HAYATA DOKUNMAK - sisecam.com.tr Relations... · 3 KÜRESEL VİZYON, DİNAMİK YAPI, SÜRDÜRÜLEBİLİR BÜYÜME Şişecam Topluluğu, düzcam, cam ev eşyası, cam ambalaj ve kimyasallar

TÜRKİYE ŞİŞE VE CAM FABRİKALARI A.Ş.2016 FAALİYET RAPORU

HAYATA DOKUNMAK

1

Tarihi antik çağa kadar uzanan, sonsuz kez %100 geri dönüştürülebilir özelliğe sahip eşsiz bir malzeme olan cama hayat veriyoruz. 22 bine yakın çalışanımızla, 13 ülkede üretim yapıyoruz. 150 ülkeye ulaşan satışlarımızla uluslararası ölçekte bir Topluluğuz. Dünyanın cam ev eşyasında üçüncü, cam ambalaj ve düzcamda beşinci büyük üreticisiyiz. Ayrıca düzcamda Avrupa’nın bir numarasıyız. Krom kimyasallarında dünya lideri olmamızın yanı sıra Avrupa’da ilk 4, dünyada ise en büyük 10 soda üreticisi arasında yer alıyoruz. Doğaya saygılı, kalite ve konfor sunan ürünlerimizle her gün milyonların hayatına dokunuyoruz. İnsanların dokunuşuyla her gün hayat buluyoruz.

02 Şişecam Topluluğu03 Finansal Göstergeler04 Özetle Şişecam06 Pay Sahipleri ve Yatırımcı İlişkileri08 Şişecam’ın Global Pazarlardaki Varlığı10 Şişecam’ın Üretim Gücü12 Yönetim Kurulu Başkanı’nın Mesajı14 Genel Müdür’ün Mesajı18 Yönetim Kurulu20 İcra Kurulu22 Şişecam Düzcam30 Şişecam Cam Ev Eşyası38 Şişecam Cam Ambalaj46 Şişecam Kimyasallar54 Araştırma ve Teknolojik Geliştirme58 Çevre Ve Enerji62 İnsan Kaynakları64 Endüstri İlişkileri66 İş Sağlığı ve Güvenliği68 Bilgi ve İletişim Teknolojileri70 Kurumsal Sosyal Sorumluluk74 Risk Yönetimi ve İç Denetim Faaliyetleri75 Konsolide Finansal Tablolar ve Bağımsız Denetçi Raporu196 Kurumsal Yönetim Uyum Raporu210 Ortaklar Olağan Genel Kurul Gündemi211 Esas Sözleşme Tadil Tasarısı Metni212 Dönem İçinde Yapılan Sermaye Artışı, Esas Sözleşme Değişiklikleri, Kâr Dağıtımları ve Diğer Hususlar214 Yönetim Kurulu’nun Yıllık Faaliyet Raporuna İlişkin Bağımsız Denetçi Raporu215 İletişim Bilgileri

İÇİNDEKİLER

3

KÜRESEL VİZYON, DİNAMİK YAPI, SÜRDÜRÜLEBİLİR BÜYÜME

Şişecam Topluluğu, düzcam, cam ev eşyası, cam ambalaj ve kimyasallar ana işkollarında uluslararası

çapta faaliyet gösteren bir sanayi topluluğudur. 13 ülkedeki üretimini 22 bine yakın çalışanıyla

sürdüren Şişecam Topluluğu, satışlarının yarısından fazlasını yurt dışına yapmakta ve ürünlerini

dünyada 150’ye yakın ülkeye ihraç etmektedir.

Topluluk, düzcam, cam ev eşyası, cam ambalaj ve cam elyafı gibi camın tüm alanları ile soda ve krom

bileşiklerini kapsayan işkollarında lider konumdadır.

Atatürk’ün direktifleriyle 1935 yılında Türkiye İş Bankası tarafından kurulan Şişecam, 81 yıllık

geçmişiyle Türkiye’nin en köklü sanayi kuruluşlarından biri olmanın yanı sıra ihtisaslaşma derecesi ve

rekabet gücü yüksek faaliyetleriyle dünyanın en seçkin üreticileri arasında yer almaktadır.

ŞİŞECAM KREDİ DERECELENDİRME NOTU

MOODY’S Ba1/Durağan

S&P BB/Durağan

ŞİŞECAM KURUMSAL YÖNETİM NOTU

16 Aralık 2016 9,44

ŞİŞECAM TOPLULUĞU

Şişecam, Borsa İstanbul’da SISE koduyla işlem görmektedir.

KÜRESEL KONUM

Avrupa Dünya

Düzcam 1 5

Cam Ev Eşyası 2 3

Cam Ambalaj 5 5

Soda Külü 4 10

FİNANSAL GÖSTERGELER

Yatırımlar (M TL)

1.156 1.106 1.158

Satış Gelirleri (M TL)

2014 2014 20142015 2015 20152016 2016 2016

Özkaynaklar (M TL)

7.239

9.503

11.330

2014 2015 2016

6.8767.415

8.422

Uluslararası Satışlar (M TL)

3.4203.750

4.532

2014 2015 2016

Toplam Varlıklar (M TL)

12.350

15.663

19.152

2014 2015 2016

Dönem Kârı (M TL)

420

805

1.040

Soda Üretimi (000 TON)

2.110 2.174 2.278

FAVÖK (M TL)

2014 2014 201420142015 2015 201520152016 2016 20162016

1.365

1.764

2.120

Cam Üretimi (000 TON)

Çalışan Sayısı

4.15421.0344.235 21.0494.572 21.715

2015 2016

Finansal Göstergeler (M TL) (M USD) (M TL) (M USD)

Toplam Varlıklar 15.663 5.387 19.152 5.442

Özkaynaklar 9.503 3.268 11.330 3.219

Satışlar 7.415 2.727 8.422 2.791

Brüt Kâr 2.179 801 2.530 838

Finansman Gideri Öncesi Faaliyet Kârı (FVÖK) 1.026 377 1.310 434

FAVÖK 1.764 648 2.120 702

Dönem Kârı 805 296 1.040 345

Net Finansal Borçlar 1.440 495 1.489 423

Finansal Oranlar 2015 2016

Dönen Varlıklar/Kısa Vadeli Yükümlülükler 2,8 2,1

Özkaynaklar/Toplam Kaynaklar 60,7 59,2

Net Finansal Borçlar/Toplam Kaynaklar 9,2 7,8

Net Finansal Borçlar/Özkaynaklar 15,2 13,1

Brüt Kâr/Satış Gelirleri 29,4 30,0

FAVÖK/Satış Gelirleri 23,8 25,2

FVÖK/Satış Gelirleri 13,8 15,6

Net Finansal Borçlar/FAVÖK 0,8 0,7

ÖZETLE ŞİŞECAM

Faaliyet AlanıMimari camlar, otomotiv ve enkapsüle camlar, güneş enerjisi camları, beyaz eşya camları

Faaliyete Geçiş Tarihi 1981

Üretim Kapasitesi İtibarıyla KonumuDünyada 5. ve Avrupa’da 1. sırada

Türkiye’deki Üretim TesisleriTrakya Cam Sanayii A.Ş. Trakya Fabrikası - Kırklareli Mersin Fabrikası - Mersin

Trakya Yenişehir Cam Sanayii A.Ş. Yenişehir Fabrikası - Bursa

Trakya Polatlı Cam Sanayii A.Ş. Polatlı Fabrikası - Ankara

Şişecam Otomotiv A.Ş. Otomotiv Fabrikası - Kırklareli

Yurt Dışı TesislerTrakya Glass Bulgaria EAD – BulgaristanSisecam Flat Glass Italy Srl – İtalyaSisecam Automotive Bulgaria EAD - BulgaristanRichard Fritz Holding GmbH - Almanya (Besigheim), Almanya (Aurach), Slovakya, MacaristanGlasscorp S.A. - Romanya, Trakya Glass Rus AO - RusyaAutomotive Glass Alliance Rus AO - RusyaHNG Float Glass Limited - HindistanSaint Gobain Glass Egypt - Mısır

Üretim Kapasitesi2,8 milyon ton/yıl düzcam kapasitesi8,9 milyon m2 otomotiv camı üretimi

Girdi Sağladığı Sektörlerİnşaat, otomotiv, güneş enerjisi ve beyaz eşya

Toplam Üretim2,3 milyon ton mimari cam

Faaliyet AlanıGıda, içecek, ecza ve kozmetik sektörlerinde, çeşitli hacim ve renklerde, cam ambalaj üretimi


Üretim Kapasitesi İtibarıyla KonumuDünyanın ve Avrupa’nın 5. büyük cam ambalaj üreticisi

Türkiye’deki Üretim TesisleriAnadolu Cam Sanayii A.Ş. Mersin Fabrikası

Anadolu Cam Yenişehir Sanayi A.Ş. Yenişehir Fabrikası - Bursa

Anadolu Cam Eskişehir Sanayi A.Ş. Eskişehir Fabrikası

Omco İstanbul Kalıp Sanayii ve Ticaret A.Ş. Gebze Fabrikası - Kocaeli

Yurt Dışı TesisleriOOO Ruscam - Rusya Gorokhovets Fabrikası

OOO Ruscam Glass Packaging Holding Ufa Fabrikası - Rusya Kirishi Fabrikası - Rusya Pokrovsky Fabrikası - Rusya

OOO Ruscam Glass Kuban Fabrikası - Rusya

JSC Mina Fabrikası - Gürcistan

Merefa Glass Company Ltd. - Ukrayna

Üretim Kapasitesi2,3 milyon ton

Girdi Sağladığı SektörlerGıda, içecek, ecza ve kozmetik

Toplam Üretim1,8 milyon ton

Faaliyet AlanıOtomatik ve el imalatı cam ev eşyası, soda, kristalin ve ısıya dayanıklı borcam, kurşunlu kristal cam ev eşyası üretimi, kağıt karton ambalaj üretimi ve perakende mağazacılık


Üretim Kapasitesi İtibarıyla KonumuDünyada 3. ve Avrupa’da 2. büyük kuruluş

Türkiye’deki Üretim TesisleriPaşabahçe Cam San. ve Tic. A.Ş. Kırklareli Fabrikası Eskişehir Fabrikası

Denizli Cam San. ve Tic. A.Ş. Denizli Fabrikası

Camiş Ambalaj Sanayii A.Ş. Tuzla Fabrikası - İstanbul Eskişehir Fabrikası

Yurt Dışı TesisleriPaşabahçe Bulgaria EAD - Bulgaristan Posuda - Rusya Federasyonu

Perakende MağazacılıkTürkiye’de 47, yurt dışında 1 mağaza (İtalya)

Üretim Kapasitesi608,7 bin ton

Üretim, Tasarım ve Pazarlama Faaliyetleri Gerçekleştirilen SektörlerEv, ikram ve endüstri

Toplam Üretim383 bin ton

Faaliyet AlanıSoda ve krom kimyasalları, cam elyafı, endüstriyel hammaddeler, elektrik, Vitamin K3 türevleri ve sodyum metabisülfit üretimi Kuruluş bünyesindeki enerji üretim merkeziyle kendi enerji ihtiyacını karşılamaktadır.


Üretim Kapasitesi İtibarıyla KonumuAvrupa’da en büyük 4. ve dünyada 10. soda üreticisiLider krom kimyasalları üreticisi

Türkiye’deki Üretim TesisleriSoda San. A.Ş. Soda Fabrikası - Mersin Kromsan Krom Bileşikleri Fabrikası - Mersin

Camiş Madencilik A.Ş. Aydın, Balıkesir, Bilecik, İstanbul, Karabük, Kırklareli, Mersin

Cam Elyaf San. A.Ş. Gebze Fabrikası - Kocaeli

Oxyvit Kimya San. ve Tic. A.Ş. Mersin Fabrikası

Yurt Dışı TesislerSolvay Sodi AD - BulgaristanŞişecam Soda Lukavac d.o.o. - Bosna HersekCromital S.p.A. - İtalyaCamiş Egypt Mining Co. Ltd. - Mısır

Üretim Kapasitesi2,3 milyon ton soda

Girdi Sağladığı SektörlerCam, seramik, deterjan, deri sanayi, metal kaplama, emprenye, pigment, hayvan yemleri, otomotiv, denizcilik, rüzgar türbin kanatları

Toplam Üretim2,3 milyon ton soda üretimi3,8 milyon ton endüstriyel hammadde üretimi

ŞİŞECAM DÜZCAM ŞİŞECAM CAM EV EŞYASI ŞİŞECAM CAM AMBALAJ ŞİŞECAM KİMYASALLAR

Şişecam Cam Ev Eşyası

%19


%23


%29


%9

Şişecam Cam Ambalaj %18




Şişecam Düzcam %31




Şişecam Kimyasallar %24




Diğer* %8 Diğer* %4Diğer %5

SATIŞ GELIRLERI 8,4 milyar TL 4,5 milyar TL 1,2 milyar TL 2,1 milyar TLYATIRIMLARULUSLARARASI SATIŞLAR FAVÖK

* Şişecam’ın enerji alım satımlarıyla ilgilidir * Şişecam’ın enerji alım satımlarıyla ilgilidir

6 7

PAY SAHİPLERİ VE YATIRIMCI İLİŞKİLERİ

Şişecam Topluluğu, küresel bir şirket olma vizyon ve sorumluluğuyla, yatırımcı ilişkileri ve kurumsal yönetim uygulamalarını uluslararası standartlarda yürütmeye devam etmeyi ve bu suretle hissedar değerini sürekli artırmayı hedeflemektedir.

Şişecam Yatırımcı İlişkileri’nin temel görevleri, halka açık şirketlerin değerlerini artırmak ve Topluluk tarafından çıkarılmış sermaye piyasası araçlarının adil değerleri üzerinden işlem görmelerini sağlamaktır. Bu hedefler doğrultusunda, Yatırımcı İlişkileri, halka açık şirketlerin faaliyetlerinin seyri ve finansal sonuçlarına yönelik, ilgili tüm sermaye piyasaları taraflarıyla detaylı ve tam doğru bilgi paylaşmak üzere Topluluk şirketlerinin internet siteleri, yatırımcı ilişkileri sunumları, yatırımcı bültenleri, webcast tele-konferansları, roadshow ve konferanslara katılım gibi birçok yatırımcı ilişkileri araçlarını kullanmaktadır.

2016 yılında da Yatırımcı İlişkileri faaliyetleri şeffaf, proaktif, hızlı ve tüm yatırımcılarla eşit düzeyde paylaşım anlayışı ile yürütülürken gerek yatırımcıların gerekse analistlerin Topluluğu daha yakından tanımaları amacıyla tüm faaliyetler artarak ve iyileştirilerek devam etmiştir. 2016 yılında, yurt içi ve yurt dışında hisse senedi ve bono yatırımcılarına yönelik toplam sekiz konferansa katılım sağlanmış, 200’ün üzerinde mevcut ve potansiyel yatırımcılar ile birebir toplantılar gerçekleştirilmiştir. Bu yıl içinde, iştiraklerden Trakya Cam ve Anadolu Cam bünyesindeki Soda Sanayii hisselerinin nitelikli yatırımcılara satışına yönelik olarak Avrupa ve ABD’de roadshowlar düzenlenmiştir.

Yatırımcılar ile telefon, birebir toplantı, roadshow ve konferanslar aracılığıyla toplamda yapılan görüşme sayısı ise 300’ün üzerindedir. Halka açık şirketler hakkında rapor çıkaran analistlerle etkin bir şekilde yürütülen görüşmeler sonucu, 90’a yakın analist raporu yayımlanmıştır.

Ayrıca, 2016 yılı içinde, 2015 yıl sonu ve 2016 ilk yarı finansal sonuçlarının paylaşıldığı iki webcast düzenlenmiştir. Bu paylaşımların düzenli olarak yılda en az iki defa yapılmasına devam edilmektedir.

Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş., bulunduğu tüm coğrafyalarda ve sektörlerde önemli katma değerler yaratırken, yatırımcıları için de değer üretmeye devam etmektedir.

Topluluk şirketleri için; • 81 yılın getirdiği yüksek itibarın ve sahip olduğu markalarının

gücünün artırılarak sürdürülmesi,• Güçlü sermaye yapısı ve uzun vadeli stratejileri ile büyümenin

desteklenmesi,• Güçlü mali bünyesi ile uygun ve çeşitli finansman

kaynaklarının teminine imkân sağlanması, • Kurumsal kültürünün gücü ve şeffaf yönetim anlayışı ile en iyi

uygulamaların yaygınlaştırılması,• Etkin risk yönetimi uygulamalarının sürdürülmesi,• Yetkin insan kaynaklarının nitelik ve verimliliğinin sürekli

iyileştirilmesi,

Yatırımcılar için ise;• Türkiye’de ve yer aldığı diğer bölgelerde faaliyet alanlarında

liderliğin pekiştirilmesi,• Hisse değerini artırmaya yönelik tutarlı stratejileriyle,

sürdürülebilir büyüme ve kârlılığın sağlanması,• Dengeli ürün portföyü ve farklı coğrafyalardaki faaliyetleri

ile ekonomik dalgalanmalara ve olası risklere karşı dayanıklılığının artırılması,

• Organik ve inorganik büyüme, yeniden yapılanma ve uluslararası şirketlerle iş birlikleriyle 81 yıllık başarılarla dolu tarihine ve tecrübesine yakışır sonuçlarını sürdürmesi hedeflenmektedir.

2016 yılı küresel ekonomi ve ticaretteki ivme kaybına ek olarak, Fed’in faiz artırımları, Avrupa Birliği’ndeki çözülme, küresel seçim ortamının yarattığı gerginlik, yurt içi piyasada Rusya ile ilişkiler, politik belirsizlikler ve güvenlik riskleri piyasaların seyri üzerinde etkili olmuştur. “Borsa İstanbul 100” endeksi bu ortamda yılı %9 getiri ile kapatmıştır. 2016 yılı içinde en düşük 2,52 TL, en yüksek 3,83 TL seviyesini gören Şişecam hisseleri, 2016 yılında endeksin üzerinde performans sergileyerek nominal olarak %34 oranında değer kazanmıştır. Aynı dönemde ise BİST-30 endeksi %7, BİST Holding endeksi ise %13 oranında değer kazanmıştır.

Yine bu dönemde, Şişecam’a uzun vadeli yatırım yapan kurumsal yabancı yatırımcıların halka açık olan kısımdaki payı %46,5 olmuştur.

Yatırımcı İlişkileri aynı zamanda Mali Kontrol ve Raporlama Direktörlüğü ile birlikte Şirket’in sermaye piyasalarıyla ilgili yasal düzenlemelerden kaynaklanan yükümlülüklerine tam olarak uymasını sağlamakta, bu görevinin yanı sıra Kurumsal Yönetim Derecelendirme Notu ve Kredi Derecelendirme Notu çalışmalarında Topluluk içi ve dışındaki ilgili tüm taraflarla koordinasyon ve iletişimi de sağlamaktadır.

Türkiye’de Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) Kurumsal Yönetim İlkeleri’ne uygun olarak derecelendirme yapmak üzere

faaliyet izni bulunan SAHA Kurumsal Yönetim ve Kredi Derecelendirme Hizmetleri A.Ş. tarafından 16 Aralık 2016’da tamamlanan “Kurumsal Yönetim Derecelendirme Dönemsel Revizyon Raporu” sonucu, bir önceki yıl 93,53 (9,35/10) olan Kurumsal Yönetim Derecelendirme Notu, 2016 yılında Şirket’in kurumsal yönetim ilkelerine uyum yönünde yaptığı sürekli iyileştirmeler sonucunda 94,41’e (9,44/10) yükselmiştir. Bu derecelendirme notu, Topluluğun geleneksel olarak son derece yüksek kurumsal yönetim standartlarının, bağımsız kurumlarca da belgelendirilmesi açısından oldukça önem arz etmektedir.

031/12/15 29/02/16 30/04/16 30/06/16 31/08/16 31/10/16 31/12/16

20

40

60

80

100

120

140

160

180

200

ŞİŞECAM TRKCM ANACM SODA BIST 100

Şişecam Topluluğu Hisse Değerlerinin BIST 100 Endeks Bazına Göre Değişimi

Şişecam ve BIST - 100’de Yabancı Paylarının OranıTürkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş., bulunduğu tüm coğrafyalarda ve sektörlerde önemli katma değerler yaratırken, yatırımcıları için de değer üretmeye devam ediyor.

31.12.2015 31.12.2016

47,1 46,5

62,4 63,4

2016 yıl sonu itibarıyla, BİST Holding Endeksi %13, BİST 100 Endeksi %9 ve BİST 30 Endeksi %7 değer kazanmıştır. Aynı dönemde, Şişecam hisse senetlerindeki fiyat artışı piyasanın çok üzerinde, %34 olarak gerçekleşmiştir.

Kurumsal Yönetim Derecelendirme Notunun alt başlıklar itibarıyla dağılımı ise şöyledir:

Yatırımcı İlişkileri iletişim bilgileri:E-mail: [email protected]: (90) 850 206 3262Faks:(90) 850 206 4262

Alt Kategoriler Ağırlık Alınan Not

Pay Sahipleri 0,25 95,36

Kamuyu Aydınlatma ve Şeffaflık 0,25 96,98

Menfaat Sahipleri 0,15 96,70

Yönetim Kurulu 0,35 90,92

Toplam 1,00 94,41

ŞİŞECAM BİST 100

8 9

ŞİŞECAM’IN GLOBAL PAZARLARDAKİ VARLIĞI

Amerika

%7

Avrupa

%62Asya + Okyanusya

%11

Afrika + Orta Doğu

%20

150 Ülkeye Satış

1,5 Milyar ABD Doları Uluslararası Satış

21.715 Kişiye İstihdam

SATIŞLARIN BÖLGESEL DAĞILIMI

Türkiye Satışları3.890 Milyon TL

Uluslararası Satışlar 4.532 Milyon TL

Toplam Satış 8.422 Milyon TL %54 %46

10 11

ŞİŞECAM’IN ÜRETİM GÜCÜ

13 Ülke

44 Üretim Tesisi

4,6 Milyon Ton Cam Üretimi

2,3 Milyon Ton Soda Külü Üretimi

3,8 Milyon Ton Endüstriyel Hammadde Üretimi

Bosna Hersek

Macaristan

Mısır

Gürcistan

Bulgaristan

Slovakya

Ukrayna

Hindistan

Rusya

ŞİŞECAM DÜZCAM

Trakya Cam Sanayii A.Ş.Trakya Fabrikası - KırklareliMersin Fabrikası - Mersin

Trakya Yenişehir CamSanayii A.Ş.Yenişehir Fabrikası - Bursa

Trakya Polatlı Cam Sanayii A.Ş.Polatlı Fabrikası – Ankara

Şişecam Otomotiv A.Ş.Şişecam Otomotiv Fabrikası – Kırklareli

ŞİŞECAM CAM EV EŞYASI

Paşabahçe Cam San. ve Tic. A.Ş.Kırklareli FabrikasıEskişehir Fabrikası

Denizli Cam San. ve Tic. A.Ş.Denizli Fabrikası

Camiş Ambalaj Sanayii A.Ş.Tuzla Fabrikası - İstanbulEskişehir Fabrikası

ŞİŞECAM CAM AMBALAJ

Anadolu Cam San. A.Ş.Mersin Fabrikası

Anadolu Cam Yenişehir San. A.Ş.Yenişehir Fabrikası - Bursa

Anadolu Cam Eskişehir Sanayi A.Ş. Eskişehir Fabrikası

OMCO-İstanbul Kalıp San. ve Tic. A.Ş.Gebze Fabrikası - Kocaeli

ŞİŞECAM KİMYASALLAR

Soda San. A.Ş.Soda Fabrikası-MersinKromsan Krom Bileşikleri Fabrikası-Mersin

Camiş Madencilik A.Ş.Faaliyet Gösterilen İller: Aydın, Balıkesir, Bilecik, İstanbul, Karabük, Kırklareli, Mersin

Cam Elyaf San. A.Ş.Gebze Fabrikası-Kocaeli

Oxyvit Kimya San. ve Tic. A.Ş.Mersin Fabrikası

Türkiye

İtalya

Almanya

* 2016 yıl sonu itibarıyla Şişecam Topluluğu’nun üretim tesislerinin yer aldığı ülkeler şunlardır: Türkiye, Rusya, Gürcistan, Ukrayna, Bulgaristan, Bosna Hersek, İtalya, Romanya, Mısır, Almanya, Macaristan, Slovakya, Hindistan.

** 2016 yıl sonu itibarıyla Şişecam Topluluğu’nun istihdamının %42’si yurt dışında gerçekleşmiştir. Türkiye dışında; Rusya, Gürcistan, Ukrayna, Bulgaristan, Bosna Hersek, İtalya, Romanya, Mısır, Almanya, Macaristan, Slovakya ve Hindistan.

ŞİŞECAM TOPLULUĞU TÜRKİYE ÜRETİM TESİSLERİ

Automotive Glass Alliance Rus

Trakya Glass Rus

Posuda

Ruscam - Gorokhovets

Ruscam – Pokrovsky

Ruscam - Ufa

Ruscam - Kirishi

Ruscam – Kuban

Soda Lukavac

Richard Fritz, Malacky

Richard Fritz, Aurach

Richard Fritz, Besigheim

Merefa

Sisecam Flat Glass Italy Cromital

Glasscorp

HNG Float Glass Limited

Saint Gobain Glass Egypt Camis Egypt

Mina - Ksani

Trakya Glass Bulgaria

Richard Fritz, Azsod

Sisecam Automotive Bulgaria

Pasabahce Bulgaria

Solvay Sodi

Romanya

12 13

YÖNETİM KURULU BAŞKANI’NIN MESAJIDeğerli Ortaklarımız,

Türkiye Cumhuriyeti’nin yarattığı en köklü sanayi kuruluşları arasında yer alan Şişecam Topluluğu, 81’inci yılını geride bıraktığı 2016 faaliyet döneminde de Türkiye’nin kalkınma sürecine katkı sunmaya devam etmiştir. 1935 yılında başladığı yolculuğunu, günümüzde düzcam, cam ev eşyası, cam ambalaj ve kimyasallar ana işkollarında Türkiye dahil 13 ülkede toplam 44 üretim tesisi ve 22 bine yakın çalışanıyla sürdüren Topluluğumuz, paydaşları için referans bir kurum olmanın ayrıca gururunu yaşamaktadır.

Camın tüm temel alanlarında faaliyet gösteren tek küresel oyuncu olmanın verdiği sorumluluk duygusuyla faaliyetlerine yön veren Şişecam, üretim kapasitesi açısından 2016 yıl sonu itibarıyla küresel ölçekte cam ev eşyasında ilk 3, düzcam ve cam ambalajda ilk 5, soda üretiminde ilk 10 ve krom kimyasallarında ise ilk sırada yer almıştır. Değer yaratan sürdürülebilir büyüme yolculuğu olarak nitelendirdiği faaliyetlerini daha büyük hedeflerle taçlandırmak için yurt içinde ve yurt dışında yatırımlarını sürdüren Şişecam Topluluğu, 2016 yılında da dünyanın dört bir yanında Türkiye’yi gururla temsil etmiştir.

80 yılı aşan kurumsal deneyim ve uzmanlığını geleceğe taşımak adına sürekli gelişime açık ve yenilikçi bir organizasyon yapısı oluşturan Şişecam Topluluğu, insan kaynağı yetkinliği ve teknolojik rekabet üstünlüklerinin sürdürülebilir kılınmasına yönelik faaliyetlerini yıl boyunca kesintisiz bir biçimde devam ettirmiştir.

Değerli Ortaklarımız,

Küresel ekonomi, 2016’da ılımlı bir büyüme performansı sergileyerek uluslararası kuruluşların tahminlerine göre yaklaşık %3 seviyesinde bir büyüme sergilemiştir. Şişecam Topluluğu’nun uluslararası operasyonlarını dikkate alarak yakından izlediğimiz gelişmelerin başında Amerikan Merkez Bankası’nın Aralık ayında 25 baz puan ile faiz artırımına devam etmesi, İngiltere’nin referandumla AB’den (BREXIT) çıkış kararı alması ve OPEC üyesi ülkelerin petrol arzını kısma yönündeki kararı ardından petrol varil fiyatının 50 ABD doları seviyesinin üstüne çıkması yer almıştır. Amerikan Merkez Bankası’nın 2017 yılında da üç kez faiz artırımı gerçekleştireceğini açıklaması ise önümüzdeki dönemde de ABD dolarının yerel para birimleri karşısında değerlenmeye devam edeceğinin işareti olarak algılanmıştır. BREXIT kararının yanı sıra Almanya ve İtalya’daki bankacılık krizlerinden olumsuz etkilenen Avro Bölgesi’nde ise Avrupa Merkez Bankası’nın parasal genişleme politikalarının etkisiyle kısmi bir toparlanma ortaya çıkmış ve 2016 yılı %1,7 oranında büyüme ile kapanmıştır.

Dünyanın en büyük ikinci ekonomisi konumunda olan Çin, küresel emtia ticaretindeki yavaşlamaya bağlı olarak 2016 yılında son 26 yılın en düşük performansını sergilemiştir. Yılın ikinci yarısında petrol fiyatlarında yaşanan yükseliş ivmesine bağlı olarak toparlanmaya başlanan Rusya ekonomisinin ise önümüzdeki dönemde büyüme performansı sergilemesi beklenmektedir.

Uzun dönemdir istikrarlı büyüme performansıyla küresel ölçekte ilgi odağı olan Türkiye ekonomisi de dünyada ve bölgemizdeki siyasi ve ekonomik dalgalanmaların da etkisiyle 2016 yılında potansiyelinin altında büyüme göstermiştir. Kamu otoritelerinin yatırım ortamını ve iç tüketimi canlandırmak için hayata geçirdiği teşviklerin yönlendirmesiyle ülkemiz ekonomisinin önümüzdeki dönemde büyüme potansiyelini gerçeğe dönüştüreceğinden kuşku duymuyorum. Türkiye’nin en köklü özel sektör kuruluşları arasında

yer alan Şişecam Topluluğu olarak 2017 yılında da Türkiye’nin büyüme sürecine ihracat, yatırım ve istihdam hamleleriyle destek vereceğimizi ve aynı zamanda küresel hedeflerimiz doğrultusunda azimle çalışmaya devam edeceğimizi sizlerle paylaşmak isterim.


Dünya cam endüstrisi de küresel ekonomik belirsizlik ve dalgalanmalar paralelinde bölgelere ve girdi verdiği sektörlere göre farklı gelişmeler sergilemiştir. Dünya ticaretindeki daralma ve Çin başta olmak üzere yüksek nüfuslu pazarlardaki büyüme hızında kaydedilen düşüşler sektör performansını olumsuz yönde etkilemiş, Avrupa’da inşaat ve otomotiv sektörlerindeki ılımlı seyir ise özellikle düzcam talep ve fiyatlarını artırmıştır.

Şişecam Topluluğu gibi küresel aktörlerin katkısıyla istikrarlı bir büyüme performansı sergileyen Türk cam sanayi, yıllık 3,5 milyon ton üretim kapasitesiyle yurt içinde olduğu kadar yurt dışında da adından söz ettirmiştir. Türkiye ulaştığı ölçek, ihtisaslaşma derecesi ve rekabet gücü yüksek faaliyetleri ile bu alanda söz sahibi ülkeler arasında yer almaktadır. Ekonominin lokomotifi sektörlere girdi yaratan ve yıl sonunda ulaştığı 1 milyar ABD doları seviyesindeki ihracatla Türkiye dış ticaretinde önemli bir yere sahip olan cam endüstrisi, 2016 yılında da ülke ekonomisine önemli oranda katma değer yaratmayı başarmıştır.

Yıl içindeki küresel ve yerel dalgalanmaların yarattığı belirsizliklere rağmen, inşaat başta olmak üzere temel tedarikçisi olan sektörlerde yılın son bölümünden itibaren görülen iyileşme, düzcama olan talebi de artırmıştır. Üretimini % 9, ihracatını ise adet bazında %15 oranında artıran otomotiv sektörü ise cama yönelik iç talepte yaşanan canlılığa olumlu etki etmiştir.

Dünyada camın yaşam kalitesine katkısı konusundaki bilincin artması, cam ambalaj pazarını 2016 yılında da büyütmeye devam ettirmiştir. Türkiye’de de tüketici algısı bu yönde gelişerek ambalaj pazarındaki cam ambalajın payı artmaya devam etmiştir. Buna karşılık, tüketimdeki daralma cam ev eşyası sektörünün 2016 yılında pazar büyümesinin sınırlı kalmasına neden olmuştur. Soda talebi istikrarlı seyrine devam etmiş, krom kimyasalları talebi ise önceki yıllara kıyasla yatay bir seyir izlemiştir.

Şişecam Topluluğu olarak 2017 yılında da araştırma ve geliştirme faaliyetleri ve katma değerli ürün portföyümüz ile sektörde fark yaratmaya; Topluluğumuzun küresel bir şirket olmanın gereği olarak ortaya koyduğu operasyonel mükemmeliyet, sürdürebilir büyüme ve değer yaratma hedefleri çerçevesinde tüm iş süreçlerimizde verimliliğimizi artırmaya ve kalite standartlarımızı yükseltmeye devam edeceğiz.

80 yılı aşkın bir maziye sahip olan Şişecam Topluluğu olarak önümüzdeki dönemde de küresel ekonomi ve cam sektöründeki gelişmeleri yakından takip ederek, kalıcı değer yaratmayı sürdüreceğiz. Bu vesileyle 2016 faaliyetlerimizde varlıklarıyla her zaman bizlere güç veren başta değerli hissedarlarımız olmak üzere tüm paydaşlarımıza teşekkürlerimi sunuyorum.

Saygılarımla,

H. ERSİN ÖZİNCEYönetim Kurulu Başkanı

14 15

GENEL MÜDÜR’ÜN MESAJI


Türkiye’nin en köklü kuruluşlarından biri olarak hem ülke ekonomisine hem de topluma değer katmayı temel öncelik olarak benimsemiş olan Şişecam Topluluğu, değişken piyasa koşullarının hakim olduğu 2016 yılı faaliyet döneminde de gösterdiği başarılı performansla finansal ve operasyonel hedeflerine ulaşmış ve dünya cam endüstrisinin ilk üçü arasında yer alma vizyonu doğrultusunda sağlam adımlarla ilerlemeyi sürdürmüştür.

Dünya genelinde küresel ekonominin tatmin edici olmayan seyrine ek olarak bölgemizdeki ekonomik, siyasi ve jeopolitik gelişmeler 2016 yılında da ekonomik dalgalanmalara ve belirsizliklere neden olmuştur. 13 ülkede üretim yapan, ürünlerini 150 ülkede milyonlarca tüketiciyle buluşturan ve küresel ölçekte faaliyet gösteren Topluluğumuz; köklü deneyimi, esnek ve proaktif yönetim yaklaşımı, sürekli iyileştirdiği yetkinlikleri, etkin maliyet yönetimi ve başarılı risk yönetimi uygulamalarıyla var olduğu pazarlarda mevcut dalgalanmalar ve çetin rekabet koşulları karşısında riskleri minimize ederek operasyonel mükemmellik odaklı sürdürülebilir büyüme yolculuğuna 2016 yılında da yeni atılımlar eşliğinde devam etmiştir.

Hassasiyetle yönettiğimiz tüm bu unsurların olumlu etkilerini, gerek finansal neticelerimizde, gerek paydaş ilişkilerimizde, gerekse yarattığımız hissedar değerinde görmekten gurur duyuyoruz.

2016 yıl sonu itibarıyla 4,6 milyon tonluk cam üretimi gerçekleştiren Topluluğumuz, konsolide net satışlarını bir önceki yıla kıyasla %14 artışla 8,4 milyar TL’ye yükseltmiş; ciromuzun %46’sı yurt içi satışlardan, %54’ü ise istikrarlı bir biçimde artış gösteren uluslararası satışlardan elde etmiştir. Dünyanın en önemli üreticileri arasında yer aldığımız soda alanında 2,3 milyonluk, endüstriyel hammadde alanında ise 3,8 milyon tonluk üretim gerçekleştirilmiştir.

Rekabet üstünlüklerini sürdürülebilir kılmaya yönelik faaliyetlerini başarıyla sürdüren Topluluğumuz, potansiyelleri değerlendirerek hem operasyonlarını hem pazar pozisyonlarını güçlendirmeye yönelik güçlü bir yatırım yönetimiyle yatırımlarını sürdürmüş, yıl sonu itibariyle 1,2 milyar TL yatırım harcaması gerçekleştirmiştir. Katma değer odaklı yatırımlarla kapasite kullanım oranlarında sağlanan artış ve değer yaratan sürdürebilir büyüme stratejimiz doğrultusundaki çalışmalarımız 2016 yılında da finansal sonuçlarımıza yansımıştır. 2016 yılında FAVÖK hacmimiz 2,1 milyar TL, FAVÖK marjımız ise 1,4 puan artışla %25,2 olarak gerçekleşmiştir.

Kârlılık stratejilerini hissedar değerini artırmaya odaklı bir anlayışla şekillendiren Topluluğumuzun hisseleri, 2016 yılında da BIST Holding, BIST 100 ve BIST 30 endekslerinin oldukça üzerinde performans sergileyerek nominal olarak % 34 oranında değer kazanmış, hisselerimizin halka açık olan kısmındaki kurumsal yabancı yatırımcıların payı ise yılı % 46,5 gibi yüksek bir seviyeye ulaşmıştır.

Şişecam Topluluğu, 2016 yılı faaliyet döneminde de tüm iş süreçlerini operasyonel mükemmellik odağında yürütmüştür.


22 bine yakın çalışanıyla ortak hedefler doğrultusunda küresel ölçekte üretim ve satış faaliyeti yürüten Şişecam Topluluğu, 2016 yılı faaliyet döneminde de tüm iş süreçlerini operasyonel mükemmellik odağıyla yürütmüştür. Tüm paydaşlarımız için değer yaratmak hedefi doğrultusunda organizasyon yapısını daha esnek ve çözüm odaklı bir yapıya dönüştüren Topluluğumuz, hızlı karar alma mekanizmaları ile iş süreçlerini etkin bir biçimde yönetmeye devam etmiştir. 2016 yılı, Topluluğumuzun operasyonel süreçlerde yalınlaşmaya devam ettiği, üretim kapasitelerini daha etkin kullandığı, mevcut pazarlarda konumunu güçlendirdiği, alternatif pazarlarda fırsatları takip ederek yeni yatırımları gerçekleştirdiği ve dalgalanmalara karşı güçlü bir pozisyonlanmaya yönelik çalışmaların devam ettiği bir yıl olmuştur.

Şişecam Topluluğu, bir yandan organik büyümesine devam ederken, öte yandan inorganik büyüme stratejileri doğrultusunda yatırımlarına da devam etmiştir.

Hissedarları başta olmak üzere tüm paydaşlarına yönelik sorumluluk duygusuyla hareket eden Şişecam Topluluğu, 2016 yılında da sürdürülebilir değer yaratarak büyüme hedefi doğrultusunda yatırımlarına devam etmiştir. Farklı ülkelerde operasyon yürüten küresel bir oyuncu olarak organik ve inorganik büyüme stratejilerini birlikte hayata geçiren Topluluğumuz, 2016 yılında önemli bir satın almaya imza atmıştır. İtalya’da düzcam üreticisi Sangalli Vetro Porto Nogaro firmasını 84,7 milyon avro bedelle satın alarak yıllık 220 bin ton düzcam ve 5 milyon m² lamine cam üretim kapasitesine sahip bir tesisi bünyesine katan Topluluğumuz, üretim kapasitesi açısından Avrupa’nın en büyük düzcam üreticisi konumuna gelmiştir. Üretim kapasitesini artırmanın yanı sıra Şişecam’a lojistik avantajı da sağlayacak bu yatırımla, operasyonlarımızda stratejik bir sinerji yaratarak Batı Avrupa pazarında rekabet gücümüzü artırmayı hedeflemekteyiz. Şişecam Topluluğu olarak değer yaratan sürdürülebilir büyüme ve geleceğe yatırım politikamız doğrultusunda şirket satın alma, ortak girişim ve diğer iş birliği olanaklarını içeren potansiyel fırsatları risk algımızı da göz önünde bulundurarak temkinli ve titizlikle değerlendirmeye devam edeceğiz.

16 17

Tüm yatırımlarını çevresel sürdürülebilirlik ilkesi doğrultusunda yürüten Topluluğumuzun 2016 yılında gerçekleştirdiği bir diğer atılım ise Avrupa İmar ve Kalkınma Bankası (EBRD) ile iş birliği içerisinde Şişecam Çevre Sistemleri A.Ş.’nin kurulması olmuştur. Dünyada bir ilk olan ve Türkiye’nin önde gelen cam toplama ve geri dönüşüm firmalarının modernizasyonunu hızlandırmaya yönelik kurulan bu güçlü iş birliği, uygun koşullu ve uzun vadeli finansman imkanlarının yanı sıra firmalara yönelik “know-how” transfer desteği vermeyi hedeflemektedir. Önümüzdeki beş yıllık dönemde geri dönüşen cam oranını %19’dan %45 seviyesine çıkarmayı hedefleyen Şişecam Çevre Sistemleri A.Ş., sürdürülebilir bir cam geri dönüşüm altyapısı kurulmasına öncülük ederek, sera gazı etkisi yaratan karbon salımının azaltılması ve sağlanan enerji tasarrufu ile ülke ekonomisine katkı sağlamayı toplumsal sorumluluklarının bir parçası olarak görmektedir.

Çevresel, sosyal ve ekonomik etkilerine odaklı sürdürülebilirlik çalışmalarını bütünsel bir yaklaşımla ele alan Topluluğumuz; geri dönüşüm alanındaki bu iş birliğinin yanı sıra karbon emisyon yönetimi, atık yönetimi, etkin kaynak yönetimi gibi farklı alanlarda 2016 yılı faaliyet döneminde de kapsamlı çalışmalara imza atarak paydaşları nezdindeki öncü konumunu sürdürmüştür.

Bugün üretim süreçlerinde enerji tüketirken aynı zamanda enerji üreten bir topluluk olan Şişecam, enerji verimliliği ve geri dönüşüm çalışmalarının yanı sıra enerji tasarrufu sağlayan ürünlerle de ülke ekonomisine katkı sağlamaktadır. Bu kapsamda, ülkemizde otoprodüktör olarak 1996 yılında kendi ihtiyacını karşılamak amacıyla elektrik üretimine başlayarak öncü bir uygulamaya imza atan Topluluğumuz, yine öncü bir uygulama olan Mersin’deki düzcam fabrikasına yönelik çatı tipi 6 MW’lik güneş enerjisi paneli projesini yatırım planına almıştır. 2017’de hayata geçirilmesi planlanan yatırımla karbon ayak izini önemli oranda azaltacak olan Topluluğumuz, çatı üzerine monte edilmiş dünyadaki en büyük beş güneş enerjisi santralinden birisine sahip olacaktır.

Şişecam Topluluğu’nun sürdürülebilir büyüme hedefi doğrultusunda 2016’da hayat verdiği bir diğer değer ise Şişecam Genel Müdürlüğü ve Grupların merkez birimlerinin sürdürülebilirlik kriterleri ışığında çevre dostu bir bina olarak tasarlanan Tuzla’daki yeni yönetim binasına taşınması olmuştur. Tüm iş birimlerimiz için daha etkin bir hizmet altyapısı sunan Şişecam Genel Merkezi’nin tüm Şişecam Ailesi’ne hayırlı olmasını dilerim.

Şişecam Topluluğu, Endüstri 4.0 yaklaşımı çerçevesinde sanayi ve bilişim teknolojisi entegrasyonunu temel alan bir yaklaşım benimsemektedir.

Teknolojiyi tüm süreçlerinde içselleştirmeyi değişmez bir hedef olarak kabul eden Şişecam, 2016 yılında birçok yeni projeyi başlatırken, birçoğunu ise hayata geçirmiştir. Bu kapsamda iş süreçlerinde dijital teknolojilerin kullanımı ve sürekli gelişimi için liderlik rolü üstlenen bir kültür benimsemek yaklaşımıyla hayata geçirilen Dijital Dönüşüm Projesi ile Topluluğumuzun tüm dijital varlıkları bütünsel ve stratejik bir yaklaşımla yönetilmeye başlanmıştır. Yeniden yapılandırılan marka mimarimizle birlikte güncel trendler paralelinde kullanıcı deneyimine odaklı tasarım ve içeriklerle yenilenerek güncel ve işlevsel bir yapıya bürünen dijital varlıklarımız, markalarımızın da gücüne güç katacaktır.

Geleceğe sağlam adımlarla yürümek hedefi doğrultusunda sanayi ve bilişim teknolojilerinin tam entegrasyonunu esas alan Endüstri 4.0 çerçevesinde faaliyetlerini şekillendirme çalışmalarına da başlayan Topluluğumuz, 2016 yılında da kârlılık ve verimliği birlikte gözeten, müşteri ihtiyaç ve beklentilerine hızlı ve etkin bir biçimde cevap veren bir yönetim yaklaşımının başarılı bir temsilcisi olmuştur. Üretim hatlarını verimlilik esaslı çeviklik ve uyumluluk ile donatan Topluluğumuz, küresel trendleri yakından takip eden çok yönlü satış-pazarlama organizasyonuyla dünyanın dört bir yanından gelen müşteri taleplerini etkin bir biçimde karşılamış, Türkiye’deki lider konumunu pekiştirmenin yanı sıra uluslararası pazarlardaki rekabet gücünü sürdürülebilir kılmıştır.

Şişecam Topluluğu, katma değeri yüksek ürün geliştirmeye yönelik araştırma ve teknoloji geliştirme faaliyetlerini sürdürmüştür.

“Yaratıcı çözümler üreten, teknoloji ve markaları ile fark yaratan küresel bir şirket olma” vizyonu doğrultusunda faaliyetlerini şekillerinden Topluluğumuz, 2016 yılında da pazara sunduğu yeni ve katma değeri yüksek birçok ürünle küresel marka değerini güçlendirmeye devam etmiştir.

Araştırma ve geliştirme faaliyetlerini alanında dünyanın sayılı merkezleri arasında yer alan Şişecam Bilim ve Teknoloji Merkezi bünyesinde yürüten Topluluğumuz, 2016 yılında dört adet patent tescili gerçekleştirmiş ve 29 adet patent başvurusu yapılmıştır. Bilim ve Teknoloji Merkezimiz, Topluluğumuzun hammaddeden son ürüne faaliyet alanlarımızın tümüne yönelik değer yaratmaya yönelik araştırma ve teknoloji geliştirme çalışmalarının yanısıra katma değerli yeni ürün geliştirme çalışmalarına da başarıyla devam etmiştir. Dünya metropollerinden olan İstanbul’un Yeni Havalimanı projesinde kullanılmak üzere ısı yalıtımı ve güneş kontrolü sağlayan yüksek performanslı “Temperlenebilir Solar Low-E Cam” ürünü ile sıcak iklim bölgelerinde ofis, AVM, müze, çatı ışıklıkları gibi alanlarda kullanıma yönelik etkin güneş kontrolü sağlayan “Temperlenebilir Solar Cam” ürününü geliştirmiştir. Otomotiv sektörüne yönelik olarak ise, araçlara camlardan giren ısı ve ışığın kontrolünü sağlayan yeni “Privacy” ürünü; su tutmayan (hidrofobik) ve elektrik akımı ile renk değiştiren (elektrokromik) camların geliştirme çalışmalarına başarıyla devam edilmiştir. Pastörize ürünlerin dayanıklılığını destekleyen şeffaf organik boya teknolojisi ile üretilen Renkli Organik Şişe üretimi de çevre dostu cam ambalaj teknolojilerimiz arasında yerini almıştır.

Şişecam Topluluğu öncü konumunu eğitim alanında da sürdürerek cam sektörünün yetişmiş insan kaynağı ihtiyacını karşılamak amacıyla üniversite iş birliği ile Türkiye’nin ilk Cam Bilimi ve Teknolojisi Yüksek Lisans Programı’nı hayata geçirmiştir. Sanayi-Üniversite iş birliği açısından referans gösterilebilecek bu programın, Türkiye’nin cam sanayindeki insan kaynağı yetkinliğinin sürdürülebilir kılınmasına değerli katkılar sunacağına inanıyoruz.

Şişecam Topluluğu olarak 2017’de de vizyon ve hedeflerimiz çerçevesinde faaliyet gösterdiğimiz tüm alanlarda, operasyonel mükemmellik odağıyla kaynak verimliliğini maksimize ederek büyümeye ve değer yaratmaya devam edeceğiz. Odağımız, faaliyet gösterdiğimiz sektörlerde hep bir adım önde olmak için ihtiyaçları doğru tespit ederek bizi rakiplerimizden farklılaştıracak fikir ve ürünler geliştirmek, yeni iş modelleriyle yenilikçi çözümler sunmak olacaktır.

Rekabetin yoğun ve daha büyük ölçekte yaşanacağı önümüzdeki dönemde en büyük gücümüz köklü kurumsal değerlerimiz, tüm paydaşlarımızla kurduğumuz güçlü sinerji ve geleceğe güvenle bakmamızı sağlayan özverili çalışanlarımız olmaya devam edecektir. Bu vesileyle, çalışanlarımıza, müşterilerimize, iş ortaklarımıza ve hissedarlarımıza elde ettiğimiz sonuçlara katkılarından dolayı teşekkür eder, saygılarımı sunarım.

PROF. DR. AHMET KIRMAN Yönetim Kurulu Başkan Vekili ve Genel Müdür

18 19

YÖNETİM KURULU

H. ERSİN ÖZİNCE / Başkan

(63) H. Ersin Özince, Orta Doğu Teknik Üniversitesi İdari Bilimler Fakültesi İşletme Bölümü’nden mezun olmuş, çalışma hayatına 1976 yılında Türkiye İş Bankası A.Ş. Teftiş Kurulu Başkanlığı’nda başlamıştır. İş Bankası’nın çeşitli birimlerinde yöneticilik yapan Özince, 1994 yılında bankanın Hazine, Finansal Yönetim, Sermaye Piyasaları, Krediler ve İstihbarat-Mali Analiz Bölümlerinden Sorumlu Genel Müdür Yardımcılığı’na atanmıştır. 1998 yılında ise Türkiye İş Bankası’nın 15. Genel Müdürü olarak göreve başlamıştır. Ersin Özince, 1998-2005 yılları arasında Şişecam Yönetim Kurulu Başkanlığı görevini sürdürmüş, 01 Nisan 2012 tarihinden itibaren Türkiye İş Bankası’nın, 15 Nisan 2011 tarihinden itibaren de Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş.’nin Yönetim Kurulu Başkanlığı’na seçilmiştir.

(*) 20 Aralık 2016 tarihi itibarıyla görevinden ayrılan Yönetim Kurulu Üyesi Sayın İlhami Koç yerine, 21 Aralık 2016 tarihinden itibaren Sayın Mahmut Magemizoğlu Yönetim Kurulu Üyesi olarak atanmıştır.

(1) Riskin Erken Saptanması Komitesi Üyesi(2) Denetimden Sorumlu Komite Başkanı, Kurumsal Yönetim Komitesi Başkanı, Riskin Erken Saptanması Komitesi Başkanı(3) Denetimden Sorumlu Komite Üyesi, Riskin Erken Saptanması Komitesi Üyesi(4) Kurumsal Yönetim Komitesi Üyesi, Riskin Erken Saptanması Komitesi Üyesi(5) Kurumsal Yönetim Komitesi Üyesi(6) Denetimden Sorumlu Komite Üyesi, Riskin Erken Saptanması Komitesi Üyesi(7) Kurumsal Yönetim Komitesi Üyesi

PROF. DR. AHMET KIRMAN / Başkan Vekili - Genel Müdür

(58) Prof. Dr. Ahmet Kırman, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi’nden mezun olmuş, AB Rekabet Hukuku dalında yüksek lisans, Ticaret Hukuku dalında doktora yapmış, Mali Hukuk alanında Doçent ve Profesör unvanlarını kazanmıştır. Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi’nde Öğretim Üyeliği, Ana Bilim Dalı ve Maliye Bölüm Başkanlığı, Enstitü Müdürlüğü, Bölüm Başkanlığı, Galatasaray Üniversitesi Hukuk Fakültesi’nde Öğretim Üyeliği yapmıştır. Çalışma hayatına 1981 yılında Danıştay bünyesinde hakim olarak başlayan, sonrasında Türkiye İş Bankası A.Ş.’nin çeşitli kademelerinde bulunan Prof. Dr. Kırman, bankacılık ve sigortacılık alanında uzun süre görev yapmış, Türkiye İş Bankası A.Ş., Milli Reasürans T.A.Ş., Destek Reasürans A.Ş., Petrol Ofisi A.Ş. Yönetim Kurulu Başkanlıklarının yanı sıra, Anadolu Sigorta A.Ş. gibi birçok şirketin Yönetim Kurulu üyeliği görevinde bulunmuştur. 2006’dan bu yana Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş.’de Yönetim Kurulu Başkanı ve Murahhas Üye, 2011 yılından bu yana da Yönetim Kurulu Başkan Vekili ve Genel Müdür görevlerini sürdüren Prof. Dr. Ahmet Kırman, Soda San. A.Ş., Trakya Cam San. A.Ş., Anadolu Cam San. A.Ş., Paşabahçe A.Ş. ve bir bölüm Topluluk şirketlerinin Yönetim Kurulu Başkanlığı görevlerini de ifa etmektedir. ICC Türkiye Milli Komitesi Yönetim Kurulu’nda, TEPAV Mütevelli Heyeti ve Yönetim Kurulu’nda, BTHE’de, IAV Yönetim Kurulu’nda, Avcılık ve Atıcılık Federasyonu Hukuk Kurulu ve Yönetim Kurullarında başkanlık ve üyelik yapan Prof. Dr. Kırman’ın yayımlanmış 12 kitabı, çok sayıda makale ve benzeri akademik çalışması bulunmaktadır.

MAHMUT MAGEMİZOĞLU / Üye(*)(1)

(58) Mahmut Magemizoğlu, Orta Doğu Teknik Üniversitesi İdari Bilimler Fakültesi İşletme Bölümü’nden mezun olmuş, İngiltere’de The University of Stirling’de Yatırım Analizi konusunda yüksek lisans programını tamamlamıştır. 1982 yılında, İş Bankası Teftiş Kurulu Başkanlığı’nda göreve başlayan Magemizoğlu, halen İş Bankası 1. Genel Müdür Yardımcısı olarak görev yapmaktadır. Bugüne kadar 20’ye yakın şirketin yönetim kurullarında görev alan Magemizoğlu, 2009 yılından bu yana Anadolu Hayat Emeklilik A.Ş. Yönetim Kurulu Başkanı ve 2011 yılından bu yana Milli Reasürans T.A.Ş. Yönetim Kurulu Başkanı olarak görev yapmaktadır. Magemizoğlu, Şirket’in 21 Aralık 2016 tarihli Yönetim Kurulu Toplantısı’nda Yönetim Kurulu kararıyla ilk Genel Kurul’un onayına sunulmak üzere Yönetim Kurulu Üyeliği’ne atanmıştır.

PROF. DR. ATİLLA MURAT DEMİRCİOĞLU / Bağımsız Üye(2)

(69) Prof. Dr. Atilla Murat Demircioğlu, İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi’nin ardından, ikinci lisans ve doktorasını Bern Üniversitesi Hukuk Fakültesi’nde tamamlamış, İş ve Sosyal Güvenlik Hukuku dalında doçentlik ve profesörlük almıştır. Çeşitli üniversitelerde öğretim üyeliği ve idari görevler yürütmüştür. Yayımlanmış kitap, makale, araştırma ve tebliğleri bulunmaktadır. Kültür Bakanlığı Sendikacılık Ansiklopedisi Yayın Kurulu Üyeliği, Hamburg Türk-Avrupa Araştırma Enstitüsü Yönetim Kurulu Üyeliği, Japonya Araştırmaları Derneği Genel Başkan Vekilliği, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakan Danışmanlığı, K.K.T.C. Hükümeti Fahri Danışmanlığı, T.H.Y. Denetim Kurulu ve Yönetim Kurulu Üyeliği, İ.T.O. Hukuk Müşavirliği, İstanbul 2010 Avrupa Kültür Başkenti Ajansı Müşavirliği yapmış, 2014’te Türkiye Alexander Von Humboldt Bursiyerleri Derneği Başkanlığı’na ve ITO İş Yaşamı ile İlgili Sorunlara İlişkin Komisyona moderatör seçilmiştir. SPK Kurumsal Yönetim İlkeleri uyarınca bağımsız üye olup, Trakya Cam Sanayii A.Ş. ve ilişkili taraflarıyla herhangi bir ilişkisi bulunmamaktadır.

HALİT BOZKURT ARAN / Bağımsız Üye(3)

(69) Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi’nden 1971 yılında mezun olan Halit Bozkurt Aran, 1973 yılında Dışişleri Bakanlığı’nda çalışmaya başlamıştır. Salzburg Başkonsolosluğu’nda Muavin Konsolos, Kuala Lumpur ve Washington Büyükelçilikleri’nde Başkatip ve Müsteşar olarak görev yaptıktan sonra Düseldorf Başkonsolosu olan ve Pakistan ve İran’da Büyükelçilik yapan Aran, UNESCO, Paris ve Dünya Ticaret Örgütü (DTÖ), Cenevre nezdinde Türkiye Daimi Temsilcisi olarak çalışmıştır. Büyükelçi Aran, DTÖ’de Ticaret Politikaları Gözden Geçirme Kurulu Başkanlığı, Ticaret ve Çevre Komitesi Başkanlığı ile Belarus Katılım Çalışma Grubu Başkanlığı görevlerini üstlenmiştir. Aran, merkezde Avrupa Siyasi İşler Genel Müdür Yardımcısı olarak görev almasının ardından İkili Ekonomik İşler Genel Müdürü ve Ortadoğu Siyasi İlişkiler Genel Müdürü olarak da çalışmıştır. Ağustos 2012 tarihinde TEPAV’da kurulan Ticaret Çalışmaları Merkezi’nin Direktörlüğü’nü yürüten Bozkurt Aran, aynı zamanda The Bretton Woods Komitesi üyesidir. Aran, Şirket’in 14 Nisan 2014 tarihli Ortaklar Olağan Genel Kurul Toplantısı’nda SPK Kurumsal Yönetim İlkeleri uyarınca bağımsız üye olarak atanmıştır.

ZEYNEP HANSU UÇAR / Üye(4)

(45) Orta Doğu Teknik Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi İşletme Bölümü’nde eğitimini tamamlayan Uçar, çalışma hayatına 1994 yılında Türkiye İş Bankası A.Ş. İştirakler Bölümü’nde Yatırım Uzman Yardımcısı olarak başlamıştır. Aynı bölümde çeşitli grup şirketlerinden sorumlu olarak yönetim kademelerinde görev alan Uçar, 2015 yılından bu yana İştirakler Bölüm Müdürlüğü görevini sürdürmektedir. 2010 yılından itibaren Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş.’nin çeşitli Grup şirketlerinde Yönetim Kurulu Üyeliği ve denetçilik görevlerini yürütmüş olan Uçar, halihazırda Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş., Trakya Cam Sanayii A.Ş., Anadolu Cam Sanayii A.Ş. ve Paşabahçe Cam Sanayii A.Ş. Yönetim Kurulu üyesidir. Uçar, ayrıca Türkiye İş Bankası A.Ş. iştiraklerinden Türkiye Sınai Kalkınma Bankası A.Ş.’de 27 Kasım 2015 ve Camiş Yatırım Holding A.Ş.’de 27 Mart 2012 tarihinden bu yana Yönetim Kurulu Üyeliği görevlerini sürdürmektedir.

SABAHATTİN GÜNCELER / Üye(5)

(65) Orta Doğu Teknik Üniversitesi Kimya Mühendisliği Bölümü’nden mezun olan Sabahattin Günceler, iş hayatına Azot Sanayii T.A.Ş.’de başlamıştır. 1982 yılında Şişecam Topluluğu’na katılan Günceler, araştırma ve üretimde çeşitli yönetim kademelerinde görev almış, 1997 yılında Camiş Elektrik Üretim A.Ş. Genel Müdürlüğü görevini üstlenmiş ve 2011-2014 yılları arasında Şişecam Kimyasallar Grubu Başkanlığı görevini sürdürmüştür. Günceler, şirketimizin 25 Mart 2015 tarihli Ortaklar Olağan Genel Kurul Toplantısı’nda Yönetim Kurulu Üyesi olarak atanmıştır.

MEHMET ÖĞÜTCÜ / Bağımsız Üye(6)

(54) Mehmet Öğütcü, Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Uluslararası İlişkiler Bölümü’nde lisans eğitimini tamamladıktan sonra, London School of Bruges’da ve College d’Europe’da yüksek lisans derecelerini almıştır. 1980’lerden itibaren Ankara, Pekin, Brüksel ve Paris’te Türk Diplomatı, İş Bankası’nda Müfettiş Yardımcısı, Brüksel’de NATO Araştırma Uzmanı, Başbakanlık danışmanı olarak da çalışan Öğütcü, 1994-2011 yılları arasında Uluslararası Enerji Ajansı, OECD ve British Gas Group’un üst düzey yönetiminde görevler üstlenmiştir. Windsor Energy Group, European Policy Forum, The Oil Council ve Bejing Energy Club’un Uluslararası Danışma Kurulu Üyesi de olan Öğütcü, The Bosphorus Energy Club’un kurucu başkanlığı ve İcra Kurulu Başkanı, Genel Energy plc ve Saudi Crown Investment Holding Bağımsız Yönetim Kurulu Üyeliği, Bürüksel’deki Energy Charter’ın Ortadoğu ve Asya bölgelerinden sorumlu “Özel Elçisi” görevlerini yürütmektedir. Merkezi Londra’da bulunan yatırım danışmanlık şirketi Global Resources Partnership’in Başkanı olan Öğütcü, London School of Economics, Reading Üniversitesi, Dundee Üniversitesi ve Harvard Üniversitesi “Enerji Jeopolitiği”, “Rekabet Gücü ve Kalkınma İçin Yatırım” konularında ders vermektedir. Öğütcü, 25 Mart 2015 tarihli Ortaklar Olağan Genel Kurul Toplantısı’nda SPK Kurumsal Yönetim İlkeleri uyarınca Bağımsız Üye olarak atanmıştır.

İZLEM ERDEM/ Üye(7)

(48) 1986 yılında İstanbul Kadıköy Anadolu Lisesi’nden, 1990 yılında da Marmara Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi İktisat (İngilizce) Bölümü’nden mezun olmuştur. Aynı yıl Türkiye İş Bankası A.Ş.’nin İktisadi Araştırmalar Müdürlüğü’nde İktisat Uzman Yardımcısı olarak göreve başlayan Erdem, 1998 yılında aynı Müdürlük’te Müdür Yardımcısı görevine getirilmiştir. 2000 yılında Menkul Kıymetler Müdürlüğü’ne atanan Erdem, 2004 yılında aynı Müdürlük’te Grup Müdürü görevini üstlenmiştir. Nisan 2008 tarihinden bu yana Banka’nın İktisadi Araştırmalar Bölümünde Bölüm Müdürlüğü görevini sürdüren Erdem, Bankadaki görevlerine paralel olarak, İş Bankası iştiraklerinden Anadolu Hayat Emeklilik A.Ş. ve İş Yatırım Menkul Değerler A.Ş.’de Denetim ve Yönetim Kurulu üyelikleri yapmış olup halen İş Portföy Yönetimi A.Ş.’de Yönetim Kurulu Başkan Vekili olarak görev almaktadır. İzlem Erdem, şirketimizin 25 Mart 2015 tarihli Ortaklar Olağan Genel Kurul Toplantısı’nda Yönetim Kurulu Üyesi olarak atanmıştır.

20 21

İCRA KURULUPROF. DR. AHMET KIRMAN / Başkan Vekili - Genel Müdür

(58) Prof. Dr. Ahmet Kırman, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi’nden mezun olmuş, AB Rekabet Hukuku dalında yüksek lisans, Ticaret Hukuku dalında doktora yapmış, Mali Hukuk alanında Doçent ve Profesör unvanlarını kazanmıştır. Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi’nde Öğretim Üyeliği, Ana Bilim Dalı ve Maliye Bölüm Başkanlığı, Enstitü Müdürlüğü, Bölüm Başkanlığı, Galatasaray Üniversitesi Hukuk Fakültesi’nde Öğretim Üyeliği yapmıştır. Çalışma hayatına 1981 yılında Danıştay bünyesinde hakim olarak başlayan, sonrasında Türkiye İş Bankası A.Ş.’nin çeşitli kademelerinde bulunan Prof. Dr. Kırman, bankacılık ve sigortacılık alanında uzun süre görev yapmış, Türkiye İş Bankası A.Ş., Milli Reasürans T.A.Ş., Destek Reasürans A.Ş., Petrol Ofisi A.Ş. Yönetim Kurulu Başkanlıklarının yanı sıra, Anadolu Sigorta A.Ş. gibi birçok şirketin Yönetim Kurulu üyeliği görevinde bulunmuştur. 2006’dan bu yana Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş.’de Yönetim Kurulu Başkanı ve Murahhas Üye, 2011 yılından bu yana da Yönetim Kurulu Başkan Vekili ve Genel Müdür görevlerini sürdüren Prof. Dr. Ahmet Kırman, Soda San. A.Ş., Trakya Cam San. A.Ş., Anadolu Cam San. A.Ş., Paşabahçe A.Ş. ve bir bölüm Topluluk şirketlerinin Yönetim Kurulu Başkanlığı görevlerini de ifa etmektedir. ICC Türkiye Milli Komitesi Yönetim Kurulu’nda, TEPAV Mütevelli Heyeti ve Yönetim Kurulu’nda, BTHE’de, IAV Yönetim Kurulu’nda, Avcılık ve Atıcılık Federasyonu Hukuk Kurulu ve Yönetim Kurullarında başkanlık ve üyelik yapan Prof. Dr. Kırman’ın yayımlanmış 12 kitabı, çok sayıda makale ve benzeri akademik çalışması bulunmaktadır.

DR. REHA AKÇAKAYA / Düzcam Grup Başkanı

(54) Boğaziçi Üniversitesi Makine Mühendisliği Bölümü’nde lisans ve yüksek lisans eğitimini tamamlayan Akçakaya, ABD Alfred Üniversitesi’nden Cam Bilimi yüksek lisans derecesi, Marmara Üniversitesi’nden ise Mühendislik Yönetimi konusunda doktora derecesi almış ve 2013 yılında Harvard Business School Advanced Management Programı’nı tamamlamıştır. 1985-1988 yıllarında Boğaziçi Üniversitesi’nde Araştırma Görevlisi olarak görev yapan Akçakaya, 1988 yılında Şişecam Cam Araştırma Merkezi’nde göreve başlamıştır. Akçakaya, Glass for Europe Başkanlığı (Avrupa Cam Üreticileri Birliği) görevini de yürütmektedir. Çeşitli yönetim kademelerinde görev alan Akçakaya, 2014 yılı itibarıyla Şişecam Düzcam Grup Başkanı olarak görevini sürdürmektedir.

CEMİL TOKEL / Cam Ev Eşyası Grup Başkanı

(45) 1991 yılında Humberside Üniversitesi İşletme Bölümü’nden mezun olan Tokel, 2012 yılında Harvard Business School Advanced Management programını tamamlamıştır. 1992 yılında Paşabahçe Tic. Ltd. Şti.’de Yurt Dışı Satış Temsilcisi olarak göreve başlayan Tokel, sırasıyla Paşabahçe Yurt Dışı Satış Şefi, Paşabahçe Satış Geliştirme Yöneticisi ve Yurt Dışı Satış Müdürlüğü görevlerinde bulunmuştur. 2012 yılında Pazarlama ve Satış Başkan Yardımcılığı görevine atanan Tokel, Ocak 2014 tarihi itibarıyla Cam Ev Eşyası Grup Başkanı olarak görevini sürdürmektedir.

ABDULLAH KILINÇ / Cam Ambalaj Grup Başkanı - Türkiye

(50) 1990 yılında Orta Doğu Teknik Üniversitesi Makina Mühendisliği’nden mezun olan Abdullah Kılınç, 2012 yılında Harvard Business School Advanced Management programını tamamlamıştır. 1992 yılında Anadolu Cam Sanayii A.Ş. Mersin Fabrikası’nda Üretim Mühendisi olarak göreve başlayan Kılınç, 1995 yılında yine aynı fabrikada Üretim Şefi olarak görev yapmış, 1999 yılında Gürcistan Mina Ksani Cam Ambalaj Fabrikası’na Genel Müdür Yardımcısı olarak atanmıştır. 2003 yılında Anadolu Cam Sanayii A.Ş. Yönetim ve Satış Merkezi İş Geliştirme Müdürü görevine getirilen Kılınç sırasıyla Cam Ambalaj Grubu Ruscam Ufa Fabrikası Genel Müdürlüğü, Cam Ambalaj Grubu Rusya Operasyonları Üretim Başkan Yardımcılığı ve Cam Ambalaj Grubu Üretim Başkan Yardımcılığı görevlerinde bulunmuştur. Kılınç, 2014 yılı itibarıyla Cam Ambalaj Grubu - Türkiye Başkanı olarak görevini sürdürmektedir.

AYDIN SÜHA ÖNDER / Cam Ambalaj Grup Başkanı - Rusya

(54) Aydın Süha Önder, 1985 yılında Orta Doğu Teknik Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Bölümü’nden mezun olmuştur. 1986 yılında İş Bankası İktisadi Araştırmalar Müdürlüğü’nde işe başlayan Önder, aynı yıl Teftiş Kurulu Başkanlığı’nda Müfettiş Yardımcısı olmuştur. Önder sırasıyla, 1998 yılında Avcılar Şubesi Müdürü, 2001 yılında Karaköy Şubesi Müdürü, 2003 yılında Kurumsal Pazarlama Müdürü, 2006 yılında Levent Şubesi Müdürü ve 2007 yılında Gebze Kurumsal Şubesi Müdürü olarak görev yapmıştır. 2011 yılından itibaren Türkiye İş Bankası Genel Müdür Yardımcılığı görevini yürütmüş olan Önder, Şişecam Topluluğu’na Ocak 2014 tarihinde katılmış olup, Şubat 2014 tarihi itibarıyla Cam Ambalaj Grubu - Rusya Başkanı olarak görevini sürdürmektedir.

TAHSİN BURHAN ERGENE / Kimyasallar Grup Başkanı

(51) 1989 yılında İstanbul Teknik Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Makine Mühendisliği Bölümü’nden mezun olan Ergene, 1990 yılında İstanbul Üniversitesi İşletme İktisadı Enstitüsü’nde Uluslararası İşletmecilik sertifika programını ve 2012 yılında da Harvard Business School Advanced Management programını tamamlamıştır. 1990 yılında Şişecam Topluluğu’nda göreve başlayan Ergene, satış pazarlama bölümlerinde çeşitli yönetim kademelerinde görev almış ve 2011 yılında Kimyasallar Grubu Pazarlama ve Satış Başkan Yardımcılığı’na atanmıştır. Ocak 2014’den bu yana Kimyasallar Grup Başkanı olarak görevini sürdürmektedir.

GÖRKEM ELVERİCİ / Mali İşler Başkanı

(41) 1996 yılında Orta Doğu Teknik Üniversitesi Mühendislik Fakültesi İnşaat Mühendisliği Bölümü’nden mezun olan Elverici, Bilkent Üniversitesi MBA programında yüksek lisans derecesini almıştır. 2015 yılında Harvard Business School Advanced Management programını tamamlayan Elverici, halen Kadir Has Üniversitesi’nde Bankacılık-Finans doktora tezi çalışmalarına devam etmektedir. 1998 yılında Türkiye İş Bankası’nda çalışmaya başlamış ve sırasıyla, HSBC Türkiye, Deloitte Danışmanlık ve Accenture Danışmanlık şirketlerinde orta ve üst kademe yönetici olarak görev almıştır. Şişecam Topluluğu’na 01 Mart 2013 tarihinde Düzcam Grubu Mali İşler Direktörü olarak katılan Elverici, Mayıs 2014 tarihi itibarıyla Şişecam Topluluğu Mali İşler Başkanı olarak görevini sürdürmektedir.

PROF. DR. ŞENER OKTİK / Artege Başkanı

(62) Ankara Üniversitesi’nden 1976 yılında “Fizikçi” ve 1977 yılında uygulamalı fizik alanında “Fizik Yüksek Mühendisi” olarak mezun olan Prof. Dr. Şener Oktik, 1982 yılında Durham Üniversitesi (İngiltere), Uygulamalı Fizik ve Elektronik Bölümü’nden “Doktora” derecesini ve ardından 1986 yılında “Doçentlik” (Üniversitelerarası Kurul) ve 1995 yılında “Profesörlük” unvanlarını (Muğla Üniversitesi) almıştır. Durham Universitesi (İngiltere), Lecce Universitesi (İtalya), Stuttgart Universitesi (Almanya), Selçuk ve Muğla Üniversiteleri’nde (Türkiye) Öğretim Üyesi ve Araştırmacı/Kıdemli Uzman Araştırmacı/yönetici/üst yönetici olarak görev yapan Prof. Oktik, 2002-2010 yılları arasında Muğla Üniversitesi “Üçüncü ve Dördüncü Dönem Rektörlük” görevini yürütmüştür. Endüstriyel araştırmalarda; BP Solar, Sunbury, Imperial Chemical Industries PLC (“ICI”), Paints Division Slough Araştırma Laboratuvarları’nda, Durham University Endüstriyel Araştırma Laboratuvarları (İngiltere), Anel Group, Arıkanlı Holding (Türkiye) gibi kuruluşlarda kıdemli uzman bilim adamı/teknolojist/üst düzey yönetici olarak görev yaptı. Prof. Dr. Oktik, alanında sayıları yüzü aşan ulusal ve uluslararası makalenin yazarı/ortak yazarıdır. Prof. Dr. Şener Oktik 01 Ocak 2012 tarihi itibarıyla Şişecam Topluluğu Araştırma ve Teknolojik Geliştirme Başkanlığı görevini sürdürmektedir.

ÖZLEM VERGON / Strateji Başkanı

(43) 1995 yılında İstanbul Üniversitesi İngilizce İktisat Bölümü’nden mezun olan Vergon, San Diego State University’den İşletme yüksek lisans derecesi almış ve 2013 yılında Harvard Business School Advanced Management programını tamamlamıştır. 1996 yılında Şişecam Düzcam Grubu’nda Planlama Uzman Yardımcısı olarak göreve başlayan Vergon, stratejik planlama bölümünde çeşitli kademelerde görev almış ve Düzcam Grubu Stratejik Planlama Direktörlüğü görevini üstlenmiştir. Ocak 2015 tarihi itibarıyla Şişecam Topluluğu’nda Strateji Başkanı olarak görevini sürdürmektedir.

SERDAR GENÇER / Kurumsal Gelişim ve Sürdürülebilirlik Başkanı

(49) 1990 yılında Orta Doğu Teknik Üniversitesi Endüstri Mühendisliği Bölümü’nden mezun olmuştur. Yüksek lisansını University of Nottingham-İngiltere’de Finans konusunda tamamlamıştır. 1990 yılında, İş Bankası Teftiş Kurulu Başkanlığı’nda Müfettiş Yardımcısı olarak göreve başlayan Gençer, Banka’da çeşitli görevlerde yöneticilik yapmış, 2008-2013 yılları arasında Genel Müdür Yardımcısı olarak görev almıştır. Şişecam Topluluğu’na Ağustos 2013 tarihi itibarıyla Sürdürülebilirlik Koordinatörü olarak katılmış olan Gençer, Kurumsal Gelişim ve Sürdürebilirlik Başkanı olarak görevine devam etmekte, aynı zamanda Camiş Elektrik Üretim A.Ş.’nin Yönetim Kurulu Başkanlığı’nı sürdürmektedir.

DR. ATİLLA GÜLTEKİN / Bilgi Teknolojileri Başkanı

(51) İstanbul Teknik Üniversitesi Elektronik ve Haberleşme Mühendisliği Bölümü’nde lisans ve yüksek lisans, Kontrol ve Bilgisayar Mühendisliği Bölümü’nde doktora eğitimini tamamlayarak aynı üniversitede Öğretim Görevlisi olarak çalışmıştır. Daha sonra sırasıyla Siemens-Nixdorf’ta Sistem Yazılım Mühendisi, Yapı ve Kredi Bankası’nda Sistem ve Network Grup Müdürü, TradeSoft’ta Teknolojiden Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı olarak çalışan Gültekin, Şubat 2009-Temmuz 2010 tarihleri arasında Türkiye İş Bankası A.Ş.’de Proje Koordinatörü ve Başdanışman olarak görev yaptıktan sonra Ağustos 2010 tarihi itibarıyla Şişecam Topluluğu Bilgi Teknolojileri Başkanı olarak görevini sürdürmektedir.

GİZEP SAYIN / Genel Müdürlük Koordinatörü

(54) Boğaziçi Üniversitesi Endüstri Mühendisliği Bölümü’nden mezun olan Sayın, İstanbul Teknik Üniversitesi İşletme Mühendisliği Bölümü’nden yüksek lisans derecesini almıştır. Şişecam Topluluğu’na, 1989 yılında Planlama ve Ekonomik Araştırmalar Müdürlüğü’nde Planlama Uzman Yardımcısı olarak katılan Sayın, çeşitli yönetim kademelerinde görev yapmıştır. 2009 yılında Kimyasallar Grubu İş Geliştirme ve Stratejik Planlama Başkan Yardımcılığı’na, 2011’de Şişecam Topluluğu Stratejik Planlama Genel Müdür Yardımcılığı’na getirilen Gizep Sayın, Şubat 2015 tarihi itibarıyla Genel Müdürlük Koordinatörü olarak görevini sürdürmektedir.

23

ŞİŞECAM DÜZCAM

GELECEĞE DOKUNMAKYeni teknolojiler geleceği cam üzerinden şekillendiriyor. Sürdürülebilir, çevre dostu, doğal ve sayısız kullanıma sahip düzcam alanında geniş bir yelpazede üretim yapıyor, katma değerli ürünlerimiz ve kalitemizle geleceğe imzamızı atıyoruz.

24 25

ŞİŞECAM DÜZCAM

2016 YILINA GENEL BAKIŞ

Türkiye ekonomisi; kamu tüketiminin ve hükümetin ekonomiyi canlandırmaya yönelik teşvik uygulamalarının desteğine rağmen iç talepteki durgunluk ve ihracattaki daralma kaynaklı olarak sınırlı düzeyde büyümüş, ancak başta inşaat olmak üzere düzcamın tüketildiği sektörlerde ortalamanın üzerinde büyüme yaşanmıştır.

İnşaat sektörünün, hükümetin son çeyrekteki teşvik uygulamalarının desteği ile yıl genelinde %7 seviyelerinde büyüdüğü tahmin edilmektedir. Nitekim gayrimenkul sektöründe son çeyrekte konut alımını artırmaya yönelik kamu teşviklerinin etkisiyle, çift haneli artışlar meydana gelmiştir. Lansmanı yapılan çok sayıda büyük projenin de katkısı ile yeni konut satışları artmış ve yıl genelinde toplam satışlar %4 artış göstererek 1,34 milyon adede ulaşmıştır. Yeni konut satışlarının toplam içindeki payı %47 seviyesindedir.

