Ferhenge Zimane

Kurd Tirk Turkce Kurtce

Berhevkirin u capandin

Sinan Alptekin

Kilianstr. 17 D-33142 BurenBrenken

Tel.: +49 29 51 931 782

Fax: +49 29 51 932 116

e-mail: alptekin@uni-paderborn.de

internet: www.alptekin.de

Paderborn, dem Adar 29, 2003 Almanya

II

Naverok

1 Pesgotin 1

2 Bikaranna ve Ferhenge 3

3 KurdTirk 5

4 TurkceKurtce 115

Cavkan 117

III

Naverok

IV

1 Pesgotin

Ber hertist ez dixwazim bejim ku ...

1

1 Pesgotin

2

2 Bikaranna ve Ferhenge

Li vir we bikaranina ve ferhenge bete xwiyankirin...

3

2 Bikaranna ve Ferhenge

4

3 KurdTirk

5

3 KurdTirk

6

A

a 1. Kurt alfabesinin ilk harfi. 2. disil cinsedat.abadan bayndrlkabagine cam, billurabajur abajurabal donmeabor gecim, iktisadaborandin gecindirmekabor ekonomi, iktisat, gecimabornas ekonomist, iktisatcaborzan ekonomist, iktisatcaciz aciz, caresiz, gucsuz, zayfacizkirin kzdrmak, rahatsz etmekacur 1. kiremit. 2. bir cins salatalk, acur.aczbun aciz olmak, bkmak, usanmak, ra-hatsz olmakadan 1. sut urunleri. 2. verimli, bereketli,mumbit. 3. besin.adan bereket, bereketlilik, randiman, ver-imli, verimlilikadanlebun bereketlenmekadar Mart ayade sirret, srnask, srgan bocekleradeb iltihapadebun srnasmakadekirin yabanc otlardan temizlemekadem Adamadet adet, toreadet normal, toreye uygunadu srgan boceklerafat afetaferde canl, yaratk.afern aferin, varolafernek karakterafir yalak, hayvan yemegi.afirande eser, yaptafirandin yaratmak, meydana getirmek, turetmekafirandiner yaradlsafirn meydana gelmek, olusmak.

afirnder turetici, yaratcafirner yaratcafs afisAfrka AfrikaAfrka Basur Guney AfrikaAfrn (kucuk) guney Kurdistan da bir sehiragah haber, duyumagahdar haberdar, bilgi sahibi, bilgiliagahdarbun bilgilenmek, haberdar olmakagahdar bilgi, malumat; duyuru ilanagahdarkirin bilgilendirmek, haberdar et-mek, bildirmek, haber vermekagah enformasyonel bilgi, malumat, bilgiagihandin haber vermek, bildirmekagir atesagirbaz ates canbazagirber atesli silahagirberdan atese vermek, ateslemekagirbest ateskesagirbest ragihandin ateskes ilan etmekagirbir ates dusurucuagircav atakagirdank ateslikagirdaran ates yakmakagirgeh atesin yakldg yeragirgirtin ates almak, ateslenmakagirhilkirin ates yakmakAgir Agr sehriagirkirin ates etmek, ates yakmakagirkuj itfayeciagirnak yakc, ates gibi, atesli, ates rengiagirparez atese tapanagirparez atese tapmakagirten atesciagirvexistin ates yakmakagirxwes sempatikah ah, ilencaheng ahenk, ritim, uyum, mutabakatahengdar uyumlu, ritimli

7

3 KurdTirk

Ahuramazda Zerdust inancnda iyilik tanrsaj filiz, surgunajal 1. suru, kume, gurub, zumre. 2. hayvan.ajan casus, ajanajda filizajdan filizlenmekajenta acentaajinn disleri kurdan vs. ile karstrmakajne yuzucuajneber yuzucuajnekirin yuzmekajo guduajodar gudumluajotin 1. ekmek. 2. surmek, gutmek.ajotkar surucuajovan surucu, soforakadem akademiakincih yerlesikakincihbun yerlesmekAkre Guney Kurdistanda bir sehirakredtf akreditifaku akual bayrakalale lalealandin ambalajlamak, sarmakalaskirin kiris kaplamakalav arac, alet, edevatalaz niyetlenme, kastetmeAlban ArnavutAlban arnavutcaAlbanya Arnavutlukalbum albumaldaxname ihbarnamealerj alerjial taraf, yon, yan, cihet, cenah, yakaalif kslk hayvan yemialgir taraftar, yandas, taraflalgirtin taraf tutmakalkar yardmcalkarkirin yardm etmekaln birbirine gecirmek, dolamakalnegir tarafsz, nesnelaliqn taklmak, asl kalmak, birbirine dolan-makalsor armutalistin yalamak

