Upload
others
View
0
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
Evolutie in de zorg voor diabetespatiënten: van
specialist naar multidisciplinaire
teamwerking Chantal Mathieu, MD PhD
Endocrinologie
UZ Leuven, KU Leuven
België
Hoe kwaliteit van zorgen voor mensen met een chronische
ziekte optimaliseren:het multidisciplinair team
Chantal Mathieu, MD PhD
Endocrinologie
UZ Leuven, KU Leuven
België
Diabetes
Type 1 diabetes
Type 2 diabetes
Diabetes na pancreas operatie
Diabetes door cortisone
Erfelijke vormen
Zwangerschapsdiabetes
Doel van diabetes behandeling
Kwantiteit van leven
en
Kwaliteit van leven
Diabetic complications
HbA1c and Relative Risk of Progressionof Complications in Type 1 Diabetes
Diabetes Control and Complications Trial (DCCT)
02468
101214161820
6 7 8 9 10 11 12
Re
lati
ve R
isk
Retinopathy
Nephropathy
Neuropathy
Microalbuminuria
Adapted with permission from Skyler JS. Endocrinol Metab Clin North Am. 1996;25:243-254.
HbA1c (%)
UKPDS 35: Higher HbA1c is associated with higher micro- and macrovascular complications in T2D
• Each 1% rise in mean HbA1c was associated with
– 21% risk increase for any diabetes endpoint (p<0.0001)
– 21% risk increase for diabetes-related mortality (p<0.0001)
– 14% risk increase for myocardial infarction (MI) (p<0.0001)
– 37% risk increase for microvascular complications (p<0.0001)
Stratton IM, et al. BMJ 2000;321:405–12
Any diabetes endpoint
Diabetes-related morbidity
Myocardial infarction
<6% 67% 78% 89% 910% ≥10%
140
120
100
80
60
40
20
0
Mean HbA1c concentration (%)
Ad
just
ed e
ven
t ra
te /
1,0
00
per
son
yea
rs
Microvascularcomplications
Verschillende aandoeningen die verschillende aanpak vragen
Type 1 diabetes Type 2 diabetes
Verschillende aandoeningen die verschillende aanpak vragen
Type 1 diabetes Type 2 diabetes
+ Cardiovasculaire risicofactoren
Verschillende aandoeningen die verschillende aanpak vragen
Type 1 diabetes Type 2 diabetes
Beiden vragen:gestructureerde educatieopvolging van risicofactoren en verwikkelingen
11
Informed,
Activated
Patient
Productive
Interactions
Prepared,
Proactive
Practice Team
Delivery
System
Design
Decision
Support
Clinical
Information
Systems
Self-
Management
Support
Health System
Resources and
Policies
Community
Health Care Organization
Chronic Care Model
Improved Outcomes
Wagner EH et al Managed Care Quarterly. 1999; 7(3):56-66; Bodenheimer T et al. T JAMA 2002 Oct 16; 288(15):1909-14. Wagner EH et al. Health Aff (Millwood). 2001 Nov-Dec; 20(6):64-78.
Diabetes: steeds eerste v/d klas
Ambulante Diabeteszorg – België (2015)
Type 1
Type 2
Insuline
Incretinemimetica
Orale Anti Diabetica
Levensstijl
> 3
2
1
Insuline Diabetes Conventie
Zorgtraject / Conventie
Diabetes Conventie
Diabetespas (1)
Diabetespas / Zorgtraject
Zorgtraject Diabetes (2)
Zorgtraject Diabetes (2)
2, 3 of 4
insulinepomp
(1) Geen echt systeem(2) Eventueel “educatie & zelfzorg”
Type 1 diabetes (en type 2 diabetes patiëntenmet intensieve insulinetherapie)
• Forfaitaire financiering, per intensiteit van therapie van de patiënt
• 1 pakket, met koppeling tussen educatie en zelfcontrole
• Kwaliteitscontrole
• Koppeling van terugbetaling insulines
Diabetesconventie
Type 1 diabetes (en type 2 diabetes patiëntenmet intensieve insulinetherapie)
• multidisciplinair team: minstens bestaande uit - endocrinoloog- diabetesverpleegkundige-educator- diëtist-educator- beroep kunnen doen op soc. VPK, podoloog, psycholoog
• educatie geven: - breder dan alleen maar technische aspecten van zelfcontrole
• zelfcontrolemateriaal verschaffen: - glucosemeter- meetstrips- vingerpriktoestel- lancetjes
• telefonische wachtdienst
Diabetesconventie: Plichten
Doel
De patiënt zelf aan het stuur:
Een gemiddelde patiënt staat 99,94% van de tijd alleen in voor zijn behandeling
Multidisciplinair team
Patiënt
Huisarts
Endocrinoloog
Zorgcoördinator
Educator
Educator
Educator
Educator
Educator
Educator
Educator
Educator is typisch diabetesverpleegkundige, maar soms ook diëtiste, podoloog, …
1986
Diabeteseducatie van nieuwe patiënten
Educatie rond voeding, hypoglycemie, sport….
