IJzersterk naar

morgen morgen morgen

102015

12 - KERSTTHEMA; IJZERSTERK NAAR MORGEN 32 - PORTRET VAN 3 GENOMINEERDEN 46 - GESPREKKEN VANAF DE AGRITECHNICA 78 - 10 VRAGEN EN ANTWOORDEN OVER WERKEN EN AOW

vakblad voor specialisten in groen, grond en infra

ER ZIJN NÓG STEEDS

VEEHOUDERSDIE ONGEMERKT

GELDLATEN LIGGEN

Met deze kwaliteitsmaïs benut u uw maïs optimaal en gaan er geen VEM’s onnodig verloren. Dat komt doordat ook de restplant beter verteerbaar is. Wat resulteert in extra energie voor een hoge melkproductie. Bedenk dat élke hap snijmaïs voor het overgrote deel uit restplant bestaat. Dus voorkom dat u zichzelf fi nancieel tekort doet en ga voor maximale celwandverteerbaarheid.

Kies liever voor de 31-generatie van LG: nieuw én winstgevender dan ooit!

NIEUWop Rassenlijst

2016

www.LG31mais.nl

Elke keer beter, altijd het beste.

lg15002_adv_geld_230x297.indd 1 01-12-15 16:23

Doelen bereikt.Nieuwe CX7-CX8

COMFORT

3,7 m3 ruime Harvest Suite™ Ultra-cabine met 6,3 m2 glasoppervlak biedt het beste zicht om nauwkeurig te dorsen. Multifunctionele CommandGrip™-hendel en twee mogelijke IntelliView™ IV-touchscreenmonitoren van 26,4 cm voor een gebruiksvriendelijk oogstbeheer.

KWALITEIT

20% betere reinigingsprestaties voor het zuiverste graanstaal dankzij de Opti-Clean™-technologie. Voor uiterst fi jn hakken en krachtig verspreiden: het Opti-Spread™-systeem.

CAPACITEIT

Graantanks tot 12.500 liter om minder te lossen en meer te focussen op het oogsten.

LANDBOUWKUNDIG VOORDEEL

SmartTrax™-systeem met supergrote ‘voefafdruk’ en Terraglide™-vering voor meer tractie en minder verdichting in alle omstandigheden.

VEELZIJDIGHEID

Korvensysteem met secties om snel van gewas te wisselen. Er zijn maaiborden voor maïs, graan en rijst verkrijgbaar. Pas uw machine verder aan uw wensen aan met functies voor strohakselen en rijgewassen.

KRACHT & EFFICIËNTIE

Supereffi ciënte ECOBlue™ HI-eSCR-motoren koppelen directe prestaties aan een laag brandstofverbruik in alle werkomstandigheden.

SUPERCONVENTIONELE MAAIDORSERS, SUPERVEELZIJDIGE PRESTATIES.

NEW HOLLAND TOP SERVICE 00800 64 111 111

BIJ AANKOOP VAN DE NIEUWE CX7-CX8 VERWENNEN WE U MET EEN LUXEWEEKEND IN BRUGGE!

Ga snel naar uw New Holland dealer!

Adv_NewCX_230x297_NL.indd 1 8/12/15 10:35

GRONDIG 10 20154

Maand 2014

Redactie GrondigToon, Gert en Marijke

Balansen Voor wie vroeger eens een baantje had in een mechanisatiebedrijf is het nog een bekend begrip van net na de feestdagen: balansen. Inmiddels heeft balansen al een veel ruimer begrip gekregen. We doelen dan niet op de balansdag om kilo’s te verliezen, al kan dat na de feestdagen meestal ook geen kwaad, maar vooral op de balans opmaken. Hoe staan we ervoor. Bij ons is dat: hoe houden we Grondig toekomstbestendig. Bij u is het: hoe staat het bedrijf ervoor. Resultaten uit het verleden bieden namelijk geen garantie voor de toekomst. In dit nummer zo maar wat voorbeelden die daaraan raken. Leuk dat Zetor en McCormick met nieuw elan werken aan een comeback, maar product en prijs zullen moeten kloppen als de vertrouwde vertegenwoordiger aanschuift.Aan de andere kant is daar de werktuigencoöperatie, die verzucht dat de trouw onder de leden niet meer zo groot is als vroeger. “Als het elders goedkoper kan, zien we ze niet meer.” Het is de nieuwe wereld waarin we werken. Zelfs al wekt het soms weerzin bij op-drachtgevers, zoals we begrepen van een ambtenaar die we in de wandelgangen spra-ken. Hij verzuchtte dat het ‘vroeger’ toch veel fijner was om opdrachten bij het regionale cumelabedrijf neer te leggen, terwijl hij die nu moet aanbesteden. “Toen konden ze mee-denken en profiteerden we ervan dat ze elke heg en steg kenden en het gewoon goed wilden doen. Nu moet ik alles laten controleren.” Hoe je het ook wendt of keert, het gaat altijd om geld. Natuurlijk geeft goodwill je wat ruimte, maar dat is begrensd. Dat brengt ons bij de kern van veel verhalen in dit speciale nummer, waarin we de focus leggen op ondernemers die ‘IJzersterk naar morgen’ gaan. Wat teruglezend blijft hangen, is het gevoel dat je vroeger weg kwam met een goed pro-duct of een goede relatie, maar dat tegenwoordig alles moet kloppen. Het menselijke as-pect blijft hierin natuurlijk heel belangrijk, maar dat is iets waarin veel familiebedrijven in de cumelasector sowieso al uitblinken. Daarnaast zul je hoe dan ook scherp op de prijs moeten koersen. Daarom zie je dat de drie genomineerden voor de titel Ondernemer van het Jaar een sterk sociaal oog en oor hebben, sterk inzetten op innoveren en druk bezig zijn om de organisatie zo efficiënt mogelijk neer te zetten. Dat betekent kijken naar over-morgen, inventariseren onder klanten, verder gaan dan de vertrouwde leverancier, verder denken dan het bestaande werk en kritisch zijn op eigen mensen en daden. Niet gemak-kelijk allemaal, maar dat is wel de aanpak om de onderneming fris en scherp te houden.

Fijne feestdagen en succes met balansen.

REDACTIONEELColofon

Grondig is het vakblad, website en digitale nieuwsbrief voor de cumelasector, specialisten in groen, grond en infra. Grondig wordt uitgegeven door CUMELA Communicatie in opdracht van CUMELA Nederland. U kunt zich via grondig.com aanmelden voor de gratis nieuwsbrief Grondig actueel.

Adres CUMELA NederlandPostbus 1156, 3860 BD Nijkerktel. (033) 247 49 00, fax (033) 247 49 01www.cumela.nl

CUMELA-infolijn(033) 247 49 99 / infolijn@cumela.nl

Grondig / CUMELA Communicatietel. (033) 247 49 50 / www.grondig.comgrondig@cumela.nl / @Grondig

BladmanagerMichiel Pouwels

RedactieToon van der Stok (hoofdredacteur),Gert Vreemann, Marijke Dorresteijn,Ton Herbrink (eindredacteur)

VormgevingPracticum Grafimedia Groep BV, Soest

VoorplaatCUMELA Communicatie

AdvertentiewervingLisette Kerkhof, lkerkhof@cumela.nl

DrukSMGB, Doetinchem

AbonnementenEen abonnement op Grondig kan op elk moment ingaan en loopt na de eerste periode van kalenderjaar tot kalenderjaar. Een opzegging van het abonnement dient schriftelijk, vóór 1 november door ons ontvangen te zijn.

Kosten abonnementNederland € 86,- per jaar / Buitenland € 121,- per jaar.Collectieve abonnementen: op aanvraag

© Stichting CUMELA Communicatie, NijkerkHet geheel of gedeeltelijk overnemen van artikelen uit Grondig is toegestaan na toestemming van de uitgever. Uitgever en auteurs kunnen geen aansprakelijkheid aanvaarden voor eventuele schade door onjuiste berichtgeving.

ISSN: 2210-3260

Lidmaatschap CUMELA NederlandLid worden? Vraag het gratis infopakket op via info@cumela.nl. Wilt u het lidmaatschap van CUMELA Nederland beëindigen, dan dient u voor 1 oktober een schriftelijke opzegging te sturen naar het secretariaat van CUMELA Nederland te Nijkerk. Het lidmaatschap eindigt dan per 31 december van dat jaar. Bij opzegging na 1 oktober eindigt het lidmaatschap op 31 december van het volgende jaar.

GRONDIG 10 2015 5

INHOUD

Ondernemen metmensen

Ondernemen metvaktechniek

Ondernemen metcumela

6 In Actie: CWV Lievelde9 Commentaar10 IJzersterk naar morgen14 Samen snel vooruit18 Crowdfunding als alternatief 22 Eco2Fuel24 25 jaar CUMELA Verzekeringen26 Brouwerij Maallust28 Boeren-Box in de Euroborg32 Onderneming van het Jaar 201634 De Boer Burgum BV36 Klaas Quartel BV38 Aannemersbedrijf Van Wijlen BV

46 Terugblik Agritechnica 201552 Grondig.com53 CAO & Zo54 Terex wil recyclingmarkt57 Economie58 In kort bestek

41 CUMELA Inspiratiedagen60 Cumelaria61 Gekruid62 Stress: papierwerkstress66 Cumela.nl67 Voorzitter70 Nieuwe versie norm VoedselKwaliteit Loonwerk73 Lengte combinatie (land)bouwvoertuigen naar 18,75 m74 Toolbox: werken met (licht) verontreinigde grond78 Werken met AOW-gerechtigden80 Mooi Vak Man!82 Bedrijvig

Grondig 1 ontvangt u vrijdag 29 januari 2016!

GRONDIG 10 20156

ondernemen met mensen BEDRIJF IN ACTIE

GRONDIG 10 2015 7

Strak slingerend langs de Slinge Je moet als ondernemer wel eens de nek uitsteken om projecten beter en efficiënter te doen. Soms weet je vooraf dat de inspan-ningen in manuren misschien wel eens groter zijn dan de directe baten op dat moment. Je weet echter ook dat als er later een ver-volg komt, je dan de tools heb om alsnog te oogsten. Een mooi voorbeeld daarvan is de aanleg van het fietspad ‘Kijken op de Slinge’ door CWV Lievelde. Het betreft een traject van ruim 700 meter als onderdeel van een uitgebreid fietspadennetwerk in de gemeente Oost Gelre.

Eén van de specialisaties van CWV Lievelde is straatwerk en het aanleggen van verhardingen. Zo haalde het bedrijf een aantal jaren geleden een grote klus in de eigen regio binnen voor de gemeente Lichtenvoorde. Het betrof de aanleg van circa zeven kilometer fietspaden, op de bekende wijze gerealiseerd: een puinbed met daarop een halfverharding van 1,50 meter breed. Om de toplaag in één keer strak te trekken, ontwikkelde de werktuigenvereniging in eigen beheer een speciale afrijbak. Deze ‘Huima’ bestaat uit een slede die met een ketting onder de kipwagen door wordt getrokken. De Huima heeft een instelbare werkbreedte en laagdikte.

Afgelopen najaar werd de werktuigenvereniging opnieuw ge-beld door de gemeente Oost Gelre of het bedrijf wilde inschrijven op dit stuk aan te leggen fietspad. De opdrachtgever refereerde aan de eerder gerealiseerde fietspaden. Deze 700 meter betrof de eerste fase, deels over de dijk van de Slinge, deels ernaast over lager gelegen terreinen en deels slingerend door het landschap. Het was een kwestie van twee meter breed de toplaag losfrezen, de 1,50 meter brede baan trekken voor het puin, puin aftrillen en daarna strak en zeker de toplaag voor het fietspad trekken en aftrillen. Plus natuurlijk na afloop het afwerken en inzaaien van de bermen.

De klus werd ingeschat op ruwweg twee weken werk bij redelijk weer. Bij het werk op de lager gelegen delen was het droog ge-noeg. Wel was het soms wat krap tussen bomen en doorgangen en ook moest het talud van de Slinge op enkele plekken wor-den aangevuld. De klus werd ruim binnen de gestelde termijn geklaard, met de kans op een passend vervolg bij de volgende aanbestedingen. Een mooie afsluiting zo vlak voor kerst en een goed vooruitzicht voor 2016. Dat visitekaartje ligt alvast. Toch fijn die afrijbak nog te hebben.

TEKST: Gert VreemannFOTO’S: CWV Lievelde

Wij weten wat we verzekeren!

website: www.cumelaverzekeringen.nl | e-mail: verzekeringen@cumela.nl | telefoon: (033) 247 49 60

De verzekeringsspecialist in de cumelasectorAls dochter van brancheorganisatie CUMELA Nederland weten we als geen ander waar u als ondernemer mee te maken heeft, met welk materieel u werkt en welke risico’s u daarbij loopt. Ons advies en onze voorwaarden zijn daar dan ook volledig op afgestemd.

Onze voordelenü Persoonlijk contact met onze specialistenü Gemak en uitgebreide serviceü Kennis van de cumelasectorü Uitstekende prijs-kwaliteitsverhoudingü Soepele afwikkeling bij schade

“Een zieke werknemer begeleiden vraagt meer tijd en aandacht dan u wilt. Wij zorgen dat het proces soepel verloopt.”Mirjam Slegt, medewerker inkomensverzekeringen

Printcampagne 2015.indd 7 26-10-2015 15:33:17

GRONDIG 10 2015 9

ondernemen met mensen

SpeerpuntenDe laatste Grondig van dit jaar, een editie waarin u opnieuw wordt geïnformeerd over de ontwikkelingen in onze cumelasec-

tor. Informatie waarmee u in uw dagelijkse praktijk uw voordeel kunt doen. Goede prak-

tijkvoorbeelden die inzoomen op het onderne-merschap, noviteiten in de techniek, ontwikkelin-

gen in de arbeidsmarkt en nieuwe wet- en regelgeving.

Als trouwe lezer van ons vakblad Grondig, maar ook via de nieuwsbrieven en de informatie in de dossiers op de website, krijgt u een beeld van de beleidson-derwerpen waarvoor CUMELA zich inzet. Deels komen deze onderwerpen tot stand op basis van de signalen die wij uit het veld ontvangen. Bedrijvenadvi-seurs nemen tijdens hun jaarlijkse bedrijfsbezoek uw suggesties mee naar het secretariaat, om deze door te geven aan de beleidsverantwoordelijken. Afde-lingsbestuurders bespreken in hun vergaderingen wat er voor hun regio van belang is en kunnen deze informatie rechtstreeks of via hun voorzitter meege-ven aan het verenigingsbestuur. Vanuit de sectiebesturen wordt ingezoomd op de voor hun sectie relevante zaken en wordt samen met de sectiesecretaris het beleid bepaald. Voor arbeidsmarktgerelateerde zaken komt de input via commissieleden die periodiek meedenken over de punten waarvoor CUMELA zich sterk moet maken. Binnenkort delen we de hoofdlijnen van de beleids-speerpunten 2016 met u. Uiteraard hopen we ook op uw reacties en input.

Voor de directie en het bestuur van CUMELA is het van groot belang dicht bij de leden te staan. Enerzijds om het beleid te kunnen bepalen, maar ook om met de ondernemer aan tafel te zitten en te spreken over de voor zijn bedrijf belangrijke onderwerpen. Een goed bedrijfsbezoek behoort altijd meerwaarde op te leveren voor de ondernemer. Door goed te luisteren naar wat u bezig houdt, kunnen we u nog beter faciliteren. Het komt nog regelmatig voor dat le-den niet bekend zijn met het brede palet aan diensten dat we kunnen bieden. Wist u dat we uw gesprekspartner kunnen zijn bij het maken van uw strategi-sche keuzes, juridische advisering, bedrijfsoverdracht, familiestatuten en der-gelijke, maar ook dat we kunnen meedenken over uw automatiseringsvraag-stukken en verzekeringskwesties? Wij kunnen u in alle gevallen ten minste één stap verder helpen.

Leden nog beter faciliteren, is één van de speerpunten die in ons beleids-plan 2016. Bent u nieuwsgierig naar alle speerpunten van beleid, volg dan de nieuwsbrief.

2015 is bijna afgerond en onze plannen voor 2016 staan. Weet u waar uw focus ligt? Op de nieuwsjaarreceptie tijdens de Inspiratiedagen op 12 en 13 januari 2016 willen we met u toasten op een veelbelovend 2016!

COMMENTAAR

Hannie Zweverink, algemeen directeur CUMELA Nederland

JohnDeere.nl

Wees efficiënt. Wees verbonden.

De 7310R heeft de nieuwe norm gesteld met een lager vloeistofverbruik van 24% bij transport dan het DLG-gemiddelde.

Daarnaast biedt ons nieuwe verbindingspakket alles dat u nodig heeft om het maximale uit uw John Deere-tractor te halen: AutoTrac, Isobus, JDLink en toegang tot MyJohnDeere.com.

Nothing runs like a Deere! * Neem voor meer financieringstarieven contact op met uw John Deere dealer. De financieringsvoorwaarden zijn geldig t/m 31 januari 2016 en zijn vrijblijvend. Hieruit ontstaan geen contractuele verplichtingen. Uitsluitend voor zakelijke klanten in Nederland. Fouten, aanvullingen, modificatie en herroeping voorbehouden. Eventuele kosten die zouden kunnen ontstaan, zijn buiten beschouwing gelaten. Alle aanbiedingen zijn onder voorbehoud van en acceptatie door John Deere Financial, ’s-Hertogenbosch.

ER KAN ER SLECHTS ÉÉNDE LEIDINGNEMEN

608

450

12

DLG gemiddeldJohn Deere 7310R* * D

LG P

ower

Mix

-tes

t 10.

2014

;Te

stnr

. 201

4-04

37; *

*Pro

fi 8.

2015

700

600

500

400

300

200

100

0

7310R DLG POWERMIX TRANSPORT

ER KAN ER SLECHTS ÉÉNFinanciering

5 jaar 0,99%*

VAMIL / Mia mogelijk

HYUNDAI HL 960

www.vanderspek.nl SNELWEG NAAR SERVICE EN SUPPORT

DE NIEUWE HYUNDAI HL-SERIE Tier 4 final motoren Zuinig Keyless startsysteem Comfort Hi-mate volgsysteem Rendement Smart Eco systeem Duurzaam Ruime, stille cabine Comfort Eco pedaal Duurzaam Lage onderhoudskosten Rendement Scherpe aanschafprijs Rendement Nieuwsgierig naar de nieuwe Hyundai HL-serie? Neem contact op met één van onze vertegenwoordigers. Hij komt graag bij u alle mogelijkheden van de nieuwe HL-serie doornemen in een persoonlijk gesprek.

www.vanderspek.nl SNELWEG NAAR SERVICE EN SUPPORT

GRONDIG 10 201512

Bij de keuze van een thema voor dit kerstnummer van Grondig was het dus niet moeilijk om een label te vinden dat past bij de verhalen. Zeker omdat ook de nieuwe ver-kiezing van de Ondernemer van het Jaar is gekoppeld aan het motto ‘IJzersterk naar morgen’. We zijn dus op zoek gegaan naar verhalen van ondernemers die zich op allerlei manieren niet uit het veld laten slaan, maar nieuwe wegen zoeken om hun onder-neming of die van anderen weer toekomstperspectief te geven. Zo schoven we aan bij de groep mestdistributeurs die af willen van hun imago van romme-laars en fraudeurs. Zij staken de kop-pen bij elkaar en gingen aan de slag. Doortastend zoals dat bij onderne-mers hoort en niet geremd door enige beperking. Hun enige doel: zorgen dat er een goed en be-taalbaar systeem komt dat fraude uitsluit en de kosten beperkt houdt. Fasci-nerend om te zien hoe je ook als samenwerkende ondernemers snel over allerlei hobbels kunt springen. Van een heel andere orde zijn de verhalen van bijvoorbeeld de mannen in de skybox, inmiddels al Boeren-Box gedoopt, en bijvoorbeeld Henk Bousema, die met een groep andere ondernemers een nieuw project lostrekt. Met daar tegenover de vrouwen van Moneybrothers, die de tegenwerking van banken zat zijn en hun eigen financieringsvorm bedenken.

Waar het om draait, zijn de initiatieven om verder te komen. Door de organisatie te veranderen, zoals bij CUMELA Verze-keringen is gebeurd, of door met een heel nieuw product te komen, waarover Henk Wiersma vertelt. Allemaal volgen ze de rode draad: niet achterover zitten, maar nadenken over hoe je de organisatie verder kunt uitbouwen, hoe je

nieuwe contacten kunt aanboren en hoe je nieuwe markten betreedt.

De laatste drie verhalen komen di-rect uit de sector. Daarin vertel-

len de drie genomineerden voor de titel Ondernemer

van het Jaar hoe zij hun bedrijf klaar maken

voor de toekomst, welke strategische keuzes ze maken om er zeker van te zijn dat ze over vijf tot tien jaar ook nog meedoen. Boeiend om te lezen, het maakt deze onder-

nemingen met recht een uithangbord van

de sector. Want als er één beeld blijft hangen, is dat

wel dat ze ijzersterk op weg zijn naar morgen.

We vroegen ook onze relaties om ons te vertellen hoe zij ijzersterk naar morgen gaan.

Uit die inzendingen op deze pagina’s ook een kleine bloemlezing. We hopen dat het u, samen met de andere verhalen, inspireert om de komende, waarschijnlijke rustige kerstperiode weer eens na te denken hoe uw eigen bedrijf verder moet. Om zo net als al die anderen ijzersterk het nieuwe jaar in te gaan.

TEKST: Toon van der Stok

IJzersterk naar morgenAl twee jaar hangt het label ‘IJzersterk naar morgen’ aan allerlei uitingen van CUMELA Nederland,

als leidraad voor het denken en handelen van de organisatie. Gericht op de leden die in

moeilijke tijden hun onderneming overeind moeten zien te houden. Leden die tegelijkertijd

moeten proberen hun bedrijf zo in te richten dat ze ook na de crisis weer verder kunnen bouwen

aan een bloeiend bedrijf en een bloeiende bedrijfstak.

GRONDIG 10 2015 13

Kamps de Wild

Werken aan loon naar werken

Bijna honderd jaar beweegt Kamps de Wild BV zich al in de cumela-sector. Door assortimentsuitbreiding, en door professionalisering is elke cumelaondernemer een potentiële Profi-klant van ons produc-tenaanbod geworden. Alles draait daarbij om loon naar werken. Niet nog een uur vroeger opstaan, maar efficiënter, planmatig en doelbewust werken en keuzes maken. Dit geldt sectorbreed en ver-ticaal door de markt heen. Een les die ook Kamps de Wild op de eigen organisatie heeft toegepast door het creëren van zes produc-tunits die alleen dat doen waar ze goed in zijn en door het scherp neerzetten van de dealerorganisatie, waarbij ieder in zijn eigen werkgebied een boterham kan verdienen. Daarin worden echter ook eisen gesteld aan de performance van de individuele dealer. Op die manier blijven we in de landbouwmechanisatie oplossings-gericht denken, om tegen zo laag mogelijke kosten de klant verder te helpen en toch een inkomen te realiseren om in de toekomst te kunnen blijven bestaan. Net als onze cumelaklanten.

ReMarkAble Communicatie

Loonwerker strategische partner

IJzersterk naar morgen begint met een ijzersterk verhaal, volgens het motto ‘Be good and tell it’. MultiMediaMeter-onderzoek (www.multimediameter.nl) toont aan dat er voor loonwerkers volop kansen liggen een belangrijke ad-viesrol voor klanten in te vullen. Met name als het gaat om onderwerpen als bemesten en oogsten kunnen loonwerkers nadrukkelijk optreden als strategisch partner. Zeventig procent van de loonwerkers verwacht hierbij een belangrijke adviesfunctie te kunnen spelen. Dankzij uw expertise bindt u uw (nieuwe) klanten. Om dat te bereiken past maar één motto: ‘Be good, tell it and get personal’.

Holland Tyre

Negen ijzersterke tips

IJzersterk naar morgen met banden en wielen en adviezen van Holland Tyre.Zekerheid voor klanten met onze en uw producten!Eerlijk in advies en prijs.Realistisch in het vertalen van producten naar de wensen van de klanten!Service hoog in het vaandel!Transport met eigen materieel en partners. Eigen kracht moet het handelen bepalen.Reliable, passend bij een internationale groothandel, maar horend bij elk bedrijfKennis is de basis van het handelen.

Verhoeven Grondverzet

Garanderen van kwaliteit

Scherp door klanten en hun vertrouwen.Enthousiasme waar we al bijna zestig jaar op bouwen.

Trotse Takeuchi-gebruikers houden ons scherp.Soms bouwend aan een machine naar eigen ontwerp.

Rijwerkrevisies die stilstand voorkomen. In werkplaats of met servicemonteurs die langs komen.

Een groots magazijn rubbertracks, rijwerken en uitrustingsstukken.Dus moet een passende oplossing bij Verhoeven altijd lukken.

Scherp door het garanderen van kwaliteit. Daarmee blijf je nummer één, altijd.

Ook in 2016 ijzersterk de markt bedienen. Omdat de klanten het allerbeste verdienen.

IJzersterk naar morgen met banden en wielen en adviezen van Holland Tyre.IJzersterk naar morgen met banden en wielen en adviezen van Holland Tyre.IJzersterk naar morgen met banden en wielen en adviezen van Holland Tyre.IJzersterk naar morgen met banden en wielen en adviezen van Holland Tyre.IJzersterk naar morgen met banden en wielen en adviezen van Holland Tyre.IJzersterk naar morgen met banden en wielen en adviezen van Holland Tyre.

Werken aan loon naar werken

Bijna honderd jaar beweegt Kamps de Wild BV zich al in de cumela-sector. Door assortimentsuitbreiding, en door professionalisering is

Werken aan loon naar werken

Bijna honderd jaar beweegt Kamps de Wild BV zich al in de cumela-Bijna honderd jaar beweegt Kamps de Wild BV zich al in de cumela-Bijna honderd jaar beweegt Kamps de Wild BV zich al in de cumela-Bijna honderd jaar beweegt Kamps de Wild BV zich al in de cumela-Bijna honderd jaar beweegt Kamps de Wild BV zich al in de cumela-

Werken aan loon naar werkenWerken aan loon naar werken

Loonwerker strategische partner

IJzersterk naar morgen begint met een ijzersterk verhaal, volgens het motto ‘Be good and tell it’. MultiMediaMeter-onderzoek (www.multimediameter.nl) IJzersterk naar morgen begint met een ijzersterk verhaal, volgens het motto IJzersterk naar morgen begint met een ijzersterk verhaal, volgens het motto IJzersterk naar morgen begint met een ijzersterk verhaal, volgens het motto IJzersterk naar morgen begint met een ijzersterk verhaal, volgens het motto IJzersterk naar morgen begint met een ijzersterk verhaal, volgens het motto

Garanderen van kwaliteit

Scherp door klanten en hun vertrouwen.Enthousiasme waar we al bijna zestig jaar op bouwen.

D-Tec

Verbeter je resultaat

Hoe maken wij ons bedrijf klaar voor de toekomst? Een mooie vraag, waarbij we direct op onze slogan komen: ‘Lift up your profit’. Wij proberen als D-Tec steeds opnieuw na te denken hoe onze klant meer kan verdienen. Dat gaat meestal alleen door een ho-gere capaciteit of door lagere kosten. Bij de tankopleggers houdt dat in dat we continu werken aan een lager eigen gewicht. Ook volgend jaar zetten we weer een nieuwe stap met een zeer licht prototype en dus een hoger laadvermogen. Tevens hopen we in 2016 te kunnen starten met de NIR-mestanalyse voor mesttransport en mestversprei-ding. Daarmee kan er mogelijk meer dierlijke mest worden aangewend. Zo hopen we de concurrentiepositie van de Nederlandse landbouw verder te verbeteren.

Limagrain

Een ijzersterk ruwvoerseizoen

IJzersterk naar morgen, dat doen we als Limagrain door de productie van hoogwaardig uitgangsmateriaal voor de ruwvoerteelten van morgen. Rendementsverhogend zaaizaad van maïs, gras, voederbieten, luzerne en andere eiwitteelten dat past bij de bedrijfsvoering van melkvee-bedrijven die moeten opereren in de dynamische markt van 2016. Daarin gaat het allemaal om energie én mi-neralen, zoveel mogelijk kVEM van een hectare halen in een sluitende KringloopWijzer. Loonwerkers hebben een belangrijke rol in de advisering en de realisering van deze doelstellingen. Denk maar eens aan een juiste maïskeu-ze, het proactief meedenken als het gaat om benutting en voerefficiëntie, en de invulling van de teelt van een derde gewas en vergroening. Alvast een ijzersterk ruw-voerseizoen toegewenst!

Hoe maken wij ons bedrijf klaar voor de toekomst? Een mooie vraag, waarbij we direct Hoe maken wij ons bedrijf klaar voor de toekomst? Een mooie vraag, waarbij we direct Hoe maken wij ons bedrijf klaar voor de toekomst? Een mooie vraag, waarbij we direct Hoe maken wij ons bedrijf klaar voor de toekomst? Een mooie vraag, waarbij we direct Hoe maken wij ons bedrijf klaar voor de toekomst? Een mooie vraag, waarbij we direct Hoe maken wij ons bedrijf klaar voor de toekomst? Een mooie vraag, waarbij we direct

Een ijzersterk ruwvoerseizoenEen ijzersterk ruwvoerseizoenEen ijzersterk ruwvoerseizoenEen ijzersterk ruwvoerseizoenEen ijzersterk ruwvoerseizoenEen ijzersterk ruwvoerseizoenEen ijzersterk ruwvoerseizoen

GRONDIG 10 201514

Samen snel vooruitOndernemers werken gezamenlijk aan nieuw monstersysteem

Plotseling was het er, een plan van de mestdistributeurs om het monsteren van vaste mest heel anders aan

te pakken. Een plan dat liefst ook binnen een jaar tot resultaat en monsterlocaties moet leiden. Ambitieus

voor een zo diverse groep ondernemers. Om te zien hoe je als ondernemers samen snel tot daden komt,

schoof Grondig aan bij één van de wekelijkse vergaderingen.

