182
ºÀ™π∫∏ ºÀ™π∫∏ ° °Àª¡∞™π√À °Àª¡∞™π√À arxikes 05-11-2007 14:04 ™ÂÏ›‰·1

Fysiki G Gymnasiou

Embed Size (px)

DESCRIPTION

Βιβλίο μαθητη, Φυσικής Γ' Γυμνασίου

Citation preview

  • arxikes 05-11-2007 14:04 1

  • , K , ,

    , ,

    , ,

    , ,

    - , ,

    ( ) , ,

    , ,

    ,

    . ,

    ,

    . & ...., &

    .../ / 2.2.1/ 2.2.1.:

    . ...

    :

    . .

    . . ..

    75% 25% .

    arxikes 05-11-2007 14:04 2

  • , , , ,

    :

    arxikes 05-11-2007 14:04 3

  • arxikes 05-11-2007 14:04 4

  • .................................................................................................................... 7

    11

    1.

    ........................................ 11

    1.1. .................................................................. 11

    1.2. .......................................................................................... 12

    1.3. ...................................... 15

    1.4. .......................................... 16

    1.5. .......................................................................................... 22

    1.6. ............................................................................................ 24

    2.

    .............................................. 35

    2.1. .......................................................................................... 35

    2.2. ............................................................................................ 39

    2.3. .............................................................................................. 43

    2.4. ........ 48

    2.5. 52

    3.

    ................................................................ 65

    3.1. ........................................ 65

    3.2. .......................................... 72

    3.3. .................................... 73

    3.4. .................................................................... 76

    3.5. ...................................... 78

    3.6. ................................................ 79

    22

    4.

    ................................................................................................ 89

    4.1. ........................................................................................................ 89

    4.2. .................................................. 91

    4.3. .................................................................................... 92

    5.

    5

    arxikes 05-11-2007 14:04 5

  • .............................................................................................. 98

    5.1. ................................................................................................ 98

    5.2. .............................................................................................. 100

    5.3. .............................................................. 101

    5.4. .................................................................................................................... 104

    5.5. .......................................................... 106

    33 6.

    : ............................................................ 115

    6.1. : .................................................................................. 115

    6.2. .......................................................................................... 118

    7.

    .................................................................................................... 128

    7.1. ........................................................................................ 128

    7.2. : ........................................................................ 131

    7.3. ...................... 134

    8.

    8.1. ........................................................................................ 141

    8.2. .......................................................... 144

    8.3. .......................................................................................... 147

    8.4. ............................................................................................................ 148

    9.

    : ........................ 155

    9.1. .............................................................. 156

    9.2. .................................................................................................... 157

    9.3. .............................................................................. 159

    44 10.

    : ................................................ 167

    10.1. .................................................................................. 167

    10.2. .................................................................................................... 169

    10.3. ................................................................ 172

    11.

    : ; .. 177

    11.1. .............................................................. 177

    11.2. .............................................................................................. 178

    11.3. ............................................................................................ 180

    6

    arxikes 05-11-2007 14:04 6

  • . , , .

    - - - . , , - , - .

    , . , - .

    - , . - .

    - , .

    - - :

    -

    -

    -

    -

    7

    arxikes 05-11-2007 14:04 7

  • - : , , , - .

    :

    1:

    2:

    3:

    :

    4:

    5:

    :

    6:

    7:

    8:

    9:

    2 :

    10:

    11:

    - - . - . , - - - .

    . - Purdue - , . - .

    .

    8

    arxikes 05-11-2007 14:04 8

  • kef01.qxd 11-09-2007 15:19 9

  • kef01.qxd 11-09-2007 15:19 10

  • 11

    11

    1.1 - .

    1.2 (15401643)

    - -. - , , , .

    . , 6 .., - () , , , , (- 1.1). - . .

    16 (William Gilbert), ( 1.2), - . - . - - .

    1.1

    ;

    . . -, .

    , , - , , -. - .

    -;

    , - . - . ( ) . -

    kef01.qxd 11-09-2007 15:19 11

  • 12

    1.3 . .

    1.4 -

    . .

    1.5 (, ), -, ().

    ( 1.3). , .

    . - -. .

    ;

    , - . , - , (1.4). , .

    ;

    - . ;

    . -, ( 1.5). ( 1.5). - , ( 1.5).

    - - ( 1.1).

    1.2

    ; - , - ;

    - , : . , - . q Q.

    1.1

    kef01.qxd 11-09-2007 15:19 12

  • 1

    13

    , - , , . -, , - ( 1.5). - .

    ( ) - , ( ). , , ( - ).

    - : ) ( ) ) - ( ). . (- 1.6) . - ( 1.7).

    1.6 ;

    (17061790) , -. - . . - - .

    E 1.7 - , .

    1.8 - . - .

    - . - -. -. - , . -. .

    ; - ( ). - . .

    kef01.qxd 11-09-2007 15:19 13

  • 14

    ( - ) .

    , , ( - , ).

    - (S.I.) (Coulomb), - - . - C.

    1 C . 1 C - , 109 ( )!! - 1 C:

    1 C ( ) 1 C=10-6 C

    1 nC ( ) 1 nC=10-9 C.

    -, nC ( 1.9). . , q 3 nC, -: q=+3 nC. . q 3 nC, : q=3 nC.

    ;

    ( 1.10, 1.10). - . ( 1.10). , . . - q1=+4 nC q2=3 nC, :

    q=q1+q2=(+4 nC)+(-3 nC)=1 nC

    .

    , - .

    1.9

    - o C (1 C=10-6 C). , - , 1 - C (1 nC=10-9 C). , - - .

    1.10 (, ) ().

    kef01.qxd 11-09-2007 15:19 14

  • 1

    15

    1.11

    . . . . - . .

    1.12 .

    1.3

    19 . - .

    19 20 , . - 20 (Ernest Rutherford) (Niels Bohr) ( 1.11), :

    1. ( 1.12). : - , . , .

    2. . .

    3. ( 1.12). - . - . , , . . .

    4. - : +1,6x10-19 C, 1,6x10-19 C. - .

    5. - . - . . , - , . .

    - ;

    , . .

    -. - , -

    kef01.qxd 11-09-2007 15:19 15

  • 16

    1.13 - . . . - .

    1.14 . , . q=20 nC. -; , ; .

    1 C 6,241018 , - (- ).

    ( 1.13). , , - ( 1.13).

    . - .

    - , - ( 1.13). , , - .. ( -), - ( ).

    . . -. , , , . . , - , .

    . . - ( ). - . - .

    1.4

    - ( 1.15). , . - , . - - , .

    kef01.qxd 11-09-2007 15:19 16

  • - - .

    , - .

    , , .

    ;

    . - , . . .

    , - - ( 1.16). . ; ;

    . - , . , .

    1.2 . , , , .

    1

    17

    1.15 , - .

    1.16 , - . . . - -.

    1.2

    .

    kef01.qxd 11-09-2007 15:19 17

  • - ( 1.16).

    , - ( 1.17, 1.18).

    ; , , , . - , , - .

    , - . - . - .

    : ( 1.19, 1.20).

    18

    1.17

    . , , - . . . - . . . - .

    1.18 - (). ().

    1.19

    - . - : q=q+q

    1.20

    . - 1.20. - ;

    kef01.qxd 11-09-2007 15:20 18

  • . - ( 1.21).

    . - . - ( 1.21).

    . , - .

    . , , -, , . .

    ;

    , - . . , , - . . , , . . - ( 1.22).

    , . - , .

    , , , , -, , . , . - .

