Folia Magazine #24

Folia Magazineweekblad voor HvA en UvA nr. 24 29/02/2012

Mooi zijn is ook werk

MediamaatjesWaarom je altijd Robbert Dijkgraaf ziet in DWDD

Dure vergissing Onverwacht elfduizend euro collegegeld

Tobie Goedewaagen Een NSB’er die voor de kunst opkwam

(advertentie)

progrAMMA cArrÉ10.30 – 12.30 uur wethouder Andree van es, rector hvA jet bussemaker

en winnaar hvA research battle

progrAMMA kohNstAMMhuis13.00 – 14.00 uur lunch in de Arena

14.15 – 16.10 uur Masterclasses/workshops/events

16.20 – 18.30 uur bekendmaking hvA docent van het jaar en borrel

Voor Alle hVA Medewerkerskijk op WWW.HVA.NL/ONDERWIJSCONFERENTIE Voor Meer iNforMAtie eN schrijf je iN!

creAtiNg toMorrow creAtiNg toMorrow

hVA oNderwijscoNfereNtie 29 MAArt 2012 lAAt je iNspirereN!

Onderwijs conferentie spread Folia DEF.indd 2 01-03-12 14:22

MAsterclAsses – workshops – eVeNts

Vrijheid VAN MeNiNgsuitiNg Als het recht oM te twijfeleN – rob wijNbergheeft vrijheid van meningsuiting grenzen en zo ja, waar liggen die dan? Vrijheid van meningsuiting als het recht om te twijfelen. wil de echte AMsterdAMMer opstAAN – herMAN pleijhet karakter van een gedoogcul-tuur is in hoge mate pragmatisch: alle betrokkenen moeten er voordeel bij hebben. komen er op essentiële punten kinken in de kabel, dan blijkt die tolerantie flinterdun. Maar zo gauw de voordelen voor allen weer zicht-baar worden, zijn we opnieuw met z’n allen Amsterdammers. toptAleNt of topdoceNt – huub Nelishoe haal je het allerbeste uit je studenten? hoe halen we ze uit de zesjescultuur? willen ze ei-genlijk wel opvallen door ergens in uit te blinken? concrete en nuttige tips hoe studenten te stimuleren om te groeien en uit te blinken.

dAre tot difer – Melek ustAwat betekent diversiteit voor de specifieke vaardigheden van do-centen in de communicatie naar studenten, voor de werving van docenten en de samenstelling van het personeelsbestand, of voor de opbouw van het lesprogramma?

pAtiëNteNzorg eN oNderwijs iN eeN Multi-etNische oMge-ViNg – kArieN stroNks – rAoul eNgelbert we Amsterdam: de multiculturele samenleving, een uitdaging voor patiëntenzorg, onderwijs en onder-zoek. wat zijn deze uitdagingen en hoe gaan we daar mee om?

liViNg lAbs – beN kröse – MettiNA VeeNstrAeen internationale masterclass

over de rol van living labs – inno-vatieve onderzoeksomgevingen in de stad – voor het onderwijs. sAlsA VerbiNdt de studeNteN Met de stAd – MArieke MegeNs – MArieke lyppeNs hoe verbind je studenten aan het Amsterdamse onderwijs en de vragen die daar leven? door het samenwerkingsproject salsA op te zetten waarin de methodiek van ‘coaching’ wordt ingezet. wAAr eeN crisis is, is eeN kANs – MArc lAMMers het is makkelijker je in moeilijke tijden te onderscheiden dan in makkelijke tijden. Als je bench-markt, dan heeft iedereen dezelf-de omgeving, iedereen heeft het nu zwaar, maar het gaat er juist nu om keihard te werken aan je performance. Maar hoe doe je dat? waar liggen de kansen?

cultuurVerANderiNg iN crisistijd - Alex strAAthofin deze tijd van minder geld staan organisaties voor nieuwe uitda-gingen: met minder mensen meer en anders doen. dat vraagt vaak om een cultuurverandering. Maar hoe?

MiNor oNderNeMerschAp: de MusicAl – MArtiN hAriNgwelk belang heeft een sociaal netwerk bij het opzetten van een (studenten) onderneming? Ace presenteert o.a. via een preview van de musical haar onderzoeks-resultaten.

studiesucces eN begeleidiNg: wAt werkt? – MArieke VAN schAik – lydie VAN de lAArga op zoek naar jouw beste erva-ring in de begeleiding van studen-ten middels waarderende reflectie en bepaal vervolgens hoe je van de uitzondering de regel kunt maken. doe mee en denk mee in deze inspirerende workshop.

ANders kijkeN NAAr opleideN Voor het werkVeld – lucie te liNtelo – ANtoiNette VAN berkelwat willen werkgevers als het gaat om het opleiden van hun medewerkers? hoe speelt de hvA daar op in? en hoe kan dat beter? doe je voordeel met de inzichten opgedaan in het project leven lang leren.

(oNbeperkt) studereN AAN de hVA – berNAdette eVerArd – rieNA dooijewAArdwat betekent studeren met een functiebeperking aan de hvA en het leveren van maatwerk voor de opleiding? bij wie kan de student met een functiebeperking terecht voor begeleiding en voorzienin-gen?

leArNiNg ANd liViNg iN A coNNected world – MAArteN VAN de burg – riA jAcobi – frANk kresiN – MArieke hochsteNbAchwordt de student creatieve pro-ducer in plaats van een passieve consumer in het (hvA-)onderwijs? ervaar zelf wat online co-creatie is.

begeleideN op AfstANd Met de dlwo – toN plug – gerArd blijkereen uitpuilende mailbox? Veel tijd kwijt aan studentenvragen? te weinig contacturen? ervaar hoe de dlwo je hierbij kan onder-steunen, altijd en overal!

we hoNours AMsterdAM: desigN iN society – eric reiMAN – deNNis lohuis – studeNteNontwerp mee aan de stad van de toekomst aan de hand van de ervaringen uit dit honourspro-gramma waarin grootstedelijke problematiek wordt aangepakt door studenten vanuit verschil-lende opleidingen.

we hoNours AMsterdAM: olyMpische speleN 2028- guido VerMeuleN – MArtiN breedijk – jAAp VAN hulteN – studeNteNis de Amsterdamse ambitie om de os 2028 naar Nederland te halen haalbaar? Als het aan een aantal honoursstudenten sM&o ligt wel. zij ontwikkelden een bidbook voor de spelen.

duurzAAMheid + hVA = hogere kwAliteit VAN leVeN iN AMsterdAM? – ANNeMieke hooNiNg – kAtrieN de witte – hArold swArtjesleidt een focus op duurzaamheid binnen de hvA tot een hogere kwaliteit van leven in Amster-dam? diverse afgeronde projec-ten op het gebied van onderwijs, onderzoek en bedrijfsvoering laten zien van wel!

er wAs eeNs? – peter VAN wijkstorytelling: een goed verhaal verbeeldt en verbindt, inspireert en enthousiasmeert, wordt doorverteld. de hvA heeft een profiel, dat zich bij uitstek leent voor storytelling. Maar hoe vertel-len we het verhaal van de hvA? hoe kunnen social media daarbij helpen?

VluchteliNgstudeNteN: studereN iN eeN VreeMd VAderlANd – MArjolijN kAAk – Albert de Voogdtegen welke aanpassingsproble-men lopen vluchtelingstudenten aan? hoe gaan ze daar mee om? wat kun jij daar aan doen?

roNdleidiNg bouwplAAts AMstelcAMpus – bureAu NieuwbouwNeem een kijkje op de bouw-plaats (met bouwhelm en laarzen) van de Amstelcampus met pre-sentatie over de verbinding tus-sen programma Amstelcampus, stad en buurt.

Onderwijs conferentie spread Folia DEF.indd 3 01-03-12 14:22

22

28

34

De UvA als vijverAls het over de politiek gaat zie je meestal het beeldvullende gezicht van Felix Rottenberg op het scherm verschijnen en als Johan Cruijff weer eens iets nieuws bedacht heeft, wordt Jan Mulder van stal gehaald. Mulder en Rottenberg zijn net als Prem Radhakishun, Peter R. de Vries, Jort Kelder, Maurice de Hond en vele anderen bijna dagelijks op radio en tv te horen. Soms over hun vakgebied – als je Ajax een vak mag noemen – maar vaak ook over hele andere zaken. Vijf keer in de week komen Pauw & Witte-man en De Wereld Draait Door op tv en ook programma’s als Eva Jinek op zondag, Buitenhof en Knevel & Van den Brink hebben voor elke uitzending meerdere gasten nodig. Daarnaast moeten elke dag de radioprogramma’s, de geschreven pers en het internet nog gevuld worden. En dan blijkt vooral de UvA een prettige vijver te zijn om kenners uit te vissen. Toen Robert M. werd opgepakt voor het misbruik van tientallen kinderen in Amster-dam was bijzonder hoogleraar pedagogiek Louis Tavecchio niet van de buis te slaan. Hoogleraar financiële markten Arnoud Boot heeft wel eens schertsend gezegd dat hoe slechter het met de economie gaat, hoe meer aanvragen hij krijgt. Ook Boots collega-econoom Sweder van Wijnbergen spint garen bij de crisis door zijn vele mediaoptredens. KNAW-president Robbert Dijkgraaf is waarschijnlijk de meest gevraagde gast en wordt door de redactie van De Wereld Draait Door zelfs gezien als ‘koevoet’ tussen de deur van de wetenschap. Het is goed en eervol dat UvA-wetenschappers dagelijks in de media verschijnen, zolang ze ze zich bij hun eigen vak-gebied houden en niet uit pure ijdelheid zaken gaan duiden waar ze geen verstand van hebben. Dat laatste laten ze gelukkig vooral over aan tafelheren en -dames. Op pagina 28 kunt u lezen waarom u steeds dezelfde UvA’ers in de media tegenkomt, aangevuld met een door ons gemaakte selectie van mediagenieke wetenschappers van UvA en HvA.

Jim Jansen, hoofdredacteur Folia Magazine, [email protected],@jimfjansen (twitter)

inhoud #24Werken voor je geld 10

De meeste studenten zwoegen in een bar of callcenter; sommigen doen het anders. En dat is misschien wel zo verstandig.

Belofte maakt schuld 22Toen ze zich inschreven werd gezegd dat ze het reguliere collegegeld moesten betalen. Nu krijgen ze een rekening van elfduizend euro. Zijn studenten het slachtoffer van foute

voorlichting?

Altijd weer dezelfde koppen 28Wetenschappers zijn dankbare gasten voor televisieprogramma’s: mensen met kennis

van zaken die niet te beroerd zijn om voor een fles wijn te komen opdraven. Maar waarom zien we steeds weer dezelfden?

Eigen kunst eerst 34Tobie Goedewaagen zorgde er als eerste voor dat de overheid kunst ging subsidiëren.

En hij was een NSB’er.

Maak kennis met Cees Vervoorn 38Lector Topsport & Onderwijs, en zelf ex-topzwemmer, Cees Vervoorn is gedreven en

doelgericht in alles wat hij doet.

en verderuitgelicht 6-7 de week/het moment/navraag 8-9 passie 17 opinie 18-20 Robbert Dijkgraaf 19 Fatihya

Abdi 20 brieven/promoties 21 objectief 26-27 adviesdienst 37 drift 41 op de tong 43 lezingenladder 44 overigens 45 prikbord 46-47 wasdom 48-49 stage 49 toehoorders 50 de lezer/deining 51

10

48

redactioneel

illust

ratie

Pas

cal T

iem

an

4 Folia Magazine 5Folia Magazine

Als hij ooit afkomt, zal de Noord/Zuidlijn rijden waar vroeger de

Amstel stroomde. Vruchtbare grond voor stadsarcheologen, die bij

graafwerkzaamheden voor de machines uit gingen om duizenden

historische resten uit de diepe kuilen te halen. Nu moeten ze alleen

nog bedenken wat ze ermee gaan doen. tekst Bob van Toor / foto Wim Ruigrok

Alleen nog even sorteren

Het Erfgoedlab organiseert experTMeeTinGs om de mogelijkheden te verkennen, aldus Bolten: ‘Binnenkort gaan we de digitale en virtuele mogelijkheden bespreken. Nu hebben telefoons nog geen internet onder de grond, maar straks kun je je mobieltje op een scherf richten, waarna het verhaal erbij op je scherm verschijnt. Elke dag kun je nieuwe thema’s en dwarsverbanden aanhalen, of speciale informatie geven voor toeristen of forenzen.’ yyy

Een deel van de vondsten wordt tentoongesteld in het erfGoeDlAb van de UvA. Het overgrote deel ligt opgeslagen op een bedrijventer-rein in de Czaar Peterbuurt om te worden genummerd, gesorteerd en geïnventariseerd. Op de foto is Ronald Klein, medewerker van Bureau Monumenten en Archeologie, daarmee bezig in de werkplaats. ‘Eigenlijk hebben we al een tweede depot nodig,’ vertelt Bolten. Ook zou hij graag zien dat een deel van de objecten in een van de metrostations opgesteld werd.

7Folia Magazine6 Folia Magazine

Het GIS-model werpt interessante onderzoeksvragen op, vertelt Erf-goedlab-coordinator Jan Bolten. ‘Ter hoogte van ons erfgoedlab is een hele groep rieMGespen gevonden. Misschien heeft iemand daar gewoon een doos in de Amstel laten vallen, maar misschien betekent het ook meer. En bij een brug vonden we veel dolken: dat zou kunnen zijn omdat de brug een poortfunctie had; dat was de plek waar je je wapens in moest leveren en mensen hun wapens liever weggooiden.’

De scherven, botten, wapens en gebruiksvoorwerpen werden opgegraven op de plekken waar metrostations komen. Niet waar de boor TUnnels graaft, dat is te diep om sporen van menselijke activiteit aan te treffen. Tijdens de opgravingen brachten de archeologen, onder leiding van UvA-hoogleraar Jerzy Gawronski, alle vondsten in beeld. Daardoor hebben ze nu een zogenaamd GIS-model, een soort Tomtom voor gevonden objecten, dat van elke scherf aangeeft waar die gevonden is.

Goed nieuws voor de Amsterdamse man. In de jaarlijkse top 10 van steden met de mooiste mannen en vrouwen ter wereld – nauwkeurig

samengesteld door de Canadese website Travelers Digest – scoren Amsterdammers een derde plaats. De website noemt de mannelijke Amster-dammer ‘onberispelijk gekleed en bovengemid-deld lange lovely lads die je graag betrekken bij hun beleefde en relaxte conversaties’. De vrouwen doen het met een achtste plaats wat minder goed, maar zijn volgens de Canadezen alsnog ‘fantas-tisch, vooruitstrevend en open minded.’Maar waar o waar zijn deze Amsterdamse halfgoden met al hun fantastische eigen-schappen als je ze nodig hebt? De medezeg-genschapsraden van de zeven domeinen van de HvA hadden ze goed kunnen gebruiken. Onder de campagneleus ‘Schuilt er een held in jou?’ probeerde de HvA afgelopen tijd zieltjes te winnen. Voor de deelraden – waarin het beleid per domein aan de orde komt – bleek het een vergeefse poging: er meldden zich te weinig mensen aan. En dat betekent dat het handjevol medewerkers en studenten dat zich wél kandidaat stelde verzekerd is van een plek in de raad. Rijst de vraag: kun je dan eigenlijk nog wel spreken van vertegenwoordiging van de achterban?Ondanks dit nijpende gebrek aan engagement heeft de student anno 2012 wel degelijk genoeg om zich zorgen over te maken. En dat doen ze ook, bleek uit een landelijke enquête die op initiatief van Resource – het universiteitsblad van Wageningen University – onder ruim 5500 ondervraagden werd afgenomen. Daaruit kwam naar voren dat een op de twaalf bachelorstu-denten niet verdergaat met een master uit angst voor de beruchte langstudeerboete. En veertig procent van de studenten geeft aan grote stress te hebben door de toenemende studiedruk:

de week

Wat gebeurde er?‘Aan het eind van eerste collegeuur werd er opeens een video vertoond met muziek en een lopende tekst over de liefde, over relaties, over verlangen, over een man op zoek naar de ware die hij uiteindelijk vindt. Ik dacht eerst nog: wat heeft dit nu met het college te maken?’

Wanneer had je in de gaten dat het om jou ging?‘Toen mijn naam langzaam zichtbaar werd op het beeldscherm door middel van steekwoorden: Special, Honey, Adorable, Hot, Irresistable, Natu-ral, Dreaming, Amazing. Daarna kwam mijn foto te voorschijn en toen kwam Moustafa binnen met een boeket rode rozen en witte lelies. Hij

noemt mij namelijk altijd “my lily”. Ik verschoot van kleur toen hij voor mij knielde, mijn hand pakte en vroeg: “Wil je met me trouwen?”’

Moustafa moest goed voorbereid zijn. Hoe heeft hij dit kunstje geflikt?‘Hij vertelde mij naderhand dat hij maanden geleden al per e-mail contact op had genomen met studenten van de studievereniging Sefa. Die dachten eerst dat het een grap was en verwijderden per ongeluk de mail. Moustafa nam opnieuw contact op en zo werd de actie op touw gezet. Docent Nachoem Wijnberg werd gevraagd of hij ermee akkoord ging. Die vond vijf minuten te lang, dus werd het uiteindelijk drieënhalve minuut, vlak voor de pauze.’

en?‘Ja natuurlijk! We kennen elkaar al zes jaar, maar zien elkaar soms maar een paar keer per jaar. Ik zit hier of in Egypte, hij in Jeddah, waar hij werkt. Dit aanzoek is een bezegeling van onze relatie. Hij had al eens gezegd dat hij in Dubai een verrassing voor me had gekocht, maar nu weet ik wat het is: een zilveren verlo-vingsring met diamantjes.’

is de hele UvA uitgenodigd voor de trouwpartij?Lachend: ‘Ja hoor. Wie er een ticket naar Egypte voor over heeft is welkom. We trouwen op 7 september in Caïro.’ yyy Dirk Wolthekker

Op 5 maart werd de Egyptische masterstudente Business Studies Shahinda Samir (25) tijdens een college op de FEB volkomen onverwacht verrast met een huwelijksaanzoek door haar vriend Moustafa Abdallah (28), die daarvoor speciaal uit Saoedie-Arabië was overgekomen. Ze is er nog beduusd van.

slecht slapen, eindeloos piekeren en faalangst vieren hoogtij onder ploeterende studenten. Staatssecretaris Zijlstra zelf kan er dan weer niet wakker van liggen. ‘Een beetje stress is helemaal niet erg, daar krijgen studenten in hun werk straks ook mee te maken,’ liet hij in een reactie op de resultaten weten. Gerechtvaardigde kritiek schaamteloos pareren met zwakke argumenten en een air van onver-schilligheid; het is een kunst die niet alleen door Zijlstra, maar ook door de UvA wordt verstaan. De studenten die ineens duizenden euro’s meer collegegeld moesten betalen zonder dat ze daar adequaat over waren voorgelicht, hadden zélf

Maar weinig mensen hadden zin om zitting te nemen in de domeinraden van de HvA, bleek afgelopen week tijdens een informatiemiddag in het Kohnstammhuis. Deze jongen, die zich wel kandidaat stelde, ontkrachtte een eventueel saai imago van studentenpolitiek. 'Ik ben niet saai, ik zuip gewoon,' zei hij in een filmpje op Folia Web.

tweet vande week

@appeldepeerAnne de Jong

Ik heb een Duitse docente voor een vak over politiek leiderschap. Ze is echt de jon-gere versie van Angela Merkel. Eng.https://twitter.com/#!/appeldepeer/

6 maart 2012

foto

Dan

ny S

chw

arz

navraag Shahinda Samir beter informatie moeten inwinnen, vindt het college. Tja. Dan kunnen Amsterdammers nog zo mooi zijn: ook tussen de mooie bloemen groeien brandnetels, luidt een spreekwoord. yyy Gijs van der Sanden

De Amsterdamse man blijkt een adonis en de medezeggenschapsraden van de HvA vingen bot.

