ΣΥΓΧ

ΡΟΝ

ΟΙ Ε

ΛΛ

ΗΝ

ΕΣ Π

ΕΖΟ

ΓΡΑ

ΦΟ

Ι

μυθισ τόρημα

Μια γυναίκα από τη ΘεσσαλονίκηΓιούντιν

Μια γυναίκα από τη Θεσσαλονίκη

Mυθιστόρημα

ΓΙΩΡΓΟΣ ΡΩΜΑΝΟΣ

Γιούντιν

Τυπογραφική διόρθωση Νέστορας Χούνος Σελιδοποίηση - Σύνθεση εξωφύλλου Ευθύμης Δημουλάς

copy 2012 ΓΙΩΡΓΟΣ ΡΩΜΑΝΟΣ amp

EKΔOΣEIΣ laquoΑΓKYPAraquo ΔA ΠAΠAΔHMHTPIOY ABEE Λάmicroπρου Κατσώνη 271 amp Γεωργίου Παπανδρέου Άγιοι Ανάργυροι ΤΚ 13562 Τηλ 210 2693800-4 bull Fax 210 2693806-7 Κεντρικό κατάστηmicroα ΑΓΚΥΡΑ-ΠΟΛΥΧΩΡΟΣ Σόλωνος 124 Αθήνα ΤΚ 10681 Τηλ 210 3837667 210 3837540 bull Fax 210 3837066 e-mail agyraagyragr bull wwwagyragr

ISBN 978-960-547-030-2

Χώρα προέλευσης Ελλάδα

Απαγορεύεται η αναπαραγωγή microέρους ή όλης της έκδοσης η microεταφορά σε οποιοδήποτε ηλεκτρονικό αποθηκευτικό σύστηmicroα ή αναmicroετάδοση microε οποιασδήποτε microορφής ηλεκτρονικά microηχανικά φωτοτυπικά ή άλλα microέσα χωρίς την προηγούmicroενη γραπτή άδεια του εκδότη Ν 21211993 καθώς και κανόνες του Διεθνούς Δικαίου που ισχύουν και στην Ελλάδα

Τα ονόματα οι καταστάσεις και κάποιες φωτογραφίες του βιβλίου είναι αποτέλεσμα σύνθεσης της μυθοπλασίας και της έρευνας σε έγκυρα ιστορικά ντοκουμέντα Έτσι κάθε ομοιότητα με πραγματικά πρόσωπα ή γεγονότα είναι εντελώς τυχαία εκτός από εκείνα που αποτελούν ιστορικά δεδομένα

Στον Γιώργο Ξανθάκο

laquoΌταν οι αληθινοί άνθρωποι αντιληφθούν πόσο υπαρκτοί είναι οι χαρακτήρες μιας μυθοπλασίας

και ότι τους μοιάζουν απόλυτα τότε μισούν τον συγγραφέαraquo

Έρνεστ Χέμινγουεϊ

11

ΤΟΥ ΙΔΙΟΥ

ΔΙΗΓΗΜΑndash Ο Αλέξανδρος και άλλα διηγήματα Πρόσπερος 1977ndash Ένα μικρούτσικο δόντι Οκτασέλιδο του Μπιλιέτου αρ 23

1997ndash Το μαλλί της γριάς έκδοση περιοδικού Εκπ Κοινότητα 2000ndash Κατακόκκινοhellip σχεδόν θηλυκό Ίνδικτος 2000ndash Δέκα ροκ κι ένα μπλουζ για τρεις Μεταίχμιο 2004ndash Το μαντίλι του μάγου Πανδώρα 2009

ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑ ndash ΝΟΥΒΕΛΑndash Καζαμπλάνκα καφέ Άγκυρα 2008ndash Η γυναίκα δέντρο Νουβέλα Πανδώρα 2011ndash Γιούντιν Μια γυναίκα από τη Θεσσαλονίκη Άγκυρα 2012

ΜΕΛΕΤΗ ndash ΔΟΚΙΜΙΟndash Το ρόπτρο Δίγλωσση ιστορική και αισθητική μελέτη με 430

ρόπτρα από τον 4ο πΧ μέχρι τον 20ό αιώ Ιονική και Λαϊκή Τράπεζα 1981

ndash Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη Όνειρο στο κύμα Από τη μελέ-τη στην ερμηνεία Πανδώρα 2011

ΜΕΤΑΦΡΑΣΗndash Dylan Thomas Το πορτραίτο του καλλιτέχνη σαν νεαρού σκύ-

λου διηγήματα (σε συνεργασία με τη Βένια Δενδρινού) Πρό-σπερος 1980 rsquo81

12

ΕΠΙΜΕΛΕΙΕΣ ndash ΕΚΔΟΣΕΙΣ ndash ΔΙΑΔΙΚΤΥΟ

Από το 1965 και συστηματικά από το 1972 επιμελήθηκε εκα-τοντάδες βιβλία έντυπα περιοδικά αφίσες και εξώφυλλα δί-σκων Ως λογοτεχνικός επιμελητής έχει επιμεληθεί κείμενα σε περισσότερες από τετρακόσιες εκδόσεις ποίησης πεζογραφίας και δοκιμίου Από το 1997 δημιούργησε και έκδωσε το έντυπο λογοτεχνικό περιοδικό Πανδώρα και τις ομώνυμες εκδόσεις Το 2011 δη-μιούργησε το διαδικτυακό περιοδικό pandoraperiodikoblogspotcom και το ιστολόγιο romanosgblogspotcom

ΖΩΓΡΑΦΙΚΗΕκθέτει από μαθητής το 1966 Από το 1984 έκανε 10 ατομικές εκθέσεις και έλαβε μέρος σε 40 ομαδικές Έργα ζωγραφικής του βρίσκονται σε μουσεία πινακοθήκες συλλογές στην Ελ-λάδα και το εξωτερικό

ΔΟΚΙΜΙΑ ndash ΚΡΙΤΙΚΗ ndash ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΑπό το 1978 δημοσιεύει διηγήματα δοκίμια και κριτικές λογο-τεχνίας σε περιοδικά και εφημερίδες Διδάσκει σε σεμινάρια και δίνει διαλέξεις Συγγραφής λογοτε-χνίας και Αφηγηματολογίας

13

Περιεχόμενα

ndash Θεσσαλονίκη πόλη-καράβι 17 ndash Το όνειρο του Αφού 24 ndash Στα νερά του Θερμαϊκού 32 ndash Το κήτος 35 ndash Παιχνίδι σκιών 41 ndash Το πρώτο μοντάζ 52 ndash Το κομμένο νήμα 60 ndash Ένας καθρέφτης 64 ndash Έξοδος Η πρώτη διήγηση της Λέα 73 ndash Ο υπερεκτιμημένος 88 ndash Δύο φωτογραφίες για τη Λόρυ Το δεύτερο μοντάζ 89 ndash Υγρό χιόνι της μνήμης 99 ndash Αναδρομές σε αδιέξοδους δρόμους 115 ndash Όμορφη Θεσσαλονίκη 123 ndash Η Τορά της μνήμης 138 ndash Στου Χιρς 143 ndash Αυτόνομη Θεσσαλονίκη 150

14

ndash Ρούχο χωρίς σώμα 153 ndash Τελεσίδικη νύχτα 160 ndash Όταν φυσούσε ο Βαρδάρης Η πρώτη διήγηση της Λόρυ 162 ndash Καπνός μετέωρος Η δεύτερη διήγηση της Λόρυ 173 ndash Η αχάριστη 184 ndash Αυτή που έκανε τη θάλασσα να πονάει 195 ndash Στην ψίχα της νύχτας Η τρίτη διήγηση της Λόρυ 199 ndash Ένα ταξίμι 209 ndash Η ταχύτητα του παρελθόντος 218 ndash Υλικό έξω από το μοντάζ 219 ndash To μπλόκο Η πρώτη διήγηση του Αλέξανδρου 223 ndash Τρομεροί καιροί 234 ndash Βυθός στο ταβάνι Η δεύτερη διήγηση της Λέα 235 ndash Ερωτοθάνατος ndash μια λέξη Η τρίτη διήγηση της Λέα 252 ndash Ο διερμηνέας Η δεύτερη διήγηση του Αλέξανδρου 263 ndash Η διαγραφή 278 ndash Χαμένα για πάντα χρόνια 293 ndash Σπασμένο κανάτι 299 ndash Η μεγάλη σκιά Οι τελευταίες σημειώσεις της Λόρυ 307 ndash Στην άκρη της βελόνας 314 ndash Στον κήπο της λήθης 322 ndash Το χρυσόψαρο και η γυάλα 331 ndash Στην τσίλια 336

15

ndash Στην πλατεία Δικαστηρίων 345 ndash Ο σκηνοθέτης 352

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ndash Σημειώσεις στο περιθώριο 375 ndash Σχετικά με τον θάνατο του George W Pollk 376 ndash Η Θεσσαλονίκη μεταξύ Ελλήνων και Βουλγάρων 382 ndash Υλικό απουσίας 388 ndash Η μόνη αρραγής φυλή 391 ndash Παλιοί λογαριασμοί 396 ndash Ένα διαφωτιστικό αρχείο και μια επιταγή 405

Χάρ

της

Θεσ

σαλο

νίκη

ς με

τα

κύρι

α ση

μεία

όπο

υ δι

αδρα

ματί

ζετα

ι η υ

πόθε

ση τ

ου μ

υθισ

τορή

ματο

ς

17

Θεσσαλονίκη πόλη-καράβι

Η πόρτα άνοιξε με πάταγο χτύπησε στον τοίχο είδα τη Λόρυ στο πλαίσιο της κάσας να κρατά τις τρεις φωτο-

γραφίες ανοιχτή βεντάλια στο χέρι αμήχανη από το ξαφνικό ρεύμα που συνόδεψε την είσοδό της στο γραφείο μου Ο αέ-ρας φούσκωσε ανάλαφρα τη μεταξωτή κίτρινη δίχως ζώνη ρόμπα της Η λεπτή σιλουέτα της διαγράφηκε μόνο με τα μαύ-ρα εσώρουχα από μέσα Έδειχνε σαν να είχε χάσει για λίγο την ευστάθειά της τη συνηθισμένη επιθετικότητά της Με πλησία-σε αβέβαιη

laquoΤι είναι αυτές οι φωτογραφίες θεία Αντζέλ Συνέβη στην πραγματικότητα τέτοιο γεγονόςraquo

Ήμουν ήδη εκνευρισμένη από τον τρόπο που εισέβαλε με αυτά που κρατούσε πού τα ξετρύπωσε ήρθε κι εκείνο το laquoθείαraquo σπάνια με έλεγε έτσι Αντζέλ με φώναζε μια ζωήhellip

Είχα βέβαια πολλούς άλλους λόγους να ταράζομαι μαζί της Γιατί τη Λόρυ ουσιαστικά εγώ την είχα μεγαλώσει αν και παιδί της αδερφής μου της Λέα Όσο για τις laquoαπαντήσειςraquo που της είχα δώσει μέχρι τώρα για τη δική της ζωή ήταν προσε-κτικά επιλεγμένες Εξάλλου πάντοτε έστηνε έναν τοίχο γύρω

18

ΓΙΩΡΓΟΣ ΡΩΜΑΝΟΣ

από το άτομό της Δεν νοιαζόταν δεν ρωτούσε παρά για όσα την επηρέαζαν άμεσα Τελευταία όμως η ταινία που γύριζε ο φίλος της σκηνοθέτης ο Ελιάν και η δουλειά που της είχε ανα-θέσει της ξύπνησαν ένα όψιμο ενδιαφέρον τόσο για τη Θεσ-σαλονίκη όσο και για τον εαυτό της Βέβαια κι αυτό το έδειχνε με τον συνηθισμένο δικό της ατομικιστικό τρόπο

Με το που άπλωσε μπροστά μου τις κιτρινισμένες φωτογρα-φίες κατάλαβα Ήταν εκείνες με το κήτος το 1948 Στην πρώ-τη φαινόταν ένα τεράστιο ψαρίσιο σώμα και η ουρά του σαν προέκταση της ξηράς στο Καραμπουρνάκι Μεγάλο όσο μια νέα μικρή χερσόνησος Στη δεύτερη ήταν τότε που το μεγαθή-ριο αυτό είχε κάνει τη βόλτα του προς την προβλήτα του Λευ-κού Πύργου σχεδόν ξενέρισε κι ο φωτογράφος το είχε πάρει από τέτοια γωνία που το κήτος έδειχνε έτοιμο να καταπιεί τον Πύργο Στην τρίτη φωτογραφία τραβηγμένη από τrsquo ανοιχτά του Θερμαϊκού η πόλη προβαλλόταν προοπτικά επάνω στην πλάτη του τεράστιου όντος ίδια με αλλοπαρμένο καράβι την ώρα που χάνει τον άνεμο στα πανιά πορεία δεν υπάρχει και όλοι τρέχουν σαν τρελοί άλλοι στο μάζεμα και άλλοι στο όρ-τσα Πόλη-καράβι

Η Λόρυ στεκόταν αποσβολωμένη από το πρωτοφανές γε-γονός του κήτους άγνωστο στους περισσότερους στη Θεσ-σαλονίκη Αν δεν υπήρχαν και αυτές οι τρεις φωτογραφίες θα έλεγε κανείς πως ήταν μυθοπλασία Όσο η Λόρυ περίμενε να της εξηγήσω μου δικαιολογήθηκε πως δεν έψαχνε τις είχε βρει ξεχασμένες κάτω από ένα περιοδικό στο γραφείο μου το παράθυρο ανοιχτό φοβήθηκε ότι θα τις έπαιρνε ο αέρας

Έπαθα γλωσσοδέτη όπως κάθε φορά που οι μνήμες στρι-μώχνονταν άτακτα μέσα μου Τι να της έλεγα Πώς να της εξηγούσα ότι και η ίδια είχε συμμετοχή στο ξεχωριστό αυτό γεγονός Όταν ήταν μικρή το είχε συναντήσει το κήτος Κι

ΣΥΓΧ

ΡΟΝ

ΟΙ Ε

ΛΛ

ΗΝ

ΕΣ Π

ΕΖΟ

ΓΡΑ

ΦΟ

Ι

Η Αντζέλ μια γυναίκα από τη Θεσσαλονίκη είναι Εβραία

και αφηγείται την ιστορία της οικογένειάς της που αρχίζει

πριν από τον Β παγκόσμιο πόλεμο και φτάνει στη δεκαετία

του 1990 Η οικογένειά της έχει φιλικές σχέσεις με μία άλλη

οικογένεια χριστιανών

Στην Κατοχή μέσα από τις δύο οικογένειες θα ξεπηδή-

σουν δυο μεγάλοι έρωτες ένας ιδεαλιστικός και ένας κολα-

σμένος Η αδελφή της Αντζέλ η Λέα θα βιώσει την κορύφω-

ση του μεγάλου της έρωτα μέσα στο στρατόπεδο συγκεντρώ-

σεως Η Λόρυ κόρη της Λέα προσπαθεί να ξεπεράσει τον

δικό της νοσηρό και αδιέξοδο έρωτα ζητώντας βοήθεια από

την ψυχαναλύτριά της

Η μικροϊστορία των ασήμαντων ανθρώπων σε μετωπική σύ-

γκρουση με την επίσημη Ιστορία Ντοκουμέντα και μυθοπλασία

αποκαλύπτουν τα καλά κρυμμένα μυστικά της Θεσσαλονίκης

και των θυμάτων της εποχής εκείνης Οι Εβραίοι και οι χριστια-

νοί Οι Γερμανοί και ο ρόλος των Βουλγάρων Ποιος πρόδωσε

ποιον Ποιος ο ρόλος των δωσίλογων και της εβραϊκής κοινό-

τητας Τι συνέβη μετά στον Εμφύλιο Πώς φτάσαν όλα αυτά

να επηρεάζουν τη χώρα μας σήμερα

Κομμάτια ζωής αφημένα μεταξύ ναζιστικών στρατοπέδων

συγκεντρώσεως και σοβιετικών Γκουλάγκ

wwwagyragr

ΚΩ∆ 30902ISBN 978-960-547-030-2

Μια γυναίκα από τη ΘεσσαλονίκηΓιούντιν

Μια γυναίκα από τη Θεσσαλονίκη

Mυθιστόρημα

ΓΙΩΡΓΟΣ ΡΩΜΑΝΟΣ

Γιούντιν

Τυπογραφική διόρθωση Νέστορας Χούνος Σελιδοποίηση - Σύνθεση εξωφύλλου Ευθύμης Δημουλάς

copy 2012 ΓΙΩΡΓΟΣ ΡΩΜΑΝΟΣ amp

EKΔOΣEIΣ laquoΑΓKYPAraquo ΔA ΠAΠAΔHMHTPIOY ABEE Λάmicroπρου Κατσώνη 271 amp Γεωργίου Παπανδρέου Άγιοι Ανάργυροι ΤΚ 13562 Τηλ 210 2693800-4 bull Fax 210 2693806-7 Κεντρικό κατάστηmicroα ΑΓΚΥΡΑ-ΠΟΛΥΧΩΡΟΣ Σόλωνος 124 Αθήνα ΤΚ 10681 Τηλ 210 3837667 210 3837540 bull Fax 210 3837066 e-mail agyraagyragr bull wwwagyragr

ISBN 978-960-547-030-2

Χώρα προέλευσης Ελλάδα

Απαγορεύεται η αναπαραγωγή microέρους ή όλης της έκδοσης η microεταφορά σε οποιοδήποτε ηλεκτρονικό αποθηκευτικό σύστηmicroα ή αναmicroετάδοση microε οποιασδήποτε microορφής ηλεκτρονικά microηχανικά φωτοτυπικά ή άλλα microέσα χωρίς την προηγούmicroενη γραπτή άδεια του εκδότη Ν 21211993 καθώς και κανόνες του Διεθνούς Δικαίου που ισχύουν και στην Ελλάδα

Τα ονόματα οι καταστάσεις και κάποιες φωτογραφίες του βιβλίου είναι αποτέλεσμα σύνθεσης της μυθοπλασίας και της έρευνας σε έγκυρα ιστορικά ντοκουμέντα Έτσι κάθε ομοιότητα με πραγματικά πρόσωπα ή γεγονότα είναι εντελώς τυχαία εκτός από εκείνα που αποτελούν ιστορικά δεδομένα

Στον Γιώργο Ξανθάκο

laquoΌταν οι αληθινοί άνθρωποι αντιληφθούν πόσο υπαρκτοί είναι οι χαρακτήρες μιας μυθοπλασίας

και ότι τους μοιάζουν απόλυτα τότε μισούν τον συγγραφέαraquo

Έρνεστ Χέμινγουεϊ

11

ΤΟΥ ΙΔΙΟΥ

ΔΙΗΓΗΜΑndash Ο Αλέξανδρος και άλλα διηγήματα Πρόσπερος 1977ndash Ένα μικρούτσικο δόντι Οκτασέλιδο του Μπιλιέτου αρ 23

1997ndash Το μαλλί της γριάς έκδοση περιοδικού Εκπ Κοινότητα 2000ndash Κατακόκκινοhellip σχεδόν θηλυκό Ίνδικτος 2000ndash Δέκα ροκ κι ένα μπλουζ για τρεις Μεταίχμιο 2004ndash Το μαντίλι του μάγου Πανδώρα 2009

ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑ ndash ΝΟΥΒΕΛΑndash Καζαμπλάνκα καφέ Άγκυρα 2008ndash Η γυναίκα δέντρο Νουβέλα Πανδώρα 2011ndash Γιούντιν Μια γυναίκα από τη Θεσσαλονίκη Άγκυρα 2012

ΜΕΛΕΤΗ ndash ΔΟΚΙΜΙΟndash Το ρόπτρο Δίγλωσση ιστορική και αισθητική μελέτη με 430

ρόπτρα από τον 4ο πΧ μέχρι τον 20ό αιώ Ιονική και Λαϊκή Τράπεζα 1981

ndash Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη Όνειρο στο κύμα Από τη μελέ-τη στην ερμηνεία Πανδώρα 2011

