► Григор Ставрев Прличев е наjголемото име на македонската литература во XIX Григор Ставрев Прличев е наjголемото име на македонската литература во XIX век. Тој е несомнено најголемиот поетски талент помеѓу македонските век. Тој е несомнено најголемиот поетски талент помеѓу македонските книжевници од овој период.книжевници од овој период.

► Истовремено тој е типичен пример на македонските интелектуалци од XIX век, кај Истовремено тој е типичен пример на македонските интелектуалци од XIX век, кај кои дојдоа до израз главните политички и културни струења и заблуди, настанати кои дојдоа до израз главните политички и културни струења и заблуди, настанати врз основа на општествено-економските прилики во Македонија.врз основа на општествено-економските прилики во Македонија.

► Прчличев во своето творештво истовремено ги обединува специфичните и Прчличев во своето творештво истовремено ги обединува специфичните и карактеристични елементи на класицизмот и романтизмот, кои како стилски карактеристични елементи на класицизмот и романтизмот, кои како стилски белези доминираат во времето во кое живее и работи.белези доминираат во времето во кое живее и работи.

► Григор Прличев е роден на 18 јануари 1830 година, во Охрид, во сиромашно Григор Прличев е роден на 18 јануари 1830 година, во Охрид, во сиромашно семејство. Роден е како четврто, последно дете на Марија Ѓокова и Ставре семејство. Роден е како четврто, последно дете на Марија Ѓокова и Ставре Прличев, охридски занаетчија.Прличев, охридски занаетчија.

► Татко му починал кога тој бил шестмесечно бебе, па грижата за семјството Татко му починал кога тој бил шестмесечно бебе, па грижата за семјството паднала врз мајка му. Неговиот дедо го научил да чита уште на четиригодишна паднала врз мајка му. Неговиот дедо го научил да чита уште на четиригодишна возраст од некој стар грчки буквар.возраст од некој стар грчки буквар.

► Неговиот дедо, хуманист по душа, собирал доброволни прилози за затворениците Неговиот дедо, хуманист по душа, собирал доброволни прилози за затворениците и бил голем љубител на книгата. Неговиот дедо, согледувајќи дека и кај неговиот и бил голем љубител на книгата. Неговиот дедо, согледувајќи дека и кај неговиот внук се раѓа љубов кон книгата на рамо го носел во училиште, а пред неговата внук се раѓа љубов кон книгата на рамо го носел во училиште, а пред неговата смрт оставил аманет на мајка му бездруго да го продолжи школувањето на смрт оставил аманет на мајка му бездруго да го продолжи школувањето на Григор.Григор.

► Мајка му и сестра му аргатувале по куќи, а тој продавал јајца, им давал часови на Мајка му и сестра му аргатувале по куќи, а тој продавал јајца, им давал часови на богаташките деца и препишувал книги. Освен овие податоци, во својата богаташките деца и препишувал книги. Освен овие податоци, во својата „Автобиографија“ Прличев го опишува основното училиште и тогашните учители, „Автобиографија“ Прличев го опишува основното училиште и тогашните учители, како и доаѓањето на Димитар Миладинов за учител на кого „мед му течело од како и доаѓањето на Димитар Миладинов за учител на кого „мед му течело од устата“ кога зборувал.устата“ кога зборувал.

► 1850 година се запишал на Медицинскиот 1850 година се запишал на Медицинскиот факултет во Атина што никогаш не го факултет во Атина што никогаш не го завршил, но тогаш за првпат дознал за завршил, но тогаш за првпат дознал за конкурсот за поема. По 10 години се конкурсот за поема. По 10 години се вратил во Атина, да ги продолжи вратил во Атина, да ги продолжи студиите и да се пријави на конкурсот.студиите и да се пријави на конкурсот.