Stipt om negen uur zit iedereen deze vrijdagochtend in Venlo om tafel. Ondanks de voor sommigen forse afstand kan iedereen kort na negenen de tanden zetten in een stuk vlaai. Dat is inmiddels namelijk de uitdaging voor de gast-heer: zorgen dat iedereen met een goed gevulde maag weer huiswaarts gaat. Soms doordat er gewoon nog even eigen gemaakte macaroni wordt gegeten of een broodje warm vlees. Het tekent de sfeer van aanpakken die om de groep hangt, een groep even divers als gedreven. Met één helder doel voor ogen: zorgen dat er een alternatief komt voor de onafhankelijke monsternemer voor vaste mest die in de plannen van het ministerie staat. Daar is iedereen namelijk wel van overtuigd: dat gaat niet werken en zal echt tot grote kosten leiden.”Wat is de ambitie van deze groep? Simpel gezegd snel en adequaat een alternatief plan maken waarbij de sector laat zien dat ze samen de schouders kan zetten onder een beter systeem. Dat laat zien dat transporteurs geen groep zijn die met argusogen moet worden bekeken, maar die de zaken goed wil hebben geregeld. Het idee dat wordt uitgewerkt, is even simpel als doeltreffend: het opzetten van een netwerk van vaste monsterplaatsen, vergelijkbaar met de weegbrug-gen, waar transporteurs langs kunnen rijden om een vracht

te laten bemonsteren. Gewaarborgd door de aanwezigheid van een onafhankelijk monsternemer of wellicht wel geheel gerobotiseerd. Het nieuwe systeem moet ook zorgen dat vooral charters zonder de verplichte AGR-GPS blijven rijden. “Dat is bij hen ook nergens voor nodig”, stelt Sjef Swinkels. “Ze worden ingehuurd om mest van A naar B te rijden en hebben er geen enkel belang bij om dat niet te doen. Bovendien hebben ze allemaal GPS aan boord, waarmee hun route al perfect te controleren is.”De groep die het plan uitwerkt, is divers. Te gast zijn we deze vrijdag bij Harold Kraaijvanger van Walkro Grondstoffen, een bedrijf dat is gespecialiseerd in het verzamelen en verwerken van vooral paardenmest tot champignonsubstraat. Ook ge-wone vaste mest gaat er echter af en toe in de vrachtwagens. Andere deelnemers zijn Johan Mostert van Mostert & van de Weg, Jan Bakker van Jan Bakker Mesthandel, Sjef Swinkels van Eraspo en Ad van Schijndel van Orgafert. Geflankeerd wordt het geheel door Hans Verkerk, secretaris van de sectie Mest-distributie van CUMELA Nederland. Opvallend aan de groep is niet alleen de diversiteit, maar vooral het feit dat een aan-tal leden daarvan slechts zeer beperkt te maken heeft met de bemonstering van de dikke fractie waar het nu om gaat. Toch

De initiatief-groep, met van links naar rechts, Hans Verkerk, Jan Bakker, Sjef Swinkels, Ad van Schijndel, Johan Mostert en Harold Kraaijvanger.

GRONDIG 10 2015 15

beseffen ze allemaal dat dit punt voor allemaal van belang is. “We krijgen nu als branche de zwartepiet voor alle mest-fraude. Daar moeten we van af en dus moeten we zorgen dat we zelf met initiatieven komen”, zegt Kraaijvanger. Breed ge-dragen wordt ook de overtuiging dat het laten bemonsteren door een onafhankelijk monsternemer niet beperkt zal blijven tot de dikke fractie. “Als dat eenmaal draait - en dat horen we ook bij het ministerie - komt de rest van de mest er vanzelf bij.”Na de opening is het tijd voor het huiswerk dat alle deelne-mers keurig in de gestelde week hebben gedaan. De twee zui-delijke partijen tonen hun wegenkaart met daarop de plaat-sen waar straks een monsterplaats kan worden ingericht. Even is er discussie over de plaats ver weg of dicht bij de snelweg, maar met hun kennis van het gebied en de aanwezige bedrij-ven kunnen ze simpel uitleggen waarom juist op deze plek van de landkaart de rode stippen zijn gezet. Precies zo gaat het voor het gebied boven de grote rivieren. Ook daar zijn de snelwegen bekeken, de meststromen in kaart gebracht en de locaties benoemd. Bij het over elkaar leggen zijn er de witte vlekken. Waarom is er niets in het Westen en waarom liggen er daar twee dicht bij elkaar? Praktisch en pragmatisch wordt ook daar een oplossing gevonden.Na de locatiekeuze is het tijd voor de exploitatie, het huiswerk van Harold Kraaijvanger. Op het moderne digitale presenta-tiebord krijgt iedereen de berekening voorgezet. Met de kos-ten voor de installatie, de huur van het terrein, het onderhoud en de vergoeding voor rente, kortom alles wat hoort bij de exploitatie. Goed voor een nieuwe en vooral open discussie tussen de deelnemers: horen zaken bij de exploitatiekosten of horen de kosten ervan bij de boer die de mest moet afvoeren? Opvallend is de rol die sommigen spelen door even in de huid van de andere partij te kruipen; even een tegenvraag vanuit een ander perspectief. Goed voor de discussie en goed voor de helderheid. En telkens is het weer kijken naar het eindresul-taat: wat betekent het voor de kostprijs, hoe kun je zorgen dat je alternatief het monsteren niet veel duurder maakt?

Als daarover overeenstemming is, kan het verder. Sommige distributeurs geven aan wel eens te kijken of de geraamde kosten voor een installatie haalbaar zijn. Anderen zoeken naar de hoeveelheid geld die nodig is om op korte termijn installa-ties te bouwen. Het levert pittige discussies op, maar wel met op het eind overeenstemming. Als er namelijk één ding duide-lijk is, dan is het wel dat er gezamenlijk moet worden doorge-werkt om snel het gewenste doel te bereiken.

De laatste vraag die op tafel blijft liggen, is hoe dit goed aan de gehele achterban wordt gepresenteerd en vooral hoe het ministerie te overtuigen is van de haalbaarheid van het plan. Een vraag waar nog geen antwoord op is. De achterban, dat zal wel lukken, denkt iedereen. Eerst is er een klankbordgroep en in januari informatie voor de hele sector. Dan kunnen de plannen er ook wel liggen, denken deze ondernemers, ge-wend als ze zijn om snel te schakelen en te handelen. Maar hoe breng je dat over bij de ambtelijke wereld? Hoe laat je daar zien dat je als sector een systeem wilt dat breed wordt geac-cepteerd en fraude voorkomt en liefst onmogelijk maakt? Dat is de uitdaging voor de eerste maanden van 2016, want die monsterplaatsen komen er wel. Maar hoe zorg je dat ze wet-telijk geborgd zijn? De uitdaging die net iets minder snel gaat dan ondernemers willen en denken. Al zijn ze er van overtuigd dat ze er niet omheen kunnen, want hoe kun je als overheid iets weigeren dat de sector zelf aanbiedt. Alleen: hoe laat je de ambtelijke molens net zo snel draaien als deze ondernemers?

TEKST EN FOTO:: Toon van der Stok

“WIJ WILLEN LATEN ZIEN DAT WE EEN GROEP ONDERNEMERS ZIJN DIE HET GOED GEREGELD WILLEN HEBBEN.”

AFSCHUIF-STALMESTSPREIDER ADS 100/150

INNOVATIEF EN EFFICIËNTOptimale strooikwaliteit en beperkte slijtage dank zij het afschuifsysteem Zo spaart

u eenvoudig

tijd en geld

Schakel om naar vol vermogen

✆ : +32 477 504 236 * ludopauwels@skynet.be www.fl iegl.com CEINTUURBAAN 2 | HARDERWIJK | WWW.SOMA-COLLEGE.NL

@SOMACollegefacebook.com/SOMACollege

Infra JA!OPENDAG30JAN2016Dé vakopleiding

Monteur • Uitvoerder • LandmeterMachinist Grond-, Water- WegenbouwAllround vakman GWW • StraatmakerTechnicus Mobiele Werktuigen

voor de infra

Koop nu capaciteit en profi teer!

0% rente op 4 jaar*

*Vraag uw Kverneland dealer naar de voorwaarden. Actie geldig tot 31 december 2015

Kverneland Benelux Finance

Hambakenwetering 4

’s Hertogenbosch

T 073 - 6399242

Kverneland Optima 12 rijen maïszaaimachine met fronttank• 9 meter werkbreedte

• Elektrisch aangestuurde zaai-elementen

• GPS sectiebesturing via ISOBUS

• ISOBUS fronttank voor vloeibare- of

vaste kunstmest toepassing

www.kverneland.nl

0% rente op 4 jaar*0% rente op 4 jaar*

*Vraag uw Kverneland dealer naar de voorwaarden. Actie geldig tot 31 december 2015www.kverneland.nl

SEEDINGTHE FUTURE

SINCE 1856

Voor meer informatie:Tel. B +32-(0)3-449 02 20Tel. NL +31-(0)76 50 23 517www.kwsbenelux.com

FAO 230

vroegesilomaïsvroege korrelmaïs

top korrelopbrengst

top zetmeelopbrengstvroegrijp

stay green

GENIALIS

Een geniaal maïssaldo!

GENIALIS FAO 230

Silomaïs / CCM / Geplette maïs / MKS Vroegrijp Top korrel (= zetmeel) opbrengst Als silomaïs: – Top zetmeelopbrengst – Top voederwaardeopbrengst Goede stay-green Goede oogstzekerheid Zeer goede tolerantie tegen bladvlekkenziekte

Met hun crowdfun-dingfonds willen Hester de Vries en Rebekka Hansma (links) een brug slaan tussen de investeerder en de ondernemer met een financierings-behoefte.

GRONDIG 10 201518

Direct verbindenHester de Vries en Rebekka Hansma starten eigen crowdfundingplatform

Hoe kun je veelbelovende plannen toch financieren nu banken steeds afwachtender en afwijzender zijn.

Het antwoord vonden Hester de Vries en Rebekka Hansma in het groeiende crowdfunding. Zij richtten hun

eigen platform op en zoeken nu ondernemers met plannen en investeerders met geld. Om gezamenlijk

plannen te verwezenlijken en rendement op spaargeld te realiseren.

Voor veel mensen staat crowdfunding nog gelijk aan het fi-nancieren van bedrijven met een in hun ogen briljant idee, waar ze geld voor zoeken. Vaak betekent het dat je op voor-hand een product koopt dat er ook echt komt als voldoende mensen een bestelling hebben geplaatst. Toch is daar maar een klein deel van het geld mee gemoeid dat omgaat in het crowdfundingcircuit, stellen Hester de Vries en Rebekka Hansma van Moneybrothers. “Dit jaar wordt er alleen al in Nederland voor honderd miljoen euro aan projecten gefi-nancierd via crowdfunding.”

Gezeten aan de keukentafel van Hester de Vries in Oudkerk (Aldtsjerk) vertellen de beide ondernemers over hun plan-nen. Een nieuwe stap in hun leven nu het bestaande werk dat toestaat. Hester de Vries, van de Haan Loonbedrijf in Gyt-sjerk, merkt dat het haar veel energie geeft dat ze aan iets nieuws is begonnen. “Zeventien jaar geleden hebben Gjalt en ik het loonbedrijf van zijn ouders overgenomen. Daar ben ik verantwoordelijk voor het personeel, de verzekeringen en het verwerken van de cijfers. Dat blijf ik ook zeker doen, maar na vijftien jaar komt er wel behoefte aan verandering.

GRONDIG 10 2015 19

In dat gevoel vond ze Rebekka Hansma, niet toevallig haar overbuurvrouw met kinderen in dezelfde leeftijd en ook sa-men met haar man actief als ondernemer in een internetbe-drijf in voedingssupplementen. Een bedrijf waarvoor ze zelf begin dit jaar een succesvolle crowdfundingcampagne heeft opgezet via een collega-crowdfundingplatform. Als ondernemers en betrokken bij diverse ondernemingen van mensen in de omgeving merkten ze de afgelopen jaren hoe financieringen steeds moeilijker werden. “Je merkt dat er door banken steeds minder naar de ondernemer wordt geke-ken en steeds meer alleen maar naar de cijfers”, aldus De Vries. Voor de beide gedreven vrouwen was dat mede de aan-leiding om zich meer in crowdfunding te gaan verdiepen. “Eerst was het zeker in onze omgeving nog een taboe, maar nu je er steeds vaker mee wordt geconfronteerd, merk je dat dit een groeiende vorm is om bedrijven te financieren. Zelfs de Autoriteit Financiële Markten, die toezicht houdt op ban-ken en andere financieringsinstellingen, heeft al regels voor crowdfundingfondsen.” Het lezen en studeren mondde uit in de opzet van hun eigen crowdfundingplatform; Moneybrothers. Een samenwerking tus-sen beide Friese onderneemsters en twee partners die in Amster-dam aan een financieel adviesbureau zijn verbonden. “Enorm leerzaam en een uitdaging om aan alle regels te voldoen om de ontheffing van de Autoriteit Financiële Markten te krijgen. Nog voor het einde van het jaar hoopt Moneybrothers de eer-ste drie projecten op de website te hebben. Dan moet blijken of het bedrijf er in slaagt om financiers voor zijn projecten te enthousiasmeren. Dat is een uitdaging voor Moneybrothers, maar zeker ook voor de ondernemer die zijn plan op deze ma-nier wil financieren, benadrukken De Vries en Hansma. Voor het zover is, hebben De Vries en Hansma al veel voor-werk moeten doen. Zij moeten namelijk de eerste beoorde-ling doen of ze een project willen aanbieden voor financie-ring. Het betekent een gesprek met de ondernemer om er gevoel bij te krijgen, het laten beoordelen van de cijfers door een onafhankelijk accountant en tot slot er samen met de ondernemer een goede ‘pitch’ van maken op hun website. Pas de laatste fase is het zoeken naar financiers die in een project willen investeren. “Dat is wel een spannende peri-ode, want binnen 90 dagen moet het project volledig gefi-nancierd zijn”, benadrukt De Vries. Als er in die periode niet voldoende mensen intekenen, gaat het niet door en krijgt iedereen zijn geld terug. Alleen de ondernemer is dan een klein bedrag kwijt voor de kosten om zijn plan op het plat-form te krijgen. Overigens lopen alle financiēle transacties tussen ondernemer en investeerder via onze derdengelden-rekening”, aldus Hansma. Belangrijk in het hele proces vindt De Vries de mogelijkheid om als investeerder zelf vragen te stellen aan de onderne-mer via het platform. Overigens kan dit anoniem. Een inves-teerder kan daarvoor inloggen, de pitch lezen en de investe-ringsbegroting zien. Als er vragen zijn, kan hij die daar stellen en zal de ondernemer of eventueel de beheerder van het platform antwoord geven. “Die antwoorden zijn ook zicht-baar voor anderen die zijn ingelogd en willen investeren”, legt Hansma uit.

Met hun nieuwe bedrijf willen Hansma en De Vries zich op het complete midden- en kleinbedrijf richten. “Iedereen met een goed plan is welkom, of het nu een nieuw bedrijf is, een herfinan-ciering, voor het verkrijgen van extra liquiditeit of bijvoorbeeld voor een uitbreiding van de activiteiten. In de cumelasector hebben bedrijven vaak al een aantal financieringsvormen, zoals bancaire financiering en lease. In aanvulling hierop zou crowd-funding, bijvoorbeeld voor het creëren van extra werkkapitaal, passen. Het zogenaamde stapelen van financieringsvormen is iets wat je steeds vaker in het bedrijfsleven ziet, als uit de cijfers maar blijkt dat er voldoende afloscapaciteit is. Als het plan finan-cieel klopt en goed onderbouwd is, willen wij het via ons plat-form aanbieden.”

In de markt hopen ze zich vooral als vrouw te onderscheiden, stelt Hansma. “Nagenoeg alle platforms die nu actief zijn, worden gerund door mannen. Vaak zijn het mensen die afkomstig zijn uit de bankwereld of aanverwante sectoren. Uit de reacties die we krijgen, merken we dat veel mensen het leuk vinden om nu eens met vrouwen te maken te hebben. Maar het belangrijkste is daar-bij volgens ons dat we ondernemer zijn. Dat is het echte onder-scheid tussen ons en de mensen die van de bank afkomstig zijn.”De komende maanden zal moeten blijken of ze in de markt zelf ook een succesvolle onderneming kunnen opzetten. Gevraagd naar hun positie over een jaar komen ze uiteindelijk toch tot een gezamenlijk antwoord. Want na de mededeling dat ze in elk ge-val een paar leuke projecten gefinancierd willen hebben, komt er na enig aandringen ook een antwoord op de vraag naar het resultaat over een jaar. Na enig zwijgen, twijfelen en naar elkaar kijken spreken ze bijna gelijktijdig hun verwachting uit. “Over een jaar willen we toch wel tien tot vijftien projecten hebben gefi-nancierd.” Dan moet er dus voor ongeveer een miljoen euro een brug zijn geslagen tussen ondernemers en financiers.

TEKST & FOTO:: Toon van der Stok

Wat is crowdfunding Sinds enkele jaren is crowdfunding in opkomst als alternatief voor de gewone bankfi-nanciering of bijvoorbeeld lease. Groot verschil is dat er via het platform contact is tussen lener en investeerder. De man of vrouw met geld kiest dus zelf in welk project hij of zij zijn spaargeld wil beleggen. Daarin schuilt ook het risico, want als het fout gaat, is de inves-teerder zijn geld kwijt. Bij de meeste crowdfunding-acties gaat het om gemiddeld een doelbedrag van een ton en een looptijd van vijf jaar.Aantrekkelijk voor de investeerder is het relatief hoge rentepercentage dat hij krijgt. Af-hankelijk van het risico van het project is dit ergens tussen 5,5 en 8 procent. Dat is dus ook het percentage dat degene die het project inbrengt betaalt. Naast de rente betaalt de ondernemer een vast bedrag (bij Moneybrothers € 395,-) om zijn project in behandeling te laten nemen. Deze kosten worden gebruikt voor een onafhankelijke haalbaarheids-studie door een accountant. Na acceptatie en een geslaagde crowdfunding betaalt de ondernemer een succesfee over het gefunde bedrag. (bij Moneybrothers nu 1,25 procent).

“HET BELANGRIJKSTE IS DAT WIJ ONDER -NEMER ZIJN EN GEEN BANKMENSEN.”

C

M

Y

CM

MY

CY

CMY

K

ADV GRONDIG 2015.pdf 1 20-11-2015 10:00:13

GRONDIG 10 201522

“Heb je enig idee hoeveel diesel wij in Nederland dagelijks verstoken? Rond de twintig miljoen liter. Weet je hoeveel CO2-uitstoot dat geeft? Ruim zes miljoen kilogram. Als je daar de CO2 uitstoot van benzine, lpg, aardgas en de ko-lencentrales bij optelt, dan begrijp je wel dat beleidsmakers er alles aan willen doen om de CO2-uitstoot te beperken.” Germ Wiersma, directeur van Wiersma Olie & Techniek in Oudehaske, benadrukt dat ook bij cumelabedrijven het ver-bruik van dieselbrandstof de grootste bron is van hun CO2-uitstoot. “Brandstofbesparende maatregelen zoals isolatie en zonnecellen zijn nuttig, maar de meeste winst kan wor-den behaald bij de brandstof zelf.”

TransitiesWiersma Olie & Techniek BV is een gerenommeerde olie- en brandstoffenleverancier in de drie noordelijke provincies. Agrariërs en loon- en grondverzetbedrijven behoren tot de belangrijkste klanten. Haitze Wiersma begon in 1864 met het afgraven van vruchtbare terpen om de landbouwpercelen te bemesten. Dat gebeurde CO2-neutraal met een 40-tons skût-sje. Vervolgens werd het turftransport opgepakt en sindsdien hebben vijf generaties Wiersma alle brandstoftransities mee-gemaakt. “Het was een enorme vooruitgang toen er werd overgestapt van turf op kolen. Hetzelfde gold toen de kolen werden vervangen door petroleum en het paard plaats maak-te voor de trekker. Hij geeft aan dat kolen nu een ‘vies’ woord is, maar het moet worden bekeken in het perspectief van de tijd. “Deze transities waren toen geweldig. Wie weet wat ze over vijftig jaar over onze huidige brandstoffen zeggen.”

Daarmee zijn we aangekomen bij het onderwerp waarvoor we gekomen zijn: nieuwe duurzame dieselproducten. Sa-men met de fabrikant heeft Wiersma brandstoffen ontwik-keld die een gunstiger CO2-voetprint hebben ten opzichte van de huidige fossiele brandstoffen. De basis is een synthe-tische diesel die is gemaakt uit biogas van hoogwaardige restproducten. Door deze te mengen met gewone diesel ontstaat een brandstof die iets duurder is, maar veel minder extra CO2 in de lucht brengt. Dankzij de mengverhouding van één op zes geeft dit een nette besparing van zestien procent CO2. “De tijd is er rijp voor, omdat opdrachtgevers steeds vaker een gunstig CO2-voetprint eisen en naar maat-

GRONDIG 10 2015 23

“Tijd is rijp voor Eco2Fuel ”Germ Wiersma, Wiersma Olie & Techniek, Oudehaske

Zestien procent minder CO2-uitstoot en maatschappelijk verantwoord geproduceerd. Germ Wiersma

is de ontwikkelaar en tevens de enige leverancier van Eco2Fuel in Europa. Na twee jaar te hebben getest,

acht hij de tijd rijp om de nieuwste generatie dieselbrandstoffen verder uit te rollen.

Zijn verhaal over de komende transitie in de brandstofwereld.

schappelijk verantwoord ondernemen vragen. Bedrijven die hierop inspelen, kunnen dankzij deze diesel meer werk bin-nenhalen en dan is de geringe meerprijs ruimschoots terug-betaald”, zegt Wiersma. “Dit geldt niet alleen voor loon- en grondverzetbedrijven. We hebben ook al vragen van agrari-ers, omdat de zuivelindustrie deze eisen in de voedselketen ook steeds verder naar beneden doorvoert.” De voordelenDe nieuwe Eco2fuel, die de afgelopen twee jaar onder een aantal cumelabedrijven is uitgezet, voldoet volledig aan de EN590-eisen. Ten opzichte van deze fossiele diesel zijn er en-kele belangrijke verschillen. Het cetaangetal is met 60 flink hoger (de EN590-norm eist minimaal 51), de brandstof bevat minder water, minder verontreinigingen en minder zwavel. De ‘wear scare’ (schurende werking) is ook lager. “Een ho-ger cetaangetal geeft een verbeterde verbranding en dus een lager brandstofverbruik. Een betere verbranding geeft minder emissie, zoals afzet van roet en as in de olie en in de motor. Daardoor blijft de motor langer in een goede conditie en dat heeft op termijn een positief effect op de levensduur. Hierdoor is er ook sprake van een blijvend lager brandstof-verbruik. Daarnaast is de uitstoot van fijnstof, stikstofoxiden, koolmonoxide en koolwaterstoffen flink lager. Dat betekent dat uitlaatgasnabehandelingssystemen minder te verwer-ken hebben en roetfilters dus langer meegaan. Aangezien het motormanagement het AdBlue-gebruik aanpast aan de gemeten uitstoot van stikstofoxiden resulteert dit ook in een lager AdBlue-verbruik.

De brandstofbesparing door een betere benutting van de beschikbare energie is per voertuig en bedrijf verschillend. “We weten uit metingen en ervaringen van verschillende gebruikers dat er tot vijf procent brandstofbesparing wordt gerealiseerd”, aldus Wiersma. Eco2fuel is maatschappelijk verantwoord door het Europees ISCC-EU-certificaat. “On-dernemers die maatschappelijk verantwoord ondernemen belangrijk vinden, kunnen dit meenemen”, zegt hij daar-over. Om het product visueel te onderscheiden, kleurt hij de diesel blauw. “Dat is via de douane officieel geregeld. Dit maakt de brandstof herkenbaar en minder gevoelig voor diefstal.”

Ssynfuel+ De afgelopen periode is het Wiersma duidelijk geworden dat cumelabedrijven om verschillende redenen kiezen voor Eco2Fuel. “We hebben klanten die zich vooral focussen op de brandstofbesparing, sommige richten zich juist op de CO2-reductie vanwege de prestatieladder en weer andere ondernemingen gebruiken het heel nadrukkelijk voor het eigen maatschappelijk verantwoord ondernemen. Meestal gaat het om een combinatie van deze factoren”, zegt Wiers-ma. Dat is ook de reden dat hij al verder kijkt. Naast Eco-2Fuel heeft hij ook Ssynfuel+ op de markt gebracht. “Dit is de honderd procent synthetische en duurzame diesel, vol-komen kleur- en geurloos en daarom door ons ook blauw gekleurd. Met dit product wordt gegarandeerd meer dan 80 procent CO2 bespaard. Daarnaast is dit product volle-dig biologisch afbreekbaar en technisch gezien beter voor de dieselmotor. Voor veel cumelabedrijven is het nog een stap te ver, maar we leveren het al voor situaties waarin er specifiek om wordt gevraagd. Denk aan het werken in slecht geventileerde ruimtes, op het water, in de recreatie, in natuurgebieden, in stedelijke gebieden en in de voed-selindustrie.”

Op dit moment is Wiersma klaar om de Eco2Fuel uit te rol-len en te distribueren in Noord-Nederland. Het bedrijf is nu hard bezig om het landelijke netwerk netwerk verder voor te bereiden op een uitrol. Als gerenommeerde oliehandel blijft Wiersma Olie & Techniek BV als vanouds ook gewone fossiele brandstoffen en smeermiddelen leveren. “De klant kiest, maar wij denken dat de tijd rijp is voor deze transitie.”

TEKST: Gert VreemannFOTO: Wiersma

“BEDRIJVEN KUNNEN MET DEZE DIESEL MEER WERK BINNENHALEN EN DAN IS DE GERINGE MEERPRIJS RUIMSCHOOTS TERUG BETAALD.”

GRONDIG 10 201524

Altijd maatwerkCUMELA Verzekeringen bestaat 25 jaar

Geen verzekering zonder de klant gezien te hebben. Met die persoonlijke aanpak wil CUMELA Verzekerin-

gen het verschil maken in een markt waarin het nog steeds draait om het collectief afdekken van risico’s.

Ron Krisman en Ralph de Hart leggen namens het jubilerende CUMELA Verzekeringen uit hoe het bedrijf

groeide, consolideerde en nu klaar is voor een nieuwe groeiperiode.

Bijna duizend taarten gingen begin deze maand het land in, om samen met de klanten te vieren dat CUMELA Verzekerin-gen 25 jaar bestaat. Een klein cadeautje voor de bedrijven die de basis vormen van het huidige succes. Een nog steeds groei-end verzekeringsbedrijf, dat in het kantoor in Nijkerk al snoept aan de redactieruimte van dit blad. En als de voorspellingen van directieleden Ron Krisman en Ralph de Hart uitkomen ook elders in het kantoor ruimte gaat zoeken. Want de ambities zijn groot. In een tienjarenplan waarvan nu twee jaar zijn ver-streken, is het de doelstelling marktleider worden door een verdubbeling van de omzet. Gevraagd naar de tussenstand komt er een glimlach op het gezicht van beide heren. “De eer-ste twee jaar liggen we goed op koers, met elk jaar een omzet-stijging van boven de tien procent. Daarmee zijn we heel suc-

cesvol de derde fase van ons bedrijf ingegaan”, stelt Krisman.Het jubileum is reden om even terug te kijken op het ontstaan van deze verzekeringstussenpersoon, maar vooral om vooruit te kijken. “Belangrijk, want we zijn als bedrijf duidelijk weer een stap verder”, vindt oudgediende De Hart. Hij is binnen het kantoor degene met de meeste dienstjaren, die ook de onstui-mige eerste periode meemaakte, toen snel een portefeuille moest worden opgebouwd. De eerste verandering kwam rond de eeuwwisseling, blikt De Hart terug. “Toen begonnen verzekeraars vragen te stellen bij onze portefeuille. De scha-delast onder onze verzekerden was namelijk vele malen hoger dan we aan premie bij elkaar brachten. Geen beste basis, want na verloop van tijd wil niemand je meer hebben en sta je te boek als een sector met veel te grote risico’s.”

GRONDIG 10 2015 25

De aandacht werd in die periode verlegd naar het verminde-ren van de risico’s en het beter begeleiden van de klanten. “We zijn alle klanten in beeld gaan brengen en hebben per be-drijf de schadestatistieken bekeken en zijn met hen in gesprek gegaan. Slecht scorende bedrijven kregen hogere premies of op de bedrijven afgestemde risicomanagementtrajecten om ze bewust te maken van de risico’s.”Het was de periode dat CUMELA Verzekeringen zich ging rich-ten op het verwerven van volmachten. Een belangrijke nieu-we positie als tussenpersoon, vertelt Krisman. “Als gevolmach-tigd bedrijf accepteer je zelf verzekeringen, geef je polissen af en behandel je de schades. Je bent ook zelf verantwoordelijk voor de portefeuille. Een verzekeraar als Delta Lloyd of ASR is dan alleen nog in beeld bij heel grote of bijzondere schades.”

Maar welk voordeel hebben de klanten daarvan?Krisman: “In elk geval dat we zaken heel snel kunnen afhande-len: “Onze eigen schadebehandelaars kennen de praktijk en zijn daardoor snel in staat de juiste stappen te nemen.”De Hart: “En we kunnen verzekeringen op maat aanbieden. In gesprek met de ondernemer stellen we al voor het afslui-ten van de verzekering vast wat voor werk hij doet en welke risico’s hij loopt. In de polisvoorwaarden kunnen we dan de juiste dekking opnemen. We willen voorkomen dat, zoals bij anderen wel eens gebeurt, een trekker alleen verzekerd is voor agrarische werkzaamheden en dat je dan bij het zand rijden een ongeval veroorzaakt. Staat grondverzet niet op de polis, dan ben je niet gedekt.”

Bedrijven veranderen regelmatig van werkzaam-heden en zoeken nieuwe markten. Hoe zorg je dan toch dat iedereen goed verzekerd blijft? Krisman: “Allereerst door vast te houden aan klantbezoek. Daar onderscheiden we ons van partijen als de Rabobank. Bij die grote bedrijven is de overhead zo duur, dat een verzeke-ringsadviseur per uur zoveel kost dat een bezoek niet meer uit kan. Zelfs voor bedrijven met een omzet van vijf tot tien miljoen euro, zoals in onze sector veel voorkomt. Dat kan niet. We hebben geen doorsnee bedrijven en werken niet met doorsnee producten. Het gaat om kapitaalsintensieve bedrij-ven met complexe activiteiten, die een behoorlijke premie betalen. Daar moet je wat voor doen, Die klanten willen als ze schade hebben geen callcenter aan de lijn waar je meermalen wordt doorverbonden en dan nog geen antwoord hebt. Dat pikken ze niet.”De Hart: “Bedrijven hebben bij ons nog een ander voordeel. Als ze met alles bij ons verzekerd zijn, kunnen we door onze volmachten mee blijven denken en garanties bieden voor als het een keer misgaat. Bij een machine die vergeten is door te geven of een uitbreiding van de activiteiten kunnen we in veel gevallen toch dekking bieden. Daarmee onderscheiden we ons door meer zekerheid te bieden.”