Otomotiv sektörü ulusal ihracatın lokomotifiOtomotiv sektöründe 2016 yılında AB ve EFTA ülkeleri toplam pazar büyüklüğü, 2015 yılına göre %7,2 büyümeyle 17,5 milyon adet seviyesine ulaşmıştır. Türkiye’deki toplam otomotiv pazarı ise bir önceki yıla göre %0,3 azalış göstererek 1 milyon adet seviyesine gerilemiştir. İhracat, otomotiv sektörünün itici gücü olmaya devam etmiştir. Türkiye’nin otomotiv ihracatı 2016 yılında %15 artarak 1,1 milyon adet olmuş; üretim ise bir önceki yıla göre %9 artarak 1,5 milyon adet olarak gerçekleşmiştir.

Beyaz eşya sektöründe üretim artışı 2016 yılında, Avrupa beyaz eşya sektöründe özellikle Doğu Avrupa’daki büyümenin etkisi ile geçen yıla göre yaklaşık %2 seviyesinde bir büyüme görülmüştür. Beyaz eşya sektöründe büyümeyi tetikleyen faktörler gelişmiş ve sürdürülebilir yaşam tarzlarına uyumlandırılmış akıllı cihazlar, tüketicinin duygularına hitap eden özelliklerin ön plana çıkarıldığı ürünler ve enerji verimliliği sağlayan ürünler olarak sayılmaktadır.

2016 yılında ekonominin %7,6 olarak büyüyen Hindistan, yüksek büyüme görünümünü sürdürmüştür. Özel tüketim, kamu tüketimi ve net ihracat büyümeye olumlu katkılar sağlamıştır. Hindistan Merkez Bankası kayıt dışı ekonominin önüne geçmek adına bazı banknotları tedavülden kaldırmış ve politika faizinde değişiklik yapmayarak destekleyici para politikasını sürdüreceğini açıklamıştır. Ülkede inşaat sektörü, büyük ölçekli kamu projeleri, hızla artan konut talebi kapsamında, en hızlı büyüyen sektörlerden olmaya devam etmiştir.

2016 YILI KAZANIMLARI

Tüm ürün gruplarında yükselen performans….Trakya Cam Sanayii A.Ş., 2016 yılında da tüm ürün gruplarında iddiasını sürdürmüş ve kârlılığını artırmıştır.

Mimari camlarda yerel ve hedef pazarlarındaki müşteri odaklı yaklaşımı ve katma değerli ürünlerinin katkısı ile 2016 yılında toplam mimari cam satışlarını ciro (TL) bazında %51 artırmıştır.

Türkiye’de çevre ülke üreticilerinin Türkiye pazarına yönelik devam eden faaliyetlerinin etkili olduğu rekabet ortamında tüm değer zincirine yönelik sürdürülen iletişim ve iş geliştirme faaliyetleri, çözüm odaklı yaklaşım ve ihtiyaca uygun hizmet sunularak mimari cam satışları ciro (TL) bazında %19 artırılmıştır.

Uluslararası pazarlarda, yüksek kapasite imkânı, geniş ürün portföyünün sağladığı avantaj ve yaygın dağıtım ağı ile hizmet verilerek katma değerli ürünlerin satış payı artırılmış ve 2015 yılına göre %1,6 katı ciro artışı sağlanmıştır.

Türkiye beyaz eşya sektöründe de üretim önceki yıla göre %7 artmıştır. Beyaz Eşya Sanayiciler Derneği tarafından yayımlanan verilere göre, Trakya Cam Sanayii A.Ş.’nin girdi verdiği segmentlerden buzdolabı üretimi %4 ve fırın üretimi %7 büyüme göstermiştir.

Avrupa’da 2016 yılında, ekonomik toparlanma ılımlı olmakla birlikte istikrarlı bir seyir izlemiş, para politikasının desteği ile iç talebin ekonomiye katkısı sürmüş, olumlu finansman koşulları yatırımlarda toparlanmayı beraberinde getirmiştir. %1,7 olarak tahmin edilen ekonomik büyüme inşaat sektörü büyümesini de olumlu etkilemiş olup yıl içinde %1,4 seviyesinde büyüyen sektörde olumlu seyrin sürmesi beklenmektedir.

Ekonomide ve inşaat sektöründe yaşanan olumlu seyir, düzcam talebini ve fiyatları artırmıştır. Ancak, Rusya’da yaşanan resesyon nedeniyle, özellikle Balkan bölgesine düşük fiyatlı Rusya menşeili cam satışı, Balkan pazarlarında fiyat baskısı yaratmıştır.

Rusya’da, yılın ilk yarısında petrol fiyatlarındaki düşük seyir ve Avrupa’nın uyguladığı ambargonun uzatılmasına bağlı olarak ekonomi %0,7 daralmıştır. Reel harcanabilir gelirin azalmasına bağlı olarak tüketici talebi de zayıflamış, ekonomide yaşanan daralma ve alım gücünün düşmesi, iç tüketimi ve inşaat sektörünü olumsuz etkilemiş ve sektör %4,7 daralmıştır. Pazarda oluşan yüksek düzcam arzı, yerel üreticilerin ihracata yönelmesi nedeniyle iç piyasa fiyatları üzerinde baskı yaratmamıştır.

Orta Doğu’da siyasi risklerin sürmesi ve devam eden çatışma ortamı yatırımcıları olumsuz etkileyerek bölge ekonomisini yavaşlatmıştır. Bölgede siyasi risklere ilave olarak petrol fiyatlarındaki düşüş petrol ihracatçısı ülke ekonomilerini baskılamış ve inşaat yatırımlarının durdurulması veya ertelenmesine neden olmuştur. Buna bağlı olarak düzcam pazarında oluşan arz fazlası pazar fiyatları üzerinde baskı oluşturmuştur.

Trakya Cam Sanayii A.Ş. Avrupa’da artan kapasitesi ve genişleyen katma değerli ürün portföyü ile desteklenen satışlarını, yerel ofislerin de katkısı ile yaygın ve müşteri ihtiyaçlarına uygun hizmet vererek ve farkındalık yaratmaya yönelik iletişim faaliyetleri sürdürerek artırmıştır. Bulgaristan ve Romanya gibi ana pazarlar başta olmak üzere Avrupa genelinde müşteri ihtiyaçlarına uygun alternatif lojistik imkanlar değerlendirilmiş ve sağlanan yüksek hizmet seviyesi ile hedeflenen satış miktarlarına ulaşılmıştır.

Rusya’da alternatif sevkiyat imkanları değerlendirilerek müşteri portföyü genişletilmiştir. Katma değerli ürün çeşitliliği artırılarak satış ve pazar payı artışı sağlanmış, diğer yandan da kârlılık gözetilerek ihracat imkanları da değerlendirilmiştir.

Orta Doğu ve Kuzey Afrika pazarlarında etkili olan riskler ve yüksek rekabet ortamının baskılayıcı etkisine rağmen, faaliyetler, geniş ürün portföyünün sağladığı avantaj ile kârlılıklar gözetilerek sürdürülmüş, katma değerli ürünlerin satış payları artırılmıştır.

Denizaşırı pazarlarda, Brezilya ve Güney Kore gibi mevcut pazarlarda, pazar şartlarına bağlı olarak satışlara devam edilmiş, ABD ve Kanada pazarlarında müşteri ihtiyaçlarına uygun alternatif lojistik çözümler ile düzenli tedarik sağlanmış, pek çok yeni pazara girilerek satışlara devam edilmiştir.

Avrupa’nın 1. ve dünyanın 5. büyük düzcam üreticisi

Şişecam Düzcam; artan kapasitesi, genişleyen katma değerli ürün portföyü, yatırım hamleleri ve başarılı performansıyla sektöründeki lider konumunu güçlendiriyor.

26 27

Mimari camlar, otomotiv ve enkapsüle camları, güneş enerjisi camları ve beyaz eşya camları olmak üzere, dört ana iş kolunda üretim

Hindistan’da yüksek ekonomik büyüme ile desteklenen inşaat sektöründe artan üretim düzcam tüketimine olumlu yansımış ve hedeflenen satış miktarlarına ulaşılmıştır. Pazarda nitelikli ürünler, reflektif ve hat dışı kaplamalı ürünlerin bilinirliğini ve satışlarını artırmaya yönelik satış ve pazarlama faaliyetleri sürdürülmüştür.

Trakya Cam Sanayii A.Ş., otomotiv camlarında 2017 yılında başlayacağı yeni projelere yönelik altyapı hazırlıklarını da tamamlamıştır. Romanya ve Rusya’daki otocam tesislerinin yatırımı tamamlanmış ve ciro (TL) bazlı toplam otocam satışlarında önceki yıla göre %13 oranında artış sağlanmıştır. Diğer taraftan Almanya’daki Richard Fritz şirketi ile devam eden entegrasyon çalışmalarının sağladığı sinerji kapsamında, 2017-2020 yılları arasında üretimine başlanacak üst sınıf araçlara ait yeni enkapsülasyon projeleri kazanılmış olup, camlarının büyük oranda Trakya Cam Sanayii A.Ş. tarafından üretilmesi planlanmaktadır.

2016 yılında güneş enerjisi camlarında toplam ciro bir önceki yıla göre %42 büyümüştür. 2015 yılının son çeyreğinde devreye alınan AR (Anti-Reflektif) kaplama hattında üretilen yüksek performanslı güneş enerjisi camları sayesinde özellikle yurt içi güneş paneli üreticilerinin artan cam ihtiyacının %95’i AR kaplamalı güneş enerjisi camlarıyla karşılanmıştır.

Türkiye’de güneş paneli üretim hattı kurmakta olan firmalarla da cam tedarik konusunda görüşmeler devam etmekte olup, üretilecek panellerde katma değerli AR kaplamalı cam

ürünlerinin tercih edilmesi amaçlanmaktadır. Yurt dışı güneş paneli üreticilerine yönelik olarak AR kaplamalı cam satışları da artmaya devam etmektedir.

Ülkede ve dünyada önemi her geçen gün daha da belirginleşen yenilenebilir enerji kullanımının yaygınlaştırılması kapsamında Enerji Bakanlığı’nın belirlediği yenilenebilir enerji kaynak alanlarında yapılması planlanan büyük ölçekli güneş enerjisi yatırımlarında yatırımcılara yönelik yerli ürün kullanım şartının güneş enerjisi camı satışlarına olumlu yansıması beklenmektedir.

Yeni yatırımlar, yeni kapasitelerTürkiye pazarında varlığını sürdürerek konumunu güçlendiren ve yurt dışı pazarlardaki yatırımlarına ve girişimlerine artan ivmeyle devam eden Trakya Cam Sanayii A.Ş., 2016 yılında İtalya’da faaliyet gösteren Sangalli Vetro Porto Nogaro S.p.A. firmasının varlıklarının satın alınmasının ardından Porto Nogaro’da devraldığı 220 bin ton/yıl kapasiteli bir float ve lamine hattı ile üretime geçmiş ve bu satın alma hamlesi ile düzcam kapasitesi bazında Avrupa’da 1.’liğe yükselmiştir. Ayrıca, 2016 yılında Polatlı tesisinde yeni lamine hattının üretime başlamasıyla Türkiye’deki lamine cam üretim kapasitesi artırmış olup, Mersin’de soğuk tamirde olan bir düzcam hattı devreye alınmıştır.

2016 yılında otomotiv camları alanında pazarın talep ettiği ürün portföyünü oluşturma hedefi kapsamında Bulgaristan otomotiv camları tesisinde atermik kaplamalı öncam hattının kurulumu tamamlanarak deneme üretimlerine başlanmıştır.

Yeni ürün çalışmalarıTrakya Cam Sanayii A.Ş. son yıllarda pazara sunmakta olduğu yenilikçi ürünlerle pazardaki katma değerli ürün payını artırmaya ve rekabet avantajını sürdürmeye devam etmektedir. Ürün portföyünü genişletme hedefi doğrultusunda yeni ürün geliştirme faaliyetleri ve üretim yetkinliklerini artırma çalışmaları 2017 yılında da hız kesmeden sürdürülecektir.

2016 yılında mimari cam pazarına yönelik olarak üç yeni ürün pazara sunulmuştur. İstanbul’un Yeni Havalimanı projesinde kullanılmak üzere ısı yalıtımı ve güneş kontrolü sağlayan yüksek performanslı “temperlenebilir solar low-E cam” ürünü geliştirilmiştir. Sıcak iklim bölgelerinde ofis, AVM, müze, çatı ışıklıkları gibi alanlarda kullanıma yönelik etkin güneş kontrolü sağlayan “temperlenebilir solar cam” ürünü geliştirilerek pazara sunulmuştur. Dekorasyon camlarına yönelik olarak da “aynalı buzlu cam” üretimi gerçekleştirilmiştir.

Dekoratif amaçlı olarak kullanımı yaygın olan boyalı camın, kullanım alanlarında meydana gelebilecek darbelere karşı güvenliğini temin eden “çizilmez temperlenebilir boyalı cam” ürününün geliştirme faaliyetleri sürdürülmüştür. Söz konusu ürünün 2017 yılında pazara sunulması ve renk seçeneklerinin müşterilerin talepleri doğrultusunda artırılması planlanmaktadır.

Otomotiv pazarına yönelik olarak, atermik ön cam ve atermik ısıtmalı ön cam geliştirme çalışmalarına 2016 yılı süresince devam edilmiştir. Yapılan deneme üretimlerinde renk ve performans olarak müşteri speklerine uygun ön camlar elde edilmiş olup geliştirme faaliyetlerine devam edilmektedir.

Şişecam Otomotiv A.Ş.’nin kullanımına yönelik, araçlarda ısı ve güneş kontrolü sağlayarak klima yükünün azaltılmasına yüksek miktarda katkıda bulunan privacy cam ürün grubunun ikinci renk seçeneği olan “yeşil privacy cam” Trakya fabrikasında numune üretimi gerçekleştirilmiştir.

Hidrofobik cam numuneleri hazırlanarak test aşamasına ulaşılmıştır. Elektrokromik (akım uygulandığında renk değiştiren) cam numuneleri, ön kapı camı olarak üretilmiş olup İnovasyon Fuarı’nda sergilenmiştir. Teknoloji geliştirme çalışmaları kapsamında, ilgili ürün otomotiv müşterilerine sunulacaktır. Kurşunsuz lehim uygulaması Renault ve BMW firmalarında seri üretimde arka ısıtmalı camlara uygulanmaya başlamıştır.

Şişecam Otomotiv, ATGB ve Richard Fritz katılımı ile gruplar arasındaki teknik entegrasyonun geliştirilmesi amacı ile hizalanma süreci 2016 yılı başında başlatılmış ve birçok alanda katma değer yaratan olumlu sonuçlar alınmıştır.

Trakya Cam Sanayii A.Ş., 2017 yılında da katma değeri yüksek birçok yeni ürünü portföyüne ekleyerek, Avrupa otomotiv camları pazarındaki payını artırmayı hedeflemektedir.

DÜZCAM MARKALARIŞişecam Renksiz DüzcamŞişecam Ultra Clear DüzcamŞişecam Renkli DüzcamŞişecam TentesolŞişecam Tentesol TitanyumŞişecam Yüksek Reflektif CamIsıcam Sistemleri C, S ve K SerileriŞişecam Low-E CamŞişecam Lamine Low-E CamŞişecam Akustik Lamine Low-E CamŞişecam Temperlenebilir Low-E CamŞişecam Solar Low-E CamŞişecam Temperlenebilir Solar Low-E CamŞişecam Temperlenebilir Solar CamŞişecam Lamine CamŞişecam Ultra Clear Lamine CamŞişecam Akustik Lamine Cam FlotalFlotal Ultra ClearFlotal EŞişecam Boyalı CamŞişecam Ultra Clear Boyalı CamŞişecam Buzlu CamŞişecam Aynalı Buzlu CamŞişecam Telli CamŞişecam Çerçeve Camı OTOMOTİV CAMLARIŞişecam Lamine CamlarŞişecam Temperli CamlarŞişecam Enkapsüle CamlarŞişecam Sürgülü CamlarŞişecam Çiftcam

GÜNEŞ ENERJİSİ CAMLARIŞişecam Güneş Paneli CamlarıŞişecam Güneş Kolektör Camları

BEYAZ EŞYA CAMLARIŞişecam Fırın CamlarıŞişecam Buzdolabı Camları

28 29

Üretim yetkinliklerini geliştirmeye yönelik atılımlarTrakya Cam Sanayii A.Ş. benimsediği sürdürülebilirlik yaklaşımı kapsamında, insan hayatına, çevrenin korunmasına, kaynak ve enerji tasarrufuna duyarlılığı gözeten çalışmalara imza atmaya devam etmekte ve bu çalışmaların çevre üzerindeki olumlu sonuçlarını sürdürülebilirlik raporları ile ayrıntılı bir şekilde kamunun bilgisine sunmaktadır. Çevre, iş güvenliği ve risk yönetimi konularında kaynak kullanımı 2016 yılında da artış göstermeye devam etmiştir. 6-sigma yaklaşımı kullanılarak, kalitenin ve verimliliğin artırılmasına yönelik projeler hayata geçirilirken, yürütülen projelerle üretim maliyetlerinin düşürülmesi yönünde güçlü adımlar atılmıştır. Yenişehir ve Bulgaristan fabrikalarının ardından Mersin fabrikasında da atık ısıdan elektrik üretim tesisi devreye alınmıştır. Bu sayede, çevrenin korunmasına katkı sağlanmasının yanı sıra üretimde enerji maliyetlerinin azaltılması da sağlanmıştır.

Yenilenebilir enerji kaynağı kullanımına yönelik olarak Mersin fabrikasında planlanan güneş enerjisinden elektrik üretimi yatırımı projelendirilmiş ve çalışmalar başlanmıştır.

Trakya Cam Sanayii A.Ş., üretimin yanı sıra, süreç ve iş yapış şekillerine dayalı maliyet tasarruflarının sağlanması yönünde de çalışmalar gerçekleştirmektedir. İşletme sermayesi yönetimine önem veren Şirket, tüm tedarik zincirinin etkin yönetimini kapsayacak projeler yürütmektedir.

2015 yılında devreye alınan S&OP (Satış ve Operasyon Planlama) süreci 2016 yılında da düzenli olarak çalışmaya devam etmiş, tüm operasyonların koordinasyonu ve planlara dair kritik karar alma süreçleri S&OP dahilinde yürütülmüştür. S&OP sürecinin günlük operasyonlardaki yansımasını da etkin yönetebilmek adına, siparişten teslimata kadar tüm iş süreçlerini ve ilgili destek sistemlerini geliştirmek için bir proje başlatılmıştır. Ayrıca, fabrikalarda depo yönetimi ve lojistik alanında kaynakların verimli kullanılmasına yönelik projeler gerçekleştirilmiştir. Bunun yanında, yenilikçi lojistik çözümler geliştirilerek yurt dışı pazarlara daha etkin bir şekilde erişilebilmesini sağlayacak altyapı oluşturulmuştur.

Çok yönlü tanıtım ve iletişim faaliyetleri2016 yılında pazarlama iletişimi faaliyetleri, farklı hedef kitlelerin ihtiyaçlarına uygun segment bazlı yaklaşım ve uygulamalar gerçekleştirilerek birbiriyle sinerji yaratacak tanıtım mecraları ile etkin tanıtım sağlanarak sürdürülmüştür. Faaliyetler proje bazlı yürütülen çalışmalarla desteklemiştir.

Dijital çağın bir getirisi olarak zamandan bağımsız her platformda ve mecrada müşterilerle yakın iletişim kurabilmek amaçlarıyla başlatılan dijital dönüşüm projesi kapsamında;

Grup, 2016 yılında deneme üretimlerine başlayan Bulgaristan Otomotiv Camları lamine ön cam hattında 2017 yılında seri üretime geçmeyi planlamaktadır. 2017 yılında buna ek olarak, Romanya Fabrikası’nda yatırımı başlamış olan kelebek camı hattının devreye alınması ve enkapsülasyon iş kolunda faaliyet gösteren Richard Fritz Holding GMBH Firması’nın Malacky Fabrikası’nda kapasite artış yatırımının tamamlanması da planlanmaktadır. Benzer şekilde, Bulgaristan Fabrikası beyaz eşya camları tesisinde kapasite artışı ve otomasyon yatırımı da 2017 yılında tamamlanması planlanan yatırımlar arasında yer almaktadır.

Tüm global operasyonlarında müşteri odaklı hizmet amacı ile hareket eden Şişecam Düzcam, katma değerli ürün portföyünün genişletilmesi, zamanında teslimat ve bilgilendirme, etkin stok yönetimi ve kapasite planlaması, bilişim teknolojileri, sürdürülebilirlik ve çevre konularına yönelik çalışmalarına 2017 yılında da devam edecek, ayrıca tüm fabrikalarında enerji verimliliğini geliştirmek amacı ile yeni yatırımlar yapacaktır.

2016 yılında İtalya’da Sangalli Vetro Porto Nogaro S.p.A. firmasının varlıklarının satın alınmasının ardından devraldığı float hattı ve lamine hattı ile Avrupa’daki etkinliğini artıran Şişecam Düzcam, üretim ve dağıtım kanalı konusunda kaydettiği bu gelişmeleri 2017 yılında yapmaya devam edeceği Ar-Ge çalışmaları ile destekleyecektir. Ar-Ge alanında gerek Şişecam Düzcam’ın kendi bünyesinde gerekse farklı firmalar ve kurumlarla yapılacak iş birlikleri ile mimari ve otomotiv camları pazarlarına yönelik yeni ürünler geliştirilmesi hedeflenmektedir.

Mimari cam pazarı için farklı performanslarda kaplamalı cam ürünleri; otomotiv pazarı için ise araçlarda ön camın ısı alışverişini azaltarak aracın klima yükünü düşüren atermik kaplamalı ürünlerin ticari üretimine başlanması hedeflenmektedir. Ayrıca akıllı cam olarak tanımlanan elektrokromik ve termokromik gibi ileri teknoloji ürünü camların geliştirme çalışmalarına devam edilecektir.

• “Şişecam Düzcam” web sitesi, Trakya Cam Sanayii A.Ş. vizyonunu, marka değerini, hedeflerini, ürünlerini, faydalarını ve kullanım alanlarını yeni ve kullanıcı dostu bir tasarımla müşterilerine sunmak amacıyla Türkçe, İngilizce, Bulgarca ve Rusça olarak yenilenmiştir. Isıcam ve Flotal (dört dilde) web siteleri de hedef kitlelere en doğru şekilde ulaşmak, tüketicilerin markayla etkileşimini ve bağını artırmak amacıyla yeniden tasarlanmıştır. Şişecam Düzcam, Isıcam ve Flotal web sitelerinde mobil platformlar ile uyumlu, markalara değer katacak tasarım dili ve kullanıcı dostu arayüzler tercih edilmiştir. Mevcut sosyal medya hesapları aktif bir şekilde kullanılarak paylaşılan içeriklerle ürünler hakkında bilgilendirme yapılmış ve doğru yerde doğru cam kullanımı hakkında hedef kitlede farkındalık yaratılmıştır.

• Trakya Cam Sanayii A.Ş. süreçlerin, insan kaynağının ve teknolojinin stratejik ve verimli olarak kullanılmasını sağlayan “Müşteri İlişkileri Yönetimi (CRM)” sistemini hayata geçirmiştir. Bu sistem ile müşteri segmentlerinin ihtiyaçlarını doğru anlayarak uygun ürün ve hizmetlerle karşılıklı fayda sağlayan sürdürülebilir ilişkiler kurmayı amaçlamaktadır.

Cam danışmanlığı hizmeti ile çok sayıda projeye yönelik teknik destek verilmiş, enerji tasarrufu sağlayan çevre dostu katma değerli ürünlerin karar vericiler nezdinde bilinirliğinin artırılması amacıyla, çözüm odaklı yaklaşımlar ile çalışmalar yürütülüp pek çok prestijli projede ürünlerin yer alması sağlanmıştır.

Tüketici tercihlerinin, Isıcam ürünlerine yönlendirilmesinde etkisi yüksek olan PVC doğrama firmalarının hem Isıcam markalı ürünlere olan talebini artıracak hem de enerji tasarrufu sağlayan “Isıcam S ve K” serilerini tercih etmelerini sağlayacak “Isıcam Sistemleri Kumbara Kart Kulübü” 1 Temmuz 2016 itibarıyla tüm Türkiye’de devreye alınmıştır. Sektörde bir ilki yaşatan “Isıcam Sistemleri Kumbara Kart Kulübü” ile PVC doğrama firmaları Isıcam ürünlerini kullandıkça puan biriktirmekte ve biriken puanlarını hediyeye dönüştürebilmektedir. Bu sistem ile B2B iletişimde yeni bir sayfa açılarak değer zinciri içerisinde farkındalık yaratılmış, PVC doğrama firmaları ile etkin ve sürekli iletişim ağı kurulmuştur. Hızla artan üye firma sayısı ile sistemin etkinliği ve kapsamı gün geçtikçe genişlemektedir.

Ayrıca, Şişecam Düzcam’ın girdi sağladığı mimari, otomotiv, beyaz eşya ve güneş enerjisi sektörlerine yönelik ürünlerin sergilendiği Şişecam Düzcam Showroom’u Tuzla yerleşkesinde müşterilerin ve sektör yetkililerinin ziyaretine açılmıştır.

Dağıtım kanalı-karar vericiler-nihai kullanıcıyı kapsayan tüm değer zincirinde müşteri-pazar odaklı yaklaşımla ürün bilinirliğini ve bağlılığını artırmaya yönelik olarak, birçok farklı mecrada yakın iletişime dayalı aktiviteler gerçekleştirilmiştir. Kamu kurumlarına yönelik olarak, ziyaret, toplantı, seminerlerle enerji tasarrufu, emniyet ve güvenlik sağlayan nitelikli ürünlerin bilinirliğinin ve kullanımının artırılması çalışmaları yürütülmüştür.

2017 YILI BEKLENTİ VE HEDEFLERİ

Yatırımlarına ve büyüme hamlesine her yıl artan bir ivme ile devam eden Şişecam Düzcam, 2017 yılında da hem pazardaki fırsatları değerlendirmek hem de mevcut tesislerini en etkin şekilde kullanmak için çalışmalarına devam etmeyi hedeflemektedir.

Değer Yaratan Sürdürülebilir büyüme hedefi doğrultusunda yatırım hamlelelerine devam

TRAKYA CAM SAN. A.Ş. KONSOLİDE GÖSTERGELERİ* (M TL)

2015 2016

Satışlar 2.118 3.016

Uluslararası Satışlar 865 1.541

Brüt Kâr 565 888

Finansman Öncesi Faaliyet Kârı 216 721

Ana Ortaklık Payı 159 547

FAVÖK 392 976

Net Finansal Borçlar 722 789

Özkaynaklar 3.139 3.587

Varlıklar Toplamı 5.627 6.879

Yatırımlar 286 250

Çalışan Sayısı 6.229 6.836

* KAP’a açıklanan finansal göstergeleri ifade etmektedir. Trakya Cam, Trakya Investment B.V, Trakya Glass Bulgaria EAD, Sisecam Automotive Bulgaria EAD, Trakya Yenişehir Cam, Trakya Polatlı Cam, HNG Float Glass Ltd., Glass Corp.S.A, Şişecam Otomotiv A.Ş., Şişecam Flat Glass Holding B.V., Automotive Glass Alliance Rus AO, Trakya Autoglass Holding B.V, TRSG Glass Holding B.V, Trakya Glass Rus AO, Trakya Glass Rus Trading OOO, Automotive Glass Alliance Rus Trading OOO, Fritz Holding GmbH, RF spol. s.r.o. Richard Fritz Prototype+Spare Parts GmbH, Richard Fritz Kft, Saint Gobain EGYPT, Şişecam Flat Glass Italy S.r.l’yi kapsamaktadır.


DEĞERE DOKUNMAKYıllara dayanan tecrübemizi cesur girişimlerle geleceğe taşıyoruz. Yeni teknolojilerimizi yaratıcılıkla buluşturuyor, tasarımlarımızla 150’ye yakın ülkede milyonlarca tüketiciye yepyeni deneyimler sunuyor, hayatı güzelleştiriyor, hayata değer katıyoruz.

32 33



Ekonomide yaşanan daralmalar, cam ev eşyası ürünlerinin zorunlu tüketim ürünü olmaması etkisi ile talepte gerilemeye neden olmakta ve pazara olumsuz yansımaktadır. 2016 yılında petrol fiyatlarındaki gerileme, artan terör olayları, siyasi ve ekonomik belirsizlikler küresel ekonomiyi olumsuz etkilemiştir. Ekonomideki yavaş büyüme, cam ev eşyası pazarındaki büyüme oranlarını sınırlandırmıştır.

Avro Bölgesi’nde Brexit kararına rağmen ekonomi ılımlı büyümeye devam etmiş; ancak belirsizlikler tüketimi azaltmış ve tüketicileri tasarrufa yöneltmiştir. Dolayısıyla cam ev eşyası pazarını da olumsuz etkilenmiştir.

BDT bölgesinde harcanabilir gelir seviyesindeki düşüş pazardaki büyümeyi sınırlandırmıştır. Türkiye’de yaşanan ekonomik ve siyasi belirsizliklerden hareketle ekonomi, önemli risklerle karşı karşıya kalmıştır. Bu durum cam ev eşyası talebini, başta perakende kanalında olmak üzere bütün dağıtım kanallarını da olumsuz etkilemiştir.

Amerika cam ev eşyası pazarı perakende kanalında raf payı azalışları nedeniyle olumsuz etkilenmiştir. Öte yandan yüksek büyüme hızındaki online perakende kanalında, cam ev eşyası ürünlerinin yeterince yer almaması Amerika perakende pazarının genel trendini değiştirmemiştir. İkram kesiminde ise iyileşme görülmüştür.


Yatırımlar-Üretim Teknolojileri ve Maaliyet DüşürmePaşabahçe, dünya cam ev eşyası sektöründeki öncü olma niteliğini, global pazarlardaki zorlu ve rekabetçi koşulları maliyet düşürme ve verimlilik artışı sağlayan ileri teknolojik yatırımlarla dengeleyerek, sürdürülebilir yapıyla pekiştirmiş; 2016 yatırımını 110 milyon ABD doları olarak gerçekleşmiştir.

proje geliştirme çalışmaları sürmektedir. 2016’da endüstriyel soğutma suyu sirkülasyon sistemleri için geliştirilen proje ile Kırklareli Fabrikası’nda %60 enerji tasarruf edilmiştir.

2016, proseslerde kullanılan ve ithal edilen bazı kimyasalların yurt içinde ürettirilmesi için yapılan çalışmaların hız kazandığı bir yıl olmuştur. Özellikle ithal boyaların yurt içinde ürettirilmesi konusunda önemli mesafeler kat edilmiştir.

Ar-GeCam Ev Eşyası Grubu, Şişecam Bilim ve Teknoloji Merkezi ile birlikte teknolojisini sürekli geliştirmektedir. Geliştirme grupları, yeni ve özgün ürünlerin pazara en yüksek kalitede sunulması için yurt içi ve yurt dışındaki firmalar ve üniversitelerle ortak projeler geliştirmektedir. Borosilikat camda katma değerli ürün portföyüne yeni renkler eklenmiştir.

Katma değeri yüksek dekorlu ürünlerle portföyü geliştirme faaliyetleri devam etmektedir. Bu alandaki teknoloji yakından izlenmektedir. Yenilikçi dekor efektleri ve fonksiyonel özelliklerin cam ürünlerde uygulanabilmesi için Ar-Ge çalışmaları sürdürülmekte ve pazara sunmak üzere yeni ürünler hazırlanmaktadır.

Teknoloji ve ürün alanında elde edilen yenilikçi kazanımlar, fikri mülkiyet hakları başvurularıyla da korunmaktadır. 2016 yılında 16’sı patent, üçü faydalı model olmak üzere toplam 19 başvuru yapılmıştır.

Tasarım Faaliyetleri Cam Ev Eşyası Grubu’ndaki tasarım faaliyetleri 2016 yılında Paşabahçe, Borcam ve Nude markalarına yönelik olarak, 146 tasarım projesi, 69 sezonsal temalı desen çalışması, 36 aksesuar ve 2.673 ambalaj projesi olarak gerçekleştirilmiştir.

Ürün tasarımı alanında uzman desteği ile çeşitli biralar için tasarlanan bardaklar üzerinde özel bir çalışma yapılmıştır. Üzerinde yoğunlaşılan diğer önemli proje ise trend olarak geri

Üretimde teknolojik gelişme sağlayacak yatırımlar 2016’da etkin şekilde devam ettirilmiştir. Bu kapsamda proseslerde verimliliği artıran ve ürün portföyünde esneklik sağlayan geliştirilmiş makina yatırımları gerçekleştirilmiştir.

2016, katma değerli dekorlu ürünlerin pazar payını artırıcı faaliyetlerin arttığı bir yıldır. Kapasite, verimlilik ve yetkinlik artırmaya yönelik, yüksek teknoloji ürünü çok sayıda yeni baskı hattı fabrikalarımızda devreye alınmıştır. Söz konusu yatırımlar hem üretim esnekliği sağlamış hem de Şirket’in rekabet gücünü artırmıştır. Fabrikalarda ürün markalamada kullanılan lazer sistemleri tezyinat hatlarında da yaygınlaştırılmış ve dekorlu ürünlerin izlenebilirliği sağlanmıştır.

Stratejik plan kapsamında otomasyona yönelik faaliyetlerin önemli alanlarından biri paketleme otomasyonudur. Bu alandaki yatırımlarla, geliştirilen oto-paketleme makinelerinin sayısı artırılmış ve maliyet tasarrufu hedeflerine ulaşılmıştır. Paşabahçe’nin iyi bilinen yüksek kalite standartları doğrultusunda sürekli geliştirilerek yatırımı yapılan inspection (otomatik kalite kontrol) hatlarının sayısı 2016’da da artırılmıştır.

Pazarda güçlü olunan alanlardan temperleme teknoloji yatırımları, enerji tasarrufu ve verim artışı sağlayan yeni geliştirmeler 2016’da sürdürülmüştür. Enerji yoğunluğu yüksek bir şirket olarak, enerji tüketimleri ve verimliliği sürekli olarak takip edilmekte ve verimlilik artışı sağlayacak projelerin yanında, atık ısıdan faydalanmaya yönelik yeni teknoloji yatırımlarına da öncelik verilmektedir. 2016’da net cam bazında özgül doğal gaz tüketimi %2,6 düşürülmüştür.

Eskişehir A fırını yenilenerek 2016 Haziran’ında devreye alınmıştır. Tasarımda uygulanan yeni yalıtım teknikleri ve malzemeleri ile özgül yakıt tüketiminde kampanya süresince %3-4 enerji tasarrufu sağlanacağı ön görülmektedir.

Elektrik tüketiminde yüksek paya sahip basınçlı hava, pompa ve fan sistemlerinde verimliliği artıracak yeni teknikler konusunda

dönen kesme dekorlu ürünler üzerine olmuştur. Fuarlarda sunulan Timeless serisi çok beğenilirken, bu kapsamda farklı fonksiyonlarda alternatif tasarımlar üzerinde de çalışmalar yapılmıştır. Yeni devreye girecek Borosilikat hattına yönelik olarak da ürün çalışmaları yürütülmüş, özellikle bu ürünlere yönelik yoğun aksesuar tasarımı çalışmaları da gerçekleştirilmiştir.

Şişecam Bilim ve Teknoloji Merkezi tarafından geliştirilen özel boyalar bu yıl yapılan desen tasarımlarına yön vermiştir. Bu doğrultuda dikkat çekici yeni ürünler ve setler tasarlanmıştır.

Nude markası altında özelleşmiş yeni konseptler üzerinde çalışmalar yapılmıştır. Toplamda 44 yeni proje kapsamında 110 ürün üzerinde ilerlenmiştir. Bu dönemde dış tasarımcı portföyüne yeni isimler eklenmiş ve ses getiren ürünler ortaya konulmuştur. Aralarında Red Dot, IF Design Award, German Design Award gibi prestijli yarışmaların da bulunduğu ulusal ve uluslararası tasarım yarışmalarına katılınmış ve toplamda sekiz ödül kazanılmıştır.

Kategori Yönetimi Faaliyetleri

1. İçecek Ürünleri Kategorisi:Yılın en başarılı koleksiyonlarından biri olan Timeless serisi, kesme kristal görünümlü gravürlerinin sağladığı ışıltı ve sağlam gövde yapısı ile özellikle ikram kanalının ihtiyaçlarına yönelik olarak geliştirilmiştir. Çok başarılı bir satış grafiği yakalayan seriye, 2017 yılında yeni boylar eklenecektir.

Dünyanın 3. ve Avrupa’nın 2. büyük cam ev eşyası üreticisi

Şişecam Cam Ev Eşyası Grubu’nun ana şirketi Paşabahçe, üretim yetkinlikleri, geniş ürün yelpazesi, inovasyon ve tasarımlarıyla ön plana çıkan markalarıyla liderliğini korurken, kapasite ve verimlilik artışı odağındaki çalışmalara hız veriyor.

34 35

Yurt içinde ve yurt dışında önemli satış rakamlarına ulaşan, ikram kanalında dünyaca ünlü markaları portföyüne katan global tasarım markası: Nude

Dünyada ve Türkiye’de gelişmekte olan craft bira pazarına yönelik ürün geliştirme çalışmaları, 2016 yılında Türkiye’nin önde gelen içecek uzmanları ile yürütülmüştür. Lansmanı 2017 yılı içerisinde yapılacak olan Craft Beer Koleksiyonu’nda, farklı craft bira türlerinin lezzetleri, aromaları ve kokularını en iyi şekilde ortaya çıkaran bardak formları yer almaktadır.

Türk kahvesi tiryakilerine yönelik olarak geliştirilen ve İstanbul Kahve Festivali’nde lansmanı yapılan duble Türk kahvesi bardağı Kallavi ve ev kesimine yönelik geliştirilen farklı çay setleri, 2016 yılının diğer önemli ürünleri arasındadır.

2. Mutfak-Saklama-Pişirme Ürünleri Kategorisi:2016’nın en renkli ve hareketli kategorilerden biri olan Mutfak kategorisinde, Upcycling (İleri Dönüşüm) olarak adlandırılan yeni bir yaklaşım ile perakende kanalına yönelik geliştirilen ve 22 üründen oluşan ZestGlass satışa sunulmuştur. ZestGlass ile mevcut Paşabahçe ürünleri, yenilikçi aksesuarlarla bir araya getirilerek yepyeni fonksiyonlar kazanmıştır.

Avrupa’nın mutfak ve sofra ürünleri alanında önde gelen tasarım markası olan Guzzini lisansı kapsamında üst kesim perakende kanalına yönelik olarak geliştirilen ve dünyada ilk kez üretilen beyaz mermer görünümlü inovatif borosilikat fırın kapları; 2016’da satışa sunulan bir diğer mutfak ürün gamıdır. Seri, İnovasyon Haftası 2016’da ziyaretçilerin yoğun ilgisi ile karşılaşmıştır.

Borcam ailesi, renklendirmenin cam kompozisyonundan sağlandığı kahverengi ve aquamarine renklerindeki 15 farklı

üründen oluşan Borcam True Colors serisi ile genişlemiş, mutfaklarına renk katmak isteyen tüketicilerin tercihi olmuştur.

Homemade serisine eklenen pipetli ve kulplu kavanozlar ile yağlık/sirkelikler; StoreMax serisine eklenen hava sızdırmaz beyaz peynir saklama kabı ve üçer boy ve iki farklı tasarımla satışa sunulan Viva ve Elips kavanoz serileri de bu kategorinin öne çıkan diğer projeleri arasındadır.

3. Masaüstü Ürünleri Kategorisi:Gastroboutique; tek lokmalık sunuma yönelik ürünleri ile hem ikram hem de ev kesiminde tercih edilen ürünlerin başında yer alarak yüksek adet ve ciro getirisi sağlamıştır.

Çay ve kahve sunumlarındaki farklılaşma ihtiyacı doğrultusunda, Patisserie kategorisinin geliştirilmesi amacıyla Mini Patisserie serisi dört farklı ürün çeşidi ile satışa sunulmuştur.

4. Katma Değerli Ürünler Kategorisi:2016 yılında, Şişecam Bilim ve Teknoloji Merkezi tarafından geliştirilen ve patentlenen farklı özelliklere sahip özel boyalar ürün geliştirme süreçlerinde sıklıkla kullanılarak, katma değerli birçok ürün geliştirilmiştir.

Fosforasan özellikli özel boyalar kullanılarak geliştirilen After Glow koleksiyonu, gün ışığını toplayarak karanlık ortamlarda mavi ve yeşil renklerde parlama yaratmaktadır. UV ışık kaynağı altında kalıcı parlama sunan After Glow koleksiyonu, sağladığı görsel farklılıkla özellikle gece kulüpleri, oteller ve barlarda tercih edilmektedir.

Midas serisine ait çay bardaklarının üzerinde yer alan beyaz desenler, bardakların içerisine koyu renk içecek konulduğunda farklı renk yansımalar elde edilen özel ve patentli boyalar sayesinde; çayla doldurulduğunda altın rengine dönmektedir.

Bilim ve Teknoloji Merkezi’nde geliştirilen termokromik boyalar, lisanslı Star Wars ürünlerinde kullanılmıştır. Bardakların üzerinde yer alan karakterlerin ellerinde bulunan ışın kılıçları, bardak soğuk içecekle doldurulduğunda kırmız ve mavi renge dönüşmektedir.

Marka İletişim Faaliyetleri 2016 yılında, en büyük üç pazar olan; Türkiye, İtalya ve Rusya’da yılbaşı ve Noel dönemi olması nedeniyle alışveriş eğiliminin arttığı Kasım-Aralık aylarında iletişim kampanyaları yürütülmüştür. Orta Doğu pazarının önemli hedef ülkelerinden İran ve Ürdün’de de iletişim kampanyaları gerçekleştirilmiştir.

Aralık ayında çay bardakları kategorisinin satışını artırmaya ve yeni inovatif ürün Midas çay setinin tanıtımına yönelik, perakende noktalarda tüketici çekişini yükseltmeyi hedefleyen Paşabahçe yurt içi iletişim kampanyası gerçekleştirilmiştir.

İlk yurt dışı mağazasının bulunduğu İtalya’nın Milano şehri ve çevresine odaklanan, Paşabahçe marka bilinirliğini artırmayı ve müşterileri mağazaya çekmeyi hedefleyen iletişim kampanyası ise Kasım ayı sonundan 2017 Ocak ayı başlarına kadar devam etmiştir. Rusya’da gazete ve dergi ilanları, otobüs durakları, iş merkezlerinin reklam panoları, Moskova metrosu trenleri ve duraklarında Paşabahçe markalı ilanlar kullanılmıştır.

İran’da, alışverişin arttığı Mayıs ayında, marka bilinirliğinin artmasını hedefleyen TV reklam çalışması yapılmıştır. Kasım ve Aralık aylarında ise açık hava reklamları uygulanmıştır.

İletişim kampanyaları dışında, yeni ürünlerin satışa sunulduğu dönemlere paralel olarak dijital mecralarda kullanılmak üzere Ben Yaptım Türk Kahvesi fincanları, Midas Çay Seti, After Glow koleksiyonu, Star Wars ürünleri, Kallavi Türk Kahvesi Seti ürün tanıtım videoları, dijital iletişim takvimine paralel olarak takipçiler ile paylaşılmıştır.

2016 yılı dijital pazarlama faaliyetlerine önemli katkı sağlayacak yeni dijital varlıkların oluşturulması, mevcutların yeniden yapılandırılması açısından önemli bir yıl olmuştur.

Deloitte’un önderliğinde yürütülen Dijital Dönüşüm Projesi kapsamında Paşabahçe’nin kurumsal web sitesi yenilenmiş hem tasarımı hem de içeriği değişen pazarlama ihtiyaçlarına cevap verebilecek şekilde, nihai tüketiciyi de odağına alarak yeniden yapılandırılmıştır.

Sosyal medyada yıl içerisinde düzenli paylaşımların yanı sıra hedef kitle ile marka bağını kuvvetlendirmeye yönelik kurgulanan Hayata Paşabahçe’den Bak vb. marka iletişim faaliyetlerini destekleyici kampanyalar da düzenlenmiştir. 12-16 Şubat tarihleri arasında gerçekleşen Frankfurt Ambiente Fuarı’nda 657 m2’lik standı ile yeni ürün gamını müşterilerine tanıtan Paşabahçe, yenilenen standı ve fuar boyunca gerçekleştirilen kokteyl şovlarıyla da ziyaretçilerin yoğun ilgisini görmüştür. Yıl içinde aşağıda belirtilen fuarlara toplam 1.440 m2’lik stand alanı ile katılımda bulunulmuştur:

• International Housewares Show, Chicago, 05-08 Mart• AAHAR, Yeni Delhi, 15-18 Mart • HOTELEX, Shanghai, 29 Mart-01 Nisan • Ambiente Japan, Tokyo, 01-03 Haziran • China Commodity, Shanghai, 04-06 Ağustos • Household, Moskova, 13-15 Eylül • Equip’Hotel Brasil, Sao Paolo, 19-22 Eylül • TÜSİD, İstanbul, 02-05 Kasım

İstanbul Kahve Festivali’nin bu yıl da ana sponsorluğunu üstlenen Paşabahçe, kahveye yönelik ürün gamını standında tanıtmış ve satışa sunmuştur. Paşabahçe standı, müzik şovları, workshopları ve 50 cm yüksekliğindeki dev kahve fincanı enstalasyonu ile üçüncü dalga kahve meraklılarının ilgi odağı olmuştur. Türkiye’nin önde gelen gastronomi okulları MSA, USLA, Dream Academy ile olan iş birlikleri de sürdürülmüştür.

NUDE2014 yılında oluşturulan Nude markası üst segment otokristalin ve el imalatı ürün grupları ile hızla büyümeye devam etmektedir. 2016 yılında Nude markalı ürünlerin satışı yurt içi ve yurt dışı toplam 9 milyon ABD dolarına ulaşmıştır. İkram kanalında Hilton otelleri ve FRHI oteller grubunun tercihli tedarikçi listelerine girilmiş, ayrıca Marriott, Hyatt, Ritz Carlton gibi üst segment otel gruplarına satışlar yapılmıştır. Toplam satış yapılan ülke sayısı 50’ye ulaşmıştır.

Ev kesiminde uluslararası tasarımcılarla iş birliği hız kazanmış, yeni tasarım ürünlerle İtalya’da La Rinascente, yoox.com, Walpaper Store, İngiltere’de Selfridges, The Conran Shop, twentytwentyone, ABD’de Bergdorf Goodman, Geary’s, San Fransisco ve New York MoMA mağazaları, Hong Kong Lane Crowford gibi prestijli noktalarda ürünler satılmaya başlanmıştır.

2016 yılında çeşitli ürünlerin Red Dot, German Design Award, Design Plus, Walpaper Design Award, IF Design Awards gibi prestijli ödüllere layık görülmesi tasarım konusunda doğru yolda olunduğunu göstermiştir.

Bu yıl Nude markasının global tasarım markası vizyonuna paralel olarak marka bilinirliğinin artırılması amacıyla hedef ülkeler İtalya ve İngiltere’de iletişim kampanyaları, sponsorluk çalışmaları yapılmış ve tasarım etkinliklerine katılım sağlanmıştır. Frankfurt Ambiente 2016’da 150 m2’lik standıyla katılan Nude, ayrıca ABD’de gerçekleştirilen New York Now fuarında yer almıştır.

36 37

Milano Tasarım Haftası sırasında Wallpaper dergisi iş birliği ile ürünler sergilenmiş, etkinliğe katılan Türkiye’nin önemli köşe yazarlarının yazıları ile Nude marka tanıtımına yönelik katkı sağlanmıştır. London Design Festival’e stand ile katılım sağlanmıştır.

Kullanıma açılan Nude e-ticaret sitesi www.nudeglass.com, 200’ün üzerinde ürünün, İstanbul’dan tüm dünyaya gönderiminin gerçekleştirildiği bir platform olarak hem marka bilinirliğinin artırılması hem de ürünlerin bulunabilirliği açısından önemli bir kanal olarak konumlandırılmıştır.

Ticari Pazarlama Faaliyetleri2016 yılında, yurt içi ve yurt dışı satış kanallarında gerçekleştirilen ticari pazarlama faaliyetlerinde, büyüyen perakendeden pay almak ve pazarlama stratejileri paralelinde baz satışları artırmak amacıyla, mağaza içi marka iletişimi ve ticari pazarlama aktivitelerine odaklanılmıştır. Bu kapsamda; raf ve teşhirde kategori liderliği yapmak, kârlı satış artışını yönlendirmek, satın alma kararı anında tüketici çekişini artırmak hedefiyle çalışmalar devam ettirilmiştir.

Yurt dışı pazarında; Rusya, İtalya, Mısır, İran’da ticari pazarlama faaliyeti devam ederken, Ürdün, Çin, Hindistan, Pakistan, Portekiz, Kazakistan, Beyaz Rusya, Ukrayna, Polonya’ya penetrasyon sağlanmıştır.

Paşabahçe ve Nude markaları özelinde, Türkiye, Rusya, İran, İtalya’da merchandising faaliyeti başlarken; geriye kalan ülkelerde tüketici çekişini artırmak ve marka algısını oluşturmak amacıyla mağaza içi aktiviteler gerçekleştirilmiştir. Global pazar dinamikleri ile paralel, ülke bazlı özel ve sezonsal tarihler Paşabahçe markası özelinde satış kanallarında desteklenmiştir.

Yurt içi pazarında, rut optimizasyonu yapılmış ve etkin ziyaret kapsamında, 102 kişilik saha ekibi ile (Ulusal, Yerel, Katlı) mağazada merchandising faaliyeti gerçekleştirilmiştir. Düzenli saha analizi ve sektör bilgileri anlık olarak takip edilmiş olup, iç müşterilere bilgi kaynağı sağlanmıştır.

Paşabahçe marka algısını kuvvetlendirmek amacıyla, özel günler mağaza içi aktivite ve marka iletişimi ile ulusal zincir ve yerel market satış kanallarında desteklenmiştir.

2017 BEKLENTİ VE HEDEFLERİ

2016 yılının sonlarında başlayan ve 2017 yılında da sürmesi beklenen gelişmiş ülkelerin korumacı politikaları, ABD ve Avrupa ekonomilerinin ivme kaybetmesi küresel ekonomide düşük büyüme beklentilerine sebep olmuştur.

2017 yılında ABD ekonomisinin ılımlı büyümesini sürdürmesi beklenmektedir. Fed’in öngörülen üç faiz artırımı ihtimali de ekonomideki toparlanma beklentilerine sebep olmaktadır.

Ekonomideki toparlanma beklentilerinin cam ev eşyası pazarına olumlu yansıması öngörülmektedir. Güney Amerika’da ithalatın daralması, Avrupa’da yoğun rekabet ve fiyatlarda düşme eğiliminin görülmesi, Orta Doğu’da düşük fiyatlı yerel rekabetin yoğun yaşanması, BDT’de ithalatın pahalılaşması sektör beklentileri arasındadır. Türkiye’de ise ek gümrük vergilerine bağlı ithalatın daralması öngörülmektedir.

Pazarlarda yaşanan gelişmeler ve beklentiler doğrultusunda Paşabahçe Cam; ana pazarı olan Türkiye’de pazar payını korumayı, ikinci ana pazarı olan Rusya’da lokal oyuncu olma avantajını kullanarak rekabette üstünlük sağlamayı, stratejik öneme sahip olan Avrupa pazarında hakimiyetini güçlendirmeyi ve diğer pazarlarda ise güçlü rekabet stratejileri ile penetrasyonunu artırmayı hedeflemektedir.

Paşabahçe Cam 2017 yılında; fırın kapasitelerini optimum şekilde kullanarak ve operasyonel verimliği artırarak kârlı bir yapıya sahip olmayı hedeflemektedir. Orta vadede ise standart üretime odaklanarak, kârlı büyümeyi sürdürülebilir bir hale getirmek ve rekabetçi bir yapı sağlamak temel hedefleri arasındadır.

Yurt içi pazarında iç ve dış dizaynı Paşabahçe markası ile tasarlanmış, yalnızca Paşabahçe markalı ürünlerin satıldığı artı bir satış alanı yaratılmıştır. Cam sektöründe ilk kez gerçekleştirilen aktivite ile Paşabahçe marka algısının satın alma anında kuvvetlendirilmesi, nihai tüketici ile birebir iletişime geçerek tüketici çekişinin artırılması amaçlanmıştır.

PERAKENDE MAĞAZACILIK FAALİYETLERİŞişecam Topluluğu’nun perakende mağazacılıktan sorumlu üyesi Paşabahçe Mağazaları, alanında ülkenin lider şirketleri arasında yer almaktadır.

Yurt içinde 13 ilde 48 mağaza ile hizmet veren Paşabahçe Mağazaları, 2016 yılında İstanbul Tuzla, Ankara Çankaya ve Konya Kent Plaza mağazalarını açmış, İstanbul Beyoğlu ve Ankara Kavaklıdere mağazalarını ise kapatmıştır. Geçtiğimiz yıl Milano’da açılan mağazaya ek olarak, franchising yoluyla da yurt dışında mağazalar açılması çalışmaları başlatılmıştır. Bu amaçla, sistemin altyapısı oluşturulmuş ve belirlenen adaylarla müzakerelere başlanmıştır.

2007 yılından bu yana faaliyet gösteren Paşabahçe e-mağazası, yıl içerisinde kullanıcı dostu bir ara yüzle yenilenmiş ve ürün yelpazesi genişletilmiştir. Dijital sosyal medya kanallarından Instagram’da oluşturulan Paşabahçe hesabı 380 binin üzerinde takipçi sayısına ulaşmıştır.

Müşteri ihtiyaç ve beklentileri doğrultusunda çok sayıda yeni ürün geliştirilmiş ve satışa sunulmuştur. 2015 sonunda lansmanı yapılan ve geleneksel üretim yöntemleri ve formlarının çağdaş bir anlayışla yeniden yorumlandığı Omnia koleksiyonu yıl içinde eklenen yeni ürünlerle geliştirilmiştir.

CRM projesi çalışmalarına yıl içerisinde devam edilmiş ve mensuplar dışındaki tüketicilere de çeşitli avantajlar sunmayı amaçlayan Paşabahçe Kulüp Kart projesinde sona gelinmiştir.

CAMİŞ AMBALAJ SAN. A.Ş.Camiş Ambalaj, İstanbul ve Eskişehir’deki tesislerinde ofset baskılı karton ve lamine tüketici ambalajları, yüksek kaliteli flekso baskılı oluklu tüketici ve taşıma ambalajları, otomatik dolum hatları için tava ve çoklu ambalajlar, teşhir üniteleri üreterek Şişecam Topluluğu kuruluşlarına ve Topluluk dışı şirketlere yüksek kalitedeki ürünleri üstün hizmet anlayışıyla sunmaktadır.

Camiş Ambalaj Sanayi A.Ş. Ambalaj Sanayicileri Derneği tarafından düzenlenen Ambalaj Ay Yıldızları 2016 yarışmasında, Satış Noktası Sergileme, Sunum ve Muhafaza Ürünleri kategorisinde, Paşabahçe Mix and Bake 2 PCS Set ambalajı ile Altın Ambalaj ödülüne layık görüldü. Yarışmaya başvuru yapan 199 ambalaj, 11 farklı kategoride değerlendirilmiş ve 64 ambalaja ödül verilmiştir.

Dünya Ambalaj Örgütü’nün (WPO) düzenlediği Worldstar 2017 ambalaj yarışmasına katılma hakkı kazanan tasarım, 35 ülkeden 292 tasarımın katıldığı yarışmada da Worldstar 2017 ambalaj ödülü kazanmıştır.

Rekabette üstünlük sağlayan yenilikçi anlayış

CAM EV EŞYASI KOMBİNE GÖSTERGELERİ* (M TL)2015 2016



Brüt Kâr 581 564


Dönem Kârı/(Zararı) 55 (10)

FAVÖK 293 260

Net Finansal Borçlar 619 1.014





* Paşabahçe Cam dışında Camiş Ambalaj’ı kapsamaktadır.

PAŞABAHÇE SAN. A.Ş. KONSOLİDE GÖSTERGELERİ* (M TL)2015 2016



Brüt Kâr 455 517


Ana Ortaklık Payı 18 (12)

FAVÖK 175 239

Net Finansal Borçlar 625 1.025





* Paşabahçe Cam, Paşabahçe Investment B.V, Paşabahçe Bulgaria EAD, Posuda Limited, Paşabahçe Mağazaları, Denizli Cam, Paşabahçe SRL, Paşabahçe (Shanghai) Trading Co. Ltd’yi kapsamaktadır.


DOĞAYA DOKUNMAKYüzde yüz ve sonsuz kere geri dönüşebilen tek ambalaj malzemesi olan cam ürünlerimizle doğaya ve çevreye saygılıyız. Farklı hacimlerde, farklı tasarımlarla ürettiğimiz cam ambalajlarımız ve lider üreticiler arasındaki konumumuzla daha sağlıklı bir yarının inşa edilmesinde küresel bir rol üstleniyoruz.

40 41



2015 yılı faiz ve yaptırım kararlarıyla anılan bir yıl olurken, 2016 yılı Türkiye ve dünya ekonomisi açısından siyasi ve ekonomik risklerin artış gösterdiği bir yıl olmuştur. Çin’in yanı sıra Brezilya ve Rusya gibi ülkelerdeki ekonomik ivme kaybı, İtalya’daki bankacılık, Yunanistan’daki IMF krizleri, İngiltere’nin Avrupa Birliği’nden çıkma kararı, yıl boyunca küresel ekonomi ve ticareti etkileyen gelişmelere yol açmıştır.

Dünyanın en büyük ekonomisi olan ABD’deki başkanlık seçimleri ve ABD’nin ekonomi politikalarına yönelik belirsizlik de küresel ekonomi ve ticaret açısından riski artıran bir gelişme olmuştur.

2016 yılında Avrupa ve Japonya Merkez Bankaları genişlemeci para politikalarıyla öne çıkmış, Amerikan Merkez Bankası ise sıkı para politikasını kademeli olarak uygulamaya koymuştur. Bazı merkez bankalarının enflasyon ve iç talebi artırmaya yönelik yürüttüğü politikalar, kur dalgalanmalarının, ekonomik ivme kayıplarının ve küresel ticaretteki yavaşlamanın önüne geçememiş, IMF, OECD ve Dünya Bankası gibi birçok önemli kuruluş büyüme beklentilerini düşürmüştür.

Türkiye ekonomisiyle ilgili 2016 yılı başlarındaki olumlu beklentiler, bölgede ve ülkemizde yaşanan siyasi ve jeopolitik riskler nedeniyle yıl sonuna doğru güçlü büyüme beklentisini ılımlı büyümeye çevirmiştir. Cam Ambalaj Grubu’nun en büyük kapasiteli uluslararası yatırımlarını barındıran Rusya, 2016 yılında dünyanın en büyük 12. ekonomisine sahiptir. 2014 yılında başlayan siyasi ve ekonomik krizler, 2015 yılında Rusya ekonomisinde %3,7 daralmaya sebep olmuş ve bunu 2016 yılında nispeten azalan %0,6 ekonomik daralma takip etmiştir. Ekonomik daralmalar, Rusya’nın para birimi Ruble üzerinde 2014 ve 2015 yıllarında yüksek bir değer kaybı ile etkisini göstermiştir.

Nüfus-yoğun ülkeler olan Hindistan ve Çin, 2016 yılında dünya ortalama cam ambalaj büyümesinin üzerinde performans sergilemişlerdir. Küresel cam ambalaj pazarında Amerika ve özellikle Batı Avrupa bölgeleri doygunluğunu korumakla birlikte ilgili coğrafyalardaki stratejik satın almalar cam ambalaj pazarındaki hareketliliği artırmıştır.

Komoditi ürünler (bira ve yüksek alkollü içki sektörüne yönelik üretilen şişeler ve gıda sektörüne yönelik üretilen kavanozlar), özellikle cam ambalaj tüketiminin daha hızlı büyüdüğü Asya Pasifik Bölgesi’nde daha hızlı gelişme gösterirken, Avrupa Bölgesi’ndeki tüketim yenilikçi ürünlere yoğunlaşmaktadır.Rusya’ya, ABD ve AB ülkeleri tarafından uygulanan baskılar ve ekonomideki yavaşlama, ülkedeki cam ambalaj üretim kapasitelerinin de daralmasına yol açarak, cam ambalaj büyümesinin dünya ortalamasının altında seyretmesine neden olmuştur. Rusya’daki gelişmelere yüksek seviyede duyarlılık gösteren Gürcistan cam ambalaj pazarının 2017-2021 yılları arasında yılda ortalama %5 büyüme göstermesi beklenmektedir.

2015 yılında Türkiye ekonomisi, küresel ekonomideki ivme kaybı ve ülkedeki siyasi ve ekonomik belirsizlikler nedeniyle potansiyel büyüme kabul edilen %5’in altında büyümüş ve bu durum tüm sektörlerde olduğu gibi cam ambalaj sektörüne de yansımış, Türkiye cam ambalaj pazarı önceki yıllara oranla düşük büyüme göstermiştir. Bu nedenle zor bir yıl geçiren Türkiye cam ambalaj pazarı, baz etkisiyle beraber 2016 yılında yüksek büyüme kaydetmiştir. Son yıllarda dinamik bir değişim sergileyen Türkiye cam ambalaj pazarında rekabet, oyuncu ve kapasite artışının yanı sıra ithalat nedeniyle de yoğun olarak hissedilmeye başlanmıştır.

Rusya’da toplam gelir bütçesinin %50’sini ve toplam ihracatın %70’ini petrol ve doğal gaz türevleri oluşturmaktadır. Petrol fiyatlarında 2014 yılının ortasından başlayarak 2015 yılının başına kadar yaşanan düşüş, Rusya ekonomisindeki daralmanın ve para birimindeki değer kaybının en önemli etkenlerinden olmuştur.

Ukrayna krizinin etkisi ile batı tarafından uygulanan yaptırımlar ülkeye giren yabancı yatırımların düşmesine neden olmuş, 2014 ve 2015 yıllarında toplamda %90 seviyesinde düşüş yaşanmıştır. 2016 yılı ise Rusya ekonomisinin toparlanmaya başladığı bir yıl olarak değerlendirilmektedir. Aralık 2016’da gerçekleştirilen OPEC zirvesinden çıkan petrol üretimini düşürme kararının ardından petrol fiyatlarında bir artış yaşanmıştır. Bu artış yerel para birimi Ruble’nin değerlenmesine sebep olmuştur.

Bununla birlikte yabancı yatırımlarda 2016 yılının dokuz aylık döneminde 2015 yılının tümüne göre %28’lik artış yaşanmıştır. Bu bilgiler ışığında, 2017 yılının Rusya için ekonomik anlamda daha olumlu bir yıl olacağı beklenmektedir.

Öte yandan Ukrayna ve Rusya arasındaki ikili ilişkilerdeki halen devam eden gerilim, Cam Ambalaj Grubu’nun en son büyüme adımı olan Ukrayna Merefa tesisinde belirli bir süreyle üretime ara verilmesi kararının devamına yol açmıştır. Gündemin soğuması ve mevcut konjonktürün iyileşmesi beklentilerinin devamı tesisin yeniden değerlendirilme fırsatlarını ortaya çıkaracaktır.

Dünyadaki Gelişmeler ve Cam Ambalaj Pazarına EtkileriKüresel cam ambalaj pazarında ve girdi verilen dolumcu pazarlarında kapasite artırımları ve konsolidasyon faaliyetleri 2016 yılında da devam etmiştir. Ar-Ge faaliyetlerinin etkisi ile cam ambalaj üretim teknolojilerinde yaşanan gelişmeler, gelişmekte olan ülkelerde artan sağlık algısı ve bilinçli tüketim ile dünya cam ambalaj pazarının büyümesi 2016’da da devam etmiş ve pazar 43 milyar ABD doları seviyesine ulaşmıştır.


Şişecam Cam Ambalaj, küresel gelişmelerin ve iç pazar dinamiklerinin hareketlilik arz ettiği ve iç pazarda artan üretim kapasiteleriyle rekabetin yoğunlaştığı 2016 yılında da büyümesine devam etmiştir. Müşteriye sunulan değeri her zaman ön planda tutan Şişecam Cam Ambalaj, ürün çeşitliliği konusunda Türkiye’de lider cam ambalaj üreticisi olmaya devam etmektedir. Grup, müşterileriyle stratejik iş birliği içinde yenilikçi ve özgün tasarımlara imza atarken, beklentilerin ötesinde bir hizmet sunmayı başarmıştır.

2016 yılında Şişecam Anadolu Cam Sanayii A.Ş’nin satışları miktar bazında %4 artmıştır. Şirketin net cirosu 1.767 milyon TL’ye ulaşmış, satış gelirlerinin yaklaşık %35’i yurt dışı operasyonlardan sağlanmıştır.

Grup, Türkiye operasyonlarından ihracatta 125,4 bin tona ulaşarak kuruluşundan bu yana en yüksek yurt dışı satışını gerçekleştirmiştir.

Tesisler ve KapasitelerŞirket, faaliyetlerini Türkiye, Rusya Federasyonu, Ukrayna ve Gürcistan olmak üzere dört ülkede, toplam 2,3 milyon ton/yıl üretim kapasitesi ile sürdürmektedir.

Avrupa’nın ve dünyanın 5. büyük cam ambalaj üreticisi

Şişecam Cam Ambalaj, Türkiye operasyonlarından ihracata, kuruluşundan bu yana en yüksek yurt dışı satışını gerçekleştirmenin yanı sıra, Rusya operasyonlarında yerel para birimindeki en yüksek operasyonel kârlılığa ve satış hasılatına ulaşarak, küresel hedeflerindeki iddiasını sürdürüyor.

42 43

Gıda, içecek, ecza ve kozmetik sektörlerinde, çeşitli hacim ve renklerde, cam ambalaj üretimi

Türkiye FaaliyetleriŞişecam Cam Ambalaj, Türkiye’deki üretim faaliyetlerini Mersin, Bursa ve Eskişehir’de bulunan toplam üç tesis ve 10 fırınla sürdürmektedir. Kurulduğu günden bugüne pazarda lider üretici olma özelliğini koruyan Şirket, 2016 yılında da rekabet gücünü pekiştirmeye yönelik çalışmalara devam etmiştir.

2013 yılında faaliyete geçen Eskişehir Fabrikası’nın üretim verimliliği, 2016 yılı içerisinde diğer tesis seviyelerini yakalamış; yeni bir tesis olmasına rağmen çok çeşitli ürün gamıyla rekabet edebilme yetkinliğine erişmiştir.

Şişecam Cam Ambalaj Eskişehir Fabrikası, Türkiye’de sağlık sektörüne yönelik üretim yapabilecek standartlarda temiz odaya sahip tek üretici konumundadır. Ayrıca Eskişehir’de kurulan yıllık 300 milyon adet üretim kapasiteli baskı tesisi sayesinde fabrika, müşterilerine dekorlu ürünler sunarak pazarda farklılaşma ve rekabet avantajı sağlamaktadır.

Türkiye cam ambalaj pazarının lokomotifi olarak kabul edilen maden suyu sektörü Şişecam Cam Ambalaj satışları içerisinde liderliğini korumakta, gıda ve alkollü içki sektörleri ile birlikte toplam satışların yaklaşık %69’unu oluşturmaktadır. Şişecam Cam Ambalaj, maden suyu üretimine yönelik konsantre pazar odağını diğer sektörlere de çevirerek riski dağıtma yoluna gitmiş, rekabet ortamındaki gelişmelerden en yüksek potansiyeli sağlamak adına sektörel satış dağılımını daha dengeli bir satış programı ile güçlendirmiştir.

Cam ambalajların dayanıklılığının artırılması, ürünlerin hafifletilmesi, üretimdeki süreç girdilerinin ve atıkların azaltılması, yenilenebilir enerji kullanımı ve cam geri dönüşümünün artırılması gibi konular 2016 yılında da önemini korumuş ve yıl içerisinde bu kapsamda yeni çalışmalar başlatılmıştır. Bütün fabrikalarda, enerji tasarrufu başta olmak üzere çeşitli geliştirme ve maliyet düşürme çalışmalarına devam edilmiştir.

Türkiye Dışı FaaliyetlerŞişecam Cam Ambalaj’ın ilk yurt dışı yatırımı olan Gürcistan Mina tesisinde 2014 yılında 30 bin ton/yıl kapasiteli 2. fırının devreye alınması ile Cam Ambalaj Grubu’nun pazardaki konumu iyice güçlenmiştir. Bu yatırım ile müşteri taleplerine daha hızlı cevap verilerek pazar payında artış sağlanmıştır. Mina tesisi, Gürcistan’daki tek cam ambalaj üreticisi olarak pazar liderliğini, özellikle maden suyu, şarap ve alkolsüz içecek sektörüne yönelik yaptığı üretim kombinasyonu ile devam ettirmektedir.

Grubun diğer bir faaliyet bölgesi olan Rusya’da, cam ambalaj talebi 2011-2016 yılları arasında her yıl yaşanan gerilemeler ile %21’lik düşüş kaydetmiştir. Taleplerdeki düşüşün ana sebeplerini ekonomide yaşanan krizlerin yol açtığı alım gücündeki azalma ve devletin alkollü içeceklerin tüketimini azaltmaya yönelik ortaya koyduğu vergi artırımı, reklam ve satış yasakları gibi uygulamalar oluşturmuştur.

Rusya’da 2013 yılından bu yana 13 cam üretim tesisi faaliyetlerine son vermiştir. Tesis kapanmalarına rağmen iç pazarda arz-talep dengesi üreticilerin oldukça aleyhine bir şekilde devam etmektedir. Bu durum cam ambalaj üretim sektöründe yoğun bir rekabetin oluşmasına sebep olmuş ve satış fiyatlarının düşmesine yol açmıştır.

Grubun Rusya Federasyonu’nda faaliyet gösteren kolu olan Ruscam, olumsuz şartlara rağmen pazardaki lider cam ambalaj tedarikçisi konumunu güçlendirerek sürdürmeyi başarabilmiştir. Ruscam, pazarda finansal istikrarı, üretim tecrübesi ve kalitesi, iş geliştirme ve yönetim gücü ile rakiplerinin bir adım önünde seyretmektedir. İç pazardaki talebin düşüşü ve kur avantajı Ruscam’ı ihracata yöneltmiş ve 2012’den bu yana Bağımsız Devletler Topluluğu dışına yaptığı satışları dört kattan fazla artırmıştır.

Birçok alt sektörde faaliyet gösteren Ruscam, 2016 yılında satışlarının ton bazında %77’sini bira ve alkollü içki pazarına yapmıştır. Bununla birlikte, Ruscam sertifikasyon ve diğer hazırlıklarını yaparak yakın zaman içinde ilaç alt sektörüne de satış gerçekleştirmeyi planlamaktadır.

2016 yılında bir önceki yıla göre satış seviyesini koruyan Ruscam, aynı zamanda pazardaki fiyatlarını da enflasyonun üzerinde artırma başarısını göstererek, verimlilik odaklı çalışmalar sayesinde maliyetlerini de daha etkin şekilde yönetebilmiştir. Ayrıca, büyük uluslararası müşterileri ile sürdürülebilir bir üretim-talep dengesi oluşturmuş; kalite ve müşteri hizmetlerinde köklü ve kalıcı yatırımlarla pazardaki konumunu çok daha güçlü bir seviyeye çıkartmış ve 2016 yılını başarılı bir tablo ile kapatmıştır.

Grubun Ukrayna’da faaliyet gösteren tesisi, 2014 yılının Aralık ayında, Ukrayna’daki ekonomik ve siyasi belirsizlik ile olumsuzlukların yanı sıra, mevcut fırın ömrünün sonuna gelinmesi nedeniyle üretimine ara vermiştir. Şişecam Cam Ambalaj, istikrar sağlanana kadar Ukrayna pazarına diğer bölgelerdeki operasyonlarından destek vermeyi sürdürecektir.

OMCO-İstanbulŞirket’in cam ambalaj kalıplarında uzmanlaşmasını sağlamak ve verimliliği artırmak amacıyla OMCO International NV. (Belçika) ile iş ortaklığı sonucu kurulan OMCO-İstanbul Kalıp San. ve Tic. A.Ş., 2016 yılında da kalıp üretim faaliyetlerine devam etmiştir. Şirket, geçen yılla paralel bir ihracat stratejisi yürütmüştür.

332 milyon TL’lik yatırım harcaması2016 yılında Türkiye, Rusya, Ukrayna ve Gürcistan’da toplam 332 milyon TL tutarında modernizasyon ve iyileştirme yatırımı başarıyla yürütülmüştür. Cam ambalaj pazarında artan rekabet nedeniyle, rekabetçi maliyet, tedarik zincirinde mükemmellik, yalın üretim ve yüksek otomasyon gibi konulara odaklanılmıştır. Bunun yanı sıra, Grubun tüm fabrikalarında, enerji tasarrufu başta olmak üzere çeşitli geliştirme ve maliyet düşürme çalışmalarına hız verilmiştir. Bu projelerin sonucunda, Türkiye’de yaklaşık 18,7 milyon TL ve yurt dışı operasyonlarda 15,4 milyon TL tasarruf sağlanmıştır.

TürkiyeGrup, 2016 yılında Türkiye’deki fabrikalarında modernizasyon, soğutma sonu ve kalite kontrol konularında yoğun bir yatırım programı gerçekleştirmiştir. Enerji giderlerinin, faaliyetler için önemli bir maliyet oluşturması nedeniyle atık ısının geri kazanımından enerji elde edilmesine odaklanılmıştır. Bu şekilde bacalardan kaybedilecek ısı, atık ısı kazanları vasıtasıyla hijyen ve ısıtma amaçlarıyla kullanılabilmekte ve önemli seviyede enerji tasarrufu sağlanabilmektedir.

Rusya Federasyonu2016 yılında Cam Ambalaj Rusya Grubu satış performansı beklentilerini karşılamış, son yıllardaki yerel para birimindeki en yüksek operasyonel kârlılığa ve satış hasılatına ulaşmıştır.

Ruscam Gorokhovets ve Ufa tesislerindeki fırınların soğuk tamiri gerçekleştirilerek, üretim devamlılığının ve randımanların hedeflenen düzeylere çıkarılması sağlanmıştır. Ayrıca aktif fabrikaların hepsine endüstriyel otomasyon sistemi “Vertech” uygulanarak, üretkenlik ve kalite seviyelerinde iyileşme sağlanmıştır.

Gürcistan2014 yılında 30 bin ton/yıl kapasiteli yeni fırının devreye alınmasıyla üretim kapasitesi toplam 60 bin ton/yıla ulaşan Mina tesisi, 2016 yılında da aynı tonaj ve kalite seviyesiyle özellikle maden suyu, şarap ve alkolsüz içecek sektörüne yönelik üretim yapmaya devam etmiştir.

44 45

ANADOLU CAM SAN. A.Ş. KONSOLİDE GÖSTERGELERİ* (M TL)

2015 2016


Uluslararası Satışlar 619 757

Brüt Kâr 328 394



FAVÖK 393 747

Net Finansal Borçlar 1.002 747





* Anadolu Cam San. A.Ş., JSC Mina, OOO Ruscam, OOO Ruscam Glass Packaging Holding, Anadolu Cam Investment B.V, OOO Ruscam Management Company, OOO Ruscam Glass, Merefa Glass Company Ltd., OOO Energosystems, CJSC Brewery Pivdenna, Balsand B.V, PAO Ruscam Pokrovsky, Anadolu Cam Yenişehir San. A.Ş., Anadolu Cam Eskişehir San A.Ş., Omco İstanbul, AC Glass Holding B.V.’yı kapsamaktadır.

Ödüllü Ürün Tasarım Merkezi’nden Yeni Ürün ÇalışmalarıDünyada ve Türkiye’de cam ambalaj üretiminde yenilikçi ve yaratıcı duruşuyla önemli bir yere sahip olan Şişecam Cam Ambalaj, 2006 yılından bu yana Ürün Tasarım Merkezi ile müşterilerine destek vermeye devam etmektedir. Merkez, özgün tasarımlarıyla 10 yıl içinde 63 adet ödül kazanmıştır. Tüketici ve markaların farklı cam ambalaj taleplerini karşılayan Şişecam Cam Ambalaj, bunu endüstri tasarımı ve ileri mühendislik bilgilerinin yanı sıra sahip olduğu köklü deneyimle gerçekleştirmektedir. 2016 yılında cam ambalajın fonksiyonlarını geliştirici 25 proje konusunda toplam 456 tasarım çalışması yapılmıştır. Ürün Tasarım Merkezi, sunduğu ürünlerin katma değerini artırmak, müşteri ve son tüketici faydasını geliştirmek amacıyla Baskı Tesisi ve ArTeGe sektörünün öncü firmalarıyla iş birlikleri gerçekleştirmektedir. Merkez, ayrıca yeni ürün geliştirme projeleriyle patent başvuruları yapmakta ve farklı sistem tasarımları ile mevcut pazarları büyütürken yeni pazarlar geliştirmektedir. Ürün Tasarım Merkezi, tasarım sürecini bir bütün olarak ele almakta ve son tüketiciyi hedefleyerek çalışmaktadır. Bu çalışmaları ile müşterilere bir çözüm ortağı olmaya 2016 yılında da devam etmiştir.

Hayata Cam Katmaya Devam EdiyoruzŞişecam Cam Ambalaj olarak cam ambalaj konusunda tüketiciyi bilinçlendirme çalışmaları kapsamında kurumsal internet sitesinin yanı sıra ayrı bir web platformu olarak 2012 yılından bu yana yayında olan hayatacamkat.com sitesi de yenilenmiş haliyle faaliyetlerini sürdürmektedir. Modern bir internet sayfası yüzüne kavuşan site, dinamik bir yapıda tasarlanmıştır.

Nihai tüketici odaklı olan Hayata Cam Kat, cam ambalajın sağlıklı, güvenilir, çevre dostu ve prestijli bir ürün olduğuna dair toplumsal bilinci artırmayı amaçlarken bunu eğlenceli ve ilgi çekici yollarla yapan bir web sitesi konumundadır. Sosyal medyada da (Facebook, Instagram ve Youtube) yayını bulunan platform; yarışmaları, önemli günlerdeki paylaşımları, ilgi çeken haberleri sayesinde sahip olduğu güncel yapısıyla takipçilerine ulaşmaktadır.

Şişecam Cam Ambalaj’dan ‘Cam Ambalaj Sağlıktır’ Konferansı Dünyanın en büyük cam ambalaj üreticileri arasında yer alan Şişecam Cam Ambalaj, cam ambalaj kullanımının başta insan sağlığı olmak üzere hem çevre hem de ekonomik açıdan öneminin vurgulandığı “Cam Ambalaj Sağlıktır” konferansına ev sahipliği yapmıştır. 1 Nisan 2016 tarihinde gerçekleşen konferansta Avrupa Cam Ambalaj Üreticileri Birliği (FEVE) Genel Sekreteri Adeline Farrelly ile gıda kimyası ve teknolojisi alanında Avrupa’nın önde gelen bilim insanlarından Prof. Dr. Dieter Schrenk konuşmacı olarak yer almışlardır.


Şişecam Cam Ambalaj, değişen küresel ve Türkiye cam ambalaj pazarı dinamikleri karşısında, sürdürülebilir kâr ve değer yaratarak Türkiye pazar liderliğini korurken, küresel oyuncu olma hedefine yönelik çalışmalarına 2017 yılında da hız kesmeden devam edecektir.

