20
Bilgiler ! Anahtar TEST 5 ÜNİTE 1 Fiilimsiler Fiilimsiler 1 1. Fiillere getirilen birtakım eklerle oluşturulan; fiille- rin isim, sıfat, zarf şeklini yapan sözcüklere fiilimsi denir. Bu açıklamaya göre, aşağıdaki cümlelerin hangisinde fiilimsi kullanılmıştır? A) Yarın sabah kahvaltılar benden. B) Çocukluk ve gençliğimin geçtiği yeri senin de görmeni istedim. C) Sessizlik burada insanı rahatsız eder. D) Bütün çocuklar köy meydanına toplandı. 2. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde isim-fiil kul- lanılmıştır? A) Konuştuklarımız karşımızdakinin anladığı ka- dar değer kazanır. B) Bana dargın olduğunu biliyorum. C) Dokunsan ağlayacak gibi bir hâli vardı. D) Bahar havasını hissetmek paha biçilemez bir özgürlüktür. 3. “Sorulan soruya bütün sınıf cevap verdi.” cümle- sinde kullanılan fiilimsinin türce özdeşi aşağı- dakilerin hangisinde vardır? A) Kör olası zalim gurbet ömrümü tüketti. B) Haberi alınca hepimizin yüzü sapsarı oldu. C) Atını tekrar doğuya doğru sürdü. D) Gözünün önüne yine onun resmi geliyordu. 4. Memed, harmanın bileziğinde kalan son sapları da attı. Harman yapılırken yağmur yağmış, sap- ları birbirine yapışmıştı. Saplardan kapkara, kö- mür tozu gibi bir toz çıkıyordu. Sabahtan beri, durmadan sap atan Memed, tanınmayacak hâle gelmişti. Bu parçada kaç tane fiilimsi kullanılmıştır? A) 3 B) 4 C) 5 D) 6 Fiilimsiler Fiilimsiler isim ve fiil arasında kalmış, hem isimlerin hem fiillerin özelliklerini taşıyan sözcüklerdir. 3’e ayrılır: İsim-Fiiller Fiillerin isimleridir. Fiillere getirilen “-me, -mek, -iş” isim-fiil ekleriyle yapılır. bakmak, okumak, yüzmek, araştırmak… bakma, yüzme, çalışma, kovalama... bakış, okuyuş, geliş, gidiş, tükeniş... “-me/-ma” eki olumsuzluk ekiyle isim - fiil eki “-me/-ma” karıştırılmamalıdır: Bu kadar fazla çalışma. (olumsuzluk eki) Çalışma kadar gezmek de gerek. (fiilimsi) Kimi isim-fiiller, artık fiil özelliğini kaybe- derek bir kavramın ismi olabilir; bu durum- da artık isim-fiil sayılmaz: Kavurma, kızartma, dondurma, çakmak, yemek, ekmek, alışveriş ...

Fiilimsiler 1 TEST - Lider Plusliderplus.com.tr/yayin/ornekdokuman/2019-2020/8.sinif/turkce.pdf · Fiilimsiler Fiilimsiler isim ve fiil arasında kalmış, hem isimlerin hem fiillerin

  • Upload
    others

  • View
    29

  • Download
    2

Embed Size (px)

Citation preview

Bilgiler !Anahtar

TEST

5

ÜN

İTE 1Fiilim

siler

Fiilimsiler 1

1. Fiillere getirilen birtakım eklerle oluşturulan; fiille-rin isim, sıfat, zarf şeklini yapan sözcüklere fiilimsi denir.

Bu açıklamaya göre, aşağıdaki cümlelerin hangisinde fiilimsi kullanılmıştır?

A) Yarın sabah kahvaltılar benden.B) Çocukluk ve gençliğimin geçtiği yeri senin de

görmeni istedim.C) Sessizlik burada insanı rahatsız eder.D) Bütün çocuklar köy meydanına toplandı.

2. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde isim-fiil kul-lanılmıştır?

A) Konuştuklarımız karşımızdakinin anladığı ka-dar değer kazanır.

B) Bana dargın olduğunu biliyorum.C) Dokunsan ağlayacak gibi bir hâli vardı.D) Bahar havasını hissetmek paha biçilemez bir

özgürlüktür.

3. “Sorulan soruya bütün sınıf cevap verdi.” cümle-sinde kullanılan fiilimsinin türce özdeşi aşağı-dakilerin hangisinde vardır?

A) Kör olası zalim gurbet ömrümü tüketti.B) Haberi alınca hepimizin yüzü sapsarı oldu.C) Atını tekrar doğuya doğru sürdü.D) Gözünün önüne yine onun resmi geliyordu.

4. Memed, harmanın bileziğinde kalan son sapları da attı. Harman yapılırken yağmur yağmış, sap-ları birbirine yapışmıştı. Saplardan kapkara, kö-mür tozu gibi bir toz çıkıyordu. Sabahtan beri, durmadan sap atan Memed, tanınmayacak hâle gelmişti.

Bu parçada kaç tane fiilimsi kullanılmıştır?

A) 3 B) 4 C) 5 D) 6

Fiilimsiler

Fiilimsiler isim ve fiil arasında kalmış, hem isimlerin hem fiillerin özelliklerini taşıyan sözcüklerdir. 3’e ayrılır:

İsim-Fiiller

Fiillerin isimleridir. Fiillere getirilen

“-me, -mek, -iş” isim-fiil ekleriyle

yapılır.

bakmak, okumak, yüzmek, araştırmak…

bakma, yüzme, çalışma, kovalama...

bakış, okuyuş, geliş, gidiş, tükeniş...

“-me/-ma” eki olumsuzluk ekiyle isim - fiil eki “-me/-ma” karıştırılmamalıdır:

Bu kadar fazla çalışma. (olumsuzluk eki)

Çalışma kadar gezmek de gerek. (fiilimsi)

Kimi isim-fiiller, artık fiil özelliğini kaybe-derek bir kavramın ismi olabilir; bu durum-da artık isim-fiil sayılmaz:

Kavurma, kızartma, dondurma, çakmak,

yemek, ekmek, alışveriş ...

TEST

ÜN

İTE 1Fiilim

siler

Fiilimsiler

6

15. I. Her zaman onun bu dik duruşunu takdir ettim.

II. Nice sıkıntılar çekmiş, yıllarca kimseden yar-dım istemeden.

III. Beyoğlu’nun dolambaçlı yollarında yine kay-bolduk.

IV. Bize enerjisi bitmek tükenmek bilmeyen kişiler lazım.

Yukarıdaki numaralanmış cümlelerin hangisinde isim-fiil kullanılmıştır?

A) I ve II. B) II ve III.

C) I ve IV. D) III ve IV.

6. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde zarf-fiil eki almış bir sözcük vardır?

A) Başımı sağa doğru çevirince onu karşıya ge-çerken gördüm.

B) Misafirin hiç de böylesini görmedim.C) Okuyacağım kitabı her zaman özenle seçerim.D) Sessizce adamın yanına vardım.

7. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde birden fazla fiilimsi kullanılmıştır?

A) Bu konuyu anlatış biçimini çok beğendim.B) Herkesin hayran olduğu bir yazar vardır.C) Kağıt toplayan çocukları görünce içim acıyor.D) En güzel anları onlarla geçirdiğimi herkes bilir.

8. Ortalık yavaş yavaş aydınlanıyordu. Daha güneş

görünmemişti. Dağın doruklarına gün ışığı vur-

muştu. Dağın geriye kalan yerleri ise hâlâ karan-

lıktı.

Yukarıdaki numaralanmış sözcüklerin hangisi fiilimsidir?

A) I. B) II. C) III. D) IV.

9. Bazı sözcükler sıfat-fiil eki aldığı hâlde bir ismi ni-telemeden kullanılabilir. Bunlara adlaşmış sıfat-fiil denir. Örneğin “Çok bilen insan çok yanılır.” cüm-lesindeki “bilen” sözcüğü sıfat-fiildir ve bir ismi nitelemiştir, “Çok bilen çok yanılır.” cümlesindeki “bilen” sözcüğü ise bir ismi nitelemeden kullanıl-mıştır.

