FELSEFE VE EĞİTİM

FELSEFE VE EĞİTİM

-EĞİTİMİN TANIMI-FELSEFE EĞİTİM İLİŞKİSİ-FELSEFİ AKIMLARIN EĞİTİME BAKIŞI

EĞİTİMİN TANIMI ÜZERİNE

Bazı eğitim tanımları:- Kişinin davranış örüntülerini değiştirme süreci

(Tyler)- Birey davranışlarında kendi yaşantısı yoluyla

kasıtlı değişiklik süreci (Yıldırım)- İnsanı belirli amaçlar doğrultusunda yetiştirme

süreci ( Fidan)


Felsefi görüşlere göre eğitim:- Tanrı’ya uyum sürecidir ( İdealizm)- Kuşakları topluma uyumlu hale getirmedir (Realizm)- Kişiyi yaşantılar yoluyla yeniden inşadır (Pragmatizm)- Doğayı değiştirerek üretim sürecidir (Marxizm)- Kişinin doğal olgunlaşmasını göstermesidir

(Natüralizm)


Temel olarak eğitim sürecinin genel ilkeleri;- İnsanı asıl nesne olarak kabul eder- İnsanın mevcut durumunun yetersizliği dikkate alınır- Değişimin istendik ve kasıtlı olmasını amaçlar- Çevre, araç-gereç, yöntem-teknik meselelerini

önemser- Sürecin sonunda hedeflere ulaşma ölçülür ve yeniden

düzenleme imkanları kullanılır

FELSEFE EĞİTİM İLİŞKİSİ

Eğitim Felsefesi:- Eğitim uygulamalarına yön verir- Eğitim çalışmalarını yönlendirir- Bireyin ve toplumun hangi amaçla eğitileceği

konusunda yol gösterir- Eğitim çabalarının coğrafya, tarih, insan,

toplum ve kültürel özelliklere uyumlu olarak sürmesini sağlar.


Felsefi akımlar ile eğitim arasında bağlantı kurarken:

- Varlık ve Bilgi- Nesne, Hedef ve Davranış- İçerik ve Sınama

Kavramları öne çıkar.


Kimler eğitilmeli?

Neler öğretilmeli?

Niçin eğitim gerekli?

Nasıl eğitmeli?

Önce ne öğretilmeli?


Eğitim felsefesi’nin temel soruları:- Eğitim nedir?- Eğitimin amacı nedir?- Kim ne için eğitilmelidir?- Eğitimde içerik ne olmalıdır?- Ne, ne kadar öğretilmelidir?- Eğitimde insana kazandırılan ne olmalıdır?

FELSEFİ AKIMLARIN EĞİTİME BAKIŞI

İdealizm’de- Ruhsal ve zihinsel süreçler ön plandadır- Akla dayalı bilgi gerçektir- İyi, güzel ve doğru kişiden kişiye değişmez,

mutlak ve evrenseldir

- İnsanın kaynağı Tanrı, doğası özgürlük, kaderi ölümsüzlüktür


İdealist eğitimde;- Amaç ruhsal ve tanrısal gerçekliğe ulaşmaktır- Deney ve gözlem yöntemi dikkate alınmaz- Akıl ve sezgi en etkili araçlardır- Başarı, bireyde doğuştan var olan ve

evrende bulunan gerçekliğin ortaya çıkarıldığı

orandadır- Asıl önemli olan karakter eğitimidir


İdealist eğitimde;- Devlet toplumun gücü ve koruyucu kalkanı- Aile toplumun kalbi- Din toplumun ruhu- Okul ise toplumun aklı

Olarak kabul edilir.


İdealist eğitimde - Okulun temel görevi:- Eğitim-öğretim yapmak- Bilginin peşinden gitmek- Ve aklı geliştirmektir- Öğretmen ise; gençlerin akıl gelişimlerine

yardımcı olmalıdır.


