ANG BAGONG BATAS PANGISDA(REPUBLIC ACT 8550)

Q:Ano ang saklaw ng Bagong Fisheries Code o R.A. 8550?(a)lahat ng karagatang sakop ng Pilipinas (territorial waters) kasama ang 200 milya na ekslusibong sonang pangkabuhayan (exclusive economic zone)(b)lahat ng isda at yamang dagat sa loob man o labas ng lupa, katulad ng fishpond, fishpen at fish cages(c)lahat ng lupang ginawang negosyo ng aquaculture o may relasyon sa pangisda, sa lupang pribado o pampubliko.

Q:Ano ang mga uri ng lisensya sa pangisda?

URI BIGAT LISENSYA10-15 km. Pangisdang Pang-munisipyoHanggang sa 3 gross tons Permit mula sa munisipyo

Pangisdang Pang-komersyo

a) small-scale 3.1 gross tons hanggang sa 20 gross tons Commercial Fishing Boat License (CFBL) ng DA-BFAR Ordinansya at permit para sa loob ng tubig ng munisipyo b) medium-scale 20.1 gross tons hanggang sa 150 gross tons CFBL Ordinansya at permit para sa loob ng tubig ng munisipyo c) large-scaleHigit sa 150 g.t. CFBL

Q:Ano ang hangganan ng tubig na sakop ng munisipyo?

hanggang labing-limang (15) kilometromula sa mga talaga (points) ng boundary ng munisipyomga pinakamalayong talaga (outermost)sa pagkati ng tubig (lowtide)linya na kahilera ng pampang (parallel straight line)kasama ang mga isla (offshore islands)kung ang layo ng isla sa pampang ng munisipyo ay hindi hihigit sa tatlong pung (30) kilometro, ito ay bahagi ng pampang (part of the general coastline) at kasama sa pagtalalaga ng pinakamalayong talagakung ang layo ng isla sa pampang ng munisipyo ay higit sa tatlong pung (30) kilometro, ito ay may sariling hangganan na 15 kilometrokung ang pagitan na katubigan ng dalawang munisipyo ay hindi hihigit sa tatlong pung (30) kilometro ang tubig na sakop ng bawat munisipyo ay pantay na hahatiin (equally distant) sa dalawa

Q:Ano ang mga ibat-ibang uri ng gamit sa pangingisda?

(a)Aktibong pamamaraan - paggamit ng mga de-makina o de-kambio na panghuli at/o-paghabol sa huhulihing isda sa pamamagitan ng paghila at pagtulak ng mga de-kambiong gamit, at pagkulong, tulad ng trawl, purse seine, paaling, drift gill nets at tuna longline(b)Di-aktibong pamamaraanwalang gamit na de-makina at/o hindi hinahabol ang huli, tulad ng kawil, fishpots, traps and gill nets sa daanan ng isda

SINO ANG NAGMAMAY-ARI NG KARAGATAN AT YAMANG DAGAT?Ang lahat ng mga lupaing ari ng bayan, mga tubig, ang mineral, karbon, petrolyo at iba pang mga langis mineral, lahat ng mga lakas ng magagamit na enerhiya, mga pangisdaan, mga kagubatan o mga kakahuyan, buhay-ilang, halaman at hayop, at iba pang mga likas na kayamanan ay ARI NG ESTADO (Artikulo 12, Seksyon 2).

SINO ANG PUWEDENG MANGISDA SA PILIPINAS?Ang Saligang Batas ay nagsasabi na ang mga mamamayang Pilipino lamang ay puwedeng mangisda. Pinapayagan din ang mga korporasyon at grupo, subalit kailangang animnapung porsiyento (60%) ng puhunan ng mga grupong ito ay pag-aari ng mga Pilipino.

SINO ANG MGA AHENSYA O OPISYAL NG PAMAHALAAN ANG MAY TUNGKULIN SA PAGPAPATUPAD NG BATAS UKOL SA PANGISDA?a) Department of Agriculture, sa pamamagitan ng BFARb) Pamahalaang lokal (LGU)c) DENRd) Philippine National Police (PNP Maritime Command)e) Philippine Coast Guardf) Philippine Aquatic and Wildlife Bureau (FAO 21, 1951; FAO 76, 1974)g) Fisheries and Aquatic Resources Management Councils (FARMCs)h) National Prosecution Service (NPS), Department of Justicei) Bureau of Customsj) Philippine Ports Authorityk) Maritime Industry Authority (MARINA)l) Environmental Management Bureau (EMB)m) Inter-Agency Task Force for Coastal Environmental Protection (ayon sa Executive Order 117, 1993)Bantay Dagat o Deputized Fish WardensBarangay Captains

BUOD NG MGA PINAGBABAWAL NA PAMAMARAAN NG PANGINGISDA AT IBA PANG GAWAIN UKOL SA KARAGATAN SA ILALIM NG PHILIPPINE FISHERIES ACT, REPUBLIC ACT NO. 8550

MGA PAGLABAG PARUSA1. Aktual na paggamit ng paputok o dinamita sa pangingisda (sec. 88)2. Aktual na paggamit ng lason o mapanirang sangkap sa pangingisda. (sec. 88)3. Aktual na paggamit ng kuryente sa pangingisda (sec. 88)Lima (5) hanggang sampung (10) taong pagkabilanggo; atPagkumpiska sa kagamitan at huli; atPagkumpiska sa bangka.

