Upload
others
View
7
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
Unia
ZentralsekretariatSektorTertiärW
eltpoststr.20Postfach
272CH
-3000B
ern15
Plani i punësn Ndërmarrjet që punojnë gjatë tërë vitit, duhet që në
konsultim me bashkëpunëtore-/ët 2 javë më herët tëpërpilojnë planin e punës për 2 javët e ardhshme,ndërmarrjet me punë sezonale 1 javë më herët për ja-vën e ardhshme. Përveç në rastet urgjente, ndryshimete mëvonshme duhet të bëhen në bashkëpunim.
n (risi prej 2010): Planet e punës duhet përpiluar meshkrim.
Pagesa në rast sëmundjeje dhe sigurimi në rast fatkeqësien Shërbimet në rast sëmundjeje: e drejta për pagesë për
720 ditë. Në rast të zgjatjes së këtij afati, më së gjatipër 60 ditë, punëdhënësi-/ja duhet të paguajë 88% tëpagës bruto, pastaj 80% të pagës bruto.
n Premitë e sigurimit shëndetësor duhet të paguhen gjysma nga punëdhënësi-/ja dhe gjysma nga vetë i/e punuësuari-/ja (zbritje nga paga).
n Shërbimet në rast fatkeqësie: për 2 ditët e para pas ditës së fatkeqësisë punëdhënësi-/ja duhet të paguajë88% të pagës bruto; më vonë 80%. Nëse bashkëpunë-tori-/ja ka nevojë për ndihma dhe përjeton një fatkeqë-si gjatë punës, ai/ajo në pajtim me Nenin 324a të ORka të drejtë kompensimi të 100 % të pagës bruto gjatëkohës së paraparë me ligj. Punëdhënësi-/ja duhet tëmarrë përsipër kompensimin e pjesës së mbetur prej20% të pagës bruto.
12.2
009/
2029
.01.
AL.A
6/5
Unia shpaguhet!Një kontratë e përgjithshme e mirë nuk bjen nga qiel-li. Për këtë duhet një sindikatë e fortë. Plotë 10 000të punësuar në gastronomi i janë bashkëngjitur Unia-s. Së bashku ne mund të arrijmë edhe më shumë! Hyni në Unia. Së bashku ne jemi të fortë. Keni ende pyetje? Ne përgjigjemi me dëshirë:
Ne
llogarisimnë
ju.Së
bashkune
jemitë
fortë!U
niaështë
sindikatapërgastronom
i.Me
10000
anëtarëjem
itëm
ishëruarshumë
me
gastronominë.U
niaka
arriturshum
ëpërm
irësime
përbashkëpunëtorëtnëgastronom
i!Të
jeshanëtariU
nia-sshpaguhet.SianëtariU
nia-sdo
tëpërfitoniveç
tjerashedhe
nganjë
vargshërbim
esh,sikëshillim
ejuridike
dhem
undësitëedukim
ittëm
ëtejmë.
Shtatzënia/Lindjan E drejta për zhdëmtim me rastin e lindjes së fëmijës
rregullohet në kuptimin e Ligjit për kompenzimin nërast të mungesës nga puna (EOG). E drejta për zhdëm-tim në rast të lindjes së fëmijës fillon parimisht prej di-tës së lindjes dhe përfundon pas 14 javësh, gjegjësishtpas 98 ditësh. Zhdëmtimi në rast lindjeje të fëmijës bëhet në baza të pagës ditore dhe arrin 80% të pagëspersonale mesatare mujore para lindjes.
Përkujdesi profesional (Arka e pensionit)n Për bashkëpunëtore-/ët që kanë mbushur 24 vjet, do
të ndalet 14% e pagës së koordinuar. Punëdhënësi-/jamund të ndalë më së shumti gjysmën e kësaj shumenga paga e bashkëpunëtores-/it.
Strehimi dhe ushqimin Poqese nuk ekziston ndonjë marrëveshje me shkrim
në lidhje me strehimin dhe ushqimin, për kompensimine shpenzimeve të bëra vlejnë shumat e caktuara ngaadministrata federale.