Educatie rond materiaal en meten
Diabeteseducatoren UZ Leuven
0
2
4
6
8
10
12
14
16
18
1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
verpl diëtiste
Diabeteseducatoren UZ Leuven
~4000 patiënten, waarvan 1400 type 1, waarvan 400 insulinpompen, waarvan 90 sensoren
1986
Diabeteseducatie van nieuwe patiënten
Educatie rond voeding, hypoglycemie, sport….
Educatie rond materiaal en meten
2015
1986 2015
Diabeteseducatie van nieuwe patiënten
Telefonisch en email advies
Educatievoetraadpleging
Educatie rond voeding, hypoglycemie, sport….
Educatie rond materiaal en meten
1986 2015
Diabeteseducatie van nieuwe patiënten
Telefonisch en email advies
Raadpleging van type 1 patiënten
Raadpleging, opvolgingvan pompen en
sensoren
Educatievoetraadpleging
Opsporen/opvolgenzwangerschapsdiabetes
Educatie rond voeding, hypoglycemie, sport….
Educatie rond materiaal en meten
1986 2015
Diabeteseducatie van nieuwe patiënten
Telefonisch en email advies
Raadpleging van type 1 patiënten
Raadpleging, opvolgingvan pompen en
sensoren
Uitwerken protocols
Educatievoetraadpleging
Specifieke educatie en opvolging
dialysepatiënten
Opsporendiabetespatiënten in UZ
Leuven
Opsporen/opvolgenzwangerschapsdiabetes
Educatie rond voeding, hypoglycemie, sport….
Educatie rond materiaalen meten
1986 2015
Telefonisch en email advies
Raadpleging, opvolgingvan pompen en
sensoren
Specifieke educatie en opvolging
dialysepatiënten
Opsporen/opvolgenzwangerschapsdiabetes
1986 2015
Diabeteseducatie van nieuwe patiënten
Telefonisch en email advies
Raadpleging van type 1 patiënten
Raadpleging, opvolgingvan pompen en
sensoren
Uitwerken protocols
Educatievoetraadpleging
Specifieke educatie en opvolging
dialysepatiënten
Opsporendiabetespatiënten in UZ
Leuven
Opsporen/opvolgenzwangerschapsdiabetes
Coachen eerstelijnseducatoren
Adviseren huisartsen
Educatie rond voeding, hypoglycemie, sport….
Educatie rond materiaalen meten
1986 2015
Diabeteseducatie van nieuwe patiënten
Telefonisch en email advies
Raadpleging van type 1 patiënten
Raadpleging, opvolgingvan pompen en
sensoren
Uitwerken protocols
Educatievoetraadpleging
Specifieke educatie en opvolging
dialysepatiënten
Opsporendiabetespatiënten in UZ
Leuven
Opsporen/opvolgenzwangerschapsdiabetes
Coachen eerstelijnseducatoren
Adviseren huisartsen
Project Woonzorgcentra
Educatie rond voeding, hypoglycemie, sport….
