E përditshme e pavarur Viti XVIII, nr. 5553E enjte, 16 gusht 2018çmimi 0.40 �

www.epokaere.comNa ndiqni edhe në:

facebook.comGazeta "Epoka e re"

SIGMA INTERALBANIAN VIENNA INSURANCE GROUP SH.ADEGA KOSOVË

Rruga "Pashko Vasa", p.n Prishtinë, Kosovë,Tel: +381 (0)38 246 301 Fax: +381 (0)38 246 302,E-mail: info@sigma-ks.net | www.sigma-ks.net

Tel: +389 44 487 300; +389 44 487 009 +389 44 487 755

Fax: +389 44 487 200Mob: +377 44 501 289

P U T ZP U T ZRE

E-mail: renova@mt.net.mk

MaqedoniXhepçisht ––TetovëGurëz-FFerizaj

INFO: 049-111-101, 044-511-177

www.princesha-ks.com

NDËRTIMPROJEKTIM SHITJE

044/256-051044/367-061028/532-617MITROVICË

AKTUALE

Ka vullnet politik për përfaqësimin e diasporës

në Kuvendin e KosovësFAQE 7

HASAN PRISHTINAE KA VENDIN ATYKU BASHKOHETKUFIRI DHE IDETËE KOMBIT SHQIPTAR F. 13

FLET PËR "EPOKËN E RE" PRESIDENTI I KOSOVËS, HASHIM THAÇI

Korrigjimi ikufirit shuanëndrrën serbepër ndarje të Kosovës

FAQE 4-5

Brenda 22 muajshKosova meSpital tëKirurgjisëPediatrike

EKONOMI

ULET KONSUMI I ENERGJISË ELEKTRIKE PËR 6.7 PËR QIND F. 9

KRIZA E VALUTËS NË TURQIHËPËRHË NUK KA EFEKT NËKOSOVË F. 8

DALLKU QËNDRON TEPRISHTINA, VJEN EDHEMARJO MORINA F. 16

BMW-ja NË SULM PËRAKSIONET E AUDISË TEBAYERNI F. 16

SPORT

MURATI: KOSOVËS PO I PËRGATITET SKENARIMË I KEQ I MUNDSHËM F. 6

Presidenti i Kosovës, Hashim Thaçi, kabërë me dije se korrigjimi i kufirit meSerbinë fundos ëndrrën serbe përndarje apo bosnjëzim të Kosovës. Nëkëtë intervistë dhënë për gazetën"Epoka e re", ai ka deklaruar se ata që ekundërshtojnë këtë ide janë kamikazëtë fuqishëm politikë. Shefi i shtetitështë zotuar se për këtë çështje dhe për

marrëveshjen përfundimtare meSerbinë do ta thonë fjalën qytetarët eKosovës nëpërmjet referendumit.Presidenti Thaçi ka theksuar se nuk dotë lejojë askënd ta bllokojë arritjen emarrëveshjes përfundimtare meSerbinë, e cila, sipas tij, siguron tëardhme evropiane për shtetin eKosovës. Ai e ka ftuar opozitën të bëhet

pjesë e dialogut pasi, sipas tij, ballafaqimi i argumenteve duhet tëndodhë në tavolinë. Presidenti kathënë se nuk do të lejojë që Asociacionii Komunave Serbe të ketë kompetencaekzekutive. Thaçi ka shprehur optimizëm se një bazë e mirë e marrëveshjes me Serbinë do të arrihetnë pranverë të vitit të ardhshëm

Jep dorëheqje prokurori qëhetonte listat e veteranëve,dyshohet se u kërcënua

Prokurori Elez Blakaj, i cili ishte duke i hetuardyshimet për keqpërdorime në listat e veteranëve tëUÇK-së, më nuk do të jetë pjesë e sistemit prokurorial të Kosovës meqë ka dhënë dorëheqjenga pozita e prokurorit. Edhe pse nuk është konfir-muar zyrtarisht, Blakaj dyshohet të ketë dhënëdorëheqje për shkak të kërcënimeve për punën e tij.Drejtuesit e organeve të rendit kanë bërë me dije senuk kanë informacione nëse Blakaj ka dhënëdorëheqje për shkak të kërcënimeve, megjithatë atakanë kërkuar hetim të plotë të këtij rasti FAQE 3

FAQE 6

FAQE 5

Mehmet PRISHTINA

TEHU I DËSHPËRIMIT,DREJT FUNDIT F. 13

Nga MusaSABEDINI

02 E ENJTE, 16 GUSHT 2018 AKTUALE

Botohet nga “Epoka e re” • Kryeredaktor: Mal QORRAJ• Drejtor i përgjithshëm: Sadik ZEQIRI (Tel: 044 127 434, dhe 049 127 434 e-mail: sadikzeqiri@yahoo.com)

• ADRESA: Prishtinë, përballë ish-Selisë Qendrore të UNMIK-ut• Tel: 038/227-557, e-mail: epokaere_mm@hotmail.com & mm_epokaere@yahoo.com

TIRANË, 115 GUSHT - Tragjedia eXhenovas i tronditi të gjithë, përmë tepër kur u mësua se dy nga39 jetët e humbura janë shqip-tarë. Pas reagimeve nga kryem-inistri Edi Rama dhe kreu iopozitës, Lulzim Basha, përtragjedinë ka reaguar edheministri i Jashtëm, DitmirBushati. Ministri Bushati u

shpreh ngushëllimet famil-jarëve të dy djemve shqiptarëdhe sqaron se Ambasada nëRomë do t'u ofrojë atyrembështetje. "Lajm i dhimb-shëm humbja e jetës së dy tërinjve shqiptarë, Marjus Djerridhe Admir Bokrina, në tragjed-inë e Genovas. Në këtomomente të trishtuara u

shpreh ngushëllimet e mia mëtë sinqerta familjarëve dhe tëafërmve të tyre. Ambasadashqiptare në Itali është nëgatishmëri të plotë dhe u ofronmbështetjen dhe ndihmën eshtetit shqiptar familjarëve nëkëtë çast të rëndë për ta", kashkruan Bushati në"Facebook".

Bushati: Shteti do t'i ndihmojë familjarët e dy djemve

BRUKSEL, 115 GUSHT - Ish-sekretari ipërgjithshëm i Drejtorisë përZgjerim në Komisionin Evropian,Pjer Mirel, shprehi shqetësim tëmadh për shkak të deklaratavepër ndarje të Kosovës dhe parala-jmëron se skenari i tillë bartë rrez-iqe sigurie për Maqedoninë dherajonin. Njeriu i mëparshëm kryesor përBallkanin Perëndimor thotë seështë i habitur nga reagimi i vakët

i Komisionit Evropian pasdeklaratave të Thaçit dhe Vuçiqitdhe konsideron se Brukseli duhettë paralajmërojë për rreziqet tëcilat i bartë ndarja e mundshme eKosovës. "Menjëherë mendohetnë Republikën Srpska, por edhekomunitetin shqiptar nëMaqedoni, pastaj kantonetkroate në Bosnjë të cilat mund tëthonë se dëshirojnë meKroacinë. Por, kjo shkon edhe më

larg: hungarezët në Sllovaki,mund të paramendojmë se edheRusia në Transistri do ta merrtekëtë për shembull", thotë Mirel.Ai shprehet se pozicionet përintegritetin territorial të Kosovësjanë konstatuar që nga negoci-atat në Rambuje, por nuk e për-jashton opsionin që retorika tëjetë "taktikë negociuese" e palësserbe për ta shtyrë Kosovën përAsociacionin e Komunave Serbe.

Por, se kjo është taktikë jo e mirëdhe vetvetiu sjell rreziqe. "Nësekjo nuk është taktikë negociuesedhe nëse është reale, ndërsa ref-erendumi për emrin nëMaqedoni nuk kalon, absolutishtka rrezik. Shqiptarët nëMaqedoni do të mund të thonëse nuk e kanë vendin në atë shtet.Në çdo rast do të inkurajohetideja për ribërje të kufijve", thaMirel.

Mirel: Ndarja e Kosovës bart rrezik për Maqedoninë

UASHINGTON, 115 GUSHT - Kanëkaluar 21 vjet që nga shpërthi-mi i konflikti në Kosovë dhetani është koha të përmbylletplotësisht procesi i njohjes sëKosovës dhe njohjes së plotëndërkombëtare të pavarësisë sësaj. Kështu shprehetambasadori Kurt Volker, ish-përfaqësues i Amerikës nëNATO, aktualisht i dërguar iposaçëm i Shteteve tëBashkuara për Ukrainën, i cilithekson se i gjithë rajoni, përf-shirë Serbinë, do të përfitoninnga mbyllja e këtij kapitulli.Volker i bëri komentet gjatë njëdiskutimi në "Zërin eAmerikës" mbi 10-vjetorin endërhyrjes ruse në Gjeorgji dheaneksimin e rajoneve tëAbkhazisë e Osetisë së Jugut. Ambasadori Volker e quanpadrejtësi ndaj të gjithëve nëBallkan, në veçanti ndaj koso-varëve, që shteti i tyre ende nuknjihet nga Serbia dhe nga tëgjithë anëtarët e BE-së. "Sirezultat, ata janë të bllokuar nëmarrëdhëniet me BE-në dhenuk janë në gjendje të përfito-

jnë plotësisht nga shpallja shteti pavarur", tha ai. Kjo situatë,thotë Volker, mban peng edheSerbinë. Do të ishte në të mirëtë popullit serb, të mbyllë këtëkapitull të dhimbshëm dhe tëturpshëm, thotë diplomatiamerikan. "Serbët duhet të ecinpërpara. Gjëja më e mirë përSerbinë, për mendimin tim,është integrimi në BashkiminEvropian. Nëse Kosova dheSerbia e të tjerët në rajon arri-jnë ta bëjnë këtë, do të shohimnjë rajon shumë më funksionalnë aspektin e marrëdhënieveetnike, në aspektin e statusit, tëzhvillimit ekonomik dhe poli-tikës", tha Volker. Diplomati sjell si shembullproblemet me Bosnjën që aithotë se janë pjesërisht të lid-hura me statusin ende të hapurtë Kosovës në Ballkan. "Dukezgjidhur çështjen e Kosovësshënohet një hap i madh për-para për Bosnjën. Nëse Kosovae Serbia arrijnë në një mar-rëveshje që mundëson paqe tëqëndrueshme, që lejon njohjetë ndërsjellë mes dy shteteve,

kjo do ta stabilizonte disi poli-tikën në Serbi. Kosova do takishte të hapur rrugën përpara,ndërsa problemet e Bosnjës dotë reduktoheshin në sfidat qëlidhen realisht me këtë vend",tha Volkeri. Diskutimi në 10-vjetorin endërhyrjes ruse në Gjeorgjipërfshin edhe ambiciet dhestrategjitë gjeopolitike tëaleatëve të fuqishëm tëvendeve ballkanike. StudiuesiPaul Saunders shprehet sembështetja e Uashingtonit dheBrukselit për shkëputjen eKosovës nga Serbia u bë njëndër pikat e fërkimit mes

Moskës dhe Perëndimit."Përkrahja që i dhanë Shtetet eBashkuara dhe Evropa shpall-jes së njëanshme të pavarësisënga Kosova u pa nga Rusia sinjë rast që mund të shërbejë sipararendës, megjithëseAmerika dhe aleatët evropianënuk donin të shërbente si etillë", tha Saunders. Ambasadori Volker e kundër-shton argumentin e Moskëspër ta shfrytëzuar rastin eKosovës si paralele përshkëputjen e Krimesë nëUkrainë apo për Abkhazinë,Osetinë e Jugut në Gjeorgji. Aipërmend një përpjekje të

bashkërenduar të faktorëvendërkombëtarë, bazuar nëmarrëveshjen e rezolutandërkombëtare, mekanizmashumëpalësh, ndër të cilëtbënte pjesë edhe Moska, qëmundësuan ndalimin e kon-fliktit në Kosovë dhe njohjen estatusit të saj si shtet i pavarur.Rusia, thotë ai, është e vetmenë përpjekjet e saj për t'indryshuar kufijtë në Gjeorgjidhe Ukrainë. Me gjithë përp-jekjet e saj, askush nuk e ka njo-hur Krimenë dhe, 10 vjet pasndërhyrjes, Abkhazia dheOsetia e Jugut mbeten ende pastatus ndërkombëtar.

