Prowadzenie apteki

Farmacja Praktyczna 5 / 2009 24

A

Zgrany zespół wróży sukcesBudowanie zespołu to jedno z trudniejszych zadań menedżera. Wymaga umiejętności komunikacyjnych, negocjacyjnych, motywacyjnych, wrażliwości i psychologicznego wyczucia. Dla szefa apteki to zadanie o kluczowym znaczeniu, od którego zależy konkurencyjność i efektywne działanie placówki.

Akcentowanie zalet pracy zespołowej stało się powszech-nym elementem zarządzania nowoczesną organizacją. Odpowiednio dobrane zespoły podejmują często trafniej-sze decyzje niż sam kierownik. Praca w zespole wzmaga motywację. Ponadto słabe strony każdego z pracowników mogą zostać zrównoważone przez umiejętności i zaanga-żowanie innych. Wszystko to sprawia, że efekty działań ludzi pracujących jako zespół mogą znacznie przekroczyć to, co osiągnęliby pracując osobno. Żeby jednak zaistniał ten tzw. „efekt synergii” (z jęz. gr. synérgeia = współdziała-nie), trzeba być nie tylko świetnym menedżerem, ale też odrobinę psychologiem. Z gąszczu zagadnień psychologii zespołu warto zwrócić uwagę na dwie sprawy o ogrom-nym znaczeniu dla każdego, kto załogę apteki chciałby przekształcić w efektywny zespół.

autor: dr Tomasz Skalskisocjolog, wykładowca Uniwersytetu Śląskiego, Wyższej Szkoły Biznesu w Dąbrowie Górniczej i Wyższej Szkoły Zarządzania Ochroną Pracy w Katowicach, trener zarządzania i technik menedżerskich

Zgrany personel apteki nie powstaje w jednej chwili – nawet, gdy spotykają się ludzie do siebie pasujący, trzeba najpierw wspólnie przebyć drogę, która nie jest procesem liniowego wzrostu wydajności

Efekt synergii wymaga czasuZgrany zespół nie powstaje w jednej chwili. Nawet, gdy spoty-kają się fachowcy i ludzie do siebie pasujący. Wcześniej trzeba wspólnie przebyć złożoną drogę, która wcale nie jest proce-sem liniowego wzrostu wydajności. Oto jak psycholodzy widzą cztery najważniejsze etapy wspomnianej drogi, wraz z praktycznymi wskazówkami dla szefa apteki, który chciałby wspomóc swój zespół w tej wędrówce.1. Formowanie.Zespół dopiero się kształtuje, ludzie czują się niepewnie i kon-centrują się na swoich zadaniach. Wydajność utrzymuje się na średnim poziomie. Na tym etapie szef apteki sam podejmuje jeszcze wszystkie decyzje. Musi przy tym pamiętać o wspiera-niu „ducha grupy”, motywowaniu (najlepiej zespołowym) i by nie stawiać przed zespołem zbyt wygórowanych wymagań.2. Docieranie.Ludzie zaczynają uważniej przyglądać się współpracownikom – na jednych patrzą z sympatią, inni ich drażnią. Zaczyna się (nie zawsze jawna) walka o pozycję i gry osobowościowe, mogące przybrać nieraz burzliwy obrót. Wydajność zespołu w tym czasie, co naturalne, spada. Dobry szef pamięta, że to etap niebezpieczny, grożący nawet rozpadem zespołu. Stąd jego wzmożona czujność. Wprawdzie ważne jest, by dać zespołowi czas na „dotarcie się”, jednak nie można pozostawić go zupeł-nie bez opieki. W sytuacjach konfliktowych szef musi umieć przyjąć na siebie rolę mediatora: dotrzeć do istoty konfliktów, powściągnąć emocje i skłonić do otwartej dyskusji. Najważ-niejsze jednak, by nie obarczał poszczególnych osób winą za spadek wydajności, który wynika z dynamiki rozwoju grupy.3. Normowanie.Powstaje tzw. nieformalna struktura grupy, tworzą się normy współpracy między personelem, uzgodnione zostają cele i sposoby konstruktywnej dyskusji, a nawet krytyki. Każdy od-najduje swoje miejsce w zespole. Wiadomo też, kto jest jego nieformalnym liderem. Efektywność w tym etapie rośnie, prze-