Voeding- en Dietetiekstudenten Pien Braakhuis (m) en Sandra Crotjee (r) wokken samen met een nierpatiënte. Op donderdag 8 maart, Wereld Nieren Dag, gaven studenten van het excellentieprogramma Voeding workshops ‘koken zonder zout’ aan nierpatiënten en hun partners.


De werkstudent is al bijna een pleonasme geworden. Meer dan driekwart van de studenten heeft tegenwoordig een bijbaantje om

de studie te bekostigen. Bijster origineel zijn ze daarin niet. De meesten nemen genoegen met een baantje achter de bar of toonbank. Een groot deel van het relatief laagbetaalde en ongeschool-de werk wordt daarmee door studenten gedaan. Met het gevolg dat veel voorheen fulltimebanen inmiddels uiteen zijn gevallen in talloze deel-baantjes. Geen goede ontwikkeling, meent bij-zonder hoogleraar arbeidsmarkt & ongelijkheid Wiemer Salverda. Al die bijklussers zorgen er namelijk voor dat lageropgeleiden moeilijker aan een baan komen. ‘Het werk in de supermarkt of de horeca wordt in bijvoorbeeld Frankrijk bijna altijd gedaan door fulltimers. Dat was hier vroeger ook zo. Maar dat soort banen zijn hier nu nog maar nauwelijks beschikbaar. De mensen die daadwerkelijk zijn aangewezen op dat werk worden dus verdrongen van de arbeidsmarkt.’ Nederland loopt met deze ontwikkeling in Eu-ropa voorop. Tachtig procent van het minstge-schoolde werk wordt hier uitgevoerd door een overgekwalificeerd persoon. Zoals een student. ‘De overlap tussen werk en studie is in Neder-land de afgelopen decennia geëxplodeerd. In de jaren zeventig was het onder jongeren zo dat ze óf werkten, óf studeerden. Studenten worden

tegenwoordig enorm gestimuleerd om te gaan werken. Dat is opvallend, omdat bijvoorbeeld in België juist maatregelen worden genomen om dat te temperen. Studenten mogen daar maar een beperkt aantal uren werken, mede om die verdringing op de arbeidsmarkt tegen te gaan.’Naast een zakcentje zien studenten hun werk vaak ook als een opstapje voor de toekomst. Dat merkt men ook bij het Loopbaan Advies Centrum (LAC) van de UvA, waar studenten

aankloppen voor advies over hun eerste stap-pen op de arbeidsmarkt. ‘Het opbouwen van een goed cv is zeker belangrijker geworden,’ zegt Marie-Elise van den Hoek Ostende van het LAC. ‘Met alleen maar een diploma kom je tegenwoordig niet meer zo eenvoudig aan een baan.’ Maar ook zij merkt op dat bijbaan-tjes niet zaligmakend zijn. ‘Als iemand hier komt met alleen maar drie jaar ervaring bij de Albert Heijn, dan raden wij ze aan verder te kijken.’ Wel benadrukt ze daarbij dat niet alleen betaald werk daarbij van belang is. ‘Beginnen achter de receptie en vervolgens

doorgroeien binnen een bedrijf kan handig zijn, maar gebeurt echt niet altijd. Belangrijker is het om te kijken naar waar je intresse naar uitgaat en waar je ervaring in wilt opdoen in je toekomstig vakgebied. En om vervolgens bui-ten je studie activiteiten te zoeken die daarop aansluiten zoals een stage, vrijwillegerswerk of student-assistentschap.’ Laagbetaald werk levert studenten op de lange termijn dus weinig op. Dat denkt ook Salverda. ‘Zulk werk heeft vaak helemaal niet zo’n positieve invloed op de studie. Diverse onderzoeken suggereren dat het voor studenten lucratiever is hun tijd in hun studie te steken.’ Voor de ambitieuze en werklustige student is het volgens hem beter om iets te zoeken dat qua niveau en interesse aansluit op de studie. Zoals een baantje aan de universiteit, of in de vorm van een eigen bedrijfje. Salverda: ‘Denemarken is daarvan een goed voorbeeld. Daar is een veel sterkere cultuur van het leerling-werken. Veel bedrij-ven hebben daar een leertraject, waardoor men tijdens het studeren al kwalitatief goede werkervaring op kan doen.’ Salverda pleit er voor ook in Nederland dergelijk werk te stimuleren. Zowel voor de arbeidsmarkt, als voor de ontwikkeling van studenten. ‘Al lopen die natuurlijk wel weer het gevaar dat ze blij-ven hangen in een te goede baan en hun studie dan uiteindelijk niet afmaken.’

Achter de bar of kassa en aan de lijn bij telemarketing; geldbeluste studenten hebben vooral

simpele baantjes om in hun levensonderhoud te kunnen voorzien. Daarmee verdringen ze

laagopgeleiden van de arbeidsmarkt en doen ze werkervaring op waar ze cv-technisch weinig

aan hebben. Dat moet toch anders kunnen. tekst Clara van de Wiel / interviews Floor Boon / foto’s Dingena Mol

Niet alle arbeid adelt


‘Voor studenten is hetlucratiever hun tijd in hun studie te steken’

Giselle barbosa (21)econometrie (afgerond) en rechten

bijbaan: modelWaar: AmsterdamHoeveel: gemiddeld zo’n acht uur per week, varieert sterkVerdiensten: heel wisselend, maar gemiddeld 1000 euro per maand ‘Twee jaar geleden ben ik ontdekt in de tram. Ik ging boodschappen doen met mijn sloffen aan en een fotograaf vond dat wel bijzonder. Vanaf toen is het heel snel gegaan. Vroeger werkte ik twee of drie dagen per week als hostess, secreta-resse en in de horeca om rond te komen, maar

sinds een jaar verdien ik mijn geld volledig met modellenwerk.In dit vak is het belangrijk een opvallende per-soonlijkheid en verschijning te hebben en doel-gericht te werk te gaan. De ene maand heb ik twee klussen, de volgende twee maanden geen een. Tijdens drukke periodes van mijn studie, bijvoorbeeld toen ik mijn scriptie schreef, kan ik gemakkelijk een paar maanden niet werken. Zo-lang mensen maar niet vergeten dat ik er ben.Bij mijn werk hoort niet alleen het poseren tijdens een opdracht zelf, maar ook mijn net-werk goed onderhouden, sporten om in vorm te blijven en mijn portfolio actueel houden. Ik doe daarom ongeveer drie shoots per maand al-leen om nieuwe foto’s te krijgen. Mijn stelregel daarbij is dat ik daar niet voor betaal. Het moet

mij uiteindelijk geld opleveren.Mensen denken al gauw dat je als model heel veel verdient. Zoals Kate Moss bijvoorbeeld, die verdient miljoenen per jaar. Bij mij ligt dat echt anders. Het is moeilijk om precies aan te geven hoeveel ik werk en wat ik verdien. Sommige klussen betalen niet zo goed, maar hebben wel een groot bereik. Commerciële opdrachten kun-nen tussen de driehonderd en de tweeduizend euro per dag opleveren.Ik ben in december afgestudeerd als econometrist en nu net begonnen met rechten. Ik begon mijn studie tijdens de bankencrisis en ik kreeg direct uitgelegd welke rol schuld daarin heeft gespeeld. Uit principe heb ik daarom nooit geleend. Ik heb heel bewust altijd mijn eigen geld willen verdie-nen. Met modellenwerk lukt dat beter dan ooit.’

Zo kan het ookDe meeste studenten heb-

ben een bijbaan in een café,

restaurant of winkel. Niet erg

origineel en ook weinig lucra-

tief. Waar valt wél goed te ver-

dienen? Drie succesverhalen.

10 Folia Magazine

Juul Alewijnse (25)geneeskunde bijbaan: de Nederlandse Transplantatie Stichting (NTS)Waar: in LeidenHoeveel: acht uur per weekVerdiensten: 14 euro per uur plus onregelmatigheidstoeslagen, gemiddeld 650 euro per maand

‘Als er iemand doodgaat, bestaat de mogelijk-heid dat die persoon zijn organen of weefsel wil afstaan voor transplantatie. De NTS regelt dat en mijn taak is om precies uit te zoeken welke stappen er moeten worden ondernomen. Als ik dienst heb, zit ik op kantoor bij de NTS. Wanneer iemand overlijdt belt de arts om dat te melden. Ik kijk in het donorregister of de overle-dene geregistreerd staat. Als dat niet het geval is, is de beslissing automatisch aan de nabestaanden. Vervolgens neem ik met de arts de hele medische geschiedenis van de overledene door en beslis dan in samenspraak wat er kan worden gedo-neerd. Ik ben het contactpunt tussen de arts, het ziekenhuis, het uitnameteam en de weefselban-ken: ik schakel tussen alle betrokken instanties.Ik studeer geneeskunde en dat is echt een voor-waarde voor deze bijbaan. Je moet ten minste je eerste jaar hebben afgerond voordat je hier mag beginnen. Ik had ook een inwerkperiode van vier maanden, er wordt echt in je geïnvesteerd. En dat is ook nodig: het is een verantwoordelijke bijbaan, het is belangrijk heel zorgvuldig te werk te gaan. Er is daarom ook 24 uur per dag een arts bereik-baar voor het beantwoorden van medische vragen.Wat het meeste voorkomt, is dat overledenen

weefsel afstaan. Dat zijn huid, hoornvlies, hart-kleppen en botten. In de uitnameteams die deze weefsels verwijderen, werken ook studenten. Zij volgen ook een uitgebreide inwerkperiode, soms zelfs langer dan een jaar.Ik zit in een flexpool van studenten en werk daarom altijd ’s avonds, ’s nachts of in het week-

end. Dat is prettig voor de onregelmatigheids-toeslagen. Omdat ik al een andere studie heb gedaan, kan ik het geld goed gebruiken. Dat het in Leiden is, is geen probleem. Mijn reiskosten worden ook vergoed.’ yyy

Kaders en interviews © Het Parool

Desmin Dekker (21) politicologie bijbaan: opzetten en beheren van de site www.iloveapplenews.comWaar: AmsterdamHoeveel: zestien uur per weekVerdiensten: nu een paar honderd euro per maand, zicht op 5000 euro per maand

‘Sinds november ben ik samen met een vriend een website begonnen. Het gaat over Apple-pro-ducten, maar vooral over de lifestyle- en bele-vingskant ervan. Dat bestond nog niet, daarom zijn we dit gaan doen. We hebben gezocht naar een niche om geld te kunnen verdienen.In die zestien uur per week beheer ik de website. Dat betekent het verzamelen van nieuws over Apple en daar verhaaltjes over schrijven. Apple is voor mensen een way of life, er is veel vraag naar nieuws en leuke weetjes over het bedrijf en de producten die ze maken. Wij zijn ook heel actief op Twitter en Facebook en vooral daar boeken we veel succes.Ondernemen zit mij in het bloed. Mijn vader heeft een eigen bedrijf waar ik ook voor werk. Ik ben politicologie gaan studeren omdat ik denk die kennis later nodig te hebben bij het ondernemen. Ik wil ook graag een tijdje in de diplomatieke wereld werken, maar vooralsnog vlot het niet met mijn studie. Doordat ik zo veel werk, doe ik mijn eerste jaar nu voor de tweede keer.We hebben deze website echt opgezet om geld te verdienen. We hebben opgevraagd wat andere websites verdienen en dat kan flink oplopen. Vergelijkbare websites genereren na twee jaar

vijf- tot tienduizend euro aan advertentie-inkomsten per maand. Na ruim drie maanden halen wij er al een paar honderd euro per maand mee op. Omdat ik ook voor mijn vader werk, kan ik de aanlooptijd bekostigen en neem ik het risico dat we misschien het schip ingaan. Dat is niet voor

iedere student weggelegd. Daarnaast zit er ook veel regelwerk aan het hebben van een eigen bedrijf. Het invullen van belastingformulieren en andere administratie, daar vinden veel stu-diegenoten niets aan. Mij is het dat waard, want ik vind geld verdienen belangrijk. Zo kan ik het leven leiden dat ik graag wil.’

13Folia Magazine12 Folia Magazine12 Folia Magazine

Werken is noodzaak Zonder rijkelijke steun van ouders is een bijbaan voor studenten vaak noodzakelijk. De laatste cijfers van het CBS stammen uit 2008 en in dat jaar verdienden universitaire studenten gemiddeld 5250 euro per jaar bij via een bijbaan of eigen bedrijf. Hbo-studenten verdienden in dat jaar gemiddeld zelfs 5700 euro op jaarbasis. Dat lijkt veel, maar omgerekend is dat respectievelijk 437,50 en 475 euro per maand. Met vaste lasten die al gauw oplopen tot 750 euro (huur, collegegeld, boekengeld, telefoonrekening en verzekering) en een uitwonende studiebeurs van 266 euro per maand, is dat nog steeds geen vetpot.

GelukEen rondgang langs Amsterdamse studenten laat zien dat het niet zo makkelijk is een lucratieve en niet alledaagse bijbaan te vinden. In de horeca kent iedereen wel mensen, net zoals in de administratie, het onderwijs of achter de kassa. Voor de baantjes die meer opleveren, moet je vooral geluk hebben of een hobby die langzaam uitgroeit tot een baan, zoals plaatjes draaien (dj), beelden maken om te projecteren tijdens concerten (vj), pokeren of het succesvol hacken van computersystemen. Maar daar willen studenten liever niet over praten, zeker niet als het eigenlijk zwart geld betreft.

15Folia Magazine

Ik heb aan mijn tijd bij een studentenvereniging een hechte groep vrien-dinnen overgehouden. We eten nog vaak samen, of gaan met z’n drieën of vieren koffiedrinken. De afgelopen jaren is de gewoonte ontstaan dat één iemand aan het eind spontaan de rekening betaalt, met het idee dat het uiteindelijk dan wel uitbalanceert. Dat is sneller dan altijd de rekening verdelen en scheelt een hoop gedoe met wisselgeld en zo. Het afgelopen jaar deed ik dat vaak, maar nu, zonder ouderbijdrage en met

studieschuld, moet ik de eindjes aan elkaar knopen. Als ik probeer dat aan te kaarten als de rekening verschijnt, wordt dat weggelachen door mijn vriendinnen, en vier van de vijf keer betaal ik. Wat te doen? Anne (26, junior docent UvA)

Mail je advies voor Anne, of een eigen kwestie waarin je geadviseerd wilt worden,

aan redactie@folia. De redactie behoudt zich het recht voor bijdragen in te korten.

volgende week: trakteren

de adviesdienst

Als promovendus zit ik met meerdere promovendi op één kamer. Onder hen is ook een vrouwelijke collega die zich niet direct academisch kleedt: korte rokjes, dierenprintjes, hoge hakken en veel make-up. Ik heb gemerkt dat men achter haar rug grapjes maakt en er soms zelfs

schande van spreekt. Ook haar promotor hoorde ik er laatst een opmerking over maken. Ik vrees dat ze minder serieus zal worden genomen in haar onderzoek. Moet ik mijn medepromovendus helpen door haar te adviseren haar kledingkeuze te ver-anderen, of ligt het probleem bij de andere collega’s? Promovendus bij FMG

Ordi kleding

Hinder Kijk eens rond op de universiteit: daar lopen de meest aparte en bijzondere figuren rond. Docenten en studenten, verzorgd, maar vaker onverzorgd; wat ook enigszins inherent is aan het liberale karakter van de UvA. Ik denk dat deze pro-movendus voortaan beter de an-dere kant op kan kijken. Overigens vind ik het opvallend dat hij zich zo persoonlijk bekommert om het academische lot van zijn medepro-movendus, terwijl uit het verhaal niet blijkt dat zij als betreffende

persoon in dezen er enige hinder van ondervindt.Linn den Graafsburg

onzinDikke onzin. Juist als wetenschap-per moet je kunnen dragen wat je wil. Het probleem ligt bij mensen die zo bekrompen zijn dat ze een dierenprint ‘niet academisch’ vinden. Laat die mensen eens een vakje volgen bij Gender Studies, zou ik zeggen.Micha van der Wal (27, MA Litera-ture Studies en medewerker UvA)

subtielJe moet het een-op-een, op een nette en subtiele manier overbren-gen. Misschien zal ze eerst gekwetst zijn en het uiteindelijk waarderen, of misschien doet ze er helemaal niks mee, maar op die manier heb je haar er in ieder geval op geattendeerd.S. el Mocaddem (22, rechten)

spiegelIk vind dat iedereen zich moet kle-den naar de omstandigheden. Zij is academisch bezig, dan moet ze zich daar ook aan aanpassen. In de

kroeg mag iedereen zelf weten wat hij of zij aantrekt, hoewel je je ook daar moet realiseren dat als iemand uit je werkomgeving je ziet, dat een weerslag kan hebben. Ik zou die collega apart nemen en haar pro-beren een spiegel voor te houden, wellicht waardeert ze het wel. Als ze het niet begrijpt zou ik een leiding-gevende erover aanspreken.Caroline Hinderks (54, lerarenoplei-ding Engels)

illust

ratie

Pas

cal T

iem

an

Nou,nou!

(advertentie)

Lees Folia MagazineIedere woensdag op HvA- en

UvA-locaties verkrijgbaar

Surf Folia WebAltijd het laatste nieuws op

www.foliaweb.nl

Luister Folia Live Iedere woensdag 16.00-17.00en donderdag 15.00-16.00 uur

Bezoek Folia DebatPrikkelend, informerend, interactief en betrokken

Folia het platform voor hoger opgeleid Amsterdam

Folia Magazine_LiveXS ad_1-1 pagina_v3.indd 1 19-2-2012 14:21:42

17Folia Magazine

passieKoffieTHijs GerbrAnDy(25, docent inleiding islamitische kunst & architectuur, UvA) wil als barista bij Espressofabriek zijn klan-ten meegeven wat goede koffie is zonder belerend over te komen.

