Embed Size (px)
Citation preview
Fotofrino II ir ciklofosfamido poveikio embrionamslyginamieji tyrimai
Santrauka
Áva das. Mû sø anks tes niø spek tros ko pi niø ty ri mø duo me ni mis, fo to -vais to fo to fri no kau pi ma sis emb rio ne pri klau so nuo emb rio ge ne zës sta -di jos. At si þvel giant á tai, kad fo to vais to kau pi ma sis emb rio ne ga li tu rë tine igia mos áta kos emb rio no vys ty mui si, ðio dar bo tiks las – pa ly gin ti fo to -fri no II ir cik lo fos fa mi do, ku rio emb rio tok si nës ir te ra to ge ni nës sa vy bësyra þi no mos, emb rio tok si ná ir te ra to ge ni ná po vei ká þiur kiø emb rio nams.
Ty ri mø me dþia ga ir me to dai. Eks pe ri men tams at lik ti pa nau do -tos 22 Wis tar li ni jos bal to sios vai kin gos þiur kës ir 192 emb rio nai. Vai -kin goms þiur këms ðeð tà ir try lik tà emb rio ge ne zës pa rà bu vo su ðvirkð ta15 mg/kg fo to fri no II (I gru pë), 15 mg/kg cik lo fos fa mi do (II gru pë) ir fi zio -lo gi nio tir pa lo (kon tro li në III gru pë). Emb rio tok si nis fo to fri no II ir cik lo -fos fa mi do po vei kis ver tin tas pa gal im plan ta ci jø, re zorb ci jø ir emb rio nøskai èiø, kû no svo rio ir emb rio nø il gio po ky èius, te ra to ge ni nis po vei kis –pa gal emb rio nø ap si gi mi mø po bû dá.
Re zul ta tai. Eks pe ri men ti nio ty ri mo duo me nys pa ro dë, kad fo to fri -nas II tu ri ne di de lá emb rio tok si ná po vei ká ðeð tà pa rà (kri ti niu emb rio noim plan ta ci jos lai ku, kai ne su si for ma vu si pla cen ta, ap sau gan ti emb rio -nà nuo tok si niø me dþia gø pa te ki mo): dël fo to vais to po vei kio nu sta ty ta8 % re zorb ci jø, o dël cik lo fos fa mi do po vei kio – 62 %. Tai ro do, kad fo to -vais to emb rio tok si nis po vei kis yra daug ma þes nis nei cik lo fos fa mi do.Try lik tà pa rà nei fo to fri nas II, nei cik lo fos fa mi das, ver ti nant jø emb rio -tok sið ku mà pa gal emb rio nø re zorb ci jas, to kio po vei kio ne tu rë jo. Tai ro -do, kad ti ria mø vais tø emb rio tok si nis po vei kis pri klau so nuo emb rio ge -ne zës sta di jos. Fo to fri no II ir cik lo fos fa mi do po vei ká emb rio nø vys ty mui -si taip pat ro do jø kû no svo rio ir il gio po ky èiai. Emb rio nai dël ti ria møvais tø po vei kio bu vo ma þes ni ir trum pes ni, pa ly gin ti su kon tro li nës gru -pës svo riu ir il giu. Sta tis tið kai reikð min go skir tu mo tarp mi në tø pa ra -met rø ávai riais emb rio ge ne zës lai ko tar piais ne nu sta ty ta. Mû sø eks pe ri -men to sà ly go mis fo to fri no II te ra to ge ni nis po vei kis ne pa si reið kë, o cik lo -fos fa mi das pa si þy mi te ra to ge ni në mis sa vy bë mis.
Ið va dos. Fo to fri no II tok si nis po vei kis emb rio nams yra ge ro kai ma -þes nis nei cik lo fos fa mi do, ta èiau re mian tis gau tais re zul ta tais fo to fri -no II ne pa ta ria ma skir ti nëð èioms mo te rims.
Reikð mi niai þo dþiai: emb rio tok sið ku mas, te ra to ge nið ku mas, vai kin -gos þiur kës, fo to vais tas, ci tos ta ti kas.