    - ;

    - . - . , . , ,

    1

    19

    1.21() . - . () . - .

    1.22

    - .

    kef01.qxd 11-09-2007 15:20 19

  • 20

    .

    . . - . (1), (2) (3) ( 1.23).

    : , .

    - ; - , , . , - , -. - - , - . , -. - . Tolman Stewart 1916.

    1.23 () : 1. . 2. -. 3. . . ;() . .

    , .

    , -. . - . - ( 1.23). -, : .

    - . . ( 1.24).

    , . -

    1.24 .

    kef01.qxd 11-09-2007 15:20 20

  • 1

    21

    - . - . . . - , .

    ;

    .

    - , . -. - , . , : - ( 1.25). .

    , . , . . .

    ( 1.26).

    -. - ( 1.27) , - ..

    - ;

    , - : . , . - , , , . - . - . ( 1.28).

    -

    1.25 - . , - - .

    1.26 . . ; .

    1.27 .

    kef01.qxd 11-09-2007 15:20 21

  • ( ) ( 1.28).

    , - . - 1.27 - .

    22

    1.29 (Coulomb, 1736-1806)

    . - .

    1.30

    F, 2 F/4=F/22 3 F/9=F/32.

    1.28 () -. - . ) - - .

    .

    ;

    ;

    1.5

    . , , , - . - (Charles Coulomb) ( 1.29) - :

    ;

    , -, . . - - - .

    , -, , -, . - , ... ( 1.30).

    .

    kef01.qxd 11-09-2007 15:20 22

  • - -. . , . .

    - ( 1.31).

    , -, . , ... - .

    - . - . . - :

    (F) - (q1 q2) - (r).

    :

    . . - :

    - . -, , ( 1.32).

    1 C - 1 m 9 N. . C - . -

    K

    N mC

    = 9 1092

    2

    F K

    q qr

    1 22=

    1

    23

    1.31

    - , -.

    1.32

    : . . ( ) - ( ) .

    kef01.qxd 11-09-2007 15:20 23

  • 24

    , .

    , , .

    , . ( 1.33).

    - . - ( 1.34), - . , . , .

    1.6

    . . ( 1.35), - , .

    . - . , ( ) Van der Graaft .

    , - ( 1.36).

    -

    1.33 , . .

    1.34

    . .

    1.36 () . () .

    1.35 (Faraday, 1791-1867)

    . - 19 . - , .

    kef01.qxd 11-09-2007 15:20 24

  • 1

    25

    . - : . ( 1.37).

    , .

    - .

    . - .

    . .

    . - . .

    ( ) ;

    - , - ). , - ( 1.37).

    ;

    . . . , . , . - . 1 C ( 1.38).

    1.37 . .

    1.38 - . . .

    . - - .

    ;

    . . - .

    - .

    kef01.qxd 11-09-2007 15:20 25

  • 1.38 . (Faraday) , - , .

    , - , ( 1.39). , . - , - .

    , , - . . , - , ( ). , ( 1.39, ).

    1.40 - - . . , . - . .

    26

    1.3

    1 C, N/C 1 C, N/C

    310-6 103

    10-2 () 104

    10-1 Van der Graaff 2106

    3 3106

    10 5106

    30 cm 15 107

    30 cm 90 61011

    102 1014

    () 150 21021

    30 cm 250

    1.39 () () . . () - - .

    kef01.qxd 11-09-2007 15:20 26

  • 1.41 - - -. , - . . .

    1

    27

    1.41

    .

    1.40() - . () .

    K

    . - . , - , , -.

    1.41. .

    ;

    ( ):() . () .() .

    kef01.qxd 11-09-2007 15:20 27

  • Wimshurst( ) () , . - - ( 1.42). - .

    - ;

    Wimshurst . - . - . . .

    , .

    ;

    , . - . ;

    , - , . . -, , -. - ( 1.43).

    . , . , . - - . -, -, . .

    ;

    - -.

    28

    1.42 - Wimshurst. .

    1.43 - , F1 - F2 -. () F1 - . () , .

    kef01.qxd 11-09-2007 15:20 28

  • 1

    29

    :

    1. : , , - , .

    2. .

    3. - :

    . .. .. . .. . - .

    . , . . . , .. .

    4. :

    . -

    . .

    . .

    .

    . .

    . .

    . . :

    . (C) . (C)

    . (C) . (C)

    5. .

    6. ; .

    7. - :

    . ........ ......... ........ , ........ .

    . ........, ......... .........., .......... .......... , .......... .

    8. :

    . . :

    .

    .

    .

    . .

    kef01.qxd 11-09-2007 15:20 29

  • 30

    . 2 C 3 C . - , - . :

    . 2 C 2 C, . 1 C 4 C, . 5 C 1 C, . 3 C 3 C.

    9. : ; -.

    10. : ; .

    11. - :

    . - . - .

    . . .

    . . . .

    12. . - .

    . .

    . - .

    . , .

    . , .

    . , .

    . , .

    . , .

    13. . . : ) - , ) ) .

    14. ;

    15. ; ;

    :

    1. ; ;

    2. ; ;

    kef01.qxd 11-09-2007 15:20 30

  • 1

    31

    3. ; ;

    4. 1.5. ;

    5. ;

    6. ; - ;

    7. ; - ;

    8. . - ;

    9. S.I.; ;

    10. ;

    11. , , . , , . , - .

    12. ; .

    13. . . .

    14. . ;

    15. 1.2 17 ) ) ; - .

    16. . . ; ;

    17. . +10 C . . ) ; ) - .

    18. . ; ;

    19. , , . . -. ; .

    20. . ; - ) ; ) -; . ;

    21. . .

    kef01.qxd 11-09-2007 15:20 31

  • 1. 1 C +4 C . 2 m. ( ) . - ;

    2. 24 cm. - 0,036 . 0,004 ;

    3. +3,2 C. 6,4 . 3,2 ;

    32

    22. . , . .

    23. : 410-19 C. - ;

    24. - ) ) ;

    25. ;

    26. - .

    27. . ;

    28. Wimshurst( 1.42). . ; .

    . - .

    . .

    . - ( ).

    . .

    kef01.qxd 11-09-2007 15:20 32

  • 1

    33

    . . -

    : . , .

    . . . - , . .

    : , , . - .

    .

    .

    - .

    , - . .

    .

    kef01.qxd 11-09-2007 15:20 33

  • kef02.qxd 10-09-2007 16:02 34

  • 35

    22

    2.1 , .

    2.2 - : .

    2.3 : .

    , -, , , , , , , : , - ( 2.1).

    ;

    .

    . - : . .

    2.1

    - . - - .

    ,

    - . ( 2.2). . - ( 2.3).

    ; . -

    kef02.qxd 10-09-2007 16:02 35

  • 36

    2.4 - .

    2.5 .

    2.6

    ) .

    . ) , .

    . . - - .

    - , - , . - . .

    , , - , . . - - ( 2.4). - .

    , -, . - .

    ; - . , .

    - . - - . (2.5). .

    - ;

    -. -, .

    . , -. . , ( 2.6). - .

    kef02.qxd 10-09-2007 16:02 36

  • 2

    37

    . , . . - .

    ;

    , - . - - -. - ;

    , . - ( ) , ( 2.7).

    (I) - (q) - (t) .

    :

    (2.1)Iqt

    =

    2.7

    - . t - q.

    - .

    , - , ..

    , .

    - 1 Ampere (1 A) ().

    kef02.qxd 10-09-2007 16:02 37

  • 38

    1 1 C (1) :

    1 Coulomb=1 Ampere 1 second 1 C=1 A 1 s

    Coulomb - - 1 Ampere.