ΜΕΤΑΦΡΑΣΗndash Dylan Thomas Το πορτραίτο του καλλιτέχνη σαν νεαρού σκύ-

λου διηγήματα (σε συνεργασία με τη Βένια Δενδρινού) Πρό-σπερος 1980 rsquo81

12

ΕΠΙΜΕΛΕΙΕΣ ndash ΕΚΔΟΣΕΙΣ ndash ΔΙΑΔΙΚΤΥΟ

Από το 1965 και συστηματικά από το 1972 επιμελήθηκε εκα-τοντάδες βιβλία έντυπα περιοδικά αφίσες και εξώφυλλα δί-σκων Ως λογοτεχνικός επιμελητής έχει επιμεληθεί κείμενα σε περισσότερες από τετρακόσιες εκδόσεις ποίησης πεζογραφίας και δοκιμίου Από το 1997 δημιούργησε και έκδωσε το έντυπο λογοτεχνικό περιοδικό Πανδώρα και τις ομώνυμες εκδόσεις Το 2011 δη-μιούργησε το διαδικτυακό περιοδικό pandoraperiodikoblogspotcom και το ιστολόγιο romanosgblogspotcom

ΖΩΓΡΑΦΙΚΗΕκθέτει από μαθητής το 1966 Από το 1984 έκανε 10 ατομικές εκθέσεις και έλαβε μέρος σε 40 ομαδικές Έργα ζωγραφικής του βρίσκονται σε μουσεία πινακοθήκες συλλογές στην Ελ-λάδα και το εξωτερικό

ΔΟΚΙΜΙΑ ndash ΚΡΙΤΙΚΗ ndash ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΑπό το 1978 δημοσιεύει διηγήματα δοκίμια και κριτικές λογο-τεχνίας σε περιοδικά και εφημερίδες Διδάσκει σε σεμινάρια και δίνει διαλέξεις Συγγραφής λογοτε-χνίας και Αφηγηματολογίας

13

Περιεχόμενα

ndash Θεσσαλονίκη πόλη-καράβι 17 ndash Το όνειρο του Αφού 24 ndash Στα νερά του Θερμαϊκού 32 ndash Το κήτος 35 ndash Παιχνίδι σκιών 41 ndash Το πρώτο μοντάζ 52 ndash Το κομμένο νήμα 60 ndash Ένας καθρέφτης 64 ndash Έξοδος Η πρώτη διήγηση της Λέα 73 ndash Ο υπερεκτιμημένος 88 ndash Δύο φωτογραφίες για τη Λόρυ Το δεύτερο μοντάζ 89 ndash Υγρό χιόνι της μνήμης 99 ndash Αναδρομές σε αδιέξοδους δρόμους 115 ndash Όμορφη Θεσσαλονίκη 123 ndash Η Τορά της μνήμης 138 ndash Στου Χιρς 143 ndash Αυτόνομη Θεσσαλονίκη 150

14

ndash Ρούχο χωρίς σώμα 153 ndash Τελεσίδικη νύχτα 160 ndash Όταν φυσούσε ο Βαρδάρης Η πρώτη διήγηση της Λόρυ 162 ndash Καπνός μετέωρος Η δεύτερη διήγηση της Λόρυ 173 ndash Η αχάριστη 184 ndash Αυτή που έκανε τη θάλασσα να πονάει 195 ndash Στην ψίχα της νύχτας Η τρίτη διήγηση της Λόρυ 199 ndash Ένα ταξίμι 209 ndash Η ταχύτητα του παρελθόντος 218 ndash Υλικό έξω από το μοντάζ 219 ndash To μπλόκο Η πρώτη διήγηση του Αλέξανδρου 223 ndash Τρομεροί καιροί 234 ndash Βυθός στο ταβάνι Η δεύτερη διήγηση της Λέα 235 ndash Ερωτοθάνατος ndash μια λέξη Η τρίτη διήγηση της Λέα 252 ndash Ο διερμηνέας Η δεύτερη διήγηση του Αλέξανδρου 263 ndash Η διαγραφή 278 ndash Χαμένα για πάντα χρόνια 293 ndash Σπασμένο κανάτι 299 ndash Η μεγάλη σκιά Οι τελευταίες σημειώσεις της Λόρυ 307 ndash Στην άκρη της βελόνας 314 ndash Στον κήπο της λήθης 322 ndash Το χρυσόψαρο και η γυάλα 331 ndash Στην τσίλια 336

15

ndash Στην πλατεία Δικαστηρίων 345 ndash Ο σκηνοθέτης 352

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ndash Σημειώσεις στο περιθώριο 375 ndash Σχετικά με τον θάνατο του George W Pollk 376 ndash Η Θεσσαλονίκη μεταξύ Ελλήνων και Βουλγάρων 382 ndash Υλικό απουσίας 388 ndash Η μόνη αρραγής φυλή 391 ndash Παλιοί λογαριασμοί 396 ndash Ένα διαφωτιστικό αρχείο και μια επιταγή 405

Χάρ

της

Θεσ

σαλο

νίκη

ς με

τα

κύρι

α ση

μεία

όπο

υ δι

αδρα

ματί

ζετα

ι η υ

πόθε

ση τ

ου μ

υθισ

τορή

ματο

ς

17

Θεσσαλονίκη πόλη-καράβι

Η πόρτα άνοιξε με πάταγο χτύπησε στον τοίχο είδα τη Λόρυ στο πλαίσιο της κάσας να κρατά τις τρεις φωτο-

γραφίες ανοιχτή βεντάλια στο χέρι αμήχανη από το ξαφνικό ρεύμα που συνόδεψε την είσοδό της στο γραφείο μου Ο αέ-ρας φούσκωσε ανάλαφρα τη μεταξωτή κίτρινη δίχως ζώνη ρόμπα της Η λεπτή σιλουέτα της διαγράφηκε μόνο με τα μαύ-ρα εσώρουχα από μέσα Έδειχνε σαν να είχε χάσει για λίγο την ευστάθειά της τη συνηθισμένη επιθετικότητά της Με πλησία-σε αβέβαιη

laquoΤι είναι αυτές οι φωτογραφίες θεία Αντζέλ Συνέβη στην πραγματικότητα τέτοιο γεγονόςraquo

Ήμουν ήδη εκνευρισμένη από τον τρόπο που εισέβαλε με αυτά που κρατούσε πού τα ξετρύπωσε ήρθε κι εκείνο το laquoθείαraquo σπάνια με έλεγε έτσι Αντζέλ με φώναζε μια ζωήhellip

Είχα βέβαια πολλούς άλλους λόγους να ταράζομαι μαζί της Γιατί τη Λόρυ ουσιαστικά εγώ την είχα μεγαλώσει αν και παιδί της αδερφής μου της Λέα Όσο για τις laquoαπαντήσειςraquo που της είχα δώσει μέχρι τώρα για τη δική της ζωή ήταν προσε-κτικά επιλεγμένες Εξάλλου πάντοτε έστηνε έναν τοίχο γύρω

18

ΓΙΩΡΓΟΣ ΡΩΜΑΝΟΣ

από το άτομό της Δεν νοιαζόταν δεν ρωτούσε παρά για όσα την επηρέαζαν άμεσα Τελευταία όμως η ταινία που γύριζε ο φίλος της σκηνοθέτης ο Ελιάν και η δουλειά που της είχε ανα-θέσει της ξύπνησαν ένα όψιμο ενδιαφέρον τόσο για τη Θεσ-σαλονίκη όσο και για τον εαυτό της Βέβαια κι αυτό το έδειχνε με τον συνηθισμένο δικό της ατομικιστικό τρόπο

Με το που άπλωσε μπροστά μου τις κιτρινισμένες φωτογρα-φίες κατάλαβα Ήταν εκείνες με το κήτος το 1948 Στην πρώ-τη φαινόταν ένα τεράστιο ψαρίσιο σώμα και η ουρά του σαν προέκταση της ξηράς στο Καραμπουρνάκι Μεγάλο όσο μια νέα μικρή χερσόνησος Στη δεύτερη ήταν τότε που το μεγαθή-ριο αυτό είχε κάνει τη βόλτα του προς την προβλήτα του Λευ-κού Πύργου σχεδόν ξενέρισε κι ο φωτογράφος το είχε πάρει από τέτοια γωνία που το κήτος έδειχνε έτοιμο να καταπιεί τον Πύργο Στην τρίτη φωτογραφία τραβηγμένη από τrsquo ανοιχτά του Θερμαϊκού η πόλη προβαλλόταν προοπτικά επάνω στην πλάτη του τεράστιου όντος ίδια με αλλοπαρμένο καράβι την ώρα που χάνει τον άνεμο στα πανιά πορεία δεν υπάρχει και όλοι τρέχουν σαν τρελοί άλλοι στο μάζεμα και άλλοι στο όρ-τσα Πόλη-καράβι

Η Λόρυ στεκόταν αποσβολωμένη από το πρωτοφανές γε-γονός του κήτους άγνωστο στους περισσότερους στη Θεσ-σαλονίκη Αν δεν υπήρχαν και αυτές οι τρεις φωτογραφίες θα έλεγε κανείς πως ήταν μυθοπλασία Όσο η Λόρυ περίμενε να της εξηγήσω μου δικαιολογήθηκε πως δεν έψαχνε τις είχε βρει ξεχασμένες κάτω από ένα περιοδικό στο γραφείο μου το παράθυρο ανοιχτό φοβήθηκε ότι θα τις έπαιρνε ο αέρας

Έπαθα γλωσσοδέτη όπως κάθε φορά που οι μνήμες στρι-μώχνονταν άτακτα μέσα μου Τι να της έλεγα Πώς να της εξηγούσα ότι και η ίδια είχε συμμετοχή στο ξεχωριστό αυτό γεγονός Όταν ήταν μικρή το είχε συναντήσει το κήτος Κι

ΣΥΓΧ

ΡΟΝ

ΟΙ Ε

ΛΛ

ΗΝ

ΕΣ Π

ΕΖΟ

ΓΡΑ

ΦΟ

Ι

Η Αντζέλ μια γυναίκα από τη Θεσσαλονίκη είναι Εβραία

και αφηγείται την ιστορία της οικογένειάς της που αρχίζει

πριν από τον Β παγκόσμιο πόλεμο και φτάνει στη δεκαετία

του 1990 Η οικογένειά της έχει φιλικές σχέσεις με μία άλλη

οικογένεια χριστιανών

Στην Κατοχή μέσα από τις δύο οικογένειες θα ξεπηδή-

σουν δυο μεγάλοι έρωτες ένας ιδεαλιστικός και ένας κολα-

σμένος Η αδελφή της Αντζέλ η Λέα θα βιώσει την κορύφω-

ση του μεγάλου της έρωτα μέσα στο στρατόπεδο συγκεντρώ-

σεως Η Λόρυ κόρη της Λέα προσπαθεί να ξεπεράσει τον

δικό της νοσηρό και αδιέξοδο έρωτα ζητώντας βοήθεια από

την ψυχαναλύτριά της

Η μικροϊστορία των ασήμαντων ανθρώπων σε μετωπική σύ-

γκρουση με την επίσημη Ιστορία Ντοκουμέντα και μυθοπλασία

αποκαλύπτουν τα καλά κρυμμένα μυστικά της Θεσσαλονίκης

και των θυμάτων της εποχής εκείνης Οι Εβραίοι και οι χριστια-

νοί Οι Γερμανοί και ο ρόλος των Βουλγάρων Ποιος πρόδωσε

ποιον Ποιος ο ρόλος των δωσίλογων και της εβραϊκής κοινό-

τητας Τι συνέβη μετά στον Εμφύλιο Πώς φτάσαν όλα αυτά

να επηρεάζουν τη χώρα μας σήμερα

Κομμάτια ζωής αφημένα μεταξύ ναζιστικών στρατοπέδων

συγκεντρώσεως και σοβιετικών Γκουλάγκ

wwwagyragr

ΚΩ∆ 30902ISBN 978-960-547-030-2

Μια γυναίκα από τη Θεσσαλονίκη

Mυθιστόρημα

ΓΙΩΡΓΟΣ ΡΩΜΑΝΟΣ

Γιούντιν

Τυπογραφική διόρθωση Νέστορας Χούνος Σελιδοποίηση - Σύνθεση εξωφύλλου Ευθύμης Δημουλάς

copy 2012 ΓΙΩΡΓΟΣ ΡΩΜΑΝΟΣ amp

EKΔOΣEIΣ laquoΑΓKYPAraquo ΔA ΠAΠAΔHMHTPIOY ABEE Λάmicroπρου Κατσώνη 271 amp Γεωργίου Παπανδρέου Άγιοι Ανάργυροι ΤΚ 13562 Τηλ 210 2693800-4 bull Fax 210 2693806-7 Κεντρικό κατάστηmicroα ΑΓΚΥΡΑ-ΠΟΛΥΧΩΡΟΣ Σόλωνος 124 Αθήνα ΤΚ 10681 Τηλ 210 3837667 210 3837540 bull Fax 210 3837066 e-mail agyraagyragr bull wwwagyragr

ISBN 978-960-547-030-2

Χώρα προέλευσης Ελλάδα

Απαγορεύεται η αναπαραγωγή microέρους ή όλης της έκδοσης η microεταφορά σε οποιοδήποτε ηλεκτρονικό αποθηκευτικό σύστηmicroα ή αναmicroετάδοση microε οποιασδήποτε microορφής ηλεκτρονικά microηχανικά φωτοτυπικά ή άλλα microέσα χωρίς την προηγούmicroενη γραπτή άδεια του εκδότη Ν 21211993 καθώς και κανόνες του Διεθνούς Δικαίου που ισχύουν και στην Ελλάδα

Τα ονόματα οι καταστάσεις και κάποιες φωτογραφίες του βιβλίου είναι αποτέλεσμα σύνθεσης της μυθοπλασίας και της έρευνας σε έγκυρα ιστορικά ντοκουμέντα Έτσι κάθε ομοιότητα με πραγματικά πρόσωπα ή γεγονότα είναι εντελώς τυχαία εκτός από εκείνα που αποτελούν ιστορικά δεδομένα

Στον Γιώργο Ξανθάκο

laquoΌταν οι αληθινοί άνθρωποι αντιληφθούν πόσο υπαρκτοί είναι οι χαρακτήρες μιας μυθοπλασίας

και ότι τους μοιάζουν απόλυτα τότε μισούν τον συγγραφέαraquo

Έρνεστ Χέμινγουεϊ

11

ΤΟΥ ΙΔΙΟΥ

ΔΙΗΓΗΜΑndash Ο Αλέξανδρος και άλλα διηγήματα Πρόσπερος 1977ndash Ένα μικρούτσικο δόντι Οκτασέλιδο του Μπιλιέτου αρ 23

1997ndash Το μαλλί της γριάς έκδοση περιοδικού Εκπ Κοινότητα 2000ndash Κατακόκκινοhellip σχεδόν θηλυκό Ίνδικτος 2000ndash Δέκα ροκ κι ένα μπλουζ για τρεις Μεταίχμιο 2004ndash Το μαντίλι του μάγου Πανδώρα 2009

ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑ ndash ΝΟΥΒΕΛΑndash Καζαμπλάνκα καφέ Άγκυρα 2008ndash Η γυναίκα δέντρο Νουβέλα Πανδώρα 2011ndash Γιούντιν Μια γυναίκα από τη Θεσσαλονίκη Άγκυρα 2012

ΜΕΛΕΤΗ ndash ΔΟΚΙΜΙΟndash Το ρόπτρο Δίγλωσση ιστορική και αισθητική μελέτη με 430

ρόπτρα από τον 4ο πΧ μέχρι τον 20ό αιώ Ιονική και Λαϊκή Τράπεζα 1981

ndash Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη Όνειρο στο κύμα Από τη μελέ-τη στην ερμηνεία Πανδώρα 2011

ΜΕΤΑΦΡΑΣΗndash Dylan Thomas Το πορτραίτο του καλλιτέχνη σαν νεαρού σκύ-

λου διηγήματα (σε συνεργασία με τη Βένια Δενδρινού) Πρό-σπερος 1980 rsquo81

12

ΕΠΙΜΕΛΕΙΕΣ ndash ΕΚΔΟΣΕΙΣ ndash ΔΙΑΔΙΚΤΥΟ

Από το 1965 και συστηματικά από το 1972 επιμελήθηκε εκα-τοντάδες βιβλία έντυπα περιοδικά αφίσες και εξώφυλλα δί-σκων Ως λογοτεχνικός επιμελητής έχει επιμεληθεί κείμενα σε περισσότερες από τετρακόσιες εκδόσεις ποίησης πεζογραφίας και δοκιμίου Από το 1997 δημιούργησε και έκδωσε το έντυπο λογοτεχνικό περιοδικό Πανδώρα και τις ομώνυμες εκδόσεις Το 2011 δη-μιούργησε το διαδικτυακό περιοδικό pandoraperiodikoblogspotcom και το ιστολόγιο romanosgblogspotcom

ΖΩΓΡΑΦΙΚΗΕκθέτει από μαθητής το 1966 Από το 1984 έκανε 10 ατομικές εκθέσεις και έλαβε μέρος σε 40 ομαδικές Έργα ζωγραφικής του βρίσκονται σε μουσεία πινακοθήκες συλλογές στην Ελ-λάδα και το εξωτερικό

ΔΟΚΙΜΙΑ ndash ΚΡΙΤΙΚΗ ndash ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΑπό το 1978 δημοσιεύει διηγήματα δοκίμια και κριτικές λογο-τεχνίας σε περιοδικά και εφημερίδες Διδάσκει σε σεμινάρια και δίνει διαλέξεις Συγγραφής λογοτε-χνίας και Αφηγηματολογίας

13

Περιεχόμενα

ndash Θεσσαλονίκη πόλη-καράβι 17 ndash Το όνειρο του Αφού 24 ndash Στα νερά του Θερμαϊκού 32 ndash Το κήτος 35 ndash Παιχνίδι σκιών 41 ndash Το πρώτο μοντάζ 52 ndash Το κομμένο νήμα 60 ndash Ένας καθρέφτης 64 ndash Έξοδος Η πρώτη διήγηση της Λέα 73 ndash Ο υπερεκτιμημένος 88 ndash Δύο φωτογραφίες για τη Λόρυ Το δεύτερο μοντάζ 89 ndash Υγρό χιόνι της μνήμης 99 ndash Αναδρομές σε αδιέξοδους δρόμους 115 ndash Όμορφη Θεσσαλονίκη 123 ndash Η Τορά της μνήμης 138 ndash Στου Χιρς 143 ndash Αυτόνομη Θεσσαλονίκη 150

14

ndash Ρούχο χωρίς σώμα 153 ndash Τελεσίδικη νύχτα 160 ndash Όταν φυσούσε ο Βαρδάρης Η πρώτη διήγηση της Λόρυ 162 ndash Καπνός μετέωρος Η δεύτερη διήγηση της Λόρυ 173 ndash Η αχάριστη 184 ndash Αυτή που έκανε τη θάλασσα να πονάει 195 ndash Στην ψίχα της νύχτας Η τρίτη διήγηση της Λόρυ 199 ndash Ένα ταξίμι 209 ndash Η ταχύτητα του παρελθόντος 218 ndash Υλικό έξω από το μοντάζ 219 ndash To μπλόκο Η πρώτη διήγηση του Αλέξανδρου 223 ndash Τρομεροί καιροί 234 ndash Βυθός στο ταβάνι Η δεύτερη διήγηση της Λέα 235 ndash Ερωτοθάνατος ndash μια λέξη Η τρίτη διήγηση της Λέα 252 ndash Ο διερμηνέας Η δεύτερη διήγηση του Αλέξανδρου 263 ndash Η διαγραφή 278 ndash Χαμένα για πάντα χρόνια 293 ndash Σπασμένο κανάτι 299 ndash Η μεγάλη σκιά Οι τελευταίες σημειώσεις της Λόρυ 307 ndash Στην άκρη της βελόνας 314 ndash Στον κήπο της λήθης 322 ndash Το χρυσόψαρο και η γυάλα 331 ndash Στην τσίλια 336

15

ndash Στην πλατεία Δικαστηρίων 345 ndash Ο σκηνοθέτης 352

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ndash Σημειώσεις στο περιθώριο 375 ndash Σχετικά με τον θάνατο του George W Pollk 376 ndash Η Θεσσαλονίκη μεταξύ Ελλήνων και Βουλγάρων 382 ndash Υλικό απουσίας 388 ndash Η μόνη αρραγής φυλή 391 ndash Παλιοί λογαριασμοί 396 ndash Ένα διαφωτιστικό αρχείο και μια επιταγή 405

