23

GençlikÇalışmaları!Birimi!genclik.bilgi.edu.tr/wp-content/uploads/2019/03/2009-Turkiye-Genclik... · Buna ek olarak, bir başka tespitimiz, gençlerin hayatlarındaki ... Zaten

  • Upload
    others

  • View
    1

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: GençlikÇalışmaları!Birimi!genclik.bilgi.edu.tr/wp-content/uploads/2019/03/2009-Turkiye-Genclik... · Buna ek olarak, bir başka tespitimiz, gençlerin hayatlarındaki ... Zaten
Page 2: GençlikÇalışmaları!Birimi!genclik.bilgi.edu.tr/wp-content/uploads/2019/03/2009-Turkiye-Genclik... · Buna ek olarak, bir başka tespitimiz, gençlerin hayatlarındaki ... Zaten

 

 

 

 

 

 

Gençlik  Çalışmaları  Birimi  

Araştırma  Projesi  

 

Türkiye  Gençlik  Çalışması  Alanı    

İzleme  Raporu  

 

2009  

 

 

 

 

Yörük  Kurtaran  

(Gençlik  Çalışmaları  Birimi)  

   

Page 3: GençlikÇalışmaları!Birimi!genclik.bilgi.edu.tr/wp-content/uploads/2019/03/2009-Turkiye-Genclik... · Buna ek olarak, bir başka tespitimiz, gençlerin hayatlarındaki ... Zaten

Türkiye�Gençlik� Çalışmaları� Alanı� İzleme � Raporu� 2009�İstanbul� Bilgi� Üniversitesi �

Gençlik� Çalışmaları� Birimi,� Yörük�Kurtaran1���

ÖZET� BULGULAR�-� � � � Genç� nüfusun� toplam� nüfus� içindeki� oranı� düşmektedir.�-� � � � Dezavantajlı� bölgelerde� yaşayan� gençlerin� sayısında� artış � vardır.�-� � � � 15� � –� � 24� � yaşları� � arasındaki � � genç� � nüfus� � son� � iki� � senedir,� � Antalya,� � Bitlis,�Diyarbakır,� � Gaziantep,� � Hakkari,� � Siirt,� � Düzce,� � Ş.� � Urfa,� � Van� � ve� � Yalova’da�Türkiye � ortalamasının� üzerinde� büyümektedir.�

-� � � � Genç� nüfus� Amasya,� Karabük,� Bilecik,� Burdur,� Çanakkale,� Isparta,� Kastamonu,�Kütahya,� Tunceli� ve� Zonguldak’ta � ciddi � oranda� azalmaktadır. �

-� � � � Her� � iki� � kategorideki� � iller� � yerel� � gençlik� � politikalarıyla� � ilgili� � öncelikli� � iller�olmalıdır.� � Gençlerin� � terk� � ettiği� � illerde� � o� � ili� � terk� � ed(e)meyen, � � genç� � nüfusun�olağandan� � daha� � fazla � � büyüdüğü� � illerde� � de� � sayılarının � � artmasıyla � � gençlerin�farklılaşan � � � � ihtiyaçlarına� � � � yönelik� � � � yerel� � � � politikaların� � � � oluşturulması� � � � ve�uygulanması� gerekmektedir.�

-� � � � Türkiye’de � gençlik� derneği� başına� 20.382� genç� düşmektedir.� Bu� çok � yüksek� bir�rakamdır.�

-� � � � Gençlerin� � � toplumsal� � � katılımını� � � sağlayan � � � STK’ların� � � ve� � � üniversitelerdeki�toplulukların � örgütlenmelerinin� önündeki� engeller � devam� etmektedir. �

-� � � � AB� � � Gençlik� � � Programı’nın� � � sağladığı� � � hibelere� � � başvuru� � � oranlarında� � � yerel�sorunların� çözümlerine � yönelik� projeler� yapmak� için� başvurular� (Eylem� 1.2)� ön�plana� çıkmaktadır. �

-� � � � Gençlik� � ve� � Spor� � Genel� �Müdürülüğü’nün� � (GSGM)� � her� � sene� � tescilli � � gençlik�derneklerine� � dağıttığı� � hibelerde� � İstanbul� � öne� � çıkmakta, � � güneydoğu� � geride�kalmaktadır.�

-� � � � GSGM� � bütçesinin� sadece �%2.2’si� gençlere� harcanmaktadır.�-� � � � GSGM� � bünyesindeki� � gençlik� �merkezi� � başına� � düşen� � genç� � sayısı� � 85.000’in�üstündedir.�

-� � � � Gençlerin� güçlendirilmesine� yönelik� genç� başına� yapılan� harcama� 2008� yılı� için�251� TL’dir. �

-� � � � Genç� nüfusun�%30’unu� oluşturan� eğitimli � gençler� için� gençlik� bütçesinin�%75’i�harcanmaktadır.� Dezavantajlı� gençler� bütçenin�%25’inden� yararlanabilmektedir.���������������

1�

��������������

[email protected]

Page 4: GençlikÇalışmaları!Birimi!genclik.bilgi.edu.tr/wp-content/uploads/2019/03/2009-Turkiye-Genclik... · Buna ek olarak, bir başka tespitimiz, gençlerin hayatlarındaki ... Zaten

GİRİŞ �Gençlik� Çalışmaları� Birimi2� 2008� yılında� çıkardığı� “Türkiye’de� Gençlik� Çalışması� ve �Politikaları”� kitabıyla3� özellikle� eğitim� dışında� ve� gençlik� çalışması� özelinde� gençlere �yönelik� imkanlara� yakından� bakmaya� çalıştı.� 2009� yılında� STK� Eğitim� ve� Araştırma �Birimi’nin� � koordinasyonunda� hayata� geçen� � Bütçe� İzleme� Rehberleri’ne4� � “Gençlerin �Güçlendirilmesine� � Yönelik� � Harcamaları� � İzleme� � Kılavuzu”nun� � hazırlanmasına� � katkı�yaparak� destek� verdi.5� Gençlik� politikalarıyla� ilgili� verilere� yenilerini� ekleme� çabasıyla �seriyi� elinizdeki� çalışmayla� devam� ettiriyoruz.��Bu� � raporda� � “gençlik� � alanı”� � derken� � en� � geniş� � tanımıyla,� � örgün� � eğitim� � dışında� � kalan�gençlere� sağlanan� hizmetler� bütününün� kamu� tarafından� yürütülen� kısmını� ele� alacağız.�Bu� çerçeve� içinde� de� özellikle� gençlik� çalışmasıyla� ilgili� konular� bu� raporun� içeriğini�oluşturuyor.6� � � Fakat� � � doğrudan� � � gençlik� � � çalışmasıyla� � � ilgili� � � olmasa� � � da,� � � bu� � � alanı �destekleyici� � konular� � da� �mercek� � altına� � alınacak.� � Örgün� � eğitimle� � ilgili� � bilgilerin� � bu �izleme� raporuna� dahil� � edilmemesinin� � temel� � iki� � nedeni� � var.� � Bunlardan� � biri� � Birim’in�kurulma� amacı,� diğeri� de� pratik� bir� gerçekliğe� dayanıyor.��Gençlerle� ilgili� herhangi� bir� politika� tartışmasında� eğitimin� önemi� tartışılmamalı.� Hatta�örgün� � eğitimin� � diğer� � alanlarla� � ilişkisini� � kurmamak� � kimileri� � tarafından� � bir� � eksiklik �olarak� adlandırılabilir.� Fakat� bugüne� kadar� tecrübemiz,� ilgili� politika� tartışmalarında,�sadece� eğitimle� ilgili� analizlerin,� gençlerin� ihtiyaçlarını� karşılamakta� eksik� bir� çerçeve�sunduğu� � yönündedir.� � Buna� ek� � olarak,� � bir� � başka� tespitimiz,� � gençlerin� � hayatlarındaki�diğer� � � konuların� � � eğitimle� � � beraber� � � tartışıldığı� � � ölçüde� � � kendilerine� � � yeterli� � � alanı�bulamamalarıdır.� Tam� da� bu� çerçevede,� gençlere� sağlanan� diğer� kamu� olanaklarından�“gençlik� � � çalışması”� � � alanına� � � odaklanarak� � � görünmeyene� � � görünürlük� � � kazandırmaya �çalıştık.��Bir� � diğer� � nokta,� � halen� � eğitimle� � ilgili� � iyileştirilmesi� � gereken� � bir� � çok� � alan� � olmasına�rağmen,� � reform� � alanlarında� � bir� � veri� � eksikliğininin� � özellikle� � son� � senelerde� � azaldığı�yönündedir.� � � � Uzmanlığı� � � � eğitim� � � � olan� � � � kurumlar,� � � � zaten� � � � bu� � � � konuda,� � � � GÇB’nin �yapabileceğinden� çok� daha� iyi� bir� biçimde,� bu� çalışmaları� yapıyorlar.� Bu� çerçevede�Birim’in� � bu� � alana� yönelik� � söylenmeyeni� � söylemesi,� � uzmanlığı� � da� bu� � olmadığı� � için,�zordur.��KAVRAMSAL� ÇERÇEVE �Raporu� � okurken� � akılda� � tutulması� � gereken� � önemli� � bir� � nokta,� � Gençlik� � Çalışmaları�Birimi’nin� � “tarafsız”� � bir� � kurum� � olmadığıdır.� � Bu� � cümleyi� � kurarken,� � günlük� � hayata �yönelik� herkesin� bir� “taraf”� olduğu� gerçeğinden� yola� çıkıyoruz.� Gençlik� Çalışmaları����2� http://genclik.bilgi.edu.tr �3� N.� Yentürk, � Y.� Kurtaran, � G.� Nemutlu;� “Türkiye’de � Gençlik � Çalışması � ve � Politikaları”, � İstanbul � Bilgi�Üniversitesi � Yayınları, � 2008. �4 � İstanbul � Bilgi � Üniversitesi � STK � Eğitim � ve � Araştırma� Birimi � Eğitim � Kitapları� Serisi’nden � bugüne � kadar�çıkan � kitaplar � için: � http://stk.bilgi.edu.tr/stkButce.asp �5 � N.� Yentürk, � Y.� Kurtaran; � “Gençlerin � Güçlendirilmesine � Yönelik � Harcamaları� İzleme� Kılavuzu, � 2010.�6� Gençlik � çalışmasıyla� kastedilen � çerçeve � için � bkz.� G.� Nemutlu;� “Gençlik � Çalışması � Özne � Özel�Sınıflandırma �Modeli” � (Türkiye’de� Gençlik � Çalışması � ve � Politikaları � kitabı � içinde), � İstanbul � Bilgi �Üniversitesi � Yayınları, � 2008.