İnsana, doğaya ve çevreye duyulan saygı çerçevesinde cam ambalaj tüketimini artırmaya yönelik çalışmalar gerçekleştirirken, lider bir cam ambalaj firması olarak gerek yurt içi gerek yurt dışı pazarlarda rekabet yetkinliklerini geliştirmeye odaklanacaktır.

Gelişmiş üretim ağı ve üretim tesislerinde yüksek otomasyon ile “Akıllı Fabrikalar”ın oluşturulması, tesisler arası “Öğrenen İşletme” yapısının geliştirilmesi ve Endüstri 4.0 uyumluluğu ile her alanda üretim verimliliğinin artırılması sağlanacaktır. Teknolojik üstünlüğünü, yenilikçi ve özgün bakış açısıyla birleştiren Şişecam Cam Ambalaj, başta çalışanları ve müşterileri olmak üzere tüm paydaşlarının geleceğinde, geçmişte olduğu gibi önemli rol oynamaya devam edecektir.

Grubun, süreçlerin yönetiminde gerçekleştirdiği iyileştirmeler ve yeniliklerle operasyonel mükemmelliğe ulaşmak 2017 yılı için de en önemli odak konularından biri olacaktır.

Ödüllerle taçlanan kalite, sorumlu ve çevreci yaklaşım

Çevre Uygulamaları

Şişecam Cam Ambalaj, çevre koruma sorumluluğunun farkında olarak, gelecek nesillere yaşanılacak bir dünya bırakılması gerektiğine inanmaktadır. Bu yaklaşım, Şirket’in stratejik yönetiminin temel prensipleri arasında yer almaktadır ve süreçlerin her safhasına entegre edilmiştir. Şişecam Cam Ambalaj’ın hedefi, bütün çevre koruma faaliyetlerini Çevre Yönetim Sistemi yaklaşımıyla, mevzuata uygun ve sürdürülebilirlik prensipleri doğrultusunda yürütmektir.

Şişecam Cam Ambalaj, kendi faaliyetlerinden kaynaklanan çevresel etkiler dışında tedarikçilerine ait çevresel etkileri de değerlendirmek üzere planları merkez ofis tarafından oluşturulan ve Türkiye’deki üç fabrikası tarafından ortaklaşa yürütülen tedarikçi denetimleri gerçekleştirmektedir. Kalite, çevre, iş sağlığı ve güvenliği yönetim sistemleri ile süreç başlıklarını içeren denetimler sonucunda tespit edilen uygunsuzluklara ilişkin aksiyon planları oluşturulmakta, tedarikçilerin gelişim performansları yakından takip edilmektedir. Raporlama döneminde 27 tedarikçi bu kapsamda denetlenmiş olup bulunan uygunsuzluklara karşı aksiyon planları talep edilmiştir.

Şişecam Cam Ambalaj, enerji yoğunluğu yüksek bir sektörde faaliyet gösterdiği için, çalışmalarında enerji kullanımını azaltmayı ve enerji verimliliğini artırmayı en öncelikli konular arasında görmektedir. Öncelik verilen diğer konular, toplam sera gazı emisyonlarının ve atıkların azaltılması ve doğal kaynakların korunmasıdır.

Cam kırığı kullanımına yönelik çalışmalarŞişecam Cam Ambalaj camın en doğal ve sağlıklı ambalaj malzemesi olması bilincinden hareketle insana ve çevreye değer katmak için tüm faaliyetlerini çevre dostu ve sürdürülebilir bir anlayışla yürütmektedir. Bu doğrultuda üretim tesislerinde geri dönüştürülmüş cam (cam kırığı) miktarını ve kalitesini artırarak kaynak tüketimini en aza indirgemeyi amaçlamaktadır. Kalite ve miktar primleri uygulamalarına devam ederek cam kırığı tedarikçileri desteklemeyi ve sürekli iyileştirmeyi hedeflemektedir. Bu kapsamda yapılan çalışmalar neticesinde 2016 yılında 162 bin ton geri dönüştürülmüş cam temin edilmiştir.

TASARIM ÖDÜLLERİ

Kestane Doğal Kaynak Suyu Şişesi - 3 Ödül• Ambalajın Ay Yıldızları Yarışması: Yetkinlik Ödülü

Gümüş Ödül• Design Turkey Yarışması: Üstün Tasarım Ödülü• WPO: Worldstar 2017 Ödülü

Kemal Kükrer Salata Sosu Şişesi - 2 Ödül• Ambalajın Ay Yıldızları Yarışması: Yetkinlik Ödülü• Design Turkey Yarışması: Üstün Tasarım Ödülü

Hatay Gazoz Şişesi (Işın Meşrubat) - 1 Ödül• Design Turkey Yarışması: İyi Tasarım Ödülü

Frida Maden Suyu Şişesi - 1 Ödül• Design Turkey Yarışması: İyi Tasarım Ödülü

GÜVENE DOKUNMAKSürdürülebilirlik odaklı üretim süreçlerimiz ve çevreye duyarlı üretimimizle hayata odaklıyız. Tüm bileşenlerimizle güven ve kalite sunuyor, küresel standartlardaki ürünlerimizle öncülüğümüzü sürdürüyoruz.


48 49



2016 yılı, Türk ve dünya ekonomisi için siyasi ve ekonomik risklerin öne çıktığı bir dönem olmuştur. Rusya, Çin ve Brezilya ekonomisindeki ivme kaybı devam etmiş, küresel ekonomideki büyümede düşüş yaşanmıştır. Yılın son çeyreğinde gerçekleşen başkanlık seçimi sonucunda ABD’nin ekonomi politikalarına yönelik belirsizlikler küresel riskleri artırmıştır. Avro Bölgesi’nde ise İtalya’nın bankacılık krizi ve anayasa referandumu, Yunanistan krizinin derinleşmesi, Brexit kararı gibi gelişmelere rağmen, ekonomi nispeten ılımlı bir büyümeye işaret etmektedir.

Soda Sektöründeki Gelişmeler2016 yılı global bazda soda ürünlerinin bölgesel talep gelişimine bakıldığında, en büyük talep artışının %4 ile Hindistan kıta sahanlığında gerçekleştiği, bunu Şirket’in önemli soda ihracat pazarlarımız konumunda olan Orta Doğu ve Orta Avrupa’nın %3 büyüme oranı ile izlediği görülmektedir. Dünya soda tüketiminin yaklaşık %40’ını gerçekleştiren Çin’de, 2016 yılı soda talebi, yavaşlayan inşaat sektörüne bağlı düz cam üretimindeki düşüş nedeniyle beklenenin altında büyüme göstermiştir. Önemli soda üreticilerinden biri konumundaki Rusya’da ise ihracat lehine gelişen paritenin de etkisiyle yerel üreticiler 2016 yılında operasyonel iyileştirmeler yaparak kapasite kullanım oranlarını artırmışlardır.

Global soda talebinin %51’ini oluşturan cam sektörünün 2016 yılı talep artışı %1,5-2 oranında gerçekleşmiştir. Sodanın ikinci nihai tüketim alanı olan deterjan sektöründe bölgesel farklılıklar görülmekle beraber küresel bazda %2 seviyesinde talep artışı yaşanmıştır.


İstikrarlı PerformansFaaliyetlerini altı ülkede sürdüren Şişecam Kimyasallar, dünya genelinde artan ekonomik ve siyasal belirsizliklere rağmen 2016 yılında mevcut tesislerdeki yatırımlarıyla istikrarlı performansını korumuştur. Sağlanan pazar çeşitlemesi ile hedef pazarlardaki yayılma stratejileri satış gelirlerine olumlu yansımıştır. Önceki yıla göre Grubun yıllık konsolide satış gelirleri %11 yükselmiş, uluslararası satışları %9 artış göstermiştir.

Soda Ürün Grubu Satış Gelirlerinde %17 Artış2016 yılı, dünyada soda arz ve talebinin dengeli seyrettiği bir dönem olmuş, soda ürün grubu açısından başarılı bir yıl olarak tamamlanmıştır. Soda satış gelirleri TL bazında önceki yıla göre %17 artış göstermiş; Mersin, Bosna Hersek ve Bulgaristan’daki üretim ortaklığı olan Solvay Sodi tesislerinde toplam 2,3 milyon ton soda üretimi gerçekleştirilmiştir. Avrupa’da en büyük 4. soda üreticisi konumunda olan ve dünyada ilk 10 arasında yer alan Soda Sanayii A.Ş., bu üç tesisin konsolide toplam soda satışlarının %65’ini uluslararası pazarlarda yapmıştır.

Soda Sanayii A.Ş., uluslararası rakipleriyle karşılaştırıldığında, sahip olduğu zengin hammadde kaynakları, enerji yönetim sistemi, ürün kalitesi, üst seviyedeki operasyonel verimliliği ve limana yakın konumunun sağladığı lojistik avantajı ile ön plana çıkmaktadır.

Yatırımlar kapsamında Mersin Soda Fabrikası’nda kapasite artışı yatırımı tamamlanmış, yeni buhar üretim tesisi devreye alınmış, tesislerde sürdürülebilir hammadde tedariğine yönelik çalışmalar devam etmiştir. Artan üretimi ve pazar penetrasyonu ile bölgenin yükselen yıldızı olan Bosna Hersek’teki Şişecam Soda Lukavac, Güneydoğu Avrupa pazarındaki konumunu güçlendirerek sürdürmektedir.

2016 yılında Türkiye’de soda kullanan sektörlerin başında gelen cam sektörünün talebi geçmiş yıl seviyelerinde, stabil bir seyir izlemiştir. Deterjan sektöründe talep, yerel deterjan üreticilerinin gerek Orta Doğu ülkeleri gerekse batı ve doğu sınır komşularının yükselen taleplerine paralel olarak artan satışlarla yükselen trendini sürdürmüştür. Tekstil sektörünün talebi döviz kurlarındaki dalgalanmalar, Avrupa ve Rusya’ya yapılan tekstil ihracatlarının ivmesini kaybetmesi, turizmdeki kaybın tekstilcileri olumsuz etkilemesi nedeniyle yıl boyunca durağan-daralan bir seyir izlemiştir. Diğer taraftan, sodyum bikarbonat ürününü girdi olarak kullanan yem ve gıda sektörlerinin sınır ticareti ile iç piyasadan alım yapan İran, Irak ve Suriye’nin de etkisi ile 2016 yılında büyümesi, bu ürüne olan talebi artmıştır. Krom Bileşikleri Sektöründeki GelişmelerKrom kimyasallarında hizmet verilen deri, emprenye, pigment ve metal kaplama gibi sektörlerde yaşanan durgunluk, hatta kimi bölgelerde gerileme ve azalan talep nedeniyle yoğun rekabet devam etmiştir.

Yılın son çeyreğinde emtia fiyatlarındaki yukarı yönlü hareketin yanı sıra, krom kimyasallarının ana hammaddesi konumundaki kromit madeni fiyatlarındaki sert yükseliş krom kimyasalları fiyatlarına yansımıştır. Türkiye’de deri sanayii, ana ihracat pazarı olan Rusya ile yaşanan uçak krizinden en fazla etkilenen sektörlerden biri olmuştur. Temmuz sonrasında yaşanan gelişmeler ise yılın geri kalanında tüm reel sektörlerde durgunluğa ve TL’nin yabancı para birimleri karşısında değer kaybetmesine sebep olmuştur. Ülkemizde deri sektörü net bir küçülme yaşarken, metal kaplama sektöründe son yıllarda görülen nispi büyüme 2016’da da devam etmiştir.

Soda Sanayii A.Ş., bünyesinde bulunan Kojenerasyon Santrali ile kendi proses buhar ihtiyacını karşılamaktadır. 252 MW’lık elektrik üretim kapasitesine sahip Kojenerasyon Santrali, 2016 yılında 3,9 milyon ton buhar üretiminin yanı sıra 1,9 milyar kWh elektrik satışı gerçekleştirmiştir.

Krom Ürün Grubunda Sürdürülebilir Satış PerformansıKrom ürünlerini girdi olarak kullanan deri, emprenye, pigment ve metal kaplama gibi sektörlerde büyüme trendleri, kullanım alanları ve coğrafi bölgelere göre farklılıklar göstermiştir. 2016 yılında deri sanayii Asya ülkelerinde gerilerken, Avrupa ve ABD pazarları stabil seyretmiştir. Güney Amerika ve Afrika pazarlarında ise nispeten düşük oranlarda da olsa büyüme gözlemlenmiştir. Pigment sanayinde Asya ülkelerinde büyüme görülürken, metal kaplama sektöründe ise Asya ve ABD’de önceki senelere kıyasla iyileşme yaşanmıştır. Komşu ülkelerde yıl boyunca yaşanan karışıklıklar Türkiye’de tüm sektörlerle birlikte deri, emprenye ve metal kaplama sektörlerini de olumsuz etkilemiştir.

Avrupa’nın 4. ve dünyanın 10. büyük soda üreticisi

Şişecam Kimyasallar, enerji verimliliği, çevre koruma ve sürekli gelişim odaklı çalışmaları, ürün ve hizmet kalitesi, pazar çeşitlemesi ve hedef pazarlardaki başarılı performansıyla küresel ölçekteki güçlü konumunu pekiştiriyor.

50 51

Camdan deriye, deterjandan seramik ve yem sektörüne uzanan geniş yelpazede hammadde üretimi

Tüm bu gelişmelere rağmen 2016 yılında başarılı bir performans sergileyen krom ürün grubunda hedeflenen satış gelirlerine ulaşılmıştır. Şişecam Kimyasallar pigment ve deri sanayine sunduğu ürünlerle özellikle Asya ve Uzak Doğu’daki pazar payını yükseltmiş, benzer şekilde Güney Amerika ve Güney Afrika deri sanayiinde pazar penetrasyonunu artırmıştır. Özellikle sodyum bikromat ürününde satış miktarı ve gelirlerde hedeflerin üzerinde sonuçlar elde edilmiştir. Öncelikle Çin ve Asya ülkelerinde, akabinde Avrupa pazarında uygulanan etkin satış ve pazarlama faaliyetleri ile bu bölgelerdeki pazar payları artırılmıştır. Kromik asitte, genişletilen ülke ve müşteri portföyünün de katkısıyla satış miktarları 2015 yılına kıyasla artırılmıştır. Krom III ürünlerinde ise bir önceki yılın satış miktarları korunmuştur. Yurt içinde bazik krom sülfat pazarındaki daralmaya rağmen pazar payı korunmuş, kromik asit satış miktarında ise satış performansına yönelik iyileştirici uygulamalar neticesinde bir önceki yıla kıyasla kayda değer artış kaydedilmiştir.

Ana üretim üssü Mersin/Türkiye’deki Kromsan Fabrikası olmak üzere İtalya ve Çin’de yapılanması bulunan Şişecam Kimyasallar bünyesindeki krom iş alanında satış gelirlerinin %85’ini ihracat faaliyetlerinden temin etmiştir. Kromsan Krom Bileşikleri Fabrikası, ileri üretim teknolojisi, yüksek kapasite kullanım oranı, ürün geliştirme faaliyetleri, sürekli yüksek kalitede üretim kabiliyeti, yaygın satış ağı ve yüksek çevre standartlarıyla faaliyet alanında lider firma olma özelliğini 2016’da da sürdürmüştür.

Şişecam Kimyasallar, Avrupa’daki kuruluşu Cromital S.p.A. ile likit ve toz bazik krom sülfat üretim ve satışında bölgedeki en büyük deri işleme merkezi olan İtalya’da lider pozisyonunu korumaktadır. Bu tesis, aynı zamanda likit kromik asit, likit sodyum bikromat ve metal kaplama sektörüne yönelik krom III ürünlerinde Avrupa genelinde önemli bir konuma sahiptir. İtalya’da metal kaplama sektörünün kromlu atık sularının arıtılması ve geri kazanılması konusunda lisans sahibi tek tesis olan Cromital S.p.A., atıklardan kazandığı kromu tekrar kullanılabilir hale getirerek çevrenin korunmasına katkı sağlamaktadır. Şirket 2013 yılında başladığı baca gazı arıtma ve deri sanayine yönelik sodyum bikarbonat satışlarını 2016’da da sürdürmüştür.

Şişecam Kimyasallar, hem soda hem de krom ürünlerinde önemli miktarda ihracatı olan bir şirket olarak, Avrupa Birliği için büyük önem arz eden EC/1907/2006 sayılı REACH Yönetmeliği (Kimyasalların Kaydı, Değerlendirilmesi, İzni ve Kısıtlaması) kapsamındaki yükümlülüklerini yerine getirmeye 2016 yılında da devam etmiştir. 2012 yılında başlatılan kromik asit ürününün REACH kapsamındaki izin çalışmaları, Mayıs 2015’de Avrupa Kimyasallar Ajansı’na yapılan izin başvurusu ile resmi olarak başlatılmış, çalışmalar 2016 yılında da devam etmiştir. Sürecin 2017 yılının ilk çeyreğinde sonuçlanması beklenmektedir. Lider kaydettireni olunan krom nitrat ürününün kayıt dosyasına 2016 yılında iki firma daha dahil edilmiştir.

Şişecam Kimyasallar, 2016 yılında Çin’in Şanghay kentinde düzenlenen All China Leather Fair fuarında yer almıştır. 20 ülkenin yanı sıra Çin’in tüm bölgelerinden çok sayıda firmanın katıldığı fuarda, Soda Sanayii A.Ş.’nin deri ürünlerine yönelik lider markası TANKROM® ve Ecol-tan® uluslararası katılımcıların bilgisine sunulmuştur.

2016 Nisan ayında düzenlenen 5. Dünya Yem Kongresi’ne bronz sponsor olarak destek verilmiş, sektörün önde gelen firmaları ile bir araya gelerek ilişkiler güçlendirilmiş ve yeni üretime başlayan firmalarla iletişim kurularak yeni satış imkanları yaratılmıştır. Ayrıca, Avrupa Soda Külü Üretici Birliği’nin (ESAPA) Başkanlığı 2016 yılından itibaren Şişecam tarafından yürütülmektedir.

2016 Yılı Yatırım Çalışmalarından SatırbaşlarıŞişecam Kimyasallar bünyesindeki şirketlerde, başta soda ve krom ürün grupları olmak üzere şirketin kârlı büyüme hedefleri doğrultusunda işletme performansını güçlendirme, enerji maliyetlerini düşürme, verimlilik artışı odaklı modernizasyon yatırımlarına devam edilmiştir. Şişecam Kimyasallar 2016 yılında yaklaşık 60 milyon ABD doları tutarında yatırım harcaması gerçekleştirmiştir.

Mersin Soda Fabrikası’nda kalsiner ve ilave ekipmanlarla 80 bin ton kapasite artışı yatırımları tamamlanarak yıl içinde devreye alınmıştır. Artan üretim kapasitesini karşılamaya ve sürdürülebilir hammadde tedariğini sağlamaya yönelik tuz işletmesi yatırımlarına devam edilmiştir. Ayrıca, enerji maliyetlerini düşürerek rekabet avantajını artırmak amacıyla 2014 yılı son çeyreğinde başlanan yeni buhar üretim tesisi yatırımı 2016 yılı sonunda devreye alınmıştır. Kromsan Fabrikası’nda, eski teknoloji atıklarının nötralizasyonu projesi kapsamında çalışmalar sürdürülerek 2. hat devreye alınmıştır.

Bosna Hersek’teki Şişecam Soda Lukavac Fabrikası’nda enerji verimliliğini artırma, maliyeti düşürme ve çevre mevzuatına uygun üretimin güvence altına alınmasını hedefleyen yeni buhar kazanı yatırımı 2016 yılının ilk çeyreğinde devreye alınmıştır. Bunlara ek olarak, yıl boyunca altyapı güçlendirme, modernizasyon ve alternatif tuz tedariği yatırımları yürütülmüştür.

Şişecam Kimyasalların Ar-Ge faaliyetleri, soda ve krom bileşikleri üretiminde mevcut proseslerin çevreye uyumlu bir şekilde düşük maliyetli teknolojilerle geliştirilmesi, ürün portföyünün katma değeri yüksek yeni ürünlerle zenginleştirilmesi, maliyet düşürücü ve verimlilik artırıcı çalışmalar ile rekabet gücünün artırılması hedefleri doğrultusunda gerçekleştirilmektedir. 2016 yılında, soda ürün grubunda, ürün geliştirme ve modelleme faaliyetleri sürdürülmüştür. Krom ürün grubunda ise proses ve ürün kalitesi geliştirme konularında çalışmalar yürütülmüş; yeni deri kimyasalları geliştirmek üzere laboratuvar ve pilot ölçekli denemeler devam etmiştir.

CAMİŞ MADENCİLİK

3,8 Milyon Ton Endüstriyel Hammadde Üretimi ve Satışı Şişecam Kimyasallar bünyesinde yer alan madencilik şirketleri, 600’ün üzerinde çalışanı ile yurt içi ve yurt dışında bulunan cam, cam elyaf ve soda fabrikalarının hammadde ihtiyaçlarını karşılamaktadır. Oluşturulan yeni prosesler sonucunda ürün gamı genişleyen madencilik şirketleri; cam, seramik, çimento, silikat ve solar cam endüstrisi için gerekli hammaddelerin üretimine devam etmektedir.

Türkiye’nin çeşitli bölgeleri ile Mısır ve Bosna Hersek’te bulunan maden sahaları ve hammadde hazırlama tesislerine sahip madencilik şirketleri, 2016 yılında 3,8 milyon ton üretim ve satış gerçekleştirmiştir. 2016 yılında madencilik şirketleri, topluluğun solar cam hammadde ihtiyacına yönelik olarak Mısır Zafarana Kum Ocağı ve Kum Hazırlama Tesisi ile yurt içi ve yurt dışı feldspat satışlarına yönelik Çine Harımcık Kırma Eleme Tesisi’ni devreye almıştır.

Camiş Madencilik, Topluluğun büyüme stratejileri çerçevesinde yurt içi ve yurt dışında endüstriyel hammaddeler ve baz metal alanlarında yeni projelerle büyümeyi hedeflemektedir.

52 53

KİMYASALLAR KOMBİNE GÖSTERGELERİ* (M TL)

2015 2016


Uluslararası Satışlar 1.202 1.306

Brüt Kâr 547 686


Dönem Kârı/(Zararı) 442 611

FAVÖK 531 691

Net Finansal Borçlar (565) (783)





* SS A.Ş., Cam Elyaf, Camiş Madencilik, Madencilik Sanayii ve Tic. A.Ş., Camiş Egypt Mining, Vijenac’ı kapsamaktadır.

SODA SANAYİİ A.Ş. KONSOLİDE GÖSTERGELERİ* (M TL)

2015 2016


Uluslararası Satışlar 1.091 1.214

Brüt Kâr 475 588

Finansman Öncesi Faaliyet Karı 408 531


FAVÖK 500 629

Net Finansal Borçlar (548) (731)





* Soda Sanayii, Şişecam Bulgaria Ltd., Oxyvit Kimya, Şişecam Soda Lukavac, Cromital, Şişecam Chem Investment BV, Solvay Şişecam Holding AG’yi kapsamaktadır.

CAM ELYAF

Büyüyen Yurt İçi Pazarda Satış Gelirlerini Artıran Bir ÜreticiŞişecam Kimyasallar bünyesinde yer alan Cam Elyaf, kompozit endüstrisinin temel girdilerini oluşturan keçe, çok uçlu fitil, tek uçlu fitil, kırpma ürünleri ile rüzgâr türbin kanatları, otomotiv iç-dış parçaları, mühendislik plastikleri, denizcilik, endüstriyel uygulamalar ve inşaat sektörlerine hizmet etmektedir.

2016 yılı satış gelirlerinin %29’unu ihracat pazarlarından elde eden Cam Elyaf, rüzgâr enerjisi sektöründe, devletin yerli üretimi destekleyen çabalarına paralel olarak, onaylanan ve onay bekleyen projeler kapsamında tek uçlu fitil ürünü satışlarını artırmaktadır. Bu kapsamda, yeni bir üretim tesisi ile kapasite artırmaya yönelik ön değerlendirmeler yapılmıştır.

2017 yılında gelişen yurt içi pazarında üretim verimliliği odağıyla, stratejik önem taşıyan ve kârlılığı yüksek keçe ve çok uçlu fitil başta olmak üzere tüm ürünlerin satış gelirlerinin planlandığı şekilde artırılması hedeflenmektedir.

OXYVIT

Avrupa’nın tek Vitamin K3 üreticisi Oxyvit Kimya, 2016 yılında pazardaki güçlü konumunu korumuştur. İhracatın toplam Vitamin K3 satışları içindeki payı %94 düzeyinde gerçekleşirken, satışlar ağırlıklı olarak Avrupa’ya yapılmıştır. 2017 yılında pazar çeşitliliğini artırmaya yönelik çalışmalara devam edilerek özellikle Güney Amerika bölgesinde satışların artırılması hedeflenmektedir.

Şirket’in diğer ürünü sodyum metabisülfit satışları da önceki yıla göre gelir ve miktar olarak artış kaydederken, üretimin yaklaşık %70’i yurt dışına satılmıştır. 2016 yılında mevcut müşterilere satışlar sürdürülürken Avrupa, Güney Amerika ve Asya’da yeni pazarlara ihracat başlatılmıştır. 2016 yılında Şirket’in sodyum metabisülfit satış miktarında %21, satış gelirlerinde ise TL bazında %35 oranında artış kaydedilmiştir.

Krom kimyasalları sektöründe 2016’nın son döneminde yükselen kromit madeni fiyatlarındaki bu trendin 2017 yılının özellikle ilk yarısında sürmesi beklenmektedir. 2017 genelinde emtia fiyatlarına bağlı olarak kromit madeni fiyatının 2016 yılından daha yüksek seviyelerde seyredeceği öngörülmektedir.

Krom kimyasalları pazarındaki uluslararası rekabetin aynı şekilde süreceği öngörülürken, krom kimyasalları sektörünün dünya pazarlarındaki değerinin önceki yıla oranla daha yüksek seviyelerde olması beklenmektedir. Bununla birlikte, hizmet verilen endüstrilerde daha fazla küçülme beklenmemektedir. Şirket’in krom sektöründeki büyüme vizyonu doğrultusunda, pazarın genişletilmesi planlanmakta; optimum kapasite kullanımı, operasyonel etkinlik ve maliyet iyileştirmeleri ile rekabet gücünün kuvvetlendirilerek satış miktar ve gelirlerinin artırılması hedeflenmektedir. Son yıllarda çeşitlendirilmiş ihracat pazarlarında, krom kimyasalları kullanıcısı tüm ülkelere ulaşılarak şirketin pazarlardaki varlığı korunacak ve etkinliği artırılacaktır. Krom ürün grubu, global bir oyuncu olmanın getirdiği rol ve sorumluluklar çerçevesinde tüm pazarlama ve satış faaliyetlerinde müşteri odaklılık yaklaşımını sürdürmeye devam edecektir. Çevre dostu teknolojileri kullanarak yeni ve çevreci ürünlerin üretimi şirketin öncelikleri arasında yer almaktadır.

2016 yılında, Şişecam Topluluğu dışına 650 bin tonun üzerinde hammadde satışı gerçekleştiren madencilik iştiraklerinin 2017’de bu miktarı daha da artıracağı öngörülmektedir. Bununla birlikte, 2017 yılında baz metal alanında yeni projelerle büyüme ve madencilik yatırımlarına devam edilerek, yurt içi ve yurt dışı piyasalarda güvenilir hammadde tedarikçisi konumunun güçlendirilmesi öncelikli hedefler arasındadır.


Soda sektöründe, Avrupa Bölgesi başta olmak üzere, 2016 yılında ulaşılan küresel arz-talep dengesinin 2017 genelinde de devam etmesi beklenmektedir. 2017 yılında soda talebinde, düzcam başta olmak üzere cam ve diğer hizmet verilen sektörlerin büyüme öngörülerine bağlı olarak küresel bazda %2 büyüme tahmin edilmektedir. Hindistan kıta sahanlığı ve Afrika bölgelerindeki talep artışının, cam ve deterjan sektörlerindeki büyüme hızının etkisi ile %4-5 seviyelerini koruyacağı öngörülmektedir. Bu pazarları, soda talebindeki %3 büyüme öngörüsü ile özellikle cam sektöründe gelişen Orta Doğu bölgesi takip etmektedir. Avrupa’da yaşanan dengeli seyre paralel olarak Batı Avrupa pazar büyüklüğünde durağan bir eğilim öngörülürken, Orta ve Doğu Avrupa’da özellikle deterjan sektörü gelişiminin olumlu etkisiyle soda talebine yönelik daha iyimser bir beklenti söz konusudur.

Soda sektöründe öngörülen bu gelişmeler doğrultusunda 2017 yılında da sürmesi beklenen yoğun rekabet ortamında maliyet yönetimi, tedarik süreçlerinin etkinleştirilmesi ve enerji verimliliğinin artırılmasına yönelik projeler odak noktası olmaya devam edecektir. Global müşterilerle gerçekleştirilen uzun dönemli anlaşmalar ile müşterilere sağlanan hizmetlerde operasyonel verimliliğin sürekliliği ve etkinliğinin güçlendirilmesi, dolayısıyla toplam satışlarda uluslararası pazarların payının artırılması hedeflenmektedir.

Lider kromkimyasalları üreticisi

54 55

ARAŞTIRMA VE TEKNOLOJİK GELİŞTİRME

Şişecam Bilim ve Teknoloji Merkezi ve Kurumsal Araştırma ve Teknolojik Geliştirme (ArTeGe) Nitel ve nicel ölçeklerde büyüyen ve güçlenen Şişecam Topluluğu ArTeGe bölümü, insan kaynakları ve alt yapısıyla, mevcut, yakın ve dönüşümsel iş alanlarında teknoloji ve ürün optimizasyonu yanında yeni teknoloji ve ürün geliştirilmesi için fırsatlar belirlemeye devam etmektedir. Bu fırsatların Şişecam Stratejileri doğrultusunda yapılabilirliklerinin laboratuvar ölçeğinde test edilmesi ve ticari boyutlara taşınması çabaları, Topluluğun üretim ve pazarlama birimlerinin de çabalarıyla etkin entegrasyonu, 2016 yılında kurumsal ArTeGe’nin verimliliğini önemli ölçüde artırmıştır.

Şişecam kurumsal ArTeGe faaliyetleri ŞİŞECAM Bilim ve Teknoloji Merkezi çevresinde bölge laboratuvarları ve üretim gruplarıyla birlikte yürütülmektedir. 5746 sayılı yasa kapsamında, “Ar-Ge Merkezi” teşviklerinden etkin olarak yararlanan, Şişecam Bilim ve Teknoloji Merkezi, Türkiye’nin en büyük ve yetkin cam bilimi ve teknolojisi laboratuvarı ve Avrupa’nın bu alandaki sayılı laboratuvarları arasındadır. Merkezde %37 lisansüstü eğitimli 151 yetkin araştırmacı, donanımları sürekli güncellenen ve güçlenen 27 uzmanlık laboratuvarı ve ofisinde görev yapmaktadır. 2016 yılında Bilim ve Teknoloji Merkezimiz, T.C. Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından hazırlanan Ar-Ge Performans Endeksi sıralamasında 127 Ar-Ge Merkezi arasında 8. sırada yer almıştır.

Yeni ürünlere ve teknolojilere sahip olma yarışında, topluluk genelinde kurumsal ArTeGe için ortak anlayış, ortak metodoloji ve ortak hafıza (Bütünleşik Veri Tabanı) bilgi, beceri ve yetkinlikler yanında alt yapıdan sağlanan ortak yararın en üst düzeyde değerlendirilmesi için ATGB, Şişecam Topluluğu’na kurumsal ölçekte öncülük etmekte yol göstermektedir.

Hammaddeden Son Ürüne Operasyonel MükemmellikTasarımdan, tedarik, montaj ve devreye alma süreçleri Ergitme Teknolojileri ve Mühendislik Direktörlüğü araştırmacılarının bilgi birikimi ve teknolojik yetkinlikleriyle gerçekleşen 45 faal fırının yıllık kapasitesi 4,8 milyon tona ulaşmıştır. 2016 içinde bir düzcam (TR4), bir cam ev eşyası (PE-A) ve iki cam ambalaj (RG-A ve RU-B) fırınının soğuk onarım süreçleri ve toplam 11 üretim hattının revizyonu gerçekleştirilmiştir. Cam ev eşyası borcam fırınında ilk özgün “borcam renklendirme hattı” başarı ile üretime alınarak tasarımın patent başvurusu yapılmıştır.

Avrupa Birliği LIFE+ Programı destekli “EcoHeatOX - Atık baca gazı enerjisinden faydalanarak fırına verilen oksijen ve doğal gazın ön ısıtılması projesi oxyfuel ile yakma yapılan fırına göre %9 enerji tasarrufu sağlanmıştır. Bu teknoloji AB BREF dokümanında en iyi teknoloji olarak gösterilmektedir. Cam ev eşyası sektöründe öncü teknoloji niteliği taşıyan bu projenin devamı olarak planlanan oxy-fuel fırına göre %13-18 enerji tasarrufu hedefleyen, 2,8 milyon Euro bütçeli “CleanOx - Radyant eşanjörlerle ön ısıtma projesi” için destek sağlamak için başvuru yapılmıştır.

Ürün geliştirme, kalite kontrol ve problem çözme çalışmalarına ışık tutması amacıyla yeni yüzey-hassas karakterizasyon yöntemi arayışları 2017 senesinde de devam etmiş, bu amaçla uluslararası iş birlikleri kurularak ince film kaplama sistemlerinde katmanların yapışma özellikleri akustik dalga metodu ile incelenmiş, kimyasal analizlerinde GDOES yönteminin kullanılabilirliği ele alınmıştır.

Şişe iç yüzeyinin hidrolitik dayanımını artırmak amacıyla uygulanan dealkalizasyon sürecinde kullanılan farklı tekniklerin cam yüzeyi üzerindeki etkileri, birden fazla karakterizasyon yönteminin sonuçları incelenerek karşılaştırılmış ve en etkin teknik fabrikalarda kullanıma alınmıştır.

Yeni Ürünler/Üretim TeknolojileriOtocam için daha önce iki kampanya halinde üretimi yapılan “privacy cama” alternatif olarak, yeni bir müşteri için daha açık ve yeşil renkli ikinci privacy camın talep edilen spesifikasyonda üretimi yapılmış ve ürün müşteriye sunulmuştur.

Uluslararası cam enstitüsü ve akademik kuruluşlarca her yıl fiili üretim verileri değerlendirilmektedir. ŞİŞECAM düzcam ve cam ambalaj fırınları, 1995 yılından bu yana sektörel bir gösterge olan ton cam başına enerji tüketimi ve karbon emisyonunu %15-25 seviyesinde azaltmıştır. 2016 değerlendirmesinde Şişecam fırınları enerjiyi en verimli kullanan fırınlar kategorisinde ilk %10’a girmektedir. Endüstri 4.0 uygulamaları çerçevesinde fırınlarda farklı parametreler ve alanlar için sensör uygulamaları yaygınlaştırılarak artan dijitalizasyonla birlikte fırın ömür ve performans artırma çabasıyla entegre fırın veri tabanı oluşturma çalışmalarının ilk aşaması tamamlanmıştır. Müşterilere yüksek kalitede ürün sağlamanın yanı sıra tasarımcı iş ortağı olma özelliği kazandıran modelleme ve simülasyon yetkinliği önemli ölçüde güçlenmiş, tasarım ve üretim gruplarına çok sayıda çıktı verilmiştir.

Cam Teknoloji Direktörlüğü, 2016 yılı içerisinde 33 adet alternatif hammadde değerlendirmesi yaparak üretim grupları için maliyet düşürme, kalite ve randıman artışı çabalarına paydaş olmuştur. Ergime performansının iyileştirmesine yönelik olarak yüksek sıcaklık gözlemi deneysel çalışmaları ile düzcam ve cam ambalaj fırınları için farklı sıcaklık profilleri ve sülfat/antrasit oranlarında optimizasyon çalışmaları yapılmıştır. Hammaddelerin ergime ve kalite üzerindeki etkileri yurt içindeki düzcam fırınlarının verileriyle detaylı olarak değerlendirilmiştir. Cam özelliklerinin iyileştirilmesi veya maliyet azaltışı amacıyla Cam Ev Eşyası Grubu için 3 adet kompozisyon optimizasyon çalışması yapılarak uygulanmıştır.

Yeni renk çalışmaları kapsamında, laboratuvar ölçeğindeki deneysel çalışmalar yapılırken, üretim gruplarının renkli üretim kampanyaları kapsamında Düzcam Grubu’nun toplam 17 adet ve Cam Ambalaj Grubu’nun 6 adet renk geçişi kampanyalarında, geçiş sürelerinin kısaltılmasının yanı sıra, problemsiz geçiş süreçleri ile üretim randımanı ve cam kalitesinin yükseltilmesi sağlanmıştır. Cam Ev Eşyası Grubu’na yönelik olarak da daha çok forehearth’dan renklendirme çalışmalarına destek sağlanmıştır.

Kaplama Teknolojileri Direktörlüğü Yüzey Teknolojileri Müdürlüğü bünyesinde yapılan çalışmalarla, laboratuvar ortamında deniz aşırı ülkelere cam sevkiyat koşulları simülasyonu ile düzcam yüzeyinin sevkiyatta korozyona uğramaması için gerekli koşullar belirlenmiştir.

Kaplama süreç parametrelerinin, ince filmlerin yapısına, optik ve mekanik özelliklerine olan etkilerini incelediğimiz projemiz 2016 senesinde de devam etmiş; bu kapsamda çok katmanlı low-e sistemlerinde kullanılan iki katman için planlanan çalışmalar tamamlanmıştır. Magnetron sıçratma yöntemiyle üretilen ince metalik filmlerin kinetik büyüme mekanizmalarının incelenmesi amacıyla çalışılan projede metalik filmlerin sürekli film oluşturma kalınlığı tespit edilmiş ve optik özellikleri belirlenmiştir.

Cam Ambalaj grubu için Berlin Packaging firması için ilk kez koyu bal renkli cam ve Thai Glass koyu yeşil cam üretimleri yapılmış ve üretimler beğeni kazanmıştır.

Borosilikat camda kırmızı renkli camın forehearth’dan renklendirme yöntemiyle elde edilmesi konusunda, laboratuvar ölçeğindeki deneysel çalışmaların yanı sıra, PK-E3 hattı kampanyası kapsamında deneme üretimi yapılmıştır. Buna paralel olarak, yine borcam için mermer efektli kırmızı renkli ve açık/koyu gri renkler laboratuvar koşullarında elde edilmiştir. Söz konusu camların 2017 yılında deneme üretimleri yapılması planlanmaktadır. Pazara sürülmüş olan “Kar görsel efektli borosilikat cam” için patent başvurusu yapılmıştır.

Doğrudan alev üzerine koyulabilen transparan cam seramik cam için deneysel çalışmaları yanı sıra belirlenen kompozisyonların pilot fırınında üretimi için çalışmalar devam etmektedir.

Yeni ürünlere ve teknolojilere sahip olma yarışında rekabet avantajı getiren inovatif çalışmalar

56 57

Yeni Başvurular:Port Ekseninde Sürekli O2, CO, H2O, Sıcaklık Ölçümü İle Yakıt Tasarrufu ve NOx Azalmasının Sağlanması”“Türkiye’de İlk Defa Düşük Isıl Genleşme Katsayılı, Aleve Dayanıklı, Cam Görünümlü Cam Seramik Malzeme Geliştirilmesi Ve Pilot Üretimi”“Klasik Ergitme Yöntemi İle Harmandan Gümüş, Stronsiyum ve Bakır Katkılı Antibakteriyel Cam Geliştirilmesi”“Binek Araçlarda Yakıt Tasarrufu Sağlamak Amacıyla Ağırlığı Önemli Ölçüde Azaltılmış ve Yüksek Performanslı Ticarileştirilebilir Yenilikçi Cam Geliştirilmesi” TÜBİTAK – TEYDEB 1511 Destek Programı Kapsamında Projeler:“Dalga Boyu Seçici ve Düşük Isı Geçirme Katsayılı Cam sistemleri ve Bileşenlerinin Geliştirilmesi” (75/35 performanslı ve U değeri 1 olan low-e sistemini hedefleyen proje tamamlanmıştır.)

HORIZON 2020 Kapsamında Almanya ile 2+2 Destek Programına Projeler:“Üçüncü Nesil Cam Güçlendirme: Geniş Alan Uygulamalarda Yüksek Mekanik Mukavemetli Cam Eldesi İçin Yüksek Verimli Yüzey-Seçici İyon-Yer Değiştirme” (desteklenmeye uygun görülmüş, 2016 yılı Ekim ayında çalışmalara başlanmıştır.)

2017-2021 ürün talepleri kapsamında temel bilgi oluşturmak amacı ile “Tümden Katı Hal Elektrolitli Elektrokromik Cam Sistemlerin Geliştirilmesi”, “Manyetik Sputtering Yöntemi İle Isı Kontrol Cam Sistem Verimlerinin Geliştirilmesi”, “Soda Kireç Silika Cam Yüzeyler İçin Sıçratma Tekniği İle Antireflektif Kaplama Geliştirilmesi” konularında Eskişehir Üniversitesi, Gebze Teknik Üniversitesi ve Gazi Üniversitesi ile 3 adet TEYDEB 1505 proje başvurusu hazırlanmıştır.

T.C. Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından desteklenen ve ODTÜ-GÜNAM ortaklığında yürütülen “Fotovoltaik Enerji Sistemleri için Nano Ölçekte Desenlenmiş Üstün Performans Camların Geliştirilmesi” başlıklı projeyle, yeni nesil nano ölçekte desenlenen camların fotovoltaik güneş gözelerine uygulanması ve elde edilen teknolojinin cam sanayisine kazandırılması yönündeki çalışmalarımız 2016 yılında tamamlanmış ve proje çıktısının patent başvurusu yapılmıştır.

Ayrıca, SOLAR ERA.NET uluslararası destek programı kapsamında yürütülen “Binaya Entegre Sistemler İçin Yüksek Üstün Performans Sahibi Fotovoltaik Modüllerin Geliştirilmesi” başlıklı TEYDEB 1509 projesi 2016 yılı içerisinde tamamlanmıştır.

Alt Yapı Geliştirilmesi ve Yeni Analiz Teknikleri2016 Yılında Bilim ve Teknoloji Merkezi (BTM) Laboratuvarlarına kazandırılan XRD sisteminin sağladığı X-ışını Kırınımı (GIXRD) yöntemi ve X-ışını, Reflektivite (XRR) yöntemi ile tek katmanlı ve çok katmanlı ince film kaplamaların geliştirilmesine yönelik karakterizasyon yetenekleri artırılmıştır. Uygun konfigürasyon kullanılarak yapılan GI-XRD ve XRR ölçümleri ile ince filmlerde tane boyutu, kaplama kalınlığı, kaplama yoğunluğu ve yüzey pürüzlülüğü gibi özellikleri belirlenerek geliştirme çalışmalarına ışık tutulmuştur. Ayrıca, malzemelerin faz içerikleri Rietveld methodu sayesinde hassas dil bilgisi olarak analizlenebilmektedir.

2016 yılında BTM X ışını Floresans Spektrometresi XRF cihazı yenilenmiştir. Yeni XRF cihazı ile farklı elementlerin analizi için kalibrasyonlar tamamlanmış ve Topluluk bünyesinde bulunan 10 adet XRF cihazı arasında hakem olabilecek nitelikte bir XRF sistemi oluşturulmuştur.

İnsan Kaynaklarının Bilgi, Beceri ve Yetkinliklerin Geliştirilmesi2016 yılında cam sanayiine yetişmiş insan kaynağı sağlamak üzere Şişecam, Gebze Teknik Üniversitesi ile birlikte ülkede ilk kez sanayi-üniversite iş birliği ile yeni bir yüksek lisans programı başlatmıştır. Cam Bilimi ve Teknolojisi isimli bu programdaki dersler GTÜ ve Şişecam ATGB tarafından ortak hazırlanarak verilmektedir ve tez çalışmaları için de Şişecam BTM laboratuvarları kullanılabilecektir.

Yardımcı araştırmacı ve üzerinde görev yapan her ATGB personelinin ulusal ve uluslararası faaliyetlere katılımı yoluyla yetkinlik ve becerilerini artırmak ve iş birliği potansiyeli yaratmak amacıyla ortalamada 2’den fazla etkinliğe katılması sağlanmıştır. Bu etkinliklerde, biri poster olmak üzere toplam 44 adet bildiri sunulmuş ve ayrıca uluslararası hakemli Journal of Sol-Gel Science and Technology, Kanch, Energy Procedia dergilerinde de üç adet makale yayımlanmıştır.

2013 yılından bu yana sürmekte olan “Cam Bilimi ve Teknolojisi Eğitimi” 2016 yılında yeniden tasarlanarak ve teknik gezilerle zenginleştirilerek 10 günlük programlar halinde Nisan 2016 ve Aralık 2016’da gerçekleştirilmiş ve toplamda 25 mühendisin katılımıyla tamamlanmıştır. Ayrıca 2016 yılında şefler için ilk kez gerçekleştirilen “Şefler için Cam Bilimi ve Teknolojisi Eğitimi” 5 günlük bir program olarak tasarlanmış ve 17 şefin katılımlarıyla tamamlanmıştır.

Şişecam Akademi kapsamında yer alan “Ergitme Çalıştayı” 2016’da ‘Fırın Yakma Sistemleri’ konu başlığında pratik ve teorik uygulamalarla iki aşamada gerçekleştirilmiştir. Çalıştaya, Şişecam uzmanlarının yanı sıra uluslararası firma uzmanları da davet edilerek, fırın işletim mühendislerine enerji verimi yüksek yakma teknikleri ve emisyon düşürme başlığında temel ve uygulamaya yönelik konularda bilgilendirme yapılmıştır. Çalıştay, 17 fabrika, 3 Sürdürülebilirlik Başkanlığı, 27 ATGB çalışanı olmak üzere toplam 47 katılımcı ile düzenlenmiştir.

Ayrıca yıl içinde, “Düzcam Üretim Prosesi” (21 Katılımcılı) ve “Distributor and Forehearths/Customer Oriented Solutions” seminerleri (18 Katılımcılı) organize edilmiştir.

Türk Patent Enstitüsü tarafından verilen “Sınai Mülkiyet Hakları: Temel Kavramlar ve Patent İşlem Süreçleri” eğitimi (30 katılımcılı) organize edilmiştir.

Ayrıca, Uluslararası Cam Konseyi (ICG) tarafından her yıl Montpellier Üniversitesi’nde (Fransa) düzenlenen yaz okulunun 8.’sinde, (4-7 Temmuz 2016) Araştırma ve Teknolojik Geliştirme Başkanlığı’ndan Ergitme Kinetiği Müdürlüğü tarafından “Float Cam Üretimi, Temel Problemler ve Gelişmeler” konulu ders verilmiştir.

31. Cam Sempozyumu İş Bankası, Tuzla Teknoloji ve Operasyon Merkezi Oditoryumu’nda “Sürdürülebilir Gelecekte Cam” temasıyla gerçekleştirilmiştir. Cam sektöründe uluslararası ölçekte öne çıkan 9 önemli temsilcisinin davetli konuşmacı olarak yer aldığı, 53 sözlü ve 13 adet poster olmak üzere toplam 66 bildiri sunulmuştur. 4 paralel salonda 13 oturum gerçekleştirilmiştir. Yurt içi ve yurt dışındaki 20 üniversiteden 67 akademisyen, 8 şirket/dernekten 17 kişi ile birlikte Şişecam’dan katılımcılar dâhil toplam 313 kişi katılım sağlamıştır. Sempozyumda Araştırma ve Teknolojik Geliştirme Başkanlığı tarafından biri poster olmak üzere toplam 18 adet bildiri sunulmuştur.

Topluluğun faaliyet alanları ve stratejileri içinde kalan ulusal 4 adet kongre ve konferansta “Şişecam Oturumları” düzenlenmiştir.

• 26-28 Mayıs’ta İstanbul Türkan Saylan Kültür Merkezi’nde gerçekleştirilen “IRENEC 2015 7. Uluslararası %100 Yenilenebilir Enerji Konferansı”na 5 sunumla,

• 03-05 Haziran 2016 tarihinde Kocaeli/Darıca’da gerçekleştirilen “NanoTr-12 Nanoteknoloji ve Nanobilim Konferansı”na 3 sunumla,

• 8 Eylül 2016 tarihinde Bodrum/Muğla’da gerçekleştirilen “Türk Fizik Derneği 32. Uluslararası Fizik Kongresi”, “The Expectations of Industrial Research and Technological Development/Production and Industry From The Learning Outcomes of Physics/Physics Engineering” panelinde Araştırma ve Teknolojik Geliştirme Başkanı Prof. Dr. Şener Oktik’in moderatörlüğünün yanı sıra 7 sunumla,

• 19-23 Eylül tarihleri arasında İzmir’de gerçekleştirilen “Science and Application of Thin Films Conference & Exhibition (SATF2016)” konferansına 7 sunumla katılım sağlanmış ve stantlar açılmıştır.

Mimari uygulamalara yönelik olarak, 2016 yılında vakum kaplama yöntemi ile üretilen temperlenebilir ürün ailesine low-e özellikli 51/29 ve 58/32 performanslı iki yeni ürün ve ağırlıklı olarak spandrel uygulamalar için, Isıcam uygulamasında kenar sıyırma uygulama gerektirmeyen spandrel 20 ve 30 performanslı iki yeni ürün geliştirilmiştir. İstanbul 3. Havaalanı projesi talepleri doğrultusunda geliştirilen temperlenebilir 58/32 performanslı ürünün patent başvurusu tamamlanmıştır. 3. Havaalanı projesi bu ürüne dayalı kazanılmıştır. 41/27 royal blue benzeri ve içe düşük yansımalı temperlenebilir ısı ve güneş kontrol özellikli low-e ürünler üretime aktarım sürecine hazırlanmıştır.

Otomotiv uygulamalarına yönelik atermik ve ısıtılabilir atermik ürünlerde referans ürün performanslarına erişilmiş, müşteri örnekleri hazırlanmak üzere 1,6 mm ince alt cama kaplama aşamasına gelinmiştir.

2016 yılında, Atmosferik Kaplama Müdürlüğü’nün, Üretim gruplarının geliştirme, üretim, tasarım, pazarlama ve satış birimleri ile koordineli olarak pazar taleplerini de karşılayacak atmosferik kaplamalı yenilikçi, akıllı kaplamalı ürünlere yönelik çalışmalar sonucu, ağırlıklı olarak Cam Ev Eşyası Grubu’nda ticari ürüne dönüşen ürünler; altın, gümüş, bakır yaldız etkili kaplamalar, altın ve roze yansımalı kaplamalar, fosforesan (yeşil, mavi) etkili kaplamalar, termokromik (kırmızı, mavi) etkili kaplamalar, maliyet avantajlı mat boya sistemleri, Düzcam Grubu için; temperlenebilir boya sistemleri, pirolitik yöntemle yeni mavi renkli ürün ve Cam Ambalaj için; pastörizasyon şartlarına dayanıklı şeffaf kırmızı boyalı ürün ile yüksek alkol grubu için parlak beyaz mat kaplamalı ürünler sayılabilmektedir.

Ulusal ve Uluslararası Entegrasyon/ Fikri ve Sinai Haklar ve Patentler2016 yılında ince düz camların kimyasal temperleme yolu ile güçlendirilmesi konusu ArTeGe faaliyetleri arasına girmiş ve bu kapsamda Almanya Eğitim ve Araştırma Bakanlığı (BMBF) ile 2+2 uluslararası destek programına (TEYDEB 1509) yapılan “Third-generation glass toughening: Ultra strong sheet glass for large-area applications through super-efficient side-selective ion exchange” isimli proje başvurusu kabul edilmiş ve proje çalışmaları 01.10.2016 tarihinde başlatılmıştır. 2016 son çeyreğinde, iki farklı kimyasal temperleme teknolojisini içeren laboratuvar kurma hazırlıkları hız kazanmıştır.

Otocam enkapsülasyon sürecinden primer uygulamasının kaldırılarak çevre dostu ve düşük maliyetli üretimin amaçlandığı proje kapsamında uluslararası iş birliği sağlanmış ve proje ön-çalışmaları başlatılmıştır.

2016 yılında kurumumuz adına dört adet patent tescili gerçekleşmiş ve 29 adet patent başvurusu yapılmıştır.

TÜBİTAK – ARDEB 1003 Destek Programı Kapsamında Devam Eden Projeler:“Sıçratma Yöntemiyle Pürüzlendirilmiş Çinko Oksit Cam Kaplamalara Katkı Elementlerinin Etkilerinin İncelenmesi ve Fotovoltaik Uygulamaların Geliştirilmesi”“Nanometal Cam Hibrit Nanokompozitlerinin Geliştirilmesi”

TÜBİTAK – TEYDEB 1501 Destek Programı Kapsamında Projeler:“Nano Parçacıklar ile Camelyaf-Polimer Ara yüzey Bağ Kuvvetinin Artırılması” (Tamamlandı)

58 59

ÇEVRE VE ENERJİ

Sürdürülebilir Bir Dünya İçin Çalışıyoruz Enerji ve çevre ile ilişkili konularda elde edilen performansın, sürdürülebilir başarısının temel unsurlarından biri olduğu ilkesiyle hareket eden Şişecam, BM Sürdürülebilir Kalkınma Hedeflerini (BM SKH) gözeterek çalışmaktadır. Bu doğrultuda, SKH performans indikatörleri dikkate alınarak planlanan projeleri global ölçekteki tüm faaliyetlere entegre edilmektedir. Sürdürülebilirlik stratejimiz çerçevesinde önceliklendirilen “enerji verimliliği, yenilenebilir enerji kullanımı, karbon emisyonları ve atık geri kazanımı” konularına odaklanarak sürdürülen bütün çalışmalar, etkin bir yönetişim yapısı ile gerçekleştirilmektedir.

Şişecam Kurumsal Gelişim ve Sürdürülebilirlik Başkanlığı bünyesindeki sürdürülebilirlik fonksiyonu kapsamında, Topluluğun çevre ve enerji yönetimi konusundaki strateji ve politikalarına katkı sağlanması ve uygulamanın takip edilmesi, sürdürülebilir enerji tedariği, yenilenebilir enerji kaynakları uygulamaları, enerji verimliliğini sağlayacak verimlilik projeleri için yol haritasının belirlenmesi ve uygulamaya alınmasına ilişkin yoğun çalışmalar sürdürülmektedir. Topluluğun sürdürülebilirlik ilkeleri kapsamındaki hedeflerini bütüncül bir anlayışla yönetmek üzere kurulan Sürdürülebilirlik Komitesi, Kurumsal Gelişim ve Sürdürülebilirlik Başkanı, iş birimlerinin Üretim Başkan Yardımcıları, Sürdürülebilirlik, İnsan Kaynakları, Endüstriyel İlişkiler, Kurumsal İletişim Direktörleri ve İnovasyon Müdürü’nden oluşmaktadır. Komite çalışmalarını Çevre, Enerji ve Su, İş Sağlığı ve İş Güvenliği, İnovasyon ve Kurumsal Sosyal Sorumluluk konularına odaklanan beş ayrı Çalışma Grubu ile yürütmektedir. Komite tarafından belirlenen vizyon çerçevesinde gerçekleştirilen aksiyonlar, Topluluğun yurt içi ve yurt dışındaki bütün üretim faaliyetlerine entegre edilmek üzere planlanmaktadır.

Topluluğun çevre ve enerji performansının izlenmesi, raporlanması ve sürekli olarak iyileştirilmesine yönelik çalışmalar merkezi birimlerle sürdürülmekle birlikte, üretim tesislerindeki uygulamaları ve Yönetim Sistemleri kapsamındaki bütün aksiyonları gerçekleştirmek üzere, her üretim tesisinde en az bir Enerji Sorumlusu ve Çevre Görevlisi veya Çevre Yönetim Birimi bulunmaktadır.

Topluluğun yurt içindeki ve yurt dışındaki şirketlerinin hepsinde ISO 14001 Çevre Yönetim Sistemi ve ISO 50001 Enerji Yönetim Sistemi esaslarına uygun bir anlayışla çalışılması benimsenmiş, yurt içindeki şirketlerin tamamında söz konusu Sistemlere ilişkin belgelendirmeler tamamlanmıştır. Yurt dışındaki faaliyetlerin %76’sı ISO 14001, %19’u ISO 50001 belgesine sahip olup tüm faaliyetlerin belgelendirilmiş olması hedeflenmektedir.

Karbon Emisyonları Yoğun enerji tüketen sektörlerde faaliyet göstermenin yanı sıra enerji tüketiminden kaynaklanan emisyonların iklim değişikliği ile ilişkisi, çevre korumaya ilişkin çalışmalar karbon emisyonlarının izlenmesine ve azaltılmasına odaklanarak yürütülmesinin en önemli nedenidir.

Enerji tüketimini optimize etmek ve sera gazı emisyon performansını artırmak amacıyla yapılacakları belirlenirken, proseslerden kaynaklanan karbon emisyonları düzenli olarak izlenmekte ve elde edilen veriler her yıl Carbon Disclosure Project (CDP) kanalıyla açıklanmaktadır.

Enerji Verimliliği Global sürdürülebilirlik hedeflerine hizmet edecek şekilde kurulan enerji izleme sistemi sayesinde (SEOIS), ana enerji tüketim kalemleri 16 işletmede anlık olarak izlenebilmekte ve Genel Merkez’de ise işletmeler arası karşılaştırmalar yapılabilmektedir. Bu sayı ileriki yıllarda genişleyerek devam edecek ve dijitalleşme açısından önemli atılımlardan biri olacaktır. Ölçümlerin anlık yapılabilmesi enerji tasarruf projelerinin tespitinde ve izlenmesinde önemli bir veri tabanı oluşturmaktadır. Tamamı ISO 50001 belgesine sahip kuruluşlarda, enerji verimlilik projeleri en önemli yatırım kalemlerinden biri olarak değerlendirilmektedir. İşletmelerin tamamında yüksek verimli ekipmanların kullanılması Topluluğun temel ilkeleri arasındadır ve bu alanlarda geliştirilen stratejik ilk yatırım maliyetleri düşürülmüştür.

Enerji verimliliği karnesi sayılabilecek Enerji Etütleri tüm yurt içi kuruluşlarda tamamlanmış olup, yurt dışı fabrika etütlerinin de 2017’de bitirilmesi planlanmıştır. Enerji Etütleri sonrasında tespit edilen tasarruf fırsatları, planlanarak gerekli yatırımlar yapılmış ve yapılmaya devam edilmektedir.

Topluluğun atık ısı potansiyeli yüksek olan üç işletmesinde (Trakya Cam Grubu Mersin ve Bulgaristan fabrikaları ile Cam Ambalaj Grubu Yenişehir Fabrikası) ORC (Organic Rankine Cycle) tesisi kurulumu ile toplamda 10 MW elektrik enerjisi üretimi kapasitesi oluşmuş, 2016 yılı sonu itibarıyla 3 milyon avro tasarruf sağlanmıştır. Üretilen elektrik enerjisinin yanında sıcak su üretimi nedeni ile de ısıtma kaynaklı doğal gaz tüketimlerinden de tasarruf edilmeye başlanılmıştır. Trakya Cam Yenişehir fabrikasındaki mevcut 5 MW atık ısıdan elektrik üretimi santrali üretimine devam etmektedir. 2017 içinde atık ısıdan enerji kazanımı fizibilite çalışmaları uygun olan diğer işletmeler için de devam edecektir. Yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanımı fırsatları da yakından takip edilmekte ve proje ve bağlantı anlaşmaları yapılan 6 MW gücündeki çatı üzeri güneş enerji panel projesinin 2017 sonunda devreye alınması planlanmaktadır. Projelerin enerji getirileri yanında, sürdürülebilir çevreye olan etkileri de en az diğer getirileri kadar hedefler arasında yer almaktadır.

Endüstri 4.0 kapsamında fabrikaların dijital dönüşüm faaliyetlerinin sağlıklı ve verimli bir şekilde gerçekleştirilmesi için araştırmalar yoğun şekilde sürmüştür. Robot envanterleri çıkarılarak yenileme ve geliştirme faaliyetleri başlatılmıştır. Üretimde otomasyonun yaygınlaştırılması konusunda da geliştirme çalışmaları devam etmektedir.

Şirketlerin iklim değişikliğine yönelik stratejilerini uluslararası kurumsal yatırımcıların bilgisine sunabileceği bir platform sağlayan CDP, dünyanın en prestijli ve yaygın çevre girişimi olarak kabul edilmektedir. Bu kapsamda, 2011 yılından bu yana CDP’ye raporlama yapan Şişecam, 2016 yılında Platform’a Türkiye’den katılan 50 şirket arasında yer almıştır. Topluluğunun Türkiye’deki ve Bulgaristan’daki faaliyetlerinden kaynaklanan karbon emisyonlarına ilişkin performans bilgilerinin yanı sıra, bu konuda izlenen stratejinin, yapılan risk ve fayda analizlerinin yer aldığı ayrıntılı bilgiyi şeffaflık ilkesine sağdık kalarak kamuya açıklanmıştır. CDP tarafından yapılan değerlemeye göre Şişecam, iklim değişikliği ile ilgili uygulamaları, politikaları ve stratejileri ile Yönetim kategorisindeki en yüksek seviyede derecelendirilmiştir.

Sürdürülebilir çevre, sürdürülebilir enerji odağında üretim

60 61

Toplam atık oluşumunda %99 oranında tehlikesiz atık

Geri dönüştürülen camlar sayesinde;• 740 bin ton camın çöpe gitmesi önlenmiştir. • 31.100 konutun ısınma ve sıcak su ihtiyacını karşılayacak

seviyede enerji tasarrufu sağlanmıştır.• 266.500 otomobilin trafikten çekilmesine eşdeğer

karbondioksit salımı engellenmiştir. • 22.860.000 ağacın temizlediği havaya eşdeğer karbondioksit

salımı önlenmiştir.

Enerji ve Çevre ÇalıştayıŞişecam Topluluğu’nun 2017 yılındaki çevre performansının ve enerji verimliliğinin artırılmasına yönelik değerlendirmenin yapılması ve önerilerin toplanması amacıyla, 28 Kasım 2016 tarihinde 3.’sü yapılan Enerji ve Çevre Çalıştayı’na, yurt içindeki Topluluk şirketlerinden 53 (15 kadın ve 38 erkek olmak üzere) yönetici ve uzmanın katılımıyla gerçekleştirilmiştir.

Topluluğun ve Bağlı Şirketlerin Sürdürülebilirlik Raporları Şişecam Topluluğu’nun sürdürülebilirlik yaklaşımının, ekonomik, çevresel ve sosyal göstergeler kapsamında çerçevesini çizen ve yurt içi faaliyetlerinin bu kapsamdaki performanslarını gösteren konsolide bilgilerle oluşturulmuş Şişecam Topluluğu faaliyetlerine ilişkin bir Sürdürülebilirlik Raporunun yanı sıra, Topluluk bünyesindeki halka açık şirketlerin (Dört Şirket) her biri için ayrı ayrı Sürdürülebilirlik Raporları yayımlanmıştır. Bütün raporlara şirketlerin web sitelerinden ulaşılabilmektedir.

Borsa İstanbul (BİST) Sürdürülebilirlik EndeksiKuruluşundan bugüne, etik değerleri, şeffaflığı, hesap verebilir açık yönetim tarzı ve paydaşlarına sorumlu yaklaşımıyla öne çıkan Şişecam, Borsa İstanbul’da işlem gören ilk 50 şirket arasında yapılan inceleme sonrasında oluşturulan “Kasım 2016-Ekim 2017 BİST Sürdürülebilirlik Endeksi”ne girmiştir. Bu süreçte, kurumsal sürdürülebilirlik alanındaki başarısı, yönetim anlayışı, yarattığı ekonomik değer, çalışan katılımı, iş sağılığı ve güvenliği, çevre, iklim değişikliği ile mücadele ve toplumsal gelişime katkı gibi konulardaki faaliyetler uluslararası sürdürülebilirlik kriterlerine göre değerlendirilmiş, Topluluğun başarılı performansı BİST Sürdürülebilirlik Endeksi’nde yer almasını sağlamıştır.

Atık Geri KazanımıAtık yönetimi yaklaşımı, atığı kaynağında azaltma, geri dönüşümü ve yeniden kullanımı destekleyen kapsamlı uygulamaları kapsamaktadır. Ayrıca farkındalık çalışmaları gerçekleştirerek geri dönüşüm kültürünün yaygınlaştırılmasına yönelik aktif çalışmalar da paydaşlar ile birlikte aktif bir şekilde sürdürülmektedir.

Şişecam Topluluğu’nda toplam atık oluşumunun %99’unu tehlikesiz atıklar oluşturmaktadır. Cam üretimi iş kollarında ise tehlikesiz atıklar toplam atıkların %91’ini oluşturmuş, tehlikesiz atıkların %97’sinin lisanslı firmalar aracılığıyla geri kazanımı sağlanmıştır. Geri dönüştürülebilir tüm atıklar geri dönüşüm tesislerinde işlemden geçerek tekrar üretim hattına girmiştir. Diğer atıklar ise şeffaf ve sorumlu bir şekilde gerekli belge ve izinlere sahip tesislere gönderilmiştir.

2016 yılında Şişecam, bir önceki yıl piyasaya ürünlerin ambalajlandığı malzemelerin %52’sinin piyasadan toplanması ve geri kazanımı sağlanmıştır. 13 bin tonu aşkın kâğıt, karton, plastik ve ahşabın geri dönüşümü gerçekleştirilmiştir. Bu amaçla, anlaşma yapılan yetkilendirilmiş kuruluş tarafından gerçekleştirilen geri dönüşüm projelerinin yanı sıra öğrencilere yönelik eğitim, destek ve bilinçlendirme faaliyetleri yürütülmüştür.

Cam Geri DönüşümüŞişecam Topluluğu, ülkemizdeki cam geri dönüşüm altyapısını iyileştirmek ve “geri dönüşüm toplumu”na geçiş sürecini desteklemek için çalışmakta ve yurt dışı çalışmalarını da takip etmektedir. Bu kapsamda, 2011 yılında Türkiye’nin en kapsamlı sürdürülebilirlik ve sosyal sorumluluk projelerinden biri olan “Cam Yeniden Cam” projesi hayata geçirilmiştir. Projenin cam geri dönüşüm oranını Avrupa seviyelerine çıkarmak hedefiyle, cam ambalaj atıklarının kaynağında ayrı toplanması için kamuoyunun bilinçlendirilmesi, cam ambalaj atığı toplama altyapısının geliştirilmesi, geri dönüşüm tesislerinin modernize edilmesi ve kapasitelerinin artırılması konularında yerel yönetimlerle ve lisanslı firmalarla iş birliği içinde çalışmaya devam edilmiştir.

Şişecam Topluluğu, cam geri dönüşümü konusunda yürüttüğü çalışmaları daha da ileriye taşımak adına Avrupa Yatırım ve Kalkınma Bankası (EBRD) ile 2016 yılının ortasında önemli bir adım atarak EBRD ile iş birliği kapsamında cam atığı toplama ve geri dönüşüm firmalarının modernizasyonunu hızlandıracak, finansman desteğinin yanı sıra sektöre ‘know-how’ transferi sağlayacak olan “Şişecam Çevre Sistemleri A.Ş.” şirketini kurmuştur. 2011 yılında üretimde cam kırığı oranı %8 iken, gerçekleştirilen çalışmalarla bu oranı 2016 sonunda %20 seviyesine çıkartılmasını sağlayan Şişecam Topluluğu önümüzdeki beş yıllık süreçte geri dönüşüm sektörüne verilecek önemli desteklerle bu oranın %45 seviyesine çıkartılmasını hedeflemektedir. Beş yılda sağlanacak ilerleme ile üretime katılan cam kırığı oranı üç katına çıkarak yıllık 435 bin tona ulaşacak, çevrenin korunmasının yanı sıra enerji tasarrufuyla ülke ekonomisine yapılan katkı da katlanarak artacaktır.

Cam geri dönüşümü ile sürdürülebilir bir geleceğe yatırım yapan Şişecam Topluluğu 2016 yılı sonu itibarıyla;• 22 ilde 175 ilçe belediyesiyle iş birliği gerçekleştirilmiştir. • 17.400 adet cam kumbarasını belediyelerin kullanımına

sunulmuştur.

62 63

İNSAN KAYNAKLARI

13 ülkede 21.715 çalışanıyla dünyanın önde gelen sanayi kuruluşları arasında yer alan Şişecam Topluluğu, yenilikçi kurum kültürünü yaygınlaştırarak küresel ölçekte değer yaratacak, yüksek nitelikli insan gücünü sürdürülebilir başarının temel taşı olarak görmektedir.

Şişecam Topluluğu, çalışmalarını sürdürülebilir başarı için yenilikçi, birlikte öğrenen ve global ölçekte değer yaratan insan gücünü kuruma kazandırma ve elde tutma hedefiyle devam ettirmektedir. İşe alım, ücretlendirme, kariyer ve performans yönetimi, eğitim ve gelişim gibi tüm insan kaynakları uygulamalarında fırsat eşitliği temel alınmaktadır.

İşe Alım SistemleriŞişecam Topluluğu’nda işe alım sisteminin temel amacı, doğru yeteneği Topluluğa kazandırmaktır. Bu kapsamda, Şişecam Topluluğu’nun iş ve gelişim fırsatları işveren marka yönetimi ile adaylarla paylaşılmakta; uzun dönem proje stajı uygulamasıyla stajyerlerin projelerde aktif olarak yer alarak Topluluğun parçası olmaları sağlanmaktadır.

“Yeni Mezun Yetiştirme Programı” ile finans alanında kariyer ve gelişim programı hayata geçirilmiştir. Genç yeteneklerle temas için üniversite mülakatları, vaka çalışmaları, seminerler ve stand aktiviteleri gerçekleştirilmektedir. İşe alım süreçleri, gerekli yetkinlikler ve aday potansiyeli dikkate alınarak yönetilmekte; iş başvuruları, geçerliliği ve güvenirliği kanıtlanmış araçlarla değerlendirilmektedir.

Performans YönetimiSürekli/İstikrarlı başarı odaklı performans kültürünü yaygınlaştırmak, kişisel başarının kurumsal başarıya dönüştürülmesini desteklemek ve kurum hedeflerini gerçekleştirmek amacıyla kullanılan Performans Yönetim Sistemi, Şişecam Topluluğu’nun vizyon, misyon ve stratejileriyle entegre yapıda çalışmaktadır. Kurumsal Karne uygulaması ile stratejik hedefler kişisel hedeflere indirgenmekte ve başarı odaklı performans kültürü sürekli desteklenmektedir. Performans Yönetim Sistemi tüm çalışanlar için insan odaklı, hızlı ve güvenilir sonuçlar elde etmek amacıyla sürekli olarak geliştirilmekte ve yurt dışı şirketlerde de yaygınlaştırılmaktadır. Şişecam Topluluğu’nda Performans Yönetimi, çalışanın ve yöneticilerinin objektif değerlendirmelerine imkân sağlayan bir teknolojik altyapı ile sürdürülmektedir.

Kariyer GelişimiŞişecam Topluluğu, organizasyonel ve kişisel ihtiyaçlarını planlayarak tüm çalışanlarına kariyerlerini geliştirme ve ilerleme imkânı sunmaktadır.

Şişecam Topluluğu’nda, çalışanın beklentileri ve organizasyonun gereksinimleri her yıl gözden geçirilmekte, yetenek havuzu, kariyer haritaları ve yedekleme planları, bu doğrultuda oluşturulmaktadır. Şişecam Topluluğu’nda kariyer yönetimi

Bu uygulamalardan bir diğeri olan “Şimdi!” (Şişecam Sosyal Aktivite Kulübü) ile Topluluk çalışanlarının iş yerinde keyifli ve verimli zaman geçirebilmeleri, sosyal ilişkilerini ve sinerjiyi güçlendirebilmeleri, çalışan mutluluğunun üretkenliğe dönüşmesi amaçlanmaktadır. 2016 yılında da Türkiye tesislerinde 100’ün üzerinde sosyal aktivite düzenlenmiştir.

Tanıma, Takdir, Ödüllendirme ve Öneri SistemleriŞişecam Topluluğu’nda, çalışanların iş süreçlerine ve sonuçlarına olumlu etki eden ve fark yaratan projeleri ödüllendirilir. Çalışanların Topluluk için katma değer yaratan fikirleri Öneri Geliştirme Sistemi ile değerlendirilmektedir. Tanıma ve Takdir uygulamaları kapsamında, çalışanlar özel günlerinde hatırlanmakta ve şirket içinde gösterdikleri örnek davranış ve başarıları takdir edilmektedir.

Ücret Yönetim SistemiŞişecam Topluluğu; adaletli, piyasa koşullarına göre rekabetçi, istikrarlı yüksek performansı destekleyen bir ücretlendirme politikası benimsemiş olup, bir yandan ihtiyaç duyulan insan kaynağını bünyesine katmayı hedeflerken, diğer yandan mevcut çalışanlarının bağlılığını yüksek tutarak olumlu ve rekabetçi çalışma ortamı yaratmayı amaçlamaktadır. Topluluğun ücret yönetim sistemi; ücret piyasası, mevcut ücret yapısı ve ödeme gücü ile uyum, bireysel performans ve iş kademesi unsurlarına dayanmaktadır.

Şişecam AkademiTopluluğun kurumsal hedeflerine katkı sağlanması ve insan kaynağı yetkinliklerinin/çalışan bağlılığının geliştirilmesi amacıyla 2015 yılında temelleri atılan Şişecam Akademi, bir iş ortağı anlayışıyla çalışmakta olup; iş aileleri ve pozisyonlar bazında sunduğu eğitim/gelişim olanaklarını 2016 yılında da zenginleştirerek ve yaygınlaştırarak sürdürmüştür.

uygulamaları, global bir teknolojik altyapı üzerinden yönetilmektedir. Ayrıca beyaz ve mavi yakalı çalışanların katılabileceği Değerlendirme ve Gelişim Merkezi uygulamalarında yetkinlik analizleri yapılarak, gelişim planları sunulmaktadır.

Yetenek Yönetim SistemiŞişecam Topluluğu‘nda sürdürülebilirliğin desteklenmesi ve çalışanlar kanalıyla yaratılacak değerin artırılması amacıyla Şişecam Yetenek Yönetim Sistemi 2016 yılında tasarlanarak uygulamaya alınmıştır. Yetenek Yönetim Sistemi’nin amacı, sürdürülebilir başarı için gereken yeteneği Şişecam Topluluğu’na çekmek, Topluluk bünyesindeki yeteneklerin potansiyellerini açığa çıkarmalarına olanak sağlayarak elde tutmak ve geleceğin liderlerini yetiştirmektir.

DeğerlerimizŞişecam Topluluğu’nun değerleri; camda ve faaliyet alanlarında öncü bir geleceğe oynarken iş ortakları ile yaratıcı çözümler üreten, teknoloji ve markaları ile fark yaratan, bireye ve çevreye saygılı bir dünya şirket olma vizyonu doğrultusunda aşağıdaki şekilde belirlenmiştir:

• Geleneklerimizden güç alır, birbirimizi destekleriz.• Birlikte gelişir ve geliştiririz.• Çevremize duyarlıyız.• Adil ve şeffaf bir yönetim anlayışı sergileriz.• Farklılıklara saygı gösteririz.

Yetkinliklerimiz Şişecam Topluluğu, 13 ülkede faaliyet gösterirken, yetiştirdiği ve yetiştireceği liderlerle de iz bırakmayı hedeflemektedir.

Yüksek kurumsal performansı sürdürmek ve Topluluğun başarısına katkı sağlamak üzere Global Liderlik Modeli “ATLAS”, geleceğin liderlerini yetiştirmek ve geliştirmek amacıyla 2015 yılında tasarlanmış ve liderlik stratejisi tanımlanmıştır. Global Liderlik Modeli “ATLAS” Projesi ile ihtiyaç duyulan çalışan ve liderlik yetkinlikleri yeniden tanımlanmış, uygulanabilirliğinin artırılması ve kullanım alanlarının yaygınlaştırılması hedeflenmiştir. Söz konusu model çalışanların seçiminden değerlendirilmesine, gelişiminden Topluluğun liderlerinin yetişmesine kadar her aşamada önemli rol oynamaktadır.

İş İklimi ve Kurum İçi İletişimŞişecam Topluluğu, çalışanların fikir ve önerilerini paylaşabilecekleri, Topluluktaki gelişmelerden haberdar olabilecekleri, etkin iletişim kurabilecekleri katılımcı bir kurum kültürü için çeşitli uygulama ve projeler hayata geçirmektedir. 2016 yılında Şişecam Genel Merkezi’nin Tuzla’ya taşınması sürecinde; çalışanların taşınma süreci hakkında doğru ve etkin şekilde bilgilendirilmesi amacıyla “Şişecam Taşınıyor” iletişim projesi yürütülmüştür. Proje kapsamında Genel Merkez’in sunduğu imkânlar ve çalışma hayatına getireceği değişikliklerle ilgili etkin bilgi akışı sağlanarak olumlu iş ikliminin bu değişim sürecinde de sürdürülebilir kılınması hedeflenmiştir.

Bu kapsamda, Global Liderlik Modeli temel alınarak oluşturulan “Liderlik Okulu” Direktör, Müdür, Şef ve Teknisyen/Ustabaşı kademelerinde görev alan 450 çalışana ulaşmış; ilk yurt dışı uygulaması ise Rusya’da 2016 sonbaharında başlatılmıştır. Satış Temsilcileri ve Şeflerine yönelik “Satış Okulu” ve geleceğin stratejik insan kaynakları çalışanlarını geliştirecek “İnsan Kaynakları Sertifika Programı”, Mühendisler ve Şefleri kapsayan “Cam Okulu” 2016 yılı içerisinde gerçekleştirilen faaliyetler arasındadır.

“İç Eğitmenlik Sertifika Programı” ile Topluluğun bilgi birikiminin çalışanlara aktarılması amaçlanmakta, bu çerçevede bazı eğitimlerin iç eğitmenler tarafından gerçekleştirilmesi hedeflenmektedir.

Paydaşlarımızın gelişimini desteklemek amacıyla “Düzcam” ve “Cam Ev Eşyası” Bayi Eğitimleri Boğaziçi Üniversitesi iş birliği ile gerçekleştirilmiştir. Ayrıca “Tedarik Zinciri Okulu”, “Pazarlama Okulu” ve “Mali İşler Sertifika Programı” projelerinin de hazırlık aşamaları tamamlanmış olup, yeni yılda hayata geçirilmesi planlanmaktadır.

Eğitim teknolojileri alanına yapılan yatırımlarla Topluluk bünyesinde e-öğrenme modülleri üretimine başlanmıştır. Karma eğitim metotlarıyla bilgiye daha kolay ulaşılması sağlanmıştır. Bu çerçevede sınıf eğitimlerini ve çalışanların ilgi alanlarını destekleyen gelişim kaynakları, kitap özetleri, videolar “Akademi Portalı” üzerinden paylaşılmıştır. Oyunlaştırma tekniği ilk kez kullanılarak “Ajan 4141” eğitimi hayata geçirilmiştir. 2016 yılında beyaz yaka çalışanlara 38 e-öğrenme modülü açılmış, toplam 15.783 katılım sağlanmıştır.

2016 yılında beyaz yaka çalışanlar için kişi başı eğitim 31,6 saat; mavi yaka çalışanlar için kişi başı eğitim 20,7 saat olarak gerçekleşmiştir.