MGA PAGLABAG PARUSAMga pagpapalagay o presumptions:

ang pagtaglay ng dinamita, lason o pangkuryente sa anumang bangkang pangisda;ang pagtaglay ng dinamita, lason o pangkuryente ng isang mangingisda, operator ng bangkang pangisda o katulong sa pangingisda;ang pagtaglay ng mga isda na huli sa pamamagitan ng dinamita, lason o kuryente sa loob ng anumang bangkang pangisdaat b) - Ipinagpapalagay ng batas na ito ay ginamit para sa bawal na pangingisda at pinarurusahan ng tulad ng aktual na paggamit ng dinamita, lason o kuryente

;c) Ipinagpapalagay ng batas na ito ay huli sa bawal na pamamaraan at pinarurusahan ng tulad ng aktual na paggamit ng dinamita, lason o kuryente.

MGA PAGLABAG PARUSAKung ang paggamit ng dinamita, lason o kuryente sa pangingisda ay nagresulta sa:a) pinsala sa katawan ng tao b) pagkamatay ng taoPagsampa ng karagdagan na kaso:

Physical InjuriesHomicide

Pagtataglay ng paputok o dinamita, lason o pangkuryente upang gamitin sa ilegal na pangingisda (sec. 88 [2]) Pagkabilanggo sa loob ng anim (6) na buwan hanggang dalawang (2) taon; at Pagkumpiska ng mga gamit

MGA PAGLABAG PARUSA7. Pagbebenta o dealing, ng mga isda na huli sa pamamagitan ng paggamit ng paputok, lason o pangunguryente (SEC. 88 [4]).Anim (6) na buwan hanggang dalawang (2) taong pagkabilanggo; at Pagkumpiska ng mga gamit at huli.8. Komersyal na pangingisda ng komersyal na bangka sa mga piling lugar na itinakdang labis nang napangisdaan o over exploited (sec. 86 par. 3) 9. Komersyal na pangingisda na ang sasakyang dagat ay walang kaukulang lisensiyang pangkomersiyal (sec. 86 par.4).Pagmulta ng halaga ng nahuli o sampung libong piso (P10, 000.00), kung ano ang mas malaki; at (Kapitan lamang o ang tatlong pinakamataas na opisyales)Pagkabilanggo ng anim (6) na buwan ;at

MGA PAGLABAG PARUSA10. Komersyal na pangingisda ng komersyal na bangka sa loob ng sampu (10.1) hanggang labing-limang (15) kilometro ng tubig ne sakop ng munisipyo na walang permit at ordinansya na galing sa munisipyo o siudad (sec. 86 par.4).Pagkumpiska ng nahuling isda at mga gamit pangisda; at Pagkawala ng bisa ng lisensya.11 Pangingisda sa loob ng tubig na sakop ng munisipyo na hindi naka-rehistro sa listahan ng mga rehistradong mangingisda ng munisipyo (sec. 86 par. 5)Pagkumpiska ng huli; atPagmulta ng limang daang piso (P 500.00)

MGA PAGLABAG PARUSA12. Paggamit ng pinong lambat sa pangingisda, maliban kung itoy sadyang gamit sa panghuhuli ng mga kawag-kawag, alamang at iba pang mga maliliit na mga isda na na husto na gulang (sec. 89). Pagmulta ng dalawang libong piso (P2,000.00) hanggang dalawampung libong piso (P 20,000.00); Pagkabilanggo ng anim (6) na buwan hanggang dalawang (2) taon; o ang dalawa nasabi.Kung ang nahuli ay pang komersyal na bangka, ang kapitan at punong mangingisda ay sasampahan ng kaso kasama ang may-ari ng bangka at pagkansela ng lisensya nito.

MGA PAGLABAG PARUSAPangingisda ng mga dayuhang bangka sa loob ng karagatan ng Pilipinas (sec. 87)Ipinagpapalagay ng batas na ang pagpasok ng dayuhang bangka na pangisda sa loob ng karagatan ng Pilipinas ay ituturing na ito ay nangingisda Pagmulta ng isang daang libong dolyar ($100,000.00); atPagkumpiska ng mga nahuli at gamit pangisda; atPagkumpiska ng sasakyang ginamit. Administratibong pagmulta ng limangpung libong dolyar ($50,000.00) hanggang dalawang daang libong dolyar ($200,000.00) o katumbas ng piso, ayon sa Kagawaran.