ÁVADAS
Fo to sen si bi li za to riaus (fo to vais to) su -si kau pi mas na vi ke yra pa grin di nis fo -to sen si bi li za ci nës na vi kø te ra pi jos
(FNT) veiks nys. Gy dant ðiuo me to dufo to vais to su lei dþia ma á or ga niz mà (áve nà, ar te ri jà, duo da mas per skran dá,ae ro zo lio pa vi da lu pa ten ka á kvë pa vi -mo ta kus), jis ið ne ðio ja mas po vi sà or -
LABORATORINË MEDICINA � 2011, t. 13, Nr. 3(51) 143
MOKSLO DARBAI • SCIENTIFIC PAPERS
Violeta Þalgevièienë1
Danutë Bulotienë2
Maþena Vasilevska2
Vytautas Kulvietis2, 3
Janina Didþiapetrienë4, 5
Rièardas Rotomskis2, 3
1Vilniaus universiteto Medicinosfakulteto Anatomijos, histologijos irantropologijos katedra
Anatomy, Histology and AnthropologyDepartment, Faculty ofMedicine,Vilnius University
2Vilniaus universiteto Onkologijosinstituto Biomedicininës fizikoslaboratorija
Biomedical Physics Laboratory ofInstitute of Oncology, VilniusUniversity
3Vilniaus universiteto Lazeriniø tyrimø centro Biofotonikos grupë
Biophotonics Group of Laser ResearchCenter, Vilnius University
4Vilniaus universiteto Onkologijosinstituto Moksliniø tyrimø centras
Scientific Research Center of Instituteof Oncology, Vilnius University
5Vilniaus universiteto Medicinosfakulteto Vidaus ligø, ðeimos medicinos ir onkologijos klinika
Faculty of Medicine, Vilnius University
El. paðtas: [email protected]
Laboratorinë medicina.2011, t. 13, Nr. 3(51), p. 143–147.
ga niz mà ir ja me pa si skirs to. Dël fo to -vais to sa vy biø kaup tis na vi ki nia meau di ny je FNT yra tai ko ma on ko lo gi jo -je, ypaè gy dant ne di de lius na vi kus irna vi kus, esan èius ða lia gy vy bið kaisvar biø au di niø. Fo to vais tas yra su þa -di na mas tam tik ro ban gos il gio ðvie sa.Su þa din tas fo to vais tas pra de da bio -che mi nes re ak ci jas, dël ku riø po vei kio na vi ki nës làs te lës þû va [1].
La bai svar bi bet ku rio vais to sa vy -bë yra jo mi ni ma lus ne pa gei dau ja maspo vei kis vi sam or ga niz mui. Kli ni ki niø FNT ty ri mø re zul ta tai pa tvir ti no me -to do veiks min gu mà ir sau gu mà. Da -bar ðis me to das leis tas tai ky ti ke lio li -ko je ða liø (Ka na da, JAV, Ja po ni ja,Nor ve gi ja, Vo kie ti ja, Ai ri ja ir kt.) ávai -riø lo ka li za ci jø na vi kams gy dy ti [2–5]. Me to das ádieg tas á kli ni ki næ prak ti kàir Lie tu vo je [6].
At si þvel giant á tai, kad FNT yraga na sau gus me to das (pa grin di nis ne -pa gei dau ja mas fo to vais to po vei kis pa -si reið kia pa di dë ju siu jaut ru mu ðvie -sai), ne at me ta ma ga li my bë tai ky ti ðáme to dà ir nëð èioms mo te rims. Pa þy -më ti na, kad li te ra tû ros duo me nø apiefo to vais tø po vei ká emb rio nams la baima þai. Yang ir ben dra au to riai ra ðo,kad, de ðim tà emb rio ge ne zës pa rà su -ðvirkð tus þiur këms fo to vais to pirm ta -ko – 5-ami no le vu li no rûgð ties ir pa vei -kus fo to ak ty vuo jan èia ðvie sa, su ke lia -mos emb rio nø re zorb ci jos [7]. Of tal -mo lo gi jos kli ni ko je at lik ti ty ri mai ski -riant tre èià emb rio ge ne zës sa vai tæ fo -to vais to ve te por fi no nëð èioms mo te -rims, ser gan èioms pa to lo gi ne trum pa -re gys te. Kà tik gi mu siems kû di kiamsbei 28 më ne siø su lau ku siems vai kams ne igia mo fo to vais to po vei kio ne nu sta -ty ta [8]. Mû sø anks tes niø spek tros ko -pi niø ty ri mø duo me ni mis, fo to vais tasfo to fri nas II kau pia si emb rio ne tuo -met, kai or ga niz mas në ra su for ma væsap sau gi nio pla cen tos bar je ro, tad ðiofo to vais to kau pi ma sis pri klau so nuoemb rio ge ne zës sta di jos. Ty ri mais nu -sta ty ta, kad in ten sy vi fo to fri no II fluo -res cen ci ja fik suo ja ma sep tin tà emb -rio ge ne zës pa rà gim do je ir vai siu je,dar ne sant pla cen tos, ku ri ap sau govai siø jo for ma vi mo si me tu. De ta les nity ri mai pa ro dë, kad fo to vais to kau pi -ma sis emb rio ne yra nu lem tas pla cen -ti nio bar je ro [9, 10].
