Upload
others
View
9
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
U z m . D r . U M U T Ş AH AR
E G E M İ K A L Ç E V R E S A Ğ L I Ğ I L A B O R AT U VA R L A R I
E G E Ü N İ V E R S İ T E S İ - İ Z M İ R
Gıda ve Çevrede Biyosidal Kalıntılarının Analiz Yöntemleri
Analysis of biocides in food and environmental samples
Biyosidal Ürünlerin Ekosisteme Salınması Aşamaları
Üretim aşamasında
Endüstriyel kullanım aşamasında
Şahsi kullanım sırasında
Cihazların bakımı sırasında
Atıkların depolanması veya bertarafı aşamasında
ekosisteme salınımı (deşarj, boşaltma, akıtma) olabilmektedir
3. Biyosidal Kongresi - Antalya 2016
1
Biyosidal ürün kaynakları
3. Biyosidal Kongresi - Antalya 2016
3
Endüstri dalları
ZiraiKimyaElektrik-elektronikDeriPetrokimyaKağıtTekstilBoyaMadenŞehir yaşamı
vs
Kullanım alanları
Dezenfektanlar
Koruyucular
Haşere kontrolü
Diğerleri
Bazı Aktif maddeler1,2-benzisothiazol-3(2H)-one (BIT)
Piperonyl butoxide (PBO)
2-methyl-2H-isothiazol-3-one (MIT)
2-octyl-2H-isothiazol-3-one (OIT)
2-Phenoxyethanol
3-iodo-2-propynylbutylcarbamate (IPBC)
Chlorfenapyr
Didecyldimethylammonium chloride DDAC
Diuron
Cypermethrin
Methylparaben
Triclosan
vs
Ülkemizde kullanılabilen aktif maddeler
3. Biyosidal Kongresi - Antalya 2016
4
Gıda ürünlerinde biyositler
3. Biyosidal Kongresi - Antalya 2016
5
Gıda hijyeninde kullanılan aktif maddeler*
Klor
İyot
Perasetik asit
Kuaterner amonyum bileşikleri
Polimerik Biguanidler
klordioksit
Glutaraldehit/formaldehit
Isothiazolinones
Fenol
Hidrojen peroksit
Antimikrobiyal Gıda Koruyucuları*
Propiyonik asit
Sorbik asit
Benzoik asit
Sülfür Dioksit
Nitrit/Nitrat
Sodyum Diasetat
Kaprilik asit
Natamisin
Asetik ve laktik asit
Metil Bromür
H. W. Rossmoore auth., H. W. Rossmoore eds. Handbook of Biocide and Preservative Use
Gıda ile temas eden paketlerdekullanılan koruyucular *
1,2-Benzisothiazolin-3-one (BIT)
n-Alkyl (C12-C18) dimethyl benzylammonium chloride
Bis(trichloromethy )sulphone
5-Chloro-2-methyl--4~isothiazolin-3-one
Cupric nitrate
Chlorinated levulinic acids
Potassium 2-mercaptobenzothiazole
Silver nitrate
Glutaraldehyde
* Bu maddeler belirli limitlerde kullanılmalıdır
3. Biyosidal Kongresi - Antalya 2016
6
Gıda Örnekleri
Çevresel Örnekler
3. Biyosidal Kongresi - Antalya 2016
7
ToprakKarasal ekosistem
SuSucul ekosistemSediment ekosistemi
Hava
Risk Değerlendirme
3. Biyosidal Kongresi - Antalya 2016
8
Kullanım ve maruziyet senaryoları belirlenir (Emisyon)
Biyosidal aktif maddelerin türleri, kaynakları ve doğaya bulaşma noktaları tahmin edilir
Bulaşma miktarının analizi yapılır
Koruma önlemleri ve yaptırımlar ele alınır
Bu sayede hangi kimyasalın ve/veya transformasyon türevinin nerede –ne düzeyde analizinin yapılması gerektiği anlamlı biçimde ortaya çıkarılır
Biyosidal ürünün sucul yaşama etkisine bir örnek
3. Biyosidal Kongresi - Antalya 2016
9
Irgarol
5 µg/LKontrol
Mohr et al.: Environmental concentrations and effects of Irgarol®
Çevresel örneklere genel bakış
3. Biyosidal Kongresi - Antalya 2016
10
Aktif maddeler için bazı değerlendirmeler
3. Biyosidal Kongresi - Antalya 2016
11
Aktif maddenin fiziksel/kimyasal bazı özellikleri
Suda çözünürlük, kaynama noktası, polarite… bilgileri
Bozunma olasılığı veya oranı (hidroliz, fotobozunma…)
Yukarıdaki bilgiler analize başlamadan önce çalışmaya yön verebilir
Analiz basamakları
3. Biyosidal Kongresi - Antalya 2016
12
Cihazlı analiz
Analize hazırlık
Örnek toplama
GC
HPLC
GC-MS
LC-MS
ICP-MS
Diğer
Filtre ile süzme
İç standart ilavesi
Sıvı-sıvı ekstraksiyon
Katı faz ekstraksiyon
Katı faz mikroekstraksiyon
Buharlaştırarak deriştirme
Bir su örneği koyu renkli şişelerde toplanır.