MGA PAGLABAG PARUSA14. Paggamit ng aktibong pamamaraan ng pangingisda sa tubig na sakop ng munisipyo at iba pang lugar na nasa ilalim ng pamamamahala ng Fishery (sec. 90). Pagkabilanggo ng kapitan at ng punong mangingisda ng dalawang (2) taon hanggang anim (6) na taon.Pagmulta sa may-ari ng bangka ng dalawang libo (P 2,000.00) hanggang dalawangpung libong piso (P 20,000.00). Pagkumpiska ng mga huling isda.

MGA PAGLABAG PARUSA15. .Pagkuha, pagtaglay, pagbenta o pagluwas sa ibang bansa ng mga korales o bahura (sec. 91) Pagkabilanggo ng anim (6) na buwan hanggang dalawang (2) taon; oPagmulta ng dalawang libong piso (P2,000.00) hanggang dalawangpung libong piso (P20,000.00); o ang dalawang nabanggit. Pagkumpiska sa mga nakuhang bahura; at Pagkumpiska ng sasakyan.

MGA PAGLABAG PARUSA16. Pangingisda sa pamamagitan ng Muro-ami at iba pang sistema na nakakasira sa bahura, sea grass at iba pang pinamamahayan ng buhay dagat (sec. 92).Pagkabilanggo ng (2) taon hanggang (10) taon; atPagmulta ng hindi bababa sa (P100,000.00) at hindi hihigit sa (P500,000.00); o ang dalawang nabangit;Pagkumpiska ng mga nahuli at gamit pangisda.17. Pagkuha, pagbenta, o pagluwas sa ibang bansa ng puting buhangin, silika, maliliit na bato at ano pang mga bagay na bumubuo sa tahanang karagatan ( Sec. 92).Pagkabilanggo ng (2) taon hangggang (10) taon; at Pagmulta ng hindi bababa sa (P100,000.00) at hindi hihigit sa (P500,000.00); o ang 2 nabanggit. Pagkumpiska sa mga nasabing bagay.

MGA PAGLABAG PARUSA18. Illegal na paggamit ng superlight sa loob ng tubig na sakop ng munisipyo (Sec. 93)Pagkabilanggo ng(6) na buwan hanggang (2) taon; o Pagmulta ng (P5, 000.00) sa bawat ilaw na gamit; o ang dalawang nabanggit. Pagkumpiska ng mga gamit pangisda; at sasakyan 19. Pagsira ng kabakawan para gawing palaisdaan at iba pang proyekto (Sec. 94).Pagkabilanggo ng (6) na taon at (1) araw hanggang (12) taon; at/oPagmulta ng (P8, 000.00);Pagpapaayos ng lugar na nasira sa gastos ng nasasakdal.

MGA PAGLABAG PARUSAPangingisda sa mga lugar na itinakdang labis na pinangingisdaan o overfished areas at mga lugar na sa panahon ng pagbabawal o closed season (sec. 95)Pagkabilanggo ng 6) na buwan at (1) araw hanggang (6) na taon; at/o Pagmulta ng (P6, 000.00); at Pagkuha ng mga huli; at Pagkansila ng permisong pangisda o lisensya.21. Pangingisda sa mga lugar na itinakdang Reserbasyon, Taguan at Sanktuaryo ng mga isda (Sec. 96)Pagkabilanggo ng (2) taon hanggang (6) na taon; at/o Pagmulta ng (P2,000.00) hanggang (P20,00.00);Pagkumpiska sa mga nahuling isda; at Pagkansila ng permisong pangisda o lisensya.

MGA PAGLABAG PARUSA22. Paghuli ng mga pambihira at nanganganib na isda na naaayon sa CITES (Convention on International Trade of Endangered Species of Flora and Fauna) at ng Kagawaran ( Sec. 97).Pagkabilanggo ng (12) taon hanggang (20) taon; at/o Pagmulta ng (P120, 000.00); atPagkuha ng mga nahuling isda; at Pagkansila ng permisong pangisda.23. Paghuli ng mga Sabalo o mga nasa hustong gulang na bangus at ng iba pang breeders (nagpaparami) o Spawners (nangingitlog) na hindi ayon sa patakaran ng kagawaran (sec. 98).Pagkabilanggo ng (6) na buwan at (1) araw hanggang (8) taon; at/o Pagmulta ng (P80,000.00); Pagkumpiska sa mga nahuli, at gamit pangisda; atPagkansela ng lisensya