Bedrijven verwachten dat jullie als onderdeel van CUMELA Nederland ook voordeliger zijn. Is dat terecht?Krisman: “We zijn er van overtuigd van wel, maar dan moet je als ondernemer wel durven te kiezen om volledig voor ons te gaan. Want juist door verzekeringen op elkaar af te stemmen, voorkom je overlap en kun je een maatpakket samenstel-len. Daar komt natuurlijk ook de schadehistorie bij. Daarvoor hebben we onze eigen bonus-malusregelingen waarmee we klanten die weinig schade hebben belonen met een lagere premie.”De Hart: “En vergeet niet dat we geen grote aandeelhouders hebben die via ons als tussenpersoon geld willen verdienen. Natuurlijk willen we winst maken, maar wat we verdienen, in-vesteren we in ons eigen bedrijf of gaat naar CUMELA Neder-land, onze enige aandeelhouder. Bij ons geen hoge salarissen, verkoopbonussen of dikke auto’s. Wij vinden dat wat de me-dewerkers verdienen uit te leggen moet zijn. Daar past geen dikdoenerij bij, zoals bij grote verzekeraars.”

Voor de komende jaren hebben jullie grote am-bities met een verdubbeling van de omzet in tien jaar. Is daar ruimte voor in de markt?Krisman: “Zeker, volgens onze eigen inschatting hebben we nu ongeveer twintig procent van de markt, dus de ruimte is er. Door nieuwe klanten te werven, maar vooral door het pak-ket bij bestaande klanten uit te breiden. Belangrijk, want een goede dienstverlening kunnen we alleen in stand houden als daar een passende omzet tegenover staat. Dat is dus iets wat we van onze relaties vragen.”De Hart: “Juist dat totaalpakket maakt dat we, al zijn we een kleine sector, kunnen zorgen dat er voor elk bedrijf en elk type werk een verzekering is. Dat telt, want door de nieuwe regel-geving merk je dat verzekeraars steeds banger zijn voor be-drijven met onbekende risico’s. Wij laten met onze portefeuil-le zien dat rendabel verzekeren mogelijk is en kunnen deze daarom bij gerenommeerde verzekeraars onderbrengen. Dat kan echter alleen maar als je voldoende marktaandeel hebt. Zo blijven we een aantrekkelijke partij voor verzekeraars en voor klanten. En houden we de cumelasector verzekerbaar.”

TEKST: Toon van der StokFOTO: Hero Dijkema

“KLANTEN BETALEN EEN BEHOORLIJKE PREMIE. DIE WILLEN DIRECT CONTACT EN GEEN CALLCENTER AAN DE LIJN.”

GRONDIG 10 201526

Onmiskenbaar de oude graanmaalderij in Veenhuizen, als onderdeel van een stukje unieke geschiedenis van Nederland. Veenhuizen werd in 1818 gesticht door Jo-hannes van den Bosch met als doel de paupers en de bedelaars een kansrijker bestaan te bieden. Anno nu is Veenhuizen nog steeds grotendeels staatseigendom. De bebouwing en de inrichting zijn vrijwel intact geble-ven. Je ziet er huizen met bekende teksten als ‘Arbeid is Zegen’, ‘Flink en Vlug’, ‘Werk en Bid’ en ‘Leering door Voorbeeld’, allemaal in dezelfde stijl en met hetzelfde lettertype. De naam ‘Maallust’ in dezelfde stijl valt daar-door niet op als een nieuwe brouwerij, die nog maar vijf jaar actief is. Dat verwacht je ook niet in een omgeving waar destijds soberheid en ‘arbeid adelt’ de boventoon voerden en ‘wellustige drankgelagen’ niet aan de orde waren. De door de Rijksgebouwendienst opgeknapte oude graanmaalderij wordt verhuurd aan de brouwerij.

Druk, druk, drukBinnengekomen in de fraai gerestaureerde graanmaal-derij gaat de knop meteen om. Als blikvanger treffen we twee glimmende Kaspar Schultz-bierketels, bepaald niet de minste in de brouwerswereld. Brouwmeester Bert Calkhoven is druk in de weer met de nodige con-trolewerkzaamheden. Een busje komt voorgereden om een nieuwe partij bier te laden om die nog voor de kerstdagen in de schappen bij de slijters te hebben. Achter de ketels zijn de kratten hoog opgestapeld en is er duidelijk weinig ruimte om af te vullen. Hier gebeurt wat. Voorin in de graanschuur, in het proeflokaal, treffen we Henk Bousema, Cumela-ondernemer en één van de 25 zware jongens die dit initiatief mogelijk hebben gemaakt. “Het pand is met behoud van historische waarden opgeknapt; niet altijd handig, maar wel pas-send”, vertelt hij. Tijdens de rondleiding treffen we op de eerste etage de flink bemeten ronde vergadertafel met daar omheen 25 stoelen voor de zware jongens. Daarboven nog enkele antieke attributen uit de maal-derijtijd en natuurlijk de weldadige geur van mout, hop en gist. “We verwelkomen regelmatig groepen, die hier terecht kunnen voor een rondleiding, om te vergade-ren of te eten en uiteraard om van ons bier te genieten.”

GRONDIG 10 2015 27

Weldadige groeiMede-aandeelhouder Henk Bousema over de groeipotentie van brouwerij Maallust

Als je 25 ondernemers de kans geeft een nieuwe bestemming te geven aan een historisch waardevolle

graanmaalderij, dan gebeurt er wat. In vijf jaar tijd is brouwerij Maallust in Veenhuizen uitgegroeid tot een

professionele brouwerij met groeipotentie. Mede-aandeelhouder Henk Bousema over de waarde en de

groei van deze onderneming. De ruimte wordt al te klein.

Kansrijk ingeschatHenk is ruim vijf jaar geleden door de initiatiefnemers bena-derd om mee te doen. Zij zochten financiers om de brouwerij op poten te zetten. Henk: “Ik vond het wel een mooi initiatief voor de streek, goed voor Veenhuizen en ik hou persoonlijk wel van een biertje.” In eerste instantie is geprobeerd om het wat ‘goedkoop’ op te zetten, met een opknappertje als brouwketel en dan low-cost opstarten. “We waren er echter al snel uit dat dit niet de methode is. Als ondernemer wil je het wel levensvatbaar hebben”, aldus Bousema. Al snel werd dus gekozen voor een goede, moderne installatie en te gaan voor kwaliteit in de breedste zin van het woord: een moderne brouwinstalla-tie, een echte brouwmeester, een moderne afvulinstallatie, goede pr, ruime mogelijkheden voor de ontvangst van gas-ten, en verkopers op de weg om het product aan de man te brengen. Bousema is daar helder over. “Natuurlijk is het goed iets weldadigs voor de steek te doen, maar als het renderend is, hou je het langer vol. Anders is het geld pompen in een bodemloze put.”In de club van 25 kwamen diverse lijntjes bij elkaar. Het zijn allemaal verschillende ondernemers, met hun eigen kwali-teiten en netwerken, onder wie bijvoorbeeld ook een recla-meman, die de huisstijl en de namen met gevoel heeft uitge-zet. Dat heb je nodig om de onderneming kansrijk te maken. Brouwer Bert is ook helder over zijn aanpak. “Speciaal bier is duurder, dus moet het goed en onderscheidend zijn. Wij ko-pen daarom rechtstreeks speciale hoppen, gemout graan en gisten in, altijd vers en hoogwaardig. Bij het brouwen zorgen we standaard voor een vollere smaak en een sterker aroma dan bekende commerciële bieren. We bezuinigen niet op grondstoffen en kwaliteit”, aldus de brouwer. Hoe hij dat doet, is natuurlijk het ‘geheim van de smid’. En zo zijn bie-ren met de passende namen De Vagebond, De Weldoener, Zware Jongen en 1818 ontstaan.

Over de schuttingHenk Bousema ziet dit avontuur als aangenaam en nuttig. “De zware jongens komen uit alle sectoren, met als onder-linge band dat het allemaal ondernemers zijn die het leuk vinden een eigen bierbrouwerij te hebben. Je hoort in die onderlinge contacten hoe het er bij hen toegaat en dat is goed voor de blikverbreding en levert nieuwe inzichten en

contacten op”, zegt de cumelaondernemer. Hij geeft aan dat het goed is om op een dergelijke manier ‘over de schutting’ van je eigen sector te kijken. “Het voordeel van zo’n brouwe-rij is dat het niet alleen een aangenaam samenzijn is, maar dat het ergens over gaat. Je hebt een gezamenlijk belang en dat werkt versterkend op de onderlinge relatie”, zegt hij. Ook is hij tevreden over de meerwaarde van het hebben van een eigen bier. “Mensen vinden het leuk als je als relatiegeschenk een pakketje uit de eigen brouwerij aanbiedt en dat je ze bij gelegenheid uitnodigt in de brouwerij.”

En dat brengt ons bij de plot van deze onderneming. “Je hebt het gezien. We zitten nu al te krap.” Bousema geeft aan dat ze daarom druk bezig zijn om de volgende stap te maken. “We hebben inmiddels een operationeel directeur aangesteld om sneller beslissingen te kunnen nemen en zijn aan het kij-ken of en hoe we kunnen uitbreiden”, zegt hij daarover. Dat die uitbreiding er moet komen, staat voor hem als een paal boven water. “Weldadigheid is prima, maar het voelt beter als het gaat renderen en daarom gaan we verder met het professionaliseren en verbeteren van deze brouwerij.”

TEKST & FOTO: Gert Vreemann

“WELDADIGHEID IS PRIMA, MAAR HET VOELT BETER ALS HET GAAT RENDEREN.”

GRONDIG 10 201528

Boeren-Box is voltreffer Cumelaondernemers organiseren eigen skybox

Sinds de befaamde trekkerrit van de Euroborg in Groningen naar De Kuip in Rotterdam voor de finale van

de KNVB-beker staat de ‘Boeren-Box’ stevig op de kaart. Een groep noordelijke ondernemers met dezelfde

groene bloedgroep vond elkaar in het voetbal, maar scoort ook daarbuiten.

Vlak voor de wedstrijd tegen ADO Den Haag verzamelt zich een gemengd publiek van vooral mannen, maar ook vrou-wen en kinderen, in de Boeren-Box; de agrarische skybox in de Euroborg, het voetbalstadion van FC Groningen. Onder het genot van een hapje en een drankje praten ze bij. “Een typisch zondagmiddagsfeertje”, vindt Peter Wieringa. De loonwerker uit Bedum heeft vandaag zijn twee zoons mee-genomen, die naar eigen zeggen ‘meer fan zijn’ dan hij. Een-

maal op de tribune blijkt pa echter een behoorlijk fanatiek supporter. Helaas zetten de Hagenezen Groningen al vroeg in de wedstrijd op een 1-0-achterstand. Je zou bijna vergeten dat het hier niet alleen om een uitje gaat, maar ook om de zakelijke relaties. Wieringa is één van de zesentwintig bedrijven uit de agrarische sector die samen de Boeren-Box vormen. Ook Boven uit Finsterwolde en Lu-cas Stuut uit Jonkersvaart hebben als cumelaondernemer

GRONDIG 10 2015 29

een plekje. Daarnaast is er een bonte mix van bedrijven, va-riërend van makelaardij tot AOC Terra Groningen en van toe-leveranciers tot agrarische verzekeringen. Net als bij andere sectoren die een eigen thema-lounge hebben, draait het er om informeel netwerken. “Het is laagdrempelig, je spreekt elkaar en je weet weer even wat er speelt. In zo’n sfeer is het ook gemakkelijk zaken doen. Je verwijst gemakkelijk iemand door of pakt eens een klus samen op”, legt Wieringa uit. Te-gelijkertijd is het een manier om de banden met de eigen relaties aan te halen. Wieringa neemt regelmatig een zaken-relatie mee of zijn uitvoerder gaat met een klant.

Naar RotterdamDe Boeren-Box is in 2013 ontstaan op initiatief van de loon-werkers Kor Hoving en Bas Schrage. Het duo van H.S. Agri uit Zuidlaarderveen kwam enkele jaren geleden via vast-goedactiviteiten in de skybox van de makelaars terecht. Als liefhebber van het spel en van de club vermaakten ze zich daar prima, maar echt thuis voelden ze zich er niet. Waarom niet iets met de eigen sector doen, vroegen ze zich af. Dat zou mooi passen bij de geuzennaam ‘boeren’, die toch al regelmatig door het stadion schalde. Ze kaartten het idee aan bij de organisatie van FC Groningen, die het meteen met beide handen aangreep. “We zijn begonnen door een aantal bedrijven in ons eigen netwerk te benaderen en daarna is het snel gegaan”, zegt Hoving. “Al snel kwam er een tweede skybox bij. En sinds de winst van de KNVB-beker hebben we zelfs een wachtlijst.”Met de finale-actie ‘Farmers on Tour’ speelde de Boeren-Box zich flink in de kijker. Even waren ze zelfs nationaal nieuws, toen vijf ondernemers - onder wie Hoving en Wieringa - op 2 mei van dit jaar in de trekker stapten voor een zeven uur durende rit naar Rotterdam om daar hun club te steunen in de bekerfinale tegen Feyenoord. Een stunt die goed uitpakte en de Boeren-Box veel waardering opleverde. Al leek de reis bijna niet door te gaan. Hoving: “In de aanloop naar de finale zijn we, om voor wat reuring te zorgen, met een groot aantal trekkers naar de Euroborg gereden. Daar ontstond het idee van ‘Farmers on tour’. Toen Groningen daadwerkelijk in de finale terecht kwam, werd de hype eromheen natuurlijk al-leen maar groter.” Het lied ‘We gaan op de trekker naar de kuip’ werd een instant-klassieker en via sociale media meld-den zich wel honderd deelnemers aan. Door de massaliteit van de hype kregen ze van de politie in Rotterdam echter geen toestemming om af te reizen, waardoor ze de missie moesten afblazen. “Dat zat ons niet lekker”, zegt Wieringa. “In onze sector zijn we gewend om te doen wat we zeggen. We hebben toen in alle stilte besloten om toch met een klein groepje die kant op te rijden. Dat was geweldig. Binnen no time verspreidde het nieuws zich via de sociale media en zag je mensen zwaaiend langs de weg en op viaducten staan. En overal ging de duim omhoog. Zelfs de politie in Rotterdam haalde ons met veel plezier binnen.” Uiteraard ontbrak de trekkercolonne ook niet bij de huldi-ging van de spelers in het Stadspark van Groningen. Hoving: “Ongelooflijk wat het allemaal heeft losgemaakt. Het heeft de agrarische sector enorm veel waardering opgeleverd.”

Naar AssenOok binnen de Boeren-Box versterkte de bekerwinst de on-derlinge banden. De organisatie loopt lekker, vinden Hoving en Wieringa. Er is een commissie die alle activiteiten van de Box coördineert, er is een website (www.boeren-box.nl) en er is een groepsapp voor de onderlinge communicatie. De sfeer is dusdanig dat de ondernemers besloten om zich afgelopen najaar als collectief te presenteren op de land-bouwvakbeurs in de TT-hallen in Assen. Ze huurden een gro-te stand, plaatsten een ruim bemeten bar in het midden en maakten zithoekjes daar omheen, waar de individuele be-drijven zich presenteerden. Grote zitkussens met een groene grasprint erop maakten het af. “Dat is uitstekend bevallen”, zegt Hoving. “Er was continu aanloop en mensen blijven toch gauwer even plakken. Een mooie gelegenheid om even bij te praten met klanten. Maar ook zakelijk gezien werkt zo-iets goed. Krijg je een vraag over stalklimaat of onroerend goed, dan verwijs je gemakkelijk even door naar een collega elders op de stand. Ik ben blij dat ik geen eigen stand had. Dan kom je vaak aan de rand van de hal te staan en heb je veel minder aanloop. Bovendien vielen de kosten nu lager

uit. Wat mij betreft is dit voor herhaling vatbaar.” Naast positieve aandacht levert de samenwerking dus meer op. En daar mag je best even bij stil staan als je bedenkt dat een stoel in het stadion al gauw enige duizenden euro’s per jaar kost. Tot dusver heeft de opzet van de Boeren-Box in elk geval goed uitgepakt en dat succes is elders in het land niet onopgemerkt gebleven. Vertegenwoordiger van andere provinciale clubs zijn al komen buurten in Groningen en de kans is groot dat het initiatief navolging krijgt.Terug naar de wedstrijd van vandaag. Even lijkt Groningen genoegen te moeten nemen met een gelijkspel tegen ADO, maar het enthousiasme van het thuispubliek wordt beloond: in de vierde minuut van de verlenging maakt Groningen het winnende doelpunt: 2-1.

TEKST & FOTO:: Egbert Jonkheer

“IN ONZE SECTOR ZIJN WE GEWOON TE DOEN WAT WE ZEGGEN. DUS ZIJN WE TOCH ‘IN STILTE’ NAAR DE KUIP GEREDEN.”

Klompen met de naam van de spon-sors geven de box het ‘boerengevoel’.

Gemaakt vóór en door professionals

Zuidweg 13-15 • Postbus 52 • 4413 ZH KrabbendijkeT 0113 - 50 26 10 • F 0113 - 50 61 46I www.gebrweststrate.nl • E info@gebrweststrate.nlVerkopers: Ko Smalheer, 06 - 53 24 90 27 Arjan Weststrate, 06 - 46 32 20 64

Zelfrijdende, getrokken en gedragen veldspuiten

Bel ons voor de dichtstbijzijnde dealer.

Informeer ook naar ons ruime aanbodgebruikte veldspuiten!

NV-SA

DELVANO veldspuiten

Buurtweg 42 ∙ 6971 KM Oeken tel. 0575 476 555

www.hissink-oeken.nl

GRONDIG 10 201532

Klaar voor de toekomstVerkiezing Onderneming van het Jaar 2016

Drie genomineerden, drie totaal verschillende bedrijven die je qua werkveld niet met elkaar kunt

vergelijken. Toch zijn er wel degelijk overeenkomsten. Het zijn ondernemers met visie die

proactief bezig zijn en verder kijken dan de drukte van vandaag, die klanten opzoeken,

het gesprek aangaan en anticiperen op verwachten ontwikkelingen. Alle drie hebben oog

voor het eigen personeel en zijn maatschappelijk sterk betrokken.

Na nominaties en een voorronde met geselecteerde be-drijven rolden er uiteindelijk drie finalisten uit: De Quar-tel, Van Wijlen en De Boer Burgum. U snapt ongetwijfeld dat als het gaat om werkzaamheden het gespecialiseerde tuinbouwloonbedrijf van De Quartel niet te vergelijken is met de pure grondverzetter De Boer Burgum of met het breed georiënteerde aannemersbedrijf Van Wijlen en om-gekeerd. Toch zijn er wel degelijk handvatten om ze te ver-gelijken voor het thema ‘IJzersterk naar morgen’, of zoals u wilt: ‘klaar voor de toekomt’. Wie ijzersterk naar morgen wil, moet er vandaag al klaar voor zijn. Dat is ook de insteek van de verhalen en daar is sterk op gelet. De kandidaten kijken verder dan vandaag en denken goed na over wat de klant morgen en overmorgen wil. Het zijn ondernemers die met regelmaat afstand nemen van de drukte van de dag en zich verdiepen in hoe de klanten en markten zich ontwik-kelen, welke trends er spelen en hoe ze daarvoor al nieuwe diensten kunnen ontwikkelen om de vraag voor te zijn. Ze gaan ervoor op pad om te vragen, te werven en te zaaien voor nu en later. Alle drie investeren ze in nieuwe en voor-uitstrevende technieken en ontwikkelen die als het nodig is zelf om het verschil te kunnen maken in de kwaliteit van het werk en in efficiëntie. Allemaal zijn ze het erover eens dat, naast het vakmanschap van de mensen, je voorop moet lopen om het verschil te kunnen maken. Ook zijn het be-drijven die allemaal een sterk oog hebben voor de mede-werkers. Ze investeren in de kwaliteit van de medewerkers om er een zelfsturend team van te maken met een sterke heldere bedrijfscultuur. Alle drie bedrijven hebben ze veel aandacht voor de mens achter de medewerker. Communi-catie speelt hierin een belangrijke rol. Ze zien allemaal dat ze door moeten groeien voor een betere benutting van mens en materieel. Over tarieven hoor je ze niet klagen. Ze gaan uit van hun eigen kracht en proberen het verschil te maken en te verkopen. Ze pakken het alle drie proactief aan bij de voorkant.

MarketingtoolSterk verschillende bedrijven, zoals de drie genomineer-den, zijn vergelijkbaar te maken door ze langs een ma-nagementsysteem te leggen. Een bekend systeem is het McKinsey 7S-model. In het kort: de zeven ‘S’-factoren zijn verdeeld in drie ‘harde’ (strategie, structuur en systemen) en vier ‘zachte’ (stijl, significante gemeenschappelijke waar-den, sleutelbekwaamheden en staf). Significante waarden plaatst McKinsey in het centrum, omdat die de bedrijfsop-vatting, de bedrijfscultuur, de identiteit ofwel de visie be-treffen. Deze factor zorgt voor samenhang en sturing van de overige factoren. Bij strategie is belangrijk dat de hele organisatie weet wat er van haar wordt verwacht. Onder systemen vallen naast de formele ook de informele werk-wijzen en communicatiestromen. Bij stijl gaat het erom hoe je met elkaar omgaat. Staf betreft niet alleen de profielen van de medewerkers, maar ook hoe ze te werven, vormen, motiveren, belonen en evalueren en hoe ze te houden. Sleutelbekwaamheden is een belangrijke, omdat dat hel-der maakt waarin je als bedrijf goed en competitief bent. Een goed bedrijf neemt alle factoren onder de loep om zo te kijken of alles goed op elkaar aansluit en goed is gere-geld. Een succesvolle organisatie zal deze sleutelfactoren bekijken als een soort van kompassen, die alle in eenzelfde richting zullen moeten wijzen.

Op naar de Inspiratiedagen!Uiteraard zult u veel herkennen voor uw bedrijf en de ma-nier waarop u zaken aanpakt. Het is aan de jury om een oor-deel te vellen. In de drie verhalen lichten we een tipje van de sluiter op, zonder de intentie te hebben daarin compleet te zijn. De jury heeft meer input gehad en zal net als u op de CUMELA Inspiratiedagen tijdens de presentaties door de bedrijven zelf nog extra input krijgen. Veel leesplezier en laat u vooral inspireren door deze drie totaal verschillend sterke bedrijven. Op naar de finale in januari.

TEKST: Gert VreemannFOTO’S: Bedrijven, CUMELA Communicatie

GRONDIG 10 2015 33

De Boer Burgum BVDe Boer Burgum BVBurgumBurgumDe Boer Burgum BV Kraanverhuur en De Boer Burgum BV Kraanverhuur en Grondverzet is een gespecialiseerd Grondverzet is een gespecialiseerd grondverzetbedrijf dat vooral in de grondverzetbedrijf dat vooral in de noordelijke provincies actief is. Het noordelijke provincies actief is. Het voert werken alleen in onderaan-voert werken alleen in onderaan-neming uit. Naast modern materieel neming uit. Naast modern materieel heeft het bedrijf ook gekwalificeerde heeft het bedrijf ook gekwalificeerde machinisten en grondwerkers. Heinze machinisten en grondwerkers. Heinze de Boer is de derde generatie De Boer de Boer is de derde generatie De Boer die dit bedrijf runt. Er zijn circa 50 vaste die dit bedrijf runt. Er zijn circa 50 vaste medewerkers. Het bedrijf is VCA- en medewerkers. Het bedrijf is VCA- en CO2-prestatieladder stap 3-gecertifi-CO2-prestatieladder stap 3-gecertifi-ceerd. www grondverzet-deboer.nl.ceerd. www grondverzet-deboer.nl.

Klaas Quartel Loon- en transportbedrijf BV‘s-GravenzandeKlaas Quartel is ontstaan uit het pure tuinbouwloonbedrijf van A. de Zeeuw. Na een vennootschap is het bedrijf nu in eigendom van de familie Quartel. De zonen Chris en Thijs hebben het stokje over-genomen van Klaas Quartel. Het levert alle soorten diensten in de tuinbouwsector in de eigen regio en daarbuiten. Daarnaast kent het diverse specialiteiten zoals een transporttak, grondverzet (bij nieuwbouw) en staat de neventak buitenland in de stijgers. Het be-drijf heeft dertien vaste VCA-ge-certificeerde medewerkers. www.klaasquartel.nl

Aannemersbedrijf Van Wijlen BVSprang CapelleBart van Wijlen is de derde generatie Van Wijlen. Zijn opa Bart van Wijlen begon ruim 80 jaar geleden met een landbouwloon-bedrijf. Zijn vader, Bert van Wijlen, heeft het doorontwikkeld tot een veelzijdig loon- en grondverzetbedrijf. Er is afscheid geno-men van de landbouw, terwijl de takken Infra, Milieu, Sport en Groen zijn doorontwikkeld. De nadruk ligt op regionaal opere-ren. Het bedrijf heeft 50 vaste medewerkers. Het is ISO 9001-, BRL 9335-1-, SIKB 7000/7001-, VCA**, PSO trede 2- en CO2-prestatie-ladder trede 5-gecertificeerd. www.vanwijlen.eu.

GRONDIG 10 201534

Ontzorgen in onderaannemingDe Boer Burgum BV, Burgum

Heinze de Boer ziet de onderaanneming veranderen. Daarom heeft hij een plan uitgestippeld om

vroegtijdig in te spelen op dit veranderende landschap. Kern van zijn aanpak betreft het volledig

ontzorgen van de hoofdaannemers om zo het werk efficiënter uit te voeren en het faalpercentage terug

te dringen. Daarnaast neemt hij ook het maatschappelijk verantwoord ondernemen nadrukkelijk mee.

Even kijken naar de aanleg van een aquaduct voor de auto-weg Centrale As nabij Burgum. Heinze de Boer, eigenaar van De Boer Burgum BV: “Het bestek geeft aan dat er zandgrond zit, die deels in de nieuwe dijken en deels in de aan te leggen wegen moet worden verwerkt. Maar zie je dat daar? Leem-grond. We kwamen een flinke leemlaag tegen”, vertelt hij. De medewerkers meldden dat en de leemgrond ging eerst even in depot. Na overleg moest die in het talud worden verwerkt. Opnieuw aan de slag dus. “Kijk, daar willen we van af”, zegt De Boer. “Een faalpercentage van tien procent wordt geac-cepteerd, maar wij willen dat anders. En dat betekent dat we de aannemers aan de voorkant gaan ontzorgen om zo een volledige partner in de keten te zijn, waarbij we de regie en

de verantwoordelijkheid nemen om het werk efficiënter uit te voeren en het faalpercentage naar beneden te brengen”, klinkt het stellig. Heinze weet wat hij wil.

StapsgewijsHeinze de Boer heeft vanaf 2003 volop gewerkt aan de doel-stellingen: een enthousiaste, vakbekwame groep medewer-kers, goed materieel en een brede groep opdrachtgevers. “Ik had de afgelopen jaren het gevoel dat we dat hadden be-reikt. Je gaat dan verder denken. Wij zien dat hoofdaanne-mers zo scherp aannemen dat er weinig rek meer in zit. Het werk moet dus efficiënter. Daarbij willen ze graag worden ontzorgd in plaats van de opdracht kant en klaar neer te leg-

Kernbegrippen GedrevenVisieVooruitstrevendLeider

GRONDIG 10 2015 35

gen en zelf de controle en regie te houden. Verder zien we een toenemend belang van maatschappelijk verantwoord ondernemen. Dat laatste zit ons in de genen. We hebben dat al op orde, maar vooral voor dat eerste hebben we vanaf 2014 een plan ontwikkeld voor een pakket diensten om de opdrachtgever te ontzorgen”, aldus Heinze. Hij geeft aan dat hij daarin nadrukkelijk heeft gekozen om te blijven werken in onderaanneming. “Grondverzet is een stuk vakmanschap waarbij meer komt kijken dan alleen grond verzetten tegen een zo scherp mogelijk tarief. Daarin zijn we goed en ons daarin verder specialiseren, ligt ons beter dan zelf te gaan aannemen of andere disciplines op te pakken.”

Nieuwe dienstenHet plan voor totale ontzorging van de opdrachtgever om-vat enkele nieuwe diensten. Allereerst is er de grondanalyse vooraf. “Wij merken dat bij grote bestekken vaak zeer be-perkt grondboringen worden uitgevoerd om de grondslag in kaart te brengen. Wij bieden nu een extra service aan om die gedetailleerder in kaart te brengen, zodat de opdracht-gever exact weet welke grond en hoeveel er moet worden verzet.” Het tweede is een GPS-servicedienst waarin De Boer de opdracht zelf vertaalt naar directe 3D-GPS-machinebe-sturing op de machines. “Dat overzetten gaat niet vanzelf en is machinespecifiek. Als wij dat zelf doen, hoeft de op-drachtgever zich daar niet meer druk om te maken en is er geen derde partij nodig. We hebben inmiddels gemerkt dat daar echt behoefte aan is en bieden dit nu al aan”, aldus De Boer. Daaraan gekoppeld is er een eigen meetdienst om on-the-go het werk na te meten. “Hoewel het met 3D-GPS in theorie foutloos gaat, hoeft dat niet altijd zo te zijn. Boven-dien worden niet alle werken in 3D-GPS uitgevoerd. Achteraf nameten kan een extra ronde meerwerk opleveren. Dit voor-komen we door nu zelf direct na te meten.”Nummer drie is de Infrakit-dataregistratie plus daaraan ge-koppeld een zelf ontwikkelde app voor gebruik op trans-portmiddelen, zoals kippers en dumpers. “Hiermee heeft de opdrachtgever van meet af aan realtime zicht op de voort-gang en de grondstromen en kan er tijdig worden geanti-cipeerd”, vertelt De Boer. Hij geeft aan dat het nog te vaak voorkomt dat opdrachtgevers niet exact weten hoeveel en welke grond er vrijkomt of op depot zit en hoeveel er nodig is. Met onze registratie kunnen we ook beter plannen en dat scheelt extra overslagrondes en transportbewegingen.”

