ගිණුම්පති ව්‍යාපෘතිය - තණමල්විල නැණසල 1

ගිණුම්පති ව්‍යාපෘතිය

නැණසල - තණමල්විල

www.nenasala.org

webmaster@nenasala.org

0722 - 508 608

GnuCash SINHALA USER GUIDE 1.1.0.0 Creative Commons 3.0

ගිණුම්පති ව්‍යාපෘතිය - තණමල්විල නැණසල 2

ෙපරවදන හා ගිණුම්පති ව්‍යාපෘතිය හැඳින්වීම

ශී ලංකා ෙතොරතුරු හා සන්නිෙව්දන තාක්ෂණ නිෙයෝජිතායතනෙය් ඉ - සමාජ සංවර්ධන අරමුදෙල් (e -SDI) දායකත්වය මත තණමල්විල නැණසල මධ්‍යස්ථානය මඟින් කියාත්මක ගිණුම්පති ව්‍යාපෘතිය යටෙත් GnuCash 2.2.9 නිදහස් ගිණුම්කරණ මෘදුකාංගය සඳහා, සිංහල සහාය අත්ෙපොත (GnuCash Sinhala User guide) ෙමෙසේ නිර්මාණය කරන ලදී.

ශී ලංකාෙව් කුඩා ව්‍යාපාර රැසක් තිෙබන අතර, එම කුඩා ව්‍යාපාරිකයන් අතර පරිගණක භාවිතා කරන්නන් සැලකිය යුතු පිරිසක් සිටී. නමුත් ෙමම ව්‍යාපාරිකයන් සිය ගිණුම් පවත්වා ගැනීම සඳහා පරිගණක භාවිතා ෙනොකරති. අප විසින් කරන ලද සමීක්ෂණයකදී ෙහළි වූ කරුණු නම් දැනට තිෙබන ගිණුම් මෘදුකාංග ලබාගැනීම සඳහා අධික මිළක් ෙගවීමට සිදුවීමත්, එම මෘදුකාංග සඳහා සිංහල භාෂාෙවන් සහාය ෙනොමැතිවීමත්, තාක්ෂණික සහාය දුරස්ථවීමත්, ෙමොවුන් හට එම මෘදුකාංග පිළිබද එතරම් අවෙබෝධයක් ෙනොමැති බවත් අධ්‍යයනය කරන ලදි. එෙසේ වුවද පරිගණක මඟින් ගිණුම් කටයුතු කර ගැනිමට ඔවුන්ෙග් උනන්දුවක් ඇත. ෙමම ව්‍යාපෘතිෙය් අදහස වූෙය් ගිණුම් කටයුතු සඳහා වන නිදහස් මෘදුකාංග ඔවුනට හඳුන්වා දීමට කටයුතු කිරිමයි. ( සිංහල / ෙදමළ සහාය සමඟින් )

ඉහත ගැටළුව සඳහා විසදුමක් වශෙයන් “GnuCash” නිදහස් මෘදුකාංගය සුදුසු යැයි

අප හඳුනාගත් බැවින්, ඉතා ෙහොඳින් අධ්‍යයනය කර ඒ සඳහා සිංහල භාෂාෙවන් නිර්මාණය කල අත් ෙපොත 2009 අෙපේල් මස 22 වන දින ෙමෙසේ මුදා හැරුණු වගයි.

නැණසල මධ්‍යසථ්ාන සියල්ල අතර (නැණසල ජාලය තුල) ෙපොදු ගිණුම්කරණ කමෙව්දයක් ඇති කිරීම, ෙද්ශීය භාෂාෙවන් පරිගණක ගිණුම්කරණය ඉෙගනීමට පසුබිම සකස්කිරීම, පරිගණක ගිණුම්කරණය ආශීත නව රැකියා බිහිකිරීම, පරිගණක ගිණුම්කරණය ඉගැන්වීමට අත් ෙපොතක් නිර්මාණය කිරීම, ගාමිය සුළු හා මධ්‍ය පරිමාණ ව්‍යාපාරිකයන් පරිගණක ගිණුම්කරණයට ෙයොමුකරවීම තුළින් ඔවුන්ෙග් ව්‍යාපාරයන්හි නිසි කළමණාකරනයක් ඇති කරවීම යනාදිය ෙමම ව්‍යාපෘතිෙය් අරමුණු අතර විය. ෙම් ෙපොත පිළිෙයල කිරීෙමහිලා ෙවෙහස වී කටයුතු කළ ෙල්ඛක, උපෙද්ශක හා සංස්කාරක මණ්ඩල සාමාජිකයන්ට මාෙග් අවංක ආදර ස්තුතිය හිමිෙව්. ෙමම ෙපොෙතහි යම් අඩුපාඩු ඇෙතොත් ඒවා මීළග සංස්කරණෙය්දී සපුරාලීම සඳහා අප ෙවත දන්වන ෙමන් ඉල්ලා සිටිමි. වාසනා මැණික් පියංකා

කළමණාකාරිනී, ගිණුම්පති ව්‍යාපෘතිය, නැණසල - තණමල්විල www.nenasala.org webmaster@nenasala.org 0722-508 608

ගිණුම්පති ව්‍යාපෘතිය - තණමල්විල නැණසල 3

පටුන

පරිච්ෙඡ්දය පිටුව 01. ගිණුම්කරණය හා ගිණුම්කරණ පරිසරය 07 01.1 ගිණුම්කරණය හැදින්වීම 07 01.2 ගිණුම්කරණ කාර්ය 08 01.3 ආර්ථික කියා නිරීක්ෂණය කිරීම, හඳුනා ගැනීම හා මැනීම 09 01.4 සටහන් කිරීම, වර්ග කිරීම හා සාරාංශ කිරීම 09 01.5 මූල්‍ය පකාශ හා වාර්ථා ඉදිරිපත් කිරීම සහ විවිරණය කිරීම 09 01.6 ෙපොත් තැබීම, ගිණුම්කරණය හ ා ගණකාධිකරණය 09 01.7 ගිණුම්කරණ අවශ්‍යතාවය හා අරමුණු 10 01.8 ගිණුම්කරණෙය් වැදගත්කම 11 01.9 පාලන මාධ්‍යයක් වශෙයන් 14 02. ගිණුම්කරණෙය් මූලික පදනම 15 02.1 ගනුෙදනු 15 02.2 වත්කම්, වගකීම් හා පාග්ධනය 17 02.3 ගිණුම්කරණ සමීකරණය 17 02.4 ගිණුම්කරණ සමීකරණෙය් සංරචක වලට ගිණුම්කරණ ෙයදවුම් බලපාන අ ාක ාරය 21 03. ද්විත්ව සටහන් ගිණුම්කරණ කමය 23 03.1 ද්විත්ව සටහන් මූලධර්මය 23 03.2 වත්කම්, වගකීම්, පාග්ධනය, ආදායම්, වියදම් යන සංරචක ෙකෙරහි ගනුෙදනු වලින් සිදුවන බලපෑම් හර, බැර වශෙයන් 25 04 ගිණුම් හා ගිණුම් වර්ගීකරණය 25 05. Gnu Cash 27 05.1 GnuCash යනු කුමක්ද? 27 05.1.1 GnuCash ස්ථාපිත කිරීම 27 05.2 Account tree window 35 05.3 Setting Preferences 35 05.4 Accounts (ගිණුම් ) 35 05.5 Basic Accounting Concept ( මූලික ගිණුම්කරණ සංකල්පය) 35 05.6 ෙශේෂපත ගිණුම් ( Balance sheet account ) 36 05.7 Data Entering Concept 36 05.8 Files, Accounts and Transactions 36 05.9 Tip of the day 37

ගිණුම්පති ව්‍යාපෘතිය - තණමල්විල නැණසල 4

06. Getting started 38 06.1 GnuCash පථම වරට ධාවනය කිරීම 38 06.2 අළුත් ගිණුම් කට්ටලයක් ආරම්භ කිරීම (New account hierarchy set up ) 39 07. New ෙමනුව 46 07.1 New File 46 7.2 New account page 47 7.3 New account page 48 7.4 New account 48 7.5 New account hierarchy 50 07.6 Open ෙමනුව 51 07.6.1 Open 51 07.6.2 Open Budget 52 07.7 Open accounts 53 07.8 Import ෙමනුව 54 07.8.1 Import QIF .... 54 07.8.2 Import OFX / QFX ….. 56 07.9 Save 57 07.10 Save As (Shift + ctrl + s) 57 07.11 Print 58 07.12 File Export Export Accounts 58 07.13 Properties 59 07.14 Quit ( ctrl + q) 59 08. Edit ෙමනුව 60 08.1 Edit Account 60 08.2 Delete Account 61 08.3 Re number sub accounts 61 08.4 Find (Ctrl + F ) 62 08.5 Preferences 63 08.6 Style sheet 64 08.7 Tax options 65 09. View ෙමනුව 66 10. Action ෙමනුව 67 11. Business ෙමනුව 69 11.1 Customer 71 11.2 Identification Customer Number 71

ගිණුම්පති ව්‍යාපෘතිය - තණමල්විල නැණසල 5

11.3 Identification – Activity 71 11.4 Identification – Customer Number 72 11.5 Identification – Activity 72 11.6 Billing Information - Currency 72 11.7 Billing Information – Terms 72 11.8 Billing Information - Credit Limit 73 11.9 Billing Information - Discount 73 11.10 Billing Information - Tax Included 73 11.11 Shipping Address 74 11.12 Find and Edit 75 11.13 Invoices 76 11.13.1 Invoice Information Invoice ID 76 11.13.2 Invoice Information Data Opened 76 11.14 Billing Information - Customer 77 11.14.1 Billing Information - Job - Billing ID 77 11.14.2 Billing Information - Terms 77 12. Reports menu 81 12.1 Assets & Liabilities (වත්කම් හා වගකීම්) 81 12.1.1 Assets Bar chart 81 12.2 Assets Pie chart 83 12.3 Balance Sheet 84 12.4 General Journal 85 12.5 Investment Portfolio 86 12.6 Liability bar chart 87 12.7 Liability Pie chart 88 12.8 Net worth Bar chart 89 12.9 Business 90 12.9.1 Customer Report 90 12.9.2 Easy Invoice 90 12.9.3 Employee Report 90 12.9.4 Vendor Report 90 12.9.5 Printable Invoice 90 12.9.6 Receivable aging 90 12.9.7 Payable Aging 90 12.10 Income and Expense 91 12.10.1 Budget Report 91 12.10.2 Cash flow 91 12.10.3 Equity Statement 92 12.10.4 Expense Bar chart 93 12.10.5 Expense Pie chart 94

ගිණුම්පති ව්‍යාපෘතිය - තණමල්විල නැණසල 6

12.10.6 Expense Vs Day of Week 95 12.10.7 Income & Expense chart 96 12.10.8 Income Bar chart 97 12.10.9 Income pie chart 97 12.10.10 Income statement 98 12.10.11 Income Vs Day of week 99 12.11 Trial Balance (ෙශේෂ පිරික්සුම) 100 12.12 Report - Account Summary 101 12.13 Report - Transaction Report 102

ගිණුම්පති ව්‍යාපෘතිය - තණමල්විල නැණසල 7

01. ගිණුම්කරණය හා ගිණුම්කරණ පරිසරය 01.1 ගිණුම්කරණය හැදින්වීම

ගණකාධිකාරීන් ද ගණකාධිකරණ මහාචාර්යවරුන් ද වෘත්තීය ගණකාධිකාරී ආයතන ද විසින් ගිණුම්කරණය (Accounting) විවිධාකාර ෙලස නිර්වචනය කර ඇත. ඒ නිර්වචන වලින් ෙදකක් පහත දැක්ෙව්.

ඇ ෙමරිකානු ගිණුම්කරණ සංගමය, ගිණුම්කරණය නිර්වචනය කර ඇත්ෙත් ෙමෙසේය,

“ෙතොරතුරු පෙයෝජනයට ගනු ලබන පාර්ශවයනට විනිශ්චයක් කිරීමටත් තීරණ

ගැනීමටත් හැකි වන අයුරු ආර්ථික ෙතොරතුරු (Economic information) හඳුනා ගැනීෙම් (identification) මැනීෙම් (measurement) සහ සන්නිෙව්දනය කිරීෙම් (Communication) කියාවලිය, ගිණුම්කරණයයි.”

ඇ ෙමරිකාෙව් සහතික ලත් ෙපොදු ගණකාධිකාරී ආයතනය දී ඇති නිර්වචනය පහත

සඳහන් පරිදි ෙව්. “යටත් පිරිෙසයින් අර්ධ වශෙයන්වත් මූල්‍ය ස්වරූපයක් ගන්නා ගනුෙදනු

(Transactions) ද සිද්ධි (events) ද සුවිෙශේෂ ආකාරයට මුදල් මාධ්‍යය උපෙයෝගී කරගනිමින් සටහන් කිරීෙම් (recoding), වර්ග කිරීෙම් ( classification) , සාරාංශ කිරීෙම් (Summarization) හා ඒ කියාදාමෙය් පථිඵල විවිරණය කිරීෙම් ( Interpretation) කලාව, ගිණුම්කරණය යි.

ගිණුම්කරණ කියාවලිය ව්‍යාපාරවල ෙමන්ම ඒවායින් බාහිර පුද්ගල හා ආයතනවල

අවශ්‍යතා වලට ද අනුව වර්ධනය වී ඇති බව ෙම් නිර්වචන වලින් පැහැඳිලි ෙව්. එෙහයින් ගිණුම්කරණය ව්‍යාපාරික භාෂාවක් ෙලසද හැඳින්ෙව්. ඒ අනුව ව්‍යාපාරයක ෙමෙහයුම් පතිඵල ( Operating results) හා මූල්‍ය තත්වය සන්නිෙව්දනය කිරීෙම් මාධ්‍යයක් ෙලස ෙයොදා ගැෙනන්ෙන් ගිණුම්කරණය යි. ගිණුම්කරණයට අදාළ විවිධ කාර්යය සැලකිල්ලට ගැනීෙමන් ගිණුම්කරණය පිළිබඳ අවෙබෝධයක් ලබා ගත හැකි ය.

ගිණුම්පති ව්‍යාපෘතිය - තණමල්විල නැණසල 8

01.2 ගිණුම්කරණ කාර්ය

ගිණුම්කරණ කාර්ය පහත රූපසටහනින් දැක්විය හැකිය.