Volker: Njohja e Kosovës nga Serbia i shërben gjithë Ballkanit

Ambasadori Kurt Volker, ish-përfaqësues iShBA-së në NATO, thotë se tani është koha tëpërmbyllet plotësisht procesi i njohjes sëKosovës dhe njohjes së plotë ndërkombëtare tëpavarësisë së saj dhe thekson se i gjithë rajoni,përfshirë Serbinë, do të përfitonin nga mbyllja ekëtij kapitulli

03E ENJTE, 16 GUSHT 2018 AKTUALE

Shqipe HHETEMI

PRISHTINË, 115 GUSHT - Elez Blakajqë nga e hëna ka dhënë dorëhe-qje nga pozita e prokurorit tëProkurorisë Speciale tëRepublikës së Kosovës (PSRK).Blakaj, që ishte duke i hetuardyshimet për keqpërdorime nëlistat e veteranëve të UÇK-së, mënuk do të jetë pjesë e sistemitprokurorial të Kosovës. Ndonësenuk është konfirmuar zyrtarisht,Blakaj thuhet të ketë dhënëdorëheqje për shkak të kërcën-imeve për punën e tij. Kryeprokurori i Shtetit,Aleksandër Lumezi, ka bërë medije se asnjëherë nuk është infor-muar me shkrim nga prokuroriElez Blakaj se ka pasur ndonjëkërcënim në lidhje me punën etij. "Zyrtarisht deri më sot nekemi pranuar vetëm dorëheqjene tij të cilën e ka drejtuar te krye-prokurori i PSRK-së, ReshatMillaku. Sidoqoftë, dëshirojmëta informojmë opinionin seprokurori Blakaj, përderisa ishteduke hetuar rastin e njohur nëopinion si 'Lista e veteranëve tëUÇK-së', kishte marrë informa-cione se Komisioni i Mjekëve nëkuadër të Ministrisë së Punësdhe Mirëqenies Sociale ishteduke u marrë me përcaktimin estatusit të invalidëve të luftës dhese gjatë punës së këtij komisionika pasur kanosje, për të cilënedhe është hapur rasti nëPolicinë e Kosovës. Kërkesa eprokurorit Blakaj është shqyrtuardhe Policia e Kosovës ka vendo-

sur t'i shtojë patrullimet nëvendin ku komisioni po punontesi dhe në vendosjen e kontaktevetë kohëpaskohshme në mënyrëqë procesi të vazhdojë sipasplanifikimit. Megjithatë,prokurori Blakaj nuk ka raportu-ar për këtë rast se ka ndonjë kër-cënim ndaj tij", është thënë nëdeklaratën për medie tëKryeprokurorit të ShtetitAleksandër Lumezi. Por, është theksuar se krye-prokurori i Shtetit ka pasur infor-macione se prokurori Blakaj kamarrë një mesazh kërcënues nërrjetin social "Facebook",megjithatë, pas raportimit tëkëtij rasti në polici, ai ishtedeklaruar se nuk ndihet i kër-cënuar. "Po ashtu, kryeprokurorii Shtetit ka informacione seprokurori Blakaj në llogarinë evet në rrjetin social 'Facebook' kapranuar një mesazh kërcënuesme fjalët: 'Dënoi kriminelët, e johoxhallarët', kurse më pasprokurori Blakaj e ka raportuarnë polici, ku ka deklaruar seveten nuk e ndien të kërcënuar,por është i brengosur për famil-jen e vet, sidomos për fëmijëtdhe ka kërkuar përcjelljen nganjësitet policore të fëmijëve të tijgjatë vajtje-ardhjes në shtëpi -shkollë. Policia e Kosovës kashqyrtuar kërkesën e prokuroritBlakaj dhe të nesërmen ka filluarofrimi i përcjelljes së fëmijëve tëprokurorit Blakaj", është thënëmë tutje në deklaratën për medietë kryeprokurorit të Shtetit. Ndërkohë ministri i Drejtësisë,Abelard Tahiri, ka kërkuar hetim

të plotë lidhur me dorëheqjen eprokurorit Elez Blakaj. "Padashur të aludoj në rrethanat engjarjes, në rast se zyrtarishtkonstatohet se arsyet e dorëheq-jes së prokurorit janë të natyrëspersonale, konsideroj se njëhetim i plotë rreth këtij rastiduhet të zë vend, për të parë sekush ka kërcënuar prokurorindhe në rast se organet e pavaruratë zbatimit të ligjit kanë ndër-marrë masat e nevojshme për tëadresuar dhe rrënuar deri nëfund çdo kërcënim të mund-shëm ndaj tij, kurdo qoftë dhenga kushdo qoftë. Në kohën kurtë gjitha përpjekjet tona si insti-tucione janë duke u orientuar nëfuqizimin e sundimit të renditdhe ligjit, një mesazh i tillë ështëtërësisht i papranueshëm dhemeriton trajtim emergjent derinë fund", ka shkruar Tahiri nëllogarinë e vet në "Facebook".Ai e ka quajtur të papranueshmeqë një prokuror i shtetit përpunën që bën të bie nën presion-in e kërcënimeve dhe ta zgjedhëdorëheqjen si alternativë."Republika jonë është e ndërtuarmbi parime, ku sundimi i ligjitështë mbi të gjithë, i barabartëpër të gjithë dhe se askush nukmund të ngrihet mbi të e aq mëpak ta cenojë funksionimin eorganeve të rendit për shkak tëdetyrës zyrtare në vendosjen edrejtësisë. Është e

papranueshme që një prokuror ishtetit për punën që bën të bienën presionin e kërcënimevedhe ta zgjedhë dorëheqjen sialternativë. Krimi, korrupsioni,shmangia nga përgjegjësia dheabuzimi në këtë vend duhet të marrin fund njëherë epërgjithmonë. Republika eKosovës ka nevojë për prokurorëtë zotë që për punën e tyre i japinllogari vetëm ligjit dhe askujttjetër dhe të gjitha organet e tjerakanë për obligim të sigurojnë

pacenueshmërinë e punës sëtyre nga kushdo. Nuk do të lejojmë për asnjë çast që shtetiynë të duket i brishtë dhe nuk dotë tolerojmë askënd dhe asgjë qëtë jetë mbi ligjin", ka deklaruarTahiri. Sipas tij, ky rast është njëftesë për krerët e institucionevetë sistemit të drejtësisë për tëpasur një koordinim më tëngushtë që adreson çdo defekt tësistemit në mënyrë tëpërgjegjshme, të pakompromisdhe të paalternativë.

Jep dorëheqje prokurori që hetonte listate veteranëve, dyshohet se u kërcënua

PRISHTINË, 115 GUSHT (ER) -Ministri i Arsimit, i Shkencës dhei Teknologjisë, Shyqiri Bytyqi, tëmërkurën ka pritur në takimambasadorin e Shteteve tëBashkuara të Amerikës, GregDelawie, me të cilin ka biseduarpër sistemin arsimor në Kosovë.Ministri Bytyqi fillimisht kafalënderuar ambasadorinamerikan në Kosovë, GregDelawie, për takimin e sotëmdhe e ka njoftuar për gjendjen epërgjithshme në sistemin arsi-

mor dhe në MAShT. Gjithashtu, ministri Bytyqi gjatëkëtij takimi ka diskutuar përhapat e ndërmarrë deri më taninë funksion të përmirësimit tësistemit arsimor, të gjendjes nëministri, si dhe për vështirësitënëpër të cilat po kalojmë, poredhe për vendosmërinë për t'ilëvizur gjërat përpara. Ambasadori i ShBA-së nëKosovë, Greg Delawie, ka thënëse është i inkurajuar që MAShT-ika identifikuar reformat që

duhet të bëhen për ta përmirësuar sektorin arsimor tëKosovës, përfshirë edhe brendaministrisë. "Qeveria/Ambasadae ShBA-së dëshiron të shohë qëMAShT-i dhe Qeveria e Kosovëskanë zbatuar reforma të qëndrueshme sepse rinia eKosovës meriton më mirë", kathënë Delawie. Në fund të takimit palët janë paj-tuar për rëndësinë e reformave sidhe për nevojën e depolitizimittë sistemit arsimor në vend.

Elez Blakaj ka dhënë dorëheqje nga pozita e prokurorit të Prokurorisë Speciale të Republikës së Kosovës (PSRK)

Prokurori Elez Blakaj, i cili ishte duke i hetuardyshimet për keqpërdorime në listat e veteranëve të UÇK-së, më nuk do të jetë pjesëe sistemit prokurorial të Kosovës meqë kadhënë dorëheqje nga pozita e prokurorit. Edhepse nuk është konfirmuar zyrtarisht, Blakajdyshohet të ketë dhënë dorëheqje për shkaktë kërcënimeve për punën e tij. Drejtuesit e organeve të rendit kanë bërë me dije se nukkanë informacione nëse Blakaj ka dhënëdorëheqje për shkak të kërcënimeve, megjithatëata kanë kërkuar hetim të plotë të këtij rasti

Ambasadori Delawie kërkon të vazhdohet reforma në arsim

Ambasadori amerikan nëKosovë, Greg Delawie, ka reaguarlidhur me dorëheqjen eprokurorit Elez Blakaj. Përmesnjë postimi në llogarinë e vet në"Twitter", Delawie ka thënë se kjoështë një ditë e pikëlluar përsundimin e ligjit në Kosovë. "Njëditë e pikëlluar për drejtësinë nëKosovë, ku prokurori jep dorëhe-qje për shkak të kërcënimeve dhemungesës së përkrahjes. Ështëshqetësuese në veçanti kur aiishte duke punuar në rastin emashtrimit masiv të pension-eve", ka shkruar Delawie. Ambasadori amerikan ka thënëse Kosova duhet ta dëshmojë

angazhimin për sundimin e ligjitjo vetëm duke mbështeturprokurorët, por edhe duke siguruar që të gjithë ata që janë tëdënuar ta kryejnë dënimin."Është dekurajuese ta dëgjoshlajmin për dorëheqjen eprokurorit special Elez Blakaj,posaçërisht pasi ai po punontenë çështje të rëndësishme siçjanë mashtrimet e mëdha në listat e veteranëve. Ai kishtepasur mbështetjen e Qeverisëamerikane për të studiuar nëWake Forest, ku mori diplomënnë LLM dhe hetoi raste të rëndësishme në Kosovë", katheksuar Delawie.

Delawie: Dorëheqja e prokurorit Blakaj, ditë e pikëlluar për drejtësinë

04 E ENJTE, 16 GUSHT 2018 INTERVISTË

Muhamet KKOCI

PRISHTINË, 115 GUSHT - Presidenti iRepublikës së Kosovës, HashimThaçi, ka shprehur bindjen se kor-rigjimi i kufirit me Serbinë shmangnjëherë e përgjithmonë planinserb për ndarjen apo bosnjëzimine Kosovës. Ai ka kërkuar mbështet-jen e partive politike që nëpërmjetkorrigjimit të kufirit të ndodhëbashkimi i Luginës së Preshevësme Kosovën. Në këtë intervistëdhënë për gazetën "Epoka e re", aika thënë se nëse Kosova dheSerbia pajtohen për këtë çështje,ato do të përkrahen edhe ngaShBA-ja dhe BE-ja. "Ideja për kor-rigjimin e kufirit përfundimishtshuan ëndrrën serbe për ndarjeapo bosnjëzim të Kosovës. Prandajështë në interesin tonë që sa mëherët kjo të ndodhë. Marrëveshja earritur në mes të Kosovës dheSerbisë nëpërmjet një procesi tëdialogut dhe rrugës paqësore do tëjetë e mirëpritur dhe e mbështeturfuqishëm dhe në mënyrë unikeedhe nga ShBA-ja dhe BE-ja", kathënë Thaçi. Ai ka bërë me dije sedo ta vazhdojë fazën finale të dia-logut edhe nëse opozita nuk bëhetpjesë e këtij procesi. Sipas presi-dentit Thaçi, nëse has në kundër-shtim të subjekteve politike përkëtë proces, marrëveshjen për-fundimtare me Serbinë dhe çësht-jen e bashkimit të Luginës sëPreshevës me Kosovën do tahedhë në referendum. I pari i vendit ka qartësuar seaskush nuk do të mund ta bllokojëkëtë proces, i cili, sipas tij, garan-ton të ardhmen euroatlantike tështetit të Kosovës. "Në fund të pro-cesit vetë populli i Kosovës do tëdeklarohet nëse është për mar-rëveshje përfundimtare meSerbinë dhe nëse Lugina ePreshevës do t'i bashkëngjitetKosovës, me një përgjigje shumëtë thjeshtë, po ose jo. Deri më tani,prej të dhënave që kemi ne, mbi 90për qind e qytetarëve të Kosovës embështesin bashkëngjitjen ePreshevës, Medvegjës dheBujanocit me Kosovën, kurse rreth99 për qind e shqiptarëve që jeto-jnë në Luginë të Preshevës embështesin këtë ide", ka thënëpresidenti Thaçi, duke shtuar seata që e kundërshtojnë këtë ide

janë kamikazë të fuqishëm poli-tikë.Thaçi ka shprehur bindjen se do tamarrë përkrahjen e nevojshme tëqytetarëve në referendum përmarrëveshjen përfundimtare meSerbinë. "Çdo marrëveshje qënënkupton njohje reciproke, anë-tarësim të Kosovës në OKB dhe nëorganizata të tjera ndërkombëtare,do ta marrë bekimin e qytetarëvetë Kosovës. Jam i bindur në këtë.Nuk do të lejoj asnjë individ që memandatin e fituar si deputet tëpretendojë ta pengojë implemen-timin e të ardhmes euroatlantike",është shprehur Thaçi.

