GRAAD 12 SEPTEMBER 2015 … · 2016-08-05 · (EC/SEPTEMBER 2015) REKENAARTOEPASSINGSTEGNOLOGIE V2 3 Kopiereg voorbehou Blaai om asseblief AFDELING A VRAAG 1: PAS-ITEMS Kies ŉ term/konsep

NASIONALE SENIOR SERTIFIKAAT

GRAAD 12

SEPTEMBER 2015

REKENAARTOEPASSINGSTEGNOLOGIE V2

PUNTE: 150 TYD: 3 uur

Hierdie vraestel bestaan uit 14 bladsye.

*CATDM2*

2 REKENAARTOEPASSINGSTEGNOLOGIE V2 (EC/SEPTEMBER 2015)

Kopiereg voorbehou Blaai om asseblief

INSTRUKSIES EN INLIGTING 1. Hierdie vraestel bestaan uit:

AFDELING A (25 punte) AFDELING B (75 punte) AFDELING C (50 punte)

2. Beantwoord AL die vrae. 3. Nommer die antwoorde korrek volgens die nommeringstelsel wat in hierdie

vraestel gebruik word. 4. Begin ELKE vraag op ŉ NUWE bladsy. 5. MOENIE in die regterkantlyn skryf nie. 6. Laat ŉ reël tussen elke subvraag oop. 7. Oor die algemeen word een punt per feit toegeken. ŉ Vraag wat 2 punte tel

vereis dus TWEE feite, ensovoorts. 8. Skryf netjies en leesbaar.

(EC/SEPTEMBER 2015) REKENAARTOEPASSINGSTEGNOLOGIE V2 3


AFDELING A VRAAG 1: PAS-ITEMS Kies ŉ term/konsep uit KOLOM B wat by die beskrywing in KOLOM A pas. Skryf slegs die letter (A–S) langs die vraagnommer (1.1–1.10) in die ANTWOORDEBOEK neer, byvoorbeeld 1.11 T.

KOLOM A KOLOM B 1.1 ŉ Proses waardeur geografiese identifikasie metadata

soos lengte- en breedtegraadkoördinate aan verskeie media geheg word

A Regstelling (‘Patches’)

1.2 Die gebruik van rekenaarbronne op ŉ eko-vriendelike en effektiewe manier om die negatiewe impak op die omgewing tot die minimum te beperk

B Koekie (‘Cookie’)

1.3 Sagteware wat jou in staat stel om dele van wat op die skerm verskyn, vas te lê of te kopieer

C Geo-etikketering (‘Geo-tagging’)

1.4 ŉ Konsep waar werkers hulle eie mobiele toestelle, soos slimfone, skootrekenaars en PDAs na die werkplek bring vir gebruik en konneksie

D Toeps (‘Apps’)

1.5 Sagteware wat ontwerp is vir gebruik in slimfone, tabletrekenaars en ander mobiele toestelle

E Oopbronprogramme

1.6 ŉ Onwettige praktyk waardeur gebruikers na ŉ vreemde of vals webtuiste geneem word wanneer hulle ŉ korrekte webadres in hul webblaaier intik

F Snipping tool

1.7 ŉ Opdatering om foute in ŉ program te herstel G Groenrekenisering (‘Green Computing’)

1.8 ŉ Tekslêer met inligting wat die gebruiker se voorkeure en keuses aangaande ŉ spesifieke webtuiste bevat

H F1

1.9 Sagteware wat gratis gebruik en versprei mag word. en waarvan die bronkode verander kan word indien nodig

I Skimkaping (‘Pharming’)

1.10 ŉ Sleutel op die toetsbord wat gebruik word om hulp in toepassingsprogramme te verkry

J GIS

K BYOD

L Strikroof (‘Phishing’)

M Shareware (‘Deel-programmatuur’)

N F3

O GPS

P Ergonomika

Q Paint

R Inpropprogram (‘Plug-in’)

S .txt (10 x 1) [10]



VRAAG 2: MEERVOUDIGEKEUSE-VRAE Verskeie opsies word as moontlike antwoorde vir die volgende vrae gegee. Kies die korrekte antwoord en skryf slegs die letter (A–D) langs die vraagnommer (2.1–2.10) in die ANTWOORDEBOEK neer, byvoorbeeld 2.11 D. 2.1 Watter EEN van die volgende tipes lêers sal heelwaarskynlik hiperskakels bevat? A .bmp B .exe C .html D .avi (1) 2.2 Watter EEN van die volgende kaarttipes is die geskikste om die verandering in

die temperature in die loop van ŉ maand in Johannesburg aan te dui? A ŉ Sirkelgrafiek B ŉ Lyngrafiek C ŉ Verspreidingsgrafiek D ŉ Borrelgrafiek (1) 2.3 Die volgende waardes word in ŉ sigblad aan die selle A1–A3: toegeken:

A1 = 3, A2 = 6 en A3 = 9. Die volgende formule word in sel A4 ingetik: =SUM(A1:A3)/B1. Wat sal in sel A4 verskyn?

A #NUM! B 0 C #DIV/0! D 18 (1) 2.4 Watter EEN van die volgende is NIE ŉ voorbeeld van aanlynstoor NIE? A Google Drive B OLX C Sky Drive D Dropbox (1) 2.5 Die proses waardeur toegang tot lêers bespoedig word deur die herrangskikking

van dele van lêers op die harde skyf van ŉ rekenaar word ... genoem. A disc cleanup B defragmentasie C tussentydse databuffering (‘spooling’) D kompressie (1) 2.6 Watter EEN van die volgende koordlose kommunikasie-tegnologieë het die

kortste reikafstand? A Wi-Fi B LTE C 3G D Bluetooth (1)



2.7 Watter EEN van die volgende verwys na sagteware wat ontwerp is om foute reg te maak en nuwe eienskappe by programme te voeg?

A Opdateer B Drywer C Virus-definisies D Wizards (1)

2.8 Watter EEN van die volgende verwys na ŉ tipe webtuiste wat gebruikers toelaat om saam te werk om inligting op die webtuiste te skep, by te voeg, te skrap of te verander?