Her gün en iyiyi üretme azminde olan ve 13 ülkede 21 bini aşkın çalışandan oluşan global bir aile

64 65

ENDÜSTRİ İLİŞKİLERİ

Şişecam Topluluğu günümüz çalışma koşullarına uygun rekabet ve verimlilik odaklı Endüstri İlişkilerinin sağlanmasını hedefleyerek çalışmaktadır.

Topluluğun Endüstri İlişkilerinde Vizyonu:• Topluluk politikaları çerçevesinde endüstri ilişkilerini dengeli

ve sağlıklı geliştirerek rekabet edebilirliği ve verimliliği artırmak,

• İşçi sendikaları ile birlikte güven ve diyaloğa dayalı işyerlerinde çalışma barışının sürekliliğini sağlamak,

• “Önce İnsan” felsefesi çerçevesinde, işyerlerinde iş sağlığı ve güvenliğinin daha etkin hale gelmesi için çalışmalar yapmaktır.

Şişecam Topluluğu’nda, İnsan Kaynakları Başkanlığı bünyesinde Topluluk Endüstri İlişkileri Direktörlüğü’nün koordinasyonunda üç işkolunda ilgili 10 işçi sendikasıyla endüstri ilişkileri yürütülmektedir.

Toplu İş SözleşmeleriTopluluk genelinde 10 fabrikanın dahil olduğu bir grup toplu iş sözleşmesi ile iki işletme ve üç işyeri olmak üzere yurt içinde toplam altı toplu iş sözleşmesi, yurt dışında ise Bulgaristan’da üç işyeri, Rusya’da Posuda Fabrikası işyeri, Romanya’da Glascorp Fabrikası işyeri, Bosna Hersek’te Soda Lukavac Fabrikası işyeri ve Macaristan’da Fritz Aszod işyeri toplu iş sözleşmeleri olmak üzere toplam yedi toplu iş sözleşmesi akdedilmektedir. Süresi bir ile üç yıl arasında değişen toplu iş sözleşmelerinden, süresi sona erenlerin görüşmelerine 2015 yılı sonu ve 2016 yılı başında başlanmış, toplu iş sözleşmesi görüşmeleri Topluluk çıkarları doğrultusunda sonuçlanmıştır.

Bu çerçevede 2016 yılında;

• Soda San. A.Ş. için Petrol-İş sendikası ile sürdürülen 17. Dönem İşletme Toplu İş Sözleşmesi görüşmeleri, 05.05.2016 tarihinde anlaşma ile sonuçlanmış ve Toplu İş Sözleşmesi imzalanmıştır. Toplu İş Sözleşmesi 01.01.2016-31.12.2017 tarihleri arasında iki yıl süre ile yürürlükte kalacaktır.

• Anadolu Cam Eskişehir San. A.Ş. Eskişehir Fabrikası için Kristal-İş Sendikası ile sürdürülen 2. Dönem İşyeri Toplu İş Sözleşmesi görüşmeleri, 28.06.2016 tarihinde anlaşma ile sonuçlanmış ve Toplu İş Sözleşmesi imzalanmıştır. Toplu İş Sözleşmesi 01.01.2016-31.12.2018 tarihleri arasında üç yıl süre ile yürürlükte kalacaktır.

Mevzuat ve Koordinasyon ÇalışmalarıDaha önceki yıllarda olduğu gibi, 2016 yılında da Endüstri İlişkileri Direktörlüğü koordinasyonunda düzenlenen toplantılarla, ilgili birimlerin gerek iş hukuku gerekse iş sağlığı ve güvenliği alanında mevzuatta meydana gelen değişiklikler hakkında bilgilendirilmesi sağlanmıştır. Gerçekleştirilen koordinasyon ve eğitim toplantılarında, endüstri ilişkileri alanındaki gelişmeler ve uygulamadaki sorunlar değerlendirilerek, bilgi alışverişinde bulunulmuştur.

2016 yılında Şişecam Topluluğu’nun üst düzey yöneticilerine iş hukuku alanında bilgilendirme toplantıları yapılmış ve bu konu hazırlanan bilgilendirme kitapçıkları yöneticilere dağıtılmıştır.

• Toplam 10 işyerini kapsayan 24. Cam Grup Toplu İş Sözleşmesi’nin yürürlük süresi 31.12.2016 tarihinde sona ermiş olup Kristal-İş Sendikası ile 25. Dönem Cam Grup Toplu İş Sözleşmesi görüşmeleri 12.12.2016 tarihinde yapılan ilk toplantı ile başlamıştır.

• 16. Dönem Denizli Cam İşyeri Toplu İş Sözleşmesi’nin yürürlük süresi 31.12.2016 tarihinde sona ermiş olup Çimse-İş Sendikası ile 17. Dönem Denizli Cam San. A.Ş. İşyeri Toplu İş Sözleşmesi süreci 25.01.2017 tarihinde yapılan toplantı ile başlamıştır.

• 2. Dönem Trakya Polatlı Cam San. A.Ş. Polatlı Fabrikası İşyeri Toplu İş Sözleşmesi’nin yürürlük süresi 31.12.2016 tarihinde sona ermiş olup Kristal-İş Sendikası ile 2. Dönem Trakya Polatlı Cam San. A.Ş. İşyeri Toplu İş Sözleşmesi süreci 26.01.2017 tarihinde yapılan toplantı ile başlamıştır.

Yurt dışında bulunan topluluk işyerlerinde uygulanmakta olan toplu iş sözleşmelerinden süresi sona erenler, işyerlerinin bulundukları ülkenin özellikleri ve topluluk çıkarları göz önünde tutularak sürdürülen görüşmeler sonucunda yenilenmiştir.

Bu çerçevede 2016 yılında;

• Posuda Ltd. Fabrikası’nda Proofkom Sendikası ile 01.01.2016-31.12.2016 tarihlerini kapsayan Toplu İş Sözleşmesi 23.06.2016 tarihinde bir yıl süreli olarak,

• Bulgaristan’da kurulu üç işyeri için Podkrepa Sendikası ile 01.04.2016-30.06.2017 tarihlerini kapsayan Toplu İş Sözleşmeleri 22.04.2016 tarihinde 14 ay süreli olarak,

• Soda Lukavac Fabrikası’nda Non-Metal Sendikası ile 01.01.2016-31.12.2017 tarihlerini kapsayan Toplu İş Sözleşmesi 26.01.2016 tarihinde iki yıl süreli olarak,

• Fritz Holding Macaristan Aszod Fabrikası için AMASZ Sendikası ile Toplu İş Sözleşmesi 21.10.2015 tarihinde bir yıl süreli olarak,

• Romanya’da kurulu Glasscorp Fabrikası’nda Glasscorp İşçi Sendikası ile 01.02.2017-31.01.2018 tarihlerini kapsayan Toplu İş Sözleşmesi 17.01.2017 tarihinde bir yıl süreli olarak imzalanmıştır.

Yasa, yönetmelik ve toplu iş sözleşmesi hükümlerinin işyerlerinde uygulanmasına yönelik olarak açıklama yapma ve görüş bildirme faaliyetlerine 2016 yılında da devam edilmiştir.

Grupların sektörel durumları hakkında çalışanların ve sendikaların bilgilendirildiği toplantılar fabrikalarda yapılmıştır.

Şişecam Topluluğu işyerlerinde çalışma barışının sürekliliğini sağlamak amacıyla işçi sendikalarıyla başlatılan diyalog toplantıları süreci 2016 yılında da sürdürülmüştür.

Çalışma barışının sürekliliğinin sağlanmasını ön planda tutan, “Önce İnsan” diyen bir vizyon

66 67

İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ

İş Sağlığı ve Güvenliği UygulamalarıŞişecam İş Sağlığı ve Güvenliği kültürünün geliştirilmesi için 2016 yılı içinde hem mevzuat hem de global gelişmeler ışığında proje ve çalışmalar yapılmıştır. Yapılan projelerin yanında, tüm iş birimlerine İSG konusunda destek verilmeye devam edilmektedir.

İç Denetim Başkanlığı tarafından yapılan işyeri denetimlerinin kapsamına 2015 yılında dahil edilen İş Sağlığı ve Güvenliği konuları için denetim organizasyonları sürdürülmüştür.

4- Trakya Cam iş ortaklarından Isıcam üreticileri işverenlerine yönelik iş sağlığı ve güvenliği eğitimleri verilmiştir.Trakya Cam iş ortakları olan Isıcam üretici ve bayileri işverenlerine yönelik “Cama Özel İş Sağlığı ve Güvenliği” konulu eğitim programı hazırlanmıştır. İstanbul, İzmir, Ankara, Adana ve Trabzon’da düzenlenen eğitimlere bu bölgelerdeki 120 bayiden 175 kişi katılmıştır. Verilen eğitimde İSG Mevzuatı, yasal yükümlülükler, teknik olarak cam işleme sırasında dikkat edilmesi gereken konular ve bayilerin aldıkları OSGB hizmetlerinde dikkat ve takip etmeleri gereken hususlar anlatılmıştır.

İç Denetim Başkanlığı ile birlikte 2016 yılı içinde Topluluğa bağlı aşağıdaki fabrikalarda denetimler gerçekleştirilmiştir.

- Trakya Cam San. A.Ş. Trakya Fabrikası - Trakya Yenişehir Cam San. A.Ş.- Denizli Cam San. A.Ş.- Soda Lukavac d.o.o.- Glass Corp S.A.- Trakya Glass Bulgarıa EAD Otocam-Cam İşleme Fabrikası- Trakya Glass Bulgarıa EAD Düzcam Fabrikası- Oxyvit Kimya Sanayii A.Ş.

Yapılan denetimler sonucu hazırlanan İş Sağlığı ve Güvenliği Gözlem Denetim Raporları İç Denetim Başkanlığı ve ilgili grup başkanlıklarına gönderilmiştir.

1- Trakya Glass Bulgaria EAD Düzcam Fabrikası’nda iş güvenliğine bakış açısının belirlenmesi için çalışmalar başlatılmıştır.

- Çalışanlar ile yüz yüze görüşmeler yapılarak tespitlerin raporlanması

- Mavi yakalı çalışanlara yönelik İSG anket çalışması - Mevcut durum tespiti için teknik konularda saha gözlemleri

ve denetimleri- Fabrikada gerçekleşen üç yıllık iş kazaları incelenerek kök-

sebep analizleri

yapılarak çalışanların iş sağlığı ve güvenliğine bakış açıları tespit edilmiştir.

2- İş Sağlığı ve Güvenliği Haftası kutlamaları2013 yılından beri bölgesel olarak yapılan İş Sağlığı ve Güvenliği haftasındaki etkinlikler 2016 yılında Türkiye’deki ve yurt dışındaki tüm işletmeleri kapsayacak şekilde düzenlenmiştir. Mavi yakalı çalışanların çocuklarının hazırlayarak gönderdiği “Annem/Babam Fabrikadayken İş Sağlığı ve Güvenliği” konulu resimler değerlendirilerek yurt içinde altı, yurt dışında altı çocuğumuz ödüle layık görülmüştür. Üst düzey yönetimin ve ödül alan çocuklar ile ailelerinin katılımı ile ödül töreni gerçekleştirilmiştir.

3- Tuzla Genel Merkezi inşaat ve taşınma sürecinde iş sağlığı ve güvenliği açısında denetim ve kontroller yapılmıştır.Tuzla Genel Merkezi’ne taşınma kararı sonrasında başlayan inşaat süresinde, iş sağlığı ve güvenliği yönünden haftalık denetimler yapılmış, görevli müteahhit firma İSG Uzmanları ile koordineli olarak ilgili raporlamalar İnşaat Direktörlüğü’ne iletilmiştir. Taşınma sonrasında yasal mevzuat gereği yapılması gereken İSG aksiyonları hızla alınmaya başlanmıştır. Tüm çalışanlarda oluşan bilinç ve hassasiyetle çalışmalar devam etmektedir.

5- Türkiye’de bulunan fabrikalardaki İSG Elçileri çalışması başlatılmıştır.İş sağlığı ve güvenliği bilincinin artırılması ve çalışma zamanlarında alışkanlık halinde kurallara uyularak hassasiyet gösterilmesinin sağlanması için fabrikalardaki bütün birimlerde İSG Elçileri çalışması başlatılmıştır.

6- İSG Eğitimlerinin içeriklerinin zenginleştirilmesi ve kolay erişimin sağlanması için Şişecam Akademi içinde İSG Eğitim Konuları portalı oluşturulmuştur.Fabrikalarda verilen İSG eğitimlerinde kullanılan içeriklerin zenginleşmesi ve paylaşımların artması için Şişecam Akademi Kütüphanesi içinde, tüm İSG Uzmanları ve İşyeri Hekimleri tarafından erişime açık olacak şekilde İSG Eğitim Portalı oluşturulmuştur. Konu bazlı oluşturulan portal yurt içi fabrikalarımızda kullanıma başlanmıştır.

İş sağlığı ve güvenliği kültürünün gelişimi için atılan istikrarlı adımlar

ŞİŞECAM İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ POLİTİKASI

Üretim faaliyetlerimizin tüm aşamalarını sağlıklı ve güvenli bir çalışma ortamında gerçekleştirmeyi hedeflemekteyiz. Bu hedef doğrultusunda sağlıklı bireylerin ve işgücünün oluşturulmasına yönelik sorumluluğumuzun gereği olarak;

1. İş kazalarının ve meslek hastalıklarının önlenmesi için gerekli tedbirleri belirleyerek uygulamak ve uygulatmayı,

2. Çalışanların katılımını sağlayarak risk değerlendirmesi yapmayı ve kabul edilebilir risk seviyesine ulaşmayı,

3. Sağlıklı ve güvenli bir çalışma ortamı için güvenli ekipman ve uygun teknolojiler kullanmayı,

4. İş sağlığı ve güvenliği uygulamalarının iyileştirilmesi çalışmalarına organizasyonun her kademesinin ve paydaşlarımızın katılımını sağlamayı,

5. İş Sağlığı ve Güvenliği kültürünü oluşturmayı ve yaşam tarzı haline getirmeyi, benimsiyoruz.

Bu doğrultuda;

1. İş Sağlığı ve Güvenliği konusundaki yasal yükümlülükleri, ilgili standartları ve şartları karşılamayı,

2. İş Sağlığı ve Güvenliği konusunda proaktif bir yaklaşım ile süreçlerimizi sürekli iyileştirmeyi ve performansımızı artırmayı,

3. İş Sağlığı ve Güvenliği ilkelerimizin benimsenmesi için çalışanlarımıza ve hizmet aldığımız alt işveren / tedarikçi firmaların çalışanlarına, ziyaretçilere, stajyerlere yönelik eğitim ve etkinlikleri geliştirerek sürdürmeyi,

beyan ve taahhüt ederiz.

Genel Müdür

68 69

BİLGİ VE İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİ

Toplulukta değer yaratmayı ön planda tutan Bilgi Teknolojileri, stratejik odak alanlarını belirlemiş ve 2016 faaliyetlerini İş Birimlerinin beklenti ve ihtiyaçlarına uygun Şişecam ve BT stratejileri ile uyumlu, tasarruf ve katma değer sağlayıcı, risk azaltıcı, kanun ve yasal yükümlülük gerekliliğini ön planda tutan, teknolojideki gelişmeler ve trendleri adapte eden BT hizmet yaklaşımı ve portföyünü hayata geçirmeye devam etmiştir.

Topluluk Şirketleri’nin ana faaliyet alanlarında esneklik, maliyet ve verimlilik hedeflerini hayata geçirmelerini sağlayacak, paydaşlarımıza değer katacak iş modellerini destekleyen proje ve alt yapı hizmetleri ile katma değerli çalışmalar 2016 yılında öne çıkmıştır.

2016 Yılında;• Teknoloji Stratejisi ve Odak Alanlarının belirlenmesi• Tedarik Zinciri Süreçlerinde yalınlık ve hız,• Planlama süreçlerinde dijitalleşme ve yalınlaşma,• Dijital vizyon ve stratejilerin adaptasyonu,• Etkin raporlama,• Entegre iş planlama yaklaşımı, • CRMtemel öncelikler olmuştur.

Şişecam Teknoloji Stratejileri Yenilendi….Şişecam Topluluğunun Teknoloji Stratejisinin belirlenmesi amacıyla 2016 Haziran ayında geniş kapsamlı bir çalışma başlatılmıştır. Uluslararası teknolojik trend ve yenilikler ile Grupların beklenti ve ihtiyaçları incelenerek, Şişecam Teknoloji Stratejisi Yol Haritası oluşturulmuştur. Çalışma sırasında Başkanlar’dan, fabrikalardaki ustabaşına kadar ihtiyaç ve beklentiler sahada tespit edilmiştir. Çalışmalar sonrasında Şişecam Topluluğu için “Akıllı, Dijital, Üretken” ve BT için “BT 2.0” Teknoloji Stratejileri oluşturularak üst yönetim ile paylaşılmış ve BT 2017-2021 Stratejileri bu çıktılar ile birlikte sunulmuştur.

Akıllı Şişecam -> Büyük Veriyi Analiz Eden, Veri Kalitesi Odaklı ve Etkin Raporlama Sağlayan.…Akıllı Şişecam yaklaşımı ile veri sahipliği tespit edilmiş kaliteli verinin, istenilen veri deseninde toplanarak analiz edilmesi ve etkili şekilde raporlanması, ileriye yönelik tahmin ve modellemelerin yapılması amaçlanmaktadır. Topluluk Stratejik Performans Göstergeleri çalışması ile Topluluk Finansal KPI performanslarının tek kokpit üzerinden izlenmesi sağlanmıştır. İş Zekâsı Uygulamalarının Yaygınlaştırılması ile görsel bir arayüz üzerinden iş birimlerine detaylı raporlamalar sunulmuştur.

Tedarik Zinciri Dashboard Raporlamaları ile Düzcam ve Cam Ambalaj grubu için kaliteli verinin tek bir noktadan, ortak bir formatta paylaşılması sağlanmıştır. Kimyasallar Grubu ve Ruscam Gruplarının mali ve lojistik faaliyetlerine ilişkin sonuçları faaliyet rapor seti olarak Yönetim Kokpiti ortamı geliştirilmiştir. Finansal Performans Raporlama kokpit uygulaması geliştirilmiştir. İK SAP sistemlerinin etkin kullanımının sağlanması amacıyla İK Yönetim Raporlama Sistemi kurulmuştur. Yetki Limitleri Raporlamaları, yayımlanmış olan Yetki Limitleri Tablosuna göre gerçekleştirilmiştir.

BT 2.0 –> Yeni Nesil BT: Çevik, İş Birimleri Memnuniyeti Odaklı, Ortak Aklı kullanan, Teknolojik olarak İş Birimlerine Yön Veren, değer üreten hizmetler…BT 2.0 stratejisi ile birlikte “Mümkün” kültürünün yaygınlaştırılması, 2 Yönlü (Bi-Modal) BT yaklaşımı ile daha çevik, daha esnek, paydaşlarımız ile daha yakın ilişkiler kuran, iş birimi memnuniyeti ve kullanıcı deneyimini yakından ölçen, mobil çözümler ile, kesintisiz hizmet ve iş sürekliliğine önem veren, siber güvenlik sağlayan, teknolojinin ve BT performansının iş birimleri ile paylaşımı için hayata geçirilen BT İletişim Programı üzerinden Teknoloji ve BT İletişimini yapan, BT’nin topluluğa sağladığı katkıyı görünür kılan, iş birimlere değer yaratan bir Bilgi Teknolojileri 2.0 stratejisi hedeflenmiştir. Bu kapsamda 2016 yılında çeşitli projeler hayata geçirilmiş olup, 2017-2021 Strateji Yol Haritası kapsamında BT 2.0 geçişi etkili bir şekilde hissedilmeye devam edilecektir.

Bilgi düzeyi ve Hizmet Kalitesinin artırılması amacıyla, BT Uzmanları eğitimleri sonrasında Uluslararası Sertifika Sınavlarını (ITIL, SAP, SIM Strategy, CCSA, Oracle, Prince2, ISO 20000 gibi) başarı ile geçerek, 20 adet mesleki uzmanlık Sertifikası almıştır. Şişecam’da Yenilikçi Fikirlerin Hayata Geçirilmesi hedefleri kapsamında, BT tarafından başlatılan yaklaşık 20 adet yeni fikir ve proje hayata geçirilmiştir. Kurumsal Bulut hizmetlerine yatırım yapılmaya devam edilmiş, BT Hizmet Yönetimi uygulamaları yanı sıra, mavi yakalı çalışanlara Ofis 365 Outlook e-posta erişimi ve 16 web sitesi bulut ortamı üzerinden erişime açılmıştır. ISO/IEC 27001:2013 BGYS Sertifikasyon çalışmaları kapsamında gereken sistemsel ve süreçsel çalışmalar yapılmıştır, Faz-1 adımında altı şirket sertifikalanmış, diğer şirketlerin belge çalışmalarında son aşamaya gelinmiştir. BT Hizmet Kalitesinin ve Performansının daha iyi ölçülmesi amacıyla, ITIL ve COBIT tabanlı en iyi ürün seçilen yazılımın kurulumlarına başlanmıştır. Mobil Cihazların Yönetimi ve Güvenliği kapsamında, akıllı telefonlardan sonra, el terminallerinin yönetimi de dahil edilmiştir. 617 adet mobil cihazın yönetimi, uygulama güvenliği, dağıtımı ve kurumsal kaynaklara güvenli erişimi sağlanmıştır.

Dijital -> Dijitalleşme öncelikli, Nesnelerin internetini uygulayan ve Endüstri 4.0 Odaklı.…Satış, Tedarik, Üretim, Sevkiyat, Finans ve Kalite süreçlerinin gerçek zamanlı olarak Dijitalleştirilmesi ve Endüstri 4.0 vizyonu ile hayata geçirildiği bir Şişecam hedeflenmiştir. Sürücüsüz forkliftlerden akıllı robotlara, artırılmış gerçeklik uygulamalarından önleyici bakıma, nesnelerin internetinden ürün simülasyonlarına kadar çok kapsamlı bir yol haritası hedeflenmiştir. 2016 yılında bu kapsamda çalışmalar üst yönetim desteği ile başlatılmış, kaynak ve önceliklere göre seçilen proje ve süreçler dijital ortama taşınmıştır.

Cam Ev Eşyası ve Cam Ambalaj Gruplarında Kalite Doküman ve Yönetim Sistemleri kağıtsız dijital ortama taşınmıştır. Şişecam’ın dijital vizyonu çerçevesinde Topluluk WEB Sitelerinin yenilenmesi tamamlanmış ve yayına sunulmuştur. RFID ile etiketlenmiş ürün paketleri ve depo alanları, forkliftlere kurulacak okuyucular ile ürün yerleştirme, toplama ve sevkiyat işlemlerinin otomatik gerçekleştirilmesi Düzcam Türkiye fabrikalarında tamamlanmış ve uygulanmaya başlanmıştır.

Nude sanal satışları için e-ticaret lojistik ve finansal süreçlerin kurgulanması tamamlanarak www.nudeglass.com sitesinde faaliyetlerine başlanmıştır. Yasal mevzuat gereği ölçülmesi gereken baca gazı değerlerinin T.C. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’na aktarılması fabrikalarda baca gazı emisyon verilerinin dijital ortamda toplanması tamamlanmış ve Bakanlığa gönderimleri başlamıştır. Topluluk / Gruplar ve tesisleri bazında içsel ve dışsal boyuttaki finansal-operasyonel riskler ile uyum yönetimi risklerinin yönetilmesi amacı ile gerçekleştirilen proje tamamlanarak süreçler dijital ortamda yönetilmeye başlamıştır. Mobil Uygulama çözümleri ile İK İzin Uygulamaları, Satın alma Talep, Teklif ve Sipariş Onayları, Belge Yönetimi Geçişi, eBA Gider Makbuzu, eBA İşe Başlatma, eBA Enerji Harcamaları Takibi gibi hayatı kolaylaştıran, süreçleri hızlandıran mobil çözümler zenginleştirilmiştir.

Üretken Şişecam -> Kesintisiz, Sürdürülebilir, Yalın, Etkili Süreçler.…İş Birimleri ihtiyaçlarının daha yakından tespit edildiği, hizmetlerin kesintisiz sunulduğu, yalın süreçler ile in yer aldığı altyapı ve uygulamaların konsolide edildiği, istenilen bilgiye kullanıcı dostu, esnek ve kullanımı kolay arayüzlerden erişim sağlanan değer odaklı bir üretkenlik hedeflenmiştir. Bu kapsamda çeşitli projeler 2016 yılında üretim ortamına alınmış, inovasyon anlamında da proje geliştirmelerine devam edilmektedir.

İş Süreçleri (ERP) Dönüşüm Projeleri, S&OP uyumlanma ve Entegre İş Planlama Projeleri çalışmalarına devam edilmiştir. Düzcam Temel Camlar ve Paşabahçe Mağazalar A.Ş.’de satış, pazarlama ve müşteri hizmetleri operasyonları için CRM alt yapısının geliştirilmiştir. Kimyasallar Bütçe ve Planlama sisteminin yeni versiyonuna geçirilmesi ile satış, üretim planlama stok dengesi, satın alma planlaması, yatırım planlama, gider planlama, maliyet, finansman ve mali tablo süreçlerinde yalınlaşma ve yenileme sağlanmıştır. Success Factors Yedekleme modülü Türkiye dışında, Bosna ve Bulgaristan’a da uyarlanarak yaygınlaştırmıştır. Düzcam Grubunda iş alanlarında beş yıllık plan dahilinde hat detayında kapasite doluluk oranları ve ihtiyaç planlamasını yapılarak dijital ortamda stratejik kararların alınmasına yardımcı olacak planlama yazılımı hayata geçirilmiştir.

Şişecam Genel Merkezi’nin Tuzla’ya Taşınma Programı kapsamında birçok yeni teknolojiyi bünyesinde barındıran daha hızlı ve esnek çalışma ortamları sağlanmıştır. Kablosuz Ağ Erişimi Projesi ile bütün alanlarında kurumsal kablosuz ağ erişim sağlanmıştır. Ziyaretçiler için 5651 kanununa uyumlu ziyaretçi internet erişimi sağlanmıştır. Yeni ofislerdeki telefon sistemleri ile ortak telefon rehberine erişim, sesli ve görüntülü iletişim imkânları kullanıma sunulmuştur. Skype uygulaması ile video konferans sistemlerinin ve görüntülü telefonların entegrasyonu sağlanmış, dinamik, esnek iletişim ortamları hazırlanmıştır. Katlarda ve dış toplantı odalarında; bilgi ekranları ve sunum için LED ekranlar, Video Konferans Sistemleri, görüntülü iletişim sağlayan telefonlar ve kablosuz görüntü aktarım olanakları sağlanmış, yeni teknolojilerle donatılmış toplantı ortamları hazırlanmıştır. Şişecam Genel Merkezi için TV kafe, yemekhane, mutfak ve sosyal alanlarda video wall, dijital afiş, haber yayını ve mesaj panosu olarak hizmet veren Kurumsal TV ve kanal yayını olanakları kullanıma sunulmuştur. Yeşil BT konsepti kapsamında çalışan kimlik kartı ile çıktı alma ve kota uygulaması ile %30 kâğıt ve maliyet tasarrufu sağlanmıştır. IS27001 bilgi güvenliği politikalarına uyumluluk amacıyla güvenli çıktı alınması sağlanmıştır. Kağıt tasarrufu ile karbon ayak izinde azalma ve finansal tasarruf sağlanarak çevreye duyarlı çalışan farkındalığı oluşturulmuştur.

Yeni İşletmeler (M&A, birleşmeler, ayrılmalar)Şirket Ayrılma ve Birleşmeleri Kapsamında M&A IT Due Diligence Çalışması, CA Eskişehir Fabrikası IT ayrışması çalışması, Şişecam Flat Glass Italy’nin yeni tüzel kişilik olarak Topluluk BT alt yapısına ve Grup iş süreçlerine dahil edilmesi, Pokrovsky Ruscam Holding birleşmesi ve Şişecam Otomotiv A.Ş. ayrışması için gereken ERP sistem geçişleri, Şişecam Çevre A.Ş. SAP-ERP Kurulumu ve Şişecam ile entegrasyon çalışmaları tamamlanmıştır.

Hız, maliyet ve verimlilik hedefleri ile değer katacak iş modellerini destekleyen Bilgi ve İletişim Teknolojileri

70 71

KURUMSAL SOSYAL SORUMLULUK

KÜLTÜREL DEĞERLERE KATKI

Cam Eserler Koleksiyonu Şişecam Topluluğu’nun kültürel değerleri korumak amacıyla bir araya getirdiği ve yaklaşık 3.500 senelik bir tarihin yansıması olan 520 eski cam eserden oluşan koleksiyonu, İstanbul Arkeoloji Müzesi’ne kayıtlıdır ve koleksiyon, Şişecam’ın yeni Genel Merkezi’nde özel olarak hazırlanan alanda korunmakta ve sergilenmektedir. Ayrıca ülkedeki tek, dünyada ise sayılı sualtı arkeoloji müzelerinden olan Bodrum Sualtı Arkeoloji Müzesi Cam Salonu, 1985 yılında Şişecam’ın desteğiyle ziyarete açılarak tarih severlerin hizmetine girmiştir.

Tarih-Kültür-Cam KoleksiyonlarıŞişecam Topluluğu’nun kültürel mirası koruma ve gelecek kuşaklara aktarma misyonu doğrultusunda, Anadolu’daki tarih ve kültür birikiminin cama yansıtıldığı Tarih-Kültür-Cam Koleksiyonları’nın ilki 1999 yılında Paşabahçe Mağazaları’nda yerini almıştır. Her biri sınırlı sayıda üretilen koleksiyon ürünlerinden bugüne kadar 500’e yakın farklı ürün geliştirilmiştir. Osmanlı, Camda Mavi Beyaz, Camda Sanatlı Yazı, Mineli Camlar, Mozaik, Anadolu Medeniyetleri, 7, Aşure, İstanbul, Kristalin Çiniler, Konuşan Paralar/Sikkeler ve Zevk-i Selim olmak üzere bugüne kadar toplam 12 koleksiyon hayata geçirilmiştir. Tarih-Kültür-Cam Koleksiyonları, “Halk Oyunları”, “Saray Mutfağı” gibi yeni seri ve tasarımlarla büyümeye devam etmektedir.

Tarih-Kültür-Cam Koleksiyonları’ndan farklı olarak Paşabahçe Mağazaları; Paşabahçe’nin 80. yılını kutlandığı 2015 yılında, “Omnia” isimli yeni bir koleksiyon çıkarmıştır. Omnia Koleksiyonu ile Çeşmi Bülbül, Beykoz, nazarlık gibi geleneksel cam ev eşyası ürünleri modern bir çizgide yorumlanarak cam tutkunlarının beğenisine sunulmuştur.

Serçe Limanı Cam Batığı BelgeseliŞişecam Topluluğu’nun sürdürülebilir büyüme vizyonu ve çevresel değerlere verdiği önem çerçevesinde, su altı arkeolojisi ile cam üretimi ve geri dönüşümü açısından kritik bulgular içeren “Cam Yeniden Cam” belgeseli, Serçe Limanı Cam Batığı’nın keşfediliş öyküsünü anlatmaktadır. 35 yıl önce Marmaris Serçe Limanı’nda, su altı arkeolojisinin babası olarak anılan Prof. Dr. George Bass önderliğindeki Türk ve Amerikalı ekip tarafından çıkarılan Serçe Limanı Batığı’nda cam eşyaların yanı sıra iki ton cam külçe ve bir ton civarında kırık cam bulunmuştur.

Dünyada Cam Batığı olarak bilinen gemi, gerek kargosu gerekse de gövdesinin önemli bir kısmının bozulmadan günümüze ulaşması nedeniyle, dünyanın en önemli batıklarından biri olarak kabul görmektedir.

kaplumbağalarının yuva alanlarının korunması sağlanmaktadır. Gerçekleştirilen çalışmalarla 2007 yılından bu yana yuva sayısı istikrarlı bir oranda artmış, 2016 yılında elde edilen 1.705 deniz kaplumbağası yuva sayısı ile en yüksek orana ulaşılmıştır.

Bunun yanı sıra yürütülen bilinçlendirme çalışmaları yoluyla bölge halkının konuyla ilgili bilgilendirilmesi ve nesli tehlike altında olan deniz kaplumbağalarının korunması kapsamındaki çalışmalar sürdürülmüştür.

Soda Sanayii A.Ş. çalışanlarının katılımı ve Mersin Üniversitesi öğretim görevlilerinin iş birliğiyle 19 Mayıs 2016 tarihinde düzenlenen Kazanlı Sahili Bahar Temizliği etkinliğinde, kaplumbağaların yaşam alanları 500 kişilik bir gönüllü ekip tarafından temizlenmiştir.

Batık gemi ve kargosu 1985 yılından beri Şişecam’ın himayesinde Bodrum Su altı Arkeoloji müzesinde sergilenmektedir. “Cam Yeniden Cam” belgeseli ile Cam Batığı’nın hikayesi ve camın sonsuz geri dönüşebilme özelliği daha geniş kitlelere ulaşmaktadır.

EĞİTİM VE ÖĞRETİME KATKI

Şişecam, çalışanlarına ve çalışanlarının öğrenim gören çocuklarına Eğitim Teşvik Bursu vermektedir. Bu kapsamda, 2016 yılında 3.678.742 TL burs verilmiştir.

Mersin Valiliği tarafından yürütülen “Mesleki Eğitimi Geliştirme Projesi”ne destek veren Şişecam, daha fazla gencin meslek sahibi olmasına katkıda bulunmak amacıyla Mersin-Tarsus Organize Sanayi Bölgesi’nde (MTOSB) 24 dersliği ve bir atölyesi bulunan Özel Şişecam Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi binasını yaptırmış ve Milli Eğitim Bakanlığı’na bağışlamıştır. Okulda 2015-2016 Eğitim ve Öğretim Yılı’nda 486 öğrenci öğrenim görmüştür.

ÇEVRESEL DEĞERLERE KATKI

AğaçlandırmaŞişecam Topluluğu’na ait tüm tesislerin sınırları içerisinde ortalama beş ila on dönümlük alan ağaçlandırmaya ayrılarak, faaliyet gösterilen bölgelerde Şişecam Hatıra Ormanları oluşturulmaktadır. Bu kapsamda Camiş Madencilik A.Ş., ocak ve tesislerinin bulunduğu Yalıköy bölgesinde 2000 yılında başlattığı ağaçlandırma çalışmalarıyla bugün 368 dönüme ulaşan Şişecam Hatıra Ormanı’na sahiptir. Denizli Cam Sanayii ve Ticaret A.Ş. de Cankurtaran bölgesinde başlattığı fidan dikme çalışmalarıyla bugün üç dönümlük bir alanda, gelişmiş ağaçlarıyla mini bir orman oluşturmuştur. Yaklaşık %50’si yeşil alan olan fabrika alanında dikili 6.500 civarında ağaç ve fidan bulunmaktadır.

Soda Sanayii A.Ş.’nin 2006 yılında Mersin bölgesinde başlattığı ağaç dikme etkinlikleri, orman alanlarının saptanması ve ağaçlandırılması amacıyla her yıl geleneksel olarak gerçekleştirilmektedir. Bu kapsamda yürütülen çalışmalarla 11. Ağaç Dikme Şenliği gerçekleştirilmiş, çalışan ve emeklilerden oluşan ailelerce 2016 yılında yaklaşık 3 bin adet fidan daha dikilerek 11 yılda 37 bin ağaca ulaşılmıştır.

Kazanlı Deniz Kaplumbağalarının Popülasyonunun Korunması ProjesiMersin ili yakınlarındaki Kazanlı sahili, nesli tehlike altında olan deniz kaplumbağalarının dünyadaki en önemli yumurtlama alanlarından biri olarak öne çıkmaktadır. Soda Sanayi A.Ş. ve Mersin Üniversitesi iş birliğiyle 2007 yılından bu yana sürdürülen “Mersin İli Kazanlı Deniz Kaplumbağaları Popülasyonlarının Araştırılması, İncelenmesi ve Korunması Projesi” kapsamında, nesli tehlikede olan “Caretta Caretta” ve “Chelonia Mydas”

Cam Yeniden Cam Projesi Şişecam Topluluğu tarafından ÇEVKO Vakfı ve yerel yönetimlerle yapılan iş birliğiyle 2011 yılından bu yana sürdürülen “Cam Yeniden Cam” Projesi, Türkiye’nin en kapsamlı sürdürülebilirlik ve sosyal sorumluluk projelerinden biridir. Toplumsal bir davranış değişikliği yaratarak geri dönüşüm toplumuna geçişe destek olmayı amaçlayan proje üç temel hedef doğrultusunda yürütülmektedir:

• Cam ambalaj geri dönüşümü konusunda farkındalık yaratılması ve toplumun bilinçlendirilmesi,

• Cam ambalaj atıklarının toplama altyapısının geliştirilmesi,• Cam ambalaj atıklarının toplanarak işlendiği tesislerin

modernize edilmesi ve evsel atıklara karışan cam ambalaj atıklarının düzenli depolama öncesinde ayrıştırılması.

Camın geçmişini bugüne ve geleceğe taşıyan farklı bir proje: Cam Eserler Koleksiyonu

72 73

Türkiye’nin en kapsamlı sürdürülebilirlik ve sosyal sorumluluk projelerinden biri: Cam Yeniden Cam

ile cam geri dönüşümün önemi, geri dönüşümün çevreye katkısı çocuklara uygulamalı atölye çalışmalarıyla aktarılmıştır. Bienal süresince eğitmenlerin eşliğinde çocukların katılımıyla kumbara boyama etkinliği yapılmıştır. Cam kurtaran kahramana dönüştürülen cam kumbaraları büyük ilgi görmüştür.

Sponsorluk kapsamında, • Bienal’in yapıldığı Antrepo-I’de Şişecam Cam Yeniden Cam

Atölyesi kurulmuştur.• Atölyenin iç tasarımı projeyi, cam geri dönüşüm serüvenini

ve geri dönüşümün faydalarını anlatan tasarımlarla şekillendirilmiştir.

• Atölyenin özel tasarımı sayesinde, Bienal ziyaretçilerinde Cam Yeniden Cam ve geri dönüşüm hakkında farkındalık yaratılmıştır.

• Cam geri dönüşümünü pekiştirecek, sanat aktiviteleri hazırlanmıştır. Bu aktiviteler özel sanat eğitmenleri tarafından 8-12 yaş çocuklarına 14 atölye oturumunda uygulanmıştır.

• Çocuklar için hazırlanan interaktif bilgisayar oyunu, atölye içine yerleştirilen ekranla ziyaretçiler tarafından oynanabilmiştir. Bilgisayar oyunu ile çocuklar cam şişeleri, cam kumbaralarına atarak geri dönüşüme gönderip, doğal kaynakların korunmasına katkıda bulunmuşlardır.

• Bienal süresince, Şişecam Cam Yeniden Cam Atölyesi, projeye özel etkinlikler ve diğer çalışmalara ev sahipliği yaparak 5 bin kişiyi ağırlamıştır. Bienal ile toplamda 25 bin kişiye erişim sağlanmıştır.

Cam Yeniden Cam sosyal medyada! Şişecam Topluluğu’nun çevre ve doğanın korunmasına yönelik yaklaşımını pekiştirmek ve projeyi daha geniş kitlelere erişmesini sağlamak amacıyla Cam Yeniden Cam’ın Facebook ve Instagram hesapları Nisan ayı itibarıyla açılmıştır. Cam geri dönüşümü konusunda bilgilendirme yapılan sosyal medya hesapları üzerinden, iletişim aktiviteleri konusunda da bilgilendirme yapılmakta, geri dönüşüm konusunda takipçilerin merak ettiği sorular cevaplanmaktadır.

Sosyal medya hesapları ile takipçi sayısını gün geçtikçe artıran “Cam Yeniden Cam” Facebook’ta Aralık sonu itibarıyla 17.500 takipçiye ulaşan projenin Instagram hesabı da ilgi çekmeye devam etmektedir.Instagram /CamYenidenCamProjesiFacebook /camyenidencam

SPORA KATKI

Şişecam Topluluğu Çayırova Spor KulübüŞişecam tarafından Çayırova Yelken İhtisas Spor Kulübü Derneği adı altında kurulan Şişecam Çayırova Spor Kulübü, gençleri spora yönlendirmek, spor terbiyesi ile beden ve ahlaki kabiliyetlerinin gelişimine katkıda bulunmak amacıyla 1982 yılında Çayırova Sosyal Tesisleri’nde faaliyetlerine başlamış ve 1984 yılında Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğü nezdinde federe kulüp statüsünü elde etmiştir.

Bugün yaklaşık 120 kişilik sporcu ve yönetici kadrosuyla yelken, kürek ve kano dalında genç sporcular yetiştirerek ülke sporuna katkı sağlayan Kulüp, 2016 yılında Kürek Şubesi ile Milli Takıma beş sporcu ve bir antrenör, Kano Şubesi ile üç sporcu ve bir antrenör vermiştir.

Kürek şubesi 2016 yılında katıldıkları uluslararası yarışmalarda başarılı sonuçlar elde eden kulüp sporcuları, toplamda bir altın, üç gümüş, üç bronz madalyanın sahibi olmuş, Litvanya’da düzenlenen Gençler Avrupa Şampiyonası’nda kızlarımız ilk defa

A finalde yarışıp 6. olmuştur. Türkiye Şampiyonası’nda ise bir altın, üç bronz madalya kazanmıştır.

Yelken Şubesi de 2016’te başarılı sonuçlar elde etmiştir. 2016 sezonunda Türkiye Yelken Federasyonu programında yer alan 12 adedi bölgesel, 10 adedi ulusal ve iki adedi uluslararası olmak üzere toplam 24 yarışa katılan kulüp sporcuları; 24 adet altın, 30 adet gümüş, 17 adet bronz madalya kazanmıştır. Türkiye Pirat Ligi’ni Gençler kategorisinde birinci, Büyükler kategorisinde dördüncü bitiren sporcular 2017 Pirat Milli Takımına seçilerek Almanya’da yapılacak Avrupa Şampiyonası’na katılmaya hak kazanmışlardır.

Şişecam Çayırova Spor Kulübü Kano Şubesi de 2016 yılında katıldığı ulusal ve uluslararası yarışmalarda elde ettiği derecelerle başarılı bir sezonu geride bırakmıştır. Antalya’da yapılan sekiz ülkenin katıldığı Uluslararası Kano Sprint Yarışlarında bir altın, bir bronz madalya, Durgunsu Kano Türkiye Kupası yarışlarında; beş altın, dört gümüş, bir bronz madalya, Durgunsu Kano Türkiye Şampiyonası’nda dört altın, altı gümüş, bir bronz madalya, Durgunsu Kano Olimpik Umutlar yarışlarında üç altın, iki gümüş, bir bronz madalya kazanmıştır. Macaristan’da yapılan Olimpic Hopes Regatta yarışında Milli takım kafilesinden finale kalan tek sporcu olan kulüp sporcusu Abbas Anıl Şen kendi kategorisinde 36 sporcu arasında 8. olmuştur. Mayıs ayındaki Deniz Kanosu Türkiye Şampiyonası’nda ise her sene olduğu gibi dört altın, beş gümüş, üç bronz madalya alan kulüp sporcuları, genel sıralamada tüm kulüpleri geride bırakarak birincilik kupasını kazanmıştır.

Proje kapsamında, 2016 yılında 4.500 adet cam kumbarası imal ettirilmiş, 30 bin öğrenciye cam geri dönüşümü konusunda eğitim verilmiştir. Projenin 2011-2016 döneminde ise 233 bin ilköğretim öğrencisine geri dönüşüm konusunda eğitimler verilmiş, 17.400 adet kumbara hibe edilmiş ve 740 bin ton cam ambalaj atığının geri dönüşümü sağlanmıştır. Böylece 266.500 otomobilin trafikten çekilmesine eşdeğer karbon emisyonu önlenmiş, geri dönüşüm sayesinde elde edilen enerji tasarrufu 31 bin konutun ısınma ve sıcak su ihtiyacını karşılayacak seviyeye ulaşmıştır. Ayrıca 22 ilde toplam 175 ilçe belediyesiyle iş birliği yapılarak, toplumsal farkındalığın oluşturulması, toplama altyapısının geliştirilmesi ve cam geri dönüşüm tesislerinin modernize edilmesi konularında destek sağlanmıştır.

Cam Yeniden Cam “Yeşil Nokta Sanayi Ödülü”nü aldıŞişecam Topluluğu, “Cam Yeniden Cam” projesi ile gerçekleştirdiği çalışmalarla “Çevre Konulu Sosyal Sorumluluk Uygulamaları” kategorisinde, ÇEVKO Vakfı tarafından bu yıl üçüncüsü düzenlenen Yeşil Nokta Sanayi ödülünü almaya hak kazanmıştır.

Toplumsal farkındalığı artırmak amacıyla projenin iletişimi 360 derece proje yaklaşımı ile oluşturulmuş, yıl boyunca geri dönüşüm faaliyetlerini destekleyecek şekilde çalışmalar sürdürülmüştür. Proje kapsamında hedef kitlelere yönelik farklı iletişim aktiviteleri ile konuya dikkat çekilmiş, cam geri dönüşümünün sürdürülebilir bir gelecek için önemi vurgulanmıştır. Proje kapsamında gerçekleştirilen iletişim çalışmalarından örnekler;

Cam’ın Dünyası Aktivitesiİlköğretim çağı çocuklarına cam geri dönüşümün uygulamalı olarak aktarıldığı aktivitede, çocuklar cam ambalajın üretimi, içecek olarak sofralara gelmesi, cam atık olarak geri dönüşüm sürecine girmesi ve yeniden üretimine kadar olan süreci yaşayarak deneyimleme fırsatı bulmuştur.

Proje kapsamında destek verilen belediyelerin iş birliği ile “Bu Gücü Çöpe Atma!” mesajı etrafında gerçekleştirilen Cam’ın Dünyası aktiviteleriyle yaklaşık 13 bin çocuğa ve ailesine cam geri dönüşümü aktarılmıştır.

Pazar AktivitesiCam geri dönüşümünün keyifli ve dikkat çekici bir yolla ev kadınlarına aktarılmasını sağlayan Pazar Aktiviteleriyle, semt pazarlarında kurulan tezgahlarda, cam ambalajlarda içecek ikram edilerek, geri dönüşümün önemi ve çevreye katkısı aktarılmıştır. “Getir Boş Şişeyi Kurtar Geleceği” mesajıyla çağrısı yapılan aktivitelerde binlerce cam şişe geri dönüştürülmüş, yaklaşık 6 bin kişide farkındalık yaratılmıştır.

Cam Yeniden Cam, İstanbul Çocuk ve Gençlik Sanat Bienali Atölye SponsorluğuCam Yeniden Cam projesi, 4. İstanbul Çocuk ve Gençlik Sanat Bienali’nde atölye sponsoru olarak yerini almıştır. Palet Kültür Sanat ve Eğitim Derneği tarafından İl Milli Eğitim Müdürlüğü ve Türkiye Eğitim Gönüllüleri Vakfı (TEGV) kurumsal ortaklığıyla 19 Nisan-23 Mayıs tarihleri arasında düzenlenen Bienal’de yurt içi ve yurt dışından çocuk ve gençlerin sanat eserleri izleyicileriyle buluşmuştur.

Bienal’in 2016 yılı konsepti “Uyandırma Servisi” ile geri dönüşüm ve çevre konusunda farkındalık yaratılan iş birliği kapsamında Şişecam Cam Yeniden Cam Atölyesi kurulmuştur. Kurulan atölyede gerçekleştirilen plastik sanatlar etkinlikleri

74 75

RİSK YÖNETİMİ VE İÇ DENETİM FAALİYETLERİ

Yoğun bir iç ve dış rekabet ortamında faaliyet gösteren Şişecam Topluluğu, paydaşlarına yeterli düzeyde risk güvencesi sağlayabilmek için etkin risk yönetimi ve iç denetim süreçleri uygulamaktadır.

Finansal krizler, yoğunlaşan devletlerarası çıkar çatışmaları, jeopolitik faktörlerin tetiklediği güvenlik sorunları, dördüncü endüstri devrimi olarak da adlandırılmakta olan teknolojik gelişmeler, iklim değişikliğinin dramatik sonuçları ve toplumsal sorunlar dünyayı, geçmişten farklı siyasi, ekonomik ve çevresel riskler barındıran bir yer haline getirmiştir.

Küresel risklerin kişilerin, şirketlerin ve devletlerin hayatını yeni ve alışılmadık şekillerde etkilemeye başlaması, tüm dünyada risklere bakış açısını farklılaştırmış ve bir disiplin olarak risk yönetiminin önemini büyük ölçüde artırmıştır. Bu kapsamda, geçmiş yıllarda olduğu gibi 2016 yılında da risk yönetimi ve iç denetim süreçlerinin etkinliği sürekli olarak gözden geçirilmiş, kurumsal yönetimin önemli unsurlarını oluşturan söz konusu iki fonksiyon daha geniş bir perspektifle ve daha etkin bir şekilde yönetilmiştir. Bu yapı kapsamında, Topluluğumuz mevcut ve potansiyel riskleri proaktif bir yaklaşımla ele almakta ve denetim faaliyetlerini risk odaklı bakış açısı ile sürdürmektedir.

Şişecam Topluluğu’nda risk yönetimi ve iç denetim faaliyetleri, Ana Şirket bünyesinde yapılandırılmıştır. Faaliyetler, Topluluğun temel iş alanlarını yöneten Grup Başkanlıkları ile koordinasyon içerisinde, Ana Şirket Yönetim Kurulu’na bağlı olarak yürütülmekte, halka açık şirketler bünyesinde yapılandırılan “Riskin Erken Saptanması Komitesi”, “Denetimden Sorumlu Komite” ve “Kurumsal Yönetim Komitesi” ile yapılan düzenli ve planlı toplantıların sonuçları Yönetim Kurullarına mevzuata uygun şekilde raporlanmaktadır.

Kurumsal bir yapının tesis edilmesi, paydaşlara gereken güvencenin sağlanması, Topluluğun maddi ve maddi olmayan varlıklarının, kaynaklarının ve çevrenin korunması, belirsizliklerden kaynaklanan kayıpların en aza indirilmesi ve olası fırsatlardan en yüksek faydanın sağlanması amacıyla yapılan çalışmalar esnasında, iç denetim ve risk yönetimi fonksiyonlarının birbirleri ile olan iletişimi en üst seviyede tutulmakta ve karar verme sürecinin desteklenmesi ve yönetim etkinliğinin artırılması hedeflenmektedir.

Şişecam Topluluğu’nda Risk YönetimiŞişecam Topluluğu’nda risk yönetimi faaliyetleri kurumsal risk yönetimi prensipleri esas alınarak sürdürülmekte, bütünsel ve proaktif bir yaklaşımla ele alınmaktadır. Topluluk, gerek küresel gelişmelerin yarattığı belirsizlikleri daha etkin yönetebilmek, gerekse söz konusu koşulların sonuçlarından birisi olarak ortaya çıkan keskin iç ve dış rekabet ortamında paydaşlarına sağladığı risk güvencesini artırabilmek amacıyla, 2016 yılında risk yönetimi süreçlerinin etkinliğini artırmaya odaklanmıştır. Bu doğrultuda hayata geçirilen entegre risk yönetimi platformu MicroSCope’un kapsamı genişletilmiş, risk yönetimi ve sigorta fonksiyonlarının çok daha yüksek koordinasyon içinde ele alınması sağlanmıştır. Risklerin daha etkin yönetimi ve risk kültürünün yaygınlaştırılması amacıyla sahada harcanan süreler artırılmıştır.

Organizasyonel olarak Ana Şirket bünyesinde yapılandırılmış olan risk yönetimi fonksiyonunun faaliyetleri yasal gerekliliklere mutlak uyum dahilinde gerçekleştirilmektedir. Belirlenen, önceliklendirilen ve risk iştahı doğrultusunda eylem planlarına bağlanan risklerin yönetimi için önceki yıllarda olduğu gibi Topluluğun temel iş alanlarını yöneten Grup Başkanlıkları ile koordinasyon içerisinde çalışılmakta, sürecin sağlıklı izlemesini sağlayacak olan raporlamalar da yine mevzuata uygun şekilde sürdürülmektedir.

Şişecam Topluluğu’nda İç Denetim Topluluğumuzda uzun yıllardır sürdürülen iç denetim faaliyetlerinin amacı, Topluluk Şirketlerinin sağlıklı bir şekilde gelişmesine ve uygulamada birlik ve beraberliğin sağlanmasına yardımcı olmak, faaliyetlerin iç ve dış mevzuata uygun bir şekilde yürütülmesini ve düzeltici tedbirlerin zamanında alınmasını sağlamaktır. Anılan amaç doğrultusunda, Topluluğun yurt içi ve yurt dışı kuruluşları bünyesinde süreklilik arz edecek şekilde denetim çalışmaları yapılmaktadır.

İç denetim çalışmaları Yönetim Kurulu tarafından onaylanan dönemsel denetim programları kapsamında yürütülmektedir. Denetim programları oluşturulurken risk yönetimi çalışmalarından elde edilen sonuçlardan da faydalanılmakta, diğer bir deyişle “risk odaklı denetim” uygulamaları hayata geçirilmektedir.

Yoğun iç ve dış rekabet ortamında, etkin risk yönetimi ve iç denetim süreçleri

TÜRKİYE ŞİŞE VE CAM FABRİKALARI A.Ş. 1 OCAK - 31 ARALIK 2016 HESAP DÖNEMINE AIT KONSOLIDE FINANSAL TABLOLAR VE BAĞIMSIZ DENETÇI RAPORU

76 77

Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. Yönetim Kurulu’na

Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Rapor

1 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş.’nin (“Şirket”) ve bağlı ortaklıklarının (hep birlikte “Topluluk” olarak anılacaktır) 31 Aralık 2016 tarihli konsolide finansal durum tablosu ile aynı tarihte sona eren hesap dönemine ait; konsolide kar veya zarar tablosu, konsolide diğer kapsamlı gelir tablosu, konsolide özkaynak değişim tablosu ve konsolide nakit akış tablosu ile önemli muhasebe politikalarını özetleyen dipnotlar ve diğer açıklayıcı notlardan oluşan ilişikteki konsolide finansal tablolarını denetlemiş bulunuyoruz.

Yönetimin Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Sorumluluğu

2. Topluluk yönetimi; konsolide finansal tabloların Türkiye Muhasebe Standartları’na uygun olarak hazırlanmasından, gerçeğe uygun bir biçimde sunumundan ve hata veya hile kaynaklı önemli yanlışlık içermeyen konsolide finansal tabloların hazırlanmasını sağlamak için gerekli gördüğü iç kontrolden sorumludur.

Bağımsız Denetçinin Sorumluluğu

3. Sorumluluğumuz, yaptığımız bağımsız denetime dayanarak, bu konsolide finansal tablolar hakkında görüş vermektir. Yaptığımız bağımsız denetim, Sermaye Piyasası Kurulu’nca yayımlanan bağımsız denetim standartlarına ve Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu tarafından yayımlanan Türkiye Denetim Standartlarının bir parçası olan Bağımsız Denetim Standartlarına uygun olarak yürütülmüştür. Bu standartlar, etik hükümlere uygunluk sağlanmasını ve bağımsız denetimin, konsolide finansal tabloların önemli yanlışlık içerip içermediğine dair makul güvence elde etmek üzere planlanarak yürütülmesini gerektirmektedir.

Bağımsız denetim, konsolide finansal tablolardaki tutar ve açıklamalar hakkında denetim kanıtı elde etmek amacıyla denetim prosedürlerinin uygulanmasını içerir. Bu prosedürlerin seçimi, konsolide finansal tablolardaki hata veya hile kaynaklı “önemli yanlışlık” risklerinin değerlendirilmesi de dahil, bağımsız denetçinin mesleki muhakemesine dayanır. Bağımsız denetçi risk değerlendirmelerini yaparken, şartlara uygun denetim prosedürlerini tasarlamak amacıyla, işletmenin konsolide finansal tablolarının hazırlanması ve gerçeğe uygun sunumuyla ilgili iç kontrolü değerlendirir, ancak bu değerlendirme, işletmenin iç kontrolünün etkinliğine ilişkin bir görüş verme amacı taşımaz. Bağımsız denetim, bir bütün olarak konsolide finansal tabloların sunumunun değerlendirilmesinin yanı sıra, Topluluk yönetimi tarafından kullanılan muhasebe politikalarının uygunluğunun ve yapılan muhasebe tahminlerinin makul olup olmadığının değerlendirilmesini de içerir.

Bağımsız denetim sırasında elde ettiğimiz bağımsız denetim kanıtlarının, görüşümüzün oluşturulması için yeterli ve uygun bir dayanak oluşturduğuna inanıyoruz. Görüş

4. Görüşümüze göre, konsolide finansal tablolar, Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş.’nin ve bağlı ortaklıklarının 31 Aralık 2016 tarihi itibarıyla finansal durumunu ve aynı tarihte sona eren hesap dönemine ait finansal performansını ve nakit akışlarını, Türkiye Muhasebe Standartları’na uygun olarak tüm önemli yönleriyle gerçeğe uygun bir biçimde sunmaktadır.

Mevzuattan Kaynaklanan Diğer Yükümlülükler

5. 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun (“TTK”) 398’inci maddesinin dördüncü fıkrası uyarınca düzenlenen Riskin Erken Saptanması Sistemi ve Komitesi Hakkında Denetçi Raporu 6 Mart 2017 tarihinde Şirket’in Yönetim Kurulu’na sunulmuştur.

6. TTK’nın 402. Maddesinin dördüncü fıkrası uyarınca, Şirket’in 1 Ocak - 31 Aralık 2016 hesap döneminde defter tutma düzeninin, kanun ile şirket esas sözleşmesinin finansal raporlamaya ilişkin hükümlerine uygun olmadığına dair önemli bir hususa rastlanmamıştır.

7. TTK’nın 402. Maddesinin dördüncü fıkrası uyarınca, Yönetim Kurulu tarafımıza denetim kapsamında istenen açıklamaları yapmış ve istenen belgeleri vermiştir.

PwC Bağımsız Denetim ve Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik A.Ş.

Gökhan Yüksel, SMMMSorumlu Denetçi

İstanbul, 6 Mart 2017

KONSOLIDE FINANSAL TABLOLAR HAKKINDABAĞIMSIZ DENETÇI RAPORU

78 79

VARLIKLARDipnot

Referansları 31 Aralık 2016 31 Aralık 2015Dönen VarlıklarNakit ve Nakit Benzerleri 6 3.205.423.164 3.144.342.101Finansal Yatırımlar 7 56.820.745 2.634.402Ticari Alacaklar 10,37 2.043.928.684 1.404.874.592

− İlişkili Taraflardan Ticari Alacaklar 37 32.059.603 15.460.616− İlişkili Olmayan Taraflardan Ticari Alacaklar 10 2.011.869.081 1.389.413.976

Diğer Alacaklar 11,37 49.578.899 30.671.614− İlişkili Taraflardan Diğer Alacaklar 37 - 3.545.561− İlişkili Olmayan Taraflardan Diğer Alacaklar 11 49.578.899 27.126.053

Türev Araçlar 12 831.014 89.509.896Stoklar 13 1.959.873.426 1.669.185.184Peşin Ödenmiş Giderler 14 172.770.928 85.265.922Cari Dönem Vergisiyle İlgili Varlıklar 35 33.565.530 11.664.753Diğer Dönen Varlıklar 26 167.204.122 131.296.178Ara Toplam 7.689.996.512 6.569.444.642

Satış Amaçlı Sınıflandırılan Duran Varlıklar 34 203.848 203.848

Toplam Dönen Varlıklar 7.690.200.360 6.569.648.490Duran VarlıklarFinansal Yatırımlar 7 1.081.127.635 79.408.878Diğer Alacaklar 11 30.630.753 40.027.518Özkaynak Yöntemiyle Değerlenen Yatırımlar 16 601.400.436 562.724.279Yatırım Amaçlı Gayrimenkuller 17 582.132.240 534.318.624Maddi Duran Varlıklar 18 8.633.325.814 7.347.837.880Maddi Olmayan Duran Varlıklar 19,20 147.607.897 130.499.614

− Şerefiye 20 38.157.768 32.197.437− Diğer Maddi Olmayan Duran Varlıklar 19 109.450.129 98.302.177

Peşin Ödenmiş Giderler 14 72.659.975 136.720.703Ertelenmiş Vergi Varlığı 35 300.462.046 233.497.108Diğer Duran Varlıklar 26 12.948.792 28.179.844Toplam Duran Varlıklar 11.462.295.588 9.093.214.448TOPLAM VARLIKLAR 19.152.495.948 15.662.862.938

KAYNAKLARDipnot

Referansları 31 Aralık 2016 31 Aralık 2015Kısa Vadeli YükümlülüklerKısa Vadeli Borçlanmalar 8 1.166.033.425 658.119.434Uzun Vadeli Borçlanmaların Kısa Vadeli Kısımları 8 821.241.355 582.730.322Ticari Borçlar 10,37 969.120.087 755.880.423

− İlişkili Taraflara Ticari Borçlar 37 74.442.378 57.994.292− İlişkili Olmayan Taraflara Ticari Borçlar 10 894.677.709 697.886.131

Çalışanlara Sağlanan Faydalar Kapsamında Borçlar 24 28.541.748 22.114.028Diğer Borçlar 11,37 138.203.964 44.687.752

− İlişkili Taraflara Diğer Borçlar 37 5.092.827 3.642.577− İlişkili Olmayan Taraflara Diğer Borçlar 11 133.111.137 41.045.175

Türev Araçlar 12 41.581.851 1.557.339Ertelenmiş Gelirler 14 125.310.071 89.758.933Dönem Karı Vergi Yükümlülüğü 35 63.112.233 25.839.649Kısa Vadeli Karşılıklar 22,24 64.756.877 52.736.477Diğer Kısa Vadeli Yükümlülükler 26 166.193.892 77.688.707Toplam Kısa Vadeli Yükümlülükler 3.584.095.503 2.311.113.064Uzun Vadeli YükümlülüklerUzun Vadeli Borçlanmalar 8 3.792.914.424 3.373.302.917Diğer Borçlar 11 38.749.792 58.349.795Ertelenmiş Gelirler 14 60.953.732 51.834.910Uzun Vadeli Karşılıklar 24 278.419.503 261.989.161Ertelenmiş Vergi Yükümlülüğü 35 67.740.062 103.736.766Toplam Uzun Vadeli Yükümlülükler 4.238.777.513 3.849.213.549Toplam Yükümlülükler 7.822.873.016 6.160.326.613ÖZKAYNAKLARAna Ortaklığa Ait Özkaynaklar 27 8.546.311.584 7.466.335.836Ödenmiş Sermaye 2.050.000.000 1.900.000.000Sermaye Düzeltme Farkları 241.425.784 241.425.784Paylara İlişkin Primler (İskontolar) 527.051 527.051Kar veya Zararda Yeniden Sınıflandırılmayacak BirikmişDiğer Kapsamlı Gelirler (Giderler) 1.672.914.261 1.640.971.007

− Yeniden Değerleme ve Ölçüm Kazançları (Kayıpları) 1.672.914.261 1.640.971.007- Maddi Duran Varlık Yeniden Değerleme Artışları (Azalışları) 1.671.014.581 1.641.917.323- Tanımlanmış Fayda Planları Yeniden Ölçüm Kazançları (Kayıpları) 1.899.680 (946.316)

Kar veya Zararda Yeniden Sınıflandırılacak BirikmişDiğer Kapsamlı Gelirler (Giderler) 476.995.012 106.972.504

− Yabancı Para Çevrim Farkları 477.575.378 115.048.155− Riskten Korunma Kazançları (Kayıpları) (832.955) (8.148.982)− Yeniden Değerleme ve Sınıflandırma Kazançları (Kayıpları) 252.589 73.331

- Satılmaya Hazır Fin. Varlıkların Yeniden Değ. ve/veya Sınıflandırma Kazançları (Kayıpları) 252.589 73.331

Kardan Ayrılan Kısıtlanmış Yedekler 99.057.518 80.717.155Geçmiş Yıllar Karları veya Zararları 3.262.034.117 2.772.959.150Net Dönem Karı veya Zararı 743.357.841 722.763.185Kontrol Gücü Olmayan Paylar 27 2.783.311.348 2.036.200.489Toplam Özkaynaklar 11.329.622.932 9.502.536.325TOPLAM KAYNAKLAR 19.152.495.948 15.662.862.938

Ekteki dipnotlar bu konsolide finansal tabloların ayrılmaz bir parçasıdır. Ekteki dipnotlar bu konsolide finansal tabloların ayrılmaz bir parçasıdır.

Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş.31 Aralık 2016 ve 31 Aralık 2015 Tarihleri İtibarıylaKonsolide Finansal Durum Tabloları(Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.)

Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş.31 Aralık 2016 ve 31 Aralık 2015 Tarihleri İtibarıylaKonsolide Finansal Durum Tabloları(Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.)

80 81

Dipnot Referansları

1 Ocak- 31 Aralık 2016


Hasılat 28 8.421.668.181 7.415.128.590Satışların Maliyeti 28 (5.891.553.333) (5.236.172.104)Ticari Faaliyetlerden Brüt Kar (Zarar) 2.530.114.848 2.178.956.486

Genel Yönetim Giderleri 29,30 (756.362.516) (691.048.377)Pazarlama Giderleri 29,30 (912.295.919) (757.874.683)Araştırma ve Geliştirme Giderleri 29,30 (73.977.214) (63.243.943)Esas Faaliyetlerden Diğer Gelirler 31 488.731.974 471.871.795Esas Faaliyetlerden Diğer Giderler 31 (283.724.705) (322.895.795)Özkaynak Yöntemiyle Değerlenen Yatırımların Karlarından

(Zararlarından) Paylar 16 105.911.824 64.634.209Esas Faaliyet Karı (Zararı) 1.098.398.292 880.399.692

Yatırım Faaliyetlerinden Gelirler 32 223.262.869 193.949.918Yatırım Faaliyetlerinden Giderler 32 (11.657.671) (48.125.101)Finansman Geliri (Gideri) Öncesi Faaliyet Karı (Zararı) 1.310.003.490 1.026.224.509Finansman Gelirleri 33 1.108.320.379 1.588.443.745Finansman Giderleri 33 (1.243.944.063) (1.715.085.365)Sürdürülen Faaliyetler Vergi Öncesi Karı (Zararı) 1.174.379.806 899.582.889

Sürdürülen Faaliyetler Vergi (Gideri) Geliri (134.351.171) (94.716.442)− Dönem Vergi (Gideri) Geliri 35 (206.437.229) (180.429.041)− Ertelenmiş Vergi (Gideri) Geliri 35 72.086.058 85.712.599

Dönem Karı (Zararı) 1.040.028.635 804.866.447

Dönem Karının (Zararının) Dağılımı− Kontrol Gücü Olmayan Paylar 27 296.670.794 82.103.262

− Ana Ortaklık Payları 27 743.357.841 722.763.185

Pay Başına Kazanç 36 0,3626 0,3526




Dönem Karı (Zararı) 27 1.040.028.635 804.866.447

Diğer Kapsamlı Gelirler:

Kar veya Zararda Yeniden Sınıflandırılmayacaklar 27 99.725.387 1.601.083.387Maddi Duran Varlıklar Yeniden Değerleme Artışları (Azalışları) 109.155.689 1.746.700.056Tanımlanmış Fayda Planları Yeniden Ölçüm Kazançları (Kayıpları) 4.553.499 10.030.583Özkaynak Yöntemiyle Değerlenen Yatırımların Diğer Kapsamlı

Gelirinden Kar veya Zararda Sınıflandırılmayacak Paylar 208.087 2.757.397Kar veya Zararda Yeniden Sınıflandırılmayacak Diğer Kapsamlı

Gelire İlişkin Vergiler (14.191.888) (158.404.649)

Kar veya Zararda Yeniden Sınıflandırılacaklar 27 361.235.675 89.736.147Yabancı Para Çevrim Farkları 351.819.066 115.690.261Satılmaya Hazır Finansal Varlıkların Yeniden Değerleme ve/veya

Sınıflandırma Kazançları (Kayıpları) 188.692 (11.345)Nakit Akış Riskinden Korunmaya İlişkin Diğer Kapsamlı Gelir (Gider) 11.546.690 (32.429.170)Kar veya Zararda Yeniden Sınıflandırılacak Diğer Kapsamlı

Gelire İlişkin Vergiler (2.318.773) 6.486.401Diğer Kapsamlı Gelir (Gider) 460.961.062 1.690.819.534

Toplam Kapsamlı Gelir (Gider) 1.500.989.697 2.495.685.981

Toplam Kapsamlı Gelirin Dağılımı− Kontrol Gücü Olmayan Paylar 314.051.792 362.163.266− Ana Ortaklık Payları 1.186.937.905 2.133.522.715

Pay Başına Kazanç 36 0,5790 1,0407


Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş.1 Ocak – 31 Aralık 2016 ve 2015 Hesap Dönemlerine AitKonsolide Diğer Kapsamlı Gelir Tabloları(Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.)

Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş.1 Ocak – 31 Aralık 2016 ve 2015 Hesap Dönemlerine AitKonsolide Kar veya Zarar Tabloları(Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.)

82 83

Türk

iye

Şişe

ve

Cam

Fab

rika

ları

A.Ş

.1

Oca

k –

31 A

ralık

20

16 v

e 20

15 H

esap

Dö

nem

leri

ne A

itK

ons

olid

e Ö

zkay

nakl

ar D

eğiş

im T

ablo

ları

(Tü

m t

uta

rlar

aks

i bel

irti

lmed

ikçe

Tü

rk L

iras

ı (“T

L”)

ola

rak

ifad

e ed

ilmiş

tir.)

Türk

iye

Şişe

ve

Cam

Fab

rika

ları

A.Ş

.1

Oca

k –

31 A

ralık

20

16 v

e 20

15 H

esap

Dö

nem

leri

ne A

itK

ons

olid

e Ö

zkay

nakl

ar D

eğiş

im T

ablo

ları

(Tü

m t

uta

rlar

aks

i bel

irti

lmed

ikçe

Tü

rk L

iras

ı (“T

L”)

ola

rak

ifad

e ed

ilmiş

tir.)

Ekte

ki d

ipno

tlar b

u ko

nsol

ide

finan

sal t

ablo

ların

ayr

ılmaz

bir

parç

asıd

ır.

Öde

nmiş

Se

rmay

e

Serm

aye

Düz

eltm

e Fa

rkla

rı

Payl

ara

İlişk

in P

rimle

r (İ

skon

tola

r)

Kar v

eya

Zara

rda

Yeni

den

Sını

fland

ırılm

ayac

ak

Birik

miş

Diğ

er

Kaps

amlı

Gel

irler

(G

ider

ler)

Kar v

eya

Zara

rda

Yeni

den

Sını

fland

ırıla

cak

Birik

miş

Diğ

er

Kaps

amlı

Gel

irler

(G

ider

ler)

Kard

an A

yrıla

n Kı

sıtla

nmış

Ye

dekl

er

Geç

miş

Yıll

ar

Karla

rı ve

ya

Zara

rları

Net

D

önem

Kar

ı ve

ya Z

arar

ı

Ana

Ort

aklığ

a A

it Ö

zkay

nakl

arKo

ntro

l Güc

ü O

lmay

an P

ayla

rÖ

zkay

nakl

ar

1 O

cak

2015

itib

arıy

la b

akiy

e1.

700.

000.

000

241.

425.

784

527.

051

358.

303.

237

(21.

156.

777)

70.4

42.4

112.

929.

708.

408

413.

194.

370

5.69

2.44

4.48

41.

546.

815.

081

7.23

9.25

9.56

5

Tran

sfer

--

--

-10

.274

.744

402.

919.

626

(413

.194

.370

)-

--

Topl

am k

apsa

mlı

gelir

(gi

der)

--

-1.

282.

630.

249

128.

129.

281

--

722.

763.

185

2.13

3.52

2.71

536

2.16

3.26

62.

495.

685.

981

Serm

aye

artır

ımı

200.

000.

000

--

--

-(2

00.0

00.0

00)

--

8.96

0.83

28.

960.

832

Kar

pay

ları

--

--

--

(90.

000.

000)

-(9

0.00

0.00

0)(2

0.61

7.29

8)(1

10.6

17.2

98)

Bağ

lı or

takl

ıkla

rda

kont

rol k

aybı

ile

sonu

çlan

may

an

pay

oran

ı değ

işik

likle

rine

bağl

ı art

ış/a

zalış

--

-37

.521

--

(328

.558

.661

)-

(328

.521

.140

)32

8.52

1.14

0-

Kont

rol g

ücü

olm

ayan

pay

sah

iple

riyle

yap

ılan

işle

mle

r-

--

--

-58

.889

.777

-58

.889

.777

(189

.642

.532

)(1

30.7

52.7

55)

31 A

ralık

201

5 iti

barıy

la b

akiy

e1.

900.

000.

000

241.

425.

784

527.

051

1.64

0.97

1.00

710

6.97

2.50

480

.717

.155

2.77

2.95

9.15

072

2.76

3.18

57.

466.

335.

836

2.03

6.20

0.48

99.

502.

536.

325

Özk

ayna

k de

ğişi

m t

ablo

larıy

la il

gili

açık

lam

alar

Dip

not

27’d

e su

nulm

uştu

r.

Öde

nmiş

Se

rmay

e

Serm

aye

Düz

eltm

e Fa

rkla

rı

Payl

ara

İlişk

in P

rimle

r (İ

skon

tola

r)

Kar v

eya

Zara

rda

Yeni

den

Sını

fland

ırılm

ayac

ak

Birik

miş

Diğ

er

Kaps

amlı

Gel

irler

(G

ider

ler)

Kar v

eya

Zara

rda

Yeni

den

Sını

fland

ırıla

cak

Birik

miş

Diğ

er

Kaps

amlı

Gel

irler

(G

ider

ler)

Kard

an A

yrıla

n Kı

sıtla

nmış

Ye

dekl

er

Geç

miş

Yıll

ar

Karla

rı ve

ya

Zara

rları

Net

D

önem

Kar

ı ve

ya Z

arar

ı

Ana

Ort

aklığ

a A

it Ö

zkay

nakl

arKo

ntro

l Güc

ü O

lmay

an P

ayla

rÖ

zkay

nakl

ar

1 O

cak

2016

itib

arıy

la b

akiy

e1.

900.

000.

000

241.

425.

784

527.

051

1.64

0.97

1.00

710

6.97

2.50

480

.717

.155

2.77

2.95

9.15

072

2.76

3.18

57.

466.

335.

836

2.03

6.20

0.48

99.

502.

536.

325

Tran

sfer

--

--

-18

.340

.363

704.

422.

822

(722

.763

.185

)-

--

Topl

am k

apsa

mlı

gelir

(gi

der)

--

-68

.412

.104

370.

022.

508

-5.

145.

452

743.

357.

841

1.18

6.93

7.90

531

4.05

1.79

21.

500.

989.

697

Serm

aye

artır

ımı

150.

000.

000

--

--

-(1

50.0

00.0

00)

--

--

Ort

ak k

ontr

ole

tabi

teş

ebbü

s ve

ya iş

letm

eler

i iç

eren

birl

eşm

eler

in e

tkis

i-

--

--

-43

2.83

0-

432.

830

136.

272

569.

102

Kar

pay

ları

--

--

--

(250

.000

.000

)-

(250

.000

.000

)(9

0.78

4.49

7)(3

40.7

84.4

97)

Bağ

lı or

takl

ıkla

rda

kont

rol k

aybı

ile

sonu

çlan

may

an

pay

oran

ı değ

işik

likle

rine

bağl

ı art

ış/a

zalış

--

-(3

6.46

8.85

0)-

-(4

03.7

53.2

66)

-(4

40.2

22.1

16)

440.

222.

116

-

Kont

rol g

ücü

olm

ayan

pay

sah

iple

riyle

yap

ılan

işle

mle

r-

--

--

-58

2.82

7.12

9-

582.

827.

129

83.4

85.1

7666

6.31

2.30

5

31 A

ralık

201

6 iti

barıy

la b

akiy

e2.

050.

000.

000

241.

425.

784

527.

051

1.67

2.91

4.26

147

6.99

5.01

299

.057

.518

3.26

2.03

4.11

774

3.35

7.84

18.

546.

311.

584

2.78

3.31

1.34

811

.329

.622

.932

Özk

ayna

k de

ğişi

m t

ablo

larıy

la il

gili

açık

lam

alar

Dip

not

27’d

e su

nulm

uştu

r.

8584




A. İŞLETME FAALİYETLERİNDEN NAKİT AKIŞLARI 844.917.611 713.670.664

Dönem karı (zararı) 27 1.040.028.635 804.866.447

Dönem net karı (zararı) mutabakatı ile ilgili düzeltmeler 716.606.298 706.273.159− Amortisman ve itfa gideri ile ilgili düzeltmeler 3,18,19 809.641.194 738.188.919− Değer düşüklüğü (iptali) ile ilgili düzeltmeler 10,11,13,18,26 34.533.796 62.653.310− Karşılıklar ile ilgili düzeltmeler 22,24 73.700.033 61.528.773− Kar payı (geliri) gideri ile ilgili düzeltmeler 32 (15.253) (1.611.440)− Faiz (gelirleri) ve giderleri ile ilgili düzeltmeler 8,31,33,37 81.400.341 156.015.889− Gerçekleşmemiş yabancı para çevrim farkları ile ilgili düzeltmeler 31,33 (75.537.931) (120.989.622)− Gerçeğe uygun değer kayıpları (kazançları) ile ilgili düzeltmeler 7,32 (200.948.536) (108.019.833)− Özkaynak yöntemiyle değerlenen yatırımların dağıtılmamış karları

ile ilgili düzeltmeler 16 (105.911.824) (64.634.209)− Vergi (geliri) gideri ile ilgili düzeltmeler 35 134.351.171 94.716.442− Duran varlıkların elden çıkarılmasından kaynaklanan kayıplar

(kazançlar) ile ilgili düzeltmeler 32 (10.641.409) (72.070.572)− Kar (zarar) mutabakatı ile ilgili diğer düzeltmeler 26 (23.965.284) (39.504.498)

İşletme sermayesinde gerçekleşen değişimler (491.362.819) (313.106.187)− Ticari alacaklardaki azalış (artış) ile ilgili düzeltmeler 3,10,27,31,37 (555.934.898) (182.079.137)− Faaliyetlerle ilgili diğer alacak. azalış (artış) ile ilgili düzelt. 11,16,31,37 (14.074.728) (11.647.312)− Türev varlıklardaki azalış (artış) 12,33 105.557.253 8.229.407− Stoklardaki azalışlar (artışlar) ile ilgili düzeltmeler 3,13 (286.180.871) (253.950.108)− Ticari borçlardaki artış (azalış) ile ilgili düzeltmeler 10,31 200.156.071 82.869.735− Faaliyetlerle ile ilgili diğer borç. artış (azalış) ile ilgili düz. 11,14,26,27,37 96.313.308 25.716.680− İşletme sermayesinde gerçek. diğer artış (azalış) ile ilgili düzelt. 14,26,27 (37.198.954) 17.754.548

Faaliyetlerden elde edilen nakit akışları 1.265.272.114 1.198.033.419

− Ödenen faiz 8,31,33,37 (251.569.334) (261.537.113)− Alınan faiz 31,33,37 77.434.562 36.360.842− Çalışanlara sağlanan faydalara ilişkin karşılıklar kapsamında yapılan

ödemeler 24 (41.754.358) (42.871.649)− Vergi iadeleri (ödemeleri) 35 (204.465.373) (216.314.835)




B. YATIRIM FAALİYETLERİNDEN KAYNAKLANAN NAKİT AKIŞLARI (1.812.227.767) (877.982.809)− Başka işletmelerin veya fonların paylarının veya borçlanma

araçlarının satılması sonucu elde edilen nakit girişleri 7 43.365.877 12.024.756− Başka işletmelerin veya fonların paylarının veya borçlanma

araçlarının edinimi için yapılan nakit çıkışları 7 (962.533.528) (28.807.304)− Bağlı ortaklıkların kontrolünün elde edilmesine yönelik alışlara ilişkin

nakit çıkışları 3 (124.208.930) -− Maddi ve maddi olmayan duran varlıkların satışından aynaklanan

nakit girişleri 8,18,19 119.819.641 136.768.185− Maddi ve maddi olmayan duran varlıkların alımından kaynaklanan

nakit çıkışları 8,18,19 (1.158.437.652) (1.105.876.065)− Satış amacıyla elde tutulan duran varlık satışlarından kaynaklanan

nakit girişleri 11 952.365 952.365− Verilen nakit avans ve borçlar 14 (195.221.956) (354.270.759)− Verilen nakit avans ve borçlardan geri ödemeler 14 265.197.810 326.955.795− Alınan temettüler 16,26,32 81.440.786 60.804.083− Alınan faiz 6,32,33 109.218.774 74.232.265− Diğer nakit girişleri (çıkışları) 10,11,26 8.179.046 (766.130)

C. FİNANSMAN FAALİYETLERİNDEN NAKİT AKIŞLARI 364.564.376 16.357.101− Bağlı ortaklıklardaki kontrolün kaybına yol açmayan şekilde ortaklık

payları değişmelerinden kaynaklanan nakit girişleri 27 689.785.471 85.496.102− Bağlı ortaklıklardaki kontrolün kaybına yol açmayan şekilde ortaklık

payları değişmelerinden kaynaklanan nakit çıkışları 11,27 (49.039.961) (123.641.359)− Pay ve diğer özkaynağa dayalı araçların ihracından kaynaklanan

nakit girişleri 27 - 8.960.832− Ortak kontrole tabi işletmelerin birleşme etkisinden kaynaklanan

nakit girişleri (çıkışları) 27 19.745 -− Borçlanmadan kaynaklanan nakit girişleri 8 1.622.990.990 1.692.352.214− Borç ödemelerine ilişkin nakit çıkışları 8 (1.557.283.161) (1.534.771.653)− Finansal kiralama sözleşmelerinden kaynaklanan borç ödemelerine

ilişkin nakit çıkışları 8 (1.124.211) (1.421.737)− Ödenen temettüler 27 (340.784.497) (110.617.298)

YABANCI PARA ÇEVRİM FARKLARININ ETKİSİNDEN ÖNCE NAKİT VE NAKİT BENZERLERİNDEKİ NET ARTIŞ (AZALIŞ) (A+B+C) (602.745.780) (147.955.044)

D. YABANCI PARA ÇEVRİM FARKLARININ NAKİT VE NAKİT BENZERLERİ ÜZERİNDEKİ ETKİSİ 625.872.830 515.130.443

NAKİT VE NAKİT BENZERLERİNDEKİ NET ARTIŞ (AZALIŞ) (A+B+C+D) 23.127.050 367.175.399

E. DÖNEM BAŞI NAKİT VE NAKİT BENZERLERİ 6 3.140.566.060 2.773.390.661

DÖNEM SONU NAKİT VE NAKİT BENZERLERİ (A+B+C+D+E) 6 3.163.693.110 3.140.566.060


Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş.1 Ocak – 31 Aralık 2016 ve 2015 Hesap Dönemlerine AitKonsolide Nakit Akış Tabloları(Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.)

Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş.1 Ocak – 31 Aralık 2016 ve 2015 Hesap Dönemlerine AitKonsolide Nakit Akış Tabloları(Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.)

86 87

Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş.1 Ocak – 31 Aralık 2016 Hesap Dönemine AitKonsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar(Tüm tutarlar aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (“TL”) olarak ifade edilmiştir.)


1. Topluluk’ un Organizasyonu ve Faaliyet Konusu

Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. Topluluğu (“Topluluk”), holding şirketi Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. (“Şirket”) ile 61 bağlı ortaklık, 4 iş ortaklığı ve 2 iştirakten oluşmaktadır.

Topluluk, yönetim muhasebesi açısından düzcam, cam ev eşyası, cam ambalaj, kimyasallar ve ithalat, ihracat enerji ve sigorta aracılık hizmetleri yapan şirketleri kapsayan diğer grubu olmak üzere beş faaliyet grubuna ayrılmış olup, fiili faaliyet konusu cam üretimi ve buna yardımcı, tamamlayıcı sınai ve ticari faaliyette bulunmak, her türlü sınai ve ticari kuruluşun sermaye ve yönetimine iştirak etmektir.

Şirket, Türkiye’nin en büyük özel ticari bankalarından biri olan Türkiye İş Bankası A.Ş. (“İş Bankası”) tarafından 81 yıl önce Türkiye’de kurulmuştur. Şirket’in hisseleri Borsa İstanbul AŞ’de (“BİAŞ”) eski unvanıyla İstanbul Menkul Kıymetler Borsası’nda ( “İMKB”) 1986 yılından beri işlem görmektedir. İş Bankası 31 Aralık 2016 tarihi itibarıyla Şirket’te %65,47’lik paya sahiptir ve yönetimde kontrolü elinde tutmaktadır.

Şirket’in Merkez Adresi ve Ortaklık Yapısı

Şirket’in ortaklık yapısı Dipnot 27’de sunulmuştur.

Şirket Türkiye’de kayıtlıdır ve iletişim bilgileri aşağıda sunulmuştur:

İçmeler Mahallesi D-100 Karayolu Cad. No:44 A 34947, Tuzla / İstanbul / Türkiye

Telefon :+ 90 850 206 50 50Elektronik tebligat adresi :[email protected]ıtlı elektronik posta (KEP) adresi :[email protected]İnternet adresi :www.sisecam.com

Şirket’in Ticaret Sicil Bilgileri

Kayıtlı olduğu sicil: İstanbul Ticaret Sicil Memurluğu

Sicil No :21599Mersis No :0–8150–0344–7300016

Topluluk’ un Personel Yapısı

31 Aralık 2016 31 Aralık 2015Aylık ücretli 6.733 6.791Saat ücretli 14.982 14.258Toplam 21.715 21.049

Topluluk’ un toplam personel sayısı içinde yer alan 953 kişi, özkaynak yöntemiyle değerlenen iş ortaklığı ve iştiraklerdeki çalışanlardan oluşmaktadır (31 Aralık 2015: 955 kişi).


Konsolidasyona Dahil Edilen Şirketler

Konsolidasyona dahil edilen şirketlerin faaliyet konuları ve faaliyet grupları aşağıda verilmiştir:

Düzcam Grubu

Bağlı ortaklıklar Faaliyet konusu Kayıtlı olduğu ülkeTrakya Cam Sanayii A.Ş. (1) Düzcam, oto camı ve işlenmiş cam üretimi ve satışı TürkiyeTrakya Yenişehir Cam Sanayii A.Ş. Düzcam, kaplamalı, lamine ve projeli camlar üretimi ve satışı TürkiyeÇayırova Cam Sanayii A.Ş. Ticari faaliyet TürkiyeTrakya Polatlı Cam Sanayii A.Ş. Düzcam üretimi ve satışı TürkiyeŞişecam Otomotiv A.Ş. (2) Otomotiv camları üretimi ve satışı TürkiyeTrakya Glass Bulgaria EAD Düzcam, ayna, lamine, kaplamalı cam üretimi ve satışı BulgaristanŞişecam Flat Glass İtaly S.R.L (3) Düzcam üretimi ve satışı İtalyaŞişecam Automotive Bulgaria EAD Otomotiv ve beyaz eşya camları üretimi ve satışı BulgaristanGlasscorp S.A. Otomotiv ve beyaz eşya camları üretimi ve satışı RomanyaTrakya Autoglass Holding B.V. Finansman ve yatırım şirketi HollandaTrakya Investment B.V. Finansman ve yatırım şirketi HollandaŞişecam Flat Glass Holding B.V. (4) Finansman ve yatırım şirketi HollandaTRSG Glass Holding B.V. Finansman ve yatırım şirketi HollandaTrakya Glass Rus AO Düzcam ve ayna üretimi ve satışı RusyaAutomotive Glass Alliance Rus AO Otomotiv camları üretimi ve satışı RusyaAutomotive Glass Alliance Rus Trading OOO İthalat ve satış hizmetleri RusyaTrakya Glass Rus Trading OOO İthalat ve satış hizmetleri RusyaRichard Fritz Holding GmbH Holding hizmeti AlmanyaRichard Fritz Spol S.R.O. Cam enkapsülasyonu üretimi ve satışı SlovakyaRichard Fritz Prototype+Spare Parts GmbH Cam enkapsülasyonu üretimi ve satışı AlmanyaRichard Fritz Kft Cam enkapsülasyonu üretimi ve satışı Macaristan

İş ortaklığı Faaliyet konusu Kayıtlı olduğu ülkeHNG Float Glass Limited Düzcam ve ayna üretimi ve satışı Hindistan

İştirak Faaliyet konusu Kayıtlı olduğu ülkeSaint Gobain Glass Egypt S.A.E. Düzcam üretimi ve satışı Mısır

Cam Ev Eşyası Grubu

Bağlı ortaklıklar Faaliyet konusu Kayıtlı olduğu ülkePaşabahçe Cam Sanayii ve Tic. A.Ş. Cam ev eşyası otomatik üretimi ve satışı TürkiyePaşabahçe Mağazaları A.Ş. (5) Cam ev eşyası perakende satışı TürkiyeCamiş Ambalaj Sanayii A.Ş. Kâğıt ve karton ambalaj üretimi ile satışı TürkiyeEskişehir Oluklu Mukavva Sanayi A.Ş. (6) Kâğıt ve karton ambalaj üretimi ile satışı TürkiyeDenizli Cam Sanayii ve Tic. A.Ş. (1) Soda ve kristal cam ev eşyası el ile üretimi ve satışı TürkiyePaşabahçe Investment B.V. Finansman ve yatırım şirketi HollandaPaşabahçe Bulgaria EAD Cam ev eşyası otomatik üretimi ve satışı BulgaristanOOO Posuda Cam ev eşyası otomatik üretimi ve satışı RusyaPaşabahçe Srl Satış ve pazarlama hizmetleri İtalyaPaşabahçe (Shangai) Trading Co. Ltd. Satış ve pazarlama hizmetleri Çin

88 89





Cam Ambalaj Grubu

Bağlı ortaklıklar Faaliyet konusu Kayıtlı olduğu ülkeAnadolu Cam Sanayii A.Ş. (1) Cam ambalaj üretimi ve satışı TürkiyeAnadolu Cam Yenişehir Sanayi A.Ş. Cam ambalaj üretimi ve satışı TürkiyeAnadolu Cam Eskişehir Sanayi A.Ş. Cam ambalaj üretimi ve satışı TürkiyeAC Glass Holding B.V. Finansman ve yatırım şirketi HollandaAnadolu Cam Investment B.V. Finansman ve yatırım şirketi HollandaBalsand B.V. Finansman ve yatırım şirketi HollandaOOO Ruscam Management Company Finansman ve yatırım şirketi RusyaOOO Ruscam Glass Packaging Holding Cam ambalaj üretimi ve satışı RusyaOOO Ruscam Cam ambalaj üretimi ve satışı RusyaOOO Ruscam Glass Cam ambalaj üretimi ve satışı RusyaOOO Energosystems Endüstriyel malzeme kiralaması RusyaCJSC Brewery Pivdenna Cam ambalaj üretimi ve satışı UkraynaMerefa Glass Company Ltd. Cam ambalaj üretimi ve satışı UkraynaJSC Mina Cam ambalaj üretimi ve satışı Gürcistan

İş ortaklığı Faaliyet konusu Kayıtlı olduğu ülkeOmco İstanbul Kalıp Sanayii ve Tic. A.Ş. Kalıp üretimi ve satışı Türkiye

Kimyasallar Grubu

Bağlı ortaklıklar Faaliyet konusu Kayıtlı olduğu ülkeSoda Sanayii A.Ş. (1) Soda ve krom kimyasalları üretimi ve satışı TürkiyeCam Elyaf Sanayii A.Ş. Cam elyafı üretimi ve satışı TürkiyeCamiş Madencilik A.Ş. Cam hammaddeleri üretimi ve satışı TürkiyeMadencilik Sanayii ve Tic. A.Ş. Cam hammaddeleri üretimi ve satışı TürkiyeŞişecam Bulgaria EOOD Soda satışı BulgaristanCromital S.p.A Krom türevleri üretimi ve ticareti İtalyaCamiş Egypt Mining Ltd. Co. Kum işleme ve satışı MısırŞişecam Soda Lukavac D.O.O. Soda üretimi ve satışı Bosna HersekŞişecam Chem Investment B.V. Finansman ve yatırım şirketi Hollanda

İş ortaklıkları Faaliyet konusu Kayıtlı olduğu ülkeOxyvit Kimya Sanayii ve Tic. A.Ş. Vitamin-K üreticisi ve satışı TürkiyeRudnik Krecnjaka Vijenac D.O.O. Kireç taşı üretimi ve satışı Bosna Hersek

İştirak Faaliyet konusu Kayıtlı olduğu ülkeSolvay Şişecam Holding AG Finansman ve yatırım şirketi Avusturya

Diğer

Bağlı ortaklıklar Faaliyet konusu Kayıtlı olduğu ülkeCamiş Limited Yurtdışı alım hizmetleri İngiltereSC Glass Trading B.V. İthalat ve satış hizmetleri HollandaŞişecam Sigorta Aracılık Hizmetleri A.Ş. Sigorta acenteliği TürkiyeŞişecam Dış Ticaret A.Ş. Topluluk ürünlerinin ihracatı TürkiyeŞişecam Enerji A.Ş. Doğalgaz depolama ve satışı ile elektrik ticareti TürkiyeCamiş Elektrik Üretim A.Ş. Elektrik üretimi ve satışı Türkiye

Şişecam Çevre Sistemleri A.Ş. (4)Ambalaj atıklarının toplanması, ayrılması, işlenmesi, geri dönüşümü ve kazanımı Türkiye



(1) Bu bağlı ortaklıklara ait hisse senetleri Borsa İstanbul AŞ’ de (“BİAŞ”) eski unvanıyla İstanbul Menkul Kıymetler Borsası’nda (“İMKB”) ulusal pazarda işlem görmektedir. İlk işlem günleri tarih sırasıyla aşağıdaki gibidir:

Şirket unvanı İlk işlem günüTürkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 3 Ocak 1986Anadolu Cam Sanayii A.Ş. 3 Ocak 1986Denizli Cam Sanayii ve Tic. A.Ş. 3 Temmuz 1987Trakya Cam Sanayii A.Ş. 5 Kasım 1990Soda Sanayii A.Ş. 20 Nisan 2000

Hisse bilgileri BİST Kodu Reuters Kodu Bloomberg KoduTürkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. SISE SISE.IS SISE.TITrakya Cam Sanayii A.Ş. TRKCM TRKCM.IS TRKCM.TIAnadolu Cam Sanayii A.Ş. ANACM ANACM.IS ANACM.TISoda Sanayii A.Ş. SODA SODA.IS SODA.TIDenizli Cam Sanayii ve Tic. A.Ş. DENCM DENCM.IS DENCM.TI

31 Aralık 2016 tarihi itibarıyla Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. ve Soda Sanayii A.Ş. BİST–30, Trakya Cam Sanayii A.Ş. BİST–50, Anadolu Cam Sanayii A.Ş. BİST–100, Denizli Cam Sanayii ve Tic. A.Ş. ise BİST-TUM ulusal endeksinde yer almaktadır.

Türkiye’de Sermaye Piyasası Kurulu (“SPK”) Kurumsal Yönetim İlkeleri’ne uygun olarak derecelendirme yapmak üzere faaliyet izni bulunan SAHA Kurumsal Yönetim ve Kredi Derecelendirme Hizmetleri A.Ş. (“SAHA”) tarafından “Kurumsal Yönetim Derecelendirme Dönemsel Revizyon Raporu” tamamlanmıştır. 18 Aralık 2015 tarihinde açıklamış olduğu 93,53 (10 üzerinden 9,35) olan Kurumsal Yönetim Derecelendirme notu, Şirketin, kurumsal yönetim ilkelerini uygulama alanında yaptığı sürekli iyileştirme çabaları sonrasında, 16 Aralık 2016 tarihi itibarıyla 94,41 (10 üzerinden 9,44) olarak yukarı yönlü revize edilmiştir. SAHA bu derecelendirme çalışmasında SPK’nın Ocak 2014 tarihinde yayınladığı “Kurumsal Yönetim İlkeleri”’ni baz alan yeni metodolojisini kullanmıştır.

Ana bölümler Ağırlık16 Aralık 2016

Tarihinde alınan not18 Aralık 2015

Tarihinde alınan notPay sahipleri %25 95,36 95,36Kamuyu aydınlatma ve şeffaflık %25 96,98 95,81Menfaat sahipleri %15 96,70 95,51Yönetim kurulu %35 90,92 89,75Ortalama derecelendirme notu %100 94,41 93,53

Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. BİST “Kurumsal Yönetim Endeksi” kapsamındadır.

Ayrıca Şirket, SAHA’nın 1 Temmuz 2016 tarihinde yayımlanmış olduğu Dünya Kurumsal Yönetim Endeksi’ne (DKYE) göre 1. Grup içinde yer almaktadır (SAHA’nın 7 Ağustos 2015 tarihinde yayınlamış olduğu Dünya Kurumsal Yönetim Endeksi’nde de 1. Grup içinde yer almaktadır).

90 91





(2) Şirket bağlı ortaklıklarından, Trakya Cam Sanayii A.Ş.’nin, 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun (TTK) 159 ile 179’uncu maddeleri, Kurumlar Vergisi Kanunu’nun (KVK) 19’uncu ve 20’nci maddeleri hükümleri ile 6362 sayılı Sermaye Piyasası Kanunu (SPKn) ve Sermaye Piyasası Kurulu’nun 11-23.2 sayılı “Birleşme ve Bölünme Tebliği” (Tebliğ) hükümleri çerçevesinde, bünyesinde bulunan otocam işletmesinin işletme bütünlüğü içinde yer alan tüm aktif, pasif, hak ve vecibelerin yeni kurulan Şişecam Otomotiv AŞ’ye devredilmesi suretiyle gerçekleştirilecek kolaylaştırılmış usulde kısmi bölünme işlemiyle kurulmuştur. Söz konusu kısmi bölünme işlemine Sermaye Piyasası Kurulu 29 Nisan 2015 tarih ve 29833736-1 l0.06-E.5106 sayılı yazısı ile onay verilmiştir. Bölünme işlemi

27 Haziran 2016 tarihinde yapılan Olağanüstü Genel Kurul toplantısında kabul edilmiştir.

(3) İtalya’da %100 ortaklıkla 2 Mayıs 2016 tarihinde yeni kurulan şirket, İtalya’da mukim Sangalli Vetro Porto Nogaro firmasının varlıklarını 31 Ekim 2016 tarihinde finansal borçlarını da kapsayacak şekilde satın alarak faaliyete başlamıştır.

(4) Şişecam Flat Glass Holding B.V. şirketi 11 Kasım 2016 tarihinde, Şişecam Çevre Sistemleri A.Ş. ise; 6 Nisan 2016 tarihinde kurulmuştur.

(5) Konsolide finansal tablolar açısından önemlilik teşkil etmeyen ve bu nedenle konsolide edilmeyen bağlı ortaklık olarak uzun vadeli finansal yatırımlarda muhasebeleştirilen Paşabahçe Yatırım ve Pazarlama A.Ş. şirketi 28 Haziran 2016 tarihinde yapılan Olağanüstü Genel Kurul toplantısında Paşabahçe Mağazaları A.Ş. bünyesinde birleşmesine karar verilmiştir.

(6) Şirket bağlı ortaklıklarından, Camiş Ambalaj Sanayi AŞ’nin, oluklu ambalaj işletmesinin işletme bütünlüğü içinde yer alan aktif, pasif, hak ve vecibelerden teşkil olan mal varlığı unsurlarının, 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 19 (3) b maddesi, Türk Ticaret Kanunu 159-179. Maddeleri ve Maliye Bakanlığı ile Sanayi ve Ticaret Bakanlığı’nca yayımlanmış olan “Anonim ve Limited Şirketlerin Kısmi Bölünme İşlemlerinin Usul ve Esaslarının Düzenlenmesi Hakkında Tebliğ” hükümleri çerçevesinde, 30 Haziran 2016 tarihli kayıtlı Vergi Usul Kanunu (“VUK”) değerleri üzerinden ortaklara pay verme modeliyle kısmi bölünme suretiyle yeni kurulan Eskişehir Oluklu Mukavva Sanayi AŞ’ye devredilmiştir. Kısmi bölünme işlemi 27 Aralık 2016 tarihinde yapılan Olağanüstü Genel Kurul toplantısında kabul edilmiş olup, 2 Ocak 2017 tarihinde tescil edilmiştir.

Cam Ambalaj Grubu Rusya şirketlerinin sermaye yapılarının yeniden yapılandırılması kapsamında bağlı ortaklıklardan PAO Ruscam Pokrovsky şirketi 28 Kasım 2016 tarihinde OOO Ruscam Glass Packaging Holding şirketi bünyesinde birleşmiştir.

Ayrıca; Bağlı ortaklıklardan Paşabahçe Cam Sanayii ve Tic. AŞ’nin 14 Ekim 2016 tarihli ve 27 sayılı Yönetim Kurulu kararı doğrultusunda; Paşabahçe Cam Sanayii ve Tic. A.Ş. tüzel kişiliği bünyesindeki Mersin Fabrikası’nın 14 Kasım 2016 tarihi itibarıyla faaliyetlerine son verilmesine karar verilmiştir.



Topluluk’ un konsolidasyona dahil edilen şirketlerin sermayeleri içindeki doğrudan ve etkin ortaklık pay oranları aşağıda verilmiştir:

Düzcam Grubu Bağlı Ortaklıkları

31 Aralık 2016 31 Aralık 2015

Şirket Unvanı

Doğrudan ve dolaylı ortaklık

oranı (%)

Etkin ortaklık

oranı (%)


oranı (%)

Etkin ortaklık

oranı (%)Trakya Cam Sanayii A.Ş. 69,45 69,45 69,79 69,79Trakya Yenişehir Cam Sanayii A.Ş. 100,00 74,03 100,00 74,32Çayırova Cam Sanayii A.Ş. 100,00 91,40 100,00 91,50Trakya Polatlı Cam Sanayii A.Ş. 100,00 74,03 100,00 74,32Şişecam Otomotiv A.Ş. 100,00 69,45 - -Trakya Glass Bulgaria EAD 100,00 69,45 100,00 69,79Şişecam Flat Glass İtaly S.R.L 100,00 69,45 - -Şişecam Automotive Bulgaria EAD 100,00 69,45 100,00 69,79Glasscorp S.A. 100,00 69,45 90,00 62,81Trakya Autoglass Holding B.V. 100,00 69,45 100,00 69,79Trakya Investment B.V. 100,00 69,45 100,00 69,79Şişecam Flat Glass Holding B.V. 100,00 69,45 - -TRSG Glass Holding B.V. 70,00 48,62 70,00 48,85Trakya Glass Rus AO 100,00 48,62 100,00 48,85Automotive Glass Alliance Rus AO 100,00 69,45 100,00 69,79Automotive Glass Alliance Rus Trading OOO 100,00 69,45 100,00 69,79Trakya Glass Rus Trading OOO 100,00 48,62 100,00 48,85Richard Fritz Holding GmbH 100,00 69,45 100,00 69,79Richard Fritz Spol S.R.O. 100,00 69,45 100,00 69,79Richard Fritz Prototype+Spare Parts GmbH 100,00 69,45 100,00 69,79Richard Fritz Kft 100,00 69,45 100,00 69,79

Düzcam Grubu İş Ortaklığı31 Aralık 2016 31 Aralık 2015

Şirket Unvanı


oranı (%)

Etkin ortaklık

oranı (%)


oranı (%)

Etkin ortaklık

oranı (%)HNG Float Glass Limited 50,00 34,73 50,00 34,89

Düzcam Grubu İştiraki


Şirket Unvanı


oranı (%)

Etkin ortaklık

oranı (%)


oranı (%)

Etkin ortaklık

oranı (%)Saint Gobain Glass Egypt S.A.E. 30,00 20,84 30,01 20,95

92 93





Cam Ev Eşyası Grubu Bağlı Ortaklıkları


Şirket Unvanı


oranı (%)

Etkin ortaklık

oranı (%)


oranı (%)

Etkin ortaklık

oranı (%)Paşabahçe Cam Sanayii ve Tic. A.Ş. 84,01 84,01 84,01 84,01Paşabahçe Mağazaları A.Ş. 100,00 76,05 100,00 75,77Camiş Ambalaj Sanayii A.Ş. 100,00 99,98 100,00 99,98Eskişehir Oluklu Mukavva Sanayi A.Ş. 100,00 99,98 - -Denizli Cam Sanayii ve Tic. A.Ş. 51,00 42,84 51,00 42,84Paşabahçe Investment B.V. 100,00 84,01 100,00 84,01Paşabahçe Bulgaria EAD 100,00 84,01 100,00 84,01OOO Posuda 100,00 84,01 100,00 84,01Paşabahçe S.R.L 100,00 84,01 100,00 84,01Paşabahçe (Shangai) Trading Co. Ltd. 100,00 84,01 100,00 84,01

Cam Ambalaj Grubu Bağlı Ortaklıkları


Şirket Unvanı


oranı (%)

Etkin ortaklık

oranı (%)


oranı (%)

Etkin ortaklık

oranı (%)Anadolu Cam Sanayii A.Ş. 78,45 78,45 79,12 79,12Anadolu Cam Yenişehir Sanayi A.Ş. 100,00 81,68 100,00 82,25Anadolu Cam Eskişehir Sanayi A.Ş. 100,00 81,68 100,00 82,25AC Glass Holding B.V. 100,00 78,45 100,00 79,12Anadolu Cam Investment B.V. 100,00 78,45 100,00 79,12Balsand B.V. 100,00 78,45 100,00 79,12OOO Ruscam Management Company 100,00 78,45 100,00 79,12OOO Ruscam Glass Packaging Holding 100,00 78,45 100,00 79,12OOO Ruscam 100,00 78,45 100,00 79,12OOO Ruscam Glass 100,00 78,45 100,00 79,12PAO Ruscam Pokrovsky (*) - - 100,00 79,12OOO Energosystems 100,00 78,45 100,00 79,12CJSC Brewery Pivdenna 100,00 78,45 100,00 79,12Merefa Glass Company Ltd. 100,00 78,45 100,00 79,12JSC Mina 100,00 78,45 99,86 79,01

(*) PAO Ruscam Pokrovsky şirketi 28 Kasım 2016 tarihinde OOO Ruscam Glass Packaging Holding ile birleşmiştir.

Cam Ambalaj Grubu İş Ortaklığı


Şirket Unvanı


oranı (%)

Etkin ortaklık

oranı (%)


oranı (%)

Etkin ortaklık

oranı (%)Omco İstanbul Kalıp Sanayii ve Tic. A.Ş. 50,00 39,22 50,00 39,56



Kimyasallar Grubu Bağlı Ortaklıkları


Şirket Unvanı


oranı (%)

Etkin ortaklık

oranı (%)


oranı (%)

Etkin ortaklık

oranı (%)Soda Sanayii A.Ş. 60,67 60,67 83,58 77,87Cam Elyaf Sanayii A.Ş. 100,00 96,57 99,01 95,62Camiş Madencilik A.Ş. 100,00 100,00 100,00 100,00Madencilik Sanayii ve Tic. A.Ş. 100,00 99,66 100,00 99,56Şişecam Bulgaria EOOD 100,00 60,88 100,00 77,99Cromital S.p.A 100,00 61,08 100,00 78,10Camiş Egypt Mining Ltd. Co. 99,70 99,70 99,70 99,70Şişecam Soda Lukavac D.O.O. 100,00 60,88 89,30 69,64Şişecam Chem Investment B.V. 100,00 60,88 100,00 77,99

Kimyasallar Grubu İş Ortaklıkları


Şirket Unvanı


oranı (%)

Etkin ortaklık

oranı (%)


oranı (%)

Etkin ortaklık

oranı (%)Oxyvit Kimya Sanayii ve Tic. A.Ş. 50,00 32,30 50,00 40,04Rudnik Krecnjaka Vijenac D.O.O. 50,00 50,00 50,00 50,00

Kimyasallar Grubu İştiraki


Şirket Unvanı


oranı (%)

Etkin ortaklık

oranı (%)


oranı (%)

Etkin ortaklık

oranı (%)Solvay Şişecam Holding AG 25,00 15,22 25,00 19,50

Diğer Grubu Bağlı Ortaklıkları


Şirket Unvanı


oranı (%)

Etkin ortaklık

oranı (%)


oranı (%)

Etkin ortaklık

oranı (%)Camiş Limited 100,00 95,20 100,00 95,20SC Glass Trading B.V. 100,00 100,00 100,00 100,00Şişecam Sigorta Aracılık Hizmetleri A.Ş. 100,00 100,00 100,00 100,00Şişecam Dış Ticaret A.Ş. 100,00 100,00 100,00 100,00Şişecam Enerji A.Ş. 100,00 100,00 100,00 100,00Camiş Elektrik Üretim A.Ş. 100,00 83,78 100,00 84,09Şişecam Çevre Sistemleri A.Ş. 90,00 90,00 - -

94 95



2. Finansal Tabloların Sunumuna İlişkin Esaslar

2.1 Sunuma İlişkin Temel Esaslar

İlişikteki konsolide finansal tablolar Sermaye Piyasası Kurulu’nun (“SPK”) 13 Haziran 2013 tarih ve 28676 sayılı Resmi Gazete’ de yayımlanan Seri II–14.1 No’lu “Sermaye Piyasasında Finansal Raporlamaya İlişkin Esaslar Tebliği” hükümlerine uygun olarak hazırlanmış olup Tebliğin 5. Maddesine istinaden Kamu Gözetimi Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu (“KGK”) tarafından yürürlüğe konulmuş olan Türkiye Muhasebe Standartları / Türkiye Finansal Raporlama Standartları (“TMS/TFRS”) ile bunlara ilişkin ek ve yorumları (“TMS/TFRS”) esas alınmıştır. Ayrıca KGK tarafından 2 Haziran 2016 tarihinde 30 sayılı kararla yayınlanan TMS taksonomisine uygun olarak sunulmuştur.

SPK, 17 Mart 2005 tarihinde almış olduğu bir kararla, Türkiye’de faaliyette bulunan halka açık şirketler için, 1 Ocak 2005 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere enflasyon muhasebesi uygulamasının gerekli olmadığını ilan etmiştir. Topluluk finansal tabloları bu karar çerçevesinde hazırlanmıştır.

Şirket (ve Türkiye’de kayıtlı olan bağlı ortaklıklar ile iş ortaklıkları), muhasebe kayıtlarının tutulmasında ve kanuni finansal tablolarının hazırlanmasında, Türk Ticaret Kanunu (“TTK”), vergi mevzuatı ve Türkiye Cumhuriyeti Maliye Bakanlığı tarafından çıkarılan Tek Düzen Hesap Planını esas almaktadır. Yabancı ülkelerde faaliyet gösteren bağlı ortaklıklar, iş ortaklıkları ve iştirakler kanuni finansal tablolarını faaliyet gösterdikleri ülkelerde geçerli olan kanun ve yönetmeliklerine uygun olarak hazırlamıştır. Konsolide finansal tablolar, gerçeğe uygun değerleri ile gösterilen finansal varlık ve yükümlülüklerin dışında, tarihi maliyet esası baz alınarak Türk Lirası olarak hazırlanmıştır. Konsolide finansal tablolar, tarihi maliyet esasına göre hazırlanmış kanuni kayıtlara TMS/TFRS uyarınca doğru sunumun yapılması amacıyla gerekli düzeltme ve sınıflandırmalar yansıtılarak düzenlenmiştir.

Kullanılan Para BirimiTopluluk’ un her işletmesinin kendi finansal tabloları faaliyette bulundukları temel ekonomik çevrede geçerli olan para birimi (fonksiyonel para birimi) ile sunulmuştur. Her işletmenin finansal durumu ve faaliyet sonuçları, Şirket’in fonksiyonel para birimi olan ve konsolide finansal tablolar için sunum para birimi olan Türk Lirası (“TL”) cinsinden ifade edilmiştir.

Yüksek Enflasyon Dönemlerinde Finansal Tabloların DüzeltilmesiSPK’ nun 17 Mart 2005 tarih ve 11/367 sayılı kararı uyarınca, Türkiye’de faaliyette bulunan ve SPK Muhasebe Standartları’na (TFRS uygulamasını benimseyenler dahil) uygun olarak finansal tablo hazırlayan şirketler için, 1 Ocak 2005 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere enflasyon muhasebesi uygulamasına son verilmiştir. Buna istinaden, 1 Ocak 2005 tarihinden itibaren UMSK tarafından yayımlanmış 29 No.lu “Yüksek Enflasyonlu Ekonomilerde Finansal Raporlama” Standardı (“UMS / TMS 29”) uygulanmamıştır.

İşletmenin Sürekliliği VarsayımıKonsolide finansal tablolar, Şirket’in ve konsolidasyona dahil edilen iştirak, iş ortaklığı ve bağlı ortaklıkları önümüzdeki bir yılda ve faaliyetlerinin doğal akışı içerisinde varlıklarından fayda elde edeceği ve yükümlülüklerini yerine getireceği varsayımı altında işletmenin sürekliliği esasına göre hazırlanmıştır. Karşılaştırmalı Bilgiler ve Önceki Dönem Tarihli Finansal Tabloların DüzeltilmesiFinansal durum ve performans trendlerinin tespitine imkan vermek üzere, Topluluk’ un cari dönem konsolide finansal tabloları önceki dönemle karşılaştırmalı olarak hazırlanmaktadır. Cari dönem konsolide finansal tabloların sunumu ile uygunluk sağlanması açısından karşılaştırmalı bilgiler gerekli görüldüğünde yeniden sınıflandırılır.

Yabancı Ülkelerde Faaliyet Gösteren Bağlı Ortaklıkların Finansal TablolarıYabancı ülkelerde faaliyet gösteren iştirak, iş ortaklığı ve bağlı ortaklıkların finansal tabloları, faaliyet gösterdikleri ülkelerde geçerli olan kanun ve yönetmeliklere uygun olarak hazırlanmış olup, Topluluk muhasebe politikalarına göre düzenlenmiş finansal tablolarında yer alan; varlık ve yükümlülükleri konsolide rapor tarihindeki döviz kuru, gelir ve giderler ortalama döviz kuru kullanılarak Türk Lirası’na çevrilmiştir. Kapanış ve ortalama kur kullanımı sonucu ortaya çıkan kur farkları özkaynak içerisindeki yabancı para çevrim farkları kalemi altında takip edilmektedir.



Konsolidasyon kapsamındaki yurtdışı faaliyetlerinin çevriminde kullanılan kurlar aşağıdaki gibidir:


Döviz CinsiDönem

SonuDönem

OrtalamasıDönem

SonuDönem

OrtalamasıABD Doları 3,51920 3,01809 2,90760 2,71907Euro 3,70990 3,33755 3,17760 3,01871Bulgar Levası 1,89684 1,70646 1,62468 1,54344Mısır Poundu 0,19400 0,31914 0,37273 0,35348Rus Rublesi 0,05732 0,04506 0,03961 0,04456Gürcistan Larisi 1,32961 1,27522 1,21408 1,19773Ukrayna Grivnası 0,12943 0,11814 0,11088 0,12152Bosna Markı 1,89684 1,70646 1,62468 1,54344Yeni Rumen Leyi 0,81310 0,73900 0,69730 0,67544Macaristan Foronti 0,01193 0,01072 0,01015 0,00974Çin Yuanı 0,50375 0,45153 0,44545 0,43011Hindistan Rupisi 0,05179 0,04492 0,04384 0,04239

Konsolidasyona İlişkin EsaslarKonsolide finansal tablolar aşağıdaki maddelerde belirtilen esaslara göre hazırlanan Topluluk hesaplarını içerir. Konsolidasyon kapsamına dahil edilen şirketlerin finansal tablolarının hazırlanması sırasında, SPK Finansal Raporlama Standartları’na uygunluk ve Topluluk tarafından uygulanan muhasebe politikalarına ve sunum biçimlerine uyumluluk açısından, gerekli düzeltme ve sınıflandırmalar yapılmıştır. Bağlı ortaklıkların faaliyet sonuçları satın alma veya elden çıkarma işlemlerine uygun olarak söz konusu işlemlerin geçerlilik tarihlerinde dahil edilmiş veya hariç bırakılmışlardır.

Bağlı OrtaklıklarKontrol, bir işletmenin faaliyetlerinden fayda elde etmek amacıyla finansal ve operasyonel politikaları üzerinde kontrol gücünün olması ile sağlanır.

Bağlı ortaklıklar, Şirket’in ya (a) doğrudan ve/veya dolaylı olarak kendisine ait olan ve Şirket’in üzerinde oy haklarına sahip olduğu hisseler neticesinde şirketlerdeki hisselerle ilgili oy hakkının %50’den fazlasını kullanma yetkisine sahip olduğu ya da (b) oy hakkının %50’den fazlasını kullanma yetkisine sahip olmamakla birlikte mali ve işletme politikaları üzerinde fiili hâkimiyet etkisini kullanmak suretiyle, mali ve işletme politikalarını Şirket’in menfaatleri doğrultusunda kontrol etme yetkisi ve gücüne sahip olduğu şirketleri ifade eder.

Topluluk’un başka bir şirketi kontrol edip etmediğinin değerlendirilmesinde dönüştürülebilir veya kullanılabilir potansiyel oy haklarının varlığı da göz önünde bulundurulur.

31 Aralık 2016 ve 31 Aralık 2015 tarihleri itibarıyla konsolidasyona tabi tutulan bağlı ortaklıklar, oy hakları ve etkin ortaklık oranları Dipnot 1’de gösterilmiştir.

Bağlı ortaklıklar, faaliyetleri üzerindeki kontrolün Topluluk’ a transfer olduğu tarihten itibaren konsolidasyon kapsamına alınır ve kontrolün ortadan kalktığı tarihte de konsolidasyon kapsamından çıkartılır. Bağlı ortaklıklar için uygulanan muhasebe politikaları Topluluk tarafından uygulanan muhasebe politikaları ile tutarlılığın sağlanması amacıyla değiştirilir.

Yıl içinde satın alınan veya elden çıkarılan bağlı ortaklıkların sonuçları, satın alım tarihinden sonra veya elden çıkarma tarihine kadar konsolide kapsamlı gelir tablosuna dahil edilir. Satın almaya ilişkin maliyetler oluştuğu dönemde kar veya zarar tablosunda muhasebeleştirilmiştir.

Bağlı ortaklıklar’a ait finansal durum tabloları ve kar veya zarar tabloları tam konsolidasyon yöntemi kullanılarak konsolide edilmiş olup Şirket ve bağlı ortaklıkların sahip olduğu payların kayıtlı iştirak değerleri, ilgili özkaynaklar ile karşılıklı olarak netleştirilmiştir. Şirket ile bağlı ortaklıklar arasındaki grup içi işlemler ve bakiyeler konsolidasyon işlemi sırasında netleştirilmiştir. Şirket’in sahip olduğu hisselerin kayıtlı değerleri ve bunlardan kaynaklanan temettüler, ilgili özkaynaklar ve kapsamlı gelir tablosu hesaplarından netleştirilmiştir.

96 97





Konsolide bağlı ortaklıkların net varlıklarındaki ana ortaklık dışı paylar Topluluk’ un özkaynağının içinde ayrı olarak belirtilir. Ana ortaklık dışı paylar, ilk işletme birleşmelerinde oluşan bu paylar ile birleşme tarihinden itibaren özkaynakta meydana gelen değişikliklerdeki ana ortaklık dışı payların toplamından oluşur.

Konsolide edilen bir bağlı ortaklığın ana ortaklık dışı paya düşen birikmiş zararları, söz konusu bağlı ortaklığın ana ortaklık dışı özsermaye tutarını aşabilir. Bu durumda, birikmiş zarar ve ana ortaklık dışı paya düşecek daha sonraki cari yıl zararları, ana ortaklık dışı pay ile ilişkilendirilir.

31 Aralık 2016 tarihi itibarıyla finansal pozisyonu ve aynı tarihte sona eren döneme ait faaliyet sonucu, gerek tek başına gerekse topluca, konsolide finansal tablolara göre parasal önemlilik arz etmeyen bağlı ortaklıkların finansal tabloları konsolide edilmemiştir. Bu bağlı ortaklıklar, konsolide finansal tablolarda, satılmaya hazır finansal varlıklar olarak sınıflandırılmışlardır (Dipnot 7).

İş Ortaklıklarındaki Paylarİş ortaklıkları, Şirket ve bağlı ortaklıklar’ı ile bir veya daha fazla müteşebbis ortak tarafından müştereken yönetilmek üzere, bir ekonomik faaliyetin üstlenilmesi için bir sözleşme dahilinde oluşturulan şirketleri ifade etmektedir. Topluluk, bu müşterek kontrolü, kendisinin doğrudan ya da dolaylı olarak sahip olduğu hisselerden yararlanarak sağlamaktadır. 31 Aralık 2016 ve 31 Aralık 2015 tarihi itibarıyla Topluluk’ un müşterek yönetime tabi işletmelerinin detayı Dipnot 1’de açıklanmıştır. Müşterek yönetime tabi ortaklıklar özkaynak yöntemi kullanılmak suretiyle konsolidasyon kapsamına alınırlar.

İştiraklerİştiraklerdeki yatırımlar özkaynak yöntemi ile muhasebeleştirilmektedir. Bunlar, Topluluk’ un genel olarak oy hakkının %20 ile %50’sine sahip olduğu veya Topluluk’ un, şirket faaliyetleri üzerinde kontrol yetkisine sahip bulunmamakla birlikte önemli etkiye sahip olduğu kuruluşlardır.

Topluluk ile iştirak arasındaki işlemlerden doğan gerçekleşmemiş karlar Topluluk’ un iştirakteki payı ölçüsünde düzeltilmiş olup, gerçekleşmemiş zararlar da; işlem, transfer edilen varlığın değer düşüklüğüne uğradığını göstermiyor ise düzeltilmiştir. Topluluk, iştirak ile ilgili olarak söz konusu doğrultuda bir yükümlülük altına girmemiş veya bir taahhütte bulunmamış olduğu sürece iştirakteki yatırımın kayıtlı değerinin sıfır olması veya Topluluk’ un önemli etkisinin sona ermesi durumunda özkaynak yöntemine devam edilmez. Önemli etkinin sona erdiği tarihteki yatırımın kayıtlı değeri, o tarihten sonra gerçeğe uygun değeri güvenilir olarak ölçülebildiğinde gerçeğe uygun değerinden aksi takdirde maliyet bedeli üzerinden gösterilir.

İş ortaklıkları ve iştiraklerden gelir ve giderler, Topluluk’ un esas faaliyetlerinin bir parçası olması nedeniyle “Özkaynak Yöntemiyle Değerlenen Yatırımların Kar/Zararlarındaki Paylar” hesabı konsolide kar veya zarar tablosunda “Esas Faaliyet Karı” içerisinde sunulmuştur.

Satılmaya Hazır Finansal VarlıklarTopluluk’ un toplam oy haklarının %20’ye kadar veya %20’nin üzerinde olmakla birlikte Topluluk’ un önemli bir etkiye sahip olmadığı veya konsolide finansal tablolar açısından önemlilik teşkil etmeyen; teşkilatlanmış piyasalarda işlem görmeyen ve gerçeğe uygun değerleri güvenilir bir şekilde belirlenemeyen satılmaya hazır finansal varlıklar, maliyet bedelleri üzerinden, varsa, değer kaybı ile ilgili karşılık düşüldükten sonra konsolide finansal tablolara yansıtılmıştır.

Topluluk’ un toplam oy haklarının %20’nin altında olduğu veya Topluluk’ un önemli bir etkiye sahip olmadığı ve aktif piyasalarda kote pazar fiyatları olan ve gerçeğe uygun değerleri güvenilir bir şekilde hesaplanabilen satılmaya hazır finansal varlık, gerçeğe uygun değeriyle konsolide finansal tablolara yansıtılmıştır.

2.2 TMS’ye Uygunluk Beyanı

Topluluk, 31 Aralık 2016 tarihinde sona eren döneme ilişkin konsolide finansal tablolarını SPK’nın Seri: II–14.1 No’lu tebliği ve bu tebliğe açıklama getiren duyuruları çerçevesinde, hazırlamıştır. Konsolide finansal tablolar ve notlar, SPK tarafından uygulanması tavsiye edilen formatlara uygun olarak ve zorunlu kılınan bilgiler dahil edilerek sunulmuştur.


2.3 Muhasebe Politikalarında Değişiklikler

Muhasebe politikalarında yapılan önemli değişiklikler geriye dönük olarak uygulanmakta ve önceki dönem finansal tabloları yeniden düzenlenmektedir. 31 Aralık 2016 tarihinde sona eren döneme ait konsolide finansal tabloların hazırlanması sırasında kullanılan muhasebe politikaları 31 Aralık 2015 tarihinde sona eren döneme ait konsolide finansal tabloların hazırlanması sırasında kullanılan muhasebe politikaları ile tutarlıdır.

2.4 Muhasebe Tahminlerindeki Değişiklikler ve Hatalar

Muhasebe tahminlerindeki değişiklikler, yalnızca bir döneme ilişkin ise, değişikliğin yapıldığı cari dönemde, gelecek dönemlere ilişkin ise, hem değişikliğin yapıldığı dönemde hem de gelecek dönemlerde, ileriye yönelik olarak uygulanır. 31 Aralık 2016 tarihinde sona eren döneme ait konsolide finansal tabloların hazırlanması sırasında kullanılan önemli tahminler, 31 Aralık 2015 tarihinde sona eren döneme ait konsolide finansal tabloların hazırlanması sırasında kullanılan tahminlerle tutarlıdır.

Tespit edilen önemli muhasebe hataları geriye dönük olarak uygulanır ve önceki dönem finansal tabloları yeniden düzenlenir. Bu kapsamda KGK tarafından 2 Haziran 2016 tarihinde 30 sayılı kararla yayınlanan TMS taksonomisine uygun olarak, 1 Ocak-31 Aralık 2016 dönemiyle karşılaştırmalı olarak sunulan 1 Ocak-31 Aralık 2015 dönemi nakit akış tablosu tekrar düzenlenmiştir.

2.5 Uluslararası Finansal Raporlama Standartları’ndaki (TFRS) Değişiklikler

Topluluk cari yılda Uluslararası Muhasebe Standartları Kurulu (UMSK) ve UMSK’ nun Uluslararası Finansal Raporlama Yorumları Komitesi (UFRYK) tarafından yayınlanan ve 1 Ocak 2016 tarihinde başlayan yıla ait dönemler için geçerli olan yeni ve revize edilmiş TMS/TFRS’lerdeki değişiklik ve yorumlardan Topluluk’ un finansal tabloları üzerinde etkisi olan değişiklik ve yorumları uygulamıştır. 1 Ocak 2016 tarihinde başlayan yıllık dönemler ve yine 1 Ocak 2016 tarihinde, 31 Aralık 2016 dönemine ait geçerli olan ve Topluluk’ un finansal tabloları üzerinde önemli etkisi olan değişiklik ve yorum yoktur.

a. 31 Aralık 2016 tarihi itibarıyla yürürlükte olan yeni standartlar ile mevcut önceki standartlara getirilen değişiklikler ve yorumlar:

− TFRS 11, “Müşterek Antlaşmalar”daki değişiklik; 1 Ocak 2016 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan yıllık raporlama dönemlerinde geçerlidir. Müşterek faaliyetlerde pay edinimi ile ilgilidir. Standarttaki değişiklik ile işletme tanımına giren bir müşterek faaliyette pay satın ediniminde bu payın nasıl muhasebeleşeceği konusunda açıklık getirilmiştir.

− TMS 16, “Maddi duran varlıklar”, ve TMS 41 “Tarımsal faaliyetler”, 1 Ocak 2016 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan yıllık

raporlama dönemlerinden itibaren geçerlidir. Bu değişiklik üzüm asması, kauçuk ağacı, palmiye ağacı gibi bitkilerin finansal raporlamasını değiştirmektedir. Taşıyıcı bitkilerin, maddi duran varlıkların üretim sürecinde kullanılmasına benzemesi sebebiyle, maddi duran varlıklarla aynı şekilde muhasebeleştirilmesine karar verilmiştir. Buna bağlı olarak değişiklik bu bitkileri TMS 41’in kapsamından çıkararak TMS 16’nın kapsamına alınmıştır. Taşıyıcı bitkiler üzerinde büyüyen ürünler ise TMS 41 kapsamındadır.

− TMS 16 ve TMS 38’deki değişiklik; “Maddi duran varlıklar” ve “Maddi olmayan duran varlıklar”,1 Ocak 2016 tarihinde veya bu

tarihten sonra başlayan yıllık raporlama dönemlerinde geçerlidir. Bu değişiklikle bir varlığın kullanımını içeren bir faaliyetten elde edilen hasılatın, genellikle varlığın ekonomik yararlarının tüketimi dışındaki etkenleri yansıttığından, hasılat esaslı amortisman ve itfa yöntemi kullanımının uygun olmadığına açıklık getirmiştir.

− TFRS 14, “Düzenleyici erteleme hesapları”; 1 Ocak 2016 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan yıllık raporlama dönemlerinde

geçerlidir. Bu değişiklik, ilk defa TFRS uygulayacak şirketlerin, düzenleyici erteleme hesap bakiyelerini önceki genel kabul görmüş muhasebe ilkelerine göre finansal tablolarına yansıtmaya devam etmesine izin vermektedir. Ancak daha önce TFRS uygulamış ve ilgili tutarı muhasebeleştirmeyecek diğer şirketlerle karşılaştırılabilirliği sağlamak adına, tarife düzenlemesinin etkisinin diğer kalemlerden ayrı olarak sunulması istenmektedir.

− TMS 27, “Bireysel finansal tablolar”; 1 Ocak 2016 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan yıllık raporlama dönemlerinde

geçerlidir. Bu değişiklik, işletmelere, bağlı ortaklık, iştirakler ve iş ortaklıklarındaki yatırımlarını muhasebeleştirirken özkaynak yönetimini kullanmalarına izin vermektedir.

98 99



2. Finansal Tabloların Sunumuna İlişkin Esaslar (Devamı)

2.5 Uluslararası Finansal Raporlama Standartları’ndaki (TFRS) Değişiklikler

a. 31 Aralık 2016 tarihi itibarıyla yürürlükte olan yeni standartlar ile mevcut önceki standartlara getirilen değişiklikler ve yorumlar:

− TFRS 10, “Konsolide finansal tablolar” ve TMS 28 “İştiraklerdeki ve iş ortaklıklarındaki yatırımlar”; 1 Ocak 2016 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan yıllık raporlama dönemlerinde geçerlidir. Bu değişiklik TFRS 10’un

gereklilikleri ve TMS 28 arasındaki, yatırımcı ve iştiraki ya da iş ortaklığı arasında bir varlığın satışı ya da iştiraki konusundaki uyumsuzluğa değinmektedir. Bu değişikliğin nihai sonucunda, işletme tanımına giren bir işlem gerçekleştiğinde (bağlı ortaklığa ilişkin ya da değil) işlem sonucu oluşan kayıp veya kazancın tamamı muhasebeleştirilirken; bu işlem eğer bir varlık alış veya satışı ise söz konusu işlemden doğan kayıp veya kazancın bir bağlı ortaklığa ilişkin olmasa bile bir kısmı muhasebeleştirilir.

− 2014 Dönemi Yıllık İyileştirmeler; 1 Ocak 2016 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan yıllık raporlama dönemlerinde geçerlidir. İyileştirmeler 4 standartta değişiklik getirmiştir:• TFRS 5, “Satış amaçlı elde tutulan duran varlıklar ve durdurulan faaliyetler”, satış yöntemlerine ilişkin değişiklik• TFRS 7, “Finansal araçlar: Açıklamalar”, TFRS 1’e bağlı olarak yapılan, hizmet sözleşmelerine ilişkin değişiklik• TMS 19, “Çalışanlara sağlanan faydalar” iskonto oranlarına ilişkin değişiklik• TMS 34, “Ara dönem finansal raporlama” bilgilerin açıklanmasına ilişkin değişiklik.

− TMS 1, “Finansal Tabloların Sunuluşu”; 1 Ocak 2016 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan yıllık raporlama dönemlerinde

geçerlidir. Bu değişiklikler ile finansal raporların sunum ve açıklamalarını iyileştirmek amaçlanmıştır.

− TFRS 10, “Konsolide finansal tablolar” ve TMS 28 “İştiraklerdeki ve iş ortaklıklarındaki yatırımlar”; 1 Ocak 2016 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan yıllık raporlama dönemlerinde geçerlidir. Bu değişiklikler yatırım işletmeleri ve onların bağlı ortaklıkları için konsolidasyon muafiyeti uygulamasına açıklık getirir.

b. 31 Aralık 2016 tarihi itibarıyla yayınlanmış ancak henüz yürürlüğe girmemiş olan standartlar, değişiklikler ve yorumlar:

− TMS 7, “Nakit akış tabloları”;1 Ocak 2017 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan yıllık raporlama dönemlerinde geçerlidir. Bu değişiklikler finansal tablo okuyucularının finansman faaliyetlerinden kaynaklanan yükümlülük değişikliklerini değerlendirebilmelerine imkan veren ek açıklamalar getirmiştir. Değişiklikler UMSK’nın “açıklama inisiyatifi” projesinin bir parçası olarak finansal tablo açıklamalarının nasıl geliştirilebileceğine dair çıkarılmıştır.

− TMS 12, “Gelir vergileri”; 1 Ocak 2017 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan yıllık raporlama dönemlerinde geçerlidir.

Değişiklik bir varlığın gerçeğe uygun değerinden ölçülmesi durumunda ve gerçeğe uygun değerinin vergi matrahının altında kalması durumunda ertelenmiş verginin muhasebeleştirilmesi ile ilgili netleştirme yapmaktadır. Ayrıca ertelenmiş vergi varlıklarının muhasebeleştirilmesi ile ilgili diğer bazı yönleri de açıklığa kavuşturmaktadır.

− TFRS 2, “Hisse bazlı ödemeler”; 1 Ocak 2018 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan yıllık raporlama dönemlerinde geçerlidir. Değişiklik nakde dayalı hisse bazlı ödemelerin ölçüm esaslarını ve bir ödüllendirmeyi nakde dayalıdan özkaynağa dayalıya çeviren değişikliklerin nasıl muhasebeleştirileceğini açıklamaktadır. Bu değişiklik aynı zamanda bir işverenin çalışanının hisse bazlı ödemesine ilişkin bir miktarı kesmek ve bunu vergi dairesine ödemekle yükümlü olduğu durumlarda, TFRS 2’nin esaslarına bir istisna getirerek bu ödül sanki tamamen özkaynağa dayalıymışçasına işlem görmesini gerektirmektedir.

− TFRS 15, “Müşterilerle yapılan sözleşmelerinden doğan hasılat”; 1 Ocak 2018 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan yıllık raporlama dönemlerinde geçerlidir. Amerika’da Kabul Görmüş Muhasebe Standartları ile yapılan uyum çalışması sonucu ortaya çıkan yeni standart hasılatın finansal raporlamasını ve finansal tabloların toplam gelirlerinin dünya çapında karşılaştırılabilir olmasını sağlamayı amaçlamıştır. Bu değişikliklerle edim (performans) yükümlülüklerini belirleyen uygulama rehberliğine, fikri mülkiyet lisanslarının muhasebesine ve işletmenin asil midir yoksa aracı mıdır değerlendirmesine (net hasılat sunumuna karşın brüt hasılat sunumu) ilişkin açıklamaları içermektedir. Uygulama rehberliğindeki bu alanların her biri için yeni ve değiştirilmiş açıklayıcı örnekler eklenmiştir. UMSK, aynı zamanda yeni hasılat standardına geçiş ile ilgili ek pratik tedbirler dahil etmiştir.


2.5 Uluslararası Finansal Raporlama Standartları’ndaki (UFRS) Değişiklikler

b. 31 Aralık 2016 tarihi itibarıyla yayınlanmış ancak henüz yürürlüğe girmemiş olan standartlar, değişiklikler ve yorumlar:

− TFRS 9, “Finansal araçlar”; 1 Ocak 2018 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan yıllık raporlama dönemlerinde geçerlidir. Bu standart TMS 39’un yerini almaktadır. Finansal varlıklar ve yükümlülüklerin sınıflandırması ve ölçülmesi ile ilgili zorunlulukları ve aynı zamanda şuanda kullanılmakta olan, gerçekleşen değer düşüklüğü zararı modelinin yerini alacak olan beklenen kredi riski modelini de içermektedir.

− TFRS 16, “Kiralama İşlemleri”; 1 Ocak 2019 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan yıllık raporlama dönemlerinde geçerlidir. Bu yeni standart mevcut TMS 17 rehberliğinin yerini alır ve özellikli kiralayanlar açısından muhasebesinde geniş kapsamlı bir değişiklik yapar. Şu anki TMS 17 kurallarına göre kiralayanlar bir kiralama işlemine taraf olduklarında bu işlem için finansal kiralama (bilanço içi) ya da faaliyet kiralaması (bilanço dışı) ayrımı yapmak zorundalar. Fakat TFRS 16’ya göre artık kiralayanlar neredeyse tüm kiralama sözleşmeleri için gelecekte ödeyecekleri kiralama yükümlülüklerini ve buna karşılık olarak da bir “varlık kullanım hakkı”nı bilançolarına yazmak zorunda olacaklardır. UMSK kısa dönemli kiralama işlemleri ve düşük değerli varlıklar için bir istisna öngörmüştür fakat bu istisna sadece kiraya verenler açısından uygulanabilir. Kiraya verenler için muhasebe neredeyse aynı kalmaktadır. Ancak UMSK’nın kiralama işlemlerinin tanımını değiştirmesinden ötürü (sözleşmelerdeki içeriklerin birleştirilmesi ya da ayrıştırılmasındaki rehberliği değiştirdiği gibi) kiraya verenler de bu yeni standarttan etkileneceklerdir. En azından yeni muhasebe modelinin kiraya verenler ve kiralayanlar arasında pazarlıklara neden olacağı beklenmektedir. TFRS 16’ya göre bir sözleşme belirli bir süre için belirli bir tutar karşılığında bir varlığın kullanım hakkını ve o varlığı kontrol etme hakkını içeriyorsa o sözleşme bir kiralama sözleşmesidir ya da kiralama işlemi içermektedir.

− TFRS 4 “Sigorta Sözleşmeleri”’ndeki değişiklikler; 1 Ocak 2018 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan yıllık raporlama dönemlerinde geçerlidir. UFRS 4’de yapılan değişiklik sigorta şirketleri için iki farklı çözüm sunmaktadır: “örtülü yaklaşım (overlay approach)” ve “erteleyici yaklaşım (deferral approach)”.

Yeni değiştirilmiş standart:• Sigorta sözleşmeleri tanzim eden tüm şirketlere yeni sigorta sözleşmeleri standardı yayınlanmadan önce TFRS 9 uygulandığında

çıkabilecek dalgalanmayı kar veya zarardan ziyade diğer kapsamlı gelirlerde muhasebeleştirme hakkı sağlayacaktır.• Faaliyetleri ağırlıklı olarak sigorta ile bağlantılı olan şirketlere isteğe bağlı olarak 2021 yılına kadar geçici TFRS 9’u uygulama

muafiyeti getirecektir. TFRS 9 uygulamayı erteleyen işletmeler hâlihazırda var olan TMS 39 “Finansal Araçlar: Muhasebeleştirme ve Ölçme” standardını uygulamaya devam edeceklerdir.

− TMS 40, “Yatırım Amaçlı Gayrimenkuller” standardındaki değişiklikler; 1 Ocak 2018 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan yıllık raporlama dönemlerinde geçerlidir. Yatırım amaçlı gayrimenkullerin sınıflandırılmasına ilişkin yapılan bu değişiklikler, kullanım amacında değişiklik olması durumunda yatırım amaçlı gayrimenkullere ya da gayrimenkullerden yapılan sınıflandırmalarla ilgili netleştirme yapmaktadır. Bir gayrimenkulün kullanımının değişmesi durumunda bu gayrimenkulün “Yatırım Amaçlı Gayrimenkul” tanımlarına uyup uymadığının değerlendirilmesinin yapılması gerekmektedir. Bu değişim kanıtlarla desteklenmelidir.

− 2014-2016 Dönemi yıllık iyileştirmeler; 1 Ocak 2018 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan yıllık raporlama dönemlerinde geçerlidir. Bu değişiklikler 3 standardı etkilemektedir:• TFRS 1, “Türkiye Finansal Raporlama Standartlarının İlk Uygulaması”, TFRS 7, TMS 19 ve TFRS 10 standartlarının ilk kez

uygulama aşamasında kısa dönemli istisnalarının 1 Ocak 2018’den itibaren geçerli olmak üzere kaldırmıştır.• TFRS 12 “Diğer İşletmelerdeki Paylara İlişkin Açıklamalar”, standardın kapsamına ilişkin bir netleştirme yapılmıştır. 1 Ocak

2017 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan yıllık raporlama dönemlerinden itibaren geriye dönük olarak uygulanacaktır.• TMS 28 “İştiraklerdeki ve İş Ortaklıklarındaki Yatırımlar”, 1 Ocak 2018’den itibaren geçerli olarak bir iştirak ya da iş ortaklığının

gerçeğe uygun değerden ölçülmesine ilişkin değişiklik.

− TFRS Yorum 22, “Yabancı Para Cinsinden Yapılan İşlemler ve Avanslar Ödemeleri”; 1 Ocak 2018 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan yıllık raporlama dönemlerinde geçerlidir. Bu yorum yabancı para cinsinden yapılan işlemler ya da bu tür işlemlerin bir parçası olarak yapılan ödemelerin yabancı bir para cinsinden yapılması ya da fiyatlanması konusunu ele almaktadır. Bu yorum tek bir ödemenin yapılması/alınması durumunda ve birden fazla ödemenin yapıldığı/alındığı durumlara rehberlik etmektedir. Bu rehberliğin amacı uygulamadaki çeşitliliği azaltmaktır.

100 101




2.6 Önemli Muhasebe Politikalarının Özeti

Gelirlerin Kaydedilmesi

Gelirler, mal ve hizmet satışlarından alınan veya alınacak olan bedelin gerçeğe uygun değeri üzerinden tahakkuk esasına göre kayıtlara alınır. Net satışlar, teslim edilmiş malların ve gerçekleşmiş hizmetlerin fatura bedelinin, satış indirimleri ve iadelerinden arındırılmış halidir. Satışların içerisinde önemli bir finansman unsuru bulunması durumunda, gerçeğe uygun bedel gelecekte oluşacak tahsilatların, finansman unsuru içerisinde yer alan faiz oranı ile indirgenmesi ile tespit edilir. Fark, tahakkuk esasına göre esas faaliyetlerden diğer gelirler olarak ilgili dönemlere kaydedilir (Dipnot 28 ve Dipnot 31).

Malların SatışıTopluluğun mal satışları düzcam, cam ev eşyası, cam ambalaj ve cam elyafı gibi camın tüm temel alanları ile soda ve krom bileşenlerini kapsamaktadır. Bu malların satışından elde edilen gelir, aşağıdaki şartlar karşılandığında muhasebeleştirilir:• Topluluk’ un mülkiyetle ilgili tüm önemli riskleri ve kazanımları alıcıya devretmesi,• Topluluk’ un mülkiyetle ilişkilendirilen ve süregelen bir idari katılımının ve satılan mallar üzerinde etkin bir kontrolünün olmaması,• Gelir tutarının güvenilebilir bir şekilde ölçülmesi,• İşlemle ilişkili olan ekonomik faydaların Topluluk’ a akışının olası olması,• İşlemden kaynaklanacak maliyetlerin güvenilebilir bir şekilde ölçülmesi.

Hizmet SunumuYıllara yaygın projelere ilişkin sözleşme geliri ve maliyetler, gelir tutarının güvenilir biçimde ölçülebildiği ve sözleşme kapsamındaki proje ile ilgili bir değişiklik varsa değişiklikten kaynaklanan gelir artışının muhtemel olduğu zaman muhasebeleştirilir. Sözleşme geliri, alınan veya alınacak hakedişlerin gerçeğe uygun değeri ile ölçülmektedir. Projeler, sabit fiyatlı sözleşmeler olup sözleşme gelirleri, sözleşmenin tamamlanma oranı metoduna göre hesaplanmaktadır. Toplam sözleşme gelirinin, tamamlanma oranına isabet eden tutarı, ilgili döneme sözleşme geliri olarak kaydedilir.

Topluluğun, lojistik, ithalat, ihracat ve sigorta aracılık hizmetleri yapan hizmet şirketleri bulunmaktadır.

Faiz GeliriFaiz geliri, kalan anapara bakiyesi ve ilgili finansal varlıktan beklenen ömrü boyunca elde edilecek tahmini nakit girişlerini söz konusu varlığın net defter değerine getiren etkin faiz yöntemi esas alınarak ilgili dönemde tahakkuk ettirilir.

Temettü GeliriHisse senedi yatırımlarından elde edilen temettü geliri, hissedarların temettü alma hakkı doğduğu zaman konsolide finansal tablolara yansıtılır. Temettü borçları kar dağıtımının bir unsuru olarak genel kurul onayı sonrasında yükümlülük olarak konsolide finansal tablolara yansıtılır.

Stoklar

Stoklar, net gerçekleşebilir değer ya da maliyet bedelinden düşük olanı ile değerlenir. Maliyet, ağırlıklı ortalama maliyet metodu ile hesaplanmaktadır. Stoklara dahil edilen maliyeti oluşturan unsurlar malzeme, direkt işçilik ve genel üretim giderleridir. Kredi maliyetleri stok maliyetlerine dahil edilmemektedir. Net gerçekleşebilir değer, olağan ticari faaliyet içerisinde oluşan tahmini satış fiyatından, tamamlanma maliyeti ve satışı gerçekleştirmek için gerekli satış maliyetlerinin indirilmesiyle elde edilen tutardır. Stoklar, ilk madde ve malzeme, yarı mamuller, mamuller, işletme malzemesi, ticari mallar, yoldaki mallar ve diğer stokları kapsamaktadır (Dipnot 13).

Maddi Duran Varlıklar

Arsa, arazi ve binalar dışındaki maddi duran varlıklar, elde etme maliyetinden birikmiş amortismanın ve kalıcı değer kayıplarının düşülmesi ile bulunan net değerleri ile gösterilmektedir. Arsa, arazi ve binalar ise; yeniden değerleme tarihindeki gerçeğe uygun değerinden, müteakip birikmiş amortisman ve müteakip birikmiş değer düşüklüğü zararlarının indirilmesiyle bulunan değerle gösterilmektedir.

Arsa, arazi ve binalar yeniden değerleme modeli ile net yönteme göre muhasebeleştirilmiştir. Bu muhasebe politikası değişikliği 31 Aralık 2015 tarihli finansal tablolardan başlamak üzere uygulanmıştır.



Maddi Duran Varlıklar

Mal ve hizmetlerin üretiminde kullanılan veya idari amaçlı kullanılacak ve inşa edilme aşamasındaki varlıklar, maliyet değerlerinden varsa değer düşüklüğü kaybı düşülerek gösterilirler. Maliyete yasal harçlar da dahil edilir. Kullanıma veya satışa hazır hale getirilmesi önemli ölçüde zaman isteyen varlıklar söz konusu olduğunda, borçlanma maliyetleri Topluluk’ un ilgili muhasebe politikası uyarınca aktifleştirilir. Bu tür varlıklar, diğer sabit varlıklar için kullanılan amortisman yönteminde olduğu gibi, kullanıma hazır olduklarında amortismana tabi tutulur. Arazi ve yapılmakta olan yatırımlar dışında, maddi duran varlıkların maliyet tutarları, beklenen faydalı ömürlerine göre doğrusal amortisman yöntemi kullanılarak amortismana tabi tutulur. Arazi ve arsalar için sınırsız ömürleri olması sebebi ile amortisman ayrılmamaktadır. Beklenen faydalı ömür, artık değer ve amortisman yöntemi, tahminlerde ortaya çıkan değişikliklerin olası etkileri için her yıl gözden geçirilir ve tahminlerde bir değişiklik varsa ileriye dönük olarak muhasebeleştirilir (Dipnot 18)

Finansal kiralama ile alınan varlıklar, beklenen ekonomik ömrü ile söz konusu kiralama süresinden kısa olanı ile diğer maddi duran varlıklarla aynı şekilde amortismana tabi tutulur.

Maddi duran varlıkların, tahmin edilen ekonomik ömürleri aşağıdaki gibidir:

Ekonomik ömürYer altı ve yer üstü düzenleri 5–50 yılBinalar 7–50 yılTesis, makine ve cihazlar 2–30 yılTaşıtlar 3–15 yılDemirbaşlar 2–20 yılDiğer maddi varlıklar 3–20 yıl

Maddi duran varlıklar olası bir değer düşüklüğünün tespiti amacıyla incelenir ve maddi duran varlığın kayıtlı değeri geri kazanılabilir değerinden fazla ise, karşılık ayrılmak suretiyle kayıtlı değeri geri kazanılabilir değerine indirilir. Geri kazanılabilir değer, ilgili maddi duran varlığın mevcut kullanımından gelecek net nakit akışları ile satış maliyeti düşülmüş gerçeğe uygun değerinden yüksek olanı olarak kabul edilir.

Maddi bir duran varlığa yapılan normal bakım ve onarım harcamaları, gider olarak muhasebeleştirilmektedir. Maddi duran varlığın kapasitesini genişleterek kendisinden gelecekte elde edilecek faydayı arttıran nitelikteki yatırım harcamaları, maddi duran varlığın maliyetine eklenmekte ve ilgili maddi duran varlığın kalan tahmini faydalı ömrü üzerinden amortismana tabi tutulmaktadır. Maddi duran varlıkların elden çıkarılması ya da bir maddi duran varlığın hizmetten alınması sonucu oluşan kazanç veya kayıp satış hasılatı ile varlığın net defter değeri arasındaki fark olarak belirlenir ve cari dönemde “Yatırım faaliyetlerinden gelirler/giderler” hesaplarına yansıtılır.

Maddi duran varlık kalemlerine ilişkin özkaynaklarda yer alan değerleme artışı, ilgili varlığın tamamen itfa olması, kullanımdan çekilmesi ya da elden çıkarılması gibi nedenlerle finansal durum tablosu dışı bırakıldığında doğrudan geçmiş yıl karlarına aktarılmaktadır.

Maddi Olmayan Duran Varlıklar

Satın Alınan Maddi Olmayan Duran VarlıklarSatın alınan maddi olmayan duran varlıklar, maliyet değerlerinden birikmiş itfa payları ve birikmiş değer düşüklükleri düşüldükten sonraki tutarlarıyla gösterilirler. Bu varlıklar beklenen ekonomik ömürlerine göre doğrusal itfa yöntemi kullanılarak itfaya tabi tutulur. Beklenen ekonomik ömür ve itfa yöntemi, tahminlerde ortaya çıkan değişikliklerin olası etkilerini tespit etmek amacıyla her yıl gözden geçirilir ve tahminlerdeki değişiklikler ileriye dönük olarak muhasebeleştirilir. Söz konusu maliyetler, alım maliyetlerini kapsamaktadır ve ekonomik ömürlerine göre (3–5 yıl) itfaya tabi tutulur (Dipnot 19).

102 103






Bilgisayar YazılımlarıSatın alınan bilgisayar yazılımları, satın alımı sırasında ve satın almadan kullanıma hazır olana kadar geçen sürede oluşan maliyetler üzerinden aktifleştirilir. Söz konusu maliyetler, ekonomik ömürlerine göre (3–5 yıl) itfaya tabi tutulur.

Bilgisayar yazılımlarını geliştirmek ve sürdürmekle ilişkili maliyetler, oluştukları dönemde konsolide kapsamlı gelir tablosuna kaydedilmektedir. Kontrolü Topluluk’ un elinde olan, saptanabilir ve kendine özgü yazılım ürünleri ile direk ilişkilendirilebilen ve bir yıldan fazla süre ile maliyetinin üzerinde ekonomik fayda sağlayacak harcamalar maddi olmayan duran varlık olarak değerlendirilir. Maliyetler, yazılımı geliştiren çalışanların maliyetlerini ve genel üretim giderlerinin bir kısmını da içermektedir. Maddi olmayan duran varlık olarak değerlendirilen bilgisayar yazılım geliştirme maliyetleri, ekonomik ömürleri üzerinden (5 yılı geçmemek kaydıyla) itfaya tabi tutulurlar (Dipnot 19).

Müşteri İlişkileriİşletme birleşmesi sonucu sahip olunan müşteri ilişkileri ve sözleşmeleri iktisap tarihindeki makul değerleri üzerinden muhasebeleştirilir. Sözleşmeye bağlı müşteri ilişkileri tahmini sınırlı faydalı ömürleri (3 yıl) üzerinden doğrusal amortisman yöntemi ile amortismana tabi tutulur ve elde etme maliyetinden birikmiş itfa payının düşülmesi ile bulunan değer üzerinden taşınırlar. Müşteri ilişkileri, değer düşüklüğünün varlığını işaret eden şartların olduğu durumlarda değer düşüklüğü testine tabi tutulur. Değer düşüklüğünün olması durumunda müşteri ilişkilerinin kayıtlı değeri, geri kazanılabilir değerine getirilir ve ilgili tutar dönem sonuçlarına gider olarak yansıtılır.

İşletme Birleşmesi Yoluyla Elde Edilen Maddi Olmayan Duran Varlıklarİşletme birleşmesi yoluyla elde edilen maddi olmayan duran varlıklar, maddi olmayan duran varlık tanımını karşılaması ve gerçeğe uygun değerleri güvenilir bir şekilde ölçülebilmesi durumunda şerefiye tutarından ayrı olarak tanımlanır ve muhasebeleştirilir. Bu tür maddi olmayan duran varlıkların maliyeti, satın alma tarihindeki gerçeğe uygun değeridir. İşletme birleşmesi yoluyla elde edilen maddi olmayan duran varlıklar başlangıç muhasebeleştirmesi sonrasında ayrı olarak satın alınan maddi olmayan duran varlıklar gibi maliyet değerlerinden birikmiş itfa ve tükenme payları ve birikmiş değer düşüklükleri düşüldükten sonraki tutar üzerinden gösterilirler (Dipnot 19).

Maden VarlıklarıMaden sahası geliştirme maliyetleri, yeni cevher damarlarının değerlendirilmesi ile geliştirilmesinin yanı sıra var olan cevher damarlarının üretiminin devam ve geliştirilmesi amaçlı yer altı galerilerinin açılması, kazı yapılması, yolların yapılması gibi maliyetleri de içermektedir. Maden geliştirme maliyetleri, söz konusu madenden gelecekte bir ekonomik faydanın elde edilmesinin kuvvetle muhtemel olduğu, belirli maden alanlar için tanımlanabildiği ve maliyetinin güvenilir bir şekilde ölçülebildiği durumlarda aktifleştirilir. Üretim sırasında katlanılan maliyetler, maden sahasının geliştirilmesiyle birebir ilişkili olduğu sürece aktifleştirilir. Üretimle ilgili maliyetler ise gider olarak konsolide kapsamlı gelir tablosuna yansıtılır.

Geliştirme giderlerinin araştırma ve değerlendirme giderlerinden ayrımının yapılamadığı durumlarda, söz konusu geliştirme giderleri oluştukları dönemde konsolide kapsamlı gelir tablosu ile ilişkilendirilir. Maden varlıkları, kapasitelerinin tam olarak kullanılmaya hazır olduğu ve fiziksel durumlarının Topluluk yönetimi tarafından belirlenen üretim kapasitesini karşılayacağı durumlarda amortismana tabi tutulmaya başlanırlar.

Maden geliştirme maliyetleri gelecekte ekonomik faydanın elde edilmesinin kuvvetle muhtemel olduğu durumlarda aktifleştirilir ve ekonomik fayda dikkate alınarak amortismana tabi tutulur. Maden geliştirme maliyetleri, ilk kayda alındıkları anda ilgili maden alanları bazında tanımlanabildiği ölçüde bölümlere dağıtılır ve her bir maden sahasındaki bölümler ayrı ayrı ekonomik faydalar göz önünde bulundurularak üretim birimleri yöntemi kullanılarak amortismana tabi tutulur. İlgili madenin ömrü süresince elde edilecek ekonomik faydaların artmasını sağlayacak söz konusu madende yapılan büyük çapta ve önemli revizyon çalışmaları, aktifleştirilir. Bu kapsamda değerlendirilebilecek, büyük çapta ve önemli revizyonlar haricindeki bakım ve onarım giderleri oluştukları dönemin konsolide kapsamlı gelir tablosuna gider olarak kaydedilir. Her bir maden sahasındaki maden geliştirme maliyetleri; dönem içerisinde ilgili madenden çıkarılan toplam ton bazındaki maden miktarının, söz konusu madendeki toplam ton bazındaki görünür ve işlenebilir geri kalan maden rezerv miktarına bölünmesi suretiyle bulunan itfa oranı üzerinden amortismana tabi tutulur. Her bir maden sahasındaki görünür ve mümkün rezerv miktarları, öngörülebilir gelecekte ekonomik olarak çıkarılıp işlenebileceği bilinen ve ölçülebilen kaynağı göstermektedir.

Maden işletme hakları ise elde etme maliyetinden finansal tablolara yansıtılmakta olup dönem içerisinde yer altı ve açık ocaktan çıkarılan ton bazındaki maden miktarının, görünür ve mümkün işlenebilir geri kalan ton bazındaki maden rezerv miktarına bölünmesi suretiyle bulunan amortisman oranı kullanılarak itfa edilmektedir (Dipnot 19).




Geliştirme GiderleriYeni ürünlerin geliştirilmesi veya geliştirilen ürünlerin testi ve dizaynı ile ilgili proje maliyetleri, projenin ticari ve teknolojik bakımdan başarılı bir şekilde uygulanabilir olması ve maliyetlerin güvenilir olarak tespit edilebilmesi halinde maddi olmayan duran varlık olarak değerlendirilirler. Diğer geliştirme giderleri ve araştırma giderleri gerçekleştiğinde gider olarak kaydedilmektedir. Önceki dönemde gider kaydedilen geliştirme gideri sonraki dönemde aktifleştirilemez. Aktifleştirilen geliştirme giderleri, ürünün ticari üretiminin başlaması ile 5 yıl içerisinde doğrusal amortisman yöntemi uygulanarak itfa edilmektedir. Dönem itfa ve tükenme payları giderleri gerçekleştiğinde satışların maliyeti ile faaliyet giderlerinde muhasebeleştirilmektedir (Dipnot 28 ve Dipnot 30). Yatırım Amaçlı Gayrimenkuller

Mal ve hizmetlerin üretiminde kullanılmak veya idari maksatlarla veya işlerin normal seyri esnasında satılmak yerine, kira elde etmek veya değer kazanması amacıyla veya her ikisi için elde tutulan gayrimenkuller “yatırım amaçlı gayrimenkuller” olarak sınıflandırılır. Yatırım amaçlı gayrimenkuller gerçeğe uygun değer yöntemi kullanılarak finansal tablolara yansıtılmaktadır. Sahibi tarafından kullanılan bir gayrimenkulün, gerçeğe uygun değer esasına göre gösterilecek yatırım amaçlı bir gayrimenkule dönüşmesi durumunda kullanımdaki değişikliğin gerçekleştiği tarihe kadar TMS 16 “Maddi Duran Varlıklar” standardı uygulanır. TMS 16’ya göre hesaplanmış olan gayrimenkulün defter değeri ile gerçeğe uygun değeri arasında transfer tarihinde meydana gelen farklılık TMS 16’ya göre yapılmış bir yeniden değerleme gibi işleme tabi tutulur ve değerleme farkları özkaynaklar ile ilişkilendirilir. Yatırım amaçlı gayrimenkullerin gerçeğe uygun değerinin belirlenmesi, her yıl için konuyla ilgili SPK lisansına ve gerekli mesleki birikime sahip bağımsız değerleme firmaları tarafından yapılmaktadır (Dipnot 17). Sonraki dönemlerde, yatırım amaçlı gayrimenkulün gerçeğe uygun değerindeki değişimden kaynaklanan kazanç veya kayıp, oluştuğu dönemde kâr veya zarar ile ilişkilendirilmektedir.

Satış Amaçlı Sınıflandırılan Duran Varlıklar

Varlıklar, kayıtlı değerlerinin kullanılmak suretiyle değil satış işlemi sonucu geri kazanılmasının amaçlandığı durumlarda satış amacıyla elde tutulan duran varlıklar olarak sınıflandırılır. Bu varlıklar; bir işletme birimi, satış grupları veya ayrı bir maddi varlık olabilir. Satılmak üzere elde tutulan duran varlıkların satışının bilanço tarihini takip eden on iki ay içerisinde gerçekleşmesi beklenir. Çeşitli olay veya koşullar satış işleminin tamamlanma süresini bir yıldan fazlaya uzatabilir. Söz konusu gecikmenin, işletmenin kontrolü dışındaki olaylar veya koşullar nedeniyle gerçekleşmiş ve işletmenin ilgili varlığın (veya elden çıkarılacak varlık grubunu) satışına yönelik satış planının devam etmekte olduğuna dair yeterli kanıt bulunması durumunda; satış işlemini tamamlamak için gerekli olan sürenin uzaması, ilgili varlığın (veya elden çıkarılacak varlık grubunun) satış amaçlı elde tutulan varlık olarak sınıflandırılmasını engellemez.Satış amacıyla elde tutulan duran varlıklar kayıtlı değerin veya makul değerin düşük olanı ile değerlenir. Makul değerin kayıtlı değerin altına düştüğü durumlarda oluşan değer düşüklüğü ilgili dönemin konsolide gelir tablosuna gider kaydedilir. Bu varlıklar üzerinden amortisman ayrılmaz.

Türev Araçlar ve Riskten Korunma Amaçlı Araçlar

Türev araçlar ilk olarak sözleşme tarihindeki gerçeğe uygun değerini yansıtan elde etme maliyeti üzerinden kayda alınmakta ve kayda alınmalarını izleyen dönemlerde gerçeğe uygun değer ile değerlenmektedir. Topluluk’ un türev araçlarını ağırlıklı olarak vadeli döviz alım-satım sözleşmeleri ile yabancı para ve faiz oranı swap işlemleri oluşturmaktadır. Söz konusu türev araçlar ekonomik olarak Topluluk için risklere karşı etkin bir koruma sağlamakla birlikte, risk muhasebesi yönünden gerekli koşulları taşımadıkları durumlarda konsolide finansal tablolarda alım-satım amaçlı türev araçlar olarak muhasebeleştirilmekte ve bunlara ilişkin gerçeğe uygun değer değişiklikleri gelir tablosunda yansıtılmaktadır. Topluluk’ un finansal riskten korunma muhasebesi koşullarını yerine getiren finansal riskten korunma işlemleri ise aşağıda açıklandığı şekilde muhasebeleştirilmektedir:

104 105





Türev Araçlar ve Riskten Korunma Amaçlı Araçlar

Nakit Akış Riskinden Korunma İşlemleriTopluluk, türev sözleşmesi yapıldığı tarihte, kayıtlı bir varlığın veya yükümlülüğün veya belirli bir riskle ilişkisi kurulabilen ve gerçekleşmesi muhtemel olan işlemlerin nakit akışlarında belirli bir riskten kaynaklanan ve kar/zararı etkileyebilecek değişmelere karşı korunmayı sağlayan işlemleri nakit akış riskinden korunma olarak belirlemektedir. Topluluk, etkin olarak nitelendirilen nakit akış finansal riskten korunma işlemlerine ilişkin kazanç ve kayıplarını özkaynaklarda “Riskten Korunma Kazanç/(Kayıpları)” olarak göstermektedir. Finansal riskten korunan taahhüdün veya gelecekteki muhtemel işlemin bir varlık veya yükümlülük haline gelmesi durumunda özkaynak kalemleri arasında izlenen bu işlemlerle ilgili kazanç ya da kayıplar bu kalemlerden alınarak söz konusu varlık veya yükümlülüğün elde etme maliyetine veya defter değerine dahil edilmektedir. Aksi durumda, özkaynak kalemleri altında muhasebeleştirilmiş tutarlar, finansal riskten korunan gelecekteki muhtemel işlemin konsolide gelir tablosunu etkilediği dönemde konsolide gelir tablosuna transfer edilerek kar veya zarar olarak yansıtılır.

Gelecekte gerçekleşmesi muhtemel işlemin, gerçekleşmesi artık beklenmiyorsa, önceden özkaynaklar altında muhasebeleştirilen birikmiş kazanç ve kayıplar gelir tablosuna transfer edilir. Finansal riskten korunma aracının, yerine belgelenmiş finansal riskten korunma stratejisine uygun olarak başka bir araç tanımlanmadan veya uzatılmadan, vadesinin dolması, satılması, sona erdirilmesi veya kullanılması veya finansal riskten korunma tanımının iptal edilmesi durumunda, önceden diğer kapsamlı gelir altında muhasebeleştirilmiş kazanç ve kayıplar, kesin taahhüt veya tahmini işlem gelir tablosunu etkileyene kadar özkaynaklar altında sınıflandırılmaya devam eder.

Varlıklarda Değer DüşüklüğüTopluluk, şerefiye dışındaki tüm maddi ve maddi olmayan duran varlıkları için, her rapor tarihinde söz konusu varlığa ilişkin değer düşüklüğü olduğuna dair herhangi bir gösterge olup olmadığını değerlendirir. Eğer böyle bir gösterge mevcutsa, o varlığın taşınmakta olan değeri, kullanım veya satış yoluyla elde edilecek olan tutarlardan yüksek olanı ifade eden net gerçekleşebilir değer ile karşılaştırılır. Eğer söz konusu varlığın veya o varlığın ait olduğu nakit üreten herhangi bir birimin kayıtlı değeri, kullanım veya satış yoluyla geri kazanılacak tutardan yüksekse, değer düşüklüğü meydana gelmiştir. Bu durumda oluşan değer düşüklüğü zararları konsolide kapsamlı gelir tablosunda muhasebeleştirilir. Değer düşüklüğünün iptali nedeniyle varlığın (veya nakit üreten birimin) kayıtlı değerinde meydana gelen artış, önceki yıllarda değer düşüklüğünün konsolide finansal tablolara alınmamış olması halinde oluşacak olan defter değerini (amortismana tabi tutulduktan sonra kalan net tutar) aşmamalıdır. Değer düşüklüğünün iptali konsolide kapsamlı gelir tablosunda muhasebeleştirilir. Finansal Kiralamalar

a) Topluluk - kiracı olarak

Finansal kiralamaTopluluk’ un esas olarak mülkiyetin tüm risk ve getirilerini üstüne aldığı maddi duran varlık kiralaması, finansal kiralama şeklinde sınıflandırılır. Finansal kiralamalar, kiralama döneminin başlangıcında finansal kiralama konusu sabit kıymetin rayiç değeri ile kira ödemelerinin bugünkü değerinden düşük olanını esas almak suretiyle maddi duran varlıklara dahil edilmektedir. Kiralamadan doğan finansman maliyetleri kiralama süresi boyunca sabit bir faiz oranı oluşturacak şekilde kira dönemine yayılmaktadır. Ayrıca, finansal kiralama konusu sabit kıymetler faydalı ömürleri esas alınmak suretiyle amortismana tabi tutulmaktadır. Finansal kiralama konusu sabit kıymetlerin değerinde bir azalma tespit edilirse değer düşüklüğü karşılığı ayrılır. Finansal kiralama borçları ile ilgili faiz ve kur farkı giderleri kar veya zarar tablosuna yansıtılmaktadır. Kira ödemeleri finansal kiralama borçlarından düşülür.

Faaliyet kiralamasıMülkiyete ait risk ve getirilerin önemli bir kısmının kiralayana ait olduğu kiralama işlemi, faaliyet kiralaması olarak sınıflandırılır. Faaliyet kiraları olarak (kiralayandan alınan teşvikler düşüldükten sonra) yapılan ödemeler, kira dönemi boyunca doğrusal yöntem ile konsolide kar veya zarar tablosuna gider olarak kaydedilir.

b) Topluluk - kiralayan olarak

Faaliyet kiralamasıFaaliyet kiralamasında, kiralanan varlıklar, gayrimenkuller, arsa ve yatırım amaçlı elde tutulan gayrimenkuller hariç, konsolide finansal durum tablosunda maddi duran varlıklar altında sınıflandırılır ve elde edilen kira gelirleri kiralama dönemi süresince, eşit tutarlarda konsolide kar veya zarar tablosuna yansıtılır. Kira geliri kira dönemi boyunca doğrusal yöntem ile konsolide kar veya zarar tablosuna yansıtılmaktadır.



Borçlanma Maliyetleri

Banka kredileri, alındıkları tarihlerde, işlem maliyetleri düşürülmüş gerçeğe uygun değerleri üzerinden kayda alınırlar. Müteakip dönemlerde etkin faiz oranı yöntemi kullanılarak iskonto edilmiş bedelleriyle değerlenir ve işlem masrafları düşüldükten sonra kalan tutar ile iskonto edilmiş maliyet değeri arasındaki fark, konsolide kapsamlı gelir tablosuna kredi dönemi süresince finansman maliyeti olarak yansıtılır (Dipnot 8 ve Dipnot 33).

Finansman faaliyetlerinin içerisinde kur farkı gelirleri yer alması durumunda, söz konusu gelirler aktifleştirilmiş bulunan toplam finansman giderlerinden indirilir.

Kullanıma ve satışa hazır hale getirilmesi önemli ölçüde zaman isteyen özellikli varlıklar söz konusu olduğunda, satın alınması, yapımı veya üretimi ile ilişki kurulabilen borçlanma maliyetleri, ilgili varlık kullanıma veya satışa hazır hale getirilene kadar varlığın maliyetine dahil edilmektedir. Diğer tüm borçlanma maliyetleri, oluştukları dönemlerde konsolide kapsamlı gelir tablosuna kaydedilmektedir.

Banka kredilerine ilişkin kur farkları, faiz giderleri ile ilişkilendirildikleri sürece aktifleştirilirler. Faiz giderleriyle birlikte aktifleştirilecek kur farkı gelir ve giderleri şirketin kendi fonksiyonel para biriminde borçlanması halinde katlanacağı borçlanma giderleri ile hâlihazırda yabancı para cinsinden borçlanma yoluyla katlandığı borçlanma giderleri arasındaki değer farkı göz önünde bulundurularak belirlenir.

İlişkili Taraflar

Bu konsolide finansal tabloların amacı doğrultusunda, ortaklar, üst düzey yönetim (genel müdürler, grup başkanları, genel müdür yardımcıları, başkan yardımcıları ve fabrika müdürleri) ve yönetim kurulu üyeleri, aileleri ve onlar tarafından kontrol edilen ve önemli etkinliğe sahip bulunulan şirketler ile konsolidasyona dahil edilmeyen bağlı ortaklıklar ve iştirakler “ilişkili taraflar” olarak kabul edilmişlerdir (Dipnot 37).

Netleştirme/Mahsup

İçerik ve tutar itibarıyla önemlilik arz eden her türlü kalem, benzer nitelikte dahi olsa, finansal tablolarda ayrı gösterilir. Önemli olmayan tutarlar, esasları ve fonksiyonları açısından birbirine benzeyen kalemler itibarıyla toplanarak gösterilir. Varlık ve yükümlülükler, gerekli kanuni hak olması, söz konusu varlık ve yükümlülükleri net olarak değerlendirmeye niyet olması veya varlıkların elde edilmesi ile yükümlülüklerin yerine getirilmesinin eş zamanlı olduğu durumlarda net olarak gösterilirler.

Finansal Yatırımlar

SınıflandırmaTopluluk, finansal varlıklarını şu şekilde sınıflandırmıştır: krediler ve alacaklar, satılmaya hazır finansal varlıklar, vadesine kadar elde tutulacak finansal varlıklar. Sınıflandırma, finansal varlıkların alınma amaçlarına göre yapılmıştır. Yönetim, finansal varlıklarının sınıflandırmasını satın alındıkları tarihte yapar.

AlacaklarAlacaklar, sabit veya belirli ödemeleri olan, aktif bir piyasada işlem görmeyen ve türev araç olmayan finansal varlıklardır. Vadeleri rapor tarihinden itibaren 12 aydan kısa ise dönen varlıklar, 12 aydan uzun ise duran varlıklar olarak sınıflandırılırlar. Alacaklar finansal durum tablosunda “ticari ve diğer alacaklar” olarak sınıflandırılırlar (Dipnot 10 ve Dipnot 11).

Satılmaya Hazır Finansal VarlıklarSatılmaya hazır finansal varlıklar, bu kategoride sınıflandırılan ve diğer kategorilerin içinde sınıflandırılmayan türev araç olmayan varlıklardır. Yönetim, ilgili varlıkları rapor tarihinden itibaren 12 ay içinde elden çıkarmaya niyetli değilse söz konusu varlıklar duran varlıklar içerisinde sınıflandırılırlar (Dipnot 7).

Vadeye Kadar Elde Tutulacak Finansal VarlıklarVadeye kadar elde tutulacak finansal varlıklar, vadesine kadar saklama niyetiyle elde tutulan ve fonlama kabiliyeti dahil olmak üzere vade sonuna kadar elde tutulabilmesi için gerekli koşulların sağlanmış olduğu, sabit veya belirlenebilir ödemeleri ile sabit vadesi bulunan ve işletme kaynaklı krediler ve alacaklar dışında kalan finansal varlıklardır. Vadeye kadar elde tutulacak finansal varlıklar etkin faiz oranı yöntemi kullanılarak iskonto edilmiş bedel üzerinden muhasebeleştirilmektedir. (Dipnot 7).

106 107





Finansal Yatırımlar

Muhasebeleştirme ve ÖlçümlemeDüzenli olarak alınıp-satılan finansal varlıklar, alım-satımın yapıldığı tarihte kayıtlara alınır. Alım-satım yapılan tarih, yönetimin varlığı alım satım yapmayı vaat ettiği tarihtir. Finansal varlıklar deftere ilk olarak gerçeğe uygun değerine işlem maliyeti eklenmek suretiyle kaydedilir. Finansal varlıklardan doğan nakit akış alım hakları sona erdiğinde veya transfer edildiğinde ve Topluluk tüm risk ve getirilerini transfer ettiğinde, finansal varlıklar defterlerden çıkartılır. Satılmaya hazır finansal varlıklar müteakip dönemlerde gerçeğe uygun değerleriyle muhasebeleştirilmektedirler.

Krediler ve alacaklar etkin faiz oranı kullanılarak iskonto edilmiş değerleriyle muhasebeleştirilmektedir.

Satılmaya hazır olarak sınıflandırılmış yabancı para cinsinden parasal finansal varlıkların gerçeğe uygun değerlerindeki değişikliklerde, finansal varlığın iskonto edilmiş değerindeki değişiklikler ile finansal varlığın kayıtlı değerindeki diğer değişikliklerden oluşan kur farkları analiz edilirler. Parasal finansal varlıklardan oluşan kur farkları kar veya zarar tablosuna, parasal olmayan finansal varlıklardan oluşan kur farkları özkaynaklara yansıtılır. Satılmaya hazır finansal varlıklar olarak kaydedilen parasal ve parasal olmayan finansal varlıkların gerçeğe uygun değerindeki değişimler özkaynaklara yansıtılır. Satılmaya hazır finansal varlıklar olarak sınıflandırılan finansal varlıklar, satıldığında veya değer düşüklüğü oluştuğunda özkaynaklarda gösterilen birikmiş gerçeğe uygun değer düzeltmeleri kar veya zarar tablosuna finansal varlıklardan doğan kar ve zararlar olarak aktarılır. Topluluk satılmaya hazır finansal varlıklara ilişkin temettü ödemelerini almaya hak kazandığında, satılmaya hazır finansal varlıklardan elde edilen temettü geliri, kar veya zarar tablosunda yatırım faaliyetlerinden gelirler içinde gösterilir. Borsada işlem gören satılmaya hazır finansal varlıkların gerçeğe uygun değerleri piyasa alış fiyatlarına göre belirlenmektedir. Finansal varlıklar için aktif bir piyasanın (borsada işlem görmeyen menkul kıymetler) bulunmaması durumlarında, Topluluk ilgili finansal varlığın gerçeğe uygun değerini değerleme yöntemleri kullanarak hesaplamaktadır. Bu yöntemler piyasa verilerinden yararlanılarak muvazaasız benzer işlemlerin kullanılmasını, benzer enstrümanların gerçeğe uygun değerlerinin referans alınmasını indirgenmiş nakit akışları analizini ve opsiyon fiyatlandırma modelleri yöntemlerini içerir. Teşkilatlanmış piyasalarda işlem görmeyen ve gerçeğe uygun değerleri güvenilir bir şekilde belirlenemeyen satılmaya hazır finansal varlıklar, maliyet bedelleri üzerinden, varsa, değer kaybı ile ilgili karşılık düşüldükten sonra konsolide finansal tablolara yansıtılmıştır.

Topluluk, rapor tarihinde, finansal varlıklarının değer düşüklüğü ile ilgili nesnel kanıt olup olmadığını değerlendirir. Satılmaya hazır olarak sınıflandırılan hisse senetlerinin gerçeğe uygun değerinin maliyetinin altına önemli ölçüde ve uzun süreli olarak düşmesi değer düşüklüğü göstergesi olarak değerlendirilir. Satılmaya hazır finansal varlıkların değer düşüklüğü ile ilgili nesnel kanıtların varlığı durumunda ilgili finansal varlığın elde etme maliyeti ile gerçeğe uygun değeri arasındaki farktan oluşan toplam zarardan daha önce kar veya zarar tablosuna yansıtılan değer düşüklüğü tutarı çıkarıldıktan sonra kalan zarar özkaynaklardan çıkarılarak kar veya zarar tablosunda muhasebeleştirilir. Sermaye araçları ile ilgili kar veya zarar tablosuna kaydedilen değer düşüklüğü giderleri, takip eden dönemlerde söz konusu değer düşüklüğünün ortadan kalkması durumunda dahi kar veya zarar tablosu ile ilişkilendirilmez. Ticari Alacaklar

Alıcıya ürün veya hizmet sağlanması sonucunda oluşan ticari alacaklar tahakkuk etmemiş finansman gelirlerinden netleştirilmiş olarak gösterilirler. Tahakkuk etmemiş finansman gelirleri sonrası ticari alacaklar, orijinal fatura değerinden kayda alınan alacakların izleyen dönemlerde elde edilecek tutarlarının etkin faiz yöntemi ile iskonto edilmesi ile hesaplanır. Belirlenmiş faiz oranı olmayan kısa vadeli alacaklar, orijinal etkin faiz oranının etkisinin çok büyük olmaması durumunda, maliyet değerleri üzerinden gösterilmiştir.

Tahsil imkânının kalmadığına dair objektif bir bulgu olduğu takdirde ilgili ticari alacaklar için değer düşüklüğü karşılığı ayrılmaktadır. Söz konusu karşılığın tutarı, alacağın kayıtlı değeri ile tahsili mümkün tutar arasındaki farktır. Tahsili mümkün tutar, teminatlardan ve güvencelerden tahsil edilebilecek meblağlar da dahil olmak üzere tüm nakit akışlarının, oluşan ticari alacağın orijinal etkin faiz oranı esas alınarak iskonto edilen değeridir.

Değer düşüklüğü karşılığı ayrılmasını takiben, değer düşüklüğüne uğrayan alacak tutarının tamamının veya bir kısmının tahsil edilmesi durumunda, tahsil edilen tutar ayrılan değer düşüklüğü karşılığından düşülerek esas faaliyetlerden diğer gelirlere kaydedilir (Dipnot 10 ve Dipnot 31).

Ticari işlemlere ilişkin vade farkı gelirleri/giderleri ile kur farkı kar/zararları, konsolide kar veya zarar tablosunda “Esas Faaliyetlerden Diğer Gelirler/Giderler” hesabı içerisinde muhasebeleştirilirler. (Dipnot 10 ve Dipnot 31).



Nakit ve Nakit Benzerleri

Nakit ve nakit benzeri kalemler, eldeki nakit, vadesiz mevduat ve vadeleri 3 ay veya 3 aydan daha az olan, nakde kolayca çevrilebilen ve önemli tutarda değer değişikliği riskini taşımayan yüksek likiditeye sahip diğer kısa vadeli yatırımlardır (Dipnot 6). Vadesi 3 aydan daha uzun 1 yıldan kısa olan banka mevduatları kısa vadeli finansal yatırımlar altında sınıflandırılır (Dipnot 7).

Finansal Yükümlülükler

Finansal yükümlülükler, ilk muhasebeleştirilmesi sırasında gerçeğe uygun değerinden ölçülür. İlgili finansal yükümlülüğün yüklenimi ile doğrudan ilişkilendirilebilen işlem maliyetleri de söz konusu gerçeğe uygun değere ilave edilir.

Finansal yükümlülükler özkaynağa dayalı finansal araçlar ve diğer finansal yükümlülükler olarak sınıflandırılır.

Özkaynağa dayalı finansal araçlarAna ortaklık dışı paylara verilen satın alma opsiyonları ile ilgili finansal yükümlülükler söz konusu opsiyonun itfa planına uygun olarak indirgenmiş değeri üzerinden finansal tablolara yansıtılmıştır. Finansal yükümlülüğün indirgenmiş tutarının opsiyona konu olan finansal varlığın gerçeğe uygun değerine yaklaştığı kabul edilmektedir.

Diğer finansal yükümlülüklerDiğer finansal yükümlülükler sonraki dönemlerde etkin faiz oranı üzerinden hesaplanan faiz gideri ile birlikte etkin faiz yöntemi kullanılarak itfa edilmiş maliyet bedelinden muhasebeleştirilir (Dipnot 8).

Etkin faiz yöntemi; finansal yükümlülüğün itfa edilmiş maliyetlerinin hesaplanması ve ilgili faiz giderinin ilişkili olduğu döneme dağıtılması yöntemidir. Etkin faiz oranı; finansal aracın beklenen ömrü boyunca veya uygun olması durumunda daha kısa bir zaman dilimi süresince gelecekte yapılacak tahmini nakit ödemelerini tam olarak ilgili finansal yükümlülüğün net bugünkü değerine indirgeyen orandır.

Ticari BorçlarTicari borçlar, olağan faaliyetler içerisinde tedarikçilerden sağlanan mal ve hizmetlere ilişkin yapılması gereken ödemeleri ifade etmektedir. Ticari borçlar, ilk olarak gerçeğe uygun değerinden ve müteakip dönemlerde etkin faiz yöntemiyle hesaplanan itfa edilmiş maliyetinden ölçülürler (Dipnot 10).

İşletme Birleşmeleri ve Şerefiye

İşletme birleşmeleri, ayrı tüzel kişiliklerin veya işletmelerin raporlama yapan tek bir işletme şeklinde birleşmesi olarak değerlendirilmektedir. İşletme birleşmeleri, TFRS 3 kapsamında, satın alma yöntemine göre muhasebeleştirilir (Dipnot 3).

İktisap maliyeti, alım tarihinde verilen varlıkların gerçeğe uygun değeri, çıkarılan sermaye araçları, değişimin yapıldığı tarihte varsayılan veya katlanılan yükümlülükler ve buna ilave iktisapla ilişkilendirilebilecek maliyetleri içerir. İşletme birleşmesi sözleşmesi gelecekte ortaya çıkacak olaylara bağlı olarak maliyetin düzeltilebileceğini öngören hükümler içerirse; bu düzeltmenin muhtemel olması ve değerinin tespit edilebilmesi durumunda, edinen işletme birleşme tarihinde birleşme maliyetine bu düzeltmeleri dahil eder. Alıma ilişkin maliyetler oluştukları dönemde giderleştirilir. Bağlı ortaklık alımı, iştirak edinimi ve iş ortaklıklarının kurulmasından ortaya çıkan şerefiye ödenen bedelin Topluluk’ un edinilen işletmedeki net tanımlanabilir varlık, yükümlülük ve koşullu yükümlülüklerin gerçeğe uygun değerinin oranı ve edinilen işletmedeki kontrol gücü olmayan pay tutarını aşan kısmıdır.

Değer düşüklüğü testi için şerefiye, nakit üreten birimlere dağıtılır. Dağıtım, şerefiyenin oluştuğu işletme birleşmesinden fayda sağlaması beklenen nakit üreten birimlere veya nakit üreten birim gruplarına yapılır. Şerefiyenin dağıtıldığı her bir birim veya birim grubu işletme içi yönetsel amaçlarla, şerefiyenin izlendiği işletmenin en küçük varlık grubudur. Şerefiye faaliyet bölümleri bazında takip edilir. Şerefiyedeki değer düşüklüğü gözden geçirmeleri yılda bir kez veya olay veya şartlardaki değişikliklerin değer düşüklüğü ihtimalini işaret ettiği durumlarda daha sık yapılmaktadır. Şerefiyenin defter değeri kullanım değeri ve satış maliyetleri düşülmüş gerçeğe uygun değerinin büyük olanı olan geri kazanılabilir değer ile karşılaştırılır. Herhangi bir değer düşüklüğü durumunda zarar derhal muhasebeleştirilir ve takip eden dönemde geri çevrilmez.

Topluluk tarafından kontrol edilen işletmeler arasında gerçekleşen yasal birleşmeler TFRS 3 kapsamında değerlendirilmemektedir. Dolayısıyla, bu tür birleşmelerde şerefiye hesaplanmamaktadır. Ayrıca, yasal birleşmelerde taraflar arasında ortaya çıkan işlemler konsolide finansal tabloların hazırlanması esnasında düzeltme işlemlerine tabi tutulur.

108 109





İşletme Birleşmeleri ve Şerefiye

Kontrol Gücü Olmayan Paylar İle Yapılan Kısmi Hisse Alış - Satış İşlemleriTopluluk, kontrol gücü olmayan paylar ile gerçekleştirdiği hali hazırda kontrol etmekte olduğu ortaklıklara ait hisselerin alış ve satış işlemlerini Topluluk’ un özkaynak sahipleri arasındaki işlemler olarak değerlendirmektedir. Buna bağlı olarak, kontrol gücü olmayan paylardan ilave hisse alış işlemlerinde, elde etme maliyeti ile ortaklığın satın alınan payı nispetindeki net varlıklarının kayıtlı değeri arasındaki fark özkaynaklar içerisinde muhasebeleştirilir. Kontrol gücü olmayan paylara hisse satış işlemlerinde, satış bedeli ile ortaklığın satılan payı nispetindeki net varlıklarının kayıtlı değeri arasındaki fark sonucu oluşan kayıp veya kazançlar da özkaynaklar içerisinde muhasebeleştirilir.

Kur Değişiminin EtkileriTopluluk’ un her işletmesinin kendi finansal tabloları faaliyette bulundukları temel ekonomik çevrede geçerli olan para birimi (fonksiyonel para birimi) ile sunulmuştur. Her işletmenin finansal durumu ve faaliyet sonuçları, Şirket’in fonksiyonel para birimi olan ve konsolide finansal tablolar için sunum para birimi olan Türk Lirası (“TL”) cinsinden ifade edilmiştir.

Her bir işletmenin finansal tablolarının hazırlanması sırasında, yabancı para cinsinden (TL dışındaki para birimleri ya da ilgili işletmenin fonksiyonel para birimi dışındaki para birimleri) gerçekleşen işlemler, işlem tarihindeki kurlar esas alınmak suretiyle kaydedilmektedir. Finansal durum tablosunda yer alan dövize endeksli parasal varlık ve yükümlülükler rapor tarihinde geçerli olan kurlar kullanılarak TL’ye çevrilmektedir.

Gerçeğe uygun değeri ile izlenmekte olan parasal olmayan kalemlerden yabancı para cinsinden kaydedilmiş olanlar, gerçeğe uygun değerin belirlendiği tarihteki kurlar esas alınmak suretiyle TL’ye çevrilmektedir. Tarihi maliyet cinsinden ölçülen yabancı para birimindeki parasal olmayan kalemler yeniden çevrilmeye tabi tutulmazlar.

Topluluk’ un yabancı faaliyetlerindeki varlık ve yükümlülükler, konsolide finansal tablolarda rapor tarihinde geçerli olan kurlar kullanılarak TL cinsinden ifade edilir.

Gelir ve gider kalemleri, işlemlerin gerçekleştiği tarihteki kurların kullanılması gereken dönem içerisindeki döviz kurlarında önemli bir dalgalanma olmadığı takdirde (önemli dalgalanma olması halinde, işlem tarihindeki kurlar kullanılır), dönem içerisindeki ortalama kurlar kullanılarak çevrilir. Oluşan kur farkı özkaynak olarak sınıflandırılır ve Topluluk’ un yabancı para çevrim farkları fonuna transfer edilir. Söz konusu çevrim farklılıkları yabancı faaliyetin elden çıkarıldığı dönemde kar veya zarar tablosuna kaydedilir.

Yurtdışında faaliyet satın alımından kaynaklanan şerefiye ve gerçeğe uygun değer düzeltmeleri, yurtdışındaki faaliyetin varlık ve yükümlüğü olarak ele alınır ve dönem sonu kuru kullanılarak çevrilir. Pay Başına Kazanç

Konsolide kar veya zarar tablosunda belirtilen pay başına kazanç, ana ortaklık payına düşen konsolide net karın ilgili yıl içinde mevcut hisselerin ağırlıklı ortalama adedine bölünmesi ile tespit edilir.

Türkiye’deki şirketler mevcut hissedarlara birikmiş karlardan ve özkaynak enflasyon düzeltmesi farkları hesabından hisseleri oranında hisse dağıtarak (“bedelsiz hisseler”) sermayelerini arttırabilir. Hisse başına kazanç hesaplanırken, bu bedelsiz hisse ihracı çıkarılmış hisseler olarak sayılır. Dolayısıyla pay başına kazanç hesaplamasında kullanılan ağırlıklı hisse adedi ortalaması, çıkarılan bedelsiz hisselerin geriye dönük olarak dikkate alınması suretiyle elde edilir (Dipnot 36).

Raporlama Tarihinden Sonraki Olaylar

Topluluk, raporlama tarihinden sonra düzeltme gerektiren olayların ortaya çıkması durumunda, konsolide finansal tablolara alınan tutarları bu yeni duruma uygun şekilde düzeltir. Raporlama tarihinden sonra ortaya çıkan düzeltme gerektirmeyen hususlar, finansal tablo kullanıcılarının ekonomik kararlarını etkileyen hususlar olmaları halinde konsolide finansal tablo dipnotlarında açıklanır.



Karşılıklar, Koşullu Varlık ve Borçlar

Geçmiş olaylardan kaynaklanan mevcut bir yükümlülüğün bulunması, yükümlülüğün yerine getirilmesinin muhtemel olması ve söz konusu yükümlülük tutarının güvenilir bir şekilde tahmin edilebilir olması durumunda finansal tablolarda karşılık ayrılır.

Karşılık olarak ayrılan tutar, yükümlülüğe ilişkin risk ve belirsizlikler göz önünde bulundurularak, rapor tarihi itibarıyla yükümlülüğün yerine getirilmesi için yapılacak harcamanın tahmin edilmesi yoluyla hesaplanır. Paranın zaman değeri etkisinin önemli olduğu durumlarda, karşılık tutarı, yükümlülüğün yerine getirilmesi için gerekli olması beklenen giderlerin bugünkü değeri olarak belirlenir. Karşılıkların bugünkü değerlerine indirgenmesinde kullanılacak iskonto oranının belirlenmesinde, ilgili piyasalarda oluşan faiz oranı ile söz konusu yükümlülükle ilgili risk dikkate alınır. Söz konusu iskonto oranı vergi öncesi olarak belirlenir ve gelecekteki nakit akışlarının tahmini ile ilgili riski içermez. Karşılığın ödenmesi için gerekli olan ekonomik faydanın bir kısmı ya da tamamının üçüncü taraflarca karşılanmasının beklendiği durumlarda, tahsil edilecek tutar, ilgili tutarın tahsil edilmesinin hemen hemen kesin olması ve güvenilir bir şekilde ölçülmesi halinde varlık olarak muhasebeleştirilir (Dipnot 22).

Finansal Bilgilerin Bölümlere Göre Raporlanması

Topluluk’ un, Yönetim tarafından performanslarını değerlendirme ve kaynak dağılımına karar vermek için kullandığı bilgileri içeren beş faaliyet bölümü bulunmaktadır. Topluluk’ un bu faaliyet grupları düzcam, cam ev eşyası, cam ambalaj, kimyasallar ve ithalat, ihracat, sigorta ve yatırım şirketlerini de kapsayan diğer grubudur. Bu bölümler risk ve getiri açısından farklı ekonomik durumlardan ve farklı coğrafi konumlardan etkilendikleri için ayrı ayrı yönetilmektedir. Yönetim, coğrafi olarak performansı Türkiye, Rusya, Ukrayna, Gürcistan ve Avrupa bölgelerine göre değerlendirmektedir. Topluluk Yönetimi, bölümlerin performansını değerlendirirken TFRS’ ye göre hazırlanan finansal tablo faaliyet sonuçlarının incelenmesini yöntem olarak belirlemiştir (Dipnot 5).

Bölümlere göre raporlama, Topluluk’ un faaliyetlere ilişkin karar almaya yetkili merciine yapılan raporlamayla yeknesaklığı sağlayacak biçimde düzenlenmiştir. Topluluk’ un faaliyetlere ilişkin karar almaya yetkili merci, bölümlere tahsis edilecek kaynaklara ilişkin kararların alınmasından ve bölümlerin performansının değerlendirilmesinden sorumludur. “Diğer” altında birleştirilen sektörler raporlanabilir bölüm olmak için yeterli sayısal alt sınırları karşılayamamaları nedeniyle bölümlere göre raporlamanın sunumu için birleştirilmiştir.

Bir faaliyet bölümünün, raporlanabilir bölüm olarak belirlenebilmesi için, işletme dışı müşterilere yapılan satışlar ve bölümler arası satışlar veya transferler de dahil olmak üzere, hasılatının, işletme içi ve dışı tüm faaliyet bölümlerinin toplam hasılatının %10’unu veya daha fazlasını oluşturması, raporlanan kâr veya zararının %10’u veya daha fazlası olması veya varlıklarının, tüm faaliyet bölümlerinin toplam varlıklarının %10’u veya daha fazlası olması gerekmektedir.

Yönetimin bölüme ilişkin bilgilerin finansal tablo kullanıcıları için faydalı olacağına inanması durumunda, yukarıdaki sayısal alt sınırlardan herhangi birini karşılamayan faaliyet bölümleri de raporlanabilir bölümler olarak değerlendirilebilir ve bunlara ilişkin bilgiler ayrı olarak açıklanabilir.

Devlet Teşvik ve Yardımları

Devlet bağışları, bağışların alınacağına ve Topluluk’ un uymakla yükümlü olduğu şartları karşıladığına dair makul bir güvence olduğunda gerçeğe uygun değerleri üzerinden kayda alınırlar (Dipnot 21).

Maliyetlere ilişkin devlet bağışları, karşılayacakları maliyetlerle eşleştikleri ilgili dönemler boyunca tutarlı bir şekilde gelir olarak muhasebeleştirilir.

Maddi duran varlıklara ilişkin devlet bağışları, ertelenmiş devlet bağışları olarak cari olmayan borçlar altında sınıflandırılır ve faydalı ömürleri üzerinden doğrusal amortisman uygulanarak kar veya zarar tablosuna gelir kaydedilir. Dönem Vergi Gideri ve Ertelenen Vergi

Vergi gideri, cari dönem vergi giderini ve ertelenmiş vergi giderini kapsar. Vergi, doğrudan özkaynaklar altında muhasebeleştirilen bir işlemle ilgili olmaması koşuluyla, kar veya zarar tablosuna dahil edilir (Dipnot 35). Aksi takdirde vergi de ilgili işlemle birlikte özkaynaklar altında muhasebeleştirilir.

Dönem vergi gideri, rapor tarihi itibarıyla Topluluk’ un bağlı ortaklıklarının ve özkaynak yöntemiyle değerlenen yatırımlarının faaliyet gösterdiği ülkelerde yürürlükte olan vergi kanunları dikkate alınarak hesaplanır.

110 111





Dönem Vergi Gideri ve Ertelenen Vergi

Ertelenmiş vergi, yükümlülük yöntemi kullanılarak, varlık ve yükümlülüklerin konsolide finansal tablolarda yer alan değerleri ile vergi değerleri arasındaki geçici farklar üzerinden hesaplanır. Bununla birlikte, işletme birleşmeleri dışında, hem ticari hem de mali karı veya zararı etkilemeyen varlık ve yükümlülüklerin ilk defa finansal tablolara alınması durumunda ertelenmiş vergi varlığı veya yükümlülüğü finansal tablolara alınmaz. Ertelenmiş vergi varlık ve yükümlülükleri, yürürlükte olan veya rapor tarihi itibarıyla yürürlüğe giren vergi oranları ve vergi mevzuatı dikkate alınarak, vergi varlığının gerçekleşeceği veya yükümlülüğünün ifa edileceği dönemde uygulanması beklenen vergi oranları üzerinden hesaplanır.

Başlıca geçici farklar, maddi duran varlıkların kayıtlı değerleri ile vergi değerleri arasındaki farktan, hâlihazırda vergiden indirilemeyen/vergiye tabi gider karşılıklarından ve kullanılmayan vergi indirim ve istisnalarından doğmaktadır.

Ertelenen vergi yükümlülüğü vergilendirilebilir geçici farkların tümü için hesaplanırken, indirilebilir geçici farklardan oluşan ertelenen vergi varlıkları, gelecekte vergiye tabi kar elde etmek suretiyle bu farklardan yararlanmanın kuvvetle muhtemel olması şartıyla hesaplanmaktadır.

Aynı ülkenin vergi mevzuatına tabi olmak şartıyla ve cari vergi varlıklarının cari vergi yükümlülüklerinden mahsup edilmesi konusunda yasal olarak uygulanabilir bir hakkın bulunması durumunda ertelenen vergi varlıkları ve yükümlülükleri karşılıklı olarak birbirinden mahsup edilir.

Çalışanlara Sağlanan Faydalar

Kıdem tazminatı karşılığı, Topluluk’ un Türk İş Kanunu ve bağlı ortaklıkların faaliyet gösterdikleri ülkelerde geçerli olan kanunlar uyarınca personelin emekliye ayrılmasından doğacak gelecekteki olası yükümlülüklerinin tahmini toplam karşılığının bugünkü değerini ifade eder. Türkiye’de geçerli olan çalışma hayatını düzenleyen yasalar ve Türk İş Kanunu uyarınca, Topluluk, en az bir yıllık hizmetini tamamlayan kendi isteği ile işten ayrılması veya uygunsuz davranışlar sonucu iş akdinin feshedilmesi dışında kalan sebepler yüzünden işten çıkarılan, vefat eden veya emekliye ayrılan her personeline toplu olarak kıdem tazminatı ödemekle yükümlüdür. Tanımlanmış sosyal yardım yükümlülüğünün bugünkü değeri ile ilgili ayrılan karşılık öngörülen yükümlülük yöntemi kullanılarak hesaplanır. Tüm aktüeryal karlar ve zararlar konsolide kapsamlı gelir tablosunda muhasebeleştirilir (Dipnot 24).

Kullanılmamış izin haklarından doğan yükümlülükler, hak kazanıldıkları dönemlerde tahakkuk edilir.

Nakit Akış Tablosu

Topluluk, net varlıklarındaki değişimleri, finansal yapısını ve nakit akışlarının tutar ve zamanlamasında değişen şartlara göre yönlendirme yeteneği hakkında finansal tablo kullanıcılarına bilgi vermek üzere, diğer finansal tabloların ayrılmaz bir parçası olarak nakit akış tablosu düzenlemektedir. Döneme ilişkin nakit akışları işletme, yatırım ve finansman faaliyetleri olarak sınıflandırılmaktadır.

İşletme faaliyetlerinden kaynaklanan nakit akışları Topluluk’ un faaliyetlerinden kaynaklanan nakit akışlarını gösterir.

Yatırım faaliyetleri ile ilgili nakit akışları, Topluluk’ un yatırım faaliyetlerinde (sabit yatırımlar ve finansal yatırımlar) kullandığı ve elde ettiği nakit akışlarını gösterir.

Finansman faaliyetlerine ilişkin nakit akışları, Topluluk’ un finansman faaliyetlerinde kullandığı kaynakları ve bu kaynakların geri ödemelerini gösterir.

Karşılıklı İştirak Sermaye Düzeltmesi

Herhangi bir Topluluk şirketi, ana ortaklığın hisselerini bedelini ödeyerek satın aldığında, el değiştiren hisselerin nominal tutarına denk gelen ödeme tutarı, hisse senedinin iptaline veya yeniden ihraç edilmesine kadar özsermayeden düşülmekte ve karşılıklı iştirak sermaye düzeltmesi kalemi altında gösterilmektedir. Bu hisse müteakip dönemlerde yeniden ihraç edilmesi veya satılması durumunda tahsil edilen tutar yine özsermayede gösterilir.

TemettülerTopluluk, temettü gelirlerini ilgili temettü alma hakkı oluştuğu tarihte, konsolide finansal tablolara yansıtmaktadır. Temettü borçları kar dağıtımının bir unsuru olarak beyan edildiği dönemde yükümlülük olarak konsolide finansal tablolara yansıtılır.


2.7 Önemli Muhasebe Değerlendirme, Tahmin ve Varsayımları

Konsolide finansal tabloların hazırlanması, rapor tarihi itibarıyla raporlanan varlık ve yükümlülüklerin tutarlarını, şarta bağlı varlık ve yükümlülüklerin açıklanmasını ve hesap dönemi boyunca raporlanan gelir ve giderlerin tutarlarını etkileyebilecek tahmin ve varsayımların kullanılmasını gerektirmektedir. Muhasebe değerlendirme, tahmin ve varsayımları, geçmiş tecrübe, diğer faktörler ile o günün koşullarıyla gelecekteki olaylar hakkında makul beklentiler dikkate alınarak sürekli olarak değerlendirilir. Bu tahmin ve varsayımlar, yönetimlerin mevcut olaylar ve işlemlere ilişkin en iyi bilgilerine dayanmasına rağmen, fiili sonuçlar, varsayımlardan farklılık gösterebilir. Gelecek finansal raporlama döneminde, varlık ve yükümlülüklerin kayıtlı değerinde önemli düzeltmelere neden olabilecek tahmin ve varsayımlar aşağıda belirtilmiştir: Topluluk vergiye esas finansal tabloları ile SPK raporlama standartlarına göre hazırlanmış finansal tabloları arasındaki farklılıklardan kaynaklanan geçici zamanlama farkları için ertelenmiş vergi varlığı ve yükümlülüğü muhasebeleştirmektedir. Topluluk şirketlerinin gelecekte oluşacak karlardan indirilebilecek kullanılmamış mali zararlar ve diğer indirilebilir geçici farklardan oluşan ertelenmiş vergi varlıkları bulunmaktadır. Ertelenmiş vergi varlıklarının kısmen ya da tamamen geri kazanılabilir tutarı mevcut koşullar altında tahmin edilmiştir. Değerlendirme sırasında, gelecekteki kar projeksiyonları, cari dönemlerde oluşan zararlar, kullanılmamış zararların ve diğer vergi varlıklarının son kullanılabileceği tarihler ve gerektiğinde kullanılabilecek vergi planlama stratejileri göz önünde bulundurulmuştur.

Yapılan değerlendirme neticesinde, 31 Aralık 2016 tarihi itibarıyla vergi indirimlerinden kaynaklanan geçici farklar üzerinden öngörülebilir ve vergi kanunları çerçevesinde vergi indirim hakkının devam edebileceği süre içerisinde yararlanılabileceği sonucuna varılan 180.101.402 TL (31 Aralık 2015: 151.054.662 TL) tutarındaki vergiden mahsup edilecek geçmiş yıl mali zararları ve 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 32/A maddesi çerçevesinde, indirimli kurumlar vergisinden kaynaklanan geçici farklar üzerinden öngörülebilir ve vergi kanunları çerçevesinde indirimli kurumlar vergisi hakkının devam edebileceği süre içerisinde yararlanılabileceği sonucuna varılan 300.325.907 TL (31 Aralık 2015: 234.562.840 TL) indirimli kurumlar vergisi için ertelenmiş vergi varlığı muhasebeleştirilmiştir (Dipnot 35).

Şirket, Yönetim Kurulu’nun 30 Aralık 2015 tarihli toplantısında; Türkiye Muhasebe Standartları (TMS) 16 kapsamında “maliyet modeli” ile değerlendirilmekte olan gayrimenkullerin (arsa, arazi ve binaların), 31 Aralık 2015 tarihli finansal tablolarından geçerli olmak üzere, 30 Eylül 2015 tarihindeki bahse konu gayrimenkuller baz alınarak “yeniden değerleme modeli” ile değerlendirilmesi ve bu politika değişikliğinin Topluluk’ un tüm şirketlerine uygulanmasına, karar vermiştir.

Topluluk’ un arsa, arazi ve binaları TMS 16 yeniden değerleme modeli kapsamında finansal tablolarında rayiç değeri üzerinden değerlenmektedir. 31 Aralık 2015 tarihli finansal tablolardaki rayiç değerler söz konusu gayrimenkuller hakkında yeterli bilgi ve mesleki birikime sahip bağımsız değerleme şirketleri tarafından hazırlanan ekspertiz raporlarına dayanmaktadır.

Makul değer hesaplamalarında en etkin ve verimli kullanım değerlendirmesi yapılarak hâlihazırdaki kullanım amaçları en etkin ve verimli kullanım olarak saptanmış olup, arsa ve araziler için emsal karşılaştırma yöntemi aksi durumsa ise maliyet yaklaşımı yöntemi kullanılmıştır.

Emsal karşılaştırma yönteminde mevcut pazar bilgilerinden faydalanılmış, bölgede yakın dönemde pazara çıkarılmış benzer gayrimenkuller dikkate alınarak, pazar değerini etkileyebilecek kriterler çerçevesinde fiyat ayarlaması yapılmış ve rapora konu arsalar için ortalama m2 satış değeri belirlenmiştir. Bulunan emsaller, konum, büyüklük, imar durumu, fiziksel özellikleri gibi kriterler dahilinde karşılaştırılmış, emlak pazarının güncel değerlendirilmesi için emlak pazarlama firmaları ile görüşülmüş, ayrıca bağımsız profesyonel değerleme şirketinin mevcut bilgilerinden faydalanılmıştır.

Maliyet yaklaşımı yönteminde ise arsa üzerindeki yatırım maliyetlerinin amortize edildikten (herhangi bir çıkar veya kazanç varsa eklendikten sonra, yıpranma payının çıkartılması) sonra arsa değerine eklenmesi ile gayrimenkulün değeri belirlenmiştir. Maliyet yaklaşımı yönteminde ele alınan bileşenlerden arsa değerinin hesaplanmasında da yukarıda açıklanan emsal karşılaştırma yöntemi kullanılmıştır.

112 113


Türk

iye

Şişe

ve

Cam

Fab

rika

ları

A.Ş

.1

Oca

k –

31 A

ralık

20

16 H

esap

Dö

nem

ine

Ait

Ko

nso

lide

Fin

ansa

l Tab

lola

ra İl

işki

n D

ipno

tlar

(Tü

m t

uta

rlar

aks

i bel

irti

lmed

ikçe

Tü

rk L

iras

ı (“T

L”)

ola

rak

ifad

e ed

ilmiş

tir.)


2.7 Önemli Muhasebe Değerlendirme, Tahmin ve Varsayımları

Alım/ satım işlemlerinin gerçekleşmesi esnasında oluşabilecek değerler, bu değerlerden farklılık gösterebilir.

Emsal karşılaştırma ve maliyet yaklaşımı yöntemi ile tespit edilen değerler, finansal tablolara ilk yansıtıldığı tarih ve ilgili dönem sonları itibarıyla, TMS 36 “Varlıklarda Değer Düşüklüğü” standardındaki hükümlere göre, değer düşüklüğü göstergelerinin olup olmadığı değerlendirilmiş ve değer düşüklükleri dönem kar veya zarar tablosu ile ilişkilendirilmiştir.

İlgili varlıkların başlangıçtaki defter değerleri yeniden değerlenmiş tutarlarına getirilmiş ve oluşan ilave değer artışı özkaynaklar yeniden değerleme fonuna ertelenmiş vergi etkisi netleştirilerek kaydedilmiştir.

1 Ocak - 31 Aralık 2015 dönemi için, bağımsız değerleme kuruluşu tarafından tespit edilen gerçeğe uygun değerler %1 daha düşük/yüksek olsaydı, dönem toplam kapsamlı geliri 16.419.173 TL daha düşük/yüksek olacaktı.

Kullanım amaçlı gayrimenkuller üzerinden hesaplanan değer artışları özkaynaklarda “Yeniden Değerleme ve Ölçüm Kazanç/Kayıpları” hesabında, değer düşüklükleri ise; kar veya zarar tablosunda “Yatırım Faaliyetlerinden Giderler (-)” hesabında muhasebeleştirilmiştir.

Topluluk, TMS 40 “Yatırım Amaçlı Gayrimenkuller” muhasebe standardı kapsamında muhasebeleştirdiği gayrimenkulleri de yeniden değerlemiş ve oluşan değer artışlarını kar veya zarar tablosunda yatırım faaliyetlerinden gelirler hesabında muhasebeleştirmiştir (Dipnot 32). Yatırım amaçlı gayrimenkullerin ileriki dönemlerde satılarak likit hale getirilmesinin muhtemel olması ve yürürlükte bulunan Kurumlar Vergisi Kanunu (“KVK”) 5/1-e maddesi gereğince satış karının %75’lik kısmının vergiden istisna edilmesi durumu göz önünde bulundurularak kar zarara yansıtılan tutar üzerinden %5 (%25 vergiye tabi tutar x %20 vergi oranı) ertelenmiş vergi pasifi hesaplanmış ve dönem ertelenmiş vergi giderlerinde muhasebeleştirilmiştir (Dipnot 35).

Arsa, arazi ve binaların yeniden değerleme modeliyle muhasebeleştirilmesinin 31 Aralık 2015 tarihli finansal tablolara etkisi, bölümler ve ülkeler itibarıyla aşağıdaki gibidir:

2. F

inan

sal T

ablo

ların

Sun

umun

a İli

şkin

Esa

slar

2.7

Öne

mli

Muh

aseb

e D

eğer

lend

irme,

Tah

min

ve

Vars

ayım

ları

Varl

ıkla

rD

üzca

mEş

yası

Cam

Ev

Am

bala

jCa

m K

imya

salla

rD

iğer

Topl

amD

ipno

t No

Özk

ayna

k Yö

ntem

iyle

Değ

erle

nen

Yatır

ımla

r80

.942

--

1.79

6.44

0-

1.87

7.38

2-

Oxy

vit

Kim

ya S

an. v

e Ti

c. A

.Ş. G

ayrim

enku

lleri

--

-1.

796.

294

-1.

796.

294

16-

HN

G F

loat

Gla

ss L

td. G

ayrim

enku

lleri

899.

622

--

--

899.

622

16-

Yaba

ncı P

ara

Çev

rim E

tkis

i2.

677

--

--

2.67

7-

Değ

er D

üşük

lüğü

(631

.813

)-

--

-(6

31.8

13)

- D

önem

Am

ortis

man

Etk

isi

--

-18

1-

181

- K

ar/Z

arar

da k

i Ver

gi E

tkis

i(1

89.5

44)

--

(35)

-(1

89.5

79)

Yatır

ım A

maç

lı G

ayrim

enku

ller

51.6

11.0

49-

--

56.4

08.7

8410

8.01

9.83

3-

Koca

eli İ

li G

ebze

İlçe

si Ç

ayıro

va M

ah. G

ayrim

enku

lleri

51.6

11.0

49-

--

-51

.611

.049

17-

İsta

nbul

İli B

eyko

z İlç

esi İ

ncirk

öy M

ah. G

ayrim

enku

lleri

--

--

56.4

08.7

8456

.408

.784

17M

addi

Dur

an V

arlık

lar

473.

961.

877

431.

106.

142

462.

225.

857

260.

511.

807

80.5

26.9

641.

708.

332.

647

Türk

iye’

deki

Gay

rim

enku

ller

377.

921.

546

428.

999.

777

274.

538.

194

259.

699.

798

80.5

26.9

641.

421.

686.

279

- D

eğer

Art

ışı

378.

321.

586

429.

925.

466

274.

699.

079

264.

608.

461

80.8

46.8

421.

428.

401.

434

- A

rsa

269.

232.

241

333.

997.

169

257.

431.

369

251.

419.

669

79.6

64.3

531.

191.

744.

801

18-

Bin

a10

9.08

9.34

595

.928

.297

17.2

67.7

1013

.188

.792

1.18

2.48

923

6.65

6.63

318

- D

eğer

Düş

üklü

ğü(8

6.14

7)-

-(4

.938

.320

)(2

66.3

89)

(5.2

90.8

56)

18-

Ars

a-

--

(2.4

65.3

42)

-(2

.465

.342

)18

- B

ina

(86.

147)

--

(2.4

72.9

78)

(266

.389

)(2

.825

.514

)18

- Ex

pert

iz D

eğer

lerin

e G

öre

İlave

Am

ortis

man

(313

.893

)(9

25.6

89)

(160

.885

)29

.657

(53.

489)

(1.4

24.2

99)

18Av

rupa

’dak

i Gay

rimen

kulle

r48

.545

.668

10.8

33.1

26-

812.

009

-60

.190

.803

- D

eğer

Art

ışı

55.9

23.7

3410

.809

.010

-1.

878.

336

-68

.611

.080

- A

rsa

5.24

6.59

01.

809.

473

-1.

457.

067

-8.

513.

130

18-

Bin

a47

.880

.773

8.45

9.04

7-

327.

345

-56

.667

.165

18-

Yaba

ncı P

ara

Çev

rim F

arkı

2.79

6.37

154

0.49

0-

93.9

24-

3.43

0.78

5-

Değ

er D

üşük

lüğü

(7.7

59.6

03)

--

(341

.179

)-

(8.1

00.7

82)

18-

Ars

a(7

.440

.821

)-

-(3

6.78

9)-

(7.4

77.6

10)

18-

Bin

a(3

18.7

82)

--

(304

.390

)-

(623

.172

)18

- Ex

pert

iz D

eğer

lerin

e G

öre

İlave

Am

ortis

man

141.

388

64.8

11-

(704

.275

)-

(498

.076

)18

- D

eğer

Düş

üklü

ğü v

e A

mor

tism

an Y

aban

cı P

ara

Çev

rim E

tkis

i24

0.14

9(4

0.69

5)-

(20.

873)

-17

8.58

1Ru

sya,

Ukr

ayna

ve

Gür

cist

an’d

aki G

ayrim

enku

ller

47.4

94.6

63(8

.726

.761

)18

7.68

7.66

3-

-22

6.45

5.56

5

- D

eğer

Art

ışı

47.8

54.5

604.

651.

913

197.

181.

069

--

249.

687.

542

- A

rsa

-5.

233.

255

16.0

83.4

86-

-21

.316

.741

18-

Bin

a53

.834

.870

-20

1.17

9.83

4-

-25

5.01

4.70

418

- Ya

banc

ı Par

a Ç

evrim

Far

kı(5

.980

.310

)(5

81.3

42)

(20.

082.

251)

--

(26.

643.

903)

- D

eğer

Düş

üklü

ğü(3

44.3

56)

(12.

549.

668)

(6.5

51.6

15)

--

(19.

445.

639)

- A

rsa

--

(66.

345)

--

(66.

345)

18-

Bin

a(3

44.3

56)

(12.

549.

668)

(6.4

85.2

70)

--

(19.

379.

294)

18-

Expe

rtiz

Değ

erle

rine

Gör

e İla

ve A

mor

tism

an(2

97.9

90)

443.

782

(3.0

45.3

86)

--

(2.8

99.5

94)

18-

Değ

er D

üşük

lüğü

ve

Am

ortis

man

Yab

ancı

Par

a Ç

evrim

Etk

isi

282.

449

(1.2

72.7

88)

103.

603

--

(886

.736

)To

plam

Var

lıkla

r52

5.65

3.86

843

1.10

6.14

246

2.22

5.85

726

2.30

8.24

713

6.93

5.74

81.

818.

229.

862

114 115

Türk

iye

Şişe

ve

Cam

Fab

rika

ları

A.Ş

.1

Oca

k –

31 A

ralık

20

16 H

esap

Dö

nem

ine

Ait

Ko

nso

lide

Fin

ansa

l Tab

lola

ra İl

işki

n D

ipno

tlar

(Tü

m t

uta

rlar

aks

i bel

irti

lmed

ikçe

Tü

rk L

iras

ı (“T

L”)

ola

rak

ifad

e ed

ilmiş

tir.)

Türk

iye

Şişe

ve

Cam

Fab

rika

ları

A.Ş

.1

Oca

k –

31 A

ralık

20

16 H

esap

Dö

nem

ine

Ait

Ko

nso

lide

Fin

ansa

l Tab

lola

ra İl

işki

n D

ipno

tlar

(Tü

m t

uta

rlar

aks

i bel

irti

lmed

ikçe

Tü

rk L

iras

ı (“T

L”)

ola

rak

ifad

e ed

ilmiş

tir.)

2. F

inan

sal T

ablo

ların

Sun

umun

a İli

şkin

Esa

slar

2.7

Öne

mli

Muh

aseb

e D

eğer

lend

irme,

Tah

min

ve

Vars

ayım

ları

Yükü

mlü

lükl

erD

üzca

mCa

m

Ev E

şyas

ıCa

m

Am

bala

jKi

mya

salla

rD

iğer

Topl

amD

ipno

t No

Erte

lenm

iş V

ergi

Yük

ümlü

lüğü

46.8

83.4

4135

.027

.668

51.0

89.0

3914

.315

.800

6.97

6.17

915

4.29

2.12

7-

Kar

vey

a Za

rard

a M

uhas

ebel

eştir

ilen

1.03

0.23

3(2

.869

.134

)(1

.943

.192

)(1

.080

.775

)2.

756.

463

(2.1

06.4

05)

- Ya

tırım

am

açlı

gayr

imen

kulle

rden

kay

nakl

anan

2.58

0.55

2-

--

2.82

0.43

95.

400.

991

17-

Diğ

er(1

.629

.788

)(2

.599

.834

)(1

.772

.708

)(1

.086

.278

)(6

3.97

6)(7

.152

.584

)-

Yaba

ncı p

ara

çevr

im e

tkis

i79

.469

(269

.300

)(1

70.4

84)

5.50

3-

(354

.812

)-

Diğ

er K

apsa

mlı

Gel

ir Ta

blos

unda

Muh

aseb

eleş

tirile

n45

.853

.208

37.8

96.8

0253

.032

.231

15.3

96.5

754.

219.

716

156.

398.

532

27-

Ars

a14

.246

.232

17.9

27.4

5715

.953

.586

12.7

16.6

903.

983.

218

64.8

27.1

83-

Bin

a31

.245

.719

20.0

31.5

6440

.971

.934

2.67

0.49

323

6.49

895

.156

.208

- Ya

banc

ı par

a çe

vrim

fark

ı36

1.25

7(6

2.21

9)(3

.893

.289

)9.

392

-(3

.584

.859

)U

zun

Vade

li Yü

küm

lülü

kler

46.8

83.4

4135

.027

.668

51.0

89.0

3914

.315

.800

6.97

6.17

915

4.29

2.12

7Ye

nide

n D

eğer

lem

e ve

Ölç

üm K

azan

çlar

ı30

0.75

6.22

735

5.10

4.59

833

3.32

1.71

821

0.36

4.10

976

.627

.127

1.27

6.17

3.77

9-

Özk

ayna

k Yö

ntem

iyle

Değ

erle

nen

Yatır

ımla

rdan

Kay

nakl

anan

899.

622

--

1.79

6.29

4-

2.69

5.91

616

,27

- Ko

ntro

l Güc

ü O

lmay

an P

ayla

rın E

tkis

i(2

71.8

16)

--

(357

.808

)-

(629

.624

)27

- Tü

rkiy

e’de

ki G

ayrim

enku

llerd

en K

ayna

klan

an37

8.32

1.58

642

9.92

5.46

627

4.69

9.07

926

4.60

8.46

180

.846

.842

1.42

8.40

1.43

427

- A

vrup

a’da

ki G

ayrim

enku

llerd

en K

ayna

klan

an53

.127

.363

10.2

68.5

20-

1.78

4.41

3-

65.1

80.2

9627

- R

usya

, Ukr

ayna

ve

Gür

cist

an’d

aki G

ayrim

enku

ller

53.8

34.8

705.

233.

255

217.

263.

319

--

276.

331.

444

27-

Yaba

ncı P

ara

Çev

rim F

arkı

(3.1

83.9

32)

(40.

852)

(20.

082.

258)

93.9

24-

(23.

213.

118)

27-

Erte

lenm

iş V

ergi

Etk

isi

(45.

853.

207)

(37.

896.

801)

(53.

032.

232)

(15.

396.

577)

(4.2

19.7

15)

(156

.398

.532

)27

- Ko

ntro

l Güc

ü O

lmay

an P

ayla

r(1

36.1

18.2

59)

(52.

384.

990)

(85.

526.

190)

(42.

164.

598)

-(3

16.1

94.0

37)

27Ya

banc

ı Par

a Çe

vrim

Far

klar

ı66

7.00

9(1

.297

.322

)26

0.11

8(3

1.04

1)-

(401

.236

)-

Özk

ayna

k Yö

ntem

iyle

Değ

erle

nen

Yatır

ımla

rın E

tkis

i2.

273

--

--

2.27

3-

Diğ

er66

4.73

6(1

.297

.322

)26

0.11

8(3

1.04

1)-

(403

.509

)N

et D

önem

Kar

ı39

.361

.712

(8.7

10.0

69)

(6.3

15.6

25)

(4.0

63.2

35)

53.3

67.1

8073

.639

.963

Ana

Ort

aklığ

a A

it Ö

zkay

nakl

ar34

0.78

4.94

834

5.09

7.20

732

7.26

6.21

120

6.26

9.83

312

9.99

4.30

71.

349.

412.

506

Kont

rol G

ücü

Olm

ayan

Pay

lar

137.

985.

479

50.9

81.2

6783

.870

.607

41.7

22.6

14(3

4.73

8)31

4.52

5.22

9-

Yeni

den

Değ

erle

me

Fonu

ndan

136.

390.

075

52.3

84.9

9085

.526

.190

42.5

22.4

06-

316.

823.

661

27-

Özk

ayna

k yö

ntem

iyle

değ

erle

nenl

erde

n27

1.81

6-

-35

7.80

8-

629.

624

27-

Diğ

er13

6.11

8.25

952

.384

.990

85.5

26.1

9042

.164

.598

-31

6.19

4.03

727

- D

önem

Kar

vey

a Za

rarın

dan

Hes

apla

nan

1.81

6.61

4(1

.656

.862

)(1

.669

.553

)(8

04.4

58)

(34.

738)

(2.3

48.9

97)

- Ya

tırım

am

açlı

gayr

imen

kulle

r üz

erin

den

4.16

9.45

5-

--

-4.

169.

455

- Ö

zkay

nak

yönt

emiy

le d

eğer

lene

nler

üze

rinde

n(1

24.0

84)

--

15-

(124

.069

)-

Diğ

er(2

.228

.757

)(1

.656

.862

)(1

.669

.553

)(8

04.4

73)

(34.

738)

(6.3

94.3

83)

- Ya

banc

ı Par

a Ç

evrim

Far

klar

ı(2

21.2

10)

253.

139

13.9

704.

666

-50

.565

- Ö

zkay

nak

yönt

emiy

le d

eğer

lene

nler

den

404

--

--

404

- D

iğer

(221

.614

)25

3.13

913

.970

4.66

6-

50.1

61To

plam

Özk

ayna

klar

478.

770.

427

396.

078.

474

411.

136.

818

247.

992.

447

129.

959.

569

1.66

3.93

7.73

5

2. F

inan

sal T

ablo

ların

Sun

umun

a İli

şkin

Esa

slar

2.7

Öne

mli

Muh

aseb

e D

eğer

lend

irme,

Tah

min

ve

Vars

ayım

ları

Kons

olid

e Ka

r vey

a Za

rar T

ablo

suD

üzca

mCa

m E

v Eş

yası

Cam

A

mba

laj

Kim

yasa

llar

Diğ

erTo

plam

Dip

not N

o

Dön

em A

mor

tism

an G

ider

leri

(470

.495

)(4

17.0

95)

(3.2

06.2

71)

(674

.618

)(5

3.48

9)(4

.821

.968

)18

Özk

ayna

k Yö

ntem

iyle

Değ

erle

nen

Yatır

ımla

rın K

arın

dan

Payı

(821

.357

)-

-14

6-

(821

.211

)

Yatır

ım F

aaliy

etle

rind

en G

elirl

er51

.611

.049

--

-56

.408

.784

108.

019.

833

17,3

2-

Yatır

ım A

maç

lı G

ayrim

enku

l Yen

iden

Değ

erle

me

Art

ışı

- Ko

cael

i İli

Geb

ze İl

çesi

Çay

ırova

Mah

.51

.611

.049

--

--

51.6

11.0

4917

,32

- İs

tanb

ul İl

i Bey

koz

İlçes

i İnc

irköy

Mah

.-

--

-56

.408

.784

56.4

08.7

8417

,32

Yatır

ım F

aaliy

etle

rinde

n G

ider

ler

(8.1

90.1

06)

(12.

549.

668)

(6.5

51.6

15)

(5.2

79.5

00)

(266

.389

)(3

2.83

7.27

8)32

- A

rsa

Değ

er D

üşük

lükl

eri

(7.4

40.8

21)

-(6

6.34

5)(2

.502

.131

)-

(10.

009.

297)

32-

Bin

a D

eğer

Düş

üklü

kler

i(7

49.2

85)

(12.

549.

668)

(6.4

85.2

70)

(2.7

77.3

69)

(266

.389

)(2

2.82

7.98

1)32

Erte

lenm

iş V

ergi

Gel

iri/(

Gid

eri)

(950

.765

)2.

599.

834

1.77

2.70

81.

086.

278

(2.7

56.4

64)

1.7

51.5

91

Dön

em K

arı E

tkis

i41

.178

.326

(10.

366.

929)

(7.9

85.1

78)

(4.8

67.6

94)

53.3

32.4

4271

.290

.967

Kont

rol G

ücü

Olm

ayan

Pay

lar

1.81

6.61

4(1

.656

.860

)(1

.669

.553

)(8

04.4

59)

(34.

738)

(2.3

48.9

96)

- Ya

tırım

Am

açlı

Gay

rimen

kulle

rden

Kay

nakl

anan

4.16

9.45

5-

--

-4.

169.

455

- Ö

zkay

nak

Yönt

emiy

le D

eğer

lene

nler

den

Kay

nakl

anan

(124

.084

)-

-15

-(1

24.0

69)

- D

iğer

(2.2

28.7

57)

(1.6

56.8

60)

(1.6

69.5

53)

(804

.474

)(3

4.73

8)(6

.394

.382

)A

na O

rtak

lık P

ayla

rı39

.361

.712

(8.7

10.0

69)

(6.3

15.6

25)

(4.0

63.2

35)

53.3

67.1

8073

.639

.963

116 117


Türk

iye

Şişe

ve

Cam

Fab

rika

ları

A.Ş

.1

Oca

k –

31 A

ralık

20

16 H

esap

Dö

nem

ine

Ait

Ko

nso

lide

Fin

ansa

l Tab

lola

ra İl

işki

n D

ipno

tlar

(Tü

m t

uta

rlar

aks

i bel

irti

lmed

ikçe

Tü

rk L

iras

ı (“T

L”)

ola

rak

ifad

e ed

ilmiş

tir.)

2. F

inan

sal T

ablo

ların

Sun

umun

a İli

şkin

Esa

slar

2.7

Öne

mli

Muh

aseb

e D

eğer

lend

irme,

Tah

min

ve

Vars

ayım

ları

Kons

olid

e Ka

psam

lı Ka

r vey

a Za

rar T

ablo

suD

üzca

mEş

yası

Cam

Ev

Am

bala

jCa

m K

imya

salla

rD

iğer

Topl

amD

ipno

t No

Dön

em K

arı

41.1

78.3

26(1

0.36

6.92

9)(7

.985

.178

)(4

.867

.694

)53

.332

.442

71.2

90.9

6727

Diğ

er K

apsa

mlı

Gel

irler

:

Kar v

eya

Zara

rda

Yeni

den

Sını

fland

ırılm

ayac

akla

r43

7.14

6.30

240

7.48

9.58

841

8.84

7.90

825

2.88

6.51

576

.627

.127

1.59

2.99

7.44

027

- M

addi

Dur

an V

arlık

lar

Yeni

den

Değ

erle

me

Art

ışla

rı48

2.09

9.88

744

5.38

6.38

947

1.88

0.14

026

6.48

6.79

880

.846

.842

1.74

6.70

0.05

6-

Özk

ayna

k Yö

ntem

iyle

Değ

erle

nen

Yatır

ımla

rın D

iğer

Kap

sam

lıG

elirl

erin

den

Kar

/Zar

arda

Sın

ıflan

dırıl

may

acak

Pay

lar

899.

622

--

1.79

6.29

4-

2.69

5.91

6-

Erte

lenm

iş V

ergi

Gel

iri/(

Gid

eri)

(45.

853.

207)

(37.

896.

801)

(53.

032.

232)

(15.

396.

577)

(4.2

19.7

15)

(156

.398

.532

)Ka

r vey

a Za

rard

a Ye

nide

n Sı

nıfla

ndırı

laca

klar

667.

009

(1.2

97.3

22)

260.

118

(31.

041)

-(4

01.2

36)

27-

Yaba

ncı P

ara

Çev

rim F

arkl

arı

667.

009

(1.2

97.3

22)

260.

118

(31.

041)

-(4

01.2

36)

Diğ

er K

apsa

mlı

Gel

ir/(G

ider

)43

7.81

3.31

140

6.19

2.26

641

9.10

8.02

625

2.85

5.47

476

.627

.127

1.59

2.59

6.20

4

Topl

am K

apsa

mlı

Gel

ir47

8.99

1.63

739

5.82

5.33

741

1.12

2.84

824

7.98

7.78

012

9.95

9.56

91.

663.

887.

171

Topl

am K

apsa

mlı

Gel

irin

Dağ

ılım

ı-

Kont

rol G

ücü

Olm

ayan

Pay

lar

136.

390.

075

52.3

84.9

9085

.526

.190

42.5

22.4

06-

316.

823.

661

- A

na O

rtak

lık P

ayla

rı34

2.60

1.56

234

3.44

0.34

732

5.59

6.65

820

5.46

5.37

412

9.95

9.56

91.

347.

063.

510

3. İşletme Birleşmeleri

Topluluk, İtalya’da Şişecam Flat Glass İtaly S.R.L unvanlı yeni bir şirket kurmuş olup, bu şirket İtalya’da mukim Sangalli Vetro Porto Nogaro firmasının varlıklarını ve 31 Ekim 2016 tarihindeki finansal borçlarını da kapsayacak şekilde toplam 52.016.661 Euro bedelle satın almıştır. Söz konusu bedel geçici tutarlar üzerinden hesaplanmış olup, kesin tutarın belirlenmesi ve ödemelerin tamamlanması dokuz aylık süre içerisinde gerçekleştirilecektir (1 Ocak-31 Aralık 2015 döneminde TFRS 3 kapsamında işletme birleşmesi olmamıştır).

İlgili satın alım bir varlık alım anlaşmasına dayanmak ile beraber; söz konusu varlık ve faaliyetler bütünün bir işletme şeklinde yürütülme ve yönetilme imkanının olması nedeni ile TFRS 3 İşletme Birleşmeler, standardı uyarınca işletme birleşmesi olarak değerlendirilmiştir.Bu alım ile birlikte Topluluğun Avrupa’daki pazarlarda büyüme, düzcam üretim ve satış hedefine katkıda bulunulması ve İtalya’da yüksek bir Pazar payına ulaşılması amaçlanmıştır.

Kontrolün Topluluk’a geçtiği tarihteki alınan net varlıkların gerçeğe uygun değeri aşağıdaki gibidir:

Gerçeğe Uygun DeğerTicari alacaklar 25.159.226Stoklar 21.379.502

- İlk madde ve malzeme 11.587.482- Mamüller 9.792.020

Toplam Dönen Varlıklar 46.538.728

Maddi duran varlıklar 238.538.774Maddi olmayan duran varlıklar 82.250Toplam Duran Varlıklar 238.621.024

Toplam Varlıklar 285.159.752

Uzun vadeli borçlanmaların kısa vadeli kısımları 7.669.681Toplam Kısa Vadeli Yükümlülükler 7.669.681

Uzun vadeli borçlanmalar 101.371.715Çalışanlara sağlanan faydalara ilişkin uzun vadeli karşılıklar 125.186Toplam Uzun Vadeli Yükümlülükler 101.496.901

Toplam Yükümlülükler 109.166.582

Net Varlıklar 175.993.170Ödenen toplam nakit 124.208.930Ödenecek nakit 51.784.240Toplam Alım Bedeli 175.993.170

Şerefiye -

31 Aralık 2016 tarihi itibarıyla konsolide kar veya zarar tablosunda, iktisap tarihinden sonra elde edilen satış gelirlerinde Şişecam Flat Glass İtaly S.R.L’nin payı 45.886.620 TL olarak gerçekleşmiştir. Eğer şirket 1 Ocak 2016 tarihinden itibaren konsolidasyona dahil edilmiş olsaydı, konsolide kar veya zarar tablosunda 274.839.068 TL tutarında ilave satış geliri gerçekleşirdi.

118 119



4. Diğer İşletmelerdeki Paylar

Topluluk, bağlı ortaklıklarındaki sahiplik payında, bağlı ortaklık üzerindeki kontrolün kaybıyla sonuçlanmayacak şekilde meydana gelen değişikliklere ilişkin açıklamaları Dipnot 27’de vermiştir.

Topluluk’ un, bağlı ortaklıkları, iş ortaklıkları ve iştiraklerinin unvanı, faaliyet konusu, kayıtlı olduğu ülke ve sahiplik oranına ilişkin bilgiler Dipnot 1’de açıklanmıştır.

Topluluk’ un halka açık şirketlerinin Borsa İstanbul AŞ’deki fiyat ve piyasa değerleri aşağıdaki gibidir:

BİST BİST Kapanış Fiyatıyla31 Aralık 2016 En İyi Alış Fiyatı Kapanış Fiyatı Piyasa DeğeriTürkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 3,82 3,83 7.851.500.000Trakya Cam Sanayii A.Ş. 2,84 2,84 2.641.200.000Anadolu Cam Sanayii A.Ş. 2,63 2,64 1.172.160.000Soda Sanayii A.Ş. 5,29 5,29 3.967.500.000Denizli Cam Sanayii ve Tic. A.Ş. 13,30 13,30 79.800.000

BİST BİST Kapanış Fiyatıyla31 Aralık 2015 En İyi Alış Fiyatı Kapanış Fiyatı Piyasa DeğeriTürkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 3,18 3,19 6.061.000.000Trakya Cam Sanayii A.Ş. 1,80 1,81 1.619.950.000Anadolu Cam Sanayii A.Ş. 1,65 1,66 737.040.000Soda Sanayii A.Ş. 4,20 4,23 2.791.800.000Denizli Cam Sanayii ve Tic. A.Ş. 11,09 11,10 66.600.000

BİST Fiili Dolaşımdaki Pay Oranları (%) 31 Aralık 2016 31 Aralık 2015Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 34,04 34,46Trakya Cam Sanayii A.Ş. 30,92 30,57Anadolu Cam Sanayii A.Ş. 21,40 20,74Soda Sanayii A.Ş. 39,31 16,63Denizli Cam Sanayii ve Tic. A.Ş. 48,96 48,96

Şirket, Borsa İstanbul’un 466 numaralı genelgesinde düzenlenen “Likidite Sağlayıcılığı” faaliyeti kapsamında Borsa İstanbul Ulusal Pazar’da işlem gören bağlı ortaklıklarımızdan Anadolu Cam Sanayii A.Ş. paylarında likidite sağlanması amacıyla İş Yatırım Menkul Değerler A.Ş. ile hizmet sözleşmesi imzalamıştır. Likidite Sağlayıcılığı, dünya borsalarında örnekleri bulunan ve hâlihazırda Borsa İstanbul’da da uygulanan bir piyasa faaliyetidir. Bahsi geçen faaliyetin Borsa İstanbul’da işlem gören Anadolu Cam Sanayii AŞ’nin günlük işlem hacmine ve derinliğine olumlu katkıda bulunması beklenmektedir.

“Likidite Sağlayıcılığı” faaliyetleri kapsamında Şirket ile İş Yatırım Menkul Değerler A.Ş. arasında yapılan ve 31 Aralık 2016 tarihi itibarıyla devam eden sözleşme aşağıdaki gibidir:

Sözleşmeye Konu Sözleşme Kullanım Kullanım SermayesindekiHisse Unvanı Tarihi Adedi Fiyatı Pay OranıAnadolu Cam Sanayii A.Ş. 28 Aralık 2016 3.000.000 2,60 %0,676

İş Yatırım Menkul Değerler A.Ş. Borsa İstanbul A.Ş. pay piyasasında yaptığı işlemleri, ilgili mevzuatın gerektirdiği şekilde gerçekleştirecek ve bu işlemlerle ilgili olarak iki haftada bir Kamuyu Aydınlatma Platformu’na (KAP) bildirimde bulunacaktır.


Bağlı ortaklıklardaki özet finansal bilgiler gruplandırılarak konsolide edilmiş olup, gruplar arası eliminasyon işlemleri öncesi özet finansal bilgiler aşağıda açıklanmıştır.