DAR BO TIKS LAS
Ðio dar bo tiks las – pa ly gin ti fo to fri -no II ir cik lo fos fa mi do emb rio tok si ná ir te ra to ge ni ná po vei ká þiur kiø emb rio -nams ir áver tin ti emb rio tok si nio ir te -ra to ge ni nio po vei kio pri klau so my bænuo vai kin gu mo pa ros. Cik lo fos fa mi -das pa si rink tas kaip kon tro li nis pre -
pa ra tas, nes ðio vais ti nio pre pa ra tonuo vë þio emb rio tok si nës ir te ra to ge -ni nës sa vy bës li te ra tû ro je pla èiai ap -ra ðy tos [11–15].
TY RI MØ ME DÞIA GA IRME TO DAI
Eks pe ri men tams at lik ti pa nau do tos22 Wistar li ni jos bal to sios þiur kës,sve rian èios 160–240 g, ir 192 emb rio -nai. Þiur kës gau tos ið La bo ra to ri niøgy vû nø vei si mo, au gi mo ir ty ri mo cen -tro (Vals ty bi nio moks li niø ty ri mø ins -ti tu to Ino va ty vios me di ci nos cen tras).Gau tas Lie tu vos Res pub li kos vals ty -bi nës mais to ir ve te ri na ri jos tar ny boslei di mas Nr. 0190 (ið duo tas2009-03-23) at lik ti la bo ra to ri niusban dy mus su gy vû nais. Pa te lës nak -èiai bu vo pa lie ka mos su pa ti nais. Pra -ëjus 12 va lan dø ið þiur kës makð tiesbu vo pa ima mas te pi në lis ir mik ro sko -pu nu sta to ma est ra li nio cik lo est ru sosta di ja bei ieð ko ma sper ma to zoi dø.Die na, kai pa te lës makð ties te pi në ly je ras ta sper ma to zoi dø, lai ko ma nu li neemb rio ge ne zës pa ra [16]. Vai kin gosþiur kës bu vo skirs to mos á tris gru pes:I gru pës þiur këms ðeð tà ir try lik tàemb rio ge ne zës pa rà bu vo su ðvirkð tafo to fri no II (Ax can Phar ma Inc., Ka -na da), do zë 15 mg/kg (do zë nau do ja -ma na vi ki niø li gø kli ni ki niam gy dy -mui); II gru pës þiur këms mi në to misemb rio ge ne zës die no mis su ðvirkð tacik lo fos fa mi do (Bax ter On co l o gyGmGH, Vo kie ti ja), do zë 15 mg/kg;kon tro li nës III gru pës þiur këms kse -no bio ti kø ne ðvirkð ta. Kiek vie nà gru -pæ su da rë nuo tri jø iki ðe ðiø vai kin gøþiur kiø, ku rios bu vo lai ky tos vie no do -mis sà ly go mis, mai tin tos ir gir dy tosápras tu re þi mu. Dvi de ðim tà jà vai kin -gu mo pa rà þiur këms at lik ta eu ta na zi -ja (kiek vie nai þiur kei su ðvirkð ta po0,5 ml ka lip so lio) ir at ver ta pil vo ert -më. Ið ëmus gim dà bu vo skai èiuo tasim plan ta ci jø, re zorb ci jø ir emb rio nøskai èius. Ið gim dos ið im ti emb rio naisver ti bei ma tuo ti jø il giai kra nio kau -da li ne kryp ti mi.
Vë liau emb rio nai bu vo fik suo ti Bu -e no tir pa le (for ma li no, so èio sios pik ri -
no ir le di nës ac to rûgð ties mi ði nys) iðo -ri nëms ir vi daus or ga nø ydoms nu sta -ty ti. Fo to fri no II ir cik lo fos fa mi do te -ra to ge ni ná po vei ká ana li za vo me Bu e no tir pa lu fik suo tuo se emb rio nuo se ste -re os ko pi niu mik ro sko pu.
Kie ky bi niai kin ta mie ji pa teik ti vi -dur kio ir stan dar ti nio nuo kry pio ið -raið ka. Pa si rink tas sta tis ti nio reikð -min gu mo lyg muo p<0,05 (Stju den tot-tes tas).
REZULTATAI
Eks pe ri men ti niai fo to fri no II ir cik lo -fos fa mi do po vei kio emb rio ge ne zeiduo me nys pa teik ti len te lë je. Emb rio -tok si nis fo to fri no II ir cik lo fos fa mi dopo vei kis ver tin tas pa gal im plan ta ci jø,re zorb ci jø ir emb rio nø skai èiø. Im -plan ta ci jø skai èius, skai èiuo jant vie -nai þiur kei, gru pë se svy ra vo nuo 8 iki12. San ty ki nis re zorb ci jø ir emb rio nøskai èius ver tin tas at si þvel giant á ben -drà im plan ta ci jø skai èiø kiek vie no jegru pë je. Ið len te lë je pa teik tø duo me -nø ma ty ti, kad ðeð tà emb rio ge ne zëspa rà re zorb ci jos dël fo to fri no II po vei -kio su da rë tik 8 %, o dël cik lo fos fa mi do po vei kio – 62 %; kon tro li në je gru pë jere zorb ci jø ne kons ta tuo ta. Dël fo to fri -no II po vei kio try lik tà emb rio ge ne zëspa rà re zorb ci jø ne nu sta ty ta, emb rio -nø skai èius su ta po su im plan ta ci jøskai èiu mi, kaip ir kon tro li në je gru pë -je; gy vû nø, ku riems try lik tà emb rio ge -ne zës pa rà á pil vo ert mæ su ðvirkð ta15 mg/kg cik lo fos fa mi do, re zorb ci jaávy ko tik vie nu at ve ju. Ðio at ve jo ne bû -tø ga li ma sie ti su cik lo fos fa mi do po -vei kiu, nes re zorb ci ja ávy ko anks ty -vuo ju emb rio ge ne zës pe ri odu, kai gy -vû nams cik lo fos fa mi do dar ne bu vo su -ðvirkð ta. To dël ði re zorb ci ja ver ti na ma kaip at si tik ti në. Gau ti duo me nys ro -do, kad ðeð tà emb rio ge ne zës pa rà cik -lo fos fa mi das yra tok sið kes nis, pa ly -gin ti su fo to fri no II emb rio tok si niu po -vei kiu, o try lik tà emb rio ge ne zës pa ràmû sø eks pe ri men to sà ly go mis skir tu -mo tarp ti ria mø jø vais ti niø pre pa ra tøemb rio tok sið ku mo ne nu sta ty ta. Tai gifo to fri no II ir cik lo fos fa mi do tok si nispo vei kis emb rio nams pri klau so nuo
144 LABORATORINË MEDICINA � 2011, t. 13, Nr. 3(51)
Violeta Þalgevièienë, Danutë Bulotienë, Maþena Vasilevska, Vytautas Kulvietis, Janina Didþiapetrienë, Rièardas Rotomskis
Len te lë. Fo to fri no II ir cik lo fos fa mi do po vei kis emb rio ge ne zei
Table. The ef fect of pho tof rin II and cyc lop hosp ha mi de on emb ry o ge ne sis
Emb rio ge -ne zës pa ra
Vaistinispreparatas
Im plan ta ci -jø skai èius
Rezorbcijos Embrionai
skai èius % skaièius %
6 fo to fri nas II 36 3 8 33 92
cik lo fos fa mi das 42 26 62 16 38
13 fo to fri nas II 36 0 36 100
cik lo fos fa mi das 40 1 3 39 97
Kon tro li në gru pë 57 0 57 100
emb rio ge ne zës sta di jos: di des nis po -vei kis pla cen tos for ma vi mo si pra dþio -je (ðeð ta emb rio ge ne zës pa ra) ir ma -þes nis, kai pla cen ta su si for ma vu si(try lik ta emb rio ge ne zës pa ra).
Tok si ná vais ti niø pre pa ra tø po vei -ká emb rio nams taip pat liu di ja jø kû nosvo rio ir il gio po ky èiai. Pir ma ja me pa -veiks le pa teik ti duo me nys ro do, kademb rio nai, ku riems su ðvirkð ta fo to -vais to ar cik lo fos fa mi do, svë rë daugma þiau ir bu vo trum pes ni, pa ly gin tisu kon tro li nës gru pës emb rio nais(p<0,05). Pa vei kus vai kin gas þiur kesðeð tà pa rà cik lo fos fa mi du, vi du ti nisemb rio no svo ris sie kë tik 2,7 g, fo to -vais tu – 2,8 g, o kon tro li në je gru pë jebu vo 5,0 g. Dël cik lo fos fa mi do po vei kio emb rio nø kû no svo ris tu rë jo ten den ci -jà ma þë ti la biau nei dël fo to fri no II po -vei kio. Sta tis tið kai reikð min go skir tu -mo tarp vais tø po vei kio skir tin go misemb rio ge ne zës sta di jo mis ne nu sta ty ta (1 pav.).
