ọ c THẮNG (Chủ biên) ỄN TIẾN DŨNG

GIÁO TRÌNH

MÁY TÍNH và MẠNG MÁY TÍNH■

IGUYẼNc LIỆU

TRƯỜNG ĐẠI HỌC sư PHAM KỸ THUẬT HƯNG YÊN

TS. PHẠM NGỌC THĂNG (Chủ biên) NGUYỄN TIẾN DŨNG

G I Á O T U Ì Ỉ V I I

MÁY TÍNH VÀ MANG MẤY TÍNH

N H À X U Ấ T BẢN G IÁ O DỤC V IỆ T NAM

I .(31 NÓI DÂU

MỤC LỤC

Trung

........ 7DANH MỤC CÁC TỦ V IÉT T Ấ T ....................................................................

Chưong 1TÒNG QUAN HỆ THO NG M Á Y T ÍN H

• MỤC I IK U .....................................................................................................• NỘI DUNG.....................................................................................................

1.1. LỊCH SỪ PHÁT TRIẾN CỦA HỆ THÔNG MÁY T ÍN H ................1.2. CÁC TI 1UẠT NGŨ VÀ KHÁI NIỆM cơ BẢN...............................1.3. rilỏ N G TIN VÂ BIÉU DIÊN TIIỎNG TIN [RONG MẢY TÍNH1.4. SO LƯỢC CÁC Bộ PHẠN CUA HỆ THÔNG MÁY T ÍN H ...........1.5. GIỚI TI III-u MỌT SỎ PHẢN MF.M THÔNG DỤNG DÙNG

C llơ M ÁY I ÍN II ..................................................................................................CÂU HOI VA BÀI TẠP...............................................................................

Chương 2 K IẺN TRÚC CPU CUA M Ả Y T ÍN H

• MỤC TIHIJ.....................................................................................................• NỌI DUNG.....................................................................................................

2.1. Sự TI I -N HOÁ CỦA CÁC B ộ VI XỬ LÝ IN T EL ..............................2.2. CẢU I RÚC C P U ............................................................................................2.3. TẠP CÁC THANH GHI CỦA VI X Ừ I.Ý ..........................................2.4. CÁC PHƯƠNG PHÁP QUÁN LÝ BỘ N H Ó ....................................2.5. CÁC PHƯƠNG PHÁP ĐỊNH ĐỊA c u i .............................................2.6 MÃ IIOÁ L Ệ N II.....................................................................................2.7. TẠP LỆNH VI x ử LÝ 8086................................................................CÀU llò l VẢ BÀI TẬP...............................................................................

Chương 3B ộ NHỚ VÀ CÁC T H IÉ T BỊ NGOẠI V I

• MỤC ru -u .........................................................................................

...9

111111222349

5355

585858ốl66707273.7586

88NỘI DUNG......................................................................3.1. KI1-N TRÚC HỆ THỐNG N llớ MẢY VI TÍNH

8888

4 GIÁO TRlNH MÁY TÍNH VA MẠNG MAy tín h

3.2. HỆ THÔNG V À O /R A ...................................................................................1163.3. GHÉP NÓI THIẾT BỊ NGOẠI V I ................................................................1263.4. MỘT SỐ THIẾT BỊ NGOẠI V I.................................................................... 139CÂU HỎI VÀ BÀI TẬP................................................ „................................... 145

Chưong 4G IỚ I T H IỆ U VÈ MẠNG M Á Y T ÍN H VÀ M Ạ NG IN TER N ET

• MỤC T IÊ U ............................................................................................................. 147• NỘI DUNG .............................................................................................................147

4.1. KHÁI N IỆM VÊ MẠNG MÁY T ÍN H ......................................................... 1474.2. CÁC THÀNH PHÀN M Ạ NG ........................................................................1534.3. GIAO THÚC VÀ CÁC MÒ II ÌN II DỊCH v ụ ............................ ' ........... 1694.4. CÂU TRÚC MẠNG IN TER N ET.................................................................186CẢU HỎI VÀ BÀI TẬP........................................................................................ 190

Chưưng 5

CÁC ỨNG DỤNG MẠNG

• MỤC T IÊ U ............................................................................................................. 192• NỘI DUNG.............................................................................................................192

