Genel Değerlendirmeler

Çalışanların nitelik ve nicelik sorunu

• İnternet haberciliğinde gazeteci olan/ olmayan karmaşı vardır.

• Ankete katılan sitelerin %48 inde iletişim mezunu çalışan yoktur.

• Haber sitelerinin %72 sinde 1-5 kişi arası üniversite mezunudur.

• %13 lük kesimde hiç üniversite mezunu yoktur.• %62 sinde sarı basın kartı sahibi olan yoktur.

Gazetecilik tecrübesi olan kişiler çok azdır.

Editöryal yetersizlik/masa başı habercilik

• Haber sitelerindeki nitelik sorunu editöryal yetersizlikleri de etkiliyor.

• Haber sitelerindeki web editörlüğünde : 1. Haberi işleme2. Haberi yeniden yazma3. Önemli unsurları öne çıkarma Gibi editörlük işlemlerinin tam anlamıyla

yapılmadığı belirlenmiştir.

Haber sitelerinin nitelikli kişileri çalıştırması konusunda web siteleri görüş birliği yapmıştır.

Yapılan anketler sonucunda ; İnternet habercisi kendini editöryal anlamda

geliştirmelidir ifadesinde bireylerin %71 i Kesinlikle katılıyorum %29 u Katılıyorum şeklinde cevap vermiştir.

Gelen haberlerin

Doğrulatılması

Teyit edilmesi

Araştırılması

Haber ekibi tarafından tartışılması

• İnternette haber mutlaka doğrulatılmalıdır. İfadesine

%48 kesinlikle katılıyorum %36 katılıyorum cevabını vermiştir

• Doğru olmayan haberler yayından kaldırılmalıdır.

%68 kesinlikle katılıyorum%23 katılıyorum

Önemlidir

Kayıt dışı istihdam ve ekonomik sorunlar

• Hardt’a göre internetle birlikte haber üretimi için profesyonellik gerekmiyor sadece bilgisayar okuryazarı olmak yeterlidir.

• Yeni medyada habercilik yapmak geleneksel habercilik yapmaktan farklıdır.Bunu yaparken çalışanların sosyal hakları korunmalıdır.

• Sektörde nitelikli çalışanlar az, kayıt dışı istihdam yapılıyor, çalışma saatleri belirsiz, maaş ödeme sıkıntıları var ve sigortasız çalışanlar fazladır.

• Sigortasız çalışmak çalışanların mağduriyetini gösterir.

• İnternet haberciliği sektöründe kadınlar azınlıktadır.

Örgütlenmenin niteliği sorunu

• Niteliksiz,sigortasız,sosyal hakları korunmayan çalışanlar gazetecilikle ilgili mesleki bir derneğe üyelikleri yapılan ankete göre %72dir.

Gelir kaynaklarının sınırlılığı ve niteliği sorunu

• Geleneksel gazetecilerin geliri fiili satışlardır. İnternet gazeteciliğinde ise gelir kaynağı ilan ve reklamdır.

• Haber sitesinin gelir varlığını sürdürmesi için eğer ücretli abonelik kullanmıyorsa reklamdan aldığı paya bağlıdır.

• İnternet haberciliğinde reklamın garantisi yoktur. Reklam inişli çıkışlıdır.

• Sitelerin %57 sinin reklam gelirlerinde artış vardır.

• %31 inde reklam gelirleri herhangi bir değişime uğramamıştır.

• Sitelerin reklam aldıkları pay konumuna göre değişir .

• Ulusal siteler %94, herhangi bir tv/gazete bağlı yerel siteler %73 reklam alıyor.

Haber çalma/çarpıtma• Ankete katılan sitelerin %87 si haberlerinin izinsiz

olarak kullanıldığını belirtmiştir.

• Ulusal ve herhangi bir gazete/tv ye bağlı siteler başkalarının haberlerini kullanmada diğer sitelere göre daha hassas davranıyorlar.

Yasal boşluklar/ hukuki sorunlar

• Günümüzdeki en büyük sorunlar ; haber çalma,telif hakkı,haber çarpıtmadır.

• Sitelerin %98 i hukuki kuralların yetersiz olduğu görüşündedir.

Haber/Reklam/Yorum ayrımı sorunu

• Medyada yer alan haberlere bakıldığında metinlerin yorum ve değerlendirme içerdiği görülüyor.

• Ürün / mal / hizmetle ilgili övgülerin yorumların yer aldığı reklam/haberler eklenebilir.