Te ra to ge ni nio fo to fri no II ir cik lo -fos fa mi do po vei kio ana li zë pa ro dë,kad emb rio nø vys ty mo si ydos nu sta ty -tos gy vû nams, ku riems ðeð tà vai kin -gu mo pa rà ðvirkð ta tik cik lo fos fa mi do(2 pav.). Pa þy më ti na, kad ðeð tà emb -rio ge ne zës pa rà vys ty mo si su tri ki møtu rë jo tik 3 % emb rio nø. Dau giauemb rio nø vys ty mo si ydø nu sta ty ta,kai cik lo fos fa mi das bu vo ðvirkð tas try -lik tà emb rio ge ne zës pa rà – 54 % vi søemb rio nø. Pa grin di nës emb rio nø for -ma vi mo si ydos bu vo ávai rios sme ge nøano ma li jos, ne ið si vys èiu sios akys, perma þai pirð tø ar jie ne vie no do dy dþio,
LABORATORINË MEDICINA � 2011, t. 13, Nr. 3(51) 145
Fotofrino II ir ciklofosfamido poveikio embrionams lyginamieji tyrimai
2 pav. 20 embriogenezës paros þiurkiø embrionai po 15 mg/kg dozës ciklofosfamido poveikioA – kontrolinis embrionas; B: a – smegenø iðvarþa, b – sutrumpëjæs apatinis þandikaulis, c – nesusiformavæ priekiniø galûniø pirðtai; C –pil vo organø iðvarþa
Fig. 2. Rat em bryos af ter ef fect ing by cyclophosphamide (15 mg/kg dose) on 20th day of ges ta tionA – con trol, B: a – ce re bral herniation, b – the short en ing of the lower jaw, c – oligodactyly, C – intra-ab dom i nal her nia
A
B
Em
brio
nø s
vori
s, g
Em
brio
nø i
lgis
, cm
1 pav. Embrionø svorio (A) ir ilgio (B) vidurkiai paveikus juos fotofrinu II ir cik -lo fos fa mi du 6-àjà ir 13-àjà embriogenezës paromis
Fig. 1. Em bryo weight (A) and body length (B) av er ages af ter ef fect ing byphotofrin II and cyclophosphamide on the 6th and 13th day of ges ta tion
ne su au gu si pil vo sie na ir kt. (2 pav.).Emb rio nø for ma vi mo si ydø, at si ra du -siø dël fo to fri no II po vei kio ðvirkð èiant já tiek ðeð tà, tiek try lik tà vai kin gu mopa rà, kaip ir kon tro li në je gru pë je, ne -nu sta ty ta.
REZULTATØ APTARIMAS
Mû sø anks tes niø eks pe ri men tø re zul -ta tai pa ro dë, kad fo to vais tas fo to fri -nas II, su leis tas á or ga niz mà, pa si -skirs to au di niuo se ir pa ten ka á emb -rio nà: sep tin tà emb rio ge ne zës pa rà,kai pla cen ta dar ne su si for ma vu si, fo -to vais to emb rio ne su si kau pia dau -giau sia, o ki to mis emb rio ge ne zës pa -ro mis kon sta tuo tas di de lis jo kau pi -ma sis gim do je ir pla cen to je [9]. Ki tøau to riø duo me nø apie fo to vais tø kau -pi mà si emb rio nuo se mums pri ei na mo -je li te ra tû ro je ne ra do me. Tai gi ðio dar -bo tiks las bu vo eks pe ri men tuo jant suþiur kë mis ið tir ti fo to fri no II emb rio -tok si nes ir te ra to ge ni nes sa vy bes irpa ly gin ti jas su cik lo fos fa mi do, ku riotok si nis po vei kis emb rio nams áro dy -tas, ati tin ka mo mis sa vy bë mis. Mû søgau ti duo me nys ro do, kad ðeð tà emb -rio ge ne zës pa rà (pla cen tos for ma vi -mo si pra dþia) bu vo pa vie niø re zorb ci -jø, ku rios ga lë jo bû ti su kel tos fo to fri -no II po vei kio (nors ir men ko) emb rio -nams. Juo lab kad ðeð ta emb rio ge ne -zës pa ra yra jaut riau sia kse no bio ti køpo vei kiui, dël to nu sta ty tas stip rusemb rio tok si nis cil ko fos fa mi do po vei -kis, o ðis vais tas, kaip jau bu vo mi në ta, átrauk tas á ty ri mà kaip kon tro li nis,pa si þy min tis emb rio tok si niu ir te ra to -ge ni niu po vei kiu [11–15]. Pa þy më ti na, kad try lik tà emb rio ge ne zës pa rà ti ria -mø jø vais ti niø pre pa ra tø emb rio tok -si nio po vei kio ne ap tik ta, nes su si for -ma vu si pla cen ta vei kia kaip se lek ty -vus fil tras ir ap sau go nuo kse no bio ti -kø kau pi mo si emb rio ne bei jø tok si niopo vei kio.
Þa lin gà fo to fri no II ir cik lo fos fa mi -do po vei ká emb rio nams ro do emb rio nø kû no svo ris ir il gis. Mû sø ty ri mo duo -me ni mis, jie yra ma þes ni, pa ly gin ti sukon tro li niø emb rio nø kû no svo riu ir il -giu. Sta tis tið kai reikð min go skir tu motarp fo to fri no II ir cik lo fos fa mi do po -vei kio emb rio nø kû no svo riui ir il giuine ras ta.