Çözünmüş oksijen, tuz, pH, sıcaklık değerleri ile konum tespit edilir
Örnekler Soğukta depolanır
Çevresel örneklere ait çalışmalar
3. Biyosidal Kongresi - Antalya 2016
13
Aktif maddeler Analiz sistemi Örnek hazırlama Sonuç Kaynak
26 biyosit5 UV-filtre5 benzothiazole
LC–MS/MS (ESI) ve (APCI) Pozitif ve negatif mod
Katı faz ekstraksiyon (SPE)Basınçlı sıvı ekstraksiyon
Matriks:SuDiuron 2,5 ng/LBIT : 10 ng/LOIT: 1 ng/L
Wick et al., Journal of Chromatography A, 1217 (2010) 2088–2103
triclosan GC-MSKatı faz ekstraksiyonTürevlendirmeIS (iç standart) 13C6-metolachlor
triclosan : 74 ng/L
methyl triclosan: 2 ng/L
Lindstrom et al.,Environ. Sci. Technol. 2002, 36, 2322-2329
4-chloro-3-methylphenol, dichlofluanid ve Irgarol 1051
GC-MS on-line SPE–GC–MS Irgarol 1051 0.05 mg/LPocurull et al., Journal of Chromatography A, 885 (2000) 361–368
CMITMITBITOIT
HPLC-UV2-acetyl-5-chlorothiophene (IS)Sıvı-sıvı ekstraksiyon
Matriks: test odası havası
MIT: 29 µg/m3
OIT: 1.4 µg/m3
Nagorka, et al., Indoor Air 2015; 25: 68–78
3. Biyosidal Kongresi - Antalya 2016
14
Environ. Sci. Technol. 2002, 36, 2322-2329Environmental Pollution 145 (2007) 489-496
Ülkemiz için bir örnek (Ankara)
3. Biyosidal Kongresi - Antalya 2016
15
Yavuz et al., Biocides in drinking water system of Ankara, Turkey. Desalination and Water Treatment 53 (2015) 3253–3262
Katı faz ekstraksiyon
LC-MS/MS
Triclosan (TCS) LoD: 0.26 LoQ: 0.87 ng/L
Chlorhexidine (CHX)LoD: 0.39 LoQ: 1.33 ng/L
Ülkemiz için bir örnek (İzmir)
3. Biyosidal Kongresi - Antalya 2016
16
Cavas et al., Artificial neural network modeling of diuron and irgarol-based HPLC data and their levels from theseawaters in Izmir, Turkey. Journal of liquid chromatography & related technologies 2016, vol. 39, no. 2, 87–95
C18 Katı faz ekstraksiyon önderiştirmeHPLC-UVArtificial neural network (ANN) iledeney optimizasyonuDiuron LoD: 25,38 ng/LIrgarol LoD: 39,49 ng/L
0
0,5
1
1,5
2
February ‘15 March ‘15 April ‘15 May ‘15 June ‘15 July ‘15
Diuron µg/L
Alsancak Port Teos Marina Cesme Marina
0
0,2
0,4
0,6
0,8
1
1,2
1,4
1,6
1,8
2
February ‘15 March ‘15 April ‘15 May ‘15 June ‘15 July ‘15
Diuron µg/L
Alsancak Port Teos Marina Cesme Marina
Diuron toksisite bilgileri
3. Biyosidal Kongresi - Antalya 2016
17
2,2 µg/L
3. Biyosidal Kongresi - Antalya 2016
18
Mehmet Coelhan et al., Determination and Levels of the Biocide ortho-Phenylphenol inCanned Beers from Different Countries. J. Agric. Food Chem. 2006, 54, 5731-5735
Sıvı-sıvı ekstraksiyon
pentafluorobenzylbromür ileTürevlendirmeİç standart: Döteryumlu OPP
GC-MS
ortho-phenylphenol(biphenyl-2-ol; OPP)LoD: 0.1 µg/L
Gıda ile temas eden biyositler
Mehmet Coelhan et al., Presence of the biocide ortho-phenylphenol in canned soft drinksin the United States and Germany. Food Chemistry 112 (2009) 515–519
2,7
4,4
0,4
3,8
10,3
5,7
0
2
4
6
8
10
12
OPP µg/L
3. Biyosidal Kongresi - Antalya 2016
19
Gıda ile temas eden biyositler
Alternatif analizörler
3. Biyosidal Kongresi - Antalya 2016
20
http://www.chemdaq.com/products/safecide-portable-monitoring/#
Perasetik asit, hidrojen peroksit ve etilen oksit gaz halinde ölçebilen sensör
http://www.alvimcleantech.com/cms/en/products
Biyofilm oluşumunu tespit eden sensör otomatik olarak biBiyosidal aktif maddeyi dozajlayabilmektedir
3. Biyosidal Kongresi - Antalya 2016