEdad
30/9/2015 EvolucindelEstadoyelPoder
http://www.tikitoki.com/timeline/entry/504305/EvolucindelEstadoyelPoder/print/ 5/19
Mediaconectandoconlacuriaregis,compuestapormiembroselegidosporelsoberanoalcualleofrecansuconsejo.Elreyfueeligiendopersonascadavezmscapacitadasypreparadas,realizandoapoderseruncursushonorumparaquelaspersonasmsnotablesypreparadasocuparanlospuestosinstitucionales.
JusticiaLaadministracindejusticiaesconsideradaelobjetodelaorganizacinpolticaeiradquiriendosuperioridadlaJusticiaReal,buscandoqueseanica,universalyuniformeensuaplicacin(parlamentosenFrancia,audienciasycancillerasenEspaa,juecesdepazenInglaterra).
BurocraciaCadavezsefuebuscandomsunaburocraciaespecializadayjerarquizada.Estepersonalsedefinialservicioexclusivodelmonarca,atravsdelcualejercansuaccindegobierno.As,laburocraciaorganizabayextendalaaccindegobierno,contandoademsconunaformacinuniversitariayunosconocimientosprcticos.Ensumayoraestabanformadosporlanoblezamediaybajayporlaburguesaletrada.Lacreacindeunaestructuradegobernacinmscomplejasedebiaquealaexistenteselesumaroninstitucionesrepresentativasdelpueblo(comolaCmaradelosComunesenInglaterra)yenalgunoscasostambindelaslites(comoenPrusia,HolandaeInglaterraconlaCmaradelosLores).TambinseformaronlosParlamentos.
Finanzas[editar]Losmonarcasirnbuscandocadavezmssuindependenciaeconmica,esdecir,buscandolaautofinanciacin.Estoeraposiblegraciasalosdiferentesderechosexclusivosdelasmonarquas,comoeranlaspropiedadesdepatrimonioreal(propiedaddeminaseimpuestoscomoelquegravabalaacuacindemoneda)yalacreacindenuevossistemasderecaudacinimpositiva,comoimpuestosaduaneros.Tambinseredactaronnormasparaelcontroldelaentradaylasalidadelosbienes.Todoelsistemaderecaudacineradirigidoporlaburocracia.Todoelloprovocquepocoapocolapresinfiscaltendieraaaumentarentodoslospases,creciendoalavezqueavanzabalaEdadModerna,loquedioorigenatensionespermanentesconlossbditos.Tambinlosmonarcasintentaronsortearlasexencionesfiscalesdelosgruposprivilegiados.
NicholasMaquiavelo.3may14693may1527
LasideasdelflorentinoNicolsMaquiaveloprovocanlasmscontradictoriasopiniones:mientrasunosloconsiderabanpadredeladescreenciayaplogodelacrueldadylatiranaotroslohanvaloradocomoiniciadordelpensamientopolticomodernoocrticoencubiertodeldespotismo.EncualquiercasoelpensamientodeMaquiaveloesdevitalimportanciaparacomprenderelmundopolticodelRenacimientoyquizstambindelaactualidad.UnarelecturadeElPrncipedeMaquiavelo.Maquiavelocomodefensordelgobiernodelpueblo.
TomasMoro7feb14786jul1535
paraMomasMoroenlautopiaelEstadomodernodebetenerencontraposicinalasmonarquasmedievales.Entreestosfundamentospodemosmencionar:Larevaloracindelasvirtudesclsicas:prudencia,fortaleza,templanzayjusticiaLabsquedadelafelicidadindividualenfuncindelbiencomn.Elcultivodelafilosofahumanistacomodesarrollointelectualyespiritualdelosciudadanos.Eldominiodelaraznsobrelaspasionesydel
30/9/2015 EvolucindelEstadoyelPoder
http://www.tikitoki.com/timeline/entry/504305/EvolucindelEstadoyelPoder/print/ 6/19
dilogosobrelafuerza.Laincorporacindelasvirtudescristianascomolacaridad,lafeylaesperanzaenconjuncinconlasvirtudesclsicas.Eldesarrollodeunnacionalismorazonado,queretomelosvaloresuniversalesylaidentidadpropia.Laigualdadpoliticadelosciudadanossindisminuirsuindividualidad.
ThomasHobbes5abr15884dic1679
Hobbesargumentabaquetodosloshumanossonpornaturalezaigualenfacultadesfsicasypsicolgicas.Desdeestaigualdadyotrascausasenlanaturalezahumana,todoelmundoest,naturalmentedispuestoapelearentres:demodoque"Contodoelloesmanifiestoqueduranteeltiempoenqueloshombresvivensinunpodercomnquelosatemoriceatodos,sehallanenlacondicinoestadoquesedenominaguerraunaguerratalqueesladetodoscontratodos".Enesteestadocadapersonatienederechonaturalolibertadparahacercualquiercosanecesariaparapreservarlavidadecadauno.Dentrodelestadodenaturalezanohaypropiedadprivadaniinjusticiayaquenohayley,aexcepcindedeterminadospreceptosdescubiertosporlarazn("Derechonatural"):laprimeradelascualesesque"cadahombredebeesforzarseporlapaz,mientrastieneesperanzadelograrla"(Leviatn,CaptuloXIV)yelsegundoesque"silosdemsconsiententambin,ymientrasseconsiderenecesarioparalapazydefensadesmismo,arenunciarestederechoatodaslascosasyasatisfacerseconlamismalibertad,frentealosdemshombres,quelesseaconcedidaalosdemsconrespectoalmismo"(loc.cit.).DeaquHobbesdesarrollalamaneradesalirdelestadodenaturalezahacialasociedad,polticaygobiernoenelContratodemutuo.DeacuerdoaHobbeselestadodenaturalezaexistetodoeltiempoentrelospasesindependientes,sobreelcualnohayleyexceptolasleyesdelanaturaleza
EnelanlisisdelavidasocialypolticaHobbespartirdelaconsideracindequelasociedadestcompuestaporunamultiplicidaddeseresindividualesconducidosporsuspasiones,intentandoexplicarcomoseproducelatransicindeesteindividualismoatomistaalaconstruccindeuncuerposocialartificial,oestado,decarcterabsolutista.TradicionalmentesehaconsideradolaobrapolticadeHobbescomolafundamentacintericadelaabsolutismo.