alkol alkolAlman AlmanAlman almancaAlmanya Almanyaalmas elmasaloq bademcikaloz karsk, bozuk, yozaloz kaos, karsklkaltax ihbar, ispiyonaltaxkirin ihbar etmekalternatf alternatifalubun kamasmakaluce can erigialude pislige bulasanalule 1. dar sokak. 2. koridor.alus samimiyetsiz, yapmack, sahte kibarlk,sahte davranslamade hazr, amedeamadebun hazrlamak, amede etmekamadekirin hazrlamak, amede olmakamadey hazrlkamajekirin sozetmek, belirtmekaman kapamas iltihab, sismeambargo ambargoambulans ambulans, cankurtaranambur tesisat, enstrumanamburn alet, malzemeambursaz tesisatcAmed Diyarbakr. Kurdistan n baskenti.amejen alasm, terkipAmerka AmerikaAmerkay Amerikalamir amiramral amiralamojin amca hanm ( kars )amojkar egitimci, pedagogamojkar pedagojiamper amperampul ampulAmsterdam Amsterdam (Hollanda nn baskenti)amur tesisat, enstrumanamurn alet, malzemeamursaz tesisatcan 1. ya, veya (hut), yahut. 2. yoksa. 3.cogul eki.

8

an na yoksaananas ananasanars anarsiAnatola Anadoluanatom anatomiander soykaango baska bir deyisle, veyahut, yani, demekkiann getirmekannbr anmsatmak, cagrstrmakans anasonanix anasonanj yadaanket anketanormal anormalanskloped ansiklopediAntartka Antartikaanten antenantlop antilopantrenman antrenmanantrenor antrenoraort aortap amcaapandst apandistapore sok veya panige kaplmsaqar alan, yuz olcumu, araziaqil akl, usaqilmend bilge, akll, zekiar 1. ates. 2. ar, haya.aram 1. huzurlu, dingin, sakin. 2. sabr. 3.huzur, sukunet, gonenc, istikrar.arambexs huzurverenarambun huzur bulmak, sakinlesmekaramdar dinlendirici, huzurverici, sakinlestirici,musekkinaramgeh 1. istirahat yeri. 2. kabir.aram huzur, istikrararamxane huzureviaran elemaraq rakararot mamaarask donat, techizatarastek 1. donanm. 2. ziynet.arastekirin yoneltmekarast bezenmis, donatlms, techiz edilmisarastin bezemek, donatmak, techiz etmek

arav bulask suyuard unardeln un oluguardik irmikardu (kat) yaktarena arenaargon ates rengiargun ocakargusk bademcikar 1. Hint-Avrupa l. 2. kul. 3. yardm.arihandin actmak, agrtmakarihn acmak, agrmakark tavanarkar yardmc, asistanarkar yardmarkarkirin yardm etmekarkarxwaz yardmseverarle kadn gibi (gorunuslu) erkekarimn dinlenmekaring koyun ve kecilerin genel adarperwer yardmseverarse sorun, problemarsen manevi, maneviyat, moralartmetk aritmetikarxen eminarxenbun emin olmakarizkirin ozellestirmekarkolk masaarkork frn kuregiarmanc amac, hedef, gaye, erekarmus uzum posasarode cok gezen kadnartes orduartesgeh ordugahartesxane ordu eviarsv arsivartsok enginararu salatalkarung erikarvan unarvane disi devearzing crpasan kolay, basitasan kolaylkasav urasay normal, olagan