24-25 zespol.indd 2 23-04-09 18:32:56

Prowadzenie apteki

Zgrany zespół wróży sukces

www.farmacjapraktyczna.pl 25

kraczając w pewnym momencie wartość z fazy 1. Menedżer powinien wspierać ten proces, obserwując kierunek zmian i ewentualnie go korygując. Powinien też zaakceptować nieformalną strukturę, nie narzucając własnych rozwiązań. W zarządzaniu apteką pomogą mu na pewno dobre relacje z nieformalnym liderem.4. Dojrzałość.Ludzie tworzą zgrany zespół. Otwarcie mówią o swoich uczu-ciach i wątpliwościach. Szanują wzajemnie swoją pracę, a dzię-ki twórczemu podejściu i elastyczności udoskonalają sposoby pracy. Jest to etap najwyższej wydajności. Najważniejsze, by nie przeszkadzać zespołowi, który zna swoje zadania i możli-wości – najwłaściwszy na tym etapie jest „demokratyczny” styl zarządzania. Konieczna jest też świadomość, że droga rozwo-ju zespołu niekoniecznie wiedzie w jedną stronę. Wystarczy zmiana zadań, metod pracy czy też nowa osoba, by z fazy doj-rzałości powrócić do fazy docierania! Największe niebezpie-czeństwa w takiej sytuacji to zrzucenie odpowiedzialności za spadek wydajności na „nowego” albo przedwczesne uznanie, że zmiana była błędem.

Odpowiedni rozkład rólNiezależnie od charakteru realizowanych zadań ludzie peł-nią zwykle tylko kilka podstawowych ról zespołowych. Nie-bezpieczeństwem czyhającym na każdego szefa apteki jest koncentrowanie się tylko na sprawach organizacji pracy

i odpowiednim rozdziale zadań. Tymczasem dla efektywności działania zespołu równie ważny jest harmonijny układ niefor-malnych ról, z których każda ma swoje mocne i słabe strony:Myśliciel i Poszukiwacz Źródeł – osoby odpowiedzialne w zespole za pomysły, pierwsza szuka ich u siebie, druga u innych. Ich słabością bywa jednak zaniedbywanie zadań.Realizator i Skrupulatny Wykonawca – ludzie skoncen-trowani niemal wyłącznie na zadaniu i jakości pracy. Ich sła-bością jest niewielka kreatywność.Dusza Zespołu i Lokomotywa – osoby, których uwaga zwrócona jest ku współpracownikom. Pierwsza dba o do-bre relacje, druga o zapał do wysiłku. Słabości: w pierwszym przypadku brak zdecydowania, w drugim niecierpliwość w stosunku do osób pracujących nieco wolniej.Koordynator i Krytyk Wartościujący – dla nich najważ-niejsze są cele. Mają zdolności przywódcze. Pierwszy do-brze rozdziela zadania, drugi wskazuje właściwy kierunek pracy. Słabości: Koordynator może wyręczać się innymi, Krytyk zaś może zmniejszać ludzką motywację.Istotnym zadaniem menedżera apteki jest taki dobór ludzi do zespołu, by znalazły się w nim jednocześnie osoby od-powiedzialne za pomysły, zadania, cele i relacje między-ludzkie. ■

Podyskutuj o tym na forum!www.farmacjapraktyczna.pl

By z pracowników apteki stworzyć zgrany zespół trzeba być nie tylko świetnym

menedżerem, ale też odrobinę psychologiem

24-25 zespol.indd 3 23-04-09 18:32:58