Bu açıklamaya göre, aşağıdaki cümlelerin hangisinde adlaşmış sıfat-fiil kullanılmamış-tır?

A) Gördüğün herkese benden selam söyle.B) Yazdıklarını bu kitapta toplamış.C) Beni merak dolu gözlerle izleyenlere müjdeyi

verdim.D) Sınıfta iyi puan alanları ödüllendireceğim.

10. Aşağıdaki cümlelerden hangisinde “-me, -ma” eki farklı bir işlevde kullanılmıştır?

A) Korkma, yanında biz varız.B) Bize ayak uyduramayan futbolcu çağırma ta-

kıma.C) Bu işin mantığını sonunda kavramaya başladım.D) Ne olur, bizden habersiz buralardan gitme.

11. Aşağıdaki atasözlerinden hangisinde fiilimsi kullanılmamıştır?

A) Rüzgâr eken fırtına biçer.B) Fukaranın düşkünü, beyaz giyer kış günü.C) Su akarken testini doldur.D) Akacak kan damarda durmaz.

12. İkimiz birden sevinebiliriz göğe bakalım

Şu kaçamak ışıklardan şu şeker kamışlarından

Durmadan harcadığım şu gözlerimi al kurtar

Şu arınıp duran korkak ellerimi tut

Bu dizelerdeki altı çizili sözcüklerden hangisi fiilimsi değildir?

A) sevinebilirizB) harcadığımC) arınıpD) duran

I

II III

IV

TEST

Bilgiler !Anahtar

18

ÜN

İTE 1Fiilim

siler

Sözcükte Anlam5

1. I. Miço’yahalatlarınçözülmesiemriniverdikap-tan.

II. Buzluktançıkardığımızdondurmahâlâçözül-memiş.

III. Acıhaberialdıktansonrakadınıneliayağıçö-züldü.

IV. Yunancephesininçözülmesiylesavaşınseyrideğişti.

Yukarıdaki numaralanmış cümlelerde “çözül-mek” sözcüğü kaç farklı anlamda kullanılmış-tır?

A) 1 B) 2 C) 3 D) 4

2. • Elindekiparayıbozmayıistemiyorduçocuk.• Dünyediğimizyemekmidemibozmuş.• Eskileribozuyor,çocuğugiydiriyor.“Bozmak” sözcüğü, yukarıdaki cümlelerde aşağıdaki anlamlarından hangisiyle kullanıl-mamıştır?

A) BüyükparayıküçükbirimlereayırmakB) GeçersizbirdurumagetirmekC) Dokunmak,zararvermekD) Biçiminivekullanışınıdeğiştirmek

3. Aşağıdaki cümlelerde altı çizili sözcüklerden hangisi karşısında verilen anlama uygun kul-lanılmamıştır?

Kullanımı Anlamı

A) Vatanhasretiişteoançöktüiçime.

Yoğunbiçimdeduymak

B) İlaçkullanmamarağmenağrılarımyinebeniyokluyor.

Arasıraetkisinigöstermek

C) Kadınınçocuklu-ğundanberiçektiği buhastalıkcanınataketmişti.

Güçdurumlaradayanmak,katlan-mak

D) İkibinlirasaydı,bizebuevialmakiçin.

Varsaymak,tut-mak,farzetmek

Sadece bir kavramı karşılayan sözcüklerdir. Bu sözcüklerin başka anlamlara gelebilecek kullanımı yoktur. “Domates, testere, tencere” sözcüklerinin tek anlamı vardır.

Kullanıldığı yere ve duruma göre birden çok anlam kazanabilen sözcüklerdir.

“Diş” sözcüğü kullanıldığı yere göre birçok anlam kazanabilir: İnsan dişi, çarkın dişi, sarımsak dişi vs.

Tek anlamlı sözcükler

Çok anlamlı sözcükler

Örnek:

Örnek:

Sözcükte Anlam ünitesi, çok anlamlılık

üzerine kuruludur. Bu başlıktaki sorularda, öğrenci-

den, sözcüklerin cümle içinde kazandığı anlamı

bulmaları istenmektedir.

“Dokunmak” sözcüğünün cümle içerisinde ka-zandığı anlamları inceleyiniz:

Masadaki kâğıtlara sakın benden başka hiç kimse dokunmasın. (karıştırmak)

Güneşli göründüğüne bakmayın, bu havalar dokunur insana. (sağlığı olumsuz yönde etkilemek)

Ülkedeki eğitim sorunlarına da kısaca dokunmayı ihmal etmedi. (konuşma esnasında bir konuya değinmek)

Bu türkü ona hep dokunur, türküyü dinlerken gözleri dolardı. (etkilemek, duygulandırmak)

Örnek:

TEST

ÜN

İTE 1Fiilim

siler

Sözcükte Anlam

19

54. “Bakmak” sözcüğü aşağıdakilerin hangisinde

“bir işi yapmaklagörevli olmak” anlamına gele-cek şekilde kullanılmıştır?

A) İtirazdavalarınaidarimahkemelerbakıyor.B) Bütünailebabanınevegetirdiğiparayabakıyor.C) Güneyebakanevlerindahasıcakolduğubi-

liniyor.D) Buişihalletmemsadecebirkaçsaatebakar.

5. Birsözcüğüngerçekanlamındanbütünüyleuzak-laşarakkazandığıyenianlamamecazanlamdenir.

Bu açıklamaya göre, aşağıdaki cümlelerin hangisinde mecaz anlamlı bir sözcüğe yer ve-rilmemiştir?

A) Durgundenizisaatlerceizleyebilirdim.B) Yıllarca onun gölgesinde yaşamaktan sıkıl-

mıştı.C) Zorzamanlardasıcakikiçiftsözbeklerinsan.D) Bizesunduğugenişimkânlarsayesindeoku-

yabildik.

6. Aşağıdakilerin hangisinde karşıt anlamlı söz-cükler bir arada kullanılmıştır?

A) Banaduyarduymaztelefonettiğinisöyledi.B) Bizeolaylarıenbaştandoğrudürüstanlattı.C) Arababozukyoldaağıraksakilerlemeyeça-

lışıyor.

D) Askerler,arazidebataçıkayürüyordu.

7. Aşağıdaki cümlelerdeki altı çizili sözcüklerin hangisinin sesteşi yoktur?

A) Onunyazdığıbusatırlargüçlübiryazaroldu-ğunugösteriyor.

B) Buyılbeklenenkârıedemeyenşirketlerinzor-lanacağıdüşünülüyor.

C) Parkyerindearabanınsoltarafınaçarptıkları-nıfarkettim.

D) Karşı takım eline geçirdiği kozu kullanmayıbecerememişti.

8. Aşağıdakilerin hangisinde “ışık” sözcüğü so-yut bir anlam ifade edecek şekilde kullanılmış-tır?

A) Odadakiışıkokuyabilmekiçinyeterlideğildi.B) Havakarardığıiçinışıklarıaçmaihtiyacıduyduk.C) Edebiyatımızınbilinmeyenlerineışıktutanya-

zarlarımızartmalı.D) Apartmanınışıklarısönünceetrafıbirkaranlık

kapladı.

9. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde “kitap” söz-cüğü öteki cümlelerdekilere göre daha genel anlamda kullanılmıştır?

A) Kitap, Anadolu’nun Kurtuluş Savaşı yıllarınıanlatıyor.

B) Macera kitapları her zaman ilgimi daha çokçekmiştir.

C) Kitap, insanıngerçekbir dost aradığında sı-ğındığılimandır.

D) Gerçek hayatları anlatan kitaplar okuyucuyayolgösterir.

10. Bir bilim, sanat ya dameslek alanıyla ilgili kav-ramları karşılayanözelanlamlı sözcüklere terimdenir.

Bu açıklamaya göre, aşağıdaki cümlelerin hangisinde terim anlamlı bir sözcüğe yer ve-rilmemiştir?