Maatschappelijk verantwoordMaatschappelijk verantwoord ondernemen zat het bedrijf al in de genen. “Als bedrijf functioneer je in een samenle-ving met kansrijke en kansarmen. Als we met z’n allen een steentje bijdragen, krijgt iedereen een kans en zijn lasten en lusten goed verdeeld”, vertelt De Boer. Hij heeft daarom al jaren één of meerdere leerlingen in dienst en beloont ze ook. Daaronder zitten ook Wajong’ers. “Wij weten dat dit niet altijd rendabel is, maar we zien ook dat er zijn die zich goed ontwikkelen en dat het een positieve invloed heeft op de groep. Medewerkers leren ermee omgaan en zien de resultaten daarvan. Dat geeft ook een betere houding naar klanten toe”, zegt De Boer. Hij geeft aan dat hij daarmee al voldoet aan de nieuwe Participatiewet. De ondernemer gaat echter nog een stap verder, met medische keuringen om het personeel bewust te maken van de eigen gezondheid, jong materieel met goede werkomstandigheden voor de mede-werkers en doorvragen naar de productieomstandigheden.

Zonnepanelen, groen-gas-bedrijfsauto’s, een carpoolbus, keuze voor jong en zuinig materieel, Ecowell-gasinjectie, groene Eco2Fuel-dieselolie en aandacht voor scholing voor werkwijzen en routings om het brandstofverbruik met ten minste tien procent terug te brengen, zijn ook onderdelen van zijn aanpak. De Boer merkt wel op dat er nog weinig naar wordt gevraagd, maar verwacht dat dit zal toenemen.

KlaarIn de nieuwe opzet wist De Boer bij bovengenoemd project al dat er een leemlaag aanwezig was en was al besproken dat dit materiaal zou worden verwerkt in taluds om zo tussenopslag en extra overslag en transportbewegingen te voorkomen. Zo was er geen correctieronde nodig. Omdat het traject met 3D-GPS in combinatie met on the go nameten gecontroleerd werd uitgevoerd, wist de aannemer al dat er minder zand-grond vrij kwam en was er al extra grond geregeld, zodat het werk continu door kon gaan. Ook kon de opdrachtgever een goede CO2-footprint overleggen en zich verantwoorden voor maatschappelijk verantwoord ondernemen. “Wij zijn klaar voor deze volledige participatie in de keten om zo de hoofd-aannemers te ontzorgen”, zegt De Boer. “Wij gaan het gesprek hierover al aan met hoofdaannemers. Wij zijn ervan overtuigd dat dit het nieuwe onderaannemen wordt.”

Wel is er het besef dat de extra diensten moeten worden doorberekend. “Klagen over tarieven hoor je ons niet. Wij gaan actief het gesprek aan met de hoofdaannemers en rekenen ze hun eigen profit via volledige ontzorging voor. Dan is het tarief geen heikel punt.”

HEINZE DE BOER. “WIJ GAAN ACTIEF HET GESPREK AAN MET DE HOOFDAANNEMERS EN REKENEN ZE HUN EIGEN PROFIT VIA VOLLEDIGE ONTZORGING VOOR.”

GRONDIG 10 201536

Mensen maken het verschilKlaas Quartel BV tuinbouwloon- en transportbedrijf, ‘s-Gravenzande

Geen imposant pand, geen rij met certificaten en geen eregalerij. Bij Klaas Quartel BV draait het om

echte aandacht voor de klant, alertheid, kansen grijpen, een hoge mate van zelfkritiek en altijd

op zoek zijn naar wat er speelt. Deze filosofie is onder het personeel zo consequent

doorgevoerd dat het bedrijf nu klaar is voor een extra tak buitenland.

U kent het: eerst even over ‘koetjes en kalfjes’ praten. Vader Klaas en de beide zonen Chris en Thijs tonen echte belangstelling voor het onderwerp en vragen door. Je voelt dat het gemeend is en je ziet dat het in hun bovenkamer al gonst om oplossingen te be-denken. Je merkt dan ze het eigenlijk lastig vinden over henzelf te praten. Het zit zo in hun genen om bezig te zijn met de klanten dat het even moeite kost die knop om te zetten.Klaas Quartel trekt het gesprek meteen door naar zijn perso-neel. “Wij hebben altijd een helder aannamebeleid gehad. Wij letten er scherp op of de nieuwkomer kritisch is op zijn

eigen en ons werk, oog heeft voor de klant en wat er speelt én de kwaliteit heeft om in te spelen op situaties en op te los-sen of oplossingen aan te dragen”, aldus Klaas. Hij vertelt dat hij hier de basis heeft gelegd van het team mensen dat hij nu heeft. Dat was voor hem niet altijd de gemakkelijkste weg. “Je krijgt dan als baas gerust af en toe flink op je falie. Niet altijd leuk, maar uiteindelijk kom je met dit soort mensen wel verder”, zegt hij. Door deze aanpak heeft hij een team dat echt gaat voor kwaliteit, oog heeft voor wat er nog meer bij de klant speelt en kan communiceren met diezelfde klant.

Kernbegrippen ToekomstgerichtHardwerkendBetrokkenGrensoverschrijdend

GRONDIG 10 2015 37

Verder denkenContinu verbeteren is de tweede sterke drive van de fami-lie Quartel. “Bedenk wel dat de tuinbouw in dit gebied onze basis is en blijft. Hoewel de sector flink onder druk staat, zal die niet zomaar verdwijnen”, zegt Chris. Hij geeft aan dat tuinders het uiterste vragen om elke centimeter te benut-ten. “Dan moet je echt maatwerk leveren voor elke situatie. Daarom hebben we tal van aangepaste machines om com-promisloos te kunnen spitten, zaaien, egaliseren et cetera in alle typen kassen”, legt hij uit. Hij vertelt dat je daarbij aan-dacht voor de situatie moet hebben, in gesprek met de tuin-der moet en ogen en oren altijd goed open moet houden om te kijken of het beter kan en dit bespreken met de klant.

Chris benadrukt dat je daarbij altijd een stap verder moet denken dan de tuinder zelf. “Die wil goed werk hebben en als je dat levert, is het voor hem op dat moment goed. Je weet tegelijk dat de ontwikkelingen altijd doorgaan, dus is het zaak nooit op de automatische piloot te werken, maar moet je continu proberen al die volgende stap voor je klant te zetten”, aldus Chris. De broers benadrukken dat ze daarom veel klanten bezoeken. Chris is vrijwel elke dag op pad om te kijken hoe het gaat en vooral ook met de klanten te praten om te kijken hoe zaken zich ontwikkelen.

AmaryllisteeltSprekende voorbeelden van waar deze aanpak toe kan lei-den, zien we in de amaryllisteelt. Wat voor de bollenteelt is begonnen met een aangepaste machine om het blad van de bol te snipperen voor het rooien, is doorontwikkeld tot een unieke machine om het blad van de bol te snipperen én af te voeren. Voor de amaryllistelers is een bladversnipperaar ontwikkeld waarbij er geen blad achterblijft op het bed. “Dit soort ontwikkelingen ontstaan doordat we samen met onze mensen nadenken hoe zaken gemakkelijker en beter kun-nen. De tuinders waren al blij dat we het blad machinaal kon-den verwijderen. Wij zagen dat er iets moest komen waarbij er geen blad achterblijft. Met die machines hebben we goed gescoord”, stelt Klaas vast. En dan krijg het een sneeuwbalef-fect dat voor de continuïteit heel belangrijk is. “Je wordt dan ingeschakeld bij nieuwe klanten, je raakt in gesprek en zo hou je de omzet op peil in een krimpende sector.”

Verbreden moetNaast uitbreiding van de klantenkring via specialisatie zoekt het bedrijf ook naar nieuwe mogelijkheden. Zo zijn enkele collega-bedrijven overgenomen. “Als het past, creëer je ex-tra omzet zonder veel extra kosten”, vertelt Klaas. “Dat geldt zeker in een krimpende markt, omdat de marges dan extra onder druk staan. Als wij niet mee waren ontwikkeld met de bestaande klanten waren we nu een stuk kwetsbaarder ge-weest”, aldus de ondernemer. En dan kom je ook weer uit op de medewerkers. Die letten ook goed op, spreken de taal van de tuinders en denken mee. “Elke ochtend en avond is het personeel hier in de kantine om even bij te praten; soms een paar woorden, soms langere gesprekken. Dat maakt ons sterk voor de toekomst, omdat we weten wat er echt speelt.” Quartel heeft hierop inspelend in het verleden nieuwe dien-sten ontwikkeld, zoals transport, omdat er behoefte aan was onder tuinders, en graafwerk, omdat klanten vroegen of Quartel dit ook kon regelen Het hielp mee dat Quartel een bedrijf konden overnemen dat hierin was gespecialiseerd.

“Zo zijn we in beeld gekomen bij kassenbouwers en zo heb-ben we onder andere in de Wieringermeer heel wat hemel-waterafvoer voor nieuwe kassencomplexen gerealiseerd”, vertelt Thijs. Met weer diezelfde kritische houding van de medewerkers als troef. “Toch even die sleuf leegpompen, zo-dat de opdrachtgever het resultaat kan beoordelen.”

Naar het buitenlandEén van de activiteiten die de Quartels recent hebben opgepakt, is diensten uitvoeren in het buitenland. “We zien krimp in Neder-land en horen dat er in het buitenland volop kassencomplexen worden gebouwd. Wij hebben de mensen met de kennis en kun-de om het werk daar te doen. In die landen beschikken ze niet over dergelijke compacte precisieapparatuur. Dat zijn kansen.” En dus zijn de Quartels het gesprek aangegaan met de aan-nemers en met het personeel en zijn er al een aantal werken in het buitenland uitgevoerd, zelfs tot in Australië aan toe. Daar-bij plukken ze de vruchten van het jarenlang gevoerde beleid. “Wij zetten de apparatuur in de container en regelen de vlucht en huisvesting en hebben ervaren dat het in die paar weken dat de jongens weg zijn goed komt zonder onze begeleiding. Onze medewerkers kunnen dat aan. Dat hebben ze inmiddels bewezen. Daarmee zijn we klaar om de buitenlandse tak ste-viger neer te zetten. Dit soort extra takken zijn nodig om het bedrijf sterk te houden in een krimpende lokale markt.” Maar wel zonder dat de Quartels daarbij de kern van het be-drijf uit het oog verliezen: de lokale markt, waarmee ze ster-ker verankerd zijn dan alleen het werk uitvoeren.

THIJS, KLAAS EN CHRIS QUARTEL: “INNOVEREN EN NAAR NIEUWE MOGELIJKHEDEN ZOEKEN, DOE JE EFFECTIEVER SAMEN MET JE PERSONEEL. DAAR HEB JE KRITISCHE MENSEN VOOR NODIG.”

GRONDIG 10 201538

Groei aan de voorkant geregeldAannemersbedrijf Van Wijlen BV, Sprang Capelle

Het nieuwe pand, goed doordacht, terdege voorbereid om alle kwartjes op de goede plek

te laten vallen. Bewust met oog voor de mensen die er werken en voor de eigen omgeving.

Het typeert de aanpak van Van Wijlen. Het bedrijf is klaar om natuurlijk door te groeien,

omdat het zaken aan de voorkant regelt. Zoals ook bij het keteninitiatief kunstgrasrecycling.

‘Tachtig jaar onderweg’ staat er voor op het jubileumboek van het bedrijf. Letterlijk uitgebeeld met een tijdlijn die aangeeft dat Van Wijlen niet denkt in tijdstippen, maar in de flow waarin continu vooruit is gekeken. Het boek geeft vooral op een heel menselijke wijze weer hoe Van Wijlen in de gemeenschap heeft gefunctioneerd en hoe het bedrijf tegelijk is doorgegroeid door kansen te zien en te pakken en afscheid te (durven) nemen van wat niet meer rendeerde: de landbouwloonwerktak. Het boek is uiteraard tot in de punt-jes verzorgd, veelzeggend voor de aanpak van Van Wijlen. Van Wijlen zat al jaren tegen een nieuwe pand aan te hikken. “We hebben het een aantal jaren uitgesteld, maar op een gegeven moment moet je verder, omdat de tijd rijp is”, zegt Bart. “Wij verwachten door te kunnen groeien in de aanne-merij. Omdat te realiseren, moesten we nieuw bouwen.” Dat moest vooral omdat Bart de zaken graag aan de voorkant

heel goed regelt. “Het ontwerp is puur functioneel, voor-bereid op de verwachte groei en inspelend op een duurza-mere samenleving”, legt hij uit. Hij toont een aparte spreek-kamer om met klanten te vergaderen en om presentaties te verzorgen. Er zijn ook aparte ruimtes voor de calculator, de administratie, de werkvoorbereiding en een computerze-nuwcentrum. Alles is doordacht en efficiënt. En het gebouw is energieneutraal gebouwd.

Groter en complexer “We verwachten dat opdrachten groter en complexer wor-den, plus dat de opdrachtgevers nog meer willen worden ontzorgd dan voorheen. Dat wil zeggen dat er hogere eisen aan ons worden gesteld in voorbereiding, planning, uitvoe-ring en communicatie. Dus moet er ruimte zijn voor overleg en presentaties met dergelijke partijen. Met dit pand hebben

Kernbegrippen PerfectionistischEigenwijsVooruitstrevendSociaal bewogen

GRONDIG 10 2015 39

we daar nu de mogelijkheden voor. Natuurlijk kost het pand geld, maar wij verwachten op termijn door efficiëntiewinst en door beter voorbereid te zijn op grotere opdrachten uit-eindelijk kosten te besparen”, aldus Bart. Dat het kantoor geheel energieneutraal is gebouwd, is voor hem vanzelf-sprekend, net zoals bij de bouw zoveel mogelijk lokaal is aanbesteed om de plaatselijke ondernemers te ondersteu-nen. In het verlengde zijn er zonnepanelen op het dak van de materieelberging gelegd en zijn buitenterrein en werkplaats voorzien van ledverlichting. “Het past ons niet alleen voor het behalen van de CO2-prestatieladder, het werkt voor ons kostenbesparend.”

Scherp op werkBart van Wijlen is helder over zijn insteek. “Als hoofdaanne-mer moet je scherp inschrijven. Dat zal de komende jaren niet veranderen. Opdrachten worden groter en complexer en er zijn meer bedrijven die klussen kunnen klaren. We zul-len scherp moeten zijn en blijven”, zegt hij. Hij geeft aan dat een hogere prijs bedingen omdat ze ‘het zo goed kunnen’ of ‘van vroeger uit het werk al deden’ nauwelijks aan de orde is. “We moeten onze slag aan de voorkant slaan. Dat wil zeg-gen: de zaken zo goed en efficiënt mogelijk doen. Dan alleen kun je de scherpste prijs neerzetten en er toch een paar cen-ten aan overhouden”, aldus Bart. Hij geeft aan dat het lijntje dan dun is. “De organisatie, de werkmethoden, het materieel en de medewerkers, alles moet staan om de doelen te reali-seren. Bovendien moeten we de voortgang continu scherp monitoren.” Een sprekend voorbeeld is de gang van zaken op een grote infraklus. Als bij de eerste weekrapportage blijkt dat de ge-stelde doelen niet zijn gehaald, wordt er geanticipeerd. “Als je het dan laat lopen, loopt het hard van je af. We hebben samen met de mannen gekeken hoe we de klus efficiënter konden aanpakken. Onze mensen hebben oplossingen aan-gedragen en zo hebben we het in de plus gekregen.”

Moderne techniekenOm het verschil te maken, is ook geïnvesteerd in technie-ken. “We hebben de afgelopen jaren geïnvesteerd in digitale werkbonnen, een maai-app, digitalisering van de werkpro-cessen, GPS-machinebesturing voor grondverzet en sport-veldenonderhoud en wij zijn initiatiefnemer van het keteni-nitiatief kunstgrasrecycling”, vertelt Bart. Kunstgrasrecycling

is een goed voorbeeld van Van Wijlens vooruitstrevende aanpak aan de voorkant. Hij vertelt dat de nieuwe technie-ken voor hem geen doel op zich zijn, maar een manier om ef-ficiënter te werken. Hij geeft aan dat nog niet alle opdracht-gevers het vragen, maar dat het dan al meerwaarde geeft voor het eigen bedrijf.Een ander voorbeeld is het behalen van PSO-trede 2 voor socialer ondernemen. “We deden dat al van nature, maar nu is het helder en daarmee kunnen we bij opdrachtgevers aantonen zo te werken. Dat scheelt ons procedures en geeft wederom een efficiëntieslag in de inschrijvingen.” De inzet van Wajong’ers ziet hij als een morele plicht. “Dat zat ons al in de genen. Door deze jongeren met beleid in te pas-sen, beheers je de risico’s en is het goed voor hen.” Dat is de sociale kant van Van Wijlen waaraan het bedrijf vasthoudt.

In het verlengde voert Bart functioneringsgesprekken met alle medewerkers. Hij beschouwt het als vanzelfsprekend dat het bedrijf aan de voorkant veel tijd en energie stopt in scholing van medewerkers. “Dat is nodig om voorop te blij-ven lopen en de mensen het vertrouwen te kunnen geven zelfstandig de klussen te klaren.”

GarantiesGroeien is ook keuze maken. “Je zult je middelen, zeker je liquide middelen, in de gaten moeten houden. Daarom scha-kelen we vaker derden in”, zegt Bart. Ook een stap voor Van Wijlen, omdat het bedrijf gewend was zaken vooral zelf te doen. “We steken extra energie in het vinden van de juiste partners, aldus de ondernemer.” Ook wordt er bewust meer materieel geleased en laat het bedrijf meer financieren.Rendementen uit het verleden… Van Wijlen garandeert op ba-sis van de aanpak en resultaten uit het verleden de opdracht-gevers vooraf dat de opdrachten conform de afspraken en compromisloos door een zelfsturend team inzichtelijk, trans-parant en goed worden uitgevoerd. Dat begint met de juiste mensen en de juiste drive, van ‘het kan altijd beter’ en ‘afspraak is afspraak’. Maar daar heb je ook tools voor nodig, zoals de modernste technieken, werkmethoden en dit nieuwe kantoor. Voor klanten een tastbaar bewijs dat Van Wijlen de ruimte en middelen heeft om door te groeien en grotere klussen aan te kunnen binnen de nieuwe spelregels van duurzamer en maatschappelijk verantwoord ondernemen. Daarbij is het ver-trouwen in de mensen dat Van Wijlen van nature geeft en het omzien naar de omgeving gebleven. Dat hoort bij de bedrijfs-cultuur van Van Wijlen. Hoe zakelijk en efficiënt het nieuwe ge-bouw ook is, er wacht je als vanouds een warm onthaal.

BART VAN WIJLEN. “WIJ VERWACHTEN GROTERE EN COMPLEXERE OPDRACHTEN EN MEER ONTZORGING. WIJ HEBBEN HIERVOOR BREED GEÏNVESTEERD OM HET AAN DE VOORKANT TE REGELEN.”

kampsdewild.nl

Miljoenen boeren over de hele wereld …… vertrouwen op de grond voor hun levensonderhoud. En wij helpen hen om het vruchtbaar te houden voor de volgende generaties.

CLAAS is één van ’s werelds toonaangevende leveranciers van agrarische technologie. Onze uiterst betrouwbare machines zijn ontworpen om in de behoefte van boeren over de hele wereld te voorzien.

Manage your future!

cumela.nl/inspiratiedagen

Nog niet aangemeld? Doe dit nog snel op:

CUMELA Inspiratiedagen12 en 13 januari 2016 - Ermelo

GRONDIG - Mei 201438 GRONDIG - Mei 2014

Inspirerend... We hebben de accu weer helemaal opgeladen. Onderweg naar huis kregen we gewoon zin om zaken aan te pakken en om wat we gehoord hadden meteen in de praktijk te brengen. Zo-maar een reactie van een lidbedrijf die we ont-vingen na de Inspiratiedagen in 2015.

Dinsdag 12 januari 2016 09.00 - 09.30 uur: ontvangst10.00 - 16.00 uur: bedrijfsbezoeken Van Donkersgoed BV en

Elweco-Medo BV. De jongeren bezoeken de Mechan Groep en

cumelabedrijf Van Dorresteijn BV 17.00 - 18.00 uur: 25 jaar Groen, Grond en Infra-onderwijs19.00 - 00.00 uur: diner en gezellige avond

Woensdag 13 januari 201609.30 - 12.30 uur: workshops13.30 - 16.00 uur: verkiezing Onderneming van het Jaar16.00 - 17.00 uur: nieuwjaarsreceptie

Op excursie...Van Donkersgoed BV, VoorthuizenFamiliebedrijf Van Donkersgoed BV bestaat al ruim negentig jaar. Drie jaar geleden trad de vierde generatie aan. Het cume-labedrijf is steeds verder uitgebreid in de landbouw, later kwa-men daar de wegenbouw en het grondverzet bij. Daarnaast specialiseerde Van Donkersgoed zich in geavanceerd profileer-werk met graders, waarbij voor elk werk de juiste machine en machinist beschikbaar is. De kernpunten van het bedrijf zijn kwaliteit, flexibiliteit en oplossingsgericht werken.Meer informatie: www.donkersgoed.nl.

Elweco-Medo BV, Laren (Gld.)Cumelabedrij Elweco-Medo is in 2014 ontstaan uit een fusie van de coperaties Elweco en Medo. De besturen dragen nu, samen met de bedrijfsleiding, de verantwoordelijkheid voor het bedrijf. Elweco-Medo is actief in het agrarisch loonwerk en grond-, sloop-, straat- en hovenierswerk. Trots zijn ze op het loonvoeren. Met een groeiende vaste klantenkring is in 2015 een tweede mengwagen aangeschaft. Elweco-Medo is een bedrijf waar ervaring en kennis resulteert in gedegen ad-vies en kwaliteit voor de klanten.Meer informatie: www.elwecomedo.nl

Stap - net als deze collegas - even uit de waan van de dag en neem de tijd en gelegenheid om andere ondernemers te spreken over het vak. Al-leen dat al kan u de energie geven om stappen te zetten. De twee CUMELA Inspiratiedagen - met inhoudelijke en inspirerende workshops, inte-ressante bedrijfsbezoeken en verfrissende spre-kers - zorgen ervoor dat u en uw partner en uw bedrijfsopvolger(s) genspireerd en gemotiveerd het nieuwe jaar starten.

GRONDIG - Mei 2014 GRONDIG - Mei 2014 39

Wijzer worden...Bouwplaats-ID, een goed idee?Laat u bijpraten over de Bouwplaats-ID. Wat is het en wat moet het opleveren? Het doel van dit document is onder andere het verlichten van de administratieve lasten, het tegengaan van illegale arbeid en sociale dumping. De Bouwplaats-ID moet beter inzicht geven in diplomas, certificaten en identiteit van medewerkers en zzpers. De workshop wordt verzorgd door Klaas Sloots van het Technisch Bureau Bouwnijverheid.

Zzper zonder VAR? Deze workshop geeft u een kijkje in de materie van de zzper. Wat verandert er in 2016 en wat betekent dat voor uw bedrijf. Wanneer is er sprake van zelfstandig ondernemerschap en wanneer van een dienstverband? Gaat de VAR nu echt ver-dwijnen? En wat moet u dan regelen? Jacqueline Tuinenga van CUMELA Neder-land helpt u door de bomen het bos te zien.

De kuil is een kansHet winnen van veel en kwalitatief goed ruwvoer is topsport. Bent u een loon-werker die alleen komt kuilen? Of bent u ook gesprekspartner voor de agrarir en zijn adviseurs? Frans Aarts (onderzoeker bij Wageningen Universiteit) loodst u bekwaam naar kansen voor de loonwerker. Hij vertelt u hoe mineralen efficinter kunnen worden benut, terwijl de opbrengst en kwaliteit toenemen. Deze work-shop is een must voor loonwerkers in de veehouderij en akkerbouw.

De bank de deur uitHoe ijzersterk naar morgen is uw onderneming financieel gezien? In de cumela-sector zijn de verschillen in de jaarlijkse resultaten best groot. Voortvarend onder-nemen n goede marges maken, hoe doe je dat? Bedrijfskundige Andr de Swart deelt met u de belangrijkste tips voor financile stabiliteit en hij wijst de grootste valkuilen aan. Na deze workshop bent u in staat om voor uw eigen bedrijf een stra-tegische planning te maken. Financieel stabiel n toekomstbestendig!

Talent of valkuil? Welk beeld heeft de omgeving van mij? Waarom kiezen u en uw klanten voor elkaar? Voorkom dat uw kwaliteit een valkuil wordt! Krijg handvatten om te ontdekken waar u goed in bent en wat beter kan. De workshop staat onder de energieke leiding van Alfons van den Belt, voor velen van u een bekende (hij verzorgt de opleidingen Bedrijfsleer). Deze interessante workshop wordt georganiseerd door het Jongerenbestuur en verte-genwoordigers van de Vrouwendagen en is toegankelijk voor alle deelnemers.

Junior meets Senior, een energizerEen workshop met pit waar je energie van krijgt! Ontdek dat er naast verschillen tussen junioren n senioren ook generatieovereenkomsten zijn. Leer op een bijzondere manier elkaars profielen herkennen en daarmee om te gaan. Nooit beledigend, wel confronte-rend en vooral humorvol. Deze workshop van sferemoniemeester Ron Bons is perfect om voortaan op een andere manier naar uzelf en anderen te leren kijken. Deze workshop wordt georganiseerd door het Jongerenbestuur en is toegankelijk voor alle deelnemers.

GRONDIG - Mei 201440

B(l)oeiend...

Praktische info...De CUMELA Inspiratiedagen vinden plaats in Golden Tulip Hotel Heerlickheijd van Ermelo. Naast de mooie ruimtes die we gebruiken voor het dag- en avondprogramma beschikthet hotel over 127 fraai ingerichte hotelkamers.

Kamer reserveren?Maak gerust gebruik van het arrangement. Een overnachting, inclusief ontbijt, kost slechts € 75,- per kamer, bij n- of twee-persoonsgebruik (exclusief toeristenbelasting: € 0,95 per per-soon per nacht). U reserveert de kamer rechtstreeks bij het hotel via (0341) 56 85 85 of een e-mail naar info@goldentulip-heerlickheijdvanermelo.nl. Vermeld bij uw reservering dat u deelneemt aan de CUMELA Inspiratiedagen. Aanmelden voor de Inspiratiedagen of Jongerendagen?Ga meteen naar www.cumela.nl/inspiratiedagen voor nog meer informatie (ook over de Jongerendagen) en om u aan te melden. Graag tot ziens op 12 en 13 januari 2016!

B(l)oeiend...

Een verjaardag: 25 jaar beroepsonderwijs Groen, Grond en Infra!Zon 25 jaar geleden ontvingen negentien landbouw-machinisten hun diploma. Intussen volgen 1300 leerlingen de mbo-opleiding Groen, Grond en Infra. We kijken met trots terug op 25 jaar loon-werkonderwijs en - belangrijker - we kijken vooruit. Hoe kunnen we de uitdagingen het hoofd bieden om ook voor de komende ja-ren voldoende leerlingen goed op te leiden? Deel uw visie op het beroepsonderwijs met collegas en vertegenwoordigers van het onderwijs. Vier het feestje mee!

AdresgegevensGolden Tulip Heerlickheijd van ErmeloStaringlaan 13852 LA ERMELO

T (0341) 56 85 85 E info@goldentulipheerlickheijdvanermelo.nlW www.goldentulipheerlickheijdvanermelo.nl

Verkiezing Onderneming van het Jaar 2016De drie genomineerde bedrijven (De Boer Bur-gum BV uit Burgum, Loon- en transportbe-drijf Klaas Quartel BV

uit s-Gravenzande en Aannemersbedrijf Van Wijlen BV uit Sprang-Capelle) strijden om de titel Onderneming van het Jaar 2016. Een deskundige jury bepaalt wie er met de titel naar huis gaat. Dus ja, het wordt spannend! Maar niet alleen voor hen. Laat u gerust inspireren door deze ijzersterke cumelaondernemers!

Wintereditie Jongerendagen Junior meets SeniorTijdens de Inspiratiedagen is er specifieke aandacht voor de jonge ondernemers, be-drijfsopvolgers of bedrijfsleiders (van 18 t/m 35 jaar). Zij zijn van harte uitgenodigd om deel te nemen en het antwoord te vinden op de vraag Zitten junior en senior of verschil-lende frequenties? Op 12 januari bezoeken de jongeren de Mechan Groep in Achterveld en Cultuurtechniek H.G. van Dorresteijn B.V. in Soest. Op dag twee heeft het Jongerenbestuur de organisatie van twee workshops voor haar rekening genomen. Dat belooft wat!

AdresgegevensAdresgegevensGolden Tulip Heerlickheijd van ErmeloGolden Tulip Heerlickheijd van Ermelo

Nieuwe dimensie grote traktoren nu bij uw dealer verkrijgbaar.Kracht, dynamiek, precisie en snelheid - met de 9 serie heeft DEUTZ-FAHR een beest van een trekker ontworpen. Het maakt het werken een stuk makkelijker en sneller gedaan met minimaal gebruik van hulpstoffen. Elk onderdeel van de 9 serie behoort tot de beste op de markt. Met het atractieve design van Italdesign Giugiaro biedt DEUTZ-FAHR 3 modellen in de nieuwe grote 9 serie traktoren-klasse en helpt daarmee grote landbouwbedrijven en loonwerkers op eenvoudige wijze indrukwekkende resultaten te behalen.

Voor meer informatie kunt u contact opnemen met uw DEUTZ-FAHR dealer of bezoek onze website deutz-fahr.com.

9 SERIE.KLAAR

VOOR AKTIE.

DEUTZ-FAHR een merk van

ADV_Serie_9_Grizzly_230x297_NL.indd 1 26/11/15 09.04

GRONDIG 10 201546

ondernemen met vaktechniek TERUGBLIK AGRITECHNICA 2015

In gesprekHoe mooi en innovatief alle machines ook zijn, het gaat uiteindelijk vooral om de gesprekken die je voert. Op de beurs was er

voldoende aanleiding om te praten over bepaalde zaken. Wij geven in deze terugblik acht van dergelijke gesprekken weer en

drie opvallende ontwikkelingen.