1.ElestadonaturaldeguerraEnloqueHobbesllamaelestadonatural,esdecir,elestadoenelqueseencontrabaelserhumanoantesdelaorganizacindelavidasocial,lossereshumanossonigualespornaturalezaenfacultadesmentalesycorporales,producindose,tambindeunaformanatural,lacompensacinentrelasdeficienciasylascualidadesconlasquelanaturalezahadotadoacadacual.Cadaserhumanobuscasupropiaconservacin,enprimerlugar,loquedaorigenalacompeticinyaladesconfianzaentrelossereshumanos.Enesteestadonaturalnoexistendistincionesmoralesobjetivas,porloquedichacompeticindalugaraunestadopermanentedeguerradetodoscontratodos,enelquecadacualseguaexclusivamenteporlaobtencindesupropiobeneficioy,noexistiendomoralidadalguna,nohaymslmiteparalaobtencindenuestrosdeseos,quelaoposicinquepodamosencontrarenlosdems.NoexistiendodistincionesmoralesobjetivasHobbesconsidera,pues,quelasaccioneshumanassedesarrollanalmargendetodaconsideracinmoral,comoresultadodelafuerzadelaspasiones,nicoselementosporlosquesepuedenguiar,endichoestado,lossereshumanos.Dadoquenohaylugarparalasdistincionesmoralesnosepuedejuzgardichaspasionescomobuenasomalas.PodraparecerqueHobbes,alhacerdependerdelaspasioneslaaccindelossereshumanosenelestadodenaturaleza,yalaparecercaracterizadotalestadocomouna"guerrapermanentedetodoscontratodos",unestadoenelqueel""elhombreesunloboparaelhombre",sugierequelaspasionessonunelementonegativodelaconductahumana,queelserhumanoesmalopornaturaleza,perolmismoseencargaderechazarestainterpretacin:
Peroningunodenosotrosacusaporelloalanaturalezadelhombre.Losdeseos,yotraspasionesdel
30/9/2015 EvolucindelEstadoyelPoder
http://www.tikitoki.com/timeline/entry/504305/EvolucindelEstadoyelPoder/print/ 7/19
hombre,nosonensmismospecado.Nolosontampocolasaccionesqueprocedendeestaspasiones,hastaqueconocenunaleyquelasprohbe.Loquenopuedensaberhastaquehayaleyes.Nipuedehacerseleyalgunahastaquehayanacordadolapersonaquelohar.(Leviatn,XIII)Enelestadonatural,pues,queesunestadodeguerrapermanente,elindividuodependeparasuseguridaddesupropiafuerzaeingenio,nohabiendomslmiteparasuaccinquelosquestasleimpongan,nipudiendoesperarlacolaboracindeotrosparaconseguirsuspropiosobjetivos.TalconcepcindelestadonaturalesunaconsecuenciadelaconsideracinprevianegativasobrelanaturalezadelserhumanoydesuspasionesesprobablequeHobbeshubierallegadoasuformulacinanalizandolasociedaddesutiempoperoprescindiendodeaquellascaractersticas"sociales"queparecenimponerlmitesanuestrasacciones(lasleyesmoralesysociales).Estemodelocarecedetodavalidezobjetivacomosabemosenlaactualidad,dadonuestroconocimientodelaevolucindelserhumanoperoHobbesestformulandosuhiptesiscasitressiglosantesdeldesarrolloyaceptacindelasteorasevolucionistasydeldesarrollodelasociologa.Nisumodelotienevalidezobjetivanisecorrespondeaunhechohistrico,peroesunahiptesisquelepermitejustificaryfundamentartericamentelaexistenciadeunpoderabsoluto,delestadoabsolutista,sinnecesidadderecurriralorigendivinodelpoder(divinidadenlaque,porlodems,nocrea).
2.LaleynaturalTienealgninterselserhumanoporsalirdeeseestadodenaturaleza?PeromsimportanteanPuedesalirdel?Oessunaturalezatalqueesonoseaposible?Esnecesario,pues,investigarculsealanaturalezadelserhumanoafindepoderdeterminarsielestadodenaturalezaessusceptibledeserabandonadoono.Hobbesdistinguedosaspectosdelanaturalezahumana:laspasiones,queleinclinanhacialaguerraylapazylarazn.
Laspasionesqueinclinanaloshombreshacialapazsoneltemoralamuerteeldeseodeaquellascosasquesonnecesariasparaunavidaconfortableylaesperanzadeobtenerlasporsuindustria.(Leviatn,XIII)Elhechodequehayapasionesqueinclinan,deformanatural,alserhumanohacialapazpermitepensarquehayalgunosaspectosenlanaturalezahumanaqueposibilitanelacuerdoentreloshombresparalaconsecucindedichapazHobbescreequeesaspasionesestnreguladasporleyesdelanaturalezaquepuedenserdescubiertasporlarazn,yproveenalserhumanodeunconjuntodenormasdeegostaprudencia(nomorales,nimetafsicas),quehacenposiblelapropiaconservacinyseguridad.
Unaleydenaturaleza(lexnaturalis)esunpreceptooreglageneralencontradaporlarazn,porlacualseleprohbealhombrehaceraquelloqueseadestructivoparasuvida,oquelearrebatelosmediosdepreservarlamisma,yomitiraquelloconloquecreepuedemejorpreservarla,puesaunquelosquehablandeestetemaconfundenamenudoiusylex,derechoyley,stosdebieran,sinembargo,distinguirse,porqueelderechoconsisteenlalibertaddehaceronohacer,mientrasquelaleydeterminayataaunodelosdos,conloquelaleyyelderechodifierentantocomolaobligacinylalibertad,queenunaylamismamateriasonincompatibles.(Leviatn,XIV)Talesleyes,porlodems,soneternas:"Lasleyesdenaturalezasoninmutablesyeternas,pueslainjusticia,laingratitud,laarrogancia,elorgullo,lainiquidad,elfavoritismodepersonasydemsnopuedennuncahacerselegtimos,porquenopuedeserquelaguerrapreservelavidaylapazladestruya"(Leviatn,XV).EstasleyesdenaturalezaalasqueserefieraHobbessonsimilaresalasdelafsica,yestablecenlasformasenque,dehecho,actanlosegostas,laformaenquesupsicologaleshaceactuar.LalistadeleyesnaturalesvaraenlaobradeHobbes,llegandoaenumerarhastadiecinuevededichasleyesenelLeviatnnoobstante,consideraquelasfundamentalessonlassiguientes:
a)Primeraleydenaturaleza.Labsquedayelseguimientodelapazmientraspuedaobtenerse.
Yesporconsiguienteunprecepto,porreglageneraldelarazn,quetodohombredebieraesforzarseporlapaz,enlamedidaenqueespereobtenerla,yquecuandonopuedaobtenerla,puedaentoncesbuscaryusartodalaayudaylasventajasdelaguerra,decuyareglalaprimeraramacontienelaprimerayfundamentalleydenaturaleza,queesbuscarlapaz,yseguirla,lasegunda,lasumadelderechonatural,queesdefendernosportodoslosmediosquepodamos.(Leviatn,XIV)b)Segundaleydenaturaleza.Lacapacidadderenunciarasuspropiosderechos(loqueabrelaposibilidaddeestableceruncontratoconotrossereshumanos).
Deestaleyfundamentaldenaturaleza,porlaqueseordenaaloshombresqueseesfuerceporlapaz,sederivaestasegundaley:queunhombreestdispuesto,cuandootrostambinloestntantocomol,a
30/9/2015 EvolucindelEstadoyelPoder
http://www.tikitoki.com/timeline/entry/504305/EvolucindelEstadoyelPoder/print/ 8/19
renunciarasuderechoatodacosaenprodelapazydefensapropiaqueconsiderenecesaria,ysecontentecontantalibertadcontraotroshombrescomoconsentiraaotroshombrescontraelmismo.(Leviatn,XV)c)Terceraleydenaturaleza.Cumplimientodelospactosyaceptenlasconsecuenciasquedeellossesiguen(loquesehaceefectivoslounavezconstituidalasociedadcivil).
