Hartimi i skenarëve mbi ndryshimet klimaterike dhe përdorimin efikas të energjisë në Shqipëri

8/12/2019 Hartimi i skenarve mbi ndryshimet klimaterike dhe prdorimin efikas t energjis n Shqipri

1/26

UNIVERSITETI POLITEKNIK TIRANUNIVERSITETI POLITEKNIK TIRAN

FAKULTETI I INXHINERIS MEKANIKEFAKULTETI I INXHINERIS MEKANIKEDepartamenti Energjitik!Departamenti Energjitik!

PRO"EKT # DIPLOME$Ma!ter S%ken&'r(

Tema)Hartimi i skenarve mbi ndryshimet klimaterike dhe prdoriminefikas t energjis n Shqipri

06/07/14Punoi: Edlir PECI 1


2/26

PERM*A"T"A


HyrjeI. Objektivat e S!i"#ri$# %bi "olitikat e ndry$i%eve &li%atike'

II. S"ektri i o"$ioneve reduktue$e "er ndry$i%et kli%aterike ne S!i"#ri'

III. S"ektri i nevojave "#r "#r$tatje n# S!i"#ri.

Pre(anti%i i )E*P

I. )E*P+ %jet i inte,ruar %odeli%i'II. *-te$ite %odelue$e te )E*P'

III. Skenar#t n# )E*P.

Skenari * 010 2 030I. P#r$kri%i i Skenarit *'

II. Paketa Politike de &arakteri$tikat krye$ore te Skenarit *'III. Politikat de %a$at'

I5. P#r$tatja'

5. rke$a "#r Ener,ji'

5I. E%eti%et e S ve


3/26

PERM*A"T"A


Skenari O"ti%i$t 000 2 030I. P#r$kri%i i Skenarit O"ti%i$t'

II. Paketa Politike de &arakteri$tikat krye$ore te Skenarit OP8'

III. Stati$tika &li%atike'

I5. Politikat de %a$at'

5. P#r$tatja'

5I. rke$a "#r Ener,ji'

5II.E%eti%et e S ve.

Skenari Pe$i%i$t 000 2 030I. P#r$kri%i i Skenarit Pe$i%i$t'

II. Paketa Politike de &arakteri$tikat krye$ore te Skenarit PES'

III. Stati$tika &li%atike'

I5. Politikat de %a$at'

5. P#r$tatja'5I. rke$a "#r Ener,ji'

5II.E%eti%et e S ve.

P#r-undi%e de 9i$kuti%e


4/26

Objektivat e S!i"#ri$# %bi "olitikat e ndry$i%eve &li%atike


S%+ipria pje! e UNF,,, -%e Pr't'k'..it t Ki't'!

Marr/e!%ja me *E0n -%e Imp.ementimi i rreg1..a/e t KE0! pr *RE0t -%eE2i3en&n e Energji!

Plani "#r i%"le%enti%in e Eve n# S!i"#ri 006 2 017+ &E+ 007

I. 8enden;a n# rritje e rke$#$ "#r Ener,ji n# $ektorin e ane$ave deIndu$tri+ 0+


5/26

S"ektri i o"$ioneve reduktue$e "#r ndry$i%et kli%aterike n# S!i"#ri


Emetimet e 4a5e/e Ser n S%+ipri n rap'rt me me!taren n-rk'm6tare

I. &ontributi i S!i"#ri$# n# e%eti%et ,lobale t# Sve+ A+4 %.t/vit CO e! '

II. Sektori i Ener,ji$# %e n#n$ektor#t e tij+ "#rb#n 44= te Sve .

Pr'-%imi i energji! e.ektrike n S%+ipri nga HE,0et -%e TE,0et

Ener,jia n,a HECet A?+37 = de 8ECet 1+4


6/26

S"ektri i o"$ioneve reduktue$e "#r ndry$i%et kli%aterike n# S!i"#ri


S%2r>t5imi i *1rime/e t Rin'/1e!%me t Energji!

I. Hidroener,jia+ "2#$ m3/s % "6 & "' ()h energjin# di$"o(i;ion *&@+ 011'

II. Ener,jia 9iellore+ Er#$ de jeoter%ale'

III. Ener,jia n,a io%a$a+ 1460 /vit *&@+ 01 .

E2i&en&a e Energji!

