YILBAŞI KUTLAMALARININ KÜLTÜRÜMÜZDEKİ YERİ

Kapıyı büyük açmak: Çok masraflı bir işe girişmek veya hesapsız harcamak.

Ocak 2014 - Sayı: 3

Yılbaşı kutlamalarının niteliği, tamamına yakını Müslüman olan

Türkiye’de her yıl biraz daha artarak Hıristiyanların dini bayramı Noel’e benze-

meye başlamıştır. Evlerde yanıp sönen ışıklarla, hediyelerle süslü çam

ağaçlarında kilise çanlarının bulunması Türk insanını rahatsız etmez olmuştur.

İki dinî bayramın ve millî bayramların içi boşaltılırken, Türk milleti, küresel

kültür propagandası karşısında savunmasız bırakılmıştır. Kilise çanı figürlü

kartlar, kapı süsleri, biblolar fazlaca kanıksanmıştır.

Ülkemizin en çok okunan gazetelerinde, “Noel’de çam süsleme gele-

neği”nin Türklerden geçtiğine dair propagandist yazılar yayınlanması; bu

kişilerin tanınmış, sözüne güvenilir bilim insanları kabul edilmesi Türk mil-

letinin bilinçaltına pek çok yanlış bilginin aktarılmasına ve kafa karışıklığının

artmasına sebep olmaktadır. Sanayileşmiş toplumların, tarih, destan ve gele-

neksel kültürle inşa olmuş milletler üzerinde hegemonya kurabilmek için

Fox’un da belirttiği üzere, “Geçmişi bastırma ve tarihi yıkmak” gayesiyle kültü-

rel malzemeyi sosyo-politik malzeme olarak kullanmasının en somut ve en

güçlü göstergelerinden olan Noel, her gün yenileri eklenen mitleriyle dünya

gündemini doldurmaktadır. Noel Baba, Noel Ağacı, Noel hindisi, çanı,

çamaşırları, içkisi vb. şeklinde uzayıp giden bu mitler, günümüz dünyasının

küresel aktörlerinin icadı olarak insanlığa sunulmaktadır. Türkiye’de de eski

Türk takvimine göre 21 Mart'ta kutlanan dinî inanç ve törenler içeren yılbaşı

geleneğinden 31 Aralık’ı 1 Ocak’a bağlayan gecede kutlanan yeni yıl kutlama-

larına içselleştirilemeyen geleneksel değerler yerini küresel sermaye tarafın-

dan “icat edilmiş gelenek”lere bırakmıştır. Karşı konulamayan bu kültürel akış

içerisinde millî kahraman ve figürleri desteklemeye ihtiyaç vardır.

*En sıcak dostunuz

*Yenilenen yüzü ile siz değerli müşterilerimizin hizmetinde.

Selanik 2 Cd. Nu: 64/A Kızılay

Tel: 0312 424 02 85

* Ön ve arka bahçesi olan konağımıza hepinizi bekleriz...

* Meşhur kumda kahve...

Hacettepe Mh. Sarıkadı Sk.

Nu: 20 Altındağ Ankara

Tel: 0312 312 67 99

City 2. Kat Ev Yemekleri Sıcak ev

yemeğinin doğru adresi…

Adres: Hacettepe

Üniversitesi Beytepe

Yerleşkesi

İncek Bulvarı, Shell Benzinlik Karşısı ,

İncek Ankara

Tel: 0312 210 11 11

E-posta:erol@incekbalikevi.com

TAV Havalimanları tarafından işletilen Ankara Esenboğa Havalimanı, Sivil Havacılık Genel

Müdürlüğü (SHGM) tarafından yürütülen ‘Engelsiz Havaalanı Projesi’ kapsamında ‘Engelsiz

Havalimanı Kuruluşu’ belgesi almaya hak kazandı.