A Webinar B Wiki C RSS-voer D Podgooi (‘podcast’) (1)

2.9 Watter EEN van die volgende poorte is die beste keuse om video’s vanaf ŉ video-kamera na ŉ rekenaar af te laai?

A PS2 B USB C Parallel D Firewire (1)

2.10 Watter EEN van die volgende word NIE direk met sigblaaie geassosieer NIE?

A Input Mask B Sel C Werkblad D Absolute seladressering (1) [10

] VRAAG 3: WAAR/VALS-ITEMS

Dui aan of die volgende stellings WAAR of VALS is. Kies die antwoord en skryf ‘waar’ of ‘vals’ langs die vraagnommer (3.1–3.5) in die ANTWOORDEBOEK neer. Korrigeer die stelling indien dit VALS is. Verander die onderstreepte woord(e) om die stelling WAAR te maak. (Jy mag nie bloot die woord ‘NIE’ gebruik om die stelling te verander nie.)

3.1 ŉ PDA is ŉ kleiner weergawe van ŉ tablet wat ook die eienskappe van ŉ slimfoon soos stemoproepe en SMS’e insluit. (1)

3.2 Bandwydte voorsien permanente, vinnige Internetkonneksie en is ideaal vir die vinnige aflaai van sagteware, foto’s, video’s en musiek. (1)

3.3 RSS is ŉ webvoer wat opgedateerde inhoud outomaties aan gebruikers voorsien. (1)

3.4 Ruitnetwerkrekenarisering (‘Grid computing’) verwys na die samevoeging van hulpbronne soos programme en datastoring wat aangebied word as ŉ diens op die Internet. (1)

3.5 ŉ Warmkol (‘Hotspot’) is ŉ koordlose netwerktegnologie wat gebruik word om rekenaars in ŉ koordlose netwerk of aan die Internet te verbind. (1)

[5]

TOTAAL AFDELING A: 25



AFDELING B

VRAAG 4: STELSELTEGNOLOGIEË

4.1 Die skoolbeheerliggaam van ŉ skool het besluit om rekenaars vir die rekenaarlaboratorium by die koshuis aan te koop.

4.1.1 Jy stel voor dat hulle LED-monitors koop. Motiveer jou antwoord. (2)

4.1.2 Sommige stel voor dat daar ook ŉ grafikakaart gekoop word.

Wat is die funksie van ŉ grafikakaart? (1)

4.2 Die skoolbeheerliggaam moet besluit of hulle gewone of koordlose sleutelborde en muise moet aankoop.

Noem TWEE nadele van koordlose toestelle. (2)

4.3 Die Beheerliggaam besluit om gebruik te maak van biometriese toevoer om toegang tot die rekenaarlaboratorium te beheer.

4.3.1 Wat is biometriese toevoer? (1)

4.3.2 Noem TWEE metodes van biometriese toevoer wat hulle kan oorweeg. (2)

4.3.3 Bespreek TWEE nadele verbonde van die gebruik van biometriese toevoer vir toegangsbeheer. (2)

4.4 Stoorkapasiteit is ŉ sleutelfaktor wanneer ŉ rekenaar aangekoop word.

4.4.1 Noem TWEE maniere (behalwe wolkberging) waarop jy spasie op jou harde skyf kan spaar. (2)

4.4.2 Wat is wolkberging? (1)

4.4.3 Noem TWEE nadele van aanlynstoor. (2)

4.5 Die Beheerliggaam is geïnteresseerd in maniere waarop fisies gestremde leerders ook toegang tot rekenaars in die laboratorium kan hê.

4.5.1 Verduidelik hoe stemherkenningsagteware gebruik kan word om fisies gestremde leerders te help. (1)

4.5.2 Noem enige EEN toestel wat aangekoop kan word om gesiggestremde (blinde) leerders in die koshuis te help. (1)

4.6 Ten einde ŉ rekenaar te laat funksioneer, is ŉ bedryfstelsel asook toepassingsagteware noodsaaklik.

4.6.1 Noem TWEE funksies van ŉ bedryfstelsel. (2)

4.6.2 Webgebaseerde sagteware kan direk vanaf ŉ bedienerrekenaar op die Internet uitgevoer word.

Noem TWEE voordele van webgebaseerde sagteware. (2)

4.6.3 Noem TWEE sagteware probleme wat die spoed van ŉ rekenaar kan verminder. (2)



4.7 Rekenaars maak soms van virtuele geheue gebruik. Verduidelik kortliks wat virtuele geheue is en wat die uitwerking daarvan op die werking van die rekenaar kan wees. (2)

[25] VRAAG 5: INTERNET- EN NETWERKTEGNOLOGIEË 5.1 Noem TWEE voordele verbonde aan die koppeling van rekenaars in ŉ netwerk. (2) 5.2 ŉ Lêerbediener is een van die basiese komponente van ŉ netwerk.

Verduidelik die funksie van ŉ lêerbediener in ŉ netwerk. (1)

5.3 ŉ Rekenaarwinkel het die volgende pakket vir die skool vir ŉ Internetkoppeling

via ADSL aangebied. x 4 Mbps/512 kbps onbeperkte (‘uncapped’) ADSL x 5 ure gratis Wi-Fi per maand by meer as 500 warmkolle (‘hotspots’) x 5 GB Wolkberging (‘Cloud storage’) rekening

5.3.1 Verduidelik waarna die term onbeperk (‘uncapped) in die spesifikasie

verwys. (1) 5.3.2 Waarom is videokonferensies ŉ baie duur metode van kommunikasie

indien jy nie onbeperk (‘uncapped) Internetkonneksie het nie? (1) 5.4 Onderskei tussen ŉ “shaped” en ŉ “unshaped” Internetkonneksie. (2) 5.5 Indien rekenaars aan die Internet gekoppel is, verhoog dit die kanse van

sekuriteitsprobleme, bv. opwipprogram (‘pop-ups’). 5.5.1 Wat is ŉ opwipprogram (pop-up)? (1) 5.5.2 Waarom is dit raadsaam om opwipprogramme (‘pop-ups’) te blok? (1) 5.6 Alle groot banke bied aanlynbankdienste aan. 5.6.1 Noem TWEE voordele van Internetbankdienste vergeleke met

konvensionele bankdienste. (2) 5.6.2 Noem EEN manier waarop banke hulle kliënte kan beskerm wanneer

hulle van aanlynbankdienste gebruik maak. (1) 5.7 Kasberging (‘Caching’) is een van die eienskappe wat help om die Web meer

effektief te gebruik. 5.7.1 Verduidelik kortliks wat kasberging (caching) is. (1) 5.7.2 Noem TWEE van die belangrikste redes waarom web-kasberging (web

cache) gebruik word. (2) [15]