Kontributet e përmbarimit (risi prej 2010)n Të gjitha ndërmarrjet dhe të punësuarit paguajnë
kontributet vjetore të përmbarimit në shumën prej CHF89 (punësim i plotë) në një fond. Me to do të financo-hen zbatimi i Kontratës së përgjithshme nacionale (L-GAV), si dhe do të përkrahen arsimimi dhe ngritja e mëtejme (shpenzimet e kurseve, provimeve dhe kompenzimi i pagës).
Unia Sektor TertiärBranche GastgewerbeWeltpoststr. 20 Postfach 272CH-3000 Bern 15T+41 31 350 21 [email protected]/gastgewerbe
Unia afër jush:
Sistemi i pagave/Pagat minimale (risi prej 2012)Sistemi i ri i pagave* respekton në mënyrë konsekuente nivelin e arsimimit.
Niveli I Ia i paarsimuar CHF 3400
Ib i paarsimuar me progreso të përfunduar CHF 3600
Niveli II EBA (Atesti profesional federal) CHF 3700
Niveli III IIIa EFZ (Dëshmia federale e aftësimit) CHF 4100
IIIb EFZ plus 6 ditë edukim i mëtejmë profes. CHF 4200
Niveli IV Provimi profesional CHF 4800
(*prej 2012)
Përshtatja e këtyre pagave minimale për vitet 2011 apo2012 do të bëhet nëse shtrenjtimi i përgjithshëm vjetorështë 2% ose më shumë. Përndryshe, përshtatja e parëe rregullt e pagava vlen për vitet 2012 për 2013
Reduktimet (risi prej 2012)n Zbritja e pakufizuar kohore nga paga për IHG prej
10% shfuqizohet.n Për një periudhë kohore prej 6 muaj të punës
provuese, me marrëveshje paga minimale mund të ngritet nga niveli I më së shumti për 10% (2012)gjegjësisht. 8% (prej 2013 ff.).
Rroga e 13-të (risi prej 2012)n Rroga e plotë e 13-të për të gjithë, prej ditës së parë,
pas kalimit të punës provuese (në mënyrë retroaktiveprej ditës së parë).
Super mirë falë Unia-s!Kontrata e re e përgjithshme e vitit 2010 rregullon kushtettuaja të punës dhe sjell shumë përmirësime për bashkëpunëtorët në gastronomi. Në faqet në vijim janë përmbledhur përmbajtja e kontratës dhe risitë më të rëndësishme.
Unia ua kthen anëtarëve të vetnga CHF 8 në muaj (CHF 96 në vit)të tërhequra nga paga për kontri-butet e përmbarimit.
Falter_Gastgewerbe_LGAV_al 15.12.2009 9:37 Uhr Seite 1
Pagat minimale 2010
Arsimimi dhe ngritja e mëtejme (risi prej 2010)n Kontrata e re e përgjithshme e nxit arsimimin
dhe ngritjen e mëtejme. n Heqja e shpenzimeve për kurse dhe për provime, kom-
penzimin e pagës për: Kurset-Progresso; Marrjen e ate-stit federal përmes arsimimit të vonuar, me përcjelljeprofesionale; Marrjen e dëshmisë federale të aftësimit,me përcjellje profesionale; Shkollën së mesme profesionale, me përcjellje profesionale; Provimet profesionale; Provimet e larta profesionale
n E drejta për tri ditë pune të lira të paguara brenda vitit për ndonjë ngritje tjera profesionale.
Kontrata e punësimit: Udhëzim i Unia-sMe rastin e punësimit punëmarrësi-/ja duhet ta kërkojëpatjetër një kontratë me shkrim. Kjo kontratë duhet tëpërmbajë patjetër këto pika: paga dhe sistemi i pagës,orari javor i punës, përqindja e punësimit, ushqimi dhestrehimi, vendi i punës dhe lloji i punës/funkcioni.
Afatet e prishjes së kontratësn Afat njëmujor për personat me 1–5 vjet përvojë;
afat dymujor pas vitit të 6 të punës, dhe atë vetëm në fund të muajit.
n Kontratat e afatizuara mund të prishen vetëm atëherë kur këto janë të rregulluara me shkrim.
n Nëse data e përfundimit të sezonës në një kontratë se-zonale nuk është rregulluar me shkrim, data e largimitnë fund të sezonës së ndërmarrjes duhet të caktohetsë paku 14 ditë para ditës së fundit të punës.
Përfshirja e orarit të punës (risi prej 2010)n Ndërmarrjet medoemos duhet të përfshijnë orarin e
punës. Së paku një herë në muaj duhet të bëhetnënshkrimi i dyanshëm i përfshirjes së orarit të punës.
n Në rast të mungesës apo të përfshirjes jokorrekte tëorarit të punës, punëdhënësi do të dënohet menjëherëdhe ashpër.
Kontrolli i orarit të punës n Të punësuarit në çdo kohë mund të kërkojnë
të njoftohen me orarin e punës dhe të pushimit, për ditët e festive dhe pushimin e mbetur si dhe për punën jashtë orarit.
Pushimet (risi prej 2010)n Në përgjithësi 5 javë pushim në vit, madje
edhe për të punësuarit me pagesë për orë pune (shtesë në pagë 10,65%).
n Ditët e pashfrytëzuara të pushimit duhet që në fund tëmarrëdhënies së punës të paguhen me 1/30 të pagësmujore bruto.
Ditët festiven E drejta për 6 ditë festive të paguara brenda vitit kalen-
darik (0,5 ditë për muaj), edhe për të punësuarit mepagë për orë pune (pagë shtesë në lartësi 2,27%). Edrejta për kompensimin e ditëve festive vlen edhe gjatëpushimeve. Ditët festive duhet të kompensohen menjë ditë pushimi ose me 1/22 të pagës mujore bruto.
Ditët e pushimitn E drejta për dy ditë pushimi në javë (së paku një ditë
e plotë pushimi në javë, kurse pjesa tjetër e mbetur ekohës mund të ndahet në dy gjysmëditë pushimi oseme pajtimin e bashkëpunëtores-/it të ofrohen në ndonjë mënyrë tjetër).
n Ditët e pushimit të pashfrytëzuara duhet të kompenzo-hen brenda katër javësh, kurse në ndërmarrjet sezonale brenda 12 javësh. Nëse kompenzimi nukështë i mundshëm, ditët e pashfrytëzuara duhet të paguhen me 1/22 të pagës mujore bruto në fund tëmarrëdhënies së punës.
Ditët e lira të paguara (risi prej 2010)n Pushimi i atërisë: 3 ditën Rekrutimi ushtarak: deri 3 ditë (pas ftesës zyrtare)n Regjistrimi i partneritetit: konsiderohet sikurse martesa
(vlen edhe në rast vdekjeje)Pandryshuar:n Martesa (për vete): 3 ditën Martesa e prindërve, fëmijëve,
vëllezërve/motrave: 1 ditën Rast vdekjeje të bashkëshortes-/it, fëmijëve,
prindërve, vjehrrës-/it, gjyshërve, moterës/vëllaut, prej vdekjes deri në varrim: 1–3 ditë
n Shpërngulja nga banesa: 1–2 ditën Koha e nevojshme për të kërkuar punë në rast
të paralajmërimit të shkëputjes së marrëdhënies së punës, por më së shumti 2 ditë
Orari i punës (risi prej 2010)Orari mesatar javor i punës: n Parimisht: 42 orën Ndërmarrjet e vogla: 45 orën Ndërmarrjet sezonale: 43,5 orë
Puna jashtë orarit n Puna jashtë orarit: orët e punës, që bëhen jashtë
orarit mesatar javor të punës të caktuar me kontratëne punës.
n Puna jashtë orarit: orët e punës, që kalojnë mbi 50 orë pune në javë.