Page 5: GençlikÇalışmaları!Birimi!genclik.bilgi.edu.tr/wp-content/uploads/2019/03/2009-Turkiye-Genclik... · Buna ek olarak, bir başka tespitimiz, gençlerin hayatlarındaki ... Zaten

           

Birimi    gençlik    alanını    gençlerin    perspektifinden    ele    almayı    seçiyor.    Bu    çerçevede  aşağıdaki  duruş  kapsamında  analizlerini  yapıyor.    GÇB    olarak    Türkiye’de    gençlik    politikalarının    oluşturulmasını    yeterli    görmüyoruz.  Aksine,    demokratik    gençlik    politikalarının    oluşmasını    merkezine    oturtan    bir    bakış  açısının      gerekliliğini      savunuyoruz.      Herhangi      bir      politika      sürecinin      demokratik  niteliğinin        en        temel        unsurlarından        birinin,        “katılımcılık”        kavramıyla        hayata  geçebileceğini    düşünüyoruz.    Bu    çerçevede    öncelikli    olarak    katılanın,    gençler    ve  gençlerin  sivil  öz  örgütlerinin  olması  gerektiği  ön  kabuluyle  hareket  ediyoruz.    Ayrıca    Birim,    gençlerin    ihtiyaçları    temelinde    politikaların    şekillendirilmesini    ve    bu  politikaların  hak  temelli  bir  yaklaşımla  hayata  geçmesini  savunuyor.  Bunu  yaparken  insan  hakları  söyleminden  referans  alarak  bu  hakların  birbirinden  ayrıştırılamayacak  biçimde  bir    bütünlük    içeren,    devredilemez,    kendi    içinde  bir    hiyerarşisi    olmayan    ve  evrensel    olduğunu    varsayıyor.      Odağına    gençlerin    özerkliğini    koyuyor.      Ağırlığın  gençlerin      “korunması”na      değil      güçlendirilmesine      yönelik      olmasını      gerektiğini  düşünüyor.      Böylece      gençlerin      kendi      hak      çemberlerini      genişletmesi      yönündeki  girişimleri  desteklerken,  bu  girişimlerin  planlanma  ve  uygulama  aşamalarında  bizzat  gençlerin    tasarımlarına    öncelik    verilmesi    gerektiğini    savunuyor.    Başka    bir    deyişle,  öznenin    politika    sürecine    –    özellikle    örgütlü    biçimde    –    katılımının,    o    politikanın  içeriğinin  vazgeçilmez  bir  parçası  olduğunu  varsayıyor.    Tüm    bu    tespitleri    yaparken,    farklı    gençliklerin    aynı    coğrafyada    birbirine    paralel  biçimde  hayata  geçtiğini  unutmuyor.  Ama  kuşaklar  arası  güç  ilişkilerini  temel  alan  bir  bakış    açısıyla,    gençlerin    bazı    ortak    ihtiyaçları    olabileceğini    de    gözden    kaçırmıyor.  Gençlerin    “yarınlarımız”    değil    bizzat    bugünü    yaşayanlardan    olduğunun    da    altını  çiziyor.    Bu  kavramsal  arka  plan  çerçevesinde  elinizde  tuttuğunuz  rapor,  2007  –  2009  yıllarında,  genel  olarak  Türkiye  gençlik  alanında,  özel  olarak  Türkiye  gençlik  çalışması  alanındaki  gelişmelerin  bir  özetini  sunuyor.    Bu    çalışma    “Türkiye’de    Gençlik    Çalışması    ve    Politikaları”    kitabının    kavramsal  çerçevesini  ve  hayata  bakışını  referans  noktası  olarak  alıyor  ve  yukarıda  ilk  paragrafta  bahsi  geçen  Kılavuz’a  bütçe  harcamalarıyla  ilgili  analizlerde  sıklıkla  referans  veriyor.  Bunlara  ek  olarak  mevcut  harcamaları  daha  derinlemesine  incelemek  amacıyla  kendi  oluşturduğu  verileri  de  paylaşıyor.  Ayrıca  gençlik  alanındaki  gelişmeleri  de  “içeriden”  ve  eleştirel  biçimde  değerlendiriyor.    Bu    çalışmada    özellikle    politika    önerilerine    çok    yer    vermedik.    Bu,    ilgili    konularda  önerilerimiz    olmadığı    anlamına    gelmiyor.    Fakat    bu    raporun    temel    varolma    amacı,  alandakilere  veri  sağlamaktır.    Raporda    sıklıkla    2007    ve    2008    verilerine    referans    verilirken,    bu    raporun    yazıldığı  dönemde  (Mart  2010)  2009’la  ilgili  verilere  ulaşmak  çok  kolay  olmadı.  Bu  çerçevede  bir  çok  kamu  kurumunun  2009  faaliyet  raporlarını  internet  sitelerine  daha  koymadığı  da  düşünülürse,  bu  çalışmanın  doğal  kısıtı  belli  olur.

Page 6: GençlikÇalışmaları!Birimi!genclik.bilgi.edu.tr/wp-content/uploads/2019/03/2009-Turkiye-Genclik... · Buna ek olarak, bir başka tespitimiz, gençlerin hayatlarındaki ... Zaten

Rapor� temel� olarak� bir�masa� başı� araştırması.� Fakat� bazı� bölümlerde� kaçınılmaz� olarak�kendi� � verimizi� � yaratmak� � için� � çeşitli� � paydaşlarla� � yüzyüze� � görüşmeler� � de� � yapmak�zorunda� kaldık.� Bu� çerçevede� raporda� 4� temel� bölüm� var.� Bunlardan� biri� örgütlenme�özgürlüğüyle� � � ilgili.� � � Bu� � � bölüm� � � ağırlıklı� � � olarak� � � alandaki� � � uzmanlar� � � ve� � � gençlerle �görüşmelere� � ek� � olarak� �mevcut� � yasaların� � taranmasıyla� � oluştu.� � İkinci� � bölüm� � gençlik �çalışmasının� kamu� tarafından� nasıl� finanse� edildiğiyle� ilgili.� Bunun� için�mevcut� verileri�yorumladık,� � � çapraz� � tablolarla� � yeni� � veriler� � ürettik.� � � Üçüncü� � bölüm,� � � STK� � Birimi �tarafından� � yeni� � basılan� � Gençlerin� � Güçlendirilmesine� � Yönelik� � Harcamaları� � İzleme�Kılavuzundan� � özetlendi.� � Bazı� � yeni� � veriler� � bu� � bulgulara� � eklendi.� � Dördüncü� � bölüm �gençlik� çalışmasını� doğrudan� değil,� ama� dolaylı� yoldan� etkileyen� konuları� özetledi.� Bu�bölümdeki� özetler,� gençler� ve� gençlerle� çalışanlarla� yüzyüze� yapılan� görüşmelerden �elde� � � edildi.� � � Özellikle� � � bu� � � bölüm,� � � toplumun� � � diğer� � � kesimleri� � � tarafından� � � daha �“önemsizmiş”� gibi� algılanan,� oysa� gençlik� çalışması� için� çok� yaşamsal� öneme� sahip�olan� konulara� görünürlük� katıyor.��BÖLÜM� I:� TÜRKİYE’DE�GENÇLER� –�GENEL� VERİLER: �2009� � verilerine� � göre� � Türkiye’de� � 15-24� � yaş� � arası� � 12.514.737� � genç� � yaşıyor.� � Toplam �nüfusun�%17’sini� oluşturuyorlar.� 2007� yılında�%18’ini� oluşturuyorlardı.� Türkiye’deki�en� hareketli� yaş� aralıklarından� biri� durumundalar.��

Genç� � � nüfus� � � sayısal� � � olarak� � � artıyor� � � ama� � � toplam� � � nüfus �içindeki� oranı� azalıyor.�

Tablo� 1’de� de� görüldüğü� üzere� 2007’den� beri� 15� –� 24� yaş� arası� genç� nüfusun� en� fazla �arttığı� � il� � Yalova’dır.7� � Yalova,� � Düzce� � ve� � Antalya’nın� � Türkiye� � ekonomisine� � katkıları�temelinde� bu� olağan� bir� yönelim� olabilir.� Fakat� ilk� 10� il� içinde� Bitlis,� Diyarbakır,� G.�Antep,� Hakkari,� Siirt,� Ş.� Urfa� ve� Van’ın� bulunması� çok� dikkat� çekicidir.��G.� Antep� gelişkin� ekonomisiyle� bu� iller� arasından� sıyrılırken� diğer� illere� bakarak� ilk�bakışta� doğurganlığın� ülke� ortalaması� üzerinde� olması� nedeniyle� oranların� bu� kadar �yüksek� � olduğunu� � söylemek� � kolay� � olacaktır.� � Fakat� � geleneksel� � olarak� � bu� � illerden�sanayinin� ve� hizmet� sektörünün� gelişkin� olduğu� il� ve� bölgelere� göçün� de� devam� ettiğini�düşünürsek� buradaki� oranların� bu� kadar� yüksek� olmasını� açıklamamız� zorlaşabilir.� Bu �durumun� bir� başka� açıklaması� kriz� ortamında �metropollerin� eskisi� kadar� gençler� için�cazip� olmadığı� olabilir.� Bu� çerçevede� “tutunamadıkları”� için� geri� dönüyor� olabilirler.�Bu� � durumun� � nedeni� � ne� � olursa� � olsun,� �mevcut� � durum� � değişmemektedir.� � Bu� � illerde�Türkiye� ortalamasının� çok� üzerinde� bir� genç� nüfus� büyümesi� yaşanmaktadır.���������

�7� 2007’den � önceki� senelere� dönelik � yapılacak � bir � analiz,� bu � rakamların � daha � sağlıklı � analiz� edilmesine�neden � olacaktır. � Fakat�mevcut � bilgilere � TÜİK � tarafından � ulaşılamıyor. � Bu � yüzden � analizler� 2007 � – � 2009�yıllarıyla � sınırldır.