කියා නිරීක්ෂණය කිරීම

ආර්ථික කියා ෙවන්කර හඳුනා ගැනීම

ආර්ථික කියා මූල්‍ය ඒකක වලින් මැනීම

සටහන් කිරීම

වර්ග කිරීම

සාරංශ කිරීම

ව්‍යාපාරෙය් ආර්ථික කියා මූල්‍ය පකාශ හා වාර්ථා ෙලස ඉදිරිපත් කිරීම

මූල්‍ය පකාශවලත් වාර්ථාවලත් ඇතුලත් කරුණු විවිරණය කිරීම

මූල්‍ය පකාශ හා වාර්ථා ඉදිරිපත් කිරීම සහ විවිරණය කිරීම

නිරීක්ෂණය කිරීම හඳුනා ගැනීම හා

මැනීම

සටහන් කිරීම, වර්ග කිරීම හා සාරාංශ කිරීම

ගිණුම්පති ව්‍යාපෘතිය - තණමල්විල නැණසල 9

01.3 ආර්ථික කියා නිරීක්ෂණය කිරීම, හඳුනා ගැනීම හා මැනීම

කියාවලින් සමහරක් මුදලින් මැනිය හැකිය. ෙසසු ඒවා මැනිය ෙනොහැකිය. මුදලින් මැනිය හැකි කියා, ආර්ථික කටයුතු ( Economic Activities) ෙලස හැඳින්ෙව්. ආර්ථික කටයුතු වල නිරතවන සංවිධානයක් ( Organization) සැලෙකන්ෙන් ව්‍යාපාරයක් ෙලසය. ෙමහිදී ව්‍යාපාර වල මුදලින් මැනිය හැකි කියා නිරීක්ෂණය කර හඳුනා ගැෙන්. ෙසේවකයකුට වැටුප් ෙගවීම මුදලින් මැනිය හැකි කියාවකි. එෙහත් ඔහු එක් අංශයකින් ෙවනත් අංශයකට මාරු කිරීම, මුදලින් මැනිය ෙනොහැකි කියාවකි. 01.4 සටහන් කිරීම, වර්ග කිරීම හා සාරාංශ කිරීම ආර්ථික කියා නියමිත දිනෙය්දී නියමිත මූලාශ ෙල්ඛන වලත් ( Source documents ) ෙපොත් පත් වලත් සම්මත රීති වලට අනුවද කමාණුකූලවද සටහන් කළ යුතුය. එෙසේ සටහන් කිරීෙම්දී ආර්ථික කියා වර්ග කිරීම මූලික ෙපොත් (Books of original entry) හා ෙලජර ගිණුම් (ledger Accounts) මඟින් සිදුෙව්. මුදලින් ෙකෙරන ගනුෙදනු ද ණයට ගැනුම් (Credit purchases) ද ණයට විකුණුම් ( Credit sales) ද යනාදී වශෙයන් මූලික ෙපොත් වලත් වැටුප්, බදු, කුලී, රක්ෂණ යනාදී වශෙයන් ෙලජර ගිණුම්වලත් ආර්ථික කියා වර්ග ෙකෙර්. විවිධ ශීර්ෂ යටෙත් එෙලස වර්ගකල මූල්‍ය දත්ත ( Data ) සම්පිණ්ඩනය කිරීම සාරාංශ කිරීම යනුෙවන් හැදින්ෙව්. 01.5 මූල්‍ය පකාශ හා වාර්ථා ඉදිරිපත් කිරීම සහ විවිරණය කිරීම සාරාංශකල මූල්‍ය දත්ත ඇසුරින් ව්‍යාපාරයක කියාකාරීත්වය හා පතිඵලද, තත්වයද දැක්වීම සඳහා මූල්‍ය පකාශ පිළිෙයල ෙකෙර්. නිෂ්පාදන, ෙවෙළඳ හා ලාභාලාභ ගිණුම් (Manufacturing, trading and profit and loss accounts) යනාදී ආදායම් පකාශ (Statements of income) ද අරමුදල් පවාහ පකාශ (Statements of flow of founds) ද මඟින් ව්‍යාපාරයක යම් කාලච්ෙඡ්දයකට අදාළ කියාකාරීත්වයත් පතිඵලත් දැක්ෙව්. ෙශේෂ පතය (Balance sheet) මඟින් ෙපන්නුම් ෙකෙරන්ෙන් නිශ්චිත දිනකට ව්‍යාපාරෙය් මූල්‍ය තත්වය (Financial position) යි. ව්‍යාපාර හිමිකරුවන්ටත් කළමණාකරුවන්ටත් ණය සැපයුම් කරුවන්ටත් ව්‍යාපාරය පිළිබඳව උන්නදුවක් දක්වන ෙසසු පාර්ශවයනටත් මූල්‍ය පකාශවල දැක්ෙවන ෙතොරතුරු වඩාත් විශ්ෙල්ෂණාත්මකව (Analytically) අවශ්‍ය ෙව්. ෙතොරතුරු එෙලස විශ්ෙල්ෂණාත්මකව දැක්වීම විවරණය කිරීම යනුෙවන් හැඳින්ෙව්. ව්‍යාපාරය පිළිබඳ විවධ තීරණ ගැනීම සඳහා එකී විවරණ ඉවහල් ෙව්. 01.6 ෙපොත් තැබීම, ගිණුම්කරණය හ ා ගණකාධිකරණය ගිණුම්කරණ කාර්යට ඇතුළත් ආර්ථික කියා නීරීක්ෂණය කිරීම, ෙවන් කර හඳුනා ගැනීම, මූල්‍ය ඒකක වලින් මැනීම, සටහන් කිරීම, වර්ග කිරීම සහ සාරංශ කිරීම, ෙපොත් තැබීම (Book - keeping) ෙලස හැඳින්ෙව්. ආර්ථික කියා නීරීක්ෂණය කිරීම, ෙවන් කර හඳුනා ගැනීම හා මූල්‍ය ඒකක වලින් මැනීම සාමාන්‍යෙයන් සිදුවන්ෙන් ගිණුම් අංශෙයන් බැහැර අංශයක ය. සටහන් කිරීම, වර්ග කිරීම හා සාරාංශ කිරීම ව්‍යාපාරෙය් ගිණුම් අංශෙයන් සිදුවන අතර ඒ කාර්ය වල නිරත පුද්ගලයා ෙපොත් තබන්නා (Book keeper) ෙලස හැඳින්විය

ගිණුම්පති ව්‍යාපෘතිය - තණමල්විල නැණසල 10

හැකිය. ෙපොත් තැබීම ගිණුම්කරණ කියාවලිෙය් පාථමික අවස්ථාව ෙලස සැලකිය හැකිය. ව්‍යාපාරෙය් ආර්ථික කියා මූල්‍ය පකාශ හා වාර්තා ෙලස ඉදිරිපත් කිරීමත් ඒ පකාශ හා වාර්තා විවරණය කිරීමත් ගිණුම්කරණයට විෙශේෂෙයන් ඇතුළත් ෙව්. ඒ කාර්යෙයහි නිරත පුද්ගලයා ගණකාධිකාරී (Accountant) ෙලස හැඳින්විය හැකිය. එෙසේම ෙපොත් තැබීෙම් කාර්යය සැලසුම් කර කියාත්මක කරවීමද ගණකාධිකාරී සතු වගකීමක් ෙව්. ගිණුම්කරණ න්‍යාය හා පරිචය (Theory and practice ) ගණකාධිකරණය (Accountancy) යනුෙවන් හැඳින්ෙව්. එෙසේ වුවද ගිණුම්කරණ නියාය හා පරිචය, ගිණුම්කරණය, ගණකාධිකරණය යන ෙදකටම අදාළ ෙව්. එෙහත් ගණකාධිකරණෙය්දී දාර්ශනික අංශ ෙකෙරහි වැඩි අවධානයක් ෙයොමු ෙකෙර්. ඒ අනුව ගිණුම්කරණයට වඩා පුළුල් ක්ෙෂේතයක් ගණකාධිකරණයට ඇත.

01.7 ගිණුම්කරණ අවශ්‍යතාවය හා අරමුණු ගිණුම්කරණය ව්‍යාපාර හා සමාජ අවශ්‍යතාවලට අනුරූප වන ෙසේ හැඩගැසී ඇත. ඒ අනුව පහත සඳහන් අවශ්‍යතා හා අරමුණු ඉටුකරගැනීම සඳහා ගිණුම්කරණය ෙයොදාගැෙන්.

(i) ආර්ථික සම්පත් මනා ෙලස හැසිරවීම හා පාලනය කිරීම. (ii) සම්පත් භාවිතය පිළිබඳ තීරණ ගැනීම. (iii) ආර්ථික කියාවල පතිඵල ඇගයීම.

(iv) නීතිමය අවශ්‍යතා සපුරාලීම.

ව්‍යාපාරයක මුදල්, යන්තසූත යනාදී නිසි අයුරින් උපෙයෝගී කර ගැනීම පිණිස ඒවාට අදාළ ෙතොරතුරු රැස්කර සටහන් තබා ගැනීම අවශ්‍ය ෙව්. සම්පත් පාලනය සඳහා එකී ෙතොරතුරු ඉවහල් කර ගත හැකි ය. එමඟින්, සම්පත් පාලනෙය් නිරත කළමනාකරුවනට ව්‍යාපාර තීරණ (business decisions) ගැනීම සාර්ථක ෙලස කළ හැකි ය. ඒ හැර ව්‍යාපාරය පිළිබඳ උනන්දුවක් දක්වන අෙනකුත් පාර්ශ්වයන්ට ද තීරණ ගැනීම සඳහා ඒ ෙතොරතුරු උපෙයෝගී කර ගත හැකිය. ව්‍යාපාරයක යම් කාලච්ෙජ්දයක් තුල සිදු වු ආර්ථික කියාවල පතිඵල නිශ්චය කිරීමත් ඒ ව්‍යාපාරෙය් යම් දිනක මුල්‍ය තත්වය ෙපන්නුම් කිරීමත් ගිණුම්කරණෙයන් අෙප්ක්ෂා ෙකෙර්. නීතිමය අවශ්‍යතා ඉටු කිරීෙම් අරමුණින් ෙබොෙහෝ ව්‍යාපාර, ගිණුම් ෙපොත් පවත්වා ගනී. ෙද්ශීය ආදායම් පනෙත්ත් ( Inland Revenue Act) සමාගම් පනෙත්ත් අවශ්‍යතා සපුරා ලීම සඳහා ව්‍යාපාර ගිණුම් ෙපොත් පවත්වා ෙගන යාම නිදසුනක් වශෙයන් ඉදිරිපත් කළ හැකිය.

ගිණුම්පති ව්‍යාපෘතිය - තණමල්විල නැණසල 11

01.8 ගිණුම්කරණෙය් වැදගත්කම ගිණුම්කරණෙය් වැදගත්කම පහත සඳහන් අනුශිර්ෂ යටෙත් සාකච්ජා කළ හැකි ය.

(අ) සමාජ සංසිද්ධියක් ( Social phenomenon) වශෙයන් (ආ) විඥාපන (ෙතොරතුරු) පභාවයන් ( source of information) වශෙයන් (ඇ) පාලන මාධ්‍යයක් ( medium of control) වශෙයන්

(අ) සමාජ සංසිද්ධියක් වශෙයන් පුද්ගලයන් තම මුදල් හා සම්පත් විවිධ ව්‍යාපාරවල සාමාන්‍යෙයන් ආෙයෝජනය කරන්ෙන් ලාභ ලැබීෙම් ෙච්තනාෙවනි. ආෙයෝජනයක අවදානම (risk of fin vestment) රඳා පවතින්ෙන් ඒ ඒ ආෙයෝජනයට අදාළ අවිනිශ්චිතතාෙව් (uncertainty) පමාණය මත ය. ගිණුම්කරණෙයන් සැපෙයන ෙතොරතුරු මඟින් ආෙයෝජනයක අවිනිශ්චිතතාව අඩු කර ගත හැකි ය. එෙහයින් ආෙයෝජකයන් ව්‍යාපාර ආයතන සම්බන්ධෙයන් තබන විශ්වාසය රඳා පවත්ෙන් ඒ ඒ ආයතනෙයන් සැපෙයන ගිණුම්කරණ ෙතොරතුරු මත ය. එෙලස සැපෙයන ෙතොරතුරු ආෙයෝජකයනට උපකාරි වන්නාක් ෙමන් ම සමාජ සංවර්ධනයට ද රුකුලක් ෙව්. එෙහයින් ගිණුම්කරණ ෙතොරතුරු සැපයීම ආයතනවල සමාජයීය වගකීමක් ෙමන් ම යුතුකමක් ද ෙව්. ගිණුම්කරණ ෙතොරතුරු වාර්ෂික ව සැපයීම පිළිබඳ නීතිමය අවශ්‍යතාව ද ෙම් සමාජයීය වගකීම තුළින් ම ඇති වූවකි. සීමිත සම්පත් ෙමෙහයවන ආර්ථික ඒකක සපයන ෙතොරතුරු සමාජ සංවර්ධනයට ෙහේතු වන බැවින් ගිණුම්කරණය සමාජ සංසිද්ධියක් ෙලස වැදගත් ෙව්. (ආ) විඥාපන පභාවයන් වශෙයන් ව්‍යාපාරවලින් ගිණුම්කරණ ෙතොරතුරු සැපයීම සමාජයීය අවශ්‍යතාවක් වන ෙහයින් ගිණුම්කරණ ෙතොරතුරුවල ගුණාත්මක (qualitative) භාවය ඉතා වැදගත් ෙව් . එකී ෙතොරතුරුවල දක්නට ඇති ලක්ෂණ කීපයක් පහත දැක්ෙව්. (1) අදාළත්වය(Relevancy) (i) පූර්වකථන( forecast) අගය (ii) පතිෙපෝෂණ ( feed back) අගය (iii) කලට ෙව්ලාවට සැපයීෙම් හැකියාව (2) විශව්ස්‍යතාව(Reliability) (i) සත්‍යාපනතාව ( verifiability) (ii) මධ්‍යසථ්තාව (neutrality) (iii) නිරවද්‍යතාව ( accuracy)

ගිණුම්පති ව්‍යාපෘතිය - තණමල්විල නැණසල 12

(3) සංසන්ද්‍යතාව හා සංගතතාව (Comparability and Consistency) ෙම්වා අදාළත්වය හා විශ්වාස්‍යතාව ෙකෙරහි අෙන්‍යෝන්‍ය ෙලස බලපායි. (4) පිරිවැය (cost), පතිලාභ (benefits) , වැදගත්කම යන ෙම්වා මඟින් ෙතොරතුරුවල පෙයෝජනවත් භාවය සීමා වීම. ගිණුම්කරණ ෙතොරතුරු උපෙයෝගී කර ගන්නා පාර්ශ්වයනට පෙයෝජනවත් වූත් සත්‍ය හා සාධාරණ වූත් ෙතොරතුරු කලට ෙව්ලාවට සැපයීම ඉහත සඳහන් කරුණුවලින් අදහස් ෙකෙර්. එෙහයින් ගිණුම්කරණය විඥාපන පභවයක් ෙලස වැදගත් ෙව්. මුල්‍ය ගිණුම්කරණ ෙතොරතුරු, පිරිවැය ගිණුම්කරණ ෙතොරතුරු, කළමනාකරණ ගිණුම්කරණ ෙතොරතුරු යනුෙවන් ගිණුම්කරණ විඥාපන වර්ග කළ හැකි ය. පිරිවැය ගිණුම්කරණ ෙතොරතුරු සහ කළමනාකරණ ගිණුම්කරණ ෙතොරතුරු කළමනාකාරිත්ව (managerial) ගිණුම්කරණය යටෙත් ෙබොෙහෝවිට සාකච්ජා ෙකෙර්. කළමනාකාරිත්ව ගිණුම්කරණය හා මුල්‍ය ගිණුම්කරණය මඟින් සැපෙයන ෙතොරතුරු ව්‍යාපාරයක අභ්‍යන්තර පාර්ශවය වන කළමණාකාරිත්වය, සිය තීරණ ගැනීම සඳහා උපෙයෝගි කර ගනී. ව්‍යාපාරයක බාහිර පාර්ශවයනට ෙබොෙහෝ විට ලැෙබන්ෙන් මූල්‍ය ගිණුම්කරණය මඟින් සැපෙයන ෙතොරතුරු පමණි. කළමණාකාරිත්ව ගිණුම්කරණ ෙතොරතුරු ව්‍යාපාරයක විවිධ කළමනාකරණ තීරණ ගැනීම සඳහා ඉවහල් ෙව්. නිෂ්පාදනයට අදාළ ෙතොරතුරු ව්‍යාපාරයක නිෂ්පාදන පිරිවැය සැලසුම් කිරීම සඳහා කළමණාකාරිත්වයට පෙයෝජනවත් වනු ඇත. ඇස්තෙම්න්තු පිරිවැය තථ්‍ය (real) පිරිවැය අතර ෙවනසට ෙහේතු වූ සාධක ෙසොයා ගැනීම ව්‍යාපාරයක කාර්යක්ෂමතාව නංවාලීමට උපකාරි ෙව්. ඒ අනුව බලන කල කළමනාකරණ කියාවලියට අදාළ වූත් අනාගත සැලැසුම්වලට පෙයෝජනවත් වූත් ගිණුම්කරණ ෙතොරතුරු කළමණාකාරිත්වය විවිධ තීරණ ගනී. එකී තීරණ පහත සඳහන් අයුරු වර්ග කළ හැකි ය.

(i) මුල්‍ය තීරණ - ව්‍යාපාරය පවත්වා ෙගන යාම සඳහා අවශ්‍ය පාග්ධනය, එය ලබා ගන්නා ආකාරය, හිමිකරුවන් සහ ණය හිමියන් පාග්ධනයට දායක වන අයුරු, පාග්ධනය ෙයොදා ගැෙනන පිළිෙවළ යනාදියට අදාළ තීරණ ෙම් වර්ගයට ගැෙන්. (ii) සම්පත් ෙවන් කිරීෙම් තීරණ - මානව සම්පත් හා ෙභෞතික සම්පත් ව්‍යාපාරය තුළ ෙයොදා ගැනීමට අදාළ තීරණ ෙම් යටතට ගැෙන්.

ගිණුම්පති ව්‍යාපෘතිය - තණමල්විල නැණසල 13

(iii) නිෂප්ාදන තීරණ - ව්‍යාපාරය නිෂ්පාදනය කරන භාණ්ඩ හා ෙසේවා වර්ග, නිෂ්පාදනය කරන ආකාරය, පමාණය හා අවස්ථා යනාදියට අදාළ තීරණ ෙමහිදී සාකච්ජා ෙකෙර්. (iv) අෙලවිකරණ (marketing) තීරණ- අදාළ ෙවළඳ ෙපොළ හඳුනා ගැනීම, විකුණුම් කම ( selling methods) සැලසුම් කිරීම, මිල නියම කිරීම, පචාරණ අයවැය සකස් කිරීම යනාදියට අදාළ තීරණ ෙම් වර්ගයට අයත් ෙව්.