    - - (1 mA=10-3 A) (1 =10-6 ). - ,.. (1 k=103 ).

    ( 2.8). - .

    , , (- 2.9). - . . , - .

    0 - ( 2.9). . . - , . . -. - ;

    - . - , . - - .

    , - , . , , - . - ( 2.10).

    2.8 -.

    2.9 () .

    2.10 .

    kef02.qxd 10-09-2007 16:02 38

  • 2

    39

    2.11

    , .

    2.12 -.

    - . - - .

    : - . - , , -.

    : . , , . , , - , - .. , , , () ..

    : - , . - , - , -, , , ..

    : ( ) - ( ).

    2.2

    -, - .

    , , , - () (- 2.11). ( 2.12), . - . . -

    , , . 300 .

    kef02.qxd 10-09-2007 16:02 39

  • 40

    2.13(), (), () . () .

    2.14 . .

    2.15

    .

    2.16

    .

    . .

    - , - ( 2.13, ). . , - . . - . - ( 2.13, ). , ( 2.13).

    , . -.

    - , , - . , , () ( 2.14).

    . - . . . - .

    ; - .

    . . - . .

    kef02.qxd 10-09-2007 16:02 40

  • ( ) ( ) -, - ( 2.15, 2.16). - . ( 2.17) , .

    , , - .. . , . - 1,5 V 4,5 V 9 V . () 220 V.

    ;

    -, ( 2.18). () . . - , - .

    (V) - - (E) (q) q :

    (2.2)

    :

    =(V) q ( -

    ) (S.I.) Volt (1 V) :

    , 1,5 V ( 2.18) 4,5 V, - ( 2.19).

    - ;

    , 2.19, . -

    111

    VJC

    =11

    1Volt

    JouleCoulomb

    =

    VE

    q

    =

    2

    41

    2.17 .

    2.18 , .

    2.19. , .

    kef02.qxd 10-09-2007 16:02 41

  • , - , .

    , . , - , .

    ;

    - .

    (V) q q :

    (2.3)

    , .. , , .., - . . - ( 2.21). - .

    2.21, , . - . . , - . - , - -. , 4,5 V. :

    .

    . - .

    . - .

    VE

    = q

    42

    2.20 (Volta) (17451827)

    , - . - . . - Volt .

    2.21 . (- ). .

    kef02.qxd 10-09-2007 16:02 42

  • 2

    43

    2.22 .

    2.24

    : () () - .

    2.23

    () . () .() .

    - . . - , . , , .

    . . - . - 2.18, -. . . , ..., . . .

    , ( 2.21) - ( 2.13). - , -. 2.22.

    , 2.23. . , , .

    2.3

    (, , ..) - () - . ( 2.24). - V, - . V, . - . , -

    kef02.qxd 10-09-2007 16:03 43

  • 44

    2.25 , -. () , -. () - , .

    2.25 ( 2.25) ( 2.25).

    - .

    () - (V), - ( R).

    (V) () - :

    (2.4)

    (1 Ohm). - 2.4:

    : - (1 =103 ) -(1 =106 ). - ( 2.26). .

    . , R ,

    111

    = VA

    11

    1Ohm

    VoltAmpere

    =

    RVI

    =

    2.26 - . - , , .., .

    kef02.qxd 10-09-2007 16:03 44

  • 2

    45

    . - .

    , . () , .

    ; - ;

    , . . - ( 2.27).

    - 2.1. , .

    - 2.1 - () V ( 2.28).

    () - - (V) - . -, . 2.1, - (V/I). . R , , .

    - (Ohm) :

    (I) (V) .

    , - .

    2.27 -, .

    2.28 () () .

    2.1

    V/I

    V I

    (Volt) (mA)

    0 0 1,5 7,5 2003,0 15,0 2004,5 22,5 2006,5 30,0 2007,5 37,5 2009,0 45,0 200

    VoltA

    ==

    R V

    I=

    kef02.qxd 10-09-2007 16:03 45

  • 46

    2.29 (1787-1854)

    .

    2.30 (1), (2), (3) (LED) (4) .

    2.31 () () , . .

    2.32

    () . () - - . () .

    2.4 :

    (2.5)

    :

    - - 1/R.

    . , 2.28.

    ;

    2.27, ( -). , ( 2.30) , ,, ..

    , ( 2.31)., , . . ( 2.25).

    V I R= lR

    V= 1

    , - , . - . - ( 2.32).

    : -

    kef02.qxd 10-09-2007 16:03 46

  • . .

    , , ;

    , () . -. - - ( 2.33). : .

    - V (). - () , - . - . . .

    ;

    - .

    2.1 - . - , . , . - . . . , - - , - ( 2.34).

    2

    47

    2.33 -.

    2.34 . - , . .

    kef02.qxd 10-09-2007 16:03 47

  • 48

    . .

    - . - .

    2.35 .

    , , 1,5 V 4,5 V, .

    - .

    - .

    . . ; ;

    2.4

    ; - . . - , , , .

    - . - , . - .

    2.35 , . . - . .

    kef02.qxd 10-09-2007 16:03 48

  • 2

    49

    - - . - . ( 2.36). - .

    . . .

    - - . - 2.37. - . . - .

    - :

    (),

    () ,

    -

    .

    - :

    (2.6)

    R , - .

    . 2.6, , m m2, m. , .

    , , 20C

    R

    A= l

    2.36 () .

    2.37 .

    - .

    .

    . - .

    - -.

    ;

    kef02.qxd 10-09-2007 16:03 49

  • . - - . . ( 2.37). (100C ) :

    =0(1+) (2.7)

    0 0 C - . . 1/273C.

    , - ( ), - . - , . -.

    , - -

    R=R0(1+), (2.8)

    R0 0C R .

    ;

    , . - - ( 2.38) , - , . -.

    - ( 2.39). . -.

    50

    2.38 - . - .

    2.39

    ) - () . ) - .

    2.2

    m

    1,47x10-8

    1,72x10-8

    2,63x10-8

    20x10-8

    100x10-8

    3,5x10-5

    2.300

    2x105

    1081011

    10101014

    PVC 1014

    kef02.qxd 10-09-2007 16:03 50

  • ;

    - . - - , . - , -, ( 2.39).

    ;

    2.40 ( 2.40). . , - . , , .

    :

    , R - ( 2.40). (2.40). - .

    2.41 - . ( ) . . , , ( 2.41).

    - RA ( 2.41). V RA:

    V = IRA (2.9)

    , .

    IVR

    =

    2

    51

    2.41() , . () .

    2.40() . () . () . -, .

    kef02.qxd 10-09-2007 16:03 51

  • 52

    2.42 .

    2.43() . () .

    2.5

    () (), ( ) ( 2.42). - . , . , . , .

    -. - . - .

    . . , - . . , - . - - . , .

    2.43 2.43 - (). - . - :

    I = I1 = I2 (2.10)

    - ;

    - . , . -

    kef02.qxd 10-09-2007 16:03 52

  • , , . .

    - ( 2.44) . VA VA V ( 2.44) :

    V = VA + V (2.11)

    ;

    - : . - . ( 2.44), - . VA. - , -. :

    = + (2.12)

    - . , - - . - .

    2.45 . - -. . . , , . - . -, .

    -

    2

    53

    2.44() , . () .

    4,5 Volt

    2,5 Volt. To -

    . .

    ;

    .

    .

    2.45 .

    kef02.qxd 10-09-2007 16:03 53

  • ( 2.46). :

    . - (VA).