Typerend voor de Agritechnica is deze openingsplaat van de stand van Fendt. Hoe groot je de beurs ook maakt, bij derge-lijke merken is het altijd boordevol. Knap, als je bedenkt dat de beurs toch circa 40 hectare omvat, te begrijpen als je hoort dat er zo’n 350.000 bezoekers zijn geweest. Die hebben ervaren

dat veel toonaangevende merken hun nieuws tegenwoordig vooraf bekend maken om de mensen nieuwsgieriger te ma-ken en naar hun stand te lokken. Mede daardoor ontbreken de grote verrassingen. De fabrikanten doen het daarnaast ook rustig aan, omdat het doorlopen van alle emissiestappen de fabrikanten klauwen met geld en veel ontwikkelingsbudget heeft gekost. Nu ook de markt inzakt, is een pas op de plaats dus logisch en is er minder ruimte voor zogenaamde studie-modellen, die nog wel eens voor verrassingen willen zorgen.Toch waren er wel degelijk verrassingen. Bij de trekkerfa-brikanten ging het dan vooral om de comeback van Zetor, de presentatie van de zware McCormick X8-serie en de Chi-nezen die Europa willen veroveren. En natuurlijk was er het grote beursnieuws dat Trelleborg de landbouwtak van Mitas heeft overgenomen. Bij de werktuigen toonde Fendt heel verrassend zijn eigen opraapwagen. In het grote geweld zal menig bezoeker net als wij selectief zijn of haar adressen hebben gekozen voor verdieping en een goed gesprek. Over twee jaar ongetwijfeld weer. Dan weer met nieuwe verras-singen om het gesprek over aan te gaan.

TEKST & FOTO’S: Gert Vreemann en Toon van der Stok

NIR-meting komtAl enkele jaren is het meten van de gehalten aan stikstof, fosfaat en kali in de mest via Near Infra Red (NIR) een onderwerp dat veel aandacht krijgt op de Agritechnica. Grote vraag bij al deze systemen is hoe nauw-keurig ze zijn. Een vraag die nog vele ontwijkende antwoorden oplevert. Van enkele tienden van procenten, zoals Zunhammer claimt, tot onge-veer vijftien procent bij Fliegl of Kotte. Bij Zunhammer, dat zes jaar ge-leden de eerste was die een dergelijk systeem toonde, zijn ze overtuigd van de nauwkeurigheid van het systeem. Zij verwachten dat het systeem komend jaar in Duitsland erkend zal worden voor gebruik in de preci-sielandbouw. In Nederland werkt het bedrijf samen met Eijkelkamp en hopen ze mee te gaan draaien in een test van het ministerie om te bewij-zen dat dit een alternatief kan zijn voor het werken met mestmonsters. Iets minder positief zijn ze bij andere bedrijven, zoals Fliegl, John Deere en Vervaet, hoewel men er ook hier van overtuigd is dat de producten rijp zijn voor de verkoop. Volgens Robin Vervaet gaan er dit voorjaar al vier zelfrijders uitgerust met een NIR-sensor het veld in. Toch is hij terug-houdend om hier al te positief over te zijn. Hij geeft aan dat het voor een

nauwkeuriger bemesting mooi is, maar eerst goedgekeurd moet zijn door het Nederlandse ministerie. Daarvoor zal moeten worden aange-toond dat een afwijking van maximaal vijftien procent, zoals nu nog mogelijk is, dankzij het continu meten veel beter is dan een analyse van vijf deelmonsters. Wat bij alle leveranciers overeind blijft, is dat de markt eraan trekt en distributeurs graag met de systemen aan de slag willen. Om hoe dan ook nauwkeuriger te bemesten.

GRONDIG 10 2015 47

Felix Kalverkamp en Kai Luppink, ontwikkelaars Krone Pemos, Krone Spelle“Onverwacht grote respons” “Natuurlijk hadden we respons verwacht, maar zo mas-saal, dat overtreft ook onze verwachtingen. We hebben al serieuze kopers die hem op voorhand al willen bestel-len. De respons is een grote stimulans voor ons. Als on-derneming steek je met zo’n project toch wel je nek uit. We hebben wereldwijd veel vragen gehad over de mo-gelijkheden om een breed spectrum aan gewassen en restproducten te persen. Klanten denken duidelijk ver-der dan alleen stro, hooi of lucerne. Uit veldtesten weten we dat de machine stro, hooi en lucerne goed kan per-sen. Ook weten we dat in de praktijk op het veld de ca-paciteit met vijf ton per uur eigenlijk te laag is. We zien daarom vooral toepassingen als stationaire machine ter plekke om de klok rond materiaal te pelletiseren. Dat verklaart voor ons ook de grote belangstelling. De ma-chine haalt een verdichtingsgraad van ongeveer zes tot zeven ton per kuub. Daarbij wordt het materiaal in de pers vanwege de hoge drukken - tot 2000 bar - verhit tot circa 70 tot 100 graden. Daarmee is het materiaal steriel en dus uitermate geschikt om in stallen te gebruiken. De machine moet eerst uitontwikkeld zijn. Daarmee gaan we nu vol aan de slag.”

Thomas Steinheber, Fendt"Energiezuinige combiwagen"“Voor ons is dit een echte Fendt, omdat deze wagen de minste hoeveelheid ener-gie per geladen ton vraagt. Daarvoor hebben we uitgebreide studies gedaan naar hoe we de opraapwagen nog efficiënter kunnen maken. Het meest opval-lende resultaat is de drukwand in de wagen. Deze wordt na het lossen vlak na de invoer naar beneden geklapt. Dan begint de wagen met laden en zorgt de drukwand ervoor dat het product vanaf het begin wordt verdicht. Als de inge-stelde druk is bereikt, schuift de hele wand samen met de bodemketting een stukje naar achteren. Zo gaat dat door tot de wagen helemaal vol is. Het resul-taat is dat we in deze wagen twintig procent meer laden dan in een normale wagen van 40 kubieke meter. Een tweede grote vernieuwing is onze invoer. Deze is maar 1,20 meter breed en wordt gevuld door twee vijzels vanaf de buitenkant van de pickup. Berekeningen van de universiteit laten zien dat je de beste ener-gie-efficiëntie krijgt als je zorgt voor een goed gevulde snijrotor. Door deze 1,20 meter breed te maken, sluiten we precies aan bij de breedte van de moderne harken. Die leggen de wiers ook op maximaal 1,20 meter, omdat je deze dan precies tussen de banden kunt houden.”

Onkruidstamper van BoschBosch presenteerde een onkruidrobot met een opvallende werkwijze. Het on-kruid wordt niet omgehakt of bespoten, maar in de grond gestampt. De machi-ne is uitgerust met een dubbele rij luchtbediende stampers. Elke stamper beslaat een strook van tien centimeter en stampt het plantje ongeveer vijf centimeter de grond in als de sensor een kiemend onkruidplantje ziet. Hoewel de werksnelheid niet hoog is, kan de machine, die via GPS dag en nacht kan werken, een aardige capaciteit halen. Dat is echter vooral afhankelijk van de werkbreedte die uitein-delijk wordt gerealiseerd. De onkruidstamper is één van de innovaties die bij Bosch zijn ontwikkeld. Vooral het verhaal daar achter is bijzonder. Bosch zag namelijk in dat het in de be-staande onderzoeksstructuren niet tot echte innovaties kwam door de strope-righeid van de organisatie. Daarom heeft het bedrijf nu een budget van enkele miljoenen vrij gemaakt waar onderzoekers met goede ideeën een beroep op kunnen doen. Per jaar moet dit tien prototypen opleveren die worden getest. Uiteindelijk hoopt Bosch dat dit elk jaar één tot drie marktrijpe nieuwe ideeën en machines oplevert.

GRONDIG 10 201548

Jorge Cervera, directeur Agco Global Accounts, Duluth USA“In de internationale keten aansluiten”“Grote ondernemingen in de landbouw zoeken partners om de voedselketens effectief en succesvol rond te zetten. Loonwerkers spelen hierin een belangrijke rol, omdat zij efficiënt en slagvaardig en tegen een scherpe prijs hooggekwalificeerde diensten leveren. Deze rol wordt voor wereldwijd sterker. Dat betekent echter ook dat loonwerkers niet alleen in hun eigen regio moeten blijven. Om aan te sluiten bij de steeds sterkere ketennetwerken zullen ze grenzen moeten overschrijden om machines rendabeler te maken en de diensten te blijven leveren in de voedselketens. Agco Global Accounts helpt bedrijven in de keten diensten te koppelen. Na-tuurlijk horen daar onze dealernetwerken en onze producten bij, maar deze service gaat dan verder dan de grenzen van de lokale dealers. Wij zien dat in Europa veel loonwerkers niet meegaan in deze steeds belangrijkere ketens, terwijl agrariërs wel grenzen overschrijden om door te groeien. Wij denken dat daar ook voor de hooggekwalificeerde Nederlandse loonwerkers kansen liggen.”

McHale slaat terugEen echte verrassing stond op de stand van de Ierse machinebouwer McHale. Vol zorg constateerde die dat steeds meer producenten van hooibouwwerktuigen zich ook op de rondebalenpersen stor-ten, met als gevolg dat McHale bij dealers van bijvoorbeeld Kuhn of Pöttinger een bedreigde positie krijgt. Om dealers toch wapens in handen te geven doet McHale nu het tegenovergestelde en gaat het zelf maaiers bouwen. De eerste prototypen stonden in de stand en bleken een aan-tal leuke noviteiten te bevatten, zoals een soort 3D-ophanging waarmee de maaiers op schuine percelen een betere bodemvol-ging hebben. Komend voorjaar is een eer-ste nulserie beschikbaar voor de markt. Op de vraag of er ook een complete lijn hooi-bouwmachines komt, wilde Paul McHale nog geen antwoord geven, maar ontken-nen deed hij het in elk geval niet.

Adam Zert, hoofd marketing en verkoop Zetor, Brno“Sterker inzetten op West-Europa”“Drie jaar geleden hebben we het nieuwe plan ingezet om Zetor flink te vernieuwen. Er is ruim veertien miljoen euro geïnvesteerd in het updaten van bestaande series, het toevoegen van nieuwe series en het modernise-ren van de fabriek plus extra investeringen in het dealernetwerk en in pro-motie. De eerste resultaten hiervan ziet u vandaag: een prototype van de nieuwe kleine driecilinder en de nieuwe Crystal-zescilinder en natuurlijk de conceptstudie die we samen met de ontwerpers van Pininfarina hebben gerealiseerd. Voeg daarbij nog de zeer succesvol gelanceerde Major-serie. Onze koers voor de komende jaren is sterk inzetten op West-Europa. Ook op de Benelux, waar we een inhaalslag moeten maken. Onze focus is Ze-tor als merk sterker neer te zetten en duidelijker te positioneren met mo-dernere techniek en een nieuwe gezicht, maar wel vasthoudend aan onze basiskenmerken: sterk, betrouwbaar en eenvoudig, met lage kosten voor onderhoud. Het nieuwe gezicht is nodig om af te rekenen met het imago van een goedkoper Oost-Europees merk. Dat zijn we zeker niet. Het nieuwe ontwerp zult u zeker terugzien in de nieuwe series die we de komende jaren zullen lanceren. Die series zullen we doortrekken tot 200 pk en later moge-lijk verder. We hebben een jong team en gaan er vol tegenaan.”

Jean-Paul Spijker, Mitas"Onverwacht overgenomen"“Wij zien het als een mooie kans om in de Benelux een nog sterkere po-sitie op te bouwen. Wij hebben nu al 25 procent marktaandeel. Daar komt met Trelleborg nog 19 procent bij. Dat maakt ons alleen maar ster-ker, zeker omdat de markten waarin we als bedrijven actief zijn mooi op elkaar aansluiten. Trelleborg heeft bijvoorbeeld een veel betere positie bij de grondverzetbanden, terwijl wij vooral in de landbouw en het transport door het groeien van ons aanbod steeds sterker worden. Ook internationaal sluiten we goed op elkaar aan. Natuurlijk heeft Mitas geprofiteerd van het over-nemen van de productierechten van Continental, maar de huidige successen zijn op eigen kracht bereikt. We hebben de klanten bewezen dat Mitas een goed alternatief is. Als team zijn we daar enorm trots op, want het betekent dat we er in geslaagd zijn om de markt te overtuigen dat ze ons eens een keer moet proberen. Door keihard werken en veel marketinginspanningen zitten we nu op dit marktaandeel van 25 procent. Een enorm succes als je bedenkt dat we vier jaar geleden nog maar op vier procent zaten. Hoe het nu verder gaat? Ik heb nog geen idee. Eerst moet de overname nog worden goedgekeurd. Daarna gaan we kijken hoe we onze verkoop kunnen combineren.”

GRONDIG 10 2015 49

Peter Kohne, verkoopleider Vredestein Duitsland"TestDriver-app pilotproject brandstofbesparing"“Elk loon- en grondverzetbedrijf claimt brandstof te besparen door zuiniger te rij-den, maar hoe zuinig ben je echt ten opzichte van collega’s die met vergelijkbaar materieel rijden? Dat gaan wij tastbaar maken via een nieuwe app. De gebrui-ker moet de trekkergegevens en de banden invoeren plus de werkzaamheden.

Via de smartphone kan hij de Test-Driver-app activeren. Deze app registreert alle gereden afstanden en snelheden en berekent de kos-tenbesparing die met Vredestein Traxion-banden te behalen is. De gebruiker kan elke dag zien hoe hoog zijn besparing op brandstof en levensduur van de banden is en in de TestDriver-community kan hij zien hoe hij scoort ten opzichte van andere deelnemers. Deze app gaan we het komend jaar alleen in Duitsland testen. Bang zijn we niet, want we weten van eigen waarnemingen en onafhankelijk DLG-testonderzoek dat we met de Vredesteins Traxion-banden bo-vengemiddeld scoren in het seg-ment premiumbanden.”

Seine van der Velde, productmanager Schuitemaker, Rijssen“Beginnen met wegen en drogestofbepaling” “De NIR-sensor in deze nieuwe Rapide werkt naar al alle tevredenheid. De plaatsing onderaan in de zijwan-den, net boven de invoer, blijkt de beste plek. De senso-ren scannen de gewasstroom zo van opzij. Je hebt dan minder last van afwijkingen van bijvoorbeeld natter gewas boven in of juist onder in het zwad. We halen nu de gewenste nauwkeurigheid. In combinatie met een weeginrichting seinen we de gegevens daarvan plaats-specifiek via een modem met simkaart draadloos door. Met behulp van Field Track & Trace wordt de verkregen data centraal opgeslagen. Aan de hand van de centrale registratie kan vervolgens per perceel, maar ook binnen een perceel inzicht worden verkregen in de opbrengsten. Die gegevens zijn weer goed te koppelen aan plaatsspe-cifieke bemesting met onze GPS-gestuurde bemester-combinaties. Het lastige zit hem nu in de verwerking van de data. De vertaalslag naar bruikbare gegevens is wat we nu volop aanpakken. Dat doen we voorlopig alleen voor de drogestofbepaling. Als we dat op orde hebben, gaan we verder met andere gehalten. Maar we weten dat we de goede weg zijn ingeslagen. Deze machine durven we met een toezegging van de goede werking gerust het veld in te sturen.”

Robert Baggermans, eigenaar LMC Gennep“Succes te danken aan efficiëntiewinst”“Ronduit verrassend hoe dit is aangeslagen. We hebben in Nederland en Duits-land dit jaar al een groot aantal Beco-SV15-silagevorken verkocht. Dat komt enerzijds doordat de 4,30 meter brede vork heel vernuftig in elkaar zit en an-derzijds doordat die inspeelt op de wens snel en efficiënt. Vernuftig wil zeggen gemakkelijk en snel afneembare maïsplaten, de mogelijkheid voor doorkijken of dicht en transportbeveiliging. Bovendien is hij op maat voor di-verse voertuigen te leveren. Met deze vork kun je de lading van een 40-kuubs silagewagen in één keer de hoop op schuiven en verdelen. Daar zit de efficiëntiewinst. Ik ver-koop ze in geheel Nederland, maar via het New Holland-netwerk wor-den ze in Duitsland heel slim ver-kocht. Daar geven ze loonwerkers bij de verkoop van een hakselaar een New Holland-wiellader met deze silagevork op proef. Duitsland is nog het land van trekkers op de kuil. Die mensen ervaren de voorde-len van een wiellader met deze vork op de kuil en dan wordt deze met de Beco-vork verkocht. Heel slim aan-gepakt van die Duitsers.”

Nieuws op Grondig.comOp onze website Grondig.com staat sinds de beursweek een overzicht van opvallende nieuwtjes van de beurs. Met berichten over: de zelfrijdende Taurus van Kotte, de nieuwe X8 van McCormick, de dwarsdraaiende poetseras van Holmer, de nieuwe Terrus van Steyr, de veiligheidsset van Kemper, de snelheidsgerelateerde hoogteverstelling van de Fella-hark, de Variodrive-rooimataandrijving van Grimme, de nieuwe Kaweco-opbouw voor de Claas Xerion, de simpele mechanische aanpassing van de nakopper van Vervaet, het nieuwe deltazaaien met de Lemken Azurit, de zelfrijdende Cobra-verkleiner van Jenz, het verdwijnen van de afdraaiproef dankzij Väderstad en bijvoorbeeld de knik-dissel-pomptankwagen vol met elektronica van Veenhuis.

www.MFpaktuit.nl

Bij een nieuwe MF-tractor* of verreiker krij gt u tij delij k vij f

EXTRA cadeaus. Variërend van EXTRA gratis opties naar

keuze, EXTRA fi nancieel voordeel, EXTRA uitgebreide

garantie en zekerheid, een gratis onderhoudsbeurt én

originele MF-kleding.

Vol verwachting klopt uw hart? Pak snel uw cadeaus uit op:

*Kij k op de website voor alle modellen waarvoor de actie geldt en voor de actievoorwaarden.

DE CADEAUS ZIJN NOG LANG

NIET OP!

DE CADEAUS DE CADEAUS DE CADEAUS DE CADEAUS

1 2 3 4 5

De beste in het veld

• Deutz 12 liter V6 AdBlue motor 330kW-450PK• Traploos hydraulisch-mechanische aandrijving• Cabine met joy-stick & touchscreen bediening• 19.500 Liter polyester tank• 9000 Liter/min. mestpomp met 8” of 10”

zuigarm met turbopomp• Laagste gewicht per wiel met beste gewichtsverdeling• 2 wiel-, 4 wiel- en hondegang besturing• 3,00m breed met 1050/50R32 banden,

alle wielen aangedreven en te sperren. Optie: mechanisch aangedreven Tebbe strooier

Vredo Trac VT4546

Verkoop Nederland: André de Waard +31 (0) 6 53 43 73 11 of adwaard@vredo.nl

www.vredo.nl

Laagste gewicht per wiel

MestTracs Zodenbemesters Snijfilters Doorzaaimachines Kommunaal Tracs

Vredo ontwikkelt, produceert en verkoopt:

Ter overname aangeboden:

Middelgroot loon- en grondverzetbedrijf • Noordoost Nederland• Grondverzet grotendeels agrarisch

gerelateerd• Eventueel te splitsen in twee

bedrijven• Gebouwen evt. te huur

Voor meer informatie kunt u contact opnemen met Lucas Meertens

ZA-V: de nieuwe ISOBUS kunstmeststrooier Capaciteit: tot 30 km/h strooien, tot 33 ha/hen strooihoeveelheden tot 390 kg/min

Trechterinhoud van 1700 tot 4200 liter 200 Hz weegtechniek met hellingssensor Limiter V+: variabele elektrische kantstrooi-inrichting

Verkrijgbaar als ISOBUS of met de nieuwe AMASPREAD+ bedieningsterminal

for Innovation www.go2016.dewww.kampsdewild.nl

DE ZA- NEW LINE

DE MODERNSTE IN ZIJN KLASSE!

Nieuwe ISO-normen 9001 en 14001 Bent u er al klaar voor?

CUMELA Advies helpt uw systeem up-to-date te krijgen

Belangrijkste wijzigingen:

WorkshopNeem deel aan de workshop “Thuis in de nieuwe ISO Normen 9001 en 14001”. In twee dagdelen krijgt u zicht op de belangrijkste wijzigingen. Tevens gaat u samen met collegaondernemers aan de slag om thuis te raken in uw nieuwe managementsyteem. Kijk voor meer informatie op www.cumela.nl/cursussen.

Voor vragen of meer informatie belt u naar (033) 247 49 40 of stuur een e-mail naar advies@cumela.nl.

> Opzet volgens de HLS (High Level Structure). Deze sluit goed aan op het handboek van CUMELA Advies> Meer aandacht voor het begrijpen van eisen/verwachtigingen van uw stakeholders> Bredere kijk op risicomanagement en omgaan met kansen> Minder verplichte documenten

15-09 ISO normen.indd 1 29-10-2015 10:06:04

ondernemen met vaktechniek

GRONDIG 10 201552

GRONDIG.COMCONCEPT ZUIDBERG-FRONTHEFZuidberg heeft een nieuw concept voor een fronthef ontwikkeld. Kern is een modulaire opbouw met de flexibiliteit om in te spelen op diverse wen-sen. Deze fronthef biedt meer bodemvrijheid door toepassing van een

vernieuwd hefframe, waarbij de maximale stuuruitslag behouden blijft. Hij heeft een nieuw ontwik-kelde high efficiency-PTO. Het hef-bereik is groter dankzij de langere cilinders en een extra hoogtever-stelling van de hefarmen. Verder is het onderhouds- en gebruiksge-mak verbeterd door onder andere een verbeterde toegankelijkheid van de smeernippels.

Op deze pagina’s samenvattingen van berichten die eerder op Grondig.com zijn geplaatst. Wilt u op de hoogte blijven van het actuele nieuws? Ga naar Grondig.com. Daar publiceert de redactie dagelijks nieuws van en voor de cumelasector.

CAT GRADE ASSIST Met Cat Grade Assist levert Caterpillar nu ook een systeem om een profiel automatisch af te werken. Zodra de rand van de bak op tien centimeter van een af te werken profiel komt, kan de machinist het systeem activeren en hoeft hij alleen de bak naar voren te halen. De rest gaat automatisch. Het nieuwe systeem komt als eerste beschikbaar op de Caterpillar 323E-graafmachines. Uit metingen van Caterpillar blijkt dat dankzij dit systeem het afwerken tot 45 procent sneller kan dan wanneer geheel op het oog wordt gewerkt en dertig procent sneller in vergelijking met systemen waarbij alleen op basis van een indicator wordt gewerkt.

ULTRAFLEX VOOR OOGSTMACHINESVooral bij aardappel- en bieten-rooiers is de nieuwe CerexBib van Michelin een grote stap voor-uit. De nieuwe IF 1000/55R32 is de grootste oogstband met de Ultraflex-technologie. Ten opzich-te van de gangbare 1050-banden betekent dit dat de druk omlaag kan van 2,4 naar circa 1,4 bar. Dankzij die lagere druk neemt het contactoppervlak met ongeveer dertig procent toe. Door de iets andere maatvoering is de band vijf centimeter hoger dan de ge-wone 1050/50-band.

KOBELCO SK30SR-6 EN SK35SR-6 Kobelco Construction Machinery Europe BV presenteert de SK30SR-6 en SK35SR-6, twee nieuwe modellen in de categorie van drie tot vier ton. Beide modellen zijn voorzien van een Yan-mar 3TNV82-motor. Volgens Kobelco is het brandstofverbruik in de S-modus met 25 procent en in de H-modus met vijftien pro-cent gedaald. Die besparing wordt grotendeels behaald door aanpassingen aan het hydraulisch systeem. De derde pomp, die eerder alleen werd gebruikt voor het schuifblad en het zwen-ken, wordt nu ook ingezet voor de giek en de graafarm.

VMOW IN PRODUCTIE Graszodenbedrijf Van de Sluis (Luxemburg) ontwikkelde voor het eigen be-drijf een 10,5 en 16 meter breed werkende kooimaaier. Deze zogenaamde Vmow is in een aantal jaren zo ver doorontwikkeld dat het bedrijf de machi-nes nu op de markt brengt. De Vmow kenmerkt zich door de V-vorm voor overlap. Het chassis en het onderstel zijn hydraulisch verbonden voor het gewicht op het chassis en om de maaiers af te stemmen op de omstandig-heden. Van de Sluis maakt gebruik van standaard Ransomes-kooimaaiers-units met hydraulische aandrijving. Meer info op www.rollrasen.lu.

HOUTEN SUPERSPORTWAGEN Eén van de aandachttrekkers op de Motor Show Essen vormde deze Splinter. De auto is voor negentig procent uit hout vervaar-digd. De makers hebben de gewenste vor-men en sterktes gehaald door dunne strips en platen hout te verlijmen. De wagen is straatlegaal. Achterin zit een 7,0-liter-Che-vrolet Small Block-V8 met circa 700 pk.

GRONDIG 10 2015 53

VERBETERDE STIHL-TOPHENDELDe nieuwe tophendel-motorzaag MS 201 TC-M is nu standaard uitgerust met M-Tronic. Dit systeem voor elektronisch motormanagement regelt automatisch het optimale ontstekingstijdstip en de juiste brandstofdosering, afhankelijk van de bedrijfstoestand. De nieuwe 1,8 kW (2,5 pk) sterke en 3,7 kilogram zware Stihl MS

201 TC-M is dankzij 2-Mix-technologie circa twintig procent zuiniger en zeventig procent

schoner dan oudere kettingzagen zonder deze technologie.

SLOOTSMID MET LUCHTAFSLUITERSOp de huisshow van Slootsmid BV in Borculo toonde het bedrijf de in eigen huis ontwikkelde luchtafsluiters. Deze zijn universeel toepasbaar op bouwland- en zodenbemesters. Ze zijn leverbaar voor montage na de verdeler of vlakbij de voet. De afsluiters zijn geheel in roestvrijstaal uitgevoerd met aan de binnenkant een rubberen slang, die je via luchtdruk afknijpt. Deze is zo uitgevoerd dat er geen vernauwing is en dat dankzij de grote luchtdoorlaat in combinatie met een acht millimeter luchtslang de lucht er snel in en vooral uit kan voor een snelle respons.

GEWONE 23-TONS DOOSAN Doosan heeft de nieuwe -5-serie graafmachines uitgebreid met een ‘gewone’ 23-tons machine. Deze komt naast de al gepresenteerde binnendraaier en de smalle versie. De nieuwe DX235LC-5 is over de rups 2,99 meter breed. De machine komt naast de smalle DX235NLC-5 en de binnendraaier DX235CR-5, die dit voorjaar op de Intermat zijn geïntroduceerd. In vermogen en producti-viteit benadert deze machine volgens Doosan de iets grotere DX255LC-5. Dankzij de nieuwe motor en een aantal innovatieve functies is deze ma-chine volgens Doosan negen procent zuiniger dan zijn voorganger.

MCCORMICK X8Eén van de grote introducties op de Agritechnica was die van de nieuwe McCormick X8. Het merk liet daar zien gas te geven in tijden dat de trek-

kermarkt onder druk staat. De zware McCormick X8-serie, bestaat uit drie model-len met 190, 199 en 221 kW (258, 271 en 301 pk) FPT-6,7-litermotoren. Daarachter zit-ten een traploze transmissie en achterbrug van ZF. Cabi-ne en bediening lijken sterk op die van de X7-serie.

CAO & ZO

De jeugd heeft de toekomstWe zijn allemaal het drukst bezig met de dag van vandaag. Logisch, veel verder in de toekomst kunnen we vaak niet kijken. Toch zijn er toekomstige ontwikkelingen die je ziet aankomen en met die ontwikkelingen moet je wel degelijk rekening houden.

Als we naar onze sector kijken, zien we een aantal zaken in de toekomst aankomen, bijvoorbeeld dat de gemiddelde leeftijd van ons medewerkersbestand stijgt en dus de uitstroom naar pensioen zal gaan toenemen. Dat betekent dat we op tijd nieuwe vervangers moeten hebben voor de uitstromende medewerkers. Als we dat combineren met het feit dat op dit moment ongeveer een derde van de instroom aan nieuwe medewerkers komt van het beroepsonderwijs, weten we dat we nu hierin moeten inves-teren om aan de toekomstige vraag naar nieuwe medewerkers te kunnen voldoen.

Als sector doen we op dit moment veel om die instroom veilig te stellen. We overleggen met scholen, richten cumelaAcademies op en gaan vanaf het komende jaar een tegemoetkoming ver-strekken als compensatie voor de kosten van het behalen van het T-rijbewijs. Verder hebben we in het kader van het sectorplan Agrarisch en Groen van het ministerie van Sociale Zaken en Werk-gelegenheid een toezegging voor een subsidie van 50 procent voor een aantal concrete maatregelen die we op dit moment uitvoeren: extra praktijkbegeleiding van leerling-medewerkers (BBL) door een externe begeleider én extra praktijkdagen voor leerling-medewerker (BBL) op externe praktijklocaties. Al deze inspanningen zijn erop gericht om jonge mensen te inte-resseren voor onze sector en tijdens hun opleiding breder inzet-baar en meer gericht op de praktijk te scholen.

En wat kunt ú doen? Bent u leerbedrijf, probeer dan zo veel mo-gelijk leerlingen te helpen aan een leerwerkplek. Maak gebruik van de regelingen die er zijn om u en de leerling-medewerker te ondersteunen. Heeft uw leerling recht op extra praktijkbege-leiding of deelname aan extra praktijkdagen op grond van het sectorplan, pak die kans dan dubbel en dwars aan en stimuleer de leerling om hier gebruik van te ma-ken. Op korte termijn hebben de leer-ling en u daar zelf veel aan, maar op de langere termijn werkt u samen aan de toekomst van de sector.

Riet ZweistraAdviseur personeelsmanagement CUMELA Nederland

ondernemen met vaktechniek

GRONDIG 10 201554

Terex wil recyclingmarkt

Terex wil met zijn divisie Terex Environmental Equipment binnen enkele jaren een grote speler zijn in de markt van machines

voor de recycling. Daarvoor zijn de afgelopen jaren grote investeringen gedaan in overnames van een aantal bedrijven en in de

ontwikkeling van nieuwe machines en modellen. Inmiddels is er een zeer complete lijn machines, die nauw aansluiten bij de

uitvoering van collega’s.