Page 7: GençlikÇalışmaları!Birimi!genclik.bilgi.edu.tr/wp-content/uploads/2019/03/2009-Turkiye-Genclik... · Buna ek olarak, bir başka tespitimiz, gençlerin hayatlarındaki ... Zaten

                                                   

TABLO    1:    Genç    nüfusun    iller    bazında    büyüme    oranları.    (Kaynak:    TÜİK    Adrese    Dayalı    Nüfus    Kayıt  Sistemi  (ADNKS)  Nüfus  Sayım  Sonuçları  2007  –  2009  temel  alınarak  hesaplandı.)    Tablo    2’de    görüldüğü    üzere    genç    nüfusun    küçüldüğü    illerin    yarısından    fazlası  Anadolu’nun  iç  bölgelerindedir.  Bu  iller:                                          

TABLO    2:    Genç    nüfusun    iller    bazında    azalma    oranları.    (Kaynak:    TÜİK    Adrese    Dayalı    Nüfus    Kayıt  Sistemi  (ADNKS)  Nüfus  Sayım  Sonuçları  2007  –  2009  temel  alınarak  hesaplandı.)    

Yukarıda  yapılan  önermelerin  tam  tersi  genç  nüfusun  azaldığı  iller  içindir.  Gençler  bu  illerden  ciddi  oranlarla  ayrılmaktadırlar.  Bunun  temel  nedenlerinden  biri  iş    ve  eğitim  olanaklarının  buralarda  daha  az  olması  olabilir.

Page 8: GençlikÇalışmaları!Birimi!genclik.bilgi.edu.tr/wp-content/uploads/2019/03/2009-Turkiye-Genclik... · Buna ek olarak, bir başka tespitimiz, gençlerin hayatlarındaki ... Zaten

Her� iki� tablonun� şöyle� bir� ortak� yanı� bulunmaktadır.� Gençlerin� oransal� olarak� Türkiye�ortalamasının� � çok� � üzerinde� � arttığı� � ve� � azaldığı� � illerde� � de� � gençlere� � yönelik� � farklı �imkanlar� � sunmak� � gerekmektedir.� � Artan� � illerde� � gençlerin� � sorunları� � farklılaştığı� � için, �azalan� illerde� de� diğer� illere� gidemeyenlerin� hayatlarını� daha� kolaylaştırmak� için.��Her� iki� tablonun� bizlere� sunduğu� veriler� ışığında:��

Gençlerin� � belirli� � şehirlere� � yığılmaları� � ve� � belirli� � şehirlerden� � de �uzaklaşmak� � � � istemeleri,� � � � gençlere� � � � yönelik� � � � kamu� � � � imkan� � � � ve �olanaklarının� -� özellikle� bu� şehirler� başta� olmak� üzere� -� tasarlanması�gerektiğini� göstermektedir.� Bu� çerçevede� Türkiye’de� yerel� gençlik�politikalarıyla� ilgili� öncelikli� 20� il� yukarıda� bahsi� geçen� illerdir.�

Ayrıca� bu� � durum,� � 2008� � yılında� yaptığımız� tespitler8� � ile� doğru� � orantılıdır� � Başka� bir�deyişle:��

Yaşam� � � � süresi� � � � ve� � � � doğum� � � � oranlarındaki� � � � değişimler,� � � � daha �dezavantajlı� � bölgelerde� � daha� � geç� � hayata� � geçmektedir.� � Bu� � da �toplam� � � � nüfus� � � � içindeki� � � � oranları� � � � düşen� � � � gençlerin� � � � içindeki �dezavantajlı� � gençlerin� � oranlarının � � önümüzdeki� � onyılda� � artarak�yükselmesini� getirecektir.��

Halen� 15� –� 24� yaşları� arasındaki� gençlerin�%30’u� okumakta� (ağırlıklı� olarak� lise� ve �üniversite),� �%30’u� � çalışmakta� � ve� �%40’ı� � da� � okumamakta� � ve� � çalışmamaktadır.9� � Bu �oranlar� � 2007� � yılına� � aittir.� � Küresel� � kriz� � ortamında� � bu� � oranlarda� � gençlerin� � aleyhine �değişiklik� olma� ihtimali� yüksektir.��BÖLÜM� II:�GENÇLER� VE �ÖRGÜTLENME�ÖZGÜRLÜĞÜ �Gençlerin� örgütlenmelerinin� önündeki� engellerle� ilgili� üç� temel� sorun� bulunmaktadır.��1.� � � Halen� � Türkiye’de� � faaliyet� � alanı� � “gençlik”� � olan� � 614� � dernek� � bulunmaktadır.10�Gençlik� dernekleri,� toplam� dernek� sayısının�%0.7’sini� oluşturmaktadır.� Gençlik�derneği� � � başına� � � 20.382� � � genç� � � düşmektedir.� � � Bu� � � olumsuz� � � durumun� � � temel�nedenlerinden� � biri,� � halen� � tüm� � derneklerle� � ilgili� � yaşanan� � sorunların� � gençlik�alanına� da� yansımasıdır.� Bu� konuyla� ilgili� sorunlar� farklı� çalışmalarda� ayrıntılı�olarak� dile� getirildi.11� Dernek� kurmak� ve� kurulan� derneğin� yürütülmesiyle� ilgili�sorunların� � giderilmesi� � için,� � hem� �mevcut� �mevzuatın� � özgürlükler� � temelinde�geliştirilmesi� � � hem� � � de� � � kanunla� � � uygulama� � � arasındaki� � �makasın� � � daralması�gerekiyor.� � Zaten� � derneklerin� � yönetimine� katılımı� sınırlı� � olan� � gençler� � için� � bu�durum,� toplumsal� katılımın� önündeki� temel� engellerden� biri� durumunda.������

8� s. � 12, � Türkiye’de � Gençlik � çalışması� ve � Politikaları. �9� S. � 14. � Türkiye � 2008, � İnsani � Gelişme � Raporu, � Türkiye’de � Gençlik, � UNDP,� 2008.�10� www.dernekler.gov.tr� sitesindeki � Dernek� İstatistikleri�menüsü � altındaki� rakamlardan� derlenmiştir.�11� Türkiye’de � Derneklerin � Örgütlenme � Özgürlüğü � Önündeki� Engeller, � TÜSEV, � 2010.

Page 9: GençlikÇalışmaları!Birimi!genclik.bilgi.edu.tr/wp-content/uploads/2019/03/2009-Turkiye-Genclik... · Buna ek olarak, bir başka tespitimiz, gençlerin hayatlarındaki ... Zaten

2.� � � İkinci� � olarak� � 4.11.2004� � tarihli� � Dernekler� � Kanunu’nun� � 14.� �Maddesi� � uyarınca�gençlik� derneklerinin� diledikleri� zaman� gençlik� kulübü� olma� süreçleriyle� ilgili �oluşan� sorundur. ��Gençlik � ve � spor � kulüpleri �MADDE� � 14. � �— � � Derneklerden� � başvurmaları� � halinde; � � spor � � faaliyetine � � yönelik�olanlar � � spor � � kulübü, � � boş � � zamanları� � değerlendirme � � faaliyetine � � yönelik � � olanlar�gençlik � kulübü � ve � her � iki � faaliyeti � birlikte � amaçlayanlar� gençlik � ve � spor � kulübü �adını � � alır.� � Bu � kulüpler, � Gençlik � ve � � Spor � Genel � �Müdürlüğünce � � tutulacak � kütüğe�kayıt � ve � tescil � edilir.�Kulüplerin � � organları, � � bu � � organların � � görev � � ve � � yetkileri, � � kulüplerin � � Gençlik � � ve�Spor � � Genel � �Müdürlüğünce � � de � � denetlenmesi � � ve � � bunlara � � yapılacak � � yardımların�şekil � � ve � � şartları, � � üst� � kuruluş � � oluşturmada � � uyulacak � � esas � � ve � � usuller, � � gençlik � � ve�spor � � � faaliyetlerini � � yürüteceklerin � � � nitelikleri � � ve � � bunlara � � uygulanacak � � � disiplin�işlemleri, � kulüplerin � kayıt � ve � tesciline � ilişkin � esaslar � İçişleri� Bakanlığının � uygun�görüşü� üzerine � � Gençlik � � ve � Spor � Genel � �Müdürlüğünün � bağlı� � olduğu � Bakanlıkça �yürürlüğe� konulacak � yönetmelikte � düzenlenir.��

Başka� bir� deyişle,� isteğe� bağlı� olarak,� başvuran� gençlik � dernekleri,� Gençlik� ve� Spor �Genel�Müdürlüğü’nce� (GSGM)� tutulan� kütüğe� kayıt� ve� tescil� ediliyor.� Tescil� süreci,�ilgili� � � il� � �müdürlüğüne� � � yapılan� � � başvuruyla� � � başlıyor.� � � Gençlik� � � Hizmetleri� � � Dairesi�Başkanlığı� � � � (GHDB)� � � � bünyesindeki� � � � Gençlik� � � � Sivil� � � � Toplum� � � � Kuruluşları� � � � Şube�Müdürlüğü’yle� koordineli� biçimde� ilerliyor.� Kulüp� statüsü� alan� dernekler� 8� Temmuz �2005� tarihli� GSGM� Gençlik� ve� Spor� Kulüpleri� Yönetmeliği� çerçevesinde� çalışmalarını�yürütüyor.12��Gençlik� � dernekleri� � zaten� � Dernekler� � Yasası� � çerçevesinde� � kurulan� � tüzel� � kişilikler �olmalarına� � rağmen� � bu� � yönetmelikle,� � kulüp� � statüsü� � alan� � gençlik� � derneklerinin� � nasıl�yürütüleceğiyle� ilgili� GSGM� tarafından� bir� çerçeve� çizilmekte.��Bu� yönetmelik,� bir� gençlik� kulübünün� ilgili� kurullarının� nasıl� oluşacağı� ve� yürütümeyi �nasıl� � yapacağına� � yönelik� � bir� � çerçeve� � belirliyor.� � Faaliyetlerinde� � gençlik� � lideri� � ve �eğitmeni� çalıştırmayı� zorunlu� hale� getiriyor.� (Madde� 20).� Bu� uzmanlarla� ilgili� Genel�Müdürlük/açıklaması� � � bulunmayan� � � “diğer� � � yetkili� � � kurumlar”� � � aracılığıyla� � � verilmiş �belgelerinin� � olmasını� � zorunlu� � hale� � getiriyor.� � İl� � dışındaki� � kulüplerle� � bir� � federasyon �kurulmasını� zorlaştırıyor� ve � ayrıca� gençlik� kulüplerinin� birden� fazla � federasyona� üye �olmasını� yasaklıyor.� Böylece� bir� kulübün� hem� il� içinde� hem� dışında� iki� federasyona�üye� olmasını� engelliyor� (Madde� 21).� Genel�Müdürlüğün� veya�mülki� idare� amirliğinin�onayı� alınması� kaydıyla� il�müdürlükleri� kulüpleri� denetlenebiliyor,� genel� kurullarına� il �müdürü� veya� yetki� vereceği� kişi� gözlemci� olarak� katılabiliyor� (Madde� 22).� Tescilden�sonra� beyan� edilen� gençlik� faaliyetlerine� ek� faaliyet� yapılması� için� bu� değişiklikle� ilgili�Genel� Kurur� Kararı’nın� ilgili� il�müdürlüğüne� belirtilmesi� gerekiyor� (Madde� 29).� Ayrıca�kulüpler,� � � faaliyetlerinde� � � Genel� � �Müdürlüğün� � � “Teşkilat� � � ile� � � ilgili� � � kanun,� � � tüzük,�yönetmelik,� � yönerge,� � genelge,� � tebliğ� � ve� � emirlere� � uyulacağını”� � belirten� � bir� � Gençlik �Kulüpleri� � Tescil� � Taahhütnamesi’ni� � imzalamakla� � yükümlü.� � Bu� � taahhütnameye� � gore �kulübe� ait�malzemeler� Teşkilatın� emrine� de� tahsis� edilebiliyor.� (Madde� 27� ,� d)� fıkrası).�����12� http://www.dernekler.gov.tr/_Dernekler/Web/Gozlem2.aspx?sayfaNo=34

Page 10: GençlikÇalışmaları!Birimi!genclik.bilgi.edu.tr/wp-content/uploads/2019/03/2009-Turkiye-Genclik... · Buna ek olarak, bir başka tespitimiz, gençlerin hayatlarındaki ... Zaten

Bu� çerçeveyi� kabul� ederek� başvuran� gençlik� dernekleri,� eğer� gençlik� kulübü� satüsünü �alırlarsa� GHDB’nın� sene� içinde� sağladığı� eğitim� ve� gençlik� değişimi� imkanlarından �yararlanabilirler.� Ayrıca� bu� kulüplere� sağlanan�mali� yardım� için� de� başvurabilirler.��

Bu� haliyle� Gençlik� ve� Spor� Genel�Müdürlüğü� Gençlik� ve�Spor� � � � � Kulüpleri� � � � � Yönetmeliği� � � � � gençlik� � � � � derneklerini �Müdürlüğün� � � � denetimi� � � � altına� � � � almaktadır.� � � � � Dernekler �Kanunu’nun� 14.�Maddesinde� belirtilen� gençlik� kulüplerinin�tescil� � � � edilmesi� � � � işleminin� � � � iptal� � � � edilmesi� � � � ve� � � � GSGM �bünyesindeki� � � yönetmeliğin� � � gençlik� � � dernekleriyle� � � ilgili�maddelerinin,� � � � derneklerin� � � � iç� � � � işleyişlerine� � � �müdahele �etmeyecek� � � biçimde,� � � sağlanan� � � olanak� � � ve� � � hizmetlerin�çerçevesini� � � � şeffaf� � � � bir� � � � biçimde� � � � oluşturarak,� � � � yeniden �düzenlenmesi� gerekmektedir.��

3.� � � Üçüncü� sorun,� gençlerin� teorik� olarak� en� kolay� örgütlenebildikleri� yerler� olan�Üniversitelerle� ilgili� devam� eden� sorunlardır.�

Üniversite’lerdeki� öğrenci� örgütlenmeleri� ile� ilgili� terminoloji� aynı� değil.� Genel� olarak�kulüpler� ve� topluluklar� olarak� adlandırılan� bu� örgütlenmelerle� ilgili� her� üniversitedeki�uygulama� � � farklı.� � � Bazı� � � üniversitelerde� � � aynı� � � anlama� � � gelse� � � de� � � farklı� � � örgütlenme�biçimlerine� topluluk� veya� kulüp� denebiliyor.� Aşağıda,� aksine� değinilmedikçe,� kulüp� ve�topluluk� kelimlerinin� ikisini� de� içeren� “topluluk”� kelimesi� kullanılıyor.��Uygulamalar� � genel� � olarak� � Rektörlüklerin� � onayıyla� � hayata� � geçiyor.� � Fakat� � yürütme�genellikle� � Sağlık,� � Kültür� � ve� � Spor� � Başkanlıkları� � aracılığıyla� � olabildiği� � gibi� � Öğrenci�Birlikleri� üzerinden� de� kurgulanıyor.��Üniversitelerde� � eğer� � topluluk� � olarak� � bir� � tüzel� � kişilik� � altında� � faaliyet� � yapılmazsa,�herhangi� � bir� � biçimde� � afiş� � asmak,� � toplantı� � yapmak,� � aktivite� � düzenlemek� � neredeyse �mümkün� değil.� Bazı� üniversitelerde� yapılan� faaliyetlerden,�mesela� Bahar� Şenliklerinde�tanıtım�masası� açmak� için,� üniversite� yönetimi� ücret� talep� ediyor. ��Bazı� üniversitelerde� topluluğa� yeni� yeni� üye� alımında� okul� yönetimi� üye� başına� ücret�alabiliyor.��Topluluklara� finansman� sağlanması,� Rektörlüklerin� belirlemesiyle� bir� çok� üniversitede�çerçevesi� net� olarak� belirlenmemiş� biçimde,� şeffaf� olmayan� süreçlerle� hayata� geçiyor. �Bu� � � da� � � zaten� � � düzenli� � � geliri� � � olmayan� � � öğrencilerin� � � örgütlü� � � olarak� � � iş� � � yapabilme �kapasitesini� � olumsuz� � etkiliyor.� � Teoride� � üniversitenin� � topluluklara� � yönelik� � her� � sene �sağladığı� � bir� � ödenek� � var.� � Bu � � ödenekten� � yararlanmak� � için� � sene� � başında� � bir� � aktivite�planıyla� üniversitenin� ilgili� birimine� başvuruluyor.� Birim,� uygun� gördüğü� toplulukların,�uygun� � gördüğü� � aktivitelerine� �mali� � destek� � sağlıyor.� � Fakat� � hangi� � topluluğun� � hangi�projesine� � neden� � ve� � ne� � kadar� � destek� � sağlandığıyla� � ilgili� � bilgiye� � ulaşmak� � bir� � çok �üniversitede� çok� zor.� Ayrıca�mevcut� planda� zaman� içinde� bir� değişikliğe� gidilirse,� ilgili �aktivite� planlanmadığı� gerekçesiyle� fonlanmıyor.

Page 11: GençlikÇalışmaları!Birimi!genclik.bilgi.edu.tr/wp-content/uploads/2019/03/2009-Turkiye-Genclik... · Buna ek olarak, bir başka tespitimiz, gençlerin hayatlarındaki ... Zaten

Topluluklar� üniversite� dışından� destek� bulmak� isterse,� bu� bağış� doğrudan� topluluğun�kasasına� � değil,� � bu� � işle� � ilgili� � üniversite� � biriminin� � kasasına� � gidiyor.� � Buradan� � kulübe�veriliyor.� Bu� süreçte� bu� bağıştan� kesinti� yapılıyor.��Her� üniversite� topluluğunun� sabit� bir�mekanı� yok.� Oysa� bir� topluluk� için� üniversite�içinde� � sabit� � bir� �mekan� � olması,� � � örgütlenmenin� � derinleşmesi� � ve� � kurumsallaşması�açısından� çok� önemli.� Üniversite� yönetimlerine� yakın� topluluklara,�mekan� daha� kolay�sağlanırken� diğer� toplulukların�mekanı� olamayabiliyor.��Topluluk� � odalarında� � fotokopi,� � faks,� � telefon� � ve� � internet� � gibi� � haberleşme� � araçlarının�olmaması� örgütlenmeyi� güçleştiren� noktalar. ��

Öğrencilerin� � � � örgütlenmesini� � � � kolaylaştırmak� � � � amacıyla�üniversitelerin� � � � sağladığı� � � � ayni� � � � ve� � � � nakdi� � � � kaynakların �dağıtılma� süreçleri� şeffaflaşmalıdır.� Üniversite� yönetimleri�her� topluluğa� eşit�mesafede� durmalıdır.��

Eğer� aynı� üniversite� içinde� aynı� konuda� çalışan� bir� topluluk� varsa,� aynı� konuda� çalışan�başka� bir� topluluk� kurmak� bazı� üniversitelerde� imkansız� olabiliyor.� İstenilen� konuda�topluluk� kurmak� da� zor.� Özellikle� çalışma� alanı� � LBGTT� ve� insan� hakları� gibi� olan�toplulukların� � kurulması� � reddedilebiliyor.� � Ayrıca� � üniversite� � yönetimleri� � değiştiğinde,�bazen� � tüm� � topluluklar� � feshedilerek� � tekrar� � kurulmaları� � isteniyor.� � O� � zaman� � yeni�yönetimin� keyfine� göre� bazı� topluluklar� kurulamayabiliyor.��STK’ların� Üniversitelerdeki� kulüplerle� organik� bir� ilişkisi� olamıyor.� Fakat� üniversite�yönetiminin� � inisiyatifine� göre,� � ilgili� � STK’yla� neredeyse� organik� � ilişkisi� � olan� � birçok�topluluk� kurulabiliyor.� İzinler� hangi� STK’ya� hangi� kriterler� üzerinden� veriliyor� belli �değil.��Bazı� üniversitelerde� topluluklar� sadece� fakülte� bazında� kurulabiliyor.� Böylece� sadece� – �mesela� � –� � hukuk� � fakültesinde� � kurulan� � topluluğa� � sadece� � o� � fakülteden� � öğrenciler� � üye �olabiliyor.� � Ayrıca� � o� � topluluk� � sadece� � ilgili� � fakülte� � bünyesinde� � faaliyetlerini� � hayata�geçirebiliyor.� � Buna� � ek� � olarak� � aynı� � üniversite� � içinde� � bir� � fakültenin� � izin� � vermediği�topluluğa� başka� bir� fakülte� izin� verebiliyor.��

Örgütlenmek� temel� bir� haktır.� Buna� rağmen� üniversitelerde�topluluk� � kurmak� � zordur.� � Üniversite� � yönetiminin� � onayını�zorunlu� � � hale� � � getiren� � � değil� � bilgilendirilmesi� � � odaklı� � � bir �topluluk� kurma� sürecinin� standartlaşması� gerekiyor.��

Ayrıca� topluluk� kurmakla� ilgili� bilgilere� ulaşmak� bir� çok� üniversitede� zor.� Bu� bilgiler�internet� sitelerinde� olmadığı� gibi� üniversiteden� topluluklara� akan� bilgi� süreçlerinde� hem �bilginin� � � verilme� � � biçimi,� � � hem� � � de� � � dağıtılma� � � süreçlerinde� � � sıkıntı� � � var.� � � Böylece�üniversitenin� � ilgili� � konuda� yaptığı� � herhangi� � bir� değişiklikle� � ilgili� � bilgi,� � topluluklara�ulaşmadığı� ölçüde� toplulukların� hareket� alanı� daralabiliyor.

Page 12: GençlikÇalışmaları!Birimi!genclik.bilgi.edu.tr/wp-content/uploads/2019/03/2009-Turkiye-Genclik... · Buna ek olarak, bir başka tespitimiz, gençlerin hayatlarındaki ... Zaten

Bazı� � üniversitelerde� fakülte� veya� kampüs� � bazında� kurulan� � öğrenci� � toplululuklarının�birkaçı� birleşerek� üniversite� kulübü� statüsü� alabiliyorlar.� Fakat� hangi� kritere� göre� bu �uygulama� yapılıyor,� bir� standart�mevcut� değil. ��Birçok� üniversitede� akademik� danışman� uygulaması� var.� Her� topluluğun� bir� danışmanı�oluyor.� � Bu� � danışmanın� � onayı� � olmadan� � ilgili� topluluk� � faaliyet� � düzenleyemiyor.� � Bazı �üniversitelerde� � � � öğrenciler� � � � bu� � � � danışmanları� � � � kendileri� � � � buluyorlar.� � � � Fakat� � � � bazı �üniversitelerde� � danışmanlar� � atanıyor.� � Eğer� � kulüple� � danışmanın� � görüşleri� � arasında �farklılık� varsa� kulübün� aktivite� yapması� engelleniyor� veya� zorlaşıyor.��

Akademik� danışmanlık� uygulaması,� üniversite� yönetiminin�öğrenciler� � üzerindeki� � kontrol� �mekanizmalarından� � birine �dönmüş� durumda.� Tamamen� kaldırılması� gerekiyor.��

BÖLÜM� III:�GENÇLİK� ÇALIŞMASININ� FİNANSMANI �Halen� doğrudan� gençlik� STK’larına�mali� hibe� sağlayan� iki� devlet� kurumu� bulunmakta.�Bunlardan� � biri� � DPT� � bünyesindeki� � Avrupa� � Birliği� � Eğitim� � ve� � Gençlik� � Programları�Merkezi� Başkanlığı� (Ulusal� Ajans)13 � diğeri� de� GSGM� bünyesindeki� Gençlik� Hizmetleri�Dairesi� Başkanlığı.��1.� � � Ulusal� Ajans �

Ajans,� iki� program� yürütüyor.� Bunlardan� biri� doğrudan� gençlerin� gönüllülük� temelinde�sivil� � katılımlarını� � geliştirmeye� � yönelik � � Gençlik� � Programı,� � diğeri� � içinde� � Erasmus,�Comenius,� Leonardo� ve� Grundvig� alt� programlarını� barındıran� Hayatboyu� Öğrenme�Programı.� � Burada,� � gençlik� � çalışması� � alanıyla� � doğrudan� � ilgili� � olduğu� � için� � sadece �Gençlik� Programı’yla� ilgili� bilgiler� yer� alacak.��Yeni� Gençlik� Programı,� 2000� –� 2006� yılları� arasında� uygulanan� Gençlik� Programı’nın�içeriğine� benzer� bir� uygulamayla� 2007� –� 2013� yılları� arasında� uygulanıyor.� Gençlik�Programı’nın� � bütçesi,� � 1� � Ocak� � 2007� � –� � 31� � Aralık� � 2013� � tarihleri� � için� � AB� � çapında�885.000.000� � Avro’dur.14� � Türkiye’nin� � 2007� � –� � 2009� � yıllarında� � taahhüt� � ettiği� � bütçe �miktarı� sırasıyla� 3.260.000,� 3.420.000� ve� 3.590.000� Avro’dur.15� Bütçenin� geri� kalanı�AB� tarafından� karşılanmaktadır.��Program� � farklı� � tür� � projelere� olanak� � veren� � 5� � temel� � alt� � program� � (ki� � Program� � dilinde�bulara� � Eylem’ler� � adı� � veriliyor)� � ve� � bu� � alt� � programların� � türevlerinden� � oluşmakta.�Programın� � en� � güçlü� � yanlarından� � biri,� � aşağıda� � ayrıntısı� � verilen� � bir� � çok� � Eylem’e�başvururken� sivil� bir� tüzel� kişilik� aranmamasıdır.� Gençlik� grupları� da� bu� olanaklardan�yararlanabilmektedir.� Bir� diğer� güçlü� yan,� gençlerin� sivil� toplumda� fiziki� hareketliliğini�–� ülke� içinde� ve� dışında� - � sağlamaya� yönelik� imkanları� içinde� barındırmasıdır.��Aşağıdaki� � � � tablo,� � � � Gençlik� � � � Programı’na� � � � yapılan� � � � başvuruların� � � � toplam� � � � sayısını �vermektedir.��13� www.ua.gov.tr�14� 15 � Kasım � 2006 � tarihinde � Avrupa� Parlamentosu � ve � Avrupa� Komisyonu� tarafından � alınan�1719/2006/EC � numaralı � karar� (http://eur-�lex.europa.eu/LexUriServ/site/en/oj/2006/l_327/l_32720061124en00300044.pdf) �15� s. � 23, � Gençlerin � Güçlendirilmesine � Yönelik � Harcamaları� İzleme� Kılavuzu.

Page 13: GençlikÇalışmaları!Birimi!genclik.bilgi.edu.tr/wp-content/uploads/2019/03/2009-Turkiye-Genclik... · Buna ek olarak, bir başka tespitimiz, gençlerin hayatlarındaki ... Zaten

                                             

Tablo    3:    2007    –    2009    yılları    arasında    Ulusal    Ajans    tarafından    yürütülen    Gençlik    Programı’na    yapılan  toplam      proje    başvurularının      alt    programlar      (Eylemler)      temelinde    dağılımı.    Kaynak:    www.ua.gov.tr  sitesindeki  hibe  başvuru  sonuçlarından  derlenmiştir.    En    fazla    proje    başvurusu    Eylem    1.2’ye    olmaktadır.    Bu    eylem    kapsamında    gençlik  kuruluşları/grupları,  başka  bir  ülkeden  ortağa  ihtiyaç  duymadan,  Türkiye  içinde  kendi  yerellerindeki  bir  sorunun  çözümüne  yönelik  çalışmalar  yapabilmektedir.  Eylem  1.2’ye  yapılan  başvuru  sayısının  çokluğunun  bir  nedeni,  Türkiye  dışından  bir  ortak  ihtyacı  bulunmaması    olabilir.    Bu,    eğitim    sisteminin    gençlerin    yabancı    dil    öğrenmelerine  olanak  vermemesinin  doğrudan  bir  sonucu  olabilir.    İkinci    en    fazla    başvuru    sayısı    da    Eylem    1.1    kapsamındaki    gençlik    değişimlerine  yöneliktir.      Gençlik      değişimleri,      farklı      ülkelerden      gelen      gençlerin      birbirlerinden  öğrenmelerini  sağlayan,  en  az  bir  AB  ülkesinden  ortak  kuruluşla  yapılan  –  kısa  süreli  -  projelerdir.    En  az  iki  talep  sırasıyla,  gençler  ve  gençlerle  ilgili  uzmanlara  ulusal  ve  uluslararası  seminer  ve  toplantı  imkanları  sağlayan  5.1  ve  gençlerin  demokratik  yaşama  ulusal  ve  uluslararası  düzeyde  katılımını  sağlayan  Gençlik  Demokrasi  Projeleri  başlıklı  Eylem  4.3’e  yöneliktir.    Aşağıdaki    tabloda    da    görüleceği    üzere    mevcut    arz    talebi    karşılayamamaktadır.    Bir  program  ülkesinde  STK’ların  ev  sahipliğinde  gönüllü  olabilme  imkanı  sağlayan  Eylem  2  başlıklı  Avrupa  Gönüllü  Hizmeti,  en  yüksek  kabul  oranına  sahiptir.  Bunu  5.1  ve  AB  Komşu  Ülkeleriyle  İş  Birliği’ne  olanak  sağlayan  Eylem  3.1  izlemektedir.