‘Koffie proeven is te vergelijken met het proeven van wijn of whisky. Eerst ruik je en roer je het cremalaagje op de koffie door je kopje. Vervolgens neem je slurpend een slok en proef je de body op je tong. Vaak blijft er als je de koffie doorslikt nog een bepaalde aciditeit achter. Iets fruitigs. Veel mensen denken dat koffie bitter is, maar dat hoeft helemaal niet zo te zijn. Die bitterheid ont-staat naarmate de bonen donkerder gebrand worden. Koffie heeft sowieso niet maar één smaak. Het is van veel factoren afhankelijk: de bonen, de branding, de maling, de zet-methode en niet te vergeten de barista. Om de smaken goed te kunnen onderscheiden visualiseer ik vaak een fruithandel in mijn hoofd. Ik ga langs de schappen met noten, fruit en zelfs groenten en probeer de smaak van de koffie te associëren met wat ik zie. Zo kan koffie naar de schil van een druif smaken of naar aardbei. Thuis koffiezetten met een espressomachine is nog niet eenvou-dig. De machine moet eerst opwarmen en vervolgens moet je een paar espresso’s zetten om alles goed af te stellen. Dan ben je zo een halfuur verder en je moet de hele machine ook weer schoonmaken. Daarom drink ik thuis filterkoffie. Ik maal de bonen met een handmaler, doe de koffie in een filter en schenk er heet – niet-kokend – water over. Het belangrijkste is dat de bonen versge-malen zijn. Dat doe ik daarom pas op het allerlaatste moment. Het nadeel van werken met koffie is dat ik nooit meer echt op mijn gemak ergens koffie kan drinken. Ik ben altijd aan het proeven.’ yyy Youri Straver

foto

Fre

d va

n D

iem

17Folia Magazine

(advertenties)

Folia maakt kennis ......metCees Vervoorn lector Topsport en Onderwijs

Woensdag 14 maart tussen 16.00 en17.00 uur in de OBA (Oosterdokskade 143)

Live te beluisteren op AmsterdamFM (106.8 in de ether en 103.3 op de kabel)

Vanaf 15 maart terug te luisteren opwww.foliaweb.nl

21 maart • Astrid de Jager(Docent en voorzitter CMR HvA)

Folia het platform voor hoger opgeleid AmsterdamAmsterdam FM.nl de stem van de hoofdstad

HVA ONDERWIJSCONFERENTIE 29 MAART 2012 LAAT JE INSPIREREN!

CREATING TOMORROW

VOOR ALLE HVA MEDEWERKERS

KIJK OP WWW.HVA.NL/ONDERWIJSCONFERENTIE

VOOR MEER INFORMATIE EN SCHRIJF JE IN

Onderwijsconferentie 2012 - Folia 100x128.indd 1 01-03-12 14:04

InterdIscIplInary reflectIon on health Issues

www. vu.nl/mastervoorlIchtIng

Kom naar de masteravond phIlosophy, BIoethIcs and health op 29 maart

Eigen Haardverkoopt door heel Amsterdam

starterswoningen vanaf € 75.000 met

€ 4.000 korting,

0% overdrachtsbelasting

& GEEN notariskosten!

www.kopenbijeigenhaard.nl

bestaat niet op de HvA,’ is mijn antwoord.Het wordt tijd voor de emancipatie van de religieuze student, of die nu hetero- of homoseksueel is. In mijn klassen kom ik regelmatig een Khalid of Merve tegen die worstelt met zijn of haar seksualiteit. Hoe deed ik dat twintig jaar geleden, eveneens omringd door religieuze mensen? Eén ding verafschuwde ik, en dat waren discussies over homoseksualiteit. In het recente Floor-debat bleek weer waarom: mensen spreken dan openlijk over hun afkeuring van en afkeer tegen homoseksualiteit. Anderen tonen hun respect voor homo’s. Religieuze mensen nemen graag het woord ‘respect’ in de mond, om vervolgens een banvloek

uit te spreken. Debatten vermeed ik dus. Wel sloeg ik aan het lezen. In het werk van Schopenhauer en Gerard Reve zag ik bevestigd dat de Bijbel niets anders is dan een ethisch sprookje. Spinoza leerde mij de waarde van vrijheid. Ik keek films. In My Beautiful Laundrette zag ik dat homoliefde en heteroliefde precies hetzelfde is. Ik ging naar feestjes. Bij het COC merkte ik dat er meer mensen zijn zoals ik. En nu, twintig jaar later, zie ik diezelfde worsteling bij studenten. De vanzelfspre-kendheid dat homoseksualiteit er gewoon is, ontbreekt. Khalid en Merve beginnen weer van voor af aan. Wat zij nodig hebben is een hedendaagse Harvey Milk, een Benno Premsela (naar wie de HvA nota bene een gebouw heeft vernoemd). Geen zedenpre-kers die respectvol beledigen en beperken. Vanaf de jaren zestig hebben mensen als Benno Premsela paaltjes geslagen. His-

torische grenspaaltjes, die inmiddels zijn vastgelegd in de wet. De rechten van homo-seksuelen als gelijkwaardige burgers. Net zoals de rechten voor vrouwen en religieuze mensen zijn vastgelegd in de wet. Een debat over homoseksualiteit zoals dat nu gevoerd wordt, tornt aan de geslagen paaltjes. Prem-sela zou zich omdraaien in zijn graf als deze opmerking binnen de muren van de HvA had gehoord: ‘Met dat soort voorlichting [over homoseksualiteit, Jacob Eikelboom] stimuleer je homoseksualiteit. Als je erover praat wordt het een keuze, dan wordt het normaal.’ Het wordt tijd om op te staan. Nee te zeggen tegen achteruitgang, nee tegen domheid. Tijd om ja te zeggen voor progressie. Ja voor academisch denken. En ja voor vrijheid.Een debat over homoseksualiteit, vrou-wenrechten en gemengde huwelijken kan gevoerd worden in elke moskee of kerk. Die vrijheid is mede te danken aan Spinoza. Die discussies horen niet thuis bij Floor. De manier waarop nu binnen de muren van de HvA het debat gevoerd wordt, toont een gebrek aan historisch besef. De emancipa-tiebewegingen in Nederland, de invloed van denkers als Spinoza en Schopenhauer op onze samenleving lijken in rook opgegaan. Bevochten vrijheden en grote denkers staan in mijn colleges niet in de schaduw van de Bijbel of de Koran. Khalid en Merve hebben baat bij duidelijkheid en kennis. Wil Floor bijdragen aan de emancipatie van religieuze studenten, dan lijkt een debat over de schei-ding van kerk en staat mij meer geschikt. Ook achterhaald, maar binnen de UvA en de HvA kennelijk actueel. Een stelling heb ik al: ‘Religie bedrijven is een leuke hobby voor thuis.’ yyy

Jacob Eikelboom is docent communicatie bij het Domein Maatschappij & Recht van de HvA.

‘Bent u niet bang voor de hel?’ wordt mij gevraagd

Vijftig jaar geleden kon homobelan-genvereniging COC zich voor het eerst openlijk manifesteren. De homo-emancipatie zette daarmee

een enorme stap voorwaarts. Floor, het leercen-trum van de HvA, probeerde de tijd echter terug te draaien door op 16 februari een debat over homoseksualiteit te organiseren. Een dergelijk debat hoort niet thuis in de academische wereld van 2012. Een homoseksueel is namelijk als een niet-wes-terse Nederlander die studeert, als een vrouw die haar stem uitbrengt, als de aarde die rond is. Een feit. De wereld is te klein als er een debat plaatsvindt over vrouwenstemrecht. Waarom is het dan wel normaal om een debat te voeren over homoseksualiteit? De reden is religie. Het debat dat door Floor werd georganiseerd ging eigenlijk over seksualiteit en islam. Maar over heteroseksualiteit viel weinig te debatteren, dat is een voldongen feit. Homoseksualiteit niet. Daar spreekt de Koran zich over uit en de Bijbel ook. Maar sinds wanneer zijn de Koran en de Bijbel erkende bronnen in een academische omgeving? Een ongelovige die de Donald Duck aanhaalt wordt weggehoond.De achterban van de UvA en de HvA bestaat deels uit praktiserende gelovigen. Geloof en academisch denken gaan moeilijk samen. Dat

Homoseksualiteit hoort niet ter discussie te staan op een

hogeronderwijsinstelling, vindt Jacob Eikelboom. illustratie Marc Kolle

merk ik tijdens colleges. ‘Bent u niet bang voor de hel?’ wordt mij liefdevol gevraagd als ik vertel dat ik een homoseksuele man ben. ‘De hel

opinie

De hel bestaat niet op de HvA Er was een tijd dat universiteiten jaloers waren op de

laboratoria van grote bedrijven. Met de allernieuwste apparatuur, goede salarissen en de belofte van totale vrijheid trok de industrie de grootste wetenschap-pelijke talenten aan. Zo hadden we in Nederland het befaamde NatLab van Philips dat na de Tweede Wereldoorlog uitgroeide tot een omvang van meer dan tweeduizend onderzoekers, meer dan op welke universiteit in ons land. Nog befaamder was het Bell Lab in de Verenigde Staten dat maar liefst zeven Nobelprijzen heeft opgeleverd, onder andere voor de ontdekking van de transistor en de kosmische stra-ling van de oerknal. De gloriedagen van dergelijke instituten lijken nu echter ver achter ons te liggen. Toen hadden tech-nologiebedrijven bijna een staatsmonopolie, klotste het geld tegen de plinten en kon men investeren voor de lange termijn. Nu regeert de korte adem van de aandeelhouder en wordt onderzoek gemakkelijk op het bord van de universiteit geschoven.Daarom was ik zo aangenaam verrast door een recent bezoek aan het laboratorium van IBM in Zürich. IBM is een van de uitzonderingen op de regel. Wereldwijd geeft de IT-gigant zo’n zes miljard dollar aan onderzoek uit, ongeveer evenveel als de Nederlandse overheid. Alleen aan patenten verdient IBM al zo’n 1,5 miljard dollar per jaar. Het Zwit-serse instituut heeft een geweldige reputatie. In de jaren tachtig zijn er maar liefst vier Nobelprijzen in de fysica verdiend, onder andere voor de Scanning Tunneling microscoop waarmee individuele atomen zichtbaar gemaakt kunnen worden. Met 35 atomen werd het kleinste logo ooit geschreven. Ook nu tim-mert men er hard aan de weg. Op de campus van IBM is net het nieuwste nanolab gebouwd, samen met de ETH Zürich, de Zwitserse topuniversiteit. Industrie en universiteit, hand in hand op zoek naar het antwoord op fundamentele vragen. Ik werd er sentimenteel van. In Zwitserland kan het nog! yyy Robbert Dijkgraaf

Jaloers

Dijkgraaf


brief

Flauwvallende imamIn de recensie van het restaurant Maydanoz (Folia Magazine #23) wordt (tot twee keer toe) het gerecht ‘imam biyaldi’ genoemd. Dit is onjuist, de correcte naam van het gerecht luidt imam bayildi. Deze benaming betekent in het Turks ‘de imam viel flauw’ en over de

herkomst ervan zijn verschillende verhalen in omloop, een daarvan is te lezen op http://veget-eat.blogspot.com/2009/07/aubergine-with-vegetable-stuffing.html. yyy

Cenk Arslan (student economie & bedrijfskunde)

De redactie verwelkomt ingezonden brieven en opiniestukken. We behouden ons het recht voor deze zo no-

dig in te korten. Vermeld altijd uw naam en relatie tot de UvA/HvA; anonieme reacties worden niet geplaatst.

Mail naar [email protected].

promoties

Anno 2009. Je bent net afgestudeerd en wilt met je masterdiploma op zak een baan gaan zoeken. Dan lees je in de krant dat de werk-

loosheid onder jongeren oploopt tot twintig procent. De volgende dag hoor je dat het salaris van je vader, duizend euro netto, over twee maanden met twintig procent keldert, omdat de staat moet bezuinigen om de staatsfinanciën op orde te krijgen. Kort daarna hoor je dat de drie overheidsdiensten waar je van plan was te solliciteren worden wegbezuinigd. De volgende maand wordt bekend dat het bedrijf waarvoor je moeder werkt moet reorganiseren. Maar ook je grootouders blijven niet gespaard: hun pensioen wordt gekort met twintig procent.Om je heen is de situatie niet minder deprime-rend: afgestudeerde studiegenoten zijn werkloos en vertrekken naar het buitenland. Winkels sluiten, stakingen verlammen het openbare leven. Zo gaat het leven door, twee jaar lang in een depressie.Anno 2012 blijken de staatsfinanciën er niet beter voor te staan dan voorheen. Sterker nog, er moet nog veel meer bezuinigd worden. Dat schrijft de trojka (het Internationaal Monetair Fonds, de Europese Centrale Bank en de Eu-ropese Commissie) voor. Anders wordt je land gedwongen de eurozone te verlaten en de oude gedevalueerde munt opnieuw in te voeren.En de cyclus begint opnieuw. De regering kondigt bezuinigingsmaatregelen aan, het

parlement keurt ze goed terwijl buiten rel-len en brandstichtingen aanzienlijke schade aanrichten. Bijna de helft van je leeftijdgenoten (47 procent) is inmiddels werkloos; je hebt zelf ook nog steeds geen baan, geen geld. Het salaris van je vader en het pensioen van je grootouders moeten met nog eens tien procent omlaag. Je moeder is inmiddels ontslagen en ontvangt niet eens meer een schamele uitkering. De banken verlenen geen krediet meer; de prijzen van ben-zine en elektra blijven stijgen. Al je vrienden zijn geïmmigreerd. Een buurman heeft zelfmoord gepleegd omdat hij zijn schulden niet kon afbetalen. Is dit het scenario van een dramafilm? Nee, dit is de dagelijkse realiteit in de grote ste-den in Griekenland. Voel je boosheid, bitterheid, frustratie, onmacht, wanhoop? Dat is wat de gewone mensen in Griekenland ook voelen.Ze voelen zich niet ‘gered’ door de trojka. Voor de eerste ronde bezuinigingen in 2009 was er begrip. Maar wie nu nog praat over ‘even snel’ oplossen, gaat voorbij aan de onuitvoerbaar-heid van deze tweede ronde bezuinigingen. Dit maakt mensen radeloos. Het hart is geraakt, dat van de student, zijn ouders, zijn grootouders, vrienden, kennissen, buren. Als je het vitale or-gaan van leven, de samenleving, kapot ziet gaan, hoe zou jij je dan voelen? yyy

Tatiana Markaki is docent taalverwerving en cultuurkunde bij de opleiding Nieuwgriekse taal & cultuur.

De Griekse woede over de door de trojka afgedwongen

bezuinigingen is volstrekt begrijpelijk, vindt Tatiana Markaki.

opinie

‘Wie was dat?’ vraag ik aan Jeroen terwijl we over straat lopen. ‘O, gewoon, iemand van Grindr. Het is uiteindelijk niks geworden. Te nichterig type.’ Hij houdt me tegen bij het oversteken omdat een brommer opeens voorbijschiet. ‘Is dat veilig?’ vraag ik voorzichtig. Ik voel mijn oren gloeien en probeer niet te lachen. ‘Hoe bedoel je?’ vraagt Jeroen ver-twijfeld. Het stoplicht springt op rood. ‘Ja, dat je seks regelt via een app op je telefoon. Is dat niet raar?’ vraag ik. Dit is voor mij een totaal andere wereld. Wordfeuden. Prima. Draw Something. Prima. Maar seks regelen via een app op je telefoon? Bizar. ‘Het is veilig. Maak je geen zorgen.’ We steken de straat over en lopen een iets te hip café binnen. ‘Maar…,’ probeer ik nog. ‘Fatihya, er gebeurt nooit iets. Alle homo’s zitten erop. Het is vooral heel handig.’ Hij hangt onze jassen op en loopt naar de bar. Ik neem plaats aan een tafeltje achter in het café. ‘Een bier en een cola, alstublieft,’ hoor ik hem zeggen. Het café zit bomvol. Links van me begint een stelletje heftig te zoenen. Ondertussen zie ik een berichtje op Jeroens iPhone verschijnen van ene Samson_072. ‘Jouw huis of mijn huis? Ik heb zin in je.’ Snelle en oppervlak-kige seks, dankzij apps als Grindr hoef je er niet veel voor te doen. Sterker nog, je kan kiezen. Ergens vind ik het wel typerend voor onze huidige samenleving. Alles moet snel, sneller, snelst. ‘Voor homo’s is het makkelijk, Faat. Mannen willen maar één ding. Dat weet je toch?’ zegt Jeroen lachend. Ik haal mijn schouders op en neem een slok van mijn cola. Het stelletje verlaat het café. Ik kijk ze na terwijl ze hand in hand de straat oversteken. yyy Fatihya Abdi

Grindr

De Grieken voelen zich niet gered

dinsdag 20/0314.00 uur: Emmanuel Nyankweli - Internationale ontwikkelingsstudiesForeign Direct Investment and Poverty Alleviation in Tanzania. A Case of Bulyanhulu and Geita Gold Mines Limited in Kahama and Geita Districts (Agnietenkapel)

vrijdag 23/0312.00 uur: Jacopo Mazza – EconomieOn the Uncertain Nature of Human Capital Investments (Agnietenkapel)

14.00 uur: Joris van Hoboken – RechtsgeleerdheidSearch Engine Freedom. On the Implications of the Right to Freedom of Expression for the Legal Governance of Web Search Engines (Agnietenkapel)

oratie donderdag 22/0316.00 uur: Dhr. prof. dr. Charles Majoie, hoogleraar neuroradiologieSturen met beelden (Aula) Voor uitgebreide informatie zie www.uva.nl/agenda.

Abdi

(advertentie)


Duizenden euro’s extra collegegeld moeten ze betalen omdat ze een tweede studie volgen.

Regels zijn regels meent de UvA, maar 49 gedupeerde studenten vinden dat ze verkeerd zijn

voorgelicht. ‘Op zo’n moment sta je er niet bij stil dat je het zwart op wit wilt hebben.’

tekst Jeff Pinkster / illustratie Pascal Tieman

Fout voorgelicht of slim opgelicht?

Het mailtje leek op spam. Of ze bin-nen een week elfduizend euro col-legegeld wilde overmaken op de rekening van de UvA. Inmiddels

is student natuur- & sterrenkunde Kim Pronk (29) erachter dat het geen spam betrof. Ze volgt een tweede studie, heeft studievertraging opgelo-pen en valt daarom onder een nieuw en strenger regime. Daardoor moet ze zo goed als zeker stoppen met haar studie. Net nu ze moeder is geworden en in haar laatste jaar zit.Met ingang van dit jaar geldt voor de tweede studie niet meer het wettelijke collegegeld, maar het hogere instellingscollegegeld. Dat bedrag kan oplopen tot ruim 10.000 euro. Voor een bepaalde groep studenten aan de UvA pakt die maatregel erg ongunstig uit. Zij zijn vóór dit studiejaar begonnen aan een tweede bachelor of master, maar inmiddels uitgelopen. En dat betekent volgens de UvA dat de uitzonderings-regel die bestond niet meer geldt. De studenten hoefden het hogere bedrag niet te betalen, zolang ze hun studie op tijd zouden afronden. De studenten zijn van mening dat ze verkeerd zijn voorgelicht, zelfs misleid.‘Ik heb me in juni vorig jaar ingeschreven voor het huidige collegejaar. De administratie heeft me toen laten weten dat ik 1700 euro moest betalen. Op de website van de UvA heb ik ter

controle zelfs de Collegegeld Wizard ingevuld,’ zegt Pronk. ‘Daar kwam het bedrag van 1700 euro uit. Nu ik ben uitgelopen geldt dat volgens de UvA niet meer. Het is alsof je een treinkaartje koopt naar Maastricht en de conducteur zegt hal-verwege: “Hallo, je moet tien keer meer betalen.”’Volgens studentenbond Asva staat het geval van

Pronk niet op zichzelf. Ten minste 49 studenten hebben een hogere rekening gekregen, terwijl studieadviseurs hen eerder zouden hebben verzekerd dat ze konden blijven studeren voor het normale collegegeldtarief van 1700 euro. De Asva voorziet een groot deel van deze studen-ten van rechtshulp en blijft aandringen op een ‘generaal pardon’ bij het College van Bestuur.

ronDUiT onbescHofTAsva-voorzitter Eline Peters noemt de wijze waarop de UvA met deze groep omgaat ronduit onbeschoft. ‘De studenten hebben de rekening veel te laat gekregen van de UvA, nu kunnen ze niet meer zelf kiezen of ze het hogere tarief

willen betalen. Het tweede semester is al begon-nen,’ zegt Peters. ‘Studieadviseurs hebben deze studenten verteld dat er nog steeds sprake zou zijn van een overgangsregeling en dat ze kon-den doorstuderen tegen het normale, lagere col-legegeldtarief.’Dat wordt ook beaamd door Sonja Horst (28), een student communicatiewetenschappen die niet met haar echte naam in het blad wil. Na een hbo-bachelorstudie communicatiemanagement begon ze in 2008 aan communicatieweten-schap, inmiddels is ze vierdejaars. ‘Een kennis vertelde mij vorig jaar juni al dat de regels zouden veranderen. Om het zekere voor het onzekere te nemen heb ik een afspraak gemaakt met de studentendecaan. Tijdens dat gesprek heb ik gezegd dat indien ik het hogere collegegeld zou moeten betalen, ik met de studie zou stoppen. Ik heb dat geld niet. De studentendecaan zei mij toen dat ik mij geen zorgen hoefde te maken.’Studentendecaan Marjan Kuiper erkent gesproken te hebben met de student over de kwestie en de aantekeningen van het gesprek nog te hebben. ‘Daarin staat dat het tarief moet worden uitgezocht. Ik herinner me haar verteld te hebben dat ze er zelf op moest letten of ze het hoge tarief moest betalen,’ aldus de studentendecaan, die

‘De studenten hebben de rekening veel te laat gekregen’

alles. Ze zegt me dat ze me er wel degelijk op heeft gewezen.’Pronk en Horst vinden het ongehoord dat zij moeten boeten voor een fout die de universiteit heeft gemaakt. ‘Volgens mij heb ik gedaan wat ik kon doen; als ze me in een eerder stadium hadden gemeld dat ik meer zou moeten betalen dan was ik dus gestopt. Ik was hartstikke blij dat ik nog door kon. Op zo’n moment sta je er bij de studentendecaan niet bij stil dat je het advies graag zwart op wit ondertekend wilt hebben,’ aldus Horst. Ook Pronk weet niet wat ze meer had kunnen doen dan ze al gedaan heeft.