Χάρ

της

Θεσ

σαλο

νίκη

ς με

τα

κύρι

α ση

μεία

όπο

υ δι

αδρα

ματί

ζετα

ι η υ

πόθε

ση τ

ου μ

υθισ

τορή

ματο

ς

17

Θεσσαλονίκη πόλη-καράβι

Η πόρτα άνοιξε με πάταγο χτύπησε στον τοίχο είδα τη Λόρυ στο πλαίσιο της κάσας να κρατά τις τρεις φωτο-

γραφίες ανοιχτή βεντάλια στο χέρι αμήχανη από το ξαφνικό ρεύμα που συνόδεψε την είσοδό της στο γραφείο μου Ο αέ-ρας φούσκωσε ανάλαφρα τη μεταξωτή κίτρινη δίχως ζώνη ρόμπα της Η λεπτή σιλουέτα της διαγράφηκε μόνο με τα μαύ-ρα εσώρουχα από μέσα Έδειχνε σαν να είχε χάσει για λίγο την ευστάθειά της τη συνηθισμένη επιθετικότητά της Με πλησία-σε αβέβαιη

laquoΤι είναι αυτές οι φωτογραφίες θεία Αντζέλ Συνέβη στην πραγματικότητα τέτοιο γεγονόςraquo

Ήμουν ήδη εκνευρισμένη από τον τρόπο που εισέβαλε με αυτά που κρατούσε πού τα ξετρύπωσε ήρθε κι εκείνο το laquoθείαraquo σπάνια με έλεγε έτσι Αντζέλ με φώναζε μια ζωήhellip

Είχα βέβαια πολλούς άλλους λόγους να ταράζομαι μαζί της Γιατί τη Λόρυ ουσιαστικά εγώ την είχα μεγαλώσει αν και παιδί της αδερφής μου της Λέα Όσο για τις laquoαπαντήσειςraquo που της είχα δώσει μέχρι τώρα για τη δική της ζωή ήταν προσε-κτικά επιλεγμένες Εξάλλου πάντοτε έστηνε έναν τοίχο γύρω

18

ΓΙΩΡΓΟΣ ΡΩΜΑΝΟΣ

από το άτομό της Δεν νοιαζόταν δεν ρωτούσε παρά για όσα την επηρέαζαν άμεσα Τελευταία όμως η ταινία που γύριζε ο φίλος της σκηνοθέτης ο Ελιάν και η δουλειά που της είχε ανα-θέσει της ξύπνησαν ένα όψιμο ενδιαφέρον τόσο για τη Θεσ-σαλονίκη όσο και για τον εαυτό της Βέβαια κι αυτό το έδειχνε με τον συνηθισμένο δικό της ατομικιστικό τρόπο

Με το που άπλωσε μπροστά μου τις κιτρινισμένες φωτογρα-φίες κατάλαβα Ήταν εκείνες με το κήτος το 1948 Στην πρώ-τη φαινόταν ένα τεράστιο ψαρίσιο σώμα και η ουρά του σαν προέκταση της ξηράς στο Καραμπουρνάκι Μεγάλο όσο μια νέα μικρή χερσόνησος Στη δεύτερη ήταν τότε που το μεγαθή-ριο αυτό είχε κάνει τη βόλτα του προς την προβλήτα του Λευ-κού Πύργου σχεδόν ξενέρισε κι ο φωτογράφος το είχε πάρει από τέτοια γωνία που το κήτος έδειχνε έτοιμο να καταπιεί τον Πύργο Στην τρίτη φωτογραφία τραβηγμένη από τrsquo ανοιχτά του Θερμαϊκού η πόλη προβαλλόταν προοπτικά επάνω στην πλάτη του τεράστιου όντος ίδια με αλλοπαρμένο καράβι την ώρα που χάνει τον άνεμο στα πανιά πορεία δεν υπάρχει και όλοι τρέχουν σαν τρελοί άλλοι στο μάζεμα και άλλοι στο όρ-τσα Πόλη-καράβι

Η Λόρυ στεκόταν αποσβολωμένη από το πρωτοφανές γε-γονός του κήτους άγνωστο στους περισσότερους στη Θεσ-σαλονίκη Αν δεν υπήρχαν και αυτές οι τρεις φωτογραφίες θα έλεγε κανείς πως ήταν μυθοπλασία Όσο η Λόρυ περίμενε να της εξηγήσω μου δικαιολογήθηκε πως δεν έψαχνε τις είχε βρει ξεχασμένες κάτω από ένα περιοδικό στο γραφείο μου το παράθυρο ανοιχτό φοβήθηκε ότι θα τις έπαιρνε ο αέρας

Έπαθα γλωσσοδέτη όπως κάθε φορά που οι μνήμες στρι-μώχνονταν άτακτα μέσα μου Τι να της έλεγα Πώς να της εξηγούσα ότι και η ίδια είχε συμμετοχή στο ξεχωριστό αυτό γεγονός Όταν ήταν μικρή το είχε συναντήσει το κήτος Κι

ΣΥΓΧ

ΡΟΝ

ΟΙ Ε

ΛΛ

ΗΝ

ΕΣ Π

ΕΖΟ

ΓΡΑ

ΦΟ

Ι

Η Αντζέλ μια γυναίκα από τη Θεσσαλονίκη είναι Εβραία

και αφηγείται την ιστορία της οικογένειάς της που αρχίζει

πριν από τον Β παγκόσμιο πόλεμο και φτάνει στη δεκαετία

του 1990 Η οικογένειά της έχει φιλικές σχέσεις με μία άλλη

οικογένεια χριστιανών

Στην Κατοχή μέσα από τις δύο οικογένειες θα ξεπηδή-

σουν δυο μεγάλοι έρωτες ένας ιδεαλιστικός και ένας κολα-

σμένος Η αδελφή της Αντζέλ η Λέα θα βιώσει την κορύφω-

ση του μεγάλου της έρωτα μέσα στο στρατόπεδο συγκεντρώ-

σεως Η Λόρυ κόρη της Λέα προσπαθεί να ξεπεράσει τον

δικό της νοσηρό και αδιέξοδο έρωτα ζητώντας βοήθεια από

την ψυχαναλύτριά της

Η μικροϊστορία των ασήμαντων ανθρώπων σε μετωπική σύ-

γκρουση με την επίσημη Ιστορία Ντοκουμέντα και μυθοπλασία

αποκαλύπτουν τα καλά κρυμμένα μυστικά της Θεσσαλονίκης

και των θυμάτων της εποχής εκείνης Οι Εβραίοι και οι χριστια-

νοί Οι Γερμανοί και ο ρόλος των Βουλγάρων Ποιος πρόδωσε

ποιον Ποιος ο ρόλος των δωσίλογων και της εβραϊκής κοινό-

τητας Τι συνέβη μετά στον Εμφύλιο Πώς φτάσαν όλα αυτά

να επηρεάζουν τη χώρα μας σήμερα

Κομμάτια ζωής αφημένα μεταξύ ναζιστικών στρατοπέδων

συγκεντρώσεως και σοβιετικών Γκουλάγκ

wwwagyragr

ΚΩ∆ 30902ISBN 978-960-547-030-2

Τυπογραφική διόρθωση Νέστορας Χούνος Σελιδοποίηση - Σύνθεση εξωφύλλου Ευθύμης Δημουλάς

copy 2012 ΓΙΩΡΓΟΣ ΡΩΜΑΝΟΣ amp

EKΔOΣEIΣ laquoΑΓKYPAraquo ΔA ΠAΠAΔHMHTPIOY ABEE Λάmicroπρου Κατσώνη 271 amp Γεωργίου Παπανδρέου Άγιοι Ανάργυροι ΤΚ 13562 Τηλ 210 2693800-4 bull Fax 210 2693806-7 Κεντρικό κατάστηmicroα ΑΓΚΥΡΑ-ΠΟΛΥΧΩΡΟΣ Σόλωνος 124 Αθήνα ΤΚ 10681 Τηλ 210 3837667 210 3837540 bull Fax 210 3837066 e-mail agyraagyragr bull wwwagyragr

ISBN 978-960-547-030-2

Χώρα προέλευσης Ελλάδα

Απαγορεύεται η αναπαραγωγή microέρους ή όλης της έκδοσης η microεταφορά σε οποιοδήποτε ηλεκτρονικό αποθηκευτικό σύστηmicroα ή αναmicroετάδοση microε οποιασδήποτε microορφής ηλεκτρονικά microηχανικά φωτοτυπικά ή άλλα microέσα χωρίς την προηγούmicroενη γραπτή άδεια του εκδότη Ν 21211993 καθώς και κανόνες του Διεθνούς Δικαίου που ισχύουν και στην Ελλάδα

Τα ονόματα οι καταστάσεις και κάποιες φωτογραφίες του βιβλίου είναι αποτέλεσμα σύνθεσης της μυθοπλασίας και της έρευνας σε έγκυρα ιστορικά ντοκουμέντα Έτσι κάθε ομοιότητα με πραγματικά πρόσωπα ή γεγονότα είναι εντελώς τυχαία εκτός από εκείνα που αποτελούν ιστορικά δεδομένα

Στον Γιώργο Ξανθάκο

laquoΌταν οι αληθινοί άνθρωποι αντιληφθούν πόσο υπαρκτοί είναι οι χαρακτήρες μιας μυθοπλασίας

και ότι τους μοιάζουν απόλυτα τότε μισούν τον συγγραφέαraquo

Έρνεστ Χέμινγουεϊ

11

ΤΟΥ ΙΔΙΟΥ

ΔΙΗΓΗΜΑndash Ο Αλέξανδρος και άλλα διηγήματα Πρόσπερος 1977ndash Ένα μικρούτσικο δόντι Οκτασέλιδο του Μπιλιέτου αρ 23

1997ndash Το μαλλί της γριάς έκδοση περιοδικού Εκπ Κοινότητα 2000ndash Κατακόκκινοhellip σχεδόν θηλυκό Ίνδικτος 2000ndash Δέκα ροκ κι ένα μπλουζ για τρεις Μεταίχμιο 2004ndash Το μαντίλι του μάγου Πανδώρα 2009

ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑ ndash ΝΟΥΒΕΛΑndash Καζαμπλάνκα καφέ Άγκυρα 2008ndash Η γυναίκα δέντρο Νουβέλα Πανδώρα 2011ndash Γιούντιν Μια γυναίκα από τη Θεσσαλονίκη Άγκυρα 2012

ΜΕΛΕΤΗ ndash ΔΟΚΙΜΙΟndash Το ρόπτρο Δίγλωσση ιστορική και αισθητική μελέτη με 430

ρόπτρα από τον 4ο πΧ μέχρι τον 20ό αιώ Ιονική και Λαϊκή Τράπεζα 1981

ndash Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη Όνειρο στο κύμα Από τη μελέ-τη στην ερμηνεία Πανδώρα 2011

ΜΕΤΑΦΡΑΣΗndash Dylan Thomas Το πορτραίτο του καλλιτέχνη σαν νεαρού σκύ-

λου διηγήματα (σε συνεργασία με τη Βένια Δενδρινού) Πρό-σπερος 1980 rsquo81

12

ΕΠΙΜΕΛΕΙΕΣ ndash ΕΚΔΟΣΕΙΣ ndash ΔΙΑΔΙΚΤΥΟ

Από το 1965 και συστηματικά από το 1972 επιμελήθηκε εκα-τοντάδες βιβλία έντυπα περιοδικά αφίσες και εξώφυλλα δί-σκων Ως λογοτεχνικός επιμελητής έχει επιμεληθεί κείμενα σε περισσότερες από τετρακόσιες εκδόσεις ποίησης πεζογραφίας και δοκιμίου Από το 1997 δημιούργησε και έκδωσε το έντυπο λογοτεχνικό περιοδικό Πανδώρα και τις ομώνυμες εκδόσεις Το 2011 δη-μιούργησε το διαδικτυακό περιοδικό pandoraperiodikoblogspotcom και το ιστολόγιο romanosgblogspotcom

ΖΩΓΡΑΦΙΚΗΕκθέτει από μαθητής το 1966 Από το 1984 έκανε 10 ατομικές εκθέσεις και έλαβε μέρος σε 40 ομαδικές Έργα ζωγραφικής του βρίσκονται σε μουσεία πινακοθήκες συλλογές στην Ελ-λάδα και το εξωτερικό

ΔΟΚΙΜΙΑ ndash ΚΡΙΤΙΚΗ ndash ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΑπό το 1978 δημοσιεύει διηγήματα δοκίμια και κριτικές λογο-τεχνίας σε περιοδικά και εφημερίδες Διδάσκει σε σεμινάρια και δίνει διαλέξεις Συγγραφής λογοτε-χνίας και Αφηγηματολογίας

13

Περιεχόμενα

ndash Θεσσαλονίκη πόλη-καράβι 17 ndash Το όνειρο του Αφού 24 ndash Στα νερά του Θερμαϊκού 32 ndash Το κήτος 35 ndash Παιχνίδι σκιών 41 ndash Το πρώτο μοντάζ 52 ndash Το κομμένο νήμα 60 ndash Ένας καθρέφτης 64 ndash Έξοδος Η πρώτη διήγηση της Λέα 73 ndash Ο υπερεκτιμημένος 88 ndash Δύο φωτογραφίες για τη Λόρυ Το δεύτερο μοντάζ 89 ndash Υγρό χιόνι της μνήμης 99 ndash Αναδρομές σε αδιέξοδους δρόμους 115 ndash Όμορφη Θεσσαλονίκη 123 ndash Η Τορά της μνήμης 138 ndash Στου Χιρς 143 ndash Αυτόνομη Θεσσαλονίκη 150

14

ndash Ρούχο χωρίς σώμα 153 ndash Τελεσίδικη νύχτα 160 ndash Όταν φυσούσε ο Βαρδάρης Η πρώτη διήγηση της Λόρυ 162 ndash Καπνός μετέωρος Η δεύτερη διήγηση της Λόρυ 173 ndash Η αχάριστη 184 ndash Αυτή που έκανε τη θάλασσα να πονάει 195 ndash Στην ψίχα της νύχτας Η τρίτη διήγηση της Λόρυ 199 ndash Ένα ταξίμι 209 ndash Η ταχύτητα του παρελθόντος 218 ndash Υλικό έξω από το μοντάζ 219 ndash To μπλόκο Η πρώτη διήγηση του Αλέξανδρου 223 ndash Τρομεροί καιροί 234 ndash Βυθός στο ταβάνι Η δεύτερη διήγηση της Λέα 235 ndash Ερωτοθάνατος ndash μια λέξη Η τρίτη διήγηση της Λέα 252 ndash Ο διερμηνέας Η δεύτερη διήγηση του Αλέξανδρου 263 ndash Η διαγραφή 278 ndash Χαμένα για πάντα χρόνια 293 ndash Σπασμένο κανάτι 299 ndash Η μεγάλη σκιά Οι τελευταίες σημειώσεις της Λόρυ 307 ndash Στην άκρη της βελόνας 314 ndash Στον κήπο της λήθης 322 ndash Το χρυσόψαρο και η γυάλα 331 ndash Στην τσίλια 336

15

ndash Στην πλατεία Δικαστηρίων 345 ndash Ο σκηνοθέτης 352

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ndash Σημειώσεις στο περιθώριο 375 ndash Σχετικά με τον θάνατο του George W Pollk 376 ndash Η Θεσσαλονίκη μεταξύ Ελλήνων και Βουλγάρων 382 ndash Υλικό απουσίας 388 ndash Η μόνη αρραγής φυλή 391 ndash Παλιοί λογαριασμοί 396 ndash Ένα διαφωτιστικό αρχείο και μια επιταγή 405

Χάρ

της

Θεσ

σαλο

νίκη

ς με

τα

κύρι

α ση

μεία

όπο

υ δι

αδρα

ματί

ζετα

ι η υ

πόθε

ση τ

ου μ

υθισ

τορή

ματο

ς

17

Θεσσαλονίκη πόλη-καράβι

Η πόρτα άνοιξε με πάταγο χτύπησε στον τοίχο είδα τη Λόρυ στο πλαίσιο της κάσας να κρατά τις τρεις φωτο-

γραφίες ανοιχτή βεντάλια στο χέρι αμήχανη από το ξαφνικό ρεύμα που συνόδεψε την είσοδό της στο γραφείο μου Ο αέ-ρας φούσκωσε ανάλαφρα τη μεταξωτή κίτρινη δίχως ζώνη ρόμπα της Η λεπτή σιλουέτα της διαγράφηκε μόνο με τα μαύ-ρα εσώρουχα από μέσα Έδειχνε σαν να είχε χάσει για λίγο την ευστάθειά της τη συνηθισμένη επιθετικότητά της Με πλησία-σε αβέβαιη

laquoΤι είναι αυτές οι φωτογραφίες θεία Αντζέλ Συνέβη στην πραγματικότητα τέτοιο γεγονόςraquo

Ήμουν ήδη εκνευρισμένη από τον τρόπο που εισέβαλε με αυτά που κρατούσε πού τα ξετρύπωσε ήρθε κι εκείνο το laquoθείαraquo σπάνια με έλεγε έτσι Αντζέλ με φώναζε μια ζωήhellip

Είχα βέβαια πολλούς άλλους λόγους να ταράζομαι μαζί της Γιατί τη Λόρυ ουσιαστικά εγώ την είχα μεγαλώσει αν και παιδί της αδερφής μου της Λέα Όσο για τις laquoαπαντήσειςraquo που της είχα δώσει μέχρι τώρα για τη δική της ζωή ήταν προσε-κτικά επιλεγμένες Εξάλλου πάντοτε έστηνε έναν τοίχο γύρω

18

ΓΙΩΡΓΟΣ ΡΩΜΑΝΟΣ

από το άτομό της Δεν νοιαζόταν δεν ρωτούσε παρά για όσα την επηρέαζαν άμεσα Τελευταία όμως η ταινία που γύριζε ο φίλος της σκηνοθέτης ο Ελιάν και η δουλειά που της είχε ανα-θέσει της ξύπνησαν ένα όψιμο ενδιαφέρον τόσο για τη Θεσ-σαλονίκη όσο και για τον εαυτό της Βέβαια κι αυτό το έδειχνε με τον συνηθισμένο δικό της ατομικιστικό τρόπο

Με το που άπλωσε μπροστά μου τις κιτρινισμένες φωτογρα-φίες κατάλαβα Ήταν εκείνες με το κήτος το 1948 Στην πρώ-τη φαινόταν ένα τεράστιο ψαρίσιο σώμα και η ουρά του σαν προέκταση της ξηράς στο Καραμπουρνάκι Μεγάλο όσο μια νέα μικρή χερσόνησος Στη δεύτερη ήταν τότε που το μεγαθή-ριο αυτό είχε κάνει τη βόλτα του προς την προβλήτα του Λευ-κού Πύργου σχεδόν ξενέρισε κι ο φωτογράφος το είχε πάρει από τέτοια γωνία που το κήτος έδειχνε έτοιμο να καταπιεί τον Πύργο Στην τρίτη φωτογραφία τραβηγμένη από τrsquo ανοιχτά του Θερμαϊκού η πόλη προβαλλόταν προοπτικά επάνω στην πλάτη του τεράστιου όντος ίδια με αλλοπαρμένο καράβι την ώρα που χάνει τον άνεμο στα πανιά πορεία δεν υπάρχει και όλοι τρέχουν σαν τρελοί άλλοι στο μάζεμα και άλλοι στο όρ-τσα Πόλη-καράβι

Η Λόρυ στεκόταν αποσβολωμένη από το πρωτοφανές γε-γονός του κήτους άγνωστο στους περισσότερους στη Θεσ-σαλονίκη Αν δεν υπήρχαν και αυτές οι τρεις φωτογραφίες θα έλεγε κανείς πως ήταν μυθοπλασία Όσο η Λόρυ περίμενε να της εξηγήσω μου δικαιολογήθηκε πως δεν έψαχνε τις είχε βρει ξεχασμένες κάτω από ένα περιοδικό στο γραφείο μου το παράθυρο ανοιχτό φοβήθηκε ότι θα τις έπαιρνε ο αέρας

Έπαθα γλωσσοδέτη όπως κάθε φορά που οι μνήμες στρι-μώχνονταν άτακτα μέσα μου Τι να της έλεγα Πώς να της εξηγούσα ότι και η ίδια είχε συμμετοχή στο ξεχωριστό αυτό γεγονός Όταν ήταν μικρή το είχε συναντήσει το κήτος Κι

