Embed Size (px)
Citation preview
e -fatura
1960
1970 1980
1990
2013
İş ortaklarının e-fatura sürecine dahil edilmesi
Veri değişiminde semantik veri modellerinin kullanılması
E-İmzanın yaygınlaşması, XML dilinin ortaya çıkışı ve e-fatura standartlarının kullanılmaya başlaması
Diğer sektörlerde sektöre özel EDI kullanımı
Telekomünikasyon ve otomotiv sektöründe EDI kullanımı
E-FATURANIN GELİŞİMİ
EDI (Electronic Data Interchange)
ÜLKEMİZDE E-FATURA 2008-2013
EFKS E-FATURA UYGULAMASI
2008 2010
Mart
e -fatura
B 2 B e-Fatura Uygulaması
B 2 C e-Arşiv Uygulaması
E-FATURA UYGULAMASI
• 397 Sıra No.lu VUK Genel Tebliği ile getirilen uygulama, başlangıçta anonim ve limited şirketlerin kullanımına açılmıştır.
• 416 Sıra No.lu VUK Genel Tebliği ile gerçek kişi mükellefler uygulamaya katılmışlardır.
421 SIRA NO.LU VERGİ USUL KANUNU GENEL TEBLİĞİ NELER GETİRİYOR?
• Kayıtlı kullanıcılar arasında e-fatura kullanımı, alternatif yöntem olmaktan çıkarılmıştır.
• Bazı sektörler için e-fatura kullanma zorunluluğu getirilmiştir.
• Özel entegrasyon yöntemi getirilmiştir.
• e-Faturanın saklanması konusunda Başkanlıktan izin almış saklamacı kuruluşlardan hizmet alınabilmesine izin verilmiştir.
• e-Faturaya geçen kullanıcılar 1/9/2013 tarihinden itibaren kendi aralarında sadece e-fatura düzenleyeceklerdir.
• Çok uluslu şirketlerin uygulamadan yararlanabilmesi için kolaylık sağlanmıştır.
424 SIRA NO.LU VERGİ USUL KANUNU GENEL TEBLİĞİ NELER
GETİRİYOR?
• Uygulamaya kayıtlı gerçek kişiler faturalarını mali mühürle de onaylayabileceklerdir.
• İsteyen kullanıcılar faturalarının özel entegratörün mali mührü ile onaylanmasını talep edebileceklerdir.
5015 sayılı Petrol Piyasası Kanunu kapsamında
madeni yağ lisansına sahip olanlar
4760 sayılı Özel Tüketim Vergisi Kanununa ekli (III) sayılı listedeki malları imal, inşa veya ithal
edenler
2011 yılında mal alan 25 milyon ve üstü brüt satış hasılatına sahip
olan mükellefler
2011 yılında mal alan 10 milyon ve üstü brüt satış hasılatına sahip
olan mükellefler
+ +
KAPSAMA GİREN MÜKELLEFLER
ZORUNLU UYGULAMAYA GEÇİŞ
e -fatura • 01/09/2013 tarihine kadar başvuru işlemlerinin
tamamlanmış olması gerekmektedir
• Entegrasyon ve özel entegrasyon yöntemi ile başvuru halinde, 31/12/2013 tarihine kadar sisteme geçiş için hazırlık yapılabilmektedir
E-FATURA UYGULAMASI (B2B)
MESAJLAŞMA PLATFORMU
STANDARTLAR MALİ MÜHÜR E-İMZA
MESAJLAŞMA PLATFORMU
• Faturanın ve fatura mesajlarının içinde dolaştığı kapalı ve güvenli ağ yapısını ifade eder.
• GİB tarafından yönetilir.
• Fatura ve fatura mesajları vergi kimlik numarası veya vatandaşlık numarası anahtarı ve etiket ile alıcıya iletilir.
• Adres yönetimi GİB tarafından yapılır.
• Kullanıcılar Başkanlık tarafından tanımlanır.
• Merkez(Başkanlık) ile bağlantı web servis ile sağlanır.
E-FATURANIN GÜVENLİĞİ
• e-Fatura , kapalı, güvenli bir ağ yapısı içerisinde ve uygulamaya kayıtlı kullanıcılar arasında iletilmektedir.
• Fatura düzenleyenin kimliği ve faturanın değişmezliği tüzel kişi mükelleflerde mali mühürle, gerçek kişi mükelleflerde mali mühür veya nitelikli elektronik sertifika ile sağlanmaktadır.
