Focus op de essentie in de zorg

Betaalbaarheid✓Kwaliteit

Beleving

❤

• Klantgerichtespecialistischefocuszorgineenoutpatientsettingmetminimalewachttijden

• Opgerichtin1995• 14vestigingen• Waardering:9,0/10

• Kleinschaligwonenineenwarmenliefdevolthuisvoormensenmetdementie

• Opgerichtin2007• 41vestigingen• Waardering:8,7/10

• Hoogkwalitatievecardiologischezorg,metfocusopdebehoeftevandepatiëntencontinueinnovatie

• Opgerichtin2006• 14vestigingen• Waardering:9,0/10

2 FOCUS Op de eSSentie in de ZORG

Drie focus initiatieven uitgelicht

de zorgsector wordt van alle sectoren binnen onze samenleving het meest besproken en doet menig stof opwaaien. Op zich heel logisch, aangezien het om onze kwetsbare medemens gaat en wijzelf die kwetsbare medemens ook zomaar ineens kunnen worden of zullen worden naarmate we ouder worden. Het raakt ons of het kan ons raken, dus laat het niemand onberoerd.

de inhoud van de discussie over wat goede zorg is, verandert echter continu. de naoorlogse institutionaliseringsdrang pretendeerde de best mogelijke zorg te leveren in grootschalige complexen, maar vergat rekening te houden met de voornaamste protagonist: de mens. een onvermijdelijke kentering moest plaatsvinden, want de toenemende consumentenhouding en eindeloze mogelijkheden van informatietechnologieën hadden de mens als respectabel individu al op een voetstuk gezet. Het is een maatschappelijke trend die pijlsnel gaat, maar in de zorg slechts met horten en stoten vordert.

de zorg bevindt zich immers in een krachtveld tussen twee grootheden: aan de ene kant staat de oude klassieke zorgstaat die geconfronteerd wordt met ontwikkelingen die haar bestaan bedreigen; aan de andere kant staat Koning Klant, een waardevol individu dat – in hoeverre het mogelijk is – kiest, (mee) betaalt en beoordeelt. Om een goed evenwicht te vinden, moet zorg zinnig, duurzaam en toegankelijk zijn, waarbij de patiënt meer verantwoordelijkheid krijgt bij het kiezen van zijn zorgpad. Maar hoever ga je als overheid in het faciliteren van de zorg voor je kwetsbare burgers en vanaf wanneer begint de individuele verantwoordelijkheid. Wat is haalbaar voor een burger wat de financiële bijdrage betreft en wat mag je ervoor verwachten?

de zoektocht naar de juiste positie van de zorg binnen dit krachtveld wordt overduidelijk geleid door betaalbaarheid voor overheid en burger, een aantoonbaar goede kwaliteit van wat geleverd is en de emotionele beleving die men opdoet. deze heilige drievuldigheid moet boven het bed hangen van elke influencer, beleidsmaker of leidinggevende die werkt aan de zorg van morgen.

Inleiding

FOCUS Op de eSSentie in de ZORG 3

‘Betaalbaarheid, kwaliteit en beleving als cruciale drijfveren voor de zorg van morgen.’

Standard & poors voorspelde dat tegen 2050 60% van de landen ter wereld failliet is als gevolg van de toenemende vergrijzing en de oplopende zorgkosten. We leven langer, worden daardoor geconfronteerd met toenemende kwalen en ouderdomsziekten en zullen meer nood hebben aan dure technologische ingrepen en kostbare medicijnen. We gaan met z’n allen een hoop geld kosten. Zoveel geld dat overheden de last niet alleen kunnen dragen en de bijdrage van de burger expliciet besproken moet worden. er moet worden gezocht naar een leefbaar evenwicht waarbij financiële inspanningen gedeeld worden en solidariteit voor minderbedeelden toch een vaste plek moet behouden.

Creatieve oplossingen dringen zich op. Het goede nieuws is dat het haalbaar is. Kijk naar Singapore: daar kost de zorg een derde van wat die in nederland kost, terwijl de kwaliteit gelijkwaardig is. een goede leerschool, maar gezien de globale bewustwording zijn er wereldwijd baanbrekende initiatieven uit de grond gerezen waarbij het oude systeemdenken wordt losgelaten en er geleerd wordt uit sectoren zoals de financiële wereld en het hotelwezen.

