Upload
claudia-hendrix
View
82
Download
0
Embed Size (px)
DESCRIPTION
Fundusze inwestycyjne w Polsce. dr Marcin Dyl Prezes Zarządu Marcin Kowal Doradca Zarządu ds. Prawnych Izba Zarządzających Funduszami i Aktywami Akademia Ekonomiczna w Katowicach 22 maja 2007. Marcin Kowal Doradca Zarządu ds. Prawnych Zagadnienia wprowadzające: - PowerPoint PPT Presentation
Citation preview
Fundusze inwestycyjne w Polsce
dr Marcin Dyl Prezes ZarząduMarcin Kowal Doradca Zarządu ds. PrawnychIzba Zarządzających Funduszami i Aktywami
Akademia Ekonomiczna w Katowicach 22 maja 2007
Marcin Kowal
Doradca Zarządu ds. Prawnych
• Zagadnienia wprowadzające:– Kilka słów o historii rynku funduszy
inwestycyjnych w Polsce w aspekcie prawnym– Konstrukcja prawna funduszu i jej
konsekwencje– Rodzaje funduszy – podział wg kryterium
polityki inwestycyjnej i kryterium ustawowego– Nowe produkty (typy i konstrukcje funduszy)
Regulacje prawne dotyczące funduszy inwestycyjnych
Ustawa z dnia 22 marca 1991 r. – Prawo o publicznym obrocie papierami wartościowymi i funduszach powierniczych,
Ustawa z dnia 28 sierpnia 1997 r. o funduszach inwestycyjnych,
• Ustawa o funduszach inwestycyjnych z dnia 27 maja 2004 r.
(Dz. U. z 2004 r., nr 146, poz. 1546),
• Dyrektywa z dnia 20 grudnia 1985 roku w sprawie koordynacji przepisów ustawowych, wykonawczych i administracyjnych dotyczących przedsiębiorstw zbiorowego inwestowania w zbywalne papiery wartościowe (UCITS), (85/611/EWG).
Konstrukcja prawna funduszu i jej konsekwencje
Konstrukcja prawna funduszu inwestycyjnego
Fundusz inwestycyjny: jest to osoba prawna tworzona, zarządzana i reprezentowana przez odrębną osobę prawną – towarzystwo funduszy
inwestycyjnych – ustawowy organ funduszu.
FIO SFIO FIZ
TFI
Co to jest fundusz inwestycyjny?
• Fundusz inwestycyjny to instytucja finansowa, której jedynym zadaniem jest lokowanie powierzonych przez inwestorów pieniędzy w określone instrumenty finansowe
• Fundusze inwestycyjne może tworzyć i zarządzać nimi jedynie Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych (TFI)
• Nazwa fundusz inwestycyjny jest zastrzeżona dla funduszy tworzonych zgodnie z ustawą.
Definicja depozytariusza:
• Depozytariusz funduszu inwestycyjnego
- jest to podmiot zobowiązany na mocy umowy do prowadzenia rejestru aktywów funduszu inwestycyjnego.
Definicja agenta transferowego:
Agent transferowy
- jest to podmiot zobowiązany na mocy umowy do prowadzenia rejestru uczestników funduszu inwestycyjnego.
Rodzaje funduszy
– podział wg kryterium polityki inwestycyjnej i kryterium
ustawowego
Rodzaje funduszy – kryterium ustawowe
Dopuszczalne formy prawne funduszy inwestycyjnych na gruncie Ustawy z dnia 27 maja 2004 r.
• Fundusz Inwestycyjny Otwarty
• Specjalistyczny Fundusz Inwestycyjny Otwarty
• Fundusz Inwestycyjny Zamknięty
Fundusz inwestycyjny otwarty
• Zbywa i odkupuje jednostki uczestnictwa na żądanie uczestnika.
• Jednostka uczestnictwa – jednakowe prawo majątkowe uczestników do udziału w aktywach netto funduszu.
• Jednostki są niezbywalne – może je odkupić jedynie fundusz. Jednostki mogą być także przedmiotem zabezpieczenia.