MALİ MÜHÜR
• VUK mükerrer 242. maddesinin Maliye Bakanlığına verdiği yetkiye dayanılarak çıkarılmıştır.
• Mükelleflerin uygulama içerisinde tanımlanması amacıyla TÜBİTAK tarafından üretilmektedir.
• Mali nitelikteki belgelerde yasal geçerliliğe sahiptir.
• İşlem sertifikası niteliğindedir.
e-Fatura Uygulaması Standartları
• E-Fatura Standardı: UBL 2.0 INVOICE
• Zarf Standardı : GS1
• ISO 4217 Para Birimi Kodları • ISO 3166-1-alpha-2 Ülke Kodları
• UN/EDIFACT 3155 Channel Code-
İletişim Kanalı Kodları
• UN/EDIFACT 4461 Payment Means Code - Ödeme Kodları
• UNECE Codes for Trade - Ölçü Birimleri Kodları
UBL STANDARDI Universal Business Language- Evrensel İş Dili
• UBL uluslararası açık standartlar üreten OASIS topluluğu tarafından geliştirilmiştir.
• 2009 yılında Türkiye özelleştirmesi tamamlanarak UBL-TR Lokalizasyonu UBL teknik komitesi tarafından tescil edilmiştir.
• UBL 2.0 Invoice ve Application Response belgesi ülkemizin ihtiyaçlarına uygun olarak yayımlanmıştır.
UBL ÖZELLEŞTİRMESİ NASIL YAPILDI?
• Ülkemizin en büyük 1063 sanayi ve ticaret kurumuna anket formları gönderilerek faturalaşma ihtiyaçları ve UBL fatura soruldu.
• Ülkemizin önde gelen IT ve yazılım geliştirici firmaları ile toplantılar yapılarak e-fatura çalışma gurubu oluşturuldu. Raporlar hazırlandı.
• UBL TR Paketi ve Kılavuzları hazırlandı ve www.efatura.gov.tr adresinde yayımlandı.
• Tam otomasyonu sağlar
• 63 adet ticari belge standardı geliştirilmiştir
• Ticari belgelerin içeriğinde dünya çapında ihtiyaç duyulan tüm bilgiler bulunur
• Ülkelerin ihtiyaçlarına göre özelleştirilebilir
NEDEN UBL?
• Birlikte işlerliği sağlar
• Temel Fatura Senaryosu: -Yapı itibariyle kağıt fatura gibidir. -Faturaya itiraz, kağıt faturada olduğu gibidir.
FATURA SENARYOLARI
• Ticari Fatura Senaryosu
TİCARİ FATURA SENARYOSU
• Faturaya itiraz edilmesi, faturanın teyit edilmesi veya faturanın iade edilmesi durumlarında ilgili mesajın uygulama içerisinden gönderilebilmesi amacıyla geliştirilmiştir.
• Mesajlar Application Response-Uygulama Yanıtı belgesi düzenlenerek iletilmektedir.
• KABUL, RED ve IADE şeklinde üç mesajın gönderilmesi ile ilgili açıklamalar senaryolar kılavuzunda yapılmıştır.
TİCARİ FATURA SENARYOSU (RED)
UYGULAMADAN YARARLANMA YÖNTEMLERİ
• Web uygulaması • Temel fonksiyonlar • Küçük işletmeler için uygun
• Gelişmiş bilgi işlem sistemi • Doğrudan bağlantı • E-imza/mali mühür • Arşivleme • Büyük işletmeler için uygun
Entegrasyon Portal
Özel Entegratör
Özel Entegratör
Özel Entegrasyon
• Başkanlıktan onay almış özel entegratörler aracılığıyla fatura değişimi
397 sıra no.lu tebliğde iki yöntem belirlenmiştir.
421 sıra no.lu tebliğ ile üçüncü
yöntem getirilmiştir.
Portal Yöntemini kullanan mükellefler uygulamadan iki şekilde yararlanabilirler.
•e-Fatura kapsamında oluşturacakları faturaları, Portal uygulaması ile manuel olarak oluşturabilirler.
•Portal yükleme aracını kullanabilirler
PORTAL YÖNTEMİ
Harici programlar tarafından UBL-TR standardında üretilen çok sayıda faturanın mali mühürle onaylanması ve e-fatura portalına yüklenerek alıcıya gönderilmesi mümkün hale gelmiştir.
FATURA YÜKLEME
E- FATURA İŞ AKIŞI
SATICI ALICI
GİB
SİSTEM YANITI SİSTEM
YANITI
Uygulamadan indirilen e-fatura, Başkanlık tarafından sunulan ara yüz vasıtasıyla internet bağlantısı olan her yerde görüntülenebilmekte ve mali mührü doğrulanabilmektedir.
E-FATURA GÖRÜNTÜLEME ve DOĞRULAMA
ENTEGRASYON YÖNTEMİ
Bilgi işlem sistemleri yeterli olan kullanıcıların, gerekli entegrasyonu sağlamaları koşulu ile e-Fatura Uygulamasını doğrudan kendilerine ait bilgi işlem sistemleri aracılığı ile kullanmaları mümkündür. Uygulamaya entegre olmak isteyenler, bilgi işlem sistemlerinde gerekli ön hazırlıkları tamamladıktan sonra, sistemlerini ve fatura ile ilgili süreçlerini açıklayan dokümanlarla birlikte Başkanlığa yazılı olarak başvuruda bulunacaktır. Başvurusu uygun bulunanlara entegrasyon işlemlerine başlayabilecekleri bir yazı ile bildirilecektir. Entegrasyon çalışmaları, başlama yazısı tarihinden itibaren en geç bir yıl içerisinde tamamlanmak zorundadır. (Bu süre 421 Sıra Numaralı Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği ile zorunluluk getirilen mükellefler için 31/12/2013 tarihini geçemez.)
Özel Entegrasyon: Elektronik faturalamada uzmanlaşmış bir kurumun, başka mükelleflerin faturalarını göndermek ve almak amacıyla kendi sistemini Başkanlık sistemine entegre etmesidir.
Özel Entegratör: Mükelleflere elektronik faturalama hizmeti vermek için Gelir İdaresi Başkanlığından izin almış kurumdur.
ENTEGRASYON ÖZEL ENTEGRASYON
• Entegrasyon oluşturan firma ise sistemini doğrudan GİB’e bağlamaktadır.
• Faturanın iletimini ve muhafazasını kendi bilgi işlem sisteminde yapar.
• 7/24 iş sürekliliğini kendi sağlamak zorundadır.
• Bilgi işlem sistemi yatırımı ve teknik personel istihdamı gerektirir.
• E-Fatura Sistemine dahil olmak isteyen mükellef GİB’in testlerini başarı ile tamamlamak zorundadır.
• Özel Entegratör, sistemini GİB’e bağlayarak başka firmaların kullanımına açmaktadır.
• Faturanın iletimini ve muhafazasını sizin adınıza yapar.
• İş sürekliliğini sağlar. • Mükellefe bilgi işlem sistemi yatırımı
ve teknik personel istihdamı gerektirmez.
• Mali mührü elinde olan mükellefi e-Fatura sistemine hızlıca dahil eder.
ENTEGRASYONDAN FARKI
MÜKELLEF ÖZEL ENTEGRATÖR
Mükellef www.efatura.gov.tr adresindeki başvuru adımlarını izleyerek başvurusunu yapar. E-Fatura uygulamasına kayıtlı olmayan mükelleflerin mali mühür sertifikası ürettirmeleri, daha sonra özel entegratör
kurumlar ile anlaşma yapmaları gerekmektedir.
www.efatura.gov.tr adresindeki ilan edilen bir özel entegratör ile sözleşme yapar
Özel Entegrasyon Yöntemi i le e -Fatura Uygulamasını Kul lanma
Özel entegratör sözleşme yaptığı mükellefi Gelir İdaresi Başkanlığı’na elektronik ortamda bildirir. Ayrıca Hesabı kapatılan mükelleflerin bilgileri aynı yöntemle elektronik ortamda Başkanlığa bildirilecektir.
Bir mükellef birden fazla özel entegratör ile anlaşabilir.
ÖZEL ENTEGRATÖR
E-FATURA UYGULAMASINDAN FAYDALANMA YÖNTEMLERİ
Manuel olarak fatura oluşturma yükünüzü ortadan kaldır ve faturalama sürecinizi hızlandırır.
Herhangi bir sistem altyapısı yatırımı gerektirmediğinden maliyet ve zaman tasarrufu sağlar.
Faturalama sürecini yönetecek teknik ve idari personel ihtiyacınızı minimize eder.
Faturalandırma sürecindeki tüm aşamaları anlık olarak izleyebilmenizi sağlar.
Adınıza düzenlenen faturaları istediğiniz formatta tarafınıza sunarak iç süreçlerinizi kolaylaştırır.
Faturalama süreciniz profesyonel bir organizasyon tarafından gerçekleştirilir.
Anlaşmanız halinde, faturalarınızı sizin adınıza muhafaza eder.
Özel Entegrasyon Yönteminin Avantajları
Web tabanlı yazılımlar aracılığı ile
ERP sistemleri aracılığı ile
Diğer yöntemlerle (ftp, EDI, e-posta, fax vb.)
ÖZEL ENTEGRATÖRLER ÜZERİNDEN E-FATURA GÖNDERME YOLLARI
ÖZEL ENTEGRATÖR
Kullanıcı Adı
*********
GİRİŞ
Kullanıcı, özel entegratör tarafından kendine sağlanan bir web portal aracılığıyla faturalarını özel entegratöre Gelir İdaresine iletilmesi amaçlı gönderebilir.
Web tabanl ı
yaz ı l ımlar
arac ı l ığ ı i le
ÖZEL ENTEGRATÖR
ERP
s is temler i
arac ı l ığ ı i le
X ERP YAZILIMI
Y ERP YAZILIMI
A ERP YAZILIMI
B ERP YAZILIMI
ÖZEL ENTEGRATÖR
GELİR İDARESİ
BAŞKANLIĞI
ERP ENREGRASYONU
X ÖZEL ENTEGRATÖRÜ
Y ÖZEL ENTEGRATÖR
MALİ MÜHÜR MALİ MÜHÜR ALICISINA GÖNDERİR
ALICISINA GÖNDERİR
21 Şubat 2013 tarihinde yayınlanan 424 sıra no.lu tebliğe göre «e-fatura uygulamasını özel entegratör vasıtasıyla kullananlar düzenlenecek e-faturaların özel entegratörün mali mühür sertifikası ile onaylanmasına izin verebilirler
E-FATURALARIN İMZALANMASI (424 sıra no.lu VUK tebliğine göre)
ÖZEL ENTEGRATÖR
Tedarikçi tarafından herhangi bir formatta gelen fatura özel entegratör tarafından UBL-TR formatına çevrilip alıcısına iletilmek üzere Gelir İdaresi Başkanlığı’na gönderilir.
FORMAT DÖNÜŞÜMÜ
Yerine Getirmesi Gereken Koşullar
Gerekli Sertifikasyonlar
Test Süreçlerini Başarı ile Tamamlamak
• Başvuru • BİS Raporu
Özel Entegrasyon Hizmetini Verecek Firmaların
1.Koşul
2.Koşul
3.Koşul
ÖZEL ENTEGRASYON BAŞVURUSU
• Özel entegrasyon talebini içeren bir dilekçe
• Özel Entegrasyon Bilgi İşlem Sistem Raporu (BİS)
ile Başkanlığa başvuru yapacaklardır.
1.Koşul
E-Fatura Uygulaması Başvuru Kılavuzunda sayılın başvuru evraklarına ilaveten,
Başkanlık, yapılan başvuruları 421 Sıra Numaralı Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğine ve e-Fatura Uygulaması Özel Entegrasyon Kılavuzunda yapılan açıklamalara uygunluk açısından değerlendirir.
Yapılan değerlendirme neticesinde yeterli görülen mükelleflerle özel entegrasyon
test çalışmalarına başlanacaktır.
Özel entegrasyon test süreci, özel entegrasyon testlerine başlanmasından itibaren bir yıl içerisinde tamamlanmalıdır.
Testleri başarı ile tamamlayan özel entegratörlere yazı ile Başkanlık tarafından özel entegrasyon izni verilir ve www.efatura.gov.tr internet adresinde yayınlanır.