5 .1 NGUYÊN LÝ HOẠT ĐỘNG CÚA CÁC GIAO THÚC LỚPỨNG DỤNG.................................................................................................... 192

5.2. CÁC CHƯƠNG TRÌNH ỬNG D ỤN G ........................' ........................... 202CẢU HỎI VÀ BÀI TẬP........................................................................................235

Chương 6 LỚP TRU YẺN T Ả I

• MỤC T IÊ U ............................................................................................................ 237• NỘI DUNG ............................................................................................................ 237

6.1. CÁC DỊCH VỤ VÀ NGUYÍÍN LÝ c ơ BẢN TRONGLÓP TRUYỀN T Ả I........................................................................................237

6.2. PHƯƠNG THÚ'C TRUYỀN DÃN KHÔNG KÉT NÓI U D P.................. 2436.3. PHƯƠNG THỨC TRUYÈN DÂN CÓ KẾT NÒI TCP.............................2476.4. ĐIỀU K1IIÉN l.UÓNG TRONG TC P .........................................................2626.5. ĐIÊU KHIẾN L Ỏ I......................................................................................... 263CÂU IIỎ I VẢ BÀI TẬP........................................................................................ 264

MUC LỤC 5

Chương 7I.O T M ẠNG VẢ CÁC PHƯƠNG PHÁP Đ ỊN H TUYÉN

• Ml.'C I lí:tJ............................................................................................................. 265• NOI D UN G ............................................................................................................. 265

7.1. CHÚC NĂNG L.ỞPMẠNG TRONG M Ò 1 IÌN II PHẢN I.ỚP................2657.2. GIAO T llử c l.li.N MẠNG IP .....................................................................2717..V ( J I A O m ú c PI1ẢN GIAI D Ị A C I I I ...................................................................... 2917.1. GIAO 11 lứ c THÔNG DII.iP DIÊU KHIKN INTERNET IC M P...........2937.5. CilAO I I lú c DỊNH TU Y I-N ........................................................................2947.6. KOI. I I l<......................................................................................................... 317CẢI HOI VẢ BÀI TẠP........................................................................................ 326

Chưoìig 8 M Ạ N(; c ụ c Bộ - MẠNG LAN

• MỤC' I II I . .............................................................................................................329• NOI DUNG..............................................................................................................329

8.1. DẠC I RƯNG CUA MẠNG CỰC' H Ộ ....................................................... 3298.2. KU-N TRÚC MẠNG c ụ c B ộ ........ ......... .................................................. 3318.3. CÁC HIƯƠ NG PHÁP TRUY CẠP DƯỜNG T R U Y Ề N ........................ 3358.4. CÔNG NGHI; MẠNG c ụ c Bộ - L A N .................................................... 3568.5. CÁC 1'HIÊT BỊ MẠNG LAN ...................................................................... 3728.6. CÔNG NGHỆ MẠNG DIỆN RỘNG W A N ...............................................380CẢU MÓ! VÀ BÀI TẠP........................................................................................ 397

DAN1I MỤC TẢI TIỆU THAM K HA O ....................................................................398

J 2 ờ i n ó i đ a u

M ạng máy lính phát sinh lừ nhu cầu muốn chia se, dùng chung n'li nguyên và chu phép giao liếp trục tuyến (online) cũng như

cúc ứng iluriii íhi phương tiện Irên mạng. Tài nguyên gổm có lài nguyên phún mém (dữ liệu, chương lành ứng dụng...) và lài nguyên phần cứng (máy in. máy quét, CD-ROM ). Giao tiếp trực tuyến hau gom gưi và nhận /hông điệp, thư điện lư... Cúc ứng dụng đa phương tiện có thê là phút thanh, truyền hình, điện thoại qua mạng, hội thao trực luyến, nẹhe nhạc, xem phim...

Sự kết hợp cua máy tính với các hệ thống truyền thông đã lạo ra cuộc cách m ạnẹ trong vấn đè tô chức khai thác và sư dụng hệ thống máy tinh. Mỏ hình tập trung dựa trên máy lính lớn được thay thế bới mô hình các máy lính dơn le được kếl nối lại đê cùng thực hiện cúng việc, hình thành môi trường làm việc nhiều người sư dụng phún lán. cho phép núng cao hiệu qua khai thác tài nguyên chung lừ những vị trí địa lý khác nhau. Các hệ thống như ihỡ dược gọi là mạng máy tính.