VRAAG 6: INLIGTINGSBESTUUR 6.1 Die versameling van data is ŉ belangrike deel van inligtingsbestuur. 6.1.1 Noem TWEE voordele verbonde aan die gebruik van

aanlynmeningsopnames om inligting te versamel. (2) 6.1.2 Noem die mees gepaste toepassingsagteware om data, wat van ŉ

meningsopname verkry is, te prosesseer. Motiveer jou antwoord. (2) 6.2 Nie alle inligting wat versamel word, is noodwendig betroubaar nie.

Noem TWEE redes waarom ŉ wiki nie as ŉ betroubare en gesaghebbende bron van inligting beskou kan word nie. (2)

6.3 Waarna verwys die © simbool? (1) 6.4 Noem EEN gewilde styl waarvolgens jou bibliografie geformateer kan word. (1) 6.5 Een van die leerders het ŉ webtuiste besoek om inligting vir ŉ taak te verkry.

Gee TWEE wenke oor hoe om na te gaan of inligting wat vanaf die Internet verkry is, feitelik korrek en betroubaar is. (2)

[10] VRAAG 7: SOSIALE IMPLIKASIES 7.1 Uitvissingsbedrog (Phishing) is nie net tot e-pos of die Internet beperk nie. Dit

word ook as boodskappe na selfone gestuur. 7.1.1 Verduidelik wat ŉ uitvissingsbedrog-poging is. (1) 7.1.2 Noem TWEE maniere waarop jy ŉ uitvissingsbedrog-poging kan

identifiseer. (2) 7.2 Oor die algemeen, is die kopiëring van sagteware onwettig.

Noem EEN geval waar jy egter toegelaat word om sagteware te kopieer. (1)

7.3 Definieer die volgende Internetaanvalle: 7.3.1 Sniffer attack (1) 7.3.2 DoS attack (1) 7.4 Verduidelik hoe die volgende tipes rekenaarbedrog gepleeg word: 7.4.1 Bandwydte diefstal (1) 7.4.2 Identiteitsdiefstal (1) 7.5 Alhoewel tegnologie baie voordelig vir die samelewing kan wees, kan dit ook

in baie opsigte ŉ negatiewe uitwerking op die samelewing hê. Noem TWEE maniere (behalwe kriminele aktiwiteite) waarop tegnologie ŉ negatiewe effek op die samelewing kan hê. (2)

[10]



VRAAG 8: PROBLEEMOPLOSSING 8.1 Herskryf die volgende HTML-kode segment sodat dit korrek is:

<h1>Computer Applications Technology<h> (1)

8.2 Herskryf die korrekte HTML-kode hieronder sodat die probleem wat sal ontstaan

indien dit in ŉ webbediener uitgevoer word, opgelos word. <body bgcolor=”black”> (1)

8.3 Bestudeer die volgende uittreksel uit ŉ sigblad en beantwoord dan die vrae wat

volg.

8.3.1 Noem EEN manier waarop slegs die name van leerders in

graad 12A vertoon kan word sonder om elke naam afsonderlik te kopieer. (1)

8.3.2 Die onderwyser wil graag dieselfde data wat in die sigbladprogram

verskyn ook in ŉ databasisprogram gebruik. Watter eienskap (‘feature’) van ŉ kantoorpakket kan hy gebruik om dit te doen? (1)

8.3.3 Waarom is die SUMIF-funksie nie geskik om te bereken hoeveel

leerders in die 12B klas is nie? (1) 8.3.4 Watter sigbladeienskap (‘feature’) kan gebruik word om al die waardes

in kolom D, wat groter as 15 is, in ŉ betrokke kleur te vertoon? (1) 8.4 Een van die leerders kan nie ŉ lêer wat hy as ŉ aanhangsel via ŉ e-pos ontvang

het, oopmaak nie. Noem TWEE maniere waarop hy dalk hierdie dokument sal kan oopmaak. (2)

8.5 Noem enige EEN voordeel verbonde aan die gebruik van ‘Styles’ wanneer ŉ

dokument in Word geskep word. (1)



8.6 Sommige van die leerders kan nie verstaan waarom hulle ŉ paar minute moet wag voordat hulle dokument gedruk word nie. Die konsep van ŉ drukkerwaglys word aan hulle verduidelik. Noem EEN funksie wat jy kan uitvoer indien jy die drukkerwaglys oopmaak. (1)

8.7 Een van die leerders het ontdek dat die woordverwerkingsprogram wat sy

gebruik ŉ funksie het wat jou toelaat om outomaties byskrifte by prentjies, grafieke of tabelle te voeg. Noem TWEE redes, behalwe tydbesparing, waarom dit beter is om hierdie funksie te gebruik, eerder as om dit per hand te doen. (2)

8.8 Die onderwysers sleutel self hulle punte (as persentasies) in ŉ databasis in.

Daar word opgelet dat sommige onderwysers punte hoër as 100 insleutel. 8.8.1 Verduidelik hoe ŉ validation rule kan verseker dat ŉ onderwyser slegs

punte tussen 0 en 100 (insluitend 0 en 100) in die databasis insleutel. Die validation rule wat gebruik moet word, moet deel van jou antwoord wees. (2)

8.8.2 Watter databasiseienskap kan gebruik word om te verseker dat

onderwysers wel in elke veld ŉ punt insleutel. (1) [15] TOTAAL AFDELING B: 75



AFDELING C SCENARIO Die Skoolbeheerliggaam van jou skool het besluit om ŉ rekenaarlaboratorium in een van die koshuise te installeer. Hierdie laboratorium sal gebruik word deur leerders in die koshuis om take te voltooi. Dit sal behels dat hulle navorsing op die Internet moet kan doen en ook hulle take kan tik. Die doel is dat dit vir hulle moontlik sal wees om met leerders van ander skole te kommunikeer. Die Graad 12 RTT-leerders sal verantwoordelik wees om die leerders in die laboratorium te help. VRAAG 9: GEÏNTEGREERDE SCENARIO Bestudeer die volgende spesifikasies vir ŉ lessenaarrekenaar en ŉ skootrekenaar en antwoord dan die vrae wat daarop volg:

9.1 Die Skoolbeheerliggaam moet besluit of hulle lessenaarrekenaars of

skootrekenaars moet koop. 9.1.1 Noem TWEE voordele van lessenaarrekenaars. (2) 9.1.2 Noem TWEE nadele van skootrekenaars. (2) 9.1.3 Noem TWEE hardeware komponente uit die advertensies hierbo wat ŉ

belangrike rol in die werking van die rekenaar in sy geheel speel. (2)

REKENAAR A

Intel Pentium Dual Core G2020 CPU

Intel H61 Motherboard Dual CoreG2020 2.9 GHz CPU

2GB DDR3 ETG (‘RAM’) 1TB SATA3 HDD

Intel 512 MB Graphics 24x DVD +/- Writer

Integrated 8 Channel Sound Wireless keyboard and mouse

REKENAAR B

HP 250 F7X46EA 15.6” Intel Core i3 Notebook

I3-3110m 2.4GHz CPU 15.6 HD LCD Screen

4GB ETG (‘RAM’) 500 GB HDD

Windows 8.1 Pro

Integrated 3.2 MP Webcam 3 years Carry-In warranty



9.2 Die lessenaarrekenaar sluit ŉ optiese aandrywer in. 9.2.1 Identifiseer ŉ optiese aandrywer in die eerste advertensie. (1) 9.2.2 Wat is die nuutste optiese aandrywer beskikbaar vandag? (1) 9.2.3 Waarom is dit beter om ŉ DVD-RW eerder as ŉ DVD-R-skyf te koop? (1) 9.3 Die Beheerliggaam moet ŉ keuse aangaande die sagteware wat nodig is vir die

laboratorium maak. 9.3.1 Waarom sou jy aanbeveel dat hulle ŉ kantoorpakket eerder as

alleenstaande programme aankoop? (2) 9.3.2 Die Beheerliggaam verstaan nie hoe die lisensiëring van sagteware

werk nie. Verduidelik kortliks aan hulle watter tipe lisensie hulle behoort te koop sodat hulle die sagteware op al die rekenaars in die laboratorium kan laai. Motiveer jou antwoord. (2)

9.4 Aangesien eiendomsregtelike sagteware baie duur is, het die Beheerliggaam

besluit om die gebruik van gratis oopbronsagteware te ondersoek. 9.4.1 Noem TWEE voordele (anders as die koste) verbonde aan die gebruik

van oopbronsagteware. (2) 9.4.2 Noem EEN nadeel verbonde aan die gebruik van oopbronsagteware. (1) 9.5 Die Beheerliggaam het ook ŉ nuwe drukker aangekoop sodat die leerders hulle

take kan druk. Toe die eerste leerder sy taak wil druk, het daar ŉ boodskap verskyn wat sê dat die drywer nie gevind kan word nie.

9.5.1 Verduidelik wat ŉ drywerprogram is. (1) 9.5.2 Noem TWEE plekke waar hulle ŉ drywerprogram kan vind. (2) 9.6 Gedurende die proses van installering van die sagteware word daar ŉ

aktiveringskode vereis. 9.6.1 Wat is ŉ aktiveringskode? (1) 9.6.2 Noem TWEE redes waarom die ontwikkelaars van sagteware van

aktiveringskodes gebruik maak. (2) 9.6.3 Tydens die installeringsproses is die leerders gekonfronteer met opsies

van ŉ typical, custom of full tipe installering. Onderskei tussen ŉ typical en custom installering. (2)



9.7 Nadat die landsdiensklub van die skool ŉ ‘go-green’-projek van stapel gestuur het, het die leerders besluit om hierdie ‘go-green’-projek ook in die rekenaarlaboratorium voort te sit.

9.7.1 Noem TWEE maniere waarop die leerders die hoeveelheid drukwerk

kan verminder ten einde papier te spaar. (2) 9.7.2 Noem TWEE maniere waarop hulle elektrisiteit kan bespaar. (2) 9.8 ŉ Ouer van een van die leerders het ŉ SSD vir elk van die rekenaars in die

laboratorium geskenk. 9.8.1 Noem TWEE redes waarom leerders sal baat by die toevoeging van

die SSD’s. (2) 9.8.2 Noem TWEE nadele van ŉ SSD. (2) 9.9 Nadat van die leerders van hulle werk verloor het as gevolg van beurtkrag,

besef hulle nou hoe belangrik dit is om alle werk te rugsteun (back-up). 9.9.1 Noem TWEE belangrike praktyke wat deel behoort te wees van ŉ

rugsteunbeleid. (2) 9.9.2 Watter stoortoestel is die mees geskikste vir rugsteun? (1) 9.10 Een van die leerders het ŉ beursaansoek in pdf-formaat afgelaai. 9.10.1 Noem TWEE redes waarom elektroniese dokumente dikwels in pdf-

formaat versprei word. (2) 9.10.2 Watter sagteware word benodig om ŉ pdf-lêer te lees? (1)



9.11 Die leerders het gou besef dat virusse en kwaadwillige programmatuur (‘malware’) ŉ groot probleem kan wees, veral in ŉ netwerkomgewing. Dit blyk dat nie eers die anti-virus program wat 3 jaar gelede geïnstalleer is meer effektief is nie.

9.11.1 Verduidelik aan hulle waarom dit noodsaaklik is om jou anti-

virusprogram gereeld op te dateer deur te verduidelik hoe hierdie sagteware werk. (2)

9.11.2 Een van die onderwysers voel dat die rekenaars nie deur virusse

geaffekteer sal word indien hulle nie aan die Internet gekoppel is nie. Stem jy saam? Motiveer jou antwoord. (2)

9.11.3 Gee TWEE wenke oor hoe om te voorkom dat rekenaars deur

virusse besmet word (behalwe die installering en opdatering van anti-virussagteware). (2)

9.11.4 Na ŉ skandering, het die anti-virussagteware ŉ boodskap vertoon dat

ŉ virus bespeur en onder kwarantyn geplaas is. Verduidelik wat dit beteken dat ŉ virus onder kwarantyn geplaas is. (1)

9.12 Een van die voordele van ŉ rekenaarlaboratorium by die koshuis is dat

leerders maklik met leerders van ander skole kan kommunikeer via sosiale netwerktuistes.

9.12.1 Noem TWEE gewilde sosiale netwerktuistes. (2) 9.12.2 Een van die potensiële nadele van sosiale netwerktuistes is ‘kloning’.

Wat verstaan jy onder ‘kloning’ van ŉ gebruiker se profiel? (1)

9.12.3 Noem TWEE ander nadele van sosiale netwerktuistes. (2) TOTAAL AFDELING C: 50 GROOTTOTAAL: 150

NASIONALE SENIOR SERTIFIKAAT

GRAAD 12

SEPTEMBER 2015

REKENAARTOEPASSINGSTEGNOLOGIE V2 MEMORANDUM

PUNTE: 150

Hierdie memorandum bestaan uit 11 bladsye.



AFDELING A VRAAG 1: PASITEMS VRAAG 2: MEERVOUDIGEKEUSE-

VRAE 1.1 C 9 (1) 2.1 C 9 (1) 1.2 G 9 (1) 2.2 B 9 (1) 1.3 F 9 (1) 2.3 C 9 (1) 1.4 K 9 (1) 2.4 B 9 (1) 1.5 D 9 (1) 2.5 A 9 (1) 1.6 I 9 (1) 2.6 A 9 (1) 1.7 A 9 (1) 2.7 A 9 (1) 1.8 B 9 (1) 2.8 B 9 (1) 1.9 E 9 (1) 2.9 D 9 (1) 1.10 H 9 (1) 2.10 A 9 (1) [10] [10] VRAAG 3: VERANDERDE WAAR OF VALS 3.1 Vals Fablet 9 (1) 3.2 Vals Breëband 9 (1) 3.3 Waar 9 (1) 3.4 Vals Wolkberging-rekenarisering (‘Cloud computing’) 9 (1) 3.5 Waar 9 (1) [5] TOTAAL AFDELING A: 25



AFDELING B VRAAG 4: STELSELTEGNOLOGIEË 4.1 4.1.1 x Neem minder lessenaarspasie op.

x Gebruik minder elektrisiteit. x Goeie beeld kwaliteit / hoë resolusie. x Beskikbaar in groter afmetings. x Addisionele poorte. x Hoër kontrasterende (‘contrast’) ratio (99 Enige 2) 2

3 4.1.2 Grafikakaarte stel rekenaars in staat om grafika en prente

vinniger te skep. 9 1 4.2 x Benodig batterye.

x Duurder x Kan maklik verwyder of gesteel word. x Sterkte van die sein kan geaffekteer word deur elektriese strome/

onderbrekings. (99 Enige 2) 2 2 4.3 4.3.1 Biometriese toevoer is ŉ proses waardeur die unieke

biologiese eienskappe van ŉ persoon gebruik word as wagwoord of vir toegangsbeheer. 9 1

5

4.3.2 x Stemherkenning x Vingerafdruk-herkenning x Iris- / oogpatroon x Retina-skandering x Handtekening-verifiëring (99 Enige 2) 2

4.3.3 x Stemherkenningstoestelle is nie effektief indien verkoue of griep jou stem aantas nie.

x Diabetes kan jou oë affekteer wat onakkurate skandering tot gevolg kan hê.

x Snye en brandplekke aan jou vingers, hand of gesig kan tot gevolg hê dat die identifikasieproses nie werk nie.

x Biometriese toestelle is baie duur. (99 Enige 2) 2

4.4 4.4.1 x Stoor op eksterne toestelle x Zip / saampers van groot lêers. x Verander prente/foto’s na .jpeg-lêers x Skrap lêers wat nie meer benodig word nie. x Skrap duplikaat lêers. x Skrap programme wat nie meer benodig word nie

(99 Enige 2) 2

5

4.4.2 Wolkberging (‘Cloud storage’) is stoorspasie waar jou data

gestoor word op ŉ ander bedienerrekenaar op die Internet. 9 1

4.4.3 x Die stoorspasie wat gratis beskikbaar is gewoonlik baie min.

x Indien jy meer spasie benodig kan dit aangekoop word teen ŉ maandelikse of jaarlikse fooi.

x Mense wat toegang tot jou lêers het mag per ongeluk jou lêers skrap.

x Jy moet Internettoegang hê. (99 Enige 2) 2



4.5 4.5.1 x Leerders wat nie hulle hande kan gebruik nie kan gebruik maak van stemherkenningsprogramme om spraak na teks om te sit.

x Gesiggestremde leerders kan stemherkenningprogramme gebruik om opdragte aan die rekenaar te gee.

x Gesiggestremde leerders kan stemherkenningsprogramme gebruik om spraak na teks om te skakel. (9 Enige 1) 1

2

4.5.2 x Braille sleutelborde / braille vertoon (‘display’) x Toestelle wat vergroot x Sleutelborde met vergrote sleutels x Braille-drukkers (9 Enige 1) 1

4.6 4.6.1 x Voorsiening van gebruikerskoppelvlak om met rekenaar / hardeware te werk

x Verantwoordelik vir toekenning van hardeware-bronne x Koördineer alle aktiwiteite van die sisteem x Voorsiening van basiese sekuriteit-funksies x Beheer toegang tot stoor. x Beheer die ‘boot-up’ proses. x Beheer die programme in geheue (99 Enige 2) 2