Kaip jau bu vo mi në ta, yra duo me -nø apie te ra to ge ni ná cik lo fos fa mi dopo vei ká [12, 14, 15]. Ly gin da mi fo to fri -no II ir cik lo fos fa mi do te ra to ge ni ná po -vei ká emb rio nams, fo to vais to te ra to ge -ni nio po vei kio ne nu sta të me, o cik lo -fos fa mi das su kë lë emb rio nø vys ty mo -si ydø: ávai rias sme ge nø ano ma li jas,pil vo or ga nø ið var þas ir kt. Emb rio nø
þû tá bei jø rai dos su tri ki mus su ke liaávai rios che mi nës struk tû ros ir pri -gim ties vais ti niai pre pa ra tai. Ryð -kiau sias emb rio tok si nis ir te ra to ge ni -nis jø po vei kis es ti penk tà– að tun tàemb rio ge ne zës pa rà (kri ti nis im plan -ta ci jos lai kas) bei de ðim tà–t ry lik tàemb rio ge ne zës pa rà (pla cen tos for ma -vi ma sis ir ak ty vi or ga no ge ne zë)[17–22]. Mû sø at lik to eks pe ri men ti nio ty ri mo re zul ta tai ro do stip rø te ra to ge -ni ná cik lo fos fa mi do po vei ká ak ty viosor ga no ge ne zës me tu (try lik to ji pa ra).Pa þy më ti na, kad mes nu sta të me ir to -kiø emb rio nø vys ty mo si ydø, ku riosne bu vo ap ra ðy tos ki tø ty rë jø. Tarp to -kiø ydø yra ne vie no do dy dþio gal vossme ge nø pus ru tu liai, anof ta mi ja (në -ra vie nos ar abie jø akiø), oli go dak ti li ja (ið si vys të ne vi si pirð tai). At si þvel -giant á tai, kad fo to fri nas II tu ri ne di -de lá emb rio tok si ná po vei ká bei ne igia -mai vei kia emb rio nø svo rá ir il gá, ið lie -ka ti ki my bë, kad di des në fo to vais todo zë ga li tu rë ti te ra to ge ni ná po vei ká.
Ðia me straips ny je pa tei kia mi nau -ji duo me nys apie fo to vais to fo to fri no II po ten cia lø emb rio tok si ná po vei ká: nu -sta ty tos pa vie nës re zorb ci jos emb rio -nø im plan ta ci jos lai ko tar piu bei emb -rio nø kû no svo rio ir il gio pa ra met røsu ma þë ji mas, pa ly gin ti su ana lo gið -kais kon tro li niø emb rio nø pa ra met -rais, bei pa pil dy ti li te ra tû ros duo me -nys apie emb rio tok si ná ir te ra to ge ni nácik lo fos fa mi do po vei ká.
IÐVADOS
1. Fo to fri nas II, su leis tas 15 mg/kgdo ze ðeð tà emb rio ge ne zës pa rà, su -kë lë pa vie nes þiur kiø emb rio nø re -zorb ci jas ir pa ken kë emb rio nø for -ma vi mui si. Tai ro do ne di de lá emb -
rio tok si ná ðio vais ti nio pre pa ra topo vei ká kri ti niu im plan ta ci jos lai -ko tar piu.
2. Ir fo to fri no II, ir cik lo fos fa mi do þa -lin gas po vei kis pri klau so nuo emb -rio ge ne zës sta di jos: emb rio naijaut riau si tir tø vais ti niø pre pa ra -tø po vei kiui ðeð tà emb rio ge ne zëspa rà, kai dar ne su si da ræs bio lo gi -nis me dþia gø per na ðos bar je ras –pla cen ta.
3. Po ten cia lus fo to fri no II emb rio tok -si nis po vei kis yra ge ro kai sil pnes -nis ne gu on ko lo gi jos kli ni ko je var -to ja mo ávai riø lo ka li za ci jø pik ty bi -niams na vi kams gy dy ti cik lo fos fa -mi do po vei kis.
4. Fo to fri no II te ra to ge ni nio po vei kiomû sø eks pe ri men to sà ly go mis ne -nu sta ty ta. Ty ri mai tu rë tø bû ti tæ -sia mi.
PRAK TI NË RE KO MEN DA CI JA
At si þvel giant á anks tes niø mû sø ty ri -mø re zul ta tus, ro dan èius, kad fo to fri -nas II kau pia si emb rio ne [9], bei ðia me straips ny je pa tei kia mus duo me nisapie ga li mà þa lin gà fo to fri no II po vei ká emb rio nø vys ty mui si, ðio fo to vais tone pa ta ria ma skir ti nëð èioms mo te -rims.