Ankara Esenboğa Havalimanı’nda, ‘Engelsiz Havalimanı Projesi’ kapsamında, iç ve dış

hatlar terminali ile otoparkta yaklaşık 1950 metre hissedilebilir zemin uygulaması yapıldı. Tüm

yolcu asansörlerine Türkçe ve İngilizce kat bilgilerini veren sesli uyarı sistemi yerleştirildi.

Bunlara ek, 6 adet asistan yardım noktası oluşturularak 2 adet engelli check-in bankosu kuruldu.

Havalimanında görev yapan 200 çalışana temel işaret dili eğitimi verilerek, 2 adet engelli bilet

satış ve danışma bankosu oluşturuldu.

Engelli yolcuların faydalanabilmesi için 10 adet trabzan yapıldı. Otopark bölümünde ise 34

adet engelli otopark yeri oluşturuldu. Engelli tuvaletlerine acil durum butonları yerleştirilerek,

yine tuvalet alanlarında yer alan bebek bakım odaları giriş kapılarına Braille alfabesi

konumlandırıldı.

ESENBOĞA ENGELLERİ KALDIRDI

BİR YAZIM KURALI Bağlaç olan da, de ayrı yazılır:

Kızı da geldi gelini de.

S A Y F A 2

S A Y F A 3

Yıllar önce Ağasar (Şalpazarı) dolaylarında Mercan adında çok güzel bir kız varmış. O yöredeki

delikanlıların hepsi Mercan kıza sevdalıymış. Ama o kimseye yüz vermez, kimseden korkmaz, kimseden

çekinmez, kendi başına buyruk davranırmış. Aile büyükleri bile onunla baş edemezmiş.

Mercan'ı çekemeyenler onunla ilgili ağır suçlamalar uydurarak herkese yaymış. Uyduruk suçlamalar o

yörede bomba gibi patlamış. Bunları duyan, dinleyen aile büyükleri utancından yerin dibine girmiş. Oturup

karar vermişler. Ele güne ölüm haberini salmışlar. Mercan'ın ağzını bağlayıp canlı canlı mezara gömmüşler.

Aylar sonra Mercan'ın mezarından sesler duyulmaya başlamış. Gelen geçenler mezarlığa yaklaşmaktan

korkar olmuş. Sonunda mezarı açmışlar. Mercan'ın olanca güzelliği ve diriliğiyle orada yattığını görmüşler. Önce

canlı olduğunu sanmışlar. Yoklayınca ölü olduğunu, ancak canlı gibi kaldığını, gözlerinin bile açık olduğunu

görmüşler.Onunla ilgili suçlamaların uydurma olduğunu anlamışlar. Mercan kızın ermişlere katıldığına inan-

mışlar. Utançlarından birbirinin yüzüne bakamaz olmuşlar.

Mercan'ın mezarı, zamanla kendiliğinden oluşan bir ormanla çevrilmiş. O ormandan hiç kimse bir dal

bile kesemez. Kesen olursa birdenbire hava bozar, gökten boşalırcasına yağmur yağmaya başlar. Mezara bir koç

kurban edilmeden yağmur dinmez.

Mercan'ın mezarı, bugün bile ziyaret yeri sayılır. Mezarın bulunduğu yere 'Evliyayanı' derler.

Bir Karadeniz halk söylencesi/efsanesi

M E R C A N K I Z

HATAY TADIM DÖNERHATAY TADIM DÖNERHATAY TADIM DÖNER

Odun ateşinde eşsiz Hatay Mutfağı

Hatay usülü tavuk döner

Gobit döner

Berlin döner

Harbiye dürüm kebabı

Tepsi kebabı

Kağıtta kebap

Kanat

Kuzu şiş

Lahmacun

Pide çeşitleri (Ispanaklı, kıymalı, kuşbaşılı, karışık)

Meze çeşitleri

Selanik 2. Cd. Nu: 60/B Kızılay

Tel: 0312 417 15 11 -0312 417 15 10

facebook.com/Hatay-Tadim-Doner

Atasözü: Erkek arslan arslan da dişi arslan arslan değil mi?

Anlamı: Güçlülük ve yüreklilik yalnızca erkeklerde değil kadınlarda da vardır.