A) Ressamtuvaldeyineharikalaryaratmıştı.B) Oyundakitümkostümlerözenlehazırlanmıştı.C) Müzisyenlerkonseröncesisonakorlarını ta-

mamladı.D) Olayafarklıaçılardanbakmakgerekirbazen.

11. Aşağıdaki cümlelerde altı çizili sözcüklerden hangisi gerçek anlamda kullanılmıştır?

A) Ağırşeyleryemekbünyeyifazlayorar.B) Buyağmurlugündesıcakbirçaygibisiyok.C) İnsanlarşehirlerdegenişimkânlarlayaşamayı

hayaleder.D) Çocuklararasındakoyubirsohbetbaşlamıştı.

Bilgiler !Anahtar

TEST

27

ÜN

İTE 1Fiilim

siler

Sözcükte Anlam 8

İkilemeAnlatıma güç kazandırmak için aynı sözcü-ğün ya da ilişkili sözcüklerin iki kere kul-lanılmasıdır.

Doğru dürüst, yalan yanlış, kırık dökük...

Gece gündüz, aşağı yukarı, er geç, irili ufaklı...

Ufak tefek, yırtık pırtık, eğri büğrü, kaba saba...

Abuk sabuk, mırın kırın, ıvır zıvır, abur cubur...

Yavaş yavaş, ince ince, koşa koşa, hıçkıra hıçkıra...

Şırıl şırıl, çatır çatır, fokur fokur, gürül gürül...

Eş ya da Yakın Anlamlı

Karşıt Anlamlı

Biri Anlamlı Biri Anlamsız

İkisi de Anlamsız

Aynı Sözcüğün Yinelenmesiyle

Yansıma Sözcüklerle

Somut – Soyut AnlamDuyularla algılanabilen kavramlar somut, duyularla algılanamayan ve kişiye göre de-ğişebilen kavramlar soyuttur.hız, yer, gök, rüzgâr, ısı somutneşe, hüzün, ruh, güzellik soyut

DeyimBir olayı, bir durumu, bir kavramı daha etkileyici anlatmak için en az iki sözcüğün bir araya gelmesiyle oluşan ve çoğu zaman gerçek anlamdan uzaklaşıp kendine özgü anlam kazanan kelime gruplarına deyim denir.Ağırdan almakPot kırmakÇoğu gitti azı kaldıAğzını aramakDili uzun

1. Doğadaki canlı veya cansız varlıkların çıkardığıseslerintaklitedilmesiyoluylaoluşturulansözcük-lereyansımasözcüklerdenir.

Bu açıklamaya göre, aşağıdaki cümlelerin hangisinde yansımadan türemiş bir sözcük yoktur?

A) Balonunpatlamasıyladaldığıuykudanuyandı.B) Mangaldaki kömürlerdençıtır çıtır seslerge-

liyor.C) Kavanozdakibütünşekerlerikıtırkıtıryedi.D) Birdenayağakalktıvesessizceodayıterketti.

2. Günümüz sanatçıları biçime ya da içeriğe ver-dikleriönemegöreikiyeayrılıyor.Halkayönelen,inandığınıçekinmedensöyleyebilensanatçı,içe-riğeönceliktanıyor,biçimoyunlarındankaçınıyor.Çağın anlayışlarıyla bağdaşmayan ama inandı-ğını söyleyecekgücüolmayansanatçı isefildişikuleyekapanıpedilgen tavırlarıylavarlıkgöster-meyeçalışıyor.

Bu parçadaki altı çizili sözle anlatılmak iste-nen aşağıdakilerden hangisidir?A) Toplumsorunlarınaeğilmektenkaçınarakya-

ratıcıolmayaçalışmakB) KendinitoplumdansoyutlayaraküretmekC) Yapıtlarındaiçeriğigözardıedereksözsanat-

larıylayüklübiranlatımıbenimsemekD) Kendiduyguvedüşünceleriniortayakoymak-

tanbaşkabiramacıolmamak

3. “Dağıtmak” sözcüğü, aşağıdaki cümlelerin hangisinde “Bir toplantıdaAvrupalıbirdiplomatkürsüyedoğru ilerlerkenayağı takılıncasalondaoluşan gergin sessizliği, içten tebessümüyle birandadağıttı.”cümlesindeki anlamıyla kullanıl-mıştır?

A) Akşamevegirenhırsızeviçokkötüdağıtmış.B) Mezuniyetsonrasındaevimizineşyalarınıihti-

yacıolanlaradağıttık.C) Polismeydandatoplanangöstericilerigüçkul-

lanmadandağıttı.D) Sahayagirerekoyuncularındikkatinidağıtan

izleyicikoşarakkaçtı.

TEST

ÜN

İTE 1Fiilim

siler

Sözcükte Anlam

28

84. Yazmak,birserüvendirhiçtartışmasız.Birroma-

nınkâğıdadökülmenedeni;birduygupatlaması,biracıhattabirbunalımolabilir.Bensesonsuzbirözgürlükvemutlulukiçindeyazıyorum;heryapı-tımdakendiçizdiğimbirharitanınüstündeuçuyor,kendiistediğimalanainiyorum.

Bu parçadaki altı çizili sözle anlatılmak iste-nen aşağıdakilerden hangisidir?A) Öznellikle biçimlendirilen yapıtlar aracılığıyla

kişiseldüşünceleriiletmekB) Yönlendirmelere ve dayatmalara kapalı bir

anlayışlaüretmekC) Özgürbirbakışaçısınıbenimseyerekyaratıcı

olmakD) Yaşamın her yönünü yapıtlarına taşıyarak

yönlendiriciolmak

5. “Göz”sözcüğüyleilgilidilimizdeçokfazladeyim

vardır.Örneğin;birkişiveyabirşeydeğeriniyi-

tirdiğinde gözden düştü, ayrı düşenlerin arasın-

daki sevginin zamanla azaldığını belirtmek için gözdenırakolangönüldendeırakolur,önemver-

memek, arkaplana itmekanlamınıvermek içingözden uzak tutmak, dikkatleri üzerine çekmek

anlamındagözealmakdeyimlerinikullanırız.

Yukarıdaki numaralanmış deyimlerden hangi-si yanlış açıklanmıştır?

A) I. B) II. C) III. D) IV.

6. Sevdiğimiz kişilerin ölümünün ardından onlarakarşıbiriçhesaplaşmakarşısındabuluruzkendi-mizi.Sankigeridekalmanınsuçluluğunuduyum-sarız;buduyumsamanınetkisiyle,öleninyaşamserüveni sessiz bir filme dönüşür belleğimizde.Sonunda,sevdiğimizkişilerinölümüduygusalbirdepremyaratıriçimizde.

Bu parçadaki altı çizili sözle anlatılmak iste-nen aşağıdakilerden hangisidir?A) TenselbiryıkılışB) Bireyin kavramavealgılamagücünün körel-

mesiC) AcınınyarattığıyoğunlaşmışbiriçsessizlikD) Psikolojikbirçöküntü

7. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde sesteş söz-cükler bir arada kullanılmıştır?

A) Buyılkuraklıktan,hastalıktanyıldıartıkköylü.B) Kendime çizdiğim yoldan ömrüm boyunca

dönmeyeceğim.C) Banagül,hepgülkibendegüleyim.D) Doğrubildiklerindensakınolaşaşma.

8. I. Busınavlarartıkcanımataketti.II. Boşunabenimgünahımıalmayın,doğrusöy-

lüyorum.III. Öyle saf biridir ki hemen herkes kandırabilir

onu.IV. Abimbenipatronaanlatırkensankiağzından

baldamlıyordu.Yukarıdaki numaralanmış cümlelerin hangi-sinde deyim kullanılmamıştır?

A) I. B) II. C) III. D) IV.

