00034704197

derleyen:

CEMLNUR SARGUT

!^S ^ mliye

l abdlle-::^fetaren ve ileyhi trcen"

23.

YET

154

"O'ndan baka tanrlar

m edineyim? O okonlarnin

esirgeyici Allah,

eer bana

bir zarar dilerse

(putlarn) efaati

bana hibir

fayda vermez, beni kurtaramazlar."

'E etteh^ min dnih lihetenl

yridni'r-Rhmn bidurrin

tuni ann jefathm

^ey 'en ve l

ynk^n "

"

24.

YETo zaman ben apaklef

155bir"

"te

sapkln

iine

gmlm

olurum."

'Inn iten

dallin

mhn

25.

YET"

162

"phesiz ben, Rabbinize inandm, beni dinleyin."'Int ment hirahhikm fesme 'n

26.

YETgir" denilince.

165

Ona: Cennete

"Keke,

dedi,

kavmim

bilseydi!".

'%le'dhuli'l-cennete kale y leyte

kavmya'lemn.168

27

YET

"Rabbimin beniolanlardan"B/

baladn ve beni ikrama.".

mazhar

kldn.l

m gafera

rabb ve cealen mine 'l-mkramn

"

28.

YETbir

172

Biz ondan sonra, onun mieni helak etmek iin zerlerine

gkten herhangi*T^?

ordu indirmedik ve indirecek de deildik.

m

en^ln al kavmih min ba'dihi min cndinve

mine 's-semi

" m knn mn:^ln

29.

YET(Onlan helak eden) korkun sesten

172

O

baka

bir

ey deildi.

Birdenbire snverdiler.

'n30.

knetill sayhaten vhidetenfe i^

hm hmidn"173ille

YET

Ne yazk'Y

u kullara! Onlara bir peygamber gelmeyegrsn,minraslin ill

de

onunla alay etmeye kaUarlar.

kn31.

hasreten ale'l-'ibdi maje'thim " bihyesteh^^m

YET

182

ki, onlardan nce nice kavimler Mrikler grmyorlar helak ettik. Onlar tekrar dnp de bunlara gelmezler "Elemyerav kem ehlekn kablehm min 'el-kurni

m"

ennehm ilahim

l yercin

32.

YETkarmzda hazr bulunacaklar."

187

Elbette onlarn hepsi (kyamet gnnde)"]/e in klln

lemm cemn

ledeyn

muhdarn

EY insan

33.

Ayetmhimbir delildir. Biz

192

(Bu husustu) l toprak onlar iin

ona

yamurla hayat verdik ve ondan dane kardk.'Veninh habben fe mirh34.ye 'kln

te onlar bundan yerler.

yetn khml-ardu'l-meytet ahyeynh ve ahracn"

YEThurma baheleri, zm balar yarattk birok pnarlar fkrttk.min"

200

Biz, yer}aiznde nice nice

ve oralarda

'Ve

ce'alnjha cenntin

nahlin ve a'nbin ve

feccemfh mine '/- 'uyun

35.

YETki,

211

Ta

onlarn meyvelerinden ve elleriyle bunlardan imal ettiklerinden yesinler. Hla kretmeyecekler mi?"LJye 'kl min semerih ve

m

'amileth eydhim ejeljekrn

"

36.

YETiftleri

217yaratan Allah' tebih ve takdis

Yerin bitirdiklerinden, insanlann kendilerinden ve henz mahiyetini bilmedikleri

eylerden btnve

ederim. ''^Sbhn elle^ haluka'l-e:^me klleh min

m

tnbit'l-ardu

min enfsihim

ve

min

m

lja 'lemn

"

37.

YETiin bir ibret almetidir. Biz

235

Gece de onlar'Ve

ondan gndz syrp

ekeriz de onlar karanlklara gmlrleryetn lehm'l-leyl neslahu minh'n-nehrefe"

i^hm

mu^limn

38.

YETkendisi iin belirlenen yerde akar(dner).

250

Gne,

te bu, aziz ve

alm olan Allah'n takdiridir'Ve'-emsfecri li

mstekarrin leh ^like takdr'l-'a^^'l-'alm"

39.

YETiin

258(yrngeler) tayin(hill)

Ay

de birtakm menziller

ettik.

Nihayet o, eri hurma dab gibi

olur da geri dner.

'Ve'l-kamera kaddemh men^le hatt de ke'l-'urcni'l-kadm"

40.

YETaya yetiebilir, ne de gece

269

Ne gneyzerler'

gndz

geebiHr.

Her

biri bir

yrngede

jL? '-emsyenba leh entdrike 'l-kamera ve

le 'l-leyl

sbiku'n-nehn ve klln fifelekin yesbehn"

41.

YETiin bir yet de: Zrriyederini(dolu gemi)(nesiller,

273soylar)

Onlar

"flki'l-mehn'da"

tamarmzdr

"Ve42.

yettin

lehm enn hameln ^rrijetehm f'l-flki'l-mehn"

Ayetkendilerine o misilden binecekleri eylermislih myerkehn"

278

Ve

yaratmamzdr

'Ve halakn lehm min43.

YETisteyen)

285vardr, ne de onlar kurtarlrlar.lehmve l

Dilersek onlar garkederiz (batma); o vakit onlara ne feryat

(yardm

'Ve44.

in nee'

nunkhm fel sariha

hmjnka^n"293

YETbir

Ancak bizden"ill

rahmet, bir zamana kadar"

yaatmak

iin

baka.

rahmeten minn ve metan ilhn

45.

YETm m

297

Onlara: "nnzdekilerden, arkamzdakilerden korunun.

Rahmete yn olasnz." denildiinde,"T^e

i^ kile lehmut-tek

beyne eydkm ve

halfekm

le'allekm

trhamn"

46.

YETkn anh mu'ndn"

304

Kendilerine rablarmn yederinden herhangi bir yet de gelse

mudaka yz evirirler. "Ve m te'thim min yetin min47.

yti rabbihim ill

YET

309

Onlara: "Allah'n size merzuk (rr^klanm^)

kld eylerden hayra sarfedin."deil de nesiniz?"derler.

denildiinde, kfredenler inananlara: "Biz o kiiye yedirmeyiz, onaAllah dilese yiyeceini verirdi,siz

ak

bir dall iinde

'Ve

i^ kle lehm enfik

Hileline

men enut'imu

minm ra^akakm'llhu halellerine kefer men levyeullh at'amehu in entm ill J dallin mbin"314

48.Siz

YETdoruiseniz

bu

tehdit ne

zaman (Ne ^aman buin

vaad,

doru

iseni-:(j

derler.