Deaquellaleydenaturalezaporlaqueestamosobligadosatransferiraotroaquellosderechosquesisonretenidosobstaculizanlapazdelahumanidad,sesigueunatercera,queessta:queloshombrescumplanlospactosquehancelebrado,sinlocual,lospactossonenvano,ynadasinopalabrashuecas.Ysubsistiendoentonceselderechodetodohombreatodacosa,estamostodavaenlacondicindeguerra.(Leviatn,XV)Laraznmuestraqueesfavorableparalaconservacindelossereshumanosqueestasleyessecumplan:esracionalqueelserhumanolasobserve.Esteeselsentidodesuobligacin(enelfuerointerno).Perodehechotalesleyesenestadonaturalnosecumplen,porloquesenecesitaunpodercoercitivoparaobligarsucumplimiento.
JhonLocke29ago163228oct1632
ElEstadotienecomomisinprincipalprotegerlosderechos,ascomolaslibertadesindividualesdelosciudadanos.Tambinsostienequeelgobiernodebeestarconstituidoporunreyyunparlamento.Elparlamentoesdondeseexpresalasoberanapopularydondesehacenlasleyesquedebencumplirtantoelreycomoelpueblo.AnticipndoseaMontesquieu,aquienLockeinfluy,describelaseparacindelpoderlegislativoyelejecutivo.LaautoridaddelEstadosesostieneenlosprincipiosdesoberanapopularylegalidad.Elpodernoesabsolutosinoquehaderespetarlosderechoshumanos.AlEstadoleconfierefuncionesdedecisinencontroversiasentrelosindividuos,enelcontextodelapluralidadylatolerancia,puestoquesedandiversidaddeopinioneseinteresesentreloshombres,frutodelasdistintasvasindividualesdebsquedadelafelicidad,porloqueeldesacuerdoylosconflictossoninevitables.
ElpensamientopolticodeJohnLockesebasaenlospostuladosbsicosdelliberalismoyenfundamentacionesdeorigenfilosficoypolticoquedieronlegitimidadalestado,ademsexpone,lospostuladosbsicosdelliberalismo,defendiendolasoberanapopularyelderechoalarebelin,yendoencontradetodatirana.Elestado,esunestadonatural,dondeprimaelderechouniversalquesecaracterizaporlalibertadeigualdaddetodosloshombres,enausenciadeunaautoridadcomnyseconvertirnenunasociedadpolticaporsupropiavoluntad,enesecasoelPoder,serelderechoadictarlasleyesencaminadasaregularypreservarlapropiedadenlasociedadyendondeelpoderpublicoserelencargadodeasegurarlaimparcialidadylimitacindelpoderdelestadoconstituyendounasociedadorganizadaparalamsefectivapreservacindesusderechosylibertades,medianteunacuerdoopactoestablecidoentreellos.
Montesquieu18ene168910feb1755
EnsuteoradelaseparacindelospoderesdelEstado,Montesquieusostienequeladistribucinjurdicadelasfuncionesejecutiva,legislativayjudicialslopodrlimitarelusoarbitrariodelpoderysalvaguardarlalibertadylosderechosdelosciudadanos,sisecombinaconotroprincipiobasadoensudistribucinsocial.PorestarazndescribeunmodeloinstitucionalenelqueladiversidadpropiadeunasociedadestamentallasociedadinglesaseintegraformalmentealospoderesdelEstado.
Ladoctrinadelaseparacindepoderes,talcomolaexponeMontesquieu,seinspiraenunaconcepcindelaunidadmuyprximaalaqueGaleno(yluegoDescartes)
30/9/2015 EvolucindelEstadoyelPoder
http://www.tikitoki.com/timeline/entry/504305/EvolucindelEstadoyelPoder/print/ 9/19
mantuvieronparapensarlaunidaddelosorganismosvivientes.Launidaddeltodoseentendercomoelresultadodeunequilibriodinmicoentrepartes,miembros,Estados,rganosquelograncontrapesarse.Hay,adems,unapartedirectiva,gobernante,unalmaracional,denaturalezamonrquica,quellegaraaserarbitrariaydespticasilasotraspartesnoestuvieranseparadasdeella.Encualquiercaso,elderecho,esdecir,lasleyes,notendrnporqucubrirntegramente,demodototalitario,atodaslasregionesdeunasociedadpoltica,porquemuchasdeestaspartesactuarnsinnecesidaddepasar,atodacosta,porlasformaslegales.Elclima,laraza,lascostumbres,sinoyalosmandatosdivinosqueactuabanenelAntiguoRgimenporencimadecualquierpoderlegislativohumano,contribuirnacanalizarlavidadelassociedadespolticas.
JeanJacquesRousseau28jun17122jul1778
ParaRousseau,elEstadoeselcuerpopolticoquenacedelprimerconvenioyquefue,enste,aprobadounnimemente.Porconsiguiente,eselEstadoestamareahumanaechadaantesenlanaturalezayquesehayatransformadoahoravoluntariamenteencomunidadpolticaesdecir,enunasociedadestructuradaporleyesquehansidocreadasportodossusmiembrosyalascualesseencuentrantodossometidosparaelbiencomn.EstolodiceRousseauprecisamenteenelcaptuloVIdellibroPrimerodelContratoSocial,definiendoaselEstado:uncuerpomoralycolectivocompuestodetantosmiembroscomovotostienelaasamblea,elcualrecibeporestemismoactosuunidad,suyocomn,suvidaysuvoluntad.ElEstadotambinserllamadoporRousseauensentidopasivo:sociedadcivil,ciudadestado,orepblica,ensentidoactivo:pueblosoberano.LoquesignificaqueslosedistingueelEstadodelpueblosoberanocuandosteestereunidoenasambleaysinestacondicin,dalomismo.
RousseauprodujounodelostrabajosmsimportantesdelapocadelaIlustracinatravsdesuContratoSocial,hizosurgirunanuevapoltica.Estanuevapolticaestbasadaenlavolontgnrale,voluntadgeneral,yenelpueblocomosoberano.ExponequelanicaformadegobiernolegalseraquelladeunEstadorepublicano,dondetodoelpueblolegisleindependientementedelaformadegobierno,yaseaunamonarquaounaaristocracia,nodebeafectarlalegitimidaddelEstado.RousseaudagranimportanciaaltamaodelEstado,debidoaqueunavezlapoblacindelEstadocrece,entonceslavoluntaddecadaindividuoesmenosrepresentadaenlavoluntadgeneral,demodoquemientrasmayorseaelEstado,sugobiernodebesermseficazparaevitarladesobedienciaaesavoluntadgeneral.