9. (I)Heryerdenbukonuylaalakalı itirazalıyoruz.(II)Bu itirazlaracevapvermehakkımızvaramakullanmak istemiyoruz. (III) Çünkü biz suçlu vekabahatli aramıyoruz. (IV) Amacımız dergimizidahaileriyegötürmekiçinelimizdengelengayretigöstermektir.

Yukarıdaki numaralanmış cümlelerin hangi-sinde eş anlamlı sözcükler bir arada kullanıl-mıştır?

A) I. B) II. C) III. D) IV.

10. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde soyut an-lamlı sözcük kullanılmamıştır?

A) Yeniöykümebahçedekiböcekvızıltılarıara-sındabaşladım.

B) Busaygısızdavranışlarınabirsonvermelisin.C) Sonunda hayal ettiğim arabayı alma fırsatı

geçtielime.D) Banakendimenfaatidoğrultusundayaklaşan-

lardanhepuzakdurdum.

I

II

III

IV

TEST

Bilgiler !Anahtar

42

ÜN

İTE 1Fiilim

siler

Cümlenin Ögeleri12

Yer TamlayıcısıCümlede yüklemin bildirdiği şeyin başladı-ğı, bulunduğu, yöneldiği yeri gösteren öge-dir. Yer tamlayıcısı ismin -e, -de, -den hâli eklerini almış soruların cevabını verir. Yükleme nereye, nerede, nereden, neye, neyde, neyden, kime, kimde, kimden so-ruları sorularak bulunur.

9 İçeriye bir sürü öğrenci girdi.

9 Babasının yanında şimdi o çalışı-yor.

9 Evden ikide ayrıldım bugün.

9 Bahçeden geliyorum ben.

9 Günlüklerde yazarın kendisini buluruz.

9 Toplumsal gücü olan kişi her za-man çevresinden saygı görür.

Zarf Tümleci

Cümlede yüklemin zamanını, durumunu, öl-çüsünü, yerini / yönünü gösteren sözcük ya da sözcük gruplarıdır.

Zarf tümleci, yükleme ”ne zaman, nasıl, ne kadar, neden, niçin, ne ile, kim ile” soruları sorularak bulunur.

9 Bugün bu işi bitirmeliyiz. (Zaman)

9 Zaman çok yavaş ilerliyor. (Durum)

9 Bu yemeği çok seviyorum. (Ölçü)

9 Elmalardan da biraz alabilr miyim? (Miktar)

9 Bu yetmez daha çok çalışmalısın. (Üstünlük)

1. “Evin güneye bakan tarafı sıcaktır.” cümlesi ile ögelerinin sıralanışı bakımından özdeş olan cümle aşağıdakilerden hangisidir?

A) Çocuklar zil çalınca koşarak bahçeye çıktı.B) Kitap okumayı seven bir kişi mutludur.C) Annesini özleyen çocuk hüngür hüngür ağlıyor.D) Çocukların hepsine hediyeler almış.

2. Aşağıdakilerin hangisinde ögelere ayırmada bir yanlışlık yapılmıştır?

A) Bu işe / oldum olası / ısınamadım.B) Onun hararetli konuşmaları / herkesi / etkilerdi.C) Yapılan işleri / gördük /dün akşam.D) Testteki soruların / bazıları / hatalıydı.

3. “Son kitabını geçtiğimiz günlerde yayımlayan ünlü yazar, yarın akşam bu kitabevinde kitabını imza-layacak.” cümlesinin ögeleri, aşağıdakilerin hangisinde sırasıyla doğru olarak verilmiştir?

A) Özne - zarf tümleci - belirtili nesne - yer tam-layıcısı - yüklem

B) Belirtili nesne - zarf tümleci - özne - zarf tam-layıcısı - yüklem

C) Özne - zarf tümleci - yer tamlayıcısı - belirtili nesne - yüklem

D) Özne - yer tamlayıcısı - zarf tümleci - belirtisiz nesne - yüklem

4. “Kapının önündeki hırpani görünümlü adam, ço-cukların korkmasına neden olmuştu.” cümlesinin öznesi aşağıdakilerden hangisidir?

A) Kapının önündekiB) adamC) hırpani görünümlü adamD) kapının önündeki hırpani görünümlü adam

TEST

ÜN

İTE 1Fiilim

siler

Cümlenin Ögeleri

43

125. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde yüklem doğ-

ru gösterilmiştir?

A) Öğrencilerin sınav başvuruları bugün kabul edilecek.

B) Hava kapalı olunca içimi bir sıkıntı kaplıyor.C) Aslında sorduğu sorunun cevabını almıştı.D) Başkanlık konuyla yakından ilgilendi.

6. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde nesne kulla-nılmamıştır?

A) Bu hafta okula kitap götüreceğim.B) Kapıya geldiğinde nefes almak için biraz durdu.C) Bu yazarın kitaplarını okumayı çok seviyorum.D) Vermeyi düşündüğü elbiseleri ayıkladı.

7. “Öğretmen, ödevlerimiz hakkındaki görüşlerini ayrıntısıyla yazmış.” cümlesinde aşağıdaki öge-lerden hangisi yoktur?

A) NesneB) Yer tamlayıcısıC) ÖzneD) Zarf tümleci

8. “Saatlerdir burada gelmemi beklediğini söyledi.” cümlesinde altı çizili sözcük öbeği, cümlenin hangi ögesi durumundadır?

A) ÖzneB) Zarf tümleciC) NesneD) Yer tamlayıcısı

9. “Masal’ın kardeşi yarın yurt dışına gidecekmiş.” cümlesinde bulunmayan öge aşağıdakilerden hangisidir?

A) ÖzneB) NesneC) Zarf tümleciD) Yer tamlayıcısı

10. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde yer tamlayı-cısı açıklayıcısıyla birlikte kullanılmıştır?

A) Bizim oralarda, Karadeniz’de, çiçekler açmış-tır şimdi.

B) Aysel’i, en yakın arkadaşını, aramadan hare-ket etmez.

C) Bu hafta, okul açılınca, yapılması gereken çok iş var.

D) Sınıfın en çalışkanı, Ayşe, yarın bize geliyor.

11. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde gizli özne kullanılmıştır?

A) Sınavdan sonra tüm sorular çözüldü.B) Ayşe, bütün gün gelmemi bekledi.C) Kapının önündeki konuşmaları dinledim.D) Doğum gününde sana hediye almış annem.

12. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde altı çizili bö-lüm cümlede farklı bir ögedir?

A) Bahçedeki verandanın gölgesinde kuşlar ne-şeyle ötüşüyor.

B) Dün gelen habere hepimiz çok üzülmüştük.C) Anneleri okula giden çocuklara el sallıyordu.D) Çocukluk yıllarımızın en güzel günlerini bu

köyde yaşadık.

TEST

ÜN

İTE 1Fiilim

siler

Cümlenin Ögeleri

44

1213. “Müdür odasındaki çiçekler günlerdir sulanmadı-

ğı için solmuştu.” cümlesindeki tamlama hangi öge görevinde kullanılmıştır?

A) ÖzneB) NesneC) Zarf tamlayıcısıD) Yer tamlayıcısı

14. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde zarf tamlayı-cısı vurgulanmıştır?

A) Bizimle geleceğini babası haber verdi.B) Ödevlerini eve gelince özenle yapmıştı.C) Bunu bana doğum günümde annem vermişti.D) Her yıl burayı ziyaret etmeyi ihmal etmezdi.

15. Nesne, cümlede öznenin yaptığı eylemden etki-lenen ögedir. Örneğin “Öğretmen bize hediyeler verdi.” cümlesinde öğretmenin verme eyleminden etkilenen “hediyeler”dir ve cümlenin nesnesidir.

Bu açıklamaya göre, aşağıdaki cümlelerin hangisinde altı çizili sözcük grubu nesne de-ğildir?

A) Aldığı tüm notları arkadaşlarıyla paylaşırdı.B) Kapının anahtarı kaşla göz arasında kaybol-

muştu.C) Ağustos ayının sıcaklarını tatilciler denize gi-

rerek atıyor.D) İnsan zor zamanlarda kapısını çalacak bir

dost arar.

16. “Bugünün kıymetini bilmeyenler, yarının da değe-rini anlamayacak olanlardır.” cümlesindeki altı çizili sözcük grubu, cümlenin hangi ögesidir?

A) ÖzneB) Zarf tamlayıcısıC) Yer tamlayıcısıD) Nesne

17. “Gece çökerken köyün damlarında ezgili türkü-ler söylerdik.” cümlesiyle aşağıdaki cümlelerin hangisi ögelerinin sıralanışı yönünden özdeş-tir?

A) Kapının önünde bizden gelecek güzel haber-leri bekliyorlar.

B) Yağmur yağdıktan sonra bastıran toprak ko-kusu huzur veriyor.

C) Tencerenin sapı, tencereyi alır almaz elimde kaldı.

D) Küçük yaşlarda okulda piyano çalma eğitimi aldım.

18. “Askerler çamurlu arazide bata çıka ilerliyordu.” cümlesindeki ikileme cümlenin hangi ögesi-dir?

A) ÖzneB) Yer tamlayıcısıC) NesneD) Zarf tümleci

TEST

Bilgiler !Anahtar

86

ÜN

İTE 1Fiilim

siler

Cümle Türleri25

1. Aşağıdaki cümlelerden hangisi biçimce olum-lu anlamca olumsuzdur?

A) Ne edebiyat aşkımdan vazgeçerim ne senden.B) Her şey gözümün önünden bir anda kayboldu.C) Bardakları senin kırmadığını biliyorum.D) Seni bu konuda hiç üzmeyeceğim.

2. Aşağıdaki cümlelerden hangisi kurallı bir isim cümlesidir?

A) Bir kere bile telefonlarıma cevap vermedi.B) Bu zamanda ekmeği kazanmak çok zordur.C) Yeni açtığı mekânda bana da ayarladı iş.D) Akşamın serinliğinde annemle yürüyüşe çıktık.

3. I. Her zamanki gibi oyuncak ayısını tutmam için bana verdi.

II. Neredeyse farkında olmadan sizleri yanlışa sürükleyecektim.

III. Oyuncular yoğun ilginin tadını çıkardılar.IV. Ondan bizim için bir şeyler yapmasını rica ettim.Yukarıdaki numaralanmış cümlelerden hangi-si yapısına göre diğerlerinden farklıdır?

A) I. B) II. C) III. D) IV.

4. Sahneye çıkarken perdenin arasından babamı fark ettim, bana bakıp gülümsüyordu.

Bu cümlenin özelliği aşağıdakilerin hangisin-de doğru verilmiştir?

A) Bağlı cümleB) Sıralı cümleC) Basit cümleD) Birleşik cümle

Yapısına Göre CümlelerBasit (Tek Yüklemli) Cümle Bu cümlelerde sadece bir yüklem yani tek yargı bulunur. Yüklem dışında ikinci bir yük-lem ya da fiilimsi bulunmaz.

9 İnsan için acılar da sevinçler de ge-çicidir.

9 Güzellik gibi kavramlar yoruma açık kavramlardır.

9 Her şair, her sözcüğü şiirinde kullan-mayabilir.

Birleşik (Fiilimsi Bulunan) Cümle Esas yargıyı barındıran temel bir cümle ile temel cümleyi tamamlayan başka yargıların bulunduğu cümlelerdir.Cümlede esas yargıyı bildiren cümleye “Te-mel Cümle”, temel cümlenin dışında kalan yargılara da “Yan Cümle” denir.

Yoldan geçen insanları, seyrettim. Yan Cümle Temel Cümle(Cümlenin esas yargısı “seyrettim” yükle-mindedir. Ayrıca “geçen” fiilimsi olduğu ve yargı bildirdiği için burada bir yan cümle söz konusudur.)

Sıralı (Birden Çok Yüklemli) Cümle İki veya daha fazla cümlenin bir anlam bü-tünlüğü içinde sıralanmasıyla kurulan cümle-lerdir. Yüklemleri çekimli fiil olan sıralı cüm-leler, birbirinden virgül veya noktalı virgülle ayrılır:

9 Sandalyeden kalktı, yürüdü, odanın ortasına geldi.

9 Bu fıkrayı dilinden düşürmez, her-kese anlatırdı.

9 Kimi zaman yurdu ölüler korur, kimi zaman sağlar.

Bağlı (Bağlacı Olan) CümleAralarındaki ilgiden dolayı birbirlerine bir bağlaçla bağlanan cümlelerdir.

9 Bağırdım ama sesimi duyuramadım.

9 Çok çalıştım ve başardım.

TEST

ÜN

İTE 1Fiilim

siler

Cümle Türleri

87

255. Yanlarından geçtiğim insanlar sırtımı sıvazlamak

ya da elimi sıkmak istiyorlardı.

Bu cümlenin yapısı aşağıdakilerin hangisinde doğru verilmiştir?

A) Sıralı cümleB) Basit cümleC) Birleşik cümleD) Bağlı cümle

6. Yüklemi sonda olan cümlelere kurallı (düz) cümle, yüklemi sonda olmayan cümlelere devrik cümle denir. Örneğin: “Kendini çok yalnız hissediyor.” cümlesinin yüklemi sondadır, “Kulaklarımda çın-lıyor kuşların cıvıltısı.” cümlesinin yüklemi sonda değildir.

Bu açıklamaya göre, aşağıdaki cümlelerden hangisi devrik cümledir?

A) Konuşmuyordu kimse benimle sınav sonrası.B) Yemek salonuna varmadan önce sakinleştim.C) Mezuniyetimde annemin gözlerinin dolduğu-

nu gördüm.D) Cebimdeki elli lirayı da sana verdim.

7. Aşağıdaki cümlelerden hangisi yapısına göre diğerlerinden farklıdır?

A) Ahmet’in dediğini yaptım ve bir süre ortalarda görünmemeye karar verdim.

B) Beni sıkıca kolumdan kavradı ve beni sancak tarafına götürdü.

C) Dalgaların gücüyle teknemiz biraz sallandı ama devrilmedi.

D) Kitapları üst rafta kalmıştı, aşağı indiremiyordu.

8. I. O kalabalıkta herkes birilerini arıyor ve boş arabalara binmeye çalışıyordu.

II. Bu havada göz gözü görmüyor, fırtına gittikçe şiddetini artırıyordu.

III. Karşıdan el kol hareketleri yapınca tanıdım seni.

IV. Dışarıdan gelen ses gök gürültüsünü andırdı.Yukarıdaki numaralanmış cümleler ile ilgili aşağıdaki bilgilerden hangisi yanlıştır?

A) I. cümle bağlı cümledir.B) II. cümle tek yüklemli cümledir.C) III. cümle içinde fiilimsi bulunan cümledir.D) IV. cümle kurallı cümledir.

9. Yüklemi isim olan cümlelere isim cümlesi, yükle-mi çekimli bir fiilden oluşan cümlelere fiil cümlesi denir. Örneğin: “Kaldırımlar gereğinden fazla yük-sekti.” cümlesinin yüklemi isimdir, “Kaldırımda bir süre yürüdük.” cümlesinin yüklemi çekimli fiildir.

Bu bilgi ışığında, aşağıdaki atasözlerinden hangisi yükleminin türüne göre diğerlerinden farklıdır?

A) Aç yanından kaç.B) Aç kalmak borçlu kalmaktan iyidir.C) Arpa unundan kadayıf olmaz.D) At at oluncaya kadar sahibi mat olur.

10. Cümleler Kurallı Fiil cümlesi Olumlu Olumsuz

IYanında getirdiği kitabın içeriğin-den bahsetmedi.

9 9 9

II Hava bugün yağışlı. 9 9

IIISınava geç kaldı diye göz-yaşları sel oldu.

9 9 9

IV

Ahşap boyama kursu-na gitmeyecek haftasonu.

9 9

Yukarıdaki verilen tablodaki cümlelerden han-gisinin özellikleri yanlış verilmiştir?