Om de mogelijkheden van de nieuwe lijn recyclingmachines te demonstreren organiseerde Terex Environmental Equip-ment, kortweg TEE, dit najaar een tweetal grote internatio-nale demodagen bij een afvalverwerker in Londen. Uit de gehele wereld werden ondernemers en dealers ingevlogen

om hen kennis te laten maken met de mogelijkheden van TEE. Voor de Benelux is Erik Kruk aangesteld als salesmanager Ecotec. Velen in de branche zullen hem nog kennen uit zijn tijd bij Van der Spek in Vianen. Nu is hij terug in de markt, met in zijn tas alle informatie over de recyclingmachines van TEE. Zijn standplaats is Nijverdal, want daar zit een dochterbedrijf van CBI, het bedrijf dat in mei door TEE werd overgenomen. Vanaf deze plek vindt niet alleen de verkoop plaats, maar is ook de service en onderdelenvoorziening georganiseerd. De monteurs die daar voorheen alleen aan de CBI-machines werkten, zullen nu ook de afvalverwerkingsmachines van TEE gaan onderhouden en repareren. Tot genoegen van Kruk: “Het betekent dat we voor de klanten op korte afstand niet alleen service kunnen bieden, maar ook alle belangrijke on-derdelen op voorraad hebben. En dat is van belang in deze markt met veel concurrentie.”Behalve CBI heeft TEE afgelopen zomer ook Neuson Ecotec overgenomen. Dit Oostenrijkse bedrijf stond bekend als bouwer van verschillende chippers, shredders, compostom-zetters en zeven voor de verwerking van hout en biomassa-materialen. Met beide overnames heeft TEE in korte tijd een complete lijn machines voor de recycling bij elkaar gebracht. Bijzonder, want pas in 2011 startte het bedrijf met het ma-ken van machines voor deze markt. Sinds die tijd zijn volgens Kruk kosten noch moeite gespaard om een complete lijn ma-chines te krijgen. De mobiele machines worden op de markt gebracht in de Ecotec-range en de grotere en stationaire ma-chines in de CBI-range.De beslissing om in deze markt te gaan investeren, werd in-gegeven door de visie dat dit onmiskenbaar een groeimarkt is. Door de overnames van CBI en Neuson hoeft dat ook niet helemaal op eigen kracht, want beide merken brengen in hun werkgebied al een mooi marktaandeel mee. Het mes snijdt daarbij aan twee kanten, want via deze verkoopkana-len krijgt TEE direct voor al zijn machines een veel grotere markttoegang. Slim kun je ook de keuze te noemen om direct aan te sluiten bij standaardmaten in de markt. Zo is de TTS620-trommel compatibel met die van Doppstadt. Dit betekent dat bij de

BlikvangerEén van de opvallende nieuwe machines is de TTS620-trommelzeef. Deze draait met een 97 kW (132 pk) Perkins 4.4-Stage IIIa-motor, op een constant toerental van 1500 toeren per minuut. Hierdoor is het niet verplicht om met een Stage IV-motor te werken. De motor drijft de twee hydromotoren aan. Optioneel kan de TTS620 worden uitgerust met een Caterpillar C4-Stage IV-motor van 82 kW (112 pk) met een variabel in te stellen toerental. Voor onderhoud is de motor gemonteerd op een frame dat naar buiten kan worden geklapt. Bijzonder zijn de aan twee zijden te openen zijwanden met overigens dik plaatwerk om gemak-kelijk schoon te kunnen maken. Een ander groot voordeel van deze trommel - en overigens bij bijna alle machines - is dat de afvoerbanden cassettewijze zijn in-gebouwd. Deze zeef heeft een trommel van 5,50 meter lang en een diameter van 2,00 meter en is leverbaar op een wielonderstel of op een rupsonderstel.

Complete range door eigen ontwikkeling en overnames

GRONDIG 10 2015 55

nieuwe TTS620-trommel in de Ecotec-range alle zeeftrom-mels die een bedrijf heeft gewoon mee kunnen naar het nieuwe merk, omdat de maten hiervan precies gelijk zijn. Allemaal vanuit de gedachte dat het best beschikbare ma-teriaal voor het hart van de machine uitwisselbaar moet zijn. En vanuit die gedachte heeft Terex ook de medium-shredder TDS V20, met Vecoplan-breekhuis, en de TRS550-vlakzeef met Spaleck-zeefbox ontwikkeld. De eigen filosofie en ken-merken van deze machines zitten aan de buitenzijde en in de aandrijving en aansturing, terwijl de specifieke kracht, het hart van de machine, bestaat uit een bewezen en betrouw-baar concept. Hierdoor wil TEE zich met slimme oplossingen en bijvoorbeeld een betere aandrijving via motor en hydrau-liek opwerken tot het betere alternatief. Om het onderhoud en de onderdelenvoorziening eenvou-dig te houden, wordt er zoveel mogelijk met standaardon-derdelen gewerkt. Dit betekent in de praktijk overal dezelfde lagers en waar mogelijk dezelfde assen en hydrauliekonder-delen, net zoals in andere Terex-producten, zoals breek- en zeefinstallaties van Powerscreen. Soms zullen deze dus wat overgedimensioneerd zijn, maar het voordeel is dat je als klant minder onderdelen op voorraad hoeft te hebben, wat scheelt in de kosten.Op deze pagina’s een aantal belangrijke nieuwe machines van Terex. Op de website en deze week in de nieuwsbrief nog een uitgebreidere beschrijving van het pakket.

TEKST & FOTO’S: Toon van der Stok

Medium Speed-shredderDe TDS V20 is een noviteit waar TEE terecht trots op is. Deze medium-speed-shredder is uniek in de markt. Het hart van de machine is van Vecoplan. TEE brengt nu de eerste mobiele uitvoering op de markt. Kenmerkend zijn de twee verkleiningsrotors met elk 48 beitels om het hout en groenafval te verkleinen. Deze zijn allemaal los gemonteerd en kunnen vier keer gebruikt worden door ze om te bouwen. Onder de rotor zit een aparte breekbalk en de optionele chip-brekers op de zeefroosters zijn ervoor om grote stukken nog een keer een klap te geven voor ze door de zeefgaten vallen. Slim is de beveiliging tegen schade door ijzerdelen in het te verwerken materiaal. De gehele constructie van breekbalk en zeefroosters staat daarvoor op vier luchtbalgen. Ontstaat er onder de rotors door bijvoorbeeld de aanwezigheid van ijzer een drukverhoging, dan laten de luchtbalgen hun lucht los, zodat de gehele unit met brekerbalk en zeefroosters wordt neergelaten. Door het openen van de zijdeuren kun je dan eenvoudig het ijzerdeel wegnemen. De machine kan standaard acht verschillende instel-lingen opslaan om in elk product goed te kunnen werken. En een laatste maar niet onbelangrijk voordeel is dat het shredderproces een minimum aan stof pro-duceert; goed voor de omgeving, maar nog beter voor het eindproduct, omdat daar ook geen stof in zit. Dus kon een derde verwerkingsproces van zeven ver-vallen, waardoor de kosten voor het verwerken per ton lager uitvallen.

Horizontale sneldraaiende shredderEen nieuw instapmodel voor het verkleinen van hout en groenafval is de TBG620. De rotor draait op 1200 toeren om ook in klein materiaal een goed geshredderd resultaat te behalen. Op de rotors staan 28 vrijhangende hamers die ervoor zorgen dat per uur 175 kubieke meter kan worden verwerkt. De zeefkorven bepalen de uiteindelijke maat van het gewenste eindproduct. Het basisontwerp is afkomstig van Neuson en heeft dus al een ruime praktijkervaring. Voor de aandrijving van de rotors zijn er relatief lange aandrijf-rijmen om de vibraties te verminderen. De riemen worden hydraulisch gespannen. Onder de kap ligt een John Deere 6135HF485 met 312 kW (425 pk). Voor de koeling is er een hydraulisch aangedreven fan. Volgens TEE is de capaciteit van deze verkleiner 40 tot 45 ton per uur. Via een afstands-bediening kan de machinist die de machine vult deze vanuit de cabine bedienen.

ondernemen met vaktechniek

GRONDIG 10 201556

ECONOMIE

Challenger-spuiten via Mechan-groepAgco heeft besloten om de distributie van de Challenger-spuiten niet langer meer vanuit de fabrieksvestiging te doen, maar die

onder te brengen bij zijn importeurs en dealers. Voor de Benelux is de Mechan-groep in Achterveld aangesteld als distributeur.

Het betekent dat de Mechan-groep nu weer het complete Challenger-pakket in de portefeuille heeft, want het bedrijf deed al de Challenger-rupstrekkers. De toevoeging van de spuiten aan het pakket past volgens directeur Wim Henge-veld van de Mechan-groep in de strategie van Agco om het productenpakket van de dealers te versterken. “Door deze toevoeging krijgen we nu de beschikking over een serie spuiten die tot de top van de markt behoren. Wij heb-ben daarbij als voordeel dat we in België al de samenwerking hebben met Matermaco, dus ook daar een sterke positie hebben.”Binnen de groep Mechan-dealers zullen een aantal dealers de Challenger-spuiten voor een regio in hun takenpakket krijgen. In Nederland zijn dat in elk geval Abemec, waar de vestiging Waalwijk verantwoordelijk wordt voor de ver-koop in het Zuiden. In het Noorden zijn Niestijl in Siddeburen en Wevers in Marknesse de aan-gewezen partijen. In Midden-Nederland gaan in elk geval Veldman in Daarle en Mariënheem en Pelgrom in Hummelo de verkoop verzor-gen. Voor de andere gebieden in Nederland wordt nog gekeken welke dealers dit gaan op-pakken. “Dat kunnen Massey Ferguson-dealers zijn, maar ook dealers van andere merken van de Mechan-groep kunnen dat doen.”Challenger is sinds de introductie van de nieu-

we zelfrijder bezig met een kleine opmars op het gebied van spuiten. De vestiging in Grub-benvorst is daarvoor als centrum aangewezen. Daar vindt niet alleen de assemblage plaats, maar ook onderzoek en ontwikkeling. Ko-mend jaar komt ook de eerste getrokken spuit van Challenger op de markt.

SUBSIDIEREGELING VERWIJDERING ASBESTDAKEN

Om te stimuleren dat vóór 2024 asbestdaken worden gesaneerd, is een subsidieregeling in het leven geroepen. De subsidie bedraagt € 4,50 per vierkante meter verwijderd dak en maximaal € 25.000,- per adres. De subsidie kan worden aangevraagd wanneer een asbestdak is verwijderd dat groter is dan 35 vierkante meter. Het dak mag alleen worden verwijderd door een gecertificeerd bedrijf. De subsidie wordt alleen toegekend als het asbestdak is verwijderd op of ná 1 januari 2016. Aanvragen kunnen worden ingediend vanaf 4 januari 2016 en mogen pas na uitvoering van het werk worden gedaan. Voor de regeling is tien miljoen euro beschikbaar en de subsidieaanvragen worden op volgorde van aanvraag behandeld. Als de pot leeg is, komen de aanvragers boven op de stapel voor volgend jaar.

UITBREIDINGSRUIMTE TERUG IN NOORD-HOLLAND

Na een lange periode van overleg en onderhandelen met onder andere de medewerkers van CUMELA Advies heeft de provincie Noord-Holland een gewijzigde Provinciale ruimtelijke verordening (PRV) vastgesteld. Hierdoor is het weer mogelijk, weliswaar onder voorwaarden, om de bebouwing uit te breiden. Ook bedrijfsverplaatsing naar een industrieterrein hoeft niet meer zonder meer te gebeuren. Een hele verbetering ten opzichte van het eerder vastgestelde beleid, waarbij de provincie het bestaande bedrijven onmogelijk maakte om nog uit te breiden. Dit onder de noemer van het te-gengaan van de verstedelijking van het buitengebied. In een PRV staan de regels waaraan bestemmingsplannen en plannen waarbij wordt afgewe-ken van het bestemmingsplan dienen te voldoen. De gemeenten moeten hun ruimtelijke plannen in overeenstemming brengen met de PRV.

GRONDIG 10 2015 57

BoetebedingBeste Helmy,Ik heb een werk aangenomen - baggeren en sloten - en het zit links en rechts wat tegen. Ik moest voor 1 november opleveren en dat heb ik niet gehaald. Het werd een week later en nu moet ik een boete betalen. Is het niet zo dat je een boete moet betalen bij te laat opleveren als daardoor ook daadwerkelijk schade voor de opdrachtgever ontstaat? Ik heb een ecoloog gevraagd en die zegt dat er geen schade is. Moet ik die boete dan toch betalen?

Beste aannemer,Vaak wordt er in een bestek een boeteclausule opgenomen voor te laat opleveren. We noemen dat een contractuele boete of boetebeding. Het is bedoeld als pressiemiddel om ervoor te zorgen dat de uitvoerende partij zijn verplichtingen nakomt. Een boetebeding is dus iets anders dan een schadevergoeding. De schuldeiser hoeft niet te bewijzen dat hij schade heeft geleden en hoeveel dat precies is. Het is zelfs mogelijk dat naast de boete ook nog een aanvullende schadevergoeding wordt geëist. Voordat de boete kan worden gevorderd, moet er eerst een aanmaning of andersoortige verklaring plaatsvinden. Het moet namelijk wel zo zijn dat het uw schuld is dat de oplevering niet wordt gehaald. Wanneer er sprake is van overmacht - de tekortkoming is niet de schuld van de aannemer - is het opleggen van een boete niet mogelijk. Een proactieve houding daarbij wordt wel van u verwacht. Dus maak er melding van als de oplevering niet wordt gehaald en vraag uitstel aan.Het is mogelijk dat de boete onredelijk hoog is en niet in verhouding staat tot het bedrag van de opdracht. Belangrijk is dat u daar bij de nota van inlichtingen vragen over stelt. Als dat station is gepasseerd, kan de rechter worden gevraagd de boete te matigen. De rechter let daarbij onder andere op de aard van de overeenkomst, de inhoud en de strekking van de boete en de omstandigheden. Vroegtijdig melding maken van vertragende omstandigheden kan voorkomen dat de opdrachtgever gebruik maakt van zijn recht.

Helmy CoenenAdviseur GWW

IN KORT BESTEK

Cumelabedrijven houden niet van leningen. Dat blijkt wel als we in CUMELA-Kompas Analyse de fiscale resultaten inclusief vergoeding voor de niet-betaalde ondernemer afzetten tegen de hoogte van de langlopende leningen. Duidelijk is te zien dat in de goede jaren 2011 en 2013 het extra verdiende geld wordt aan-gewend voor een verlaging van de leningenpositie. In 2011 bedroeg het fiscaal resultaat € 20.000,- en namen de langlopende schulden af met bijna € 25.000,-. In 2013 lag het resultaat zelfs op bijna € 40.000,- en daalden de langlopende schul-den met bijna € 30.000,-. In de jaren 2010 en 2012 was het beeld juist omgekeerd. De winst was laag en dus nam de hoogte van de leningen toe.Het dalen van de hoeveelheid langlopend vreemd geld is vooral te verklaren uit het feit dat in goede jaren de investeringen voor een groot deel zijn te financieren vanuit de cashflow. Het is dan bij een beperkt investeringsbeleid niet nodig om extra leningen aan te gaan om die te financieren. Het hogere investeringsniveau zien we ook terug in het relatief goede jaar 2013. In dat jaar zijn al weer meer investeringen gedaan, maar is het bedrag aan langlo-pende leningen toch gedaald. Het is de verwachting dat dankzij de goede weersomstandigheden de resultaten in de cumelasector over 2014 goed zullen zijn. Ongetwijfeld zijn vorig jaar al veel investeringen gedaan, maar het is nu aan de ondernemer om verdere keuzes te maken: volop investeren of toch de financiële positie van het bedrijf verbeteren en dus versterken. Het is belangrijk om hierin een weloverwogen keuze te ma-ken nu banken steeds kritischer worden op de financiering van investeringen en hoge eisen stellen aan het financieel inzicht dat u heeft en aan de financiële po-sitie van uw bedrijf.

De grafiek is opgesteld op basis van 206 bedrijven die voor de periode 2010 tot en met 2013 hebben deelgenomen aan de kengetallenvergelijking CUMELA-Kom-pas Analyse. Wilt u weten hoe uw kengetallen zijn, doe dan mee aan CUMELA-Kompas Analyse. Of wellicht wilt u aan de slag met het opstellen van een finan-ciële planning. Neem hiervoor contact op met uw bedrijvenadviseur, bel met de infolijn op (033) 247 49 99 of stuur een e-mail naar kengetallen@cumela.nl.

CUMELA-Kompas Analyse

CUMELABEDRIJVEN GROEIEN 3,5 PROCENT PER JAAR

0  200.000  400.000  600.000  800.000  

1.000.000  1.200.000  1.400.000  1.600.000  1.800.000  2.000.000  

2001   2002   2003   2004   2005   2006   2007   2008   2009   2010   2011   2012   2013   2014  

Ontwikkeling  bruto  marge  2001-­‐2014  (euro's)  

Grondverzet   Gemengd   Agrarisch  

The Power of Green

Maschinenfabrik Bernard KRONE GmbH

Voor Noord-NederlandMartijn van Middelkoop0651 346841

Voor Zuid-NederlandAd vd Hurk0653 241918

� 2 complete series van 490 tot 1.110 pk

� Smalle en brede hakseltrommel; „gewasstroom op maat“ voor kleine en grote hakselaars

� Hakseltrommels met 20, 28, 40 of 48 messen voor perfecte hakselkwaliteit

� Gepatenteerde EasyCollect maisbek van 6 tot 14 rijen

� KRONE ICAN met veel handigheidjes voor hakselkwaliteit en bedieningscomfort

KRONE BiG X

De Stenenmaat 15, 7071 ED, Ulft (Gld), Tel. 0315-695470

Caesar 1500-serie (10 t.) Caesar, de multifunctionele krachtpatser!

140 en 175pk John Deere motoren,

hydraulische en mechanische aandrijving, grote trekkracht, tot 40% brandstofbesparing, grote banden, lage bodemdruk, compact, hoge

hydraulische capaciteit, hoge rijsnelheid.

Caesar 2500-serie (14 t.)

Berm- en slootonderhoud, landschapsonderhoud,

bosbouw en grondverzet

w w w . w e l l i n k c a e s a r . n l

vakblad voor specialisten in groen, grond en infra

Adverteren in Vakblad Grondig?Voor meer informatie: Lisette KerkhofT 033 - 247 49 50E lkerkhof@cumela.nl

vakblad voor specialisten in groen, grond en infra

Vakblad Grondig?Vakblad Grondig?

Groenekan T. 0346 25 96 00 | Zwolle T. 0529 46 94 00 | www.veldhuizen.eu | info@veldhuizen.eu

Iveco 35C173,0 L / 125 KW 5,1 T trekgewicht

Veldhuizen Semi-Diepladerbakmaat 7,50 x 2,20 mtr.laadvermogen 3,6 T

ONTWIKKELD VOOR HET NIEUWE B+E

SemiNieuwBEGrondig.indd 1 8-12-2015 14:33:31

BIGAB – ER IS MAAR ÈÈN DE ECHTEBIGAB 17–20 BIGAB 7–10

BIGAB® haakarmtrailers– De marktleider in Europa

6971 KM OEKEN (Brummen)Tel. 0031 575 476 555info@hissink-oeken.nlwww.hissink-oeken.nl

Importeur voor Nederland

Fabrikant:info@forsmw.com • www.forsmw.com

BIGAB 10–14

Fabrikant:info@forsmw.com • www.forsmw.com

CUMELARIA

GVNA BIJ DANENBERGOp dinsdag 10 november 2015 kwamen een kleine veertig belangstellenden van studieclub GVNA naar het bedrijf van collega en bestuurslid Jos Danenberg in Heerhugowaard. Het onderwerp van deze bijeenkomst was ‘Ondernemen in een veranderende markt’. Na het verhaal van Jos Danenberg over de verande-ringen van werkzaamheden en het werk in verschillende takken van loonwerk en grondverzet volgde een rondleiding in de loodsen van het bedrijf aan de Veenhuizerweg. Daarna liepen alle studieclubleden naar de overkant van de weg, waar bij het bedrijf Slijkerman Kalanchoë een heerlijk buffet was klaarge-zet. Stefan Slijkerman vertelde over het ontstaan, de groei en alle veranderingen van het bedrijf en over de vetplant Kalanchoë. Na afloop van deze boeiende GVNA-bijeenkomst bleven de leden nog gezellig met elkaar napraten.

ZETORS ‘PIRELLI’Ter gelegenheid van het zeventigjarig bestaan heeft Zetor een bijzondere kalender uitgebracht. Het Tsjechische merk zet hierbij in op een ‘Pirelli voor de landbouw’. De kalender betreft een reis door de tijd met trekkermodellen van vroe-ger naar nu in combinatie met fotomodellen in verrassend artistieke, vaak humoristische settings. Zoals in ‘warm-weer-outit’ vissen op de Noordpool, Route 66 met een oldtimer, een giertankdouche en ‘alleen als-ie ijs- en ijskoud is’-wijn in de voorlader. Deze novemberfoto is de snelste plaat. De kalender wordt in beperkte oplage gedistribueerd via het Zetor-netwerk.

FRITS VAN DE VENDEL ONDERSCHEIDENOp 17 oktober vierden Frits en Lucia van de Vendel van loon- en transportbedrijf Kasteel Meeuwen hun vijftigjarig-huwelijksfeest. Vanwege het feit dat Frits al zestig jaar in het loonwerk actief is en omdat we altijd beroep op zijn uitgebreide kennis van de sector kunnen doen, is Frits tijdens de druk bezochte receptie onderscheiden met de gouden CUMELA-speld. Deze speld is hem toegekend door de directie van CUMELA en werd hem opgespeld door bedrijvenadviseur John Augustijn. Vanwege de jarenlange ondersteuning van haar man werd Lucia een bloemetje aangeboden.

VAN LOONWERKER NAAR PRINS CARNAVAL Van druk naar anders druk. Dat is wat André Hendriks van Loonbedrijf Hendriks uit het Brabantse Beers aangeeft. An-ders druk ziet hij als een welkome ontspanning na een lang seizoen met een druk voorjaar, een drukke zomer en een laat maïsseizoen. André is dit jaar namelijk verkozen tot prins carnaval 2015-2016 bij Carnavalsvereniging De Bokkerijers. Hij wordt bijgestaan door prinses Diane en zijn adjudanten Theo en Rob. Hij wenst alle carnavalsvierders een geweldig carnaval. Onder zijn lijfspreuk ‘Hop Hop Hop mit de carnaval gut ’t gas erop!’ mag het feest wat hem betreft beginnen.

GRONDIG 10 201560

ondernemen met cumela

VERMAAK SCOORTDat mensen niet alleen voor het nuttige en het netwerken naar de Agritechnica gaan, merkten we op Grondig.com. Het aparte bericht ‘Vermaak op de Agritechnica’ scoorde veel meer hits dan de zakelij-ker berichtgeving over de beurs. Voor de mensen die de berichten op Grondig.com nog niet hebben gezien: het theater op de gewaagde machineloze stand van Agrifac scoorde bij ons als meest verrassend. Na een prachtige 3D-film in een klein theater kregen de bezoekers na afloop een drankje aangeboden. De clou was dat daar dankzij de tijds-besparing met de efficiëntere Agrifac tijd voor is.

PersoneelsgesprekkenToen ik bij Van Stipdonk Landschapsinrichting begon, heb ik struc-tureel personeelsgesprekken ingevoerd. In het begin zetten de landschapsinrichters en leidinggevenden hier vraagtekens bij. Mo-menteel heb ik weer een ronde personeelsgesprekken afgerond. Deze keer waren de voornaamste onderwerpen: hoe vind je het bij dit bedrijf, wat wil je nog leren, wat kunnen we over en weer verbe-teren en indien van toepassing: wat is er nodig om je ziekteverzuim te verlagen ofwel je gezondheid te verbeteren.Het was fijn te vernemen dat onze landschapsinrichters het naar de zin hebben bij ons. Eén collega heeft in deze ronde van gesprekken te kennen gegeven dat hij een baan aangeboden heeft gekregen bij een ander bedrijf waar hij wel oren naar heeft. Omdat hij het bij ons wel naar de zin heeft, hebben we in overleg zijn functie en uren aangepast en gaan we toch weer gezamenlijk verder. Dit toont aan dat in gesprek blijven erg belangrijk is. Niet iedereen heeft de wens om verder te willen leren. Des te leuker vind ik het als collega’s vragen om cursussen en opleidingen, zoals voor spuitlicentie, aanhangerrijbewijs, praktijkopleider en assistent-uitvoerder. Momenteel ben ik erg druk om alle opleidingswensen te faciliteren. Zo beginnen we elk jaar de eerste werkdag met een interne training, waarbij de medewerkers altijd met een certificaat naar huis toe gaan. Voor 2016 staan in elk geval ‘Zorgvuldig hande-len Flora- en faunawet’ en ‘Hulpverlening geïsoleerde arbeid’ op het programma. Leuk in de gesprekken is ook dat we vaak tips krijgen om onze pro-cessen en machines te verbeteren. Even simpel als effectief was dit jaar het idee om een ‘kokertje’ aan de buitenkant van kleine trek-kers te plaatsen, zodat een hark en bezem buiten de cabine kunnen worden meegenomen. Dan kan én de cabine schoon blijven én de omgeving na het werk netjes worden achtergelaten. Echt super, het bewijst maar weer eens: samen kunnen we meer. Tot slot is door dit (herhalings)gesprek de eerste collega gestopt met roken en gaat hij meer doen aan bewegen. Wie weet volgen er nu meer… Kortom personeelsgesprekken hebben meerwaarde, zowel voor onze landschapsinrichters als voor ons bedrijf, en worden zeker ge-waardeerd!

GEKRUID

Merel van StipdonkVan Stipdonk Landschapsinrichting BV

OPEN DAG KOONSTRAHarry en Anita Koonstra twaalfenhalf jaar getrouwd, Henri Legebeke 25 jaar in dienst en een heringericht erf. Reden genoeg voor de familie Koonstra om 19 december een open dag te houden voor klanten, ken-nissen, vrienden en collega-cumelaondernemers die graag wel eens ‘in de keuken’ willen kijken bij de Koonstra’s. Genoeg te zien daar. De poort gaat om 10.00 uur open en de tap sluit officieel rond 22.00 uur. Een mooie werkdag, zullen we maar zeggen. U bent allen van harte welkom aan de Koloniedijk 1 in het Overijsselse Vinkenbuurt.

GRONDIG 10 2015 61

STRESSPapierwerkstress

Stress kent een hoop diverse oorzaken. Dat regelgeving en certificering daar een groot aandeel in hebben, daar zullen veel

cumelaondernemers niet van opkijken. Ook voor Adelbert Schagen van S.A.M. Schagen uit Zuidermeer is het heel herkenbaar.

Hij heeft net weer een bestek van tachtig pagina’s in zijn mailbox ontvangen voor het uitgraven van enkele wonin-gen. Adelbert Schagen schat de klus op twee dagen werk. Als cumelaondernemer hoeft hij alleen de paragraaf die gaat over het grondwerk uit het papierwerk te vissen, maar daar-voor moet hij wel alle tachtig bladzijden doornemen om ze-ker te zijn dat hij niets over het hoofd ziet. Wie is verantwoor-delijk voor de afvoer van de grond? Welke partij zorgt voor de schonegrondverklaring? “Vroeger zat je tien minuten met de opdrachtgever aan de telefoon. Nu moet ik het hele be-stek doornemen. Bij grote projecten van een paar ton vind ik dat niet erg, maar bij deze klus staat de tijd die je besteedt aan het voorwerk niet in verhouding tot de omzet die je er-mee genereert.”

Dat komt steeds vaker voor, merkt de loonwerker, die al der-tig jaar in het vak zit. “Je moet de locatie bezoeken, bereke-ningen maken, prijsindicaties geven, Klic-meldingen doen en soms levert zo’n klus je maar € 500,- op. Zelfs in de agra-rische sector gebeurt dat steeds meer. Boeren vragen een prijsopgaaf om een slootje uit te graven en vergelijken dat met andere partijen. Als je een kwartje te duur bent, kiezen ze voor die ander. Ik zit steeds meer op kantoor om alle ad-ministratie rond te zetten.”Het is een herkenbaar fenomeen in de cumelasector. Regels en wetten zorgen geleidelijk aan voor steeds meer en meer administratiewerk. En dat zorgt voor stress, ervaart Schagen. “Je wilt je machines optimaal blijven benutten, dus het werk moet je voor elkaar hebben, maar ook de administratieve za-

Regelgeving en certificering zorgen voor meer en meer werkdruk

GRONDIG 10 201562

ondernemen met cumela

ken daaromheen moeten worden gedaan. Overdag wordt dat een ondergeschoven kindje, waardoor je ’s avonds nog aan het werk bent.”Het betekent dat hij nu vijf dagen in de week tien uur per dag op kantoor zit en vaak op zaterdagochtend nog bezig is met het bijwerken van de administratie. Vroeger had hij doordeweeks nog wel eens tijd zelf op de machine te sprin-gen, maar dat is er nu niet meer bij. Hij merkt dat hij ’s avonds weinig energie meer over heeft en dat hij chagrijniger wordt wanneer de druk toeneemt.

CO2-certificeringDe toenemende werkdrukte heeft ook te maken met een verschuiving van het werk, geeft hij aan. “Vroeger zaten we voor zeventig procent in het agrarische werk en voor dertig procent in het grondverzet. Dat grondverzet is zich in de loop der jaren gaan uitbreiden. Dat vinden we leuk, want dat zorgt voor meer continuïteit binnen het bedrijf. Maar omdat dit werk uit de markt moet worden gehaald, zorgt dat ook voor meer administratie. Offertes maken, plan van aanpak schrijven, je certificering moet op orde zijn, et cetera.”Vooral dat laatste vergt veel tijd. “Denk alleen al aan de CO2-certificering. De overheid wil tegenwoordig alleen nog met je in zee als je dat voor elkaar hebt. Dat betekent kansen en plannen op papier zetten, prognoses neerzetten, het hand-boek nalopen. Nu is er weer een nieuw handboek, versie 3.0, en dat moet ik ook weer implementeren. Het is moeilijk, want op een gegeven moment denk je: waar valt nog brand-stofbesparing uit te halen?Daarom heeft hij zich aangesloten bij het project Sturen op CO2 van CUMELA. “We zijn al hoogwaardige brandstof gaan gebruiken, we laten trekkers niet meer klakkeloos lopen en we laten de machines minder toeren draaien”, vertelt Scha-gen. Als voorbeeld zegt hij: “Denk aan het maaien van ber-men met de klepelmaaier. We stellen nu het aantal omwen-

telingen in op 750 in plaats van 540 en gaan van 2000 naar 1500 toeren. Dat scheelt brandstof.”Maar het is een bewustwording die ook een inspanning van het personeel vraagt. We hebben sinds kort een tankregistra-tiesysteem. Het leuke is dat we twee dezelfde vrachtwagens in het kipwerk hebben rijden met vaste chauffeurs. Met het sys-teem kunnen we het brandstofverbruik van beide chauffeurs vergelijken. Dat maakt een term als ‘brandstofbesparing’ voor het personeel concreet en inzichtelijk en voor ons maakt het de administratie rondom de CO2-certificering iets gemakkelijker.”

