Upload
nuran
View
253
Download
6
Embed Size (px)
Citation preview
Femoroasetabuler Sıkışma Sendromu
Dr. Nuran GÜN
“ Femoroacetabular impingement (FAI)”
Asetabular rim (kenar) sendromu
Femoroasetabular sıkışma sendromu (FASS)
Tarihçe
1991 Ganz ve ark “ femur boyun kırığı sonrası FASS ”
1991 Ganz ve ark “ asetabuler “rim” sendromu ”
1997 Leunig ve ark “ MR artrografi-asetabuler labrum ”
2000 Ganz ve ark “ Femur başı epifiz kayması sonrası FASS ”
2001 Ito, Ganz ve ark “ FASS – Cam tip ”
Anatomi
Nosiseptörler - proprioseptörler
Eklem hareket açıklığı
Femoroasetabular Sıkışma Sendromu
Femoroasetabular sıkışma
Femur ve asetabulum arasındaki anormal temasa bağlı
sıkışma
Etyopatogenez
Normal anatomik yapı
Zorlamalar – travma
• Aşırı (suprafizyolojik) EHA
• Tekrarlayan EHA
• Postür bozuklukları
Anatomik anormallikler
Femur yapısal bozuklukları
Asetabulum yapısal bozuklukları
Kombine yapısal bozukluklar
Primer FASS CAM (kam-tümsek) PİNCER (kıskaç) Kombine tip (cam ve pincer)
Sekonder FASS Cerrahi sonrası Anterior pelvik tilt
Sınıflama
Sınıflama
Primer FASS
CAM (kam-tümsek)
Cam(tümsek) tip
Asetabuler kondral yaralanma
Labral avülsiyon - abrazyon
Asetabulum ve femurda kıkırdak
hasarı
• Kondral yaralanma genelde labral yırtıklardan önce
gelişir
• Kondral harabiyet yaygın ve derindir
Cam(tümsek) tip
Femoral baş boyun uzantısında azalma
Cam(tümsek) tip
Herniasyon cebi
Cam(tümsek) tip
Os asetabuli
Sınıflama
Primer FASS
CAM (kam-tümsek) Konjenital eliptik femoral baş
Femur başı epifiz kayması
Leg Calve Perthes-Avasküler nekroz
Konjenital eliptik femoral baş
Femur başı epifiz kayması
Leg Calve Perthes – Avasküler nekroz
Sınıflama
Primer FASS
CAM (kam-tümsek)
PİNCER (kıskaç)
Kombine tip (cam ve pincer)
Sekonder FASS
Cerrahi sonrası
Anterior pelvik tilt
Pincer (kıskaç) tip
Anormal asetabulum
Fazla sarma ?
• Lokal (anterior)
• Genel
Counter cup lezyonu
(karşı taraf lezyonu)
Pincer (kıskaç) tip
Labrum yırtığı
Labral dejenerasyon - gangliyon
Asetabuler halka ossifikasyonu
Karşı taraf lezyonu
• Önce asetabular labral yırtıklar gelişir
• Labral ganglion görülebilir
• Kondral harabiyet lokal ve lineerdir
• Ek olarak counter cup lezyonu vardır
Labrum yırtığı
Labral dejenerasyon - gangliyon
Asetabular halka kalsifikasyonu
Counter cup(karşı taraf) lezyonu
Sınıflama
Primer FASS
CAM (kam-tümsek)
PİNCER (kıskaç)
Kombine tip (cam ve pincer)
Sekonder FASS
Cerrahi sonrası
Anterior pelvik tilt
Asetabuler retroversiyon
Koksa profunda
Asetabuler protrüzyon
Koksa vara
Asetabuler retroversiyon
cross-over (çaprazlama) işareti
Lokal (anterior) sarma
Asetabuler protrüzyon (Artrokatadis)
Normal
İliopektineal-pubik çizgi
Koksa vara
Normal
Sınıflama
Primer FASS
CAM (kam-tümsek)
PİNCER (kıskaç)
Kombine tip (cam ve pincer)
Sekonder FASS
Cerrahi sonrası
Anterior pelvik tilt
Sınıflama
Primer FASS
CAM (kam-tümsek)
PİNCER (kıskaç)
Kombine tip (cam ve pincer)
Sekonder FASS
Cerrahi sonrası
Anterior pelvik tilt
Gelişimsel kalça displazisi
düzeltim cerrahisi sonrası
Femur boyun kırığı sonrası
İyi kaynamamış femoral boyun kırığı
Sınıflama
Primer FASS
CAM (kam-tümsek)
PİNCER (kıskaç)
Kombine tip (cam ve pincer)
Sekonder FASS
Cerrahi sonrası
Anterior pelvik tilt
Femoral anteversiyon - retroversiyon
150
retroversiyonanteversiyon
Epidemiyoloji
Yaşam tarzı
Aktif
Yaş
Adolesan – erişkin (4. – 5. dekad)
Cinsiyet
Kadınlarda femoral nedenli FASS anomali sık
Görülme yaşı kadınlarda daha geç..