ΣΥΓΧ

ΡΟΝ

ΟΙ Ε

ΛΛ

ΗΝ

ΕΣ Π

ΕΖΟ

ΓΡΑ

ΦΟ

Ι

Η Αντζέλ μια γυναίκα από τη Θεσσαλονίκη είναι Εβραία

και αφηγείται την ιστορία της οικογένειάς της που αρχίζει

πριν από τον Β παγκόσμιο πόλεμο και φτάνει στη δεκαετία

του 1990 Η οικογένειά της έχει φιλικές σχέσεις με μία άλλη

οικογένεια χριστιανών

Στην Κατοχή μέσα από τις δύο οικογένειες θα ξεπηδή-

σουν δυο μεγάλοι έρωτες ένας ιδεαλιστικός και ένας κολα-

σμένος Η αδελφή της Αντζέλ η Λέα θα βιώσει την κορύφω-

ση του μεγάλου της έρωτα μέσα στο στρατόπεδο συγκεντρώ-

σεως Η Λόρυ κόρη της Λέα προσπαθεί να ξεπεράσει τον

δικό της νοσηρό και αδιέξοδο έρωτα ζητώντας βοήθεια από

την ψυχαναλύτριά της

Η μικροϊστορία των ασήμαντων ανθρώπων σε μετωπική σύ-

γκρουση με την επίσημη Ιστορία Ντοκουμέντα και μυθοπλασία

αποκαλύπτουν τα καλά κρυμμένα μυστικά της Θεσσαλονίκης

και των θυμάτων της εποχής εκείνης Οι Εβραίοι και οι χριστια-

νοί Οι Γερμανοί και ο ρόλος των Βουλγάρων Ποιος πρόδωσε

ποιον Ποιος ο ρόλος των δωσίλογων και της εβραϊκής κοινό-

τητας Τι συνέβη μετά στον Εμφύλιο Πώς φτάσαν όλα αυτά

να επηρεάζουν τη χώρα μας σήμερα

Κομμάτια ζωής αφημένα μεταξύ ναζιστικών στρατοπέδων

συγκεντρώσεως και σοβιετικών Γκουλάγκ

wwwagyragr

ΚΩ∆ 30902ISBN 978-960-547-030-2

Στον Γιώργο Ξανθάκο

laquoΌταν οι αληθινοί άνθρωποι αντιληφθούν πόσο υπαρκτοί είναι οι χαρακτήρες μιας μυθοπλασίας

και ότι τους μοιάζουν απόλυτα τότε μισούν τον συγγραφέαraquo

Έρνεστ Χέμινγουεϊ

11

ΤΟΥ ΙΔΙΟΥ

ΔΙΗΓΗΜΑndash Ο Αλέξανδρος και άλλα διηγήματα Πρόσπερος 1977ndash Ένα μικρούτσικο δόντι Οκτασέλιδο του Μπιλιέτου αρ 23

1997ndash Το μαλλί της γριάς έκδοση περιοδικού Εκπ Κοινότητα 2000ndash Κατακόκκινοhellip σχεδόν θηλυκό Ίνδικτος 2000ndash Δέκα ροκ κι ένα μπλουζ για τρεις Μεταίχμιο 2004ndash Το μαντίλι του μάγου Πανδώρα 2009

ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑ ndash ΝΟΥΒΕΛΑndash Καζαμπλάνκα καφέ Άγκυρα 2008ndash Η γυναίκα δέντρο Νουβέλα Πανδώρα 2011ndash Γιούντιν Μια γυναίκα από τη Θεσσαλονίκη Άγκυρα 2012

ΜΕΛΕΤΗ ndash ΔΟΚΙΜΙΟndash Το ρόπτρο Δίγλωσση ιστορική και αισθητική μελέτη με 430

ρόπτρα από τον 4ο πΧ μέχρι τον 20ό αιώ Ιονική και Λαϊκή Τράπεζα 1981

ndash Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη Όνειρο στο κύμα Από τη μελέ-τη στην ερμηνεία Πανδώρα 2011

ΜΕΤΑΦΡΑΣΗndash Dylan Thomas Το πορτραίτο του καλλιτέχνη σαν νεαρού σκύ-

λου διηγήματα (σε συνεργασία με τη Βένια Δενδρινού) Πρό-σπερος 1980 rsquo81

12

ΕΠΙΜΕΛΕΙΕΣ ndash ΕΚΔΟΣΕΙΣ ndash ΔΙΑΔΙΚΤΥΟ

Από το 1965 και συστηματικά από το 1972 επιμελήθηκε εκα-τοντάδες βιβλία έντυπα περιοδικά αφίσες και εξώφυλλα δί-σκων Ως λογοτεχνικός επιμελητής έχει επιμεληθεί κείμενα σε περισσότερες από τετρακόσιες εκδόσεις ποίησης πεζογραφίας και δοκιμίου Από το 1997 δημιούργησε και έκδωσε το έντυπο λογοτεχνικό περιοδικό Πανδώρα και τις ομώνυμες εκδόσεις Το 2011 δη-μιούργησε το διαδικτυακό περιοδικό pandoraperiodikoblogspotcom και το ιστολόγιο romanosgblogspotcom

ΖΩΓΡΑΦΙΚΗΕκθέτει από μαθητής το 1966 Από το 1984 έκανε 10 ατομικές εκθέσεις και έλαβε μέρος σε 40 ομαδικές Έργα ζωγραφικής του βρίσκονται σε μουσεία πινακοθήκες συλλογές στην Ελ-λάδα και το εξωτερικό

ΔΟΚΙΜΙΑ ndash ΚΡΙΤΙΚΗ ndash ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΑπό το 1978 δημοσιεύει διηγήματα δοκίμια και κριτικές λογο-τεχνίας σε περιοδικά και εφημερίδες Διδάσκει σε σεμινάρια και δίνει διαλέξεις Συγγραφής λογοτε-χνίας και Αφηγηματολογίας

13

Περιεχόμενα

ndash Θεσσαλονίκη πόλη-καράβι 17 ndash Το όνειρο του Αφού 24 ndash Στα νερά του Θερμαϊκού 32 ndash Το κήτος 35 ndash Παιχνίδι σκιών 41 ndash Το πρώτο μοντάζ 52 ndash Το κομμένο νήμα 60 ndash Ένας καθρέφτης 64 ndash Έξοδος Η πρώτη διήγηση της Λέα 73 ndash Ο υπερεκτιμημένος 88 ndash Δύο φωτογραφίες για τη Λόρυ Το δεύτερο μοντάζ 89 ndash Υγρό χιόνι της μνήμης 99 ndash Αναδρομές σε αδιέξοδους δρόμους 115 ndash Όμορφη Θεσσαλονίκη 123 ndash Η Τορά της μνήμης 138 ndash Στου Χιρς 143 ndash Αυτόνομη Θεσσαλονίκη 150

14

ndash Ρούχο χωρίς σώμα 153 ndash Τελεσίδικη νύχτα 160 ndash Όταν φυσούσε ο Βαρδάρης Η πρώτη διήγηση της Λόρυ 162 ndash Καπνός μετέωρος Η δεύτερη διήγηση της Λόρυ 173 ndash Η αχάριστη 184 ndash Αυτή που έκανε τη θάλασσα να πονάει 195 ndash Στην ψίχα της νύχτας Η τρίτη διήγηση της Λόρυ 199 ndash Ένα ταξίμι 209 ndash Η ταχύτητα του παρελθόντος 218 ndash Υλικό έξω από το μοντάζ 219 ndash To μπλόκο Η πρώτη διήγηση του Αλέξανδρου 223 ndash Τρομεροί καιροί 234 ndash Βυθός στο ταβάνι Η δεύτερη διήγηση της Λέα 235 ndash Ερωτοθάνατος ndash μια λέξη Η τρίτη διήγηση της Λέα 252 ndash Ο διερμηνέας Η δεύτερη διήγηση του Αλέξανδρου 263 ndash Η διαγραφή 278 ndash Χαμένα για πάντα χρόνια 293 ndash Σπασμένο κανάτι 299 ndash Η μεγάλη σκιά Οι τελευταίες σημειώσεις της Λόρυ 307 ndash Στην άκρη της βελόνας 314 ndash Στον κήπο της λήθης 322 ndash Το χρυσόψαρο και η γυάλα 331 ndash Στην τσίλια 336

15

ndash Στην πλατεία Δικαστηρίων 345 ndash Ο σκηνοθέτης 352

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ndash Σημειώσεις στο περιθώριο 375 ndash Σχετικά με τον θάνατο του George W Pollk 376 ndash Η Θεσσαλονίκη μεταξύ Ελλήνων και Βουλγάρων 382 ndash Υλικό απουσίας 388 ndash Η μόνη αρραγής φυλή 391 ndash Παλιοί λογαριασμοί 396 ndash Ένα διαφωτιστικό αρχείο και μια επιταγή 405

Χάρ

της

Θεσ

σαλο

νίκη

ς με

τα

κύρι

α ση

μεία

όπο

υ δι

αδρα

ματί

ζετα

ι η υ

πόθε

ση τ

ου μ

υθισ

τορή

ματο

ς

17

Θεσσαλονίκη πόλη-καράβι

Η πόρτα άνοιξε με πάταγο χτύπησε στον τοίχο είδα τη Λόρυ στο πλαίσιο της κάσας να κρατά τις τρεις φωτο-

γραφίες ανοιχτή βεντάλια στο χέρι αμήχανη από το ξαφνικό ρεύμα που συνόδεψε την είσοδό της στο γραφείο μου Ο αέ-ρας φούσκωσε ανάλαφρα τη μεταξωτή κίτρινη δίχως ζώνη ρόμπα της Η λεπτή σιλουέτα της διαγράφηκε μόνο με τα μαύ-ρα εσώρουχα από μέσα Έδειχνε σαν να είχε χάσει για λίγο την ευστάθειά της τη συνηθισμένη επιθετικότητά της Με πλησία-σε αβέβαιη

laquoΤι είναι αυτές οι φωτογραφίες θεία Αντζέλ Συνέβη στην πραγματικότητα τέτοιο γεγονόςraquo

Ήμουν ήδη εκνευρισμένη από τον τρόπο που εισέβαλε με αυτά που κρατούσε πού τα ξετρύπωσε ήρθε κι εκείνο το laquoθείαraquo σπάνια με έλεγε έτσι Αντζέλ με φώναζε μια ζωήhellip

Είχα βέβαια πολλούς άλλους λόγους να ταράζομαι μαζί της Γιατί τη Λόρυ ουσιαστικά εγώ την είχα μεγαλώσει αν και παιδί της αδερφής μου της Λέα Όσο για τις laquoαπαντήσειςraquo που της είχα δώσει μέχρι τώρα για τη δική της ζωή ήταν προσε-κτικά επιλεγμένες Εξάλλου πάντοτε έστηνε έναν τοίχο γύρω

18

ΓΙΩΡΓΟΣ ΡΩΜΑΝΟΣ

από το άτομό της Δεν νοιαζόταν δεν ρωτούσε παρά για όσα την επηρέαζαν άμεσα Τελευταία όμως η ταινία που γύριζε ο φίλος της σκηνοθέτης ο Ελιάν και η δουλειά που της είχε ανα-θέσει της ξύπνησαν ένα όψιμο ενδιαφέρον τόσο για τη Θεσ-σαλονίκη όσο και για τον εαυτό της Βέβαια κι αυτό το έδειχνε με τον συνηθισμένο δικό της ατομικιστικό τρόπο

Με το που άπλωσε μπροστά μου τις κιτρινισμένες φωτογρα-φίες κατάλαβα Ήταν εκείνες με το κήτος το 1948 Στην πρώ-τη φαινόταν ένα τεράστιο ψαρίσιο σώμα και η ουρά του σαν προέκταση της ξηράς στο Καραμπουρνάκι Μεγάλο όσο μια νέα μικρή χερσόνησος Στη δεύτερη ήταν τότε που το μεγαθή-ριο αυτό είχε κάνει τη βόλτα του προς την προβλήτα του Λευ-κού Πύργου σχεδόν ξενέρισε κι ο φωτογράφος το είχε πάρει από τέτοια γωνία που το κήτος έδειχνε έτοιμο να καταπιεί τον Πύργο Στην τρίτη φωτογραφία τραβηγμένη από τrsquo ανοιχτά του Θερμαϊκού η πόλη προβαλλόταν προοπτικά επάνω στην πλάτη του τεράστιου όντος ίδια με αλλοπαρμένο καράβι την ώρα που χάνει τον άνεμο στα πανιά πορεία δεν υπάρχει και όλοι τρέχουν σαν τρελοί άλλοι στο μάζεμα και άλλοι στο όρ-τσα Πόλη-καράβι

Η Λόρυ στεκόταν αποσβολωμένη από το πρωτοφανές γε-γονός του κήτους άγνωστο στους περισσότερους στη Θεσ-σαλονίκη Αν δεν υπήρχαν και αυτές οι τρεις φωτογραφίες θα έλεγε κανείς πως ήταν μυθοπλασία Όσο η Λόρυ περίμενε να της εξηγήσω μου δικαιολογήθηκε πως δεν έψαχνε τις είχε βρει ξεχασμένες κάτω από ένα περιοδικό στο γραφείο μου το παράθυρο ανοιχτό φοβήθηκε ότι θα τις έπαιρνε ο αέρας

Έπαθα γλωσσοδέτη όπως κάθε φορά που οι μνήμες στρι-μώχνονταν άτακτα μέσα μου Τι να της έλεγα Πώς να της εξηγούσα ότι και η ίδια είχε συμμετοχή στο ξεχωριστό αυτό γεγονός Όταν ήταν μικρή το είχε συναντήσει το κήτος Κι

ΣΥΓΧ

ΡΟΝ

ΟΙ Ε

ΛΛ

ΗΝ

ΕΣ Π

ΕΖΟ

ΓΡΑ

ΦΟ

Ι

Η Αντζέλ μια γυναίκα από τη Θεσσαλονίκη είναι Εβραία

και αφηγείται την ιστορία της οικογένειάς της που αρχίζει

πριν από τον Β παγκόσμιο πόλεμο και φτάνει στη δεκαετία

του 1990 Η οικογένειά της έχει φιλικές σχέσεις με μία άλλη

οικογένεια χριστιανών

Στην Κατοχή μέσα από τις δύο οικογένειες θα ξεπηδή-

σουν δυο μεγάλοι έρωτες ένας ιδεαλιστικός και ένας κολα-

σμένος Η αδελφή της Αντζέλ η Λέα θα βιώσει την κορύφω-

ση του μεγάλου της έρωτα μέσα στο στρατόπεδο συγκεντρώ-

σεως Η Λόρυ κόρη της Λέα προσπαθεί να ξεπεράσει τον

δικό της νοσηρό και αδιέξοδο έρωτα ζητώντας βοήθεια από

την ψυχαναλύτριά της

Η μικροϊστορία των ασήμαντων ανθρώπων σε μετωπική σύ-

γκρουση με την επίσημη Ιστορία Ντοκουμέντα και μυθοπλασία

αποκαλύπτουν τα καλά κρυμμένα μυστικά της Θεσσαλονίκης

και των θυμάτων της εποχής εκείνης Οι Εβραίοι και οι χριστια-

νοί Οι Γερμανοί και ο ρόλος των Βουλγάρων Ποιος πρόδωσε

ποιον Ποιος ο ρόλος των δωσίλογων και της εβραϊκής κοινό-

τητας Τι συνέβη μετά στον Εμφύλιο Πώς φτάσαν όλα αυτά

να επηρεάζουν τη χώρα μας σήμερα

Κομμάτια ζωής αφημένα μεταξύ ναζιστικών στρατοπέδων

συγκεντρώσεως και σοβιετικών Γκουλάγκ

wwwagyragr

ΚΩ∆ 30902ISBN 978-960-547-030-2

laquoΌταν οι αληθινοί άνθρωποι αντιληφθούν πόσο υπαρκτοί είναι οι χαρακτήρες μιας μυθοπλασίας

και ότι τους μοιάζουν απόλυτα τότε μισούν τον συγγραφέαraquo

Έρνεστ Χέμινγουεϊ

11

ΤΟΥ ΙΔΙΟΥ

ΔΙΗΓΗΜΑndash Ο Αλέξανδρος και άλλα διηγήματα Πρόσπερος 1977ndash Ένα μικρούτσικο δόντι Οκτασέλιδο του Μπιλιέτου αρ 23

1997ndash Το μαλλί της γριάς έκδοση περιοδικού Εκπ Κοινότητα 2000ndash Κατακόκκινοhellip σχεδόν θηλυκό Ίνδικτος 2000ndash Δέκα ροκ κι ένα μπλουζ για τρεις Μεταίχμιο 2004ndash Το μαντίλι του μάγου Πανδώρα 2009

ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑ ndash ΝΟΥΒΕΛΑndash Καζαμπλάνκα καφέ Άγκυρα 2008ndash Η γυναίκα δέντρο Νουβέλα Πανδώρα 2011ndash Γιούντιν Μια γυναίκα από τη Θεσσαλονίκη Άγκυρα 2012

ΜΕΛΕΤΗ ndash ΔΟΚΙΜΙΟndash Το ρόπτρο Δίγλωσση ιστορική και αισθητική μελέτη με 430

ρόπτρα από τον 4ο πΧ μέχρι τον 20ό αιώ Ιονική και Λαϊκή Τράπεζα 1981

ndash Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη Όνειρο στο κύμα Από τη μελέ-τη στην ερμηνεία Πανδώρα 2011

ΜΕΤΑΦΡΑΣΗndash Dylan Thomas Το πορτραίτο του καλλιτέχνη σαν νεαρού σκύ-

λου διηγήματα (σε συνεργασία με τη Βένια Δενδρινού) Πρό-σπερος 1980 rsquo81

12

ΕΠΙΜΕΛΕΙΕΣ ndash ΕΚΔΟΣΕΙΣ ndash ΔΙΑΔΙΚΤΥΟ

Από το 1965 και συστηματικά από το 1972 επιμελήθηκε εκα-τοντάδες βιβλία έντυπα περιοδικά αφίσες και εξώφυλλα δί-σκων Ως λογοτεχνικός επιμελητής έχει επιμεληθεί κείμενα σε περισσότερες από τετρακόσιες εκδόσεις ποίησης πεζογραφίας και δοκιμίου Από το 1997 δημιούργησε και έκδωσε το έντυπο λογοτεχνικό περιοδικό Πανδώρα και τις ομώνυμες εκδόσεις Το 2011 δη-μιούργησε το διαδικτυακό περιοδικό pandoraperiodikoblogspotcom και το ιστολόγιο romanosgblogspotcom

ΖΩΓΡΑΦΙΚΗΕκθέτει από μαθητής το 1966 Από το 1984 έκανε 10 ατομικές εκθέσεις και έλαβε μέρος σε 40 ομαδικές Έργα ζωγραφικής του βρίσκονται σε μουσεία πινακοθήκες συλλογές στην Ελ-λάδα και το εξωτερικό

ΔΟΚΙΜΙΑ ndash ΚΡΙΤΙΚΗ ndash ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΑπό το 1978 δημοσιεύει διηγήματα δοκίμια και κριτικές λογο-τεχνίας σε περιοδικά και εφημερίδες Διδάσκει σε σεμινάρια και δίνει διαλέξεις Συγγραφής λογοτε-χνίας και Αφηγηματολογίας

13

Περιεχόμενα

ndash Θεσσαλονίκη πόλη-καράβι 17 ndash Το όνειρο του Αφού 24 ndash Στα νερά του Θερμαϊκού 32 ndash Το κήτος 35 ndash Παιχνίδι σκιών 41 ndash Το πρώτο μοντάζ 52 ndash Το κομμένο νήμα 60 ndash Ένας καθρέφτης 64 ndash Έξοδος Η πρώτη διήγηση της Λέα 73 ndash Ο υπερεκτιμημένος 88 ndash Δύο φωτογραφίες για τη Λόρυ Το δεύτερο μοντάζ 89 ndash Υγρό χιόνι της μνήμης 99 ndash Αναδρομές σε αδιέξοδους δρόμους 115 ndash Όμορφη Θεσσαλονίκη 123 ndash Η Τορά της μνήμης 138 ndash Στου Χιρς 143 ndash Αυτόνομη Θεσσαλονίκη 150