Objektivi n,a


7/26

Spektri i ne/'ja/e pr!%tat!e n S%+ipri


Para!%ikimi i Skenar/e pr t ar-%men e k.im! n S%+ipri )

I. ritjen e te%"eraturave'

II. Dvo,#li%in e $a$i$ $# re$jeve'

III. Dvo,#li%in e re$u$eve t# ujit de tok#$ $# "unue$%e.

Pr!%tatja n !ekt'rin e pr'-%imit energji! e.ektrike Prodi% i ener,ji$# elektrike de ter%ike n,a 8ECet

Prodi% i ener,ji$# elektrike n,a HECet

Ne/'ja pr pr!%tatje n !ekt're te tjere)

I. Sektori i uj!#$i$#

II. Sektori i Pyjeve'

III. Sektori i uri%eve jore

o Efektet e ndryshimeve klimatike do prekin te gjithe sektoret e Ekonomis Shqiptare* pasi Shqipria

n+k ka ende nj politik t qart mbi ndryshimet klimatike, - i rre.ik+ari mbetet sektori i prodhimit

t energjis elektrike pasi ka varsi t lart nga rrjedha e l+mejve,


8/26

Pre5antimi i LEAP


L'ng range Energ> A.ternati/e! P.anning S>!tem

Sistemi i lanifikimit 1fatgjat te 1lternativave t Energjis

C-ar# %und t# b#j%# %# "ro,ra%in )E*P F

Mjet pr hartimin e skenarve strategjik mbi Energjin dhe Mjedisin

*. Per$"ektivat e Ener,ji$# "ara$iki%i'

. Plani-iki%i i uri%eve t# Inte,ruara'C. *nali(at "#r redukti%in e Sve'

9. ilan;et Ener,jitike de ,j#ndja %jedi$ore.


9/26

LEAP: Sistemi i Planifikimit Afatgjat te Alternativave t Energjis Karakteri!tikat Kr>e!'re) kuadri ekono%ik+ let#$ia n# "#rdori%+ $kenar#t ba(#+

%jet i inte,ruar %odeli%i/nd#rti%i Ener,ji 2 jedi$.

B..imi) rke$a "#r ener,ji+ -urni(i%i %e ener,ji+ buri%et+ "e$a %jedi$ore+anali(at ko$to 2 "#r-iti%+ e%eti%et n,a $ektori joener,jitik.

Pr+a!ja 2.ek!i6.e n-aj M'-e.imit) arrd#niet te%elore jan# t# ba(uara n#llo,arit# t# "a di$kutue$%e -i(ike. jita$tu "#r tabelat e ti"it G "a$!yrue$e

lejon+ kriji%in e %odeleve $i%ulue$e de ekono%etrike.

K'%a) n,aa-at%e$%e n# a-at,jat#+ koa vjetorea"i+ nu%#r i "aku-i(uar i viteve.

T -%nat e krk1ara) -lek$ib#l+ k#rke$a t# ul#ta t# t# d#nave -ille$tare. Per-$inba(#n e t# d#nave 8E9+ karakteri$tika teknike+ ko$tot de -aktor#t e e%eti%eve

t# 1000 teknolo,jive ener,jitike.

Ap.ikimi 4je'gra2ik) lokal+ ko%b#tar de rajonal



10/26

A2t!ia M'-e.1e!e e LEAPA2t!ia M'-e.1e!e e LEAP

Kerke!a pr Energji)I. Hirearkia ekono%ike e k#rke$#$ "#r ener,ji nivelet aktive "#r inte$itetin e ener,ji$#

II. D,jedja e %etodolo,jive'

III. O"$ionet e %odeli%it n# !arkulli%in e o"$ioneve.

Tran!2'rmimi i Energji!)I. Si%uli%i i >do $ektori ener,jitik "rodi%it t# ener,ji$# elektrike+ tran$%eti%it de $"#rndarje$+

CHPve+ ran-ini%it t# na-t#$+ %inierat e !y%yrit+ njerrjen e na-t#$+ etj'