► Со поемата „Сердарот“ („О Арматолос“) Со поемата „Сердарот“ („О Арматолос“) тој го освоил првото место, ловоровиот тој го освоил првото место, ловоровиот венец, паричната награда и бил венец, паричната награда и бил прогласен за втор Хомер (1860).прогласен за втор Хомер (1860).

„О Арматолос“ (Сердарот)

Други позабележителни негови творби се „Автобиографијата (1884) и словото-есеј „Чувај се себеси (1866).

Тоа се комплементарни литературни дела и ја доречуваат на директен начин основната порака на „Сердарот“.Пишувајќи за него ќерката на Димитрија Миладинов, Церевна Миладинова ќе го нарече Прличев „првовенчан македонски поет“.

Во наградата спаѓало и студирање во Берлин или Оксфорд, но таа награда можел да ја добие само ако се откаже од сé словенско во него - и тој ја одбил.

Следната година повторно се пријавил на конкурсот со поемата „Скендер-бег“, но таа година по некој случајност, конкурсот не се одржал.

Кога дознал за смртта на браќата Миладиновци, Прличев ја напуштил Атина и се вратил во татковината за да се бори со владиката Мелетија (виновникот за затварањето на Димитрија).

► Од тогаш, па сè до крајот на својот живот, Прличев се борел со носителите на туѓото влијание во неговата

► татковина. Тоа ќе биде причината тој да биде прогонуван, па и затворан (во дебарскиот затвор).

► Во 1871 година го објавил препевот на „Илијадата“, но бил жестоко искритикуван, па дури и исмеан од

► бугарската критика. Причината била тоа што тој пишувал на општословенски, а не на бугарски литературен јазик.

► Според нив, тој се занесувал со идејата да направи општословенски јазик - комбинација од словенските

► јазици, кој ќе го користат сите Словени (словенски есперанто).

► За жал, таа идеја не била прифатена и реално била неизводлива. Разочаран, се повлекол во Солун

► каде ја напишал „Автобиографијата“. Во нашата литература ова е прво дело од ваков тип, напишано во проза.

► Последните години од својот живот ги поминал во родниот град, речиси сосема осамен и разочаран.

► Хомер оставил неизбришлива трага во творештвото на Хомер оставил неизбришлива трага во творештвото на Прличев, белег што постојано ќе ја открива и потврдува Прличев, белег што постојано ќе ја открива и потврдува таа љубов и восхит, а сето тоа Прличев го потврдува со таа љубов и восхит, а сето тоа Прличев го потврдува со сопствените зборовите: сопствените зборовите:

► „„Освен Хомер и мајка Богородица, пред која се клањавме, Освен Хомер и мајка Богородица, пред која се клањавме, не љубев ништо на светот. Сознанието пак дека е сметан не љубев ништо на светот. Сознанието пак дека е сметан за δεύτερος Όμηρος (втор Хомер) е најласкавото за δεύτερος Όμηρος (втор Хомер) е најласкавото признание за Прличевите напори и стремежи за признание за Прличевите напори и стремежи за совршенство.совршенство.

► Во текот на својот живот Прличев создал голем број на Во текот на својот живот Прличев создал голем број на дела и неколку патни имал обиди за преведувања и дела и неколку патни имал обиди за преведувања и препеејувања на Хомеровата „Илијада“.препеејувања на Хомеровата „Илијада“.

► Во зависност од периодот и културното влијани Во зависност од периодот и културното влијани творештвата биле создавани на различни јазици, творештвата биле создавани на различни јазици, дополнително на тоа создал и бројни статии за весниците дополнително на тоа создал и бројни статии за весниците и списанијата со кои соработувал.и списанијата со кои соработувал.

► Голем дел од творештвата на Прличев во текот на Голем дел од творештвата на Прличев во текот на неговиот живот не биле објавени, а со текот на годините неговиот живот не биле објавени, а со текот на годините се откриваат нови поеми и песни кои останале се откриваат нови поеми и песни кои останале заборавени и непознати за јавноста.заборавени и непознати за јавноста.

ИЗРАБОТИЛ: