GÜNEŞ ENERJİSİNİ CANLILAR NASIL KULLANIR?

1. Bitkiler, Güneş Enerjisini Dönüştürüp Hücrelerinde Tutabilen Canlılardır.

Ahmet yüksel

Ahmet yüksel

A.Ç

FOTOSENTEZ İÇİN ;

* Güneş ışığı

* Su

* Karbondioksit ve

* Madensel maddelere

İhtiyaç vardır.

Ahmet yüksel

Güneş ışığı :

Yeşil bitkiler besinlerini güneş enerjisinden yararlanarak yaparlar.

Güneş enerjisi alamayan yeşil bitkiler, besin yapamaz, sararır, cılız kalır, kurur ve ölür.

Ahmet yüksel

Su :

Bitkilerin 3 /4 ‘ü sudur. Bitkiler terleme sonucu su kaybederler.

Bu suyu kökleriyle topraktan alırlar.

Bitkiler, kökleriyle suda erimiş madensel maddeleri alırlar.

Ahmet yüksel

Hava :

Bitkiler, gündüz fotosentez yapabilmek için havanın karbondioksidine, gece ise solunum için havanın oksijenine ihtiyaçları vardır.

Topraktaki hava, köklerin oksijen gereksinimini karşılar.

Ahmet yüksel

Madensel maddeler:

Bitki, madensel maddeleri kökleriyle topraktan alır.

Toprak devamlı madensel madde kaybeder. Bu yüzden gübreleme yapılır

Ahmet yüksel

2. Bitkiler Işıkta Glikoz Sentezler: Yeşil bitkiler yapraklarındaki klorofil yardımıyla, güneş ışığı altında inorganik maddeleri organik besin maddelerine (glikoza) dönüştürür.

Bu olaya FOTOSENTEZ denir.Yani fotosentez, güneş ışığı enerjisini, canlıların kullanacağı enerjiye, (ATP) ye dönüştürme işidir. Besin üretilirken oksijen de elde edilir.

Ahmet yüksel

Fotosentez olayı hücrenin kloroplastlarında geçer. Kloroplastta en önemli yapı KLOROFİLDİR.

KLOROFİL: Fotosentez olayının gerçekleştiği pigmentlerdir. Güneş ışığındaki yeşil rengi yansıtıp diğer renkleri soğurur. Bu yüzden yapraklar yeşil görünür. Klorofil molekülünde Magnezyum bulunur. Magnezyum yeşil renk verir.

Ahmet yüksel

Ahmet yüksel

fotosentez kısaca ;

Karbondioksit +Klorofil BesinGüneş ışığı

6CO2 + C6H12O6 +Klorofil

Güneş ışığı

Su + Oksijen

6H2O 6O2

glikoz

şeklinde yazılır.

Ahmet yüksel

3. Tüm Canlılara Sunulan Fotosentez Ürünü: Glikoz Fotosentez(özümleme) olayı sonucunda glikoz oluşur. Nişasta, şeker, yağ, protein, ve vitamin gibi diğer besin maddeleri glikozdan sentezlenir. Üzüm ve balda saf halde bulunur. Nişastaya dönüşmüş hali bitki lökoplastlarında toplanır. Glikoz, insan ve hayvanlarda glikojen olarak karaciğer ve kas hücrelerinde toplanır.

Ahmet yüksel

Ahmet yüksel

FOTOSENTEZ HIZI

Fotosentezi etkileyen faktörlerin hangisi en düşük seviyede ise fotosentezin hızı buna bağlıdır.

Örneğin ışık şiddeti, su miktarı arttırıldığı halde karbondioksit miktarı sabit kalıyorsa, fotosentezin hızı karbondioksit miktarına bağlı kalır.

Ahmet yüksel

CO2 MİKTARINA GÖRE FOTOSENTEZ HIZI:

%0.03CO2

FOTOSENTEZ HIZI

Ahmet yüksel

IŞIK ŞİDEETİNE GÖRE FOTOSENTEZ HIZI:

Işık şiddeti arttıkça fotosentez hızı da artar. Ancak ışık şiddeti belli bir değeri geçtikte sonra sabit kalır.

IŞIK ŞİDDETİ

FOTOSENTEZ HIZI

Ahmet yüksel

SICAKLIK ARTIŞINA GÖRE FOTOSENTEZ HIZI:

Yüksek sıcaklık enzim yapısını bozacağından 35-40 dereceden sonra fotosentez hızı düşmeye başlar.

0 10 20 30 40SICAKLIK

FOTOSENTEZ HIZI

Ahmet yüksel

Fotosentez kırmızı ve mor dalga boylarında en hızlı, yeşil ışıkta ise en az yavaştır.

IŞIĞIN RENGİNE GÖRE FOTOSENTEZ HIZI:

Ahmet yüksel

FOTOSENTEZİN GENEL ÖZELLİKLERİ

1. Fotosentez klorofilli hücrelerde ve ışıklı ortamda gerçekleşir.

2. Fotosentezde yeşil bitki havadan yapraklarındaki stomalarla karbondioksit, topraktan kökleriyle su alır.

3. Fotosentez sonunda besin ve oksijen üretilir.

Ahmet yüksel

4. Fotosentezde ışık enerjisi organik besin maddesinde kimyasal bağ enerjisi olarak depolanır.

5. Fotosentez için madensel tuzlar gerekir.

6. Fotosentez için en uygun sıcaklık 30-350Cdir.

Ahmet yüksel

Ahmet yüksel

* ÇALIŞMA SORULARI

* ÖĞRENDİKLERİMİZİ

DEĞERLENDİRELİM…

1- Aşağıdaki organellerden hangisi yalnızca bitki hücresinde bulunur?

A. MitokondriB. RibozomC. Endoplâzmik retikulum

D. Kloroplâst

Ahmet yüksel

2- Bitkilerde fotosentezde görevli olan doku aşağıdakilerden hangisidir?

A. Özümleme dokusu

B. Sürgen doku C. Destek dokusu D. Koruyucu doku

Ahmet yüksel

3- Madensel tuzların ve suyun topraktan emilmesinde aşağıdakilerden hangisi en çok etkilidir?

A. Gövde B. Çiçek

C. Yaprak D. Kabuk

Ahmet yüksel

4- Aşağıdakilerden hangisi fotosentez sonucunda bitkiler tarafından oluşturulur?

A. Klorofil B. Karbondioksit C. Glikoz D. Su

Ahmet yüksel

5- Yeşil bitkiler, güneş enerjisini hangi enerjiye dönüştürerek depolar?

A. Potansiyel enerjiye B. Kimyasal enerjiye C. Kinetik enerjiye D. Isı enerjisine

Ahmet yüksel

6- Loş yerdeki yeşil bir bitki, güneşli pencere önüne konulursa aşağıdakilerden hangisinin olması beklenir?

I. Klorofil artması II. Işığa yönelmeIII. Fotosentezin yavaşlaması

A. I ve II B. I ve III C. II ve III D. Yalnız II

Ahmet yüksel

7- I. Su II. Oksijen III. Karbondioksit IV. Güneş Işığı V. Organik madde

Yeşil bitkiler besin yaparken yukarıdakilerden hangilerini kullanır?

A. I - II B. II - IV C. I – III - IV D. III – IV - V

Ahmet yüksel

Ahmet yüksel

TEŞEKKÜRLER…

Ahmet yüksel

Organizmanın, canlılığını sürdürebilmesi için enerjiye ihtiyacı vardır. Enerji ise, organik besinlerin parçalanmasıyla elde edilir.

Besinlerin hücre içinde parçalanarak enerji elde edilmesi olayına SOLUNUM denir.

Ahmet yüksel

I. OKSİJENSİZ SOLUNUM

İki çeşit hücre solunumu vardır:

II. OKSİJENLİ SOLUNUM

( FERMANTASYON )

Ahmet yüksel

1. OKSİJENSİZ SOLUNUM:

( mayalanma-Fermantasyon)

Besinlerin oksijen kullanılmadan parçalanması sonucu enerji ( ATP ) üretilmesi olayıdır.

Hücrenin sitoplazmasında gerçekleşir. Bu tür solunuma; Mayalanma( fermantasyon ) adı verilir.

Ahmet yüksel

A) ALKOL FERMANTASYONU

GLİKOZ 2 ATP + 2CO2 + 2 ETİL ALKOL

Maya hücreleri tarafından gerçekleştirilen solunumdur. Bakterilerde ve mantarlarda görülür.