• Uczestnikiem może być: a) - osoba fizyczna, b) - osoba prawna, c) jednostka organizacyjna nie posiadająca osobowości prawnej.
Specjalistyczny fundusz inwestycyjny otwarty
• Dopuszczalne ograniczenia w wyborze uczestników funduszu.
• Możliwość ograniczenia częstotliwości odkupywania jednostek uczestnictwa.
• Możliwość działania rady inwestorów – organu kontrolnego.
• Polityka inwestycyjna funduszu zamkniętego.
• „Funds of Funds”.
Fundusz Inwestycyjny Zamknięty
• Emituje certyfikaty inwestycyjne – papiery wartościowe na okaziciela lub imienne, uprawniające do udziału w aktywach netto funduszu.
• Możliwość wykupu wyemitowanych certyfikatów inwestycyjnych.
• Emitowanie różnych rodzajów certyfikatów:
- publiczne lub niepubliczne, - zróżnicowanych pod względem przysługujących uczestnikom funduszu uprawnień.
• Szeroki katalog lokat.
Nowe produkty
(typy i konstrukcje funduszy)
Nowe konstrukcje i typy funduszy inwestycyjnych
Konstrukcje funduszy inwestycyjnych:
• Fundusze z różnymi kategoriami jednostek uczestnictwa,
• Fundusze podstawowe i powiązane,
• Fundusze z wydzielonymi subfunudszami.
Fundusze z różnymi kategoriami jednostek uczestnictwa
• Jednostki typu 1 – różniące się sposobem pobierania opłaty manipulacyjnej,
• Jednostki typu 2 – różniące się zakresem uczestnictwa w obciążeniach aktywów funduszu.
Fundusz podstawowy i powiązane
Przykładowy schemat:
FIZ X
FIO 1 X FIO 2 X FIO 3 X
Fundusze z wydzielonymi subfunduszami
Przykładowy schemat:
FIO
sub FIO obligacji
sub FIO akcji
Nowe konstrukcje i typy funduszy inwestycyjnych
Typy funduszy inwestycyjnych:
• Fundusze rynku pieniężnego,
• Fundusze portfelowe,
• Fundusze aktywów niepublicznych,
• Fundusze sekurytyzacyjne (standaryzowane i niestandaryzowane).
Fundusze rynku pieniężnego
• 100% aktywów Funduszu w: instrumenty rynku pieniężnego oraz depozyty bankowe.
• Limity inwestycyjne funduszu inwestycyjnego otwartego.
Fundusze portfelowe
• Możliwość ciągłej emisji i umarzania publicznych certyfikatów inwestycyjnych.
• Portfel inwestycyjne: a) indeksowy, b) bazowy.
• Stabilny skład portfela inwestycyjnego.
Fundusze aktywów niepublicznych
• Fundusz lokuje aktywa w akcje i udziały w spółkach niepublicznych.
• Wdrażanie programów restrukturyzacyjnych nabytych spółek.
• Wypłacanie przychodów uzyskanych ze zbycia lokat, bez konieczności reinwestycji środków.
Fundusze sekurytyzacyjne(standaryzowane i nie standaryzowane)
• Sekurytyzacja wierzytelności – nabycie wierzytelności lub praw do świadczeń z wyodrębnionych wierzytelności, w oparciu o które emitowane są certyfikaty inwestycyjne.
• Fundusz sekurytyzacyjny standaryzowany: fundusz zamknięty z wydzielonymi subfunduszami, nabywający pule wierzytelności.
• Fundusz sekurytyzacyjny nie standaryzowany: fundusz zamknięty, którego uczestnikami mogą być wyłącznie osoby prawne i jednostki organizacyjne – (osoby fizyczne jedynie gdy cena emisyjna certyfikatu jest nie mniejsza niż 40.000 euro).