    . (I) (I1 I2) 1 2 (2.46). :

    I = I1 + I2 (2.13)

    ;

    . . - - . - (I) (I1 I2) .

    . R1 R2, : (- 2.47) ( 2.47).

    - - ( 2.48). () . - ( ) ( 2.48).

    V, I. - R , V, - I ( 2.48). R (). , - :

    (2.14)

    V I

    RVI

    =

    54

    2.46 2.45 .

    2.47() : . () - : .

    2.48 () .

    kef02.qxd 10-09-2007 16:03 54

  • ( 2.48). -. : .

    2.49. I, . - - - :

    VAB = VA + VB (2.15)

    R1 R2 :

    VA = IR1 (2.16)

    VB = IR2 (2.17)

    (R) - I, - VAB (- 2.49). , , :

    VA=IR (2.18)

    VAB, VA VB (2.15) (2.16), (2.17) (2.18), :

    IR = IR1 + IR2

    R = R1 + R2 (2.19)

    (2.19) . - .

    2.50. , - (V). , 1 2 - :

    = 1 + 2 (2.20)

    -

    2

    55

    2.49() . () -.

    2.50() . () -.

    kef02.qxd 10-09-2007 16:03 55

  • , - (R) :

    (2.21)

    (2.21) - . (2.20) (2.21), - :

    (2.22)

    (2.22) , , . .

    1 1 1

    1 2R R R= +

    VR

    VR

    VR

    AB AB AB= +1 2

    7( )

    IVR

    IVR

    IVR

    AB AB AB1

    12

    2

    = = =, ,

    56

    2.1

    1 2 .K , 0,2 . 20 40 , :

    ) V1 V2 V ;

    ) -;

    1: ( ).

    2: - (, -) ( ).

    3: . R1 R2 .

    =0,2 .

    :

    1 2

    V1=IR1, V1=(0,2 A)(20 )=4 V, V2=R2, V2=(0,2 )(40 )=8 V,

    : V1=4 V : V2=8 V

    1: R1=20 T 1: V1

    2: R2=40 2: V2 V= IR

    V=V1 + V2 : =0,2 : V

    : R

    4,5 Volt

    3,6 Volt. - .

    - - ;

    .

    -.

    kef02.qxd 10-09-2007 16:03 56

  • 2

    57

    4: ( ).

    R1 R2 . :

    R=R1+R2 R=(20 ) + (40 )=60 : R=60 .

    : (V) :

    1. : (V) V V:

    V=V + V V=(4 V) + (8 V) V=12 V.

    2. : :

    V=IR V=(0,2 )(60 ) V=12 V.

    2.2

    1 2 - . K , V - 12 V. 20 40 , :

    ) I1, I2 I ;

    ) ;

    1: ( ).

    2: - , ( ).

    3: . R1 R2 .

    ,

    (V).

    :

    1 2

    , ,

    : 1=0,6 : 2=0,2

    =1 + 2 =0,6 + 0,2 .

    =0,8

    IV

    21260

    =

    IVR2 2

    =IV

    11220

    =

    IVR1 1

    =

    1: R1=20 1: 1

    2: R2=60 2: 2

    I = I1+I2: V=12 V : R

    IVR

    =

    ()

    ()

    kef02.qxd 10-09-2007 16:03 57

  • 58

    4: -

    ( ).

    R1 R2 . -

    :

    R=15 .

    : -

    .

    R=15 . R

    V=

    120 8,

    RV

    IAB=

    1 60 2020 60R

    =+

    ( ) ( )

    1 120

    160R

    = +

    1 1 1

    1 2R R R= +

    ()

    :

    1. :

    . ........................ ........................ ................. -

    .

    . ............... (I)

    ............... (q) .................. ............... ............... (t) ...............

    ................

    H ...............

    ...... ............. -

    ......................

    . ............... , -

    ............... ...................... .

    . ...............

    ............... . () ( ) -

    ............... , ............... -

    . ..................... , -

    ................... .

    . ............... ............... (V)

    ............... (E)

    ............... (q) ............. ...............

    ............... , ...............

    ......... ...........

    I =................

    kef02.qxd 10-09-2007 16:03 58

  • 2

    59

    2. :

    . ............... (R) ............... ............... (V)

    ............ () ............... ...............

    : . ......... (1 .....).

    . ...............

    ............... .

    . (I) ............... -

    (V) .

    . ............... -

    ............... ................

    . : i) ...............

    ............... (), ........... ............ () , ii)

    ............. ........... ............... -

    .

    . -

    ....................,

    ........................

    3. :

    . VA ................. VA V . ............................. .......................

    . (I) - .................. ............... (I1 I2) .................... - . ............... ................. ....................

    :

    4. . -. - , -, , , -.

    5. , , , -, . , , . - .

    ........

    ........

    R =................

    kef02.qxd 10-09-2007 16:03 59

  • 60

    6. . , ; .

    . - .

    . - .

    . .

    . - .

    . .

    7. .

    :

    . , - .

    . , .

    . , - .

    . .

    . .

    . .

    .

    8. . - ; .

    9. . . ;

    10. - . . - .

    . R1 R2 .

    . R2 R3 .

    . R3 R4 .

    . R2 R3 R4.

    . R1 R2, R3 R4.

    kef02.qxd 10-09-2007 16:03 60

  • 2

    61

    . R1 - R2.

    . R2 R3 R4.

    . R3 R4 .

    . R1 R2 R3.

    . (, ) - R1 R2.

    .

    11. , R1 R2, . - . () . ; .

    12. R1 R2, . - . () ; - ; ; - .

    1. 320 . - ; - e=1,6x10-19 C.

    2. , , . 9 V. =1,5 .

    . ;

    . ;

    . -;

    3. .. 12 V, . - 4 kC 30 kC, - .

    4. 50 . . . 5 V.

    . .

    .

    kef02.qxd 10-09-2007 16:03 61

  • 62

    5. - . - . - () . - 1. - ; .

    6. 47,1 m 2 mm. - 2.2 50.

    7. 4 15 m . 0,25 . , - 2.2 50.

    8. . - 1 mA . , - . ;

    9. , , , R1=40 R2=60 , . - . V=6 V. :

    .

    . R1. R2. V1 V2.

    10. , , R1=60 R2=30 . - . =0,3 .

    . ;

    . - .

    . - ;

    1

    (Volt) (m)

    2 30

    4 40

    6 35

    8 47

    10 61

    kef02.qxd 10-09-2007 16:03 62

  • 2

    63

    - . , - .

    . , (, ,..).

    - - (.. ).

    ( ) (q) .

    - .

    , , - . .

    : .

    , , .

    .

    . .

    . - .

    kef02.qxd 10-09-2007 16:03 63

  • kef03.qxd 10-09-2007 16:10 64

  • 65

    33

    3.1 - .

    3.2 ,.

    , , - . - , .

    - . - - .

    , () (-), . . ( 3.1).

    () , , ,, . - , , ,, .. .

    3.1

    -.

    - . , . , , ( 3.2).

    kef03.qxd 10-09-2007 16:10 65

  • , , . (Joule), - . - . , - () ( 3.3). () - , - . . - , .

    - ;

    , . - - . . - .

    - . - m. R ( 3.5). , - .

    - . , . .

    ;

    (Q) (t) (m) (). :

    Q=c m

    ( ), m cJ

    kg C=

    4 200.

    66

    3.3 , - .

    3.4 (Joule, 1818-1889)

    , . . .

    3.5 .

    kef03.qxd 10-09-2007 16:10 66

  • kg

    (C).

    .

    :

    . - ;

    t - R () - ( 3.1). ( 3.6). - :

    (2 ), (4 Q=22Q). (3 I), - (9 Q=32Q) ...

    (Q) .

    . , - ;

    . , ;

    ( 3.7, 3.8). ( 3.1 3.1). :

    - , ( 3.7, 3.1).

    (- 3.8, 3.1).

    3

    67

    3.6 - .

    3.7 , - , - .

    3.8 , - .

    kef03.qxd 10-09-2007 16:10 67

  • , - :

    - R, - I Q t :. I -

    ,. R ,. t

    .

    : - (Q), (I), (R) (t);

    . 2.3 :

    E = V q (3.1)

    , Q=E, - 3.1 :

    Q=(I R) ( I t ) Q=I 2 R t (3.2)

    S.I., Q J (), I , R t s. 3.9 - .

    ; -

    68

    3.9 () , () () .

    3.1

    3.1 I, t

    R

    2R 2

    3.1 I, R

    t

    2t 2

    3.1 R, t

    2I 4

    kef03.qxd 10-09-2007 16:10 68

  • ;

    , - :

    ( ) ( ) ( 3.10). . .

    - , . . , - .

    - . , - . -, , .

    , . , - , - , - () . . - . - .

    - . - 3.5 .

    . :

    1.

    , .

    3

    69

    3.10 . . .

    3.11 .

    kef03.qxd 10-09-2007 16:10 69

  • . , - , - .

    - . ( 2.000C) . - , . - , - , . -, - - ( 3.11).

    2.

    - ( 3.12, 3.13). , - .

    3.

    ,

    , -

    .

    . ,

    (R) ,

    (I)

    .

    - ( ). - -.

    -, . - . : . , . ( 3.14).

    IVR

    =

    70

    3.14 . , - .

    3.12 .

    3.13 . - . - , - .

    kef03.qxd 10-09-2007 16:10 70

  • - . - , .3.2 -

    3

    71

    .

    4,5 V . ;

    3.1

    . , m=0,2 kg. R=8,4 . - : =2 . t=0, 18C. - - t=2 min;

    :

    1: : : =21.

    2: :

    Joule: Q=I2R t Q=228,4120 J Q=4.032 J

    : Q=c m , ,

    : 2=1+ 2=18C + 4,8C 2=22,8C

    = 4 8, C = =

    40324200 0 2

    4 8,

    , ,C C =

    Q

    c m

    cJ

    kg C=

    4 200.

    : m=0,2 kg :

    : R=8,4 . : 2 Q=c m

    : =2 . Joule:

    : t=2 min Q=2R t

    E :

    : 1=18C

    cJ

    kg C=

    4 200.

    kef03.qxd 10-09-2007 16:10 71

  • 72

    3.15() . () () - .

    3.16 - . .

    3.17 .

    3.2

    , - , . .

    . . - - . . - . - . - -, ( 3.15). , . .

    , - - ( 3.16). . -. - ( ). - , - ( 3.17). . , . - - . - 3.15 . - .

    , , , .

    , .

    kef03.qxd 10-09-2007 16:10 72

  • , ( 3.18). - . - . ; - . , , . - .

    3.3

    , , .. - . . - . -. , . - - ( 3.19).

    1820 - . ( 3.20) - , , : . .

    ( 3.26) - -. - - .

    3

    73

    3.19 .

    3.18 . . - .

    . - . -, 1886 !

    kef03.qxd 10-09-2007 16:10 73

  • - , . : - , , - , - ..

    - , - ( 3.21). , - . , - , . .

    ;

    , , . - . - .

    , , . (- 3.22). . , . , . , , , ( 3.23).

    : . ' - .

    -

    74

    3.20 (Oersted, 1777-1851)

    - -.

    3.22 .

    3.23 . -. .

    3.21 , ( -). , .

    kef03.qxd 10-09-2007 16:10 74

  • . -, , - - ( 3.23 3.24).

    , -. ' , .

    , 3.25, , . - , . : ( 3.25). , .

    - ;

    ( 3.25). - - - ( 3.25).

    3

    75

    3.24 .

    3.25 () . () : - - .

    kef03.qxd 10-09-2007 16:10 75

  • . . -, , - . .

    ( 3.26) - , , . - , - .

    ( 3.27). . . - .

    : - , .

    3.4

    . - . -, , . , . . - - .

    - ( 3.28).

    , . - . 1821. , - . , , - ( 3.28). .

    76

    3.27 . - .

    3.28

    . - (Hg) -. -. . -

    3.26 (1775-1836)

    . , - . . , , - .

    kef03.qxd 10-09-2007 16:10 76

  • , . , , , - , ( 3.29).

    . , ;

    - 19 . . - - . - (). -. .

    1831 , , ( 3.30,). .

    - ( 3.31). - .

    3

    77

    3.30 () - . . () - ().

    3.31

    . . - .

    3.29 .

    kef03.qxd 10-09-2007 16:11 77

  • 3.5

    . . - (-). - 1,1 V.

    - . : -, . .

    . 0,1 -. 0,02 - . , , . . 0,1 - ( 3.2).

    . - . , - (-, --, - ..) 1,5 k 100 k . 20 k

    78

    , . - - . - - . , - . - .

    (Faraday) 1856 . - - ( ).

    .

    .

    ;

    .

    220 Volt.

    ( - ) -;

    kef03.qxd 10-09-2007 16:11 78

  • 220 V 0,011 11 mA. , 10 V . - .

    220 V - . , . 40 V .

    3.6

    . , , - 3.32, - , -

    3

    79

    3.2

    0-1 mA

    1-8 mA

    8-15 mA

    1020 mA . .

    2050 mA

    50100 mA

    . , , , - . - 0,1 V.

    . , - , -. .

    . - , - .

    . .

    .

    3.32 - . - .

    kef03.qxd 10-09-2007 16:11 79

  • . - .

    ;

    ( 2.3) =q V. , :

    =V ( I t ) E=V I t (3.3)

    (V) - () , (I) - (t).

    3.3 . - , , -, ..

    , -, (S.I.) (1 J).

    3.3 V=1 V, I=1 A t=1 s -/ 1 1 V:

    =(1 V)(1 A)(1 s)=1 J

    1 1 J 1 s 1 V.

    , , .

    (P) () (, ) (, , ) (-) (t). -:

    PEt

    =

    80

    - . - .

    :

    :

    :

    . ; .

    . - .

    . .

    ;

    (V) (I) (m) (t)

    kef03.qxd 10-09-2007 16:11 80

  • ,

    -

    . -

    3.3 ,

    (3.4)

    / - .

    , , V=1 Volt =1 , 3.3 :

    P=(1 V)(1 )=1 W

    1 - 1 V 1 W. - 100 g 1 m .

    . ;

    . . 3.33. . - .

    , :

    E= t

    W s, J. . (: 1 kW h). 1 kW (1000 W) . 100 W 10 - 1 kWh. - .

    P V I =

    PV I t

    t=

    //

    PE

    t=

    3

    81

    3.33 . - - 1.000 J;

    ; ;

    kef03.qxd 10-09-2007 16:11 81

  • 82

    : . . . . ( ).

    - .

    , .

    W

    h

    ( 600

    )

    1.500

    2.500

    500

    150

    3.500

    :

    1. :

    . ............................. ............., ................ - ............................. . ......................... , - (.......................) . - ............................. .

    . ................... R, ...................................... (I) ............................. Q - t ............................. i) ................................... .................. (I) , ii) ...........................(R) iii) .................. (t) ................. .

    . ................ ................ . ................. ................ .......................... . ................ -. , ................ . .