MGA PAGLABAG PARUSA24. Pagluwas sa ibang bansa ng mga palahian o breeders, nangingitlog o spawners, semilya o kawang-kawang (Sec. 99).Pagkabilanggo ng (8) taon; atPagkumpiska ng mga nasabi; o Pagmulta ng katumbas ng dalawang beses na halaga ng nasabing produkto; at Pagkakawalang bisa ng lisensya o permisong magluwas sa ibang bansa.25. Pagluwas o pag-angkat sa ibang bansa ng mga isda at iba pang yamang dagat na walang kaukulang permiso (sec. 100). Pagluwas sa ibang bansa ng buhay na isda (live fish) maliban kung ito ay kinuha mula sa akreditadong pangitlogan (sec. 61a). Pagkabilanggo ng (8) taon; at Pagmulta ng (P80,000.00);Pagkumpiska ng mga iluluwas at pagpatay ng mga inangkat.

MGA PAGLABAG PARUSA26. Paglabag sa catch ceilings o paghuli ng labis sa ipinapatupad ng batas (sec. 101).Pagkabilanggo ng(6) na buwan at (1) araw hanggang (6) na taon; at/o Pagmulta ng (P50,000.00); Pagkumpiska ng nahuling mga isda at kagamitang pangisda; at Pagkakawalang bisa ng lisensya.27. Pagdiskarga at paglalagay ng mga mapanirang sangkap na maaring makasira sa karagatan at yaman dagat ng Pilipinas (sec. 102)Pagkabilanggo ng (6) na taon at (1) araw hanggang (12) taon; at/oPagmulta ng (P80,000.00) at (P8, 000.00) sa bawat araw, hanggang makapagbayad ang akusado.

MGA PAGLABAG PARUSAIba pang paglabag (sec. 103)Hindi pagsunod sa pamantayang pangseguridad sa karagatan.Hindi gumawa ng taonang ulat sa lahat ng palaisdaan at kulungan ng taong pinagkalooban ng FLA (Fishpond Lease Agreement)c. Pagkuha at pagtinda ng mga kabibi (shellfish) na kayang manganak o hindi sapat ang laki o labis sa dami ng pagkuha ayon sa ipinapatupad ng batas sa partikular na uri Paghadlang sa daraanan ng sasakyang pangdagat, sa agos ng tubig at pagkati ng ilog, lawa, at baybayin.Pagsuspende sa lisensya na mangisda hanggat hindi sumusunod sa pamantayang panseguridad sa karagatan.Pagkansela sa FLA; Unang pagkakasala: pagmulta ng piso (P500.00) sa bawat ektarya na hindi naulat Pangalawang pagkakasala: pagmulta ng (P1,000.00) sa bawat ektarya na hindi naulat.

MGA PAGLABAG PARUSAPaggawa at magpatakbo ng baklad (fish corral) o kulungan ng isda (fish pen/ fish cages) ng walang kaukulang permiso.Parusa para sa (c.), (d.) at (e);Pagmulta ng piso (P2,000.00) hanggang (P10,000.00); oPagkabilanggo ng mula (1) buwan at (1) araw hanggang (6) na buwan; o ang dalawang nabanggit; atAdministratibong multa na hindi hihigit sa P10,000.00); o pagkansila ng permisong pangisda o ang dalawang nabanggit ayon sa Sekretarya ng Departamento.

MGA PAGLABAG PARUSA29. Pagkuha ng mga di-lisensyasdong mangingisda bilang trabahador at tripulante ng pangkomersyal na bangkang pangisda (Sec. 104).Pagmulta ng may-ari ng (P500.00) sa bawat buwang pagtrabaho ng nasabing mangingisda at/o (P1,000.00) sa bawat buwang pagtrabaho ng tripulante30. Paghadlang sa daanan ng mga isdang pana-panahong lumalakbay o migratory (Sec. 105) Pagkabilanggo ng (7) taon hanggang (12) taon; o Pagmulta ng (P50,000.00) hanggang (P100,000.00); o ang dalawang nabanggit; at]

ANG BAGONG BATAS PANGISDA

MGA PAGLABAG PARUSApagsira ng naturang hadlang sa gastos ng nasasakdal at pagkumpiska sa nasabi (hadlang); pagkansilla ng permiso o lisensyang pangisda.

31. Paghadlang sa mga opisyal ng DA o BFAR (Sec. 106)Pagmulta ng (P10, 000.00). Kansilasyon ng pagkakatala, permiso at/o lisensya ng nasabing sasakyan at lisensya ng punong mangingisda

ANG BAGONG BATAS PANGISDA

(REPUBLIC ACT 8550)

ENVIRONMENTAL LEGAL ASSISTANCE CENTER, INC.271-E Malvar St., Puerto Princesa CityEmail: palawan@elac.org.phURL: http://www.elac.org.phPhone: (+63.48)433-4076/Fax: 433-5183

15 February 2005FRANK ARLANDO