Specialistische focuszorg, inclusie in de samenleving, alternatieve staffing oplossingen, outpatient settings, technologische ontwikkelingen, e-health toepassingen, preventie en eigenaarschap van de burger over de eigen gezondheid. Op al deze vlakken evolueert de wereld waanzinnig snel met één enkel doel: betaalbare zorg garanderen voor wie het nodig heeft.

BetaalbaarheidZo weinig mogelijk geld, nuttig besteed

4 FOCUS Op de eSSentie in de ZORG

‘Er moet worden gezocht naar een leefbaar evenwicht waarbij financiële inspanningen gedeeld worden en solidariteit behouden blijft.’

BetaalbaarheidZo weinig mogelijk geld, nuttig besteed

KwaliteitEen logisch gevolg van goed handelen

FOCUS Op de eSSentie in de ZORG 5

de hamvraag luidt: wat is kwaliteit? Uit het grootschalige instellingsgedachtengoed hebben we een erfenis meegekregen die zich hoofdzakelijk richt op controleren via regeltjes en procedures. daar bovenop komt het feit dat de zorg typisch zo’n sector is waarin alle mogelijke risico’s worden dichtgetimmerd. Het resultaat: onwezenlijke toetsingskaders die hoofdzakelijk bedoeld zijn om systemen te controleren maar zich veel te weinig richten op outcomes. de evolutie naar outcome-based healthcare in combinatie met het toenemende consumentengedrag zal daarom onvermijdelijk leiden tot een paradigmashift in het denken over kwaliteit.

er wordt gesproken over aangepaste kwaliteitskaders, waaruit duidelijk af te leiden valt wat het effect is van een (be)handeling op (de gezondheid van) de mens. nieuwe alternatieve parameters worden aangewend zodat eenvoudig uitgedrukt kan worden welke thema’s gelinkt zijn aan goede kwaliteit en hoe er verder aan gebouwd kan worden. Bovenal is de mens meer dan ooit leidend in de samenstelling van kwaliteitsparameters, niet het systeem.

✓

‘De mens is meer dan ooit leidend in de samenstelling van kwaliteitsparameters, niet het systeem.’

6 FOCUS Op de eSSentie in de ZORG

BelevingDe ervaring als onderschatte game-changer

tot nu toe zijn betaalbaarheid en kwaliteit de voornaamste drijfveren geweest in de ontwikkeling van de gezondheidszorg. een derde speler dringt zich echter steeds meer op en zal op korte termijn niet meer naast de andere twee weg te denken zijn: de beleving.

Aangezien we onszelf meer bewust worden van onze eigen verantwoordelijkheid met betrekking tot onze eigen gezondheid, verandert onze houding. We willen zelf keuzes maken over wie ons welke zorg levert en we willen ook uitdrukken wat we ervan vinden. dit staat haaks op het principe van de zorgstaat waarin je bij wijze van spreken blij moet zijn met wat je krijgt. Als iemand tegenwoordig niet tevreden is met wat jij aan zorg levert, dan ben je een klant kwijt. trek dit door naar de maatschappelijke trend waarin the wisdom of the crowds mee oordeelt via sociale media en andere platformen over wat goed of slecht is en je zit potentieel dik in de problemen.

een persoonlijke aanpak, aandacht voor de mens en zijn omgeving, focus op barrières die overwonnen moeten worden of ongemakken die mensen kunnen tegenkomen. Ze spelen meer dan ooit een cruciale rol in de bepaling van goede zorg. een positieve emotionele ervaring draagt bij aan de mentale gezondheid met een positieve impact op fysieke gezondheid tot gevolg. dat resulteert in een tevreden klant als potentiële ambassadeur en tot het terugdringen van de algemene zorgkosten.

❤

‘We willen zelf keuzes maken over wie ons welke zorg levert en we willen ook uitdrukken wat we ervan vinden.’

FOCUS Op de eSSentie in de ZORG 7

de zorg in nederland behoort tot de beste ter wereld. dit is niet enkel door de kwaliteit van wat er geleverd wordt, maar vooral door de ruimte voor vernieuwing die reeds vele baanbrekende initiatieven heeft doen verrijzen. deze vernieuwing speelt in op de uitdagingen waar onze samenleving voor staat, waarbij het drietal betaalbaarheid-kwaliteit-beleving steeds als motor aanwezig is.