Rodzaje funduszy – podział wg kryterium polityki inwestycyjnej
– Polityka inwestycyjna funduszu - informuje potencjalnych uczestników, w jaki sposób fundusz zamierza osiągnąć swój cel inwestycyjny. Polityka inwestycyjna określa kategorie lokat funduszu oraz wyjaśnia, jakimi kryteriami będą się kierować zarządzający aktywami funduszu przy wyborze tychże lokat, tak aby fundusz osiągnął zamierzony cel inwestycyjny.Polityka inwestycyjna jest zapisana w statucie funduszu.
dr Marcin Dyl Prezes Zarządu
• Rynek funduszy inwestycyjnych w Polsce:
– Zasady inwestowania– Zalety i wady inwestowania w fundusze– Rozwój rynku funduszy inwestycyjnych– Obecna sytuacja i perspektywy rozwoju
polskiego rynku funduszy inwestycyjnych
Zasady inwestowania
Przesłanki wyboru funduszu
• Horyzont czasowy inwestycji
• Cel inwestycji
• Akceptacja ryzyka
Jaka jest Twoja skłonność do ryzyka?
• Czy najważniejsze dla mnie jest unikanie ryzyka?• Jaki poziom ryzyka jestem w stanie
zaakceptować? • Czy jestem w stanie zaakceptować poniesienie
strat? • Jak wysoką stratę zaakceptuję? • Czy najważniejsze dla mnie są jak najwyższe
zyski?• A może najważniejsza jest renoma, reputacja
danego TFI?
Zysk a ryzyko
Fundusz rynku pieniężnego
Fundusz obligacji
Wyższe ryzyko, wyższy zysk
Fundusz stabilnego wzrostu
Fundusz zrównoważony
Fundusz akcji
Mniejsze ryzyko, mniejszy zysk
Zalety i wady inwestowania w fundusze
Zalety inwestowania w fundusze
Bezpieczeństwo lokowanego kapitału
- zapisy ustawy o funduszach inwestycyjnych - obowiązki informacyjne- osobowość prawna funduszu- rola banku depozytariusza- rola agenta transferowego
Zalety inwestowania w fundusze
Dywersyfikacja portfela
- duża skala zgromadzonych przez fundusz inwestycyjny środków pieniężnych umożliwia mu nabywanie różnych instrumentów finansowych, co prowadzi do rozproszenia ryzyka związanego z pojedynczą inwestycją, na skalę większą niż w przypadku indywidualnego inwestora.
- fundusz działa zgodnie z jedną z najważniejszych zasad inwestycyjnych „Nie kładź wszystkich jajek do jednego koszyka” czyli nie inwestuj wszystkich pieniędzy w jedna akcję, obligację.
• Dywersyfikacja swojego portfela inwestycyjnego
Zalety inwestowania w fundusze
Płynność inwestycji
- polega na wyborze czasu rozpoczęcia jak i zakończenia inwestycji. Uczestnik funduszu (otwartego) praktycznie w każdym momencie może nabyć jednostki uczestnictwa wybranego funduszu i tylko od niego zależy kiedy je umorzy, czyli zakończy inwestycję.
Zalety inwestowania w fundusze
Zarządzanie oszczędnościami przez specjalistów
- Funduszami inwestycyjnymi zarządzają wysokiej klasy specjaliści – doradcy finansowi, którzy muszą być zatrudniani przez TFI, które zarządzają funduszami.
Są to osoby, które zdały specjalne egzaminy potwierdzające ich kwalifikacje przed KPWIG. Ocenie Komisji podlegają także kwalifikacje członków zarządów i rad nadzorczych towarzystw funduszy inwestycyjnych.
Zalety inwestowania w fundusze
• Możliwość bieżącej kontroli stanu swoich oszczędności
- wycena jednostek uczestnictwa funduszy dokonywana jest i publikowana w każdym dniu roboczym, w którym odbywa się sesja giełdowa na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie. Bieżące notowania wartości jednostek uczestnictwa funduszy można znaleźć m. in.:w dziennikach ogólnopolskich, na stronach internetowych towarzystw, na stronach towarzystw w telegazecie, na infoliniach towarzystw funduszy inwestycyjnych.