OplossingenSchagen runt het bedrijf samen met zijn broers. Siebe houdt zich bezig met de werkplaats, Martin is verantwoordelijk voor de werkvloer. “Ik denk dat ik op kantoor toch de meeste stress ervaar. Mijn schoonzus helpt wel mee met de facture-ring, maar ik ben toch degene die de bonnetjes moet con-troleren”, zegt hij. In meer digitalisatie of automatisering ziet hij geen oplossing. “Ik moet blijven controleren om te zien of er geen zaken zijn vergeten voordat die factuur bij de klant op de mat valt. Het liefst zou ik een meewerkend uitvoerder aannemen om al die plannen van aanpak te schrijven”, zegt de ondernemer, “maar daarvoor is ons loonbedrijf met tien tot vijftien man personeel niet groot genoeg.” Wat hem wel enige verlichting brengt, is de samenwerking met loonbedrijf Wit uit Blokker. “We werken al zo’n tien jaar samen en nemen sinds een jaar of acht ook samen projecten aan. Het is fijn om een sparringpartner te hebben”, zegt hij. Zo nog tien jaar doorgaan, ziet Schagen echter niet zitten. “Een paar jaar houd ik nog wel vol, maar dan moet er echt een oplossing komen”, aldus de ondernemer. Vooralsnog blijft hij elke week nog een uurtje naar de sportschool gaan. “Even aan de fitness, even die kop leeg.”

TEKST & FOTO’S: Marjolein van Woerkom

In balans blijvenZeker als ondernemer heeft u te maken met werkzaamheden waar-op u eigenlijk niet zit te wachten. ‘Maar iemand moet het toch doen’ is vaak de gedachte. Het gevaar sluipt erin dat deze taken voor u een negatieve boventoon gaan voeren. Belangrijk bij het ontstaan van on-gezonde stress is hoe u de balans tussen werkdruk (energievreters) en werkplezier (energiegevers) er-vaart. Wat kan ik eraan doen wan-neer ik zo’n probleem niet direct kan oplossen, vraagt u zich misschien af. Een succesvolle aanpak bestaat uit de volgende drie stappen.

Stap 1. Inventariseer waar u ‘uit balans’ gaatEen korte brainstorm geeft u inzicht in de energiegevers en energievreters in uw werk en privé. Zijn er meer energievreters dan energiegevers, dan ont-staat sneller ongezonde stress.

Stap 2. Corrigeer ‘de balans’De balans die u ervaart, wordt positiever door:- meer dingen te gaan doen waarvan u energie krijgt; - energievreters die wel te beïnvloeden zijn daadwerkelijk te veranderen;- energievreters die niet te beïnvloeden zijn te accepteren.

Wat u dan exact moet gaan doen, is voor elk mens anders. Iedereen heeft hier zijn eigen ‘recept’ voor.

Stap 3. Kijk op gezette tijden even terug- Werkt mijn oplossing nog goed?- Is er in de tussentijd nog wat veranderd?- En vooral: bespreek uw overwegingen en acties met anderen: uw partner,

collega’s, et cetera.

Meer tips? Kijk ook eens op de toolbox Vlammen zonder afbranden: www.cumela.nl/node/2628.

GRONDIG 10 2015 63

Marlies Kamps, adviseur arbeid en organisatie bij Stigas.

Dzień dobry uit Polen.Met ons loonbedrijf bewerken mijn broer en ik 3.000 ha in het loonwerk, 800 hectare eigen grond en we leiden samen het internationale transportbedrijf. Dan moet je wel goed met elkaar kunnen omgaan.Bezoek ons: tractoren.claas.com

Tomasz Różański54°29.550017°30.100

Werkelijk goed werk.Tractoren van CLAAS.

Bekijk hier de video ‘Werkelijk goed Werk!‘

tractoren.claas.com

Polen800 ha landbouw, loonbedrijf en expeditie

LandBedrijf

NaamGeo-data

CL-K 20863 AZ 460x297mm_TRKampagne_PL_NL.indd 1 07.12.15 10:38

Dzień dobry uit Polen.Met ons loonbedrijf bewerken mijn broer en ik 3.000 ha in het loonwerk, 800 hectare eigen grond en we leiden samen het internationale transportbedrijf. Dan moet je wel goed met elkaar kunnen omgaan.Bezoek ons: tractoren.claas.com

Tomasz Różański54°29.550017°30.100

Werkelijk goed werk.Tractoren van CLAAS.

Bekijk hier de video ‘Werkelijk goed Werk!‘

tractoren.claas.com

Polen800 ha landbouw, loonbedrijf en expeditie

LandBedrijf

NaamGeo-data

CL-K 20863 AZ 460x297mm_TRKampagne_PL_NL.indd 1 07.12.15 10:38

GRONDIG 10 201566

ondernemen met cumela

Op deze pagina’s samenvattingen van berichten die eerder op Cumela.nl zijn geplaatst. Wilt u op de hoogte blijven van het actuele nieuws? Ga naar Cumela.nl. Daar publiceert de redactie dagelijks nieuws van en voor de cumelasector.

CUMELA.NL

VEELGESTELDE VRAGEN LEEST U OP CUMELA.NL

• Hoe lang moet ik een kopie van een identiteitsbewijs van een werknemer bewaren?

• Ik hoor geruchten dat je geen beroepsgoederenvervoer mag doen als je de CAO LEO toepast. Klopt dat?

• Wij zijn gecertificeerd voor GMP. Zijn we verplicht om ook voor SecureFeed te certificeren?

• Is het gebruik van contourmarkering op kippers, silage-wagens en andere aanhangwagens verplicht?

• Mag ik grondverzetmachines zelf keuren? • Moet ik bij onderaanneming een mandagenregister

aanleveren?

CUMELA-EXCLUSIEFARTIKELEN

Deze digitale Grondig-artikelen lezen leden gratis op Cumela.nl. De artikelen zijn opgemaakt als pdf, zodat u deze eenvoudig kunt downloaden en printen.• Analyse graafschades 2012-2014. Aantal schadegevallen

neemt af, maar gasleidingen vragen extra aandacht.• Risicoanalyse bij kwaliteitsmanagement. Verplicht volgens

de nieuwe ISO 9001:2015 en zeker geen overbodige luxe.• Goed gedrag belonen. Liander Schadepreventie Cup voor

de beste grondroerder.• Strengere regels voor loonstrook. Vanaf 2016 verplichte

girale uitbetaling en voortaan ook uitsplitsing van loonstrook

• Elk leertraject is maatwerk. Het cursuscentrum van CUMELA Nederland.

• Pas op voor crypto- en ransomware. Bent u wel veilig in het digitale verkeer?

AOC OOST DOETINCHEM DERDE CUMELAACADEMIE

De opleiding Groen Grond Infra van het AOC Oost locatie Doetinchem is de derde cumelaAcademie van Nederland. Dit betekent dat de school zijn opleiding zo heeft ingericht dat cumelaondernemers en CUMELA Nederland ervan overtuigd zijn dat die leerlingen op de arbeidsmarkt aflevert die thuis horen op het moderne cumelabedrijf.Hannie Zweverink, directeur van CUMELA, gaf tijdens de ondertekening van de over-eenkomst aan dat een gedegen opleiding erg belangrijk is. ‘’Er is veel vraag naar goed opgeleid personeel. CUMELA Nederland wil leerlingen een goede opleiding aanbieden, met kwalitatief hoogwaardige stageplaatsen en met de juiste begelei-ding. AOC Oost Doetinchem heeft met het behalen van het predicaat cumelaAcade-mie aangetoond deze opleiding te kunnen aanbieden.’’

INSPIRERENDE VROUWENDAGEN

‘Zakelijk communiceren’ was het thema van de landelijke Vrou-wendagen op 17 en 18 november 2015. De cumelavrouwen raakten hierover niet uitgepraat! Er waren dit jaar veel nieuwe gezichten in de groep met bijna tachtig deelneemsters. De openingsgedachte ‘Kostbaar is de wijsheid die met ervaring is verkregen’ sloot perfect aan op het bijzondere gevoel, het zogenoemde ‘wij-gevoel’ dat onder de vrouwen leeft. De in-vulling van het programma was dit jaar zakelijker en de dagen vonden plaats op een nieuwe locatie en op een nieuw tijdstip. Dat heeft de Vrouwendagen geen windeieren gelegd. Alle cu-melavrouwen gingen vol inspiratie, tips en kennis naar huis!

NIEUW BESTUUR CEETTAR

De Europese koepelorganisatie voor brancheverenigingen voor cumelabedrijven (CEET-TAR) heeft Klaus Pentzlin verkozen tot de nieuwe voorzitter van de vereniging. Hiernaast zijn Simo Jaakkola (Finland), Bent Juul Jørgensen (Denemarken), Michiel Pouwels (Ne-derland), Laure Toulouse (Frankrijk) en Johan Van Bosch (België) verkozen in het bestuur. Van het huidige bestuur was zowel Gérard Napias als Jan Maris niet meer herkiesbaar.

GRONDIG 10 2015 67

GEDEPUTEERDEN ZUID-HOLLAND MAKEN KENNIS MET DE CUMELASECTOR

Gedeputeerden Floor Vermeulen (onder meer Verkeer & Vervoer en Vergun-ningverlening) en Han Weber (onder meer Landbouw, Energie en Natuur & Recreatie) van de provincie Zuid-Holland maakten op 13 november kennis met de cumelasector. Het programma werd verzorgd door Jan Vrij, André Baars en Nico Willemsen. De gedeputeerden waren aangenaam verrast door de om-vang en diversiteit van de cumelasector.Floor Vermeulen ontving het rapport over (land)bouwvoertuigen op provin-ciale wegen in Zuid-Holland. CUMELA Nederland maakte dit rapport op basis van ervaringen van meer dan vijftig cumelaondernemers. De wens van CU-MELA Nederland is dat in Zuid-Holland, naast de Alblasserwaard/Vijfheeren-landen en Midden-Holland, ook in de overige regio’s een onafhankelijk on-derzoek wordt gedaan naar alle knelpunten. Tot slot werd CUMELA Nederland door Floor Vermeulen uitgenodigd om de problematiek bij het eerstvolgende provinciaal Verkeer- en Vervoer Beraad te bespreken.De afdeling Zuid-Holland stond de afgelopen maand nogmaals in de spotlights. Zo’n vijftig ambtenaren en bestuurders van gemeenten, waterschappen en pro-vincie en andere betrokkenen uit Zuid-Holland namen op woensdag 18 november 2015 deel aan een themamiddag verkeersveiligheid. CUMELA Nederland leverde namens het bedrijfsleven een bijdrage met een remmentest.

VOORZITTER

WaaromIk wil me eerst aan u voorstellen als nieuwe voorzitter van de sectie Grondverzet en Cultuurtechniek. Mijn naam is Jan Vrij. Ik heb samen met onze zoon Rick het bedrijf AH Vrij Groen, Grond en Infra in Wateringen. We hebben drie disciplines: Groen, Grond en Infra. We zijn een bedrijf dat rechtstreeks werkt voor de overheid Waarom? Omdat we ons graag ver-antwoordelijk willen voelen voor een werk of product en dat lukt bij ons beter als wij rechtstreeks zaken doen met de eind-opdrachtgever.Na 55 jaar in Rijswijk te zijn gevestigd, zijn we verhuisd naar Wateringen. Waarom? Omdat de gemeente Rijswijk op onze locatie huizen wilde gaan bouwen. We zijn verhuisd vanaf het buitengebied naar een bedrijfsterrein. Waarom? Omdat wij qua milieuvergunning niet meer passen in het buitengebied. We hebben nu 3,6 hectare bedrijfsterrein met een milieuca-tegorie 5.2. Dat geeft voor ons veel minder beperkingen en meer mogelijkheden.Bij de verhuisplannen hebben we besloten om binnen tien jaar energieneutraal te zijn. Waarom? Omdat we graag als groen willen worden gezien. Het kan meetellen in aanbeste-dingen en - zeker niet onbelangrijk - zorgt in de toekomst voor minder kosten. Als eerste hebben we gekozen om onze ge-bouwen te verwarmen met een houtkachel. Waarom? Omdat het bij ons past, want we werken altijd met hout. Deze zomer hebben we 586 zonnepanelen geïnstalleerd. Waarom? Omdat hier subsidie op zat en het eigenlijk lekker gemakkelijk is. Ik zit vanaf 2009 in het bestuur van de sectie en omdat in 2015 onze voorzitter Teake de Boer zou gaan stoppen, is mij ge-vraagd om voorzitter te worden. Ik moest daar wel even over nadenken. Waarom? Omdat het toch nog wel wat tijd vraagt en dat betekent dat er meer op de schouders van Rick komt, maar ook dat je minder thuis bent doordat je ook ‘s avonds vaak nog bijeenkomsten hebt. Maar ik heb volmondig ‘ja’ ge-zegd op de vraag of ik voorzitter wil worden. Waarom? Omdat ik vind dat je niet altijd moet roepen dat iets niet of wel goed gaat, maar dat je als ondernemer ook je verantwoordelijkheid moet nemen voor vraagstukken die misschien niet bij je directe bedrijfsvoering horen, maar wel belangrijk zijn voor de branche.

Maandelijks op deze plaats een column van één van de sectievoorzitters van CUMELA Nederland. Deze maand Jan Vrij, voorzitter grondverzet en Cultuurtechnische werken.

Jan VrijVoorzitter sectie Grondverzet en cultuurtechnische werken CUMELA NederlandFOTO: Mark David

OOK OP CUMELA.NL

• CAO Bouw & Infra 2015/2017 gepubliceerd• AGR/GPS voor vaste mest per 2016 voor alle voertuigen• Tweede editie nieuwsbrief (land)bouwverkeer• Lengte combinatie (land)bouwvoertuigen naar 18,75 meter• Drie nieuwe onderwerpen arbocatalogus

CERTIFICAATPLICHT DRIJVENDE WERKTUIGEN

Alle nieuwe drijvende werktuigen die na 1 juli 2009 zijn gebouwd, worden al gecertificeerd en voldoen aan de nieuwe eisen en overgangsbepalingen van de Binnenvaartwet. Hiernaast moeten bestaande drijvende werktuigen waarvan de kiel is gelegd vóór 30 december 2008 per 31 december 2018 zijn gecertificeerd. Op 26 januari 2016 organiseert de sectie Grondverzet en Cultuurtechniek een voorlichtingsbijeenkomst over deze wetgeving. U kunt zich hiervoor aanmelden op www.cumela.nl.

Troostwijk is hét grootste industriële online veilinghuis van Europaen draagt haar klanten al meer dan 80 jaar op handen !

Bij TROOSTWIJK WAARDERING & ADVIES B.V.kunt u terecht voor een professionele taxatie

door een Beëdigd RegisterTaxateur.

Dan is TROOSTWIJK VEILINGEN B.V. úw partner. Wij organiseren online veilingen voor een (inter)nationaalpubliek. Met kantoren door heel Europa en een uitgebreide

database bereiken wij de koper(s) voor uw machines !

www.TroostwijkAuctions.com

Wilt u de waarde weten van uw machines ?

Wilt u uw machines online verkopen ?

Voor een persoonlijk advies kunt u contact opnemen met onze specialist Stef Hooijman

06 53 54 16 31 e-mail: s.hooijman@twa.nl

Vestiging MaarheezeDen Engelsman 26062 RB Maarheeze (NL)Tel.: +31 495 59 66 66

Vestiging ZeewoldeOogstweg 153899 BJ Zeewolde (NL)Tel.: +31 36 522 99 55

Vestiging NinoveNederwijk Oost 2789400 Ninove (B)Tel.: +32 54 33 81 11

info@verhoevenbv.comwww.verhoevenbv.com

RUBBERTRACKSRUBBERTRACKSUIT VOORRAAD LEVERBAARUIT VOORRAAD LEVERBAARUIT VOORRAAD LEVERBAAR

RUBBERTRACKSUIT VOORRAAD LEVERBAAR

Verhoeven levert een compleet programma rubbertracks van topkwaliteit uit voorraad.

Geschikt voor alle typen minigravers, trackloaders en hoogwerkers.Mail of bel nu voor een passend advies.

UIT VOORRAAD LEVERBAARUIT VOORRAAD LEVERBAARUIT VOORRAAD LEVERBAARUIT VOORRAAD LEVERBAAR

T: 073-503 25 27 F: 073-503 27 04E. info@steenbergen-bouw.nl

www.steenbergen-bouw.nl

Kistenbewaring Bulkopslag Hout en beton

uw specialist in bewaringen - loodsen

adv 98 x 134.indd 1 16-12-13 13:07

Postbus 159, 7770 AD Hardenberg. Telefoon: 0523 700 140 / 0543 700 130 I info@chauffeurs-werk.nl I www.chauffeurs-werk.nl

Wilt u flexibel blijven met uw personeel?Neem contact met ons op voor de juiste mogelijkheden

U I T Z E N D E N P A Y R O L L I N G S C H O L I N G W E R V I N G S E L E C T I E

oneen

C T I E

eel?neel?

2800 adv grondig DEF.indd 1 09-12-15 14:43

NIEUWESERIEDuport All trackbemesters

Uw adres voor nieuw, gebruikt en verhuur van gronddumpers! Tel. 06 - 53845030 www.alasco-poppink.nl

• Lange levensduur• Hoge inruilwaarde• Ervaring door gebruik op

eigen bedrijf!

ALASCOALASCOAgelerweg 11, 7667 SE Reutum

Kwaliteit oet Twente!

GRONDIG 10 201570

ondernemen met cumela WIJZIGINGEN VKL

Uiterlijk 1 juli doorvoerenMet ingang van 4 januari 2016 treedt een nieuwe versie van de norm VoedselKwaliteit Loonwerk (VKL)

in werking. De wijziging is nodig omdat ook het wereldwijde GlobalGAP per 1 juli 2015 is gewijzigd. Alle

gecertificeerde bedrijven moeten daaraan uiterlijk per 1 juli 2016 voldoen. In GlobalGAP liggen de eisen van

de grote internationale supermarktketens vast.Het gaat bij de nieuwe norm niet alleen om eisen ten aanzien van voedselveiligheid (hoewel dat wel het grootste aandeel van de eisen betreft), maar ook om veilige werkomstandighe-den voor de werknemers en om het verlagen van de milieu-belasting. In VKL moeten deze wijzigingen worden overgeno-men, zodat het VKL-certificaat ook de werkzaamheden voor GlobalGAP-gecertificeerde akkerbouwers afdekt.

Belangrijke wijzigingenIn de nieuwe VKL-norm zijn een aantal belangrijke wijzigingen opgenomen op het gebied van registratie van de werkzaam-heden, kalibratie van meetinstrumenten en gebruik van wa-ter. We zullen daar kort op ingaan.

RegistratiesNaast de registratie van opdrachten, opdrachtgever, datum van uitvoering en uitvoerende medewerker moeten in het vervolg ook het perceel of de locatie van de werkzaamheden worden vastgelegd. Bij zaai- of plantwerkzaamheden moet de zaai- of plantdichtheid worden geregistreerd (als de loonwer-

Het belang van VKLVoedselveiligheid is in de huidige maatschappij van groot belang. De consument wil steeds meer risico’s uitsluiten. Bij producenten en leveranciers van voedsel ligt daarom de uitdaging om voedsel te produceren dat voldoet aan de hoogste kwa-liteits- en veiligheidsnormen. Hoe beter de agrarische sector daarin slaagt, hoe meer de producten zullen worden gewaardeerd. Certificering is het middel om de kwaliteit en veiligheid van je producten en diensten mee aan te tonen.Hiervoor is door de Stichting Pro aCt het certificaat VoedselKwaliteit Loonwerk opgezet. Door je als cumelabedrijf te laten certificeren op basis van de VKL-norm voldoe je aan alle eisen die worden gesteld. De Stichting Pro aCt wordt onder-steund door het Platform VKL, waarin vertegenwoordigers van de afnemende industrieën deelnemen. Het gaat dan om de sectoren suiker, aardappelverwer-kers, conserven- en industriegroenten.

GRONDIG 10 2015 71

ker het zaai- of plantgoed levert). Ook het toepassen van voe-der- of toevoegingsmiddelen die op een perceel of product worden toegepast, moet worden geregistreerd. Na het ge-bruik van gewasbeschermingsmiddelen moeten de weerscon-dities worden geregistreerd. In de praktische uitvoering wordt nog bekeken hoe dit in de Nederlandse omstandigheden mag. Wellicht is registreren van datum en tijd voldoende, omdat dan bij het KNMI altijd de actuele weersomstandigheden kunnen worden opgevraagd. Tot slot moet na het toepassen van ge-wasbeschermingsmiddelen de eerst mogelijke oogstdatum of de veiligheidstermijn worden geregistreerd. Deze is afhanke-lijk van de voorschriften van het gebruikte middel.

KalibratieDe nieuwe versie van de norm eist dat alle gebruikte meet- en weegapparatuur jaarlijks wordt gekalibreerd. Dit betekent dat jaarlijks alle meetapparatuur, zoals weegschalen, maatbekers, thermometers, temperatuurregelapparatuur, bemestingsap-paratuur en spuitapparatuur, moet worden gekalibreerd. Het bedrijf mag dit zelf doen, mits de methodiek hiervoor, inclu-sief kalibratiepunten en grenswaarden, goed is beschreven.

Gebruik van waterDe eisen bij het gebruik van water voor de gewasverzorging zijn fors aangescherpt. GlobalGAP gaat ervan uit dat er altijd een risicoanalyse moet worden gemaakt. In de vertaling naar de VKL-norm hebben wij ervoor gekozen om bij het gebruik van leidingwater die eis niet geheel over te nemen, omdat lei-dingwater in Nederland altijd van drinkwaterkwaliteit is. Bron-water en opgevangen regenwater zijn geen kwetsbaar water. Hier kan worden volstaan met één jaarlijkse monstername en analyse tijdens het groeiseizoen. Wordt echter oppervlakte-water gebruikt, dan moet goed worden gekeken naar de risi-co’s van een eventueel bovenstrooms gelegen riooloverstort. Hier dient wel een risicoanalyse gemaakt te worden.

Kleinere aanpassingenNaast de hierboven genoemde grotere aanpassingen in de norm VKL zijn er ook nog een groot aantal kleine aanpassin-gen gedaan. Soms om meer duidelijkheid te geven waar in de praktijk een eis tot onduidelijkheid leidde, maar vaak ook om kleine aanpassingen in de eisen van GlobalGAP door te voeren. Zo zijn er bij de opslag van gewasbeschermingsmid-delen een heel aantal extra eisen opgenomen. Ook moeten alle smeer- en schoonmaakmiddelen die in aanraking kunnen komen met het product voedingsgeschikt (food grade) zijn. Ook moet worden geregistreerd en gecontroleerd dat er bij de opslag van producten geen partijen kunnen worden ver-mengd of verwisseld. Een precies overzicht van alle wijzigin-

gen vindt u op de website van VKL (www.vkl.nl). Hier is een zelfbeoordelingschecklist beschikbaar, waarin alle gewijzigde eisen in rood zijn weergegeven.

Wijziging bij auditsHet toetsen van de VKL-norm heeft er toe geleid dat de deel-nemende bedrijven de afgelopen jaren hun zaken steeds beter hebben geregeld. De beoordelingen van de bedrijven door de certificerende instellingen vinden jaarlijks plaats, veelal in dezelfde maand tijdens het winterseizoen. De loon-bedrijven voeren dan weinig of geen activiteiten in de agrari-sche sector uit. Hierdoor blijft het beoordelen van de werking van de VKL-norm in de praktijk vaak achterwege.Zowel de certificerende instellingen als het bestuur van de Stichting Pro aCt vinden het van belang dat de werking van VKL ook in de praktijk van grondbewerking, bemesting, po-ten en zaaien, gewasbescherming en oogsten in ogenschouw wordt genomen. De stichting heeft daarom besloten dat de beoordeling van het systeem minimaal één keer in de drie jaar ook in de praktijk moet worden getoetst. Daarom mag de eer-ste tussentijdse controle niet worden uitgevoerd in de maand waarin de initiële audit heeft plaatsgevonden en in de maand voorafgaand aan of volgend op de maand van de initiële au-dit. De tweede tussentijdse audit mag niet worden uitgevoerd in de maand waarin de initiële audit heeft plaatsgevonden en niet in de maand waarin de eerste tussentijdse audit heeft plaatsgevonden. Hierdoor wordt minimaal in één van de tus-sentijdse controles de werking van het systeem in de praktijk getoetst door middel van een veldbezoek.

Verlaging afdrachtDe afgelopen jaren is het aantal bedrijven dat is gecertificeerd voor VKL behoorlijk gestegen. Hierdoor zijn de inkomsten van de Stichting Pro aCt hoger geworden dan noodzakelijk. De stichting heeft daarom besloten de jaarlijkse afdracht van de certificerende instellingen aan de Stichting Pro aCt te verlagen met vijftien procent. De afdracht wordt daarmee voor VKL* of VKL** € 85,- per jaar en voor VKL*/G of VKL**/G € 105,- per jaar.

TEKST: Hans Verkerk, beleidsmedewerker voedselkwaliteitFOTO: Suiker Unie en CUMELA Communicatie

Ing. Pieter Brooijmans (Suiker Unie): “Loonwerkers leveren een belangrijke bijdrage aan een succesvolle bietenteelt. Machines en bedienend personeel dienen goed uitgerust te zijn om bij onze bieten telers de teelt-handelingen op een veilige manier uit te voeren. Goed uitvoeren heeft ook betrekking op het borgen van de voedselveiligheid in de keten. Zo moet bijvoorbeeld de spuit goedgekeurd zijn en moet de uitvoerder beschik-ken over de juiste opleidingen. Onjuist toe dienen van gewasbeschermings-middelen kan leiden tot afzetproblemen van producten die vrijkomen bij de suikerproductie. Suiker Unie ondersteunt Stichting Pro aCt met haar VKL-certificering. Dit staat borg voor het uitvoeren van werkzaamheden volgens de goede landbouwpraktijk.”

StroomschemaIn de digitale nieuwsbrief van Grondig op vrijdag 18 december 2015 vindt u een handig stroomschema. Hier-mee kunt uw risicoanalyse voor het gebruik van opper-vlaktewater maken. Met deze analyse voldoet u aan de ei-sen voor het gebruik van water voor uw gewasverzorging.

Slangbrug

Lange sleutels

Storz koppeling met rode, extra sterke tule

Nijemirdum | Tel.: 0514 - 57 18 26 | www.buma.com | info@buma.com

Groen, grond en infra producten

SLEEP- EN TRANSPORTSLANG

gemaakt voor de zwaarste omstandigheden

Nieuw

10 CM

Maak van uw wiellader een motorgrader

Mekos Schagerbrug BVTel. 0224-571555 www.mekos.net

Mekos dozerbladen: volautomatisch werkende profileer machines, voorzien van automatisering door middel van laser techniek, total station of gps. De Mekos machines zijn uniek, sterk en duurzaam, geschikt voor zand en korrelbanen. Werkbreedte tot 4 mtr.

(op getoonde producten zijn individueel patenten van toepassing)

Partners:

ondernemen met cumela

GRONDIG 10 2015 73

VERKEERLanger onderwegLengte van combinatie van (land)bouw voertuigen gaat naar 18,75 meter

Vanaf 1 januari 2016 mogen combinaties van (land)bouwvoer-tuigen en aanhangwagens maximaal 18,75 meter lang zijn. Nu is dat nog 18,00 meter. Verder mag er vanaf 1 januari 2025 niet meer worden gereden met aanhangwagens voor transport-doeleinden waarvan de opbouw breder is dan 2,55 meter.

Op initiatief van CUMELA Nederland is de Regeling voertuigen aangepast wat betreft de afmetingen van (land)bouwvoertuigen. De lengte van combinaties van landbouwtrekkers en motorrijtuigen met beperkte snel-heid met één of meer aanhangwagens wordt per 1 januari 2016 vergroot naar 18,75 meter. Hiermee wordt in Nederland de lengte van samenstellen van (land)bouwvoertuigen gelijkgetrokken met veel andere EU-landen. Zo is in Duitsland en België de maximum lengte van voertuigcombinaties van trekkers met daaraan gekoppelde aanhangwagens ook 18,75 meter. Deze landen hebben de lengte van (land)bouwvoertuigcombinaties in lijn gebracht met richtlijn 96/53/EG. Door de lengte van voertuigcombi-naties gelijk te maken, zijn er geen belemmeringen voor het internatio-naal verkeer van deze voertuigcombinaties tussen de directe buurlanden.Wanneer de trekker bijvoorbeeld een balenklem in de frontlader heeft of een maaier in de fronthef, telt dit uitrustingsstuk mee voor de lengte. De lengte wordt dan gerekend vanaf de voorkant van het uitrustingsstuk tot de achterkant van de aanhangwagen. Dat geldt ook als de voorkant van de balenklem zich op bijvoorbeeld drie meter hoogte bevindt. De lengte van een aanhangwagen bedraagt nog steeds maximaal 12,00 meter. Dat is gerekend van het trekoog van de dissel tot aan de achter-zijde. Deelbare lading, zoals balen, mag maximaal één meter achter de aanhangwagen uitsteken.

Breedte naar 2,55 meterVerder vindt er vanaf 1 januari 2016 nog een aanpassing plaats aangaande de breedte van aanhangwagens voor transportdoeleinden. Daarbij mag de breedte van de opbouw van bijvoorbeeld gronddumpers of silagewagens vanaf 1 januari 2025 niet groter zijn dan 2,55 meter. De maximale breedte over de banden mag nog wel 3,00 meter zijn. Tot nu toe staat in de Regeling voertuigen dat vanaf 2025 de maximale breedte van de opbouw 2,60 meter mag zijn. Dit is een afwijkende maat van de generieke Europese breedte-maat van 2,55 meter voor aanhangwagens voor transport.

Momenteel mogen aanhangwagens en verwisselbare getrokken machi-nes (bijvoorbeeld een grootpakpers of getrokken aardappelrooier) maxi-maal 3,00 meter breed zijn, zowel de opbouw als de banden. De maxima-le breedte van de opbouw van verwisselbare getrokken machines, zoals een balenpers of een aardappelrooier, blijft wel 3,00 meter.Dit betekent dat er vanaf 1 januari 2025 niet meer met aanhangwagens voor transport met een opbouw breder dan 2,55 meter mag worden ge-reden. Dit geldt ook voor alle reeds in gebruik zijnde kippers en silagewa-gens. Er is dus sprake van een uitfasering van deze aanhangwagens vanaf 2025. Aan te raden is om bij de aanschaf van kippers, gronddumpers en silagewagens nu al rekening te houden met de breedte van 2,55 meter. Vanaf 2016 mag de opbouw van nieuwe types aanhangwagens die vol-doen aan Europese typegoedkeuring op grond van Verordening 167/2013 al niet breder zijn dan 2,55 meter.

TEKST: Hero Dijkema, beleidsadviseur land(bouw)verkeerFOTO’S: CUMELA Communicatie

Met ingang van 1 januari 2016 luidt artikel 5.18.20 van de Regeling voertuigen als volgt:“De lengte van samenstellen van landbouw- of bosbouwtrekker of motorrijtuig met beperkte snelheid en één of meer aanhangwagens of één of meer verwisselbare getrokken machines, dan wel een com-binatie hiervan, mag met inbegrip van één of meer verwisselbare uitrustingsstukken niet meer bedragen dan 18,75 m.”

AfmetingenMet ingang van 1 januari 2016 luidt artikel 5.14.6 Regeling voertui-gen als volgt:1. Aanhangwagens mogen: a. niet langer zijn dan 12,00 m; b. niet breder zijn dan 2,55 m, dan wel niet breder dan 3,00 m in-

dien de breedtevermeerdering het gevolg is van de montage van bredere banden of dubbelluchtbanden, en

c. niet hoger zijn dan 4,00 m.2. Verwisselbare getrokken machines mogen: a. niet langer dan zijn dan 12,00 m; b. niet breder zijn dan 3,00 m, en c. niet hoger zijn dan 4,00 m.3. In afwijking van het eerste lid, onderdeel b, mogen aanhangwa-

gens tot 1 januari 2025 niet breder zijn dan 3,00 m.

GRONDIG 10 201574

ondernemen met cumela

ondernemen met cumela

Werken met (licht) verontreinigde grond

Er zijn regels opgesteld zodat je je werk veilig en gezond kunt uitvoeren. Op voorhand wordt bepaald hoe

vuil de grond is en met welke machines en persoonlijke beschermingsmiddelen je op pad gaat. En je kent de

regels over roken, eten en drinken en handen wassen. Toch kan het zijn dat de grond erger verontreinigd is

dan het eerst leek. Zet dan je gezondheid niet op het spel door onverstoord verder te werken. Overleg eerst

of er aanvullende maatregelen moeten worden genomen.

GEZONDHEID Schadelijke stoffen kunnen op veel manieren je lichaam binnen komen. Niet alleen via de ademhaling en lucht-wegen, maar ook via contact met de huid en via het spijs-

verteringskanaal. Zorg dat je goed beschermd bent. Stel dat op voorhand wordt ingeschat dat je met een basis-klasse te maken hebt, dan ga je meestal met een licht pak-ket persoonlijke bescherming aan de slag. Blijkt het om een zwaardere vervuiling te gaan, dan heb je meer bescherming nodig. Denk hierbij aan een wegwerpoverall of een sane-ringsoverall, of gelaatsbescherming of adembescherming. Wees altijd alert. En kom je onverwacht verontreiniging tegen: stop het werk! Laat, voordat je verder gaat, eerst uitzoeken welke vervuiling het betreft en welke aanvullen-de maatregelen eventueel nodig zijn.

Voor meer info over veilig werken, kijk op www.agroarbo.nl

Tips en vuistregels voor de toolboxmeeting

Zorg dat je de inhoud van CROW-publicatie 132 kent. Dit boekje kan worden gekocht bij de CROW in Ede. Bij het boekje zit een poster waarop precies staat welke maatregelen moeten worden genomen en welke persoonlijke bescher-mingsmiddelen nodig zijn bij elk type verontreiniging.

TOOLBOX

75 GRONDIG 9 2015

WANNEER MOET JE EXTRA ALERT ZIJN?Je kunt verontreiniging verwachten bij:• een sloot naast een boerderij, het boerenerf (olie, asbest);• een boomgaard (pesticiden);• een lekkende riolering;• bermen aangevuld met puin (asbest);• het ruimen van graven.

TIPS EN VUISTREGELS1. Bekijk de arbocatalogus op www.agroabo.nl/mechanis-

chloonwerk en ken de inhoud van CROW-publicatie 132.2. Neem deel aan het arbeidsgezondheidskundig onderzoek.3. Zorg dat je weet (vraag je werkgever) wat de kwaliteit van

de grond is door na te vragen wat er in het verleden met de grond is gedaan (bijvoorbeeld een benzinepomp, vuil-stort, voormalig industrieterrein, et cetera.

4. Gebruik die persoonlijke beschermingsmiddelen die bij de verontreiniging horen en maak ze op de juiste wijze schoon.

5. Zorg dat de filters van de machine schoon zijn en geschikt voor het gevonden type vervuiling.

6. Is de grond sterker verontreinigd dan je van tevoren dacht, stop dan het werk en bel direct met je werkgever om af te stemmen hoe en wanneer je veilig verder kunt werken.

7. Vervuilde grond herken je aan: • puin, golfplaat, asbestcementen waterleiding; • een rare geur, bijvoorbeeld olie, benzine, teer of amandel; • een rare smaak in je mond; • bijzondere drijvende vloeistoffen en kleuren op het

grond water;8. Wees alert op explosieven.

GEDRAGSREGELS1. Zet de verontreinigde zone altijd af, als het mogelijk is met

een extra strook van minimaal tien meter breed eromheen.2. Houd laarzen of schoenen zoveel mogelijk buiten de

cabine. Dit om inlopen van verontreinigde grond te voor-komen.

3. Houd ramen en deuren van machines zoveel mogelijk ge-sloten.

4. Voor het eten of bij toiletbezoek overall, laarzen en hand-schoenen uitdoen en de handen goed wassen in de daar-voor bestemde ruimte.

5. Eet, drink en rook (het is schoner om dat laatste helemaal niet te doen) buiten de verontreinigde zone. Eten en drin-ken kan ook in de schaftruimte, roken niet.

6. Voordat je het terrein verlaat, moet je machine grondig gereinigd zijn. Maak onderdelen schoon voordat je on-derhoudswerkzaamheden of reparaties uitvoert. Draag tijdens de reiniging de voorgeschreven persoonlijke be-schermingsmiddelen.

7. Personen jonger dan achttien jaar, zwangere vrouwen en vrouwen die borstvoeding geven, mogen de verontrei-nigde zone niet betreden. Houd dit in acht.

8. Besef dat je, zonder de juist genomen maatregelen en voorschriften, ook vervuiling mee naar huis neemt!

TEKST: Corina van Zoest-Meesteradviseur arbo

RisicokaartGezond uit de grond

Hieronder staan vijf vragen. Kunt u zeniet alle vijf met ‘ja’ beantwoorden?

Begin dan niet met het werk. En vertel het de uitvoerder of de deskundige.

1. Weet ik wanneer grond vervuild is?

2. Weet ik wie ik moet waarschuwen als grond vervuild is?

3. Weet ik wat voor soort beschermende kleding ik aan moet hebben?

4. Heb ik een schone plek om me te wassen, te eten en me om te kleden?

5. Denk ik dat het werk veilig is voor iedereen?

Loop binnen de verontreinigde zone niet buiten je vrachtwagen en zorg dat de ramen gesloten zijn!

Een laatste veiligheidscheck doe je door de Risicokaart Gezond uit de grond van de Inspectie SZW te gebruiken.

WWW. L M C G E N N E P. N L

Hoogveld 3 • 6598 BL Heijen • T: 0485 - 511605 www.lmcgennep.nl

tel: +32 43 77 35 45

www.joskin.com/events

Van 06 t/m 11 januari 2016 - van 9 t/m 17 u.Rue de Wergifosse 39, 4630 Soumagne - Belgïe

Beleef de Jo

skin productie!

Fabrieksbezoek Eten en drinken Tentoonstellingshal

PROFESSIONELE

DAGEN

www.bmwt.nl

veiligheid

kwaliteit

duurzaam

deskundig en

betrouwbaar

BMWT-Verenigingslogo

veilig werken in het grondverzet

WINTERSHOW ACHTERVELD

www.wintershow.eu

BUSINESSDAGEN: MAANDAG 21 EN DINSDAG 22 DECEMBEROP AFSPRAAK - INFORMEER BIJ UW DEALER

FAMILIEDAGEN: MAANDAG 28 EN DINSDAG 29 DECEMBERVRIJE TOEGANG - VAN 10.00 UUR TOT 17:00 UUR

De traditionele Wintershow Achterveld van Mechan Groep mag u niet missen! Dit jaar tonen wij allerlei innovatieve ontwikkelingen op het gebied van ‘precision farming’ en hebben we de nieuwste werktuigen op een rij gezet. Daarnaast zijn er noviteiten te zien van onze bekende merken, zoals de Challenger RoGator 600D,de Fendt 1050, de Massey Ferguson 7700 en de Valtra N4.Geniet van overheerlijke oudejaarstractaties en leuke activiteiten. Profiteer van diverse speciale, zeer aantrekkelijke Wintershow-aanbiedingen. Ook uw kinderen zullen zich geen moment vervelen.

U bent op van harte welkom op de Wintershow Achterveld. Hessenweg 164 in Achterveld

Leusden

Achterveld

Hoevelaken

A1A

28Amersfoort

Mede mogelijk gemaakt door:

Mechan Groep nodigt u, uw partner, uw kinderen en uwmedewerkers graag uit voor de familiedagen in Achterveld.

MEC 1543 Wintershow_Advertentie_230x297_V2.indd 1 03-12-15 16:24

GRONDIG 10 201578

ondernemen met cumela 10 X VRAAG EN ANTWOORD

Werken met AOW-gerechtigdeAls u medewerkers in dienst heeft, weet u dat er bepaalde afspraken zijn vastgelegd waaraan u zich dient te houden. Deze af-

spraken vindt u op verschillende plaatsen: in boek 7 van het Burgerlijk Wetboek (arbeidsrecht), in een cao, in een pensioenrege-

ling en in de Wet op de loonbelasting, maar ook in de individuele arbeidsovereenkomst.

Zijn er andere afspraken als de medewerker de AOW-gerech-tigde leeftijd heeft bereikt? Ondanks het verbod op leeftijds-discriminatie is een onderscheid naar de AOW-gerechtigde leeftijd algemeen geaccepteerd en vormt dat zelfs een on-derdeel van een andere behandeling van de medewerkers in ‘wetgeving’. Voor u als werkgever is het van belang om te weten waar de verschillen zitten. Aan de hand van tien vragen en antwoorden krijgt u inzicht in de belangrijkste zaken die u dient te weten wanneer u met een AOW-gerechtigde werkt. Aanleiding voor het herschrijven van de informatie over het werken met AOW-gerechtigde medewerkers is dat vanaf 1 januari 2016 een nieuwe wet in werking treedt die speciaal betrekking heeft op deze groep medewerkers.

1. Eindigt een arbeidsovereenkomst vanzelf als een medewerker de AOW-gerechtigde leeftijd bereikt?

In de wet is opgenomen dat een arbeidsovereenkomst voor onbepaalde tijd (aangegaan vóór de AOW-gerechtigde leeftijd) bij het bereiken van de AOW-gerechtigde leeftijd van de mede-werker kan worden opgezegd zonder toestemming van UWV of kantonrechter. Let op: de arbeidsovereenkomst eindigt dus niet van rechtswege (niet ‘automatisch’), u moet de arbeids-overeenkomst nog wel opzeggen. Als u opzegt, moet u reke-ning houden met de opzegtermijn. De opzegtermijn voor deze groep werknemers is vanaf 1 januari 2016 wettelijk één maand. De van toepassing zijnde cao kan echter anders bepalen.

CAO LEOIn de CAO LEO is opgenomen dat de arbeidsovereenkomst eindigt bij het bereiken van de AOW-gerechtigde leeftijd aan het einde van de normale betalingsperiode (artikel 11). De CAO LEO wijkt dus af van de wet: het dienstverband eindigt hiermee juist wél van rechtswege en u hoeft de arbeidsover-eenkomst daarom niet actief te beëindigen of schriftelijk op te zeggen. Vanuit goed werkgeverschap is het wel aan te beve-len om dit met de medewerker te bespreken.

CAO BouwIn de CAO Bouw is voor de bouwplaatsmedewerker niets gere-geld en geldt dus de wet óf wat u in de arbeidsovereenkomst hierover opneemt. Voor de uta-medewerker is in artikel 20b van de CAO Bouw opgenomen dat de arbeidsovereenkomst eindigt op de laatste dag van de betalingsperiode waarin de

medewerker AOW-gerechtigd wordt. De arbeidsovereen-komst van de bouwplaatsmedewerker moet u dus wel opzeg-gen en die van de uta-medewerker niet.

CAO BeroepsgoederenvervoerIn de CAO Beroepsgoederenvervoer is opgenomen dat de ar-beidsovereenkomst eindigt bij het bereiken van de pensioen-gerechtigde leeftijd. Hier hoeft u dus ook niet op te zeggen.

2. Is het opzeggen van een arbeidsovereen-komst vanwege het bereiken van de AOW-gerechtigde leeftijd hetzelfde als de aanzegging bij het einde van een tijdelijk contract?

Er is arbeidsrechtelijk een groot verschil tussen aanzeggen en opzeggen. Aanzeggen is nieuw sinds de Wet werk en zeker-heid en hoort bij arbeidsovereenkomsten voor bepaalde tijd. U geeft dan de medewerker een maand voor de einddatum aan of u hem een nieuwe arbeidsovereenkomst gaat aan-bieden of niet. Opzeggen hoort bij een dienstverband voor onbepaalde tijd. Meestal heeft u, om een dienstverband te kunnen opzeggen, toestemming nodig van de rechter of het UWV. Als de medewerker inmiddels AOW-gerechtigd is, kunt u opzeggen zonder toestemming van rechter of UWV. Dit is al-leen relevant als in de cao of arbeidsovereenkomst niets is op-genomen omtrent het einde van het dienstverband wegens het bereiken van de AOW-gerechtigde leeftijd.

3. Als de AOW-gerechtigde eerst voor onbepaalde tijd bij mij in dienst was, kan ik hem dan daarna in dienst nemen voor bepaalde tijd?

Het maakt niet uit op welke wijze de arbeidsovereenkomst met de AOW-gerechtigde is beëindigd (van rechtswege of op grond van uw opzegging). In het Burgerlijk Wetboek is opgenomen dat aansluitend een nieuw dienstverband kan worden aangegaan voor bepaalde tijd. Deze laatste eindigt dan ook van rechtswege op de einddatum van de arbeids-overeenkomst voor bepaalde tijd. Dit is van belang omdat wanneer u bij een jongere medewerker na een dienstverband voor onbepaalde tijd een dienstverband voor bepaalde tijd aangaat, dat niet van rechtswege eindigt. Deze zogenaam-de Ragetlie-regel is niet van toepassing als de medewerker AOW-gerechtigd is.

GRONDIG 10 2015 79

4. Wat voor arbeidsovereenkomst moet ik hem geven?

U bent vrij in de omvang en duur van de arbeidsovereenkomst. Fulltime of parttime kan beide. Bepaalde tijd en onbepaalde tijd kan ook beide. Een arbeidsovereenkomst voor onbepaalde tijd is niet aan te raden en ook niet nodig. U kunt namelijk gewoon een arbeidsovereenkomst voor bepaalde tijd aanbieden. Het maakt niet uit of hij voor zijn AOW-gerechtigde datum bij u werkzaam was. Het is verstandig om een nieuwe schriftelijke arbeidsover-eenkomst op te maken. Kiest u voor een oproepovereenkomst, weet dan dat ‘geen arbeid, geen loon’ alleen de eerste zes maan-den geldt. Wellicht past het bij het werkaanbod om een arbeids-overeenkomst voor één dag per week overeen te komen.

5. Als de AOW-gerechtigde medewerker werkt met een arbeidsovereenkomst voor bepaalde tijd, hoe zit het dan met de ketenregeling?

De ketenregeling is voor AOW-gerechtigden afwijkend. U kunt maximaal zes arbeidsovereenkomsten aanbieden in 48 maanden (voor de periode en het aantal arbeidsovereenkom-sten tellen alleen de overeenkomsten ná de AOW-gerechtig-

de leeftijd). Deze afwijking op de ketenregeling gaat in op 1 januari 2016 en geldt dus voor arbeidsovereenkomsten die zijn aangegaan na die datum.

6. Hoe lang moet ik de AOW-gerechtigde medewerker loon betalen tijdens ziekte?

De loonbetalingsplicht bij ziekte is voor AOW-gerechtigde medewerkers in de nieuwe wet beperkt tot zes weken. Er is echter een amendement aangenomen die bepaalt dat de ter-mijn voor de loonbetalingsplicht bij ziekte voorlopig dertien weken bedraagt. Wanneer na een evaluatie (in 2018) blijkt dat er geen sprake is van verdringing op de arbeidsmarkt wordt deze ‘tijdelijke verlenging’ door middel van een Koninklijk Besluit opgeheven. Als de verzuimverzekering deze mede-werker ook na 1 januari 2016 niet in de dekking wil opnemen, blijft uw risico dus beperkt tot dertien weken.

7. Geldt het opzegverbod bij ziekte voor de AOW-gerechtigde medewerker?

Het opzegverbod bij ziekte is voor een AOW-gerechtigde me-dewerker dertien weken.

8. Verdient de AOW-gerechtigde hetzelfde loon als andere medewerkers?

In de wet is opgenomen dat deze medewerkers vanaf 1 januari 2016 recht hebben op het wettelijk minimumloon. In de CAO LEO zijn in artikel 35 de loontabellen van toepassing voor medewer-kers tot de AOW-gerechtigde leeftijd. U bent dus vrij om een loon af te spreken met als ondergrens het wettelijk minimumloon. In de CAO Bouw, CAO Uta en CAO Beroepsgoederenvervoer zijn de loontabellen wél van toepassing voor de AOW-gerech-tigde medewerkers.

9. Hebben de inkomsten uit werken invloed op de AOW die de AOW-gerechtigde medewerker ontvangt?

Het werken en het inkomen daaruit hebben geen invloed op de hoogte van de AOW-uitkering.

10. Hebben de inkomsten uit werken invloed op de pensioenuitkering?

Ook al ontvangt de medewerker een ouderdomspensioen, de werknemer kan onbeperkt ‘bijverdienen’.

TEKST: Jacqueline Tuinenga, adviseur personeelsmanagementFOTO: CUMELA Communciatie

NieuwsbriefIn de digitale nieuwsbrief van Grondig leest u op 18 december in het artikel van de week alle negentien vragen en antwoorden over werken met een AOW-gerechtigde.

GRONDIG 10 201580

ondernemen met cumela MOOI VAK MAN

Hoe start jij je dag?Als je een mooi vak hebt, begint elke dag goed, toch? Want dat is het halve werk. Bij Mooi Vak Man! gingen we langs tien bedrij-

ven en vroegen het op de vakman af: “Hoe start jij je dag?” “Ga je met plezier naar je werk?” “En hoe zorg je ervoor dat je ook in

de toekomst met plezier en gezond aan het werk kunt blijven?” Zo kwamen we bij de onderwerpen die er toe doen om ons vak

zo lang mogelijk en gelukkig te kunnen uitoefenen: veiligheid, bijblijven, balans werk-privé en gezondheid.

Bij de start van het gesprek gaven werkgevers vaak aan dat ze niet zo met de onder-werpen van Mooi Vak Man! bezig zijn, maar in het gesprek bleek het tegendeel. De werkgevers die we spraken, zijn zeer begaan met hun medewerkers en vinden het belangrijk dat ze lekker in hun vel zitten, ieder op zijn eigen manier. Dat dit wederzijds is, bleek wel uit de enorme betrokkenheid die werknemers bij het bedrijf hebben.

Bewegen, maar met mateAls het over gezondheid gaat, wordt er heel soms een biertje te veel gedronken. Het aantal rokers is aanzienlijk, maar dat proberen de werkgevers zoveel mogelijk te demotiveren door rookvrije ruimtes in te stellen. Ook durven ze links en rechts werknemers met overgewicht aan te spreken op hun gezondheid.

Mooi vak man!Mooi Vak Man! is een initiatief van de sociale partners in de cumelasector: CUMELA Nederland, Vakvereniging Het Zwarte Corps, CNV Vakmensen en FNV Bondgenoten. Mooi Vak Man! is ontwikkeld om werknemers en werkgevers in de cumelasector zo lang mogelijk met plezier en gezond aan het werk te houden.

GRONDIG 10 2015 81

Als het over bewegen gaat, gaat het al snel over sport, name-lijk voetbal. En zoals dat gaat met mensen uit de sector doen ze dat ook gelijk met hart en ziel. Natuurlijk gaat het wel eens mis en loopt iemand een blessure op. Dat is niet handig op het werk. Werkgevers zeggen het niet nadrukkelijk en stellen sporten op prijs, maar die blessures zijn wel lastig. Als een me-dewerker tijdelijk uitvalt, is het vaak vanwege een sportbles-sure die hij oploopt in zijn vrije tijd.

Blijven praten Ook al zijn we in de sector geen praters, er kan bij alle bedrij-ven veel worden besproken. Dat geldt zeker voor bedrijven met een familiaire en informele sfeer. Een goed contact, een keer iemand eerder naar huis sturen omdat zijn kind jarig is, een appje op zaterdag om iedereen te bedanken voor het werk, het zijn vaak kleine dingen waarvan werknemers heel blij worden. Het wordt dan ook gemakkelijker om iemand er-gens op te wijzen. Ook hoor je als werkgever dan eerder wat er speelt in het veld en kun je problemen sneller oplossen en zelfs voorkomen.

Grenzen kennenBijna alle werkgevers vinden dat hun werknemers zelf ver-antwoordelijk zijn voor het gebruik van de mobiele telefoon, drank, extreme sporten, veilig werken, overgewicht, et cetera. Eén bedrijf gaf nog aan dat werknemers die hun grenzen ken-nen en hun verantwoordelijkheid nemen waardevoller zijn dan veel werknemers die altijd tot laat in de avond werken. De stabiele werknemers hebben het blijkbaar thuis ook leuk.

Blijf bij!Als sector moeten we wel bijblijven, vindt iedereen. Voor nieuwe ontwikkelingen op technologisch gebied, zoals GPS-systemen, bieden werkgevers wel trainingen aan, maar het initiatief ligt voor een groot gedeelte nog steeds bij de werk-nemers. Al zijn er ook uitzonderingen.

Drink eens wat meer waterWie meer water drinkt, zorgt goed voor zijn eigen motortje. Daarom gaven we iedere medewerker van het bedrijf waar we waren, ook de vaste freelancers, een Mooi Vak Man!-dopper voor hun bijdrage. Als kleine herinnering dat het belangrijk is af en toe na te denken of je goed bezig bent.

Meer lolHet grote geheim om lang aan het werk te blijven? Daar zijn alle deelnemers het eigenlijk allemaal wel over eens: lol in je werk! Lol in het serieus uitvoeren van het werk én het juiste werk doen. Daardoor krijg je de ruimte om grappen te maken.

Mooi op Facebook, man!Wil je meer weten over hoe je gezond en met plezier aan het werk kunt blijven? Kijk dan op www.mooivakman.nl en volg Mooi Vak Man! op Facebook. Begin volgend jaar vind je nog veel meer praktische informatie op de site. Dan krijg je afge-stemd op je leeftijd allerlei suggesties waarmee je direct aan de slag kunt. Doen, want je hebt een mooi vak, man!

Zelf aan de slagVoor iedereen die zelf aan de slag wil om de communicatie op de werkvloer te verbeteren, is er ‘Bespreek je vak man’, een handig boekje met veel tips voor een prettig en nuttig gesprek. Je kunt het aanvragen via het contactformulier op de website www.mooivakman.nl.

Resultaten van de enquêteAlgemeen• In totaal zijn er 76 enquêteformulieren

ingevuld, die waren uitgezet onder tien bedrijven.

• Vooral werknemers hebben de enquête ingevuld.

• De jongste respondent is zestien jaar en de oudste respondent is 64 jaar oud.

• De grootste groep respondenten is tussen de twintig en veertig jaar oud.

Ontbijten• Twee derde van de respondenten eet bijna

altijd of altijd. • Brood als ontbijt is de absolute favoriet, vaak

met een kop koffie, thee of een glas melk erbij.

Start van de dag• De meeste respondenten starten de dag met

het kijken naar het nieuws (ook krant lezen) en/of nemen een lekkere douche.

• Tien respondenten ondernemen ’s morgens iets sportiefs, zoals het uitlaten van de hond.

Water drinken• De respondenten drinken gemiddeld één à

twee glazen water op een dag. Het drinken van water verschilt per persoon en niet per leeftijd.

Thema’s: bijblijven, veiligheid, gezondheid en balans werk-privé• De respondenten zijn het vaakst bezig met het

thema veilig werken. Aan hun eigen gezondheid wordt over het algemeen iets minder gedacht.

• De respondenten tot veertig jaar zijn vaak met het thema veilig werken bezig. Vooral onder de twintigjarigen speelt het thema.

• De respondenten tussen de zestien en dertig jaar geven aan vaak bezig te zijn met het thema bijblijven.

• De groep respondenten tussen de veertig en vijftig jaar zijn het minst bezig met hun balans werk-privé. Dertigjarigen zijn er het meest mee bezig.

• De groep dertig- tot veertigjarigen is vaak met zijn gezondheid bezig.

Tip• Plezier is het belangrijkste ingrediënt om lang

in de sector te kunnen werken; lol in je werk en met je collega’s.

“Ik ben geen echte baas-baas. Ik praat graag met mijn mensen. Als je hen aandacht geeft, weet je beter wat er speelt en is het ook gemakkelijker om soms wat meer van ze te vragen.”

GRONDIG 10 201582

ondernemen met cumela BEDRIJVIG

Actualiteiten• De bedrijvenadviseurs organiseerden de afgelopen twee maanden

verspreid over het land zestien verschillende bijeenkomsten (studieclubs, damesdagen, voorlichtingsavonden, enzovoort). In totaal kwamen hier zo’n 550 leden op af.

• In elke provincie organiseren we de komende maanden weer een contactdag. Interessant en met ruimte voor ‘gezellig netwerken’! De bedrijven adviseurs zijn al de nodige voorbereidingen aan het treffen. Heeft u suggesties voor de invulling van deze bijeenkomst? Neem contact op met één van de bestuursleden of uw bedrijvenadviseur.

• In veel provincies zijn we - samen met de bestuursleden - betrokken bij de positie van landbouwverkeer. Zo werken we in Limburg al geruime tijd mee aan een routenet voor doorgaand landbouwverkeer. Ook in Zuid-Holland denken we mee over de mogelijkheden van een landbouwroutenetwerk. De vooruitzichten zijn in beide provincies positief. Ook in Utrecht en Overijssel worden voorzichtige stappen gezet.

• In zowel Brabant-Noord als in Utrecht zijn de leden via CUMELA uitgenodigd voor voorlichtingsbijeenkomsten die door de omgevingsdiensten (ODBN en ODRU) werden georganiseerd. Doel: de werkwijze van de omgevingsdienst duidelijk maken en rechtstreeks contact stimuleren, met name bij vragen over grondzaken.

StudieclubsHeeft u al eens een studieclubbijeenkomst bezocht? Het is dé manier om collega’s te leren kennen, contacten te onderhouden en gerichte informatiebijeenkomsten te bezoeken. Elke provincie kent één of meerdere studieclubs, regionaal van karakter. De bestuursleden komen uit de regio en bedrijven in uw regio worden bezocht.Hoe gaat een studieclub in zijn werk? U kunt zich als persoon en/of als bedrijf aansluiten. Vaak heeft een studieclub een eigen (kleine) kas, waaruit sprekers, de catering et cetera. kunnen worden betaald. Maar in een aantal gevallen wordt er kostenneutraal gewerkt. De bestuursleden van de studieclub overleggen met de bedrijvenadviseur en stellen met elkaar een informatief en interessant programma op. Zowel actuele onderwerpen in de regio, maar ook landelijke actualiteiten van CUMELA Nederland staan op de agenda. En er wordt gezocht naar een passende locatie: een café, mechanisatiebedrijf of collega-bedrijf. Veel studieclubs hebben een winterprogramma met één of een aantal bijeenkomsten en in het zomerseizoen een bedrijfsbezoek met een buffet of barbecue.

Welke onderwerpen komt u tegen zoal tegen bij de studieclubs? Het jaar 2015 is het jaar van de bodem. Een aantal onderwerpen

sluit hierbij aan, bijvoorbeeld bodem en grondstromen, veldbodemkunde. Andere onderwerpen zijn cao-actualiteiten, Arbowet en Stigas, KringloopWijzer en voederwinning, Flora- en faunawet, verzekeringen, financiën en lease et cetera. Als u ideeën over een onderwerp heeft, zijn deze welkom. En wilt u uw bedrijf openstellen voor een studieclubbijeenkomst, laat het de bedrijvenadviseur of het bestuur weten. U vindt het vast ook interessant om bij collega’s een kijkje in de ‘keuken’ te kunnen nemen. Bijkomend voordeel is dat je als ondernemers elkaars bedrijven leert kennen. Soms komt hieruit voort dat elkaars machines of mensen worden ingehuurd.

Op de eerste plaats zijn studieclubs ervoor om kennis en informatie met elkaar te delen. Het informeel samenzijn, een netwerk opbouwen met de collega-ondernemers uit de regio is een tweede aspect. Bent u enthousiast geworden en wilt u een studieclubbijeenkomst bijwonen? Laat het uw bedrijvenadviseur weten. Hij of zij beantwoordt graag uw vragen.

Ada Kieftbedrijvenadviseur

NIEUWE LEDENDe afgelopen periode hebben zich drie bedrijven als lid ingeschreven bij CUMELA Nederland.

• Houben Outdoor Linne• Loonbedrijf K&D BV Zuidwolde (Dr.)• Schoorl Agrarisch Loonwerk Eenigenburg

LONEN PER 1 JANUARI 2016Op de website treft u de bruto lonen aan gel-dend vanaf 1 januari 2016 volgens de CAO-LEO. De cao lonen zijn niet aangepast, echter door aanpassing van het wettelijke minimumloon per 1-1-2016 dient u voor een 23-jarige het wettelijk minimumloon aan te houden.

Bridgestone Nederland B.V. www.bridgestone.nl

VF-Technologietot 40% lagere spanning

Involute Nok Designvoor bescherming van de grond

Narrow Rim Optionmontage mogelijk op bestaand wiel

Haal meer uit de natuur, vandaag... en morgen.

De nieuweVT-TRACTOR

Neem contact op met onze Sales Desk voor meer informatie:

+31(0)88 385 11 00

311232_AG_Ad_Agritechnica_Medals_Grondig_230x297.indd 1 28.10.15 13:26