    , .

    2. :

    . ................ ................ ................ . ................ ................

    kef03.qxd 10-09-2007 16:11 82

  • 3

    83

    . ................ . ........................... ........................... . ........................... , ........................... .

    . ................ ...................... -. ................ .................. ........................... .......................

    . .................. ......................

    3. : ...................... ....................... ...................... (V) () -, ....................... (I) .................... .......................... ................................................. (t). ........................... .

    :

    4. . i. .

    , . 1 , 20C 22C .

    . 20C 28C.

    . 2 , 20C 24C.

    . 1 , 20C 24C.

    . 0,5 , 20C 24C.

    ii. , , :

    . .

    . .

    . .

    . .

    kef03.qxd 10-09-2007 16:11 83

  • 84

    5. . 30 J. - , - ;

    6. ;

    7. . 5 V, - 0,1 . :

    . 0,5 W.

    . 0,5 W.

    . - .

    . 0,5 J .

    . 30 J.

    8. .

    9. - 1 5 .

    10. ; .

    : .

    1 12 V, 30 W. ; 12 V, - ;

    2. , , - (12 V, 6 W), (12 V, 30 W) (12 V, 24 W) . - 12 V, - ; ;

    3. 6 V 6 . . . . ; . ; . ; . , - ; . - , ;

    cJ

    kg C=

    4 200.

    kef03.qxd 10-09-2007 16:11 84

  • 3

    85

    4. R=12 , V=6 V, , 0,1 kg - 18C.

    . .

    . .

    . 15C 25C;

    5. ( 3.13, . 70) 10 kg, 60 , 4 .

    . - 2 min.

    . 70% - , - 2 min.

    6. R1=20 R2=40 . - , 12 V. . ; . - . . - - . . - . . - .

    7. , . - . - .

    . .

    . =0,5 , .

    . 6 V, .

    . - , 1 kg 15 m; (g=10 m/s2)

    8. 12 V, - 2 . 1.000 J.

    . .

    . .

    . .

    . .

    9. 120 V 600 W, . 80% - . , :

    kef03.qxd 10-09-2007 16:11 85

  • 86

    . .

    . .

    . .

    . .

    . .

    . .

    10. 100 , , 4 W.

    . .

    . . ;

    . 10 V, -; ; - ; ().

    , - . .

    , , : , . .

    - .

    . .

    . -. .

    . - , , .

    - .

    kef03.qxd 10-09-2007 16:11 86

  • kef04.qxd 10-09-2007 16:15 87

  • kef04.qxd 10-09-2007 16:15 88

  • 89

    44

    4.1 - .

    4.2 , .

    . , , , . - , ( ). - . - ( 4.1).

    - - , .

    , . , ( 4.2).

    4.1

    ; - ;

    , . . - . . - .

    , ' , , - , , - , - ' .

    ;

    kef04.qxd 10-09-2007 16:15 89

  • 90

    4.4 - .

    4.3 . -. -. - , . -. , , ' -. . . , .

    ; - , . , (4.3). - ( 4.4).

    - . , .

    , , - . H -. (4.5). - , .

    4.3() : F1 W. () : F2 W.

    4.5 .

    ()

    kef04.qxd 10-09-2007 16:15 90

  • 4

    91

    4.6 .

    4.7 , .

    4.8 .

    4.2

    - : , .

    4.6 . ( ), . , , , - ().

    ( 4.7) , () -. 4.8 30 . - 30 . 15 . 15 -. (f) - () - t . - - .

    =

    (4.1)

    , (4.1) t=T, N=1 - :

    .

    (Hertz). -

    =1 Hz

    1 .

    4.6 . -, . - - . - .

    1s

    f

    T=

    1

    fNt

    =

    kef04.qxd 10-09-2007 16:15 91

  • 92

    - - ' . , . -, . (W) (, ) ( 4.9). - , , , .

    ;

    :

    .

    , ( 10 ) ( 4.9).

    . . ( ). . ' - .

    . - , ( 4.10). 2,5 .

    4.10 , ' , .

    1 m. . - 30 . .

    - -

    . , - .

    ; ; - -;

    10 - .

    4.3

    , , . , , , - .

    ; 4.11 - . (1) -. (2) - -

    4.9 W2 . .

    kef04.qxd 10-09-2007 16:15 92

  • 4

    93

    4.11 1: . . 2: , - . 3: , . 4: 4, .

    . -, . (2) , -. (3) - . (4) - . , , .

    , , ;

    , , , . , - . . ( ) .

    ; ; ' , , , .

    , . . , , - .

    .

    - .

    -, : .

    . , - 1821 .

    .

    .

    kef04.qxd 10-09-2007 16:16 93

  • 94

    :

    1. :

    . .......................

    . - .......................

    . ....................... .

    . O ....................... ....................... (). ....................... () t ....................... (f).

    . ....................... ....................... .................. ................... - .

    . , - , 17 . - , , . .

    .

    : Times of our lives by Karen Wright, Scientific American, . 45, 2002The Tick-Tock of the Biological Clock by Michael W. Young, Scientific American, . 48, 2000.

    kef04.qxd 10-09-2007 16:16 94

  • 4

    95

    2. 4.7 91 . , . - .

    ) ,) ,) ,) ,) .

    3. .

    . .

    . .

    . - .

    . , - .

    :

    4. . : ) ; ) ;

    .

    ;

    5. - . , , 1 1 s.

    .

    ) , ) , ) -, ) .

    , - .

    6. ; ' ;

    7. : ) ; ) - ; ) ;

    8. ' .

    9. 4.9 92 :. ;. ;. ;. ;

    kef04.qxd 10-09-2007 16:16 95

  • 96

    . . (). (f) () -

    t .

    . . , ,

    , .

    .

    1. 60 2 .

    .

    2. , , 225 z. 1 s .

    kef04.qxd 10-09-2007 16:16 96

  • kef05.qxd 10-09-2007 16:19 97

  • 98

    55

    5.2

    () .() .

    5.1 .

    5.3

    ( ).

    surfing () . , , - , ( 5.1). - .

    ; ; , - , , ;

    ' .

    5.1

    , . - ( 5.2). - . , - , (- 5.2). . .

    , , ;

    - . , , -, , .., - .

    , , -. , , , . -

    kef05.qxd 10-09-2007 16:19 98

  • 5

    99

    5.4

    ( ) . , - .

    5.5

    - . -, .

    5.6. .

    , , . - .

    - . - .

    -:

    . .

    . .

    - ;

    .

    - , , - / ( 5.3). .

    , . - . - (- 5.4).

    . . .

    : , (- 5.5).

    5.6 , . , ( ). - .

    ' - . - . -. , , .

    kef05.qxd 10-09-2007 16:19 99

  • : .

    , . - , - , -. .

    100

    5.7

    .

    5.8

    - .

    : ( ) ( ) - ( S) ( - ).

    , -, , . .

    5.2

    ; ' ;

    . ( ).

    - 5.8. -. . , , . - . - ' , -. - .

    -. - . - . - .

    kef05.qxd 10-09-2007 16:19 100

  • 5

    101

    5.9

    - ( ) =.

    5.10

    - . .

    . - . -. -. - . . .

    5.3

    - : , , , .

    5.9 - . (), , . . - . f - .

    - , - ( 5.9). . - .

    ' . - .

    - . - - () () (). ( 5.10).

    . . () . .

    . - - . . -

    1 :

    -.

    . -, .

    . - ;

    .

    2 :

    30 cm.

    . (). -. .