S A Y F A 4

Temel banka soymak suçundan yargılanıyormuş, son celsede ha-

kim delil yetersizliğinden Temel'in salıverilmesine karar vermiş.

Temel bunu duyunca çok sevinmiş ve bağırarak hakime;

- Uy cözünü sevdigumun hacim beyi, yani şimdi bu paralar penim

oldu değil mu...?

FIKRA: UY PARALAR...

Kalbimin derinlerinden gelen melodiyi dinlerim ben;

Gökyüzünün yıldızlara büründüğü anda!

Bırakırım kendimi, o tınıya aşkın içinde süzüleyim diye. Tam da o

an gözlerin gelir aklıma,

Burnumda teninin beni benden alan kokusu, ellerini ellerimde

hissederim..

Sevgilerin hiç bitmeyecek, arkadaşların, dostların hiç ayrılmadığı

gün verdiğimiz sözümüz kulağıdımdadır.

Hayaline doğru koşar ıssız kalbim..

Ellerini uzatır yüzüne doğru, dokunmak ister, alıpta içine sokmak

ister; yüreğini yüreğime!

Gözyaşlarını tutar en derinlerinde üzülmeyesin diye, kokunu

içine çeker doyasıya..

Bir sesle irkilir gözlerimi açarım aşkımızdan bir parça olan bu

dünyaya.

Kokun ruhuma işlemiş, kalbin kalbimde atarken, kaybetmiş bulu-

rum bir anda kendimi.

Yıkanmıştır kalbim; aşkının masum yağmurlarıyla...

Korkarım önce aşkımın şiddetiden, titrer ruhum!

Sonra yıldızlara bakar onlara fısıldarım adını ve el açarım

Tanrı'ya şükrederim; adını kalbimde, ellerini ellerimde bulduğum

için.

İlknur Bilir

Aşk dokunmaktır ay tanrıçası tenine

Bir hüznün yok oluşudur.

Bir özlemin dinmesi,

Günahsız bir bebeğin dünyaya merhaba demesi,

Aşk seninle yok oluştur.

Aşk bakmaktır karanlık gözlerine

Bir günahın yok oluşudur.

Bir sızının dinmesi,

Yaşlı bir dervişin kurtuluş var demesi,

Aşk seninle cennete kanmaktır.

Aşk kaybolmaktır seninle sokaklarda apansız

Bir özlemin yok oluşudur.

Bir sağanağın dinmesi,

Masumun ipe giderken ben değil demesi,

Aşk seninle dünyaya doymaktır.

Aşk kanamaktır seninle yara olmadan

Bir hiçliğin yok oluşudur.

Bir gözyaşının dinmesi,

Mevlana’nın ne olursan ol gel demesi,

Aşk seninle yok oluşu izlemektir.

Aşk gökyüzüne seninle dalıp gitmektir

Bir karanlığın yok oluşudur.

Bir kalp atışının dinmesi,

Bir çocuğun anne demesi,

Aşk seninle uzakları seyre dalmaktır.

Aşk seninle var olmaktır.

Bir rüyayı seninle yok etmek.

Gerçekleri seninle yaşamak,

Hayırları seninle evetlere

Hiçliği seninle hepliğe

Karanlıkları seninle aydınlığa

Yüzünü seninle Allah’a çevirmektir

Fırat Karabacak

Bağlaç olan ki ayrı yazılır:

Demek ki, kaldı ki, bilmem ki.

Futbol, dünyanın birçok ülkesinde en popüler spor olmasının yanında tarihi de çok çok eskilere dayanır. Milattan bile

daha önceleri futbol benzeri ayakla oynanan oyunların olduğu biliniyor. Türkler özelinde konuşacak olursak, belli ki futbol

sevgisi çok eski dönemlere dayanır. Türkler hakkında yazılı birçok kaynakta ayakla oynanan bir oyundan bahsedilir.