නිෂ්පාදන, ෙවළඳ හා ලාභාලාභ ගිණුම්, ෙශේෂපත, අරමුදල් පවාහ පකාශ යනාදී මුල්‍ය පකාශවලින් සැපෙයන කරුණු මූල්‍ය ගිණුම්කරණ ෙතොරතුරු ෙලස සැලෙක්. මූල්‍ය ගිණුම්කරණය මඟින් සැපෙයන ෙතොරතුරු සමස්ථයක් වශෙයන් ව්‍යාපාරයක ෙමෙහයුම් පතිඵල සහ මූල්‍ය තත්වය ෙපන්නුම් කරයි. ෙම් මුල්‍ය ගිණුම්කරණ ෙතොරතුරු ව්‍යාපාරයක අභ්‍යන්තර පාර්ශවය වන කළමනාකාරිත්වයට අමතර ව බාහිර පාර්ශව ද පෙයෝජනයට ගනී. එකී බාහිර පාර්ශවයනට ද සලකා බැලීමට සිදු විය හැකි පශ්න සමහරක් පහත දැක්ෙව්.

1. අයිතිකරුෙවෝ සහ භවිතව්‍ය ( prospective) අයිතිකරුෙවෝ

ව්‍යාපාරෙය් මුළු ආෙයෝජනයට සරිලන සතුටුදායක ආදායමක් තිෙබ් ද? ආෙයෝජනය වැඩි කළ යුතු ද?

2. ණය හිමිෙයෝ සහ ණය සැපයුම්කරුෙවෝ

ව්‍යාපාරයට සපයා ඇති ණය ආපසු ලබා ගත හැකි ද? ව්‍යාපාරයට ණය සැපයීම සුදුසු ද?

3. ෙසේවකෙයෝ සහ වෘත්තීය සංගම් ෙසේවක වැටුප් වැඩි කිරීමට ව්‍යාපාරයට හැකියාවක් තිෙබ් ද? ස්ථීර රැකියා සැපයීමට ව්‍යාපාරයට මුල්‍ය ශක්තියක් තිෙබ්ද? පාරිෙතෝෂික (bonuses) ෙගවිය හැකිද?

3. ගනුෙදනුකරුෙවෝ

ව්‍යාපාරය ගනුෙදනුකරුවනට පෙයෝජනවත් නිෂ්පාදිත සාධාරණ මිලකට (fair price) ඉදිරිපත් කරයි ද? පතිඥාභාර ( warranties) ඉටු කිරීම සඳහා අඛණ්ඩ පැවැත්මක් ව්‍යාපාරයට තිෙබ්ද?

ගිණුම්පති ව්‍යාපෘතිය - තණමල්විල නැණසල 14

5. රාජ්‍ය අ ායතන ව්‍යාප ාරෙය් ආදායමට අදාළ ෙලස නියමිත බදු ෙගවන්ෙන්ද? සමාගම් ෙරජිස්ටාර් ෙදපාර්තෙම්න්තුව, මහ බැංකුව, ෙර්ගුව, කර්මාන්ත අමාත්‍යාංශය, ජනෙල්ඛන හා සංඛ්‍යා ෙල්ඛන ෙදපාර්තෙම්තුව යනාදී ආයතවලට අවශ්‍ය වාර්තා සපයන්ෙන්ද?

6. මහජනයා

පරිසර ගැටළු අවම කර ගනිමින් මහජනයාට පෙයෝජනවත් භාණ්ඩ හා ෙසේවා නිෂ්පාදනය ෙකෙර් ද? මහජනයාට රැකියා සැපෙය්ද? 01.9 පාලන මාධ්‍යයක් වශෙයන් ව්‍යාපාරයක විවධ සම්පත් ෙමෙහයවීම හා පාලනය කිරීම සඳහා කළමණාකරනය අවශ්‍ය ෙව්. ඒ සඳහා ඉවහල් වන ආදායම්, වියදම්, වත්කම් ( assets ) වගකීම් ( liabilities) යන ෙම්වා පිළිබඳ ෙතොරතුරු ගිණුම්කරණය මඟින් සැපෙයයි.ඒ ෙතොරතුරු ව්‍යාපාරෙය් අනාගත ආදායම්, වියදම්, වත්කම්, වගකීම් යන ෙම්වා අතර සංතුලනයක් (balance) ඇති කිරීමට උපකාරී ෙව්.ගිණුම්කරණය මඟින් එෙලස සැපෙයන ෙතොරතුරු උපෙයෝගී කර ගනිමින් සම්පත් නාස්තිය වළක්වා නිෂ්පාදන කියාවලිය පශස්ත ෙලස කරෙගන යාමට ද කළමනාකාරීත්වයට ඉඩ සැලෙසේ.

ගිණුම්පති ව්‍යාපෘතිය - තණමල්විල නැණසල 15

02. ගිණුම්කරණෙය් මූලික පදනම ගිණුම්කරණ කියාවලිය පිළිබඳව මූලික අවෙබෝධයක් පළමු වන පරිච්ෙඡ්දෙයන් ඔබ ලබන්නට ඇත. එහි දී ෙතොරතුරු සටහන් කිරීම, වර්ග කිරීම, වාර්තා ඉදිරිපත් කිරීම, විවරණ කිරීම යන ආදිය ගිණුම්කරණ කියාවලියට ඇතුළත් වන බව ෙපන්වා ෙදන ලදී. සම්පිණ්ඩිත වාර්තා හා මූල්‍ය පකාශ ලබා ගැනීම සඳහා ගිණුම්කරණය නමැති යන්තයට ඇතුළත් ෙකෙරන ෙයදවුම් (inputs) ව්‍යාපාරෙය් ගනුෙදනු වලට අදාළ අමු දත්ත ෙව්. ගිණුම්කරණය යන්තයක් ෙලසත් ෙශේෂ පිරික්සුම (trial balance), නිෂ්පාදන ගිණුම, ෙවෙළඳ හා ලාභාලාභා ගිණුම, ෙශේෂ පතය යනාදී සම්පිණ්ඩිත වාර්තා හා මූල්‍ය පකාශ එහි නිමැවුම් (out puts) ෙලසත් ව්‍යාපාරයක ගනුෙදනු වලට අදාළ දත්ත (raw data) එහි ෙයදවුම් ෙලසත් හැඳින්විය හැකිය. ෙයදවුම් - නිමැවුම් සම්බන්ධතාව පහත සඳහන් රූප සටහනින් දැක්ෙව්. 02.1 ගනුෙදනු ව්‍යාපාරය ෙකෙරහි ආර්ථික බලපෑමක් ඇති කරන සමහර සිද්ධි ෙකෙරහි ගිණුම්කරණෙය්දී අවධානය ෙයොමු ෙකෙර්. ගිණුම්කරණ කියාවලිෙය් ෙකොටසක් වශෙයන් ෙම් සිද්ධි සටහන් ෙකෙරන අතර ඒවා සාමාන්‍යෙයන් හැඳින්ෙවන්ෙන් ගනුෙදනු ෙලසය. ගනුෙදනුවක පුළුල් නිර්වචනෙයහි පහත සඳහන් ෙද වර්ගය ඇතුළත් ෙව්.

i. ව්‍යාපාරයක හා ව්‍යාපාරෙයන් බාහිර පාර්ශව අතර ඇති වන සම්පත් සහ / ෙහෝ බැඳීම් (liabilities) හුවමාරු විම.

නිද: යන්ත මිලට ගැනීම, භාණ්ඩ අෙලවිය, මුදල් ණයට ගැනිම, හිමිකරු ව්‍යාපාරයට මුදල් ෙයදීම.

ii. ව්‍යාපාරයත් ව්‍යාපාරෙයන් බාහිර පාර්ශවත් අතර සිදු ෙනොවන නමුදු ව්‍යාපාර ඒකකය ෙකෙරහි සෘජු වූත් මැනිය හැකි වූත් බලපෑමක් ඇති ෙකෙරන ආර්ථික සිද්ධි නිද : භාණ්ඩ වල පතිසම්පාදන (replacement) මිල අඩුවීම, ගංවතුරකින් ඇති වන අලාභ හානී. සථ්ාවර වත්කම් (fixed assets) භාවිතය නිසා ඇති වන ක්ෂය..

අමු දත්ත (ව්‍යාපාර ගනුෙදනු)

ගිණුම්කරණ යන්තය

සංවිධිත ෙතොරතුරු (මූල්‍ය පකාශ)

ගිණුම්පති ව්‍යාපෘතිය - තණමල්විල නැණසල 16

ගනුෙදනු පිළිබඳව වූ පටු නිර්වචනයට අනුව ගනුෙදනුවක් සීමා වන්ෙන් ඉහත දක්වා ඇති පළමු වන වර්ගයට පමණි. (එෙතකුදු වුවත් ෙම් ෙපොෙත් ඉදිරි පරිච්ෙඡ්ද වලදී ගනුෙදනු සැලකිල්ලට ගැෙනන්ෙන් පුළුල් නිර්වචනය අනුව ය.) ගනුෙදනුවක් ෙයදවුමක් ෙලස සැලකිල්ලට ගැනීෙම්දී ඒ ගනුෙදනුවට අදාළ මූලාශ ෙල්ඛන වැදගත් ෙව්. මූලාශ ෙල්ඛන මුදිතව හා ලිඛිතව ෙබොෙහෝ විට ඉදිරිපත් ෙකෙරන අතර ඒවා ගනුෙදනු සිදු වූ බවට සාක්ෂ්‍ය ෙලස සැලකිය හැකිය. නිද: මුදල් මැම, (cash memo), ෙචක් පිළිපත් (Cheque counterfoils), ඉන්ෙවොයිසි (invoices), ලදුපත් (receipts), යන ෙම්වා ගිණුම් ෙපොත්වල ගනුෙදනු සටහන් කිරීෙම්දී මූලාශ ෙල්ඛන ෙලස උපෙයෝගී කර ගැෙන්. ව්‍යාපාර ගනුෙදනු ගිණුම් ෙපොත් වල සටහන් කිරීෙම්දී ගිණුම්කරණ සංකල්පයද පදනම් කරගනු ලැෙබ්. ෙම්වා මූලික ගිණුම්කරණ න්‍යාෙය් පදනම ෙලස සැලෙක්. එකී සංකල්ප වලින් කීපයක් පහත දැක්ෙව්.

(i) ව්‍යාපාර ඒකක සංකල්පය (Business entity Concept) (ii) මූල්‍ය මිනුම් සංකල්පය ( Money measurement Concept)

(iii) පිරිවැය (ඓතිහාසික පිරිවැය ) සංකල්පය

(Cost / Historical cost /Concept)

(iv) අවිච්ඡින්තතා සංකල්පය (Continuity Concept) අයිතිකරුෙගන් ෙවන් වූ පැවැත්මක් ව්‍යාපාරයකට ඇති බව ව්‍යාපාර ඒකක සංකල්පෙයන් අදහස් ෙකෙර්. ඒ අනුව ගිණුම්කරණෙය්දී ව්‍යාපාර ෙවන ෙවනම පුද්ගලයකු ෙලස සැලෙක්. එ ෙහයින් ව්‍යාපාරයත් එහි අයිතිකරුත් අතර ඇති වන සම්පත් ෙහෝ ෙසේවා ෙහෝ හුවමාරු, ව්‍යාපාරෙය් ෙපොත් වල ගනුෙදනු ෙලස සටහන් ෙකෙර්. නිද: ව්‍යාපාරෙය් අයිතිකරු ව්‍යාපාරයට මුදල් ෙයදීම. මූල්‍ය මිනුම් සංකල්පය ආර්ථීක කියා මූල්‍ය මාධ්‍යෙයන් (ශී ලංකාෙව් නම් රුපියෙලන්) මැනිය හැකි යැයි සැලෙක්. පිරිවැය සංකල්පය අනුව ෙකෙරන්ෙන් දරන ලද පිරිවැය පදනම් කරෙගන ගනුෙදනු සටහන් තැබීමය. එෙලස හුවමාරු වූ වටිනාකම ඓතිහාසික පිරිවැය ෙලස ගිණුම්ගත ෙකෙර්. ව්‍යාපාරයකට අඛණ්ඩ පැවැත්මක් ඇති බව අවිච්ඡින්නතා සංකල්පෙයන් අදහස් ෙකෙර්. ඒ පදනම මත ෙපොත් වල ගනුෙදනු සටහන් ෙකෙර්.

ගිණුම්පති ව්‍යාපෘතිය - තණමල්විල නැණසල 17

02.2 වත්කම්, වගකීම් හා පාග්ධනය ව්‍යාපාරයක් සතු සම්පත් වත්කම් ෙලස හැඳින්ෙව්. ඉඩම්, ෙගොඩනැඟිලි, යන්ත සූත, භාණ්ඩ ෙතොග, (stock of goods), මුදල් නිදසුන් වශෙයන් දැක්විය හැකිය. ව්‍යාපාරයක් විසින් ෙගවිය යුතු ණයක් ෙහෝ බැඳීමක් ෙහෝ වගකීමක් ෙලස හැඳින්විය හැකිය. ණය හිමිෙයෝ (creditors) උපචිත වියදම් (accrued expenses) ෙගවිය යුතු බිල (bills payable) නිදසුන් ෙව්. ව්‍යාපාරයක වත්කම් වලට අයිතිකරුවන්ෙග් හිමිකම හැඳින්ෙවන්ෙන් පාග්ධනය ෙහවත් හිමිකරු පාග්ධනය ( equity capital ) ෙලසය. මුළු වත්කම් වල වටිනාකෙමන් මුළු වගකීම් වල වටිනාකම අඩු කළ විට ලැෙබන්ෙන් හිමිකරු පාග්ධනය යි. 02.3 ගිණුම්කරණ සමීකරණය ව්‍යාපාරයක කටයුතු කිරීමට අවශ්‍ය සම්පත් (වත්කම්) ද ඒ සම්පත් ලබා දුන් පාර්ශව (හිමිකම්) ද අතර සම්බන්ධතාව පහත දැක්ෙවන මූලික ගිණුම්කරණ සමීකරණෙයන් (Accounting equation) ෙපන්නුම් ෙකෙර්.

හිමිකම් = වත්කම් ව්‍යාපාරයක වත්කම් සපයා ඇති පාර්ශව, පහත සඳහන් අයුරු පධාන ෙකොටස් ෙදකකට ෙබෙද්.

(i) ව්‍යාපා රෙය් අයිතිකරුෙවෝ

(ii) ව්‍යාපාරෙය් ණය හිමිෙයෝ ව්‍යාපාරයට වත්කම් සැපයීෙම් ෙහේතුෙවන් අයිතිකරුට ලැෙබන හිමිකම පාග්ධනය ෙලස හැඳින්ෙව්. ව්‍යාපාරයට බාහිර පාර්ශව විසින් වත්කම් සපයා නැති විටක ව්‍යාපාරෙය් වත්කම් ද ව්‍යාපාරෙය් අයිතිකරුවන් ද අතර පවත්නා සම්බන්ධතාව ගිණුම්කරණ සමීකරණය මඟින් පහත සඳහන් අයුරු දැක්විය හැකිය.

පාග්ධනය = වත්කම් (ෙම් සමීකරණය හිමිකරු පාග්ධනය = වත්කම් ෙලස දැක්ෙව්.) අයිතිකරුවන්, ණය හිමියන් යන ෙද පාර්ශවය ම ව්‍යාපාරයට වත්කම් සපයා ඇත්නම් ෙම් සමීකරණය පහත දැක්ෙවන ස්වරූපය ගනී.

පාග්ධනය + වගකීම් = වත්කම්

ගිණුම්පති ව්‍යාපෘතිය - තණමල්විල නැණසල 18

පහත සඳහන් නිදසුන උපෙයෝගී කර ගනිමින් ගිණුම්කරණ සමීකරණය පැහැදිලි කළ හැකිය.

(i) 2009 ජනවාරි 01 - රු 150 000 ක් ෙයොදා නිමල් වාහන අලුත්වැඩියා කිරීෙම් ව්‍යාපාරයක් ඇරඹීය.