Het bijzondere aan deze vernieuwende initiatieven: ze zijn het gevolg van puur ondernemerschap. Hoewel het idee van marktwerking in de zorg velen nog doet huiveren, is de dynamiek en de klantgerichtheid ervan duidelijk bepalend voor de snelheid en de kwaliteit waarmee de zorg in nederland evolueert. door de essentie van de technology push en de market pull te respecteren, wordt gericht ingespeeld op de behoeften van en de kansen in de hedendaagse samenleving. dat zorgondernemers opstaan en hun steentje bijdragen aan de zorg van morgen, is een uitgesproken bewijs van bewustwording van de kracht van het individu in de samenleving en van de noodzaak om zelf bij te dragen aan de toekomst van de zorg, voor jezelf en voor de ander.

We lichten drie zorgvernieuwende parels toe: DC Klinieken als schoolvoorbeeld van specialistische zorg in een outpatient setting, Herbergier als vernieuwend woon-zorgconcept voor mensen met geheugenproblemen en Cardiologie Centra Nederland als koploper in hoe het anders kan in de cardiologische zorg. deze drie initiatieven zijn het resultaat van baanbrekend ondernemerschap waarbij een uitgesproken impact op mens en maatschappij steeds centraal staat.

BelevingDe ervaring als onderschatte game-changer

Nederland als koploper3 voorbeelden

8 FOCUS Op de eSSentie in de ZORG

DC KliniekenGoede zorg, nu!

in 1995, ruim tien jaar voordat marktwerking in de zorg officieel werd geïntroduceerd, opende Loek Winter in Amsterdam een diagnostisch centrum. Als radioloog botste hij in het OLVG met het complexe systeem waarin hij dagelijks moest handelen. Veel te omslachtig en niet mensgericht, dus meende hij dat het anders moest kunnen. Met een specifieke focus op kortere wachttijden voor patiënten – een nijpende problematiek in de jaren ’90 – begon hij voor zichzelf en werd hij meteen tot pionier van het zorgondernemerschap gebombardeerd.na ruim 22 jaar zijn er 14 vestigingen met 500 medische professionals verspreid over heel nederland en wordt er nog steeds hard gewerkt aan snelle, toegankelijke, klantgerichte specialistische zorg buiten het ziekenhuis in verschillende disciplines. Korte lijnen met alle stakeholder zijn van essentieel belang voor het realiseren van deze patiëntvriendelijke en efficiënte werkwijze.

de belofte, die al vanaf de start van dC Klinieken wordt uitgesproken, is nog steeds een harde realiteit. Voor een onderzoek wordt de kortst mogelijke wachttijd gegarandeerd zodat je via state of the art specialistische zorg snel weet wat er met je aan de hand is.de hele werking van dC Klinieken is bovendien gericht op een uiterst snel resultaat. Binnen 24 uur heeft een behandelend arts een rapport in handen. Aan de basis ligt hier een uitgesproken investering in tijdsefficiëntie, wat zich vertaalt in het streven naar zo laag mogelijke tarieven.tot slot wordt in een vestiging van dC Klinieken veel aandacht besteed aan omgeving en bejegening. niemand komt graag in een ziekenhuis, dus mag een bezoek zo niet ervaren worden. een sfeervolle inrichting en een vriendelijk woord dragen bij om een bezoek zo aangenaam mogelijk te maken.

Onduidelijkheid over wat er met je aan de hand is, heeft een enorme invloed op hoe je je voelt. Het streven naar een zo kort mogelijke wachttijd, een vriendelijke bejegening en het genereren van een rapport binnen 24 uur hebben primair als doel om comfort te bieden. Ongeacht de uitslag moet je bij dC Klinieken het gevoel hebben dat je geholpen wordt en dat je tevreden bent over wat je (voor je geld) hebt gekregen. de continue hoge waardering op Zorgkaart nederland levert hiervan het bewijs. Het streven naar lage tarieven draagt bovendien bij aan de betaalbaarheid van de zorg, nu en in de toekomst.

De grondbeginselen

Het onderscheidend vermogen

Impact op mens en maatschappij

FOCUS Op de eSSentie in de ZORG 9

DC Klinieken hanteert voor elk specialisme een kortere wachttijd dan normale ziekenhuizen

Allergologie Dermatologie0

10

20

30

40

50

29

40

6

19

HIV

10

25

Kindercardio

5

19

Neurologie

14

26

Orthopedie

8

16

Pijnbestrijding

6

33

Radiologie

2

10

Scopie

9

41

Gemiddelde wachttijden (dagen)

dC Klinieken Gemiddelde ziekenhuis nL

DC Klinieken groeit met 20-25% per jaar

0

25.000

50.000

75.000

100.000

125.000

Zorgproducten

201453.691

201568.102

201679.277

201778.971Unieke patiënten

77.477

97.089

117.941

Patiënten beoordelen DC Klinieken hoger dan algemeen ziekenhuis

8.0

8.5

9.0

9.5

10.0

patiëntbeoordeling

2014 2015 2016 2017

9.19.2

9.1 9.1

= dC Klinieken = Ziekenhuis

8.4 8.6 8.4 8.3

2017

Prijs per zorgproduct voor DC Klinieken daalt met ~4% per jaar

-6%

-4%

-2%

0%

prijsontwikkeling yoy

2014 2015 2016* zorgproducten nog niet gedeclareerd

110.828 >

125.000*

10 FOCUS Op de eSSentie in de ZORG

DeDrieNotenboomen–Nederlandsgrootstefranchisegeverindezorg–starttehetconcept‘Herbergier’in2007alsvoorbeeldvanhoehetanderskanindeouderenzorg.Vandetraditioneleaanpakwaarinmensenmetgeheugenproblemenininstellingenwordenopgesloten,werdgeenspaanderheelgelaten.Inde41HerbergiersdieNederlandreedstelt,wonentelkens16mensenmetdementieineenzogewoonmogelijkecontextomgevendoorliefdeenaandacht.Elkmensiswaardevolendoetertoe.Keuzeswordennietvooreenandergemaaktalsdieanderdatnogzelfkan.

DeHerbergieriseenfranchiseconcept.Elkhuiswordtgerundalseenzelfstandigeondernemingvolgensdeprincipesvanhetconcept‘Herbergier’.Deinwonendezorgondernemerszorgendaarbijvooreenbijzonderedynamiekdiezichkenmerktdoorkortecommunicatielijnenmetbewoners,verwantenenmedewerkers.Deplatteorganisatiestructuurbiedthetvoordeeldatergeengeldgaatnaaroverbodigemanagementlagen.Erwordtmaximaalgeïnvesteerdinaandacht,nietinbureaucratie.HetlandelijkstrevenindeouderenzorgnaartweeprofessionalsopeengroepvanachtbewonersisdaardoorineenHerbergieraljarendestandaard.Dezorgwordtbetaaldmeteenpersoonsgebondenbudget,watperpersoonstructureellagerligtdanbijzorginnatura.Dewooncomponentkomtuitdeeigenmiddelen.Bewonerskomenuitallelagenvandebevolking,wantgeheugenproblemenoverkomenjeongeachtjeachtergrond.Iederdraagtbijopbasisvandepersoonlijkemogelijkheden,waarbijerookaltijdplaatsisvoorzijdiehetmetbeperktemiddelenmoetenstellen.Solidariteitwordthooginhetvaandelgedragen.

DeHerbergierhoudtmensenmetgeheugenproblemenbinnendesamenleving.Debuitendeurenzijnopenvoorwienaarbuitenwil.Wienaarbinnenwilwordthartelijkwelkomgeheten.Deverbindingmetdebuitenwereldzorgtvoorhetdoorbrekenvantaboesovergeheugenproblematiekenbenadruktdeverantwoordelijkheidvandesamenlevingomsamentezorgenvoordekwetsbaremedemens.DeHerbergierneemthetvoortouwbijmaatschappelijketendensenwaarbijeenrespectvollebejegeningvanelkmensenhetzoefficiëntmogelijkinzettenvanbeschikbarefinanciëlemiddelendedrijfverenzijn.

HerbergierBijzonder gewoon

De grondbeginselen

Het onderscheidend vermogen

Impact op mens en maatschappij

FOCUS Op de eSSentie in de ZORG 11

HerbergierBijzonder gewoon

8,7

Hoge klanttevredenheid

op basis van onafhankelijk onderzoek

door ARGO

15,3 Fte

Hoge personeelsinzet

verdeeld over 25 mede-werkers voor een groep

van 16 bewoners

78 %

Hoge medewerkerstevredenheid

van de Herbergier-medewerkers beveelt zijn/haar werk

aan derden aan

• Conclusie: het woonconcept Herbergier is voor de maatschappij goedkoper• Bovenstaande vergelijking conform de gemiddelde bezetting van de Herbergier• Vergelijking op basis van reguliere zorgtarieven en CAK bijdragen.

€ 0

€ 100.000

€ 200.000

€ 300.000

€ 400.000

€ 500.000

€ 600.000

€ 700.000

€ 800.000

€ 900.000

€ 1000.000

AOW3 personen

Modaal8 personen

Hoger5 personen

Totaal16 personen

Vergelijking kosten per inkomencategorie (voor 16 bewoners)

-17%

-3%

Hoge personeelsinzet ligt in lijn met de resultaten van de vergelijkende studie van Berenschot (particulier versus regulier verpleeghuis).inkomsten reguliere huizen op basis van zzp 5 inclusief dagbesteding en exclusief behandeling. Bij de reguliere huizen zijn percentages inkomsten voor behandeling en zorg opgeteld.

0

5.0

10.0

15.0

20.0

25.0

30.0Herbergier Reguliere zorg

Meer aandacht voor zorg in particulier huizen (zorguren per week voor 16 bewoners)

Particulier

24,2 uur

Regulier

17,2 uur

+11%

-2%

12 FOCUS Op de eSSentie in de ZORG

Cardiologie Centra Nederland (CCN)Onze zorg klopt!

CCn is een organisatie van 14 zelfstandige behandelcentra voor hart- en vaatziekten die in 2006 werd opgericht door twee enthousiaste cardiologen (Aernout Somsen & igor tulevski). Hun doel: excellente zorg bieden en patiënten + hun verwijzers zo snel mogelijk laten weten wat er aan de hand is. Sinds het ontstaan van CCn werden bijna 150.000 mensen behandeld en sluiten steeds meer gerenommeerde cardiologen zich bij CCn aan. CCn is een netwerkorganisatie die samen met haar partners en de beste professionals de hele keten van de hart- en vaatziekten dekt. CCn kiest bewust voor strategische partnerships met andere zorgaanbieders, waarbij een doorverwijzing gedekt wordt door alle zorgverzekeraars. dit is het levende bewijs van de meerwaarde die CCn heeft voor de zorg in nederland.

de kracht van CCn zit in drie punten die voor de patiënt van essentieel belang zijn: 1.Geen wachttijden 2. Directe diagnose en behandelplan door middel van een gestandaardiseerde zorgstraat. elke patiënt doorloopt alle essentiële cardiologische tests en krijgt binnen 2 uur tijd een antwoord op de initiële vraag: is het mijn hart of niet? Zo ja, dan wordt een plan van aanpak en behandeling meteen ingezet. 3. Snel klachtenvrij. Het streven is om een patiënt zo snel mogelijk klachtenvrij te krijgen en vervolgens deze naar de 0de of de 1ste lijn terug te verwijzen. daarnaast zet CCn hard in op preventie en telemonitoring. Via het baanbrekende initiatief HartWacht kunnen CCn-patiënten thuis verschillende parameters meten. deze gegevens worden vervolgens gedeeld met de cardioloog, die zo nodig meteen kan ingrijpen. HartWacht is een prachtig voorbeeld van een huwelijk tussen zorg en informatietechnologie, waarbij patiënten continu en uiterst gericht kunnen worden ondersteund. Op deze manier wordt een schaalbaar, betaalbaar en haalbaar concept geïntroduceerd dat zich richt op de toenemende vraag naar chronische zorg.

CCn als privaat-publieke netwerkinstelling creëert waarde in de zorgketen door hoog-kwalitatieve, efficiënte, schaalbare, betaalbare en duurzame zorg te leveren in combinatie met innovatie en lef.Qua beleid en vernieuwingsdurf mag CCn zonder meer als inspirator dienen voor zij die belast zijn met de toekomst van de zorg.

De grondbeginselen

Het onderscheidend vermogen

Impact op mens en maatschappij

FOCUS Op de eSSentie in de ZORG 13

Cardiologie Centra Nederland (CCN)Onze zorg klopt!