Inwestor, znając ilość jednostek uczestnictwa posiadanych na swoim rejestrze w danym funduszu, w każdej chwili jest w stanie oszacować stan swoich oszczędności w funduszu poprzez pomnożenie ilości jednostek i wartości aktywów netto na jednostkę uczestnictwa w danym dniu.
Zalety inwestowania w fundusze
Korzyści skali Różnorodność oferty Niskie wymogi kapitałowe
W większości przypadków, wysokość minimalnej wpłaty do funduszu jest ustalona na poziomie który jest możliwy do zaakceptowania nawet przez niezbyt zamożnych inwestorów (np. 100 zł), kolejne wpłaty mogą być w nawet niższe.
Zalety inwestowania w fundusze
• możliwość uczestniczenia w programach systematycznego oszczędzania przeznaczonych dla inwestorów zainteresowanych długotrwałym (kilku-, kilkunastoletnim) oszczędzaniem w funduszu,
• prowadzenie indywidualnych kont emerytalnych umożliwiających indywidualne oszczędzanie na emeryturę (dodatkową),
• prowadzenie pracowniczych programów emerytalnych przeznaczonych dla pracowników przedsiębiorstw, które podpisały z funduszem umowę o prowadzenie takiej formy oszczędzania na emeryturę dla swoich pracowników.
Minusy inwestowania w funduszach
• Brak gwarantowanej stopy zwrotu z inwestycji
• Opłaty• Ryzyko zmniejszenia zainwestowanego
kapitału przy wycofaniu środków w dowolnie wybranym okresie
• Brak bezpośredniego wpływu na politykę inwestycyjną
Koszty
• Inwestowanie w tytuły uczestnictwa funduszy inwestycyjnych obciążone jest dwoma podstawowymi rodzajami kosztów:
- kosztami zarządzania,
- opłatami manipulacyjnymi.
Rozwój rynku funduszy inwestycyjnych
Obecna sytuacja i perspektywy dalszego rozwoju polskiego rynku funduszy
inwestycyjnych
0,00
20,00
40,00
60,00
80,00
100,00
120,00
140,00
Miliardy PLN
12.1999 12.2000 12.2001 31.12.2002 31.12.2003 31.12.2004 30.12.2005 31.12.2006 30.04.2007
Aktywa funduszy inwestycyjnych w latach 1999-IX.2006 (MLD PLN)
Akcyjne Obligacji Mieszane Rynku pieniężnego Fund of Funds inne (zamknięte)
3,1527,098 12,121
22,766
33,23137,728
61,288
123,158
98,838
Aktywa funduszy inwestycyjnych w latach 1999-2006 (mld PLN)
mld PLN %2000 3,9 25,22001 5,0 70,72002 10,6 87,82003 10,5 462004 4,2 132005 23,9 63,52006 37,5 61,3
Tempo wzrostu polskiego rynku funduszy inwestycyjnych (2000-2006)
2000 185,552001 316,972002 595,692003 870,132004 988,342005 1 606,102006* 2 590,30
*liczba ludności na koniec 2005 roku
Wielkość aktywów zgromadzonych w polskich funduszach inwestycyjnych na głowę mieszkańca
Rok 2005 „Polska w Europie”
2005 2006
Polska 415,91 675,86Czechy 461,67 555,90Węgry 707,72 903,38Hiszpania 6 818,62 7 133,93Niemcy 11 711,64 12 344,27Francja 20 947,58 24 637,23Luksemburg 3 443 125,07 4 164 710,18
* liczba ludności - stan na XII 2005
Wielkość aktywów zgromadzonych w funduszach inwestycyjnych na głowę mieszkańca w wybranych krajach europejskich (EUR)*
Rok 2006 „Polska w Europie”
Zmiana (%) 2006
8% 10%
22%
15%
36%
18%
5%
12%-
17%23%
13%
21%
6%
21%
63%
7% 5%
25%30%
21%15%
7%- 7%-
34%--40%
-20%
0%
20%
40%
60%
80%
Aus
tria
Belg
ia
Cze
chy
Dan
ia
Finland
ia
Fra
ncja
Nie
mcy
Gre
cja
Wę
gry
Irland
ia
Wło
chy
Lichten
sztajn
Lux
emburg
Hola
ndia
Norw
egia
Pols
ka
Portuga
lia
Słow
acja
His
zpan
ia
Szw
ecja
Szw
ajc
aria
Turc
ja
Wie
lka B
rytan
ia
Euro
pa
Rok 2006 „Polska w Europie”
EUR m.