9

3 KurdTirk

ase 1. asi, saki. 2. yalcn, sarp.asebun kapanmak, kilitlenmek, tkanmakasegeh kale, mustahkem mevki, hisarasekirin kapatmakasd asitasman gok, gokyuzuastan agl, havluask geyikaso ufukasogeh son ufukast duzeyasteng engel, guclukastroloj astroloji. baknz sternasasude sakin, dinginasuk alsveris malzemesias degirmen; yemekasbun yatsmak, teskin olmakasef yabani otlar ayklamaasef kirin yabani otlar ayklamakasik mideast cgast barsastperwer bars severastxwaz bars severaskirin yatstrmak, teskin etmekasop hayaliaspej ascasujin iplikasvan degirmenciasxane lokantaatmosfer atmosfer. ( baknz seqa)av suava mend durgun, kirli suava tez soguk suavabun gunes, yldz vb. nin batmasavadan bayndr, mahmuravah bina, yapavakar kurucuavakirin kurmak, insa etmek, olusturmakavan yardakcavasaz mimariavdan sulamakavdestxane tuvaletavdonk et suyuavetin atmak, frlatmakavetin ser cihk bir yeri basmak

avetina ber hev atsmakavgz su biriken yerav sulakavje temizavik sperm, meniavis hayvanlarn dol tutmasavisbun dol tutmakavjen yuzucuavjenkirin yuzmekavrej tuvaletavrejk pisuaravsile pekmezavzem baharda olusan gecici pnaravzer yaldzavzerkirin yaldzlamakawa bicim, sekil, tarzawan fesad, fitneciawar helvaawarte istisna, olaganustuawat umut, istek, istiyaawaz ezgi, melodiawene ayna; ack, belliawir sert baksawirvedan ters ters bakmakax toprakaxaftin konusma, konusmakaxn szlama, ah cekmeaxnkisandin ah cekmekaxivn depresmek, yarann azmas veya yenidenkanamasaxur ahraya acabaayende gelecekayisandin tutusturmakaysn tutusmakaza ozgur, bagmsz, gozupekazad ozgur, hurazad ozgurlukazadxwaz ozgurlukcuazib bekarazne yontem, metod

10

B

ba ruzgar; romatizma; yan, yanndaba hatin ruzgar esmekbabet konu; tur, cinsbablsok hortumbac vergibacana res patlcanbacana sor domatesbacemok yarasabacen neyekser dolayl vergilerbacen yekser dolaysz vergilerback sigarabadan bukmek, kvrmakbadek sarmask; (arabalarn direksiyonu)badn kadehbafirok ucurtmabager kasrgabahor nezlebahor nezle olan kisibahoz frtnabajar sehir, kentbajar sehirli, kentlibajarbun kentlilesmebajarok ilcebajarsaz sehir planlamaclgbajen yelpazebakir guguk kusubakur kuzeybal dikkat, ilgi. Bala xwe dayn. dikkat et-mek, yogunlasmak.balaban afacanbalafir ucakbalafirkisen ucaksavarbaldar dikkatlibale ebleh, alkbalexane gokdelenbalgeh yastkbalf yastkbalinde kartal, sahin vb. kuslarbalkes ilginc, enteresan

balkesname ihtarnamebalkisandin dikkat cekmek, vugulamakbalule durumbalur nasrbalyoz buyukelcibalyozxane buyukelcilikban dambander lug, silindir.bandev kar frtnasbandor etkibandorlekirin etkilemekbane otlak, yaylabanesan unlem isaretibang cagr, ezanbangdan ezan okumakbangewaz cagrbangn cgrtkanbanglekirin cagrmak, seslenmekban yukar, damn ustubanje cat katbann alsmak, uyum saglamakbapec karla karsk ruzgarbapes nezlebapr buyuk baba, dedebar yuk; sorumlulukbaran yagmurbarandin yagdrmakbaran yagmurlukbare konu, mevzubaregeh us, kampbares dogu ruzgar, karayelbardox durum, vaziyetbarn yagmak, yagsbarkes nakliyecibarkirin yuklemek, tasnmakbarname irsaliyebask kol, kanatbas iyi, guzelbasebas dogru durust, tam olarak

11

3 KurdTirk

bas iyilikbasok akmaca, doganbasur guneybav bababavmar uvey bababawer inananbawer inancbawerpeann guvenmek, inanmakbawerkirin inanmak, guvenmekbawermend inanan, muminbawesandin yelpazelemekbawesnk yelpazebaw romatizmalbawsk esnemekbaye west kesislemebaz sahinbazbend kolluk; kola baglanan muskabazdan kosmak, atlamakbazin bilezikbazirgan tuccarbazirgan ticaretbe 1. onek. 2. sozcuklere siz, sz ve suz eki.Mesela: be xan evsiz.be al tarafsz, nesnelbe semt ihtiyatszbe sik kuskusuzbeaheng uyumsuz, ritimsi