Grecka filozofia przyrody Prezentacja wykonana w ramach realizacji samokształcenia

Grecka filozofia przyrody

Prezentacja wykonana w ramach realizacji samokształcenia

W VI w p.n.e. – powstaje głównie filozofia przyrody, podstawowym pytaniem jest „skąd pochodzi świat?”, rzadko zdarzają się zagadnienia związane z człowiekiem. Filozofia ta rozwijała się głównie na terenie wysp jońskich oraz na Sycylii (filozofia bardziej mitologiczna).

Historia

Pośród rozmaitych problemów tej epoki na pierwszy plan wysunięta została kwestia tzw. arche czyli pierwszej zasady wszystkich rzeczy, będącej zarazem ich źródłem i tworzywem.

Arche rozumiano jako:a. początekb. pierwsza przyczynac. racjad. zasadae. władza

GŁÓWNE ZAGADNIENIA I POJĘCIA

Filozofowie przyrody formułowali swoje poglądy na temat podstawowych składników materii, czasu, przestrzeni, dynamiki ruchu i wszechświata jako całości na podstawie bezpośredniego doświadczenia zmysłowego, opierając się zwykle na pewnych założeniach metafizycznych.

Cel filozofii przyrody - refleksja nad filozoficznymi założeniami nauk przyrodniczych, analiza pojęć, twierdzeń, metod badawczych, sposobów dochodzenia do twierdzeń, sposobów ich uzasadniania, weryfikowania.

C. D.

1. Tales z Miletu2. Heraklit3. Eleaci4. Pitagorejczycy 5. Atomiści6. Epikur

Grupy filozoficzne w pierwszych okresach

greckiej filozofii przyrody

Kliknij, aby edytować format tekstu konspektu

Drugi poziom konspektu

Trzeci poziom konspektuCzwarty

poziom konspektu Piąty

poziom konspektu

Szósty poziom konspektu

Siódmy poziom konspektu

Ósmy poziom konspektu

Dziewiąty poziom konspektuKliknij, aby edytować style wzorca tekstuDrugi poziom

Trzeci poziomCzwarty poziom

Piąty poziom

Tales z Miletu (625- 545 p.n.e.) historycznie pierwszy mędrzec

grecki, któremu przyznaje się miano filozofa

matematyk, astronom, polityk woda jako archre argumentacja – woda niezbędna

do życia, woda przybiera różne stany skupienia; wszelki pokarm jest wilgotny, wszystko jest wilgotne, wiec wzięło się z wody i do wody wraca

Tales zmierzył piramidy, jako pierwszy przepowiedział zaćmienie Słońca





poziom konspektu






Piąty poziom

ANAKSYMANDER (610-545 p.n.e.)uczeń Talesa z Miletu

świat wyłania się z bezkresu (apeiron)

początkiem i pierwszą przyczyną istniejących rzeczy jest „bezkresne i nieokreślone” pierwotne tworzywo z którego powstały przeciwstawne formy materii

pierwotnie materia nie miała granic i przeciwieństw, dzięki procesowi „łamania symetrii” powstał świat





poziom konspektu






Piąty poziom

ANAKSYMENES (?-525 p.n.e.)

uczeń Anaksymandrazafascynowany Talesempróbuje pogodzić poglądy

Talesa oraz Anaksymandra na temat rozwoju świata

powietrze jako arche, gdyż jest ono bezkresne (Anaksymander) i niezbędne (Tales)





poziom konspektu






Piąty poziom

HERAKLIT Z EFEZU (ok. 540-480 p.n.e) jeden z najwybitniejszych

przedstawicieli filozofii presokratejskiej

arche utożsamione zostało z ogniem i logosem (rozumem)

wariabilizm (zmienność wszelkich rzeczy) nie można dwa razy wejść do tej samej rzeki, ponieważ świat ciągle ulega przemianom a rządzić nim musi rozum

panta rhei - wszystko płynie

relatywizm (względność) świat materialny składa się z przeciwnych stanów i tendencji, które są przez ukrytą harmonię utrzymywane w jedności: To, co przeciwstawne dąży do jedności, z tego, co różne powstaje najpiękniejsza harmonia

C.D.





poziom konspektu






Piąty poziom

PARMENIDES Z ELEI (ok. 540-470 p.n.e.) najważniejszy przedstawiciel

eleatówpierwszy zajął się teorią bytu, a

byt definiuje jako kulę (idealny kształt), ponieważ nie ma ona ani początku ani końca

głosił: „należy mówić i myśleć, że tylko byt istnieje. To bowiem, co jest, istnieje, a to, co nie jest, nie istnieje.”

istnieją 3 drogi życia: prawdy, mniemania oraz fałszu. Drogi fałszu powinniśmy się wystrzegać

Nic nie jest próżne. Próżnia jest nicością, a to,

co jest nicością, nie istnieje.