II. Si$te%i i $"#rndarje$ $# Ener,ji$# elektrike ba(uar n# ko#(,jatjen kurbave t# n,arke$#$ elektrike'

III. odeli%i ek(o,jen de endo,jen i (,jeri%it t# ka"a;itetit

*1rimet Energjitike)I. Hi$toriku i k#rke$#$+ "rodi%it+ e-i>en;#$+ i%"ortit de ek$"ortit'

II. Si"#r-a!ja e tok#$ n# di$"o(i;ion "#r bio%a$ de buri%e t# rinovue$%e

Mje-i!iI. E%eti%et totale de i%"aktet e drejt"#rdrejta t# $i$te%it ener,jitik'

II. uri%et e $ektorit joener,jitik de "#r%bytjet.



11/26

SKENARI *AU $?@@@ # ?@;@(

Hartimi i Skenarit *AU)Tendenca historike si baz pr lehtsimin dhe prshtatjen e instrumentve t

politikave t implementuara.

Deprtimi i *RE #/e -%e E2i3en&a e Energji!e n S%+ipri

I. Orienti%i i li,jit "#r "ro%ovi%in e E 2ve '

II. un,e$a de "ro,re$i i kuadrit li,jor "#r teknolo,jit# e E 2ve'

III. Projektet t# E 2ve n,a donatoret de "rojektet n# $ektorin "rivat'

I5. Poten;iali i E 2ve: Era+ io%a$a de ji'

5. )i,ji "#r e-i>en;#n e ener,ji$# de "ro,re$i i tije 011 2 01?.

Pr Skenarin *AU n1k jan imp.ement1ar ma!a t pr!%tatje!

Skenari *AU !%t /etm nj paket p'.itike .e%t!1e!eC



12/26

SKENARI *AU $?@@@ # ?@;@(

Paketa P'.itike pr Skenarin *AU)

igjet pr !"E #t $o igji 4o,'5'* dat+ar me 2#,"2,2002* 7r krijimin e lehtsimit t k+shteve pr ndrtimin e b+rimeve t

reja t prodhimit t energjis elektrike7 89 50* faqe 26#$

o igji nr,502* dat 22,0$,2003 7r sektorin e energjis elektrike7* neni 35 " pr :;E 89 $3* faqe 2"20

igjet pr Efi%encn e Energjis$o igji nr '53 7-bi r+ajtjen e n


13/26

SKENARI *AU $?@@@ # ?@;@(

Karakteri!tikat kr>e!'re t Paket! P'.itike t Skenarit *AU)

Dvilli%i i >#$tjeve krye$ore ba(uar n# tenden;at i$torike'

&u-i(i%i i $ryt#(i%it t# E 2ve n# HECe de Ener,ji 9iellore'

Jutja e tari-ave let#$ue$e "#r $-ryt#(i%in e E 2ve.

Penge!at pr 56atimin e E2i3en&n! ! Energji! -%e pr'jekte/e t *RE #/e

o

ro=ed+rat* ;reg+lloret* :+rrokra=ia dhe Aorr+psioni!o -+ngesa e k+adrit ligjor dhe e fondeve p+blike pr projekte t tilla!

o (arifa t +lta q n+k m+nd t japin rentabilitetin e projektit pr .hvill+esit e projektit!

o -os prfshirja e :;E Bve nga >ielli dhe Era n tarifat lehts+ese!

o Cinan=imi i dobt nga :ankat Aomer=iale pr EE dhe projektet e :;E Bve ,

Hip'te5at Kr>e!'re

'emografia Po"ull$ia n# "eriud#n 003 2 03 de 03 2 030 .

Ekonomia

rod+kti i :rendshm :r+to n peri+dhn 20"" B 20" ,


Popullsia.jpg

PBB.jpgPBB - Sektor.jpg


14/26

SKENARI *AU $?@@@ # ?@;@(

Stati!tikat K.imatike

e$jet'

8e%"eratura'

uri%et ujore'

Jrekuen;a e n,jarjeve ek$tre%e.

Pr!%tatja P#rdori%i i ujit n# ane$a '

P#rdori%i i ujit n# uj!#$i '

P#rdori%i i ujit n# Indu$tri '

P#rdori%i i ujit "#r "rodi%in e Ener,ji$# Elektrike.