"Büyük mabetlerde sık sık ayak topu müsabakaları yapılır. Bu oyunda topa elle dokunulamaz. Ya ayakla, ya da başla vurulur

ve böylece topu hasım kaleden içeri sokmak için uğraş verilir."

Tsang kentinde, Türklerden

oluşan kız ve erkeklerin

beraber oynadığı oyunu

izleyen Hiuan adlı bir Çinli bu

satırları yazar.Burada dikkat

edilmesi gereken unsurlardan

birisi de kadınların da oyuna

iştirak etmeleridir. Hatta bazı

kaynaklar oyunu sadece

kadınların oynadığı bir oyun

olarak anlatılır.

Göktürkler hakkında bilgi veren Tung-Tien adlı Çin kaynağında futbol benzeri bu oyundan şöyle bahsedilir: “Erkek çocuklar

sazlık ve ağaçlık yerlerde eğlenirler. Kızlar deri top tekmelerler. At sütünden mamül kımız içip , sarhoş olurlar şarkı

söylerlerdi. "

Yine bir başka Çinli kaynakta, aynı şekilde ayakla oynanan bir oyun anlatılır. Oyun aracı olarak, genellikle sekiz parçalı

dikilmiş deri kılıflara yün doldurularak yapılan topların kullanıldığı bahsedilmektedir. "Kuzeyli Barbarlar" olarak tanımlanan

ilk Türklerin, bu oyunda usta olduğu ifadesi geçer. Kaşgarlı Mahmut'un 11. yy'da hazırladığı, Türkçe'nin bilinen en eski

sözlüğü Divânu Lügati't-Türk, Türklerin yaşayışları hakkında bir çok konuya ışık tutan çok kıymetli bir eserdir. Bu eserde

"Tepük" adlı bir oyundan bahsedilir. Tepük oyunu şöyle anlatmıştır Kaşgarlı Mahmut: "Kurşun eritilerek iğ ağırşağı şeklinde

dökülür, üzerine keçi kılı veya başka bir şey sarılır, çocuklar bunu teperek oynarlar.”

"Tepük", Türkçe'de tepmek, tekmelemek anlamına gelir. Oyun ayakla oynandığı için bu isim konulmuş olsa gerek.

"Tarih-i Timur" adlı eserde, Timur döneminde Türklerin, içi havayla doldurulmuş kuzu postundan yapılma toplarla

oynadıkları; oyunda topa elle dokunmanın ve topu çizgiden dışarı çıkarmanın yasak olduğu yazılıdır. Timur'un bu oyunu

askerlerine bir çeviklik talimi için yaptırdığı ifade edilir.Bu kaynakta bahsedilen el kullanımının yasak olması ve sahanın belirli

sınırları olması gibi kurallar bugünkü modern futbolla büyük ölçüde benzerlik göstermekte.

Seyyid Ali Ekber'in yazdığı "Hıtay-ı Name"' adlı eserde yine bu oyundan bahsedilir. Bu konuda şunlar anlatılır: " Ve top

oyunu Hıtay'da güzeller işidir. Ve dahi harabeti (düzensiz kalabalık) çok olan ve sığır kursağından top yüzmüşler (yapmışlar)

ve mahbub (erkek) ve mahbubeleri (kadınları) durdurmuşlar. Ve topa ayaklar ile ururlar (vururlar). Şöyle ki; elin ol topa

değdirmeye ve ol topu yere düşürmeye ve nazik ayak ile dürde (ite), saklara (baldırlara) ve usulsüz vurmak ve yere

düşürmek ve daireden taşra (dışarı) çıkmak vaki olmaz."

Eski Türklerin Oyunu;

TEPÜK

S A Y F A 5

MÜRİT

KADEH

SÖZCÜK MERDİVENİ

Atasözü: Ağır git ki yol alasın.

Anlamı: Bir işte başarılı olmak isteyen kimse, ağır ağır ama güvenilir adımlarla yürümelidir.