Padëka
Ðá dar bà fi nan suo ja Lie tu vos moks lota ry ba pa gal moks li nin kø ini cia ty vavyk do mà moks lo ti ria mà já dar bà„Nano da le liø pa si skirs ty mas or ga niz -me, pra si skver bi mas pro pla cen tosbar je rà ir po vei kis emb rio nui“(Nr. MIP-104440). u
Gauta: 2011 09 19Priimta spaudai: 2011 09 28
146 LABORATORINË MEDICINA � 2011, t. 13, Nr. 3(51)
Violeta Þalgevièienë, Danutë Bulotienë, Maþena Vasilevska, Vytautas Kulvietis, Janina Didþiapetrienë, Rièardas Rotomskis
Summary
COMPARATIVE STUDY OF THE EFFECTS OF PHOTOFRIN II ANDCYCLOPHOSPHAMIDE ON EMBRYOS
Violeta Þalgevièienë, Danutë Bulotienë, Maþena Vasilevska,Vytautas Kulvietis, Janina Didþiapetrienë, Rièardas Rotomskis
In tro duc tion. Our pre vi ous spec tro -scopic stud ies showed that photofrin IIac cu mu lates in em bryo. Whereas, ac cu -mu lat ing of photosensitiser in em bryosmay have a neg a tive ef fect on em bryo de -vel op ment, the aim of this work – com -pare photofrin II and cyclo phospha mide(which embrytoxic and terato genic char -ac ter is tics are known) embry toxic andteratogenic effects on rat embryos.
Ma te rial and meth ods. To make an ex per i ment there were used 22 Wistar al -bino preg nant rats and 192 em bryos. On6th and 13th day of embryo genesis
photofrin II (I group) with 15 mg/kg dose,cyclophosphamide with dose 15 mg/kg(II group) and sa line (III group – con trol)were in jected to preg nant rats. Embryo -toxic ef fect was as sessed by num ber ofim plan ta tions, resorptions and live em -bryos, and by em bryos weight and bodylength changes; teratogenic ef fect – byem bry onic mal for ma tions’ character.
Re sults. Our re sults showed thatphotofrin II has slight embryotoxic ef fecton 6th day of embryogenesis (crit i cal pe -riod of im plan ta tion): due to photo sensi ti -ser’s ef fect there were 8% of resorptions
LABORATORINË MEDICINA � 2011, t. 13, Nr. 3(51) 147
Fotofrino II ir ciklofosfamido poveikio embrionams lyginamieji tyrimai
LITERATÛRA
1. Rotomskis R, Streckytë G, Griciûtë L.Fo to sen si bi li zuo ta navikø terapija: pir -mi niai vyksmai. Vilnius: Lietuvosmoks las, 2002; p. 278.
2. Dougherty TJ. An up date on photo -dynamic ther apy ap pli ca tions. J ClinLa ser Med Surg 2002; 20(1): 3–7.
3. Mitton D, Ackroyd R. A brief over viewof photo dynamic ther apy in Eu rope.Photodiagnosis Photodyn Ther 2008;5(2): 103–11.
4. Zhao B, He YY. Re cent ad vances in thepre ven tion and treat ment of skin can -cer us ing photodynamic ther apy. Ex -pert Rev Anticancer Ther 2010;10(11): 1797–809.
5. Davila ML. Photodynamic ther apy.Gastrointest Endosc Clin N Am 2011;21(1): 67–79.
6. Bloznelytë-Plëðnienë L, Rut kovs kie -në L. Photodynamic ther apy of ma lig -nant and pre can cer ous tu mours inLith u a nia. Acta Medica Lithuanica2007; 14: 193–200.
7. Yang JZ, Van Vugt DA, Melchior MF,Hahn PM, Reid RL. Photodynamic ab -la tion of early preg nancy in the ratwith 5-aminolevulinic acid: a po ten tialnew ther apy for tubal ectopic preg -nancy in the hu man. Fertil Steril 1994;62(5): 1060–5.
8. De Santis M, Carducci B, De Santis L,Lucchese A, Straface G. First case ofpost-con cep tion Verteporfin ex po sure:preg nancy and neo na tal out come. ActaOphthalmol Scand 2004; 82(5): 623–4.
9. Graþelienë G, Þalgevièienë V, Di dþia -pet rie në J, Þukienë J, Sukackaitë A,Le ge nis V, Rotomskis R. Fotovaisto pa -
si skirs ty mas þiurkës ir embriono au di -niuo se (spektroskopinis tyrimas). Me -di ci na (Kaunas) 2006; 42(2): 142–6.
