Upload
others
View
8
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
Guatr (Tiromegali)
İhsan ESENFırat Üniversitesi Tıp FakültesiÇocuk Endokrinolojisi Bilim Dalı
Guatr Evrelemesi (DSÖ)
• Evre O : Guatr yok
• Evre 1a : Palpasyonla var, boyun ekstansiyonda
bile görülmüyor
• Evre 1b : Palpasyonla var; boyun ekstansyonda• Evre 1b : Palpasyonla var; boyun ekstansyonda
görülüyor
• Evre 2 : Boynun normal pozisyonunda
görülüyor
• Evre 3 : Uzaktan fark edilen büyük guatr
Fırat Üniversitesi Hastanesi Çocuk Endokrinolojisi Hasta Arşivi
Guatr = HipotiroidiGuatr ≠ Hipo�roidi
Guatr
Hipotiroidi HipertiroidiÖtiroidisT4 düşük sT4 normal sT4 yükseksT4 düşük
TSH yükseksT4 normalTSH normal
sT4 yüksekTSH düşük
SubklinikHipotiroidi
SubklinikHipertiroidi
sT4 normalTSH düşük
sT4 normalTSH yüksek
Guatr nedenleri
1. Enflamatuar nedenler (Tiroiditler)
Kronik otoimmün tiroidit (Hashimoto) SubakuttiroiditAkut süpüratif tiroidit
2. Kolloid guatr
3. İyot eksikliğine bağlı guatr
4. Guatrojenlere bağlı guatr İyotLityum, amiodaron v.b ilaçlarGuatrojen madde içeren yiyecekler
5. Toksik guatr Graves hastalığı5. Toksik guatr Graves hastalığıOtonom fonksiyon gösteren tiroid adenomları
6. Nodüler guatr Soliter veya multinodüler
7. Tiroid tümörler Adenomlar veya karsinomlar
8. Uygunsuz TSH salgısı TSH salgılayan adenomHipofizer tiroid hormon direnci
8. Tiroidin infiltratif hastalıkları Histiyositozis, Sistinozis
Tiroiditler
• Otoimmün tiroiditler
– Kronik lenfositik tiroidit (Hashimoto)
– Graves Hastalığı
• Ağrısız tiroiditler• Ağrısız tiroiditler
– Sporadik
– Postpartum
• Subakut ağrılı tiroidit (deQuervain hastalığı)
• Riedel tiroiditi
Graves Hastalığı
Çevresel guatrojenler
• İyot eksikliği
• Yiyecekler
• İçme suyuna karışan birtakım kimyasallar
• İlaçlar
– Thionamidler, Lityum, Amiodaron
– İyot
• özellik kistik fibrozlu çocuklarda iyot içeren ekspektoranların
fazla kullanımı
İyot eksikliği
Guatrojenler
•Siyanoglukosidler
•Tiyoglukosidler
•Brokoli
•Brüksel lahanası
•Lahana
Guatrojenler
•Lahana
•Karnabahar
•Kıvırcık lahana
•Yer lahanası
•Hardal
•Turp
Ailesel guatr
• Dishormonogenez
– TSH reseptörü
– Sodyum iyot simporter
– Tiroid peroksidaz– Tiroid peroksidaz
– Tiroglobülin
• Pendrin (Pendred sendromu)
Konjenital nörosensörial işitme kaybı, guatr
Uygunsuz TSH salgısı
• TSH salgılayan hipofiz tümörü
• Hipofizer tiroid hormon direnci
Tiroid Bozuklukları Bulgular (1)
Süt çocukluğu
– Büyümede yavaşlama
– Gelişme basamaklarında
Hipotiroidi
Çocukluk ve ergenlik dönemi
– Büyüme geriliği
– Halsizlik, yorgunluk – Gelişme basamaklarında
gecikme veya duraklama
– Kabızlık
– Cilt kuruluğu
– Halsizlik, yorgunluk
– Kabızlık
– Cilt kuruluğu
– Cansız saçlar
– Soğuk intoleransı
Tiroid Bozuklukları Bulgular (2)
• Sinirlilik
• Hiperaktivite
• Uykusuzluk
• Egzersiz intoleransı ve merdiven
çıkmada güçlük (Proksimal kas
güçsüzlüğü)
Hipertiroidi
• Uykusuzluk
• İshal
• İştah artışına rağmen
tartı kaybı
• Duygulanım bozukluğu
• Okul performansında azalma
• Sıcak intoleransı
• Çarpıntı hissi
Laboratuar inceleme
• TSH, serbest T4
• Tiroid otoantikorları (Anti TPO-Anti Tg)
• TSH reseptör antikoru (TRABS)
• İdrar iyot atılımı
• Tiroid USG
• Tiroid sintigrafisi (hipertiroidi varlığında)
Tedavi
• Tiroid hormonu
• Cerrahi • Cerrahi
• Radyoaktif iyot
Soru ve katkılar lütfenSoru ve katkılar lütfen
Dr. İhsan ESEN
Fırat Üniversitesi Hastanesi
Çocuk Endokrinolojisi Bilim Dalı
http://kisi.deu.edu.tr/ihsan.esen/
Edinsel hipotiroidi
Tersiyer - Sekonder Primer
• Kronik lenfositik tiroidit (Hashimoto tiroiditi)
– Bazı kromozom bozukluklarında sık (Trizomi 21 ve Turner sendromu)
– Otoimmün poliglandüler sendrom tip 1 (APECED sendromu) ve tip 2
Edinsel primer hipotiroidi nedenleri-1
• İyot eksikliği
• Ablasyon sonrası
– Cerrahi
– Radyoaktif iyot
Edinsel primer hipotiroidi nedenleri-2
• İlaçlar
– Thionamidler• (PPU, metimazol)
– Lityum
• Geç başlangıçlı konjenital
hipotiroidi
– Tiroid disgenezi
– Tiroid metabolizma – Lityum
– Antikonvülzanlar
• Fenitoin,
• Fenobarbital
• Valproik asit
– Fazla iyot alımı
• Amiodaron
• Besin takviyeleri
• Öksürük şurupları
– Tiroid metabolizma
bozuklukları
(dishormonogenezis)
Edinsel primer hipotiroidi nedenleri-2
• Sistemik infiltratif hastalıklar
– Sistinozis
– Langerhans hücreli histiositoz
• Tüketim hipotiroidisi• Tüketim hipotiroidisi
– Büyük hemanjiomlar (artmış tip 3 deiodinaz aktivitesi)
• Kranjiofaringeoma ve diğer hipotalamus ve hipofizi
etkileyen tümörler
• Beyin cerrahisi sonrası
Edinsel santral hipotiroidi nedenleri
• Beyin cerrahisi sonrası
• Kranial radyasyon
• Kafa travması
• Meningoensefalit
Belirti ve bulgular
• Halsizlik
• Soğuk intoleransı
• Proksimal kas güçsüzlüğü
� Kaba sert deri
� Vücut tüylerinde artış
� Guatr• Proksimal kas güçsüzlüğü
• Kabızlık
• Büyüme gecikmesi
• Kilolu olma
• Solukluk
Guatr
� Bradikardi
� Adet düzensizliği
� Gecikmiş puberte
� Nadiren erken puberte
Laboratuvar
SANTRAL HİPOTİROİDİPRİMER HİPOTİROİDİ
• TSH N - ↓
• Serbest T4 ↓↓
� TSH ↑↑
� Serbest T4 ↓↓
LaboratuvarPrimer hipotiroidi
• Tiroid otoantikorları
– Anti TPO
– Anti Tg
• İdrar iyot düzeyi
GörüntülemePrimer hipotiroidi
• Tiroid USG
LaboratuvarSantral hipotiroidi
• Diğer hipofizer hormonlar
– IGF-1 (Somatomedin-C)
– ACTH – Kortizol
– FSH, LH, TT/E2
GörüntülemeSantral hipotiroidi
• Magnetik rezonans (MR)
GörüntülemeSantral hipotiroidi
• Magnetik rezonans (MR)
Tedavi
• Levotiroksin (Levotiron® tb – Euthyrox® tb )
•• DozDoz
• 6-12 ay 5-8 µg/kg/gün • 6-12 ay 5-8 µg/kg/gün
• 1-3 yaş 4-6 µg/kg/gün
• 3-10 yaş 3-5 µg/kg/gün
• 10-18 yaş 2-4 µg/kg/gün
İzlem
• Tanıdan 1 ay sonra
• 3-6 ayda bir
Soru ve katkılar lütfenSoru ve katkılar lütfen
Dr. İhsan ESEN
Fırat Üniversitesi Hastanesi
Çocuk Endokrinolojisi Bilim Dalı
http://kisi.deu.edu.tr/ihsan.esen/
Guatr nedenleri
• Diffuz Guatr
– Tiroiditler
– Çevresel guatrojenler
• Nodüler Guatr
– Tiroid nodülü
• Hipo/Hiper fonksiyone– Çevresel guatrojenler
– Ailevi guatr
– Uygunsuz TSH salgısı
– İdiyopatik
• Hipo/Hiper fonksiyone
– Supüratif tiroidit (abse
ile veya değil)