EnsusestudiospolticosysocialesRousseaudesarrollunesquemasocial,enelcualelpoderrecaesobreelpueblo,argumentandoqueesposiblevivirysobrevivircomoconjuntosinnecesidaddeunltimolderquefueselaautoridad.Esunapropuestaquesefundamentaenlalibertadnatural,conlacual,Rousseauexplica,hanacidoelhombre.EnElContratoSocial,Rousseauargumentaqueelpoderquerigealasociedadeslavoluntadgeneralquemiraporelbiencomndetodoslosciudadanos.Estepoderslotomavigenciacuandocadaunodelosmiembrosdeunasociedadseunemedianteasociacinbajolacondicin,segnexponeRousseau,dequeCadaunodenosotrosponeencomnsupersonaytodosupoderbajolasupremadireccindelavoluntadgeneralycadamiembroesconsideradocomoparteindivisibledeltodo.Enfin,Rousseauplanteaquelaasociacinasumidaporlosciudadanosdebesercapazdedefenderyproteger,contodalafuerzacomn,lapersonaylosbienesdecadaunodelosasociados,perodemodotalquecadaunodestos,enunincontodos,sloobedezcaasmismo,yquedetanlibrecomoantes.
Supensamientopoltico,basadoenlaideadelanaturalbondaddelhombre,loimpulsacriticarenrepetidasocasionesladesnaturalizacin,lainjusticiaylaopresindelasociedadcontempornea,paraRousseau,elEstadoeselcuerpopolticoquenacedelprimerconvenioyquefue,enste,aprobadounnimemente,quepasadeserhumanapornaturalezaparatransformarsevoluntariamenteencomunidadpolticaesdecir,enunasociedadestructuradaporleyesquehansidocreadasportodossusmiembrosyalascualesseencuentrantodossometidosparaelbiencomn,endondeademselPoderquerigealasociedadeslavoluntadgeneralquemiratambienporelbiencomndetodoslosciudadanos.
30/9/2015 EvolucindelEstadoyelPoder
http://www.tikitoki.com/timeline/entry/504305/EvolucindelEstadoyelPoder/print/ 10/19
Estepoderslotomavigenciacuandocadaunodelosmiembrosdeunasociedadseunemedianteasociacinbajolacondicin,dequeCadaunodenosotrosponeencomnsupersonaytodosupoderbajolasupremadireccindelavoluntadgeneralycadamiembroesconsideradocomoparteindivisibledeltodo.
ImmanuelKant22abr172412feb1804
LadoctrinakantianadelEstadotienesusracesenelpensamientodeRousseau.ParaKant,elactoquedanacimientoalEstado,remiteauncontratooriginarioatravsdelcualtodoslosmiembrosentreganalpueblosulibertadexterna,pararecibirlainmediatamentedespuscomomiembrosdeunentecomn:elpuebloconcebidocomoEstado.Enlateoramoralkantiana,elconceptoclaveeslaautonomadelossereshumanos.Estaautonomaesentendidacomolavoluntadquetienenlossereshumanosparalegislarseasmismos.Peroparaquelalibertaddecadahombrenochoqueconlalibertaddelosdemssehacenecesariounaregulacindestas,mismaquesedaatravsdelderecho.Elderechoapareceentoncescomonormalizacindelaslibertadesexternasdelosindividuos.Porlalibertadesqueseordenaelderechoporlarazn.Yestacoordinacinracionaldelaslibertadesporelderechosedagraciasalsurgimientodeunainstitucinjurdica:elEstado.
ElEstadoenKantnoesunEstadodspotanipaternalista.LaprincipallabordeesteEstadonoescrearlafelicidad,lacualpuedeserentendidademltiplesformas,sinodarlugaralalibertaddetodosycadaunodelosmiembrosdelEstado.ElEstadotieneentoncescomonicofinelderechoyesteasuvezeldecoordinarlaslibertadesdetodossegnunaleyuniversal.ElEstadokantianoesunEstadodederecho,yaquetienecomofuncinasegurarlaobservanciadelderechocomogarantadelosderechossubjetivosdelosindividuos.EsunEstadoquetienecomofinlagarantadelalibertadindividual.ParaKant,entonces,losderechossubjetivossonenpartelarazndelEstado.Queelhombretieneeldebermoraldesalirdelestadodenaturaleza.
Todopueblonecesitadeunsistemadeleyesyestesistemadalugaralderechopblico.Yunpuebloconunestadodederechodalugar,asuvez,alsurgimientodelaciudadyalestadocivil.Laciudadqueesllamadalacosapblicaencierraenstrespoderesloscualescorrespondenalastresproposicionesdeunrazonamientoprctico:Lamayorqueeslaley.Lamenorquecontieneelpreceptodeconductaenconsecuenciaylaconclusinquecontienelasentencia,oloqueesdederechoenlosdiferentescasos.KantsostienequelasalidadelestadodenaturalezasedaatravsdelcontratollamadoenKantcontratooriginario.ParaKant,elcontratosocialesunimperativodelaraznprcticadetalsuertequeelEstadodebeserconstruidodeacuerdoconlaideadelpacto,delcontrato.Lavoluntadgeneralesunavoluntadregidaexclusivamenteporlaraznylosujetosdelcontrato,msquehombresconsideradosensurealidadfenomnicaindividual,sonentesderaznquecontienenenaquelloquevadeacuerdoconsunaturalezaracional.
GeorgWilhelmFriedrichHegel27ago177014nov1831
paraHegelelEstadoeselnicoenteque,pormediodelaformulacindelaleyyelejerciciodelpoder,expresalaplenituddelaracionalidadylalibrevoluntad.Laspersonas,lasfamiliasylacomunidadreligiosaestntotalmentesubordinadasalaleyyelpoderdelEstado.LaaplicacindelasteorasdeHegelhastasusltimasconsecuenciashallevado,enelsiglopasado,alosabusosdelostotalitarismosdelnazismoyelcomunismo,aloscamposdeconcentracin,alaslimpiezastnicas,alaseleccingentica,alaeliminacindelareligindetodaformadevidapblica.
30/9/2015 EvolucindelEstadoyelPoder
http://www.tikitoki.com/timeline/entry/504305/EvolucindelEstadoyelPoder/print/ 11/19
Revolucinfrancesa4ago17891nov1799
LaRevolucinFrancesaesunodelosprocesoshistricosmsimportantesdelosltimossiglos.LoshistoriadoreslehantomadocomohechoquemarcaelpasodelaEdadModernaalaEdadContempornea.Peroesmuchomsqueeso:eslarupturadelasociedadfeudalantelasfuerzasencrecimientodelaburguesa,probablementelatransformacinpolticaysocialmsprofundadesdeladesintegracindelImperioRomano.DadalacomplejidaddelprocesohistricodelaRevolucinFrancesa,muchasvecesesmuydifcildeestudiar.Parafacilitarlohemosrealizadounresumenoguadeloshechoshistricosmsrelevantes.EnestaocasinnoshemoscentradoenlaprimeraetapadelaRevolucin,abarcandolosperodosdelosEstadosGenerales,laAsambleaNacionalylaAsambleaConstituyente.
