Upload
others
View
4
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
FASİYAL PARALİZİ
(YÜZ FELCİ)
Fasiyal Paralizi (Yüz Felci)
nedir?
Fasiyal Paralizi (yüz felci), genellikle yüz
kaslarının güçsüzlüğünü ifade eder.
Temelde yüz sinirinin geçici veya kalıcı
hasar görmesinden kaynaklanır.
Fasiyal sinir (yüz siniri), çalışmadığında veya eksik olduğunda yüzdeki kaslar düzgün çalışması için gerekli sinyalleri almaz.
Fasiyal paralizi, yüzün etkilenen tarafının
felç olmasına neden olur.
Yüzün diğer alanların yanı sıra gözlerin ve
dudakların (ağzın) hareketini etkileyebilir.
Farklı derecelerde yüz felci vardır:
Yüzün sadece alt yarısı etkilenir,
Yüzün bir tarafı etkilenir
Bazı durumlarda yüzün her iki tarafı da etkilenir.
Yüz felcine ne sebep olur?
Yüz felcinin 50'den fazla farklı nedeni
vardır.
Tedavi ve takip, nedene bağlı olarak
büyük ölçüde değişir.
Yüz felcinin ana nedenlerinden bazıları
şunlardır:
Bell felci ve Ramsay Hunt sendromu gibi
viral enfeksiyonlar.
Cerrahi nedenler: örneğin akustik nöroma
veya fasiyal sinir tümörünün çıkarılması
sırasında veya parotis bezi üzerinde
çalışırken.
Lyme hastalığı veya orta kulak
enfeksiyonu gibi bakteriyel nedenler.
Neurofibromatosis veya Guillain-Barré
sendromu gibi nörolojik durumlar.
Beyin, kafatası veya yüzde kırıklar gibi
travmatik yaralanmalar.
Doğum travması: örneğin forseps veya yüz sunumunun neden olduğu durumlar
Rahimdeki fasiyal sinir veya fasiyal kasın anormal gelişimi gibi doğuştan gelen durumlar.
Moebius sendromu veya Chargesendromu gibi nadir genetik sendromlar.
İnme: İnme yüz felcine neden olur.
Ancak sorunların yüz sinirine doğrudan
hasar vermemesi nedeniyle biraz farklıdır.
Yüz felci hastaları nasıl etkiler?
Yüz felciyle ilişkili olacak birçok farklı
semptom vardır.
Yüz felci olan kişilerin karşılaştığı
sorunların tamamen kozmetik olduğu
düşünülür.
Ancak gerçekte çok çeşitli problemler
yaşarlar ve bu göz ardı edilir.
Fasiyal Paralizi Problemleri
1. Yüz felci semptomları
2. Fiziksel sorunlar
3. Duygusal (Emotional) sorunlar
Yüz felci kimlerde görülür?
Yüz felci, her yaştan herhangi birini
hayatının herhangi bir anında etkileyebilir.
Yüz felcinin en yaygın nedeni olan Bellfelci olan yaşam boyu 60'da bir şansımız var.
Türkiye gibi ülkelerde yılda 100.000 kişinin yüz felci olduğu tahmin edilmektedir.
Yüz Felci gerçekleri ve rakamları
2019 yılında yapılan anketlerde görülen en
önemli beş psikolojik sorun:
özbilinç
düşük benlik saygısı
üzüntü
kaygı
depresyon
Yüz Felci gerçekleri ve
rakamları Yüz felciyle yaşayan insanlar, akrabaları,
bakıcıları ve tıp uzmanları için bilgi ve
destek sağlanmalıdır
Süre ve ilerleme hızı.
Özellikle felcin tam hangi hareket
bölümleri eksik olup olmadığını belirlemek
önemlidir.
Bell's palsy (Bell’s Palsi)
Bell’s palsi, yüz felcinin en yaygın
nedenidir,
Yüz felci vakaların yarısından fazlasını
oluşturur.
Diğer tüm olası nedenleri ortadan
kaldırdıktan sonra dışlama teşhisi olarak
kabul edilir.
Bell’s palside lezyon bölgesi, fallop
kanalının en dar kısmı olarak kabul edilen
meatal foramendir (sinirin iç işitsel kanal
kısmı ile sinirin labirent segmentinin
birleşimi).