Kompenzimi apo zhdëmtimi 100% (risi prej 2010)n Gjatë marrëdhënies së punës që është duke
vazhduar puna jashtë orarit të punës duhet të kompenzohet apo zhdëmtohet 100%.
n Nëse në fund të muajit janë mbi 200 orë në konton e punës jashtë orarit të rregullt të punës, të gjitha orët që kalojnë 200 orë në fund të muajit duhet të paguhen 100%.
Kompensimi me 125%n Për punën jashtë orarit të punës, që deri në fund
marrëdhënies së punës nuk është kompenzuar deriatëherë.
n Nëse punëdhësi nuk disponon me një përmbledhje të orëve të punës së bërë dhe nëse bashkëpunëtorëtnuk janë njoftuar me shkrim për punën jashtë orarit.
n Për punën jashtë orarit të punës. Së
bash
kune
arri
jmë
më
shum
ë!U
nëpo
rosi
sL-
GAV
2010
(për
anët
arët
eU
nia-
s:fa
las;
përj
o-an
ëtar
ët:C
HF
20).
Unë
poro
sis
përm
bled
hjen
eL-
GAV
2010
nëkë
tëgj
uhë
(për
anët
arët
eU
nia-
s:fa
las;
përj
o-an
ëtar
ët:C
HF
20):
Fren
gjis
htIta
lisht
Port
ugal
isht
Span
isht
Shqi
pTu
rqis
htAn
glis
htSe
rbo-
kroa
tisht
Unë
inte
reso
hem
përU
nia-
ndh
eof
erta
tesa
j.M
'idër
goni
julu
tem
doku
men
tet.
Unë
dua
tëbë
hem
anët
ariU
nia-
s.M
'idër
goni
julu
tem
doku
men
tetp
ëran
ëtar
ësim
.
Unë
jam
anët
ariU
nia-
s.
Unë
ndih
moj
përt
ësh
përn
darë
info
rmat
apë
rL-G
AV20
10.U
nëpo
rosi
s…
……
…Co
pë.
Mbi
emri
Emri
Adre
saPL
Zun
dVe
ndi
Tel.
E-m
ail
Kategoria e pagave në muaj për orë*
Pa përgatitje profesionale:
– E përgjithshme CHF 3383 CHF 18.59
– Puna ndihmëse në regjionet e IHG** CHF 3045 CHF 16.73
– Puna në profesion në regjionet e IHG** CHF 3383 CHF 18.59
Me përgatitje profesionale:
– Me atestin profesional (EBA) CHF 3567 CHF 19.60
– Me dëshminë e aftësisë (EFZ) CHF 3823 CHF 21.01
– Me EBA dhe 7 vite përvojë profseinale*** CHF 3823 CHF 21.01
– Me EFZ dhe 7 vite përvojë profseinale*** CHF 4172 CHF 22.92
– Me EBA dhe 10 vite përvojë profseinale*** CHF 4597 CHF 25.26
Me provimin profesional: CHF 4787 CHF 26.30
* Baza 42-orë në javë, pa shtesat për pushime-/ditët e lira** Regjionet që janë radhitur në ligjin për ndihmë në investime*** Përfshirë edhe vitet e arsimimit profesional
Poqese paga bruto me gjithë pagesën shtesë apo të pjesshme për një muaj nuk arrin pagën minimale, punëdhënësi duhet të paguajë pjesën e mbetur.
Rroga e 13-tëBashkëpunëtori-/ja ka të drejtë në rrogën e 13-të në këtë lartësi:n 50% të pagës mujore bruto që nga
fillimi i muajit të shtatë të punësimitn 75% të pagës mujore bruto që nga
fillimi i vitit të 2-të të punësimitn 100% të pagës mujore bruto që nga
fillimi i vitit të 3-të të punësimit
Falter_Gastgewerbe_LGAV_al 15.12.2009 9:37 Uhr Seite 2