A) I. B) II. C) III. D) IV.

TEST

Bilgiler !Anahtar

96

ÜN

İTE 1Fiilim

siler

Paragrafta Anlam28

Ben okumayı söktüğüm günden beri merakla, tutkuyla okuyorum. Çok defa hayatımı değiştirmek üzere önemli adımlar attım. Sevdiğim sayısız yazar ve kitap bana bunu nasıl yapabileceğimi hakkıyla gösterdi, özellikle de yazmak için cesaret ve güç verdi. Aslında hayatım yazmaya başlamakla değişti. Okudukça ve yazdıkça hayatın bize sunulan reçetelerden ibaret olmadığını keşfettim. Soru sormaktan, kuşku duymak-tan, insan hayatı ve onuruna zarar verecek her şeye karşı olmaktan vazgeçmemeyi öğrendim.

Bu parçanın yazarıyla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez ?

A) Okumaya ve yazmaya karşı düşüncelerini ailesi-nin verdiği destekle oluşturmuştur.

B) Benimsenmiş durumların sorgulanabileceğine inanmaktadır.

C) Bir yandan kendini geliştirirken bir yanda dahaksızlıklara direnme gücü kazanmıştır.

D) Kitapların ve yazarların birer yol gösterici olduğu kanısındadır.

“ulaşılamaz, çı

karılamaz, sö

ylenemez,

değinilmemiştir?

.... sorular

ında bazı

seçenekler,

parçadaki s

özcükler ya

da

söz öbekleri

nden çıkarı

labilirken b

azı

seçenekler

de paragra

fın bütününd

en

çıkarılabilir

. Dolayısıyla p

arçanın an-

lam bütünlüğünü

kaçırmamak ge

rekir.

1. Ortalama ağırlığı 1,4 kg olan ve insanı diğer tür-lerden farklı yapan insan beyni, kelimenin tam an-lamıyla gizemli bir organ. İnsan beyni çok gelişmiş bir telefon santrali ya da bilgisayara benzetiliyor. Bunun da ötesinde, en gelişmiş bilgisayardan çok daha karmaşık bir yapıya sahip olduğu ve daha hızlı çalıştığı söyleniyor. Diğer organlardan çok farklı bir yapıya sahip olan insan beyninin çalış-masına ilişkin bilgiler henüz yetersiz.

Bu parçada insan beyni hakkında aşağıdakile-rin hangisine değinilmemiştir?

A) İnsan beyninin çok karmaşık bir yapıya sahip olduğuna

B) İlgi çekici bir organ olduğunaC) Hâlen hakkında pek fazla bilgi sahibi olunma-

dığınaD) Vücuttaki tüm organları kusursuz bir şekilde

yönettiğine

2. Odaklanma, elindeki yay ile hedefe ok atarken bir gözünü kapatıp diğer gözünü tüm dikkatle okun gideceği yöne sabitlemek gibidir. Güçlü bir odaklanmada, etraftaki sesler susar, hedef nokta-sı netleşir ve hatta kulaklar okun gidiş hız sesini duyabilir. Odaklanma, tam olarak karar vermiş ol-mayı, adanmayı gerektirir.

Bu parçada anlatılmak istenen aşağıdakiler-den hangisidir?

A) İyi ok atmak için odaklanmak gerekir.B) Odaklanma zihnin hedefe kitlenmesidir.C) Etraftaki sesler odaklanmaya engel olamaz.D) İnsan odak noktasını doğru belirlemelidir.

TEST

ÜN

İTE 1Fiilim

siler

Paragrafta Anlam

97

283. Sürekli konuşarak, içindekileri aktararak iletişimi

sağlamak, belki de en iyi iç boşaltma, dertleşme ve deşarj olma yöntemlerinden biriydi. Geçmişte konuşmanın dışında iletişim ihtiyacını karşılaya-cak teknolojinin mevcut olmayışı, insanları birbi-rine yakın tutan en önemli etken olmuştu. İnsan davranışlarındaki değişim sürecine katkısı büyük olan modernleşme, günümüzde aynı zamanda iletişimin de yön değiştirmesine vesile oldu. Yani yüz yüze iletişim sanal iletişime evrildi.

Bu metnin ana düşüncesi aşağıdakilerden hangisidir?

A) Teknoloji insanlar arasındaki sıcak iletişimi olumsuz etkiler.

B) Yüz yüze iletişimi hayatımıza yeniden sokma-lıyız.

C) Dertleşmek için sanal alemi kullanmamalıyız.D) Geçmişte olduğu gibi iletişime önem verilme-

lidir.

4. ”Hiçbir zafere çiçekli yollardan gidilmemiştir.” der La Fontaine. Cicero’ya göre de tespit aynı yönde-dir. “Yarınlar yorgun ve bezgin değil, rahatını terk edebilen gayretli kimselere aittir.” Öyleyse, yola çıkarken ilk yapmamız gereken o çok düşkün ol-duğumuz rahatımızı terk etmemiz olacaktır. Başa-rının bedeli, rahatımızı terk etmeyi göze almaktır.

Bu metinde asıl anlatılmak istenen aşağıdaki-lerden hangisidir?

A) Başarı gayretli bir çalışma sonucu gelir.B) Geleceğe yön verenler başarılı insanlardır.C) Başarı, insanın keyfi duygularını geri plana at-

tığı zaman gelir.D) İnanmak, başarıyı elde etmenin en önemli et-

kenidir.

5. (I) Giles Deleuze, Simulakr ve Antik Felsefe baş-lıklı yazısında dünyayı okumanın iki farklı ve uz-laşmaz yolunu betimler. (II) Bu yollardan birincisi “Yalnızca benzer olanlar farklıdır.” formülüyle kar-şımıza çıkar. (III) Diğer bakış açısı ise yalnızca farklı olanların birbirine benzeyeceğini gösterir. (IV) Farkın kavramını temsil açısından düşün-düğümüzde karşımızdaki şeyler ve niteliklerin yığınından kurulu hareketsiz bir dünya buluruz. (V) Bu iki yol aslında aynı ray üzerinde farklı yön-lere gidiş gibidir.

Bu metindeki numaralanmış cümlelerden han-gisi düşüncenin akışını bozmaktadır?A) II. B) III. C) IV. D) V.

6. (I) Kuzeyde Kızılırmak, doğuda Yeşilhisar, güney-de Hasan ve Melendiz Dağları, batıda Aksaray ve kuzeybatıda Kırşehir ile sınırlanan Kapadokya bölgesi Kalkolitik Dönem’den beri devamlı yerle-şim alanı olmuştur. (II) Alanın en önemli özelliği, Erciyes Dağı ve Hasan Dağı tüflerinin, rüzgâr ve su aşındırması sonucunda oluşan olağanüstü kaya şekilleri ve kışın ılık, yazın serin olan ve bu nedenle her mevsim için uygun iç iklim koşulları taşıyan kayaya oyma mekânlardır. (III) Göreme 7-13. yüzyıllar arasında baskılardan kaçan Hris-tiyanların yerleşmesiyle Hristiyanlığın önemli bir merkezi hâline gelmiştir. (IV) Manastırlar, kiliseler, şapeller, yemekhaneler ve keşiş hücreleri, depo ve şarap yapım yerleri eskisi gibi yerinde durmak-tadır. (V) Ayrıca bu mekânlar oyulmuş duvar re-simleri ile süslenmiştir.

Bu metin, iki paragrafta ayrılmak istenirse ikinci paragraf hangi cümle ile başlar?

A) II. B) III. C) IV. D) V.

7. Yarının büyükleri olan çocukların; psikolojik, sos-yolojik ve fizyolojik yönden dengeli fertler olarak yetişmeleri; büyük ölçüde çocukluk yıllarında al-dıkları eğitime bağlıdır. Eğitimin amacı, çocukta olumlu davranış değişikliği geliştirmek ve davra-nış sayesinde kullanılabilir bilgiler kazandırmak olduğuna göre, eğitim aracı olan çocuk hikâyele-rinin de dil, anlatım, şekil ve içerik yönünden aynı amaca yönelik olması gerekir. Bu nedenle çocuk-lara zihinsel yeteneklerini geliştirici, sevgi - saygı, doğru - yanlış, güzel - çirkin, iyi - kötü kavramla-rını öğretici, görüş ve düşünce ufkunu genişletici, yurt ve millet sevgisini aşılayıcı özelliklere sahip metinlerin sunulması son derece önemlidir.