ෙම් අනුව ව්‍යාපාරෙය් මුදල් නැමති වත්කම රු 150 000ක් වන අතර නිමල් ට ව්‍යාපාරෙය් ඇති හිමිකම ෙහවත් පාග්ධනය රු 150 000 ක් ෙව්. පාග්ධනය + වගකිම් = වත්කම් 150 000 + 0 = 150 000

(ii) 2009 ජනවාරී 02 - නිමල් රු 100 000ක ණයක් (loan) ව්‍යාපාරෙය් පෙයෝජනය සඳහා බැංකුවකින් ලබා ගත්ෙත්ය.

පාග්ධනය + වගකිම් = වත්කම් පාග්ධනය + බැංකු ණය = මුදල් 150 000 + 100 000 = 250 000 ෙම් සමිකරණෙයන් සංරචක (components) ෙදයක් දන්නා විට අෙනක ගණනය කළ හැකිය. ඒ අනුව වත්කම් හා වගකීම් දී ඇති විට , සමීකරණය ඇසුරින් පාග්ධනය පහත සඳහන් අයුරු ෙසවිය හැකි ය. පාග්ධනය + වගකීම් = වත්කම් ? + 100 000 = 250 000 150 000 + 100 000 = 250 000 පාග්ධනය = වත්කම් - වගකීම් 150 000 = 250 000 - 100 000 වත්කම් හා පාග්ධනය දී ඇති විටක ද සමීකරණය උපෙයෝගී කර ගනිමින් වගකීම් පහත දැක්ෙවන අයුරු ගණනය කළ හැකිය. පාග්ධනය + වගකීම් = වත්කම් පාග්ධනය + ? = වත්කම් වගකීම් = වත්කම් - පාග්ධනය 100 000 = 250 000 - 150 000

ගිණුම්පති ව්‍යාපෘතිය - තණමල්විල නැණසල 19

(iii) 2009 ජනවාරි 05 - රු 200 000 ක් ෙගවා යන්තයක් මිලට ගත්ෙත්ය.

පාග්ධනය + වගකීම් = වත්කම් පාග්ධනය + බැංකු ණය = යන්ත සූත + මුදල් 150 000 + 100 000 = 200 000 + 50 000

(iv) 2009 ජනවාරි 15 - ෙපබරවාරී මස 01වන දින සිට ගරාජයක් කුලියට ගැනීම සඳහා ෙපබරවාරී මස කුළිය වූ රු 3000 ක් ෙගවීය.

පාග්ධනය + වගකීම් = වත්කම් පාග්ධනය + බැංකු ණය = යන්ත සූත + කලින් ෙගවීම් + මුදල් 150 000 + 100 000 = 200 000 + 3000 + 47 000

(v) 2009 ෙපබරවාරි 01 – රු 7500 ක් වටිනා කාර්යාල උපකරණ (office equipment) ෙගන, රු 5000 ක් මුදලින් ෙගවා ඉතුරු මුදල මාර්තු මාසෙය්දී ෙගවීමට ෙපොෙරොන්දු විය.

පාග්ධනය + වගකීම් = වත්කම්

පාග්ධනය + බැංකු ණය + ණය හිමිෙයෝ = යන්ත සූත + කාර්යාල උපකරණ + කලින් ෙගවීම් + මුදල්

150 000 + 100 000 + 2500 = 200 000 + 7500 + 3000 + 42 000

(vi) 2009 ෙපබරවාරි 02 - වාහන අලුත්වැඩියා කිරීෙමන් රු 15 000 ක ආදායමක් ලැබී ය.

පාග්ධනය + වගකීම් = වත්කම්

පාග්ධනය + බැංකු ණය + ණය හිමිෙයෝ = යන්ත සූත + කාර්යාල උපකරණ + කලින් ෙගවීම් + මුදල්

165 000 + 100 000 + 2500 = 200 000 + 7500 + 3000 + 57 000

ගිණුම්පති ව්‍යාපෘතිය - තණමල්විල නැණසල 20

(vii) 2009 ෙපබරවාරි 02 – අලුත් වැඩියා කිරීෙම් වියදම් වශෙයන් රු 7000ක් ෙගවීය.

පාග්ධනය + වගකීම් = වත්කම්

පාග්ධනය + බැංකු ණය + ණය හිමිෙයෝ = යන්ත සූත + කාර්යාල උපකරණ + කලින් ෙගවීම් + මුදල්

158 000 + 100 000 + 2500 = 200 000 + 7500 + 3000 + 50 000

(viii) 2009 ෙපබරවාරි 03 – නිමල් සිය ෙපෞද්ගලික අවශ්‍යතාවයක් සඳහා රු 500

ක් ව්‍යාපාරෙයන් ගත්ෙත්ය.

පාග්ධනය + වගකීම් = වත්කම්

පාග්ධනය + බැංකු ණය + ණය හිමිෙයෝ = යන්ත සූත + කාර්යාල උපකරණ + කලින් ෙගවීම් + මුදල්

157 500 + 100 000 + 2500 = 200 000 + 7500 + 3000 + 49 500

ගිණුම්පති ව්‍යාපෘතිය - තණමල්විල නැණසල 21

02.4 ගිණුම්කරණ සමීකරණෙය් සංරචක වලට ගිණුම්කරණ ෙයදවුම් බලපාන අ ාක ාරය

i. වත්කම් වැඩි වීම = වගකීම් වැඩිවීම

නිද : භාණ්ඩ ෙතොග ණයට ගැනීම

ii. වත්කම් අඩු වීම = වගකීම් අඩුවීම

නිද: ණය හිමියනට මුදල් ෙගවීම

iii. වත්කම් වැඩිවීම = වත්කම් අඩුවීම

නිද : ණය ගැතියන්ෙගන් මුදල් ලැබීම

iv. වගකීම් වැඩිවීම = වගකීම් අඩුවීම

නිද : බැංකු අයිරාවක් (bank overdraft) ලබා ෙගන, ව්‍යාපාරෙය් ණයක් ෙගවා නිදහස් කිරීම.

v. පාග්ධනය වැඩිවීම = වගකීම් අඩුවීම

නිද : ෙපෞද්ගලික මුදලින් ව්‍යාපාරෙය් බැංකු අයිරාව පියවීම

vi. පාග්ධනය වැඩිවීම = වත්කම් වැඩිවීම

නිද : අයිතිකරු ව්‍යාපාරෙය් පෙයෝජනය සඳහා මුදල් ෙයදීම. Vii. පාග්ධනය අඩුවීම = වත්කම් අඩුවීම නිද : අයිතිකරු සිය පෙයෝජනය සඳහා මුදල් ගැනීම Viii. පාග්ධනය අඩු වීම = වගකීම් වැඩිවීම නිද : ව්‍යාපාරෙය් බැංකු අයිරාව වැඩි වන පරිදි අයිතිකරු තම පෙයෝජනය සඳහා ෙචක්පත් නිකුත් කර මුදල් ගැනීම.

ගිණුම්පති ව්‍යාපෘතිය - තණමල්විල නැණසල 22

ෙමෙසේ ගිණුම්කරණ ෙයදවුම් වලින් ගිණුම්කරණ සමීකරණය ෙකෙරහි ඇති කරන බලපෑම පහත සඳහන් අයුරු සාරංශ කළ හැකිය.

I. හිමිකම් ( පාග්ධනය + වගකීම් ), වත්කම් යන පාර්ශව ෙදක එක ම පමාණයකින් වැඩි වීම.

II. හිමිකම්, වත්කම් යන පාර්ශව ෙදක එකම පමාණයකින් අඩු වීම.

III. යම් කිසි වත්කමක වැඩි වීමක් ෙහෝ අඩු වීමක් ෙහෝ සිදු වන විට, ෙවන වත්කමක ෙහෝ වත්කම් කීපයක ෙහෝ එයට සමානව අගය අඩු වීමක් ෙහෝ වැඩි වීමක් ෙහෝ සිදු වීෙමන් වත්කම් පැත්ෙත් ඇතිවන ශුද්ධ ෙවනස ශූන්‍ය (zero) (0) වීම. ඒ අනුව හිමිකම් පැත්ෙත් කිසිදු ෙවනසක් සිදු ෙනොවීම.

IV. යම් කිසි හිමිකමක වැඩි වීමක් ෙහෝ අඩු වීමක් ෙහෝ සිදු වන විට ෙවන හිමිකමක ෙහෝ හිමිකම් කිහිපක ෙහෝ එයට සමානව අගය අඩු වීමක් ෙහෝ වැඩි වීමක් ෙහෝ සිදුවීෙමන් හිමිකම් පැත්ෙත් ඇති වන ශුද්ධ ෙවනස ශූන්‍යය (0) වීම. ඒ අනුව වත්කම් පැත්ෙත් කිසිදු ෙවනසක් සිදු ෙනොවීම.

ගිණුම්පති ව්‍යාපෘතිය - තණමල්විල නැණසල 23

03. ද්විත්ව සටහන් ගිණුම්කරණ කමය ගිණුම්කරණ කියාවලිෙය් මුල් පියවර වන්ෙන් ගනුෙදනු වලට අදාළ ඉන්ෙවොයිසි, මුදල් මැම, ලදුපත් යනාදී මූලාශ ෙල්ඛන මඟින් ෙතොරතුරු ලබා ගැනීම යි. ඒ ෙතොරතුරු මූලික ෙපොත් වල පථමෙයන් සටහන් ෙකෙරන අතර අදාළ ගිණුම්වලට පසු ව පිටපත් ෙකෙර්. ගිණුම්වල ගනුෙදනු පිටපත් ෙකෙරන්ෙන් ද්විත්ව සටහන් (double entry) මූල ධර්ම පදනම් කරෙගනය. 03.1 ද්විත්ව සටහන් මූලධර්මය ගිණුම් තැබීෙම් කමෙය් ෙකොඳු නාරටිය ෙලස ද්විත්ව සටහන් මූලධර්මය හැඳින්විය හැකිය. 1494 වර්ෂෙය්දී ලූකා පැසිෙයෝෙලෝ පියතුමා විසින් රචිත ගණිතය පිළිබඳ ගන්ථයක ද්විත්ව සටහන් මූලධර්මය මුල් වරට ඉදිරිපත් කර තිෙබනු දැකිය හැකිය. ෙම් ද්විත්ව සටහන් මූලධර්මය මිනිස් බුද්ධිෙය් අපූර්ව නිර්මාණය කි. ගනුෙදනුවක ඇති ද්විත්ව ආර්ථික පථිඵලය ද්විත්ව සටහන් මූලධර්මෙය් පදනම ෙවයි. ඒ අනුව සෑම ගනුෙදනුවකට ම ද්විත්ව ස්වරූපයක් ඇති බව අදහස ්ෙකෙර්. ෙම් ද්විත්ව ස්වරූපය ගිණුම් වල පිටපත් කළ යුතු බව ද්විත්ව සටහන් මූලධර්මෙයන් දැක්ෙව්. යම් ගනුෙදනුවක් සිදු වූ විට එය ව්‍යාපාරයක වත්කම් වලට ෙහෝ හිමිකම් වලට ෙහෝ එෙසේත් නැත ෙහොත්, වත්කම්, හිමිකම් යන ෙද වර්ගයට ම බලපෑම් ඇති කරයි. ෙම් බලපෑම හර (debit), බැර (credit) යන ෙදයාකාරෙයන් ගිණුම්වල පිටපත් ෙකෙර්.

ගිණුම්පති ව්‍යාපෘතිය - තණමල්විල නැණසල 24

3.2 වත්කම්, වගකීම්, පාග්ධනය, ආදායම්, වියදම් යන සංරචක ෙකෙරහි ගනුෙදනු වලින් සිදුවන බලපෑම් හර, බැර වශෙයන් පහත දැක්ෙව්.

I. වත්කම්

වත්කම් වැඩි වීම හර වත්කම් අඩු වීම බැර

II. වගකීම්

වගකීම් අඩු වීම හර වගකීම් වැඩි වීම බැර

III. පාග්ධනය

පාග්ධනය අඩු වීම හර පාග්ධනය වැඩි වීම බැර

IV. ආදායම්

ආදායම් අඩු වීම හර ආදායම් වැඩි වීම බැර

V. වියදම්

වියදම් වැඩිවීම හර වියදම් අඩු වීම බැර

ගිණුම්පති ව්‍යාපෘතිය - තණමල්විල නැණසල 25

04. ගිණුම් හා ගිණුම් වර්ගීකරණය

කාලච්ෙඡ්දයකට අදාළ මුල්‍ය පකාශ සම්පාදනය පහසු කිරීමත් ගනුෙදනු කිරීෙම් නිරවද්‍යතාව අඛණ්ඩව පරික්ෂා කිරීමත් පිණිස එක් එක් වත්කමක, පාග්ධනයක, ආදායමක ෙහෝ වියඳමක ෙහෝ දත්ත ඒකරාශී කිරීම සඳහා භාවිතා ෙකෙරන සම්මත ආකෘතිය ගිණුමක් ෙලස හැඳින්ෙව්. ගිණුමකින් එයට අදාළ ඓතිහ ාසික ෙතොරතුරු සාමාන්‍යෙයන් ෙපන්නුම් ෙකෙර්.

ව්‍යාපාර ඒවාෙය් ගනුෙදනු සටහන් කිරීම සඳහා ගිණුම් භාවිතා කරයි. එෙලස භාවිතා ෙකෙරන ගිණුම් මූලික වශෙයන් පහත සඳහන් පරිදි වර්ග කළ හැකිය.

• වත්කම් ගිණුම්

• වගකීම් ගිණුම්

• පාග්ධන ගිණුම්

• ආදායම් ගිණුම්

• වියදම් ගිණුම්

(I) වත්කම් ගිණුම්

ව්‍යාපාරයක් සතු සම්පත් වත්කම් ෙලස හැඳින්ෙව්. වත්කම්, ස්පෘශ්‍ය (tangible) ෙහෝ අස්පෘශ්‍ය (intangible) ෙහෝ විය හැකිය. ෙභෞතික පැවැත්මක් ඇති ඉඩම්, ෙගොඩනැගිලි, ෙතොග යනාදිය ස්පෘශ්‍ය වත්කම් ෙලසද ෙභෞතික පැවැත්මක් නැති එෙහත් නිත්‍යානුකූල හිමිකම් හා අයිතිවාසිකම් පෑ හැකි ණය ගැතිෙයෝ (debtors), ෙවෙළඳ ලකුණු, ස්වාධිකාර, කීර්තීනාමය (good will) යනාදිය අස්පෘශ්‍ය වත්කම් ෙලසද හැඳින්ෙව්. ස්පෘශ්‍ය හා අස්පෘශ්‍ය වත්කම් වලට අදාළ ගනුෙදනු සටහන් ෙකෙරන ගිණුම් වත්කම් ගිණුම් ෙව්.

(II) වගකීම් ගිණුම් ව්‍යාපාරයක් විසින් ෙගවිය යුතු ණය ෙහෝ බැඳීම් ෙහෝ වගකීම් ෙලස හැඳින්ෙව්.

ෙම්වාට අදාළ ගනුෙදනු සටහන් ෙකෙරන ගිණුම් වගකීම් ගිණුම් ෙව්.

ගිණුම්පති ව්‍යාපෘතිය - තණමල්විල නැණසල 26

(III) පාග්ධන ගිණුම්

අයිතිකරු ව්‍යාපාරෙය් ආෙයෝජනය කර ඇති සම්පත් වල අයිතිය නිරූපනය ෙකෙරන ගිණුම් පාග්ධන ගිණුම් ෙව්. ආෙයෝජනය කර ඇති සම්පත් යනුෙවන් අදහස් ෙකෙරන්ෙන් අයිතිකරු විසින් විවිධ අවස්ථා වලදී පාග්ධනය ෙලස ෙයොදවන ලද වත්කම් ෙමන්ම ව්‍යාපාරය තුළ රදවා ඇති ලාභද ෙව්.

(IV) ආදායම් ගිණුම්

ගනුෙදනු කරුවන්ට යම් කාලච්ෙඡ්දයක් තුළදී භාණ්ඩ ෙහෝ ෙසේවා ෙහෝ සැපයීම ෙවනුෙවන් ව්‍යාපාරයට මුදල් ෙහෝ ඒ සමාන වත්කම් ෙහෝ ගලාඒම නිසා ඇතිවන අයභාර වටිනාකම් ආදායම් ෙලස සැලෙක්. එක් එක් වර්ගෙය් ආදායම් ෙවන් ෙවන් වශෙයන් රැස්කර තබාගන්නා ගිණුම් ආදායම් ගිණුම් ෙව්.