Meslek
Zemin döşeyicisi, yol işçisi
Sporcu (kurbağalama yüzme, tenis, golf, futbol gibi)
Zor tanı ?
Tanı
Tanı
Klinik
Radyoloji
KlinikŞikayet ve bulgu
Ağrı
Klik, kütleme sesi
Kilitlenme hissi
KlinikAğrı
Yeri ve yayılımı Kasıktan trokanter üzerine ve bazen uyluğa yayılım
Genelde tek taraflı ( hipermobil kişilerde bilateral ! )
Ek lezyonlarda posterior uyluğa yayılım
Başlangıcı ve şiddeti Minör bir travma ?
Önce aralıklı, sonra devamlı karakterde
Bıçak sokulma tarzında, dereceli olarak artış
Ağırlık verme, uzun süreli oturma, yürüme ve atletik aktivite sonrası artış
Fizik muayene
İnspeksiyon
Lordozda artma
Anterior pelvik tilt
Palpasyon
Kasıkta hassasiyet ?
Fizik muayene
EHA
Aktif
Pasif
Fizik muayene
Tanısal testler
Sıkışma testi
Radyoloji
Düz grafi
MR Artrogram
BT
USG
Radyoloji Düz grafi
AP grafi
Lateral grafi (Cross table, Kurbağa bacağı)
Kurbağa bacağı
Kurbağa bacağı
Cross table
Cross table
Düz grafiCam (tümsek) tip
Eliptik femur başı
Femoral baş / boyun oranı
Femoral baş boyun uzantısında azalma
Bump (tümsek)- pistol grip deformitesi
Herniasyon cebi
Düz grafiCam (tümsek) tip
Düz grafiCam (tümsek) tip
Düz grafiCam (tümsek) tip
Düz grafiCam (tümsek) tip
Düz grafiPincer (kıskaç) tip
Asetabuler protrüzyon
Koksa profunda
Koksa vara
Asetabuler halka ossifikasyonu
Counter cup lezyon
Düz grafiPincer (kıskaç) tip
Düz grafiPincer (kıskaç) tip
Düz grafi
Düz grafi
MR ArtrogramCam (tümsek) tip
Artmış alfa açısı
Labral yırtık (anterosuperior)
Kartilaj ve kondral defekt
MR ArtrogramCam (tümsek) tip
MR ArtrogramCam (tümsek) tip
MR ArtorgramPincer (kıskaç) tip
Os asetabuli
Labral yırtıklar
Labral ganglion
Counter cup lezyon
BTCam (tümsek) tip
BTPincer (kıskaç) tip
USG
Tedavi
Konvansiyonel tedavi
Hasta eğitimi
Aktivite modifikasyonu
Atlet ise ?
Konservatif tedavi
İlaç
NSAİİ
Konservatif tedavi
Egzersiz
Kalça abduktor mekanizması !!!
Konservatif tedavi
Egzersiz Kısa ve spazm (+)
Lomber PVKTFL İliopsoas
ZayıfAbdominal kaslar Gluteus mediusGluteus maksimus
(Üst lifler)
germe
kuvvetlendirme
Mobilizasyon
Konservatif tedavi
Fizik tedavi
TENS – İnterferansiyel akım
US - KDD
Yüzeyel soğuk
Konservatif tedavi
Enjeksiyon
Cerrahi tedavi
Artroskopik cerrahi
Açık cerrahi
Cerrahi tedavi
Rezeksiyon osteoplasti
Asetabular anterior rim
Femoral baş boyun bileşkesi
Labral defekt onarımı
Postoperatif bakım
Koltuk değneği – kanedyen
Sabit bisiklet (yüksek sele) – yüzme
1 ay ağır aktivite yasak
ROM 1 ay 3 ay
Ayırıcı tanı & Eşlik eden tanı
SİED
Piriformis sendromu
Kütleyen kalça sendromu
Sporcu hernisi
Adduktor avulsiyonları
Osteitis pubis
Kalçanın geçici osteoporozu
Avasküler nekroz
Teşekkür ederim
İliofemoral lig
Pubofemoral lig
İskiofemoral lig