Realizm’de- Duyulara dayalı süreçler ön plandadır- Bilginin kaynağı dış dünyadır ve akıldan bağımsızdır- Dikkat akla değil, anlaşılan gerçekliğe yöneltilmektedir- İyi ve doğru insanın yararına olandır- Dünyayı değiştirmekten ziyade dünyayı anlama gayreti

önemsenir


Realist eğitimde:- Amaç bireyin içinde bulunduğu toplumsal ve kültürel

çevreyi anlamasıdır- Öğrencinin dış dünyanın gerçeklerine uymasını

kolaylaştıran doğrulanmış gerçekleri edinmesi beklenir - Deney, gözlem etkili yöntemlerdir- İçerik merkezli bir yaklaşım söz konusudur- Başarı, bireyin topluma ve çevreye sağladığı uyum

oranındadır


Natüralizm’in eğitim tanımında- Kişinin doğal olgunlaşmasını artırma temel

alınır- Bilgi sonradan bilimsel yöntemle elde edilir- Doğru ve güzel doğaya uygun olandır- İnsan toplum tarafından değil doğa

tarafından yaratılmıştır


Natüralist eğitimde- Amaç doğaya uygun bireyler yetiştirmektir- Ödül ve cezanın doğanın kendisinde olduğu kabul

edilir- Deney, gözlem ve araştırma yöntemleri ön plandadır- Kişinin ilgi ve yetenekleri dikkate alınır- Başarı insanın doğaya uyumu ve bilimsel bilginin

gerçekliği oranındadır


Pragmatizm’de:- Sosyal süreçler ve deneyimler ön plandadır- Gerçeğin özü sürekli bir değişim içindedir- Nesnel bir hakikat var olarak kabul edilmez- Bilgi yaşantı yoluyla elde edilen deneyimlerin

ürünüdür- İyi ve doğru, içinde yaşanılan zamana,

topluma ve kültüre göre değişir


Pragmatist eğitimde:- Amaç değişen çevre şartlarına uyum sağlayan

bireyler yetiştirmektir- “Ne ki yararlıdır o vardır, ne ki vardır o yararlıdır”

ilkesi temel hareket noktasıdır- Öğrenme birey-çevre etkileşiminin deneysel

sonuçları ile gerçekleşir- Başarı, öğrenilenlerin sosyal hayattaki geçerliliği

oranındadır


Pragmatist eğitimde:- Bir fikrin ya da kuramın doğruluğundan çok yararlılığı

önemlidir- Konular hayatın içinden seçilir- İçgüdüler önem kazanır- Öğretmen içgüdüleri harekete geçiren, onlara yol

açan bir yardımcıdır- Demokratik ortamda, yaparak-yaşayarak öğrenme

süreci ön plandadır


Varoluşçulukta:- Birey kendi tanımını kendisi yapar- Bilgi sezgiseldir ve geçerliliği bireye kattığı

değerle saptanır- Hayat, gelişme ve yıkıntı, neşe ve trajediden

oluşur- İyi ve doğru bireyin yararına olandır


Varoluşçu eğitimde:- Amaç bireyde yoğun bir farkında varma

düzeyi oluşturabilmektir- Birey kendi değerlerine sahiptir- Bireyin kendi kimliğini tanımlayabilmesi

önemsenir- Estetik eğitim ve özgünlük ön plandadır- Psikolojik eğitim yaklaşımı olarak kabul edilir


Varoluşçu eğitimde:- Pragmatist öğelere rastlanır- Pragmatist eğitimden farkı sürekli bir yaratma

peşinde oluşudur- Birey herşeyden üstün tutulmuştur- Yaratıcı bireysellik ve özgür iradenin

kullanımı hedeflenir

KAYNAKÇA

Sönmez Veysel, Eğitim Felsefesi, Anı Yay. Büyükdüvenci Sabri, İdealizm ve Eğitim,

http://dergiler.ankara.edu.tr/dergiler/40/516/6425.pdf Büyükdüvenci Sabri, Realizm ve Eğitim,

http://dergiler.ankara.edu.tr/dergiler/40/511/6281.pdf Büyükdüvenci Sabri, Pragmatizm ve Eğitim,

http://dergiler.ankara.edu.tr/dergiler/40/518/6490.pdf Büyükdüvenci Sabri, Varoluşculuğun Eğitim Boyutuna Eleştirel Bir Yaklaşım,

http://dergiler.ankara.edu.tr/dergiler/40/513/6354.pdf Gezer İbrahim, Felsefe ve Eğitim, http://www.haber10.com/makale/4496/ Tuncer Mehmet, Eğitimin Felsefi Temelleri,

http://tebesirtozu.blogcu.com/egitimin-felsefi-temelleri_1989844.html

HAZIRLAYAN

Alper ÇALIKOĞLU 9190009005 ÇOMÜ EYD KASIM 2009

Documents

FELSEFE VE EĞİTİM