'Veyeklne meta h^e'l-va'd

kntm sdikn" 317sesle

49.

YETdeil, bir tek sayhaya (yksek

Baka

barma, haykrma)

bakyorlar, onlar ekiip dururken yakalayverir

"Mjen^urne

ill

say ha ten vhideten te'hu^hm ve

hm yahssmn"

"

EY insan

50.

AyetAilelerine de deillerdir.

320

o zaman bir tavsiyeye muktedir olamazlar.dnecek

"Feljestet'ne tavsjeten ve l il ehlihim yerci'n"

51.

YETediyorlarmine'l-ecdsi il rahhihim jensiln"

321

Sr'a frlmtr, bir de ne baksnlar kabirlerinden Rablerine

doru akn'T'i?

nfha ft's-srife i^hm

52.

YETuyuduumuzyerden kim kaldrd?

337

Eyvah! Bizi

Bu Rahmmnderler.

vaadettii gnderilen ResUer ite

doru

imi,

"klj veylen men be'asen min merkadinv'ade'r-rahmn ve sadeka'l-mrseln"

h^ m

53.

YETdeil, bir tek sayha

337

Baka

olmu

ve onlarn hepsi derhal ihzrencemVun ledeyn muhdarn"

huzurumuza getirivermitir'7 knet ill sayhaten vhidetenfe i^hm

54.

YETzerrece zulmedilmez.

341

Artk bugn hi kimseye cezasn ekeceksiniz.

Ancak yaptklarnzn

"Fe'lyevme l tu-:^em nefsun ^ey'en ve l tct(evne

ill

m kntm

ta'meln"

55.

YET

346

Cennet ehH bugn'T.nne

UGL (meguliyet) iinde

zevk etmektedirler

ashbe 'l-cenneti'lyevmeft uulin fkihn

56.

YETve

347mttekin"

Kendileri ve zevceleri erikeler zerine kurulmulardr.

"Hm57.

e^achm f :^llin

ale'l-eriki

YETbir

347

Orada onlara

meyveve

var,

hem

onlara orada ne iddia (ar^u) ederlerse var.

"l^hm fh fkihetn58.

lehm

m yedden "361

YETbir kelm, bir selm.

Rahim Rabdan

"Selmn kavlen min Kabbi'r-Kahm"

59.

YETsiz

370

Ey gnahkrlar! BugnHaydi bugn bu"I ^e

ayrn

(veya, ey

mcrimleri

nimetli tablodan

ayrln)"

'mt^ 'lyevme eyyhe 'l-mcrimn

60.

YETSize

377

and vermedim mi? "eytana kulluk etmeyin o size apak bir dman." diye. "E km a'hed ileykm y hen deme en l ta'bdu^-^eytne inneh lekm advvn mbn"

Ey Ademoullar!

61.

YETkulluk edin,

378

Ve bana'Ve62.eni

doru

yol

budur

diye.

'bdn hf^ sratm mstakim"

YETcibilliyederi

411

Gerek bu iken Celm hakk iin o, iinizden bir ok batan kard O vakit sizin aklnz yok mu idi?"1^1?

lekad edalle minkiim

cibillen kesra,

efe lem tekn ta'kln"

63.

YETkntm tadn"

418

Vaad olunup durduunuz ite o cehennem,'Trif^h cehennem 'l-let

64.

YETiin

418

(Dnyada) Kfrettiiniz'T.slevhe 'l-yevme

bugn yaslann ona bakahm."

him kntm tekfurun

65.

YET

443

Bugn azlarn mhrleriz de bize elleri syler, ayaklar ahidk eder. Neler kesbettiklerini (ka^nmak, elde etmek)'Eljevme nahtim al efvhihimve

tkellimn eydihim ve te^hed erclhm bi

m kn

jeksibn

"

66.

YET

450

Dileseydik gzlerini zerinden silme kr yapardk da yollaradklrlerdi. Fakat nerden grecekler?

"Velev ne^ letamesn al a'ynihim fe'stebeku's-srta fe ennybsrn"

67.

YET

454

Yine dileseydik onlar olduklar yerde meshediverirdik de, ne ileri gidebilirler ne de geri dnebilirlerdi. "Velev ne lemesahnhm al meknetihm femestetau mudyyen68.

ve lyercin"

YEThilkatte

460

Her kimin mrn uzatyorsak Hl akUar ermiyor mu?

onuefe

tersine eviriyoruz.

"Ve men nu'ammirhu nnekkishf'l-halk

lya'kln"

EY insan

69.

AYET

467

Biz O'na iir retmedik; O'na yaramazda. O, sde bir zikir veparlak bir Kur'n'dr."T/i?

m allemnh'^-p'ra"

ve

mjenbag kh

in hiive ill

f^knn

ve

Kur'nn miihn

70.

Ayetkabiliyeti olaru

474

Hayat

uyandrmak ve

kfirlere

de o sz, hak olmak

iin.

"IJyn^ra men kne hayyen

veyahkka'l-kavl ale'l-kfrin"

71.

YETtakm en'am (yumuakm amilet eydn en'menhayvan)

480onlariin.

Ellerimizin ileyip yaptklarndan bir

yaratmz'Eve

Onlara mlik bulunuyorlar, grmediler mi?

lemyerav enn halkn lehm min"

fehiim leh mlikn

72.

Ayetkendilerine

480zebn etmiizde,

Ve onlar

hem

onlardan

binitleri var,

hem

onlardan yiyorlar

"]/e ^^llelnh lehm feminh

rakhhm

ve

minhye'kln"48i

73.

Ayet

Onlarda daha nice faydah iecekler vardr. kretmezler mi? 'T ^e lehm fi h menfin ve merib efel yekrn"74.

Ayetedindiler,

489mindni'l-lhi liheten

Onlar Allah'tan baka mbudlar'T 'e't-teha-:^'t

gy yardm olunacaklar. leallehmynsarn"

75.I^efs skidir, ince eyleri bilir. Bilir

ama deil mi ki

kblesi dnyadr, onu

l bil seni

Tann'nn

vahiy suyu bu lye isabet

etti

mi

l topraktan bir diri ^uhr

etti

ihtiycn^ bu

u^n yoldanverdik.

gidereme:(sini(.

Bi^ srlarn srrn topraktanonun huturuna gelin.

yaratlan kulumu^^asenin

Hinbitirir

degilseni\'

O klavu^

toprandanyeillikler

Kalb-i arz, hayetullahtan (Ycelik

karsnda

duyulan gnl titremesi)

hsl olan

gdas olan ibdet tohumu ekilirse, o kalbden hikmet menba' kaynar, evk ve ak yemii verir, mkeft (bir hususu keifyolu ile anlama, bilme)vc mhedt (keif

gzya

ile

sulanr ve ruhun

yolu

ile

seyretme) tecell

eder

Ey

talip!

Lzmdrzillet

ki,

dima tvbe ve zrde (alayp(ac^ni bilme)

sulama)

olasn

ve kendini

ve meskenette

mtasn.

Eer Ademinleme)

evld(inat)

isen,

edebi muhafaza edip blis, yani eytan gibi serke(gnl)

olmayasn ve dern- dilden

ahu nle (alaypile

klp, gnl ateinden gz yalar dkesin ve dern hgibi grleyip

gkler

ve bulutlar gibi

alayp beeriyet arzn

(vcut

topra)

330

Mevln Celleddin Rm,(haz.),

Mesnevi, ev.

stanbul: MilliRif,

Eitim Basmevi,

1991,

Veled zbudak, Abdlbk Glpnarl c. 5, beyit. 549- 551-552s.

331

Ken'an185.

erhli Mesnev-i erif, stanbul: Kubbeal Neriyati, 2000,

184

-

332

Mevln Celleddin Rm,(haz.),

Mesnevi, ev.

stanbul: Mlstanbul: MiU

Eitim Basmevi,Eitim Basmevi,

1991,

Veled zbudak, Abdlbk Glpnarl c. 4, beyit. 1656-1657Veled zbudak, Abdlbk Glpnarh c. 4, beyit. 3329-3330c. 6, s.

333

Mevln Celleddin Rm,(haz.),

Mesnevi, ev.

1991,

33'*

emseddin Yeil,

Fy-:t,

stanbul: Yeil Yaynlar, 1984,

245.

EY insan197

sulayasn ve bu suretle muhabbet gnei kalbinin yemileriglleriile

ban

hikmetmarifet

sslesin ve istidad (kabiliyet) tarlasna

dodukta

ve hakikat smblleri zuhura gelip alsn ve gnln blbl(nefeli)

d

handan(nefes

olup cemli yr glzrna"^

(^l bahesi)

kar dem

ekip

alp) tsn..

Topraktan aat

msn

ki? Toprak

bile sevgiliyi

bulunca bir baharjtnden

j\ binlerce iee

kavuktu.

O yaj

aa,^''

sevgiliyle

bulujunca ho bir hava yknden bapan

ayaa ald,

donand.^

Tann

diyor ki:

'Topraa

nice

tohum ektim, insan da topran

bir

to^ndan

ibaretti,

onu ben ykselttim.et de

Yine bir hamlebeylere

kendine

toprakl

sfat edin, alall Ben de seni btn

emiryapaym.

Suyukardan

aaya akar da sonra aadanyukarya akar.dibine gider de

Buday yukardan ajayayerin,

ondan sonrayerden ba

karp

ykselir.

Her meyvenin tohumu yerdenSadr- Cihan, bukendine gelir diye

biter de

ondan sonrayerden bapk, ona ben

verir^^^

nefesi kesilmielini tuttu.

nefes

batlaynca

dirilir,

kn

'Bu bedeni

l,

bu can uyank jik, benimle

dinliyor.

u

halde

o,

benim

canm... banay^ tutuyor.

Ken'an336

Rif,

Mesnevi Hatralar,s.

Kzm

Bykaksoy

(haz.),

stanbul:

nklp

Kitapevi, 1968,

190.

^^^

Mevln Celleddin Rm, Mesnevi, ev. Veled zbudak, Abdlbk Glpnarl (haz.), stanbuk Mill Eitim Basmevi, 1991, c. 2, beyit. 33-34 Mevln Celleddin Rm, Mesnevi, ev. Veled zbudak, Abdlbk Glpnarl(haz.),

stanbul: Mill

Eitim Basmevi,

1991,

c. 3, beyit.

455-459

.

198

Ben onu hu candan

ycelteyim,

bu cana muhta olmasn.

Ona

bir can

batlayaym da ihsanm (ba) onunla grsn!"A.^k, vuslatatopraktan da

anldm

duyunca java yavabile

kmldanmaya

balar.

A.k

aa

deil ya. Toprak

sabah

r^nnn

ivesiyle yeiller

giyinir, yokluktan

ban kaldn^^^iine

Karde, yoklukta varlk nasl olur? Zt, ^ttn"ldendiri

nasl girer,

sr?

karr" hkmn

bil

Yokluk

ibdet edenlerin mididir.

Yokluk,

Tann sanatnn

hazinesidir.

Ondan an

be

an ihsanlar

gelip

durmadadr.

Tanno

esi^ meksi-:^ eyleryaratp

durmadadr.

Esi^

meksit^ eyleryaratan

Zt'tr ki bir asl, bir

dayana olmad

halde fer'i (parlaklk,

k) yaratr,

i^hr eder

(aa kartmaf^'^

Suret (vcut, beden) buysa,o ruh nedir? O, o ruhsa

u suret kim?

Her ikisi deRuh

O 'dur.

Fakat mahsln asl

tanedir.

O saman pferidir.

bedensifi bir

iyapama-:^

Kalbn

da ruhsuz^ sour, donar.

Kalbn meydandadrd^elmitir.^'^'^

da cann

gi(li

Alemin

sebepleri

de

u

ikisinden

Dnyay

i^hr etmekteki hikmet,

Tann 'nn

ilmindekileri it^hr etmektir.

^^^

Mevln Celleddin Rm,(haz.),

Mesnevi, ev.

stanbul: MilH

Eitim Basmevi,Mesnevi, ev.

Veled zbudak, Abdlbk Glpnarl 1991, c. 3, beyit. 4677-4679, 4687Veled zbudak, Abdlbk Glpnarl1991,c.

^^"^

4688 Mevln Celleddin Rm,(haz.),

stanbul: Mill

Eitim Basmevi,Mesnevi, ev.

5, beyit.

1018-1019, 1024-

1025^^^

Mevln Celleddin Rm,(haz.),

Veled zbudak, Abdlbk Glpnarl1991,c.

stanbul: Mill

Eitim Basmevi,

5, be>it.

3419, 3421, 3423,

3424

EY insan199

Bu

araklar

(ibaret)

neden

doara

Suretlerden.

Ya bu

suretler

(aslnn

grnts) neden vcda gelir? Dncelerden.

Bu

cihan,

Akl-

Kll'n bir dncesinden

ibarettir.

A.kl, padiaha benler,

suretler de peygamberlere.

Meyveler, gnlde evvel vcda gelir de sonunda fiile kar.

Geri dal, yaprak ve

kk

evveldir

ama onlarn

hepsi meyve iin vcut bulur}^^

Onunbilir.

iin

Peygamber bunu anlatt, dedi ki:

Kim

kendisini bilirse

Tanrsn

Bajkayok,

bu,

bu kadardr deme.

Daha arayp

isteyesin diye ihsan etmitir.

Bacverir.

bostamndaki fidanlarn, mahsuln

bilesin

diye

sana bir ka elma

Budayc alcya42

bir avu

buday

verir

ama ambanndakini anlasn

diye verir.

341

Mevln Celleddin Rm,(haz.),

Mesnevi, ev.

Veled zbudak, Abdlbld Glpnarl1991,c.

stanbul: Milli

Eitim Basmevi,

2, beyit.

994, 977-978, 971,

973342

Mevln Celleddin Rmi, Mesnevi, ev. Veled zbudak, Abdlbki Glpnarl (haz.), stanbuk MiU Eitim Basmevi, 1991, c. 5, beyit. 2114, 2116-2118

200

-34BZ, yeryzndenice nice

hurma

baheleri,

zm balar yarattk ve^*ye

oralarda birok

pnarlar fkrttk. ce^aln fha cenntin min nahlin ve 'nbin ve feccern fh mine 7- 'uyun "

*B/i^ orada

hurmalklardan, :(m balarndan baheleryaptk,

ilerinde

pnarlardan sularfkrttk (ElmalkBi^ jery(nde nice nice

Hamdi

Yat^r)

hurma

baheleri,

t^m balanyarattk ve onlarda

bir ok pnarla fkrttk. (Diyanet)

Hurma aacHz.

hakikatte bol meyveli

slm aacdr.

343

Muhammed

(s.a.s.J:

hurma dal "Beniobiricik

ylesine

yok

et ki

sende

ve senin Allah'nda

fni,

nur iinde ebed olaym." Bir

hurma

aac

bu

geici

dnyay istemeyip kmil insan derecesine

ulamay diledii iin Peygamberin efaatine mazhar olabiliyor Hurma aac sonunda nice Hak yolcusunun varamad bir irfan vehakikat rtbesineeriti^"*^

Dert daima insana yoliinde

gsterir.

Dnyadaki her i

iin, bir

insamno ii

ona

kar

bir

ak,

bir heves, bir dert olmazsa, insan

yapmaz ve o idnya,

dertsiz,

zahmetsiz olarak ona myesser olmaz, isterticaret,

ister hiret, ister

ister

ister

padiahlk,

ister ilim,

ister

astronomi ve

daha baka ilerde olsun hepsi

iin

bu

byledir.

Ken'an ^^ Ken'an^'^^ ^"^5

Rif, Rif,

erhli Mesnev-i erif, stanbul: Kubbeal Neriya, 2000, erhli Mesnev-i erif, stanbul: Kubbealt Neriyat, 2000, erhli Mesnev-i erif stanbul: Kubbealt Neriya, 2000,

s. s.

193.

307.

Ken'an

Rif,

s.

310.

EY insan201

Mesel Meryem'deKur'n'da;

doum

sancs olmadan o baht aacnabir

gitmedi.

Dourmaetti

sancs onu

hurma

aacnn ktnegibi

dayanmaya sevk

(Meryem, 22) buyurulduu

onu o

dert,

aaca gtrd ve kuru aa meyva

verir bir hale geldi^'*^

zm

ve hurma Hayy (daim

diri)

srrm beyan

eder. Tasavvufta

hurma sabr, zm ecaati

(yiitlik,

kahramanl)ereflisidir.

temsil eder^"*^

zm,ilk

meyve

trlerinin

en

lk

ortaya

kantad

filizlerinden,

son haline kadar kendisinden faydalanlr. Filizindeniplikler

zamanlar incecik yeil

kar

ki

ekimtrak

lezzetli bir

vardr.

Ve bundan yemek yapmak da mmknbu da gerek

olur.

Sonra koruk

kar

ki,

hastalara ve gerek salamlara da

ho

bir

yiyecektir.

Bundan

ince zevk, safrallara faydal uruplar da yaphr.ki,

Yemeklere konacak eki de kaynatlrlezzetlilerindendir.

ekili

kaynatlmlarn en

Tam zmmmkn

olunca da yemilerin en tatbs, enasarak bir sene veya daha okolabilir.

itahbsdr.biriktirip

Ya

zm askya

saklamak da

saklanan yemilerin en tatbsdr. Sonra

Ve bu gerekten biriktirilip zmden yenilecek drt ey

yaplr: Kuru zm, pekmez, sirke ve arap.ekirdeidir.yaparlar ki(Gerekten

zmn

en gzel eyi(bileimler)

Doktorlar

bundan

bir

takm

terkipler

zayf ve nemli mideler

iin

ok byk faydalar olur

^amanm^

doktorlar da (m ekirdeklerinin ineyip e^ereketmekte bununla

yemek artyla faydalarnn ok byk olduunu beynittifak

(hem fikir)

halindedirler)

Hsl zm

"yemilerin sultam"

denmesine deerKur'n'da

bir meyvedir.

zmn

zikredildii

dier

yetier de

unlardr:

^'ardakl ve ardaks:^ekin(ler)i,

(^m)

baheleri,

rnleri eit ejit hurma(lan),

^tinleri, narlar -birbirine benler ve ben^eme^ biimde- yaratan

hep

O 'dur.

Her

biri

meyve verdii ^aman meyvesinden yiyin, hasat gnverin;

hakkn

(sadakasn)

fakat israf etmeyin; nk O,

israf edenleri

sevme!(!" (En'tn, 141)

^'^^

34^

Mevln Celleddin Rm, Ffbi M Ffh, ev. Meliha lker Trkhya, stanbul, Milli Eitim Basmevi, 1985, s. 33 Halk Nurbaki, Y-Sfn Suresi Yonmu, stanbul: Damla Yaynevi, 1999, s. 5051.

202

'Tdurma aalarnn meyvelerindenedersini^'

ve -:(mlerden de iki ve g-:(el

m^k

elde

(N ahi, 16/67)ve ^mlerden oludan bir bahen olmal.. " (Isr,

"Yahut senin hurmalardan91)

"Onunla

si-:(e

ekin,

-a^tin,

hurma,

(mler

ve

her

eit

meyvelerden

bitirmektedir" (Nahl, 11)

"Onunla

si^e, ilerinden sit^n iin bir

ok meyveler bulunan hurma ve

^m

baheleriyaptk "

(M'minn,

1

9)

zmn

ltince

ad, Vitis Vinifera'dr.

zm asmasnn

glukozca

Kuzey Amerika'nn gneyinde, Gney zengin olan Avrupa'da, spanya'da, Fransa, italya, Trkiye ve Kuzey Afrika lkelerinde yetitirilmektedir. lkemizde zellikle Ege blgesindemeyvesidiryetitirilen

zmler mehurdur.en nemli maddesi bol miktardaki glukozudurasidiile

zmnAyrca

ihtiva ettii

elma

ve

Hmon

tanen,

sodyum,

potasyum,

magnezyum ve kkrt bulunur. Tbb faydalar ok kuvvetli bir gdadr. A^^ca idrar arttrc, yattrc ve mshil etkiler de gsterir. 100 gr. kuru zm iin bir literatrde kalori: 340, protein 3 gr, ya 1gr,

karbonhidrat 77

gr.

olarak belirtilmitir.

zm bykBucihede

bir enerji

hareketinde de enerji

kaynadr. Araba iin benzin ne ise insan odur. zm, kalorisi yksek olan bir gdadr.

zm

insana canlhk, zindelik verir. Beden ve zihn gc

arttrr.

Kan

yapar.

salar.

Vcdda biriken zararl maddelerin dar atlmasm Yksek tansiyonu drr. IVIide lseri, gastrit, karacierdalakhastahklar,giderir.

hastahklan,

romatizma ve mafsal iltihabnda

faydahdr.

Kabzl

Kalbi kuvvetlendirir.

Kam

temizler.

Hamilelerin midedevresinin kolayca

bulantsm

nler. Cilt temizliini salar.olur.

Nekahat

adatlmasna yardmc

zmde nemli bir vitamin C vitaminidir. C vitamininin kimyev ad askorbik asittir. Skorbt hastabm da nleyen bu vitamindir. Buhastabk

di

ederinde

kanama,

iltihap,

dilerin

dmesi

ve

kanamalarla kendini gsterir.

Ar

ekilleri olmakla beraber hafif

EY insan203ekilleri olduka

madde,

C

vitamini

vitamini bir

sk grlr. Hcreleri birbirine balayan yapkan yokluunda erimeye y2 tutar. Bu bakmdan C binann yap talar arasna konan harca benzetilmitir.eksikliklerinde

C

vitamini

eklemlerde

kk

kanamalar

olur.

solgunluk, umm dermanszlk, sinirlilik ciltte zmn yorgunlua iyi gelmesi, kalorisinin yam sra iindeki C vitaminindendir. Zindelii veren bir baka madde zmn iindeki A vitaminidir. Sinirliliin giderilmesinde C

Bundan baka

grlr.

vitamininin rolvitamininin

olduubirinci

gibi yine

zmn

iinde olan

Bl ve B6yeri vardr.

yan sra kalsi^om ve fosforun da mhimhusus olarak

zm

yemekle

(vitaminler sayesinde)

solgunluk

olmayacaktr, ikinci husus,

C

vitamini sayesinde

kanama odaklar(olumsu-:^

bulunmayacak, nc husus olarak

A

ve

C

vitaminleri sayesinde

mikrobik hastalklara ve bunlarn vcuttagrntlere rastlanmayacaktr.

yapaca menf

zmde bulunan(gelitirilme)

Ai

vitamini,

fotoraf klielerinin developmanna

yarayan maddelere benzeren

Gz erguvan denenyklmasna

ve

retina

(gf^n

a

tabakas) tabakasnda bulunan

maddenin

mtemadiyen

(srekli)

yeniden yaplamp

A

vitamini

yardm

eder.

A A

vitamini cildin ve

mukoza zarlarnn shhadkorunmas,iin

iin

lzumludur.

Bu

uzuvlarn

mikroplardan

dolaysyla

mikroplarn

yerlemesinden masun kalmasvitamini

A

vitamini

lzmdr. Bu sebepleZindelik

hava yoUar ve hava

ihtiva

eden boluklarn baz

intanlarna (mikroptan gelen

bulac

hastalk)

kar

iyi gelir.

verme

bakmndan

A

vitamininin

gze

olan

faydasn

da

syleyebiliriz.

Kalsiyum ve fosforunarzedilen zindeliin

sinir-kas

fonksiyon rol

olduu

iin

yukarda

meydana gelmesinde

roUeri vardr.

zmde Bl

ve

B2

vitamini de bulunur. Eksikliinde dilde, dudakta,

az kenarlarnda iltihap, deri ve gz hastalklar olur^"^"zmfakat

henz korukken

(ham, ekfi ^m) iindeki suda ekilik vardr,

kzarp oldu mu, aymDavud Aydz,

su

hem

tad,

hem

lezzet,

hem

rayiha

^"^^

Prof. Dr.

Kur'n-t Kenm'de Besinler ve ifa, stanbul:

Tima, 1997

204

kazanr.

Ama ayn zmaclar ve haram

suyu bir kpe konur, nce

ra

(hen^

mayalanmamtj

arap haline getirilmemi ^m suyu)olur.

sonra arap olursa

yeniden

Byle bir

haramn

helllemesi iin

de sirke olmas lzmdr.

Demekyerine

ki

en temiz Tanr nimetieri, onlarla gdalananlarnve lezzetini kaybedebilir.

ilerinin

kpnde

saflm

Olmam kiilerde lezzetolmu kiilerde tpk duyduu Allah ak veiken

ehvet ve lgnlk olan aym zm

suyu,

sirke misli

cezbesi iin

gnhndan syrlr. O kiinin gda ve kuvvet haline girer. Evvelce madde^'^^

imdi

ruh olur,

ak olur, mn olur.

Temi^

sohbetiyle o

a^^n, mkller

(^or,

g) hal olur. Topraktan ^m

bile sohbetle biter.

ii dolu tane

kara topraa ular toprakla halvet

eder,

toprakta sohbet

eder.

Kendini toprakta tamamiyle mahveder; nihayet ne san, ne

krm

rengi kalr,

kokusu da mahvolur.

Tamamyla mahvolur kabf^a (sklmabast'a (ferahlk,

hali) eritikten sonra

kol kanat

aar,

alma

hali) eriir,

atm srmeye

balar.

Aslnn

nnde varlndan geince suret ortadan gider,

mns

cilvelenir

Kuyu ka^an adamula.

gibi sen de

adamsan

u

bedenin kuyusunu ka:^ da suya

Takat duru suyun Rabb 'inden

bir ce^be (coup kendinden geme) gelirse

kuyu kakmadan da suyerden fknr^^^

iman

ne demektir? Kaynaktan su

aktmak. Bedenden can

gitti

mi

o

cana

"giden-revn" derler.

Can

beden

bandan :(p

kurtararak ayrla, imenlie salveren hakm,

34935^^

351

Ken'an Rif, erhli Mesnev-i eriJ] stanbul: Kubbeal Neriya, 2000, s. 377. Mevln Celleddin Rm, Mesnevi, ev. Veled zbudak, Abdlbk Glpnarh (haz.), stanbul: MiU Eitim Basmevi, 1991, c. 3 beyit. 2066-2070 Mevln Celleddin Rm, a.g.e., c. 5, beyit. 2044-2045.

EY insan205

Hayatla ruhu ajrdetmek

iin

ona hu iki lakab takt, ^unu fark edenin

canna

f'^^

aferin

nsana nurdan bajkayetijme^ insan.

bir yiyecek yoktur.

O

candan bajka bir

^eyle beslenip

Yemek dediim akldr, ekmek

ve

kebap deil Oul, cana gda

akl nurudur.can oluu o

Bu ekmein ekmek

olu^u o nurun aksiyledir (yansma).

Bu cann

cann feyizledir (Allah'n nurunun grnmesi).Gnlden (klli akln)bilgi

rma

copu

mu

ne kokar,

ne eskir,

ne de

sararr^

Tann

eserleri

gnldr,

dandakilerse ancak ve ancak

Tann

eserlerinin

eserleridir.

Balar

baheleryedilikler gnldedir

Onlarn

letafetinin

aksi ju suya, topraa

vurmu^tur.^^"^

Gnl ovasna

adm atmak gerek.hu^^ur yeridir.

Dostlar, gnl eminliktir,iinde gl baheleri var.

Orada kaynaklar, gl

baheleri

Yolcu, kalbe yr, orada seyret, orada ge\ dola.

Aalar

var orada, akan

sular var orada.

O dallar,bi^

meyvalaryapraklarsa anbean "keke kavmimi^ (ayn soydan gelen)olurdu" diyorlard

bilseydi ne

352

Mevln Celleddin Rm,(haz.),

Mesnevi, ev.

stanbul: MilH

Eitim Basmevi,

1991,

Veled zbudak, Abdlbk Glpnarl c. 6, beyit. 2187-21891991,c.

353

Mevln Celleddin Rm,(haz.),

Mesnevi., ev.

Veled zbudak, Abdlbk Glpnarh4, beyit.

stanbul: Mill

Eitim Basmevi,Mesnevi, ev.

1954, 1955, 1958,

1965^S"*

Mevln Celleddin Rm,(haz.),

stanbul: Mill

Eitim Basmevi,

1991,

Veled zbudak, Abdlbk Glpnarh c. 4, beyit. 1362, 1363, 1365

355

Mevln Celleddin Rm, Mesnevi, ev. Veled zbudak, Abdlbk Glpnarh (haz.), stanbuk Mill Eitkn Basmevi, 1991, c. 3, beyit. 514-516

206

Her aatan

"A. bahts^kijikr, hi:^ gelin,

hi^" diye

ses geliyordu.

Fakat Tanrdan da aalara: "Onlarnjerjok!"Onlardansesi gelmekteydi.

g^lerini

baladk, onlara snacak

birisi

'buyana gelin"Bu

de bu aalardan faydalann" dese,

Hepsi

birden:

sarho yoksul,

Tann'nn

takdiriyle

deli

olmuj"

diyorlard.

Ey

saf adam, bu aa, ilim sahibindeki

ilimdir.

Pek yce, pek byk

ve

etrafa yaylmij bir

aatr

o!

Hatta aa da ne demek her taraf kaplayancanllkebedi hayat suyu).

deni^gibi b- hayattr

(dirilik,

Ona kh aa derler, kh gnej, khHlsao yle jeydir

deni\

adm takarlar,

kh

bulut.

ki y:^inlerce

eseri vardr.

Un aalk

hassas sahibine

ebed bir hayat baijlamasdr.

Tektir

ama

binlerce eseri,

nianesi

var.

O

bire

says^ adlar gerek

357

Allah Tel bu}armutur:pyledir:

"Allah'tan korkanlara va'dedilen Cennetienlere

Orada

temimi su

rmaklar, tad bozulmayan st rmaklar,

^evk veren ^arap rmaklar, s^n^e bal

rmaklar

vardr. Onlara orada heratehte temelli

trl rn ve Rablerinden mafiret vardr.

Bunlarn durumu,kaynar su

kalan

ve

barsaklarn para paraolur mu?"

edecek

iirilen

kimselerin

durumu gibi

(Muhammed,

15)

nsanlk lemindeki

suyun, stn,

arabn

ve baln misli yledir;

bil

ilim

arayan kimse iUm talebinde suyun denizi aramas gibiki su,

olmahdr. Nasl

gece gndz durmadan neirkin arazi(isteyen)

da, ne

ova, ne ta,

ne orman, ne de gzel ve

demeden

hepsini geip denize

kavuur.

te

ilim talibinin

de hi durmamas, im denizine

356

Mevln Celleddin Rm,(haz.),

Mesnevi, ev.

stanbul: Mill

Eitim Basmevi,

1991,

Veled zbudak, Abdlbk Glpnarh c. 3, beyit. 2016-2020Veled zbudak, Abdlbk Glpnarh 1991, c. 2, beyit. 3668-3669, 3671-

^^^

Mevln Celleddin Rm,(haz.),

Mesnevi, ev.

stanbul: Mill

Eitim Basmevi,

3673

EY insan207

ulancaya kadar matlbunu

(istenilen,

aranlan

ey)

bulduu

herkesten

o kimse eref ve

izzet sahibi

olmasa da- tevazuu

(alak gnlllk)

esirgememesi lazmdr. lmi de kendi ruhunu vebesleyecek faydah bir ilim olmabdr.

baka

ruhlarbesler.

Nasl

ki st ki

vcudan

lim ve(iecek

ameliyle bir mrd-i kmilekimse) de, ienini de

komahdr

arap

gibi sakisini(bilgiye)

datan

sarho eden

bir marifete

eriebilsin.

Ahlk da

kalblere ifa veren

szme

bal gibi

olmaldr.

Bir kimse bunlar yani ilmi, ameli, marifeti ve gzel ahlk kendindetoplarsa

onun

meclisi cennet olur.

Bil ki Cennet'te

bu drt nehir bulunduu

gibi

mzekkir

(zikrettiren)

ve eyhte de cennettekinin misli olan bu drt

ey

bulunmahdr.

Bunlardan

biri

eksik olursa

onun

meclisi cennet olmaz.

nk

cennet bunlardan yoksun deildir. Aralarnda tam bir mnsebetolmazsa,

onun

meclisi

insana

ho

gelmez.

Meclisitalebi

insanlarn

meyledecei

bir meclis olmaz.

Yani

seyri

ve ilim

ve iHm ehline

tevazuu tam olmazsa ilmi eksik olur, ona meyledilmez. Mesel mi

cem eder

(bir

araya toplamak) de onunla

amel etmezse (yaantsna

uygulama^sa) o ilim kendisine fayda vermemitir. Artik

bakasnaolur da

yararh

olmas beklenemez. Ondan fayda umulmaz ve halk da ona

rabet etmez.kmil(ilim,

Hem

lim,ve

hem

de ilmiyle mil (yapansahibi)

imleyen)

faslet

hner

ve

mkemmil

(tamamlayan,

tamamlayc) bir mritten iczetH bulunmaz, sadece kendi kendinezhid (dindar olup irfan olmayan) geinirse onda da ne kendisine, ne

de

bakasna

bir

lezzet

hsl

olmaz.

Zr

cem'inin

rasnda

muhabbet yandrlmamsa onun etrafnda pervane nasl toplanr?Kendisini byk bir nimet olan marifet (varlklarn hakikatinisrlantefekkr,ve ilh

ke^if ilham yoluylaise

kavrama,bal gibi

gerei

bilme),

halim

(yumuak)

klmam

onun szbu

gslere if vermez.(ynden)

Halk onunla nsiyet etmez (yaknlk kurmak). Her cihettenkendisine

meyledilmesiki,

iin

drdn

kendinde

toplamaski

lzmdr. T

her ynden kendisine meyledilsin. Nasl

cennet

her milletin arzusudur

ama ona herkesgirebilirler.

giremez.

Ancak mekrihine

(skntlarna)

katiananlar

nk cennet mekruhlarla

208

(islm

dininde

haram

olmad

halde

hoj grlmeyen

veya

yaplmas

yasaklanan durum, davranp) evrilmitir.kolay kolay toplanmaz.

Bu

meziyetier bir insanda

Ancak ok yorulmak, glk ekmek,suretiyle

belya

katlanmak,

erbabna tevz gstermek

elde

edilebilir.

nk Cenb- Hakk yle buyurmutur: 'Yoksamcahede

si^ Allah aranrdan

edenleri ve sabredenleri bilmedike Cennete gireceini^

mi sandm^"

(l-imran, 142)"A.kn ya^aypnda safa rahatlk nereden olacak?

nk1

Cennet,>^

mekrihle

(dertler,

skntlar,

mekruh

olan

peyler)

358

ef^enmijtr.

Cennette mevcut olan drt rmaktan bal

kimsede

akilim,

bulunan

rma iliii olan iliii ve muhabbet olur. Oradaki st rma marifet ve irfana sahip olur, orada arap rmaile ile

ile

mnsebeti olanlar burada Allah'n emir ve

taatiyle

megul

olur veile

bu emir ve

ibdetleri

zevk ve mestlikle yaparlar; orada su

rma

mnsebeti bulunanlarn da kalb zindelii, sh ameller veilerle zinde olurlar, kalplerinde bunlar filizlenir.^^'^

iyi

Yoksullara ihsanda bulundun, ^ekto

verdin, elinle birolur.

hayrda bulundun mu,

lemde bu hayr aalk, imenlik, ayrlk

Sabr suyunibdetten

cennetteki nehirler, cennetin st

rma sevgin, arkndr.evk duyman, sarho olman

^vk alman

bal nehri,

Tann askyla

jarap

rmadr.o eserlere

Bu

sebepler,

ben^me^ Fakat Tann naslKimsebilmet(.

oldu da bu sebeplerin

yerine o

eserleri getirdi?

Bu

sebepler

dnyada nasl senin ihtiyarnla, senin fermannla meydana geldiyse,dahirette

o drt

rmak

^pheyok senin fermanna

tbi olur.

358

^59

Sleyman Ate, stanbul: Yeni Ufuklar Neriyat, s. 55-56. Ken'an Rif, Sohbetler, stanbul: Kubbealt Neriyat, 2000, s. 420.Niyz-yi Msr, tfan Sofralar, ev.

EY insan209

O sfat hu lemde senin emrindeydi.Cennettekiaalar,senin

Cennette de o

rmaklar senin

emrindedir.

fermannaverdi.

tbidir.

nk

o

aalar,

senin

sfatlarndan yelerdi, meyve

te

kalplerin

huzuru

yaratbnile

cennet haline getirmektir.idrak ettii her

Akl

cenneti irfan cennetidir, akl

mnnn

Allah'a

ulamasdr. Ruhun huzuru bol bol meyve veren cennet bir hayat oluturmasdr. Esrarn ortaya ehdet makamna ykseliin

k

cennetidir.

Kalp cennetinde akan nehirler vahdaniyet su}a

ile

beslenir ve asla

ahs kederlerle kederlenmez, nk yakin nuruo cahil ve l olamaz Kalb cennetinin aalar

kalbi ihya ettiinden

mn, iekleri vicdan ve yemileri decennetinin nehri kudret stdr kikudretinin nuruyla zuhura getirmitir.

yaradln

nurudur.

Akl

Cenb- Hakk bunu kendi

Aalar hikmet (yaradhnnidrak),

mnsmzihin

idrak), iekleri fikret

(dnce,

yemileri de

fitnat,

akl ve uyamklktr.Ceml kefidiryanilutfuyla

Ruh

cennetinin nehri. Cell denizinden olan

yaradlngrmenin

Allah'n gzelliini keifiir. Yani ruh vcut giyip

iVllah'm Ceml'inilezzeti

grmek

ister.

Cenb- Hakk bu ravzay, cemli

ve

muhabbet,

iekleri

yaradn idrki ile sular. Bu ravzamn aalar evk (cokunluk), yemileri aktr.Sr ravzasmn mahedesi Aalar tevhid (Allah'n birliinekesilmesidir)

Esrar cennetinin nehri Zt kefidir.

Allah'n Zt'm idrak arabyla

sular.

inanmak)^ yemileri ihlas (samimi ballk)., iekleri tefi:iddir (her halde

Allah 'a balanp, her peyden kalben alkann

Bunlarn cmlesi yokluk vemurakabededir(i

hilik ehlidir.

Bununsahibidir.

iin

uhud

ehli

leme dalp ^n, Allah ' dnme).

Keif ehli

(idrak

edilemeyen hususlar kalp gmyle gren)

makam

Sekr (sarholuk)ve iradesi

ve vcut ehli de hal sahibidir. Yokluk ehli (Allah'n varlk

karcsnda kendiniyok

bilme)

de istikmet ve kurb (yaknlk)

sahibidir.

36

Mevln Celleddin Rm,(haz.),

Mesnevi, ev.

stanbul: Milli

Eitim Basmevi,

Veled zbudak, Abdlbk Glpnark 1991, c. 3, beyit. 3460-3464, 3468-

3469

210

Nasl

ki

temiz bir

su, dibindeki talar, tulalar, kiremitler

daha

baka

eylerle stndeki her eyi gsterirse, insann ruhu da insann tabiatile

birlikte

yorulmubir

olan btn bilgiler ve gze grnmeyen

eyleri gsterir. Byle altnda ve stnde olan eyi, ona bir

ey

ilve

etmeden veve

ey retmedeneer

gstermek, suyun yaratlnda

vardr; fakat o su,zellikbilgileri

toprakla veya

baka

renklerle

karrsa, bu

kaybolur, ayrhr ve unutulur.(A^llah'a

Ulu Tanr,

veller

yaknlk

mertebesi

ka^nm

kullar)

ve

nebiler (peygamber) gnderdi. Bunlar, b}aik ve temiz sular gibidir.

Tanr'nn bundan maksad, her bulamk ve ufackgeici)

suyun, arz

(gelip

olan renginden ve

bulanklndangrnce:

kurtulmas, kurtulduktan

sonra

da

kendini

temiz

"Ben mutlaka nce byleve

temizmiim!"diye

hatrlamas,ve

o

renklerin

bulanklnhalini

arz

olduunu

bilmesi

bu arz eylerden, nceki'Salamlktansonra

aklna

getirmesidir.

Kur'n'da:

bozarlar.

Allah'nveller

bitimesini emrettii eyi paralarlar' buyurulmutur.nebiler onlara eski hallerini hatrlatrlar.

te

ve

Onun

cevherine yeni bir

ey

katmazlar.

imdi o bykbulankdenizesu,

suyu tanyarak: "Ben

diyen

her

ona

karmtr.cinsten bilen

ondamm, onunum" Bu suyu tanmayan,bu bulanksu, denizleiin,

kendisinden ayr gren ve

baka

karmamak,

karm

olmaktan uzak bulunmak

byle

renklere ve bulamklklara snd."^^^

361

Mevln Celleddin Rm, hi M stanbul: Mill Eitim Basmevi, 1990,

Fh,s.

ev.

Meliha lker Anbarcolu,

52.

EY insan211

-35Taki,

onlarn meyvelerinden ve

elleriyle

bunlardan

imal ettiklerinden yesinler. Hla

kretmeyecekler mi? ''Liye'kl min semerih ve m 'amile th eydhim efel y krn "

e *

(Bunu),

Onun rnnden(yaptk).

ve

kendi

elleriyle

yaptklarndan yesinler diye

Hl kretmeyecekler mi?

(Elmalk Hamdi Ya^r)

Ta

ki,

onlarn meyvelerinden ve

elleriyle

bunlardan yesinler.

Hla

kretmeyecekler mi? (Diyanet)

Bu ekimdevirmek

dnyas, mahere ha^rlanmak, hirette burada ektiini toplamak,iin yaratlmt?^'^

Mhendise bak,

yere

tohum eker gibi gnlne

bir evyapma haylini kor.

O hayl darda

':hir olur, adetyerden

tohum

biter gibi.

Gnldeyer tutan her hayl,

maher gnndeeseri

bir surete brnecektir.

Bu

hayal burada gibidir,

grnr.

Fakat bu

hayl,

orada

suretlere

brn?^^

E-kr; kr,

vg:

Hakk

arayan

iinilk

namazn

artlar

mesabesinde olduunu belirttiimiz ahlkn

ksm.

362

Mevln Celleddin Rm,(haz.),

Mesnevi, ev.

Veled zbudak, Abdlbk Glpnarlc. 4,

stanbul: Mill

Eitim Basmevi,

1991,

beyit.

2989

^^^

Mevln Celleddin Rm,(haz.),

stanbul: Mill

Veled zbudak, Abdlbk Glpnarl Eitim Basmevi, 1991, c. 5, beyit. 1790-1793Mesnevi, ev.

212

artlarnterkte

ilki

sabr, sonra krdr.

nk sabrda,

itaatte

ve

gnhvardr.

sebat,

krde

ise

nimet verenin nimetlerini

itiraf

kr

nimet vereni vmek demekr.

Bu vgde

kii, zerindeki

nimeti bildiini gsterecek ekilde

onu ver ve

kalbi saygyla doluitiraf eder.

iken nimetierin O'naBir

ait

ve kendisince deerli olduklarn

gre gre kr, kiinin Allah'n verdii

nimetieri

veya

kendisindendemektir;

uzaklatrdolabirler.

sevimsiz eyleri gerei gibi

dnmesidnya

vermek veya uzaklatrmakilgili

nefis veya bedenle veya

ve

hiretie

Eb smail

el-Ensr

yle demitir: "kr nimetieri bilmeninnimet vereni bilmenin yoludur. Kur'n'

addr. nk bu

bilgi

Kerm'de slm'a ve mana hidyet 'kr' diye isimlendirilmitir."

Bu balamda kre doruluk,cmertlik ve ftvvet deedip,

tevazu, haya, ahlk,

bakasn

tercih,itiraf

girer.

nk bu

nitelikler

nimeti

kr yapabilmek

iin

zikrettiimiz

zelliklerle

nitelenmi

sekinlerin huylardr^^'^

Resulullah Efendimiz

(s.a.s.)

bir gece

yataa yatp yerletikten sonra

bana:

"Ey Eb

dedi

Ben

de,

kz, izin ver de Rabbime ibadet edeyim" "Senin yannda olmaktan holanrm" dedim ve izinBekir'in

verdim. ResuluUah kalkt ve bol su e abdest ald. Sonra namazadurdu. Gzlerinden

gsne yalar boanacak

kadar alad. Sonra

rka vard, yine alad.ediyordu.

Secdeye vard yine alamaya devam

Bu

hl zere Bill-ietti.

Habe sabah ezann okuyuncaya

kadar namaza devamsizin

Ben: "Niye alyorsunuz? Allah Tel

gemi veki:

gelecek

gnahlarnz

balamtr"ki,

dedim.

O

buyurdu

kredici bir kul olmayaymolur.

mya A.ie^kalbin, nimetin nimeti

kr

trl

Biri

kalp

kr

vericiden

olduunu

bilmesidir.

Yni madd olsun, mnevi olsun,

^^^

Abdrrezzak Kn, Tasavvuf Szl, Yaynclk2004, s. 315-316

ev. Dr.

Ekrem

Demirli, stanbul,

z

3