Upload
others
View
0
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
Ex situ Γηαηήξεζε Απηνθπώλ
Δηδώλ ηεο Διιεληθήο Υισξίδαο ζην
Βαιθαληθό Βνηαληθό Κήπν Κξνπζζίσλ ηνπ
Δζληθνύ Ιδξύκαηνο Αγξνηηθήο Έξεπλαο
Fritilaria pontica
Μαινύπα Δ.1 , Κξίγθαο Ν. 2, Καξύδαο Α. 1, Παπαλαζηάζε Κ. 1
1Δξγαζηήξην Πξνζηαζίαο θαη Αμηνπνίεζεο Απηνθπώλ θαη Αλζνθνκηθώλ Δηδώλ,
Κέληξν Γεωξγηθήο Έξεπλαο Βόξεηαο Διιάδαο, Δζληθό Ίδξπκα Αγξνηηθήο
Έξεπλαο, 57001, Σ.Θ. 60125, Θέξκε, Θεζζαινλίθε, Δ-mail: [email protected]
2Δξγαζηήξην πζηεκαηηθήο Βνηαληθήο θαη Φπηνγεωγξαθίαο, Σκήκα Βηνινγίαο,
Αξηζηνηέιεην Παλεπηζηήκην Θεζζαινλίθεο, 54124, Greece, Δ-mail:
Ζ πινπζηόηεξε ριωξίδα ζηελ Δπξώπε
ζε ζρέζε κε ηελ επηθάλεηα ηεο ρώξαο,
> 6.000 απηόρζνλα είδε θαη ππνείδε
(taxa) ζε 132.000 km2
Τςειόο ελδεκηζκόο (c. 13,2 %):
1 ζηα 5 θπηηθά είδε είλαη ελδεκηθό ζηελ
Διιάδα
Η θαηαγξαθή ηεο Διιεληθήο
Υισξίδαο είλαη έλα δπλακηθό
πξόγξακκα.
Φπηηθά είδε, λέα γηα ηνπο
Δπηζηήκνλεο, αλαθαιύπηνληαη
ζπλερώο.
739 θαηαρσξεκέλα θπηηθά taxa ζηελ IUCN
c. 40% ησλ θπηώλ:
άγλσζηε θαηάζηαζε ζηελ θύζε
Ο Υισξηδηθόο Πινύηνο ηεο Διιάδαο
Πνιππνίθηιε γεσινγηθή ηζηνξία
Διιάδα
P
e
Ki
k
WA
e
EA
e
NA
e
K
K
St
E
S
PiIo
I
N
Pi
N
C
N
E
E
C
13 θπηνγεσγξαθηθέο πεξηνρέο,
γεηηλίαζε κε ζεκαληηθέο
βηνγεσγξαθηθέο πεξηνρέο
Πνηθηιόηεηα θιηκαηηθώλ ζπλζεθώλ
400 πγξνβηόηνπνη
270 πεξηνρέο Natura 2000
Πνηθίια ελδηαηηήκαηα θαη βηόηνπνη
Ο Υισξηδηθόο Πινύηνο
ηεο Διιάδαο
Δξγαζηήξην Πξνζηαζίαο θαη Αμηνπνίεζεο Απηνθπώλ
θαη Αλζνθνκηθώλ Δηδώλ- ΒΒΚΚ
1: Μόλνλ απηόρζνλα θπηά
2: Κπξίσο ζεκαληηθά απηόρζνλα θπηά:
ελδεκηθά, ζπάληα, απεηινύκελα, ηξσηά,
πξνζηαηεπόκελα, θπηά κε πηζαλό
αλζνθνκηθό ή θαξκαθεπηηθό ελδηαθέξνλ
3: Πιήξσο ηεθκεξησκέλεο ζπιινγέο
4: Πνιιαπιαζηαζκόο θαηά πξνηεξαηόηεηα ησλ
ζεκαληηθώλ εηδώλ
5: πλδπαζκέλε in situ θαη ex situ δηαηήξεζε
6: Δπαηζζεηνπνίεζε γηα ηελ πνηθηιόηεηα απηνθπώλ θπηηθώλ
εηδώλ
Μηα ζηξαηεγηθή κε 6 πνιηηηθέο
Fritilaria pontica
Μεζνδνινγία
Απνζηνιέο πιινγήο
Βαζηθέο πιεξνθνξίεο εληνπηζκνύ θπηώλ:
κνξθνινγηθή πεξηγξαθή ησλ δηαθνξεηηθώλ εηδώλ,
πεξηνρή εμάπισζήο ηνπο,
είδνο βηόηνπνπ όπνπ θύνληαη, πςνκεηξηθό εύξνο θαη
ππνζηξώκαηα ζηα νπνία απαληνύλ,
πεξίνδν αλζνθνξίαο θαη θαξπνθνξίαο ηνπο
πιιέγνληαη:
θηλδπλεύνληα,
ηξσηά,
ζπάληα,
ηνπηθά ειιεληθά θαη