"Epoka ee rre": Z. president, kance-larja gjermane Angela Merkel kamohuar çdo mundësi tëndryshimit të kufijve në BallkaninPerëndimor. Cili është qëndrimijuaj ndaj kësaj deklarate?Thaçi: Deklarata e kanceralesMerkel është një qëndrim imunguar për kohë të gjatë përBallkanin Perëndimor. Të gjithëjemi kundër ndarjes dhe shkëm-bimit të territoreve. Gjithashtu,duhet të punojmë fuqishëm që nëasnjë rrethanë të mos krijohetndonjë situatë e krijimit të ndonjëautonomie serbe apo të ndonjëmodeli të Srpska Republikës. Idejaime për korrigjimin e kufirit ështëide për demarkimin e rreth 400kilometrave kufij në mes të shtetittë Kosovës dhe Serbisë. Kjo gjë dotë ndodhë herët apo vonë. Derisanuk ndodh demarkimi i kufiritKosovë - Serbi, as Kosova nuk do tëmund të lëvizë drejt NATO-s dheBE-së, por as Serbia nuk do tëmund të lëvizë drejt perspektivësevropiane. Tani kur BE-ja po mod-ernizohet dhe reformohet, ështëkërkesë e qartë e lidershipitevropian se asnjë vend i BallkanitPerëndimor me probleme të sëkaluarës nuk do të mund të jetëpjesë e familjes evropiane pa itejkaluar ato probleme. Mundësiae arritjes së marrëveshjes Kosovë -Serbi, që nënkupton edhe përf-shirjen e Preshevës, Bujanocit dheMedvegjës me Kosovën, ështëminimale, por tani është kërkesë einstitucionalizuar nga liderët eLuginës së Preshevës të cilën do taprezantoj në tryezë në Bruksel. Edi që do të jetë një reagim jo i lehtënga ana e autoriteteve të Serbisë,

mirëpo këtë e ndiej si obligimmoral, historik, kombëtar, politikdhe shtetëror. Çdo marrëveshjemes palëve, që nënkupton njohjenreciproke mes Kosovës dheSerbisë dhe anëtarësimin eKosovës në OKB dhe organizatat etjera ndërkombëtare, bota do tapërkrahë.

"Epoka ee rre": Nga shumëkush kjodeklaratë e Merkelit është inter-pretuar si kundërpërgjigje ndajjush, që po e proklamoni idenë ekorrigjimit të kufirit me Serbinë? Thaçi: Korrigjimi dhe demarkimi ikufirit është diçka tjetër. Ideja përkorrigjimin e kufirit përfundimishtshuan ëndrrën serbe për ndarjeapo bosnjëzim të Kosovës. Prandajështë në interes tonin që sa mëherët kjo të ndodhë. Marrëveshja earritur në mes të Kosovës dheSerbisë nëpërmjet procesit të dialogut dhe rrugës paqësore do tëjetë e mirëpritur dhe e mbështeturfuqishëm edhe nga ShBA-ja dheBE-ja.

"Epoka ee rre": Domethënë, edhepas deklaratës së Merkelit, ju nuktërhiqeni nga ideja për korrigjimine kufirit me Serbinë, nëpërmjet sëcilës do të ndodhte bashkimi iLuginës së Preshevës meKosovën?Thaçi: Unë pajtohem qind përqind me kancelaren Merkel. Ajo eka thënë gjënë e duhur në kohën eduhur. E theksova më herët se kjoështë diçka që i ka munguar diplo-macisë ndërkombëtare kohët efundit. Edhe në takimin që kamzhvilluar me kancelaren Merkel,ajo ka bërë me dije se është nëfavor të dialogut dhe arritjes sëmarrëveshjes paqësore Kosovë -Serbi, që nënkupton edhedemarkmimin e kufirit në mes tëdy vendeve, rreth 400 kilometra.

"Epoka ee rre": Z. president, psedhatë këtë ide në këtë kohë? Thaçi: Sepse tani është institucionalizuar kërkesa e liderëve politikë të shqiptarëve tëLuginës së Preshevës drejtuarinstitucioneve të Republikës sëKosovës. Një deklarim ky i shpre-hur edhe në vitin 1992 përmesreferendumit të qytetarëve atje.

"Epoka ee rre": Meqenëse edhe vetë

po e pranoni se ka pak gjasa qëSerbia ta pranojë kërkesën tuaj,pse po e proklamoni kaq shumëkëtë ide? Thaçi: Mendoj se kjo është një edrejtë historike dhe legjitime e ciladuhet të promovohet. Do të jetë evështirë të shtyhet përpara, por iavlen të përpiqemi.

"Epoka ee rre": Opozita, edhe indi-vidë të tjerë, po ju kritikojnë se mekëtë ide po krijoni jostabilitet nëraportet e Kosovës me bashkësinëndërkombëtare? Thaçi: Bashkësia ndërkombëtaredo ta përkrahë marrëveshjen earritur Kosovë - Serbi, në një pro-ces të dialogut të mirëfilltë, tëhapur, llogaridhënës, transparentdhe paqësor. Marrëveshja paqë-sore Kosovë - Serbi nuk do tëmund dhe nuk do të jetë erefuzuar nga askush.

"Epoka ee rre": Nuk është hera eparë që opozita ju akuzon për tentim të prishjes së raporteve tëKosovës me partnerët ndërkom-bëtarë. Fillimisht këto kritika ishindrejtuar kur tentuat ta bëni transformimin e FSK-së në ushtrinëpërmjet ligjit, pastaj këto kritikaerdhën edhe në shprehje edhe kuru aktualizua iniciativa përbllokimin e Gjykatës Speciale? Thaçi: Sa i përket themelimit tëForcave të Armatosura, e gjithë

bota na ka përkrahur nëangazhimin tonë në vitin 2014 përta themeluar ushtrinë. Mirëpokanë qenë 4-5 deputetë që e kanëpenguar këtë proces për shkak tëambicieve të tyre politike, egovepersonale dhe politikave elek-torale populiste. Për shkak tëkëtyre ambicieve sot Kosova po epaguan çmimin që nuk e kamundësinë për ta formuarushtrinë e Kosovës. Pa ushtri nukdo të mund të jemi as në partneritet të paqes dhe as nëNATO. Pra, për shkak të naivitetitdhe injorancës të disa individëve,Kosova po e paguan këtë çmimsot. Sa iu përket proceseve të tjera,mendoj se ka keqkuptime, keqinterpretime dhe ka frustrimetë ndryshme prej individëve tëndryshëm. Kjo është jeta politikedhe plurale. Ne jetojmë nëdemokraci, ku secili mund tëshprehet lirshëm. Për mua tëgjithë janë të respektuar, porKosova nuk mund të humbë kohëme politika inatçore apo me politika të interesit ditor. DialoguKosovë - Serbi, nëse prodhonndonjë bazë për marrëveshje apondonjë marrëveshje definitive, nedo të punojmë që të kemi një përf-shirje sa më të gjerë politike, sepsetë gjithë kanë përgjegjësi në këtëproces. Beteja me Serbinë zhvillohetnë tavolinat e bisedimeve përballëSerbisë, e jo duke u ankuar se nëse

Flet për "Epokën e re" presidenti i Kosovës, Hashim Thaçi

Korrigjimi i kufirit shuan ëndrrëPresidenti i Kosovës, Hashim Thaçi, ka bërë me dije se korrigjimi i kufirit meSerbinë fundos ëndrrën serbe për ndarje apo bosnjëzim të Kosovës. Në këtëintervistë dhënë për gazetën "Epoka e re", ai ka deklaruar se ata që e kundërshtojnë këtë ide janë kamikazë të fuqishëm politikë. Shefi i shtetit ështëzotuar se për këtë çështje dhe për marrëveshjen përfundimtare me Serbinë dota thonë fjalën qytetarët e Kosovës nëpërmjet referendumit. Presidenti Thaçika theksuar se nuk do të lejojë askënd ta bllokojë arritjen e marrëveshjes përfundimtare me Serbinë, e cila, sipas tij, siguron të ardhme evropiane përshtetin e Kosovës. Ai e ka ftuar opozitën të bëhet pjesë e dialogut pasi, sipastij, ballafaqimi i argumenteve duhet të ndodhë në tavolinë. Presidenti ka thënëse nuk do të lejojë që Asociacioni i Komunave Serbe të ketë kompetencaekzekutive. Thaçi ka shprehur optimizëm se një bazë e mirë e marrëveshjesme Serbinë do të arrihet në pranverë të vitit të ardhshëm

05E ENJTE, 16 GUSHT 2018 INTERVISTË

zgjidhet problemi i Kosovës, çfarëdo t'i ndodhë Ukrainës apo çfarëdo të ndodhë me problemet e tjeraglobale. Ne jemi shumë të vegjëlqë të merremi me probleme globalesiç pretendojnë disa individë qënuk kanë fituar legjitimet as nëfshatin e vet e lëre më të merrenme Krime apo Abkhazi. Ritheksojse korrigjimi i kufijve dhe përfshirjae Preshevës, Medvegjës dheBujanocit me Kosovën, përfundimisht e shuan ëndrrën ekamotshme të Akademisë sëShkencave dhe Arteve të Serbisëpër ndarjen e Kosovës apo krijimine Republika Srpskas në Kosovë.Është me interes të ritheksoj se igjithë procesi duhet të përcillet metransparencë të plotë dhe llogaridhënie dhe në fund të funditqytetarët përmes referendumit dota thonë fjalën e vet dhe vullnetin etyre.

"Epoka ee rre": Kur do të ndodhëtakimi i ardhshëm me presidentinserb Vuçiq?Thaçi: Shpresoj në pjesën e parë tështatorit.

"Epoka ee rre": Dhe çfarë pritet tëdiskutoni në këtë takim? Thaçi: Ende nuk është specifikuarse çka. Dy takimet e para më tepërkanë qenë procedurale dheteknike. Besoj se takimi i radhës dotë jetë i menduar për të filluar me

një bazë të diskutimit për tëardhmen.

"Epoka ee rre": Kosova po hyn nëkëtë fazë të ndjeshme të këtij procesi dhe ende nuk është arriturkonsensusi i kërkuar politik dhenuk është hartuar ndonjë platformë për fazën finale të dialogut me Serbinë. Thaçi: Platformë për ne është edrejta jonë historike dhe prioritetetqë i kemi para nesh. Më vjen keqqë disa që shprehin kritika për këtëproces nuk kanë ide se çka duhetbërë për të ardhmen, por vetëmjanë pozicionuar në istikametrefuzuese pa prezantuar ndonjëide konkrete se si të lëvizet drejtnjë të ardhme euroatlantike tëKosovës. Me rëndësi është që tëgjithë bartësit e institucioneve tëKosovës kanë qenë të pranishëmnë takimin e fundit në Bruksel.Shpresoj se edhe në takimin e radhës do të jenë. Ne do të punojmë të kemi një përfshirje samë të gjerë të mundshme, mirëpoaskujt nuk do t'ia imponojmë participimin në këtë proces. Pasiqë procesi do të kalojë nëpërmjetreferendumit, mendoj se secili kamundësi ta thotë fjalën e vet dhenuk do të mund ta pengojë askushi vetëm këtë proces, kushdo që tëjetë ai. Në fund të procesit, vetëpopulli i Kosovës do të deklarohetnëse është për marrëveshje

përfundimtare me Serbinë dhenëse është që Lugina e Preshevëst'i bashkëngjitet Kosovës me njëpërgjigje shumë të thjeshtë, po osejo. Deri më tani, prej të dhënave qëkemi ne, mbi 90 për qind e qytetarëve të Kosovës e mbësht-esin bashkëngjitjen e Preshevës,Medvegjës dhe Bujanocit meKosovën, kurse rreth 99 për qind eshqiptarëve që jetojnë në Luginëtë Preshevës e mbështesin këtëide. Prandaj ata që kanë guximintë dalin kundër një propozimi tëtillë mendoj se janë kamikazë tëfuqishëm politikë.

"Epoka ee rre": Vazhdimisht po epërmendni mundësinë e orga-nizmit të referendumit për këtëçështje, por Kosova ende nuk kaligj për referendum. Madje, sipasdisa interpretimeve, Kushtetutajonë e ndalon organizimin e referendumeve për disa çështje. Sido t'ia bëni?Thaçi: Duhet të punojmë nëaspektin procedural dhe ligjor.Duhet të punojmë edhe meGjykatën Kushtetuese që ta marrim opinionin e saj dhe t'ifillojmë procedurat në mënyrë qëbashkërisht të gjithë të ecim nëkëtë drejtim. Nuk mendoj sedikush do të dalë kundër kësajideje për referendum. Mendoj sepër çështjet me rëndësi jetike,qytetarët e Kosovës duhet të

vendosim vetë. Referendumiështë mekanizmi më i lartë idemokracisë dhe qytetarët e vendit duhet mendojnë se duhett'u jepet mundësia ta shprehinvullnetin e tyre për të ardhmen.

"Epoka ee rre": Sa herë është për-mendur mundësia e organizimittë referendumit, çdoherë ështëtërhequr edhe vërejtja se kjo edrejtë mund të keqpërdoret ngandonjë komunitet. I frikësohenikësaj? Thaçi: Nuk punoj me paragjykime.Unë punoj mbi bazën e kushtetut-shmërisë dhe ligjshmërisë dhestandardeve demokratike evropi-ane dhe botërore. Në këtë mënyrëreferendumi është një mekanizëmqë duhet të garantohet edhe nëKosovë.

"Epoka ee rre": Si president i venditdo t'i ftoni në mënyrë zyrtare subjektet politike për të diskutuarrreth platformës për bisedime meSerbinë?Thaçi: Ftesa gjithmonë është ehapur. Bashkëngjitja e opozitës nëkëtë proces është e mirëseardhur.Me rëndësi është të vazhdojë dialogu, të gjendet zgjidhja, të arrihet marrëveshja dhe Kosova tëlëvizë drejt NATO-s dhe BE-së.Nuk do të humb kohë në asnjërrethanë dhe për asnjë ditë përidetë lokale, projektet lokale apohartat lokale. Ne duhet të shiko-jmë në hartën e madhe evropianepër arritjen e standardeve evropi-ane për Kosovën dhe Ballkanin.Pra, për një rajon pa kufi, i cili do tëjetë i integruar në BE.

"Epoka ee rre": Çfarë nëse nuk do takeni mbështetjen e opozitës nëkëtë proces? Thaçi: Opozita dhe të gjitha partitëpolitike janë në favor të dialogut,janë për negociata, ndërsa ballafaqimi i argumenteve duhettë ndodhë në tavolinë. Shumëlehtë është të jemi kritikë dheshumë vështirë është të ballafaqo-hesh me kundërshtarët e Kosovës.Nuk është e lehtë as për mua tëballafaqohem me Vuçiqin. Lehtëështë të qëndrosh si spektator, porvështirë është të luash. Kështu qëedhe subjektet politike duhet tëfuten në lojë dhe t'i marrinpërgjegjësit gjatë betejës. Nësenuk duan, në fund të këtij procesi,nëse arrijmë ndonjë marrëveshje,atëherë duhet që qytetarët nëpër-mjet referendumit të deklarohenpër ose kundër kësaj marrëveshje.

"Epoka ee rre": Keni paralajmëruarse ky proces mund të përfundojënë qershor të vitit të ardhshëm. Thaçi: Nuk shpresoj se do të arrihet shpejt, por mendoj se njëbazë e mirë për një marrëveshjemund të krijohet në pranverë tëvitit të ardhshëm.

"Epoka ee rre": Meqenëse vetë ekeni pranuar se ky do të jetë njëproces shumë i vështirë dhe me të

panjohura, si do t'i hyni këtij procesi pa mbështetjen e opozitës? Thaçi: Presidenti ka mandatin evet kushtetues dhe ligjor. Kuvendiaskund në botë nuk udhëheq dialog apo negociata me një vend.Kuvendi ratifikon ose jo një marrëveshje ndërkombëtare.Nëse duan, marrëveshjen emundshme do ta kalojmë nëpër-mjet Kuvendit, por nëse kaveprime kryeneçe atëherë ne përfundimisht duhet të vëmë nëfunksion mekanizmin e referen-dumit, gjë që do ta bëjmë. Por, nukdo të lejoj që të vë veto askush mbikëtë proces.

"Epoka ee rre": Por përsëri ajo marrëveshje duhet të sillet nëKuvend për ratifikim? Thaçi: Le ta bekojë populli atëmarrëveshje, pastaj gjërat e tjeravijnë në vendin e vet. Qytetarëtduhet të deklarohen për këtëçështje. Nëse e pranon populli, nërregull; nëse nuk e pranon, ne këtujemi.

"Epoka ee rre": Idenë e referendumitnuk e keni përmendur më herët.Do të thotë kjo se jeni i ndikuarnga rasti i marrëveshjes historikenë mes të Greqisë dheMaqedonisë për emrin e kësaj tëfundit, e cila në shtator do të hedhet në referendum? Thaçi: Marrëveshja në mes tëGreqisë dhe Maqedonisë mendojse është marrëveshje shumë emirë. Kjo marrëveshje duhet tëshërbejë për të na i hapur sytëedhe neve që të lëvizim sa mëshpejt për ta përmbyllur këtë proces, në mënyrë që të na hapetrruga për integrim në NATO dheBE. E ritheksoj edhe një herë senuk ka ecje përpara as për Kosovëne as për Serbinë pa marrëveshjereciproke. Çdo marrëveshje qënënkupton njohje reciproke, anë-tarësim të Kosovës në OKB dhe nëorganizata të tjera ndërkombëtare,do ta marrë bekimin e qytetarëvetë Kosovës. Jam i bindur në këtë.Nuk do të lejoj asnjë individ që memandatin e fituar si deputet të pre-tendojë ta pengojë implemen-timin e të ardhmes euroatlantike.

"Epoka ee rre": Njohës të ndryshëmtë rrethanave politike pretendojnëse mbrapa idesë suaj për korrigjimtë kufirit fshihen kompetencatekzekutive të Asociacionit tëKomunave me Shumicë Serbe? Thaçi: Pikërisht korrigjimi i kufiritKosovë - Serbi dhe integrimi iPreshevës, Medvegjës dheBujanocit me Kosovën eliminonpërfundimisht pretendimet e tillapër pushtet ekzekutiv në Kosovë,duke nënkuptuar këtu edhe marrëveshjen e ish- kryeministritIsa Mustafa me Vuçiqin përAsociacionin e Komunave meShumicë Serbe, me pretendiminpër pushtet të tretë ekzekutiv apondonjë pretendim për RepublikaSrpska në Kosovë. Diçka e tillë nukdo të lejoj të ndodhë.

ën serbe për ndarje të Kosovës

AKTUALE06 E ENJTE, 16 GUSHT 2018

Një ftesë për partitë politike për t’i rikthyer vlerat kombëtare

Arbisa SSHEFKIU

PRISHTINË, 115 GUSHT - Kryetari iLëvizjes për Bashkim (LB),Valon Murati, në një konferencëpër medie mbajtur të mërkurënka thënë se zhurmat e funditpër korrigjim kufijsh na bëjnë tëfrikësohemi se Kosovës po ipërgatitet skenari më i keq imundshëm, ai i instalimit tëAsociacionit të KomunaveSerbe, i cili në rrethanat e njëdialogu ku po flitet për mar-

rëveshje përfundimtare, mundtë përfundojë me kompetencaekzekutive dhe me autonomipolitiko-territoriale. Duke rikujtuar se bisedimet nëmes të Kosovës dhe Serbisëpritet të futen në një fazë kritikenga muaji shtator i këtij viti, aika thënë se, fatkeqësisht, opin-ioni publik dhe partitë politikejanë më të përçara se kurdoherërreth kësaj teme dhe se Kosovësi mungon platforma politikepër këto bisedime e, rrjed-himisht, edhe konsensusi poli-

tik për to. Sa i përket qëndrimittë Lëvizjes për Bashkim rrethçështjes shqiptaro-serbe,Murati ka pohuar se kjo parti qëprej vitit 2008 ngulmon seboshti rreth të cilit duhet tëndërtohet platforma për bised-ime me Serbinë është parimi ireciprocitetit. "Kjo nënkuptonreciprocitet në të drejta në mestë shqiptarëve në Preshevë,Medvegjë dhe Bujanoc, me atotë serbëve në Leposaviq,Zveçan dhe Zubin Potok.Zbatimi me konsekuencë i

parimit të reciprocitetit, nëserrethanat ndërkombëtare elejojnë, mund të shkojë edhederi në ridefinim (ripërcaktim)të kufijve në mes të Kosovës dheSerbisë, gjithnjë duke u bazuarnë vullnetin e popujve: aty kushqiptarët në tri komunat eKosovës Lindore janë shumicëdhe kanë vazhdimësi territori-ale me Kosovën të kenë tëdrejtën të bashkohen meKosovën dhe aty ku serbët në trikomunat veriore janë shumicëdhe kanë vazhdimësi territori-

ale me Serbinë të kenë tëdrejtën të bashkohen meSerbinë", ka thënë ai. Ndërsa sipas platformës së LB-së, as në konceptin e reci-procitetit e as të ridefinimit(ripërcaktimit) të kufijve nukduhet të përfshihet pjesa veri-ore e qytetit të Mitrovicës. "Nëkëtë pjesë 12 000 shqiptarë janëdëbuar me dhunë në vitin 2000dhe institucionet tona duhet tëpunojnë që ata të kthehen atje",ka thënë Valon Murati, kryetar iLB-së.

Jakup KKRASNIQI

Nuk do të zgjatem shumë. Po hyjdrejt e në temë. Nga viti 2000 ekëtej janë kryer disa palë zgjedhjepër dy nivelet e pushtetit nëKosovë. Qëllim i vetëm ngaatëherë e deri me sot ka qenëpushteti. Pushteti jo për t'i qev-erisur pasuritë e vendit e të kom-bit, por për të sunduar dukeplaçkitur pasurinë publike përvete, për familjen dhe jo pakedhe për ndonjë servil pranëvetes. Për të qëndruar nëpushtet, partitë që ishin nëpushtet (në të dy nivelet), luftënme të gjitha mjetet e bënin për tëgrumbulluar sa më shumë vota.Deri te vota vinin në çdo mënyrë,vetëm jo në mënyrë të nder-shme. Rruga e ndjekur deri tani

nga partitë e "vjetra" politike naka sjellë këtu ku jemi. Ecja nëkëtë rrugë nuk ka destinaciontjetër veç këtij që e jetuam dhekëtë fat nuk ia kisha dëshiruarasnjë lloji njerëzor. Prandaj, sidomosdoshmëri imediate naimponohet të kërkojmë rrugëtjetër, një rrugë njerëzore, rrugëqë na jep më shumë shpresë ebesim për ndryshim. Nuk kadyshim, çlirimi i Kosovës dhepavarësia kanë krijuar mundësitë shumta të cilat mundësi nuk ishfrytëzuam si e sa duhet. Për të ecur tashmë një rrugetjetër, për ta kthyer shpresën dhebesimin, na duhet një mar-rëveshje besa-besë (një besëlid-hje!) në mes të njerëzve të poli-tikës, besë skënderbegiane, besëpër të mos mashtruar, por edhebesë për të ndryshuar për tëmirën e kombit e të shtetit.Besën për t'u liruar nga lakmiapër të rrëmbyer për vete atë qëështë e kombit dhe që i përketvetë atij, e që është pronarilegjitim i pasurisë e quajturjorastësisht pasuri kombëtare!Besën për ta kërkuar votën

qytetare për të qeverisur mirë, ejo si deri më sot për të grabituratë që nuk të takon, atë që ështëe huaja! Por, i gjithë problemiështë a thua na ka mbetur ndon-jë fije bese e njerëzve të motit, qëkishin besë e trimëri njerëzishfisnikë? Nuk dyshoj, kishimnjerëz fisnik e të besës, por sot kuu tretën ata, ç'u bë me ta, ku utretën ato ideale e tradita tënjerëzve të fisëm? Që e dhanëgjithçka kishin për Lirinë! Diku ediçka është gabuar shumë gjatëkëtij rrugëtimi kombëtar thuajatridhjetëvjeçar e po të kemiparasysh vitet pas '99-s, njëzetv-jeçar me një ngarendje mbaseedhe absurde. Kjo rrugë gjithsesiduhet ndryshuar, por a kemivullnet politik, intelektual ekombëtar për atë ndryshim,ndryshim që na kthen vlerattradicionale shqiptare, vlera që inëpërkëmbëm gjatë këtyrenjëzet-tridhjetë vjetëve të fundit.Sot e gjithë ditën na duhet njëBesë për t'ia ndërprerë rrugën ekrizës morale që na ka qiturjashtë binarëve të vlerave kom-bëtare dhe nuk jemi duke e ditur

se cilat vlera duhet t'i përqafo-jmë e cilat t'i shqelmojmë! Tonatapo ato që na lidhin me shekujt erobërisë e skllavërisë e që na janëngjitur si ferrë murrizi në shumëpore të jetës? Të atyre ferrave qëMigjeni i quante simbole tëmjerimit e të errësirës. Shkurt,gjatë këtyre tri dekadave keminjë shkëputje të madhe nga vler-at tona kombëtare shqiptare dhesorollatemi shumë pas vlerave tëhuaja, që jo pak herë na i kanëimponuar armiqtë e kombit ndërshekuj. Kthimi në origjinë naështë bërë domosdoshmëri.Vlerat tona kombëtare të kul-tivuara nga fryma luftarake skën-derbegiane nuk mund të ruhen emë pak të avancohen ngamashtrues, servilë, injorantë,frikacakë e sehirxhinj të çdongjyre.Mjaft e sunduan të huajt pop-ullin e kombin tonë! Vendi dhekombi duhet të qeverisen nganjerëzit që duan dhe dinë ta ori-entojnë atë në rrethanat e reja tëkrijuara pas shekujsh robërie.Adem Demaçi dhe AdemLegjendari na kanë mundësuar

shumë që ta korrim fitoren emadhe të qershorit 1999 dhe të17 shkurtit 2008!Shkëputja nga mashtruesit eviteve të pas '99-s, të luftës a tëpritjes, çfarëdo qofshin, duhet tëna ndajë me të gjitha rrugët emjetet! Popullit tonë nuk imungojnë njerëzit që dinë eduan të qeverisin mirë mevendin e shqipeve. Mashtruesit,me gjithë makineritë e vëna nëshërbim të mashtrimit përsundim (përfshirë edhe medietlehtësisht të shitura), duhet t'idërgojmë në muzeun e vjetërsir-ave dhe kjo nuk arrihet dot pavullnetin e shumicës qytetare!Aty ku duhet t'i dërgojmë çdoformë joshje financiare, mashtri-mi apo kërcënimi që i zgjatëjetën gjendjes ekzistuese.Është kohë zgjimi për sis-temimin e vlerave fisnike tëkombit! Kështu siç jemi katan-disur, jemi larg, shumë larg vler-ave të konsoliduara të kombitshqiptar! Le të nis ndryshimi,nëse jo nga politika, le ta fillojnëqytetarët, sovrani i ndryshimevetë deritashme!

Murati: Kosovës po i përgatitet skenari më i keq i mundshëm

07E ENJTE, 16 GUSHT 2018 AKTUALE

Arbisa SSHEFKIU

PRISHTINË, 115 GUSHT -Zëvendëskryeministri dhe min-istri i Diasporës dhe InvestimeveStrategjike, Dardan Gashi, kapritur të mërkurën në takimkryetaren e Komisionit Qendrortë Zgjedhjeve (KQZ), ValdeteDaka. Në këtë takim është bised-uar për procesin e zgjedhjeve,votimin e pjesëtarëve të dias-porës, por edhe për për-faqësimin e bashkatdhetarëvenë Kuvendin e Kosovës.Zëvendëskryeministri Gashi dhekryetarja e KQZ-së, ValdeteDaka, u pajtuan që diasporaduhet të informohet më shumëpër votimin përmes uebfaqevetë institucioneve, përmestryezave që planifikohen tëmbahen me përfaqësuesit e

diasporës, edhe përmesshoqatave, asociacioneve eorganizimeve të ndryshme, tëcilat mund të shërbejnë edhe sipika të grumbullimit të materi-aleve zgjedhore për votim jashtëKosovës. Po ashtu në takim upotencua se për përfaqësimin ediasporës në Kuvendin eKosovës ka vullnet politik ngasubjektet politike të Kosovës dhenë një të ardhme të afërt do tëorganizohen takime, debate,tryeza dhe organizime tëndryshme për procesin e votim-it të diasporës. Gashi dhe Daka u pajtuan tathellojnë bashkëpunimin, meqëllim që përfaqësuesve të dias-porës t'ua bëjnë më të lehtëvotimin dhe të shihet mundësiae përfaqësimit të tyre nëKuvendin e Kosovës. Më herët,në një intervistë për gazetën

"Epoka e re", ministri DardanGashi kishte thënë se ka pasurdiskutime për ta filluarreformimin e listës zgjedhore. Aika thënë se në këtë procesMinistria e Diasporës do të jetëpjesë e çdo diskutimi me idenëqë t'i përfaqësojë interesat ediasporës, në këtë rast interesatdhe kërkesat politike. "Diasporagjithqysh duhet të jetë pjesë esistemit politik të Kosovës, dukepasur parasysh se ne kemi mbi700 mijë banorë vetëm nëEvropë që janë me orgjinë nga

Kosova dhe që kanë të drejtën evotës. Mirëpo, procesi, si i tillë,nuk ua mundëson që në mënyrëadekuate të jenë të përfaqësuaranë sistem. Ju e dini se prej 700mijë personave kanë marrëpjesë vetëm 10 mijë prej tyre nëzgjedhjet e kaluara. Kjo ka qenëpjesëmarrja më e lartë deri mëtani, por që është larg prej nevo-jave që ka diaspora dhe tëdrejtën që ata e kanë për të qenëtë përfaqësuar", është shprehurai. Ministri Gashi ka thënë se par-

titë politike kanë mendime tëndryshme për përfaqësiminpolitik të diasporës në institu-cionet e Kosovës. "Një prejkëtyre mendimeve është qëdiaspora t'i ketë në Kuvendin eKosovës 5 deri në 6 vende të rez-ervuara. Ky nuk është problem,sepse ne mund t'ua rezervojmëedhe vendet diasporës, mirëpoproblemi është se nuk funk-sionon sistemi zgjedhor përdiasporën. Deri tash KQZ-ja kadështuar të organizojë zgjedhjepër diasporën", ka thënë Gashi.

Faton DDËRMAKU

PRISHTINË, 115 GUSHT - Ministri iShëndetësisë, Uran Ismaili, kavizituar të mërkurën lokacioninku ka nisur ndërtimi i SpitalitPediatrik dhe Kirurgjisë sëFëmijëve në kompleksin eQendrës Klinike Universitare tëKosovës. Ai është shprehur ilumtur që u është dhënë fundzvarritjeve në realizmin e këtijprojekti dhe se pas 22 muajshshteti i Kosovës do të ketë njëspital modern që do t'i integro-jë të gjitha shërbimet shëndetë-sore për fëmijë brenda një insti-tucioni. "Ky është një projekt,donacion i Emirateve tëBashkuara Arabe, gurthemeli itë cilit është vendosur disa vjetmë herët, por që nuk kamundur ta fillojë punën si ështëdashur. Ne i kemi shtuar përp-jekjet tona që t'i kryejmë tëgjitha procedurat. Kemi kontak-tuar me donatorin kryesor dheme konsorciumin e tyre që

kanë qenë mbikëqyrës gjer-manë dhe kemi arritur tazhbllokojmë procesin", kathënë Ismaili. Ai ka shpjeguar seSpitali Pediatrik Kirurgjik do tëjetë modern do të ketë pajisjemoderne. Sipas Ismailit, ky spital do tëketë 10 mijë metra katrorëhapësirë. "Projekti është i para-parë të kryhet për 22 muaj.Objekti do të jetë me ura lidhëseme klinika, projekt i çmueshëmpër fëmijët tanë, me kualitet tëlartë si ndërtime dhe pajisjemoderne", është shprehur min-istri Ismaili.Drejtori i ShSKUK-së, dr. BasriSejdiu, ka thënë se nevoja përkëtë spital ka qenë e madhemeqë shumë fëmijë kanë nevo-jë për trajtim. "Përfundimi ipunimeve pas 22 muajve do tëmundësojë kushte shumë tëmira, duke llogaritur edheinfrastrukturën tjetër përcjel-lëse në të gjitha hapësirat eQKUK-së. Do të jetë kompletimi infrastrukturës dhe me pajisje

dhe fëmijët do të gjejnë trajtimmë të lehtë", ka thënë ai. Në Spitalin Pediatrik dhe tëKirurgjisë së Fëmijëve do tëofrohen shërbimet pediatrike,shërbimet e kirurgjisë pedi-

atrike, hemato-onkologjia efëmijëve, diagnostika, shër-bimet emergjente si dhe shër-bime të tjera. Spitalit PediatrikKirurgjik është projekt që do tëkushtojë rreth 20 milionë euro,

donacion nga Emiratet eBashkuara Arabe, i ndarë përRepublikën e Kosovës më 2015,ndërsa simbolikisht gurthemelii spitalit ishte vendosur në mars2016.

Ministri i Diasporës dhe Investimeve Strategjike, Dardan Gashi, ka pritur në takim edhekryetaren e Komisionit Qendror të Zgjedhjeve (KQZ), Valdete Daka

Ka vullnet politik për përfaqësimin ediasporës në Kuvendin e Kosovës

Brenda 22 muajsh Kosova me Spital të Kirurgjisë Pediatrike

Ministri i Diasporës dhe Investimeve Strategjike,Dardan Gashi, dhe kryetarja e KomisionitQendror të Zgjedhjeve (KQZ), Valdete Daka,kanë biseduar të mërkurën për procesin ezgjedhjeve, votimin e pjesëtarëve të diasporës,por edhe për përfaqësimin e bashkatdhetarëvenë Kuvendin e Kosovës. Në takim u potencuase ka vullnet politik nga subjektet politike përpërfaqësimin e diasporës në Kuvendin eKosovës

EKONOMI08 E ENJTE, 16 GUSHT 2018

PRISHTINË, 115 GUSHT - Zhvlerësimii valutës kombëtare turke mundtë ketë ndikim indirekt nëekonominë e Kosovës, kon-siderojnë ekspertë për çështjeekonomike. Lira turke kashënuar rënie rekorde prej 6.97ndaj dollarit para dy ditësh, qënënkupton humbje të vlerës sëkësaj valute në këtë vit për 46 përqind.Turqia është një prej shteteve mepraninë më të madhe të importitdhe investimeve direkte nëKosovë. Sipas ekspertëve, krizanë Turqi mund ta rrisë vlerën eimporteve të produkteve, por qëmund ta zvogëlojë vlerën eeksporteve. Ndërkaq, ndikimettek investimet e huaja direkte tështetit të Turqisë në Kosovëmund të vërehen në një periud-hë më të gjatë, nëse kriza vazh-

don.Lekë Musa, ish-kryeshef ekzeku-tiv në Odën EkonomikeAmerikane në Prishtinë, kathënë për "Radion Evropa e Lirë"se efekte të pakta pozitive mundtë ndihen tek ulja e çmimeve tëprodukteve të importuara ngaTurqia në Kosovë, kurse tekinvestimet direkte kjo mund tëvërehet më vonë. "Në periudhënafatshkurtër nuk pres që mundtë ketë ndonjë ndikim. Mirëpo,nëse do të kishte një ndikim afat-gjatë në ekonominë dhe pozitëne investitorëve turq, atëherëmund të ketë ndikim", ështëshprehur Musa. Edhe Alban Hashani, drejtorekzekutiv në Institutin"Riinvest", në një prononcim për"Radion Evropa e Lirë" ka thek-suar se importi i mallrave nga

Turqia mund të rritet për shkaktë zhvlerësimit të monedhësturke krahasuar me valutën euro,por që eksporti mund të zvogëlo-het. "Kosova importon mallranga Turqia dhe këto mallra i bënmë të lira për tregtarët e Kosovës.Ndikimi tjetër që mund të ndiko-jë në mënyrë indirekte është nëqoftë se kriza e valutës në Turqido të mund të zgjerohej edhe nëeurozonë, që janë partnerë tërëndësishëm tregtarë të Kosovësdhe Turqisë, për shkak se njënumër i madh i bankave evropi-ane i janë ekspozuar riskut valu-ator të Turqisë", ka thënëHashani.Vlerat e importit të mallraveturke në Kosovë vitin e kaluarkanë qenë rreth 300 milionëeuro, duke e radhitur në vendin etretë, pas Serbisë dhe

Gjermanisë, përderisa eksporti iprodukteve të Kosovës në Turqika qenë rreth 7.2 milionë euro.Kurse vetëm në vitin 2017 inves-timet e shtetit turk në Kosovë,sipas shifrave zyrtare, kanë qenërreth 30 milionë euro, të dhënakëto që Turqinë e radhisin sishtetin e katërt me vlerën einvestimeve, pas Gjermanisë,Zvicrës dhe Britanisë së Madhe. Qytetarët e Kosovës, përveçbashkëpunimit tregtar, Turqinë ekonsiderojnë si një vend atraktivturistik, sidomos gjatë sezonitveror. Përfaqësues të operatorëve turis-tikë në Kosovë thonë se në dymuajit e fundit është rriturkërkesa e qytetarëve të Kosovëspër të udhëtuar në Turqi,konkretisht në bregdete.Pavarësisht prej kësaj, Vetiola

Reçica nga agjencia turistike"Eurokoha" ka thënë për"Radion Evropa e Lirë" se derimë tani klientët nuk kanë vërej-tur lëvizje të çmimeve."Zhvlerësimi i lirës realisht nukka ndikuar në çmimin e hotelevepër shkak se hotelet janë rez-ervuar më herët me çmimet qëkanë qenë më herët dhe përshkak të rritjes së madhe tëkërkesës për të udhëtuar nëTurqi, çmimet nuk kanë lëvizur",është shprehur Reçica. Sipas të dhënave të Ambasadëssë Kosovës në Ankara, në Kosovëoperojnë rreth 300 kompaniturke dhe prej tyre 11 janë kom-pani të mëdha. Disa prej kom-panive turke më të mëdha qëoperojnë në Kosovë janë Enka,Limak, Çalik dhe BankaEkonomike Turke (TEB).

Kriza e valutës në Turqi hëpërhë nuk ka efekt në Kosovë

PRISHTINË, 115 GUSHT (ER) -Drejtori i AdministratësTatimore të Kosovës (ATK),Sakip Imeri, ka pritur tëmërkurën në takim përfaqësuesnga Shoqata e Kontabilistëve të

Certifikuar dhe Auditorëve tëKosovës (ShKÇAK) për të disku-tuar rreth bashkëpunimit meqëllim të fuqizimit tëkapaciteteve profesionale nëfushën e kontabilitetit,

edukimin e vazhdueshëm pro-fesional, organizimin e semi-nareve dhe kampanjave eduka-tive për raportimin e drejtfinanciar si aktivitete të rëndë-sishme për përmbushjen tati-

more. Po në këtë takim palët upajtuan që bashkëpunimi tëvazhdojë si dhe të zgjerohen nëperiudhat e ardhshme. Takimetë ngjashme si ky i fundit zhvil-lohen në vazhdimësi, pasi

motoja e përgjithshme e punëssë ATK-së qëndron në krijimin enjë mjedisi, i cili mbështetfuqimisht përmbushjen edetyrimeve tatimore nga ana etatimpaguesve.

ATK-ja takon përfaqësuesit e ShKÇAK-ut

09E ENJTE, 16 GUSHT 2018 EKONOMI

PRISHTINË, 115 GUSHT (ER) -Ushtruesi i detyrës së ministrit tëMjedisit dhe PlanifikimitHapësinor, Fatmir Matoshi, tëmërkurën është takuar meushtruesin e detyrës së menax-herit të Bankës Botërore përKosovë, Diego Garidd, specialistinpër menaxhimin e burimeveujore, TTL, Pieter Waalewijn, spe-cialisten për menaxhimin eburimeve ujore, CO TTL,Trandelina Baraku dhe special-

istin e Lartë të Mjedisit, JavaidAfzal. Gjatë këtij takimi ështëdiskutuar për ecurinë e projektit tëBankës Botërore për mbrojtjen eujit dhe projektit për kanalin eIbër - Lepencit si dhe janë prezan-tuar të gjeturat e raportit tëstudimit mbi "Gjendjen e sigurisësë ujit në Kosovë" (Water SecurityOutlook).Ministri Matoshi me këtë rast kapohuar se Kosova ka nevojë përpartnerë dhe donatorë të cilët

mbështesin projektet për mbrojt-jen e ujit, në veçanti ka kërkuar qëMMPH-ja të ndihmohet në pro-jektet që kanë të bëjnë me ndër-tim të pendëve të ujit. "Keminevojë si shtet për ndërtimin eujëmbledhësve dhe shtimin enumrit të pendëve të ujit. Këtu naduhet mbështetja e BankësBotërore që të sigurojmë ujë tëmjaftueshëm për vendin tonë,andaj jemi të interesuar të hyjmënë projekte konkrete për ndërtim

të pendëve të ujit", është shprehurMatoshi.Ndër të tjera, ai ka siguruar për-faqësuesit e Bankës Botërore seMMPH-ja është e gatshme t'i krye-jë të gjitha obligimet në projektin ekanalit të Ibër - Lepencit. Ndërsaushtruesi i detyrës së Menaxherittë Bankës Botërore për Kosovë,Diego Garidd, ka theksuar seMinistria e Mjedisit dhePlanifikimit Hapësinor ka rol kyçnë projektet e Bankës Botërore.

"Vitin e kaluar kemi aprovuarstrategjinë tonë shumëvjeçare qëështë korniza për partneritet mevendin me tri shtylla, njëra prej tëcilave është e lidhur me çështjen emjedisit. Kemi disa projekte qëprekin përgjegjësit dhe punën qëbën Ministria e Mjedisit. Jeni min-istria kyçe për ne dhe BankaBotërore është e interesuar tavazhdojë këtë bashkëpunim dhepresim prioritetet tuaja në këtëfushë", ka deklaruar Garidd.

Matoshi kërkon ndihmën e Bankës Botërorepër investime në sektorin e ujit

Ulet konsumi i energjisë elektrike për 6.7 për qind

A. MMAVRAJ

PRISHTINË, 115 GUSHT - Agjencia eStatistikave të Kosovës (ASK) kapublikuar "Bilancin e Energjisë"për TM2 2018. Në këtë publikimjanë prezantuar të dhënat mbi

prodhimin e thëngjillit, të dhë-nat për prodhimin dhe konsum-in e energjisë, importin dheeksportin e energjisë, si dheimportin dhe eksportin eenergjentëve të tjerë. Gjatë tremujorit të dytë të vitit2018 (TM2 2018) vlera e

gjithëmbarshme e prodhimit tëthëngjillit ishte rreth 1.64 mijëtonë, kurse sasia bruto eenergjisë elektrike, e prodhuarnë termocentrale ishte 1 402.5GWh e në hidrocentrale rreth118.1 GWh.Sa iu përket vlerave të energjisë

së importuar, respektivisht tëeksportuar, gjatë tremujorit tëdytë të vitit 2018 Kosova kaimportuar 23.0 GWh energjielektrike, derisa gjatë së njëjtësperiudhë Kosova ka eksportuar344.2 GWh energji elektrike.Në tremujorin e dytë të vitit

2018 sasia e energjisë elektrikepër konsum ishte 1 136.7 GWhenergji elektrike. Në raport metremujorin e njëjtë të vitit tëkaluar (TM2 2017), sasia eenergjisë elektrike të kon-sumuar është ulur për 6.7 përqind.

10 E ENJTE, 16 GUSHT 2018 AKTUALE

Prishtinë, 15 gusht -Kompania rajonale përmenaxhimin e mbeturinave"Pastrimi" është bërë me

dhjetë kamionë të rinj, të cilëtdo ta lehtësojnë punën nëmenaxhimin e mbeturinave.Me këtë rast, komunat që

marrin shërbime nga kjo kom-pani janë pajisur me nga njëkamion të ri, ndërsa Komunëssë Prishtinës i janë dhënë pesë

të tillë. Kjo është bërë me tëhyra vetjake të kompanisë"Pastrimi", që ndodh për herëtë parë.

Kompania ""Pastrimi" bbëhet mme 110 kkamionë ttë rrinj

SKENDERAJ, 115 GUSHT (ER) -Komuna e Skenderajt ka vazhd-uar edhe të mërkurën ciklin edëgjimeve buxhetore me pub-likun, kësaj radhe me banorë tëqytetit dhe përfaqësues të lagjevetë fshatit Klinë e Poshtme. Kryetari i Komunës së Skenderajt,Bekim Jashari, ka thënë se vetëm

në këtë mënyrë, duke marrëpjesë në dëgjime buxhetore, siinstitucione lokale dhe si qyte-tarë, bëhemi bashkëhartues tëbuxhetit për vitin e ardhshëm sidhe të planifikimeve për vitet etjera 2020-2021. "Kam premtuartransparencë të plotë dhe do tëjem i hapur me këdo për të

bashkëpunuar në të mirë të qyte-tarëve të Komunës së Skenderajtpa dallim. Një falënderim për tëgjithë ata qytetarë që ishin sot nësallën e Kuvendit Komunal tëSkenderajt, të cilët kontribuuanme kërkesa reale", ka thënëBekim Jashari, kryetar i Komunëssë Skenderajt.

Bekim Jashari: Jam i hapur mekëdo për të bashkëpunuar

Prishtinë, 15 gusht (ER) - Kryetarii Komunës së Prishtinës, ShpendAhmeti, ka bërë me dije tëmërkurën se është lansuar plat-forma për kontrata të hapurapërmes se cilës qytetarët mundta shohin secilën kontratë, pub-likim dhe projekt. Ahmeti përndihmën e kësaj platforme kafalënderuar Open Data Kosovo,Girls Coders Kosova, UNICEF,ADA e Innovations Lab Kosovo.

Ai ka thënë se kjo platformë kaedhe modulin e menaxhimit qëu mundëson zyrtarëve tëkomunës që tërë kohën ta kenëpasqyrën e krejt kontratave nëkomunë dhe vonesave që mundtë paraqiten. "Meqë jemi institu-cioni i parë në Kosovë që zhvillo-jmë platformë të tillë, i ftojmë tëtjerët të na bashkëngjiten në këtërrugë të përbashkët", ka thënëAhmeti.

Prishtina lanson platformën për kontrata të hapura

Pejë, 115 ggusht ((ER) -Zëvendësministri iInfrastrukturës, Rexhep Kadriu,dhe nënkryetari i Komunës sëPejës, Shkumbin Gashi, kanë nën-shkruar një memorandum përfinancimin e projekteve infra-strukturore për qytetin e Pejës nëvlerë 315 mijë euro. Gjithashtu, u

përditësuan edhe marrëveshjetparaprake, 2016 dhe 2017, me tëcilat garantohen mjete financiarepër projektet të cilat janë në realiz-im e sipër. Disa nga projektet që Ministria eInfrastrukturës ka planifikuar t'irealizojë gjatë këtij viti në Pejëjanë: Asfaltimi i rrugës Bogë-

Shkrel-Koshutan-Molika e Sakut,asfaltimi i rrugës Maja e Zezë-Peklen-Shtypeq i Vogël-Varri iSykut, asaj në Drelaj-Llutov-Pepaj,Gllaviqicë-Vragoc, si dhe ndërtimii rrugës Novosellë-Lipë.Kadriu dhe Gashi biseduan edhepër problemet dhe vështirësitë epërgjithshme rrugore të Pejës.

300 mijë euro përinfrastrukturën rrugore të Pejës

Prizren, 15 gusht (ER) - Shoqatae Transportuesve të udhëtarëve"Kosova e lirë" nga Prizreni kanjoftuar se sot (e enjte) do tëprotestojnë të gjithë operatorëtqë mbajnë linjën Prishtinë -Prizren. Ata në letrën infor-muese kanë kundërshtuar

vendimin që vetëm një opera-tor ta mbajë këtë linjë përmesautostradës, duke kërkuar qësecilit prej tyre t'u lejohet nganjë e tillë. Ata thonë se, siç qën-dron situata tash, mund tëshpie edhe te përplasjet fizikemes operatorëve.

Shoqata eTransportuesve tëPrizrenit kërkont'i lejohen linjatnëpër autostradë

11E ENJTE, 16 GUSHT 2018 OPINION

Behxhet SSh. SSHALA -BAJGORA

Edhe gjatë të pamës pati përp-jekje për protagonizëm nga njënumër i caktuar personash qëdonin të përfitonin politikishtedhe nga kjo ceremoni e qëishte veprim jashtëzakonisht iulët që shkon më së miri mepamoralin e tyre. Një gjë mëbëri përshtypje: nuk kaloi asedhe një javë e plotë dheShoqata klienteliste e tëBurgosurve Politikë ndau"mirënjohje" për ata që, sipassaj, ishin afër Bacës në kohëtmë të vështira për Bacën dheqë u kujdesën për të.Krejtësisht e pavërtetë dhe listakishte emra që Baca as nuk kadashur t'i ketë afër për së gjalli.Duhet të theksohet se paspërkeqësimit të gjendjes shën-detësore të Bacës Adem, barrakryesore i ka rënë familjes sëBacës ngaqë institucionet mer-reshin me punë të tjera.Realisht, për Bacën gjatë qën-drimit në QKUK më së shumtijanë përkujdesur Curr Gjocajdhe prof. dr. Nexhmedin Shaladhe shumë faleminderit.Natyrisht se familja e ka bërëpërpjekjen maksimale që tëjetë afër Bacës që është ekuptueshme, mirëpo dua tatheksoj angazhimin e jashtëza-konshëm të Arbërie Demaçit,gruaja e Shqiptarit dhe bija eish të burgosurit politik dheaktivistit të dalluar për çështjekombëtare, tash të ndjeritIbrahim Gashi.Po të bëheshim bashkë tëgjithë ne që kemi qenë afërBacës, nuk do të kontribuonimas për së afërmi sa ka kon-tribuar Arbërie Demaçi. Ështëe pabesueshme sakrifica eArbëries për Bacën dhe ngajashtë askush nuk do tëbesonte se një re mund të bëjëaq shumë për vjehrrin. Sa përinformatë shokët që i kanë

ndenjur afër Bacës në kohënkur të tjerët ngarendnin pasposteve dhe privilegjeve nukjanë ata të listës së Shoqatës,përjashtuar të ndjerinShashivar Makollin, që ka qenëshofer i Bacës dhe shoqërues itij në situata më të rrezikshme,pa përfituar as edhe një cent tëvetëm. Shtëpia e Shashivarit kapasur dyer të hapura 24 orë përBacën dhe të gjithë kanë qenënë shërbim të Bacës.Shashivari ka qenë shofer,shoqërues dhe roje e Bacës nëkohët më të vështira, para,gjatë dhe një periudhë pas për-fundimit të luftës duke e vënëjetën në rrezik tërë kohën. Xhelal Pakashtica, i "dekoruar"nga Hydajeti me kompani, kaqenë shofer i paqes, shoqëruesi qejfeve, drekave dhe darkavesikur që ka marrë rrogë ngaQeveria e Kosovës për këtë. Parrezikuar kurrë dhe asgjë.Selatin Novosella është pro-movuar si biograf i jetës sëBacës dhe nuk më kujtohet t'iketë qenë afër në kohë tëvështira e lëre më të ketë bërëçfarëdo lloj sakrifice. HetemRamadani ka qenë "mik ngadistanca" dhe kam bindjen semë shumë ka bërë Baca përHetemin, se Hetemi për Bacën.Dhe, i fundit nga "Lista eShindlerit" të ShBP ështëSkender Kastrati që e karespektuar Bacën në maksi-mum, ka qenë zëvendës iBacës në Zyrën e PërfaqësuesitPolitik të UÇK-së sepse përm-bajtja kombëtare e Skenderitka qenë e tillë që nuk kamundur të veprojë ndryshe,mirëpo Skenderi nuk ka pasurmundësi, për shkaqe objektive,të jetë afër Bacës për një kohëtë gjatë. Ka pasur të tillë që kre-jtësisht pameritueshëm kanëpërfituar edhe statusin e vet-eranit të luftës duke e keqpër-dorur Bacën, ndonëse as edhenjë petardë nuk e kanë ndezurpër luftën dhe nuk e kanëdhënë as edhe një fening tëvetëm kurse, më lirshëm kanëhyrë në stacionin policor tëpolicisë serbe në Prishtinë senë Zyrën e UÇK-së nëPrishtinë. Me këto çështjemund dhe do të merrem mëvonë sepse kërkon kohë dhehapësirë më shumë. Baca

Adem ka pasur shokë të shpir-tit dhe të idealit RexhepDalldurin, Ahmet Haxhiunkurse, pas daljes nga burgu ederi te fillimi i luftës, BacënAdem e kanë mbuluar 24 orëdhe e kanë përkrahur në çdoaspekt Abdullah Dërguti apoDul Taraku, Nuhi Ashmeti apoLlapqini dhe Shashivar Makolliapo Shasha. Baca i ka dashurshumë Fehmi Lladrovcin apoZharavën, Xhevë Lladrovcinapo Shotën, Sylejman Seliminapo Sulltanin, Kadri Veselinapo Lulin, Hafir Shalën apoFilin, Haki Gashin apoDoktorin, Tahir Hanin apoZhidovin, Elmi Reçicën dhesidomos Binak Dinajn apoNakun e cili e humbi krahun nëBetejën e Logjës kur dezertoi"koloneli" i UDB-së dhe KOS-it. Pas luftës politikanët aktualëe donin shumë Bacën me kushttë mos përzihej në politikë. Samë larg të qëndronte Baca largpolitikës, "dashuria" ndajBacës rritej. Bacën e ka respek-tuar shumë edhe Sejdi Gegajdhe të tjerët që nuk po mundt'ua përmend emrat e të cilëtdo t'i përfshij në shkrimet eradhës. Kjo është, sa për fillim.Shëngjini i Behxhetit apoShëngjini i Begjetit: Edhe unëisha në Shëngjin me Fexhën,Shkëmbin, Blinin, Agimin,Anën dhe Yllin. Njerëz të shpir-tit dhe të zemrës që i duashumë. Më munguan shumëHashimi, Begjeti dhe Batoni.Janë njerëz të thjeshtë, patriotëtë vërtetë, modestë, shumë tëndershëm, sakrifikues e që ekanë fituar simpatinë e trekosovarëve dhe tre ish-shqip-tarëve. Nga plazhet përvdekatarë të rëndomtë siBrigeni, Kristi dhe Sigma vëre-hej një jaht superluksoz që nukishte i qasshëm për ne dhe përtë cilin flitej se është bërë fole eahengjeve të frenuara dhemodeste të El Hashim binBegjet pec Batonit, kombësia etë cilëve mbetej e papërcaktu-ar. Dikush thoshte se janë ngaDubai ku kanë prona të shum-ta, dikush thoshte se janë ngaKazakistani i Putinit, kursedikush thoshte se janëputhadorët e Mrezovicës. Po tadija e që më vonë mora vesh seishin treshi më i dashur në

Kosovë dhe më i respektuari teVuçiqi, edhe po të përballeshame 100 peshkaqen gjigantë, dotë notoja drejt jahtit, jo për tëhyrë brenda, se kjo është jashtëimagjinatës e lëre më mundë-sive reale por, së paku, nëse dotë mbijetoja do t'i shihja ngaafër, do të shihja bermudetrrumbullake me lule të Gjetit,trupin prej Posejdoni me afattë skaduar të Pehlivanit dheshtatzëninë e vonshme tëkurvërisë politike të FatonHaxhillarit. Definitivisht këtajanë të pamoralshëm, të pand-jeshëm, të pacipë dhe të pan-gopshëm. Janë të pashpresëdhe të vdekur, njerëzisht,moralisht, politikisht dhe kom-bëtarisht. Të shahen aq ulët,me fjalët më të ndyra dheakuzat më të poshtra të mund-shme e që pastaj të shkërdhe-hen së bashku në shtratin equajtur Jahti i Gjetit, si do takomentoni ju lexues të nderu-ar! Edhe imoraliteti duhet taketë një kufi sikur edheposhtërsia!"Dorëheqja" e Albenës sikurafera e Valbuenës: KarimBenzema e humbi vendin nëreprezentacionin e Francëssepse dyshohej që me një tjetërperson ka bërë incizime intimetë jetës së futbollistit francezValbulenës, pastaj e kanë shan-tazhuar. Albena Reshitaj kaqenë dhe është një zonjëshumë inteligjente, shumë esjellshme, shumë e mençurdhe shumë sharmante. Kakomunikim me plot sharmëdhe kulturë, pikëpamje mod-erne, por që nuk ka harruar tra-ditën. Më ka lënë përshtypjeshumë pozitive gjatë një takimme të. Pastaj, dëgjova se kadhënë dorëheqje "për shkaqepersonale". Kjo "për shkaqepersonale" është faturë për tëgjitha dorëheqjet e imponuaradhe, me këtë përfundon tregi-mi. Kam përshtypjen se kaqenë e detyruar sepse koefici-enti i saj i inteligjencës nukështë përputhur me atë tëRrahës dhe Gjetit. Te ne mbi-zotëron një bindje se, nëse kenipara, pavarësisht si i keni fituarato, me ato para mund ta blinimendjen, shpirtin, zemrën,trupin apo dashurinë e dikujt.Idiotizëm është kjo bindje.

Mund ta blini trupin, mund tablini mendjen e intelektualëveqë hyjnë si supositorij në pra-panicën e të kamurve injorantëdhe debilë, por kur nuk do tablini zemrën, shpirtin dhedashurinë e tjetrit. Albenë, nëluftë kundër injorantëve, e kepërkrahjen time. Aq kammundësi!Çka kanë të përbashkët dhe kudallojnë Morena Taraku dheHashim Thaçi: Së pari për pikate përbashkëta dhe dallimet.Kohët e fundit që të dy janëaktivë në raport me publikun,Morena në rrjetet sociale,Hashimi në konferencat përmedia. Që të dy, si kostum tëlarjes e përdorin toplesin dukembuluar vetëm, Morena,Bregun e Venerës, Hashimikaçubat e Vlorës. Morena kamë shumë aktivitete mbitokë-sore, Hashimi kryesisht nën-tokësore. Morena, atë që jupremton, ka mundësi t'juajapë, kurse Hashimi atë që epremton kurrë nuk do ta keni.Morena ka rënë në dashuri meSashën, Hashimi me Bacën.Morenën e modelojnë kirurgët,juve ju prenë Hashimi,ndonëse nuk është kirurg.Morena e ka shkelur Iranin,Hashimi nuk po guxon tashkelë veriun e Kosovës.Morena, sa më shumë qëlakuriqësohet bëhet më shumëatraktive, Hashimi sa mëshumë që lakuriqësohet bëhetmë misterioz.Morena më shumë ka mundësitë bëhet mbretëreshë eSamarkandit sesa që Hashimido ta kthejë Luginën ePreshevës. Hashimi nuk e kashkelur veriun, dy-tre goranënuk e lënë të shkojë në Dragashgjatë festave fetare dheshtetërore të Serbisë, Pop Savanuk e lë ta ndërtojë rrugënsepse ua prishë rehatinëpopave dhe popadive tëManastirit të Deçanit. Morenaia jep Sasha Sobianit, Hashimi ika lëshuar brekët para Llabanit.Kjo ishte në pika të shkurta... tëgjata pikëpamja ime për disazhvillime në Kosovë sa isha nëShëngjin. Çfarë paradoksi, unësi mysliman shkova përpushime në Shëngjin, Leka, si ikrishterë, shkoi në pushime nëTurqi. (Fund)

FASHIZMI DHE RACIZMI I LDK-së SI DHE OPORTUNIZMI

KLIENTELIST I SHOQATËS SË TË BURGOSURVE POLITIKË (2)

12 E ENJTE, 16 GUSHT 2018 GLOB RAJON

UASHINGTON, 115 GUSHT - Numri isulmeve terroriste në botëështë ulur dukshëm gjatë vitit2017. Sipas të dhënave tëUniversitetit Maryland me selinë Shtetet e Bashkuara, gjatëvitit 2017 kanë ndodhur 11mijë sulme terroriste, qëparaqet ulje të numrit të sul-meve në krahasim me vitin2014 ku kishin ndodhur 17 mijësish. Megjithëse grupi militantShteti Islamik mbeti grupi mëaktiv që ka kryer sulme terror-iste gjatë vitit 2017, ky grup ka

kryer 10 për qind më pak sulmedhe ka shkaktuar 40 për qindmë pak vdekje krahasuar mevitin 2016.Grupi terrorist IS arriti kulminnë vitin 2014, kur bëri për-parime në Lindjen e Mesme,duke pushtuar qytetet si Rakanë Siri dhe Mosul në Irak. Atamorën përgjegjësinë për njëseri sulmesh vdekjeprurëse nëEvropë dhe më gjerë. Me gjithë përmirësimin nënivelin global, disa vende tëveçanta regjistruan më shumë

raste të terrorizmit sesa mëparë. Në Shtetet e Bashkuara tëAmerikës, 91 persona u vranënë vitin 2017, ose përkthyer nëshifra, kjo paraqet një rritje prej49 përqindësh.Turqia ka pasur një ulje prej 67përqindësh të sulmeve terror-iste, gjithashtu edhe numri ivdekjeve është ulur për 78 përqind. Në Jemen numri i sulmeve terroriste ështëzvogëluar 57 për qind dhenumri i vdekjeve ështëzvogëluar për 50 për qind.

Ulet nnumri ii ssulmeve tterroriste nnë nnivel gglobal

ANKARA, 115 GUSHT - Presidenti iTurqisë Rexhep Tajip Erdoganzhvilloi bisedë telefonike mekancelaren gjermane AngelMerkel. Sipas burimeve diplo-matike, në bisedën telefonike dyliderët kanë këmbyer mendimerreth marrëdhënieve dypalëshedhe çështjeve rajonale në kryeme Sirinë, raporton agjenciaturke e lajmeve. Në bisedë, në të

cilën janë diskutuar zhvillimetaktuale, është përmendur edhetakimi që do të realizohet nëBerlin në fund të shtatorit mespresidentit Erdogan dhe kancelares Merkel. Erdogani dhe Merkeli kanë rënëdakord për një takim mes ministrit turk të Thesarit dheFinancave, Berat Albayrak dheministrit gjerman të Financave

dhe Ekonomisë në ditët nëvijim. Po ashtu, Merkeli ka theksuar se është e rëndësishmepër Gjermaninë që ekonomia eTurqisë të jetë e fuqishme.Liderët kanë konfirmuar vendosmërinë për forcimin emëtejshëm të bashkëpunimitreciprok në mes të Turqisë dheGjermanisë përmes vizitave dhekontakteve të nivelit të lartë.

Erdogani bbisedon mme MMerkelin

ANKARA, 115 GUSHT - Nuk ka shenjatë ngadalësimit të ritmit të përke-qësimit të marrëdhënieve mesShteteve të Bashkuara dhe aleatittë saj të NATO-s, Turqisë, përshkak të refuzimit nga Ankarajatë kërkesës së Uashingtonit përlirimin e një pastori amerikan tëndaluar nën akuzat për spiu-nazh. Departamenti Amerikan iThesarit në fillim të këtij muajivendosi ministrin e Drejtësisëdhe ministrin e Brendshëm tëTurqisë në listën e sanksionevenë përgjigje të mbajtjes në arresttë pastorit amerikan. Burimet eadministratës thonë se po shqyr-tohen mundësitë e vendosjes sësanksioneve të mëtejshme.Turqia po e mban në arrestshtëpiak pastorin AndrewBrunson në pritje të gjyqit të tij.I ngarkuari më punë nëAmbasadën Amerikane në Turqi,Jeffrey Hovenier, vizitoi pastorinBrunson të martën. "Ne vazhdo-jmë t'u bëjmë thirrje autoriteteveturke që rasti i pastorit, rastet e

amerikanëve të tjerë dhe punon-jësve turq të misionit diplomatiktë Shteteve të Bashkuara tëndaluar padrejtësisht të zgjidhenpa vonesë, në mënyrë të drejtëdhe transparente. Këtë kërkonqeveria ime", tha ai. Zëdhënësi i presidentit turkRexhep Tajip Erdogan, IbrahimKalin, tha të mërkurën seAnkaraja do t'i vazhdojëbisedimet me Shtetet eBashkuara nëse Uashingtonimban një qëndrim konstruktiv."Administrata amerikane duhetta respektojë procesin gjyqësornë Turqi. Ata duhet t'i ndalin për-pjekjet për të ndikuar mbi sis-temin turk të drejtësisë duke bërëdeklarata dhe duke ushtruar pre-sion. Kur të ndodhë kjo, marrëd-hëniet tona do të normalizohendhe do të hapet një faqe e re nëmarrëdhëniet turko-amerikane",tha Kalin.Mosmarrëveshjet në rritje mes dyvendeve kanë përkeqësuar krizënekonomike të Turqisë, duke

shkaktuar rënien e lirës.Monedha turke ka humbur rreth40 për qind të vlerës së saj këtë vitkundrejt dollarit amerikan.Presidenti turk Erdogan u ka bërëthirrje turqve t'i shkëmbejnë dol-larët për lirën për ta ndihmuarmonedhën vendëse.Administrata e presidentit Trumptë premten dyfishoi tarifat mbiimportet turke të aluminit dheçelikut. Presidenti turk Erdogan equajti këtë një "luftë tregtare"dhe "një sulm pas shpine ndajTurqisë" nga aleati i saj i NATO-s.Ai të martën njoftoi se Turqia dot'i bojkotojë produktet elektron-

ike amerikane.Analistët besojnë se përkeqësimii marrëdhënieve në mes tëTurqisë dhe Shteteve tëBashkuara është rezultat edhe imosmarrëveshjeve mbi çështjene Sirisë, refuzimin ngaUashingtoni për ekstradimin eklerikut Fetullah Gulen, të cilinAnkaraja e fajëson për grusht-shtetin e dështuar të vitit 2016,dhe blerja nga Turqia e raketaveruse S-400.Tensionet me Uashingtonin dhekriza ekonomike kanë bërë qëTurqia ta shqyrtojë mundësinë eforcimit të lidhjeve me Rusinë

dhe të gjejë aleatë të rinj nëLindjen e Mesme. Presidenti turkErdogan ka zhvilluar një bisedëtelefonike me homologun rusVladimir Putin për të diskutuarbashkëpunimin tregtar dheekonomik. Ndërkohë të hënën,ministri i Jashtëm rus SergeiLavrov vizitoi Turqinë, ku tha sedy vendet do të ndërmarrin hapapër "një partneritet më të madhstrategjik". Analistët besojnë sekëto janë shenja se Rusia dheTurqia po shtojnëbashkëpunimin për t'i zbuturpasojat e sanksioneveamerikane.