ZorGVUlDiG VoorlicHTenAdvocaat Maarten Kalkwiek nam de zaak voor studentenbond Asva onder de loep en deelt de mening van de studenten. De advocaat is gespe-cialiseerd in onderwijsrecht en voert namens de Stichting Collectieve Actie Universiteiten (SCAU) momenteel een rechtszaak tegen acht universiteiten over het instellingscollegegeld. De SCAU vindt dat de instellingen te veel geld vragen voor een tweede studie of master. De

UvA heeft volgens Kalkwiek verkeerd gehandeld door deze groep studenten duizenden euro’s extra in rekening te brengen.‘Het is geen kwestie van hoe het gelijk wordt gehaald, maar wanneer het gelijk wordt gehaald,’ aldus de advocaat, die vindt dat de studenten bezwaar moeten maken. ‘Je kunt als student tegenover de universiteit gemakkelijk scher-men met het argument dat de spelregels niet tijdens de wedstrijd veranderd mogen worden.’ Volgens Kalkwiek hebben zowel de minister als de staatssecretaris van Onderwijs er tijdens de behandeling van het wetsvoorstel in de Tweede Kamer meerdere malen op gewezen dat univer-siteiten en hogescholen studenten zorgvuldig moeten voorlichten.De UvA laat bij monde van woordvoerster

‘De studentendecaan ontkent nu alles’

eraan toevoegt nooit het sein gekregen te hebben dat Horst zou doorgaan met haar studie. ‘Er was dus geen aanleiding vanuit mijn kant

te checken of het gevraagde tarief klopte; in dat opzicht had

ook ik verwacht dat dit gelijk bij de Centrale Studenten Administratie

duidelijk zou worden.’

De studentenadministratie keurde de inschrij-ving goed, voor het collegegeldtarief van 1700 euro. Net als Pronk sloeg de student commu-nicatiewetenschap een halfjaar later de schrik om het hart na een mailtje van de studentdebi-teuren: ‘We kunnen dit bedrag niet verwerken als volledige betaling van je collegegeld om de volgende reden: Eerder diploma behaald.’ En dat betekent in haar geval een rekening van 9000 euro. ‘De studentendecaan ontkent nu


(advertentie)

Annelou van Egmond weten niet in te gaan op individuele gevallen, maar zegt wel dat zij de studenten altijd heeft voorgehouden dat het in-stellingscollegegeld onderwerp van politiek debat was. Studenten hebben volgens de universiteit zelf de verantwoordelijkheid informatie in te winnen. Iedereen die zich benadeeld voelt kan volgens de woordvoerster een klacht indienen. ‘We zullen het namelijk per geval moeten bekij-ken. Het gaat niet om een duidelijke groep, elk geval is in dit geval anders.’Wat de universiteit wel toegeeft: er is een fout gemaakt in de Collegegeld Wizard. ‘Die beta-

lingsmodule kan inderdaad tot onduidelijk-heden leiden. Het was wollig opgeschreven en verwees naar verkeerde teksten,’ aldus Van Egmond, die eraan toevoegt dat aanpassing niet betekent dat er voor de studenten een uitzondering wordt gemaakt. ‘In overleg met de Asva hebben we nu wel een procedure op-gestart om alle getroffen studenten binnen een paar weken duidelijkheid te verschaffen.’Voor Kim Pronk betekent het nog steeds geen uitsluitsel. Het laatste nieuws dat zij kreeg is dat de UvA een aantal studenten tegemoet wil komen. ‘Heel goed nieuws natuurlijk, maar “tegemoetkomen” kan van alles betekenen, dus dat moeten we nog maar even afwachten.’ yyy

De naam van Sonja Horst is gefingeerd, haar naam is bij de redactie bekend. Kim Pronk was eerder ook te gast in het radioprogramma Folia Live. Op foliaweb.nl/radio is de uitzending van 23 februari terug te luisteren.

‘Elk geval is in dit geval anders’

25Folia Magazine

Scan de QR code en ontvang een uitnodiging vooR de MaSteRdag

alS MaSteR kijk je veRdeR dan kenniS alleenbezoek de MaSteRdag

zateRdag 17 MaaRt www.vu.nl/MaSteRdag

filmvertoning van de Uaf 21 maart, 17.00 -18.30, Kohnstammzaal Filmvertoning ‘Birma VJ- Reporting from a closed country’, aansluitend nagesprek over Birmese verkiezingen (1 april) met Birmese vluchtelingstudenten.

onderwijsconferentie 29 maart, 13.00 -18.30, Arena Maak kennis met de talloze raakvlakken en samenwerkingsverbanden tussen de HvA en de stad. Opgeven kan via www.hva.nl/onderwijsconferentie

landelijke tP dag 30 maart, 9.30 -17.00, Arena en Kohnstammzaal Congres voor docenten toegepaste psychologie. Thema is ontmoeting.

Ontmoeting met elkaar, ontmoeting met de inhoud; het curriculum, ontmoeting met het werkveld, ontmoeting met het beroepsbeeld, ontmoeting met mooie initiatieven, ideeën en dilemma’s.

library camP 31 maart, 08.00 -18.00, Kohnstammzaal Een “unconference” voor iedereen die geïnteresseerd is in het moderniseren en transformeren van bibliotheken.

Volg Floor op twitter @floorHvA en Like Floor op www.facebook.com/floorHvA, hier blijf je ook op de hoogte van het laatste nieuws over de debatten en bijeenkomsten.

FLOOR AGENDA KOHNSTAMMHUIS, WIBAUTSTRAAT 2-4 | WO 14 MAART - ZA 31 MAART

CREATING TOMORROW

25Folia Magazine

instellingscollegegeldDe overheid betaalt universiteiten en hogescholen sinds dit collegejaar niet langer voor tweede studies. Studenten die al een studie hebben afgerond moeten daarom het zogeheten instellingscollegegeld betalen. Vooral op de universiteiten kan dit bedrag nogal verschillen. Zo kost een jaar tandheelkunde in Amsterdam 25.000 euro, terwijl dat in Groningen 32.000 euro is. Op de hogescholen liggen de bedragen lager: tussen de 7000 en 8000 euro. De Stichting Collectieve Actie Universiteiten voert momenteel een rechtszaak met acht universiteiten over de tweede studie, omdat de organisatie vindt dat de universiteiten de hoogte van het bedrag niet goed kunnen verklaren. Het wettelijk collegegeld ligt dit jaar op 1713 euro. Dit bedrag wordt jaarlijks geïndexeerd.


objectiefeen eiGen reAliTeiT‘Zahra!’ staat geschreven op de hoofdtooi van deze jongen. Als dochter van de profeet Mohammed en moeder van de martelaar Hoessein, is deze vrouw een sleutelfiguur voor sjiitische moslims. De jongen loopt mee in een processie in Beiroet, Libanon. Op Ashura, de tiende dag van de eerste maand, vieren islamieten wereldwijd het officiële begin van hun nieuwe jaar. Voor sjiieten is dit echter ook een moment van rouw, omdat het de dag is waarop Hoessein in het jaar 680 werd vermoord door het leger van een soen-nitische kalief.De Libanese bevolking bestaat voor min of meer gelijke delen uit sjiieten, soennieten en christenen en mensen die zich vooral als so-cialist of liberaal beschouwen. Toch weet de conservatief sjiitische partij Hezbollah, in de jaren tachtig opgericht uit verzet tegen Israel, mensen uit verschillende bevolkingsgroepen aan zich te binden.Dat heeft alles te maken met een geraf-fineerde mediastrategie. Walid el Houri promoveerde 9 maart bij mediastudies op een onderzoek naar de propaganda van Hezbollah. Hij concludeert dat Hezbol-lah er via politiek gekleurde talkshows, videospelletjes, tentoonstellingen, soap-series en onderwijsprogramma’s in slaagt een eigen realiteit te creëren. In die realiteit zijn begrippen als vrijheid, economische hervorming en anti-imperialisme aan verzet gekoppeld. En daarmee dus aan verzetspar-tij Hezbollah. yyy Marieke Buijs

© R

awan

/ R

ex F

eatu

res

/ H

olla

ndse

Hoo

gte

Bekend van televisieDeskundig, alwetend en objectief. Niet voor niets is de wetenschapper een graag geziene gast

in tv-shows. Als geen ander kan hij de actualiteit van gedegen uitleg voorzien. Maar waarom

zien we toch steeds diezelfde hoofden op tv? tekst Annemarie Vissers en Clara van de Wiel / illustraties Pascal Tieman

Twaalf tot vijftien minuten: zoveel tijd is er bij Pauw & Witteman per gast beschikbaar. Uitvoerige, genuan-ceerde betogen zijn dus ongewenst.

Het is niet direct hun natuurlijke habitat, maar toch worden wetenschappers maar al te vaak uitgenodigd in tv-shows. Beknopt zijn is daarbij een voorwaarde. ‘Daar selecteren we op,’ legt Pauw & Witteman redacteur Nine Pankras uit. ‘Het belangrijkste is dat iemand in korte tijd een lastig onderwerp moet kunnen duiden.’ Wie er aan mag schuiven bepaalt de redactie aan de hand van een telefonisch voorgesprek. Werkt het dan niet, dan is het voor de potentiële gast jam-mer maar helaas. Pankras: ‘Belangrijk tijdens dat gesprek is vooral dat iemand een goede prater is. Iemand moet niet constant zitten zoeken naar woorden of heel traag praten.’

sTeViGe MeninGEen goedgebekte wetenschapper die zijn verhaal kort maar krachtig vertelt: waar vind je zo

iemand? Eindredactrice van De Wereld Draait Door Dieuwke Wynia probeerde al tijden goede wetenschappers voor in haar programma te vinden, maar liep vast op de vaak saaie nieuws-brieven van universiteitsvoorlichters. Tot ze zelf Robbert Dijkgraaf benaderde. ‘Ik noem hem wel

eens gekscherend mijn koevoet tussen de deur van de wetenschap. Door hem ging het contact met de wetenschappers een stuk soepeler.’ Met enige regelmaat zitten wetenschappers sinds-dien aan tafel bij Matthijs. Volgens Wynia een groot succes. ‘De reacties zijn ontzettend posi-tief, vanuit alle lagen van de bevolking. Robbert is er niet eens zo vaak, maar mensen hebben het idee dat hij er elke week zit.’

Dat is niet alleen bij Dijkgraaf het geval. Een simpel turflijstje toont aan dat het wel heel vaak dezelfde wetenschappers zijn die bij de grote talkshows mogen aanschuiven. ‘Het liefst willen we natuurlijk zelf nieuwe mensen introduceren,’ legt Pankras uit, ‘maar het handige van andere programma’s is dat je kunt inschatten hoe iemand het doet op televisie.’ Door een item bij hun buren van Buitenhof kwam ze hoogleraar financiële geografie Ewald Engelen op het spoor. Ook bij Pauw & Witteman deed hij het leuk. Pankras: ‘Dus die mag dan vaker terugkomen.’ Twitter is volgens haar een andere manier om wetenschappers op het spoor te komen, evenals de opiniepagina’s van de grote dagbladen. Ook dat verklaart waarom het vaak dezelfde weten-schappers zijn die op tv verschijnen. ‘Iemand moet het leuk vinden ergens over naar buiten te treden. Soms zijn er bovendien specifieke onderwerpen waar we echt een debat over wil-len voeren. Dan moet de potentiële gast daar natuurlijk wel een stevige mening over hebben,

‘Wetenschappers zitten veel te veel in hun ivoren toren’

voet bij stuk houden en niet bij de eerste aanval gaan zitten nuanceren.’

GoeD prATenGoed kunnen praten is het halve werk, zegt ook mediatrainer Jurgen Latijnhouwers. Na jaren werkzaam te zijn geweest als journalist bij onder andere Pauw & Witteman, geeft hij tegenwoordig trainingen over hoe mensen om moeten gaan met de media. Ook wetenschap-pers zitten regelmatig bij hem in de school-banken, want bepaalde technieken voor op televisie zijn volgens hem zeker aan te leren. ‘Bij goed praten gaat het niet alleen om grappig of voorkomend zijn; je moet je onderwerp goed kunnen uitleggen. De tip die ik altijd geef is: praat tegen een fictieve buurvrouw. Iemand die helemaal niks van je onderwerp weet moet het kunnen begrijpen.’ Volgens Latijnhouwers is dat voor veel wetenschappers nog helemaal niet zo eenvoudig. Diepgang, nuance, volledigheid: in de wetenschap mogen het grote deugden zijn,

de wetenschapper moet ze in de media zo snel mogelijk zien af te leren. Latijnhouwers: ‘Journa-listen willen graag een duidelijke lijn. Nuance, bijvoorbeeld dat iets alleen in speciale gevallen gebeurt, is gewoon niet boeiend. De kijker zapt langs Pauw & Witteman en denkt: zal ik naar

bed gaan of niet? Die moet je zien te bereiken.’Ook bij Buitenhof moeten wetenschappers hun verhaal eenvoudig kunnen verpakken. Dat dat lastig is, merkt redacteur Herman Schulte Nord-holt regelmatig. ‘Niet iedereen die een Nobel-prijskwaliteit levert in publicaties kan het ook goed vertellen. Voor Buitenhof hoeft het echt geen jip- en janneketaal te zijn, maar je moet iets wel naar een algemeen publiek kunnen

vertalen. En daar wringt vaak de schoen.’ De beste wetenschappers zijn niet altijd het meest geschikt voor op televisie. Gewoon een objec-tieve duiding van de actualiteit is onvoldoende: het verhaal moet wel met wat enthousiasme op tafel worden gebracht. Schulte Nordholt: ‘En niet alsof het een of andere nota is. Ik kom weten-schappers tegen waarvan je denkt: je moet ook college kunnen geven, dan moet je toch ook in staat zijn een beetje leuk te doen op televisie?’ Wynia vindt Dijkgraaf het beste voorbeeld van iemand die het wél kan. ‘Hij verenigt alles wat je als programma wilt hebben en is ook nog eens een vreselijk goede wetenschapper. Dat is een unieke combinatie en daarom is hij er ook zo vaak.’

profilerenWetenschappers zelf staan niet altijd te springen op te komen draven. Pankras: ‘Men denkt altijd dat iedereen hier wel wil zitten, maar voor veel mensen is het toch een grote stap. Vaak blijven

‘Als je een goed onderwerp hebt, staan wij erom te springen’


wetenschappers maar verwijzen naar een collega die volgens hen nóg deskundiger is. Maar dat is natuurlijk helemaal niet het belangrijkst.’ Het vinden van een geschikt persoon is ook voor Buitenhof een flinke opgave. Schulte Nordholt: ‘Wetenschappers zijn over het algemeen bleu en zitten veel te veel in hun ivoren toren. Ze hebben vaak geen idee wat televisie inhoudt en wat er van ze verwacht wordt. Of ze zijn gewoon angstig om een bepaalde mening te moeten verdedigen.’ Ook hij maakt vaak mee dat wetenschappers doorverwijzen naar een collega. Vooral vrouwen zijn volgens hem te bescheiden. ‘Natuurlijk heeft het gebrek aan vrouwen in de programma’s ook te maken met redacteuren die onvoldoende zoeken. Maar mijn ervaring is dat vrouwen heel vaak twijfelen en naar manne-lijke collega’s doorverwijzen. Terwijl mannen dat andersom veel minder doen.’ Ook bereikbaarheid is voor hem vaak een groot probleem bij wetenschappers. ‘Ik had dat deze week nog met een hoogleraar staats-recht, die dan vier dagen later reageert op een mail. Ja, zo werkt het bij de media natuurlijk niet.’Simpel, snel en ongenuanceerd. In vliegensvlug tempo je onderzoek erdoorheen jassen en dan ook nog het risico lopen onderbroken te wor-den door een of andere tafelheer. Moeten wetenschappers eigenlijk wel willen aanschuiven in een tv-show? Latijnhouwers denkt van wel. ‘Omdat

je trots bent op je onderzoek. Omdat het belangrijk en ook interessant kan zijn voor veel mensen. En misschien ook wel om je te profileren als wetenschapper.’ Dat laatste is iets wat volgens hem een steeds grotere rol speelt. ‘Het is niet zo dat wetenschappers zelf steeds liever willen, het wordt ze door universiteiten en instituten meer opgedrongen.’ Van een zekere lobby merkt ook Schulte Nordholt steeds meer. ‘Dan word je benaderd door een adviesbureau, en die beginnen dan over een thema, bijvoorbeeld watermanagement, dat belangrijk zou zijn om in Buitenhof te behandelen. Met daarbij terloops de opmerking dat een aantal hoog-leraren in Nederland daar heel goed in is.’ Bij een nadere zoektocht blijkt dan vaak dat al die hoogleraren aan één instituut zijn verbonden, en dat instituut de opdrachtgever van het communicatiebureau te zijn geweest. Schulte Nordholt vindt dat vervelend. ‘Als ze open kaart spelen maakt het mij niet uit. Maar het gebeurt vaak quasibelangeloos, terwijl er com-merciële belangen blijken mee te spelen.’ Maar over het algemeen zitten wetenschappers volgens hem te veel in hun cocon. Ook Wynia vindt dat wetenschappers veel meer naar buiten mogen treden. ‘Voorlichters lijken zich totaal niet bewust van wat ze allemaal kunnen bereiken. Ik vind dat de wetenschap nog lang niet genoeg gebruikmaakt van de mogelijkheden van talkshows. Wees eens iets brutaler. Als je een goed onderwerp hebt, staan wij erom te springen. Dan mag echt iedereen zich aanmelden.’ yyy

Ewald Engelen

Hoogleraar financiële geografie en bijzonder hoogleraar etnisch ondernemer-

schap. Wekelijks in Buitenhof, regelmatig in Pauw & Witteman, Nieuwsuur,

EenVandaag. Deskundigheid: eurocrisis, bankencrisis, wetenschap.

‘Ik merkte dat sommige aanvragen om in een uitzending te komen zitten minder prettig voelden. Ik ben primair een academicus, een deskundige op een bepaald vakgebied. Ik kijk dus ook naar de bedoeling van de re-dactie van het programma: staat de amusementswaarde of de waarde van het geven van gedegen informatie voorop? Dat lijkt misschien vooraf vrij duidelijk, maar dat is het zeker niet altijd. Soms leek het om een informa-tief programma te gaan, bijvoorbeeld bij Pauw & Witteman, maar merkte ik dat ik gaandeweg de uitzending ondergeschikt werd gemaakt aan amu-sement. Die doe ik nu dus niet meer. Daarnaast vraag ik tegenwoordig ook tijdens forse voorgesprekken naar de inkleuring van het programma; de framing van het onderwerp en de kwaliteit van de journalist. Ik vind het een opdracht van de wetenschap om duidelijke informatie te geven en de behoefte naar duiding te bevredigen. Neem de huidige eurocrisis. Een breed publiek wil daar – terecht – helder over geïnformeerd worden. Het is een taak van de wetenschap om dat zorgvuldig te doen. De belas-tingbetaler heeft mij vrijgesteld om onderzoek te doen, daar hoort een verplichting bij ten opzichte van het publiek. Dat is niet mijn enige motief; ook spelen enige mate van ijdelheid en behoefte aan erkenning mee. En ja, ik heb door mijn optreden in het publieke debat ook persoonlijk voordeel: het werkt goed voor je netwerk, je krijgt sneller uitnodigingen, je spreekt mensen die je normaal niet zo snel spreekt. Zo werkt het; ook hierbij schijt de duivel altijd op de grootste hoop, zo blijkt. Dat redacties steeds dezelfde talking heads benaderen heeft volgens mij niet alleen met gemakzucht te maken. Ik weet dat er redacteuren zijn, bij Buitenhof bijvoorbeeld, die echt moeite doen nieuwe gezichten en andere meningen te vinden, maar die ook letten op herkenbaarheid van deskundigen voor de kijkers. Wetenschap kun je niet terugbrengen tot wat soundbites, dat past wetenschap niet. Maar, en daar kunnen we over klagen wat we willen, tv heeft wel een eigen logica. Het is een balans vinden tussen compact en helder je punt maken en tegelijkertijd kunnen nuanceren. TV is wat het is: een vluchtig medium, en morgen is er weer een andere hype.’

Robbert Dijkgraaf

President van de KNAW, universiteitshoogleraar, theoretisch fysicus.

Wekelijks te zien in een van de actualiteitenrubrieken en dagbladen.

Deskundigheid: wetenschap, natuurkunde, onderwijs en kunst.

‘Ik ga absoluut niet op alle media-aanvragen in, over elk verzoek denk ik van tevoren goed na en ik ben er vrij precies in waar ik wel en niet verschijn. Als ik denk dat er andere wetenschappers zijn die meer weten van een bepaald onderwerp, doe ik het niet. Een voorbeeld is de affaire rondom Stapel, daar heb ik uiteindelijk wel aan meegewerkt. Dat waren geen fijne uitzendingen, ik was op dat moment meer de schade voor de wetenschap aan het beperken. De leidende gedachte voor mij is toch: help ik mijn vakgebied en de wetenschap met mijn optreden? Daarnaast selecteer ik aanvragen aan de hand van de voorgesprekken die ik voer met de betreffende redacties. Wat is de invalshoek? Wie zijn de andere gasten, hoeveel spreektijd krijg ik en zit er wel of geen publiek bij? Ik ervaar tegengas krijgen tijdens een uitzending niet als heel vervelend, sterker: soms kan het erg nuttig zijn om uit je comfort zone te worden gelokt, dat levert spannende tv op. Soms is het goed te laten zien dat je het ook niet weet: dan geef je een waarheidsgetrouw beeld van wat wetenschap ook is of kan zijn. Ik ben geen wandelende encyclopedie. Je moet je nooit laten verleiden verstrikt te raken in onderwerpen waar je geen verstand van hebt. Opvallend en verbazend vind ik het flinke gevolg waar gasten – vaak politici – mee aan komen zetten. Ze laten zich van alles influisteren door hun adviseurs. Tja, dan wordt het nooit iets, je moet als spreker wel enig improvisatietalent hebben. Ik vind de Nederlandse media overigens erg conservatief. Zeker als het gaat om de selectie van sprekers. Ik heb er oprecht plezier in als ze een jonge wetenschapper vragen, daar heeft mijn ego geen moeite mee. Er zitten genoeg andere wetenschappers in de kaarten-bakken – wat dat betreft maak ik mij geen illusies. Dat teruggrijpen op bekende gezichten heeft naar mijn idee niet alleen met luiheid te maken, maar ook met de werkdruk. Dan is de keuze tussen iemand waarvan je weet dat hij of zij het “goed doet op tv” en herkenbaar is voor je publiek, en een jong maar onbekend gezicht vaak snel gemaakt. Dat is jammer.’

Louise FrescoUniversiteitshoogleraar, aandachtsgebied duurzame ontwikkeling in

internationaal perspectief. Deskundigheid: duurzaamheid, tropische

gebieden, klimaatveranderingen, natuur, milieu, voedsel.

‘In dertig seconden of tussen twee belspelletjes door mijn punt maken of uitleg bij een complex onderwerp geven, daar begin ik niet aan. Als er een rapport of onderzoek van mijn hand is verschenen en ik word op een serieuze manier benaderd om daar toelichting op te geven, dan doe ik dat graag. Liveprogramma’s vind ik makkelijker, daar heb je als gast meer controle over je optreden. Uiteraard weet ik dat in vooraf opgenomen programma’s wordt gemonteerd en dan kan het voorko-men dat je uitspraken niet volledig juist overkomen. Als columnist weet ik dat je in de geschreven pers geen controle hebt over de kop. Het is wel eens vervelend om boven een artikel ineens een kop te lezen waar je het niet helemaal mee eens bent. Ik zie mijn verschijning in de media als een zakelijk iets, ik zit er niet voor mijzelf maar om mijn vak te duiden en commentaar te leveren. Het draait om helder en eenvou-dig je verhaal kunnen doen, wat betekent dat je al te veel nuanceringen moet inslikken. Jonge wetenschappers moeten dezelfde vaardigheden opbouwen als oudere collega’s, dus ik verwijs redacteuren met een ver-zoek ook vaak door. Ik ben zelf nogal terughoudend, maar het is zeker zo dat redacties vrij eenzijdig hun gasten selecteren. Dat heeft denk ik met luiheid te maken, ze lijken te denken: Pietje deed het gisteren aardig, laten we Pietje dan vandaag ook maar vragen. Het komt ook wel eens voor dat ik een uur aan de telefoon zit met een eindredacteur, onder het mom van een voorgesprek, maar dat ik daar dan later niets meer van hoor. Dat kost me vaak veel tijd. Mijn allereerste mediaop-treden was bij Sonja Barend, dat herinner ik me vooral omdat zij en ik het publiekelijk niet eens werden. Nerveus ben ik nooit, ook toen niet. Het is veelal laveren tussen kernachtig, helder en duidelijk uitleg geven voor een breed publiek en tegelijkertijd een gedegen onderbouwing niet uit het oog verliezen. Voor veel mensen is wetenschap niet iets wat op hun netvlies staat gebrand, dus als er kennis wordt gedeeld die in de kern waar is, vind ik het achterwege laten van al te veel nuance te rechtvaardigen.’

‘Nuance is niet boeiend’


Wie zijn de mediamaatjes van de UvA en de HvA? En waar weten ze eigenlijk iets van? Een selectie variërend van vaste gasten van De Wereld Draait Door

tot dromerige liefdesexperts waar volgens onze redacteuren eens wat vaker naar geluisterd zou moeten worden. tekst Annemarie Vissers en Clara van de Wiel / illustraties Pascal Tieman

De Usual Suspects

Patti Valkenburg Hoogleraar jeugd & media UvA

Deskundigheid: Beeldschermkinderen, media-invloed,jeugd en internet

Mediageniekheid: 3. Bange ouders geruststellen doethet altijd goed op de late avond.

Meindert FennemaHoogleraar politieke theorie UvA

Deskundigheid: Populisme, verkiezingen, Geert WildersMediageniekheid: 5. Zolang Wilders zelf niet wil aanschuiven blijft het zeer aantrekkelijk zijn persoonlijke analysator te zijn.

David Nieborg Hoogleraar digitale cultuur UvA

Deskundigheid: Internet, social media, games, digitale cultuurMediageniekheid: 5. Nieborg scoort elk optreden punten.

In gametermen betekent dat snel het eindlevel halen.

Ben Kröse Lector Digital Life HvA, bijzonder hoogleraar

Ambient Robotics UvADeskundigheid: Robots en toegepaste computertechnologieMediageniekheid: 1. Robots zijn nog te weinig ingeburgerd

om echt een hot topic te zijn.

Damiaan Denys Hoogleraar psychiatrie UvA

Deskundigheid: Angststoornissen, dwangneuroses, zelfbeeldMediageniekheid: 4. Of we nu ons brein zijn of niet:

psychische problemen blijven fascineren.

Barbara BaarsmaBijzonder hoogleraar marktwerking- en mededingingseconomie UvADeskundigheid: Marktwerking, marktfalen, hypotheekrenteaftrek

Mediageniekheid: 5. Van de hypotheekrenteaftrek krijgenkijkers niet direct het vuur in hun sloffen.Behalve als Baarsma commentaar levert.

Alexander Klöpping Oud-student nieuwe media UvA

Deskundigheid: Social media, gadgets, internet Mediageniek: 5. Een zelfbenoemde nerd die gadgets recenseert

aan tafel bij DWDD wekt altijd sympathie. Zeker als die ‘nerd’ook nog eens jong en goodlooking is.

Geert Lovink Lector interactieve media in het publiek domein HvA

Deskundigheid: Digitale cultuur, interactieve netwerken, hackersMediageniekheid: 2. Maar als Anonymous nog even doorhackt

is zijn ster vast rijzende.

Arnout Boot (UvA) Hoogleraar ondernemingsfinanciering en financiële markten UvA

Deskundigheid: Financiën, economie, gevaren van het wereldwijde financiële systeem

Mediageniekheid: 2. Algehele malaise op financiële markten: als Arnoud Boot op tv is, gaat het niet goed in de wereld.

Jan DrostDocent filosofie HvA

Deskundigheid: Romantische liefde, poëzie en relatiesMediageniekheid: 5. Romantiek, liefde en relaties, smeuïger onderwerpen, gebracht door een dromerig uitziende docent,

zagen we zelden op de buis.

Jean TillieBijzonder hoogleraar electorale politiek UvA

Deskundigheid: Achterstandswijken, cohesie in buurten, democratie, PVV

Mediageniekheid: 5. Een radicale anarchist uit Limburg kan niet vaak genoeg op de buis. Hulde.

Eveline Crone Hoogleraar neurocognitieve ontwikkelingspsychologie

Deskundigheid: Het brein, vooral dat van pubersMediageniek: 5. Een frisse blonde verschijning tussen het veelal grijze academische volk; een voltreffer. Hoop in bange dagen voor

ouders van landerige pubers.

Louis Tavecchio (UvA) Emeritus bijzonder hoogleraar pedagogische aspecten UvA

Lector vraaggerichte methodiekontwikkeling HvADeskundigheid: Kinderopvang, jongens, opvoeding, vaderschap

Mediageniekheid: 5. Iedereen die zich hardmaakt voor meer inbreng van vaders in de opvoeding heeft een plus voor de naam.

Mirjam van PraagHoogleraar ondernemerschap & organisatie UvADeskundigheid: Succesvol ondernemerschap,

familiebedrijven, startersMediageniekheid: 3. Ondernemerschap? Niet echt sexy,

maar advies in recessietijden kan nooit kwaad.

Jan LattenBijzonder hoogleraar demografie UvA

Deskundigheid: Relaties, het huwelijk, scheidingen, liefdeMediageniekheid: 5. Wetenschappelijk babbelen over relaties, het (mislukkende) huwelijk en het single-bestaan: de kurk waar

menig tv-programma op drijft.

Peter Vasterman ( UvA) Universitair docent mediastudies UvA

Deskundigheid: Mediahypes, rampen, risico’s, schandalen en crisisMediageniekheid: 5. Tv-programma’s doen er goed aan

Vastermans telefoonnummer onder de speeddialknop te houden. Met hypes als expertise kunnen de media niet om hem heen.



Filosoof Tobie Goedewaagen ontwikkelde zich van socialistisch dichter tot overtuigd NSB’er. In

de Tweede Wereldoorlog ging hij over het Nederlandse kunstbeleid en veranderde dat voorgoed

door voor het eerst overheidssubsidies voor kunstenaars in te voeren. Al waren dat dan wel al-

leen Arische kunstenaars. tekst Marieke Buijs

Voor de kunst en tegen Joden

Een slimme dichter, kunstliefhebber en filosofiestudent die zich ontwikkelt tot een NSB’er, met antidemocrati-sche en racistische idealen. Dat is de

levensloop die historica Benien van Berkel opte-kent in haar proefschrift Dr Tobie Goedewaagen (1895 - 1980) een leven lang nationaal socialist, waar ze 9 maart op promoveerde. Als telg van een gegoede bankiersfamilie kon Tobie Goedewaagen zich in zijn jonge jaren een veelvoorkomend studentensyndroom ver-oorloven. Met enige schaamte over zijn rijke afkomst, maar zonder zorgen over een dak boven zijn hoofd of brood op de plank, was hij als twintiger jarenlang stuurloos. Hij zette zich af tegen het burgerlijke ondernemersmilieu van zijn ouders, probeerde de ene studie na de andere en droomde ondertussen weg bij zijn socialistisch ideaal van een ‘Duizendjarig Rijk der Gerechtigheid’ en de socialistische romans van Emile Zola.Op het gymnasium was hij altijd het slimste jongetje van de klas. Maar in de vrijheid van zijn vroege studentenjaren mist Goedewaagen een drijfveer. Eerst zoekt hij die in Amster-dam, waar hij in 1914 Nederlands gaat stude-ren en op zichzelf gaat wonen aan het Sarpha-tipark. Gezien zijn socialistische sympathieën doet het enigszins vreemd aan dat hij zich daar

bij het corps inschrijft en op een dure Harley Davidson door de stad rijdt. Het frivole studentenleven beklijft echter niet. In 1915 stapt hij uit het corps, gaat weer bij zijn ouders wonen en begint aan kunstgeschiedenis in Utrecht. Ook dat wordt geen succes en na een jaar geeft hij er de brui aan. Wanneer hij jaren later in de gevangenis op verzoek van het Niod zijn levensverhaal optekent, richt hij het woord tot zijn zoon, die eveneens Tobie heet: ‘Ik zelf was op mijn twintigste jaar net als jij: pakte van alles aan, studeerde en las als een bezetene van

alles en nog wat, bond me aan een meisje, zocht naar een vaste wereldbeschouwing, naar een po-litieke overtuiging, naar een levenskunst – maar alles was onzeker, voorlopig.’ Bij kunstgeschiedenis raakt hij in de ban van docent en kunstcriticus Just Havelaar. Die ont-fermt zich als een mentor over Goedewaagen en introduceert hem bij het kunstenaarsgezelschap de Nieuwe Kring in Bergen. Dat was een bonte verzameling van jonge en gevestigde kunste-

naars, waartussen Goedewaagen zich profileert als beginnend dichter.

Gebrek AAn DiepGAnGZijn dichtersaspiraties zijn de eerste in een reeks van ambities van Goedewaagen die niet helemaal van de grond komen. Toch zien de meer ervaren schrijvers uit de Nieuwe Kring wel iets in hem. Zijn mentor Just Havelaar beschrijft Goedewaagens werk als volgt: ‘Ik vind zijn verzen wel mooi. Een beetje leeg nog mis-schien; maar hij is ook zoo roerend jong en zoo onder de indruk van zijn eigen dichter-zijn.’ Het gebrek aan diepgang in Goedewaagens vroege bestaan rijmt niet met de pretenties van zijn gedichten en resulteert in inhoudsloze werken die maar zelden werden gepubliceerd. Toch legt zijn betrokkenheid bij de Nieuwe Kring Goedewaagen geen windeieren. Niet al-leen vindt hij daar zijn ‘diepste levensbehoefte’, namelijk ‘denken, contemplatie, dialectiek’, maar hij ontmoet er ook Annie de Roos, een kunstzinnige en exotisch uitziende vrouw, met geborduurde jurken en wijde capes, golvend kastanjebruin haar en een melancholische blik in haar ogen. Op de kermis, in de draaimolen, imponeert Goedewaagen haar met zijn goede manieren, eruditie en gevoel voor humor. Dat Annie vijf jaar ouder is en twee kinderen heeft

Goedewaagen raakt be-toverd door Hitlers belofte van nationale vernieuwing


uit een vorig huwelijk met Nieuwe Kring-kunstenaar John Rädecker, interesseert Goedewaagen niet, tot ontsteltenis van zijn keurige vader. Het stel trouwt als Annie zwanger is van hun eerste kind en Goedewaagen gaat op in Annies vrijzinnige leefwereld. Ze betrekken – op kosten van Goedewaagens ouders – een boerenhuisje in het Gooische Bla-ricum, dat in die tijd een broedplaats is voor kunstenaars, filosofen, anarchisten en andere idealisten.

rADicAle keUZesGoedewaagen heeft inmiddels zijn heil gezocht in een derde studierichting, wijs-begeerte in Utrecht. Dit keer is het raak, vol overgave stort hij zich op de filosofie. Na het behalen van zijn doctoraalexamen gaat hij verder als promovendus onder hoogleraar Bernard Ovink. In navolging van zijn leer-meester wordt hij Kant-adept. Zijn speerpunt is de filosofie als zuivere wetenschap, zonder in-menging van politiek of geloof. Hij is een actief student, voert het hoogste woord in discussies en is mede oprichter van het Genootschap voor Critische Philosophie. In 1923 promoveert hij cum laude op een zeer kritische analyse van de filosofie van onder anderen Hegel.Goedewaagen is inmiddels een echte weten-schapper en voelt zich niet meer thuis in het

Portret Dr. Th. Goedewaagen de NSB-Secretaris-Generaal van het departement van Volksvoorlichting en Kunsten, Nederland 1940-1945. Foto Nationaal

Archief/Spaarnestad Photo/Fotograaf onbekend


vrijzinnige kunstenaarswereldje van Blaricum. In een brief aan zijn zoon beschrijft hij de noodzaak die hij voelt om de kunsten achter zich te laten, ten bate van zijn carrière als filosoof. ‘Ikzelf had in jonger jaren talent voor muziek, poëzie, maar heb deze “takken” om philosooph te worden moeten coupeeren. Om niet op alle gebieden half werk te leveren!’Zijn huwelijk met Annie loopt in die tijd op de klippen. Goedewaagen vecht tegen het verdriet dat dat met zich meebrengt. Hij neemt zich vast voor zich nooit meer te laten raken, zich nooit meer te verliezen in emoties. Om zich te troosten haalt hij Nietzsche aan: ‘Was mich nicht umbringt, macht mich stärker.’ Hoewel de breuk hem uit het lood heeft geslagen, trouwt hij korte tijd later met zijn huishoudster, Truus Vruink, met wie hij de rest van zijn leven zal delen.

Goedewaagens radicale keuze voor de filosofie en zijn grote ambities ten spijt, komt hij uiteindelijk ook in de weten-schap niet aan de top. Wanneer zijn promotor Ovink met emeritaat gaat, is Goedewaagen vanwege zijn weten-schappelijke prestaties de gedoodverf-de opvolger. Maar Ovink steekt daar uit wrok een stokje voor. Hij is enkele jaren eerder door Goedewaagen uit het Genootschap voor Critische Philosophie gezet, vanwege zijn, naar Goedewaagens smaak, te christelijke filosofie. Ondanks die voorgeschie-denis ziet Goedewaagen de afwijzing totaal niet aankomen en ervaart hij die als groot onrecht.

ÜberMenscHDe afwijzing brengt een kentering in de denkbeelden van Goedewaa-gen teweeg. Was hij eerst van me-ning dat politiek niet thuishoort

in de wijsbegeerte, het in duigen vallen van zijn toekomst als hoogleraar brengt dat idee aan het wankelen. Zelf schrijft hij daarover: ‘Deze teleurstelling heeft mij op ongekende wijze gestimuleerd, mij reëler, concreter en minder intellectualistisch gemaakt.’ Na de afwijzing krijgt hij in 1933 van een uitge-verij de opdracht een biografie over Nietzsche te schrijven. Dan komt hij in aanraking met het idee van het streven naar de creatie van een verheven Übermensch, een eerste stap in de richting van de rassenleer die hij later zal propageren. Niet lang daarna omarmt hij zelfs het idee om via selectieve voortplanting van het verheven Arisch ras een nobel en superi-eur mens voort te brengen. Ook raakt hij meer en meer gekant tegen de in zijn ogen falende en slappe democratie en in de ban van natio-nalistische sentimenten. Als hem in 1935 voor

het eerst een toespraak van Adolf Hitler ter ore komt, vinden die gevoelens hun plek en raakt Goedewaagen betoverd door Hitlers belofte van nationale vernieuwing. In het geheim wordt Goedewaagen in 1936 lid van de NSB. Zijn nationaalsocialistische sympa-thieën onderbouwt hij in navolging van andere NSB’ers met de filosofische theorieën van Hegel, die hij nota bene in zijn proefschrift zo ferm had bekritiseerd. Daarmee is de ommezwaai in zijn filosofisch denken compleet. Twee dagen na de Duitse inval in Nederland, op 12 mei 1940, worden Goedewaagen en zijn vrouw Truus opgepakt als landverraders. Goedewaagen is woest. Waar hij eerst nog twijfelde over het samengaan van zijn Hollands nationalisme en het ideaal van het Groot-Duitse rijk, raakt hij er door zijn gevangenschap van overtuigd dat Duitse overheersing goed zal zijn voor Nederland.Hij ziet voor zichzelf een rol weggelegd in de ordelijke overgang van Nederlandse naar Duitse heerschappij. Als lid van de nieuw opgerichte Centrale Advies-Commissie voor de Neder-landse Pers, wil hij de in zijn ogen ‘ongebrei-delde’ persvrijheid aan banden leggen door de pers voor te lichten. Dit moet resulteren in een positief beeld van de ‘samenwerking’ tussen Ne-derland en Duitsland, om het Nederlandse volk gunstig te stemmen jegens de bezetter. Goedewaagens initiatief valt in de smaak bij de Duitse leiders. In het eerste rapport dat Reichs-kommissar Seyss-Inquart naar Hitler stuurt, roemt hij Goedewaagens initiatief. Wanneer Seyss-Inquart later een secretaris-generaal zoekt voor het nieuw opgerichte ‘Departement voor Volksvoorlichting en Kunsten’ (DVK), valt de keus dan ook op Goedewaagen.

roTkArGoedewaagen gaat vol enthousiasme aan de slag als hoofd van het departement. Bij ‘Volks-voorlichting’ zet hij de perscensuur voort, om

het Nederlandse volk bewust te maken van de geneugten van de bezetting en het Joodse gevaar. Bij het vinden van de juiste toon voor deze pro-paganda slaat hij de plank echter vaak mis. Een voorbeeld daarvan is de film ‘De eeuwige Jood’. Deze uit Duitsland afkomstige pseudo-documentaire moet afgrijzen wekken over het kwaadaardige Joodse ras. De film draait op bevel van Goedewaagens departement maar liefst tien maanden lang in honderd bioscopen door het hele land. Om het volk de bioscoop in te lokken heeft het departement een affiche laten ontwer-pen. Het affiche is echter zo overdreven afschrik-wekkend dat het, zelfs onder NSB’ers, ‘irriterend’ werkt, zo blijkt uit een marktonderzoek. Op het gebied van de kunsten is de cultuur-minnende Goedewaagen zeer bevlogen. Uit de stellige overtuiging dat een samenleving geen intrinsieke waarde heeft zonder kunst, doet hij

er alles aan om de artistieke sector een flinke financiële impuls te geven. Hij verandert het Nederlandse kunstbeleid voorgoed door voor

het eerst in de geschiedenis overheidssubsidies voor kunstenaars in te stellen. Daarnaast koopt hij kunstwerken aan, laat hij nieuwe muziek-stukken componeren en stelt hij kunstprijzen in. Het budget van het departement neemt onder Goedewaagens leiding toe van nog geen twee ton in 1940 tot ruim anderhalf miljoen in 1942. Maar deze sociaaleconomische vooruitgang voor kunstenaars gaat hand in hand met strenge censuur. De Kultuurpolitie, bestaande uit over-ijverige NSB’ers, bezoekt toneelvoorstellingen,

kunstbeurzen en bioscopen om verdachte cul-tuuruitingen te verklikken aan het departement. Bovendien streeft Goedewaagen ook in het cultuurbeleid zijn ideaal van een nobele Arische samenleving na. Joden, Aziaten en zwarten wor-den onherroepelijk uit het kunstwezen verwij-derd. Als vertegenwoordiger van het vijandelijk regime groeit Goedewaagen uit tot alom gehate persoonlijkheid – bij het grote publiek is hij beter bekend onder zijn bijnaam ‘Rotkar’.Hoewel Goedewaagen goed is onderlegd op het gebied van kunst en gedreven te werk gaat, wordt ook zijn bestuurlijke carrière geen suc-cesverhaal. Hij kan zijn visie te weinig uitdragen en is niet opgewassen tegen het politieke spel op het hoogste niveau. Terwijl Goedewaagen in een ruzie met NSB-leider Anton Mussert is verwikkeld, wordt Mussert door Seyss-Inquart naar voren geschoven als ‘Leider van het Nederlandse Volk’. Hiermee is Goedewaagens positie onhoudbaar geworden. In 1943 wordt hij ontslagen en trekt hij zich terug uit het open-bare leven. Wanneer geruchten over een aanstaande bevrijding rondzingen, vlucht Goedewaagen in september 1944 naar Duitsland, waar hij een jaar later alsnog wordt opgepakt. In Nederland wordt hij veroordeeld tot twaalf jaar gevan-genisstraf voor lidmaatschap van de NSB en meewerken aan het vijandelijk bestuur. In zijn cel schrijft hij op verzoek van het Nederlands Instituut voor Oorlogsdocumentatie (NIOD) zijn autobiografie ‘als bron voor geschiedschrij-ving van de oorlog en bezetting’. Terugkijkend op zijn leven komt Goedewaagen tot de con-clusie dat zijn opvattingen als nationaalsocialist goed en zuiver waren. Die overtuiging blijft hij verdedigen tot aan zijn dood in 1980. yyy

Alle citaten van Goedewaagen, zijn zoon en anderen, zijn afkomstig uit het proefschrift van Benien van Berkel.

De kultuurkamer Om greep te krijgen op Nederlandse cultuuruitingen ontwerpt Goedewaagen de Kultuurkamer, naar voorbeeld van de Reichskulturkammer van Joseph Goebbels. Kunstenaars dienen zich daar in te schrijven om subsidies en opdrachten te kunnen ontvangen. Mits ze Arisch zijn natuurlijk, want niet-Ariërs maken ontaarde kunst. Leden van de Kultuurkamer worden niet gedwongen nazistisch werk te leveren; volgens Goedewaagen gebeurt dat vanzelf als Arische kunstenaars de tijd krijgen om tot nationaalsocialistische inzichten te komen. Hoewel veel kunstenaars er andere ideologieën op nahouden, schrijven de meesten zich zonder protest over het buitensluiten van hun Joodse collega’s in bij de Kultuurkamer.

Het gezin GoedewaagenIn de Blaricumse jaren met Annie ontfermt de jonge Goedewaagen zich aanvankelijk liefdevol over zijn Janna en Tobie en over Johnie en Anneke, de kinderen uit het eerste huwelijk van Annie met John Rädecker. Buren noemden hem liefkozend ‘Tom Kinderwagen’. Maar naarmate Goedewaagen meer bevlogen raakt als filosoof, heeft hij minder geduld met de kinderen. Nadat hij de tienjarige Johnie na een akkefietje uit huis zet, en de stiefkinderen niet meer mee mogen op vakanties en uitstapjes, tekent de ongelijkheid tussen de kinderen en stiefkinderen zich af en wordt de neergang van het huwelijk met Annie ingezet.

Bij het grote publiek is hij beter bekend als ‘Rotkar’

Goedewaagen houdt een lezing in de aula van de UvA / foto Beeldbank WO2-NiodDeze filmposter, ontworpen door Goedewaagens departement,

is zo karikaturaal dat hij zelfs NSB-ers irriteerde.

‘Ik zou hem als “latent ambitieus” willen omschrijven. Hij is wel ambitieus, maar je ziet het niet een-twee-drie aan hem af. Hij bouwt

zijn carrière rustig op, heeft een doel voor ogen, maar loopt er zeker niet mee te koop – dat is niets voor Cees.’Zo kenschetst oud-hoogleraar sportgenees-kunde aan de Universiteit Utrecht Willem Mosterd zijn voormalige promovendus Cees Vervoorn (1960), bewegingswetenschapper, voormalig topzwemmer en olympisch coach, tegenwoordig lector Topsport & Onderwijs aan de UvA en HvA en groot pleitbezorger van het plan de Olympische Spelen in 2028 naar Amsterdam te halen. Hij is ook lid van de ledenraad van Ajax.Cees Vervoorn werd geboren in Den Haag als zoon van twee dierenartsen. Met drie zussen om hem heen was hij degene die de jongenscultuur in het gezin hoog moest houden. En hoe kon dat beter dan bij de padvinderij? Bij scouting-

groep Stanley in het Haagse Park Oostduin leerde hij dubbele knopen en mastworpen leggen, en vuurtjes stoken. Samen met andere padvinders op kamp, samen dingen onder-nemen, het avontuur tegemoet. ‘Dat vond ik eigenlijk veel leuker dan zwemmen,’ vertelde hij vorig jaar tijdens de Openbare Les die hij hield aan de HvA.Zijn moeder, Anda Vervoorn-Malinosky, zei het eerder in Folia zo: ‘Aanvankelijk was hij

helemaal geen zwemmer. Hij voetbalde altijd, meestal gewoon op straat. Op een dag kwam hij te laat thuis. Toen we vroegen waar hij was geweest, zei hij dat hij een bezoekje aan de wethouder had gebracht. Die had het gewaagd om de doelpalen van de goals te verplaatsen. Of ze teruggezet zijn is onbekend, maar daaruit

‘Hij is in het onderwijs op de goede plek’

ander dat niet is. Mensen erbij trekken die een informatieachterstand hebben, daar heeft hij eigenlijk geen zin in.’‘Cees is iemand die direct naar resultaat toe wil werken,’ zegt ook zijn promotor Mosterd. ‘Dat kan hij ook, want hij weet waar hij over praat. Daarom kan hij zaken ook goed overbrengen en is hij in het onderwijs helemaal op de goede plek. Veel beter dan bij Ajax bijvoorbeeld. Dat is volgens mij helemaal zijn wereld niet. Een bezonken bestuurder zie ik nu nog niet in hem, maar dat komt misschien nog. Ik zie hem nog wel eens rector van de HvA worden.’ yyy

Folia Radio zendt op 14 maart een interview uit met

Cees Vervoorn. Onderwerpen zijn onder meer de

Olympische Spelen van 2028 en Ajax. Te beluis-

teren via Amsterdam FM, in de ether op 106.8

en op de kabel op 103.3, tussen 16.00 en 17.00

uur. Vanaf de volgende dag terug te luisteren via

foliaweb.nl/radio.

Hij beziet het leven met een topsportmentaliteit. 14 maart is hij te gast in Folia maakt kennis: Cees Vervoorn, lector topsport en onderwijs tekst Dirk Wolthekker / foto Danny Schwarz

bleek wel dat Cees al op jonge leeftijd onderne-mend was.’Dat er ondanks de scouting en het voetbal toch een zwemcarrière in het verschiet lag, was volgens zijn moeder eigenlijk toeval. ‘Een van zijn zusjes zwom en Cees bracht haar op de fiets naar het zwembad. Toen dacht hij: dan kan ik net zo goed zelf ook gaan zwemmen.’ Later won hij bij de Algemene Voorburgse Zwem Vereniging tot twee keer toe zilver bij de clubkampioenschappen: een wedstrijdzwemmer was geboren.‘Gedrevenheid, passie en doelgerichtheid, dat zijn zijn drijfveren in het leven,’ zegt zijn goede vriend, cultureel ondernemer Kees Hooge-veen. ‘Hij loopt voor de troepen uit. Hij wil iets, koppelt daar een visie aan en probeert het te bereiken. Zoals nu de Olympische Spelen naar Amsterdam halen. Dat is iets wat hij per se wil. Daar gaat hij echt voor en hij steekt er ook al zijn energie in. Cees is ontzettend goed geïnformeerd, maar hij vergeet wel eens dat een

‘ Hij loopt voor de troepen uit’

Folia maakt kennis


Martijn van Veen (27), master-student media & cultuur: ‘Je moet de kat niet op het spek binden. Mijn vriend en ik zit-

ten allebei diep in de homoscene. We ontmoe-ten veel nieuwe mensen, zouden we dan de hele tijd moeten zeggen: “Nee, ik heb een vriend”? Als homo in Amsterdam word je getraind om gemakkelijk seks te hebben. Het is bijna een gewoonte. Daar moet je in een relatie dus ook niet moeilijk over doen. Ik vind dat jaloezie te veel gedoogd wordt in onze samenleving. Alsof je elkaars bezit bent. Dat is zonde, het laat geen ruimte voor persoonlijke groei.Mijn vriend en ik zijn al twee jaar bij elkaar. We wonen samen, en hebben af en toe seks met anderen. Een onenightstand is prachtig voor wat het is, een mooi kort verhaal. Het is bijzonder dat je iemand in korte tijd heel intiem leert kennen. Vaak leidt de intimiteit van de seks ook tot een andere vorm van intimiteit: een leuk gesprek bijvoorbeeld. Mijn ervaringen deel ik naderhand met mijn vriend. Het gaat er niet om dat je zelf een avontuurtje hebt, maar dat je het

kunt delen met je partner – dat is misschien wel het belangrijkste.Ik kom mijn afspraakjes meestal tegen bij de fitness. Vaak blijkt vanzelf of de ander geïn-teresseerd is: een vluchtige aanraking, of een stiekeme zoen in de kleedkamer. Soms spreek ik

af via Grindr, een applicatie waarmee je contact kunt leggen met homo’s die in de buurt zijn. Het gaat me niet alleen om de seks. Mijn vriend wel, hij kan seksuele ontmoetingen hebben in een darkroom of sauna zonder dat het iets betekent – een soort masturbatie met een ander. Ik zoek ook intimiteit en emotie. Ik hou van de spanning: er is aantrekkingskracht, maar je weet nog niet wat ervan komt. Die nieuwigheid kun je in je relatie niet behouden. Dat is ook niet erg. Ik vind het juist vreselijk als mensen kunstmatig proberen het “spannend” te houden met zweepjes en zo.

In het begin was mijn vriend bang dat ik een open relatie wilde om een ontsnappingsclausule in te bouwen. Dat ik ging rondkijken tot ik iets beters vond. Zo is het niet. Als ik iets leuk vind aan een ander, wil dat niet zeggen dat mijn vriend op dat punt tekortschiet. We zijn heel eerlijk tegen elkaar, vertellen elkaar alles. Ik ben niet bang dat hij verliefd wordt op een ander. Ik hou van hem, dus ik wil dat hij zijn hart volgt. Ik zou een bitter persoon zijn als ik hem zou beletten een relatie aan te gaan met iemand op wie hij gek is. Om gelukkig te zijn moet je alles kunnen loslaten, vind ik. Zelfs ie-mand van wie je houdt. Ik kan me ook voorstel-len dat we in een andere vorm zouden verder-gaan. Als we iemand ontmoeten die we alle twee leuk vinden, sluit ik bijvoorbeeld niet uit dat we een driehoeksverhouding beginnen – mits die derde daar ook mee instemt. We bepalen zelf de regels.’ yyy Catrien Spijkerman

drift

‘Mijn ervaringen deel ik na-derhand met mijn vriend’

Wil je ook meedoen aan deze rubriek, mail dan een

korte motivatie naar [email protected].

Geluk is alles loslaten

illust

ratie

Den

ise

van

Leeu

wen

welzijn en cultuur

GO

EDE DOELEN

TR

O U W 2 0 111e

Mede mogelijk gemaakt door het UAF

Het UAF helpt al 60 jaar hoger opgeleide vluchtelingen om zich hier te ontwikkelen door studie. Voor duizenden getalenteerde vluchtelingen hebben we dat al mogelijk gemaakt: artsen, ingenieurs, economen, juristen en vele anderen. We zijn trots dat dit is beloond met de 1e plaats in het Trouw-onderzoek naar de prestaties van 800 goede doelen. Ook nieuw gevlucht talent willen wij de kans geven zich te ontwikkelen. En dat kun jij mede mogelijk maken! Kijk op www.uaf.nl

Folia-100x128mm.indd 1 30-01-12 10:35

Luister naarRadio AmsterdamFM:De stem van de hoofdstad!Van 07:00 tot 19:00 uur op 103.3 op de kabel,106.8 in de ether.

En 24 per dag op www.amsterdamfm.nl

Als het in Amsterdam gebeurt, hoor je het hier!

Radio AmsterdamFM:De stem van de hoofdstad!is de publieke radio van Amsterdam. Nieuws, kunst en cultuur en politiek: als het in Amsterdam gebeurt hoor je het op AmsterdamFM.