βαιθαληθά ελδεκηθά
Πξνζηαηεύνληαη από ηελ εζληθή ή/θαη
δηεζλή λνκνζεζία
Πεξηιακβάλνληαη ζε θαηαιόγνπο
πξνζηαηεπόκελσλ εηδώλ: είδε ηνπ
δηθηύνπ ΦΤΗ 2000
Βνηαληθέο Απνζηνιέο
πιιέγνληαη:
Εωληαλό θπηηθό πιηθό γηα πνιιαπιαζηαζκό,
Γείγκαηα γηα εξκπάξην,
Γείγκαηα ρώκαηνο,
Φωηνγξαθηθό πιηθό,
Γεωγξαθηθέο ζπληεηαγκέλεο ηωλ ηόπωλ ζπιινγήο,
Δάλ είλαη εθηθηό ζπιιέγνληαη καδί κε ην θπηό 300-500
γξ. λωπήο θπηηθήο κάδαο γηα εξγαζηεξηαθέο
αλαιύζεηο (αξωκαηηθά –θαξκαθεπηηθά είδε).
Θφδ. Σηαθ. Σσλλογής: 1 Όνομα Σσλλέκηη: Μαλούπα Ελένη
Ζμερομ. Σσλλογής: 24/11/2005 Φώρα: Ελλάδα Νομός: Ηρακλείοσ
Γεφγρ. μήκος: 25o 09’ 09’' E Γεφγρ. πλάηος: 35o 14’ 45’' N
Τοποθεζία: περιοτή Φούρνοι, 1 km από Αρτάνες
Υυόμεηρο: 450 m Γεφλογικό σπόζηρφμα: Αζβεζηόλιθος
Ηδιαίηερα ταρ/κά: Πεηρώδες έδαθος με κλίζη
Εώνη Βλάζηηζης: Δσμεζογειακή (Μακκεία-θρσγανική με ένηονη σποβάθμιζη)
Τύπος Βλάζηηζης: Φαζμοθσηική
Δπικραηέζηερα είδη: Origanum dictamnus, Ptilostemon afer
Αριθμός Σσλ. Γειγμ.Θφδικός Σσλλεγ. Γειγμ. από: έφς:
Θφδικός Γείγμαηος Οικογένεια Γένος Δίδος Υποείδος
1/1 Lamiaceae Origanum dictamnus
Φαρακηηριζηικά: Σε καρποθορία
Ηδιαιη. Φαρ/κα Βιοηόποσ: Δμθανής αποζάρθρφζη
Δίδος ζσλλεγόμ. Υλικ.: 2 ολόκληρα υυτά με καλό ριζικό σύστημαΓείγμα Δρμπαρίοσ:√
Φφηογραθία: √
Παραηηρήζεις: Γιάζπαρηος άηομα ζε κάθεηοσς βράτοσς (πληθσζμός: ~ 50 άηομα ζε 300 η.μ.)
Γειηίν πιινγήο
Σαμηλνκηθόο Πξνζδηνξηζκόο
Απόδνζε επηζηεκνληθώλ νλνκάησλ ζύκθσλα
κε ην Γηεζλή Κώδηθα Βνηαληθήο Ολνκαηνινγίαο
Αλάπηπμε Δξκπαξίνπ
Μεηξών Σεθκεξίσζεο Φπηηθνύ Τιηθνύ
Βάζε Γεδνκέλσλ
Μνλαδηθόο θσδηθόο πξόζβαζεο-Accession number
Πιήζνο πιεξνθνξηώλ πνπ ζπιιέρζεθαλ από ην πεδίν
Υξήζε Γεσγξαθηθώλ πζηεκάησλ Πιεξνθνξηώλ γηα
πεξηγξαθή επηηόπησλ νηθνινγηθώλ ζπλζεθώλ γηα ηα
εκαληηθά Δίδε Φπηώλ
Βηβιηνγξαθηθέο αλαθνξέο ζρεηηθά κε ηηο νηθνινγηθέο
απαηηήζεηο, ηελ ρσξνινγία θαη ην θαζεζηώο πξνζηαζίαο
ύλδεζε κε πιεξνθνξίεο πνπ πξνθύπηνπλ θαηά ηε
δηεξεύλεζε ηνπ βηνινγηθνύ θύθινπ
Μεηξών Σεθκεξίσζεο Φπηηθνύ Τιηθνύ
Krigas N., Mouflis G., Grigoriadou K. and Maloupa E. 2010. Conservation of important
plants from the Ιonian Islands at the Balkan Botanic Garden of Kroussia, N Greece:
using GIS to link the in situ collection data with plant propagation and ex situ cultivation.