(V) වියදම් ගිණුම්

ආදායම් ඉපයීම සඳහා ව්‍යාපාරයක් කාලච්ෙඡ්දයකට අදාළව දරණ වියදම් ෙවන් ෙවන් වශෙයන් රැස්කර තබාගන්නා ගිණුම් වියදම් ගිණුම් ෙව්.

ගිණුම්පති ව්‍යාපෘතිය - තණමල්විල නැණසල 27

05. GnuCash

05.1 GnuCash යනු කුමක්ද? GnuCash යනු පුද්ගලික හා කුඩා ව්‍යාපාර ගිණුම් තබා ගැනීම සඳහා නිර්මාණය කරනු ලැබූ application එකකි. එය භාවිතා කිරීම ඉතා පහසු වන පරිද්ෙදන්, හා ඉහළ කියාකාරීත්වයකින් යුක්තය. එය භාවිතා කරන්නට ඉතා පහසුය. GnuCash මඟින් ඔබෙග් ආදායම් හා වියදම් පාලනය හා ඒ සම්බන්ධ ගිණුම් ඉතා පහසුෙවන් පවත්වාෙගන යා හැකිය. ඊට අමතරව බැංකු සැසඳුම් පත් සැකසිම, අපෙග් අෙනකුත් ආෙයෝජනයන් හි ඵලදායිතාවය මැන බැලීම, කුඩා ව්‍යාපාරයන් හි මූල්‍ය පාලනය කිරීම වැනි ෙද් සඳහා ද භාවිත කළ හැකිය. ෙමයින් ලබා ගන්නා වාර්තා වල නිවැරදි භාවය තහවුරු කිරීම පිණිස ෙමය පිළිගත් ගිණුම්කරණ පමිතීන් වලට අදාළව නිර්මාණය කර තිෙබ්. 05.1.1 GnuCash සථ්ාපිත කිරීම 01. GnuCash2.2.9 මෘදුකාංගය පහත සබැඳිය භාවිතෙයන් භාගත (download) කර ගන්න. http://sourceforge.net/project/showfiles.php?group_id=192&package_id=202&release_id=663535

02. ඉහත ෙගොනු අතරින් gnucash-2.2.9-setup.exe ෙගොණුව භාගත කරගන්න.

ගිණුම්පති ව්‍යාපෘතිය - තණමල්විල නැණසල 28

03. ඉන්පසු ඔබ විසින් භාගත කරනු ලැබූ GnuCash-2.2.9-setup ෙගොනුව මත ෙදවරක් click කර run කරන්න

04. ඉන් පසු පහත අයුරු භාෂාව ෙතෝරා OK කරන්න

ගිණුම්පති ව්‍යාපෘතිය - තණමල්විල නැණසල 29

05. ඉන් පසු පිළිෙවලින් පහත අයුරු ඉදිරියට යන්න.

06. I accept the agreement ෙතෝරා Next විධානය ලබා ෙදන්න.

ගිණුම්පති ව්‍යාපෘතිය - තණමල්විල නැණසල 30

07. පහත දැක්ෙවන පියවරයන් සඳහා Next විධානය ලබා ෙදන්න.

ගිණුම්පති ව්‍යාපෘතිය - තණමල්විල නැණසල 31

08. පහත අවස්ථාෙව්දී Install විධානය ලබා ෙදන්න.

ගිණුම්පති ව්‍යාපෘතිය - තණමල්විල නැණසල 32

09. ෙමම වැඩසටහන ඔබෙග් පරිගණකෙය් ස්ථාපිත වීම පහත අයුරින් සිදුෙව්. ෙමම කටයුත්ත සම්පූර්ණය වීම සඳහා සුළු ෙව්ලාවක් ගත වනු ඇත.

ගිණුම්පති ව්‍යාපෘතිය - තණමල්විල නැණසල 33

10. Next විධානය ලබා ෙදන්න.

11. Finish විධානය ලබා ෙදන්න.

ගිණුම්පති ව්‍යාපෘතිය - තණමල්විල නැණසල 34

12. ෙම් වන විට GnuCash වැඩසටහන ඔබ පරිගණකෙය් සාර්ථකව ස්ථාපනය වී ඇත.

13. පහත පරිදි ඔබෙග් Desktop මත ඇති GnuCash අයිකනය භාවිතෙයන් වැඩ සටහන විවෘත කර ගත හැකිය.

ගිණුම්පති ව්‍යාපෘතිය - තණමල්විල නැණසල 35

05.2 Account tree window ෙමහිදී ඔබ ෙතෝරා ගන්නා ලද ගිණුම් වර්ගය අනුව ඊට අදාළ වන සම්පූර්ණ ගිණුම් කට්ටලය සහිත තිරයක් දිස්ෙව්. ෙමහිදී වඩාත් වැදගත් වන්ෙන් නව ගිණුම් කට්ටලයක් විවෘත කිරීෙම්දී ෙතෝරා ගන්නා ලද ගිණුම් වර්ගයට අදාළ වන ගිණුම් පමණක් දිස්වීමයි. ෙමම තිරෙය්දී දැනට ඔබ විසින් භාවිතා කරන ලිපි ෙගොනුෙව් අඩංගු දත්ත පිළිබඳව දල විශ්ෙල්ෂණයක් ඉදිරිපත් ෙකෙර්. ඊට අමතරව එහි ඇති ගිණුම් ලැයිස්තුව හා ඒ එක් එක් ගිණුම්වලට අදාළ ආරම්භක ෙශේෂයන්ද දිස් වනු ඇත. ෙමම තිරෙය් ඔබට අවශ්‍ය ඕනෑම ගිණුමක් විවෘත කර අවශ්‍ය ෙවනස් කම් සිදුකළ හැකිය. ෙමම Account tree window හි ඇති එක් එක් ගිණුමක් ෙවන් වශෙයන් ගත්කළ එයට Account register window යැයි කියනු ලැෙබ්. ඔබට අවශ්‍ය ඕනෑම ගිණුමක් මත Double click කිරීම මඟින් එම ගිණුම විවෘත වන අතර එම ගිණුමට අළුතින් දත්ත ඇතුළත් කිරීම ෙහෝ දැනටමත් තිෙබන දත්ත ෙවනස් කිරීමට Edit මඟින් අවස්ථාව හිමිවනු ඇත. 05.3 Setting Preferences ෙමහිදී දැනට වැඩකරමින් සිටින Account tree එකට ඔබට අවශ්‍ය ඕනෑම ෙවනස් කමක් කර ගත හැකිය. උදාහරණයක් ෙලස දිනය, ෙව්ලාව වැනි ෙද් සැකසීම ගිණුම් කාලච්ෙඡ්දයට ඇතුළු කිරීම. 05.4 Accounts GnuCash භාවිතා කරන ඔබට ඔෙබ් මනාපය අනුව ඕනෑම ආකාරයක ගිණුම් වින්‍යාසයක් පිළිෙයල කරගැනීමට ඉඩ පස්ථාව ඇත. නමුත් ෙමහි ඵලදායීතාවය රැකගැනීම සඳහා ගිණුම්කරණෙය් තිෙබන මූලික සංකල්ප කිහිපයක් පිළිබද අවෙබෝධයක් ලබාෙගන තිබීම ඉතා වැදගත් ෙව්. 05.5 Basic Accounting Concept ( මූලික ගිණුම් කරණ සංකල්පය) ගිණුම්කරණය මූලික වශෙයන් පදනම්ව ඇත්ෙත් පධාන ගිණුම් වර්ග 05 කිනි. ඒවා නම් වත්කම්, වගකීම්, හිමිකම්, ආදායම් හා වියදම් ගිණුම් වශෙයනි. පධාන වශෙයන් ෙමම ගිණුම් වර්ග 05 ෙකොටස් ෙදකකට ෙබදා දක්වනු ලැෙබ්.

ගිණුම්පති ව්‍යාපෘතිය - තණමල්විල නැණසල 36

05.6 ෙශේෂපත ගිණුම් ( Balance sheet account ) ෙශේෂපත ගිණුම් යනුෙවන් හැදින්වූෙය් වත්කම්, වගකීම් හා හිමිකම් ගිණුම්ය. ෙමම ගිණුම් පධාන වශෙයන් භාවිතා කරනු ලබන්ෙන් ඔබට ලැබිය යුතු හා ඔබ විසින් ෙගවිය යුතු ෙද්වල් හි වටිනාකම් වල ෙවනස් වීම් මැන බැලීමටය. වත්කම් යනු ඔබට අයිතිව ඇති ෙද්වල්ය. ෙමයට මුදල්, වාහන, ෙග් ෙදොර, ඉඩකඩම් ෙහෝ මුදල් බවට පත්කර ගතහැකි ඕනෑම ෙදයක් ඇතුළත් ෙව්. වගකීම් ගිණුම්වල ඇතුළත් වන්ෙන් ඔබ විසින් බාහිර පාර්ශවයන් ෙවත ෙගවිය යුතු ෙද්වල්ය. මීට ඔබ ලබාගත් ණය මුදලක්, ඔබෙග් වත්කමක් උකස්කරගත් ණයක් වැනි ඔබ විසින් ආපසු ෙගවිය යුතු ඕනෑම වගකීමක් යන ආදිය ෙමම ගිණුම් වල ඇතුළත් ෙව්. හිමිකම් ගිණුම් නිරූපණය කරනුෙය් ඔබෙග් සම්පූර්ණ හිමිකමයි. ෙමය ඔබෙග් වත්කම් හා වගකීම් අතර ශුද්ධ ෙවනසයි. ෙමම ෙකොටස මඟින් නිරූපනය වන්ෙන් ඔබට ව්‍යාපාරය තුළ සම්පූර්ණෙයන් හිමිව තිෙබන වත්කම් ෙකොටසයි. 05.7 Data Entering Concept GnuCash හි දත්ත ඇතුළත් කරන විට ඔබ විවිධ මට්ටම් වලට අයත් වූ ගිණුම් වර්ග තුනක් පිළිබඳ අවෙබෝධයක් ලබා තිබීම වැදගත්ය. GnuCash හි ඔබ ඇතුළත් කරන දත්ත file, accounts and transaction යනුෙවන් ෙකොටස් තුනකට ෙබදා ෙවන් ෙකෙර්. එක් ගිණුමක් තුළ (account) ලිපි ෙගොනු (files) විශාල පමාණයක් තිබිය හැකිය. එෙසේම එක් ගිණුමක් තුළ (account) ගනුෙදනු (transaction) විශාල පමාණයක් තිබිය හැකිය. 05.8 Files, Accounts and Transactions දත්ත ගබඩා කිරීම සඳහා GnuCash ලිපි ෙගොනු (files) භාවිතා කරනු ලබයි. GnuCash තුළ පධාන ලිපි ෙගොනු 3 ක් දැකිය හැක. Data files, backup files හා log files යනු එම පධාන ලිපි ෙගොනු තුන් වර්ගයකි. ඔබෙග් දත්ත ගබඩා කිරීමට භාවිතා කරනු ලබන පධාන ලිපි ෙගොනුව, ලිපි ෙගොනුවකට උදාහරණයක් ෙලස දැක්විය හැකිය. ගිණුමක් යනු ඔබෙග් වත්කම්, වගකීම්, ආදායම්, හා වියදම් පාලනය කිරීම සඳහා භාවිතා කරනු ලබන විෙශේෂිත ස්ථානය යි. ඔබ දත්ත ගබඩා කිරීම සඳහා එක් පධාන ලිපි ෙගොනුවක් පමණක් භාවිතා කරනු ලැබුවත් එම ලිපි ෙගොනුව තුළ ගිණුම් විශාල පමාණයක් අඩංගු විය හැකිය. උදාහරණයක් වශෙයන් ඔබ යම් විෙශේෂිත බැංකුවක ඔබ ජංගම ගිණුමක් ආරම්භ කෙළේ යයි සිතමු. යම් මාසයක් අවසානෙය්දී එම බැංකුව විසින් ඔබට බැංකු පකාශයක් සපයනු ලැෙබ්. එමඟින් ඔෙබ් බැංකු ගිණුෙම් ඔබට ඉතිරිව ඇති මුදල් පමාණය පිළිබඳව ඔබට දැන ගත හැකිය. එය ඔබෙග් ව්‍යාපාරය තුළ ඇති එක් වත්කමක් වශෙයන් හැඳින්විය හැකිය.

ගිණුම්පති ව්‍යාපෘතිය - තණමල්විල නැණසල 37

ගනුෙදනුවකින් නිරූපනය ෙකෙරනුෙය් එක් ගිණුමකින් තවත් ගිණුමකට මුදල් ගලාෙගන යාමයි. යම්කිසි විටක ඔබට මුදල් ලැෙබන විට ෙහෝ ඔබ මුදලින් යම් ෙගවීමක් කරන විට ෙහෝ ගිණුමකින් ගිණුමකට මාරු කරන අවස්ථාවක එය ගනුෙදනුවක් ෙලස හැඳින්ෙවනු ලැෙබ්. ගිණුම්කරණෙය්දී යම් ගනුෙදනුවක් සිදු වූ විට එම ගනුෙදනුව අඩුම වශෙයන් ගිණුම් ෙදකකට වත් බලපෑමක් කරනු ලැෙබ්. ගනුෙදනු වලට උදාහරණ ෙලස විදුලි බිල්පතක් ෙගවීම, ෙසේවකයන්ට වැටුප් ෙගවීම, විකුණුම් වලින් ආදායමක් ලැබීම ආදිය දැක්විය හැකිය. 05.9 Tip of the day ෙමම ෙමනුව යටෙත් GnuCash භාවිතා කිරීෙම්දී එය ඔබට වඩාත් පහසු කාර්යයක් බවට පත් කර ගැනීමට අවශ්‍ය විවිධ ඉඟි ලබා ෙදනු ඇත. ෙමමඟින් ඔබට GnuCash පිළිබඳව ඉක්මන් අවෙබෝධයක් ලබාෙගන එය කියාකරවීමට අවශ්‍ය දැනුමද ඉතා පහසුෙවන්ම ලබාගැනීමට හැකිවනු ඇත. GnuCash පළමු වරට භාවිතා කරන්නන් හට ෙමම ඉඟි මඟින් වැදගත් ෙතොරතුරු රාශියක්ම ලබ ාෙද්.

ගිණුම්පති ව්‍යාපෘතිය - තණමල්විල නැණසල 38

06. Getting started 06.1 GnuCash පථම වරට ධාවනය කිරීම ඔබ පථම වතාවට GnuCash ධාවනය කරන විට “ Welcome To GnuCash ” යනුෙවන් තිරෙයහි දිස්ෙවනු ලැෙබ්. ඒ සමඟම ඔබට ෙතෝරා ගැනීම සඳහා අවස්ථා තුනක් ලබා ෙදනු ලැෙබ්. ඒවා පහත වගුෙව් විස්තර කරනු ලැෙබ්.

Menu Item විස්තරය

Create a new set of accounts ෙමමඟින් අපට අවශ්‍ය පරිදි ඕනෑම ගිණුම් කට්ටලයක් නිරිමාණය කළ හැකි ෙව්.

Import my QIF files ෙවනත් ස්ථානයකින් භාගත කරනු ලැබූ file එකක් ධාවනය කරවයි.

Open the new user tutorial GnuCash පිළිබඳ වූ න්‍යායාත්මක කරුණු හා සංකල්පයන්ට පිවිසීමට අවස්ථාව ලබා ෙද්.

Cancel ෙබොත්තම තද කිරීෙමන් ෙමම Dialog Box එෙකන් ඉවත් වීම ට හැක.

ඔබෙග් ෙතෝරා ගැනීම සිථීර කිරීම සඳහා OK ෙබොත්තම භාවිතා කරනු ලැෙබ්.

ෙමහිදී අපට කලින් නිර්මාණය කරනු ලැබූ ගිණුම් කට්ටලයක් ධාවනය කිරීම, ෙවනත් ස්ථානයකින් භාගත කරනු ලැබූ ගිණුම් කට්ටලයටක් ධාවනය කිරීම, ෙහෝ GnuCash පිළිබඳව ගබඩා කර ඇති න්‍යායාත්මක කරුණු දැක බලා ගැනීම ආදී ෙද් කළ හැකිය.

ඔබට අළුතින් ම ගිණුම් කට්ටලයක් නිර්මාණය කර ගැනීමට අවශ්‍ය නම් ෙමහිදී Create a new set of accounts ෙතෝරා ගත හැක.

ඔබට GnuCash වැනි ෙවනත් application එකක කිසියම් ෙහෝ ෙදයක් ගබඩා කර ඇත්නම් හා ඔබට එය GnuCash තුළ ධාටනය කිරීමට අවශ්‍ය නම් එහිදී ඔබට Import my QIF files menu එක ෙතෝරා ගත හැක.