Với sự phiu Iriên cua khoa học và kỹ thuật hiện nay, các hệ thông mạng máy linli del phát triên một cách nhanh chóng và đa dụng, cà vể quy mô, hệ điếu hành vù ừng dụng. Do vậy, việc nghiên cứu đê vận hành, khai thác chúng ngày càng trơ nén phức lạp. Tuy nhiên, các mạng máy tính có cùng các điém chung, thông qua đỏ chúng ta có thê khao sát, phân loại và đánh ỵiá chúng.

Giáo trìnli M áy tínli và M ạng m áy tínli là một trong các cuốn sách cua bộ sách Đ iện - Điện tử do tập thê giang viên Khoa Điện - Diện tư, Trường Đại học S u phạm Kỹ thuật Hưng Yên biên soạn dựa trên kinh nghiệm giáng dạy và nghiên cứu Irong những năm qua. Nội dung chính cùa cuốn sách nham Cling cấp cho sinh viên những kiến thức về kiến trúc máy lính, cúc kỹ nùng ihiếl kế, cấu hình vù quan trị hệ thống mạng LAN. Đây có thê xem là những kiến thức nền làng, quan trụng cho các quán trị viên ve hệ thong mạng máy lính. Chính vì vậy, cuốn sách còn là nguồn lài liệu tham khau hint ích cho các sinh viên chuyên ngành Công nghệ thông tin, Kỹ thuật mảy linh và nhũnÍỊ người Jang làm công lác kỹ' thuật trong lĩnh vực Điện, Điện lư và Tin học.

8 GIÁO TRlNH m Ay T ín h v a m ạ n g m ả y t ín h

Sách được biên soạn cùa sách này nhằm mục đích bám sát mục liêu cua học phần, nên sau mỗi phần lý thuyết đểu có các vi dụ cụ thê đê giúp người học hiêu rũ vấn để, các hệ thống câu hỏi và bài tập cuối chương iỊÌúp người học hệ thong lại và nắm chắc kiến thức. Các ví dụ. bài lập đều đã đưục kiêm nghiệm thông qua các bài thực hành, th í nghiệm, sẽ rất có ích cho nạười hục trong quá trình làm việc thực tế.

Nội dung cùa cuốn sách gồm 8 chương:C hương 1. lỏ n g quan hệ thống máy linh.

Chưoug 2. Kiến trúc C PU cua máy linh.C h v o n g 3. Bộ nhớ và các thiết bị ngoại vi.C hương 4. Giới thiệu về mạng máy lính và Internet.C hương 5. Các ứng dụng mạng.C hư ong 6 . Lớp truyền tái.C hương 7. Lớp m ạng và các phương pháp định luyến.

C h u ô n g 8 . Mạng cục bộ - mạng LAN.

Trong quá trình biên soạn cuốn sách này, chúng lôi đã tham khao một sô lượng lớn lài liệu, kết quá nghiên cứu của nhiều tác gia trong và ngoài nước. Chúng lôi xin chân thành càm ơn các cơ quan, tỏ chức, các tác gùi với những thông, lin đã được trích dẫn trong cuốn sách. Tuy nhiên, do điều kiện thời gian gấp rút nên nhóm tác già không thê gặp hết các tác gia Jê xin phép. Rất mong được các lác g ia lượng thứ.

Chúng tôi xin chân thành cam ơn các nhà khoa học, các giang viên, các đỏng nghiệp ờ trong và ngoài trường đã có nhiều ý kiến đóng góp quỷ báu cho nhỏm tác giá trong quá trình biên soạn.

Nội dung cuốn sách đã được dùng làm tài liệu giàng dạy chu các lớp Dại học và Cao đăng trong nhiều năm và đã qua nhiều lần cập nhật, chinh sưa. Tuy vậy, cuốn sách khó tránh khòi những thiếu SÓI. Chúng tôi rất mong nhận được những ỷ kiến đóng góp cùa các đồng nghiệp và bạn đọc đê kịp thời chinh sửa. bổ sung cho lần tái bủn sau. Mọi ỷ kiến xin gửi về Khoa Diện - Diện tứ, Triàmg Dại học Sư phạm Kỹ thuật llưng Yên.

CÁC TÁC GIA