Biodiversity and Conservation, 19:3583–3603.
Απνζηνιέο πιινγήο
> 90 απνζηνιέο ζε 13 γεσγξαθηθά δηακεξίζκαηα
ηεο Διιάδαο
Δξεπλήζεθαλ > 100 γεσγξαθηθέο πεξηνρέο ζε
ηνπιάρηζηνλ 20 δηαθνξεηηθνύο λνκνύο
Γεκηνπξγία > 5.000 θσδηθώλ πξόζβαζεο
> 500 θσδηθνί από εκαληηθά Δίδε
> 2.000 θσδηθνί πξνζδηνξίζηεθαλ ηαμηλνκηθά ζε
επίπεδν γέλνπο θαη είδνπο
Γεκηνπξγήζεθαλ 1.410 δείγκαηα εξκπαξίνπ
Απνζηνιέο πιινγήο
Απνζηνιέο πιινγήο
Πεξηνρέο ζπιινγήο εκαληηθώλ
Φπηηθώλ Δηδώλ αλά γεσγξαθηθή
πεξηνρή
Αλαπαξαγσγή
ηόρνο
ex situ Γηαηήξεζε
Έξεπλα
Δθπαίδεπζε
Μέζνδνη
Δγγελώο: κε ζπέξκαηα
Αγελώο: κε κνζρεύκαηα, δηαίξεζε ξηδσκάησλ
Ιζηνθαιιηέξγεηα
Δγγελήο Αλαπαξαγσγή
Δηήζηα είδε θαη ζε είδε πνπ δελ εθαξκόδεηαη άιιε κέζνδνο
Όρη γεληθεπκέλε κέζνδνο ιόγσ γελεηηθήο παξαιιαθηηθόηεηαο
Γεκηνπξγία πξσηνθόιισλ πνιιαπιαζηαζκνύ: δηεξεύλεζε
ζπλζεθώλ θπηξσηηθόηεηαο ζπεξκάησλ
Γηαδνρηθά ζηάδηα θύηξωζεο ζπεξκάηωλ
Αγελήο Αλαπαξαγσγή
Δπξεία εθαξκνγή
Γηαηήξεζε γελνηύπνπ
Γεκηνπξγία πξσηνθόιισλ αλαπαξαγσγήο
Γηαίξεζε
Sedum sp.
Μνζρεύκαηα
Melissa officinalis
Ιζηνθαιιηέξγεηα
Δίδε πνπ δελ ξηδνβνινύλ εύθνια
Παξαγσγή κεγάινπ αξηζκνύ θπηώλ
Απόιπηα πγηή θπηά
ε ζύληνκν ρξνληθό δηάζηεκα
Πξνηεξαηόηεηα ζε ζπάληα, θηλδπλεύνληα, απεηινύκελα είδε
Γεκηνπξγία πςειήο πνηόηεηαο (elite) πνιιαπιαζηαζηηθνύ
πιηθνύ
Campanula incurvaCrithmum maritimum
Centaurea citharonea
Αλαπαξαγσγή
> 33.328 θπηά πνιιαπιαζηάζηεθαλ κε ζπέξκαηα
από 1.091 θσδηθνύο πξόζβαζεο
ζε εξγαζηεξηαθέο ζπλζήθεο ειεγρόκελεο θύηξσζεο ζε
ζαιάκνπο ζηαζεξώλ ζπλζεθώλ
> 40.000 θπηά πνιιαπιαζηάζηεθαλ κε αγελή ηξόπν
από 1.106 θσδηθνύο πξόζβαζεο
θσδηθώλ πξόζβαζεο
Αλαπηύρζεθαλ εμεηδηθεπκέλα πξσηόθνιια αλαπαξαγσγήο
γηα 88 θπηηθά είδε
από 185 θσδηθνύο πξόζβαζεο
Ex situ Γηαηήξεζε Φπηώλ
Σξόπνη
Μεηξηθέο Φπηείεο
Σξάπεδα πεξκάησλ
Ιζηνθαιιηέξγεηα
Βνηαληθνί Κήπνη
Μεηξηθέο Φπηείεο
Αλεύξεζε θαηαιιειόηεξσλ ζπλζεθώλ αλάπηπμεο
Γηαηήξεζε ζην έδαθνο Γηαηήξεζε ζε θπηνδνρεία Φπηά κεηέξεο
Γηαηήξεζε νξρηδεώλ Γηαηήξεζε βνιβσδώλ
Σνπιίπεο
Κξπνθήπην
Σξάπεδα πεξκάησλ
πιινγή από ηα κεηξηθά θπηά θαη από ηηο βνηαληθέο απνζηνιέο
Καζαξηζκόο θαη αθπδάησζε
Βξαρπρξόληα δηαηήξεζε ζε ςπθηηθό ζάιακν 4νC
Δμππεξέηεζε αλαγθώλ αλαπαξαγσγήο θαη αληαιιαγήο πιηθνύ
Ιζηνθαιιηέξγεηα
εκαληηθά θπηηθά είδε (ζπάληα, ελδεκηθά, απεηινύκελα θ.ά.)