ඔබ පථම වරට GnuCash භාවිතා කරන්ෙන් නම් හා ඔබට ඒ පිළිබඳ දැනුමක් අවශ්‍ය ෙව් නම් open the new user tutorial ෙතෝරා ගත හැකිය.

ගිණුම්පති ව්‍යාපෘතිය - තණමල්විල නැණසල 39

06.2 අළුත් ගිණුම් කට්ටලයක් ආරම්භ කිරීම (New account hierarchy set up ) ෙමම ෙමනුව ඔබට අළුත් ගිණුම් කට්ටලයක් ආරම්භ කර ගැනීමට උපකාරී ෙව්. Welcome to GnuCash menu එෙකදී ඔබ “ Create a new set of accounts ” ෙතෝරා ගත්ෙත් නම් පමණක් ෙමම තිරෙය් දිස්ෙව්. ඔබට ෙමහිදි file new file යන මාර්ගය මඟින්ද ඔබට නව ගිණුම් කට්ටලයක් ආරම්භ කළ හැකිය.

The new account hierarchy තිරෙය් විවෘත වන්ෙන් ෙමම ෙමනුව මඟින් ෙකෙරන ෙද් පිළිබඳව සුළු විස්තරයක්ද සමගිනි. තිරෙය් පහළ ෙකොටෙසේ ඇති ෙබොත්තම් තුන ඔබ ෙමම තිරෙයහි වැඩ කරන අතර තුර ෙවනස් වීමට ලක් ෙනොෙව්. ෙමහිදි forward බටනය ෙතොරා ගැනීෙමන් ඉදිරියට යා හැකිය.

ගිණුම්පති ව්‍යාපෘතිය - තණමල්විල නැණසල 40

ඊ ලඟට දිස්වන තිරෙය්දී ඔබ ගනුෙදනු සටහන් කිරීමට භාවිත කරන්නට අදහස් කරන මුදල් ඒකකයක් ෙතෝරා ගත හැකිය.

ඔබට අවශ්‍ය මුදල් ඒකකය ෙතෝරා ගැනීෙමන් පසුව Forward බටනය තද කරන්න .

ගිණුම්පති ව්‍යාපෘතිය - තණමල්විල නැණසල 41

ඊලඟ තිරය භාවිත කරන්ෙන් අපට අවශ්‍ය වන්ෙන් කුමන වර්ගෙය් ගිණුම් කට්ටලයක්ද යන්න ෙතෝරා ගැනීමටයි.

ඔබට ෙමම තිරය ෙකොටස් 3 ට ෙබදී ඇති ආකාරය දැක ගත හැකිය. එහි වම් ෙකළවෙර් ඉහළ ෙකොටෙසේ ඇත්ෙත් විවිධ වර්ගෙය් ගිණුම් ලැයිස්තුවකි. එයින් ඔබ භාවිත කරන්ෙන් කුමන වර්ගයක් ද යන්න ෙතෝරා ගත හැකිය. ෙමහිදී ඔබට එක් ගිණුම් වර්ගයක් ෙහෝ වර්ග කිහිපයක් ෙහෝ වර්ග සියල්ලම වුවද ෙතෝරා ගත හැකිය. වම් පසින් පහළ දිස්වන ෙකොටුෙව් ඔබ ෙතෝරා ගනු ලැබූ ගිණුම් වර්ගය පිළිබඳව ෙකටි හැඳින්වීමක් ඉදිරි පත්කරනු ලබයි. තිරෙය් දකුණු පසට වන්නට ඇති ෙකොටෙසේ දිස්ෙවනුෙය් ඔබ ෙතෝරා ගනු ලැබූ ගිණුම් වර්ගය යටෙත් නිර්මාණය වන ගිණුම් වල ලැයිස්තුවක් ය. ඔබ සුළු ව්‍යාපාරයක් පවත්වාෙගන යනු ලබන නිසා ෙමහිදී අෙනකුත් ගිණුම් වර්ගයක් හා සසඳන කළ Business Accounts යන ගිණුම් වර්ගය ෙතෝරා ගැනීම ෙයෝග්‍ය ෙව්.

ගිණුම්පති ව්‍යාපෘතිය - තණමල්විල නැණසල 42

ඊ ලඟට දිස්ෙවන තිරෙය්දී ඔබෙග් ගිණුම් වල යම් ආරම්භක ෙශේෂයක් ඇත්නම් එය ඇතුළත් කර ගත හැකිය. ඔබ ෙමහිදී කළ යුත්ෙත් ෙශේෂය ඇතුලු කිරීමට බලාෙපොෙරොත්තුවන ගිණුම් ඇති ෙප්ළිය ෙතෝරා ඔබ සතුව ඇති ආරම්භක ෙශේෂය පහසුෙවන් ඇතුළත් කර ගත හැකිය.

ගිණුම්පති ව්‍යාපෘතිය - තණමල්විල නැණසල 43

උදාහරණයක් ෙලස ජංගම වත්කම් යටෙත් සුළු මුදල් වල ෙශේෂයක් ඔබ සතුව ඇත්නම් ඔබ කළ යුත්ෙත් petty cash යන ෙප්ළිය පළමුෙවන්ම ෙතෝරා ගැනීමයි. ෙදවනුව Opening Balance යන තීරුව ෙතෝරා ෙගන ඔබ සතුව ඇති සුළු මුදල් ෙශේෂය ඇතුළත් කළ හැකිය.

ගිණුම්පති ව්‍යාපෘතිය - තණමල්විල නැණසල 44

Equity හා placeholder Accounts හැර අෙනකුත් සියළුම ගිණුම් වල ෙබොෙහෝ දුරට ආරම්භක ෙශේෂයක් තිබිය හැකිය. ඔබෙග් ගිණුම්වල ෙශේෂයන් ඇතුළත් කිරීෙමන් පසුව forward බටනය ෙතෝරා ගන්න.

ගිණුම්පති ව්‍යාපෘතිය - තණමල්විල නැණසල 45

ඊළග තිරෙයහි දිස්වන apply යන්න ෙතෝරා ගැනීෙමන් ඔබට අවශ්‍ය නව ගිණුම් කට්ටලය ආරම්භ වනු ඇත.

“Back” යන්න ෙතෝරා ගැනීෙමන් ඔබට තවත් ෙවනස්කම් කිරීමට ඇතිනම් එම ෙවනස්කම් කළ හැකිය. Cancel ෙතෝරා ගැනීෙමන් කිසිම නව ගිණුමක් විවෘත ෙනොකරම ෙමයින් ඉවත් විය හැකිය.

ගිණුම්පති ව්‍යාපෘතිය - තණමල්විල නැණසල 46

07. New ෙමනුව 07.1 File New New File ෙමහදී නව ලිපි ෙගොනුවක් නිර්මාණය කර ගත හැක. (නව ගිණුම් සහ දත්ත සමඟින්)

ගිණුම්පති ව්‍යාපෘතිය - තණමල්විල නැණසල 47

07.2 File New New account page දැනට අප භාවිතා කරන ගිණුම් කට්ටලෙයහි ෙකොපියක් නිර්මාණය ෙකෙර්.

ගිණුම්පති ව්‍යාපෘතිය - තණමල්විල නැණසල 48

07.3 File New New budget නව අයවැය ෙල්ඛනයක් නිර්මාණය කරගැනීමට උපකාරී ෙව්.

07.4 File New New account නව ගිණුමක් හා ඊට අදාළ යම් ආරම්භක ෙශේෂයක් ඇත්නම් එය ඇතුළත් කිරීමට හැකිය.

ගිණුම්පති ව්‍යාපෘතිය - තණමල්විල නැණසල 49

අළුතින් ආරම්භ කරනු ලබන ගිණුම සඳහා නම, ඊට අදාළ අෙනකුත් විස්තර පහත පරිදි ඇතුළත් කළ හැකිය

අළුතින් ආරම්භ කරනු ලැබූ ගිණුෙම් යම් ආරම්භක ෙශේෂයක් ඇත්නම් එය පහත පරිදි ඇතුළත් කළ හැකිය.

ගිණුම්පති ව්‍යාපෘතිය - තණමල්විල නැණසල 50

07.5 File New New account hierarchy ෙම් යටෙත් නවතම ගිණුම් කට්ටලයක් ආරම්භ කිරීමට හැකිය.

ෙමම තිරය දිස්වීෙමන් පසු ෙපර සඳහන් කළ අයුරින්ම නව ගිණුම් කට්ටලයක් ආරම්භ කළ හැක.

ගිණුම්පති ව්‍යාපෘතිය - තණමල්විල නැණසල 51

07.6 Open ෙමනුව 07.6.1 File Open Open

ෙමහිදී ඉහත සඳහන් අයුරින් අප කළින් දත්ත ඇතුළත් ෙකොට සාදාගන්නා ලද GnuCash ෙගොනුවක් විවෘත කර ගත හැකිය.

ගිණුම්පති ව්‍යාපෘතිය - තණමල්විල නැණසල 52

07.6.2 File Open Open Budget දැනට ගබඩා කර ඇති අයවැය ෙල්ඛණයක් විවෘත ෙකෙර්.

ගිණුම්පති ව්‍යාපෘතිය - තණමල්විල නැණසල 53

07.7 File Open Open accounts ගිණුම් කට්ටලෙයහි ඇති ගිණුමක් විවෘත කර අදාළ විස්තර බලා ගැනීමට ෙහෝ අවශ්‍යනම් ගනුෙදනු සටහන් ඇතුල් කළ හැකිය.

ගිණුම්පති ව්‍යාපෘතිය - තණමල්විල නැණසල 54

07.8 Import ෙමනුව 07.8.1 File Import Import QIF .... GnuCashවැනි ෙවනත් මූල්‍ය මෘදුකාංග (උදා Quick Book, Ms Money) භාවිතෙයන් සකසා ඇති ෙගොනු GnuCash වැඩසටහන තුලට ඇතුළත් කර ගත හැක.

ගිණුම්පති ව්‍යාපෘතිය - තණමල්විල නැණසල 55

ගිණුම්පති ව්‍යාපෘතිය - තණමල්විල නැණසල 56

07.8.2 File Import Import OFX / QFX ….. OFX / QFX වර්ගෙය් ෙගොනුවක් GnuCashවැඩසටහන තුලට ඇතුළත් කර ගත හැක.

ෙමම Import උප ෙමනුව යටෙත් දක්වා ඇති ඕනෑම ආකාරයක ෙගොනුවක් GnuCashවැඩසටහන තුලට ඇතුළත් කර ගත හැක.

ගිණුම්පති ව්‍යාපෘතිය - තණමල්විල නැණසල 57

07.9 File Save ( Ctrl + S ) දැනට විවෘතව පවතින ලිපි ෙගොනුවක් අවශ්‍ය නමකින් ගබඩා කිරීෙම් හැකියාව ඇත.

07.10 File Save As (Shift + ctrl + s ) දැනට විවෘතව පවතින ලිපි ෙගොනුවක් ෙවනත් නමකින් ගබඩා කර ගත හැකිය.

ගිණුම්පති ව්‍යාපෘතිය - තණමල්විල නැණසල 58

07.11 File Print ෙමමඟින් විවෘත කර ඇති ගිණුමක මුදණ පිටපතක් ලබා ගත හැකිය.

07.12 File Export Export Accounts ෙමමඟින් ඔබෙග් ගිණුම් කට්ටලය පරිගණකෙය් ෙතෝරාගත් ෙවනත් ස්ථානයකට යැවීෙම් හැකියාව ඇත.

ගිණුම්පති ව්‍යාපෘතිය - තණමල්විල නැණසල 59

07.13 File Properties ෙමහිදී ඔබෙග් ව්‍යාපාරය පිළිබඳව විස්තර ඇතුළත් කර ගැනීමට හැකිය.

07.14 File Quit ( ctrl + q) ෙමමඟින් GnuCash තුළින් ඉවත් වීමට හැක.

ගිණුම්පති ව්‍යාපෘතිය - තණමල්විල නැණසල 60

08. Edit ෙමනුව 08.1 Edit Edit Account ෙතෝරාගත් ගිණුමක් ෙහෝ එහි අඩංගු අෙනකුත් දත්ත ෙවනස් කිරීමට හැකියාව ලබා ෙදයි.

ගිණුම්පති ව්‍යාපෘතිය - තණමල්විල නැණසල 61

08.2 Edit Delete Account ෙතෝරාගත් ගිණුමක් ඉවත් කිරීමට අවස්ථාව ලබා ෙද්.

08.3 Edit Re number sub accounts ෙතෝරා ගන්නාලද මව් ගිණුමක් තුල ඇති උප ගිණුම් සියල්ලම නැවත අංකනය කිරීම ආරම්භ කරයි.

ගිණුම්පති ව්‍යාපෘතිය - තණමල්විල නැණසල 62

08.4 Edit Find (Ctrl + F ) ෙමමඟින් යම් නියත ගනුෙදනුවක් පිළිබඳව ෙසොයා බැලීම පිළිබඳව වූ උපමාණයන් (criteria) ඇතුළත් කර අපට අවශ්‍ය ෙතොරතුරු ලබා ගත හැක.

ගිණුම්පති ව්‍යාපෘතිය - තණමල්විල නැණසල 63

08.5 Edit Preferences ගිණුම් කාලච්ෙඡ්දය ෙත්රීම දිනය හා ෙව්ලාව සැකසීම වැනි ඕනෑම කටයුත්තක් ෙමමඟින් කර ගත හැකිය.

ගිණුම්පති ව්‍යාපෘතිය - තණමල්විල නැණසල 64

08.6 Edit Style sheet Style sheet එක ෙවනස් කිරීමට අවස්ථාව ලබා ෙද්. (Font color / Background color etc..)

ඉහත තිරෙය් සඳහන් පරිදි Heading banner / Background title ආදීයද ඇතුළත් කල හැකිය.

ගිණුම්පති ව්‍යාපෘතිය - තණමල්විල නැණසල 65

08.7 Edit Tax options ඔබ බදු ෙගවන්ෙනක් නම් ඊට අදාළ වන ෙතොරතුරු ෙමහි ඇතුළත් කළ හැකිය.

ගිණුම්පති ව්‍යාපෘතිය - තණමල්විල නැණසල 66

09. View ෙමනුව ෙමමඟින් ඔබ භාවිතා කරනු ලබන GnuCash තිරය දිස්වන ආකාරය ඔබට අවැසි ආකාරයකට ෙවනස් කර ගත හැක. ෙමනුව විසත්රය

Tool bar

ෙමමඟින් ඔබ තිරෙය් දිස්වන Tool bar එක සකීය කිරීම ෙහෝ අකීය කරවිය හැකිය.

Summary ෙමම බටනය මඟින් තිරෙය් පහළම ෙකොටෙසේ දිස්වන සංෂිප්ත Bar එක දිස්වීම සකීය ෙහෝ අකීය කරවිය හැකිය.

Status Bar තිරෙයහි දිස්වන Status Bar එක දර්ශනය වීම සකීය ෙහෝ අකීය කරවිය හැකිය.

Filter by ෙමමඟින් ඔබෙග් ගිණුම් කට්ටලෙයහි තිෙබන ගිණුම් ෙපන්වීම ෙහෝ ෙනොෙපන්වීම සකීය ෙහෝ අකීය කර ගත හැකිය.

Refresh ඔබ දැනට ගිණුම් පවත්වාෙගන යනු ලබන තිරය පතිචිතණය කළ හැකිය.

ගිණුම්පති ව්‍යාපෘතිය - තණමල්විල නැණසල 67

10. Action ෙමනුව ෙමනුව විස්තරය

GnuCash සඳහා online සකීය කර ඇත්නම් පමණක් පහත පරිදි උප ෙමනු කිහිපයක් පහත දැක්ෙව්.

Online Actions

Get balance Get transaction Issue transaction Direct Debit

ෙමමඟින් online accounts වලින් ගනුෙදනු බාගත කිරීම ෙහෝ upload කිරීම සිදු කර ගත හැකිය.

ෙමම ෙමනුවට අදාළ උප ෙමනු පහත පරිදිය.

Scheduled trans action editors

කලින් සැලසුම් කර තබන ලද ගනුෙදනු ෙවෙතොත් ඒවා නැවත edit කිරීම කර ගත හැක.

Scheduled trans actions

Since last run ඔබ අවසන් වරට GnuCash භාවිතා කළ අවසථ්ාෙව් සිට ෙම් දක්වා Scheduled trans actions තිෙබ්නම් ඒවා දර්ශනය කළ හැකිය.

Transfer ගිණුම් අතර දත්ත හුවමාරු කිරීමට අවශ්‍ය වන තිරයක් දිස්ෙව්. (ගිණුෙමන් තවත් ගිණුමකට)

Reconcile බැංකු සැසඳුම් ගිණුම් වැනි ෙවනත් ගිණුම් සැසඳීමට ඇෙතොත් ඒ සඳහා අවස්ථාවක් ලබා ෙදනු ඇත.

Stock split ඔබ සතුව යම් සමාගමක ෙකොටස් වැනි වත්කමක් ඇතිනම් ඒවා පාලනය කිරීමට අදාළ ෙතොරතුරු ඇතුළත් කිරීම, ෙවනස් කිරීම ආදී කරුණු සඳහා අවස්ථාවක් ලබාෙද්. මීට අදාළ උප ෙමනු පහත පරිදිය.

Check & repair action

වත්කම්, වගකීම් වැනි පධාන ගිණුම් වලට අදාළ ගනුෙදනු ෙශේෂ ෙනොකර පවතීනම් ඒවා ෙසොයා ෙගන ෙශේෂ කිරීමට හැකිය.

Cheek & Repair

Check & repair sub – action

පධාන ගිණුම් යටෙත් ඇති උප ගිණුම් වලට අදාළ වන ගනුෙදනුවක් ෙහෝ ගනුෙදනු කිහිපයක් ෙශේෂ ෙනොවී ඇතිනම් ඒවා ෙසොයා ෙගන එම ගනුෙදනු පියවීමට අවස්ථාවක් ලබාෙද්.

ගිණුම්පති ව්‍යාපෘතිය - තණමල්විල නැණසල 68

Check & repair all

පධාන ෙහෝ උප ගිණුම් වලට අදාළ ගනුෙදනු පියෙනොවී තවත් පවතීනම් ඒ සියළුම ගනුෙදනු ෙසොයා ෙගන ඒවා පියවීමට අවස්ථාව හිමිෙව්.

Reset warning ඔබ GnuCash හි යම් යම් ෙද් කිරීමට තැත් කරන සමහර අවස්ථාවල අනතුරු ඇගවීම් පණිවුඩ ස්වයංකීයව ඉදිරිපත් වනු ඇත. ෙමමඟින් ඔබ අතින් යම් අත්වැරැද්දක් සිදුවී ඇත්නම් ඒවා නිවැරදි කරගැනීමට හැකිය. Remember and don’t ask me again සහ Remember and don’t ask me again this session යනුෙවන් සඳහන්ව ඇති Check box භාවිතෙයන් ෙමම අනතුරු ඇඟවීෙම් පණිවිඩ ලැබීම අකීය කරගත හැකිය.

Rename Page ඔබ දැනට වැඩ කරනු ලබන පිටුව ෙවනත් නමකින් නම් කිරීමට අවස්ථාව ෙමමඟින් ලැෙබ්.

ගිණුම්පති ව්‍යාපෘතිය - තණමල්විල නැණසල 69

11. Business ෙමනුව ෙමනුව විස්තරය Customer ෙමම ෙමනුව මඟින් ගනුෙදනු කරුවන්ට අදාළ වූ කියාකාරකම් පහසුෙවන් හා

ඉක්මනින් ෙතෝරාගත හැකිය. New Customer නවතම ගනුෙදනු කරුවකුට අදාළ විස්තර ඇතුළත් කිරීමට

අවශ්‍ය වන ආකෘතියක් ආරම්භ ෙව්. Find Customer දැනටමත් සිටින ගනුෙදනුකරු ෙවක් ඉතා ඉක්මනින්

ෙසොයාගැනීම ආරම්භ ෙව්. ෙමහිදී එම ගනුෙදනුකරුට අදාළ වන ෙතොරතුරු සමහරක් ඉදිරිපත් කළ යුතුය.

New Invoice අළුත් ඉන්ෙවොයිසියක් නිර්මාණය කිරීමට අදාළ වූ විස්තර ඇතුළත් කිරීමට අදාළ වන තිරය දිස්ෙව්.

Find Invoice දැනටමත් පවතින ඉන්ෙවොයිසියකට අදාළ වූ ෙතොරතුරු ෙසොයා ගැනීමට අවශ්‍ය වන තිරය දිස්ෙව්.

New Job අළුත් තාර්යයක් ඇතුලු කිරීමකට අදාළව විස්තර ඇතුළත් කිරීම සඳහා අවශ්‍ය තිරය දිස්ෙව්.

Find Job දැනටමත් විස්තර ඇතුළත් කර ඇති කාර්යයන් ෙව් නම් ඒවා පහසුෙවන් හා ඉක්මණින් ෙසොයාගැනීමට උපකාරී වන තිරය දිස්ෙව්.

Vendor New Vendor ෙමම Icon එක මඟින් ෙවෙළන්දන්ට සම්බන්ධවූ කියාකාරකම් කළ හැකිය. අළුත් ෙවෙළන්ෙදකුට අදාළ ෙතොරතුරු ඇතුළත් කිරීම කර ගත හැකිය.

Find Vendor දැනටමත් ෙතොරතුරු ඇතුළත් කර ඇති ෙවෙළන්ෙදකු ෙසොයා ගැනීමට උපකාරී ෙව්.

New Bill අළුත් බිලක් සාදාගැනීම කළ හැක. Find Bill දැනටමත් සාදා ඇති බිල් ඇත්නම් ඒවා ෙසොයැගැනීමට

උපකාරී ෙව්. New Job අළුත් කාර්යයක් ඇතුලු කිරීමකට අදාළව විස්තර ඇතුළත්

කිරීම සඳහා අවශ්‍ය තිරය දිස්ෙව්. Find Job දැනටමත් විස්තර ඇතුළත් කර ඇති කාර්යයන් ෙව් නම්

ඒවා පහසුෙවන් හා ඉක්මණින් ෙසොයාගැනීමට උපකාරී වන තිරය දිස්ෙව්.

Employee New Employee ආයතනෙය් නව ෙසේවකෙයකුට අදාළ විස්තර ඇතුළත් කිරීමට හැකිය.

Find Employee දැනටමත් සිටින ෙසේවකයන් පිළිබඳව විස්තර ඇතුළත් කර ඇත්නම් ඒවා ෙසොයා ගත හැකිය

Find Expense Voucher

වියදම් ෙගවීම් වවුචරයක් ෙසොයැගැනීමට උපකාරී කර ගත හැකිය.

Tax Table Editor

ඔබ විසින් යම් බද්දක් ෙගවනු ලබන්ෙන්නම් හා ඊට අදාළ යම් වගුවක් පිළිෙයල ෙකොට ඇත්නම් ඒවා බලා ගැනීම හා ඒවාට අවශ්‍ය ෙවනස් කිරීම් කළ හැකිය

ගිණුම්පති ව්‍යාපෘතිය - තණමල්විල නැණසල 70

Billing Terms Editor

ඔබට බිලක් ඉදිරිපත් කරන විට යම් යම් ෙකො න්ෙද්සි ඉදිරිපත් කළ හැක. එෙසේ ඔබ කළින් සකසා ගත් ෙකො න්ෙද්සි ෙව් නම් ඒවා බලාගැනීම හා ඒවාට අදාළ ෙවනස්කම් කර ගත හැකිය.

Bills due reminder

ඔබ විසින් ෙගවිය යුතු බිල් පිළිබඳව යම් යම් විස්තර ඇතුළත් කර ඇත්නම් ඒවා බලාෙගන ඒවාට අදාළ යම් ෙවනස්කමක් ෙවෙතොත් ඒවා සිදු කිරීමට ෙමය උපකාරී ෙව්.

Export QSF Invoice ඉන්ෙවොයිස් එකක් ෙහෝ ඊට වැඩි ගණනක් QSF වලට යැවිය හැක.

QSF Customer ගනුෙදනු කරුවකුට ෙහෝ කිහිපෙදෙනකුට අදාළ ෙතොරතුරු QSF වලට යැවිය හැකිය.

QSF Vendor ෙවෙළන්ෙදකුට ෙහෝ ෙවෙළන්දන් කිහිප ෙදෙනකුට අදාළ දත්ත QSF තුළට යැවිය හැකිය.

QSF Employee එක් ෙසේවකයකුට ෙහෝ ෙසේවකයන් කිහිප ෙදෙනකුෙග් ෙතොරතුරු QSF තුලළට යැවිය හැකිය.

ගිණුම්පති ව්‍යාපෘතිය - තණමල්විල නැණසල 71

11.1 Customer ඔබ විසින් භාණ්ඩ හා ෙසේවා විකිණීම කරනු ලබන සමාගම් ෙහෝ පුද්ගලයන් පාරිෙභෝගිකයන් නම් ෙව්. ඔබට අවශ්‍යනම් ඔවුන් පිළිබඳ ෙතොරතුරු GnuCash තුලට ඇතුළත් කළ හැක. ඔබ අළුතින් එම විස්තර ඇතුළත් කරන විට Business Customer New Customer ෙතෝරාෙගන එහිදී ඔබට ලැෙබන Dialog Box එකට අවශ්‍ය කරන දත්ත ඇතුළත් කළ හැකිය.

11.2 Identification – Customer Number යම් පාරිෙභෝගිකෙයක් හැඳින්වීමට ඔබ කැමති ඕනෑම අංකයක් ෙමහිදී ලබාදිය හැක. ඔබට අවශ්‍යනම් ෙමහිදී අංකයක් ෙනොදීමට වුවත් පුළුවන. එවිට ස්වයංකීයව අංකයක් පරිගණකය මඟින් ලබා ෙදනු ඇත. 11.3 Identification – Activity ඔබෙග් ව්‍යාපාරෙය් අතීත ගනුෙදනුකරුවන් සමඟ සමහරවිට ඔබ වර්ථමානෙය් ගනුෙදනු ෙනොකරනවා ඇත. එවිට ෙමහිදී ඔබ Active යන්න ෙතෝරාගැනීම මඟින් ඔබ වර්තමානෙය් ෙමම පාරිෙභෝගිකයා සමඟ ගනුෙදනු කරන බවට හැෙග්.

ගිණුම්පති ව්‍යාපෘතිය - තණමල්විල නැණසල 72

11.4 Billing Address – Name ෙමහිදී ඔබ ඉන්ෙවොයිසිය ඉදිරිපත් කිරීමට බලාෙපොෙරොත්තු වන පාරිෙභෝගිකයාෙග් නම ඇතුළත් කිරීමට හැකිය. 11.5 Notes පාරිෙභෝගිකයා පිළිබද ෙවනත් අමතර ෙතොරතුරු ඉදිරිපත්කළ හැක.

11.6 Billing Information - Currency ඔබ ෙමම පාරිෙභෝගිකයා සමඟ ගනුෙදනුකිරීම ට බලාෙපොෙරොත්තුවන මුදල් ඒකකය ෙතෝරාගත හැකිය. 11.7 Billing Information – Terms ෙමම පාරිෙභෝගිකයා සමඟ විෙශේෂ ෙකොන්ෙද්සි වලට එළබ ඇත්නම් ඒවා ෙමහි සඳහන් ෙව්. ෙමම ෙකොන්ෙද්සි Business Billing Term editor යටතට ෙගොස් ලබාදිය හැක.

ගිණුම්පති ව්‍යාපෘතිය - තණමල්විල නැණසල 73

11.8 Billing Information Credit Limit ඔබ පාරිෙභෝගිකයාට ලබාදීමට බලාෙපොෙරොත්තුවන උපරිම ණය සීමාව ෙමහිදී දැක්විය හැක. 11.9 Billing Information Discount ඔබ පාරිෙභෝගිකයාට යම් මුදල් වට්ටමක් ලබාෙදන්ෙන්නම් ඒ ෙකොපමණක්ද යන්න සඳහන් කළ හැකිය. 11.10 Billing Information Tax Included ෙමම ඉන්ෙවොයිසිය යටෙත් පාරිෙභෝගිකයාට යම් බද්ධක් අයෙකෙර්ද යන වග ෙමහිදී ලබාදිය හැකිය.

ගිණුම්පති ව්‍යාපෘතිය - තණමල්විල නැණසල 74

11.11 Shipping Address ෙමහිදී පාරිෙභෝගිකයාෙග් භාණ්ඩ ෙබදාහැරීෙම් ලිපිනය බිෙලහි සඳහන් ලිපිනයට ෙවනස්නම් ඒ පිළිබදව විස්තර ඇතුළත් කළ හැක.

ගිණුම්පති ව්‍යාපෘතිය - තණමල්විල නැණසල 75

11.12 Find and Edit දැනටමත් ඔබ දත්ත ලබාදී ඇති පාරිෙභෝගිකයකු පිළිබඳ විස්තර අවශ්‍යනම් Business – Customer Find Customer යන්න මඟින් ලබාගත හැකිය

ෙමහිදී දිස්වන තිරෙය්දී ඔබට අවශ්‍ය පාරිෙභෝගිකෙයක් පිළිබඳ ඔබ ලබාෙදන උපමානයන් (criteria) යටෙත් විස්තරයක් ලබාෙදන අතර අවශ්‍යනම් ඒවා ෙවනස් කිරීමකටවුවද ලක්කල හැකිය.

ගිණුම්පති ව්‍යාපෘතිය - තණමල්විල නැණසල 76

11.13 Invoices ඔබ ලබාෙදන භාණ්ඩ හා ෙසේවා සඳහා ඔබට අයවිය යුතු මුදල පිළිබද විස්තර ඇතුළත් කරමින් සකස් ෙකෙරන ලියවිල්ල ඉන්ෙවොයිසියක් නම් ෙව්. අළුතින් ඉන්ෙවොයිසියක් නිර්මාණය කිරීමට Business Customer New Invoice ෙමහිදී දිස්වන තිරෙය්දී නිවැරදි ෙතොරතුරු කමාණුකූලව ඉදිරිපත් කළ යුතුෙව්.

11.13.1 Invoice Information Invoice ID අදාළ ඉන්ෙවොයිසිය හැඳින්වීමට ඔබට කැමති පරිදි ඕනෑම අංකයක් ඉදිරිපත් කළ හැකිය. 11.13.2 Invoice Information Data Opened අදාළ ඉන්ෙවොයිසිය නිර්මාණය කරනු ලබන දිනය ෙමහිදී සටහන් කළ හැකිය

ගිණුම්පති ව්‍යාපෘතිය - තණමල්විල නැණසල 77

11.14 Billing Information Customer අදාළ ඉන්ෙවොයිසිය ඉදිරිපත් කිරීමට බලාෙපොෙරොත්තු වන ගනුෙදනු කරුෙග් නම ඇතුළත් කිරීමට හැකිය. 11.14.1 Billing Information Job - Billing ID පාරිෙභෝගිකයාෙග් එක් විෙශේෂිත කාර්යයක් හැඳින්වීමට ෙමහිදී අංකයක් ලබාදීමට හැකිය. 11.14.2 Billing Information Terms ඉන්ෙවොයිසියට ෙගවීම් කරනු ලබන ෙකොන්ෙද්සියක් ෙතෝරාගත හැකිය.

ඉහත ෙතොරතුරු ලබාදී OK කළ විට Edit Invoice යන තිරය දිස්ෙව්.

ෙමහිදී තීරු 15 කින් සමන්විත තිරයක් දිස්වන අතර ඊට අදාළ ෙතොරතුරු පහසුෙවන් පුරවා ගත හැකිය. අදාළ දත්ත ලබාදී OK කළ විට Post නමින් සඳහන් වන තිරයක් දිස්වනු ඇත. ඔබ විසින් නව ඉන්ෙවොයිසයක් නිර්මාණය ෙකොට ඊට අදාළ දත්ත ඇතුළත් කළ පසු ඊළගට කළ යුත්ෙත් එම ඉන්ෙවොයිසිය Post කිරීමයි. ෙමය කළයුතු වන්ෙන් ඔබ ඉන්ෙවොයිසියට අදාළ සියළුම දත්ත ලබාදී එය මුදණය කරන අවස්ථාෙව්දී ය. ඔබ ඉන්ෙවොයිසියක් Post කල පසු ඊට අදාළ ගනුෙදනු අපට ලැබිය යුතු ගිණුම් එනම් ණය ගැති ගිණුම් වල සටහන් වනු ඇත.

ගිණුම්පති ව්‍යාපෘතිය - තණමල්විල නැණසල 78

ගිණුම්පති ව්‍යාපෘතිය - තණමල්විල නැණසල 79

ඔබ අදාළ ඉන්ෙවොයිසිය Post කළ පසු එම ඉන්ෙවොයිසිය මුදණය කර අදාළ ගනුෙදනුකරුට එය ඉදිරිපත් කළ හැකිය.