31 Aralık 2016 Tarihi İtibarıyla Özet Finansal Durum Tabloları

Trakya Cam Anadolu Cam Soda Sanayii Denizli CamKonsolide Konsolide Konsolide Bireysel

Dönen varlıklar 2.601.702.871 1.951.729.358 1.673.616.031 29.657.691Duran varlıklar 4.277.691.812 2.465.141.251 1.643.263.739 67.656.726Toplam varlıklar 6.879.394.683 4.416.870.609 3.316.879.770 97.314.417

Kısa vadeli yükümlülükler 1.288.138.020 1.392.403.525 438.231.631 37.117.000Uzun vadeli yükümlülükler 2.004.535.411 1.113.743.115 275.933.212 5.314.400Toplam borçlar 3.292.673.431 2.506.146.640 714.164.843 42.431.400

Kontrol gücü olmayan paylar 293.437.827 107.980.787 3.978.588 -

Şirkete ait net varlıklar 3.293.283.425 1.802.743.182 2.598.736.339 54.883.017

Kontrol gücü olmayanlara ödenen temettü 11.250.000 6.000.000 488.296 -

1 Ocak – 31 Aralık 2016 Dönemi Kar/Zarar Bilgileri

Hasılat 3.016.237.618 1.767.001.316 1.982.947.494 64.202.412

Dönem karı/(zararı) 575.088.820 464.989.805 576.624.415 (8.916.188)Diğer kapsamlı gelir (gider) (10.801.538) (294.916.159) 90.795.028 (470.673)Toplam kapsamlı gelir (gider) 564.287.282 170.073.646 667.419.443 (9.386.861)


1 Ocak – 31 Aralık 2016 Dönemi Özet Nakit Akış Bilgileri

İşletme faaliyetlerinden nakit akışları 338.754.484 99.299.839 438.048.570 7.677.099Yatırım faaliyetleri nakit akışları (418.060.171) (36.700.369) (157.757.111) (7.650.423)Finansman faaliyetlerinden nakit akışları (108.779.966) (148.282.087) (315.170.098) (4.720)Yabancı para çevrim öncesi (188.085.653) (85.682.617) (34.878.639) 21.956Yabancı para çevrim farkları 172.334.516 198.726.284 147.428.010 (194.565)Nakit ve nakit benzerlerindeki değişim (15.751.137) 113.043.667 112.549.371 (172.609)Dönem başı nakit ve nakit benzerleri 1.168.141.407 675.746.150 857.317.812 228.745Dönem sonu nakit ve nakit benzerleri 1.152.390.270 788.789.817 969.867.183 56.136

121

Türk

iye

Şişe

ve

Cam

Fab

rika

ları

A.Ş

.1

Oca

k –

31 A

ralık

20

16 H

esap

Dö

nem

ine

Ait

Ko

nso

lide

Fin

ansa

l Tab

lola

ra İl

işki

n D

ipno

tlar

(Tü

m t

uta

rlar

aks

i bel

irti

lmed

ikçe

Tü

rk L

iras

ı (“T

L”)

ola

rak

ifad

e ed

ilmiş

tir.)

120



31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Özet Finansal Durum Tabloları

Trakya Cam Anadolu Cam Soda Sanayii Denizli CamKonsolide Konsolide Konsolide Bireysel

Dönen varlıklar 2.100.402.091 1.418.216.304 1.432.692.660 28.725.872Duran varlıklar 3.526.103.232 2.332.268.647 1.378.995.323 59.766.461Toplam varlıklar 5.626.505.323 3.750.484.951 2.811.687.983 88.492.333

Kısa vadeli yükümlülükler 767.016.880 958.557.543 367.547.367 17.336.425Uzun vadeli yükümlülükler 1.720.612.403 1.045.231.365 259.378.909 6.886.030Toplam borçlar 2.487.629.283 2.003.788.908 626.926.276 24.222.455


Şirkete ait net varlıklar 2.889.398.302 1.640.813.845 2.156.296.206 64.269.878

Kontrol gücü olmayanlara ödenen temettü 9.750.000 7.561.125 353.011 -

1 Ocak – 31 Aralık 2015 Dönemi Kar/Zarar Bilgileri

Hasılat 2.118.194.118 1.551.957.888 1.771.758.211 76.495.859Dönem karı/(zararı) 169.043.282 31.318.908 441.073.019 2.185.306Diğer kapsamlı gelir (gider) 547.739.423 406.639.467 237.076.777 32.913.575Toplam kapsamlı gelir (gider) 716.782.705 437.958.375 678.149.796 35.098.881

Kontrol gücü olmayan paylar 46.143.435 (29.391.918) 9.548.466 -

1 Ocak – 31 Aralık 2015 Dönemi Özet Nakit Akış Bilgileri

İşletme faaliyetlerinden nakit akışları 215.918.928 233.245.225 309.983.520 2.099.029Yatırım faaliyetleri nakit akışları (168.170.824) (218.894.787) (142.622.886) (1.677.196)Finansman faaliyetlerinden nakit akışları (224.899.233) (97.898.910) (89.873.907) (379.478)Yabancı para çevrim öncesi (177.151.129) (83.548.472) 77.486.727 42.355Yabancı para çevrim farkları 218.869.056 202.215.593 132.022.200 (148.355)Nakit ve nakit benzerlerindeki değişim 41.717.927 118.667.121 209.508.927 (106.000)Dönem başı nakit ve nakit benzerleri 1.126.423.480 557.079.029 647.808.885 334.745Dönem sonu nakit ve nakit benzerleri 1.168.141.407 675.746.150 857.317.812 228.745

5. B

ölüm

lere

Gör

e Ra

porla

ma

a) F

aaliy

et g

rupl

arın

a gö

re ra

porla

ma

Ko

nsol

idas

yon

1 O

cak

– 31

Ara

lık 2

016

Düz

cam

Cam

Ev

Eşya

sıCa

m A

mba

laj

Kim

yasa

llar

Diğ

erdü

zeltm

eler

iKo

nsol

ide

Net

Top

lulu

k dı

şı h

asıla

t2.

989.

163.

397

1.78

9.93

3.85

11.

764.

432.

582

1.58

0.74

2.15

929

7.39

6.19

2-

8.42

1.66

8.18

1G

rupl

ar a

rası

sat

ışla

r27

.074

.225

13.5

55.5

872.

568.

739

766.

823.

464

460.

126.

395

(1.2

70.1

48.4

10)

-N

et s

atış

has

ılatı

3.01

6.23

7.62

21.

803.

489.

438

1.76

7.00

1.32

12.

347.

565.

623

757.

522.

587

(1.2

70.1

48.4

10)

8.42

1.66

8.18

1Sa

tışla

rın m

aliy

eti

(2.1

28.6

99.9

44)

(1.2

39.2

34.6

18)

(1.3

77.7

50.2

39)

(1.6

61.9

00.5

29)

(731

.037

.720

)1.

247.

069.

717

(5.8

91.5

53.3

33)

Tica

ri fa

aliy

etle

rden

brü

t kar

(za

rar)

887.

537.

678

564.

254.

820

389.

251.

082

685.

665.

094

26.4

84.8

67(2

3.07

8.69

3)2.

530.

114.

848

Faal

iyet

gid

erle

ri(6

66.1

37.2

33)

(553

.515

.378

)(3

03.3

94.7

92)

(235

.524

.721

)(1

5.29

3.95

2)31

.230

.427

(1.7

42.6

35.6

49)

Esas

faal

iyet

lerd

en d

iğer

gel

irler

176.

933.

557

142.

759.

894

62.9

45.6

6499

.591

.149

25.5

36.5

89(1

9.03

4.87

9)48

8.73

1.97

4Es

as fa

aliy

etle

rden

diğ

er g

ider

ler

(93.

528.

951)

(57.

063.

996)

(54.

459.

718)

(68.

546.

918)

(12.

596.

366)

2.47

1.24

4(2

83.7

24.7

05)

Özk

ayna

k yö

ntem

iyle

değ

erle

nen

yatır

ımla

rınka

r/za

rarla

rında

ki p

ayla

r24

.454

.840

-8.

286.

427

72.9

90.8

57-

179.

700

105.

911.

824

Esas

faal

iyet

kar

ı (za

rarı)

329.

259.

891

96.4

35.3

4010

2.62

8.66

355

4.17

5.46

124

.131

.138

(8.2

32.2

01)

1.09

8.39

8.29

2Ya

tırım

faal

iyet

lerin

den

gelir

ler

410.

427.

497

4.81

4.52

138

9.48

8.87

514

.921

.462

74.7

64.3

07(6

71.1

53.7

93)

223.

262.

869

Yatır

ım fa

aliy

etle

rinde

n gi

derle

r(4

55.2

66)

(3.4

19.6

09)

(7.5

68.4

76)

(186

.664

)(2

7.65

6)-

(11.

657.

671)

Fina

nsm

an g

elir

(gid

eri)

önc

esi f

aaliy

et k

arı (

zara

rı)

739.

232.

122

97.8

30.2

5248

4.54

9.06

256

8.91

0.25

998

.867

.789

(679

.385

.994

)1.

310.

003.

490

Fina

nsm

an g

elirl

eri

287.

495.

826

28.3

91.8

6749

1.57

2.64

826

5.94

4.69

416

4.94

6.31

9(1

30.0

30.9

75)

1.10

8.32

0.37

9Fi

nans

man

gid

erle

ri (-

)(4

05.8

21.7

82)

(140

.686

.511

)(4

95.9

03.4

01)

(148

.111

.037

)(1

83.4

53.5

98)

130.

032.

266

(1.2

43.9

44.0

63)

Sürd

ürül

en fa

aliy

etle

r ver

gi ö

nces

i kar

ı (za

rarı)

620.

906.

166

(14.

464.

392)

480.

218.

309

686.

743.

916

80.3

60.5

10(6

79.3

84.7

03)

1.17

4.37

9.80

6D

önem

ver

gi (

gide

ri) g

eliri

(23.

800.

416)

4.26

5.56

8(3

0.93

3.44

8)(7

5.96

2.38

8)(9

.609

.589

)1.

689.

102

(134

.351

.171

)D

önem

kar

ı (za

rarı

)59

7.10

5.75

0(1

0.19

8.82

4)44

9.28

4.86

161

0.78

1.52

870

.750

.921

(677

.695

.601

)1.

040.

028.

635

Mad

di v

e m

addi

olm

ayan

dur

an v

arlık

alım

ları

250.

276.

784

330.

610.

609

331.

613.

003

181.

548.

398

64.3

88.8

58-

1.15

8.43

7.65

2A

mor

tism

an, i

tfa

ve t

üken

me

payl

arı (

-)(2

54.2

89.6

61)

(162

.479

.234

)(2

44.7

66.4

60)

(122

.349

.265

)(2

5.75

6.57

4)-

(809

.641

.194

)

Faiz

, am

ortis

man

ve

verg

i önc

esi k

ar (

Favö

k) (

*)99

3.52

1.78

326

0.30

9.48

672

9.31

5.52

269

1.25

9.52

412

4.62

4.36

3(6

79.3

85.9

94)

2.11

9.64

4.68

4

(*)

Favö

k; T

MS

tara

fında

n ta

nım

lanm

amak

tadı

r. To

plul

uk, F

avök

’ü fa

iz, a

mor

tism

an v

e ve

rgi ö

nces

i kar

ola

rak

tanı

mla

mış

tır. A

çıkl

anan

Fav

ök t

utar

ları

Topl

uluk

yön

etim

i tar

afın

dan

Topl

uluk

’un

faal

iyet

per

form

ansı

nın

daha

iyi a

nlaş

ılmas

ı ve

ölçü

lmes

i içi

n ay

rı ol

arak

gös

teril

miş

tir.

Fina

nsal

dur

um ta

blos

u bi

lgile

ri (3

1 A

ralık

201

6)To

plam

var

lıkla

r7.

154.

913.

656

3.26

4.67

1.09

44.

425.

230.

232

3.83

2.71

9.53

64.

527.

901.

881

(4.0

52.9

40.4

51)

19.1

52.4

95.9

48-

Özk

ayna

k yö

ntem

iyle

değ

erle

nen

yatır

ımla

r27

5.58

5.68

2-

19.7

50.2

4930

5.10

8.08

995

6.41

6-

601.

400.

436

- Er

tele

nmiş

ver

gi v

arlık

ları

50.4

05.1

9339

.593

.545

182.

276.

934

27.6

90.2

5449

6.12

0-

300.

462.

046

Topl

am y

üküm

lülü

kler

3.31

7.52

1.30

91.

501.

598.

175

2.52

6.42

6.94

781

6.59

9.68

31.

656.

659.

344

(1.9

95.9

32.4

42)

7.82

2.87

3.01

6-

Erte

lenm

iş v

ergi

yük

ümlü

lükl

eri

29.7

02.4

737.

119.

733

15.8

94.7

201.

076.

324

21.1

12.1

95(7

.165

.383

)67

.740

.062

122 123

Türk

iye

Şişe

ve

Cam

Fab

rika

ları

A.Ş

.1

Oca

k –

31 A

ralık

20

16 H

esap

Dö

nem

ine

Ait

Ko

nso

lide

Fin

ansa

l Tab

lola

ra İl

işki

n D

ipno

tlar

(Tü

m t

uta

rlar

aks

i bel

irti

lmed

ikçe

Tü

rk L

iras

ı (“T

L”)

ola

rak

ifad

e ed

ilmiş

tir.)

Türk

iye

Şişe

ve

Cam

Fab

rika

ları

A.Ş

.1

Oca

k –

31 A

ralık

20

16 H

esap

Dö

nem

ine

Ait

Ko

nso

lide

Fin

ansa

l Tab

lola

ra İl

işki

n D

ipno

tlar

(Tü

m t

uta

rlar

aks

i bel

irti

lmed

ikçe

Tü

rk L

iras

ı (“T

L”)

ola

rak

ifad

e ed

ilmiş

tir.)

5. B

ölüm

lere

Gör

e Ra

porla

ma

a) F

aaliy

et g

rupl

arın

a gö

re ra

porla

ma

Kons

olid

asyo

n

1 O

cak

– 31

Ara

lık 2

015

Düz

cam

Cam

Ev

Eşya

sıCa

m A

mba

laj

Kim

yasa

llar

Diğ

erdü

zeltm

eler

iKo

nsol

ide

Net

Top

lulu

k dı

şı h

asıla

t2.

417.

201.

405

1.66

5.98

7.97

91.

550.

409.

192

1.45

7.29

5.55

432

4.23

4.46

0-

7.41

5.12

8.59

0

Gru

plar

ara

sı s

atış

lar

2.29

1.91

461

.574

.962

1.54

8.69

666

0.50

6.80

239

3.57

7.13

9(1

.119

.499

.513

)-

Net

sat

ış h

asıla

tı2.

419.

493.

319

1.72

7.56

2.94

11.

551.

957.

888

2.11

7.80

2.35

671

7.81

1.59

9(1

.119

.499

.513

)7.

415.

128.

590

Satış

ların

mal

iyet

i(1

.734

.184

.671

)(1

.146

.252

.099

)(1

.220

.697

.077

)(1

.570

.312

.685

)(6

55.4

37.8

96)

1.09

0.71

2.32

4(5

.236

.172

.104

)

Tica

ri fa

aliy

etle

rden

brü

t kar

(za

rar)

685.

308.

648

581.

310.

842

331.

260.

811

547.

489.

671

62.3

73.7

03(2

8.78

7.18

9)2.

178.

956.

486

Faal

iyet

gid

erle

ri(5

50.3

25.6

95)

(494

.084

.912

)(2

55.5

40.7

60)

(222

.385

.069

)(1

4.48

9.25

4)24

.658

.687

(1.5

12.1

67.0

03)

Esas

faal

iyet

lerd

en d

iğer

gel

irler

146.

955.

698

159.

887.

648

71.3

54.6

8492

.431

.303

17.7

14.2

80(1

6.47

1.81

8)47

1.87

1.79

5

Esas

faal

iyet

lerd

en d

iğer

gid

erle

r(7

3.54

4.26

8)(1

25.9

97.8

50)

(55.

038.

171)

(51.

977.

870)

(18.

666.

962)

2.32

9.32

6(3

22.8

95.7

95)

Özk

ayna

k yö

ntem

iyle

değ

erle

nen

yatır

ımla

rın

kar/

zara

rların

daki

pay

lar

3.67

6.25

1-

6.40

8.87

154

.298

.364

-25

0.72

364

.634

.209

Esas

faal

iyet

kar

ı (za

rarı)

212.

070.

634

121.

115.

728

98.4

45.4

3541

9.85

6.39

946

.931

.767

(18.

020.

271)

880.

399.

692

Yatır

ım fa

aliy

etle

rinde

n ge

lirle

r65

.604

.482

1.91

8.67

895

.507

.293

2.82

0.52

312

4.63

4.08

8(9

6.53

5.14

6)19

3.94

9.91

8

Yatır

ım fa

aliy

etle

rinde

n gi

derle

r(8

.796

.251

)(1

2.78

6.78

1)(1

6.99

1.16

7)(9

.254

.614

)(2

96.4

80)

192

(48.

125.

101)

Fina

nsm

an g

elir

(gid

eri)

önc

esi f

aaliy

et k

arı (

zara

rı)

268.

878.

865

110.

247.

625

176.

961.

561

413.

422.

308

171.

269.

375

(114

.555

.225

)1.

026.

224.

509

Fina

nsm

an g

elirl

eri

382.

605.

116

222.

127.

495

412.

750.

566

211.

181.

323

395.

799.

487

(36.

020.

242)

1.58

8.44

3.74

5

Fina

nsm

an g

ider

leri

(410

.456

.432

)(2

80.3

88.0

48)

(583

.605

.136

)(1

11.8

50.4

31)

(364

.805

.560

)36

.020

.242

(1.7

15.0

85.3

65)

Sürd

ürül

en fa

aliy

etle

r ver

gi ö

nces

i kar

ı (za

rarı)

241.

027.

549

51.9

87.0

726.

106.

991

512.

753.

200

202.

263.

302

(114

.555

.225

)89

9.58

2.88

9

Dön

em v

ergi

(gi

deri)

gel

iri(3

5.46

2.14

6)3.

241.

985

24.4

47.1

83(7

0.51

6.41

6)(1

5.94

8.20

0)(4

78.8

48)

(94.

716.

442)

Dön

em k

arı (

zara

rı)

205.

565.

403

55.2

29.0

5730

.554

.174

442.

236.

784

186.

315.

102

(115

.034

.073

)80

4.86

6.44

7

Mad

di v

e m

addi

olm

ayan

dur

an v

arlık

alım

ları

286.

113.

835

185.

959.

707

324.

773.

293

268.

098.

487

43.0

54.5

88-

1.10

7.99

9.91

0

Am

ortis

man

, itf

a ve

tük

enm

e pa

ylar

ı (-)

(204

.778

.433

)(1

83.1

20.6

00)

(214

.549

.309

)(1

17.4

46.6

89)

(18.

293.

888)

-(7

38.1

88.9

19)

Faiz

, am

ortis

man

ve

verg

i önc

esi k

ar (

Favö

k)47

3.65

7.29

829

3.36

8.22

539

1.51

0.87

053

0.86

8.99

718

9.56

3.26

3(1

14.5

55.2

25)

1.76

4.41

3.42

8

Fina

nsal

dur

um ta

blos

u bi

lgile

ri (

31 A

ralık

201

5)

Topl

am v

arlık

lar

5.54

9.46

4.30

22.

719.

215.

436

3.42

2.91

2.30

03.

265.

544.

211

3.71

2.01

2.09

1(3

.006

.285

.402

)15

.662

.862

.938

- Ö

zkay

nak

yönt

emiy

le d

eğer

lene

n ya

tırım

lar

279.

626.

953

-30

.005

.056

264.

925.

651

1.00

0.15

1(1

2.83

3.53

2)56

2.72

4.27

9

- Er

tele

nmiş

ver

gi v

arlık

ları

48.1

34.7

5523

.484

.416

144.

410.

006

16.9

96.5

2347

1.40

8-

233.

497.

108

Topl

am y

üküm

lülü

kler

2.43

4.85

3.13

41.

033.

716.

119

1.99

2.84

3.62

770

4.00

5.39

790

4.14

4.43

6(9

09.2

36.1

00)

6.16

0.32

6.61

3

- Er

tele

nmiş

ver

gi y

üküm

lülü

kler

i60

.502

.570

9.99

8.95

322

.123

.279

1.32

3.04

117

.609

.410

(7.8

20.4

87)

103.

736.

766

5. B

ölüm

lere

Gör

e Ra

porla

ma

b) C

oğra

fi bö

lgel

ere

göre

rapo

rlam

a

Rusy

a, U

kray

naKo

nsol

idas

yon

1 O

cak

– 31

Ara

lık 2

016

Türk

iye

ve G

ürci

stan

Avru

paD

iğer

Topl

amdü

zeltm

eler

iKo

nsol

ide

Net

Top

lulu

k dı

şı h

asıla

t5.

756.

906.

555

958.

048.

995

1.69

6.59

4.31

910

.118

.312

8.42

1.66

8.18

1-

8.42

1.66

8.18

1B

ölge

ler

aras

ı has

ılat

201.

853.

320

12.3

34.8

2621

0.84

2.31

717

.662

.754

442.

693.

217

(442

.693

.217

)-

Net

has

ılat t

opla

mı (

*)5.

958.

759.

875

970.

383.

821

1.90

7.43

6.63

627

.781

.066

8.86

4.36

1.39

8(4

42.6

93.2

17)

8.42

1.66

8.18

1Sa

tışla

rın m

aliy

eti

(4.0

64.0

89.4

00)

(819

.964

.285

)(1

.430

.205

.869

)(1

5.34

1.08

5)(6

.329

.600

.639

)43

8.04

7.30

6(5

.891

.553

.333

)Ti

cari

faal

iyet

lerd

en b

rüt k

ar (

zara

r)1.

894.

670.

475

150.

419.

536

477.

230.

767

12.4

39.9

812.

534.

760.

759

(4.6

45.9

11)

2.53

0.11

4.84

8Fa

aliy

et g

ider

leri

(1.2

42.1

61.7

75)

(141

.175

.096

)(3

65.3

12.9

38)

(12.

257.

039)

(1.7

60.9

06.8

48)

18.2

71.1

99(1

.742

.635

.649

)Es

as fa

aliy

etle

rden

diğ

er g

elirl

er40

9.04

3.83

927

.420

.879

66.1

72.4

1038

.108

502.

675.

236

(13.

943.

262)

488.

731.

974

Esas

faal

iyet

lerd

en d

iğer

gid

erle

r(2

17.8

27.1

24)

(52.

263.

287)

(13.

674.

559)

(162

.864

)(2

83.9

27.8

34)

203.

129

(283

.724

.705

)Ö

zkay

nak

yönt

emiy

le d

eğer

lene

n ya

tırım

ların

kar/

zara

rların

daki

pay

lar

25.7

89.2

37-

80.1

22.5

87-

105.

911.

824

-10

5.91

1.82

4Fa

aliy

et k

arı (

zara

rı)86

9.51

4.65

2(1

5.59

7.96

8)24

4.53

8.26

758

.186

1.09

8.51

3.13

7(1

14.8

45)

1.09

8.39

8.29

2Ya

tırım

faal

iyet

lerin

den

gelir

ler

304.

788.

249

8.68

9.28

553

4.19

6-

314.

011.

730

(90.

748.

861)

223.

262.

869

Yatır

ım fa

aliy

etle

rinde

n gi

derle

r(4

.612

.373

)(7

.045

.298

)-

-(1

1.65

7.67

1)-

(11.

657.

671)

Fina

nsm

an g

eliri

(gi

deri)

önc

esi f

aaliy

et k

arı (

zara

rı)

1.16

9.69

0.52

8(1

3.95

3.98

1)24

5.07

2.46

358

.186

1.40

0.86

7.19

6(9

0.86

3.70

6)1.

310.

003.

490

Fina

nsm

an g

elirl

eri

843.

478.

981

259.

510.

801

8.18

8.78

01.

731.

449

1.11

2.91

0.01

1(4

.589

.632

)1.

108.

320.

379

Fina

nsm

an g

ider

leri

(864

.539

.604

)(3

48.0

02.1

09)

(34.

153.

115)

-(1

.246

.694

.828

)2.

750.

765

(1.2

43.9

44.0

63)

Sürd

ürül

en fa

aliy

etle

r ver

gi ö

nces

i dön

em k

arı (

zara

rı)1.

148.

629.

905

(102

.445

.289

)21

9.10

8.12

81.

789.

635

1.26

7.08

2.37

9(9

2.70

2.57

3)1.

174.

379.

806

Dön

em v

ergi

(gi

deri)

gel

iri(1

30.6

41.6

31)

10.6

15.1

05(1

3.64

8.28

6)(6

76.3

59)

(134

.351

.171

)-

(134

.351

.171

)D

önem

kar

ı (za

rarı

)1.

017.

988.

274

(91.

830.

184)

205.

459.

842

1.11

3.27

61.

132.

731.

208

(92.

702.

573)

1.04

0.02

8.63

5

Mad

di v

e m

addi

olm

ayan

dur

an v

arlık

alım

ları

754.

654.

765

198.

244.

682

204.

819.

609

718.

596

1.15

8.43

7.65

2-

1.15

8.43

7.65

2A

mor

tism

an, i

tfa

ve t

üken

me

payl

arı (

-)(4

72.6

18.7

66)

(162

.883

.380

)(1

74.0

09.3

48)

(129

.700

)(8

09.6

41.1

94)

-(8

09.6

41.1

94)

Faiz

, am

ortis

man

ve

verg

i önc

esi k

ar (

Favö

k)1.

642.

309.

294

148.

929.

399

419.

081.

811

187.

886

2.21

0.50

8.39

0(9

0.86

3.70

6)2.

119.

644.

684

Fina

nsal

dur

um ta

blos

u bi

lgile

ri (3

1 A

ralık

201

6)To

plam

var

lıkla

r15

.717

.312

.354

2.57

0.37

9.40

15.

776.

390.

062

16.4

22.6

5224

.080

.504

.469

(4.9

28.0

08.5

21)

19.1

52.4

95.9

48-

Özk

ayna

k yö

ntem

iyle

değ

erle

nen

yatır

ımla

r25

9.07

0.09

2-

342.

330.

344

-60

1.40

0.43

6-

601.

400.

436

- Er

tele

nmiş

ver

gi v

arlık

ları

164.

741.

063

124.

697.

710

11.0

23.2

73-

300.

462.

046

-30

0.46

2.04

6To

plam

yük

ümlü

lükl

er4.

380.

855.

938

1.66

0.56

6.59

72.

108.

622.

155

12.8

88.5

368.

162.

933.

226

(340

.060

.210

)7.

822.

873.

016

- Er

tele

nmiş

ver

gi y

üküm

lülü

kler

i44

.478

.232

11.6

51.5

3211

.602

.749

7.54

967

.740

.062

-67

.740

.062

(*)

Net

sat

ışla

rın c

oğra

fi bö

lgel

ere

göre

dağ

ılım

ı, sa

tışla

rı ge

rçek

leşt

iren

şirk

etle

rin b

ulun

duğu

ülk

eler

e gö

re v

erilm

iştir

.

125


124

Türk

iye

Şişe

ve

Cam

Fab

rika

ları

A.Ş

.1

Oca

k –

31 A

ralık

20

16 H

esap

Dö

nem

ine

Ait

Ko

nso

lide

Fin

ansa

l Tab

lola

ra İl

işki

n D

ipno

tlar

(Tü

m t

uta

rlar

aks

i bel

irti

lmed

ikçe

Tü

rk L

iras

ı (“T

L”)

ola

rak

ifad

e ed

ilmiş

tir.)

5. B

ölüm

lere

Gör

e Ra

porla

ma

b) C

oğra

fi bö

lgel

ere

göre

rapo

rlam

a

Rusy

a, U

kray

naKo

nsol

idas

yon

1 O

cak

– 31

Ara

lık 2

015

Türk

iye

ve G

ürci

stan

Avru

paD

iğer

Topl

amdü

zeltm

eler

iKo

nsol

ide

Net

Top

lulu

k dı

şı h

asıla

t5.

286.

656.

792

771.

140.

521

1.35

5.46

9.69

21.

861.

585

7.41

5.12

8.59

0-

7.41

5.12

8.59

0B

ölge

ler

aras

ı has

ılat

207.

319.

059

12.2

31.4

0712

2.08

2.50

915

.325

.283

356.

958.

258

(356

.958

.258

)-

Net

has

ılat t

opla

mı (

*)5.

493.

975.

851

783.

371.

928

1.47

7.55

2.20

117

.186

.868

7.77

2.08

6.84

8(3

56.9

58.2

58)

7.41

5.12

8.59

0Sa

tışla

rın m

aliy

eti

(3.7

45.8

17.4

86)

(708

.578

.724

)(1

.118

.964

.505

)(8

.404

.995

)(5

.581

.765

.710

)34

5.59

3.60

6(5

.236

.172

.104

)Ti

cari

faal

iyet

lerd

en b

rüt k

ar (

zara

r)1.

748.

158.

365

74.7

93.2

0435

8.58

7.69

68.

781.

873

2.19

0.32

1.13

8(1

1.36

4.65

2)2.

178.

956.

486

Faal

iyet

gid

erle

ri(1

.119

.787

.059

)(1

25.8

48.0

38)

(288

.217

.205

)(8

.684

.462

)(1

.542

.536

.764

)30

.369

.761

(1.5

12.1

67.0

03)

Esas

faal

iyet

lerd

en d

iğer

gel

irler

388.

320.

774

48.3

25.4

5653

.003

.015

26.4

2348

9.67

5.66

8(1

7.80

3.87

3)47

1.87

1.79

5Es

as fa

aliy

etle

rden

diğ

er g

ider

ler

(237

.471

.759

)(6

4.09

8.02

9)(2

2.75

0.37

9)(8

8.58

7)(3

24.4

08.7

54)

1.51

2.95

9(3

22.8

95.7

95)

Özk

ayna

k yö

ntem

iyle

değ

erle

nen

yatır

ımla

rınka

r/za

rarla

rında

ki p

ayla

r15

.331

.275

(16.

556.

441)

65.8

59.3

75-

64.6

34.2

09-

64.6

34.2

09Fa

aliy

et k

arı (

zara

rı)79

4.55

1.59

6(8

3.38

3.84

8)16

6.48

2.50

235

.247

877.

685.

497

2.71

4.19

588

0.39

9.69

2Ya

tırım

faal

iyet

lerin

den

gelir

ler

247.

951.

532

11.9

09.7

562.

341.

415

12.0

1826

2.21

4.72

1(6

8.26

4.80

3)19

3.94

9.91

8Ya

tırım

faal

iyet

lerin

den

gide

rler

(11.

480.

906)

(11.

986.

370)

(24.

657.

825)

-(4

8.12

5.10

1)-

(48.

125.

101)

Fina

nsm

an g

eliri

(gi

deri)

önc

esi f

aaliy

et k

arı (

zara

rı)

1.03

1.02

2.22

2(8

3.46

0.46

2)14

4.16

6.09

247

.265

1.09

1.77

5.11

7(6

5.55

0.60

8)1.

026.

224.

509

Fina

nsm

an g

elirl

eri

1.31

8.80

3.17

226

3.66

9.09

811

.104

.096

311.

067

1.59

3.88

7.43

3(5

.443

.688

)1.

588.

443.

745

Fina

nsm

an g

ider

leri

(1.1

64.9

94.5

94)

(518

.411

.615

)(3

5.63

5.33

4)-

(1.7

19.0

41.5

43)

3.95

6.17

8(1

.715

.085

.365

)Sü

rdür

ülen

faal

iyet

ler v

ergi

önc

esi d

önem

kar

ı (za

rarı)

1.18

4.83

0.80

0(3

38.2

02.9

79)

119.

634.

854

358.

332

966.

621.

007

(67.

038.

118)

899.

582.

889

Dön

em v

ergi

(gi

deri)

gel

iri(1

42.2

94.7

03)

46.4

54.7

341.

204.

347

(80.

820)

(94.

716.

442)

-(9

4.71

6.44

2)D

önem

kar

ı (za

rarı

)1.

042.

536.

097

(291

.748

.245

)12

0.83

9.20

127

7.51

287

1.90

4.56

5(6

7.03

8.11

8)80

4.86

6.44

7

Mad

di v

e m

addi

olm

ayan

dur

an v

arlık

alım

ları

765.

778.

227

134.

117.

787

207.

958.

072

145.

824

1.10

7.99

9.91

0-

1.10

7.99

9.91

0A

mor

tism

an, i

tfa

ve t

üken

me

payl

arı (

-)(4

38.7

67.2

15)

(148

.147

.548

)(1

51.2

13.0

82)

(61.

074)

(738

.188

.919

)-

(738

.188

.919

)

Faiz

, am

ortis

man

ve

verg

i önc

esi k

ar (

Favö

k)1.

469.

789.

437

64.6

87.0

8629

5.37

9.17

410

8.33

91.

829.

964.

036

(65.

550.

608)

1.76

4.41

3.42

8

Fina

nsal

dur

um ta

blos

u bi

lgile

ri (3

1 A

ralık

201

5)To

plam

var

lıkla

r13

.339

.725

.511

1.89

4.29

2.49

14.

469.

101.

494

10.2

65.1

3819

.713

.384

.634

(4.0

50.5

21.6

96)

15.6

62.8

62.9

38-

Özk

ayna

k yö

ntem

iyle

değ

erle

nen

yatır

ımla

r20

6.59

0.09

1-

368.

967.

721

-57

5.55

7.81

2(1

2.83

3.53

3)56

2.72

4.27

9-

Erte

lenm

iş v

ergi

var

lıkla

rı14

5.36

2.34

782

.102

.038

5.97

9.76

352

.960

233.

497.

108

-23

3.49

7.10

8To

plam

yük

ümlü

lükl

er3.

408.

383.

530

1.33

2.67

7.23

11.

645.

059.

748

6.30

1.70

26.

392.

422.

211

(232

.095

.598

)6.

160.

326.

613

- Er

tele

nmiş

ver

gi y

üküm

lülü

kler

i81

.686

.283

11.8

20.4

0510

.230

.078

-10

3.73

6.76

6-

103.

736.

766

(*)

Net

sat

ışla

rın c

oğra

fi bö

lgel

ere

göre

dağ

ılım

ı, sa

tışla

rı ge

rçek

leşt

iren

şirk

etle

rin b

ulun

duğu

ülk

eler

e gö

re v

erilm

iştir

.

6. Nakit ve Nakit Benzerleri

31 Aralık 2016 31 Aralık 2015Kasa 281.249 489.688Bankadaki nakit 3.204.955.825 3.143.797.775

− Vadesiz mevduatlar 177.312.228 167.585.733− Vadesi üç aydan kısa vadeli mevduatlar 3.027.643.597 2.976.212.042

Diğer hazır değerler 186.090 54.6383.205.423.164 3.144.342.101

Vadeli mevduatlar

Para birimi Faiz oranı Vade 31 Aralık 2016 31 Aralık 2015ABD Doları %1,50-%4,40 Ocak-Mart 2017 1.550.959.435 2.620.572.827Türk Lirası %9,70-%10,60 Ocak-Mart 2017 841.820.954 94.344.417Euro %0,90-%1,80 Ocak-Mart 2017 600.161.230 190.340.867Rus Rublesi %7,75-%9,18 Ocak 2017 20.178.604 62.339.636İngiliz Sterlini %0,10 Ocak-Mart 2017 14.327.790 -Yeni Rumen Leyi %2,00 Ocak 2017 195.584 -Bulgar Levası - - - 8.614.295

3.027.643.597 2.976.212.042

31 Aralık 2016 ve 31 Aralık 2015 tarihleri itibarıyla konsolide nakit akış tablolarında yer alan nakit ve nakit benzeri değerler aşağıdaki gibidir:

31 Aralık 2016 31 Aralık 2015Hazır değerler 3.205.423.164 3.144.342.101Eksi: Faiz tahakkukları (6.486.004) (3.776.041)Eksi: Bloke mevduatlar (*) (35.244.050) -

3.163.693.110 3.140.566.060

(*) Doğalgaz tedarikçimizle yapılan işlemlere teminat oluşturması amacıyla Türkiye İş Bankası AŞ’de tutulan bloke mevduatları ifade etmektedir (Dipnot 23,37).

7. Finansal Yatırımlar

a) Kısa vadeli finansal yatırımlar

Kısa vadeli finansal yatırımlar 31 Aralık 2016 31 Aralık 2015Vadeye kadar elde tutulacak finansal yatırımlar (*) 53.975.485 1.822.062Vadesi üç aydan uzun bir yıldan kısa mevduatlar (**) 2.845.260 812.340

56.820.745 2.634.402

(*) Uzun vadeli altı ayda bir sabit getirili ABD Doları para birimindeki menkul kıymetlerin kısa vadeli kısmını ifade etmektedir.(**) Söz konusu vadeli mevduat 1.500.000 BAM karşılığı olup, faiz oranı %1,10-%2 aralığındadır. Vadeli mevduatların vadesi 18 Eylül 2017 ile 29 Aralık

2017 tarihleri arasında dolacaktır.

126 127




b) Uzun vadeli finansal yatırımlar

Satılmaya hazır finansal varlıklar 31 Aralık 2016 31 Aralık 2015Aktif bir piyasası olmayan finansal yatırımlar 51.659.530 51.659.530Borsa fiyatı ile değerlenen finansal yatırımlar 508.222 319.530Konsolide edilmeyen bağlı ortaklıklar 163.451 663.451

52.331.203 52.642.511

Vadeye kadar elde tutulacak finansal yatırımlar 1.028.796.432 26.766.367

Toplam uzun vadeli finansal yatırımlar 1.081.127.635 79.408.878

Satılmaya hazır finansal varlıkların dönem içi hareketleri aşağıdaki gibidir:

31 Aralık 2016 31 Aralık 2015Dönem başı – 1 Ocak 52.642.511 82.490.121Ortak kontrol altında işletme birleşmesi etkisi (500.000) -Gerçeğe uygun değer değişimi 188.692 (11.345)Satış amaçlı sınıflandırılan duran varlıklara transferler - (29.836.265)Satılmaya hazır finansal varlık tasfiyesi - (1.787.091)Değer düşüklüğü karşılığı iptali - 1.787.091

52.331.203 52.642.511

Hisse HisseBorsa fiyatı ile değerlenen oranı 31 Aralık oranı 31 Aralıkfinansal yatırımlar (%) 2016 (%) 2015İş Finansal Kiralama A.Ş. (*) <1 508.222 <1 319.530

(*) İş Finansal Kiralama A.Ş. Borsa İstanbul AŞ’de işlem görmekte olup, BİAŞ bekleyen en iyi alış fiyatı olan 1,11 TL ile değerlenmiştir (31 Aralık 2015: 0,79 TL). İş Finansal Kiralama A.Ş. dönem içerisinde tamamı 2015 yılından karşılanmak üzere 70.000.000 Türk Liralık bedelsiz sermaye artışı yapmış olup, artırılan sermayeden Topluluk’un payına isabet eden 53.389,77 Türk Liralık pay 17 Haziran 2016 tarihinde hesaplara geçmiştir.

Hisse HisseAktif bir piyasası olmayan oranı 31 Aralık oranı 31 Aralıkfinansal yatırımlar (%) 2016 (%) 2015Trakya Yatırım Holding A.Ş. (1) 34,65 51.656.972 34,65 51.656.972Bosen Enerji Elek.Üret.Oto.Pro.Grb. A.Ş. <1 2.381 <1 2.381Çukurova İnşaat Mak. Sanayii ve Tic. A.Ş. <1 177 <1 177

51.659.530 51.659.530

(1) Trakya Yatırım Holding A.Ş., T. İş Bankası AŞ’nin kontrolü altındadır. Topluluk’ un iştirak üzerinde, aşağıdaki hususların varlığı söz konusu olmadığından önemli etkinliği bulunmamaktadır:

• Yatırım yapılan işletmenin yönetim kurulu ya da eşdeğer idari organında temsil edilme,• Temettüler ya da diğer dağıtım kararları dahil olmak üzere, işletmenin politika belirleme süreçlerine katılma,• Yatırımcı işletme ile yatırım yapılan işletme arasında önemli işlemlerin gerçekleştirilmesi,• İşletmeler arasında yönetici personel değişimi veya işletme için gerekli teknik bilginin sağlanması.


b) Uzun vadeli finansal yatırımlar

Hisse Hisseoranı 31 Aralık oranı 31 Aralık

Konsolide edilmeyen bağlı ortaklıklar (%) 2016 (%) 2015Şişecam Shanghai Trade Co. Ltd. 100,00 655.449 100,00 655.449Mepa Merkezi Pazarlama A.Ş. 99,71 212.083 99,71 212.083Paşabahçe Glass GmbH 100,00 68.699 100,00 68.699Topkapı Yatırım Holding A.Ş. 80,00 51.796 80,00 51.796Paşabahçe Spain SL 100,00 42.792 100,00 42.792Paşabahçe USA Inc. 100,00 164 100,00 164Paşabahçe Yatırım ve Pazarlama A.Ş. (*) - - 100,00 500.000Değer düşüklüğü karşılığı (-) (867.532) (867.532)

163.451 663.451

Paşabahçe Glass GmbH, Paşabahçe Spain SL, Paşabahçe USA Inc. Türkiye dışında üretim, pazarlama ve satış faaliyetleri gerçekleştirmek amacıyla kurulmuş bağlı ortaklıklardır. Bu şirketler ile Türkiye’de kurulmuş Topkapı Yatırım Holding AŞ’nin finansal tabloları konsolide finansal tablolar açısından önemlilik teşkil etmemesi nedeniyle konsolidasyona dahil edilmemiştir.

Konsolidasyon kapsamına dahil edilmeyen bağlı ortaklıklarının toplam varlık, hasılat ve net dönem karının; konsolide toplam varlık, hasılat ve net dönem karına oranı %1 seviyesinin altındadır.

Şişecam Shanghai Trade Co Ltd. ve Mepa Merkezi Pazarlama AŞ’nin iştirak tutarlarının tamamına ekli konsolide finansal tablolarda değer düşüklüğü karşılığı ayrılmıştır.

(*) 28 Haziran 2016 tarihinde yapılan Olağanüstü Genel Kurul toplantısında alınan karar gereğince; Topluluk’un bağlı ortaklıklarından Paşabahçe Mağazaları A.Ş. ile birleşmiştir. Söz konusu birleşme işlemleri 15 Temmuz 2016 tarihinde tescil edilmiş ve 21 Temmuz 2016 tarihinde de ticaret sicil gazetesinde ilan edilmek suretiyle işlemler sonuçlandırılmıştır.

Vadeye kadar elde tutulacak finansal yatırımlar

Menkul kıymet ihracı yapan şirket 31 Aralık 2016 31 Aralık 2015Türkiye İş Bankası A.Ş. 281.053.072 14.038.221Türkiye Halk Bankası A.Ş. 199.912.582 -Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. 119.491.924 -Türkiye Sınai Kalkınma Bankası A.Ş. 108.667.849 -Arçelik A.Ş. 101.339.641 -Türkiye Garanti Bankası A.Ş. 101.835.254 -Türkiye Vakıflar Bankası T.A.O. 100.015.951 14.550.208Anadolu Efes Biracılık Ve Malt Sanayii A.Ş. 35.936.959 -Yapı ve Kredi Bankası A.Ş. 19.703.930 -Türk Telekomünikasyon A.Ş. 14.814.755 -

1.082.771.917 28.588.429

Topluluk, vadeye kadar elde tutmayı amaçladığı sabit getirili menkul kıymetleri etkin faiz oranı kullanılarak itfa edilmiş maliyetleri üzerinden muhasebeleştirmiştir. Söz konusu bono niteliğindeki menkul kıymetler ABD Doları cinsinden olup, altı ayda bir sabit faiz ödemelidir.

128 129





Vadeye kadar elde tutulacak finansal yatırımların aktif bir piyasası olup, piyasa fiyatlarına göre (kirli fiyatlara göre) değerleri ise aşağıdaki gibidir:

Menkul kıymet ihracı yapan şirket 31 Aralık 2016 31 Aralık 2015Türkiye İş Bankası A.Ş. 270.440.394 13.885.319Türkiye Halk Bankası A.Ş. 192.809.620 -Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. 113.441.337 -Türkiye Sınai Kalkınma Bankası A.Ş. 103.991.236 -Türkiye Garanti Bankası A.Ş. 98.589.557 -Türkiye Vakıflar Bankası T.A.O. 98.256.614 14.394.976Arçelik A.Ş. 98.046.901 -Anadolu Efes Biracılık Ve Malt Sanayii A.Ş. 34.716.640 -Yapı ve Kredi Bankası A.Ş. 19.835.106 -Türk Telekomünikasyon A.Ş. 13.880.196 -

1.044.007.601 28.280.295

Vadeye kadar elde tutulacak finansal yatırımların vadesi aşağıdaki gibidir:

Tahsilat dönemleri 31 Aralık 2016 31 Aralık 20153 aydan kısa 7.449.780 -3 ay – 12 ay arası 46.525.705 1.822.0621 – 5 yıl arası 668.104.765 6.232.9655 yıl ve üzeri 360.691.667 20.533.402

1.082.771.917 28.588.429

Vadeye kadar elde tutulacak finansal yatırımların dönem içi hareketleri aşağıdaki gibidir:

31 Aralık 2016 31 Aralık 2015Dönem başı – 1 Ocak 28.588.429 -Dönem içinde alınan 962.533.528 28.807.304Değerleme farkı 153.134.920 284.260Dönem içinde satılan (43.365.877) -Dönem içinde tahsil edilen faiz (18.119.083) (503.135)

1.082.771.917 28.588.429



Vadeye kadar elde tutma niyetiyle alınan finansal yatırımların kupon faiz oranları ve son itfa tarihleri aşağıdaki gibidir:

Menkul kıymet ihracı yapan şirket ISIN KoduKupon Faiz

Oranı (%)Son İtfa

TarihiTürkiye İş Bankası A.Ş. XS1390320981 5,375 06.10.2021Türkiye İş Bankası A.Ş. XS1079527211 5,000 25.06.2021Türkiye İş Bankası A.Ş. XS1508390090 5,500 21.04.2022Türkiye Halk Bankası A.Ş. XS1439838548 5,000 13.07.2021Türkiye Halk Bankası A.Ş. XS1188073081 4,750 11.02.2021Türkiye Halk Bankası A.Ş. XS0882347072 3,875 05.02.2020Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. XS1298711729 5,750 15.10.2025Türkiye Sınai Kalkınma Bankası A.Ş. XS1412393172 4,875 18.05.2021Türkiye Sınai Kalkınma Bankası A.Ş. XS1219733752 5,125 22.04.2020Arçelik A.Ş. XS0910932788 5,000 03.04.2023Türkiye Garanti Bankası A.Ş. USM8931TAF68 5,250 13.09.2022Türkiye Vakıflar Bankası T.A.O. XS0849728190 6,000 01.11.2022Türkiye Vakıflar Bankası T.A.O. XS1508914691 5,500 27.10.2021Anadolu Efes Biracılık Ve Malt Sanayii A.Ş. XS0848940523 3,375 01.11.2022Türk Telekomünikasyon A.Ş. XS1028951264 4,875 19.06.2024Yapı ve Kredi Bankası A.Ş. XS0874840688 4,000 22.01.2020Yapı ve Kredi Bankası A.Ş. XS1028938915 5,125 22.10.2019

Söz konusu menkul kıymetlerin etkin faiz oranı ise; %5,47’dir (31 Aralık 2015: %6,47).

Vadeye kadar elde tutulan menkul kıymetler İş Yatırım Menkul Değerler A.Ş. ve İş Portföy Yönetimi A.Ş. hesaplarında muhafaza edilmekte olup, etkin faiz oranı yöntemiyle değerlenmiş tutarları şirketler itibarıyla aşağıdaki gibidir:

31 Aralık 2016 31 Aralık 2015İş Portföy Yönetimi A.Ş. 988.258.272 -İş Yatırım Menkul Değerler A.Ş. 94.513.645 28.588.429

1.082.771.917 28.588.429

130 131



8. Borçlanmalar

Kısa vadeli borçlanmalar 31 Aralık 2016 31 Aralık 2015Kısa vadeli krediler 1.166.033.425 658.119.434

Uzun vadeli borçlanmaların kısa vadeli kısımları 31 Aralık 2016 31 Aralık 2015Uzun vadeli kredilerin kısa vadeli anapara taksitleri ve faizleri 813.995.003 578.818.790Çıkarılmış tahvillerin anapara borç ve taksitleri 7.409.764 5.324.698Çıkarılmış tahvillerin ihraç farkı ve komisyonları (1.435.216) (1.413.166)Finansal kiralama işlerinden borçlar 1.271.804 260Ertelenmiş finansal kiralama borçlanma maliyetleri (-) - (260)Toplam uzun vadeli kredilerin kısa vadeli kısımları 821.241.355 582.730.322Toplam kısa vadeli borçlanmalar 1.987.274.780 1.240.849.756

Uzun vadeli borçlanmalar 31 Aralık 2016 31 Aralık 2015Uzun vadeli kredilerin uzun vadeli kısmı 2.035.973.582 1.921.474.273Çıkarılmış tahviller 1.759.600.000 1.453.800.000Çıkarılmış tahvillerin ihraç farkları ve komisyonları (3.411.938) (4.775.784)Finansal kiralama işlerinden borçlar 752.780 2.804.428Toplam uzun vadeli borçlar 3.792.914.424 3.373.302.917

Toplam borçlanmalar 5.780.189.204 4.614.152.673

Şirket’in kredi derecelendirmesi ile ilgili olarak uluslararası derecelendirme kuruluşlarından;• Standard&Poors, 29 Haziran 2015 tarihinde TL ve yabancı para cinsinden uzun vadeli kredi notunu “BB+”, görünümünü ise

derecelendirme metodolojilerinde yer alan ülke ve ana ortaklığa ilişkin sınırlamalar uyarınca “negatif”,• Moody’s 11 Mayıs 2015 tarihinde uzun vadeli kredi notunu “Ba1” görünümünü ise “durağan” olarak açıklamışlardır.• Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Standard & Poor’s Rating Services (S&P), Türkiye ülke kredi derece notunun

indirilmesi ve görünümün “negatif” olarak belirlenmesi sonucu, Şirket’in “BB+”, görünümü ise “negatif” olan uzun vadeli yabancı para birimi cinsinden kredi derece notunu 26 Temmuz 2016 tarihli açıklamasıyla bir kademe düşürerek “BB”, görünümü ise “negatif” olarak değiştirmiştir. 7 Aralık 2016 tarihinde ise; görünümü “negatif”ten “durağan”a yükseltmiş, uzun vadeli kredi derece notunu ise “BB” olarak tekrar teyit etmiştir.

• Uluslararası derecelendirme kuruluşu Moody’s, 20 Temmuz 2016 tarihinde başlattığı not indirimine yönelik izleme sürecini 27 Eylül 2016 tarihinde sonuçlandırarak, Şirket’in uzun vadeli yabancı para kredi notunu “Ba1” ve görünümünü ise “durağan” olarak teyit etmiştir. Ayrıca; Moody’s tarafından yapılan basın açıklamasında; Şirket’in güçlü finansal ve likidite profili, Türkiye pazarındaki rekabetçi konumu ve satışlarının yarısından fazlasının ihracat ve uluslararası faaliyetlerinden yaratılması vurgulanmıştır.

Topluluk’un alınan kredilerle ilgili olarak finansal taahhütleri bulunmakla birlikte, raporlama tarihi itibarıyla bu finansal taahhütlerin ihlali söz konusu değildir.

Topluluğun, rapor tarihi itibarıyla, kredilerinin faiz oranlarındaki değişim riski ve sözleşmedeki yeniden fiyatlama tarihleri aşağıdaki gibidir:Kredilerin yeniden fiyatlandırma dönemleri 31 Aralık 2016 31 Aralık 20153 aydan kısa 1.051.764.554 1.151.735.8533 ay – 12 ay arası 2.412.359.020 1.797.933.8611 – 5 yıl arası 551.878.436 192.282.1375 yıl ve üzeri - 16.460.646

4.016.002.010 3.158.412.497

1.762.162.610 TL tutarındaki çıkarılmış tahvillerin kupon faiz oranı %4,25 (Etkin faiz oranı %4,415) olup, kupon faiz ödemeleri altı ayda bir eşit taksitler halinde yapılmaktadır (31 Aralık 2015: 1.452.935.748 TL).

2.024.584 TL tutarındaki finansal kiralama işlerinden borçlar aylık eşit taksitler halinde ödenmektedir (31 Aralık 2015: 2.804.428 TL).

İskontolama işleminin etkisinin önemli olmamasından dolayı kısa vadeli kredilerin kayıtlı değerinin gerçeğe uygun değerine yakınsadığı öngörülmektedir. Gerçeğe uygun değerler, ortalama etkin yıllık faiz oranları kullanılarak belirlenmiştir. Uzun vadeli kredilerin genellikle üç ile altı ay arasında yeniden fiyatlandırmaya tabi olmaları ve uzun vadeli kredilerin önemli bir kısmının yabancı para cinsinden kullanılmış olması nedeniyle, etkin faiz oranı yöntemi benimsenerek, kayıtlı değerlerinin gerçeğe uygun değerlerine yakınsadığı öngörülmüştür.

8. Borçlanmalar

Finansal borçlanmaların 1 Ocak – 31 Aralık 2016 dönemi içerisindeki hareketleri aşağıdaki gibidir:

Banka kredileri Anapara Faiz Komisyon ToplamDönem başı – 1 Ocak 3.142.987.365 21.250.140 (5.825.008) 3.158.412.497Dönem içinde alınan-ayrılan karşılık 1.624.695.990 175.387.588 (1.705.000) 1.798.378.578Yabancı para çevrim farkları 612.646.702 4.088.568 (578.863) 616.156.407Bağlı ortaklık alım etkisi (Dipnot 3) 109.041.396 - - 109.041.396Kur farkı (kar)/zararı 68.531.383 - - 68.531.383Dönem içinde ödenen-iptal edilen karşılık (1.557.283.161) (179.017.980) 1.782.890 (1.734.518.251)31 Aralık 2016 tarihi itibarıyla 4.000.619.675 21.708.316 (6.325.981) 4.016.002.010

Çıkarılmış tahviller Anapara Faiz İhraç Farkı Komisyon ToplamDönem başı – 1 Ocak 1.453.800.000 5.324.697 (4.385.325) (1.803.624) 1.452.935.748Kur farkı (kar)/zararı 305.800.000 - - - 305.800.000Dönem içinde alınan-ayrılan karşılık - 66.613.882 - - 66.613.882Dönem içinde ödenen-iptal edilen - (64.528.815) 933.427 408.368 (63.187.020)31 Aralık 2016 tarihi itibarıyla 1.759.600.000 7.409.764 (3.451.898) (1.395.256) 1.762.162.610

Finansal kiralama Anapara+Faiz Faiz (-) ToplamDönem başı – 1 Ocak 2.804.688 (260) 2.804.428Yabancı para çevrim farkı 344.367 - 344.367Dönem içinde ödenen (1.124.471) 260 (1.124.211)31 Aralık 2016 tarihi itibarıyla 2.024.584 - 2.024.584

Finansal borçlanmaların 1 Ocak – 31 Aralık 2015 dönemi içerisindeki hareketleri aşağıdaki gibidir:

Banka kredileri Anapara Faiz Komisyon ToplamDönem başı – 1 Ocak 2.660.461.761 27.264.003 (3.879.886) 2.683.845.878Dönem içinde alınan-ayrılan karşılık 1.696.878.349 185.772.113 (4.526.135) 1.878.124.327Kur farkı (kar)/zararı 247.584.929 - - 247.584.929Yabancı para çevrim farkları 72.833.979 798.724 (11.400) 73.621.303Dönem içinde ödenen-iptal edilen karşılık (1.534.771.653) (192.584.700) 2.592.413 (1.724.763.940)31 Aralık 2015 tarihi itibarıyla 3.142.987.365 21.250.140 (5.825.008) 3.158.412.497

Çıkarılmış tahviller Anapara Faiz İhraç Farkı Komisyon ToplamDönem başı – 1 Ocak 1.159.450.000 3.772.864 (5.275.701) (2.211.993) 1.155.735.170Kur farkı (kar)/zararı 294.350.000 - - - 294.350.000Dönem içinde alınan-ayrılan karşılık - 60.710.771 - - 60.710.771Dönem içinde ödenen-iptal edilen - (59.158.938) 890.376 408.369 (57.860.193)31 Aralık 2015 tarihi itibarıyla 1.453.800.000 5.324.697 (4.385.325) (1.803.624) 1.452.935.748

Topluluk 9 Mayıs 2013 tarihinde nominal tutarı 500 Milyon ABD Doları ve itfa tarihi Mayıs 2020 olan 7 yıl vadeli, sabit faizli tahvil ihraç etmiştir. Söz konusu tahviller için faiz oranı %4,25 olarak belirlenmiştir. Anapara ödemesi son vade tarihinde yapılacaktır.

İhraç edilen tahvillerin anapara, faiz ve benzeri ödemelerine garanti veren bağlı ortaklıklarımız (Trakya Cam Sanayii A.Ş. 250 Milyon ABD Doları, Anadolu Cam Sanayii A.Ş. 100 Milyon ABD Doları, Soda Sanayii A.Ş. 50 Milyon Amerikan Doları) hesaplarına 9 Mayıs 2013 tarihinde garanti verdikleri tutarlar aynı koşul ve şartlarda aktarılmıştır.

Şirket, SPK tarafından 30 Nisan 2013 tarihinde 15/487 sayılı kararıyla onaylanan ve 3 Mayıs 2013 tarihinde ihraç belgesi verilen 407.210.000 ABD Doları için Regulation S ISIN: XS0927634807, 92.790.000 ABD Doları için Rule 144A ISIN: US90016AAA88 ISIN kodlu tahvili İrlanda Borsası’nda kote ettirmiştir. Tahvil ihracına Citigroup, BNP Paribas, J.P. Morgan ve HSBC aracılık etmişlerdir.

132 133



8. Borçlanmalar

Yurtdışındaki yerleşik nitelikli yatırımcılara satış işlemleri 9 Mayıs 2013 tarihinde tamamlanmıştır. İhraç edilen tahvillerin merkezi saklamacı kuruluşu Euroclear ve Clearstream’dir.

Finansal kiralama Anapara+Faiz Faiz (-) ToplamDönem başı – 1 Ocak 3.829.382 (4.464) 3.824.918Yabancı para çevrim farkı 401.247 - 401.247Dönem içinde ödenen (1.425.941) 4.204 (1.421.737)31 Aralık 2015 tarihi itibarıyla 2.804.688 (260) 2.804.428

Aktifleştirilen finansman giderleri aşağıdaki gibidir:



Kur farkı zararı - 1.835.780Faiz gideri - 288.065

- 2.123.845

Kısa ve uzun vadeli borçlanmalara ilişkin özet bilgiler aşağıdaki gibidir:

31 Aralık 2016

Döviz cinsi VadeFaiz

aralığı (%) (*)Kısa

vadeliUzun

vadeli ToplamEuro 2017–2026 Euribor+1,10-6,00 1.005.998.502 1.488.254.784 2.494.253.286ABD Doları 2017–2026 Libor+2,15-4,50 177.685.792 1.938.290.973 2.115.976.765Rus Rublesi 2017–2021 9,90-16,00 592.571.072 283.962.880 876.533.952Türk Lirası 2017–2023 10,90-12,20 183.773.082 62.700.000 246.473.082Ukrayna Grivnası 2017–2021 16,25-22,05 27.246.332 19.705.787 46.952.119

1.987.274.780 3.792.914.424 5.780.189.204

(*) Alt ve üst oranları ifade etmekte olup, ağırlıklı ortalama maliyeti Euro için Euribor + %2,36, ABD Doları için Libor + %2,38, RUR için Mosprime + %3,18, UAH için %20,45, TRlibor+2,15’dir (Ortalama etkin yıllık faiz oranı Euro için %2,28, ABD Doları için %4,12, RUR için %12,28, UAH için %19,59 ve TL için %11,20’dir).

31 Aralık 2015

Döviz cinsi VadeFaiz

aralığı (%) (*)Kısa

vadeliUzun

vadeli ToplamEuro 2016–2026 Euribor+1,10–6,00 689.952.631 1.468.470.723 2.158.423.354ABD Doları 2016–2023 Libor+2,15–4,50 181.865.748 1.706.920.098 1.888.785.846Rus Rublesi 2016–2021 9,90–16,00 346.761.670 175.836.237 522.597.907Ukrayna Grivnası 2016–2021 22,05–29,50 18.713.587 22.075.859 40.789.446Türk Lirası 2016 10,04 3.556.120 - 3.556.120

1.240.849.756 3.373.302.917 4.614.152.673

(*) Alt ve üst oranları ifade etmekte olup, ağırlıklı ortalama maliyeti Euro için Euribor + %2,56, ABD Doları için Libor + %2,45, RUR için Mosprime + %2,96, UAH için %22,96, TL için %10,04’tür (Ortalama etkin yıllık faiz oranı Euro için %2,56, ABD Doları için %4,01, RUR için %13,40, UAH için %22,96 ve TL için %10,04’tür).

8. Borçlanmalar

Finansal borçların geri ödeme vadeleri aşağıdaki gibidir:

31 Aralık 2016 31 Aralık 20151 yıl içinde ödenecekler 1.987.274.779 1.240.849.7561–2 yıl içinde ödenecekler 915.100.920 677.630.7262–3 yıl içinde ödenecekler 543.444.229 660.573.2623–4 yıl içinde ödenecekler 1.996.841.397 288.900.4854–5 yıl içinde ödenecekler 133.522.629 1.612.979.6655 yıl ve sonrası 204.005.250 133.218.779

5.780.189.204 4.614.152.673

Finansal borçların ağırlıklı ortalama vadesi 794 gündür (31 Aralık 2015: 978 gün).

9. Diğer Finansal Yükümlülükler

Bulunmamaktadır (31 Aralık 2015: Bulunmamaktadır).

10.Ticari Alacak ve Borçlar

Ticari Alacaklar

Kısa vadeli ticari alacaklar 31 Aralık 2016 31 Aralık 2015Alıcılar 2.039.590.316 1.406.463.041Alacak senetleri 50.865.929 35.727.394İlişkili taraflardan ticari alacaklar (Dipnot 37) 32.059.603 15.460.616Diğer ticari alacaklar 297.903 235.500Alacak senetleri reeskontu (-) (10.669.431) (8.574.853)Şüpheli ticari alacaklar karşılığı (68.215.636) (44.437.106)

2.043.928.684 1.404.874.592

Topluluk’ un yurtiçi satışlarında ana ürün grupları itibarıyla uyguladığı satış vadeleri aşağıda sunulmuştur:

Yurtiçi temel cam satışlarının bir bölümü peşindir. Temel camlar ile ilgili satış vadesi 2016 Yılı Ocak-Mart ve Temmuz-Aralık döneminde ortalama 90 gün (2015: 90 gün) olmuştur. Topluluk, Mart-Haziran dönemini kapsayacak şekilde satışlarını 210 gün vade ile yapmıştır. Vadesinden sonraki ödemelerde %2 oranında gecikme faizi uygulanmaktadır (31 Aralık 2015: %2). Oto cam ve işlenmiş cam ürünleri ile ilgili satış vadesi ortalama olarak 45 gündür (31 Aralık 2015: 45 gün). Yurtdışı satışların bir bölümü peşin, bir bölümü ise ortalama 45 gün vadelidir (31 Aralık 2015: 45 gün).

Otomatik züccaciye ürünleri ile ilgili satış vadesi ortalama olarak 75 gün (31 Aralık 2015: 75 gün) olup, vadesinden sonraki ödemelerde aylık %2 (31 Aralık 2015: %2) gecikme faizi uygulanmaktadır.

Cam ambalaj ürünleri 1 Kasım 2009 tarihinden itibaren peşin fiyatlı satılmaktadır. Müşterilerin talep etmesi durumunda, aylık %1,25 vade farkı ödeyerek 121 günü aşmamak kaydı ile vadeli alım yapması da mümkündür. 121 günü aşan vadeler için aylık % 2 vade farkı uygulanmaktadır. Yurtiçi satışların ortalama vadesi 64 gündür (2015: 49 gün). Cam ambalaj ürünlerinin yurtdışı satışlarının ortalama vadesi 66 gündür (2015: 60 gün).

Soda ürünleri ile ilgili topluluk içi satış vadesi 60 gün (31 Aralık 2015: 30 gün), yurt içi topluluk dışı satış vadesi ortalama 55 gündür (31 Aralık 2015: 49 gün). Vadesinden sonraki ödemelerde %2 gecikme faizi uygulanmaktadır (31 Aralık 2015: %2).

Krom ürünleri ile ilgili yurtiçi satış vadesi döviz bazında ortalama 20 gündür (31 Aralık 2015: 24 gün). Vadesinden sonra ödemelerde aylık %1 (31 Aralık 2015: %1) gecikme faizi uygulanmaktadır. Yurtdışı satışlarda ortalama satış vadesi 66 gündür (31 Aralık 2015: 65 gün).

Topluluk tahsil imkânı kalmayan alacakları için şüpheli alacak karşılığı ayırmıştır. Şüpheli alacak karşılığı geçmiş tahsil edilememe tecrübesine dayanılarak belirlenmiştir. Topluluk, alacaklarının tahsil edilip edilemeyeceğine karar verirken, söz konusu alacakların kredi kalitesinde, ilk oluştuğu tarihten rapor tarihine kadar bir değişiklik olup olmadığını değerlendirir.

134 135



10.Ticari Alacak ve Borçlar

Topluluk çok sayıda müşteriyle çalıştığından kredi riski dağılmış durumdadır ve önemli bir kredi riski yoğunlaşması yoktur. Dolayısıyla, Topluluk Yönetimi ekli konsolide finansal tablolarda yer alan şüpheli alacak karşılığından daha fazla bir karşılığa gerek olmadığı kanaatindedir.

Şüpheli ticari alacaklar karşılığında gerçekleşen hareketler aşağıdaki gibidir:

31 Aralık 2016 31 Aralık 2015Dönem başı – 1 Ocak (44.437.106) (37.154.309)Dönem gideri (19.115.560) (19.438.217)Bağlı ortaklık alım etkisi (10.344.279) -Yabancı para çevrim farkları (3.357.898) (899.653)Tahsilatlar 9.039.207 13.055.073

(68.215.636) (44.437.106)

Topluluk’ un ticari alacakları için almış olduğu teminatlar aşağıdaki gibidir:

31 Aralık 2016 31 Aralık 2015Teminat mektupları 268.678.205 233.596.373Teminat çek ve senetleri 203.370.047 112.327.913Doğrudan borçlandırma sistemi 150.217.607 110.444.205Nakit 32.708.033 11.734.244İpotekler 13.369.053 14.916.183

668.342.945 483.018.918

31 Aralık 2016 tarihi itibarıyla ticari alacakların 253.730.240 TL tutarındaki (31 Aralık 2015:219.807.405 TL) kısmının vadesi geçmiş olduğu halde, bu alacaklara ilişkin karşılık ayrılmamıştır. Söz konusu alacaklar yakın zamanda tahsil edilememe riski yaşanmamış çok sayıda farklı müşteriye aittir. Bahse konu ticari alacakların yaşlandırması aşağıdaki gibidir:

31 Aralık 2016 31 Aralık 2015Vadesi üzerinden 1–30 gün geçmiş 158.619.638 117.503.505Vadesi üzerinden 1–3 ay geçmiş 59.934.032 62.985.239Vadesi üzerinden 3–12 ay geçmiş 27.817.170 23.734.904Vadesi üzerinden 1–5 yıl geçmiş 7.359.400 15.583.757Toplam vadesi geçen alacaklar 253.730.240 219.807.405Teminat ve benzeri garantiler ile güvence altına alınmış kısım 46.770.621 31.653.257

Ticari Borçlar

Kısa vadeli ticari borçlar 31 Aralık 2016 31 Aralık 2015Satıcılar 898.025.217 700.214.682İlişkili taraflara ticari borçlar (Dipnot 37) 74.442.378 57.994.292Diğer ticari borçlar 595.945 202.169Borç senetleri reeskontu (-) (3.943.453) (2.530.720)

969.120.087 755.880.423

11.Diğer Alacaklar ve Borçlar

Kısa vadeli diğer alacaklar 31 Aralık 2016 31 Aralık 2015Diğer çeşitli alacaklar 36.685.393 21.382.397Finansal duran varlık satış alacağı (Dipnot 27,34) (*) 7.099.447 952.365Verilen depozito ve teminatlar 4.693.414 2.830.059Personelden alacaklar 1.380.979 2.220.448Şüpheli diğer alacaklar karşılığı (-) (275.495) (258.387)Diğer alacak senetleri reeskontu (-) (4.839) (829)İlişkili taraflardan alacaklar (Dipnot 37) - 3.545.561

49.578.899 30.671.614

Kısa vadeli şüpheli diğer alacaklar karşılığında gerçekleşen hareketler aşağıdaki gibidir:

31 Aralık 2016 31 Aralık 2015Dönem başı – 1 Ocak (258.387) (2.851.354)Yabancı para çevrim farkları (12.470) (276.898)Dönem gideri (4.638) (151.422)Tahsilatlar - 3.021.287

(275.495) (258.387)

Uzun vadeli diğer alacaklar 31 Aralık 2016 31 Aralık 2015Finansal duran varlık satış alacağı (Dipnot 27,34) (*) 21.298.341 28.397.788Vergi dairesinden alacaklar 9.666.919 14.490.314Verilen depozito ve teminatlar 3.527.449 3.661.198Diğer alacak senetleri reeskontu (-) (3.861.956) (6.486.678)Şüpheli diğer alacaklar karşılığı (-) - (35.104)

30.630.753 40.027.518

(*) Avea İletişim Hizmetleri A.Ş. payları 30 Temmuz 2015 tarihinde Türk Telekomünikasyon AŞ’ye 30.302.518 TL bedelle satılmış olup, kalan alacağın vadesi aşağıdaki gibidir:

Tahsilat dönemleri 31 Aralık 2016 31 Aralık 20151 Ay – 3 Ay arası 7.099.447 952.3651 – 5 yıl arası 21.298.341 28.397.788

28.397.788 29.350.153

Uzun vadeli şüpheli diğer alacaklar karşılığında gerçekleşen hareketler aşağıdaki gibidir:

31 Aralık 2016 31 Aralık 2015Dönem başı – 1 Ocak (35.104) -Yabancı para çevrim farkları (4.830) 4.387Tahsilatlar 39.934 -Dönem gideri - (39.491)

- (35.104)

136 137



11.Diğer Alacaklar ve Borçlar

Kısa vadeli diğer borçlar 31 Aralık 2016 31 Aralık 2015Bağlı ortaklık alım borcu (Dipnot 3) (*) 56.781.448 -Bağlı ortaklık ilave pay alım borcu (Dipnot 27) (**) 33.203.605 25.420.800Alınan depozito ve teminatlar 32.280.733 11.534.272Diğer çeşitli borçlar 10.899.300 4.151.069İlişkili taraflara diğer borçlar (Dipnot 37) 5.092.827 3.642.577Diğer borç senetleri reeskontu (-) (53.949) (60.966)

138.203.964 44.687.752

Uzun vadeli diğer borçlar 31 Aralık 2016 31 Aralık 2015Bağlı ortaklık ilave pay alım borcu (Dipnot 27) (**) 37.099.000 57.196.800Diğer çeşitli borçlar 1.223.492 1.036.902Alınan depozito ve teminatlar 427.300 199.972Diğer borç senetleri reeskontu (-) - (83.879)

38.749.792 58.349.795

(*) 31 Ekim 2016 tarihinde İtalya’da Sangalli Vetro Porto Nogaro firmasının net varlıkları 52.016.661 Euro bedelle satın alınmış olup, bu tutarın 15.305.385 Euro’luk (=56.781.448 TL) kısmı rapor tarihi itibarıyla ödenmemiştir.

(**) Rusya’da faaliyet gösteren şirketlerimizin yeniden yapılandırılması çalışmaları kapsamında; Hollanda’da faaliyet gösteren bağlı ortaklıklarımızdan Anadolu Cam Investment B.V.’nin %24,075, Balsand B.V.’nin %49 oranındaki Sudel Invest S.a.r.l. paylarının Hollanda’da kurulan AC Glass Holding B.V. tarafından satın alınması kararı alınmış ve bu karar doğrultusunda 10 Temmuz 2015 tarihinde Sudel Invest S.a.r.l. ile pay devir işlemi gerçekleştirilmiştir. 66 Milyon Euro bedelle alımına karar verilen hisse alım borcunun finansal tablo tarihi itibarıyla kalan borç tutarı 18 Milyon Euro olup, vadesi aşağıdaki gibidir (31 Aralık 2015 tarihinde 26 Milyon Euro):

Ödeme dönemleri 31 Aralık 2016 31 Aralık 20153 Ay – 12 ay arası 29.679.200 25.420.8001 – 5 yıl arası 37.099.000 57.196.800

66.778.200 82.617.600

Hisse alımlarına ilişkin toplam 4.000.000 Euro danışmanlık sözleşmesi imzalanmıştır. Bu sözleşmeye istinaden 1.000.000 Euro’luk kısmı 2015 yılı içerisinde, 1.000.000 Euro’luk kısmı 2016 yılı içerisinde olmak üzere toplam 2.000.000 Euro’luk ödeme yapılmış olup, kalan 2.000.000 Euro’luk bakiyenin ise; 1.000.000 Euro’su 2017 yılı içerisinde, kalan 1.000.000 Euro’luk kısımı da 2018 yılı içerisinde hizmet bedeli karşılığında ödenmesi planlanmıştır.

Ayrıca; bağlı ortaklıklardan Glasscorp SA’nın azınlıkta bulunan %10’luk hisse payı 17 Ekim 2016 tarihinde 3.950.000 Euro bedelle satın alınmış olup, söz konusu tutarın 950.000 Euro’luk kısmı (=3.524.405 TL) kısa vadeli diğer borçlar hesabı içerisinde muhasebeleştirilmiştir. 12.Türev Araçlar

Topluluk, nakit akış riskinden korunmak amacıyla, aşağıdaki işlemleri yapmıştır.

• 10 Haziran 2016 tarihinde Rusya’da yerleşik cam ambalaj grubu şirketlerinin pasif yapısının para birimi cinsinden aktif yapısıyla uyumlu hale getirilmesi ve şirketlerin faiz oranlarında olası yükselişe karşı korunması amacıyla Rabobank ile mevcut Euro para cinsi ve değişken faiz oranlı kredileri cross-currency ve faiz takası işlemleri ile Ruble’ ye dönmüş, faiz oranını da kredilerin vadesi boyunca sabitlemiştir.

Riskten korunma araçları; 2 yıl vadeli, 75 Milyon Euro olan krediler üzerinden, 3 ayda bir Libor+%2,50 değişken faiz oranını %12,71 sabit faiz ödemeli faiz swapları ve de anapara ve faizler için Euro alıp, Ruble ödenen EUR/RUB paritesi 72,52 olan çapraz kur sabit faiz swaplarıdır.

• 27 Kasım 2013 tarihinde Rusya’da yerleşik cam ambalaj grubu şirketlerinin pasif yapısının para birimi cinsinden aktif yapısıyla uyumlu hale getirilmesi ve şirketlerin faiz oranlarında olası yükselişe karşı korunması amacıyla HSBC Londra’dan temin ettiği ABD Doları para cinsi ve değişken faizli kredileri cross-currency ve faiz takası işlemleri ile Ruble’ ye dönmüş, faiz oranını da kredilerin vadesi boyunca sabitlemiştir.

12.Türev Araçlar

Riskten korunma araçları; 3 yıl vadeli 70 Milyon ABD Doları olan krediler üzerinden, 3 ayda bir Libor+ %2,55 değişken faiz oranını %9,30 sabit faiz ödemeli faiz swapları ve de anapara ve faizler için ABD Doları alıp, Ruble ödenen USD/RUB paritesi 33,1332 çapraz kur sabit faiz swaplarıdır. 31 Aralık 2016 tarihi itibarıyla tamamı realize olmuştur.

Topluluk, 1 Ocak-31 Aralık 2016 döneminde vadeli döviz alım satım işlemleri kapsamında aşağıdaki işlemleri yapmıştır.

• T. İş Bankası A.Ş. ile 16 Ocak 2016 tarihinden 15 Aralık 2017 tarihine kadar farklı tarihlerde olmak üzere toplamda 6 Milyon Euro’yu satıp, Türk Lirası alım sözleşmelerini imzalamıştır. Söz konusu 9,6 Milyon Euro’luk satım sözleşmelerinden 31 Aralık 2016 tarihi itibarıyla 6 Milyon Euro’luk kısmı realize olmuştur.

Ayrıca; T. İş Bankası A.Ş. ile 2015 yılında sözleşmesi imzalanan 4 Milyon EUR satıp, Türk Lirası alım vadeli döviz alım satım işlemlerinden 3,75 Milyon Euro’luk kısmı 1 Ocak-31 Aralık 2016 döneminde realize olmuştur.

• HSBC ile 29 Haziran 2016 tarihinden 29 Temmuz 2016 tarihine kadar 2 Milyon ABD Doları satıp, Rus Rublesi alım sözleşmesi imzalanmış ve 31 Aralık 2016 tarihi itibarıyla realize olmuştur.

Ayrıca; 2015 yılında sözleşmesi imzalanan 6 Milyon ABD Doları satıp, Rus Rublesi alım vadeli işlemleri 31 Aralık 2016 tarihi itibarıyla realize olmuştur.

• HSBC ile 2 Ağustos 2016 tarihinden 30 Aralık 2016 tarihine kadar farklı tarihlerde olmak üzere toplamda 12,5 Milyon Euro’yu satıp, Türk Lirası alım, sözleşmelerini imzalamıştır. Söz konusu satım sözleşmeleri 31 Aralık 2016 tarihi itibarıyla realize olmuştur.

• HSBC ile 2 Ağustos 2016 tarihinden 30 Eylül 2016 tarihine kadar toplamda 7,5 Milyon Euro’yu satıp, ABD Doları alım, sözleşmelerini imzalamıştır. Söz konusu sözleşmelerin tamamı 31 Aralık 2016 tarihi itibarıyla realize olmuştur.

• Citibank ile 2 Ağustos 2016 tarihinden 30 Eylül 2016 tarihine kadar toplamda 3 Milyon Euro’yu satıp, ABD Doları alım, sözleşmelerini imzalamıştır. Söz konusu sözleşmelerin tamamı 31 Aralık 2016 tarihi itibarıyla realize olmuştur.

• Citibank ile 17 Kasım 2016 tarihinden 31 Mart 2017 tarihine kadar farklı tarihlerde olmak üzere toplamda 2 Milyon Euro’yu satıp, Rus Rublesi alım sözleşmesi imzalamıştır.