Örneğin; sütten yoğurt ve peynir elde edilmesi olayı sırasında enerji açığa çıkar.

Ahmet yüksel

B) LAKTİK ASİT FERMANTASYONU:

Sporcularda olduğu gibi, gereğinden fazla enerji harcayan insanlarda, oksijen yetmediği zaman, kas hücreleri laktik asit fermantasyonu gerçekleştirir ve enerji üretilir.

GLİKOZ 2 LAKTİK ASİT +ENERJİ(ATP)Enzim

Ahmet yüksel

NOT: BÜTÜN FERMANTASYON OLAYLARINDA ENERJİ ELDE EDİLİR.

Üzüm suyunun şarap olması, üzüm suyunun sirke olması, sütün yoğurt ve peynir olması, hamurun ekşimesi fermantasyon sonucudur.

Ahmet yüksel

Besinlerin oksijen ile yakılarak parçalanması sonucunda enerji (ATP) üretilmesi olayıdır.

Glikoz+Oksijen

Karbondioksit+su+ATP(enerji)

C6H12O6 +6O2 6CO2 + H2O + 38 ATP

Ahmet yüksel

2. OKSİJENLİ SOLUNUM:

Oksijenli solunum hücrenin mitokondrisinde gerçekleşir. Bütün canlılarda görülür. (bir hücreliler, mantarlar, bitki ve hayvan)

Oksijenli solunumda organik moleküller yapıtaşları olan inorganik maddelere kadar parçalanır.

Üretilen ATP (adenozin trifosfat) canlının tüm hayatsal faaliyetlerinde kullanılır.

Ahmet yüksel

NOT: 1- Oksijenli solunumda daha fazla enerji elde edilir. Oksijensiz solumda ise daha az enerji elde edilir. Örneğin: bir hücreli canlılarda, bazı mantarlarda...

2- Fermantasyon hücrenin stoplazmasında, oksijenli, solunum hücrenin mitokondrisinde gerçekleşir.

Ahmet yüksel

FOTOSENTEZ İLE SOLUNUM İLİŞKİSİ

Güneş ışığı enerjisi

BESİN

OKSİJEN

FOTOSENTEZ SOLUNUM

CO2

H2O

ATP + ISI

Ahmet yüksel

FOTOSENTEZ İLE SOLUNUM İLİŞKİSİ

Fotosentez ve solunum olayında meydana gelen tepkimeler birbirinin tersi yönünde işler. Fotosentezin ürünleri solunumun hammaddeleri, solunumun ürünleri fotosentezin hammaddeleri olarak kullanılır. Sonuçta madde ve enerji akışı olur.

Ahmet yüksel

Burada hammadde tekrar kullanılabilirken enerji akışı tek yönlü olmaktadır. Fotosentez organik besinlerde depolanan enerji,solunumla serbest kalmakta ve enerji gerektiren canlılık olaylarında kullanılmaktadır.

Ahmet yüksel

SOLUNUM İLE FOTOSENTEZİN KARŞILAŞTIRLMASI

Ahmet yüksel

FOTOSENTEZ;

1 Enerji üretimi ve dönüşümünü sağlar.2. Klorofilli hücrelerde gerçekleşir. 3. Işık enerjisi olduğu ortamlarda gerçekleşir. 4. Hücrede kloroplast organeli içinde gerçekleşir.

Ahmet yüksel

5. Işık enerjisi, besin maddesinde kimyasal bağ enerjisine dönüştürülerek depolanır. 6. Bitki ağırlığında madde artışına neden olur.7. Hammadde olarak CO2 ve H2O kullanılır.8. Son ürünler organik besin ve oksijendir.

Ahmet yüksel

1. Enerji üretimini ve dönüşümünü sağlar.2. Bütün hücrelerde gerçekleşir. 3. Her ortamda gerçekleşir.

SOLUNUM;

Ahmet yüksel

4. Hücrede solunumun bir kısmı sitoplazmada bir kısmı mitokondride gerçekleşir. 5. Besin maddesinde depolanmış kimyasal bağ enerjisinden ATP sentezlenir. 6. Tüm canlılarda madde azalmasına neden olur.7. Hammadde olarak organik besin ve oksijen kullanılır. 8. Son ürünler su ve karbondioksittir.

Ahmet yüksel

Ahmet yüksel

TEŞEKKÜRLER…