>ispon+eshmria e +jit pritet t .voglohet pr shkak t ndryshimit t klims, 4 mes s+po.imeve

mbi ndryshimet e temperat+rs dhe reshjeve* dispon+eshmria e +jit pritet t bjer n j+g dhe j+g&

lindje te E+ropes me "0D ose m sh+m n disa basene te l+menjve deri n vitin 2030


P'.itikat -%e Ma!at

Si$te%i i let#$irave tari-ore' 8ak$a e karbonit' Kerti-ikatat e ,jelbra' &redit# e buta de $ubven;ionet' enai%i i tok#$

Reshjet.jpg

Temperatura.jpg

Menaxhimi i Tokes.jpg


15/26

SKENARI *AU $?@@@ # ?@;@(


Krke!a pr Energji pr 3-' Sekt'r !ipa! Skenarit *AU

Sherbime + Komerciale.jpg

Jo-nergjitik.jpg

Transport.jpg

!n"ustri.jpg

Buj#esi.jpg

Banesa.jpg

Te tjere.jpg

Pa Speci$ikuar.jpg


16/26

SKENARI *AU $?@@@ # ?@;@(


H1m6jet: Pr'-%imi Energji! E.ektrike -%e Emetimet e 4S0/e

Trans$ormimi.jpg

%i"roenergjia.jpg

n lektrike Totale.jpg

metimet e &S-'e.jpg


17/26

SKENARI OPTIMIST $?@@@ # ?@;@(

Hartimi i Skenarit Optimi!t)I. In$tru%ent#t e "olitikave let#$ue$e/"#r$tat#$e n# -u!i "a$ 01/01/011'

II. In$tru%ent#t e "olitikave $te$# "#r ndry$i%et kli%atike n# "#r"utje %e E 2n#'

III. S-ryt#(i%in %a i e-i>en;#$ ener,jitike de $-ryt#(i%in e E 2ve.

Paketa p'.itike pr kt Skenar

ehtsimi

, igjet pr Fshtje e politikave klimatike: igji 4r, 55$ data 2' korrik 200' 7r (aksat

Aombtare7 6ka ndrysh+ar me ligjin 4r, "0#$' data m 2" korrik 20"" 7r disa ndryshime n

igjin nr 55$7

In$tru%ent#t "lot#$ue$ t# "olitik#$'

In$tru%ent#t e "olitikave "#r "ro%ovi%in e E 2ve'

In$tru%entat e "olitikave "#r e-i>en;#n e ener,ji$#'

In$tru%ent#t e "olitikave "#r Sektorin e 8ran$"ortit' In$tru%ent#t e "olitikave "#r "ro%ovi%in e iokarburanteve'

In$tru%ent#t e "olitikave "#r $k#%bi%in e e%eti%eve'

In$tru%ent#t e "olitikave "#r "ro%ovi%in e teknolo,jive "#r ka"jen de %a,a(ini%in e &arbonit



18/26


Paketa P'.itike pr kt Skenar)

Prshtatja$

I. In$tru%ent#t "olitik# "#r %enai%in e ujit'

II. In$tru%ent#t "olitik# "#r %enai%in e "yjeve'

III. In$tru%ent#t "olitik# "#r ndry$i%et kli%atike.

Karakteri!tikat kr>e!'re te Paket! P'.itike t Skenarit *AU)I. Objektivat let#$ue$e "#r t# ,jit# $ektor#t 'II. P#ra"ja e t# ,jit# llojeve t# E 2ve+ Era+ 9iellore de io%a$a'

III. Pro%ovi%i i e-i>en;#$ $# ener,ji$# n# t# ,jit# $ektor#t.

Hip'te5at Kr>e!'re

'emografia Po"ull$ia n# "eriud#n 003 2 03 de 03 2 030 + $i tek *

Ekonomia rod+kti i :rendshm :r+to n peri+dhn 20"" B 20" *$i tek *


Popullsia.jpg

PBB.jpg


19/26



e$jet'

8e%"eratura'

uri%et ujore'






Shqipria po prballet me probleme me implementimi e ligjit ek.ist+es t efiFen=s s

energjis* kodit energjitik t ndrtesave* dhe krijimin e fondit t efiFen=s s energjis