ඔබ කළින් නිර්මාණය කරනලද ඉන්ෙවොයිසියක් පිළිබඳ ෙතොරතුරු අවශ්‍යෙව් නම් Business Customer Find Invoice යන මාර්ගය ඔස්ෙසේ ඒවා ලබාගත හැකිය.

ගිණුම්පති ව්‍යාපෘතිය - තණමල්විල නැණසල 80

මීට අමතරව ඔබ ව්‍යාපාරෙය් සිටින ගනුෙදනුකරුවන් ෙමන්ම ෙසේවකයින් පිළිබඳ විස්තර ඔබට අවශ්‍යනම් GnuCash හි සටහන් තබා ගැනීමට හැකිය.

ගිණුම්පති ව්‍යාපෘතිය - තණමල්විල නැණසල 81

12. Reports menu 12.1 Report Assets & Liabilities (වත්කම් හා වගකීම්) 12.1.1 Assets Bar chart ෙමම Option එක මඟින් ගිණුම් කාලච්ෙඡ්දයට අදාළව ෙහෝ ගිණුම් කාලච්ෙඡ්දයට අදාළ වූ ඕනෑම කාල සීමාවක එනම් එක් මාසයක, මාස තුනක ෙහෝ මාස 06ක් වැනි කාලසීමාවක් තුල ව්‍යාපාරෙය් වත්කම් වල අඩු ෙහෝ වැඩිවීම් ස්ථම්භ පස්ථාරයක් මඟින් දිස්වනු ඇත.

ගිණුම්පති ව්‍යාපෘතිය - තණමල්විල නැණසල 82

ගිණුම්පති ව්‍යාපෘතිය - තණමල්විල නැණසල 83

12.2 Assets Pie chart ෙමම Option එක මඟින් ගිණුම් කාලච්ෙඡ්දයට අදාළව ෙහෝ ගිණුම් කාලච්ෙඡ්දයට අදාළ වූ ඕනෑම කාලසීමාවක එනම් එක් මාසයක, මාස තුනක ෙහෝ මාස 06ක් වැනි කාල සීමාවක් තුල ව්‍යාපාරෙය් වත්කම් වල අඩු ෙහෝ වැඩිවීම් වට පස්ථාරයක් මඟින් දිස්වනු ඇත.

ගිණුම්පති ව්‍යාපෘතිය - තණමල්විල නැණසල 84

13.3 Balance Sheet ව්‍යාපාරයක මූල්‍ය තත්වය පිළිබඳ උනන්දුවක් දක්වන පාර්ශව ෙවත එම තත්වය සන්නිෙව්දනය කිරීම පිණිස පිළිෙයල කරන පකාශය ෙශේෂ පතය නමින් හැඳින්ෙව්. යම් දිනකට ඔබෙග් ව්‍යාපාර ෙය් වත්කම්, වගකීම් හා හිමිකම් ෙශේෂපතෙයන් නිරූපනය ෙව්. ෙමම ෙමනුෙවන් ඔබෙග් ව්‍යාපාරෙය් යම් නිශ්චිත දිනයකට ඔබෙග් ව්‍යාපාරෙය් ෙශේෂපතය දිස්වනු ඇත.

ගිණුම්පති ව්‍යාපෘතිය - තණමල්විල නැණසල 85

13.4 General Journal ව්‍යාපාරයක සිදුවන සෑම ගනුෙදනුවක්ම ෙලජර් ගිණුම්වල සටහන් කිරීමට ෙපර කිසියම් මූලික සටහන් ෙපොතක ඇතුළත් කළයුතුය. ව්‍යාපාරයක මුදල් ෙපොෙත්ත් අෙනකුත් ජ’නල වලත් සටහන් කරන ලද ගනුෙදනු වලටත් අමතර විවිධ ස්වරූපෙය් ගනුෙදනු දැකිය හැකිය. ඒ ගනුෙදනු ෙපොදුෙව් සටහන් ෙකෙරන මූලික සටහන් ෙපොත ෙපොදු ජ’නලය ෙහවත් පධාන ජ’නලය ෙලස හඳුන්වනු ලැෙබ්. ෙමහිදී ඔබෙග් ව්‍යාපාරෙය් යම් යම් ගිණුම් කාලච්ෙඡ්දයකට අදාළව සිදුවූ සියළුම ගනුෙදනු වල සම්පූර්ණ විස්තරයක් ඔබට ලබාගත හැකිය.

ගිණුම්පති ව්‍යාපෘතිය - තණමල්විල නැණසල 86

12.5 Investment Portfolio ෙමමඟින් ඔබ සතුව යම් යම් සමාගම්වල ආෙයෝජනයන් කර ඇත්නම් හා ඒවා GnuCash හි ඇතුළත් කර ඇත්නම් ඒ පිළිබඳව විස්තර ලබා ෙදනු ඇත.

ගිණුම්පති ව්‍යාපෘතිය - තණමල්විල නැණසල 87

12.6 Liability bar chart “ෙමමඟින් ගිණුම් කාලච්ෙඡ්දයට අදාළව ෙහෝ ගිණුම් කාලච්ෙඡ්දයට අදල වූ යම් කාලසීමාවක් තුල ව්‍යාපා රෙය් වගකීම් වල ෙවනස් වීම් එනම් අඩු ෙහෝ වැඩිවීම ස්ථම්භ පස්ථාරයක් මඟින් බලාගත හැක.

ගිණුම්පති ව්‍යාපෘතිය - තණමල්විල නැණසල 88

12.7 Liability Pie chart “ෙමමඟින් ගිණුම් කාලච්ෙඡ්දයට අදාළව ෙහෝ ගිණුම් කාලච්ෙඡ්දයට අදල වූ යම් කාලසීමාවක් තුල ව්‍යාපා රෙය් වගකීම් වල ෙවනස් වීම් එනම් අඩු ෙහෝ වැඩිවීම වට පස්ථාරයක් මඟින් බලාගත හැක.

ගිණුම්පති ව්‍යාපෘතිය - තණමල්විල නැණසල 89

12.8 Net worth Bar chart ෙමමඟින් ඔබ ව්‍යාපාරෙය් කාලච්ෙඡ්දයකට අදාළව වත්කම්ද, වගකීම්ද එම වත්කම් හා වගකීම් අතර ශුද්ධ ෙවනසද බලාගත හැකිය.

ගිණුම්පති ව්‍යාපෘතිය - තණමල්විල නැණසල 90

12.9 Report Business 12.9.1 Customer Report ඔබ ව්‍යාපා රෙය් ගනුෙදනු කරුවන්ට අදාළ විස්තර ෙමමඟින් ලබාගත හැක. 12.9.2 Easy Invoice ඔබ විසින් නිර්මාණය කරනු ලැබූ ඉන්ෙවොයිසිය ගැන විස්තරයක් ලබාගත හැකිය. 12.9.3 Employee Report ව්‍යාපාරෙය් ෙසේවකයන්ට අදාළ වූ ෙතොරතුරු ඔබ GnuCash හි ඇතුළත් ෙකොට ඇත්නම් ඒවා බලාගැනීමට හැකිය. 12.9.4 Payable Aging ඔබ විසින් බාහිර පාර්ශවයන්ෙගන් ෙබොෙහෝ විට ණය මුදල් ලබාෙගන තිෙබන්නට පුළුවන. ඒවා ෙගවීම ට යම් නිශ්චිත කාලයක්ද තිෙබන්නට පුළුවන. මාස 03 කින් 06 කින් ෙහෝ එක් අවුරුද්දකින් ආදී වශෙයනි. ෙමහිදී ඔබට ෙමම ණය පිළිබඳව සියළු විස්තරයක් ලබාගත හැකිය. 12.9.5 Printable Invoice ඔබට අවශ්‍ය ෙතෝරාගත් ඕනෑම ඉන්ෙවොයිසියක් ඔබට අවශ්‍ය පරිදි ෙවනස්කම් ෙකොට මුදණය කර ගත හැකිය. 12.9.6 Receivable aging ඔබට බාහිර පාර්ශවයන්ෙගන් ලැබිය යුතු ණය මුදල් හා ඒවා ලැබිය යුතු කාල පිළිබදව විස්තරයක් ලබාගත හැකිය. 12.9.7 Vendor Report ෙමමඟින් ව්‍යාපාරෙය් ගනුෙදනුකරුවන් පිළිබඳව ෙතොරතුරු ඇතුළත් කර ඇත්නම් ඒ පිළිබඳව සම්පූර්ණ විස්තරයක් බලා ගත හැකිය.

ගිණුම්පති ව්‍යාපෘතිය - තණමල්විල නැණසල 91

12.10 Report Income and Expense 12.10.1 Budget Report ඔබ ව්‍යාපාරයට අදාළ සකස්ෙකොට ඇති අයවැය ෙල්ඛන ෙවෙතොත් ඒවා බලාගැනීමට හැකිය. 12.10.2 Cash flow ඔබ ව්‍යාපාරයට මුදල් ලැබීම හා ව්‍යාපාරෙයන් ඉවතට යනු ලැබූ මුදල්ද ඒ ලැබීම් හා ෙගවීම් අතර ෙවනසද බලාගත හැකිය.

ගිණුම්පති ව්‍යාපෘතිය - තණමල්විල නැණසල 92

12.10.3 Equity Statement ව්‍යාපාරෙය් ගිණුම් කාලච්ෙඡ්දයට අදාළව ඔබෙග් හිමිකම්වල අඩුවීම ෙහෝ වැඩිවීම බලාගත හැකිය.

ගිණුම්පති ව්‍යාපෘතිය - තණමල්විල නැණසල 93

12.10.4 Expense Bar chart ගිණුම් කාලච්ෙඡ්දයට අදාළව ඔබ විසින් දරනු ලැබූ වියදම් පිළිබඳව විස්තරයක් ස්ථම්භ පස්ථාරයක් මඟින් ඉදිරිපත් ෙකෙර්.

ගිණුම්පති ව්‍යාපෘතිය - තණමල්විල නැණසල 94

12.10.5 Expense Pie chart ගිණුම් කාලච්ෙඡ්දයට අදාළව ඔබ විසින් දරනු ලැබූ වියදම් පිළිබඳව විස්තරයක් වට පස්ථාරයක් මඟින් ඉදිරිපත් ෙකෙර්.

ගිණුම්පති ව්‍යාපෘතිය - තණමල්විල නැණසල 95

12.10.6 Expense Vs Day of Week ෙමහ ිදී ඔබ ව්‍යාපාරය නිසා දරනු ලැබූ වියදම් සතිෙය් කුමන දවස්වල දරන ලද්ෙද්ද යන්න වට පස්ථාරයකින් බලාගත හැකිය.

ගිණුම්පති ව්‍යාපෘතිය - තණමල්විල නැණසල 96

12.10.7 Income & Expense chart ෙමමඟින් ඔබ ව්‍යාපාරෙය් ගිණුම් පරිච්ෙඡ්දයට අදාළව දරණ ලද වියදම් ද එම කාලච්ෙඡ්දයට අදාළව ඔබ ලැබූ මුළු ආදායම ද එම මුළු වියදම හා ආදායම අතර ෙවනස එනම් ශුද්ධ ලාභය ද ස්ථම්භ පස්ථාරයක් මඟින් ඉදිරිපත් ෙකෙර්.

ගිණුම්පති ව්‍යාපෘතිය - තණමල්විල නැණසල 97

12.10.8 Income Bar chart ගිණුම් කාලච්ෙඡ්දයට අදාළව ව්‍යාපාරයට ලැබුණු ආදායම් හා එම ආදායම් මාර්ග ස්ථම්භ පස්ථාරයක් මඟින් ඉදිරිපත් ෙකෙර්.

12.10.9 Income pie chart ගිණුම් කාලච්ෙඡ්දයට අදාළව ව්‍යාපාරයට ලැබුණු ආදායම් හා එම ආදායම් මාර්ග වට පස්ථාරයක් මඟින් ඉදිරිපත් ෙකෙර්.

ගිණුම්පති ව්‍යාපෘතිය - තණමල්විල නැණසල 98

12.10.10 Income statement ෙමමඟින් ඔබ ව්‍යාපාරෙය් ගිණුම් කාලච්ෙඡ්දයට අදාළව ඔබ ලද ආදායම් හා ඒවා ලැබුණු මාර්ගයන්ද ඔබ විසින් දරන මුළු වියදම්ද ඒ වියදම දරණ ලද්ෙද් කුමන ෙද්වල් වලටද යන්න සවිස්තරව ඉදිරිපත් ෙක ෙරන පකාශනයක් ලබා ගැනීමට හැකිය. ඊට අමතරව ගිණුම් කාලච්ෙඡ්දයට අදාළව ඔබ ලැබූ ශුද්ධ ලාභයද බලා ගත හැකිය.

ගිණුම්පති ව්‍යාපෘතිය - තණමල්විල නැණසල 99

12.10.11 Income Vs Day of week ෙමහිදී ඔබ සතිෙය් එක් එක් දිනෙය්දී ඉපයූ ආදායම වට පස්ථාරයකින් බලා ගත හැකිය.

ගිණුම්පති ව්‍යාපෘතිය - තණමල්විල නැණසල 100

12.11 Trial Balance (ෙශේෂ පිරික්සුම)

ගිණුම්පති ව්‍යාපෘතිය - තණමල්විල නැණසල 101

12.12 Report Account Summary ෙමහි දී ඔබ ව්‍යාපාරයට අදාළව වත්කම්, වගකීම්, ආදායම්, වියදම්, හා හිමිකම් යන පධාන ගිණුම් ශීර්ෂ යටෙත් සිදුවන ලද ගනුෙදනු පිළිබඳ සම්පූර්ණ විස්තරයක් සහිත පකාශනයක් ඉදිරිපත් ෙව්.

ගිණුම්පති ව්‍යාපෘතිය - තණමල්විල නැණසල 102

12.13 Report Transaction Report ෙමම ශීර්ෂය යටෙත් ඔබ ව්‍යාපාරෙය් එක් එක් ගිණුම් හා අදාළ කාලච්ෙඡ්දෙය්දී සිදු වූ ගනුෙදනු එකී ගිණුම් වලට ඇති කරනු ලැබූ බලපෑම හා අවසාන වශෙයන් එම ගිණුම් වල අවසාන ෙශේෂය බලා ගත හැකි සවිස්තරාත්මක පකාශනයක් ලබා ගත හැකිය.ෙමහි විෙශේෂත්වය වනුෙය් සෑම ගිණුමකටම ආරම්භක ෙශේෂය , අදාළ කාලච්ෙඡ්දය තුළ සිදුවූ ගනුෙදනු හා අවසන් වශෙයන් සියළුම ගිණුම් වල අවසාන ෙශේෂ ද දැන ගත හැකි වීම.

ගිණුම්පති ව්‍යාපෘතිය - තණමල්විල නැණසල 103

ඉහත පරිඳි ෙමම “GnuCash” නිදහස් ගිණුම්කරන මෘදුකාංගය භාවිතෙයන්, ඔබෙග් ව්‍යාපාරෙය් ගිණුම් කටයුතු ඉතා පහසුෙවන් සිදුකර ගැනීමට හැකිවනු ඇත. මෘදුකාංගය භාවිතෙය්දී යම් ගැටලුවක් මතුවුවෙහොත් ඊට සහාය සඳහාද ෙමම අත් ෙපොත භාවිතා කරන්න.

ෙමම “GnuCash Sinhala user guide 1.0.0.0” ශී ලංකා ෙතොරතුරු හා සන්නිෙව්දන තාක්ෂණ නිෙයෝජිතායතනෙය් e-SDI අරමුදෙල් දායකත්වය මත තණමල්විල නැණසල මධ්‍යස්ථානය මඟින් කියාත්මක ගිණුම්පති ව්‍යාපෘතිය තුළින් Creative Commons 3.0 බලපතය මත මුදාහරින ලදී.

කිසිදු අය කිරීමකින් ෙතොරව (ෙනොමිෙල්) ෙමම “GnuCash Sinhala user guide 1.0.0.0”

අධ්‍යයනය කිරීම සඳහා ඕනෑම පුදුගලයකුට හිමිකම් ලැෙබනු ඇත.

ගිණුම්පති ව්‍යාපෘතිය

නැණසල - තණමල්විල

www.nenasala.org webmaster@nenasala.org

0722 - 508 608

GnuCash SINHALA USER GUIDE 1.1.0.0

Creative Commons 3.0