Kijk voor meer informatie op www.amsterdamfm.nl

Kijk voor meer informatie op www.amsterdamfm.nl41Folia Magazine

(advertentie)

43Folia Magazine

Gezien vanaf het REM Eiland in Westpoort is Amsterdam een stad die met zichzelf pocht. Een restau-rant waar je je kan laten impone-

ren door de skyline van Amsterdam. Geheel in de stijl van het zeecontainerdorp iets verderop lijkt het REM Eiland op een Legobouwsel van

enkele containerunits op palen. In werkelijk-heid is het een zeeplatform dat in 1964, negen kilometer buiten de kust van Noordwijk, dienst-deed als zendbasis van TV Noordzee. Ik was er met vriendin J., met wie ik net ons voormalige pied-à-terre aan de Vendelstraat nachtklaar had gemaakt. Bij het hoekraam op het voormalige

helikopterdek van het REM Eiland namen we plaats en begonnen we met een fles Chardonnay en cakeachtig brood met boter. De hoofdgerech-ten waren, zeker in combinatie met de ansicht-kaartsetting waarin ze op tafel kwamen, met € 17,50 per stuk schappelijk geprijsd. Wij kozen voor de rotollo met spinazie en paddestoelen, de enige vegetarische optie, en de jodenhaas van de houtskoolgrill. Het vlees en de complemen-taire pommes gratin, groene kool en spek waren heerlijk. De pasta werd opgediend in een rijke saus van parmezaan, maar de vulling was wat bloemig. De ‘vergeten groente’ pastinaak lag er casual overheen.Voor het toetje, onze lievelingsgang, pakten we uit met een vijfkazenplank met notenbrood en twee likeuren. De Venusolie was stroperig en wat te zoet naar mijn smaak. De Bergamot brande-wijn was daarentegen fris en fruitig, en, hoewel ik niet kan ontkennen een vleugje wc-verfrisser te ruiken, vond ik het een aanrader. Tot slot bestelden we een machtige taart van pure en witte chocolade met pistache en hazelnoot, om vervolgens tevreden weer af te dalen tot normaal Amsterdams peil. yyy Emmelie Gulpers

op de tong

REM EilandHaparandadam 45-2 (West)

REM EilandHet REM Eiland werd gebouwd in de zomer van 1964. Zeezenders zoals Veronica zonden al geruime tijd uit vanaf schepen in de interna-

tionale wateren, toen een aantal pioniers be-sloot een kunstmatig eiland in de Noordzee te bouwen om er TV Noordzee te beginnen. Net buiten de territoriale wateren verrees een platform, compleet met een tachtig meter hoge zendmast, dat in de volksmond al snel bekend kwam te staan als het REM Eiland.

TV nooRdzEETV Noordzee bracht buitenlandse hitseries zoals Zorro, Mr Ed, het sprekende paard, Rin Tin Tin, De onzichtbare man en The Saint. Het was

juist dit amusement dat op de publieke zen-ders ontbrak. De jonge zender oogstte volop media-aandacht: nog voor de uitzendingen waren begonnen, stroomden de reclamegelden binnen, ondanks het feit dat een reclamespotje van een minuut zes- tot achtduizend gulden kostte; voor die tijd een aardig vermogen.

WEsTpooRTWestpoort is het haven-, industrie- en kantoren-gebied aan de westkant van Amsterdam. Met een oppervlakte van ruim 35 vierkante kilometer is

het een van de drie grootste bedrijventerrei-nen in Nederland. Ongeveer 2.200 bedrijven zijn gevestigd in het gebied. Daarmee is Westpoort goed voor tien procent van de Amsterdamse werkgelegenheid. Dagelijks zijn er ruim 47.000 werknemers, 4.000 studenten en 6.000 bezoekers actief in Westpoort.

foto

Dan

ny S

chw

arz

Folia Magazine ontvangt graag je restaurant recensie

en vergoedt tot € 50,-. Maximaal 270 woorden,

(suggesties voor de) kaders zijn welkom, maar niet

verplicht. Mail [email protected]. Stuur je bon naar

Folia Magazine, Prins Hendrikkade 189b, 1011 TD,

Amsterdam.

AWESOME ITthe future edition

Met o.a.Cybernetics

Augmented Reality Interactive Advertising

Autonomous Cars

13 APRIL 2012 · € 7,50CASA 400 · AMSTERDAM

WWW.AWESOMEIT.NL

via

Amsterdams Wetenschappelijk Symposium over Mens en Informatietechnologie

44 Folia Magazine

WWW.CREA.UVA.NL

het cultureel studentencentrum

van de UvA & HvA

CREA RoeterSeiland Adres: Nieuwe Achtergracht 170

Bereikbaar via de Sarphatistraat en de Plantage Muidergracht

comedyza 17/3 20.00/21.00/22.00 uureasylaughsImprov comedy show. Admission E 5,-

filmma 19/3 20.00 uurDutch Film for Beginners: SimonEvery month, CREA shows a Dutch film with English subtitles. Free admission for students.

improviSatietheatervr 16/3 20.30 uurPlaceboVier spelers van Placebo, Buiten Bereik en Extra Stout geven acte de présence. Een dolle avond met veel gemengde scènes. Toegang: studenten: E 5,- anderen E 7,50

CREA-feSt! do 15/3 20.00 uurFeestelijke opening van CREAMet Herman in een Bakje Geitenkwark, Thijs Maas, Van der Laan & Woe (Geen Familie), Eva Bos, Muziektheater TEER, Nineties Karaoke, THE BENELUX, Fata ‘el Moustache’ Morgana, dj’s van Boston Strip en meer! Toegang gratis.

Muziekvr 16/3 20.30 uurPlug & PlayMet deze maand o.a. een optreden van HeavyLight. Toegang gratis.

debatdi 20/3 20.00 uurWomen, War & PeaceWomen in conflict zones and their repre-sentation in peace negotiations and political engagements. Free admission for students.

lezingenladder

Helden uit noodzaakDe balie VR 16/03, 20.00 uurDe aarde moet gered worden. En snel omdat anders ons nageslacht niets meer overhoudt om van te genieten. Voormalig Greenpeace-directeur Paul Gilding houdt een lezing en gaat in gesprek met Shell-directeur Dick Benschop, econoom Ewald Engelen, Tweede Kamerlid Liesbeth van Tongeren en het publiek.

Achievers Night: Fretz en Boschpakhuis de Zwijger VR 16/03, 20.00 uurAuteurs, huisgenoten en beste vrienden Willem Bosch en Johan Fretz hosten een avond met film, muziek, poëzie, en een vleugje politiek.

De oerknalparadiso ZO 18/03, 11.00 uurOnder de titel ‘Complexiteit’ worden verras-sende ontwikkelingen en onverwachte inzich-ten glashelder belicht door topwetenschappers. Deze keer Robbert Dijkgraaf over de oerknal.

Isaac Bashevis SingerJoods Historisch Museum ZO 18/03, 15.00 uurNobelprijswinnaar Isaac Bashevis Singer (1904-1991) is zonder twijfel de beroemdste auteur van Jiddische literatuur. Prof. Jan Schwarz onder-zocht als eerste Singers persoonlijke archief en zal in deze lezing zijn bevindingen presenteren.

Schrijvers uit Oostcanvas op de 7de ZO 18/03, 15.00 uurVeelzijdig literair talent uit Amsterdam-Oost treedt op. Met onder anderen Elke Geurts, Wanda Reisel en Maartje Wortel. Reserveren via [email protected].

De Salon #3felix Meritis ZO 18/03, 15.00 uurDiepgaande gesprekken over leven tussen Facebook en realiteit. Met onder anderen Hans

Boutellier (algemeen directeur van het Verwey-Jonker Instituut) en Jonathan van het Reve (schrijver).

Duizend bommen en granatenDe balie ZO 18/03, 20.00 uurBekroond auteur, onderzoeker en voormalig ANC-parlementslid Andrew Feinstein houdt een lezing over hoe wapens de politiek bepalen, in plaats van andersom.

Nederland-Turkijestadsarchief ZO 18/03, 15.00 uurAlexander de Groot, historicus van het Midden-Oosten, over de rol van Amsterdam gedurende vierhonderd jaar betrekkingen tus-sen Nederland en Turkije.

Mannen, wat heb je eraan?De balie MA 19/03, 20.00 uurKenniscafé over de invloed van testosteron op de geschiedenis en de representatie van man-nen in de media.

Twintig over twintigrode Hoed DI 20/03, 20.00 uurEen vast panel van twintig twintigers gaat in discussie over de waan van de dag.

De toekomst van het wetenschappelijke boekspui 25 DI 20/03, 20.00 uurEen debat dat beoogt nieuwe inzichten te geven over hoe de betrokkenen zichzelf en elkaar zien in de veranderende toekomst van de weten-schappelijke publicatie.

Voor eenieder die geïnteresseerd is in lezingen en debatten is er de Folia Magazine-lezingenladder. Wij

streven ernaar hierin de meest interessante lezingen en debatten in Amsterdam op één plek te verzamelen.

U organiseert een lezing of debat en wilt daarmee

graag op deze pagina staan? Stuur tijdig een mailtje

naar [email protected] onder vermelding van ‘Aanmel-

ding lezingenladder’.

overigens

Jeroen kluck‘Ik vind het een lastige stelling. Ik heb het gevoel dat sterk bezuinigen slecht is voor de economie en bovendien voor onze welvaartsstaat. We breken zaken af die we misschien niet kwijt willen, zoals het persoonsgebonden budget en scholingsmogelijkheden voor moeilijk opvoed-bare kinderen.Maar te lang met een groot tekort leven, lijkt mij ook niet goed. De Europese regels zijn er om dat te voorkomen. Dus daar moeten we ons wel aan houden. Misschien is het dan beter om de inkomsten te verhogen. Door meer belasting te heffen, hoeft de overheid niet verder te bezuini-gen. Mensen en bedrijven hebben dan natuur-lijk minder te besteden, maar op die manier kunnen ze zelf beslissen waar ze op willen be-sparen. Natuurlijk heeft dat ook gevolgen voor de economie, maar dan breek je in ieder geval geen noodzakelijkheden af. Bij een belastingver-hoging dienen de sterkste schouders de zwaarste lasten te dragen. Daarnaast moet de overheid actief investeren in belangrijke zaken voor de toekomst, zoals energiebesparing en onderwijs.

André nollkaemper‘Wij hebben andere landen altijd bezworen dat ze zich aan de Europese regels moeten houden en zetten Griekenland nu onder druk om zijn begroting op orde te krijgen. Het zou erg oppor-tunistisch zijn om de regels zelf te negeren wan-neer ze ons niet van pas komen. Daarnaast leidt dat tot een vertrouwensbreuk met de Europese landen waar we ons aan hebben verbonden. Dat resulteert in een neergaande spiraal, waarin landen gezamenlijke afspraken steeds minder serieus nemen. Als Nederland meent dat een maximaal begro-tingstekort van drie procent onnodig streng is, kunnen we besluiten van die norm af te wijken, maar alleen als we ons tegelijkertijd hard maken voor nieuwe, meer flexibele afspraken. Zoals de zaken er nu voor staan moeten we de bezuinigingen accepteren als een overgangsfase naar een duurzamere economie. Er zijn veel terreinen waarop we kunnen bezuinigen, maar als we het economische, politieke en maatschap-pelijke klimaat willen verbeteren, moet vooral het basisonderwijs buiten schot blijven.’

Marco snoek‘Ik ben geen econoom, maar als relatieve leek denk ik dat bezuinigingen de economie niet per se schaden. Wanneer ze de burger direct in de portemonnee treffen en mensen minder uitgeven, zal de economie inderdaad krimpen. Maar je kunt bijvoorbeeld ambitieuze infra-structuurprojecten schrappen, of uitstellen tot betere tijden, zonder dat dat directe gevolgen heeft voor de economie.De overheid moet in ieder geval niet bezuini-gen op onderwijs. Een van de oorzaken van de huidige malaise is een gebrek aan Europees gemeenschapsgevoel; ieder land streeft zijn eigen belangen na. Het onderwijs – dus ook de UvA en de HvA – moet dat Europees besef hel-pen vormgeven. De suggestie dat Nederland de EU-regels aan z’n laars zou moeten lappen vind ik dan ook een voorbeeld van die beperkte soli-dariteit. Nederland heeft die regels juist bepleit om de euro stabiel te houden. We verliezen onze geloofwaardigheid als we die regels overtreden wanneer ze op onszelf van toepassing zijn.’ yyy Marieke Buijs

Jeroen kluck lector water in en om de stad

Marco snoeklector leren en innoveren

André nollkaemper hoogleraar internationaal

publieksrecht

Nog eens miljarden bezuinigen is funest voor de economie. Nederland moet het niet zo nauw nemen met de Europese regels.

In deze rubriek reflecteren wetenschappers op een actuele stelling.

45Folia Magazine

prikbord UvAAAC Nieuws

De Amsterdamse Academische Club kondigt voor 22 maart ‘een levendig debat’ aan met als thema ‘de toekomst van nieuws’. Nieuws wordt vaak gezien als de bakermat van onze democratie: alleen goed geïnfor-meerde burgers kunnen deelnemen aan de democratie. Maar door internet is de waarde van nieuws veranderd.

Een debat met Frederique de Jong, Louis Hoeks, Laurens Verhagen en Damian Trilling. Debatleider is Christiaan Alberdingk Thijm. Na afloop is er een diner. Aanvang debat: 17.30 uur. Locatie: Oudezijds Voorburgwal 235. Info: [email protected].

FNWI ParadisolezingUniversiteitshoogleraar en scheidend KNAW-president Robbert Dijkgraaf houdt op 18 maart de Paradiso-lezing. Ieder jaar worden er meerdere van dergelijke lezingen gehouden, met steeds een ander thema. Voor dit jaar is het thema ‘Complexiteit – Over de samen-hang van systemen in de natuur, ons lichaam en het

heelal’. Dijkgraafs lezing zal gaan over de oerknal en het ontstaan van het heelal. Na afloop van de lezing is er gelegenheid tot het stellen van vragen en is er een debat met het publiek. Locatie: Paradiso, Weteringschans 6. Info via www.verstigt.nl.

AMC SeksuoloogOp 15 maart ontvangt AMC-wetenschapper Ellen Laan een eredoctoraat van de Katholieke Universiteit Leuven. De Leuvense geneeskundefaculteit reikt haar de onderscheiding uit tijdens een academische zitting ter gelegenheid van het vijftigjarig bestaan van het Interfacultair instituut voor familiale en seksuologische

wetenschappen. Laan wordt geëerd voor haar onderzoek naar vrouwelijke seksualiteitsbeleving. Zij werkt in het AMC als klinisch psychologe-sek-suologe met mensen met seksuele problemen. Haar behandelingsmethode geniet wereldwijde erkenning.

UvA PensioenPensioenfonds ABP verhoogt de tijdelijke opslag op de pensioenpremie per 1 april van 1 naar 3 procent. Dat heeft tot gevolg dat UvA-medewerkers vanaf die datum tijdelijk een lager nettoloon overhouden. Navraag bij de salarisadministratie leert dat de maatregel ook geldt voor HvA-medewerkers. De premieverhoging is nodig om de

financiële positie en de dekkingsgraad van het fonds te verbeteren. De werk-gever betaalt zeventig procent van de totale pensioenpremie, de werknemer dertig procent. De maatregel geldt vooralsnog tot het eind van 2013.

UvA RoetersrunOp 22 maart wordt de zevende Roetersrun gelopen, de jaarlijkse hardloopwedstrijd op en rond het Roeters-eiland en de Plantagebuurt. In drie rondjes wordt in totaal vijf kilometer gelopen. Er zijn vier categorieën: studenten (mannen en vrouwen) en overig (mannen en vrouwen). Op de wedstrijddag kan het startnum-

mer worden afgehaald in het E-gebouw. Voorinschrijven is mogelijk tot en met 20 maart. Zie daarvoor www.studentensportamsterdam.nl/roe-tersrun. Gelopen tijden vormen het selectiecriterium voor deelname aan de Batavierenrace.

AMC Open dagHet AMC opent op zaterdag 17 maart van 11.00 tot 15.00 uur zijn deuren tijdens de landelijke open dag van zorg en welzijn. Op het ‘Voetenplein’ (een van de centrale pleinen) geven medewerkers informatie over de activiteiten van verschillende afdelingen. Zo is te zien hoe een hart-longmachine werkt en kunnen

bezoekers een pop reanimeren of bloedprikken. Op hetzelfde plein is eveneens informatie te vinden over werken in het AMC en over verpleeg-kundige opleidingen. Ook kan iedereen deelnemen aan rondleidingen op de afdelingen. Meer info: www.amc.nl.

Acta ScriptieprijsIrene Schilder en Maxime van Hunnik zijn genomi-neerd voor de NT-GSK Bachelorscriptieprijs voor hun onderzoek naar de melding en preventie van prikacci-denten. Ze keken voor hun onderzoek naar incidentie, frequentie, melding en preventie van prikaccidenten waarbij een behandelaar bloedcontact krijgt met

iemand uit een risicogroep. Er worden prijzen uitgereikt van duizend, vijfhonderd en driehonderd euro. Bewerkingen van de genomineerde scripties verschijnen de komende maanden in het Nederland Tandartsen-blad. De prijzen worden uitgereikt op 12 mei.

FEB Herman Karel NieuwenhuisOok dit jaar wordt de Herman Karel Nieuwenhuis scrip-tieprijs uitgereikt aan een student die een masterscriptie schreef van uitmuntende kwaliteit. Een deskundige jury zal de prijs toekennen. De scriptie wordt beoordeeld op wetenschappelijk niveau, originaliteit, leesbaarheid en maatschappelijke relevantie. Studenten van wie de scrip-

tie in het academisch jaar 2010-2011 is beoordeeld komen in aanmerking wanneer zij zich vóór 30 maart 2012 melden. Wie kanshebbers kent kan een student nomineren bij Jildau Wielinga: [email protected].

ideëen voor deze rubriek: [email protected]ëen voor deze rubriek: [email protected]

DMR TolerantieDit jaar start Youth Spot (onderzoeken praktijkcen-trum Amsterdams jongerenwerk) met de uitvoering van het dialoogproject ‘Homoseksualiteit verankerd’. Inzet van het project is om via jongerenwerkorganisa-ties bij te dragen aan het vergroten van de tolerantie voor seksuele diversiteit in Amsterdam. Hiervoor

wordt er binnen vijf stadsdelen onder meer onderzoek uitgevoerd naar methoden om seksuele diversiteit bespreekbaar te maken. Docenten van verschillende opleidingen hebben inmiddels aangegeven als trainer deel te willen nemen aan het project.

DBSV FietsenDe Gemeente Amsterdam komt volgende week langs om de fietsen die al maanden ongebruikt aan de nietjes staan te verwijderen. Veel van de nietjes zijn bezet, waardoor ook de sportschoolbezoekers hun fiets niet kwijt kunnen. De gemeente zal alleen de fietsen verwij-deren die zijn gelabeld. Controleer de komende dagen

daarom of een van de gelabelde fietsen van jou is. Als je fiets onterecht is weggeknipt kun je bij het Fietsdepot terecht.

DOO GrassrootsVia Grassroots wil het domein het gebruik van nieuwe technologie in het onderwijs van DOO stimuleren. Daarbij moet worden gedacht aan het uitproberen van multimediale toepassingen met bijvoorbeeld een iPad. Grassroots is bedoeld voor docenten, die een aanvraag kunnen doen voor maximaal twintig uur ondersteu-

ning en gedeeltelijke tegemoetkoming in de kosten van de aanschaf van ICT-middelen. Docenten met een goed plan kunnen nog steeds een aanvraag indienen. Meer informatie over het project op het intranet, onder diginieuws.

prikbord HvADEM Duaal

Het zo kenmerkende ‘half jaar werken, half jaar leren’ bij de duale opleidingen economie blijft in gewijzigde vorm overeind. Dat benadrukt docent Lia Korrel namens de docenten. Werken en studeren worden nu nog afgewisseld, maar dat wordt veranderd om de uitval tegen te gaan. Het nieuwe systeem kan volgens

de docenten worden aangeduid als 4-1-systeem. Dat wil zeggen dat een student tijdens de halfjaarlijkse werkperiode vier dagen werkt en een dag college volgt. Omgekeerd zal de student vier dagen college volgen en een dag blijven werken.