S A Y F A 6

Divân-ı Lügati’t-Türk, Kaşgarlı Mahmut tarafından Bağdat’ta 1072-

1074 yılları arasında yazılan Türkçe-Arapça sözlüktür. Türkçenin bilinen en

eski sözlüğü olup, Orta Asya yazı Türkçesi hakkında var olan en kapsamlı ve

önemli dil anıtıdır. El yazması nüshası 638 sayfadır ve yaklaşık 9000 Türkçe

kelimenin oldukça ayrıntılı Arapça açıklamasını içerir. Ayrıca Türklerin

tarihine, coğrafi yayılımına, boylarına, lehçelerine ve yaşam tarzlarına

ilişkin kısa bir önsöz ve metin içine serpiştirilmiş bilgiler mevcuttur.

Divanü Lûgat-it Türk’ten sav (atasözü) örnekleri;

Divanü Lûgat-it Türk

Aç ne yemes, tok ne temes. Aç olan ne yemez, tok olan ne söylemez?

Alın arslan tutar, küçin sıçgan kösgük, oyuk tutmas. Hîle ile arslan tutulur, zor ile güç ile sıçan nazar, hayâl tutulmaz.

Endik uma eblikni agırlar. Şaşkın konuk ev sâhibini ağırlar.

Etli tırñaklı eyirmes. Et tırnakdan ayrılmaz.

Eyğülüğni sub ayakında kemiş başında tile. İyilik yap suya at, pınarında dile bulursun.

Karga kazga ötgünse butı sınur. Karga kaza özense bacağı kırılır.

Közden yırasa köñülden yeme yırar. Gözden ırak olan gönülden de ırak olur.

Nece yitik biçek erse Öz sapın yonumas Bıçak ne kadar keskin olursa olsun, kendi sapını yontamaz.

Öd keçer kişi tuymas, yalñuk oglı meñgü kalmas. Zaman geçer kişi duymaz, insan oğlu ebedî kalmaz.

Taygan yügrügin (yügürgenni) tilkü sebmes. Tazının hızlı koşanını tilki sevmez.

Yalñuk ürülmüş kap ol, ağzı yazlıp alkınur. Kişi şişirilmiş tulum gibidir, ağzı açılınca söner.

Yogurkanda artuk ayak kösülse üşiyür. Ayak yorgandan dışarıya uzatılırsa üşür.

1. İnönü Savaşı, 6 Ocak 1921'de Yunan orduları ile Türk ordularının karşı karşıya geldiği ve Kuva-yı Milliye sonrası

kurulan düzenli ordu birliklerinin kazandığı ilk zaferdir. 1. İnönü Savaşı, Türk tarihi açısından oldukça önemli bir savaştır.

1. İnönü Savaşı sonrası, Yunan ordularının Ankara’ya ulaşarak Türk kurtuluş mücadelesini sona erdirme amaçları başarısız

olmuştur ve yeni kurulan düzenli ordunun ilk başarısı olması dolayısıyla da Türk milletine büyük bir özgüven aşılamıştır.

Ayrıca 1. İnönü zaferiyle birlikte TBMM’nin uluslararası alanda da itibarı artmıştır. 1. İnönü Savaşı sonrası 1921 Anayasası

ilan edilmiş, İstiklal Marşı kabul edilmiştir.

TARİHTE BU AY:

1. İNÖNÜ SAVAŞI

Kaybolmak lazım düşlerin içinde,

Sığınmak gerek hayallere,

Tutsaklıktan sıyrılıp koşmak lazım özgürlüğe…

El ele olmalı inadına her şeye,

Bütün engellere engellemelere rağmen, bakmalısın gözlerine,

Ve sen; sarılmalısın sımsıkı, tüm benliğinle…

Yum gözünü hayatın boşvermişliklerine,

Sen de boşver hatta, sebepsizce…

Bazen de savrul yaşamın derinliklerine,

Ve bırak kendini yolculuğun eşsiz gizemine…

En önemlisi de gülümsemelisin kaderine,

Belki de göz kırpmalısın kendine, bütün deliliğinle…

Ayşegül Işıklı

Multimedya: İngilizce (multimedia) bu söz bilişim alanında “Bilgisayarda metin, grafik, ses ve canlandırma ögelerini

birleştirerek sunan ortam.” anlamıyla kullanılmaktadır. Bu yabancı sözü karşılamak için Türk Dil Kurumu

"ÇOKLU ORTAM" karşılığını önerilmiştir.