Bell's Palsi'nin Takibi
Gözlem
Tıbbi tedavi
Steroid
Anti-viral ajanlar
Ameliyat
Baskıyı azaltma
Dinamik ve statik yeniden canlandırma
Yüz Rehabilitasyonu
Etkilenen sinirin ciddiyetine ve
yakınlığına bağlı olarak sonuçlanabilir:
Gözlerini kapatamama (temporal ve
elmacık dalları)
Hyperacusis (stapediusa giden sinir)
Metalik tat (chorda tympani)
Azaltılmış gözyaşı (daha büyük petrosal
sinir)
TIBBİ TEDAVİ :
a) Fizik tedavi
b) Farmakolojik tedavi
c) Psikofiziksel terapi
Cerrahi tedavi :
a) Sinir dekompresyonu - Dahili veya harici olarak.
b) Sinir anastomozu
c) Sinir grefti
Fizyoterapi Günde iki kez ısı, masaj ve egzersizleri yapılır
Hastaya bu adımları izlemesi tavsiye edilir:
a) Pamuklu havluyu sıcak suyla ıslatın, sıkın, sıcak havlu soğuyana kadar yüzünüzde tutun.
b) Yüz kremiyle göz, ağız ve orta yüz etrafına birkaç dakika masaj yapın.
c) Aynanın önünde durun
- Yüzünüz aynaya dönük egzersizleri yapın, yaparken yüzünüzü izleyin
- Sağlam sinir lifleri etkinleşir ve kas tonusukorunur
Üst Motor Nöron ve Alt Motor
Nöron Felci Alın etkilenmemişse (yani hasta etkilenen
taraftaki kaşı tamamen kaldırabiliyorsa),
yüz felci muhtemelen Üst Motor
Nöron'daki (UMN) lezyondan
kaynaklanıyor olabilir.
Hastanın etkilenen kaşı kaldıramayacak
şekilde alnı kapsayan felç, Alt Motor Nöron
(LMN) lezyonudur.
Merkezi lezyonu teşhis etmek için alın
fonksiyonunun korunmasını kullanırken
dikkatli olunması önerilir.
Pontin fasiyal sinir çekirdeğindeki
lezyonlar, temporal kemikte selektif
lezyonlar veya sinirin yüzdeki dağılımında
yaralanmayla alın fonksiyonu koruyabilir.
Alt yüz felci; parezi üreten kortikal
lezyonun genellikle dilin motor eksikliği ve
ipsilateral tarafta başparmak, parmaklar
veya elin zayıflığıyla ilişkili olduğu
hatırlanmalıdır.
FİZYOTERAPİ
Yüz felcinin erken dönemlerinde yapılması gereken en önemli şey, hastanın etkilenen göze uygun şekilde bakıp bakmadığını kontrol etmektir.
Yüz siniri, korneanın yağlanmasından
sorumlu olduğundan, hastanın yüz felci
için ilk haftalarda ve aylarda Kuru Gözden
muzdarip olma olasılığı yüksektir, bu da
onları bir kornea ülseri geliştirme riskiyle
karşı karşıya bırakır ve gözde görme
hasarıdır.
Terapist hastayı kuru göz tedavisi
konusunda eğitmelidir.
Göz kırmızı görünüyorsa veya hasta sık sık
kızarıklık atakları bildiriyorsa, acil olarak
oftalmolojiye sevk.
Kuru göz sunumu, kornea ülseri riskleri ve
bantlama ve yapay yağlama kullanımı dahil
olmak üzere yönetim dahil daha ayrıntılı bilgi için
Göz doktoruna gidilmelidir.
Fizyoterapi Teknikleri
Nöromüsküler Yeniden Eğitim (NMR)
Elektromiyografi (EMG) ve ayna
biyogeribildirim
Trofik Elektriksel Stimülasyon (TES)
Proprioseptif Nöromuskuler Kolaylaştırma
Teknikleri (PNF)
Kabath tekniği
Mim (pandomim) terapisi
KAYNAKLAR:
1. Ritvik P. Mehta, Division of Otolaryngology-Head and
Neck Surgery, University of California San Diego School
of Medicine, San Diego, CA, USA
2. Zhao Y, Feng G, Gao Z. Advances in diagnosis and
non-surgical treatment of Bell's palsy. Journal of otology.
2015 Mar 1;10(1):7-12.
3. Clark JR, Carlson RD, Sasaki CT, et al. Facial
paralysis in Lyme disease. Laryngoscope. Nov
1985;95(11):1341-5.