Page 14: GençlikÇalışmaları!Birimi!genclik.bilgi.edu.tr/wp-content/uploads/2019/03/2009-Turkiye-Genclik... · Buna ek olarak, bir başka tespitimiz, gençlerin hayatlarındaki ... Zaten

Tablo � � 4: � � 2007 � � – � � 2009 � � yılları � � arasında � � Gençlik � � Programı � � alt� � eylemlerine� � yapılan � � başvuruların � � kabul�oranlarını göstermektedir. Kaynak: www.ua.gov.tr adresindeki hibe başvuru sonuçlarından derlenmiştir.�Proje� � � başvuru� � � sayıları,� � � gençlik� � � sivil� � � toplum� � � alanının� � � ihtiyacını� � � açıkça� � � ortaya �koymaktadır.� Bu� çerçevede:��

Gençlerin� � � � gönüllülük� � � � temelinde� � � � toplumsal� � � � yaşama �katılımını sağlayan yerel girişimlere ve farklı ülkelerdengelen� � � � gençlerle� � � � ortak� � � � çalışmalar� � � � yapmaya� � � � gençler �tarafından� � talep� � vardır.� � Bu� � konuda,� � farklı� � imkanları� � da �seferber� � � ederek� � � –� � � gerekiyorsa� � � farklı� � � hibe� � � olanakları�oluşturarak� –� bu� talebin� arzını� oluşturmak� gerekmektedir.��

Aşağıda� görüldüğü� üzere� Gençlik� Programı� kapsamında� dağıtılan� hibelerin� büyük� bir�miktarı� � � � gençlerin� � � � Avrupa� � � � çapında� � � � hareketliliğini� � � � sağlamaya� � � � yönelik� � � � olarak �harcanmaktadır.� Bu� dönemde,� Eylem� 1.2� başlıklı� Gençlik� Girişimleri� dışındaki� tüm�hibeler� –� ki� toplam� hibelerin� sadece�%15’ini� oluşturmaktadır� -� bu� yöndedir. ��Bir� gencin� Türkiye� dahil� Avrupa’daki� bir� program� ülkesinde� gönüllü� olarak� bir� STK’da�sorumluluk� almasına� yönelik� tasarlanan� Avrupa� Gönüllü� Hizmeti� (Eylem� 2)� kişi� başına �en� fazla � hibenin� verildiği� alt� programdır.

Page 15: GençlikÇalışmaları!Birimi!genclik.bilgi.edu.tr/wp-content/uploads/2019/03/2009-Turkiye-Genclik... · Buna ek olarak, bir başka tespitimiz, gençlerin hayatlarındaki ... Zaten

                                             

Tablo    5:  2007  –  2009  yılları  arasında  Ulusal  Ajans    tarafından  Gençlik  Programı  kapsamında  dağıtılan  alt    programlar    (Eylemler)    bazında    hibe    miktarları    (Ulusal    Ajans’ın    internet    sitesindeki    kabul    listeleri  temel  alınarak  hesaplandı.  Yedekler  ve  Kabul/Yedekler  de  listeye  dahil  edildi.).    2007  –  2009  döneminde  verilen  hibeler,  başvuru  tarihlerine  göre  gruplandırıldığında  ortaya    aşağıdaki    gibi    bir    sonuç    çıkmaktadır.    Gençlik    Değişimleri    (1.1)    ve    Avrupa  Gönüllü    Hizmeti    (2)    en    fazla    hibe    dağıtılan    Eylemlerdir.    1.1’de    çok    uluslararası  katılımcı  olduğu  için,  2’de  uzun  süreli  ama  kalite  temelli  bir  program  olduğu  için  bu  normaldir.                                          

Tablo      6:      Başvuru      tarihlerine      göre      kümelenen      eylemlerin      2007      –      2009      döneminde      Ulusal      Ajans  tarafından  verilen  tüm  hibeler  içindeki  yüzdeleri.    Görüldüğü  üzere  Kasım  başvuru  ayında  verilen  hibelerin  oranlarında  diğer  aylara  göre  en    az    %5’lik    bir    artış    bulunmaktadır.    Buradaki    önemli    soru,    hangi    gençlerin    bu  hibelerden    yararlandığıdır.    Kasım    ayındaki    bir    artış,    öğrencilerin    beraber    olduğu

Page 16: GençlikÇalışmaları!Birimi!genclik.bilgi.edu.tr/wp-content/uploads/2019/03/2009-Turkiye-Genclik... · Buna ek olarak, bir başka tespitimiz, gençlerin hayatlarındaki ... Zaten

dönemlerde� � proje� � yapmak� � için� � başvurduklarını� � gösteriyor� � olabilir.16� � Bu� � da� � Gençlik�Programı’nın� � � hedef� � � kitlesi� � � olan� � � dezavantajlı� � � gençlerin� � � programdan� � � yararlanma �oranlarının� düşük� olduğunu� akla� getirmektedir.��Aynı� tabloyu� Eylem’ler� temelinde� ele� aldığımızda� aşağıdaki� veriler� ortaya� çıkmıştır.�Yerel� � projelere� � ve� � gençlik� � değişimlerine� � yaz� � sonuna� � doğru� � talep� � olmakta,� � Avrupa �Gönüllü� Hizmeti’ne� kışın� gidilmekte� (ve� ya� ev� sahipliğ� yapılmakta),� toplantılar� da� yaz�sonu� � yapılmaktadır.� � Tabi� � burada� �mutlaka� � akılda� � tutulması� � gereken� � bir� � nokta,� � bazı�projelerin� � proje� � başlangıç� � tarihlerinden� � çok� � daha� � önceki� � dönemlerde� � başvurularının�olabildiğidir.������������������Tablo � 7: � Ay � ve � Eylemler � temelinde � Gençlik � Programı � tarafından � dağıtılan � hibeler.��

2.� � � Gençlik� Hizmetleri� Dairesi� Başkanlığı� (GHDB) �Gençlik� � ve� � Spor� � Genel� �Müdürlüğü� � bünyesinde� � çalışmalarına� � devam� � etmektedir.�GHDB,� gençlerin� serbest� zamanlarını� geçirmelerine� yönelik� destekler� sunmaktadır.� İl�Müdürlükleri� � büntyesindeki� � gençlik� �merkezleri,� � yazın� � düzenlenen� � gençlik� � kampları, �gençlik� � kulüplerine� � yönelik� � hibe� � destekleri,� � eğitim� � olanakları� � ve� � gençlik� � çalışması�alanında� özellikle� Avrupa� Konseyi� başta� olmak� üzere� uluslararası� paydaşlarla� ilişkiler�Başkanlık� üzerinden� yürüyor.� Bu� bölümde� ağırlıklı� olarak� GHDB’nın� harcamalarının�ayrıntılarına� bakılacaktır.� Ayrıca� performansla� ilgili� rakamlara� da� bu� bölümün� sonunda�değinilecektir.��Başkanlık� bünyesindeki� 7� şube�müdürlüğüne� Çocuk� Oyunları� Şube�Müdürlüğü� 2009�yılında� eklenmiştir.� Böylece� şube�müdürlükleri� sayısı� 8’e� çıkmıştır. ��Müdürlük� � � bütçesindeki� � � spor� � � lehine� � � varolan� � � geçtiğimiz� � � senelerdeki� � � dengesizlik �değişmemiştir.�������

16� Proje � başlangıç � tarihi � genellikle, � ilgili � dönemden � en � az � iki � – � üç � ay � sonra � oluyor.

Page 17: GençlikÇalışmaları!Birimi!genclik.bilgi.edu.tr/wp-content/uploads/2019/03/2009-Turkiye-Genclik... · Buna ek olarak, bir başka tespitimiz, gençlerin hayatlarındaki ... Zaten

Tablo � 8: � 2008 � yılı � GSGM � harcamaları � içinde � Gençlik � Hizmetleri� Dairesi� Başkanlığı� ve � sporla � ilgili�Başkanlıklar � karşılaştırması. � Kaynak� 2008 � GSGM � Faaliyet � Raporu. ��Görüldüğü� üzere� bu� rakama� 223.580.728� TL’lik� GSGM� İl�Müdürlükleri� bütçesi� dahil�edilmedi.� İl�Müdürlüklerinin� faaliyetlerinin� bir� bölümü� –�mesela� gençlik�merkezlerinin�müdürlerinin�maaşları� � gibi� -� � gençlikle� alakalı� olmasına� rağmen� � bu� � rakamanın� � dahil �edilmesi� � durumunda� � aradaki� � uçurum� � daha� � da� � keskin� � olacaktır.� � Bu� � haliyle� � GSGM �bütçesinin� sadece�%2.2’si� gençliğe� harcanmıştır.��

Gençlerin� � � � serbest� � � � zamanlarını� � � � geçirmelerine� � � � yönelik �faaliyetlere� daha� fazla � bütçe� ayrılmalıdır.��

Bu� � raporun� � örgütlenme� � özgürlüğü� � bölümünde� � ifade� � edildiği� � çerçevede� � GHDB’nin �onayıyla� � talep� � eden� � gençlik� � dernekleri� � tescillenerek� � “gençlik� � kulübü”� � statüsünü �almıştır.� Daire� Başkanlığı’da� her� sene� bu� kulüplere�mali� destek� sağlamaktadır.� Hangi �kuruluşa� neden� hibe� verildiğiyle� ilgili� bir� açıklama� bulunmamaktadır.� Aşağıdaki� tabo�2006� –� 2009� yıllarındaki� hibe�miktarlarını� göstermektedir.���������������

Tablo � 9: � 2005 � – � 2009 � yılları � arasında � GHDB’nın� kaç � Gençlik � Kulübüne� ne � kadar�mali � destek � sağladığını�göstermektedir. � � � Çubukların � � � yanındaki � � � rakamlar � � � hibe � � � verilen � � � kulüp � � � sayısını, � � � üstündekiler � � � de � � � hibe�miktarını � � � göstermektedir. � � � Kaynak: � � � GSGM � � � 2008 � � � Faaliyet � � � Raporu � � � ve � � � www.ghdb.gov.tr� � � adresindeki�bilgilerden � derlenmiştir.