Turqia, tensionimi i marrëdhënieve me ShBA-në

dhe kriza ekonomike Tensionet me Uashingtonin dhe kriza ekonomikekanë bërë që Turqia ta shqyrtojë mundësinë eforcimit të lidhjeve me Rusinë dhe të gjejë aleatëtë rinj në Lindjen e Mesme. Monedha turke kahumbur rreth 40 për qind të vlerës së saj këtë vitkundrejt dollarit amerikan

13E ENJTE, 16 GUSHT 2018 AKTUALE

Mehmet PPRISHTINA

Në 85-vjetorin e vrasjes sëpatriotit shqiptar, udhëheqësittë kryengritjeve për liri, diplo-

matit të shquar e ish-kryemi-nistrit të Shqipërisë, HasanPrishtina, liderët e institucion-eve të Kosovës do të duhej tëangazhoheshin që hapësira tekvarri i Hasan Prishtinës nëKukës, në qytetin kufi në mestë Shqipërisë së ndarë, të rreg-ullohej e të ndërtohet edhemuzeu i madh i bashkimitkombëtar. Ata duhen që bashkë me insti-tucionet e shtetit shqiptar tëkujdeseshin që në Vlorën epavarësisë, krahas shtatorevetë Ismail Qemalit, Isa Boletinit

e të tjerëve patriotë, të ven-doset edhe Hasan Prishtina nësheshin e flamurit, siç u ven-dos në Prishtinë e më vonëedhe në Shkup e Tiranë dhe,përfundimisht, në qytetinshqiptar në Kukës të derdhetnë bronz shtati i shenjtë e ishtrenjtë i Hasan Prishtinës,pasi aty afër e ka edhe varrin, ejo të tallen në "Facebook" përkthimin e eshtrave të tij nëKosovë. Hasan Prishtina mbetet njëndër të rrallët patriot shqiptarqë me veprën dhe të kaluarën

e vet vazhdon t'i bashkojëedhe sot shqiptarët, përtejbindjeve politike, ideologjike,fisnore e inatçore të popullittonë, prandaj çdo nismë përt'ia lëvizur eshtrat atij, ështëvetëm thellim i ndarjes sëshqiptarëve dhe mosrespekt emosnderim ndaj figurës dhedoktrinës së tij hasaniste. Hasan Prishtina është iShkupit, i Tiranës, i Prishtinës,i Plavës e Gucisë, i Shkodrës e iVlorës, i Prevezës, i Manastirit,i Ohrit e i Tetovës, i Preshevës ei Pazarit të Ri. Ai është i gjithë

neve që Shqipërinë e plotë endiejmë në mendje dhe zemër.Por, ashtu siç luftoi HasanPrishtina për t'i rrëzuar muretndarëse midis shqiptarëve,edhe unë bashkë me familjen emadhe, me shumë miq e shokënga të gjitha anët e botës,kërkojmë të mos lëvizet ngavarrezat e dëshmorëve të atd-heut që prehet në qytetin eKukësit!

(Autori ëështë ppërfaqësues iifamiljes ssë HHasan PPrishtinës.

Prishtinë, 115 ggusht 22018)

(Reagim përkitazi me iniciativën e kryeparlamentarit të Kosovës, Kadri Veselit, për zhvendosjen e eshtrave të Hasan Prishtinës nga Kukësi në Prishtinë)

HASAN PRISHTINA E KA VENDIN ATY KU BASHKOHET KUFIRI DHE

IDETË E KOMBIT SHQIPTAR

Nga MMusa SSABEDINI

Nuk do të shkojë fort larg dhekëta politikanët tanë dheqeveritarët e tanishëm do tëflasin sikur në ëndrra dhe do tëdetyrohen të gënjejnë e tëshpikin lloj-lloj mashtrimi,vetëm që të shpëtojnë ngazemërimi dhe tehu i dësh-përimit qytetar që, si duket,është kah fundi. Tani po dëgjo-jmë propozime nga më tëndryshmet, derisa qëllimi i tyrepërfundimisht është krijimi i

një Kosove "qesharake" sepsendryshe nuk mund të kuptohetkjo politikë pa shije, pakreativitet dhe pa njohje ele-mentare të diplomacisë. NëShqipëri përdoren shumë sal-latat çobane. Ndoshta kjoshprehje më së miri u përgjigjet"çobanëve" tanë të cilët ngazori dhe nga halli i tyre, pobëjnë gjeste të paekuilibruaranë raport me publikun.Nuk është aspak befasuese qënë ditët e ardhshme të dëgjo-jmë, të shohim e të përjetojmërrena nga më të ndryshmet,propozime nga më të çoroditu-rat. Dhe, pse po ndodh kjo? Politika e Kosovës ka gënjyermjaft, ka manipuluar mjaft mendjenjat e qytetarëve të saj.Tani është fundi ose jemi nëtehun e dëshpërimit. Qytetarëtnuk do të kenë kohë tëmjaftueshme për t'u marrë megënjeshtrat e qeveritarëve, por

as të opozitës, e cila tërë kohënështë marrë dhe po merret meproblemet periferike.Hashim Thaçi nga "sikleti" çdoditë po thërret konferencashtypi, Ramushi ndërkaq çdoditë po bën gafe të llojeve fëmi-jërore. As politikanët e tjerë nukjanë stabilë, kurse opozita posillet shumë naive karshi gjend-jes në të cilën ndodhet Kosova.Nuk pajtohem me konstatimet,nga më të ndryshmet, seHashim Thaçi po e bën këtëlojë për ta shpëtuar veten ngaSpecialja. Kjo nuk qëndron,sepse u bënë gjashtë vjet qëështë folur e përfolur se Thaçido të shkojë këtu e atje, por nukndodhi asnjëra dhe, unë nukbesoj se Thaçi do të gjykohet,por presidenti i vendit mund tëpërballet me zemërimin qyte-tar.Por, cili është sikleti ose halli qëkanë pothuajse të gjithë liderët

tanë, duke mos përjashtuarkëtu as Gjergj Dedajn, i cili folipërçartë dhe pa fije sensi eshije, derisa pret të bëhetambasador në një vend kuklima myslimane është në rritjedhe në përkrahje të qeveri-tarëve aktualë në Turqi.Liderët tanë, si ata shtetërorë,ashtu edhe ata opozitarë, do tënxjerrin nga mendjet e tyre çdoditë propozime qesharake.Ndodhi propozimi meLuginën, pastaj doli Ujmani,ndërkohë Kadri Veseli merretme eshtrat e Isa Boletinit. Pra,janë ide dhe koncepte krejt tëkundërta me atë që çdo ditë kafolur dhe ka propaganduarklasa politike. Pra, këto propoz-ime të çoroditura synim kanëlargimin e publikut nga liberal-izimi i vizave, i cili nuk do tëndodhë këtë vit, nga krijimi ivendeve të reja të punës, krijimii Ushtrisë së Kosovës dhe mba-

jtja e zgjedhjeve të reja.Unë personalisht mendoj se kjogarniturë politike, pozitë dheopozitë, do ta ketë të vështirë taçojë përpara Kosovën nëagjendën e saj evropiane.Gjasat që Kosova të mbetet sta-bile në arenën ndërkombëtarejanë të pakta, ndërsa publiku ishumtë që frekuenton nëpërrrjetet sociale, preokupim krye-sor e ka aspektin fetar, prob-lemet e brendshme të Turqisëdhe politizimin e luftës së fun-dit.Për të ndodhur e kundërta,institucionet e Kosovës kanëpër obligim ta thonë tëvërtetën, ndërsa Kuvendi iKosovës, që llogaritet ndër mëtë dobëtit në periudhën epasluftës, duhet të bëjë trysnite klasa politike dhe te vetvetjaqë marrëveshjet eventuale nëmes të Kosovës dhe Serbisë tëjenë publike për qytetarët.

TEHU I DËSHPËRIMIT, DREJT FUNDIT

GJILAN, 115 GUSHT (ER) -Kryetari i Komunës sëGjilanit, Lutfi Haziri, ka priturtë mërkurën në takim punedrejtorin e teatrit profesionisttë qytetit, Erson Zymberi, dhekryetarin e ShoqatësSindikale të Teatrit, NaserZymberi. Gjatë këtij takimi është disku-tuar lidhur me kalendarin eaktiviteteve të teatrit dhe për

buxhetin për vitin 2019.Haziri në këtë takim kashfaqur zotimin përmbështetjen maksimale përteatrin profesionist të qytetitme të gjitha kapacitetetkomunale. Ndërkaq drejtori iteatrit, Erson Zymberi, dhe aii sindikatës, Naser Zymberi,kanë falënderuar kryetarinHaziri për pritjen dhe zotimine tij për përkrahje.

Haziri zotohet përmbështetje maksimalepër teatrin e Gjilanit

14 E ENJTE, 16 GUSHT 2018 MEDIALE

Krijues dhe inteligjentë, kush janë “Vip”-at mëngjërashë!

Ata janë përndjekur për shekujme radhë dhe paragjykimetkundër tyre nuk janë zhdukurplotësisht sepse, edhe sot, objek-tet e përdorimit të përditshëmnuk janë menduar kurrë përnjerëzit me dorë të majtë.Etimologjia e fjalës nuk çon nëkonsiderimin e përdorimit mbi-zotërues të dorës së majtë në njëmënyrë pozitive.Mjafton të thuhet se fjaloriTreccani shpjegon se, në kupti-min figurativ, termi mëngjarashpërdoret për të treguar njëveprim të padrejtë dhe të fshehtë,të kryer me dinakëri dhe tëpaparashikueshëm. Referuarnjerëzve është përdorur për tëkategorizuar dikë si pabesë dhetë pandershëm. Dhe ka mëshumë, termi vjen nga latinishtja‘mancus’: sinonim i gjymtuar. Nëfrëngjisht, ‘qu’il est gauche’ ështëpërdorur për të thënë ‘sa i ngath-ët’.Në spanjisht ‘no ser serbe’ do tëthotë ‘të mos jetë mëngjarash’,por edhe ‘të jetë inteligjent’. Nëgreqisht, për të thënë mëngjarashne përdorim ‘skaios’, i cili ndërkuptimet e saj gjithashtu ka atë tëpafat. Në gjermanisht, dy termatqë tregojnë njerëzit me dorën emajtë identifikojnë gjithashtu njëindivid të ngathët.Së fundi, kishte shkencëtarë qëmadje pohonin se të qenit mëng-jarash ishte një kusht itrashëguar, sikur të ishte një

sëmundje. Dora e majtë vazhdontë quhet ‘dora e djallit’ dhemësuesit në vitet e kaluara, ualidhnin krahët nxënësve për t’idetyruar të shkruanin me dorën edjathtë. Dhe për t’u përpjekur përtë kapërcyer këto paragjykimeështë menduar DitaNdërkombëtare eMëngjarashëve, një ngjarje e lin-dur në vitin 1976 në sajë tëshoqatës angleze “LefthandersInternational”, e cila bie çdo 13gusht. Por për të fshirë me njëgoditje çdo paragjykim ndaj atyreqë kryesisht përdorin anën emajtë të trupit, pothuajse 10% epopullsisë së botës, do të ishte emjaftueshme për të bashkuaremrat e njerëzve të famshëmmëngjarash, duke filluar me GigiRiva të madh, një legjendë e fut-bollit, trajneri i të cilit ManlioScopigno do të thoshte: “Rivëskëmba e djathtë i shërben vetëmpër të hyrë në tramvaj”. Për tëvazhduar me Diego ArmandoMaradona, Johan Cruyff dhe JohnMcEnroe me Ayrton Senna dhekalorës Valentino Rossi.Dhe pastaj Bob Dylan, PaulMcCartney, Paul Simon dhe imadh Jimi Hendrix, por edheCharlie Chaplin. Dhe në qoftë senë mesin e piktorëve që ishinmëngjarashë Leonardo da Vinci,Michelangelo, Picasso, Van Goghdhe Raphael duhet të besohet seteoria sipas së cilës kanë më tëzhvilluar hemisferën e djathtë të

trurit (e cila kontrollon dorën emajtë) favorizon perceptimin etre-dimensionalizmit, krijimtarisëdhe rrjedhimisht venën artistike.Dhe studimet në këtë temë nukjanë të pakta: sipas një studimi tëUniversitetit Shën Lawrence nëNju Jork, midis të gjithë njerëzveme një IQ të rëndësishëm, dmthsuper të zgjuar, do të kishte mëshumë mëngjarashë se sa mesa-tarja e popullsisë.Alan Salerman, autor i studimit,thotë se inteligjenca e mëng-jarashëve është më fluide dhe senë këto individë ka një prirje më tëmadhe për të zgjidhur problemet.

Për këtë arsye NapoleonBonaparte është një nga strategëtmë të mëdhenj ushtarakë në his-tori. Një hulumtim tjetër, këtëherë anglisht, i botuar në NatureNeuroscience ka treguar senjerëzit mëngjarashë janë sigur-isht më të pajisur, nga kënd-vështrimi neurologjik, për artinoratorik: truri i tyre, në fakt,ndryshe nga ai i dorës së djathtë,përdor të dy hemisferat për për-punimin e gjuhës: një shembullpër të gjithë është Barak Obama.Së fundi, një hulumtim i kryer ngaByroja Kombëtare e KërkimeveEkonomike ka treguar se në

Shtetet e Bashkuara njerëzitmëngjarashë kanë të ardhura 15%më të larta se ato me dorë tëdjathtë, duke zënë poste më tëspikatura në kompani, për pasojëedhe paga më të larta: ky ështërasti i Bill Gates, një ndër 3 burratmë të pasur në planet. Pra,pavarësisht nga këto karakteristi-ka të rëndësishme, shpesh njerëz-it me dorën e majtë vazhdojnëdhe vazhdojnë të jenë nën presionpër të mësuar se si të përdorindorën e tyre të djathtë, siç ishtegjeniu Albert Ajnshtajni, ku dora edjathtë ishte praktikë e asaj kohe.

gazeta-shqip.com

Nga Obama te Bill Gates dhe nga Bob Dylan te Valentino Rossi, ja VIP-at që përdorin dorën e majtë.

15E ENJTE, 16 GUSHT 2018 SPEKTËR

Liam Payne shfaqet me tëdashurën e re

Këngëtarja Rita Ora është eangazhuar në shumë kon-certe gjatë kësaj vere. Tëfundit e ka mbajtur të martën në

Maltë. Përpos punës,