Δίδε κε ηδηαίηεξν εξεπλεηηθό ελδηαθέξνλ
Γηαηήξεζε ζε αζεπηηθέο ζπλζήθεο, ζε in vitro πεξηβάιινλ
Ex situ Γηαηήξεζε Φπηώλ
Μεηξηθέο Φπηείεο:
2.750 θσδηθνί πξόζβαζεο
30% εκαληηθά Φπηηθά Δίδε
Σξάπεδα πεξκάησλ:
2.750 θσδηθνί πξόζβαζεο ζε θπηνδνρεία θαη ζην έδαθνο
Από απηνύο νη 2.080 θσδηθνί πξόζβαζεο ζηελ Σξάπεδα
Ιζηνθαιιηέξγεηα:
30 θσδηθνί πξόζβαζεο
Σα θπηά αλαπηύζζνληαη ζε εηδηθνύο ζαιάκνπο θαιιηέξγεηαο
Βνηαληθνί Κήπνη
Βαιθαληθόο Βνηαληθόο Κήπνο Κξνπζζίσλ
Ννκόο Κηιθίο
Τςόκεηξν: 600 κέηξα
Έθηαζε: 300 ζηξ. 150 ζηξ. θπζηθό δξπνδάζνο
150 ζηξ. εηδηθνί ρώξνη θύηεπζεο & κνλνπάηηα
10 ρξόληα ιεηηνπξγίαο
N
Δίζνδνο
N
Greece
Ex situ : 15ha
In situ : 16ha
Δίζ
νδ
νο
Βαιθαληθόο Βνηαληθόο Κήπνο Κξνπζζίσλ
Βαιθαληθόο Βνηαληθόο Κήπνο Κξνπζζίσλ
Αρωματικά-φαρμακευτικά
Πολυετή ποώδη
Υδρόφιλα είδη
«Οσμές από θυμάρια»
Thymus thracicus
Teucrium divaricatum
Dianthus corymbosus
Iris pseudacorus
Εκπαιδευτικός ποόκηπος
Υδρόφιλα είδη
Αλπικά φυτά
Geum coccineum
Iberis sempervirens
Nymphaea alba
Geranium macrorrhizum
Βαιθαληθόο Βνηαληθόο Κήπνο Κξνπζζίσλ
Βαιθαληθόο Βνηαληθόο Κήπνο Κξνπζζίσλ
Βνηαληθνί Κήπνη
Κήπνο Πεξηβαιινληηθήο Δπαηζζεηνπνίεζεο
Ννκόο Θεζζαινλίθεο, Θέξκε
Τςόκεηξν: επηθάλεηα ηεο ζάιαζζαο
Έθηαζε: 8 ζηξ. Δηδηθνί ρώξνη θύηεπζεο
Κήπνο Πεξηβαιινληηθήο Δπαηζζεηνπνίεζεο
Κήπνο Πεξηβαιινληηθήο Δπαηζζεηνπνίεζεο
Ex situ Γηαηήξεζε Φπηώλ
Βαιθαληθόο Βνηαληθόο Κήπνο Κξνπζζίσλ:
Πξνζηαηεύνληαη 25.000 θπηηθά άηνκα > 600 θπηηθώλ εηδώλ
Οξγαλσκέλα ζε 46 ζεκαηηθέο ελόηεηεο παξνπζίαζεο
in situ πξνζηαζία 300 απηνθπώλ θπηηθώλ εηδώλ
θαη ππνεηδώλ
Κήπνο Πεξηβαιινληηθήο Δπαηζζεηνπνίεζεο:
Δγθαηάζηαζε 867 θπηηθώλ αηόκσλ από 135 θσδηθνύο
Πξόζβαζεο
Οξγαλσκέλα ζε 7 ζεκαηηθέο ελόηεηεο παξνπζίαζεο
Καιιηέξγεηα-Αλάπηπμε Πξσηνθόιισλ
ηόρνο
Καιιηέξγεηα εηδώλ κε πηζαλή εκπνξηθή αμηνπνίεζε
Μειέηε
πλζεθώλ θαιιηέξγεηαο αξσκαηηθώλ-θαξκαθεπηηθώλ εηδώλ
ζε εξεπλεηηθέο εθαξκνγέο θαη πηινηηθνύο αγξνύο
Πξόγξακκα Αλάπηπμεο Βηνκεραληθήο Έξεπλαο θαη
Σερλνινγίαο:«Αλάπηπμε πηινηηθνύ ζρήκαηνο παξαγσγήο θαη εκπνξηθή
Αμηνπνίεζε ζηελ αξρηηεθηνληθή ηνπίνπ θαη ηε βηνκεραλία
Καιιπληηθώλ ηξηώλ απηνθπώλ αξσκαηηθώλ-θαξκαθεπηηθώλ εηδώλ»
Μειηζζόρνξην (Melissa officinalis), Γίθηακν (Origanum dictamus),