Page 18: GençlikÇalışmaları!Birimi!genclik.bilgi.edu.tr/wp-content/uploads/2019/03/2009-Turkiye-Genclik... · Buna ek olarak, bir başka tespitimiz, gençlerin hayatlarındaki ... Zaten

GHDB’nın� her� sene� kulüp� başına� sağladığı� hibelerde� bir� azalma� vardır.� Buna� ek� olarak�enflasyonu� da� bu� rakamlara� kattığımızda� real� düşüş� daha� fazladır.������������������Tablo � � 10: � � Gençlik � � Kulübü � � başına � � GHDP� � tarafından � � sağlanan � � TL � � cinsinden � hibe � �miktarı. � � Kaynak:�GSGM � 2008 � Faaliyet � Raporu � ve � www.ghdb.gov.tr� adresindeki � bilgilerden � derlenmiştir.��

Hem� � gençlerin� � toplumsal� � katılımını� � geliştiren,� � hem� � de �ihtiyaçları� temelinde� örgütlenerek� seslerini� çıkartabildikleri�kuruluşlar� � olarak� � gençlik� � STK’larına� � yönelik� � daha� � fazla �mali� desteğe� ihtiyaç� vardır.��

Gençlik� kulüplerine� dağıtılan� hibe�miktarlarına� il� bazında� baktığımızda� en� fazla � hibe�alan� il� Ankara� olarak� karşımıza� çıkmaktadır.� Ankara’yı� İstanbul� ve� Diyarbakır� takip�etmektedir.� Son� 4� sene� içinde� dağıtılan� toplam� hibe�miktarı� 1.515.000� TL’dir.17��������������������17� Bu � rakamın � sene � bazındaki� dağılımına � bakıldığında, � � GHDB’nın� sitesindeki � listelerle � GSGM’nin�Faaliyet � Raporları � arasındaki � rakamlarda � ufak � farklılıklar � vardır.� Burada � GHDB� sitesinden � açıklanan�listeler � temel � alınmıştır.

Page 19: GençlikÇalışmaları!Birimi!genclik.bilgi.edu.tr/wp-content/uploads/2019/03/2009-Turkiye-Genclik... · Buna ek olarak, bir başka tespitimiz, gençlerin hayatlarındaki ... Zaten

Tablo 11: İl bazında gençlik kulüplerine 2006 – 2009’da dağıtılan toplam hibe miktarı.Kaynak:� � � � www.ghdb.gov.tr� � � adresindeki � � � � � hibe � � � � � alan � � � � � gençlik � � � � � kulüpleri � � � � � listesinden�oluşturuldu. ��Aynı� dağılıma� bu� sefer� gençlik� kulübü� başına� hibe� dağıtılan� il� olarak� baktığımızda�İstanbul� birinci� sıraya� oturmaktadır.� Fakat� hem� yukarıda,� hem� de� aşağıdaki� tabloda�2008� yılında� “Mevlana� Hoşgörüsünde� Uluslararası� Gençlik� Buluşması”� için� imzalanan�protokol� gereği� Folklor�Müzik� Gençlik� Kulübü� Derneği’ne� sağlanan� 95.000� TL’lik�hibe� de� vardır.� Bu� rakam� çıkartıldığı� ölçüde� İstanbul� ilk� 10� il� arasına� girememektedir.�Aşağıdaki� tabloda� tüm� illerin� –� Erzurum� dışında� -� batıdan� olması� dikkat� çekicidir.�

Tablo � � � 12: � � � STK � � � başına � � � en � � � fazla � � � hibe � � � dağıtılan � � � ilk � � � 10 � � � il � � � (2006 � � � – � � � 2009).� � � Kaynak:�www.ghdb.gov.tr� adresindeki � hibe � alan � gençlik � kulüpleri � listesinden � oluşturuldu. ��Türkiye’nin� � güneydoğusunda� � sivil� � toplum� � önemli� � bir� � yere� � sahiptir.� � STEP� � ülke�raporunda� da� belirtildiği� gibi� “...� bölgedeki� sivil� toplumun� üzerinde� ciddi� bir� “ağırlık”,�“sorumluluk”,� “yük”� ve� hatta� “baskı”� olduğu”� yinelenmiştir.� Bu� aynı� zamanda� sivil �toplumun� bölgedeki� toplumsal� ve� siyasal� öneminin� de� bir� ifadesidir.”18��Bu� çerçevede� tescil� süreciyle� bu� bölgedeki� STK’ların� kurduğu� ilişkinin� bir� göstergesi �olarak� � tablo� � okunduğunda,� � � ciddi� � bir� � sorun� � olduğu� � göze� � çarpmaktadır.� � � Nedeni�bilinmemekle� birlikte� hem� arz,� hem� de� talep� arasında� bir� uyumsuzluk� vardır.� Bu� bize�kamu� � finansmanının� � niteliğinden� � çok� � sivil� � toplumun� � yapısıyla� � ilgili� � de� � bir� � bilgi�vermektedir.� Buna� ek� olarak� ilgili� grafiklerde� nüfus� ve� gelişmişlik� oranları� oldukça�yüksek� olan� İzmir� yoktur.����������18� S. � 17, � STEP � Türkiye’de � Bölgesel � Düzeyde � Sivil � Toplum � Değerlendirmesi, � TÜSEV � Yayınları, � 2005,�İstanbul.

www.ghdb.gov.tr

Page 20: GençlikÇalışmaları!Birimi!genclik.bilgi.edu.tr/wp-content/uploads/2019/03/2009-Turkiye-Genclik... · Buna ek olarak, bir başka tespitimiz, gençlerin hayatlarındaki ... Zaten

Tablo � � � 13: � � � 2007 � � � ve � � 2008 � � yıllarında � � gençlik � � �merkezlerindeki � � kayıtlı � � üye � � ve � � faal� � üye � � sayılarındaki�değişimin � � � � oranını� � � � göstermektedir. � � � � Kaynak: � � � � 2008 � � � � GSGM � � � � Faaliyet � � � � Raporu’ndaki � � � � rakamlardan�yararlanarak� oluşturulmuştur. ��

2007� –� 2008� yıllarında� gençlik�merkezleri� üye� sayıları� sırasıyla� 153.802� ve� 214.673 �olmuştur.� Aynı� senelerdeki� faal� üye� sayısı� da� 48.730’dan� 52.709’a� çıkmıştır.� Yandaki�tablo� iki� senedeki� artış� oranlarını� karşılaştırmalı� olarak� vcrmektedir� Görüldüğü� üzere�üye� sayısındaki� � artış� faal� � üye� sayısındaki� � artışın� � 5� � katıdır.� � Bunun� � en� � temel� � nedeni,�gençlik� �merkezlerinde� � bir� � izleme� � sistemi� � bulunmaması� � ve� � üye� � olanların� �merkezle �ilişkileri� bitmiş� olmasına� rağmen� üye� olarak� gözükmeleridir..��Gençlik�Merkezleri� sayısı� 2007� yılındaki� 135’ten� 2008’de� 147’ye� çıkmıştır.� Bu� haliyle�merkez� başına� düşen� 15� -24� yaşları� arasındaki� genç� sayısı� 85.000’in� üstündedir.� Faal�üye� � sayısını� � gençlik� �merkezlerine� � oranladığımızda� � 2008� � yılı� � için� � gençlik� �merkezi�başına� düşen� genç� sayısı� 359’dur.��Buna� ek� olarak� gençlik�merkezi� sayısındaki� artış� oranı�%10.8’ken� faal� üye� sayısındaki�artış�%8’de� kalmıştır.��Halen� gençlerin� serbest� zamanlarını� geçirmelerine� olanak� sağlayan� gençlik�merkezleri�yeterli� � değildir.� � Kamu� � önümüzdeki� � dönemde� � Ortam� � Vadeli� �Mali� � Planda� � görüldüğü �üzere� bütçede� arttırıma� gitmemektedir.� Bu� da�mevcut� gençlik�merkezlerinin� sayısında�önemli� bir� artış� olmayacağının� göstergesidir.��

Mevcut� gençlik�merkezi� ihtiyacını� karşılamaya� yönelik �olarak� � � STK’ların� � � gençlik� � �merkezlerine� � � destek,� � � kamu�finansmanı� ve� tesis� kullandırma� yoluyla� olmalıdır.

Page 21: GençlikÇalışmaları!Birimi!genclik.bilgi.edu.tr/wp-content/uploads/2019/03/2009-Turkiye-Genclik... · Buna ek olarak, bir başka tespitimiz, gençlerin hayatlarındaki ... Zaten

BÖLÜM� � � IV:� � �GENÇLERİN� � �GÜÇLENDİRİLMESİNE� � � YÖNELİK� � � YAPILAN �TÜM�HARCAMALARIN�ÖZETLERİ �Bu� � bölümdeki� � veriler,� � Gençlerin� � Güçlendirilmesine� � Yöenlik� � Harcamaları� � İzleme �Kılavuzundan19� derlendi.� Türkiye’nin� 2008� ve� 2009� senelerinde,� örgün� eğitim� kalemi �dışında� � gençlere� � yönelik� � harcamalarını� � tespit� � etmek� � için� � aşağıdaki� � kurumların� � ilgili�harcamalarına� bakıldı.��-� � � � Gençlik� � ve� � Spor� � Genel� �Müdürlüğü� � (GSGM):� � Spora� � ve� � gençliğe� � yönelik�harcamalar�

-� � � � Kredi� ve� Yurtlar� Kurumu� (Yurt� Kur):� Üniversite� gençliğinin� barınması,� kredi� ve�burslarına� yönelik� harcamalar�

-� � � � DPT’ye� bağlı� Avrupa� Birliği� Eğitim� ve� Gençlik� Programları�Merkezi� Başkanlığı�(Ulusal� � � Ajans):� � � Hayatboyu� � � Öğrenme� � � ve� � � Gençlik� � � Programları� � � ile� � � ilgili�harcamaları�

-� � � � Sosyal� Destek� Programı� (SODES):� Gençliğin� güçlendirilmesi� ile� ilgili� kültür� ve �sanat� projeleri�

-� � � � TÜBİTAK� Altındaki� Bilim� İnsanı� Destekleme� Daire� Başkanlığı� (BİDEB):� Genç �araştırmacılara� yönelik� karşılıksız� eğitim� bursları �

-� � � � Türkiye� � İş� � Kurumu� � (İşkur):� � Aktif� � işgücü� � programlarından� �mesleki� � eğitim �konularında� yararlanan� gençlere� yönelik� harcamalar�

-� � � �Milli� Eğitim� Bakanlığı:� Gençlere� yönelik� burs� ve� yurtlarla� ilgili� harcamalar �-� � � � YÖK:� � Üniversitelerde� � çalışan� � araştırma� � görevlilerini� � yurt� � dışı� � eğitimlerine �yönelik� burslar.��

Bu� � harcamalar� � tespi� � edlirken� � özellikle� � � � � � � � � m� � � � � � � m� � � � � � � � � � � � � � � �   � B� � � � � � � � � � � � � Y   Y� � � � � A� � � � � �� � � UR’la� ilgili� harcamalardan� 15� –� 24� yaş� arası� gençler� ayrıştırılamadığı� için� 24� yaş �üzerindekilere� yönelik� harcamalar� dahil� edildi.��Bu� � çerçevede� � Türkiye’nin� � Gençlerin� � Güçlendirilemsine� � Yönelik� � yaptığı� � harcamalar �2008� için� Şa278aŞ97a787� � � � � � m� � � � Şvv9� � � � � , � � � � � � 2ae. 2av9vaŞ2Ş� � � � � � k� � Ta� � � �� � � � �

� i T� � K� k� � � � � � � � � , � � � � � � MY� � � � � � � i M� � � � � � Şvv7� � � � KY� Y� � � � � � T� � � � ÜY� � � � e9e� � � � �� � m� � � � Şvv9� � � � � , � � � � � � Ş3e� � � � � � k� � Ta� � � � � � � � �

� � � � �� TBYMY� � � � � B� � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � � T� � � � � � TY� � � � � � � � � � � �   � � i ÜBi � � � � � TBYMBYTa� � � � �� � � � �

� Y� � � � � � � � � T� � � � � � TY� � � � � L 83k� m� � � � �   � B� � � � � � � � � � � � � , � � T� � � � � � �� i , � � � � � T� � � � Ü� � � � � � � KÖ� � � � � B� Ta� � � � � � M� � � � � � � � T� � � � � � K� M� � � � � � �   � B� � � � � � �� YMY� � � � � � � � � � � � , � � T� � � � n� � � , � � � � � i � İ Üİ � � � � � L 8vk� ı � � � � � i B, � � � � � � � � Ü� � � � � � � � � �L Ş3k� � � � � � � � � K� T� T� � � � � � � � � � B� � � Ta� � � � ��

Bu� oranların� genç� başına� düşen� bütçe� rakamlarına� böldüğümüzde:�����

19� http://stk.bilgi.edu.tr/stkButce.asp

Page 22: GençlikÇalışmaları!Birimi!genclik.bilgi.edu.tr/wp-content/uploads/2019/03/2009-Turkiye-Genclik... · Buna ek olarak, bir başka tespitimiz, gençlerin hayatlarındaki ... Zaten

Eğitimdeki her gence yapılan harcama 586 TL, eğitimdışındaki� (okumayan� ve� çalışmayan� ve� ya� çalışan)� gençler�için� 108� TL’dir.��

BÖLÜM� V:�GENÇLİK� ALANI� VE� DİĞER�KONULAR �2009� � yılının� � gençlik� � alanıyla� � ilgili� � en� � temel� � gelişmelerinden� � biri� � Gençlik� � Strateji �Dokümanı� � � ve� � � yeni� � � Gençlik� � � Ajansı� � � kurulma� � � çalışmalarıdır.� � � Dokümanın� � � nasıl�yasalaşacağıyla� ilgili� süreç� devam� etmektedir.� Bir� taslak� oluşmuştur.��Gençler� � Türkiye’nin� � fiziki� � olarak� � en� � hareketli� � nüfusudur.� � Uluslararası� � hareketlilik�açısından� da� son� yıllarda� Erasmus� ve� Gençlik� Programı� gibi� imkanlar� bu� sürece� olumlu�katkı� yapmışlardır.� Fakat� pasaport� ve� vize� ücretleri� çok� yüksektir.� 6� aylık� pasaport� harcı�126� TL,� cüzdan� ücreti� 138� TL’dir.� Buna� vize� ücreti� ve� sağlık� sigortası� da� eklendiğinde,�sadece� � belge� �masrafı� � 500� � TL� � civarında� � olmaktadır.� � Bu� � rakam� � gençler� � için� � çok�yüksektir.��Belediyeler� � öğrencilere� � yönelik� � toplu� � taşıma� � araçlarında� � indirimli� � bilet� � uygulaması �yapmaktadır.� � Oysa� � özellikle� � çalışmayan� � gençlerin� � şehirleri� � kullanmaları� � önemlidir. �Buna� � ek� � olarak� � öğrenciler� � ilgili� � pasoyu� � aldıkları� � şehir� � dışında� � başka� � bir� � şehirde �indirimli� � biletlerden� � yararlanamamaktadırlar.� � İlk� � aşamada� � öğrenci� � pasosunun� � ulusal �çapta� tanınması,� buna� ek� olarak� öğrenci� indiriminin� yanısıra� bir� gençlik� indiriminin� de�uygulanması� gerekmektedir.��Yurt-Kur� � bünyesindeki� � yurtların� � yaz� � döneminde� � gençlerin� � kullanımına� � açık� � olması �önemli� � � bir� � � uygulamadır.� � � Fakat� � �mevcut� � � ücretin� � � iki� � � katı� � � ödenerek� � � yurtlardan �yararlanılabilmektedir.� Bu� uygulamanın� ücretinin� düşürülmesi� gerekmektedir.��SONSÖZ �Yukarıda� � görüldüğü� � üzere� � Türkiye’de� � gençlik� � çalışmalarının� � geliştirişmesiyle� � ilgili�temel� � iki� � alanda� � iyileştirmelere� ihtiyaç� � vardır.� � Bunlardan� � biri� � doğrudan� � örgütlenme �özgürlüğünün� önündeki� engelleri� kaldırmaktır.� Bu� sivil� alanda� gençlerin� daha� fazla � yer�almasını� sağlayacak,� günlük� hayatla� daha� bütünleşmelerinin� önünü� açacaktır.��Diğeri� de� sivil� alanın� finansmanıdır.� Finansmanın� kendisi� alanın� içeriğini� olumlu� ve� ya�olumsuz� değiştirebilme� potansiyeline� sahiptir.� Burada� finansmanı� sağlayanların� (devlet,�belediye,� � � vb.)� � � tüm� � � paydaşlara� � � eşit� � �mesafede� � � durmaması,� � � demokratik� � � kültürün �gelişememesini� destekler.��Bu� iki� konuda� atılacak� gençler� ve� gençlerin� kuruluşlarının� lehine� her� adım,� Türkiye’de �devletle� gençler� arasındaki� güç� ilişkisini� gençlerin� lehine� dönüştürecektir.� İhtiyaçlar �temelinde� politika� üretmenin� birincil� şartı� da�mevcut� talebi� karşılamaksa� bu� konuda �yapılacaklara� bizzat� özneyi� katmanın� araçlarını� da� oluşturmak� gerekmektedir.

Page 23: GençlikÇalışmaları!Birimi!genclik.bilgi.edu.tr/wp-content/uploads/2019/03/2009-Turkiye-Genclik... · Buna ek olarak, bir başka tespitimiz, gençlerin hayatlarındaki ... Zaten

           

KAYNAKLAR  -        Gençlik  ve  Spor  Genel  Müdürlüğü:  Gençlik  ve  Spor  Kulüpleri  Yönetmeliği,  Resmi    Gazete    Sayısı:    25869,    Gençlik    ve    Spor    Genel    Müdürlüğü    Faaliyet  Raporu,  2007,  Ankara  

-        Gençlik  Programı  Hibe  Başvuru  Sonuçları  (2007  –  2009)  -        Gençlik  ve  Spor  Genel  Müdürlüğü  Faaliyet  Raporu,  2007,  Ankara  -        Gençlik  ve  Spor  Genel  Müdürlüğü  Faaliyet  Raporu,  2008,  Ankara  -        Hibe  Dağıtılan  Gençlik  Kulüpleri  Listesi  2005  –  2009,  GHDB,  Ankara  -        N.    Yentürk,    Y.    Kurtaran;    “Gençliğin    Güçlendirilmesine    Yönelik    Yapılan  Harcamaları    İzleme    Kılavuzu”,    İstanbul    Bilgi    Üniversitesi    STK    Eğitim    ve  Araştırma  Birimi,  STK  Çalışmaları  –  Eğitim  Kjitapları  Bütçe  İzleme  Dizisi  No:  6.  

-        N.    Yentürk,    Y.    Kurtaran,    G.    Nemutlu;    “Türkiyede    Gençlik    Çalışması    ve  Politikaları”,  ”,  İstanbul  Bilgi  Üniversitesi  Yayınları,  2008,  İstanbul  

-        STEP  Türkiye’de  Bölgesel  Düzeyde  Sivil  Toplum  Değerlendirmesi,  TÜSEV  Yayınları,  2005,  İstanbul.  

-        TÜİK  Adrese  Dayalı  Nüfus  Kayıt  Sistemi  (ADNKS)  Nüfus  Sayım  Sonuçları  2007  –  2009  

-        Türkiye    2008:    İnsani    Gelişme    Raporu    -    Türkiye’de    Gençlik,    UNDP,    2008,  Ankara.  

-        www.dernekler.gov.tr  -        www.dpt.gov.tr  -        www.ghdb.gov.tr  -        www.tuik.gov.tr  -        www.ua.gov.tr  -        Yurt  Kur  Faaliyet  Raporu,  2007,  Ankara  -        Yurt  Kur  Faaliyet  Raporu,  2008,  Ankara  -        2008  Yılı  Gençlik  Turizm  Rehberi,  Kültür  Bakanlığı,  Ankara