DT VideowedstrijdStudenten van het domein kunnen een tweedaagse reis winnen naar technologiebeurs IFA in Berlijn. Daarvoor moeten studenten een videofilm maken van een interes-sant onderdeel van hun studie. Dat kan van alles zijn: een afstudeerproject, stage of juist de minor. De enige eis: het moet raakvlakken hebben met de techniekoplei-

ding. De video kun je insturen tot 24 mei. Vanaf 5 april worden de video’s online gezet en kan er worden gestemd tot en met 31 mei. Op donderdag 7 juni wordt de uitslag bekendgemaakt op www.videowedstrijdtechniek.nl.

DMCI E-bookDe ontwikkelingen van de digitale keten voor het e-book worden 22 en 23 maart besproken tijdens de conferentie Boek uit de Band. Tijdens het tweedaagse evenement worden alle aspecten van het maken van een digitaal boek behandeld. Speciale aandacht gaat uit naar de vraag hoe je ervoor zorgt dat tekst op ver-

schillende soorten schermen en systemen duidelijk is te lezen. Ook is er aandacht voor de marketing van e-books. Kaarten voor Boek uit de Band zijn te verkrijgen via de website van de HvA. Studenten en medewerkers krijgen flinke korting.

HvA OnderwijsconferentieDit jaar wordt op 29 maart het grootstedelijke profiel van de HvA besproken tijdens de onderwijsconferen-tie. Het overkoepelende thema is ‘We Amsterdam’. Maar wat betekent dat nu eigenlijk, het grootstedelijke profiel van de HvA? Hoe krijgt dat vorm en inhoud? Welke meerwaarde levert het studenten en medewer-

kers op? Wat hebben zij de stad te bieden? In workshops en masterclasses komen deze vragen aan de orde. Meer informatie over het programma is te vinden op het intranet van het domein.

DG MedezeggenschapDe Hogeschool van Amsterdam schrijft dit jaar alleen verkiezingen uit voor de Centrale Medezeggenschaps-raad (CMR). Voor de medezeggenschapsraden van de zeven domeinen en deelraad Staven & Diensten hebben zich te weinig kandidaten aangemeld. Dat heeft Paulien Heijne van het Centraal Stembureau bekend-

gemaakt. Voor de CMR hebben zich 49 kandidaten aangemeld: 25 me-dewerkers en 24 studenten. Voor de domeinraden hebben zich een gelijk aantal of minder kandidaten aangemeld dan de zetels die zijn te verdelen.


stage

rutger van boxtel (25)studie rechten en schakeljaarbedrijfseconomiestage StibbeVerdiensten Ongeveer € 900,- per maand beoordeling JJJJJ

‘Na mijn studie rechten ging ik bedrijfsecono-mie studeren. Ik wilde uiteindelijk door met de advocatuur, en om de connectie met rechten te houden heb ik naast mijn studie gesolliciteerd om werkstudent te worden bij advocatenkantoor Stibbe. Als werkstudent loop je langere tijd mee dan als stagiair, maar je krijgt wel begeleiding. Het was erg leerzaam en heel anders dan mijn studie. Je bent veel meer praktijkgericht bezig en leert dingen sneller: spelenderwijs, bij wijze van spreken. Natuurlijk moet je wel een stevige theoretische kennis hebben. Ik zat op de afdeling mededingingsrecht. Dat is heel specialistisch, en ik had er maar één vak over gehad, maar het was ontzettend leuk om te merken hoe internatio-naal die tak van het recht is. Het gaat veel over Europa en regelgeving vanuit Brussel. Ik had een begeleider, maar die ging al in het begin van mijn periode daar weg. Dat was wel zwaar, want ik had toch wel behoefte aan begeleiding. Aan de andere kant werd ik, doordat er een aantal men-sen vertrok, wel echt bij het werk betrokken. Als niet-beëdigd advocaat mocht ik zelf geen zaken behandelen, maar ik mocht veel meer doen aan zaken dan ik had verwacht. Na drie maanden was er een evaluatie, en ben ik gevraagd om er langer te blijven werken. Uiteindelijk heb ik zeven maanden bij Stibbe gezeten. Inmiddels heb ik een echte baan gevonden, bij De Brauw. Daar heeft de positieve beoordeling van Stibbe zeker bij geholpen.’ yyy Bob van Toor

Zij studeerde media, informatie & communicatie en werd

actrice: Mounira Hadj Mansour. tekst Julie de Graaf / foto Bob Bronshoff

‘Mijn studie begon met een soort ontgroening. We gingen met alle nieuwe studenten een

week op kamp en sliepen in tentjes; iets wat ik nog nooit eerder had gedaan en reuze spannend vond. Mijn medestudenten gingen helemaal los. Zij dronken veel en feestten hard en ik stond er met grote ogen naar te kijken. Toch was het ook een heel leuke week. Ik leerde er twee meisjes kennen met wie ik de rest van het jaar heb opgetrokken. Een van hen kwam ik een paar jaar geleden weer te-gen. Ik was toen actrice bij de serie Onderweg naar Morgen en zij werkte er als assistent-op-nameleider. Grappig dat we allebei met MIC begonnen en via verschillende wegen elkaar op de werkvloer weer tegenkwamen.Ik wilde altijd al acteren. Op de middelbare school deed ik aan amateurtoneel en volgde ik acteerworkshops en dansles. Toch durfde ik nooit de stap te nemen om een echte actrice te worden. Na de middelbare school koos ik niet voor een acteeropleiding en een bijbehorende onzekere toekomst, maar speel-de ik op safe en schreef me in voor media, informatie & communicatie aan de HvA. De keuze voor die opleiding was snel gemaakt: ik hou van media, wil altijd meer weten en ben communicatief. De drie kernwoorden van MIC zijn dus een beschrijving van wie ik ben. De opleiding paste bij me en het eerste jaar verliep erg goed. Ik haalde alle vakken en leerde veel. Ik was van plan om netjes mijn diploma te halen, maar mijn droom om ac-trice te worden bleef aan me knagen. Uitein-delijk besloot ik om een groot risico te nemen en te stoppen met MIC om een toekomst als actrice op te bouwen. Die beslissing heeft me

heel wat slapeloze nachten gekost, maar ik heb er geen moment spijt van gehad.De zomer dat ik stopte met de HvA, werd ik aangenomen voor de particuliere toneel-opleiding De Acteursschool. Het was in het begin moeilijk om daar mijn draai te vinden. Als we een opdracht kregen om een hele middag een lepel na te doen of als mijn klasgenoten plotseling in tranen uitbarstten, dacht ik alleen maar: jullie zijn gek. Later zag ik in dat het juist nodig is om in contact te staan met je emoties en om die te laten zien in de klas, maar dat heeft zeker een jaar geduurd. Een groot verschil met de HvA was de mate van concentratie in de klas. Op een toneelopleiding moet je elke dag presteren en niet alleen met een tentamen of een opdracht. Je kan nooit je aandacht laten ver-slappen. Dat maakte de opleiding slopend, maar ook enorm leerzaam.Ik ben een voorstander van het afronden van je studie. Dat ik gestopt ben met MIC, rijmt totaal niet met hoe ik in de wereld sta. Het is dan ook een geruststellende gedachte dat ik altijd terug kan naar de HvA. Binnen tien jaar mag ik zelfs mijn opleiding weer oppakken op het punt waar ik ben gestopt. Ik verwacht dat ik ooit mijn studie af zal maken, maar waarschijnlijk gebeurt dat als ik iets ouder ben. Mijn moeder en mijn opa hebben allebei hun studie afgerond toen ze vijftig waren. Misschien zit het wel in mijn familie om eerst je passie na te streven en daarna pas voor zekerheid te gaan.’ yyy

Mounira geeft 22 maart een workshop ‘Acte-ren voor de camera’ en Folia Magazine-lezers krijgen korting. Kijk voor meer informatie op www.mansourproductions.com/workshops.

wasdom

Mounira Hadj Mansourleeftijd: 26 (geboren op 26 juni 1985)beroep: Actrice, speelde onder andere in de jeugdserie SpangaS en is binnenkort te zien in een aflevering van de serie Van God Los en de film Snackbar Ali.studie: Media, informatie & communicatie (MIC) aan de HvA college: ‘Ik heb het meest gehad aan de col-leges van het vak redactie. Alle regels over taal en schrijven die ik daar leerde, komen nu goed van pas voor mijn werk als columniste voor onder andere Mama Magazine.’locatie: ‘Het Amstelgebouw, dat tegenwoor-dig het Benno Premselahuis heet. Een leuke locatie, alleen jammer dat ik hoogtevrees heb en MIC op de achtste verdieping zit.’café: ‘Het Douwe Egberts-café in de HvA, daar dronk ik gezellig koffie met mijn klasgeno-ten. Wat uitgaan betreft was ik geen typische student. Ik ging heus wel eens naar een feestje, maar stond niet elke week in de kroeg.’Afknapper: ‘De reistijd. Ik woon in Amster-dam-West en met de metro naar school en weer terug kostte me elke dag twee uur.’

Zekerheidis iets voorlater


Rob WijnbergDe jonge god van de filosofie, volgens zijn uitgever. Als hoofdredacteur van nrc.next wil hij zulke beeldvorming juist doorprikken.

Groeten uit SurinameMaria Merian maakte in 1699 een levensge-vaarlijke studiereis naar Suriname. Geschie-denisstudent Noortje de Groot schrijft haar scriptie over deze vergeten wetenschapper.

Weekblad voor de HvA en UvA Folia Magazine is in 2011 voortgekomen uit Folia (1948) en Havana (1996).Redactieadres Prins Hendrikkade 189b, 1011 TD Amsterdam, telefoon 020-5253981, e-mail: [email protected] Jim JansenChef redactie Mirna van DijkArt director Pascal TiemanRedactie (print/web) Floor Boon, Marieke Buijs, Luuk Heezen, Wim de Jong, Jeff Pinkster, Eva Rooijers, Gijs van der Sanden, Danny Schwarz, Youri Straver, Bob van Toor, Annemarie Vissers, Clara van de Wiel, Dirk WolthekkerAan dit nummer werkten

mee Fatihya Abdi, Floor Boon, Bob Bronshoff, Fred van Diem, Robbert Dijkgraaf, Julie de Graaf, Marc Kolle, Denise van Leeuwen, Dingena Mol, Wim Ruigrok, Catrien Spijkerman, Won Tuinema, Tjebbe Venema Eindredactie Harmen van der MeulenCorrectie Martien Bos Opmaak Hannah Weis, Carl ZevenboomUitgever Stichting Folia CivitatisRedactieraad Wouter Breebaart, Simon Dikker Hupkes, Ilse Duijn, Jurriaan Gorter, Jaap Kooijman, Ronald Ockhuysen (voorzitter), Jean Tillie, Sebas VeekeSecretariaat Stephanie Gude (projectbegeleider)Zakelijke leiding Paul van de WaterDrukker Roularta Printing, Roeselare BelgiëAdvertenties Bureau van Vliet, Zandvoort, 023-5714745, [email protected]

modelGiselle Barbosa

colofon

de lezerIn de rubriek ‘de lezer’ blikt wekelijks iemand terug op het vorige nummer. Wil jij diegene een keer zijn? Meld je dan aan via [email protected].

liZer VAn HelsDinGen (24), peDAGoGiek, HVA‘Wat werd bedoeld met die cover? Ik vond hem een beetje vreemd met

dat hartvormige ding erop, was dat nog voor Valentijnsdag? Verder heb ik het nummer met interesse gelezen. Ik vond het stuk over zesjescultuur goed, en dat artikel over tolerantie in

Nederland heb ik helemaal gelezen. Als de titel boven een stuk me aanspreekt lees ik het meestal wel. De columns en de

meeste rubrieken sla ik over. Het artikel over studenten-inkomens vond ik heel leuk, want het is herkenbaar. Ik

ben zelf wat meer een luxestudent, maar ik werk er ook voor. Heel typerend dat in het stuk één meisje

haar moeder, die op bezoek is, alles laat betalen, en alsnog op hetzelfde bedrag uitkomt als de

andere studenten. De lay-out van het blad is mooi, het ziet er professioneel uit. Ik pak

het blad niet altijd mee, alleen als de cover mijn aandacht trekt. Zoals laatst met die moslims onder de trap, en die keer dat het

leek of er een gebruikt condoom op de stapel Folia Magazines lag. Ik ging kijken wat dat was,

en daarna wilde ik het ook verder doorbladeren.’ yyy tekst en foto Bob van Toor

deining‘Met andere woorden: Henk en Ingrid zullen eerder op de PVV stemmen wanneer zij in een buurt wonen waar koopprijzen achteruitgaan.’ Onderzoeker stadsgeografie en woningmarkten WoUTer VAn GenT over hoe de PVV met haar hypotheekrenteaftrek standpunt politiek in optima forma bedrijft, in de Volkskrant.

‘Ik erger me aan werkstudentes in koffietenten die je een lauwe cappuccino serveren met een telefoon aan hun oor en een kater.’ Televisiepresentator lAUren VersTer blijft zich desondanks altijd netjes gedragen, in HP/De Tijd.

‘Hoe langer de afstand, hoe meer atleten die de indoorwedstrijden laten lopen. Helemaal zeker weet je het nooit, maar als je al aan iets twijfelt en het pakt niet super uit is dat lastig te vergeten.’ yVonne HAk moet het WK indoor atletiek in Instanbul aan zich voorbij laten gaan wegens veelvuldige blessures, in de Volkskrant .

‘Bij mijn conceptie en geboorte is me dat niet ge-lukt. Bij het einde van mijn leven eis ik dat recht onverkort op.’ Hoogleraar neurobiologie Dick sWAAb pleit voor een recht op hulp bij zelfdoding, in de Volkskrant.

‘Iedereen moest naar de universiteit kunnen. Waar heeft dat toe geleid? Bomvolle opleidingen rechten en bedrijfskunde, iedereen bankier en niemand die meer spellen kan.’ Onderzoeksjournalist Miek sMilDe ziet geen toekomst in de diplomademocratie, in de Volkskrant.

Research BattleWelke HvA’er kan het best zijn onderzoek over het voetlicht brengen? De winnaars van de Research Battle nader bekeken.

Les over lesDe beste docenten van Domein Onderwijs & Opvoeding geven een speciaal college over goed lesgeven.

Opvallende quotes uit de afgelopen week van

(voormalig) HvA’ers en UvA’ers. Iets leuks gezien,

mail het naar [email protected].


Folia Magazineweekblad voor HvA en UvA nr. 24 29/02/2012

Mooi zĳ n is ook werk

MediamaatjesWaarom je altĳ d Robbert Dĳ kgraaf ziet in DWDDDure vergissingOnverwacht elfduizend euro collegegeld

Tobie GoedewaagenEen NSB’er die voor de kunst opkwam

Folia MagazineFolia Magazineweekblad voor HvA en UvA nr. 24 29/02/2012

Folia Magazine

toehoorders

Werkcollege ‘Calculus 2.3’ door Aleid van der Flier, vrijdag 9 maart, Leeuwenburg A628 tekst en foto’s Clara van de Wiel

Linda Koetsier (19, studente bedrijfswiskunde)

‘Persoonlijk vind ik dit vak niet heel moeilijk. De docente legt het ook goed uit, waardoor het eigen-lijk erg interessant wordt. Het ligt ook wel aan jezelf of je het tijdens de les kunt volgen. Ik zorg er altijd voor dat ik de sommen van

tevoren heb gemaakt, maar als je dat niet doet is het denk ik wel lastig om het op te pikken. Tijdens de les zelf raak ik de draad in ieder geval nooit helemaal kwijt.’

Coen van Haaster (18, student bedrijfswiskunde)

‘Ik ben hierin zeker niet de beste leerling, daarom is het voor mij een kwestie van goed bijhouden. Calculus vind ik het moeilijk-ste vak van de opleiding, maar tijdens de lessen dwalen mijn gedachten toch vaak af. Maar ik

schrijf alles wel op. Later wil ik de kant van het modelleren op. Daarbij heb je aan al deze formules eigenlijk helemaal niks. Maar je leert op de hele opleiding heel goed logisch nadenken, en daar heb je wel ontzettend veel aan.’

Robin Knoet (21, student bedrijfswiskunde)

‘Een lastig vak, al zijn er wel colle-ges waarbij ik harder moet naden-ken. Dat de concentratie nu zo hoog was ligt ook aan het tijdstip: op maandagochtend is dat een stuk minder zo. Getallen spelen bij dit vak eigenlijk helemaal geen

rol: het gaat om formules. Volgens mij is het heel belang-rijk dat je hier alles uit je hoofd leert uitrekenen. Dat gaat vaak een stuk sneller, en als de computers uitvallen kun jij het dan alsnog berekenen.’

concentratiepercentage: 97 formules per minuut: circa 24 rekenmachines: 0 scrabblewoorden: Lagrange-methode, voorwaardefunctie, differentiaalvergelijking

Wiskundemeisjes vind je ook aan de HvA. Toegewijd staat docente Aleid van der Flier voor de klas en is daar-mee als een ambassadrice voor de

nobele kunst van de algebra. Want laat één ding duidelijk zijn: dit is niet de wiskundeles die u zich herinnert van uw middelbare school. Hier heeft men er daadwerkelijk lol in. We zijn koud vijf minuten bezig of de formules met Griekse letters vliegen je reeds om de oren. Geen pro-bleem voor de studenten. Iedereen lijkt precies te weten welke sommen over de Lagrange-functie bedoeld worden en pent driftig mee, terwijl Van der Flier ons stap voor stap meeneemt naar een oplossing. Oplossing inderdaad, want zoals ze zelf aangeeft zijn het eigenlijk ‘een soort puzzeltjes’ die we gezamenlijk maken. ‘Net een sudoku,’ mompelt iemand geboeid, terwijl hij geïntrigeerd naar zijn eigen aantekeningen staart. Als we halverwege het college zelfstandig aan de slag mo-gen, stort iedereen zich pas echt goed op de materie. Geen grafische rekenmachine te bekennen: bij dit soort sommen is vooral veel kladpapier een must. Muisstil als het wordt, kan je hersens haast horen kraken, hoewel hier en daar af en toe een ‘lambda’, ‘mu’ of ‘kwadraatwortel’ wordt gefluis-terd. Van der Flier loopt ondertussen rond, kent iedereen bij voornaam en geeft menigeen een extra duwtje in de rug bij de sommen. En ach: laten we er ook gezamenlijk nog eentje maken. ‘We vragen ons nu af: welke punten, die zowel op het vlak als op de bol liggen, zullen aan deze vijf vergelijkingen simultaan voldoen?’ Belangrijk ook: ‘Moe-ten we die lambda nu meenemen? Hij verdwijnt natuurlijk niet zomaar!’ Essentieel bij het vak is, benadrukt Van der Flier, dat je goed in je achterhoofd houdt wat de vraag is. Niet alles hoef je immers te weten. Daar komt iemand op de achterste rij aan het eind van de les ook achter. ‘O nee! Stond er “het verst”? Ik dacht dat het ging om het punt dat het minst ver lag!’ roept hij verschrikt. We lachen er hartelijk om. Op naar de volgende som. yyy

volgende week

Documents

Folia Magazine #24