ELEACI O PRÓŻNI

wygłosił 4 paradoksy dotyczące ruchu: Achilles i żółw, Strzała, Dychotomia, Stadion

Achilles i żółw: jeśli żółw wyprzedza trochę Achillesa, to w czasie wyścigu Achilles nigdy go nie dogoni, gdyż musi przebiec najpierw połowę odległości, która go dzieli od żółwia, a przedtem połowę tej połowy

strzała: strzała w ruchu tak naprawdę nie jest w ruchu bo suma bezruchu (poszczególnych pozycji ruchu strzały) nie może się równać ruchowi

PARADOKSY ZENONA Z ELEI

Paradoks przeciwko wielości: wszystko, co istnieje, ma jakąś wielkość. Jeżeli byt jest nieskończenie podzielny, to składa się z nieskończonej ilości części. Jeżeli części te nie mają wielkości, to również całość, złożona z części nieposiadających wielkości, musiałaby nie mieć wielkości.

C.D.





poziom konspektu






Piąty poziom

PITAGORAS Z SAMOS (ok.570-497 p.n.e.)

stworzył związek pitagorejski w Krotonie

jego szkoła ma charakter naukowo-religijny, która koncentruje się na przybliżeniu człowieka do boga

Pitagorejczycy dostrzegali w nauce (gł. matematyce i filozofii) drogę prowadzącą do zbawienia pojmowanego w duchu religii orfickiej, a więc wyzwolenia z cyklu reinkarnacyjnego, zaś za zasadę wszechrzeczy uważali liczbę i relacje matematyczne

świat wg pitagorejczyków pochodzi z liczby jako byt realny

liczba jest tu pewnego rodzaju symbolem: 1. punkt, 2. linia, 3. figura geometryczna, 4. bryła, 5. własności ciał, 6. życie, 7. duch, 8. miłość, 9. roztropność, sprawiedliwość, 10. doskonałość wszechświata

konstruowane w ten sposób obiekty mają charakter dyskretny, a poszczególne punkty oddzielone są od siebie próżnią, utożsamianą zwykle przez pitagorejczyków z „nieskończonym powietrzem”.

Atomizm arytmetyczny

Pitagorejczycy uważali monadę za zasadę i początek ( arché) - wszystkiego. Punkt bowiem uważali za początek linii, tę zaś za początek powierzchni, a tę za początek bryły, to jest ciała; zaś jeszcze przed punktem rozpatrywali monadę. Dlatego początkiem i zasadą ciał jest monada. Dlatego wszystkie ciała powstają z monady.

EWOLUCJA KONCEPCJI PITAGOREJCZYKÓW





poziom konspektu






Piąty poziom

Atomiści: DEMOKRYT Z ABDERY (ok. 460-360

p.n.e.)uczeń Leucypaautor dzieł z zakresu

medycyny, fizyki, matematyki, architektury

„Początkiem wszechrzeczy są atomy i próżnia. Wszystko inne jest tylko mniemaniem”

posłużył się pojęciem atomu dla opisania najmniejszych, niepodzielnych cząstek rzeczywistości przyrodniczej

Cel dociekań Leukipposa – sformułowanie teorii przyrody zgodnej z tezą Parmenidesa o niezmienności bytu i zachowanie zjawisk

Leukippos wpadł na pomysł atomistycznej budowy materii, obserwując w silnym świetle słonecznym poruszające się cząstki kurzu

Leukippos: jeżeli jest podział, wielość i ruch, to jest próżnia; jest podział, wielość i ruch, więc jest próżnia

atomy są bardzo małe i „dzięki ich maleńkim objętością są niewidoczne „

Atomiści: LEUKIPPOS (V e. p.n.e)





poziom konspektu






Piąty poziom

Epikur ( ok. 341 p.n.e)Epikur utrzymuje, że jest samoukiem,

który nie miał innych nauczycieli prócz natury i osobistego doświadczenia

głosił, że nasz świat jest tylko jednym z nieskończonej liczby światów, stanowiąc cząstkę nieskończonego Wszechświata znajdującego się w nieskończonej pustce

całość Wszechświata nie zwiększa się i nie zmniejsza, nic w niej nowego nie zachodzi, a wszystko jest wynikiem wewnętrznej przemiany

jedynym źródłem i kryterium poznania jest wrażenie

istnieć to doznawać istnieniasprowadza całą rzeczywistość do kombinacji atomów, teoria ta ma nam dostarczyć argumentów pozwalających znaleźć spokój w życiu

C.D.

Empedokles z Akragas: lekarz i polityk, za podstawowe zasady wszechrzeczy uznawał cztery żywioły, których zmieszaniem kierowały dwie siły: Miłość i Nienawiść

Anaksagoras z Kladzomen: matematyk i astronom, za siłę kierującą podstawowymi zarodkami przyrody uznał Boski Umysł. Wszystkie rzeczy

w przyrodzie składają się z jakościowo zróżnicowanych cząstek, które nazywał nasionami .

Filozofowie greccy V w. p.n.e.

W wieku V p.n.e. zaszła w filozofii istotna przemiana związana z pojawieniem się w greckich miastach wędrownych nauczycieli zwanych sofistami. Dzięki ich działalności zainteresowanie filozofów przyrodą ustąpiło miejsca refleksji nad człowiekiem, jego postępowaniem, cnotą i szczęściem. Spośród sofistów najsłynniejszą postacią był Protagoras z Abdery.

Wiek V p. n. e.

Documents

Grecka filozofia przyrody Prezentacja wykonana w ramach realizacji samokształcenia