CausasdelaRevolucinFrancesaDuranteelreinadodeLuisXIV(16431715),Franciasehallababajoeldominiodeunamonarquaabsolutista,elpoderdereyydelanoblezaeralabasedeestergimen,peroenrealidadelestadoseencontrabaenunasituacineconmicabastanteprecaria.LasituacinseagravporelmalgobiernodeLuisXV(bisnietodeLuisXIV),yquetocfondoduranteelreinadodeLuisXVI,gobernantebienintencionado,perodecarcterdbil,porloqueselollamabaelbuenLuis.Elmantenimientodeunestadoabsolutistademandabamuchodinero,yaque:ExistaungrannmerodefuncionariosenelgobiernoycadaunobuscabasupropiobeneficioSetenaquemantenerungranejrcitopermanente.Lacortevivarodeadadelujos.AlgunosministrosdeHaciendatratarondeencontrarunasolucinaestacrisis,perosusmedidasslocomplicaronmslasituacin.
ConsecuenciasdelaRevolucinFrancesaSedestruyelsistemafeudalSediounfuertegolpealamonarquaabsolutaSurgilacreacindeunaRepblicadecorteliberalSedifundiladeclaracindelosDerechosdelhombreylosCiudadanosLaseparacindelaIglesiaydelEstadoen1794fueunantecedenteparasepararlareligindelapolticaenotraspartesdelmundoLaburguesaamplicadavezmssuinfluenciaenEuropaSedifundieronideasdemocrticasLosderechosdelosseoresfeudalesfueronanuladosComenzaronasurgirideasdeindependenciaenlascoloniasiberoamericanasSefomentaronlosmovimientosnacionalistasArtculosrelacionados
ConstitucionesdelaRevolucinFrancesa
KarlMarx5may181814mar1883
ParaMarx,,elEstadobrotabadelasociedadyseoponaaella,peroadiferenciadeeste,lacausadeeseprocesolaencontrenlasrelacioneseconmicasbasadasenlapropiedadprivada,lascualesposibilitaronaungrupodehombreserigirsecomoportadoresdelordensocialypresentarsusinteresesparticularescomolosinteresesdetodalasociedad,creandotodoungranmecanismoparasalvaguardarlos.MarxyEngelshicieronunanlisisdela
30/9/2015 EvolucindelEstadoyelPoder
http://www.tikitoki.com/timeline/entry/504305/EvolucindelEstadoyelPoder/print/ 12/19
sociedadcapitalistaquelestocvivir,encondicionesenlascualeslasociedadsehabapolarizadoendosgrandesbloques:burguesesyproletarios,lascontradiccionesentreelloseranirreconciliablesyportantoelestallidorevolucionariotardeotempranoleajustaralascuentasalrgimencapitalista.Noobstante,enningnmomentoobviaronlosfactoresquepodanamortiguaresteconflictoylainfluenciaque,yadesdeentonces,ejercanenlaclasedesposeda,otrasclasesysectoresqueeranarrastradosasusfilas.ConestateorasedesmientenlasconcepcionesqueafirmabanalEstadocomosujetoneutral,ajenoalosconflictossociales,ylorevelanensuesenciacomoinstrumentodedominacindelaclaseeconmicamentedominante,mostrandosucarcterclasista.EstosanlisisacercadelEstadonopuedenconduciralaconclusinqueconcebanaestesolocomouninstrumentodeclase,ocomopartedelasuperestructuratodolocontrario,tratarondedemostrarcmoestepoderhabasalidodelasociedadyrevelaronconclaridadsuorigen,sucausaprincipal.
FriedrichEngels28nov18205ago1895
ParaEngelselestadonoesmsqueelproductodeladivisindelasociedadenclasessocialesysurgicomolanecesidaddefrenarelantagonismodeclases.Sinembargo,estainstitucinqueseretiradelasociedadyaellaseoponenoes,absolutamente,unpoderdesdefuerapuestaalafuerzaenlasociedad.EllapareceestarsobrelasociedadperoentodaslasocasionesesexclusivamenteelEstadodelaclasegobernanteyentodosloscasoscontinuasiendoesencialmenteunamquinaparafrenaralasclasesexplotadasyoprimidas,oelEstadoesunaorganizacindelaclasedominanteparasuproteccincontralaclasedominada.Esamquina(queEngelstambinlamapoderpblicoopoderdelEstado)consistenosolamenteenelpersonalarmado,sinotambinenmateriales,accesorios,prisioneseinstitucionesderepresindetodosostipos.Finalmente,EngelsargumentaqueelEstado,esainstitucindegobiernoyrepresin,teniendoorigenhistricoenlassociedadesdeclase,novaadurarparasiempre:Lasociedadqueorganicelaproduccinconunabaseenunaasociacinlibreeigualitariadelosproductores,colocartodoelengranajedelEstadodondeestepertenece:enelmuseodeantigedades,alladodelaruecadehilarydelhachadebronce
RevolucinIndustrial1ene18301ene1870
LaRevolucinIndustrialoPrimeraRevolucinIndustrialeselprocesodetransformacineconmica,socialytecnolgicaqueseinicienlasegundamitaddelsigloXVIIIenelReinoUnido,queseextendiunasdcadasdespusagranpartedeEuropaoccidentalyEstadosUnidos,yqueconcluyentre1820y1840.Duranteesteperiodosevivielmayorconjuntodetransformacioneseconmicas,tecnolgicasysocialesdelahistoriadelahumanidaddesdeelNeoltico,1quevioelpasodesdeunaeconomaruralbasadafundamentalmenteenlaagriculturayelcomercioaunaeconomadecarcterurbano,industrializadaymecanizada.2LaRevolucinIndustrialmarcaunpuntodeinflexinenlahistoria,modificandoeinfluenciandotodoslosaspectosdelavidacotidianadeunauotramanera.Laproduccintantoagrcolacomodelanacienteindustriasemultiplicalavezquedisminuaeltiempodeproduccin.Apartirde1800lariquezaylarentapercpitasemultipliccomonolohabahechonuncaenlahistoria,3pueshastaentonceselPIBpercpitasehabamantenidoprcticamenteestancadodurantesiglos.
30/9/2015 EvolucindelEstadoyelPoder
http://www.tikitoki.com/timeline/entry/504305/EvolucindelEstadoyelPoder/print/ 13/19
EtapasdelaRevolucinIndustrialLaRevolucinIndustrialestuvodivididaendosetapas:laprimeradelao1750hasta1840,ylasegundade1880hasta1914.Todosestoscambiostrajeronconsigoconsecuenciastalescomo:
Demogrficas:Traspasodelapoblacindelcampoalaciudad(xodorural)MigracionesinternacionalesCrecimientosostenidodelapoblacinGrandesdiferenciasentrelospueblosIndependenciaeconmicaEconmicas:ProduccinenserieDesarrollodelcapitalismoAparicindelasgrandesempresas(Sistemafabril)IntercambiosdesigualesSociales:NaceelproletariadoNacelaCuestinsocialAmbientales:DeteriorodelambienteydegradacindelpaisajeExplotacinirracionaldelatierra.
LalocomotoradevaporfueunmododetransportesurgidodurantelaRevolucinIndustrial.AmediadosdelsigloXIX,enInglaterraserealizaronunaseriedetransformacionesquehoyconocemoscomoRevolucinIndustrialdentrodelascualeslasmsrelevantesfueron:
Laaplicacindelacienciaytecnologapermitielinventodemquinasquemejorabanlosprocesosproductivos.Ladespersonalizacindelasrelacionesdetrabajo:sepasadesdeeltallerfamiliaralafbrica.Elusodenuevasfuentesenergticas,principalmenteelcarbn.Larevolucineneltransporte:ferrocarrilesybarcodevapor.Elsurgimientodelproletariadourbano.LaindustrializacinqueseoriginenInglaterrayluegoseextendiportodaEuropanosolotuvoungranimpactoeconmico,sinoqueademsgenerenormestransformacionessociales.
MaxWeber.1ene1864
MaxWebersostiene:Estadoesaquellacomunidadhumanaque,dentrodeundeterminadoterritorio(elterritorioeselelementodistintivo),reclama(conxito)paraselmonopoliodelaviolenciafsicalegtima.ParaacabardefiniendoEstadocomorelacindedominacindehombressobrehombres,quesesostienepormediodelaviolencialegtima(esdecir,delaqueesvistacomotal).SegnWeber,paraqueelEstadosubsistanecesitadelaacatacindelaautoridaddelosqueostentenelpoderdelEstadoporpartedelosdominados.Paraesto,elEstadosedebelegitimar,ysegnWeberhaytrestiposdelegitimidad:1basadaenlatradicion2basadaenelcarisma3basadaenlalegalidadMaxWeberfueungranrenovadordelascienciassocialesenvariosaspectos,incluyendolametodologa:adiferenciadelosprecursoresdelasociologa,comprendiqueelmtododeestasdisciplinasnopodaserunameraimitacindelosempleadosporlascienciasfsicasynaturales,dadoqueenlosasuntossocialesintervienenindividuosconconciencia,voluntadeintencionesqueesprecisocomprender.Weberpropusoelmtododelostiposideales,categorassubjetivasquedescribenlaintencionalidaddelosagentessocialesmediantecasosextremos,purosyexentosdeambigedad,aunquetalescasosnosehayandadonuncaenlarealidaddeestemodoestablecilosfundamentosdelmtododetrabajodelasociologamoderna(ydetodaslascienciassociales),abasedeconstruirmodelostericosquecentrabanelanlisisyladiscusinsobreconceptos
30/9/2015 EvolucindelEstadoyelPoder
http://www.tikitoki.com/timeline/entry/504305/EvolucindelEstadoyelPoder/print/ 14/19
rigurosos.
HansKelsen1ene18811ene1973
KelsendefendiunavisinpositivistaquelllamteorapuradelDerecho:unanlisisformalistadelDerechocomounfenmenoautnomodeconsideracionesideolgicasomorales,delcualexcluycualquierideadederechonatural.Analizandolaestructuradelossistemasjurdicosllegalaconclusindequetodanormaemanadeunalegalidadanterior,remitiendosuorigenltimoaunanormahipotticafundamentalquesituenelDerechointernacionaldeahquedefendieralaprimacadelDerechointernacionalsobrelosordenamientosnacionales.SuconcepcindelDerechocomotcnicapararesolverlosconflictossocialesleconvierteenunodelosprincipalestericosdelademocraciadelsigloXX.EntresusobrasdestacanDelaesenciayvalordelademocracia(1920),TeorageneraldelEstado(1925)yTeorapuradelDerecho(1935).
CarlSchmitt11jul18887abr1985
CarlSchmittsostienesobreelEstado,queenlarealidadhistricaloqueencontramossonmezclasycombinacionesdelatipologaquenosvaaproponer.Estoesasporquedecadacomunidadpolticaformanpartetantolalegislacincomolajurisdiccin,elgobiernoylaAdministracinSonestoscuatroelementoslosquevanadarnombrealoscuatrotiposdeEstadopropuestosporSchmitt:Estadolegislativo,Estadojurisdiccional,Estadogubernativo,Estadoadministrativo.EstatipologalepareceaSchmittmuchomsfertil,paraconocerlarealidadestatal,quelastipologaspasadas.ESTADOLEGISLATIVOEslacomunidadpolticaquevelaexpresinsupremadelavoluntadcomnennormasquetienenlapretensindeserDerecho.ElEstadodeDerechoes,paraSchmitt,esteprimerEstado.Adems,debeligrselealparlamentarismo,yaqueeselparlamentoelpoderlegislativoqueelaboralasnormas.ESTADOJURISDICCIONAL.Aclaltimapalabranoesladelaleyimpersonal,sinoladeljuez.Loqueresaltaaquesladecisinenelcasoconcreto.Puededecirse,agrandesrasgos,queestetipodeEstadoresultabastantetilyefectivoparamantenerelstatusquosocial,yaqueelpoderjudicialsueletenerunatendenciaconservadora.Lacostumbreaqu,oelethos,espuesbasarloquejuzgaeljuezcomohechoennombredelDerechoydelajusticia,aunquenohayannormasquemediennecesariamenteesto.ESTADOGUBERNATIVO.Acloesencialeslavoluntadsoberanaypersonal,estoes,elmandoefectivoyautoritariodeljefedeEstado.Elsoberano,yelconceptodesoberanaesgenialmentedesarrolladoensusensayosdeTeologapoltica,espueslaquienreunetodosloselementosypoderesquenosotrosvemosdivididoshoy.Enlreunimosallegisladorsupremo,aljuezsupremo,alcomandanteenjefesupremo.Esunpoderlegsilativo,ejecutivo,judicialymilitarunificadoESTADOADMINISTRATIVO.Acelidealregulativoesquelascosasseadministrenporsmismas.Loimportanteesregirseporobjetivosconcretosyprcticos,esdecir,loesencialeslaactitudqueadoptamedidasprgmaticas
30/9/2015 EvolucindelEstadoyelPoder
http://www.tikitoki.com/timeline/entry/504305/EvolucindelEstadoyelPoder/print/ 15/19
paracuestionesvistascomonetamentepragmticas.AcencontramosalEstadototalitario,supropianaturalezaesserunEstadodetipoadministrativo.EsteEstadoapelaalanecesidadobjetivadesutuacionesprcticasconcretasyreales,estoimplicaelnoapelaranormas,sinoasituacionesfcticas.Loscriteriosaqusernlautilidadylaadaptabilidad
paraSchmitt,elpoderesunamagnitudindependiente,msalldelconsensoquehayalogrado.Peronosolosto,sino,quetambinesindependienterespectodelpoderosomismo.Elpoderesunamagnitudobjetiva,conreglaspropiasrespectodecualquierindividuoencuyasmanosseencuentre.Esdecir,quehastaelmstemibledelospoderosos,sigueestandosujetoaloslmitesdelanaturalezafsicahumana.Enferma,envejece,muere.Elantagonismopolticoeselmsintensoyextremodetodosycualquierotracontraposicinconcretaestantomspolticacuantomsseaproximaalpuntoextremo,eldelagrupamientobasadoenelconceptoamigoenemigo.Estarelacintienelassiguientescaractersticas:
Sentidopolmico.Todoslostrminosyexpresionespolticasposeenunsentidopolmico,tienenpresenteunaconflictividadconcretacuyaconsecuenciaextremaeselagrupamientoenlapolaridadamigoenemigo(quesemanifiestaenlaguerraylarevolucin).Sentidopolticopartidario.Enelusodelapolmicacotidianaenelinteriordelestado,polticoeshoyusadoamenudoenelmismosentidoquepolticopartidario,lainevitablecarenciadeobjetividaddetodaslasdecisionespolticas(reflejodeladistincinamigoenemigoinmanenteatodocomportamientopoltico).Laeventualidadentrminosrealesdelucha.Entodoagrupamientoamigoenemigosiempreestlatentelaposibilidaddelaguerra.Laguerraesunpresupuestosiemprepresentecomoposibilidadrealyquedeterminademodoparticularelpensamientoylaaccindelhombre,provocandoasuncomportamientopoltico.Elgradodeintensidad.Todoenfrentamientopuedeextraersufuerzadelosmsdiversossectoresdelavidahumana,decontraposicionesreligiosas,econmicas,morales,etc.,peroesverdaderamentepolticosieslobastantefuertecomoparareagruparaloshombresentreamigosyenemigos.Elgradodeintensidadeselqueimprimeelcarcterpoltico.
AntonioGramsci22ene189127abr1937
LaconcepcindelestadoqueplanteaGramsciesdetipocapitalista,yaquecontrolalasociedadmediantelafuerzayelconsentimiento,yesteasuvezdebeestardivididoentrela'sociedadpoltica',queeslaarenadelasinstitucionespolticasyelcontrollegalconstitucional,yla'sociedadcivil',quesevecomnmentecomounaesfera'privada'o'noestatal',yqueincluyealaeconomaaunqueestoesunaafirmacinconceptualyaquenlapracticalasdospuedenmezclarse
TalcottParsons13dic19028may1979
LaprincipalaportacinalasociologadeTalcottParsonsfuesutripledefinicindesociedadcomo:SistemaSocialConceptocentralenlasociologaparsonianayaquefuepensadocomolaherramientaanalticamsabstractaconquelasociologapodradefinirtantosuobjetodeestudiocomosusdimensiones.SociedadySistemaSocialsedefineninterrelacionadas.Un
30/9/2015 EvolucindelEstadoyelPoder
http://www.tikitoki.com/timeline/entry/504305/EvolucindelEstadoyelPoder/print/ 16/19
sistemasocialesmsquelasumadesuscomponentes.Atravsdelaideadesistemasocial,lasociologaconfiguraunaunidaddeanlisisabstracta.EstadoNacinEslarepresentacinempricaehistricamsimportantedelobjetoalquelasociologadirigesuconocimiento.EnsuanlisisdelnazismocomoamenazaalacovilizacinoccidentalconcluyequesloenlosEstadoNacinesposibleinstitucionalizarpatronesdeconducta,normaseinstitucionesguiadasporvaloresliberalesydemocrticos.SociedadModernaTericamentelaSociedadModernaesunarepresentacinmsabstractadelasociedadqueelEstadoNacin.Histricamenteesmsconcretaqueelconceptodesistemasocial.
NORBERTOBOBBIO18oct19099ene2004
ParaBobbioelestudiodelEstadopartededosfuentesprincipales:lahistoriadelasinstitucionespolticasylahistoriadelasdoctrinaspoltica,establecelaparejadicotmicadelasociedaddesarrolladaantelainstitucindelEstado.LaSociedadesunaestructuraderelacioneshumanas,lascualesemanandelanaturalezadelhombre.AnteestanaturalezadeSociedadyEstadosecreanvalorescomo:ladistribucin,lajusticia,elpoderyelestadodecoaccinfuncionesqueejerceelEstadosobrelaSociedadendondeseestablecenleyesquerigenyregulanparasalvaguardarlaequidadElEstadoesvistocomounmalnecesario,yaquesedaenlassociedadesdeunaformaintrnseca,deformaquesedesenvuelveenelejerciciodepoder,yaseadederechoodehecho.YdondesusrepresentacionesdeGobiernopuedenserdiscrepantesperosonlegtimasantelasociedad,enestecasoseevidenciaelmonopoliolegitimodelafuerza.
GabrielAlmond12ene191125dic2002
Almondporsuparteentraaanlizarlosmodelosdeestadoenladcadadelos60sy80sidentificadoelMarxismofiguradelestadoparatenerelcontrolyevadirlaluchadeclasesPluralistas:visindeunestadodescentralizado,elestadocomounaasociacinmasentreotraspluralistaselitistas:figuradeestadoquefavorecelosinteresesdeclasesempresarialesdeelite
MichelFoucault15oct192625jun1984
ParaFoucaultelpoderesunarelacinasimtricaqueestconstituidapordosentes:laautoridadylaobediencia,ynoseraunobjetopreexistenteenunsoberanousadoparadominarasussbditos,ademsesunasituacinestratgicaquesedaenunadeterminadasociedadelpoderincita,suscitayproduce.Enlaformacindelpodersedandoselementos,losculessoncooriginaleseinterdependientes,estamoshablandodelosdominadosylosdominantes,quemsqueposeerelpoderloejercen,yaquestenosepuedeadquirir,compartirniperder,debidoaquenoesunelementofsico.Estos
30/9/2015 EvolucindelEstadoyelPoder
http://www.tikitoki.com/timeline/entry/504305/EvolucindelEstadoyelPoder/print/ 17/19
factoressehandadoalolargodelahistoriayestnpresentenenlaactualidad,dominadosydominantessemanifiestanencadambitoenquevivimos,yaseaenlafamilia,trabajoyhastaenlaamistadsonlabasedetodarelacinydetodaaccin,ynospermitenguiarlaposibilidaddeconductayponerenordensusefectosposibles.Apesardequedominadosydominantessonlarazdetodovnculo,tantolosprimeroscomolossegundospuedenejecutaralgntipoderesistenciaalpoder,yaseaparanoserconducidosoparanoliderar,resistenciaqueestpresenteentodoslosactosdelpoderyquenolodaa,sinoqueconstituyeunapartemsdeste,aligualcomolohacelalibertad,subordinacineinsurgencia.
NIKLASLUHMAN8dic19276nov1998
ParaNiklasLhumannexisteunateoradelosmediosdecomunicacinquesederivadeunaperspectivadelpodercomomediodecomunicacin:personasproducencomplejidadatravsdelaaccinydelosmediosdecomunicacinsimblicamentegeneralizados,ylaproducenohacenatravsdelaaccinentantolaconductaselectivaqueseatribuyeaunsistema.Describelasociedadmodernacomounsistema.Constituido,notantoporindividuossinoporcomunicacin,sediferenciaensubsistemasfuncionalescerradosatravsdecdigosespecializados:lossistemaspoltico,econmico,religioso,artsticoojurdico.Elpodersedistinguedeotrosmediosdecomunicacinporquesucdigosuponelaexistenciadedospersonasenambosladosdelarelacindecomunicacinquereducelacomplejidadatravsdelaaccinlavoluntadlibreesunaatribucinquehacesocialmenteposiblelacomprensindelaexperienciadelaaccin:Elcdigodepoderdebeoriginarunarelacinentrelasrelaciones,yesasuvezelsistemadecomunicacinpropiodelsistemapoltico.