Türkiye Gazetecileri Hak ve Sorumluluk Bildirgesi

• Gazetecilerin Temel Görevleri ve İlkelerini kapsayan kısmından bazı maddeler;

• Madde 12: gazeteci , mesleğini ,reklamcılıkla , halkla ilişkiler veya propaganda ile karıştıramaz.

• İlan-reklam kaynaklarından tavsiye alamaz,maddi çıkar sağlayamaz.

• Gazetecinin Doğru Davranış Kuralları başlığı altındaki maddeler;

• Haber-ilan(reklam) kuralı:haber ve yorum metinleri , görüntüleri ile reklam amaçlı metinlerin ayrımı karışıklığa yer bırakmayacak ölçüde yapılmalıdır.

Taraf Olma/Taraf Olmama (Tarafsızlık)

• Tarafsızlık ,medya etiği çerçevesinde birbirinden farklı görüşler olarak ele alınmıştır.

• Tarafsızlık faktörü etik değerler içerir.

Liberal bakış açısı

•Sadece var olabileceği

Eleştirel bakış açısı

•Kültürel veya ekonomi-politik gerekçelerle yapısal/pratik olarak varlığı

• Haber siteleri bir olayla ilgili taraf ise kamuoyuna açıklanmalıdır.

%60 kesinlikle katılıyorum %21 katılıyorum %6 kararsızım %13 katılmıyorum cevabını vermiştir.• Haber siteleri yargı sürecinde taraf

olmamalıdır.• %64 kesinlikle katılıyorum• %23 katılıyorum

• Türkiye’de büyük ulusal medya organlarının tekellerin hakimiyetinde olduğu hiçbir zaman tarafsız davranamayacağı yazarlar tarafından dile getirilir.

• Bir araştırmaya göre; sitelerin sahiplik yapısının ‘tarafsızlık’ faktörü dengesi araştırılmıştır.

• Sitenin mülkiyeti tarafsızlık faktörünü etkilemez. Aksine (ulusal,bağımsız,yerel) karşılaştırıldığında ulusal medya diğerlerine göre daha tarafsız davranıyor.

Hız Ve Zaman Baskısı • İnternet haberciliği dakika dakika gelişen

7 gün 24 saatlik bir periyoda sahip bir iştir.

• Hız ve dakiklik internetteki başarı için çok önemlidir.

• İnternet gazetecisi aynı zamanda hem editör hem muhabir hem de yayın yönetmeni gibi karar vermek zorundadır.

Haberin Hızlı Yayınlanmasının Sonuçları

Haberci haberin üzerine düşmüyor, önemsemiyor.

Değerlendirme yapılmıyor.

Yeniden gözden geçirme imkanı yok.

Haberin içinde yer alan bilgilerin doğrulaması yapılamıyor.

Güvenilirlik

• Haberi her an düzeltme yada yayından kaldırma olanağının bulunması habercileri eksik,özensiz ya da yanlış haber yapmaya sevk ediyor.

• İzinsiz haber kullanımı , haberlerin çarpıtılması bunlara örnektir.

Güvenilir Olmak İçin Etik Davranışlar

Dürüst haber toplamak

Haberi abartısız sunmak

Haberi doğrulatmak

Yalan haberleri yayından kaldırmak

Arşiv görüntülerin ‘arşiv’ olduğunu belirtmek

• Ulusal ve herhangi gazete/tv ye bağlı olan siteler güvenilirliğe daha çok önem veriyor.

• Reklam alan siteler , reklam almayan sitelere göre güvenilirliğe daha çok önem veriyor.

Kişilik Haklarına Ve Özel Hayata Saygı

• Kişilik haklarının korunmasını kapsayan sorundur.

• Yayın tipleri ve sahiplik yapıları değişkenler olarak belirlenmiştir.

Yayın tipi gruplarına

göre

•Ulusal veya yerel bağımsız siteler , ulusal veya yerel bağımlı sitelere göre kişilik haklarına daha çok önem veriyor.

Sahiplik yapısına

göre

•Adi ortaklık ve anonim şirket yapısında olan siteler, bireysel ve limited şirkete göre kişilik haklarına daha fazla önem veriyor.

Cevap Ve Düzeltme Hakkı

• Sitenin niteliği, yayın özelliği ve mülkiyet yapısı ne olursa olsun ‘cevap ve düzeltme hakkının’

sağlanması gerekiyor.

Bireye Saygı (Şeffaflık)

Şiddete özendirmeme

Ayrımcılık yapmama

Haber karşılığı hediye ,para almama

Maddi konularda okura açıklama yapma

Bütün siteler bu kurala uymak zorundadır.

Beni dinlediğiniz için teşekkür ederim