S A Y F A 7

Künye Yayın Adı: Bi’ Mola Yayın Türü: Süreli (Aylık)

Tarih-Sayı: Ocak 2014 - 3 Yayıncı: Genç Kalemler Derneği. Yayın Ekibi: Ayşegül Işıklı, Betül Ünal, Burak İpekli, Elif Bilen,

Erkan Öztürk, Fırat Karabacak, Günnaz Dernek, Hüseyin Nergiz, İlknur Bilir, Tuğçe Nergiz, Ümit Z. Nekiş İletişim: bulten@genckalemler.org.tr

GENÇ KALEMLER KİMDİR?

Genç Kalemler 6 yıllık yaşamında hiç bir siyasi amacı olmadan başta

dilimiz, tarihimiz ve kültürümüz için pek çok etkinliklere imza atmış, gençler

arasında milli duyguları, duyarlılığı canlı tutmaya çalışmıştır. .

Çalışmalarımızdan bazıları: .

* Köy okullarına yardım kampanyası ile çeşitli illerdeki ihtiyacı olan okullara kitap,

kırtasiye araç-gereçleri toplamak, bunun için yakın bir zamanda Gazi Medat

Topluluğu ile ortaklaşa yürüttüğümüz köy okullarına yardım projesi kapsamında

Kırşehir’de ihtiyaç sahibi okulumuza kitap gönderilmiştir. .

* Türk Dil Kurumu, Kültür ve Turizm Bakanlığı gibi devlet kurumları ile ortak

projeler yürütmek. .

* Milli kültürümüzde önemli bir içecek olan, ''kahvelerimizi'' yudumlarken, sıcak

bir sohbetin gecemize eşlik ettiği, Türkçe şarkılarla da eğlenebileceğimizi

gösterdiğimiz ''Kahve Geceleri'' düzenlemek. .

* Türkçenin korunması ve geliştirilmesine yönelik biçimlendirme seminerleri ve

tepki amaçlı imza kampanyaları düzenlemek, yabancı isimli iş yerlerinin isimlerini

değiştirmek ve düzenlemek. .

Genç kalemler ekibinin yaptığı çalışmalardan birkaçını oluşturmaktadır.

* Genç Kalemler Derneği ''KÖY OKULLARINA YARDIM'' projesini bu ayda devam

ettiriyor ve ihtiyacı olan okul için ilk ve orta öğretime uygun kitap, kırtasiye araç-

gereçleri topluyor. Sizler de bu çalışmamıza destek olmak istiyorsanız bizlere;

0506 288 47 05 numaralı telefondan ve ilknur.bilir@genckalemler.org.tr

adresinden ulaşabilirsiniz.

* Siyasetten uzak, tarafsız, bağımsız,

* Ülke çıkarlarını ortak çıkar olarak benimseyip Türk dili, Türk tarihi ve Türk

kültürüne yönelik çalışmalarınızı bizlere sunmak isterseniz,

* Bültenimizde kaleminizi konuşturarak, yayın hayatına dahil olmak isterseniz.

BİZE KATILIN!

www.genckalemler.org.tr

http://www.facebook.com/genckalemlerTC

insankaynaklari@genckalemler.org.tr

Siyah-beyaz, Renkli fotokopi, Tez çıkış

Helezon ve karton cilt

Kartuş satış ve dolum

Karanfil 1 Sk. Nu: 24/5 Kızılay

Tel: 0312 419 26 52

www.ankakopyalama.com.tr

Lezzetin Efendisi

*Çorbalar

*Adana, ciğer, kuzu, tavuk,

kanat, dürüm ve servis

Selanik 2 Cd. Nu: 60/A Kızılay

Tel: 0312 418 2 418