10. Þalgevièienë V, Rotomskis R, Gra þe lie -në G, Didþiapetrienë J, Legenis V, Su -kac kai të A, Þukienë J. Ac cu mu la tion ofphotodrug in rat em bryos, pla centa and amniotic sac. In: Proccedings of the in -ter na tional con fer ence Tis sue Bi ol ogyVI ded i cated to the 200th an ni ver sary of the open ing of Old An a tom i cal Thea tre. Tartu, Es to nia 2005; p. 50–2.
11. Spielmann H, Eibs HG, Merker HJ. Ef -fects of cyclophosphamide treat mentbe fore im plan ta tion on the de vel op -ment of rat em bryos af ter im plan ta -tion. J Embryol Exp Morphol 1977;41: 65–78.
12. Hales BF. Com par i son of themutagenicity and tera to ge nici ty ofcyclophosphamide and its ac tive me -tab o lites, 4-hydroxycyclophosphamide, phosphoramide mus tard, and acrolein.Can cer Res 1982; 42(8): 3016–21.
13. Sato M, Shiozawa K, Uesugi T,Hiromatsu R, Fukuda M, Kitaura K, etal. Col lab o ra tive work on eval u a tion ofovar ian tox ic ity. 7) Ef fects of 2- or 4-week re peated dose stud ies and fer til -ity study of cyclophosphamide in fe -male rats. J Toxicol Sci 2009;34(Suppl 1): SP83–9.
14. Xiao R, Yu HL, Zhao HF, Liang J,Feng JF, Wang W. De vel op men talneurotoxicity role of cyclophosphamideon post-neu ral tube clo sure of ro dentsin vi tro and in vivo. Int J Dev Neurosci2007; 25(8): 531–7.
15. Ozollins TR. Cyclophosphamide andthe Teratology So ci ety: an awk ward
mar riage. Birth De fects Res B DevReprod Toxicol 2010; 89(4): 289–99.
16. Svendsen O, Han J. Hand book of lab o -ra tory an i mal sci ence. Third edi tion.1994; p. 27.
17. Giavini E, Lemonica IP, Lou Y,Broccia ML, Prati M. In duc tion ofmicronuclei and toxic ef fects in em -bryos of preg nant rats treated be foreim plan ta tion with anticancer drugs:cyclophosphamide, cis-plat i num,adriamycin. Teratog CarcinogMutagen 1990; 10(5): 417–26.
18. Graillet C, Pagano G, Gi rard JP.Stage- spe cific ef fects of teratogens onsea ur chin embryogenesis. TeratogCarcinog Mutagen 1993; 13(1): 1–14.
19. Menegola E, Broccia ML, Renzo FD.Teratogenic ef fects of Doxorubicin inrats at midgestation and at term.Teratog Carcinog Mutagen 2001;21(4): 283–93.
20. Þalgevièienë V, Þukienë J, Gra þe lie -në G, Sinkevièiûtë G, Didþiapetrienë J.Embryotoxicity and tera to ge nici ty ofsome de riv a tives of chloro ethyl amino -phenyl acetic acid. Pathol Oncol Res1998; 4(1): 27–9.
21. Slapðytë G, Didþiapetrienë J, Gra þe lie -në G, Morkûnas V, Þalgevièienë V. Ef -fects of so dium sel e nite againstadriamycin- in duced embryotoxicityand genotoxicity in rats. Trace ElemElec tro lytes 2006; 23(2): 93–8.
22. Þalgevièienë V, Graþelienë G, Þu kie -në J, Didþiapetrienë J. The ef fect ofb-car o tene against adriamycin tox ic ityon the em bryo for ma tion. Medicina(Kaunas) 2011; 47(1): 46–51.
while due to cyclo phosphamide ef fect –
62%. This shows that embryotoxicity of
photosensitiser is sig nif i cantly lower
than embryo toxicity of cyclo phos -
phamide. On the 13th day nei ther photo -
frin II nor cyclo phosphamide had such ef -
fect (eval u at ing embryotoxicity by num -
ber of re sorp tions). This shows that
embryo toxic ef fect of those med i cines de -
pends on embryogenesis stage.
Ef fect of photofrin II and cyclo phos -phamide on em bry onic de vel op ment isshown by changes in weight and bodylength of em bryos. Due to ef fect of thesemed i cines em bryos were smaller andshorter in com par i son with their weightand body length in con trol group. Therewas no sig nif i cant dif fer ence be tween men -tioned pa ram e ters in dif fer ent pe ri ods ofembryo genesis. In our ex per i men tal con di -tions tera to ge nici ty of photo frin II did n’t
ap pear while tera to ge nici ty of cyclo -phosphamide did.
Con clu sions. The tox ic ity of photo -frin II on em bryos is sig nif i cantly lowerthan tox ic ity of cyclo phos phamide. Onthe ba sis of the re sults photofrin II is notrec om mended for preg nant women.
Keywords: embryotoxicity, tera to ge nici -ty, preg nant rat, fotosensitiser, cyto -static.