Bu parçada aşağıdakilerden hangisine deği-nilmemiştir?

A) Çocuklara yönelik hikâye kitaplarının aynı amaca yönelik olması gerektiğine

B) Düşünce ufkunu geliştirecek metinlere yer ve-rilmesi gerektiğine

C) Eğitimin amacının ne olduğunaD) Ders kitaplarındaki metinlerin düzenlenmesi

gerektiğine

TEST

ÜN

İTE 1Fiilim

siler

109

Görsel Okuma 30

4 ve 5. soruları aşağıdaki metne göre cevaplayınız.

Bitkilerde, özellikle küf man-tarlarında bulunan veya sentezle elde edilen, birçok mikroba karşı kullanılan, pe-nisilin, streptomisin vb. mad-delerin ortak adıdır.

Son yıllarda alınan bazı ted-birlerle ülkemizde antibiyotik kullanımı yılda 250 milyon kutudan 170 milyon kutuya düştü ancak hâlen Avru-pa’da en çok antibiyotik kul-lanan ülke konumundayız.

Sir Aleksander Fieming adlı iskoçyalı bir bilim adamı ek-mekteki yeşil küflü bölgede bakterilerin yaşayamadığını fark eder ve 1829 yılında mucize ilaç olarak adlandı-rılan penisilini keşfeder.

Özellikle yanlış antibiyotik kulla-nımı dirençli mikropların çoğal-masına neden olmaktadır. Şu ana kadar üretilen 100’den fazla antibiyotiğin pek çoğuna mikrop-lar direnç geliştirmiş durumdadır. Bu dirençli mikroplardan dolayı 2050 yılına kadar 10 milyon kişi-nin öleceği tahmin edilmektedir.

İlerleyen süreçte araştırmacılar penisi-lini saflaştırarak 1940’lı yıllarda bakteri kaynaklı hastalıkların tedavisinde kulla-nılmasını sağlar.

Antibiyotik kullanımı doktor tarafından hastanın özelliklerine, ilacın etkisine ve hastalığı oluşturan bakterinin yapısına göre önerilir.

4. Bu metinden hareketle “antibiyotikler” ile ilgili aşağıdakilerin hangisine ulaşılamaz?A) Yanlış antibiyotik kullanımı dirençli mikropların çoğalmasına neden olmaktadır.B) Antibiyotik kullanımı vücuttaki bakterilerin yapısına göre değişmektedir. C) Virüs kaynaklı hastalıkların tedavisinde etkilidir.D) Penisilini İskoçyalı bir bilim adamı Sir Aleksander Fleming keşfetmiştir.

5. Bu metinde aşağıdakilerden hangisine başvurulmamıştır?A) Tanımlamaya B) Benzetmeye C) Sayısal verilereD) Karşılaştırmaya

TEST

ÜN

İTE 1Fiilim

siler

110

Görsel Okuma306. Vücut kitle indeksi (VKİ); vücut ağırlığının (kg), boy uzunluğunun metre cinsinden karesine bölünmesiyle hesapla-

nır. İdeal ağırlık ise ulaşılmak istenen VKİ’nin, boy uzunluğunun karesi ile çarpılmasıyla elde edilir. Aşağıdaki ağırlık ve boy tablosu, bir kişinin boyuna göre kilosunun ne kadar olması gerektiği VKİ (vücut kitle indeksi) hesaplanarak hazırlanmıştır.

Kilo(kg)110 5660

135 140 145 150 155 160 165Boy (cm)

170 175 180 185 190 195 200

575552494644413835333027242219

535148464341383533302825232018

52504745434038353331282623211916

48464442403835333129272522201715

45434139373533312927252321191614

37394143

353331292726242220181513

40383735333129282624222019171413

38363433313928262423211918161412

36343331292826252321201817151311

34323129282625232220191716141211

32312928262523222119181615141110

3029282625242221201817161413119

2928262524222120191716151312109

2726252423212018181615141312108

10510095908580757065605550454035

ZAYIF İDEAL AĞIRLIK

FAZLA KİLOLU

OBEZ

Bu tabloya göre, boyu 175 cm olan Erhan’ın ideal ağırlığa sahip olması için kilosunun ne kadar olması gerekir?

A) 55 B) 70 C) 80 D) 95

TEST

ÜN

İTE 1Fiilim

siler

121

Sözel Yetenek 31

4 - 6. soruları aşağıdaki metne göre cevaplayınız.

Yeni açılan bir özel hastanenin röntgen, manyetik rezonans, bilgisayarlı tomografi ve ultrasonografi bölümleri için teknisyen alınacaktır. Bu bölümlere alınacak teknisyenlerle ilgili aranan özellikler şunlardır:

• Röntgen bölümüne 20-40 yaş arası bayan teknisyen alınacaktır.• Manyetik rezonans bölümüne 25-45 yaş arası bay ve bayan teknisyen alınacaktır.• Bilgisayarlı tomografi bölümüne 25-30 yaş arası bay ve bayan teknisyen alınacaktır.• Ultrasonografi bölümüne 20-30 yaş arası bay teknisyen alınacaktır.

Bu özel hastanede çalışmak isteyen teknisyenlerle ilgili bilgiler şu şekildedir:

• Yılmaz, 22 yaşındadır. • Emel, 36 yaşındadır. • Ayça, 28 yaşındadır. • Hakan, 33 yaşındadır.

4. Bu bilgilere göre, aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

A) Emel, sadece röntgen bölümüne başvuruda bulunabilir. B) Hakan, sadece manyetik rezonans bölümüne başvuruda bulunabilir.C) Ayça; röntgen, manyetik rezonans ve bilgisayarlı tomografi bölümlerine başvuruda bulunabilir.D) Yılmaz, sadece ultrasonografi bölümüne başvuruda bulunabilir.

5. Bu bilgilere göre, aşağıdakilerden hangisi birden fazla bölüme başvuruda bulunabilir?

A) Emel ve Hakan B) Emel ve AyçaC) Hakan ve Yılmaz D) Yılmaz ve Ayça

6. Bu bilgilere göre, aşağıdakilerden hangisi “manyetik rezonans” bölümüne başvuruda bulunabilir?

A) Sadece Ayça B) Emel ve AyçaC) Emel, Ayça ve Hakan D) Yılmaz, Emel, Ayça ve Hakan

TEST

ÜN

İTE 1Fiilim

siler

124

Sözel Yetenek3113. Bir yabancı dil kursuna kaydolan beş öğrenci, Seviye Belirleme Sınavı’nda aldıkları puanlara göre farklı seviyeler-

deki “A, B, C, D, E” sınıflarına yerleştirilmiştir. Bu öğrencilerin sınıfları ve aldıkları puanlarla ilgili bilinenler şunlardır:

Öğrenciler Sınıflar

Nihal AÜnsal B

Meltem CErkan D

Gülşen E

• En yüksek puana sahip olan öğrenci Meltem’dir.• En düşük puana sahip olan öğrenci Erkan’dır.• Gülşen Erkan’dan yüksek, Ünsal’dan düşük puana sahiptir.• Nihal Ünsal’dan yüksek puana sahiptir.

Bu bilgilere göre, öğrencilerin Seviye Belirleme Sınavı’ndan aldıkları puan tablosu aşağıdakilerden hangisi olabilir?