Özel Entegrasyon Başvurusunun Değerlendir i lmesi ve Test Süreci
ISO 22301
ISO 27001
TS ISO IEC 27001
TS ISO IEC 20000 ISO 20000
ITIL SERTİFİKALI PERSONEL
MALİ MÜHÜR UYUM DEĞERLENDİRME
ULUSLARARASI İŞ SÜREKLİLİĞİ STANDARDI • İşletmenin mevcut ve gelecekteki tehditlerini tanımlamak ve
yönetmek • Proaktif bir yaklaşımlar geliştirmek • Olası kriz süresince kritik fonksiyonları ayakta tutmak • Değişen koşullara göre esnek bir yapı sağlamak
BİLGİ GÜVENLİĞİ YÖNETİM SİSTEMİ STANDARTI • Kurumun sistematik olarak bilgi güvenliği bakımından incelenmesi • Bilgi güvenliği denetimlerinin sürekli olarak devam edilmesini sağlamak
için bir kapsayıcı yönetimi süreci oluşturulması
BİLGİ TEKNOLOJİLERİ HİZMET YÖNETİMİ SİSTEMİ BELGESİ • GİZLİLİĞİN KORUNMASI • BÜTÜNLÜK • ULAŞILABİLİRLİK ITIL
Information Technology Infrastucture Library Özel Entegratör Bilgi İşlem Sistemi ITIL Uyumlu olmalı ve ITIL Sertifikası bulunan personel çalıştırmalıdır. ITIL Bilgi Teknolojileri Servis Yönetiminin uygulanmasını sağlamak ve kolaylaştırmak için kullanılan belgeler dizisidir
Özel Entegratör TÜBİTAK- BİLGEM Kamu Sertifikasyon Merkezinden mali mühür sertifikası imzalama süreçleri İle ilgili uyum değerlendirme raporu alınmalıdır
GEREKLİ SERTİFİKASYONLAR
KONTROL MADDELERİ Güvenlik politikası Bilgi güvenliği organizasyonu Varlık yönetimi İnsan kaynakları güvenliği Fiziksel ve çevresel güvenlik Haberleşme ve işletim
yönetimi Erişim kontrolü Bilgi sistemleri edinim,
geliştirme ve bakımı Bilgi güvenliği ihlal olayı
yönetimi İş sürekliliği yönetimi Uyum
GİZLİLİĞİN KORUNMASI
BÜTÜNLÜK ULAŞILABİLİRLİK
Süreçleri:
Hizmet düzeyi yönetim süreci
Yeni veya değişmiş servislerin planlanması ve uygulama süreci
Hizmet sürekliliği yönetimi süreci
Erişilebilirlik yönetimi
BT hizmetleri için finans yönetim süreci
Kapasite yönetim süreci
Bilgi güvenliği yönetim süreci
İş ilişkileri yönetim süreci
Tedarikçi yönetim süreci
Çağrı olay yönetim süreci
Problem yönetimi süreci
Konfigürasyon ve envanter yönetimi süreci
Değişim yönetimi süreci
Sürüm yönetimi süreci
MÜKELLEF ÖZEL ENTEGRATÖR
Özel Entegrasyon Vasıtasıyla e-Fatura Gönderme
• Mükellef, istemesi halinde faturasını Özel Entegratörün mali mühür ile onaylanarak gönderilmesini isteyebilir.
• Özel entegratör ile yapılan sözleşmede kullanıcı hesabı ile yapılabilecek işlemler açıkça belirtilerek taahhüt edilecektir.
PORTAL KULLANAN MÜKELLEF
ÖZEL ENTEGRATÖR
Özel Entegrasyon Vasıtasıy la e-Fatura Uygulamasını Kul lanma
Entegrasyon izni almış mükellefler de özel entegrasyon yöntemine geçiş yapabilir.
Entegrasyon Hesapları GİB tarafından kapatılır.
ENTEGRASYON İZNİ ALMIŞ MÜKELLEF
GİB portalı kullanan mükellefler özel entegrasyon yöntemine geçiş yapabilir.
Özel entegratör kullanıcı hesapları kapatılan mükelleflerin GİB portal hesapları, kapanış bilgisinin Başkanlığa iletilmesi üzerine yeniden açılır.
ÖZEL ENTEGRATÖR
ÖZEL ENTEGRATÖR
E-FATURA SAKLAMA HİZMETİ
• 421 Sıra Numaralı Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği ile; Mükelleflere, üçüncü kişiler nezdinde, e-Faturalarını elektronik ortamda muhafaza etme olanağı tanınmıştır.
• Saklama hizmeti vermek isteyen mükelleflerin başvuru şekli ve taşıması gereken özellikler, e-Fatura Uygulaması Saklama Kılavuzunda açıklanmaktadır.
• Saklamacı kuruluş olmak için başvuran mükelleflerden başvurusu uygun bulunan ve testleri başarı ile tamamlayanlara Başkanlık tarafından yazı ile izin verilir ve www.efatura.gov.tr internet adresinde ilan edilir.
e-Faturanın Muhafazası
GELİR İDARESİ
ARŞİV
ALICI
ALICI
Mükelleflere ait elektronik faturaların yine mükelleflere ait bilgi işlem sistemlerinde saklanması esas olup üçüncü kişiler(bulut) nezdinde de elektronik saklama yapılabilecektir.
• TS ISO IEC 27001 veya ISO27001 1
• ISO 22301
• TS ISO IEC 20000 veya ISO 20000
2
3
e-Fatura Saklama Hizmeti Vermek İsteyenlerde Aranan Sertifikasyonlar