14

ndash Ρούχο χωρίς σώμα 153 ndash Τελεσίδικη νύχτα 160 ndash Όταν φυσούσε ο Βαρδάρης Η πρώτη διήγηση της Λόρυ 162 ndash Καπνός μετέωρος Η δεύτερη διήγηση της Λόρυ 173 ndash Η αχάριστη 184 ndash Αυτή που έκανε τη θάλασσα να πονάει 195 ndash Στην ψίχα της νύχτας Η τρίτη διήγηση της Λόρυ 199 ndash Ένα ταξίμι 209 ndash Η ταχύτητα του παρελθόντος 218 ndash Υλικό έξω από το μοντάζ 219 ndash To μπλόκο Η πρώτη διήγηση του Αλέξανδρου 223 ndash Τρομεροί καιροί 234 ndash Βυθός στο ταβάνι Η δεύτερη διήγηση της Λέα 235 ndash Ερωτοθάνατος ndash μια λέξη Η τρίτη διήγηση της Λέα 252 ndash Ο διερμηνέας Η δεύτερη διήγηση του Αλέξανδρου 263 ndash Η διαγραφή 278 ndash Χαμένα για πάντα χρόνια 293 ndash Σπασμένο κανάτι 299 ndash Η μεγάλη σκιά Οι τελευταίες σημειώσεις της Λόρυ 307 ndash Στην άκρη της βελόνας 314 ndash Στον κήπο της λήθης 322 ndash Το χρυσόψαρο και η γυάλα 331 ndash Στην τσίλια 336

15

ndash Στην πλατεία Δικαστηρίων 345 ndash Ο σκηνοθέτης 352

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ndash Σημειώσεις στο περιθώριο 375 ndash Σχετικά με τον θάνατο του George W Pollk 376 ndash Η Θεσσαλονίκη μεταξύ Ελλήνων και Βουλγάρων 382 ndash Υλικό απουσίας 388 ndash Η μόνη αρραγής φυλή 391 ndash Παλιοί λογαριασμοί 396 ndash Ένα διαφωτιστικό αρχείο και μια επιταγή 405

Χάρ

της

Θεσ

σαλο

νίκη

ς με

τα

κύρι

α ση

μεία

όπο

υ δι

αδρα

ματί

ζετα

ι η υ

πόθε

ση τ

ου μ

υθισ

τορή

ματο

ς

17

Θεσσαλονίκη πόλη-καράβι

Η πόρτα άνοιξε με πάταγο χτύπησε στον τοίχο είδα τη Λόρυ στο πλαίσιο της κάσας να κρατά τις τρεις φωτο-

γραφίες ανοιχτή βεντάλια στο χέρι αμήχανη από το ξαφνικό ρεύμα που συνόδεψε την είσοδό της στο γραφείο μου Ο αέ-ρας φούσκωσε ανάλαφρα τη μεταξωτή κίτρινη δίχως ζώνη ρόμπα της Η λεπτή σιλουέτα της διαγράφηκε μόνο με τα μαύ-ρα εσώρουχα από μέσα Έδειχνε σαν να είχε χάσει για λίγο την ευστάθειά της τη συνηθισμένη επιθετικότητά της Με πλησία-σε αβέβαιη

laquoΤι είναι αυτές οι φωτογραφίες θεία Αντζέλ Συνέβη στην πραγματικότητα τέτοιο γεγονόςraquo

Ήμουν ήδη εκνευρισμένη από τον τρόπο που εισέβαλε με αυτά που κρατούσε πού τα ξετρύπωσε ήρθε κι εκείνο το laquoθείαraquo σπάνια με έλεγε έτσι Αντζέλ με φώναζε μια ζωήhellip

Είχα βέβαια πολλούς άλλους λόγους να ταράζομαι μαζί της Γιατί τη Λόρυ ουσιαστικά εγώ την είχα μεγαλώσει αν και παιδί της αδερφής μου της Λέα Όσο για τις laquoαπαντήσειςraquo που της είχα δώσει μέχρι τώρα για τη δική της ζωή ήταν προσε-κτικά επιλεγμένες Εξάλλου πάντοτε έστηνε έναν τοίχο γύρω

18

ΓΙΩΡΓΟΣ ΡΩΜΑΝΟΣ

από το άτομό της Δεν νοιαζόταν δεν ρωτούσε παρά για όσα την επηρέαζαν άμεσα Τελευταία όμως η ταινία που γύριζε ο φίλος της σκηνοθέτης ο Ελιάν και η δουλειά που της είχε ανα-θέσει της ξύπνησαν ένα όψιμο ενδιαφέρον τόσο για τη Θεσ-σαλονίκη όσο και για τον εαυτό της Βέβαια κι αυτό το έδειχνε με τον συνηθισμένο δικό της ατομικιστικό τρόπο

Με το που άπλωσε μπροστά μου τις κιτρινισμένες φωτογρα-φίες κατάλαβα Ήταν εκείνες με το κήτος το 1948 Στην πρώ-τη φαινόταν ένα τεράστιο ψαρίσιο σώμα και η ουρά του σαν προέκταση της ξηράς στο Καραμπουρνάκι Μεγάλο όσο μια νέα μικρή χερσόνησος Στη δεύτερη ήταν τότε που το μεγαθή-ριο αυτό είχε κάνει τη βόλτα του προς την προβλήτα του Λευ-κού Πύργου σχεδόν ξενέρισε κι ο φωτογράφος το είχε πάρει από τέτοια γωνία που το κήτος έδειχνε έτοιμο να καταπιεί τον Πύργο Στην τρίτη φωτογραφία τραβηγμένη από τrsquo ανοιχτά του Θερμαϊκού η πόλη προβαλλόταν προοπτικά επάνω στην πλάτη του τεράστιου όντος ίδια με αλλοπαρμένο καράβι την ώρα που χάνει τον άνεμο στα πανιά πορεία δεν υπάρχει και όλοι τρέχουν σαν τρελοί άλλοι στο μάζεμα και άλλοι στο όρ-τσα Πόλη-καράβι

Η Λόρυ στεκόταν αποσβολωμένη από το πρωτοφανές γε-γονός του κήτους άγνωστο στους περισσότερους στη Θεσ-σαλονίκη Αν δεν υπήρχαν και αυτές οι τρεις φωτογραφίες θα έλεγε κανείς πως ήταν μυθοπλασία Όσο η Λόρυ περίμενε να της εξηγήσω μου δικαιολογήθηκε πως δεν έψαχνε τις είχε βρει ξεχασμένες κάτω από ένα περιοδικό στο γραφείο μου το παράθυρο ανοιχτό φοβήθηκε ότι θα τις έπαιρνε ο αέρας

Έπαθα γλωσσοδέτη όπως κάθε φορά που οι μνήμες στρι-μώχνονταν άτακτα μέσα μου Τι να της έλεγα Πώς να της εξηγούσα ότι και η ίδια είχε συμμετοχή στο ξεχωριστό αυτό γεγονός Όταν ήταν μικρή το είχε συναντήσει το κήτος Κι

ΣΥΓΧ

ΡΟΝ

ΟΙ Ε

ΛΛ

ΗΝ

ΕΣ Π

ΕΖΟ

ΓΡΑ

ΦΟ

Ι

Η Αντζέλ μια γυναίκα από τη Θεσσαλονίκη είναι Εβραία

και αφηγείται την ιστορία της οικογένειάς της που αρχίζει

πριν από τον Β παγκόσμιο πόλεμο και φτάνει στη δεκαετία

του 1990 Η οικογένειά της έχει φιλικές σχέσεις με μία άλλη

οικογένεια χριστιανών

Στην Κατοχή μέσα από τις δύο οικογένειες θα ξεπηδή-

σουν δυο μεγάλοι έρωτες ένας ιδεαλιστικός και ένας κολα-

σμένος Η αδελφή της Αντζέλ η Λέα θα βιώσει την κορύφω-

ση του μεγάλου της έρωτα μέσα στο στρατόπεδο συγκεντρώ-

σεως Η Λόρυ κόρη της Λέα προσπαθεί να ξεπεράσει τον

δικό της νοσηρό και αδιέξοδο έρωτα ζητώντας βοήθεια από

την ψυχαναλύτριά της

Η μικροϊστορία των ασήμαντων ανθρώπων σε μετωπική σύ-

γκρουση με την επίσημη Ιστορία Ντοκουμέντα και μυθοπλασία

αποκαλύπτουν τα καλά κρυμμένα μυστικά της Θεσσαλονίκης

και των θυμάτων της εποχής εκείνης Οι Εβραίοι και οι χριστια-

νοί Οι Γερμανοί και ο ρόλος των Βουλγάρων Ποιος πρόδωσε

ποιον Ποιος ο ρόλος των δωσίλογων και της εβραϊκής κοινό-

τητας Τι συνέβη μετά στον Εμφύλιο Πώς φτάσαν όλα αυτά

να επηρεάζουν τη χώρα μας σήμερα

Κομμάτια ζωής αφημένα μεταξύ ναζιστικών στρατοπέδων

συγκεντρώσεως και σοβιετικών Γκουλάγκ

wwwagyragr

ΚΩ∆ 30902ISBN 978-960-547-030-2

11

ΤΟΥ ΙΔΙΟΥ

ΔΙΗΓΗΜΑndash Ο Αλέξανδρος και άλλα διηγήματα Πρόσπερος 1977ndash Ένα μικρούτσικο δόντι Οκτασέλιδο του Μπιλιέτου αρ 23

1997ndash Το μαλλί της γριάς έκδοση περιοδικού Εκπ Κοινότητα 2000ndash Κατακόκκινοhellip σχεδόν θηλυκό Ίνδικτος 2000ndash Δέκα ροκ κι ένα μπλουζ για τρεις Μεταίχμιο 2004ndash Το μαντίλι του μάγου Πανδώρα 2009

ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑ ndash ΝΟΥΒΕΛΑndash Καζαμπλάνκα καφέ Άγκυρα 2008ndash Η γυναίκα δέντρο Νουβέλα Πανδώρα 2011ndash Γιούντιν Μια γυναίκα από τη Θεσσαλονίκη Άγκυρα 2012

ΜΕΛΕΤΗ ndash ΔΟΚΙΜΙΟndash Το ρόπτρο Δίγλωσση ιστορική και αισθητική μελέτη με 430

ρόπτρα από τον 4ο πΧ μέχρι τον 20ό αιώ Ιονική και Λαϊκή Τράπεζα 1981

ndash Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη Όνειρο στο κύμα Από τη μελέ-τη στην ερμηνεία Πανδώρα 2011

ΜΕΤΑΦΡΑΣΗndash Dylan Thomas Το πορτραίτο του καλλιτέχνη σαν νεαρού σκύ-

λου διηγήματα (σε συνεργασία με τη Βένια Δενδρινού) Πρό-σπερος 1980 rsquo81

12

ΕΠΙΜΕΛΕΙΕΣ ndash ΕΚΔΟΣΕΙΣ ndash ΔΙΑΔΙΚΤΥΟ

Από το 1965 και συστηματικά από το 1972 επιμελήθηκε εκα-τοντάδες βιβλία έντυπα περιοδικά αφίσες και εξώφυλλα δί-σκων Ως λογοτεχνικός επιμελητής έχει επιμεληθεί κείμενα σε περισσότερες από τετρακόσιες εκδόσεις ποίησης πεζογραφίας και δοκιμίου Από το 1997 δημιούργησε και έκδωσε το έντυπο λογοτεχνικό περιοδικό Πανδώρα και τις ομώνυμες εκδόσεις Το 2011 δη-μιούργησε το διαδικτυακό περιοδικό pandoraperiodikoblogspotcom και το ιστολόγιο romanosgblogspotcom

ΖΩΓΡΑΦΙΚΗΕκθέτει από μαθητής το 1966 Από το 1984 έκανε 10 ατομικές εκθέσεις και έλαβε μέρος σε 40 ομαδικές Έργα ζωγραφικής του βρίσκονται σε μουσεία πινακοθήκες συλλογές στην Ελ-λάδα και το εξωτερικό

ΔΟΚΙΜΙΑ ndash ΚΡΙΤΙΚΗ ndash ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΑπό το 1978 δημοσιεύει διηγήματα δοκίμια και κριτικές λογο-τεχνίας σε περιοδικά και εφημερίδες Διδάσκει σε σεμινάρια και δίνει διαλέξεις Συγγραφής λογοτε-χνίας και Αφηγηματολογίας

13

Περιεχόμενα

ndash Θεσσαλονίκη πόλη-καράβι 17 ndash Το όνειρο του Αφού 24 ndash Στα νερά του Θερμαϊκού 32 ndash Το κήτος 35 ndash Παιχνίδι σκιών 41 ndash Το πρώτο μοντάζ 52 ndash Το κομμένο νήμα 60 ndash Ένας καθρέφτης 64 ndash Έξοδος Η πρώτη διήγηση της Λέα 73 ndash Ο υπερεκτιμημένος 88 ndash Δύο φωτογραφίες για τη Λόρυ Το δεύτερο μοντάζ 89 ndash Υγρό χιόνι της μνήμης 99 ndash Αναδρομές σε αδιέξοδους δρόμους 115 ndash Όμορφη Θεσσαλονίκη 123 ndash Η Τορά της μνήμης 138 ndash Στου Χιρς 143 ndash Αυτόνομη Θεσσαλονίκη 150

14

ndash Ρούχο χωρίς σώμα 153 ndash Τελεσίδικη νύχτα 160 ndash Όταν φυσούσε ο Βαρδάρης Η πρώτη διήγηση της Λόρυ 162 ndash Καπνός μετέωρος Η δεύτερη διήγηση της Λόρυ 173 ndash Η αχάριστη 184 ndash Αυτή που έκανε τη θάλασσα να πονάει 195 ndash Στην ψίχα της νύχτας Η τρίτη διήγηση της Λόρυ 199 ndash Ένα ταξίμι 209 ndash Η ταχύτητα του παρελθόντος 218 ndash Υλικό έξω από το μοντάζ 219 ndash To μπλόκο Η πρώτη διήγηση του Αλέξανδρου 223 ndash Τρομεροί καιροί 234 ndash Βυθός στο ταβάνι Η δεύτερη διήγηση της Λέα 235 ndash Ερωτοθάνατος ndash μια λέξη Η τρίτη διήγηση της Λέα 252 ndash Ο διερμηνέας Η δεύτερη διήγηση του Αλέξανδρου 263 ndash Η διαγραφή 278 ndash Χαμένα για πάντα χρόνια 293 ndash Σπασμένο κανάτι 299 ndash Η μεγάλη σκιά Οι τελευταίες σημειώσεις της Λόρυ 307 ndash Στην άκρη της βελόνας 314 ndash Στον κήπο της λήθης 322 ndash Το χρυσόψαρο και η γυάλα 331 ndash Στην τσίλια 336

15

ndash Στην πλατεία Δικαστηρίων 345 ndash Ο σκηνοθέτης 352

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ndash Σημειώσεις στο περιθώριο 375 ndash Σχετικά με τον θάνατο του George W Pollk 376 ndash Η Θεσσαλονίκη μεταξύ Ελλήνων και Βουλγάρων 382 ndash Υλικό απουσίας 388 ndash Η μόνη αρραγής φυλή 391 ndash Παλιοί λογαριασμοί 396 ndash Ένα διαφωτιστικό αρχείο και μια επιταγή 405

Χάρ

της

Θεσ

σαλο

νίκη

ς με

τα

κύρι

α ση

μεία

όπο

υ δι

αδρα

ματί

ζετα

ι η υ

πόθε

ση τ

ου μ

υθισ

τορή

ματο

ς

17

Θεσσαλονίκη πόλη-καράβι

Η πόρτα άνοιξε με πάταγο χτύπησε στον τοίχο είδα τη Λόρυ στο πλαίσιο της κάσας να κρατά τις τρεις φωτο-

γραφίες ανοιχτή βεντάλια στο χέρι αμήχανη από το ξαφνικό ρεύμα που συνόδεψε την είσοδό της στο γραφείο μου Ο αέ-ρας φούσκωσε ανάλαφρα τη μεταξωτή κίτρινη δίχως ζώνη ρόμπα της Η λεπτή σιλουέτα της διαγράφηκε μόνο με τα μαύ-ρα εσώρουχα από μέσα Έδειχνε σαν να είχε χάσει για λίγο την ευστάθειά της τη συνηθισμένη επιθετικότητά της Με πλησία-σε αβέβαιη

laquoΤι είναι αυτές οι φωτογραφίες θεία Αντζέλ Συνέβη στην πραγματικότητα τέτοιο γεγονόςraquo

Ήμουν ήδη εκνευρισμένη από τον τρόπο που εισέβαλε με αυτά που κρατούσε πού τα ξετρύπωσε ήρθε κι εκείνο το laquoθείαraquo σπάνια με έλεγε έτσι Αντζέλ με φώναζε μια ζωήhellip

Είχα βέβαια πολλούς άλλους λόγους να ταράζομαι μαζί της Γιατί τη Λόρυ ουσιαστικά εγώ την είχα μεγαλώσει αν και παιδί της αδερφής μου της Λέα Όσο για τις laquoαπαντήσειςraquo που της είχα δώσει μέχρι τώρα για τη δική της ζωή ήταν προσε-κτικά επιλεγμένες Εξάλλου πάντοτε έστηνε έναν τοίχο γύρω

18

ΓΙΩΡΓΟΣ ΡΩΜΑΝΟΣ

από το άτομό της Δεν νοιαζόταν δεν ρωτούσε παρά για όσα την επηρέαζαν άμεσα Τελευταία όμως η ταινία που γύριζε ο φίλος της σκηνοθέτης ο Ελιάν και η δουλειά που της είχε ανα-θέσει της ξύπνησαν ένα όψιμο ενδιαφέρον τόσο για τη Θεσ-σαλονίκη όσο και για τον εαυτό της Βέβαια κι αυτό το έδειχνε με τον συνηθισμένο δικό της ατομικιστικό τρόπο

Με το που άπλωσε μπροστά μου τις κιτρινισμένες φωτογρα-φίες κατάλαβα Ήταν εκείνες με το κήτος το 1948 Στην πρώ-τη φαινόταν ένα τεράστιο ψαρίσιο σώμα και η ουρά του σαν προέκταση της ξηράς στο Καραμπουρνάκι Μεγάλο όσο μια νέα μικρή χερσόνησος Στη δεύτερη ήταν τότε που το μεγαθή-ριο αυτό είχε κάνει τη βόλτα του προς την προβλήτα του Λευ-κού Πύργου σχεδόν ξενέρισε κι ο φωτογράφος το είχε πάρει από τέτοια γωνία που το κήτος έδειχνε έτοιμο να καταπιεί τον Πύργο Στην τρίτη φωτογραφία τραβηγμένη από τrsquo ανοιχτά του Θερμαϊκού η πόλη προβαλλόταν προοπτικά επάνω στην πλάτη του τεράστιου όντος ίδια με αλλοπαρμένο καράβι την ώρα που χάνει τον άνεμο στα πανιά πορεία δεν υπάρχει και όλοι τρέχουν σαν τρελοί άλλοι στο μάζεμα και άλλοι στο όρ-τσα Πόλη-καράβι

Η Λόρυ στεκόταν αποσβολωμένη από το πρωτοφανές γε-γονός του κήτους άγνωστο στους περισσότερους στη Θεσ-σαλονίκη Αν δεν υπήρχαν και αυτές οι τρεις φωτογραφίες θα έλεγε κανείς πως ήταν μυθοπλασία Όσο η Λόρυ περίμενε να της εξηγήσω μου δικαιολογήθηκε πως δεν έψαχνε τις είχε βρει ξεχασμένες κάτω από ένα περιοδικό στο γραφείο μου το παράθυρο ανοιχτό φοβήθηκε ότι θα τις έπαιρνε ο αέρας

Έπαθα γλωσσοδέτη όπως κάθε φορά που οι μνήμες στρι-μώχνονταν άτακτα μέσα μου Τι να της έλεγα Πώς να της εξηγούσα ότι και η ίδια είχε συμμετοχή στο ξεχωριστό αυτό γεγονός Όταν ήταν μικρή το είχε συναντήσει το κήτος Κι