A) Öğrencilik Puanlar

Nihal 90Ünsal 85Meltem 100Erkan 60Gülşen 70

B) Öğrencilik Puanlar

Nihal 90Ünsal 85Meltem 100Erkan 70Gülşen 60

C) Öğrencilik Puanlar

Nihal 85Ünsal 90Meltem 100Erkan 60Gülşen 70

D) Öğrencilik Puanlar

Nihal 90Ünsal 60Meltem 100Erkan 85Gülşen 70

14. Beril’e doğum gününde Mürsel, Pelin, Şükrü, Merve ve Esra isimli arkadaşlarından 5 mesaj gelmiştir. Bu mesajlarla ilgili bilinenler şunlardır:

Mesajlar Kişiler

1. Mesaj Merve2. Mesaj3. Mesaj4. Mesaj5. Mesaj

• Merve’den sonra Şükrü mesaj göndermiştir.

• Merve Esra’dan önce mesaj göndermiştir.

• Pelin Esra’dan sonra mesaj göndermiştir.

Bu bilgilere göre, aşağıdakilerden hangisi kesinlikle doğrudur?

A) İkinci mesajı Pelin göndermiştir.B) Üçüncü mesajı Şükrü göndermiştir.C) Dördüncü mesajı Esra göndermiştir.D) Beşinci mesajı Merve göndermiştir.

TEST

ÜN

İTE 1Fiilim

siler

129

Grafik Yorumlama 329. 2018 Yılına Ait Yaş Meyve İhracatı Grafiği aşağıdaki gibidir.

Bin Ton

Kira

z

Şefta

liGre

yfur

t

Nar

Üzüm

Yaş Meyveler

300250200150100

500

● Nar, 2018’de sıralamadaki yerini korumuştur.● 2018’de şeftali, kirazı geçerek son sıradan kurtulmuştur.● Greyfurt, 2018’de liderliğini kaybetmiştir.● Üzüm; nar ve greyfurdu geçerek iki sıra yükselmiştir.

Bu bilgilere göre, 2017 yılına ait “Yaş Meyve İhracat Grafiği” aşağıdakilerden hangisi olabilir?

A) B)

Bin Ton

Kira

z

Şefta

li

Greyf

urt

Nar

Üzüm

Yaş Meyveler

300250200150100

500

Bin Ton

Kira

z

Şefta

li

Greyf

urt

Nar

Üzüm

Yaş Meyveler

300250200150100

500

C) D)

Bin Ton

Kira

z

Şefta

liGre

yfur

t

Nar

Üzüm

Yaş Meyveler

300250200150100

500

Bin Ton

Kira

z

Şefta

li

Greyf

urt

Nar

Üzüm

Yaş Meyveler

300250200150100

500

Bilgiler !Anahtar

TEST

143

ÜN

İTE 1Fiilim

siler

Yazım Kuralları 37

1. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde sayıların ya-zımı ile ilgili yanlışlık yapılmıştır?

A) Herkese beşer dilim pizza düşüyor.B) Onbeş yıl sonra İstanbul’da karşılaştık.C) Bu maçta 40 bin seyirci vardı.D) Günde yüz elli soru çözer.

2. Bir çok gidenin her biri memnun ki yerinden

Çok seneler geçti dönen yok seferinden

Bu dizelerde numaralanmış sözcüklerden hangisinin yazımında yanlışlık yapılmıştır?

A) I. B) II. C) III. D) IV.

3. Hâl eki olan “-da / -de” kendinden önceki sözcü-ğe bitişik yazılır ve ünsüz uyumuna uyar. Bağlaç olan “da / de” ayrı yazılır ve kendinden önceki kelimenin son ünlüsüne bağlı olarak büyük ünlü uyumuna uyar.

Bu açıklamaya göre, aşağıdakilerin hangisin-de “da / de”nin yazımıyla ilgili bir yanlışlık ya-pılmıştır?

A) Bu sene de böyle geçti işte.B) Beni de tatil programınıza dahil ettiğiniz için

teşekkür ederim.C) Bütün fotoğraflar bende değil, hepsi Müge de.D) 12 Mayıs 1956’da Ankara’ya taşınmışlar.

4. Aşağıdaki cümlelerde geçen altı çizili sözcük-lerden hangisinin yazımı doğrudur?

A) Hiç birşey yemedi akşama kadar.B) Her gün aynı şikâyeti dinlemekten usandım.C) Bir takım problemler biz de yaşadık.D) Hiçkimse senin kadar fedakarlık yaptığını bil-

meyecek.

I II III

IV

Sayılar metin içerisinde yazıyla yazıla-bilir:

bin yıldan beri, dört kardeş, haftanın be-şinci günü, üç ayda bir, yüz soru, iki hafta sonra, üçüncü sınıf...

Buna karşılık saat, para tutarı, ölçü, is-tatistik verilere ilişkin sayılarda rakam kullanılabilir:

17.30’da, 11.00’de, 1.500.000 lira, 150 kilometre, 15 metre kumaş…

Özel ada dâhil olmayan gazete, dergi, tablo vb. sözler büyük harfle başlamaz:

Milliyet gazetesi, Türk Dili dergisi, Halı Dokuyan Kızlar tab losu...

Özel ada dâhil olmayıp tamlama kuran şe-hir, il, ilçe, bucak, belde, köy vb. sözler küçük harfle başlar:

Konya ili, Etimesgut ilçesi, Taflan köyü...

Yer adlarında ilk isimden sonra gelen de-niz, nehir, göl, dağ, boğaz vb. tür bildiren ikinci isimler büyük harfle başlar:

Ağrı Dağı, Aral Gölü, Çanakkale Boğazı, Dicle Irmağı, Ege Denizi...

TEST

ÜN

İTE 1Fiilim

siler

Yazım Kuralları

144

375. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde yazım yanlı-

şı vardır?

A) Babamın Afyon kaymağını sevdiğini herkes biliyor.

B) Bu yıl Doğu Karadeniz’deki yayla şenliklerine katılacağım.

C) Türkiye’nin Kuzeyinde petrol arama çalışma-ları sürüyor.

D) Antepli gençler çiğ köfte şenliğinde buluştular.

6. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde “mi” soru eki yanlış yazılmıştır?

A) Havalar ısındımı piknik malzemeleri ortaya çıkar.

B) Konuştun mu iş konusunu patronla?C) Bir güldün mü her şey biter.D) Sıcak mı sıcak havada o kadar yol yürüdük.

7. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde birden fazla yazım yanlışı vardır?

A) Konuşdukça haksızlığı daha da ortaya çıkı-yordu.

B) Kayıp olmak bu işin doğasında var.C) Bu iş te başarılı olmak hiçte zor olmayacak.D) Bizi kandırmasına bu sefer izin vermiyeceğim.

8. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde yazım yanlı-şı yoktur?

A) Ahmet bey akşama sizinle görüşecek.B) 24 ekimde ilk sınavınızı olacaksınız.C) ASKİ’ne müracaat için geldik.D) Her zamanki gibi birbirimize sımsıkı sarıldık.

9. Aşağıdaki sözcüklerden hangisinin yazımı doğrudur?

A) AsfaltB) KareografiC) StajerD) Espiri

10. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde “ki”nin yazı-mı yanlıştır?

A) Oysaki ben seni takıma alacaktım.B) Ne varki bizi hiç dinlemedi bu konuda.C) Bir baktım ki balkondan bizi izliyor.D) Bu arabada bize yer yok ki.

11. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ünsüz ben-zeşmesine uymamaktan kaynaklanan bir ya-zım yanlışı vardır?

A) Saat kaçta buluşmayı planlıyorsunuz?B) Kitabın dördüncü cilti elime ulaştı.C) Uçağın kanadında yaşanan problem giderildi.D) Mutfakdaki telefonumu getirir misin?

12. Sıfat veya zarf görevindeki pekiştirmeli sözler bi-tişik yazılır.

Bu kurala göre, aşağıdaki cümlelerin hangi-sinde pekiştirmeli sözün yazımı yanlıştır?

A) Evimize güpe gündüz hırsız girmiş.B) Bütün oyuncakları paramparça etmiş.C) Masmavi denizin ortasında ilerliyoruz.D) O da sana sırılsıklam aşık olmuş.