PIERREBOURDIEU1ago193023ene2002
ParaBourdieuelestadoeselresultadodeunprocesodeconcentracindediferentestiposdecapital:elcapitaldelafuerzafsicaodeinstrumentosdecoercin,elcapitaleconmico,elcapitalculturaloinformacional,yelcapitalsimblico,consideraqueunodelospoderesmsimportantesdelestadoesimponeryreproducircategorasatodo,incluyendoelpropioestadodisponiendodemediosparaimponereinculcarprincipiosduraderosdedivisinconformeasusestructuras,eslasedeporantonomasiadelaconcentracinydelejerciciodelpodersimblico.EstaafirmacinliteraldeBourdieudalugaraentenderlamagnitudyalcancedelpoderdelestadoentrminosdelaeficaciasimblicaquedelsederiva.
NicosPoulantzas21sep19363oct1979
LateoradelEstadodePoulantzasfuegeneradacomounacrticaalas
30/9/2015 EvolucindelEstadoyelPoder
http://www.tikitoki.com/timeline/entry/504305/EvolucindelEstadoyelPoder/print/ 18/19
concepcionesmssimplistasdelmarxismo.LosmarxistasinstrumentalistassostienenqueelEstadoessimplementeuninstrumentoenmanosdeunaclasesocialdeterminada.Poulantzasnocompartaestaopinin,porqueconsideraqueloscapitalistas,comoclase,estndemasiadocentradosensuprovechopersonalinmediatocomoparaejercerelpoderestatalenbeneficiocomn.Estaconsideracingeneraunproblemaconceptual:cmoeselcasoqueunsistemainherentementedivisorio,talcomoeselcapitalismo,puedecoexistirconygenerarlaestabilidadsocialnecesariaparareproducirse.PoulantzasargumentqueelEstado,aunqueesunorganismorelativamenteautnomodelaclasecapitalista,consiguesinembargoasegurarelfuncionamientodelasociedadcapitalistayporlotantobeneficiaalaclasecapitalistaenunaformamscompleja:ReprimirnoeslanicafuncindelEstado.Enlugardeestoelestadodebetambinobtenerconsentimiento.Estoselogra,porunladoconcretandounsistemadealianzasyporelotropromoviendounaciertaideologa.Elloesnecesarioparalaexistenciaalargoplazodelcapitalismo(ocualquiergobiernodeclases)puessilaclasedominantesimplementereprimelosmovimientosdelosoprimidosyevitahacerconcesionesdecualquiertipo,lasituacinpodradesembocarenunarevolucin.
ElEstadosepresentacomorepresentedelintersgeneral.ElEstadocapitalistaocultasucarcterdeclase.ElEstadorepresentalaunidaddeunaislamiento(queesengranpartesupropioefecto).DoblefuncindelEstado:a)aislarb)representarlaunidad.LaautonomaespecficadelEstadocapitalistaydelasrelacionesdeproduccindelmododeproduccincapitalista:elantagonismo,laseparacinolaindependenciadelEstadoydelaSociedadcivildesignanlaautonomaespecficadelestadocapitalistaydelasrelacionesdeproduccinenelmododeproduccincapitalista(dentrodelcampodeluchadeclases)enunaautonomadelaluchaeconmicaydelaluchapolticadeclases.Estoseexpresaporelefectodeaislamientosobrelasrelacionessocialeseconmicas,revistiendoelEstadorespectodeellasunaautonomaespecficaporcuantosepresentacomounrepresentantedelaunidaddelpueblonacin,cuerpopolticofundadosobreelaislamientodelasrelacionessocialeseconmicas
SegundaGuerraMundial1sep19398may1945
SegundaGuerraMundial.FueelconflictoarmadomsgrandeysangrientodelahistoriauniversalenelqueseenfrentaronlospasesqueconformabanlasPotenciasAliadasylasPotenciasdelEje,entre1939y1945.Trasseisaosdeduralucha,el14deagostode1945,sedeclaraelfinaldelaguerraconlavictoriadelosAliadosocurridatraslacadadelosregmenesdeAdolfHitlerenAlemaniayHidekiTojoenelImperiodelJapn.Cifrasconservadorasestablecenquelaguerracauslamuertedealrededorde60millonesdepersonas[1],siendolaUninSovitica,ChinayAlemania,lasnacionesquemsvctimastuvieron.Luegodefinalizadalaguerraelmundoqueddividoendosbloques,elbloquecapitalista,lideradoporlosEstadosUnidosyconinfluenciasobreEuropaOccidentalyotrosdominios,yelbloquecomunista,lideradoporlaURSSyconinfluenciasobreEuropadelEste.
BobJessop3mar1946
30/9/2015 EvolucindelEstadoyelPoder
http://www.tikitoki.com/timeline/entry/504305/EvolucindelEstadoyelPoder/print/ 19/19
JessoptomatrestendenciasinterpretativassobreelEstadoenlasegundamitaddelsigloXX1IntelectualesMarxistas2Feministas3CorrientesInstitucionaleslaprimerasecentraeneltransitoelafuncindelestadoalaforma.Acumulacindecapitalydominiodeclasesdondeelestadosatisfaceintereses.Elsegundodecarcterfeminista,centradomasenenfocarelestadocomounadominacinpatrialcalydedesigualdadesdegenero.Laterceraabogaporlafiguradeestadomasdelimaginariodelosdiscursospolticosdelaepocaynocomoconceptofsico
LaGuerraFra16abr194715jul1967
LaGuerraFrafueunenfrentamientopoltico,econmico,social,militar,informativoeinclusodeportivoiniciadoalfinalizarlaSegundaGuerraMundial,cuyoorigensesuelesituaren1947,durantelastensionesdelaposguerra,yseprolonghastaladisolucindelaUninSovitica(iniciodelaPerestroikaen1985,cadadelmurodeBerlnen1989ygolpedeEstadoenlaURSSde1991),entrelosbloquesoccidentalcapitalistalideradoporEstadosUnidos,yelorientalcomunistalideradoporlaUninSovitica.Lasrazonesdeesteenfrentamientofueronesencialmenteideolgicasypolticas.Sibienestosenfrentamientosnollegaronadesencadenarunaguerramundial,laentidadylagravedaddelosconflictoseconmicos,polticoseideolgicos,quesecomprometieron,marcaronsignificativamentegranpartedelahistoriadelasegundamitaddelsigloXX.Lasdossuperpotenciasciertamentedeseabanimplantarsumodelodegobiernoentodoelplaneta.Ningunodelosdosbloquestomnuncaaccionesdirectascontraelotro,raznporlaquesedenominalconflictoguerrafra.
ESTADOCOLOMBIANO16sep2015
SegnlaconstitucinenColombiaexisteunEstadosocialdederecho,organizadoenformadeRepblicaunitaria,descentralizada,conautonomadesusentidadesterritoriales,democrtica,participativaypluralista,fundadaenelrespetodeladignidadhumana,eneltrabajoylasolidaridaddelaspersonasquelaintegranyenlaprevalenciadelintersgeneral.ElPoderdelEstadocolombianoestorganizadoendospartes:lasramasdelpoderpblicoylosorganismosdelEstado.