Κξίηακν (Crithmum maritimum)
Βνηαληθνί Κήπνη
Πηινηηθή θαιιηέξγεηα Μειηζζόρνξηνπ (Melissa officinalis)
Καιιηέξγεηα-Αλάπηπμε Πξσηνθόιισλ
Αλάπηπμε εμεηδηθεπκέλσλ πξσηνθόιισλ θαιιηέξγεηαο:
Ρίγαλε-Origanum vulgare subsp. hirtum, Labiatae: 3.600 θπηά
Μειηζζόρνξην-Melissa officinalis, Labiatae: 4.900 θπηά
Φαζθόκειν-Salvia triloba, Labiatae: 2.200 θπηά
Σζάη ηνπ βνπλνύ-Sideritis scardica, Labiatae: 2.200 θπηά
Θπκάξη-Thymus spp., Labiatae: 4.000 θπηά
Κξίηακν-Crithmum maritimum, Apiaceae: 1.441 θπηά
Γίθηακν-Origanum dictamnus, Labiatae: 1.314 θπηά
Ρίγαλε-Origanum vulgare
Φασκόμηλο-Salvia triloba
Σζάη ηνπ βνπλνύ-Sideritis scardica
Θπκάξη-Τhymus spp.
Γεκνζηεύζεηο
Cook C.M., Maloupa E., Kokkini S. & Lanaras T. 2007. Differences between the
inflorescence, leaf and stem essential oils of wild Mentha pulegium plants from
Zakynthos, Greece. Journal of Essential Oil Research 19, 239-243.
Grigoriadou K. and Maloupa E. 2008. Micropropagation and salt tolerance of in
vitro
grown Crithmum maritinum L. Plant Cell Tissue and Organ Culture v. 94: 209-217.
Maloupa E. & Krigas N. 2008. The profile of the Balkan Botanic Garden of
Kroussia, N. Greece: A Garden dedicated to the conservation of the native plants of
Greece and the Balkans. Sibbaldia v. 6: 9-27.
Argyropoulou C., Papadatou M., Grigoriadou K., Maloupa E., Skaltsa H., 2009.
Carvacrol content of cultivated in North Greece Origanum dictamnus L. Food
Chemistry
Krigas N., Mouflis G., Grigoriadou K. and Maloupa E. 2010. Conservation of
important plants from the Ionian Islands at the Balkan Botanic Garden of Kroussia,
N Greece: using GIS to link the in situ collection data with plant propagation and
ex situ cultivation. Biodiversity and Conservation, 19:3583–3603.
Maloupa E, Krigas N, Grigoriadou K, Lazari D and Tsoktouridis G. 2008.
Conservation strategies for native plant species and their sustainable exploitation:
case of the Balkan Botanic Garden of Kroussia, N. Greece. In: Teixeira da Silva J.A.
(Ed), Floriculture Ornamental Plant Biotechnology: Advances and Topical Issues
(1st Edition), Vol. V (4): 37-56. Global Science Books, Isleworth, UK
αο επραξηζηώ πνιύ