CCN in 2017: 38% unieke nieuwe patiënten

0

10.000

20.000

30.000

Unieke nieuwe doorverwijzingen

2011

7.000

2012

13.000

2014

16.000

2015

15.500

2016

19.000

2017

26.000

Hartwacht: levenskwaliteit verhoogt door significant groter gevoel van veiligheid

Levenskwaliteit (CaReQoL)

CCN daagt de status quo uit met haar focus op uitkomsten

90 %

Snelle toegang

wordt binnen 48 uur gezien

95 %

Snelle diagnose

heeft diagnose binnen 2 uur

70 %

Snelle terugverwijzing naar de huisarts

wordt binnen de 3 maanden weer door de huisarts opgevolgd

Basis Follow-up

0

3.7

3.8

3.9

4.0

4.1

4.2

4.3

4.4

4.5

Sociaal

4.034.06

Fysiek

3.663.70

Waargenomenveiligheid

3.83

4.11

14 FOCUS Op de eSSentie in de ZORG

Uitgeleide:Winst of geen winst in de zorg

de nederlandse zorgsector heeft jarenlang als een log systeem gefungeerd, waarbij grote institutiesplan-gedreven te werk gingen. nu vindt er een verschuiving plaats naar eigen regie, waarbij er veelgepraat wordt over persoonsgerichte zorg. Om een transitie van een log en professioneel systeemnaar een persoonsgerichte, multidisciplinaire werkwijze met korte wachttijden te verwezenlijken, iser ruimte voor innovatie nodig. deze innovatie dient gericht te zijn op het creëren van duurzame enzinnige zorg, waarbij de bestaande zorgvraag beter bediend wordt. Maar om innovatie te kunnendoorvoeren, moet er geïnvesteerd worden. Vanuit de overheid zijn daar niet altijd middelen voor beschikbaar. private partijen investeren alleen als er rendement te behalen valt.Sinds de introductie van de marktwerking in de zorg wordt er ijverig gedebatteerd over de nieuwegeldstromen die zijn ontstaan. tegenstanders van marktwerking scanderen “zorg is een recht” en “zorgis iets van ons allemaal”. Winst maken en uitkeren is vanuit die optiek een taboe.

We prediken met z’n allen marktwerking in de zorg, maar diep vanbinnen wringt het als het over de financiële gevolgen gaat. de aloude reflex om regulerende kaders op te stellen steekt vervolgens de kop op waardoor de regeldruk alleen maar toeneemt. Het resultaat wordt – als we niet opletten – een vaag afkooksel van wat marktwerking zou moeten zijn.Met een beweging de andere kant op gaan we echter veel verder komen. Het opstellen van duidelijke richtlijnen voor winstuitkering in de zorg creëert allereerst een eerlijk speelveld binnen de hele sector. Anderzijds biedt het de mogelijkheid om investeringen in kwaliteit en innovatie stevig aan te moedigen en ons internationaal geroemde zorgaanbod te bestendigen. tot slot leidt een helder kader tot toenemende transparantie, wat perfect inspeelt op de toenemende vraag naar maatschappelijke verantwoording.

Marktwerking 2.0

FOCUS Op de eSSentie in de ZORG 15

Uitgeleide:Winst of geen winst in de zorg

Bronvermelding

• Websites Cardiologie Centra nederland, dC Klinieken, de drie notenboomen en Herbergier

• deloitte - 2018 Global health care outlook

• Adjiedj Bakas – Ziel in de zorg – 2017

• Follow the Money – 2016 – Hoe zorgondernemer Loek Winter een imperium opbouwde

• VWS - Jaarverslagenzorg Ouderenzorg - Verpleging -Kerngegevens_productie, personeel en opbrengsten

• VWS - Jaarverantwoording Zorg 2014 definitief (inclusief wijzigingen)_39010

• Jaarrapport ARGO – klanttevredenheid Herbergier - 2016

• iris Verwaal – Bijzonder gewoon werk: een onderzoek naar werkbeleving en dieperliggende drijfveren bij medewerkers

in Herbergiers

• www.zorgkaartnederland.nl

• www.zorgprismapubliek.nl/producten/ziekenhuiszorg/medisch-specialistische-zorg-2015/row-4/wat-zijn-de-

gemiddelde-kosten-per-patiënt-in-de-verschillende-soorten-instellingen/

• www.volksgezondheidenzorg.info/onderwerp/ziekenhuiszorg/cijfers-context/wachttijden#node-wachttijden-

polikliniek

• iG&H – analyse klanttevredenheid uit Zorgkaart nederland

• Benchmark care en benchmark particuliere huizen Berenschot 2015

• www.bdo.nl/nl-nl/blogs/voor-innovatie-in-de-zorg-zijn-dividend-en-rendement-vereist

✓❤

© 2018 Uitgave van Loek Winter & igor tulevski

www.dcklinieken.nl www.dedrienotenboomen.nl www.cardiologiecentra.nl