Aom+niteti i Energjis* 20"0,


P'.itikat -%e Ma!at

Si$te%i i let#$irave tari-ore' 8ak$a e karbonit' Kerti-ikatat e ,jelbra' &redit# e buta de $ubven;ionet' enai%i i tok#$

Reshhjet.jpg

Temperatura.jpg

Menaxhimi i Tokes.jpg


20/26



Krke!a pr Energji pr 3-' Sekt'r !ipa! Skenarit OPT

Re(i"encial.jpg

Bij#esor.jpg

!n"ustrial.jpg

Sherbime + Komercial.jpg

Sherbime te Tjera.jpg

Transport.jpg

Sherbime te Tjera.jpg

Pa Speci$ikuar.jpg


21/26




Trans$ormimi.jpg

%i"roenergjia.jpg

n.lektrike Tot.jpg

metimet e &S-'e.jpg


22/26

SKENARI PESIMIST $?@@@ # ?@;@(

Hartimi i Skenarit Pe!imi!t)I. In$tru%ent#t e "olitikave let#$ue$e/"#r$tat#$e n# -u!i "a$ 01/01/011'

II. In$tru%ent#t e "olitikave $te$# "#r ndry$i%et kli%atike n# "#r"utje %e E 2n#'

III. S-ryt#(i%in %ini%al i e-i>en;#$ ener,jitike de $-ryt#(i%in e E 2ve.

(everia Sh)iptare e konsideron nj nga prioritet e saj pr periudhn e ardhshme rritjen e

furnizimit me energji nga burime t ndr*shme

Paketa p'.itike pr kt Skenar ehtsimi

Paketa "olitike ek(i$tue$e'

In$tru%ent#t "lot#$ue$ t# "olitikave'

In$tru%ent#t e "olitikave "#r "ro%ovi%in e E 2ve'

In$tru%entat e "olitikave "#r e-i>en;#n e ener,ji$#' In$tru%ent#t e "olitikave "#r Sektorin e 8ran$"ortit'

In$tru%ent#t e "olitikave "#r "ro%ovi%in e iokarburanteve'

In$tru%ent#t e "olitikave "#r $k#%bi%in e e%eti%eve.



23/26


Paketa P'.itike pr kt Skenar)

Pr!%tatja)+uk ka asnj ,nstrument

Karakteri!tikat kr>e!'re te Paket! P'.itike t Skenarit Pe!imi!t)I. Skenar i "olitik#$ jo kli%atike'

II. Prioritet "#r -urni(i%in %e ener,ji de jo "olitika let#$ue$e a"o "#r$tat#$e'

III. ritje %# t# lart# ekono%ike $e rit%et e $kenarit'I5.@uk ka objektiva $a$ior "#r redukti%in e S 2ve'

5. Etj..

Hip'te5at Kr>e!'re 'emografia

Po"ull$ia n# "eriud#n 003 2 03 de 03 2 030 + $i tek * Ekonomia rod+kti i :rendshm :r+to n peri+dhn 20"" B 20" *$i tek *


Popullsia.jpg

PBB.jpgTe ar"hurat - bano re.jpg


24/26



e$jet'

8e%"eratura'

uri%et ujore'






@endi n+k ka ndrmarr n vetvete ndonj anga.him t till, Si nj antar i Aom+nitetit tEnergjis* politika energjitike shqiptare ka nevoj t konvergoj drejt politiks energjetike t

:E&s, randaj* Fdo >irektiv e :E&s q n+k ishin .bat+ar para " janar 20"" jan marr n

konsiderat pr kt skenar,


P'.itikat -%e Ma!at

Si$te%i i let#$irave tari-ore' 8ak$a e karbonit' Kerti-ikatat e ,jelbra' enai%i i tok#$

Reshjet.jpg

Temperatura.jpg

Men. Tokes.jpg


25/26


26/26




Trans$ormimi.jpg

%i"roenergjia.jpg

n lektrike Totale.jpg

metimet e &S-'e.jpg

Documents

Hartimi i skenarëve mbi ndryshimet klimaterike dhe përdorimin efikas të energjisë në Shqipëri