ΣΥΓΧ

ΡΟΝ

ΟΙ Ε

ΛΛ

ΗΝ

ΕΣ Π

ΕΖΟ

ΓΡΑ

ΦΟ

Ι

Η Αντζέλ μια γυναίκα από τη Θεσσαλονίκη είναι Εβραία

και αφηγείται την ιστορία της οικογένειάς της που αρχίζει

πριν από τον Β παγκόσμιο πόλεμο και φτάνει στη δεκαετία

του 1990 Η οικογένειά της έχει φιλικές σχέσεις με μία άλλη

οικογένεια χριστιανών

Στην Κατοχή μέσα από τις δύο οικογένειες θα ξεπηδή-

σουν δυο μεγάλοι έρωτες ένας ιδεαλιστικός και ένας κολα-

σμένος Η αδελφή της Αντζέλ η Λέα θα βιώσει την κορύφω-

ση του μεγάλου της έρωτα μέσα στο στρατόπεδο συγκεντρώ-

σεως Η Λόρυ κόρη της Λέα προσπαθεί να ξεπεράσει τον

δικό της νοσηρό και αδιέξοδο έρωτα ζητώντας βοήθεια από

την ψυχαναλύτριά της

Η μικροϊστορία των ασήμαντων ανθρώπων σε μετωπική σύ-

γκρουση με την επίσημη Ιστορία Ντοκουμέντα και μυθοπλασία

αποκαλύπτουν τα καλά κρυμμένα μυστικά της Θεσσαλονίκης

και των θυμάτων της εποχής εκείνης Οι Εβραίοι και οι χριστια-

νοί Οι Γερμανοί και ο ρόλος των Βουλγάρων Ποιος πρόδωσε

ποιον Ποιος ο ρόλος των δωσίλογων και της εβραϊκής κοινό-

τητας Τι συνέβη μετά στον Εμφύλιο Πώς φτάσαν όλα αυτά

να επηρεάζουν τη χώρα μας σήμερα

Κομμάτια ζωής αφημένα μεταξύ ναζιστικών στρατοπέδων

συγκεντρώσεως και σοβιετικών Γκουλάγκ

wwwagyragr

ΚΩ∆ 30902ISBN 978-960-547-030-2

12

ΕΠΙΜΕΛΕΙΕΣ ndash ΕΚΔΟΣΕΙΣ ndash ΔΙΑΔΙΚΤΥΟ

Από το 1965 και συστηματικά από το 1972 επιμελήθηκε εκα-τοντάδες βιβλία έντυπα περιοδικά αφίσες και εξώφυλλα δί-σκων Ως λογοτεχνικός επιμελητής έχει επιμεληθεί κείμενα σε περισσότερες από τετρακόσιες εκδόσεις ποίησης πεζογραφίας και δοκιμίου Από το 1997 δημιούργησε και έκδωσε το έντυπο λογοτεχνικό περιοδικό Πανδώρα και τις ομώνυμες εκδόσεις Το 2011 δη-μιούργησε το διαδικτυακό περιοδικό pandoraperiodikoblogspotcom και το ιστολόγιο romanosgblogspotcom

ΖΩΓΡΑΦΙΚΗΕκθέτει από μαθητής το 1966 Από το 1984 έκανε 10 ατομικές εκθέσεις και έλαβε μέρος σε 40 ομαδικές Έργα ζωγραφικής του βρίσκονται σε μουσεία πινακοθήκες συλλογές στην Ελ-λάδα και το εξωτερικό

ΔΟΚΙΜΙΑ ndash ΚΡΙΤΙΚΗ ndash ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΑπό το 1978 δημοσιεύει διηγήματα δοκίμια και κριτικές λογο-τεχνίας σε περιοδικά και εφημερίδες Διδάσκει σε σεμινάρια και δίνει διαλέξεις Συγγραφής λογοτε-χνίας και Αφηγηματολογίας

13

Περιεχόμενα

ndash Θεσσαλονίκη πόλη-καράβι 17 ndash Το όνειρο του Αφού 24 ndash Στα νερά του Θερμαϊκού 32 ndash Το κήτος 35 ndash Παιχνίδι σκιών 41 ndash Το πρώτο μοντάζ 52 ndash Το κομμένο νήμα 60 ndash Ένας καθρέφτης 64 ndash Έξοδος Η πρώτη διήγηση της Λέα 73 ndash Ο υπερεκτιμημένος 88 ndash Δύο φωτογραφίες για τη Λόρυ Το δεύτερο μοντάζ 89 ndash Υγρό χιόνι της μνήμης 99 ndash Αναδρομές σε αδιέξοδους δρόμους 115 ndash Όμορφη Θεσσαλονίκη 123 ndash Η Τορά της μνήμης 138 ndash Στου Χιρς 143 ndash Αυτόνομη Θεσσαλονίκη 150

14

ndash Ρούχο χωρίς σώμα 153 ndash Τελεσίδικη νύχτα 160 ndash Όταν φυσούσε ο Βαρδάρης Η πρώτη διήγηση της Λόρυ 162 ndash Καπνός μετέωρος Η δεύτερη διήγηση της Λόρυ 173 ndash Η αχάριστη 184 ndash Αυτή που έκανε τη θάλασσα να πονάει 195 ndash Στην ψίχα της νύχτας Η τρίτη διήγηση της Λόρυ 199 ndash Ένα ταξίμι 209 ndash Η ταχύτητα του παρελθόντος 218 ndash Υλικό έξω από το μοντάζ 219 ndash To μπλόκο Η πρώτη διήγηση του Αλέξανδρου 223 ndash Τρομεροί καιροί 234 ndash Βυθός στο ταβάνι Η δεύτερη διήγηση της Λέα 235 ndash Ερωτοθάνατος ndash μια λέξη Η τρίτη διήγηση της Λέα 252 ndash Ο διερμηνέας Η δεύτερη διήγηση του Αλέξανδρου 263 ndash Η διαγραφή 278 ndash Χαμένα για πάντα χρόνια 293 ndash Σπασμένο κανάτι 299 ndash Η μεγάλη σκιά Οι τελευταίες σημειώσεις της Λόρυ 307 ndash Στην άκρη της βελόνας 314 ndash Στον κήπο της λήθης 322 ndash Το χρυσόψαρο και η γυάλα 331 ndash Στην τσίλια 336

15

ndash Στην πλατεία Δικαστηρίων 345 ndash Ο σκηνοθέτης 352

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ndash Σημειώσεις στο περιθώριο 375 ndash Σχετικά με τον θάνατο του George W Pollk 376 ndash Η Θεσσαλονίκη μεταξύ Ελλήνων και Βουλγάρων 382 ndash Υλικό απουσίας 388 ndash Η μόνη αρραγής φυλή 391 ndash Παλιοί λογαριασμοί 396 ndash Ένα διαφωτιστικό αρχείο και μια επιταγή 405

Χάρ

της

Θεσ

σαλο

νίκη

ς με

τα

κύρι

α ση

μεία

όπο

υ δι

αδρα

ματί

ζετα

ι η υ

πόθε

ση τ

ου μ

υθισ

τορή

ματο

ς

17

Θεσσαλονίκη πόλη-καράβι

Η πόρτα άνοιξε με πάταγο χτύπησε στον τοίχο είδα τη Λόρυ στο πλαίσιο της κάσας να κρατά τις τρεις φωτο-

γραφίες ανοιχτή βεντάλια στο χέρι αμήχανη από το ξαφνικό ρεύμα που συνόδεψε την είσοδό της στο γραφείο μου Ο αέ-ρας φούσκωσε ανάλαφρα τη μεταξωτή κίτρινη δίχως ζώνη ρόμπα της Η λεπτή σιλουέτα της διαγράφηκε μόνο με τα μαύ-ρα εσώρουχα από μέσα Έδειχνε σαν να είχε χάσει για λίγο την ευστάθειά της τη συνηθισμένη επιθετικότητά της Με πλησία-σε αβέβαιη

laquoΤι είναι αυτές οι φωτογραφίες θεία Αντζέλ Συνέβη στην πραγματικότητα τέτοιο γεγονόςraquo

Ήμουν ήδη εκνευρισμένη από τον τρόπο που εισέβαλε με αυτά που κρατούσε πού τα ξετρύπωσε ήρθε κι εκείνο το laquoθείαraquo σπάνια με έλεγε έτσι Αντζέλ με φώναζε μια ζωήhellip

Είχα βέβαια πολλούς άλλους λόγους να ταράζομαι μαζί της Γιατί τη Λόρυ ουσιαστικά εγώ την είχα μεγαλώσει αν και παιδί της αδερφής μου της Λέα Όσο για τις laquoαπαντήσειςraquo που της είχα δώσει μέχρι τώρα για τη δική της ζωή ήταν προσε-κτικά επιλεγμένες Εξάλλου πάντοτε έστηνε έναν τοίχο γύρω

18

ΓΙΩΡΓΟΣ ΡΩΜΑΝΟΣ

από το άτομό της Δεν νοιαζόταν δεν ρωτούσε παρά για όσα την επηρέαζαν άμεσα Τελευταία όμως η ταινία που γύριζε ο φίλος της σκηνοθέτης ο Ελιάν και η δουλειά που της είχε ανα-θέσει της ξύπνησαν ένα όψιμο ενδιαφέρον τόσο για τη Θεσ-σαλονίκη όσο και για τον εαυτό της Βέβαια κι αυτό το έδειχνε με τον συνηθισμένο δικό της ατομικιστικό τρόπο

Με το που άπλωσε μπροστά μου τις κιτρινισμένες φωτογρα-φίες κατάλαβα Ήταν εκείνες με το κήτος το 1948 Στην πρώ-τη φαινόταν ένα τεράστιο ψαρίσιο σώμα και η ουρά του σαν προέκταση της ξηράς στο Καραμπουρνάκι Μεγάλο όσο μια νέα μικρή χερσόνησος Στη δεύτερη ήταν τότε που το μεγαθή-ριο αυτό είχε κάνει τη βόλτα του προς την προβλήτα του Λευ-κού Πύργου σχεδόν ξενέρισε κι ο φωτογράφος το είχε πάρει από τέτοια γωνία που το κήτος έδειχνε έτοιμο να καταπιεί τον Πύργο Στην τρίτη φωτογραφία τραβηγμένη από τrsquo ανοιχτά του Θερμαϊκού η πόλη προβαλλόταν προοπτικά επάνω στην πλάτη του τεράστιου όντος ίδια με αλλοπαρμένο καράβι την ώρα που χάνει τον άνεμο στα πανιά πορεία δεν υπάρχει και όλοι τρέχουν σαν τρελοί άλλοι στο μάζεμα και άλλοι στο όρ-τσα Πόλη-καράβι

Η Λόρυ στεκόταν αποσβολωμένη από το πρωτοφανές γε-γονός του κήτους άγνωστο στους περισσότερους στη Θεσ-σαλονίκη Αν δεν υπήρχαν και αυτές οι τρεις φωτογραφίες θα έλεγε κανείς πως ήταν μυθοπλασία Όσο η Λόρυ περίμενε να της εξηγήσω μου δικαιολογήθηκε πως δεν έψαχνε τις είχε βρει ξεχασμένες κάτω από ένα περιοδικό στο γραφείο μου το παράθυρο ανοιχτό φοβήθηκε ότι θα τις έπαιρνε ο αέρας

Έπαθα γλωσσοδέτη όπως κάθε φορά που οι μνήμες στρι-μώχνονταν άτακτα μέσα μου Τι να της έλεγα Πώς να της εξηγούσα ότι και η ίδια είχε συμμετοχή στο ξεχωριστό αυτό γεγονός Όταν ήταν μικρή το είχε συναντήσει το κήτος Κι

ΣΥΓΧ

ΡΟΝ

ΟΙ Ε

ΛΛ

ΗΝ

ΕΣ Π

ΕΖΟ

ΓΡΑ

ΦΟ

Ι

Η Αντζέλ μια γυναίκα από τη Θεσσαλονίκη είναι Εβραία

και αφηγείται την ιστορία της οικογένειάς της που αρχίζει

πριν από τον Β παγκόσμιο πόλεμο και φτάνει στη δεκαετία

του 1990 Η οικογένειά της έχει φιλικές σχέσεις με μία άλλη

οικογένεια χριστιανών

Στην Κατοχή μέσα από τις δύο οικογένειες θα ξεπηδή-

σουν δυο μεγάλοι έρωτες ένας ιδεαλιστικός και ένας κολα-

σμένος Η αδελφή της Αντζέλ η Λέα θα βιώσει την κορύφω-

ση του μεγάλου της έρωτα μέσα στο στρατόπεδο συγκεντρώ-

σεως Η Λόρυ κόρη της Λέα προσπαθεί να ξεπεράσει τον

δικό της νοσηρό και αδιέξοδο έρωτα ζητώντας βοήθεια από

την ψυχαναλύτριά της

Η μικροϊστορία των ασήμαντων ανθρώπων σε μετωπική σύ-

γκρουση με την επίσημη Ιστορία Ντοκουμέντα και μυθοπλασία

αποκαλύπτουν τα καλά κρυμμένα μυστικά της Θεσσαλονίκης

και των θυμάτων της εποχής εκείνης Οι Εβραίοι και οι χριστια-

νοί Οι Γερμανοί και ο ρόλος των Βουλγάρων Ποιος πρόδωσε

ποιον Ποιος ο ρόλος των δωσίλογων και της εβραϊκής κοινό-

τητας Τι συνέβη μετά στον Εμφύλιο Πώς φτάσαν όλα αυτά

να επηρεάζουν τη χώρα μας σήμερα

Κομμάτια ζωής αφημένα μεταξύ ναζιστικών στρατοπέδων

συγκεντρώσεως και σοβιετικών Γκουλάγκ

wwwagyragr

ΚΩ∆ 30902ISBN 978-960-547-030-2

13

Περιεχόμενα

ndash Θεσσαλονίκη πόλη-καράβι 17 ndash Το όνειρο του Αφού 24 ndash Στα νερά του Θερμαϊκού 32 ndash Το κήτος 35 ndash Παιχνίδι σκιών 41 ndash Το πρώτο μοντάζ 52 ndash Το κομμένο νήμα 60 ndash Ένας καθρέφτης 64 ndash Έξοδος Η πρώτη διήγηση της Λέα 73 ndash Ο υπερεκτιμημένος 88 ndash Δύο φωτογραφίες για τη Λόρυ Το δεύτερο μοντάζ 89 ndash Υγρό χιόνι της μνήμης 99 ndash Αναδρομές σε αδιέξοδους δρόμους 115 ndash Όμορφη Θεσσαλονίκη 123 ndash Η Τορά της μνήμης 138 ndash Στου Χιρς 143 ndash Αυτόνομη Θεσσαλονίκη 150

14

ndash Ρούχο χωρίς σώμα 153 ndash Τελεσίδικη νύχτα 160 ndash Όταν φυσούσε ο Βαρδάρης Η πρώτη διήγηση της Λόρυ 162 ndash Καπνός μετέωρος Η δεύτερη διήγηση της Λόρυ 173 ndash Η αχάριστη 184 ndash Αυτή που έκανε τη θάλασσα να πονάει 195 ndash Στην ψίχα της νύχτας Η τρίτη διήγηση της Λόρυ 199 ndash Ένα ταξίμι 209 ndash Η ταχύτητα του παρελθόντος 218 ndash Υλικό έξω από το μοντάζ 219 ndash To μπλόκο Η πρώτη διήγηση του Αλέξανδρου 223 ndash Τρομεροί καιροί 234 ndash Βυθός στο ταβάνι Η δεύτερη διήγηση της Λέα 235 ndash Ερωτοθάνατος ndash μια λέξη Η τρίτη διήγηση της Λέα 252 ndash Ο διερμηνέας Η δεύτερη διήγηση του Αλέξανδρου 263 ndash Η διαγραφή 278 ndash Χαμένα για πάντα χρόνια 293 ndash Σπασμένο κανάτι 299 ndash Η μεγάλη σκιά Οι τελευταίες σημειώσεις της Λόρυ 307 ndash Στην άκρη της βελόνας 314 ndash Στον κήπο της λήθης 322 ndash Το χρυσόψαρο και η γυάλα 331 ndash Στην τσίλια 336

15

ndash Στην πλατεία Δικαστηρίων 345 ndash Ο σκηνοθέτης 352

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ndash Σημειώσεις στο περιθώριο 375 ndash Σχετικά με τον θάνατο του George W Pollk 376 ndash Η Θεσσαλονίκη μεταξύ Ελλήνων και Βουλγάρων 382 ndash Υλικό απουσίας 388 ndash Η μόνη αρραγής φυλή 391 ndash Παλιοί λογαριασμοί 396 ndash Ένα διαφωτιστικό αρχείο και μια επιταγή 405

Χάρ

της

Θεσ

σαλο

νίκη

ς με

τα

κύρι

α ση

μεία

όπο

υ δι

αδρα

ματί

ζετα

ι η υ

πόθε

ση τ

ου μ

υθισ

τορή

ματο

ς

17

Θεσσαλονίκη πόλη-καράβι

Η πόρτα άνοιξε με πάταγο χτύπησε στον τοίχο είδα τη Λόρυ στο πλαίσιο της κάσας να κρατά τις τρεις φωτο-

γραφίες ανοιχτή βεντάλια στο χέρι αμήχανη από το ξαφνικό ρεύμα που συνόδεψε την είσοδό της στο γραφείο μου Ο αέ-ρας φούσκωσε ανάλαφρα τη μεταξωτή κίτρινη δίχως ζώνη ρόμπα της Η λεπτή σιλουέτα της διαγράφηκε μόνο με τα μαύ-ρα εσώρουχα από μέσα Έδειχνε σαν να είχε χάσει για λίγο την ευστάθειά της τη συνηθισμένη επιθετικότητά της Με πλησία-σε αβέβαιη

laquoΤι είναι αυτές οι φωτογραφίες θεία Αντζέλ Συνέβη στην πραγματικότητα τέτοιο γεγονόςraquo

Ήμουν ήδη εκνευρισμένη από τον τρόπο που εισέβαλε με αυτά που κρατούσε πού τα ξετρύπωσε ήρθε κι εκείνο το laquoθείαraquo σπάνια με έλεγε έτσι Αντζέλ με φώναζε μια ζωήhellip

Είχα βέβαια πολλούς άλλους λόγους να ταράζομαι μαζί της Γιατί τη Λόρυ ουσιαστικά εγώ την είχα μεγαλώσει αν και παιδί της αδερφής μου της Λέα Όσο για τις laquoαπαντήσειςraquo που της είχα δώσει μέχρι τώρα για τη δική της ζωή ήταν προσε-κτικά επιλεγμένες Εξάλλου πάντοτε έστηνε έναν τοίχο γύρω

18

ΓΙΩΡΓΟΣ ΡΩΜΑΝΟΣ

από το άτομό της Δεν νοιαζόταν δεν ρωτούσε παρά για όσα την επηρέαζαν άμεσα Τελευταία όμως η ταινία που γύριζε ο φίλος της σκηνοθέτης ο Ελιάν και η δουλειά που της είχε ανα-θέσει της ξύπνησαν ένα όψιμο ενδιαφέρον τόσο για τη Θεσ-σαλονίκη όσο και για τον εαυτό της Βέβαια κι αυτό το έδειχνε με τον συνηθισμένο δικό της ατομικιστικό τρόπο

Με το που άπλωσε μπροστά μου τις κιτρινισμένες φωτογρα-φίες κατάλαβα Ήταν εκείνες με το κήτος το 1948 Στην πρώ-τη φαινόταν ένα τεράστιο ψαρίσιο σώμα και η ουρά του σαν προέκταση της ξηράς στο Καραμπουρνάκι Μεγάλο όσο μια νέα μικρή χερσόνησος Στη δεύτερη ήταν τότε που το μεγαθή-ριο αυτό είχε κάνει τη βόλτα του προς την προβλήτα του Λευ-κού Πύργου σχεδόν ξενέρισε κι ο φωτογράφος το είχε πάρει από τέτοια γωνία που το κήτος έδειχνε έτοιμο να καταπιεί τον Πύργο Στην τρίτη φωτογραφία τραβηγμένη από τrsquo ανοιχτά του Θερμαϊκού η πόλη προβαλλόταν προοπτικά επάνω στην πλάτη του τεράστιου όντος ίδια με αλλοπαρμένο καράβι την ώρα που χάνει τον άνεμο στα πανιά πορεία δεν υπάρχει και όλοι τρέχουν σαν τρελοί άλλοι στο μάζεμα και άλλοι στο όρ-τσα Πόλη-καράβι

Η Λόρυ στεκόταν αποσβολωμένη από το πρωτοφανές γε-γονός του κήτους άγνωστο στους περισσότερους στη Θεσ-σαλονίκη Αν δεν υπήρχαν και αυτές οι τρεις φωτογραφίες θα έλεγε κανείς πως ήταν μυθοπλασία Όσο η Λόρυ περίμενε να της εξηγήσω μου δικαιολογήθηκε πως δεν έψαχνε τις είχε βρει ξεχασμένες κάτω από ένα περιοδικό στο γραφείο μου το παράθυρο ανοιχτό φοβήθηκε ότι θα τις έπαιρνε ο αέρας

Έπαθα γλωσσοδέτη όπως κάθε φορά που οι μνήμες στρι-μώχνονταν άτακτα μέσα μου Τι να της έλεγα Πώς να της εξηγούσα ότι και η ίδια είχε συμμετοχή στο ξεχωριστό αυτό γεγονός Όταν ήταν μικρή το είχε συναντήσει το κήτος Κι

ΣΥΓΧ

ΡΟΝ

ΟΙ Ε

ΛΛ

ΗΝ

ΕΣ Π

ΕΖΟ

ΓΡΑ

ΦΟ

Ι

Η Αντζέλ μια γυναίκα από τη Θεσσαλονίκη είναι Εβραία

και αφηγείται την ιστορία της οικογένειάς της που αρχίζει

πριν από τον Β παγκόσμιο πόλεμο και φτάνει στη δεκαετία

του 1990 Η οικογένειά της έχει φιλικές σχέσεις με μία άλλη

οικογένεια χριστιανών

Στην Κατοχή μέσα από τις δύο οικογένειες θα ξεπηδή-

σουν δυο μεγάλοι έρωτες ένας ιδεαλιστικός και ένας κολα-

σμένος Η αδελφή της Αντζέλ η Λέα θα βιώσει την κορύφω-

ση του μεγάλου της έρωτα μέσα στο στρατόπεδο συγκεντρώ-

σεως Η Λόρυ κόρη της Λέα προσπαθεί να ξεπεράσει τον

δικό της νοσηρό και αδιέξοδο έρωτα ζητώντας βοήθεια από

την ψυχαναλύτριά της

Η μικροϊστορία των ασήμαντων ανθρώπων σε μετωπική σύ-

γκρουση με την επίσημη Ιστορία Ντοκουμέντα και μυθοπλασία

αποκαλύπτουν τα καλά κρυμμένα μυστικά της Θεσσαλονίκης

και των θυμάτων της εποχής εκείνης Οι Εβραίοι και οι χριστια-

νοί Οι Γερμανοί και ο ρόλος των Βουλγάρων Ποιος πρόδωσε

ποιον Ποιος ο ρόλος των δωσίλογων και της εβραϊκής κοινό-

τητας Τι συνέβη μετά στον Εμφύλιο Πώς φτάσαν όλα αυτά

να επηρεάζουν τη χώρα μας σήμερα

Κομμάτια ζωής αφημένα μεταξύ ναζιστικών στρατοπέδων

συγκεντρώσεως και σοβιετικών Γκουλάγκ

wwwagyragr

ΚΩ∆ 30902ISBN 978-960-547-030-2

14

ndash Ρούχο χωρίς σώμα 153 ndash Τελεσίδικη νύχτα 160 ndash Όταν φυσούσε ο Βαρδάρης Η πρώτη διήγηση της Λόρυ 162 ndash Καπνός μετέωρος Η δεύτερη διήγηση της Λόρυ 173 ndash Η αχάριστη 184 ndash Αυτή που έκανε τη θάλασσα να πονάει 195 ndash Στην ψίχα της νύχτας Η τρίτη διήγηση της Λόρυ 199 ndash Ένα ταξίμι 209 ndash Η ταχύτητα του παρελθόντος 218 ndash Υλικό έξω από το μοντάζ 219 ndash To μπλόκο Η πρώτη διήγηση του Αλέξανδρου 223 ndash Τρομεροί καιροί 234 ndash Βυθός στο ταβάνι Η δεύτερη διήγηση της Λέα 235 ndash Ερωτοθάνατος ndash μια λέξη Η τρίτη διήγηση της Λέα 252 ndash Ο διερμηνέας Η δεύτερη διήγηση του Αλέξανδρου 263 ndash Η διαγραφή 278 ndash Χαμένα για πάντα χρόνια 293 ndash Σπασμένο κανάτι 299 ndash Η μεγάλη σκιά Οι τελευταίες σημειώσεις της Λόρυ 307 ndash Στην άκρη της βελόνας 314 ndash Στον κήπο της λήθης 322 ndash Το χρυσόψαρο και η γυάλα 331 ndash Στην τσίλια 336

15

ndash Στην πλατεία Δικαστηρίων 345 ndash Ο σκηνοθέτης 352

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ndash Σημειώσεις στο περιθώριο 375 ndash Σχετικά με τον θάνατο του George W Pollk 376 ndash Η Θεσσαλονίκη μεταξύ Ελλήνων και Βουλγάρων 382 ndash Υλικό απουσίας 388 ndash Η μόνη αρραγής φυλή 391 ndash Παλιοί λογαριασμοί 396 ndash Ένα διαφωτιστικό αρχείο και μια επιταγή 405

Χάρ

της

Θεσ

σαλο

νίκη

ς με

τα

κύρι

α ση

μεία

όπο

υ δι

αδρα

ματί

ζετα

ι η υ

πόθε

ση τ

ου μ

υθισ

τορή

ματο

ς

17

Θεσσαλονίκη πόλη-καράβι

Η πόρτα άνοιξε με πάταγο χτύπησε στον τοίχο είδα τη Λόρυ στο πλαίσιο της κάσας να κρατά τις τρεις φωτο-

γραφίες ανοιχτή βεντάλια στο χέρι αμήχανη από το ξαφνικό ρεύμα που συνόδεψε την είσοδό της στο γραφείο μου Ο αέ-ρας φούσκωσε ανάλαφρα τη μεταξωτή κίτρινη δίχως ζώνη ρόμπα της Η λεπτή σιλουέτα της διαγράφηκε μόνο με τα μαύ-ρα εσώρουχα από μέσα Έδειχνε σαν να είχε χάσει για λίγο την ευστάθειά της τη συνηθισμένη επιθετικότητά της Με πλησία-σε αβέβαιη

laquoΤι είναι αυτές οι φωτογραφίες θεία Αντζέλ Συνέβη στην πραγματικότητα τέτοιο γεγονόςraquo

Ήμουν ήδη εκνευρισμένη από τον τρόπο που εισέβαλε με αυτά που κρατούσε πού τα ξετρύπωσε ήρθε κι εκείνο το laquoθείαraquo σπάνια με έλεγε έτσι Αντζέλ με φώναζε μια ζωήhellip

Είχα βέβαια πολλούς άλλους λόγους να ταράζομαι μαζί της Γιατί τη Λόρυ ουσιαστικά εγώ την είχα μεγαλώσει αν και παιδί της αδερφής μου της Λέα Όσο για τις laquoαπαντήσειςraquo που της είχα δώσει μέχρι τώρα για τη δική της ζωή ήταν προσε-κτικά επιλεγμένες Εξάλλου πάντοτε έστηνε έναν τοίχο γύρω

18

ΓΙΩΡΓΟΣ ΡΩΜΑΝΟΣ

από το άτομό της Δεν νοιαζόταν δεν ρωτούσε παρά για όσα την επηρέαζαν άμεσα Τελευταία όμως η ταινία που γύριζε ο φίλος της σκηνοθέτης ο Ελιάν και η δουλειά που της είχε ανα-θέσει της ξύπνησαν ένα όψιμο ενδιαφέρον τόσο για τη Θεσ-σαλονίκη όσο και για τον εαυτό της Βέβαια κι αυτό το έδειχνε με τον συνηθισμένο δικό της ατομικιστικό τρόπο

Με το που άπλωσε μπροστά μου τις κιτρινισμένες φωτογρα-φίες κατάλαβα Ήταν εκείνες με το κήτος το 1948 Στην πρώ-τη φαινόταν ένα τεράστιο ψαρίσιο σώμα και η ουρά του σαν προέκταση της ξηράς στο Καραμπουρνάκι Μεγάλο όσο μια νέα μικρή χερσόνησος Στη δεύτερη ήταν τότε που το μεγαθή-ριο αυτό είχε κάνει τη βόλτα του προς την προβλήτα του Λευ-κού Πύργου σχεδόν ξενέρισε κι ο φωτογράφος το είχε πάρει από τέτοια γωνία που το κήτος έδειχνε έτοιμο να καταπιεί τον Πύργο Στην τρίτη φωτογραφία τραβηγμένη από τrsquo ανοιχτά του Θερμαϊκού η πόλη προβαλλόταν προοπτικά επάνω στην πλάτη του τεράστιου όντος ίδια με αλλοπαρμένο καράβι την ώρα που χάνει τον άνεμο στα πανιά πορεία δεν υπάρχει και όλοι τρέχουν σαν τρελοί άλλοι στο μάζεμα και άλλοι στο όρ-τσα Πόλη-καράβι

Η Λόρυ στεκόταν αποσβολωμένη από το πρωτοφανές γε-γονός του κήτους άγνωστο στους περισσότερους στη Θεσ-σαλονίκη Αν δεν υπήρχαν και αυτές οι τρεις φωτογραφίες θα έλεγε κανείς πως ήταν μυθοπλασία Όσο η Λόρυ περίμενε να της εξηγήσω μου δικαιολογήθηκε πως δεν έψαχνε τις είχε βρει ξεχασμένες κάτω από ένα περιοδικό στο γραφείο μου το παράθυρο ανοιχτό φοβήθηκε ότι θα τις έπαιρνε ο αέρας

Έπαθα γλωσσοδέτη όπως κάθε φορά που οι μνήμες στρι-μώχνονταν άτακτα μέσα μου Τι να της έλεγα Πώς να της εξηγούσα ότι και η ίδια είχε συμμετοχή στο ξεχωριστό αυτό γεγονός Όταν ήταν μικρή το είχε συναντήσει το κήτος Κι

ΣΥΓΧ

ΡΟΝ

ΟΙ Ε

ΛΛ

ΗΝ

ΕΣ Π

ΕΖΟ

ΓΡΑ

ΦΟ

Ι

Η Αντζέλ μια γυναίκα από τη Θεσσαλονίκη είναι Εβραία

και αφηγείται την ιστορία της οικογένειάς της που αρχίζει

πριν από τον Β παγκόσμιο πόλεμο και φτάνει στη δεκαετία

του 1990 Η οικογένειά της έχει φιλικές σχέσεις με μία άλλη

οικογένεια χριστιανών

Στην Κατοχή μέσα από τις δύο οικογένειες θα ξεπηδή-

σουν δυο μεγάλοι έρωτες ένας ιδεαλιστικός και ένας κολα-

σμένος Η αδελφή της Αντζέλ η Λέα θα βιώσει την κορύφω-

ση του μεγάλου της έρωτα μέσα στο στρατόπεδο συγκεντρώ-

σεως Η Λόρυ κόρη της Λέα προσπαθεί να ξεπεράσει τον

δικό της νοσηρό και αδιέξοδο έρωτα ζητώντας βοήθεια από

την ψυχαναλύτριά της

Η μικροϊστορία των ασήμαντων ανθρώπων σε μετωπική σύ-

γκρουση με την επίσημη Ιστορία Ντοκουμέντα και μυθοπλασία

αποκαλύπτουν τα καλά κρυμμένα μυστικά της Θεσσαλονίκης

και των θυμάτων της εποχής εκείνης Οι Εβραίοι και οι χριστια-

νοί Οι Γερμανοί και ο ρόλος των Βουλγάρων Ποιος πρόδωσε

ποιον Ποιος ο ρόλος των δωσίλογων και της εβραϊκής κοινό-

τητας Τι συνέβη μετά στον Εμφύλιο Πώς φτάσαν όλα αυτά

να επηρεάζουν τη χώρα μας σήμερα

Κομμάτια ζωής αφημένα μεταξύ ναζιστικών στρατοπέδων

συγκεντρώσεως και σοβιετικών Γκουλάγκ

wwwagyragr

ΚΩ∆ 30902ISBN 978-960-547-030-2

15

ndash Στην πλατεία Δικαστηρίων 345 ndash Ο σκηνοθέτης 352

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ndash Σημειώσεις στο περιθώριο 375 ndash Σχετικά με τον θάνατο του George W Pollk 376 ndash Η Θεσσαλονίκη μεταξύ Ελλήνων και Βουλγάρων 382 ndash Υλικό απουσίας 388 ndash Η μόνη αρραγής φυλή 391 ndash Παλιοί λογαριασμοί 396 ndash Ένα διαφωτιστικό αρχείο και μια επιταγή 405

Χάρ

της

Θεσ

σαλο

νίκη

ς με

τα

κύρι

α ση

μεία

όπο

υ δι

αδρα

ματί

ζετα

ι η υ

πόθε

ση τ

ου μ

υθισ

τορή

ματο

ς

17

Θεσσαλονίκη πόλη-καράβι

Η πόρτα άνοιξε με πάταγο χτύπησε στον τοίχο είδα τη Λόρυ στο πλαίσιο της κάσας να κρατά τις τρεις φωτο-

γραφίες ανοιχτή βεντάλια στο χέρι αμήχανη από το ξαφνικό ρεύμα που συνόδεψε την είσοδό της στο γραφείο μου Ο αέ-ρας φούσκωσε ανάλαφρα τη μεταξωτή κίτρινη δίχως ζώνη ρόμπα της Η λεπτή σιλουέτα της διαγράφηκε μόνο με τα μαύ-ρα εσώρουχα από μέσα Έδειχνε σαν να είχε χάσει για λίγο την ευστάθειά της τη συνηθισμένη επιθετικότητά της Με πλησία-σε αβέβαιη

laquoΤι είναι αυτές οι φωτογραφίες θεία Αντζέλ Συνέβη στην πραγματικότητα τέτοιο γεγονόςraquo

Ήμουν ήδη εκνευρισμένη από τον τρόπο που εισέβαλε με αυτά που κρατούσε πού τα ξετρύπωσε ήρθε κι εκείνο το laquoθείαraquo σπάνια με έλεγε έτσι Αντζέλ με φώναζε μια ζωήhellip

Είχα βέβαια πολλούς άλλους λόγους να ταράζομαι μαζί της Γιατί τη Λόρυ ουσιαστικά εγώ την είχα μεγαλώσει αν και παιδί της αδερφής μου της Λέα Όσο για τις laquoαπαντήσειςraquo που της είχα δώσει μέχρι τώρα για τη δική της ζωή ήταν προσε-κτικά επιλεγμένες Εξάλλου πάντοτε έστηνε έναν τοίχο γύρω

18

ΓΙΩΡΓΟΣ ΡΩΜΑΝΟΣ

από το άτομό της Δεν νοιαζόταν δεν ρωτούσε παρά για όσα την επηρέαζαν άμεσα Τελευταία όμως η ταινία που γύριζε ο φίλος της σκηνοθέτης ο Ελιάν και η δουλειά που της είχε ανα-θέσει της ξύπνησαν ένα όψιμο ενδιαφέρον τόσο για τη Θεσ-σαλονίκη όσο και για τον εαυτό της Βέβαια κι αυτό το έδειχνε με τον συνηθισμένο δικό της ατομικιστικό τρόπο

Με το που άπλωσε μπροστά μου τις κιτρινισμένες φωτογρα-φίες κατάλαβα Ήταν εκείνες με το κήτος το 1948 Στην πρώ-τη φαινόταν ένα τεράστιο ψαρίσιο σώμα και η ουρά του σαν προέκταση της ξηράς στο Καραμπουρνάκι Μεγάλο όσο μια νέα μικρή χερσόνησος Στη δεύτερη ήταν τότε που το μεγαθή-ριο αυτό είχε κάνει τη βόλτα του προς την προβλήτα του Λευ-κού Πύργου σχεδόν ξενέρισε κι ο φωτογράφος το είχε πάρει από τέτοια γωνία που το κήτος έδειχνε έτοιμο να καταπιεί τον Πύργο Στην τρίτη φωτογραφία τραβηγμένη από τrsquo ανοιχτά του Θερμαϊκού η πόλη προβαλλόταν προοπτικά επάνω στην πλάτη του τεράστιου όντος ίδια με αλλοπαρμένο καράβι την ώρα που χάνει τον άνεμο στα πανιά πορεία δεν υπάρχει και όλοι τρέχουν σαν τρελοί άλλοι στο μάζεμα και άλλοι στο όρ-τσα Πόλη-καράβι

Η Λόρυ στεκόταν αποσβολωμένη από το πρωτοφανές γε-γονός του κήτους άγνωστο στους περισσότερους στη Θεσ-σαλονίκη Αν δεν υπήρχαν και αυτές οι τρεις φωτογραφίες θα έλεγε κανείς πως ήταν μυθοπλασία Όσο η Λόρυ περίμενε να της εξηγήσω μου δικαιολογήθηκε πως δεν έψαχνε τις είχε βρει ξεχασμένες κάτω από ένα περιοδικό στο γραφείο μου το παράθυρο ανοιχτό φοβήθηκε ότι θα τις έπαιρνε ο αέρας

Έπαθα γλωσσοδέτη όπως κάθε φορά που οι μνήμες στρι-μώχνονταν άτακτα μέσα μου Τι να της έλεγα Πώς να της εξηγούσα ότι και η ίδια είχε συμμετοχή στο ξεχωριστό αυτό γεγονός Όταν ήταν μικρή το είχε συναντήσει το κήτος Κι

ΣΥΓΧ

ΡΟΝ

ΟΙ Ε

ΛΛ

ΗΝ

ΕΣ Π

ΕΖΟ

ΓΡΑ

ΦΟ

Ι

Η Αντζέλ μια γυναίκα από τη Θεσσαλονίκη είναι Εβραία

και αφηγείται την ιστορία της οικογένειάς της που αρχίζει

πριν από τον Β παγκόσμιο πόλεμο και φτάνει στη δεκαετία

του 1990 Η οικογένειά της έχει φιλικές σχέσεις με μία άλλη

οικογένεια χριστιανών

Στην Κατοχή μέσα από τις δύο οικογένειες θα ξεπηδή-

σουν δυο μεγάλοι έρωτες ένας ιδεαλιστικός και ένας κολα-

σμένος Η αδελφή της Αντζέλ η Λέα θα βιώσει την κορύφω-

ση του μεγάλου της έρωτα μέσα στο στρατόπεδο συγκεντρώ-

σεως Η Λόρυ κόρη της Λέα προσπαθεί να ξεπεράσει τον

δικό της νοσηρό και αδιέξοδο έρωτα ζητώντας βοήθεια από

την ψυχαναλύτριά της

Η μικροϊστορία των ασήμαντων ανθρώπων σε μετωπική σύ-

γκρουση με την επίσημη Ιστορία Ντοκουμέντα και μυθοπλασία

αποκαλύπτουν τα καλά κρυμμένα μυστικά της Θεσσαλονίκης

και των θυμάτων της εποχής εκείνης Οι Εβραίοι και οι χριστια-

νοί Οι Γερμανοί και ο ρόλος των Βουλγάρων Ποιος πρόδωσε

ποιον Ποιος ο ρόλος των δωσίλογων και της εβραϊκής κοινό-

τητας Τι συνέβη μετά στον Εμφύλιο Πώς φτάσαν όλα αυτά

να επηρεάζουν τη χώρα μας σήμερα

Κομμάτια ζωής αφημένα μεταξύ ναζιστικών στρατοπέδων

συγκεντρώσεως και σοβιετικών Γκουλάγκ

wwwagyragr

ΚΩ∆ 30902ISBN 978-960-547-030-2

Χάρ

της

Θεσ

σαλο

νίκη

ς με

τα

κύρι

α ση

μεία

όπο

υ δι

αδρα

ματί

ζετα

ι η υ

πόθε

ση τ

ου μ

υθισ

τορή

ματο

ς

17

Θεσσαλονίκη πόλη-καράβι

Η πόρτα άνοιξε με πάταγο χτύπησε στον τοίχο είδα τη Λόρυ στο πλαίσιο της κάσας να κρατά τις τρεις φωτο-

γραφίες ανοιχτή βεντάλια στο χέρι αμήχανη από το ξαφνικό ρεύμα που συνόδεψε την είσοδό της στο γραφείο μου Ο αέ-ρας φούσκωσε ανάλαφρα τη μεταξωτή κίτρινη δίχως ζώνη ρόμπα της Η λεπτή σιλουέτα της διαγράφηκε μόνο με τα μαύ-ρα εσώρουχα από μέσα Έδειχνε σαν να είχε χάσει για λίγο την ευστάθειά της τη συνηθισμένη επιθετικότητά της Με πλησία-σε αβέβαιη

laquoΤι είναι αυτές οι φωτογραφίες θεία Αντζέλ Συνέβη στην πραγματικότητα τέτοιο γεγονόςraquo

Ήμουν ήδη εκνευρισμένη από τον τρόπο που εισέβαλε με αυτά που κρατούσε πού τα ξετρύπωσε ήρθε κι εκείνο το laquoθείαraquo σπάνια με έλεγε έτσι Αντζέλ με φώναζε μια ζωήhellip

Είχα βέβαια πολλούς άλλους λόγους να ταράζομαι μαζί της Γιατί τη Λόρυ ουσιαστικά εγώ την είχα μεγαλώσει αν και παιδί της αδερφής μου της Λέα Όσο για τις laquoαπαντήσειςraquo που της είχα δώσει μέχρι τώρα για τη δική της ζωή ήταν προσε-κτικά επιλεγμένες Εξάλλου πάντοτε έστηνε έναν τοίχο γύρω

18

ΓΙΩΡΓΟΣ ΡΩΜΑΝΟΣ

από το άτομό της Δεν νοιαζόταν δεν ρωτούσε παρά για όσα την επηρέαζαν άμεσα Τελευταία όμως η ταινία που γύριζε ο φίλος της σκηνοθέτης ο Ελιάν και η δουλειά που της είχε ανα-θέσει της ξύπνησαν ένα όψιμο ενδιαφέρον τόσο για τη Θεσ-σαλονίκη όσο και για τον εαυτό της Βέβαια κι αυτό το έδειχνε με τον συνηθισμένο δικό της ατομικιστικό τρόπο

Με το που άπλωσε μπροστά μου τις κιτρινισμένες φωτογρα-φίες κατάλαβα Ήταν εκείνες με το κήτος το 1948 Στην πρώ-τη φαινόταν ένα τεράστιο ψαρίσιο σώμα και η ουρά του σαν προέκταση της ξηράς στο Καραμπουρνάκι Μεγάλο όσο μια νέα μικρή χερσόνησος Στη δεύτερη ήταν τότε που το μεγαθή-ριο αυτό είχε κάνει τη βόλτα του προς την προβλήτα του Λευ-κού Πύργου σχεδόν ξενέρισε κι ο φωτογράφος το είχε πάρει από τέτοια γωνία που το κήτος έδειχνε έτοιμο να καταπιεί τον Πύργο Στην τρίτη φωτογραφία τραβηγμένη από τrsquo ανοιχτά του Θερμαϊκού η πόλη προβαλλόταν προοπτικά επάνω στην πλάτη του τεράστιου όντος ίδια με αλλοπαρμένο καράβι την ώρα που χάνει τον άνεμο στα πανιά πορεία δεν υπάρχει και όλοι τρέχουν σαν τρελοί άλλοι στο μάζεμα και άλλοι στο όρ-τσα Πόλη-καράβι

Η Λόρυ στεκόταν αποσβολωμένη από το πρωτοφανές γε-γονός του κήτους άγνωστο στους περισσότερους στη Θεσ-σαλονίκη Αν δεν υπήρχαν και αυτές οι τρεις φωτογραφίες θα έλεγε κανείς πως ήταν μυθοπλασία Όσο η Λόρυ περίμενε να της εξηγήσω μου δικαιολογήθηκε πως δεν έψαχνε τις είχε βρει ξεχασμένες κάτω από ένα περιοδικό στο γραφείο μου το παράθυρο ανοιχτό φοβήθηκε ότι θα τις έπαιρνε ο αέρας

Έπαθα γλωσσοδέτη όπως κάθε φορά που οι μνήμες στρι-μώχνονταν άτακτα μέσα μου Τι να της έλεγα Πώς να της εξηγούσα ότι και η ίδια είχε συμμετοχή στο ξεχωριστό αυτό γεγονός Όταν ήταν μικρή το είχε συναντήσει το κήτος Κι

ΣΥΓΧ

ΡΟΝ

ΟΙ Ε

ΛΛ

ΗΝ

ΕΣ Π

ΕΖΟ

ΓΡΑ

ΦΟ

Ι

Η Αντζέλ μια γυναίκα από τη Θεσσαλονίκη είναι Εβραία

και αφηγείται την ιστορία της οικογένειάς της που αρχίζει

πριν από τον Β παγκόσμιο πόλεμο και φτάνει στη δεκαετία

του 1990 Η οικογένειά της έχει φιλικές σχέσεις με μία άλλη

οικογένεια χριστιανών

Στην Κατοχή μέσα από τις δύο οικογένειες θα ξεπηδή-

σουν δυο μεγάλοι έρωτες ένας ιδεαλιστικός και ένας κολα-

σμένος Η αδελφή της Αντζέλ η Λέα θα βιώσει την κορύφω-

ση του μεγάλου της έρωτα μέσα στο στρατόπεδο συγκεντρώ-

σεως Η Λόρυ κόρη της Λέα προσπαθεί να ξεπεράσει τον

δικό της νοσηρό και αδιέξοδο έρωτα ζητώντας βοήθεια από

την ψυχαναλύτριά της

Η μικροϊστορία των ασήμαντων ανθρώπων σε μετωπική σύ-

γκρουση με την επίσημη Ιστορία Ντοκουμέντα και μυθοπλασία

αποκαλύπτουν τα καλά κρυμμένα μυστικά της Θεσσαλονίκης

και των θυμάτων της εποχής εκείνης Οι Εβραίοι και οι χριστια-

νοί Οι Γερμανοί και ο ρόλος των Βουλγάρων Ποιος πρόδωσε

ποιον Ποιος ο ρόλος των δωσίλογων και της εβραϊκής κοινό-

τητας Τι συνέβη μετά στον Εμφύλιο Πώς φτάσαν όλα αυτά

να επηρεάζουν τη χώρα μας σήμερα

Κομμάτια ζωής αφημένα μεταξύ ναζιστικών στρατοπέδων

συγκεντρώσεως και σοβιετικών Γκουλάγκ

wwwagyragr

ΚΩ∆ 30902ISBN 978-960-547-030-2

17

Θεσσαλονίκη πόλη-καράβι

Η πόρτα άνοιξε με πάταγο χτύπησε στον τοίχο είδα τη Λόρυ στο πλαίσιο της κάσας να κρατά τις τρεις φωτο-

γραφίες ανοιχτή βεντάλια στο χέρι αμήχανη από το ξαφνικό ρεύμα που συνόδεψε την είσοδό της στο γραφείο μου Ο αέ-ρας φούσκωσε ανάλαφρα τη μεταξωτή κίτρινη δίχως ζώνη ρόμπα της Η λεπτή σιλουέτα της διαγράφηκε μόνο με τα μαύ-ρα εσώρουχα από μέσα Έδειχνε σαν να είχε χάσει για λίγο την ευστάθειά της τη συνηθισμένη επιθετικότητά της Με πλησία-σε αβέβαιη

laquoΤι είναι αυτές οι φωτογραφίες θεία Αντζέλ Συνέβη στην πραγματικότητα τέτοιο γεγονόςraquo

Ήμουν ήδη εκνευρισμένη από τον τρόπο που εισέβαλε με αυτά που κρατούσε πού τα ξετρύπωσε ήρθε κι εκείνο το laquoθείαraquo σπάνια με έλεγε έτσι Αντζέλ με φώναζε μια ζωήhellip

Είχα βέβαια πολλούς άλλους λόγους να ταράζομαι μαζί της Γιατί τη Λόρυ ουσιαστικά εγώ την είχα μεγαλώσει αν και παιδί της αδερφής μου της Λέα Όσο για τις laquoαπαντήσειςraquo που της είχα δώσει μέχρι τώρα για τη δική της ζωή ήταν προσε-κτικά επιλεγμένες Εξάλλου πάντοτε έστηνε έναν τοίχο γύρω

18

ΓΙΩΡΓΟΣ ΡΩΜΑΝΟΣ

από το άτομό της Δεν νοιαζόταν δεν ρωτούσε παρά για όσα την επηρέαζαν άμεσα Τελευταία όμως η ταινία που γύριζε ο φίλος της σκηνοθέτης ο Ελιάν και η δουλειά που της είχε ανα-θέσει της ξύπνησαν ένα όψιμο ενδιαφέρον τόσο για τη Θεσ-σαλονίκη όσο και για τον εαυτό της Βέβαια κι αυτό το έδειχνε με τον συνηθισμένο δικό της ατομικιστικό τρόπο

Με το που άπλωσε μπροστά μου τις κιτρινισμένες φωτογρα-φίες κατάλαβα Ήταν εκείνες με το κήτος το 1948 Στην πρώ-τη φαινόταν ένα τεράστιο ψαρίσιο σώμα και η ουρά του σαν προέκταση της ξηράς στο Καραμπουρνάκι Μεγάλο όσο μια νέα μικρή χερσόνησος Στη δεύτερη ήταν τότε που το μεγαθή-ριο αυτό είχε κάνει τη βόλτα του προς την προβλήτα του Λευ-κού Πύργου σχεδόν ξενέρισε κι ο φωτογράφος το είχε πάρει από τέτοια γωνία που το κήτος έδειχνε έτοιμο να καταπιεί τον Πύργο Στην τρίτη φωτογραφία τραβηγμένη από τrsquo ανοιχτά του Θερμαϊκού η πόλη προβαλλόταν προοπτικά επάνω στην πλάτη του τεράστιου όντος ίδια με αλλοπαρμένο καράβι την ώρα που χάνει τον άνεμο στα πανιά πορεία δεν υπάρχει και όλοι τρέχουν σαν τρελοί άλλοι στο μάζεμα και άλλοι στο όρ-τσα Πόλη-καράβι

Η Λόρυ στεκόταν αποσβολωμένη από το πρωτοφανές γε-γονός του κήτους άγνωστο στους περισσότερους στη Θεσ-σαλονίκη Αν δεν υπήρχαν και αυτές οι τρεις φωτογραφίες θα έλεγε κανείς πως ήταν μυθοπλασία Όσο η Λόρυ περίμενε να της εξηγήσω μου δικαιολογήθηκε πως δεν έψαχνε τις είχε βρει ξεχασμένες κάτω από ένα περιοδικό στο γραφείο μου το παράθυρο ανοιχτό φοβήθηκε ότι θα τις έπαιρνε ο αέρας

Έπαθα γλωσσοδέτη όπως κάθε φορά που οι μνήμες στρι-μώχνονταν άτακτα μέσα μου Τι να της έλεγα Πώς να της εξηγούσα ότι και η ίδια είχε συμμετοχή στο ξεχωριστό αυτό γεγονός Όταν ήταν μικρή το είχε συναντήσει το κήτος Κι

ΣΥΓΧ

ΡΟΝ

ΟΙ Ε

ΛΛ

ΗΝ

ΕΣ Π

ΕΖΟ

ΓΡΑ

ΦΟ

Ι

Η Αντζέλ μια γυναίκα από τη Θεσσαλονίκη είναι Εβραία

και αφηγείται την ιστορία της οικογένειάς της που αρχίζει

πριν από τον Β παγκόσμιο πόλεμο και φτάνει στη δεκαετία

του 1990 Η οικογένειά της έχει φιλικές σχέσεις με μία άλλη

οικογένεια χριστιανών

Στην Κατοχή μέσα από τις δύο οικογένειες θα ξεπηδή-

σουν δυο μεγάλοι έρωτες ένας ιδεαλιστικός και ένας κολα-

σμένος Η αδελφή της Αντζέλ η Λέα θα βιώσει την κορύφω-

ση του μεγάλου της έρωτα μέσα στο στρατόπεδο συγκεντρώ-

σεως Η Λόρυ κόρη της Λέα προσπαθεί να ξεπεράσει τον

δικό της νοσηρό και αδιέξοδο έρωτα ζητώντας βοήθεια από

την ψυχαναλύτριά της

Η μικροϊστορία των ασήμαντων ανθρώπων σε μετωπική σύ-

γκρουση με την επίσημη Ιστορία Ντοκουμέντα και μυθοπλασία

αποκαλύπτουν τα καλά κρυμμένα μυστικά της Θεσσαλονίκης

και των θυμάτων της εποχής εκείνης Οι Εβραίοι και οι χριστια-

νοί Οι Γερμανοί και ο ρόλος των Βουλγάρων Ποιος πρόδωσε

ποιον Ποιος ο ρόλος των δωσίλογων και της εβραϊκής κοινό-

τητας Τι συνέβη μετά στον Εμφύλιο Πώς φτάσαν όλα αυτά

να επηρεάζουν τη χώρα μας σήμερα

Κομμάτια ζωής αφημένα μεταξύ ναζιστικών στρατοπέδων

συγκεντρώσεως και σοβιετικών Γκουλάγκ

wwwagyragr

ΚΩ∆ 30902ISBN 978-960-547-030-2

18

ΓΙΩΡΓΟΣ ΡΩΜΑΝΟΣ

από το άτομό της Δεν νοιαζόταν δεν ρωτούσε παρά για όσα την επηρέαζαν άμεσα Τελευταία όμως η ταινία που γύριζε ο φίλος της σκηνοθέτης ο Ελιάν και η δουλειά που της είχε ανα-θέσει της ξύπνησαν ένα όψιμο ενδιαφέρον τόσο για τη Θεσ-σαλονίκη όσο και για τον εαυτό της Βέβαια κι αυτό το έδειχνε με τον συνηθισμένο δικό της ατομικιστικό τρόπο

Με το που άπλωσε μπροστά μου τις κιτρινισμένες φωτογρα-φίες κατάλαβα Ήταν εκείνες με το κήτος το 1948 Στην πρώ-τη φαινόταν ένα τεράστιο ψαρίσιο σώμα και η ουρά του σαν προέκταση της ξηράς στο Καραμπουρνάκι Μεγάλο όσο μια νέα μικρή χερσόνησος Στη δεύτερη ήταν τότε που το μεγαθή-ριο αυτό είχε κάνει τη βόλτα του προς την προβλήτα του Λευ-κού Πύργου σχεδόν ξενέρισε κι ο φωτογράφος το είχε πάρει από τέτοια γωνία που το κήτος έδειχνε έτοιμο να καταπιεί τον Πύργο Στην τρίτη φωτογραφία τραβηγμένη από τrsquo ανοιχτά του Θερμαϊκού η πόλη προβαλλόταν προοπτικά επάνω στην πλάτη του τεράστιου όντος ίδια με αλλοπαρμένο καράβι την ώρα που χάνει τον άνεμο στα πανιά πορεία δεν υπάρχει και όλοι τρέχουν σαν τρελοί άλλοι στο μάζεμα και άλλοι στο όρ-τσα Πόλη-καράβι

Η Λόρυ στεκόταν αποσβολωμένη από το πρωτοφανές γε-γονός του κήτους άγνωστο στους περισσότερους στη Θεσ-σαλονίκη Αν δεν υπήρχαν και αυτές οι τρεις φωτογραφίες θα έλεγε κανείς πως ήταν μυθοπλασία Όσο η Λόρυ περίμενε να της εξηγήσω μου δικαιολογήθηκε πως δεν έψαχνε τις είχε βρει ξεχασμένες κάτω από ένα περιοδικό στο γραφείο μου το παράθυρο ανοιχτό φοβήθηκε ότι θα τις έπαιρνε ο αέρας

Έπαθα γλωσσοδέτη όπως κάθε φορά που οι μνήμες στρι-μώχνονταν άτακτα μέσα μου Τι να της έλεγα Πώς να της εξηγούσα ότι και η ίδια είχε συμμετοχή στο ξεχωριστό αυτό γεγονός Όταν ήταν μικρή το είχε συναντήσει το κήτος Κι

ΣΥΓΧ

ΡΟΝ

ΟΙ Ε

ΛΛ

ΗΝ

ΕΣ Π

ΕΖΟ

ΓΡΑ

ΦΟ

Ι

Η Αντζέλ μια γυναίκα από τη Θεσσαλονίκη είναι Εβραία

και αφηγείται την ιστορία της οικογένειάς της που αρχίζει

πριν από τον Β παγκόσμιο πόλεμο και φτάνει στη δεκαετία

του 1990 Η οικογένειά της έχει φιλικές σχέσεις με μία άλλη

οικογένεια χριστιανών

Στην Κατοχή μέσα από τις δύο οικογένειες θα ξεπηδή-

σουν δυο μεγάλοι έρωτες ένας ιδεαλιστικός και ένας κολα-

σμένος Η αδελφή της Αντζέλ η Λέα θα βιώσει την κορύφω-

ση του μεγάλου της έρωτα μέσα στο στρατόπεδο συγκεντρώ-

σεως Η Λόρυ κόρη της Λέα προσπαθεί να ξεπεράσει τον

δικό της νοσηρό και αδιέξοδο έρωτα ζητώντας βοήθεια από

την ψυχαναλύτριά της

Η μικροϊστορία των ασήμαντων ανθρώπων σε μετωπική σύ-

γκρουση με την επίσημη Ιστορία Ντοκουμέντα και μυθοπλασία

αποκαλύπτουν τα καλά κρυμμένα μυστικά της Θεσσαλονίκης

και των θυμάτων της εποχής εκείνης Οι Εβραίοι και οι χριστια-

νοί Οι Γερμανοί και ο ρόλος των Βουλγάρων Ποιος πρόδωσε

ποιον Ποιος ο ρόλος των δωσίλογων και της εβραϊκής κοινό-

τητας Τι συνέβη μετά στον Εμφύλιο Πώς φτάσαν όλα αυτά

να επηρεάζουν τη χώρα μας σήμερα

Κομμάτια ζωής αφημένα μεταξύ ναζιστικών στρατοπέδων

συγκεντρώσεως και σοβιετικών Γκουλάγκ

wwwagyragr

ΚΩ∆ 30902ISBN 978-960-547-030-2

ΣΥΓΧ

ΡΟΝ

ΟΙ Ε

ΛΛ

ΗΝ

ΕΣ Π

ΕΖΟ

ΓΡΑ

ΦΟ

Ι

Η Αντζέλ μια γυναίκα από τη Θεσσαλονίκη είναι Εβραία

και αφηγείται την ιστορία της οικογένειάς της που αρχίζει

πριν από τον Β παγκόσμιο πόλεμο και φτάνει στη δεκαετία

του 1990 Η οικογένειά της έχει φιλικές σχέσεις με μία άλλη

οικογένεια χριστιανών

Στην Κατοχή μέσα από τις δύο οικογένειες θα ξεπηδή-

σουν δυο μεγάλοι έρωτες ένας ιδεαλιστικός και ένας κολα-

σμένος Η αδελφή της Αντζέλ η Λέα θα βιώσει την κορύφω-

ση του μεγάλου της έρωτα μέσα στο στρατόπεδο συγκεντρώ-

σεως Η Λόρυ κόρη της Λέα προσπαθεί να ξεπεράσει τον

δικό της νοσηρό και αδιέξοδο έρωτα ζητώντας βοήθεια από

την ψυχαναλύτριά της

Η μικροϊστορία των ασήμαντων ανθρώπων σε μετωπική σύ-

γκρουση με την επίσημη Ιστορία Ντοκουμέντα και μυθοπλασία

αποκαλύπτουν τα καλά κρυμμένα μυστικά της Θεσσαλονίκης

και των θυμάτων της εποχής εκείνης Οι Εβραίοι και οι χριστια-

νοί Οι Γερμανοί και ο ρόλος των Βουλγάρων Ποιος πρόδωσε

ποιον Ποιος ο ρόλος των δωσίλογων και της εβραϊκής κοινό-

τητας Τι συνέβη μετά στον Εμφύλιο Πώς φτάσαν όλα αυτά

να επηρεάζουν τη χώρα μας σήμερα

Κομμάτια ζωής αφημένα μεταξύ ναζιστικών στρατοπέδων

συγκεντρώσεως και σοβιετικών Γκουλάγκ

wwwagyragr

ΚΩ∆ 30902ISBN 978-960-547-030-2