    - .

    kef05.qxd 10-09-2007 16:19 101

  • 102

    5.11

    (2) - (1).

    ' , ( 5.11).

    ;

    -

    ( 5.9 5.10).

    ,

    t=, x=, : . ,

    f , :

    : ' .

    :

    .

    . - , .

    = f

    Tf

    =

    1

    =

    T

    =xt

    5.1

    27 1964 8,4 (). 150 km 540 km/h.

    1: S.I.:

    2: :

    = = =

    /

    / = f f f

    ms

    mf Hz

    150

    15 14104

    3

    = = =540 5401 0003 600

    150kmh

    ms

    ms

    ..

    = 15 104 m = 150 1 000kmmkm

    . = 150 km

    : =150 km f Hz =f : =540 km/h

    4 5 . - .

    , , . ;

    .

    . - .

    kef05.qxd 10-09-2007 16:19 102

  • 5

    103

    5.12() . () . () -. - . - .

    5.13() . () -, . .

    :

    , , - ;

    - - ( ) . . . ( 5.12).

    , , . - 5.12 ( ), (). ( ) ( 5.12). ! . - . - ( 5.12).

    - . - ( 5.13). . . . , ( 5.13). - , . =f - . - , . ' - , - ( 5.13). .

    kef05.qxd 10-09-2007 16:19 103

  • 104

    . ( ).

    5.14: . .

    ;

    5.4

    ; -; ; ; ;

    ' .

    - . , -. 3.000 .

    - . , , () . . - , , ( 5.14). . . ' , . - .

    , . ,

    , -. - .

    .

    . ;

    - .

    - ;

    kef05.qxd 10-09-2007 16:19 104

  • 5

    105

    5.15() - . () .

    - ( 5.15).

    - . - . -, . 20 z 20.000 z - . - 20 z , 20.000 z .

    : , , - . ( - ) ( ). =f.

    ;

    - . - . - . : , , . - - . ', , . - . 5.1 - .

    5.1

    m/s

    (20C) 344

    (20C) 999

    (20C) 1.330

    (269C) 211

    (20C) 1.451

    (0C) 1.402

    (20C) 1.482

    (100C) 1.543

    3.445

    3.480

    pyrex 5.170

    5.790

    kef05.qxd 10-09-2007 16:19 105

  • 106

    . . . - -. - .

    5.5

    . . (- 5.17).

    . - , .

    . . - .

    . , - ' ,

    5.17 . - . .

    5.16() . () (). .

    5.2

    2,5105 Hz. 1.533 m/s, .

    , =0,0612 m 61,2 mm

    =

    1 530

    2 5 105.

    ,

    msHz

    =

    f = f

    f=2,5105 Hz : U=f : =1,533 m/s

    5.18 , 7.000-100.000 z, - , .

    kef05.qxd 10-09-2007 16:19 106

  • 5

    107

    5.19 , - .

    . - , 5.2.

    ( 5.19) - , - . . , .. - , . . . ( 1.000 Hz)' , .

    - (decibel, dB) - , . , 120 dB . 10 dB 10 , 20 dB - 100=102 30 dB 1000=103 -. 10 dB -.

    5.3

    10 dB 30 dB 50 dB 70 dB 90 dB 120 dB

    5.2

    1620.000 z 1550.000 z 6065.000 z 10015.000 z 150150.000 z 100120.000 z

    kef05.qxd 10-09-2007 16:19 107

  • , , -. .

    ;

    - , ( 5.20). - .

    108

    5.20 :

    () -. () - .

    :

    , ,

    1. :

    . ........................... ........................... ....... ........................... . - ..................... . ................. - : ) .................... .................. ) - .................... .....................

    . .................... .................... - : ) .................... .................... - .................... .................... . .................... .................... .......................... ) .................... .................... .................................... . ...................., .................... .................... .................... ....................

    . ................ ................ -. .................... .................... .................... ....................

    . ' ................. ................ .................................. ................. ................. .................. -

    kef05.qxd 10-09-2007 16:19 108

  • 5

    109

    ................. . ................. . ................. ................. , .

    2. 3 m. . - .

    3. .

    4. . . . . .. .. .. , -

    .

    5. :

    . ............. ............... ................ ............... 20 z ............... 20.000 z ............... - ................ 20 z ..............., - 20.000 z ....................

    . ..............., ............... ................... ...................

    6. .

    . - : . , -

    . . , . .

    . . ,

    . . .

    7. 1.200 z. . . :) , ) , ) .

    kef05.qxd 10-09-2007 16:19 109

  • 110

    .

    , ,

    8. 5.2 . ( ). ;

    9. . , , ;

    10. 5.9 80 cm ;

    11. . , :) ; ) ;

    12. ; ' . - ;

    13. . . - , : ) , ) -, ) , ) , ) ,) , ) , ) .

    14. - . . 15 . 30 - - . . - . ;

    15. ;

    16. . . = 5.1, - ; .

    17. . ; - ;

    kef05.qxd 10-09-2007 16:19 110

  • 5

    111

    18. 5.4 - - ;

    19. . -.

    i. : ) , ) , ) .

    ii. : ) , ) , ) .

    iii. : ) , ) , ) .

    iv. T : ) , ) , ) .

    20. 80 dB. - : ) 90 dB; ) 100 dB;

    5.4

    .

    .

    .

    , ,

    1. 5.9 80 cm, 5 Hz. .

    2. 2 . 10 cm. .

    3. 24 . 20 m - 10 s . .

    4. 5 km/s 9 km/s. 400 km . ; - ;

    5. . 2,5 m/s 7,5 m, o 1 min;

    6. 10 s . 340 m/s, ;

    7. 15 kHz . 1,5 km/s ( ), ;

    kef05.qxd 10-09-2007 16:19 111

  • 112

    8. - 8 . , 1.020 m . ; ) 5.1 . ) 200 Hz.

    9. - . . 2 s 2 s . 340 m/s, ;

    , .

    , , , , .

    -. , .

    .

    () (t) : .

    .

    : , , . .

    20 Hz 20.000 Hz . 20 Hz - , 20.000 Hz .

    . - . .

    fT

    =

    1

    kef05.qxd 10-09-2007 16:19 112

  • kef06.qxd 10-09-2007 16:22 113

  • kef06.qxd 10-09-2007 16:22 114

  • 115

    66

    6.11 : .

    6.22 : .

    :

    . , .

    - , , ..

    6.1 :

    - . ; ; ; - ;

    .

    , . - ( 6.1).

    , . - , ( ) - ( 6.2).

    11 .. - . - , ,

    ;

    kef06.qxd 10-09-2007 16:22 115

  • 116

    6.3 . .

    6.4 .

    () : . () : . () - . .

    6.5 - . - - .

    - .

    , . -. - , . , , - ( 6.4), ( 6.3). ( 6.4).

    . - .

    - -. .

    , . . - . . - .

    ;

    , , - . - . - .

    , - ( 6.5). .

    .

    ;

    .

    , . ;

    kef06.qxd 10-09-2007 16:22 116

  • 6

    117

    -. ( ). ( ).

    - . , .

    - - . .

    - . - . - . .

    . ( 6.7). - - . . .

    - . . , , , ( , , ) - . , .

    . -, . .

    6.6 .

    . . . - . - .

    6.7

    . . .

    . .

    kef06.qxd 10-09-2007 16:22 117

  • 118

    6.9 - .

    6.10 - .

    6.2

    ;

    - ( 6.9). - , ( 6.10).

    - ( 6.11).

    ( 6.11). - - . . .

    ( , ..) . . .

    (laser). - . - . .