Educatie rond materiaalen meten
Carine Corthautdiabeteseducator
Projectcoördinator
Diabetesmanagement in wzc
carine.corthaut@uzleuven,be
Impact: HbA1c in UZ Leuven conventie
Dienst Endocrinologie UZ Leuven
5
5,5
6
6,5
7
7,5
8
8,5
9
9,5
10
10,5
11
Type 1
Type 2
Secundair
1998 Aantal HbA1c (%)
Alles 2021 8,4
Type 1 854 (42,3%) 9,3
Type2 1047 (51,8%) 7,8
Secundair 81 (4,0%) 7,7
2013 Aantal HbA1c (%)
Alles 3963 7,4
Type 1 1311 (33,1%) 7,7
Type2 2241 (56,5%) 7,2
Secundair 302 (7,6%) 6,8
Dienst Endocrinologie UZ Leuven
Impact: Verwikkelingen in UZ Leuven conventie
0,00%
10,00%
20,00%
30,00%
40,00%
50,00%
1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014
Nefropathie (%) per leeftijd voor Type 1
20s
30s
40s
50s
1998 Aantal
20s 23 (14,1%)
30s 58 (27,6%)
40s 91 (51,4%)
50s 80 (62,0%)
2013 Aantal
20s 9 (4,29%)
30s 54 (22,2%)
40s 101 (37,8%)
50s 139 (53,5%)
Organisation & Quality of Diabetes Care in Belgium
Antwerpen University
Catholic university Leuven
Ghent University
Catholic university Louvain
Coordination: Vlaamse Diabetes Vereniging-KCE
Centre Fédéral d’Expertisedes Soins de Santé
Federaal Kenniscentrumvoor de Gezondheidszorg
www.zorgtraject .be
Coördinator huisarts
Coördinator specialist
LIFESTYLE
Risicopat Nieuwe DM OAD 1 inj of mim 2 inj Multip inj Type 1 DM
Educatie
Zelfmonitoringmateriaal
Chronic Care model in type 2 diabetes: Concept
Locale multidisciplinaire netwerken (LMN)
• voor ondersteuning van zorgtrajecten
• (voor ontwikkeling van nieuwe initiatieven)
• 60 herkend
• ± 150.000 inwoners / LMN (17.500 – 438.900)
• budget ± 5.5 milj €
• Mentaliteitsshift nodig in alle gelederen- Vertrouwen moet groeien
• Eerder laattijdig stadium ziekte (1 of 2 injecties insuline; GLP1a; intentie tot opstart)
• Educatie PER prestatie: - elke erkende educator- betaald per prestatie (1ste j 2.5-5u, vanaf 2de j tot 3u)
• Logge administratie (gevoel van door complexe regels)
• Kwaliteitsevaluatie: chaotisch en beperkt
Zorgtrajecten type 2 diabetes: Op weg naar multidisciplinair samenwerken
• Multidisciplinair samenwerken:
huisarts coördinator- specialist coach-
introductie nieuwe beroepen
• Uitbreiding tussenkomst educatie naar
eerste lijn (verpleegkundig, diëtist,
podoloog)
• Introductie forfait
• Poging administratie (medicatie-
attesten)
• Kwaliteitsevaluatie
Leidt het zorgtraject tot verbetering van de kwaliteit van de zorg?
ACHIL
Noden op basis van wat we geleerdhebben
• Chronic disease management introduceren in opleidingen- Lerenmultidisciplinair werken
• Forfaitair werken voor chronische aandoening
• Educatie essentieel
• Quality driven
• Nood aan nieuwe profielen:• Zorgcoördinatoren• Praktijkmanagers• Physician assistants• ….
Diverse opleidingen kunnen deze profielen invullen
Willen we chronic disease management in type 2 diabetes in eerste lijn laten werken:
Chronische ziekten vragen multidisciplinaire teams
hu
isarts
De mens met chronische ziekte
Nieuwe beroepen: Vereisten
• Complementaire teams• Taakafspraken: wie doet wat?
• Priviledging: wie mag wat doen?
• Sterke profielen• Goede opleidingen
• Durven diversifiëren in profielen
• Betalingsmodaliteiten: forfaitair (niet per prestatie)
Open minded! Vergeet territoriale reflexen