168,876127,92
5,693
122,56560,932
1494,40
1017,699
24,822 9,04
717,718
383,435
14,92
1844,85
101,79341,052 25,8 38,895 3,073
287,793
140,835151,668
13,43
776,65
0
200
400
600
800
1000
1200
1400
1600
1800
2000
Austria
Belgia
Czech
yDan
ia
Finlan
dia
Franc
ja
Niemcy
Grecja
Węg
ry
Irlan
dia
Włoc
hy
Lichte
nszta
jn
Luxe
mburg
Holand
ia
Norweg
ia
Polska
Portu
galia
Słowac
ja
Hiszpa
nia
Szwec
ja
Szwajc
aria
Turcja
Wiel
ka B
rytan
ia
Kilka słów o Izbie Zarządzających Funduszami i Aktywami
Ważne daty
• 22.IX. 1997 roku – siedemnastu przedstawicieli towarzystw funduszy powierniczych podpisało akt założycielski Stowarzyszenia Towarzystw Funduszy Inwestycyjnych w Polsce (STFIwP)
• 10.XII. 1997 roku - STFIwP zostało zarejestrowane
• 28.X.2004 – na mocy ustawy z dnia 27 maja 2004 roku o funduszach inwestycyjnych (Dz. U. Nr 146 poz. 1546) została powołana Izba Zarządzających Funduszami i Aktywami.
• Izba Zarządzających przejęła dorobek niematerialny Stowarzyszenia Towarzystw Funduszy Inwestycyjnych w Polsce i kontynuuje zapoczątkowane przez Stowarzyszenie działania.
IZFiA dzisiaj
• Członkami IZFiA jest 18 działających w Polsce Towarzystw Funduszy Inwestycyjnych
• Członkowie IZFiA - Towarzystwa Funduszy Inwestycyjnych - zarządzają w chwili obecnej 260 funduszami inwestycyjnymi
• w funduszach tych zgromadzone aktywa na koniec kwietnia 2007 roku przekroczyły 120 mld PLN
Cele Izby (1)
- reprezentacja środowiska zarządzających funduszami i aktywami, w tym między innymi kontakty i współpraca z:
- organami administracji publicznej,- władzą prawodawczą,- mediami,- EFAMA.
Cele Izby (2)
- działania mające na celu wspieranie rozwoju gospodarki, w tym w szczególności rynku kapitałowego
- kształtowanie otoczenia prawnego umożliwiającego rozwój rynku funduszy inwestycyjnych i podmiotów działających na tym rynku,
- propagowanie zachęt do długookresowego oszczędzania,
- przejrzystość podatkowa.
Cele Izby (3)
- upowszechnianie wiedzy dotyczącej gospodarki oraz rynku kapitałowego, w tym funkcjonowania funduszy inwestycyjnych, między innymi poprzez:
- udział w konferencjach, seminariach,- konkursy środowiska funduszy inwestycyjnych na
najlepsze prace magisterskie, dla dziennikarzy,- współpraca z mediami,- współpraca ze środowiskami akademickimi.
Członkowie Izby – Towarzystwa Funduszy Inwestycyjnych
AIG TFI
BPH TFI
BZ WBK AIB TFI
CU Polska TFI
DWS Polska TFI
ING TFI
KBC TFI
Legg Mason TFI
Millennium TFI
Pioneer Pekao TFI
PKO TFI
SEB TFI
SKARBIEC TFI
SUPERFUND TFI
TFI Allianz Polska
TFI PZU
TFI SKOK
Union Investment TFI