    . - , . - , -. , , ( 6.8).

    6.8 : () , () , () , ()

    kef06.qxd 10-09-2007 16:22 118

  • 6

    119

    6.11

    .

    6.13 .

    6.14 - .

    , . . . (6.12). ( 6.12). -, .. , - . ( 6.12).

    E 6.12() : . () : . () : - .

    - ;

    , - - . - .

    ;

    . , - . - . - , - . . , - . () ( 6.13).

    , , - .

    ;

    .

    kef06.qxd 10-09-2007 16:22 119

  • 120

    6.16 . .

    6.17 .

    - , - . . - . - , .

    , . - (.. ) , ( 6.15). .

    . - , . - , , ( 6.16).

    , - . - .

    - ( 6.17). - .

    6.15

    . . - - .

    AA

    OO

    =

    kef06.qxd 10-09-2007 16:22 120

  • 6

    121

    6.18 11/8/1999 .

    6.20 .

    6.19 .

    . - - ( 6.18). -.

    - . - , - .

    .

    ( 6.19). - : ( 3). , : ( 1). - , 29,5 ( ) (- 6.20).

    - ( 6.19). , 1 3 ( ), , . - . (6.21).

    -, ( 6.17).

    6.21 .

    kef06.qxd 10-09-2007 16:23 121

  • - , - .

    . - , . . , , - - . 300.000km/s.

    ; 1.000.000 - . - 170 km/h - - 100 . 8 . -- 1 . - . ( 6.22).

    - 200.000 km/s. 6.22 .

    . - . .

    . , A ( - ). ,, .

    .

    122

    6.22 . .

    kef06.qxd 10-09-2007 16:23 122

  • ;

    1650 (Fermat) (1601-1665) - . : - .

    . - - , - .. . .

    -. - , - (. 6.23). , - , .

    - , .

    6

    123

    6.23

    , , - .

    (super nova) . . . . - . 1604 1987. . - 169.000 .

    .

    t=170.000

    : x c t ms

    s m= = 3 10 5 33 10 1 6 108 12 21, ,

    t s 5 33 1012,t

    h sh

    = / /

    169 000350 24 3 600

    ..

    : ) ; ) ;

    ;

    kef06.qxd 10-09-2007 16:23 123

  • 124

    :

    1. :

    . . . . .. . . .

    . .. .................. - . .. - .

    . . - . ... - , ...

    2. ; - : ) , ) , ) .

    3. .

    . .

    . .

    . .

    . , , .

    4. : ) -, ) , ) , ) , ) .

    5. : ) , ) , ) (- ), ) (), ) .

    6. , , : , , , , - , , , , .

    7. ;

    8. ; - .

    9. -. - - .

    10. - .

    . -.

    . .

    kef06.qxd 10-09-2007 16:23 124

  • 6

    125

    . .

    . , .

    :

    11. ; .

    12. ;

    13. ; .

    14. -.

    15. . - ;

    16. ; ;

    17. .

    18. , .

    1. : - ;

    2. . - 15 cm 20 cm. 50 cm .

    3. : - 1/3 , 18m; - ;

    4. 1.500.000.000km.

    5. . 5,5 . -

    kef06.qxd 10-09-2007 16:23 125

  • 126

    , ,

    , - .

    , , , , -.

    . . - . -. .

    . .

    . 300.000 . .

    . . .

    , . .

    . ;

    6. . 4,5 . ) . ) -; : 3 . 108 m/s.

    7. 23 1987 . 169.000 . ; ; - .

    kef06.qxd 10-09-2007 16:23 126

  • kef07.qxd 10-09-2007 16:27 127

  • 128

    77

    7.1 , . -, .

    7.2() . () 2.500 ..

    - (7.1). . - (3000 ..) . . ( -) - (3000-1000 ..) ( 7.2). - .

    7.1 A

    6 .

    : ( ), - . - , .

    kef07.qxd 10-09-2007 16:27 128

  • 7

    129

    7.3 .

    7.5: , : , : , : .

    7.4 .

    ( - 7.3) , , . .

    ;

    - . , , - ( 7.4). () . - . 19 - o - , - . .

    - ;

    7.5 - , -, . , , - (^). - - (^). :

    1. , ( ) ( 7.5).

    2. (^) (^)( 7.5):

    (^)=(^)

    (1) (2) .

    - , . . ( 7.6). - . - ,

    kef07.qxd 10-09-2007 16:27 129

  • 130

    . . - . - . , . - , - . - .

    ;

    .

    : () + .

    : 1 . - 1 , 1 . .

    : =1 +=+1 +=1. - 1 . 1 . : 1+1>1.

    1=11 1+1=1+11, - - 1+1>1, + , , . ^=^=^=^, ^=^.

    : .

    1 2 . . .

    . - , - . - - . .

    ;

    - - ( 7.6). . - , - . .

    7.6() .() - .

    kef07.qxd 10-09-2007 16:27 130

  • 7

    131

    7.7 .

    7.8 - .

    7.9 !

    , - .

    7.2 :

    . . (-) .

    , ;

    . - . , ( 7.7). . - - .

    ;

    - ( 7.8). . . . o . - A. - . - -.

    ;

    , - . - . (- 7.8) . ^ ^. - ( 7.8). - = =. , , - . - .

    kef07.qxd 10-09-2007 16:27 131

  • 132

    7.11 - .

    7.12 , , , -, .

    . , ..

    - . , - , . , , ( 7.10).

    . .

    , . ( 7.11).

    ;

    ( ), , ( 7.12). , .

    , , . - - ( 7.12).

    .

    - - R. - . . - f. : R=2f.

    - ;

    ( -) - . - ( 7.12). - .

    7.10 : () , () .

    kef07.qxd 10-09-2007 16:27 132

  • 7

    133

    7.14 .

    7.13

    .

    7.15 .

    , , , - ( 7.13).

    , , -, ..

    .

    , , . , , . - ( 7.14).

    , - , . , , . - , - ( 7.15).

    kef07.qxd 10-09-2007 16:27 133

  • 134

    7.16 () () -.

    7.3

    - ;

    , :

    1. , , ( 7.16,).

    2. , , (- 7.16,).

    .

    3. - . - .

    R - , -

    (CD)

    ( ,compact disc, CD) - .

    : , . - -. . - 0 1. .

    1 0. - .

    , .

    kef07.qxd 10-09-2007 16:27 134

  • 7

    135

    7.17() R. () .

    7.18() - . () - .

    . , , . . () - ( 7.17). - ( 7.17).

    1, 2 3. - . - . - . . - . - . : 1. , - ( 7.17).

    - . , - , ( 7.18).

    . - .

    , - ' ( 7.19). . . - ( 7.19).

    7.19 () f. () - . : .

    kef07.qxd 10-09-2007 16:27 135

  • 136

    7.21 .

    7.22 .

    - , ( 7.20,).

    ;

    7.21, 7.22 PQ - PQ . - p p PQ PQ f .

    ( 7.21, 7.22). - -, - . 7.1 . , - -.

    :

    (7.1)

    p p f .

    ,

    .

    m (PQ)

    1 1 1p p f+

    =

    7.20() .() .

    7.1

    f

    f

    - p, p

    p

    kef07.qxd 10-09-2007 16:27 136

  • (PQ): .

    :

    (7.2)

    (7.2) - . , p p ( ). p p (7.7). 1, .

    (7.1) (7.2) - , - , .

    m

    P QPQ

    pp

    =

    = ( )( )

    mP QPQ

    = ( )

    ( )

    7

    137

    - .

    ; ;

    . ;

    .

    7.1

    1