6

4.6.2 x Nie nodig om programme te installeer nie 9 x Programme gebruik nie hardeskyf spasie nie 9 x Gebruikers hoef nie sagteware op individuele rekenaars op

te dateer nie aangesien dit vanaf die bediener gedoen word. 9

x Onafhanklik van enige bedryfstelsel. 9 x Gebruikers het toegang tot programme en data vanaf enige

rekenaar met Internet toegang. 9 x Die meeste van hierdie programme is gratis. 9

(99 Enige 2) 2

4.6.3 x Te veel programme oop in die agtergrond x Rekenaar besmet met kwaadwillige programmatuur

(‘malware’) / virusse. x Te veel programme gelyktydig oop x Programopdaterings wat outomaties afgelaai word x Defek in programme (99 Enige 2) 2

4.7 x Virtuele geheue is ŉ eienskap van die bedryfstelsel waardeur spasie op die harde skyf gebruik kan word vir addisionele geheue indien RAM onvoldoende is om ŉ program te laai of te ‘run’. 9

x Dit kan veroorsaak dat die rekenaar stadiger werk. 9. 2 2 [25]



VRAAG 5: INTERNET EN NETWERKTEGNOLOGIEË

5.1 x Lêers is toegangklik vanaf enige rekenaar in die netwerk. x Lêers kan tussen rekenaars oorgedra word sonder die hulp van

draagbare stoortoestelle. x Sagteware en data kan deur gebruikers gedeel word. x Hardeware bv. drukkers kan deur gebruikers gedeel word. x Verhoogde sekuriteit – toegang tot die netwerk kan beheer word

vanaf ŉ sentrale punt. x Slegs een Internetkonneksie kan deur baie gebruikers gedeel word. x Alle programme kan vanaf een punt gelaai en opdateer word. x Uit ŉ onderwysoogpunte: sagteware kan gelaai word wat gebruik kan

word om boodskappe na al die rekenaars in die klaskamer te stuur. x Toegang tot die Internet kan beheer word. x Fasiliteer vinnige, effektiewe kommunikasie (99 Enige 2) 2 2

5.2 ŉ Bedienerrekenaar is ŉ kragtige rekenaar wat dienste en hulpbronne verskaf aan al die rekenaars wat in ŉ netwerk daaraan gekoppel is. 9 1 1

5.3 5.3.1 Onbeperk (‘Uncapped’) beteken dat daar geen beperking is op die hoeveelheid data wat opgelaai of afgelaai kan word nie. 9 1

2

5.3.2 Video-konferensie is duur omdat dit gebruik maak van video tegnologie wat baie van die internetlimiet (‘cap’)/ (databondels) gebruik. 9 1

5.4 ŉ Shaped konneksie: beteken dat voorkeur gegee word aan sekere dienste soos e-pos, Internet bankdienste, aflaai van data en websoektogte via ŉ webblaaier. 9 ŉ Unshaped konneksie: beteken dat alle Internetdienste dieselfde voorkeur geniet. 9 2 2

5.5 5.5.1 ŉ Opwipprogram (‘pop-up’) is vensters, gewoonlik met advertensies wat outomaties verskyn sonder jou toestemming wanneer jy besig is op die Internet. 9 1

2 5.5.2 Omdat dit verband hou met spioenprogrammatuur (spyware)

infeksie op jou rekenaar. 9 1 5.6 5.6.1 x Jy hoef nie in rye te staan nie/spaar tyd.

x Jy hoef nie groot bedrae geld saam met jou te dra nie. x Jy het 24/7 bankdienste tot jou beskikking. x Doen banktransaksies in die veiligheid van jou huis. x Jy kan 24/7 rekord hou van jou bankrekeninge. x Bespaar op vervoerkoste na en van die bank. x Bankkoste is gewoonlik goedkoper, ens. (99 Enige 2) 2

3

5.6.2 x Maak gebruik van eenmalige wagwoorde wat hulle na gespesifiseerde selnommers toe stuur

x Log outomaties af indien daar geen transaksies binne ŉ sekere tyd plaasgevind het nie.

x Wagwoorde / Pin-nommers x SMS kennisgewings van transaksies x Sekuriteitsprotokolle soos SSL. x Sleutelborde op skerm om pin-nommers in te tik, ens.

(9 Enige 1) 1



5.7 5.7.1 Tussentydse databuffering (Caching) is geheue wat data, instruksies of webblaaie wat dikwels gebruik word stoor sodat hulle vinniger oopmaak indien hulle in die toekoms weer oopgemaak word. 9 1

3

5.7.2 x Verminder gebruik van bandwydte. 9 x Verseker dat webblaaie wat voorheen besoek is, daarna

vinniger sal oopmaak. 9 2 [15] VRAAG 6: INLIGTINGSBESTUUR 6.1 6.1.1 x Vinniger as om data op hierdie wyse in te samel.

x Goedkoper – jy kan spaar op navorsingskoste. x Meer akkuraat aangesien terugvoering direk in die sisteem

gaan. x Analisering is vinniger. x Makliker vir navorsers om data te manipuleer. x Terugvoer is eerliker. x Meer buigbaar aangesien die volgorde van vrae maklik

verander kan word. (99 Enige 2) 2

4

6.1.2 x Sigblad kan gebruik word vir berekeninge en grafieke x Databasis kan gebruik word om inligting te onttrek deur

middel van navrae. (99 Enige 1 kombinasie: toepassing + motivering) 2

6.2 x Enige een kan veranderinge maak aan die inhoud. x Die outoriteit van die webblad is nie vasgestel nie. x Inhoud is nie altyd geverifieer nie. x Inhoud is nie altyd formeel aangepas/verander nie. (99 Enige 2) 2 2

6.3 Daar is kopiereg op die item. 9� 1 1

6.4 x APA 9 x Harvard (9 Enige 1) 1 1

6.5 x Kontroleer die inligting teenoor meer as een bron en doen kruisverwysing om te bepaal of die inligting gesubstansieer kan word.

x Kyk na die bibliografie of ander verwysingsbronne waar jy ander bronne kan bekom om die inligting te ondersteun.

x Wat ontbreek in die bron? x Let op dat die inligting foutloos is – bronne wat spel- en taalfoute het

mag inakkuraat op ander maniere ook wees. x Let op of die bron aansluit by wat jy alreeds weet. x Hoe dikwels inligting van die bron reeds gebruik is. (99 Enige 2) 2 2

[10]



VRAAG 7: SOSIALE IMPLIKASIES 7.1 7.1.1 Strikroof (‘Phishing’) verwys na pogings om gebruikers om die

bos te lei om vertroulike inligting soos PIN-nommers en wagwoorde bekend te maak. Kriminele maak gewoonlik of hulle betroubare organisasies is. 9 1

3

7.1.2 x Daar mag gewoonlik spelfoute in die boodskap voorkom. x Die e-posadres mag verskil van die verwagte adres. x Die boodskap mag die gebruikers vra om ŉ skakel te volg en

dan vertroulike inligting te verskaf. x Gebruikers kan gevra word om vertroulike inligting te bevestig. x Kontroleer die eienskappe (‘properties’) van enige skakels.

(99 Enige 2) 2 7.2 x Wanneer jy dit rugsteun.

x Wanneer dit gratis sagteware is. (9 Enige 1) 1 1 7.3 7.3.1 Sniffer attacks is die proses waardeur ŉ klein program of toestel

die datapakkette wat aan iemand oor die Internet gestuur word, lees. 9 1

2

7.3.2 DoS is ŉ ontkenning/weiering van diens wat beteken dit is ŉ proses waar ŉ netwerk of rekenaar ŉ hele klomp sinlose/ onbruikbare data ontvang. 9 1

7.4 7.4.1 Die proses waardeur misdadigers ŉ persoon se Internet konneksie gebruik om aan die Internet te koppel sonder hy/sy se toestemming. 9 1

2 7.4.2 Identiteitsdiefstal is die proses waardeur kriminele die identiteit van ŉ persoon gebruik om oneerlike transaksies aan te gaan. 9 1

7.5 x Dit kan die persoonlike en sosiale interaksie tussen mense verminder. x Mense kan fisies al hoe meer onaktief raak en dit kan lei te obesiteit

en swak gesondheid. x Die langdurige gebruik van tegnologie kan lei tot fisiese nadele, bv.

RSI. x Tegnologiese prosesse kan lei tot onwelkome newe-produkte wat die

omgewing kan besoedel. x E-rommel kan die fisiese omgewing beskadig. x Mense kan die Internet gebruik vir navorsing wat skadelik kan wees.

(99 Enige 2) 2 2 [10]



VRAAG 8: PROBLEEMOPLOSSSING 8.1 <h1>Computer Applications Technology</h1>9 1 1 8.2 <body bgcolor=”blue’>

(enige kleur behalwe ‘black’ kan aanvaar word’) 1 1 8.3 8.3.1 Sorteer of filter volgens klas 9 1

4

8.3.2 ‘Import from’ (Invoering van) (‘Get external data’) 9 1

8.3.3 Aangesien SUMIF bedrae bymekaar tel. ŉ Funksie COUNT

word benodig om bepaal hoeveel (tel) leerders in die 12B klas is. 9 1

8.3.4 Voorwaardelike formatering 9 1 8.4 x Kan dit stoor in ŉ vroeër weergawe

x Maak oop op ŉ rekenaar waarop korrekte sagteware geïnstalleer is. x Laai ŉ regstelling (‘patch’) af en installeer dit. x Probeer dit oopmaak met ŉ ander program bv. Open Office

(99 Enige 2) 2 2 8.5 x Konsekwentheid, alles lyk dieselfde

x Makliker/vinniger/geriefliker om te formateer x Kan ŉ outomatiese Inhoudsopgawe invoeg. (9 Enige 1) 1 1

8.6 x Kanselleer drukwerk x ‘Restart’ drukwerk x ‘Pause’ drukwerk x Verander die volgorde waarin drukwerk geskied (9 Enige 1) 1 1

8.7 x Byskrifte word altyd konsekwent geplaas. x Die formaat van die byskrifte is altyd konsekwent x Byskrifte sal opdateer wanneer enige relevante veranderinge in die

dokument aangebring word x Dit sal verskyn in enige lys van prente, grafika of inhoud x Byskrifte word outomaties in volgorde genommer (99 Enige 2) 2 2

8.8 8.8.1 ŉ Validasie-reël (‘Validation rule’) kan in die spesifieke veld ingevoeg word wat gebruikers beperk tot die invoeg van waardes slegs tussen 0 en 100 9 Validation rule: >=0 and <=100 9 2

3 8.8.2 ‘Required property’ 9 1 [15] TOTAAL AFDELING B: 75



VRAAG 9: GEÏNTEGREERDE SCENARIO 9.1 9.1.1 x Goedkoper as ŉ skootrekenaar met dieselfde spesifikasies.

x Kanse vir beskadiging deur val of afstamp is minder. x Word nie maklik so maklik gesteel soos skootrekenaar. x Goedkoper om te herstel of op te gradeer, ens. (99 Enige 2) 2

6

9.1.2 x Duurder as lessenaar-rekenaar met dieselfde spesifikasies. x Kan makliker beskadig word/val/afgestamp word. x Duurder om te verseker omdat so maklik gesteel word. x Kan slegs 2 tot 4 ure sonder elektrisiteit werk. x Duur om heel te maak of op te gradeer, ens. (99 Enige 2) 2

9.1.3 x ETG (RAM)

x CPU x HDD (99 Enige 2) 2

9.2 9.2.1 DVD-skrywer 9 1

3

9.2.2 Blue-ray-skrywer 9 1

9.2.3 DVD-R skyf word slegs een keer geskryf. 9 DVD-RW skyf data kan uitgevee en nuwe data geskryf word. 9 1

9.3 9.3.1 x Makliker integrasie tussen programme. x Gestandaardiseerde koppelvlak. x Gestandaardiseerde funksies. x Goedkoper om kantoorpakket te koop. x Makliker om opdatering van programme te hanteer.

(99 Enige 2) 2

4

9.3.2 Terreinlisensie 9– sagteware kan op enige aantal rekenaars geïnstalleer word solank die rekenaars aan dieselfde maatskappy behoort. 9 2

9.4 9.4.1 x Het geen kopiereg beperking nie. x Het geen beperking wat betref die hoeveelheid rekenaars

waarop dit gelaai word nie. x Bronkode is gratis beskikbaar en mag verander word. x Mag in veranderde vorm versprei word. (99 Enige 2) 2

3

9.4.2 x Word nie in alle geografiese areas ondersteun nie. x Die tegniese hulp wat aangebied word op Internet is nie

verstaanbaar vir alle mense nie. x Niemand wat verantwoordelik gehou kan word nie. x Bestaan verskeie weergawes van dieselfde sagteware. x Mense se weerstand teen verandering/gemaklik met wat hulle

weet. x Word nie so wyd gebruik nie. x Mens is nooit verseker van die kwaliteit nie. x Kan gewoonlik slegs van die Internet verkry word. (9 Enige 1) 1

9.5 9.5.1 Drywerprogram – Sagteware wat jou rekenaar in staat stel om met die hardeware te kommunikeer. 9 1 3

9.5.2 x Op die disket wat saam met die drukker gekoop is.

x Kom as deel van die drywer-databasis in die bedryfstelsel. x Laai drywer van die Internet af. (99 Enige 2) 2



9.6 9.6.1 ŉ Aktiveringskode – is ŉ reeks nommers en karakters/letters wat toegang gee tot die kode wat die sekuriteit van ŉ program ontsluit. 9 1

5

9.6.2 x Om te verhoed dat dieselfde program op meer as een rekenaar geïnstalleer word (meer as op lisensie gespesifiseer).

x Om die maak van roofkopieë te verhoed / verhoogde sekuriteit. x Om die kopie van die program met jou te verbind. x Om jou as gebruiker van die program vir aanlyn-hulpdoeleindes

te registreer. (99 Enige 2) 2

9.6.3 ŉ Custom installasie wat aan meer ervare gebruikers die opsie gee om self die komponente te kies wat geïnstalleer moet word. 9 ŉ Typical installasie wat die opsies en komponente van die program bevat wat deur die meeste gebruikers benodig word. 9 2

9.7 9.7.1 x Druk-voorskou voordat jy druk. x Druk oop beide kante van die papier. x Verander formatering van dokument, bv. kleiner fontgrootte/

verklein kantruimtes. x Druk twee of meer bladsye op een blaai. x Kommunikeer/Stoor elektronies. (99 Enige 2) 2

4 9.7.2 x Skakel rekenaars af wanneer nie gebruik word nie. 9 x Gebruik energie besparende toestelle bv. LED monitors. 9 2

9.8 9.8.1 x Baie vinniger as normale hardeskywe. x Word nie so maklik beskadig nie/Geen bewegende onderdele/

Hou lank. x Gebruik minder elektrisiteit. x Hulle opereer sagter as tradisionele hardeskywe. (99 Enige 2) 2

4 9.8.2 Duur 9 Kleiner kapasiteit as tradisionele hardeskywe. 9 2

9.9 9.9.1 x Maak gebruik van sagteware wat data outomaties opdateer. x Rugsteun slegs data en nie programme (het CD of Internet om

te dit te verkry). x Gebruik eksterne stoormedia (eksterne hardeskyf). x Hou rugsteun in ŉ ander plek in geval van diefstal, vuur ens. x Maak seker dat daar geen onnodige duplikate van dokumente is

nie deur instandhouding te doen. x Archive groot lêers wat nie dikwels gebruik word nie. x Maak seker dat rugsteun-dokumente werk deur rugsteun

dokumente van tyd tot tyd oop te maak. 2

3

9.9.2 x Eksterne hardeskyf x DVD x Flitsskywe (‘Flash drives’) x ‘Blue-ray’ diskette x CD (9 Enige 1) 1



9.10 9.10.1 x Jy benodig nie die program waarin die dokument geskep is nie om dit oop te maak nie.

x Die program wat benodig word om die dokumente oop te maak is gratis / wyd beskikbaar

x Gebruikers kan nie maklik veranderinge aanbring nie (99 Enige 2) 2

3 9.10.2 Adobe Reader 9 1 9.11 9.11.1 ŉ Anti-virus program is ŉ databasis met unieke virus-definisies.

Die anti-virus sagteware spoor die virus op deur dit te vergelyk met die databasis met virus-definisies. 9 Indien die databasis nie opdateer word nie, is nuwe virus-definisies nie beskikbaar om hierdie virusse op te spoor nie. 9 2

7

9.11.2 Nee. 9 Virusse installeer hulself op sisteme via enige draagbare stoormedia 9 2

9.11.3 x Ontkoppel die ‘auto run’ eienskappe vir flitsskywe (‘flash drives’).

x Skandeer alle draagbare stoormedia voordat dit gebruik word. x Vermy die gebruik van afgelaaide/gekopieerde programme. x Skandeer aanhegsels voor hulle oopgemaak word. x Moenie aanhegsels van onbekende bronne oopmaak nie x Moenie aandag gee/klik op opwipprogramme (‘pop-ups’) wat op

die skerm verskyn nie. (99 Enige 2) 2

9.11.4 Die virus is verskuif na ŉ area waar dit nie enige skade kan berokken nie. 9 1

9.12 9.12.1 x Facebook x Twitter x Linkedln x MySpace x Second Life, etc. (99 Enige 2) 2

4

9.12.2 ŉ Duplikaat van die gebruiker se naam en profielfoto word vanaf hul huidige profiel geskep. 9 1

9.12.3 x Jy moet toegang tot die Internet hê om te kommunikeer. x Verhoogde risiko van identiteitsdiefstal, ens. x Mense plaas vals inligting op hul profiele. x Verhoogde risiko van verlies aan produktiwiteit van werkers/

leerders. x Hoeveelheid kommunikasie verhoog ten koste van kwaliteit

daarvan. 1 TOTAAL AFDELING C: 50 GROOTTOTAAL: 150

Documents

GRAAD 12 SEPTEMBER 2015 … · 2016-08-05 · (EC/SEPTEMBER 2015) REKENAARTOEPASSINGSTEGNOLOGIE V2 3 Kopiereg voorbehou Blaai om asseblief AFDELING A VRAAG 1: PAS-ITEMS Kies ŉ term/konsep