Topluluk, 1 Ocak – 31 Aralık 2015 döneminde vadeli döviz alım satım işlemleri kapsamında;

• ZAO Citibank ile 21 Eylül 2015 tarihinden 31 Ağustos 2016 tarihine kadar farklı tarihlerde olmak üzere toplamda 15 Milyon Euro satıp, Rus Rublesi alım ve 6 Milyon ABD Doları satıp, Rus Rublesi alım,

• T. İş Bankası A.Ş. ile 19 Haziran 2015 tarihinden 7 Eylül 2015 tarihine kadar farklı tarihlerde olmak üzere toplamda 57 Milyon Euro’yu satıp, Rus Rublesi alım,

• T. İş Bankası A.Ş. ile 16 Mart 2015 tarihinden 14 Ekim 2016 tarihine kadar farklı tarihlerde olmak üzere toplamda 29 Milyon Euro’yu satıp, Türk Lirası alım,

• T. İş Bankası A.Ş. ile 12 Haziran 2015 tarihinden 14 Aralık 2015 tarihine kadar farklı tarihlerde olmak üzere toplamda 24 Milyon Euro’yu satıp, ABD Doları alım,

• T. İş Bankası A.Ş. ile 30 Eylül 2015 tarihinde farklı paritelerden 10 Milyon ABD Doları satıp, Rus Rublesi alım,

sözleşmelerini imzalamıştır. Söz konusu 125 Milyon Euro’luk satım sözleşmelerinden 31 Aralık 2015 tarihi itibarıyla 116 Milyon Euro’luk kısmı realize olmuştur. Ayrıca 16 Milyon ABD Doları satım sözleşmelerinin de 10 Milyon ABD Doları kısmı realize olmuştur.

138 139



12.Türev Araçlar

Türev araçların dağılımı aşağıdaki gibidir:

31 Aralık 2016 31 Aralık 2015Varlık Yükümlülük Varlık Yükümlülük

Swap işlemleri - 40.771.975 89.385.880 -Forward işlemleri 831.014 809.876 124.016 1.557.339

831.014 41.581.851 89.509.896 1.557.339

Türev araçların dönem içindeki işlemleri aşağıdaki gibidir:

31 Aralık 2016 31 Aralık 2015Dönem başı - 1 Ocak 87.952.557 84.341.541Özkaynaklarda muhasebeleştirilen değer farkı 11.546.690 (32.429.170)Yabancı para çevrim farkları 5.596.839 (5.629.443)Kar zararda muhasebeleştirilen faiz gelir/(giderleri) (1.338.946) 216.403Kar veya zararda muhasebeleştirilen kur farkı geliri/(gideri) (*) (38.950.724) 49.682.633Realize olan kur farkı nakit çıkış/(girişleri) (105.557.253) (8.229.407)Net varlık/(yükümlülük) (40.750.837) 87.952.557

(*) 1 Ocak-31 Aralık 2016 döneminde kar veya zararda muhasebeleştirilen 38.950.724 TL’lik kur farkı giderinin içerisindeki 3.929.746 TL’lik kur farkı geliri esas faaliyetlerden diğer gelirlerin içerisinde 42.880.470 TL kur farkı gideri ise; finansman giderleri içerisinde muhasebeleştirilmiştir. (1 Ocak-31 Aralık 2015 döneminde 49.682.633 TL’lik kur farkı gelirinin 1.930.030 TL’si esas faaliyetlerden diğer gelirler içerisinde, 47.752.603 TL’si ise finansman gelirleri içerisinde muhasebeleştirilmiştir).

13.Stoklar

31 Aralık 2016 31 Aralık 2015Mamuller 1.178.150.710 1.015.179.217İlk madde ve malzeme 508.130.061 424.673.323Ticari mallar 141.527.374 107.876.141Diğer stoklar 78.724.068 49.780.643Yarı mamuller 47.134.423 46.471.371İşletme malzemesi 33.415.530 26.170.194Yoldaki mallar 874.000 16.266.689Stok değer düşüklüğü karşılığı (-) (28.082.740) (17.232.394)

1.959.873.426 1.669.185.184

Stok değer düşüklüğü karşılığında gerçekleşen hareketler aşağıdaki gibidir:

31 Aralık 2016 31 Aralık 2015Dönem başı - 1 Ocak (17.232.394) (19.889.480)Dönem içinde ayrılan karşılık (14.766.428) (6.328.172)Yabancı para çevrim farkları (2.105.703) (380.490)Dönem içinde kullanılan karşılık 6.021.785 9.365.748

(28.082.740) (17.232.394)

14.Peşin Ödenmiş Giderler ve Ertelenmiş Gelirler

Peşin Ödenmiş Giderler

Dönen varlıklar içerisindeki peşin ödenmiş giderler 31 Aralık 2016 31 Aralık 2015Stoklar için verilen sipariş avansları 148.580.000 73.812.746Gelecek aylara ait giderler 24.190.928 11.453.176

172.770.928 85.265.922

Duran varlıklar içerisindeki peşin ödenmiş giderler 31 Aralık 2016 31 Aralık 2015Maddi ve maddi olmayan duran varlıklar için verilen avanslar 37.215.467 102.680.351Gelecek yıllara ait giderler 35.444.508 34.040.352

72.659.975 136.720.703

Maddi ve maddi olmayan duran varlıklar için verilen avansların dönem içindeki hareketleri aşağıdaki gibidir:

31 Aralık 2016 31 Aralık 2015Dönem başı - 1 Ocak 102.680.351 78.341.031Dönem içinde verilen 195.221.956 354.270.759Yabancı para çevrim farkları 4.510.970 (1.805.250)Dönem içinde ödenen (265.197.810) (328.126.189)

37.215.467 102.680.351

Ertelenmiş Gelirler

Kısa vadeli ertelenmiş gelirler 31 Aralık 2016 31 Aralık 2015Gelecek aylara ait gelirler (*) 77.402.110 54.643.730Alınan sipariş avansları 47.312.977 34.833.505Alınan diğer avanslar 594.984 281.698

125.310.071 89.758.933

Uzun vadeli ertelenmiş gelirler 31 Aralık 2016 31 Aralık 2015Gelecek yıllara ait gelirler (*) 60.953.732 51.834.910

(*) Kısa vadeli ertelenmiş gelirlerin 5.671.474 TL’lik kısmı ile uzun vadeli ertelenmiş gelirlerin tamamı Glasscorp SA’nın Romanya, Trakya Glass Bulgaria EAD ve Paşabahçe Bulgaria EAD’nin Bulgaristan devletinden aldığı devlet yardımlarından oluşmaktadır (31 Aralık 2015 tarihi itibarıyla sırasıyla 4.233.157 TL, 51.834.910 TL olmak üzere toplam 56.068.067 TL).

15.İnşaat Sözleşmeleri

Bulunmamaktadır (31 Aralık 2015: Bulunmamaktadır).

140 141



16.İş Ortaklıkları ve İştirakler

Özkaynak yöntemiyle değerlenen yatırımların finansal durum tablosunda yer alan net varlık tutarları aşağıdaki gibidir:

İş Ortaklıkları

31 Aralık 2016 31 Aralık 2015HNG Float Glass Limited 205.951.944 159.797.741Rudnik Krecnjaka Vijenac D.O.O. 23.803.171 19.618.720Omco İstanbul Kalıp Sanayii ve Tic. A.Ş. 19.750.249 17.171.523Oxyvit Kimya Sanayii ve Tic. A.Ş. 9.564.728 10.002.107

259.070.092 206.590.091

İştirakler31 Aralık 2016 31 Aralık 2015

Solvay Şişecam Holding AG 272.696.606 236.304.976Saint Gobain Glass Egypt S.A.E. 69.633.738 119.829.212

342.330.344 356.134.188

601.400.436 562.724.279

Özkaynak yöntemiyle değerlenen yatırımların kar zararlarındaki Topluluk’ un payları aşağıdaki gibidir:

İş Ortaklıkları

31 Aralık 2016 31 Aralık 2015HNG Float Glass Limited 14.897.830 5.676.741Rudnik Krecnjaka Vijenac D.O.O. 807.871 738.285Omco İstanbul Kalıp Sanayii ve Tic. A.Ş. 8.286.427 6.408.871Oxyvit Kimya Sanayii ve Tic. A.Ş. 1.797.109 2.507.378

25.789.237 15.331.275

İştirakler

31 Aralık 2016 31 Aralık 2015Solvay Şişecam Holding AG 70.565.577 51.303.408Saint Gobain Glass Egypt S.A.E. 9.557.010 (2.000.474)

80.122.587 49.302.934

105.911.824 64.634.209

İş ortaklıklarından elde edilen temettü gelirleri aşağıdaki gibidir:

31 Aralık 2016 31 Aralık 2015Solvay Şişecam Holding AG 73.438.394 53.080.393Omco İstanbul Kalıp Sanayii ve Tic. A.Ş. 5.737.139 4.862.250Oxyvit Kimya Sanayii ve Tic. A.Ş. 2.250.000 1.250.000

81.425.533 59.192.643


Özkaynak yöntemiyle değerlenen yatırımların dönem içi hareketleri aşağıdaki gibidir:

31 Aralık 2016 31 Aralık 2015Dönem başı - 1 Ocak 562.724.279 490.269.920İş ortaklığı ve iştiraklerden gelir ve giderler (net) 105.911.824 64.634.209Yabancı para çevrim farkları (net) 11.870.468 69.456.803Sermaye artırımı pay ödemesi 2.274.450 6.823.350Tanımlanmış fayda planları yeniden ölçüm kazanç/kayıpları 44.948 61.480İş ortaklıklarından temettü gelirleri (81.425.533) (59.192.643)Maddi duran varlık yeniden değerleme değer artışları - 2.695.916İş ortaklığı ve iştirak satış etkisi - (12.024.756)

601.400.436 562.724.279 İş ortaklıklarının özet finansal bilgileri aşağıda sunulmuştur:

HNG Float Glass Limited

31 Aralık 2016 31 Aralık 2015Dönen varlıklar 119.593.372 54.344.999Duran varlıklar 446.622.843 405.148.306Toplam varlıklar 566.216.215 459.493.305

Kısa vadeli yükümlülükler 81.540.366 73.618.794Uzun vadeli yükümlülükler 72.771.962 66.279.029Toplam borçlar 154.312.328 139.897.823

Şirkete ait net varlıklar (şerefiye dahil) 411.903.887 319.595.482

Topluluk pay oranı (%)− Doğrudan ve dolaylı ortaklık oranı (%) 50,00 50,00− Etkin ortaklık oranı (%) 34,73 34,89Net varlıklarda Topluluk’ un payı 205.951.944 159.797.741

1 Ocak-31 Aralık 2016


Hasılat 221.883.866 214.665.207Sürdürülen faaliyetlerden dönem karı (zararı) 29.795.659 11.353.482Diğer kapsamlı gelir (gider) 62.512.746 52.643.018Toplam kapsamlı gelir (gider) 92.308.405 63.996.500

Sürdürülen faaliyetlerden kar (zararın) içindeki Topluluk’ un payı 14.897.830 5.676.741

İş ortaklığının Topluluk dışındaki payları Hindusthan National Glass and Industries Limited şirketine aittir.

Topluluk, iş ortaklığını 11 Haziran 2013 tarihinden beri konsolide etmektedir.

142 143




İş ortaklıklarının özet finansal bilgileri aşağıda sunulmuştur

Rudnik Krecnjaka Vijenac D.O.O.


Kısa vadeli yükümlülükler 7.016.275 7.604.178Uzun vadeli yükümlülükler 662.585 487.985Toplam borçlar 7.678.860 8.092.163

Net varlıklar (şerefiye dahil) 47.606.342 39.237.440

Topluluk pay oranı (%)− Doğrudan ve dolaylı ortaklık oranı (%) 50,00 50,00− Etkin ortaklık oranı (%) 50,00 50,00

Net varlıklarda Topluluk’ un payı (şerefiye dahil) 23.803.171 19.618.720



Hasılat 17.027.418 15.587.954Sürdürülen faaliyetlerden dönem karı (zararı) 1.615.743 1.476.570Diğer kapsamlı gelir (gider) 6.753.159 4.310.228Toplam kapsamlı gelir (gider) 8.368.902 5.786.798

Sürdürülen faaliyetlerden kar (zararın) içindeki Topluluk’ un payı 807.871 738.285

İş ortaklığının Topluluk dışındaki payları Fabrika Cementa Lukavac D.D. (FCL) şirketine aittir.

Topluluk, iş ortaklığını 10 Aralık 2010 tarihinden beri konsolide etmektedir.



Omco İstanbul Kalıp Sanayii ve Tic. A.Ş.

31 Aralık 2016 31 Aralık2015Dönen varlıklar 44.004.289 36.104.944Duran varlıklar 8.627.968 8.521.422Toplam varlıklar 52.632.257 44.626.366


Net varlıklar 39.500.498 34.343.046




Hasılat 70.914.853 63.322.024Sürdürülen faaliyetlerden dönem karı (zararı) 16.572.854 12.817.742Diğer kapsamlı gelir (gider) 58.875 107.587Toplam kapsamlı gelir (gider) 16.631.729 12.925.329

Sürdürülen faaliyetlerden kar (zararın) içindeki Topluluk’ un payı 8.286.427 6.408.871

Geçmiş yıllar karlarından temettü dağıtımları 11.474.277 9.724.501

Dağıtılan temettüden Topluluk’ un payı 5.737.139 4.862.250

16 Mart 2016 tarihinde yapılan Ortaklar Olağan Genel Kurul Toplantısında kar payının 31 Mart 2016 tarihinde ödenmesi kararlaştırılmıştır.

İş ortaklığının Topluluk dışındaki payları Omco International N.V. şirketine aittir.

Topluluk, iş ortaklığını 30 Haziran 2001 tarihinden beri konsolide etmektedir.

144 145





Oxyvit Kimya Sanayii ve Tic. A.Ş.


Kısa vadeli yükümlülükler 11.347.003 8.995.728Uzun vadeli yükümlülükler 4.909.761 4.457.722Toplam borçlar 16.256.764 13.453.450Net varlıklar 19.129.456 20.004.214




Hasılat 36.125.159 40.959.851Sürdürülen faaliyetlerden dönem karı 3.594.218 5.014.756Diğer kapsamlı gelir (gider) 31.024 3.607.966Toplam kapsamlı gelir (gider) 3.625.242 8.622.722Sürdürülen faaliyetlerden kar (zararın) içindeki Topluluk’ un payı 1.797.109 2.507.378Geçmiş yıllar karlarından temettü dağıtımları 4.500.000 2.500.000

Dağıtılan temettüden Topluluk’ un payı 2.250.000 1.250.000 İş ortaklığının Topluluk dışındaki payları Cheminvest Türkiye Deri Kimyasalları Sanayii ve Tic. A.Ş. şirketine aittir.

Topluluk, iş ortaklığını 30 Ağustos 1996 tarihinden beri konsolide etmektedir.


İştiraklerin özet finansal bilgileri aşağıda sunulmuştur:

Solvay Şişecam Holding AG

31 Aralık 2016 31 Aralık 2015Dönen varlıklar 331.392.011 325.550.925Duran varlıklar 929.906.212 767.800.260Toplam varlıklar 1.261.298.223 1.093.351.185

Kısa vadeli yükümlülükler 97.359.893 86.801.601Uzun vadeli yükümlülükler 50.962.447 41.824.165Toplam borçlar 148.322.340 128.625.766Kontrol gücü olmayan paylar 22.189.461 19.505.515Net varlıklar 1.090.786.422 945.219.904




Hasılat 774.095.630 672.885.111Sürdürülen faaliyetlerden net dönem karı 187.155.483 142.204.703Dönem karından ödenen avans temettü 95.106.825 63.008.930Sürdürülen faaliyetlerden dönem karı (zararı) 282.262.308 205.213.633Diğer kapsamlı gelir (gider) 157.057.786 106.630.953Toplam kapsamlı gelir (gider) 439.320.094 311.844.586Sürdürülen faaliyetlerden kar (zararın) içindeki Topluluk’ un payı 70.565.577 51.303.408Geçmiş yıllar karlarından temettü dağıtımları 198.646.751 149.312.642

Dağıtılan temettüden Topluluk’un payı 73.438.394 53.080.393

Solvay Şişecam Holding AG; Bulgaristan Cumhuriyeti yasalarına göre kurulmuş, Bulgaristan – Devnya bölgesinde yerleşik bir anonim şirket olan Solvay Sodi AD ve bağlı ortaklıklarının hisselerine doğrudan ve dolaylı olarak %97,95 oranında sahip olmak ve bu bağlı ortaklığı yönetmek amacı ile Avusturya – Viyana’da kurulmuş bir sermaye şirketidir.

Topluluk, iştiraki 23 Temmuz 1997 tarihinden beri konsolide etmektedir.

146 147




İştiraklerin özet finansal bilgileri aşağıda sunulmuştur

Saint Gobain Glass Egypt S.A.E



Net varlıklar (şerefiye dahil) 232.112.461 399.249.478

Topluluk pay oranı (%)− Doğrudan ve dolaylı ortaklık oranı (%) 30,00 30,01− Etkin ortaklık oranı (%) 20,84 20,95

Net varlıklarda Topluluk’ un payı (şerefiye dahil) 69.633.738 119.829.212



Hasılat 208.557.665 158.342.107Sürdürülen faaliyetlerden dönem kar (zararı) 31.856.700 (6.665.222)Diğer kapsamlı gelir (gider) (207.131.787) 47.907.956Toplam kapsamlı gelir (gider) (175.275.087) 41.242.734Sürdürülen faaliyetlerden kar (zararın) içindeki Topluluk’ un payı 9.557.010 (2.000.474)

Dönem içinde yapılan sermaye artırımları (*) 8.138.070 26.334.260

Artırılan nakdi sermayeden Topluluk’un payı 2.274.450 6.823.350

(*) Saint Gobain Glass Egypt S.A.E’nin 25 Temmuz 2016 tarihinde yapmış olduğu 25.500.000 EGP’lik sermaye artırımına Topluluk, 7.500.000 EGP’lik kısmına katılarak iştirakteki payını %30,01’den %30,00’a düşürmüştür. Sermaye pay ödemesi 1 Ocak 2016 tarihinden önce verilen sermaye avanslarından karşılanmıştır.

Topluluk, iştiraki 4 Ekim 2012 tarihinden beri konsolide etmektedir.

17.Yatırım Amaçlı Gayrimenkuller

31 Aralık 2016 31 Aralık 2015Maliyet 56.442.450 56.442.450Birikmiş amortisman (-) (32.319.769) (32.319.769)Net kayıtlı değer 24.122.681 24.122.681

Dönem başı yeniden değerleme ve ölçüm kazançları 402.176.110 402.176.110Dönem başı gerçeğe uygun değer değişimlerinden kaynaklanan kar 108.019.833 -Cari dönem gerçeğe uygun değer değişimlerinden kaynaklanan kar 47.813.616 108.019.833Toplam değer artış etkisi 558.009.559 510.195.943

Gerçeğe uygun değeri 582.132.240 534.318.624

Şirket, 31 Aralık 2012 tarihi itibarıyla idari maksatlarla kullanımının sona ermesi sebebiyle Kocaeli İli Gebze İlçesi Çayırova Mahallesinde bulunan Çayırova gayrimenkullerini yatırım amaçlı gayrimenkuller olarak sınıflandırmıştır. Söz konusu gayrimenkullerin gerçeğe uygun değeri 31 Aralık 2016 tarihi itibarıyla 297.132.240 TL (31 Aralık 2015 tarihi itibarıyla 269.318.624 TL) olarak belirlenmiş ve değerlemeler sonucu oluşan 27.813.616 TL tutarındaki değer artışı dönem kar veya zarar tablosunda “Yatırım Faaliyetlerinden Gelirler” hesabında muhasebeleştirilmiştir. 1.390.681 TL tutarındaki ertelenen vergi etkisi de dönem kar veya zarar tablosunda “Ertelenmiş Vergi Geliri/(Gideri)” hesabında muhasebeleştirilmiştir. Çayırova gayrimenkullerinin gerçeğe uygun değeri, konuyla ilgili SPK lisansına ve gerekli mesleki birikime sahip ve Çayırova gayrimenkullerinin sınıf ve yeri hakkında güncel bilgisi bulunan bağımsız değerleme şirketi tarafından yapılan değerlendirmelere dayanmaktadır. Gayrimenkullerin gerçeğe uygun değeri, değerlemede geçerli imar planı bulunan ve/veya yapı kullanma izin belgesi düzenlenmiş mevcut yapıların yer aldığı parseller için “Maliyet Analizi”, “Direkt Kapitalizasyon”, “Nakit Akışları Analizi” ve “Emsal Karşılaştırma Analizi” yöntemleri kullanılmıştır. Değerleme konusu gayrimenkullerin bulunduğu bölge ve bölge içindeki emsal parsel sayısının kıtlığı, ulaşım ilişkileri ve çevre yapılanmaları, bölgede devam eden imar planı süreçleri dikkate alınarak sonuç değere ulaşılmıştır.

Şirket, 30 Haziran 2011 tarihi itibarıyla idari maksatlarla kullanımının sona ermesi sebebiyle İstanbul İli Beykoz İlçesi İncirköy Mahallesinde bulunan Beykoz gayrimenkullerini yatırım amaçlı gayrimenkuller olarak sınıflandırmıştır. Söz konusu gayrimenkullerin gerçeğe uygun değeri 31 Aralık 2016 tarihi itibarıyla 285.000.000 TL (31 Aralık 2015 tarihi itibarıyla 265.000.000 TL) olarak belirlenmiştir. Değerlemeler sonucu oluşan 20.000.000 TL tutarındaki değer artışı dönem kar veya zarar tablosunda “Yatırım Faaliyetlerinden Gelirler” hesabında muhasebeleştirilmiştir. 1.000.000 TL tutarındaki ertelenen vergi etkisi de dönem kar veya zarar tablosunda “Ertelenmiş Vergi Geliri/(Gideri)” hesabında muhasebeleştirilmiştir. Beykoz gayrimenkullerinin gerçeğe uygun değeri, konuyla ilgili SPK lisansına ve gerekli mesleki birikime sahip ve Beykoz gayrimenkullerinin sınıf ve yeri hakkında güncel bilgisi bulunan bağımsız değerleme şirketi tarafından yapılan değerlendirmelere dayanmaktadır. Gayrimenkullerin gerçeğe uygun değeri, “Nakit Akışlarının Analizi”, “Direkt Kapitalizasyon” ve “Emsal Karşılaştırma” yöntemlerinin uyumlaştırılmasıyla belirlenmiştir.

148 149

Türk

iye

Şişe

ve

Cam

Fab

rika

ları

A.Ş

.1

Oca

k –

31 A

ralık

20

16 H

esap

Dö

nem

ine

Ait

Ko

nso

lide

Fin

ansa

l Tab

lola

ra İl

işki

n D

ipno

tlar

(Tü

m t

uta

rlar

aks

i bel

irti

lmed

ikçe

Tü

rk L

iras

ı (“T

L”)

ola

rak

ifad

e ed

ilmiş

tir.)

Türk

iye

Şişe

ve

Cam

Fab

rika

ları

A.Ş

.1

Oca

k –

31 A

ralık

20

16 H

esap

Dö

nem

ine

Ait

Ko

nso

lide

Fin

ansa

l Tab

lola

ra İl

işki

n D

ipno

tlar

(Tü

m t

uta

rlar

aks

i bel

irti

lmed

ikçe

Tü

rk L

iras

ı (“T

L”)

ola

rak

ifad

e ed

ilmiş

tir.)

18.M

addi

Dur

an V

arlık

lar

Mal

iyet

değ

eri

Ara

zi v

e ar

sala

rYe

r altı

ve

yer

üstü

düz

enle

riBi

nala

rTe

sis,

mak

ine

ve

ciha

zlar

Taşı

tlar

Dem

irbaş

lar

Diğ

er m

addi

va

rlıkl

arYa

pılm

akta

ola

n ya

tırım

lar

Topl

amD

önem

baş

ı - 1

Oca

k1.

507.

647.

651

394.

393.

675

1.99

7.14

1.46

78.

137.

504.

220

64.6

97.3

8842

1.33

5.53

056

2.56

2.18

343

6.02

6.07

313

.521

.308

.187

Sını

flam

alar

(*)

(4.5

00.6

18)

(553

.591

)(1

2.77

9.17

1)21

.907

.841

2.94

8(3

.993

)-

10.8

57.4

8514

.930

.901

Yaba

ncı p

ara

çevr

im fa

rkla

rı18

.961

.023

43.2

99.1

8035

9.75

5.90

068

6.92

9.21

79.

078.

488

48.5

09.5

1347

.716

.555

41.2

78.8

611.

255.

528.

737

Bağ

lı or

takl

ık a

lım e

tkis

i (D

ipno

t 3)

10.0

51.2

36-

41.7

10.2

8518

2.68

2.56

963

.338

3.29

8.87

073

2.47

6-

238.

538.

774

Alım

lar

49.9

691.

682.

623

1.69

7.27

910

4.49

4.09

176

5.09

039

.046

.605

60.2

47.2

2291

3.14

1.31

31.

121.

124.

192

Çık

ışla

r(6

.002

.040

)(1

86.5

71)

(3.8

69.4

14)

(162

.488

.254

)(1

.705

.000

)(2

4.77

3.03

9)(4

4.85

1.24

3)-

(243

.875

.561

)

Yapı

lmak

ta o

lan

yatır

ımla

rdan

tra

nsfe

rler

8.38

6.86

618

.482

.206

95.5

96.1

9382

0.96

2.41

51.

772.

262

38.8

24.1

2410

0.71

7.82

6(1

.084

.741

.892

)-

31 A

ralık

201

6 ka

panı

ş ba

kiye

si1.

534.

594.

087

457.

117.

522

2.47

9.25

2.53

99.

791.

992.

099

74.6

74.5

1452

6.23

7.61

072

7.12

5.01

931

6.56

1.84

015

.907

.555

.230

Birik

miş

am

ortis

man

lar v

e de

ğer d

üşük

lüğü

Dön

em b

aşı –

1 O

cak

(10.

397.

073)

(208

.608

.607

)(4

3.13

8.83

4)(5

.195

.742

.585

)(3

9.72

8.94

8)(2

92.0

09.0

60)

(383

.845

.200

)-

(6.1

73.4

70.3

07)

Sını

flam

alar

(*)

398.

801

1.07

9.53

21.

395.

744

(21.

907.

841)

(2.9

48)

3.99

3-

-(1

9.03

2.71

9)

Yaba

ncı p

ara

çevr

im fa

rkla

rı(1

.328

.682

)(2

1.56

4.15

4)(2

0.74

9.37

4)(3

28.2

68.9

63)

(5.7

61.4

59)

(31.

371.

086)

(31.

187.

550)

-(4

40.2

31.2

68)

Dön

em g

ider

i (**

)-

(24.

509.

264)

(76.

691.

935)

(532

.034

.116

)(7

.218

.628

)(4

3.96

5.29

8)(9

3.07

5.75

9)-

(777

.495

.000

)

Çık

ışla

r-

106.

951

213.

751

93.2

55.0

571.

540.

294

15.2

49.9

7925

.633

.846

-13

5.99

9.87

8

31 A

ralık

201

6 ka

panı

ş ba

kiye

si(1

1.32

6.95

4)(2

53.4

95.5

42)

(138

.970

.648

)(5

.984

.698

.448

)(5

1.17

1.68

9)(3

52.0

91.4

72)

(482

.474

.663

)-

(7.2

74.2

29.4

16)

31 A

ralık

201

6 iti

barıy

la n

et d

efte

r değ

eri

1.52

3.26

7.13

320

3.62

1.98

02.

340.

281.

891

3.80

7.29

3.65

123

.502

.825

174.

146.

138

244.

650.

356

316.

561.

840

8.63

3.32

5.81

4

31 A

ralık

201

5 iti

barıy

la n

et d

efte

r değ

eri

1.49

7.25

0.57

818

5.78

5.06

81.

954.

002.

633

2.94

1.76

1.63

524

.968

.440

129.

326.

470

178.

716.

983

436.

026.

073

7.34

7.83

7.88

0

(*) T

oplu

luk,

mad

di d

uran

var

lıkla

rını

yeni

den

gözd

en g

eçirm

iş,

ekon

omik

öm

rü d

olan

lar

dahi

l ol

mak

üze

re i

lgili

hes

ap s

ınıfl

ama

ve n

etle

ştirm

eler

ini

yapm

ıştır

. Sö

z ko

nusu

değ

işik

likle

rin k

ar/(

zara

r) ü

zerin

de e

tkis

i bu

lunm

amak

tadı

r.(*

*) D

önem

am

ortis

man

gid

erin

in d

ağılı

mı D

ipno

t 28

ve

Dip

not

30’d

a ve

rilm

iştir

.

Fina

nsal

kira

lam

a yo

luyl

a ed

inile

n bi

na v

e te

sis,

mak

ine

ve c

ihaz

ların

net

def

ter

değe

ri 5.

603.

014

TL’d

ir (3

1 A

ralık

201

5 ta

rihi i

tibar

ıyla

5.6

39.5

99 T

L). D

önem

için

de fi

nans

al k

irala

ma

yapı

lmam

ıştır

.

Ban

ka k

redi

leri

nede

niyl

e ar

azi v

e bi

nala

r üz

erin

de ip

otek

bul

unm

amak

tadı

r (1

Oca

k –

31 A

ralık

201

5: B

ulun

mam

akta

dır)

.

18.M

addi

Dur

an V

arlık

lar

Mal

iyet

değ

eri

Ara

zi v

e ar

sala

rYe

r altı

ve

yer

üstü

düz

enle

riBi

nala

rTe

sis,

mak

ine

ve

ciha

zlar

Taşı

tlar

Dem

irbaş

lar

Diğ

er m

addi

va

rlıkl

arYa

pılm

akta

ola

n ya

tırım

lar

Topl

amD

önem

baş

ı – 1

Oca

k10

9.42

6.85

032

0.70

1.45

61.

914.

328.

964

7.44

5.24

4.09

151

.697

.833

346.

986.

798

511.

664.

055

665.

259.

521

11.3

65.3

09.5

68Sı

nıfla

mal

ar (

*)16

9.66

4.89

841

.472

.144

(174

.941

.945

)19

.604

.818

909.

863

29.7

35.0

97(2

7.86

9.62

0)(9

9.94

7.52

0)(4

1.37

2.26

5)Ya

banc

ı par

a çe

vrim

fark

ları

3.65

1.64

73.

332.

463

14.6

75.3

1411

2.87

0.93

53.

379.

735

9.25

8.17

3(3

.600

.718

)37

.171

.993

180.

739.

542

Alım

lar

(**)

136.

552

304.

388

19.3

63.1

2052

.508

.842

2.11

9.94

628

.260

.606

19.3

19.4

9894

0.61

2.63

51.

062.

625.

587

Çık

ışla

r-

(32.

311)

(29.

039.

577)

(133

.978

.354

)(2

.956

.511

)(1

8.98

4.85

0)(4

2.32

9.91

6)-

(227

.321

.519

)Ye

nide

n de

ğerle

me

(***

)1.

221.

574.

672

-(8

.687

.232

)-

--

--

1.21

2.88

7.44

0Sa

tış

amac

ıyla

sı

nıfla

ndırı

lan

dura

n va

rlıkl

arda

n tr

ansf

erle

r3.

193.

032

-3.

460.

503

--

--

-6.

653.

535

Satış

am

acıy

la e

lde

tutu

lan

dura

n va

rlıkl

ara

tran

sfer

ler

--

-(3

8.21

3.70

1)-

--

-(3

8.21

3.70

1)Ya

pılm

akta

ola

n ya

tırım

lard

an t

rans

ferle

r-

28.6

15.5

3525

7.98

2.32

067

9.46

7.58

99.

546.

522

26.0

79.7

0610

5.37

8.88

4(1

.107

.070

.556

)-

31 A

ralık

201

5 ka

panı

ş ba

kiye

si1.

507.

647.

651

394.

393.

675

1.99

7.14

1.46

78.

137.

504.

220

64.6

97.3

8842

1.33

5.53

056

2.56

2.18

343

6.02

6.07

313

.521

.308

.187

Birik

miş

am

ortis

man

lar v

e de

ğer d

üşük

lüğü

Dön

em b

aşı -

1 O

cak

-(1

69.5

88.4

44)

(486

.070

.443

)(4

.861

.627

.694

)(3

3.58

1.96

0)(2

51.1

32.1

94)

(356

.150

.115

)-

(6.1

58.1

50.8

50)

Sını

flam

alar

(*)

-(1

8.79

6.87

6)(2

7.54

0.13

0)72

.255

.195

(167

.337

)(1

5.46

1.63

1)31

.083

.044

-41

.372

.265

Yaba

ncı p

ara

çevr

im fa

rkla

rı(3

87.7

76)

(161

.446

)(1

0.12

4.92

0)(4

9.06

2.93

4)(2

.025

.430

)(6

.206

.816

)2.

631.

460

-(6

5.33

7.86

2)D

önem

gid

eri (*

**)

-(2

0.06

7.49

6)(6

2.95

6.78

7)(5

01.7

62.2

60)

(6.3

08.6

91)

(33.

933.

618)

(87.

846.

189)

-(7

12.8

75.0

41)

Değ

er d

üşük

lüğü

(10.

009.

297)

-(2

2.82

7.98

1)(3

.301

.725

)-

(22.

285)

--

(36.

161.

288)

Çık

ışla

r-

5.65

59.

355.

693

109.

746.

980

2.35

4.47

014

.747

.484

26.4

36.6

00-

162.

646.

882

Satış

am

acıy

la e

lde

tutu

lan

dura

n va

rlıkl

ara

tran

sfer

ler

--

-38

.009

.853

--

--

38.0

09.8

53Ye

nide

n de

ğerle

me

(***

*)-

-55

7.02

5.73

4-

--

--

557.

025.

734

31 A

ralık

201

5 ka

panı

ş ba

kiye

si(1

0.39

7.07

3)(2

08.6

08.6

07)

(43.

138.

834)

(5.1

95.7

42.5

85)

(39.

728.

948)

(292

.009

.060

)(3

83.8

45.2

00)

-(6

.173

.470

.307

)

31 A

ralık

201

5 iti

barıy

la n

et d

efte

r değ

eri

1.49

7.25

0.57

818

5.78

5.06

81.

954.

002.

633

2.94

1.76

1.63

524

.968

.440

129.

326.

470

178.

716.

983

436.

026.

073

7.34

7.83

7.88

0

31 A

ralık

201

4 iti

barıy

la n

et d

efte

r değ

eri

109.

426.

850

151.

113.

012

1.42

8.25

8.52

12.

583.

616.

397

18.1

15.8

7395

.854

.604

155.

513.

940

665.

259.

521

5.20

7.15

8.71

8

(*) T

oplu

luk,

mad

di d

uran

var

lıkla

rını

yeni

den

gözd

en g

eçirm

iş,

ekon

omik

öm

rü d

olan

lar

dahi

l ol

mak

üze

re i

lgili

hes

ap s

ınıfl

ama

ve n

etle

ştirm

eler

ini

yapm

ıştır

. Sö

z ko

nusu

değ

işik

likle

rin k

ar/(

zara

r) ü

zerin

de e

tkis

i bu

lunm

amak

tadı

r.(*

*) A

lımla

rın iç

eris

inde

2.1

23.8

45 T

L fin

ansm

an g

ider

i akt

ifleş

tirilm

iştir

(D

ipno

t 8)

.(*

**) 31

Ara

lık 2

015

tarih

i itib

arıy

la 3

0 Ey

lül 2

015

tarih

li ex

pert

iz s

onuç

ların

a gö

re a

rsa,

ara

zi v

e bi

nala

r ye

nide

n de

ğerle

me

mod

elin

e gö

re n

et y

önte

mle

muh

aseb

eleş

tirilm

iştir

. Mal

iyet

mod

eli k

ulla

nılm

ış o

lsay

dı 4

.821

.968

TL

tuta

rında

am

ortis

man

gid

eri d

aha

az o

laca

ktı v

e 31

Ara

lık 2

015

tarih

i itib

arıy

la m

addi

dur

an v

arlık

ların

net

def

ter

değe

ri 5.

638.

797.

071

TL o

laca

ktı.

(***

*) D

önem

am

ortis

man

gid

erin

in d

ağılı

mı D

ipno

t 28

ve

Dip

not

30’d

a ve

rilm

iştir

.

Ban

ka k

redi

leri

nede

niyl

e ar

azi v

e bi

nala

r üz

erin

de ip

otek

bul

unm

amak

tadı

r (1

Oca

k –

31 A

ralık

201

5: B

ulun

mam

akta

dır)

.

150 151



19.Maddi Olmayan Duran Varlıklar

Maliyet değeri

HaklarMaden

sahaları

Aktifleştirilen geliştirme

maliyetleri Diğer ToplamDönem başı - 1 Ocak 132.387.417 13.135.203 66.153.790 20.783.212 232.459.622

Sınıflamalar (*) - - - 4.101.818 4.101.818

Yabancı para çevrim farkı 9.946.173 - - 1.911.889 11.858.062

Bağlı ortaklık alım etkisi (Dipnot 3) - - - 82.250 82.250

Alımlar 16.971.407 - 17.257.555 3.084.498 37.313.460

Çıkışlar (94.542) - - (1.339.229) (1.433.771)

31 Aralık 2016 kapanış bakiyesi 159.210.455 13.135.203 83.411.345 28.624.438 284.381.441

Birikmiş itfa ve tükenme paylarıDönem başı – 1 Ocak (91.835.982) (7.459.157) (26.913.195) (7.949.111) (134.157.445)

Yabancı para çevrim farkı (7.564.734) - - (1.194.161) (8.758.895)

Dönem gideri (**) (16.593.919) (768.552) (11.855.302) (2.928.421) (32.146.194)

Çıkışlar 94.542 - - 36.680 131.222

31 Aralık 2016 kapanış bakiyesi (115.900.093) (8.227.709) (38.768.497) (12.035.013) (174.931.312)

31 Aralık 2016 itibarıyla net defter değeri 43.310.362 4.907.494 44.642.848 16.589.425 109.450.129


Maliyet değeri

HaklarMaden

sahaları

Aktifleştirilen geliştirme

maliyetleri Diğer ToplamDönem başı - 1 Ocak 116.774.117 13.135.203 39.861.254 13.020.771 182.791.345

Sınıflamalar (*) 1.106.383 - - (1.106.383) -

Yabancı para çevrim farkı 5.708.003 - - 664.255 6.372.258

Alımlar 10.374.463 - 26.292.536 8.707.324 45.374.323

Çıkışlar (1.575.549) - - (502.755) (2.078.304)

31 Aralık 2015 kapanış bakiyesi 132.387.417 13.135.203 66.153.790 20.783.212 232.459.622

Birikmiş itfa ve tükenme paylarıDönem başı – 1 Ocak (75.289.111) (6.690.605) (17.225.439) (7.035.321) (106.240.476)

Sınıflamalar (*) (958.650) - - 958.650 -

Yabancı para çevrim farkı (3.797.506) - - (394.660) (4.192.166)

Dönem gideri (**) (13.357.014) (768.552) (9.687.756) (1.500.556) (25.313.878)

Çıkışlar 1.566.299 - - 22.776 1.589.075

31 Aralık 2015 kapanış bakiyesi (91.835.982) (7.459.157) (26.913.195) (7.949.111) (134.157.445)



(*) Topluluk, maddi olmayan duran varlıklarını yeniden gözden geçirmiş, ekonomik ömrü dolanlar dahil olmak üzere ilgili hesap sınıflama ve netleştirmelerini yapmıştır. Söz konusu değişikliklerin kar/(zarar) üzerinde etkisi bulunmamaktadır.(**) Dönem itfa ve tükenme payları giderlerinin dağılımı Dipnot 28 ve Dipnot 30’da verilmiştir.

20. Şerefiye

Şerefiye tutarının dönem içindeki değişimleri aşağıdaki gibidir:

31 Aralık 2016 31 Aralık 2015Dönem başı – 1 Ocak 32.197.437 29.057.791Yabancı para çevrim farkları 5.960.331 3.139.646

38.157.768 32.197.437

Şerefiye tutarının bağlı ortaklıklar itibarıyla detayı aşağıdaki gibidir:

31 Aralık 2016 31 Aralık 2015Glasscorp S.A. 20.951.482 17.967.616Cromital S.p.A 8.740.506 7.486.410Richard Fritz Holding GmbH 5.397.905 4.623.408OOO Ruscam Glass Packaging Holding 3.067.875 2.120.003 38.157.768 32.197.437

21. Devlet Teşvik ve Yardımları

94/6401 sayılı İhracata Yönelik Devlet Yardımları kararı çerçevesinde Para Kredi ve Koordinasyon Kurulu’nun 9 Eylül 1998 tarih ve 98/16 sayılı Kararı’na istinaden yayımlanan 98/10 sayılı Araştırma-Geliştirme Yardımına İlişkin Tebliğ çerçevesinde Dış Ticaret Müsteşarlığı tarafından sanayi kuruluşlarının uzman kurumlar tarafından Ar-Ge niteliğine sahip olduğu tespit edilen projeleri kapsamında izlenip değerlendirilebilen giderlerinin belli bir oranı hibe şeklinde karşılanmakta veya bu projelere geri ödeme koşuluyla sermaye desteği sağlanmaktadır.

Maliye Bakanlığı ve Dış Ticaret Müsteşarlığı tarafından tespit edilen usul ve esaslar doğrultusunda yapılan ihracat işlemleri ile diğer döviz kazandırıcı faaliyetler damga vergisi ve harçlardan istisna edilmiştir. İhracata Yönelik Devlet Yardımları Kararı’na dayanılarak hazırlanan Para Kredi ve Koordinasyon Kurulu’nun 16 Aralık 2004 tarihli ve 2004/11 sayılı Kararı’na istinaden yurtdışı fuar katılımlarının desteklenmesi amacıyla devlet yardımı ödenmektedir.

Bulgaristan’da “Yatırımların Teşviki Kanunu ve Uygulama Yönetmeliği” ile Avrupa Birliği’nin “Devlet Yardımları Mevzuatı” çerçevesinde Trakya Glass Bulgaria EAD ve Paşabahçe Bulgaria EAD, Bulgaristan Cumhuriyeti adına Bulgaristan Ekonomi ve Enerji Bakanlığı ile Bulgaristan Maliye Bakanlığınca devlet yardımları için bir memorandum imzalamıştır.

Romanya’da Glass Corp S.A., bu kapsamda devlet yardımlarından yararlanmaktadır.

152 153



22. Karşılıklar, Koşullu Varlık ve Yükümlülükler

Topluluk aleyhine açılmış ve 31 Aralık 2016 tarihi itibarıyla devam eden davaların toplam tutarı yaklaşık 40.228.874 TL’dir (31 Aralık 2015: 37.840.356 TL). Topluluk, dönem içerisinde olağan faaliyetleri dâhilinde birden çok davaya davalı ve davacı olarak taraf olmuştur. Bu kapsamda Topluluk Yönetimi, 31 Aralık 2016 tarihi itibarıyla, bağımsız hukuk ve vergi danışmanlarından alınan görüşler doğrultusunda 40.228.874 TL tutarındaki davalara ilişkin bir zarara uğrama olasılığını düşük olarak değerlendirmektedir.

31 Aralık 2016 ve 31 Aralık 2015 tarihleri itibarıyla Şirket’in teminat/rehin/ipotek (“TRİ”) pozisyonuna ilişkin tabloları aşağıdaki gibidir:

31 Aralık 2016

Şirket Tarafından Verilen TRİ’ler TL karşılıkları ABD Doları Euro Rus Rublesi

TL ve diğer dövizlerin

TL karşılığıA. Kendi Tüzel Kişiliği Adına Vermiş

Olduğu TRİ’lerin Toplam Tutarı 2.112.825 - - - 2.112.825

B. Tam Konsolidasyon Kapsamına DahilEdilen Ortaklıklar Lehine VermişOlduğu TRİ’lerin Toplam Tutarı 3.438.610.573 97.649.633 581.778.650 12.367.380.986 227.723.093

C. Olağan Ticari Faaliyetlerin YürütülmesiAmacıyla Diğer 3.Kişilerin Borcunu Temin Amacıyla Vermiş OlduğuTRİ’lerin Toplam Tutarı Yoktur Yoktur Yoktur Yoktur Yoktur

D. Diğer Verilen TRİ’lerin Toplam Tutarı 1.407.680.000 400.000.000 - - -i. Ana Ortak Lehine Vermiş Olduğu TRİ’lerin Toplam Tutarı (*) 1.407.680.000 400.000.000 - - -ii. B ve C Maddeleri Kapsamına Girmeyen Diğer Grup Şirketleri Lehine Vermiş Olduğu TRİ’lerin Toplam Tutarı Yoktur Yoktur Yoktur Yoktur Yokturiii. C Maddesi Kapsamına Girmeyen 3. Kişiler Lehine Vermiş Olduğu TRİ’lerin Toplam Tutarı Yoktur Yoktur Yoktur Yoktur Yoktur

Toplam 4.848.403.398 497.649.633 581.778.650 12.367.380.986 229.835.918

Şirket’in vermiş olduğu diğer TRİ’ lerin Şirket’in özkaynaklarına oranı 31 Aralık 2016 tarihi itibarıyla %12,42’dir.

(*) Şirketimiz, 9 Mayıs 2013 tarihinde yurtdışına 7 yıl vadeli ve toplam 500.000.000 ABD Doları nominal değerde borçlanma aracı (tahvil) ihraç etmiş olup, ihraç edilen 500.000.000 ABD Doları değerindeki fonun 250.000.000 ABD Dolar kısmı bağlı ortaklılarımızdan Trakya Cam Sanayii AŞ’ye, 100.000.000 ABD Doları kısmı Anadolu Cam Sanayii AŞ’ye 50.000.000 ABD Dolar’lık kısmı Soda Sanayii A.Ş. aktarılmıştır. Bağlı ortaklıklar kendisine aktarılan ve faydalanmış olduğu bu miktarın anapara, faiz ve benzeri ödemelerinin kendisi tarafından yapılacağını garanti etmiştir. Bu kapsamda söz konusu bağlı ortaklıklar kendi tüzel kişiliğine aktarılan tutarın ödemesini garanti etmiş olup, üçüncü kişi lehine garanti vermemiştir.


31 Aralık 2015

Şirket Tarafından Verilen TRİ’ler TL karşılıkları ABD Doları Euro Rus Rublesi

TL ve diğer dövizlerin TL

karşılığıA. Kendi Tüzel Kişiliği Adına Vermiş

Olduğu TRİ’lerin Toplam Tutarı 1.746.702 - - - 1.746.702

B. Tam Konsolidasyon Kapsamına Dahil Edilen Ortaklıklar Lehine Vermiş Olduğu TRİ’lerin Toplam Tutarı 2.647.028.977 95.595.818 575.633.942 12.845.116.180 31.145.111

C. Olağan Ticari Faaliyetlerin Yürütülmesi Amacıyla Diğer 3.Kişilerin Borcunu Temin Amacıyla Vermiş OlduğuTRİ’lerin Toplam Tutarı Yoktur Yoktur Yoktur Yoktur Yoktur

D. Diğer Verilen TRİ’lerin Toplam Tutarı 1.163.040.000 400.000.000 - - -i. Ana Ortak Lehine Vermiş Olduğu TRİ’lerin Toplam Tutarı (*) 1.163.040.000 400.000.000 - - -ii. B ve C Maddeleri Kapsamına Girmeyen Diğer Grup Şirketleri Lehine Vermiş Olduğu TRİ’lerin Toplam Tutarı Yoktur Yoktur Yoktur Yoktur Yokturiii. C Maddesi Kapsamına Girmeyen 3. Kişiler Lehine Vermiş Olduğu TRİ’lerin Toplam Tutarı Yoktur Yoktur Yoktur Yoktur Yoktur

Toplam 3.811.815.679 495.595.818 575.633.942 12.845.116.180 32.891.813

Şirket’in vermiş olduğu diğer TRİ’ lerin Şirket’in özkaynaklarına oranı 31 Aralık 2015 tarihi itibarıyla %12,24’tür.

(*) Şirketimiz, 9 Mayıs 2013 tarihinde yurtdışına 7 yıl vadeli ve toplam 500.000.000 ABD Doları nominal değerde borçlanma aracı (tahvil) ihraç etmiş olup, ihraç edilen 500.000.000 ABD Doları değerindeki fonun 250.000.000 ABD Dolar kısmı bağlı ortaklılarımızdan Trakya Cam Sanayii AŞ’ye, 100.000.000 ABD Doları kısmı Anadolu Cam Sanayii AŞ’ye 50.000.000 ABD Dolar’lık kısmı Soda Sanayii A.Ş. aktarılmıştır. Bağlı ortaklıklar kendisine aktarılan ve faydalanmış olduğu bu miktarın anapara, faiz ve benzeri ödemelerinin kendisi tarafından yapılacağını garanti etmiştir. Bu kapsamda söz konusu bağlı ortaklıklar kendi tüzel kişiliğine aktarılan tutarın ödemesini garanti etmiş olup, üçüncü kişi lehine garanti vermemiştir.

Alım/satım opsiyon sözleşmeleri

Şirket ve European Bank for Reconstruction and Development (“EBRD”) arasında 10 Kasım 2014 ve 24 Ekim 2014 tarihli alım/satım opsiyon sözleşmeleri imzalanmıştır. Buna göre Şirket, Paşabahçe Cam Sanayii ve Tic. A.Ş. (“Paşabahçe”) payları için bir alım opsiyonuna sahipken aynı zamanda EBRD’ye bir satış opsiyonu tanımaktadır. Paşabahçe’nin halka arzının 24 Ekim 2019’a kadar gerçekleşmesi durumunda, söz konusu alım/satım opsiyonları geçersiz hale gelecektir.


Kısa vadeli karşılıklar

31 Aralık 2016 31 Aralık 2015Maliyet giderleri karşılığı 34.645.361 17.180.373Dava karşılıkları 17.023.112 22.946.941Çalışanlara sağlanan faydalara ilişkin karşılıklar 10.123.828 9.992.796Ciro primi karşılığı 2.415.555 2.349.855Diğer kısa vadeli karşılıklar 549.021 266.512

64.756.877 52.736.477

154 155



23. Taahhütler

Topluluk ’un, Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı A.Ş. , Shell Enerji A.Ş. , Mersin Organize Sanayi Bölgesi, Aygaz Doğal Gaz Toptan Satış A.Ş., Boru Hatları ve Petrol Taşıma A.Ş. (BOTAŞ), Eskişehir Organize Sanayii Bölge Müdürlüğü, Palgaz Doğalgaz A.Ş. , Enerya Denizli Gaz Dağıtım A.Ş. , Akfel Petrol ve Doğalgaz Mühendislik A.Ş. arasında yapılan sözleşmeler gereği 1 Ocak 2017–31 Aralık 2017 tarihleri arasında 1.007.136.266 sm3 doğalgaz alım taahhüdü bulunmaktadır (31 Aralık 2015: 1.433.985.760 sm3).

24. Çalışanlara Sağlanan Faydalar

Çalışanlara sağlanan kısa vadeli faydalar kapsamında borçlar

31 Aralık 2016 31 Aralık 2015Personele borçlar 28.541.748 22.114.028

Çalışanlara sağlanan faydalara ilişkin kısa vadeli karşılıklar 31 Aralık 2016 31 Aralık 2015Yıllık izin karşılığı 10.123.828 9.992.796

Çalışanlara sağlanan faydalara ilişkin uzun vadeli karşılıklar

Kıdem tazminatı karşılıkları

31 Aralık 2016 31 Aralık 2015Yurtiçi 271.636.223 256.749.702Yurtdışı 6.783.280 5.239.459

278.419.503 261.989.161

Türkiye’de yürürlükteki İş Yasası hükümleri uyarınca, çalışanlardan kıdem tazminatına hak kazanacak şekilde iş sözleşmesi sona erenlere hak kazandıkları yasal kıdem tazminatlarının ödenmesi yükümlülüğü vardır. Ayrıca, halen yürürlükte bulunan 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanunu’nun 6 Mart 1981 tarih, 2422 sayılı ve 25 Ağustos 1999 tarih, 4447 sayılı Yasalar ile Değişik 60’ıncı Maddesi hükmü gereğince kıdem tazminatını alarak işten ayrılma hakkı kazananlara da yasal kıdem tazminatlarını ödeme yükümlülüğü bulunmaktadır. Emeklilik öncesi hizmet şartlarıyla ilgili bazı geçiş karşılıkları, ilgili kanunun 23 Mayıs 2002 tarihinde değiştirilmesi ile Kanun’dan çıkarılmıştır.

31 Aralık 2016 tarihi itibarıyla ödenecek kıdem tazminatı tutarı her hizmet yılı için bir aylık maaş üzerinden 4.297,21 TL (31 Aralık 2015: 3.828,37 TL) tavanına tabidir. Topluluk’ un kıdem tazminatı karşılığının hesaplanmasında 1 Ocak 2017 tarihinden itibaren geçerli olan 4.426,16 TL tavan tutarı dikkate alınmıştır. (31 Aralık 2015: 1 Ocak 2016 tarihinden itibaren geçerli olan 4.092,53 TL).

Kıdem tazminatı yükümlülüğü zorunluluk olmadığından dolayı herhangi bir fonlamaya tabi değildir.

Kıdem tazminatı yükümlülüğü şirketin çalışanlarının emekli olmasından doğan gelecekteki olası yükümlülüğün bugünkü değerinin tahminine göre hesaplanır. TMS 19 “Çalışanlara Sağlanan Faydalar”, işletmenin yükümlülüklerini tanımlanmış fayda planları kapsamında aktüeryal değerleme yöntemleri kullanılarak hesaplanmasını öngörür.

Toplam yükümlülüklerin hesaplanmasında kullanılan aktüeryal varsayımlar aşağıda belirtilmiştir. Aktüeryal kayıp / (kazanç) kapsamlı gelir tablosunda “Tanımlanmış Fayda Planları Yeniden Ölçüm Kazançları (Kayıpları) içerisinde muhasebeleştirilmiştir.

Esas varsayım her hizmet yılı için azami yükümlülüğün enflasyona paralel olarak artmasıdır. Dolayısıyla uygulanan iskonto oranı gelecek enflasyon etkilerinin düzeltilmesinden sonraki beklenen reel faiz oranını ifade eder. Sonuçta 31 Aralık 2016 ve 31 Aralık 2015 tarihleri itibarıyla ekli konsolide finansal tablolarda yükümlülükler çalışanların emekliliğinden kaynaklanan geleceğe ait olası yükümlülüğün bugünkü değeri tahmin edilerek hesaplanır. Rapor tarihindeki karşılıklar yıllık %6,00 enflasyon (31 Aralık 2015: %5,00) ve %11,50 iskonto oranı (31 Aralık 2015: %10,13) varsayımlarına göre yaklaşık %5,19 olarak elde edilen reel iskonto oranı (31 Aralık 2015: %4,89) kullanılmak suretiyle hesaplanmıştır. İsteğe bağlı işten ayrılmalar neticesinde ödenmeyip Topluluk’ a kalacak olan kıdem tazminatı tutarlarının tahmini oranı da dikkate alınmıştır. Çalışanların emekliliğe kadar işten ayrılmama olasılığı 31 Aralık 2016 tarihi itibarıyla %90,87 (31 Aralık 2015 : %98,77)’dir.

24.Çalışanlara Sağlanan Faydalar

Çalışanlara sağlanan faydalara ilişkin uzun vadeli karşılıklar

Kıdem tazminatı karşılıkları

Kıdem tazminatı karşılığında gerçekleşen hareketler aşağıdaki gibidir:

31 Aralık 2016 31 Aralık 2015Dönem başı – 1 Ocak 261.989.161 244.269.164Hizmet maliyeti 49.284.174 60.192.269Faiz maliyeti 12.395.459 9.843.563Yabancı para çevrim farkları 942.855 586.397Bağlı ortaklık alım etkisi (Dipnot 3) 125.186 -Aktüeryal kayıp/(kazanç) (4.562.974) (10.030.583)Dönem içinde yapılan ödemeler (41.754.358) (42.871.649)

278.419.503 261.989.161

25.Varlıklarda Değer Düşüklüğü

Varlıklarda değer düşüklükleri 31 Aralık 2016 31 Aralık 2015Finansal varlıklar değer düşüklüğü karşılığı 100.484.668 100.484.668Şüpheli ticari alacaklar karşılığı 68.215.636 44.437.106Stok değer düşüklüğü karşılığı 28.082.740 17.232.394Şüpheli diğer alacaklar karşılığı 275.495 258.387Diğer dönen varlıklar karşılığı - 475.320Uzun vadeli şüpheli diğer alacaklar karşılığı - 35.104

197.058.539 162.922.979

Finansal varlıklardaki değer düşüklüklerinin detayı 31 Aralık 2016 31 Aralık 2015Trakya Yatırım Holding A.Ş. 99.617.136 99.617.136Şişecam Shanghai Trade Co. Ltd. 655.449 655.449Mepa Merkezi Pazarlama A.Ş. 212.083 212.083

100.484.668 100.484.668

26.Diğer Varlık ve Yükümlülükler

Diğer dönen varlıklar 31 Aralık 2016 31 Aralık 2015Gelir tahakkukları (*) 63.469.782 39.504.498Yurtdışı satışlardan kaynaklanan terkin edilecek KDV 49.443.570 44.140.937Devreden KDV 40.364.165 39.946.112İş avansları 1.278.216 739.216Diğer 12.648.389 7.440.735Diğer dönen varlıklar karşılığı (-) - (475.320)

167.204.122 131.296.178

(*) 31 Aralık 2016 tarihi itibarıyla 59.890.463 TL’si (=16.143.417 EUR) 26 Mayıs 2015 tarihinde Paşabahçe Cam Sanayii ve Tic. A.Ş. Eskişehir Fabrikası’nda çıkan yangın nedeniyle sigorta şirketinden alınacak hasar tazminatına ilişkindir. Topluluk Yönetimi ihtiyatlılık gereği alınabilecek minimum tutar üzerinden gelir tahakkukunu muhasebeleştirmiştir.

156 157



26.Diğer Varlık ve Yükümlülükler

Söz konusu yangın nedeniyle oluşan hasar ve alınan ile alınacak gelirler aşağıdaki gibidir:

Türk Lirası2015 Yılında oluşan hasar (66.573.248)2015 Yılında alınan nakit 30.113.9452016 Yılında alınan ayni yardım 42.448.7722016 Yılı gelir tahakkuku 59.890.463Toplam Etki 65.879.932

Diğer dönen varlıklar karşılığında gerçekleşen hareketler aşağıdaki gibidir:

31 Aralık 2016 31 Aralık 2015Dönem başı – 1 Ocak (475.320) -Dönem gideri (647.170) (534.720)Yabancı para çevrim farkları (65.400) 59.400Tahsilatlar 1.187.890 -

- (475.320)

Diğer duran varlıklar 31 Aralık 2016 31 Aralık 2015Gelecek yıllarda indirilecek KDV 9.979.066 25.472.021Gelecek yıllar ihtiyacı stok 2.932.621 2.676.041Diğer çeşitli duran varlıklar 37.105 31.782

12.948.792 28.179.844

Kısa vadeli diğer yükümlülükler 31 Aralık 2016 31 Aralık 2015Ödenecek vergi ve harçlar 57.892.020 28.254.736Gider tahakkukları 56.716.191 24.289.177Ödenecek sosyal güvenlik primleri 44.479.023 21.352.935Hesaplanan KDV ve diğer yükümlülükler 4.931.204 2.551.855Diğer 2.175.454 1.240.004

166.193.892 77.688.707

27. Sermaye, Yedekler ve Diğer Özkaynak Kalemleri

Özkaynak kalemlerinden “Ödenmiş Sermaye (Çıkarılmış Sermaye)”, “Kardan Ayrılan Kısıtlanmış Yedekler” ve Türk Ticaret Kanunu’nun ilgili maddesi gereğince yasal yedek statüsünde olan “Paylara İlişkin Primler (İskontolar)” yasal kayıtlardaki tutarları ile gösterilmiştir. Bu kapsamda SPK Raporlama Standartları çerçevesinde yapılan değerlemelerde ortaya çıkan ve rapor tarihi itibarıyla kar dağıtımına veya sermaye artırımına konu edilemeyen farkların (enflasyon düzeltmelerinden kaynaklanan farklılıklar gibi) çıkarılmış sermaye ile ilgili kısmı çıkarılmış sermaye kaleminden sonra gelen “Sermaye Düzeltmesi Farkları” kalemiyle, “Kardan Ayrılan Kısıtlanmış Yedekler” ve “Paylara İlişkin Primler (İskontolar)” den kaynaklanan farklar ise “Geçmiş Yıllar Karları / Zararları”’yla ilişkilendirilmiştir.

a) Ödenmiş Sermaye / Sermaye Düzeltme Farkları

Şirket’in çıkarılmış sermayesi her biri 1 Kr (Bir Kuruş) itibari değerde 205.000.000.000 adet hamiline yazılı paya bölünmüştür.

31 Aralık 2016 31 Aralık 2015Kayıtlı sermaye tavanı 2.500.000.000 2.500.000.000Onaylı çıkarılmış sermaye 2.050.000.000 1.900.000.000


a) Ödenmiş Sermaye / Sermaye Düzeltme Farkları

31 Aralık 2016 31 Aralık 2015Ortaklar Pay tutarı TL Hisse oranı (%) Pay tutarı TL Hisse oranı (%)T. İş Bankası A.Ş. 1.356.202.347 66,15 1.249.376.486 65,76Efes Holding A.Ş. 168.621.739 8,23 71.603.051 3,77Anadolu Hayat Emeklilik A.Ş. 985.195 0,05 913.108 0,05T.İş Bankası Mensupları Sos. Güv.Vakfı - - 84.680.512 4,46Diğer (*) 524.190.719 25,57 493.426.843 25,96Nominal sermaye (**) 2.050.000.000 100,00 1.900.000.000 100,00Sermaye düzeltmesi farkları 241.425.784 241.425.784Düzeltilmiş sermaye 2.291.425.784 2.141.425.784

(*) Şirket’in diğer halka açık kısmını oluşturmaktadır.(**) Şirket, çıkarılmış sermayesinin; 98.000.000 TL tutarındaki kısmı 2015 Yılı karından, 50.654.932,45 TL tutarındaki kısmı gayrimenkul ve iştirak hisse satışı fonundan, 1.345.067,55 TL tutarındaki kısmı ise olağanüstü yedek akçelerden karşılanmak üzere 1.900.000.000 TL’den 2.050.000.000 TL’ye artırılması nedeniyle ihraç edilen 150.000.000 TL tutarındaki paylara ilişkin SPK Kurul kararı 24 Haziran 2016 tarihinde verilmiş ve tescil işlemi 30 Haziran 2016 tarihinde tamamlanmıştır. Pay dağıtımına 1 Temmuz 2016 tarihinde başlanmış olup, Türkiye’deki resmi dini tatil nedeniyle 11 Temmuz 2016 tarihinde ortakların hesaplarına geçmiştir.

Şirket’in dolaylı yoldan nihai ortakları aşağıdaki gibidir:

31 Aralık 2016 31 Aralık 2015Ortaklar Pay tutarı TL Hisse oranı (%) Pay tutarı TL Hisse oranı (%)T. İş Bankası A.Ş. Mensupları Munzam Sosyal Güvenlik ve Yardımlaşma Sandığı Vakfı 713.346.168 34,80 658.045.803 34,63Atatürk Hisseleri (Cumhuriyet Halk Partisi) 381.184.477 18,59 351.157.602 18,48Diğer (*) 955.469.355 46,61 890.796.595 46,89Nominal sermaye 2.050.000.000 100,00 1.900.000.000 100,00

(*) T. İş Bankası AŞ’nin diğer ortaklarının ve halka açık kısmını temsil etmektedir.

b) Paylara İlişkin Primler (İskontolar)

Halka arz edilen payların nominal tutarı ile satış tutarı arasındaki farkı ifade etmektedir. 31 Aralık 2016 tarihi itibarıyla 527.051 TL (31 Aralık 2015: 527.051 TL)’dir.

c) Kar veya Zararda Yeniden Sınıflandırılmayacak Birikmiş Diğer Kapsamlı Gelirler (Giderler)

31 Aralık 2016 31 Aralık 2015Maddi duran varlık yeniden değerleme artışları (azalışları) 1.671.014.581 1.641.917.323

- Arsa, arazi ve binaların yeniden değerleme değer artış fonu 1.305.498.386 1.276.173.779- Yatırım amaçlı gayrimenkullerin gerçeğe uygun değer farkı fonu 365.516.195 365.743.544

Tanımlanmış fayda planları yeniden ölçüm kazançları (kayıpları) 1.899.680 (946.316)1.672.914.261 1.640.971.007

158 159




Arsa, arazi ve binaların yeniden değerleme değer artış fonu

Topluluk, “Yüksek Enflasyonlu Ekonomilerde Finansal Raporlama” standardı gereği 2004 yılsonunda arsa, arazi ve binalarını yeniden değerlemiş ve bu tarihten sonra yapılan alımları ise maliyet yöntemiyle değerlemiştir.

Topluluk, finansal durumunu gerçeğe uygun değeriyle sunmak amacıyla 31 Aralık 2015 tarihi itibarıyla arsa, arazi ve binalarını yeniden değerleme modeliyle değerlemeye karar vermiş, oluşan değer artışını özkaynaklarda, ertelenmiş vergi ve kontrol gücü olmayan payların etkilerini de dikkate alarak muhabeleştirmiştir.

Arsa, arazi ve binaların yeniden değerleme değer artış fonundaki dönem içi değişimi aşağıdaki gibidir:

31 Aralık 2016 31 Aralık 2015Dönem başı 1.276.173.779 -Yabancı para çevrim farkları 109.155.689 -Özkaynak yöntemiyle değerlenen yatırımların etkisi 163.139 2.695.916Ertelenmiş vergi etkisi (13.281.188) (156.398.532)

- Yabancı para çevrim etkisi (16.886.033) (156.398.532)- Vergi oranı değişim etkisi 3.604.845 -

Bağlı ortaklıklarda kontrol kaybı ile sonuçlanmayan pay oranı değişikliklerine bağlı artış (azalış) (36.209.731) -Kontrol gücü olmayan payların etkisi (26.134.790) (316.823.661)

- Yabancı para çevrim etkisi (25.357.850) (316.823.661)- Vergi oranı değişim etkisi (776.940) -

Gayrimenkul çıkış etkisi (4.368.512) -- Fon etkisi (6.685.510) -- Vergi etkisi 615.601 -- Kontrol gücü olmayan payların etkisi 1.701.397 -

Dönem içinde yapılan değerleme - 1.746.700.0561.305.498.386 1.276.173.779

Yatırım amaçlı gayrimenkullerin gerçeğe uygun değer farkı fonu

Topluluk, İstanbul ili Beykoz ilçesi İncirköy Mahallesinde bulunan Beykoz gayrimenkulleri ile Kocaeli ili Gebze ilçesi Çayırova Mahallesinde bulunan Çayırova gayrimenkullerini önceki dönemlerde maddi duran varlık olarak muhasebeleştirmiş daha sonra kullanım şekillerindeki değişiklik nedeniyle yatırım amaçlı gayrimenkullere transfer etmiştir. İlk transfer esnasında oluşan gerçeğe uygun değer artışını ana ortaklığa ait özkaynaklarda “Yeniden Değerleme ve Ölçüm Kazanç/Kayıpları” olarak muhasebeleştirmiştir.

Yatırım amaçlı gayrimenkullerin gerçeğe uygun değer farkı fonundaki dönem içi değişim aşağıdaki gibidir:

31 Aralık 2016 31 Aralık 2015Dönem başı – 1 Ocak 365.743.544 365.747.752Bağlı ortaklıklarda kontrol kaybı ile sonuçlanmayan pay

oranı değişikliklerine bağlı artış (azalış) (227.349) (4.208)365.516.195 365.743.544

Tanımlanmış fayda planları yeniden ölçüm kazançları (kayıpları)

TMS–19 “Çalışanlara Sağlanan Faydalar” standardındaki değişiklikle birlikte kıdem tazminatı karşılığının hesaplanmasında dikkate alınan aktüeryal kayıp kazançların kar veya zarar tablosunda muhasebeleştirilmesine izin vermemektedir. Aktüeryal varsayımların değişmesi sonucu oluşan kayıp ve kazançlar özkaynaklar içerisinde “Tanımlanmış Fayda Planları Yeniden Ölçüm Kazaçları (Kayıpları)” hesabında muhasebeleştirilmiştir. Kıdem tazminatı karşılığı aktüeryal kayıp/kazanç fonu kar veya zararda yeniden sınıflandırılmayacak niteliktedir.


Kıdem tazminatı karşılığı aktüeryal kayıp/kazanç fonundaki dönem içi değişim aşağıdaki gibidir:

31 Aralık 2016 31 Aralık 2015Dönem başı – 1 Ocak (946.316) (7.444.515)Dönem içinde oluşan 4.562.974 10.030.583Özkaynak yöntemiyle değerlenen yatırımların etkisi 44.948 61.480Yabancı para çevrim farkları (9.475) -Ertelenmiş vergi etkisi (910.700) (2.006.117)Kontrol gücü olmayan paylardaki değişimin etkisi (809.981) (1.587.747)Bağlı ortaklıklarda kontrol kaybı ile sonuçlanmayan pay oranı değişikliklerine bağlı artış (azalış) (31.770) -

1.899.680 (946.316)

d) Kar veya Zararda Yeniden Sınıflandırılacak Birikmiş Diğer Kapsamlı Gelirler (Giderler)

31 Aralık 2016 31 Aralık 2015Yabancı para çevrim farkları 477.575.378 115.048.155Riskten korunma kazançları (kayıpları) (832.955) (8.148.982)Yeniden değerleme ve sınıflandırma kazançları (kayıpları) 252.589 73.331

476.995.012 106.972.504

Yabancı para çevrim farkları

Topluluk’ un Türkiye dışındaki bağlı ortaklık, iş ortaklığı ve iştiraklerin finansal tablolarının TL raporlama para birimine dönüştürülmesi ile oluşan ve özkaynaklara yansıtılan yabancı para çevrim farklarından oluşmaktadır.

Yabancı para çevrim farklarının dönem içindeki değişimleri aşağıdaki gibidir:

31 Aralık 2016 31 Aralık 2015Dönem başı – 1 Ocak 115.048.155 (27.553.722)Dönem içinde özkaynaklarda muhasebeleştirilen 362.527.223 142.601.877

- Diğer kapsamlı gelirde muhasebeleştirilen 351.819.066 115.690.261- Kontrol gücü olmayan paylardaki değişimin etkisi 10.708.157 26.911.616

477.575.378 115.048.155

Riskten korunma kazançları (kayıpları)

Riskten korunulan işlem ile ilgili nakit akış riskinden korunma araçlarının net gerçeğe uygun değerindeki kümülatif değişiminin etkin kısmından oluşmaktadır.

Finansal riskten korunma fonundaki dönem içi değişim aşağıdaki gibidir:

31 Aralık 2016 31 Aralık 2015Dönem başı – 1 Ocak (8.148.982) 6.312.839Türev aracın özkaynaklarda muhasebeleştirilen etkin kısmı 11.546.690 (32.429.170)Ertelenmiş vergi etkisi (2.309.339) 6.485.831Kontrol gücü olmayan paylardaki değişimin etkisi (1.921.324) 11.481.518

(832.955) (8.148.982)

Yeniden değerleme ve sınıflandırma kazançları (kayıpları)

Finansal varlık değer artış fonu satılmaya hazır finansal varlığın gerçeğe uygun değerinden değerlemesi sonucu ortaya çıkar. Gerçeğe uygun değeriyle değerlenen bir finansal aracın elden çıkarılması durumunda değer artış fonunun satılan finansal varlıkla ilişkili parçası doğrudan kar/zararda muhasebeleştirilir. Yeniden değerlenen bir finansal aracın kalıcı değer düşüklüğüne uğraması durumunda ise değer artış fonunun değer düşüklüğüne uğrayan finansal varlıkla ilişkili kısmı kar veya zarar tablosunda muhasebeleştirilir.

160 161




d) Kar veya Zararda Yeniden Sınıflandırılacak Birikmiş Diğer Kapsamlı Gelirler (Giderler)

Yeniden değerleme ve sınıflandırma kazançları (kayıpları)

Finansal varlık değer artış fonundaki dönem içi değişim aşağıdaki gibidir:

31 Aralık 2016 31 Aralık 2015Dönem başı – 1 Ocak 73.331 84.106Gerçeğe uygun değer değişimi 188.692 (11.345)Ertelenmiş vergi etkisi (9.434) 570

252.589 73.331

e) Kardan Ayrılan Kısıtlanmış Yedekler

Kanuni defterlerdeki birikmiş karlar, aşağıda belirtilen kanuni yedeklerle ilgili hüküm haricinde dağıtılabilirler.

Türk Ticaret Kanunu’na göre yasal yedekler birinci ve ikinci tertip yasal yedekler olmak üzere ikiye ayrılır. Türk Ticaret Kanunu’na göre birinci tertip yasal yedekler şirketin ödenmiş sermayesinin %20’sine ulaşılıncaya kadar kanuni net karın %5’i olarak ayrılır. İkinci tertip yasal yedekler ise dağıtılan karın ödenmiş sermayenin %5’ini aşan kısmının %10’u oranında ayrılır. Holding şirketleri bu uygulamaya tabi değildir.

Halka açık şirketler temettü dağıtımlarını SPK tarafından yayımlanan standartlar ve tebliğlerin öngördüğü esaslar çerçevesinde yaparlar.

Türk Ticaret Kanunu’nun ilgili maddesi gereğince ayrılan “Yasal Yedekler” yasal yedek statüsünde olan “Paylara İlişkin Primler (İskontolar)” ve kar dağıtımı dışındaki belli amaçlar (vergi avantajı elde edebilmek için ayrılan iştirak satış kazançları) için ayrılmış yasal yedekler kayıtlardaki tutarları ile gösterilmiştir. Bu kapsamda TFRS esasları çerçevesinde yapılan değerlemelerde ortaya çıkan ve rapor tarihi itibarıyla kar dağıtımına veya sermaye artırımına konu edilmeyen enflasyon düzeltmelerinden kaynaklanan farklılıkları geçmiş yıllar karları / zararlarıyla ilişkilendirilmiştir.

Ana ortaklığa ait kardan ayrılan kısıtlanmış yedekler 31 Aralık 2016 31 Aralık 2015Yasal yedekler 99.057.518 80.717.155

f) Geçmiş Yıllar Karları

Rapor tarihi itibarıyla 3.262.034.117 TL (31 Aralık 2015: 2.772.959.150 TL) tutarındaki konsolide geçmiş yıllar karları içerisinde yer alan ana ortaklığın olağanüstü yedek akçe tutarı 85.712.719 TL’dir (31 Aralık 2015: 86.590.893 TL).

Kar Dağıtımı

Kar dağıtımının SPK’nın Seri: II–19.1 sayılı “Kar Payı Tebliği’nde yer alan esaslar, ortaklıkların esas sözleşmelerinde bulunan hükümler ve şirketler tarafından kamuya açıklanmış olan kar dağıtım politikaları çerçevesinde gerçekleştirilmesine karar verilmiştir. Ayrıca anılan Tebliğ’de, konsolide finansal tablo düzenleme yükümlülüğü bulunan şirketlerin, yasal kayıtlarında bulunan kaynaklarından karşılanabildiği sürece, net dağıtılabilir kar tutarını, Seri: II–14.1 sayılı Tebliğ çerçevesinde hazırlayıp kamuya ilan edecekleri konsolide finansal tablolarında yer alan net dönem karlarını dikkate alarak hesaplamaları gerektiği düzenlenmiştir.

Halka açık ortaklıklarda kar payı, dağıtım tarihi itibarıyla mevcut payların tümüne, bunların ihraç ve iktisap tarihleri dikkate alınmaksızın payları oranında eşit olarak dağıtılır.


f) Geçmiş Yıllar Karları

Kar dağıtımına konu edilebilecek kaynaklar

Şirket’in rapor tarihi itibarıyla yasal kayıtlarında yer alan net dağıtılabilir dönem karı ile kar dağıtımına konu edilebilecek diğer kaynakların tutarı aşağıda belirtilmiştir. Net dönem karı içerisinde yeralan vergi karşılığı rapor tarihi itibarıyla kesinleşmediğinden tahmini olarak hesaplanmıştır.

31 Aralık 2016 31 Aralık 2015Net dönem karı 326.116.451 417.462.189Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 5/1-e maddesi gereği özel fon - (50.654.932)Kanuni net kar 326.116.451 366.807.257I. tertip yasal yedek karşılığı (16.305.823) (18.340.363)Dağıtılabilir net dönem karı 309.810.628 348.466.894Olağanüstü yedek 85.712.719 86.590.893

395.523.347 435.057.787

Şirket’in 25 Mart 2016 tarihinde yapılan Olağan Genel Kurul Toplantısı’nda mevcut çıkarılmış sermayenin %13,15789 oranına tekabül eden 250.000.000 TL tutarındaki brüt temettünün nakden, %5,15789 oranına tekabül eden 98.000.000 TL tutarındaki brüt temettünün ise bedelsiz pay olarak dağıtılması, kar payı stopajına tabi olan pay sahiplerine ise nakit kar payı üzerinden gelir vergisi stopajı yapıldıktan sonra net ödenmesini, nakit temettü ödeme tarihinin 31 Mayıs 2016 olarak belirlenmesini ve bedelsiz payların ise yasal sürecin tamamlanmasını takiben dağıtılmasına karar verilmiştir.

g) Kontrol Gücü Olmayan Paylar

Konsolidasyon kapsamındaki bağlı ortaklıkların ödenmiş/çıkarılmış sermaye dahil bütün özkaynak hesap grubu kalemlerinden ana ortaklık dışı paylara isabet eden tutarlar indirilir ve konsolide finansal durum tablosunda özkaynak hesap grubunda “Kontrol Gücü Olmayan Paylar” kaleminde gösterilir. Konsolidasyon kapsamındaki bağlı ortaklıkların net dönem kar veya zararlarından ana ortaklık dışındaki paylara isabet eden kısım dönem karı / (zararı) kaleminden sonra dönem karı / (zararının) dağılımı altında kontrol gücü olmayan paylar adıyla gösterilir.

Kontrol gücü olmayan payların 1 Ocak – 31 Aralık 2016 döneminde Topluluk’a sermaye katkıları olmamıştır. 1 Ocak – 31 Aralık 2015 döneminde Topluluk’a yaptığı sermaye katkıları aşağıdaki gibidir:

• Bağlı ortaklıklardan TRSG Glass Holding BV’ nin 9.400.000 EUR sermaye artışına, kontrol gücü olmayan ortak payı oranında (%30’u) katılmıştır.

Topluluk şirketlerimizin yeniden yapılandırılması kapsamında 1 Ocak – 31 Aralık 2016 döneminde yapılan işlemler:

• Bağlı ortaklıklarımızdan Şişecam Soda Lukavac DOO’nun kontrol gücü olmayan paylarda bulunan %10,70’lik paya isabet eden 13.050.400 BAM tutarındaki nominal payı Şişecam Chem Investment B.V. tarafından 14 Mart 2016 tarihinde 2.812.105 Euro (=5.500.000 BAM) peşin bedelle satın alınmıştır.

• Bağlı ortaklıklarımızdan JSC Mina’nın kontrol gücü olmayan paylarda bulunan %0,14’lük paya isabet eden 24.032 GEL tutarındaki nominal payı Anadolu Cam Sanayii A.Ş. tarafından 17 Mart 2016 tarihinde 15.720 ABD Doları karşılığında peşin bedelle satın alınmıştır.

• Bağlı ortaklıklarımızdan Anadolu Cam Sanayii A.Ş., portföyünde bulunan 64.000.000 TL nominal değerli (%9,70 oranındaki) Soda Sanayii A.Ş. paylarını 17 Mart 2016 tarihinde yurtiçi ve yurtdışı nitelikli yatırımcılara 4,50 TL fiyat üzerinden borsada özel emir ile satmıştır. Satış işlemi sonucu oluşan kazancın Kurumlar Vergisi Kanununun 5/1-e maddesi kapsamında değerlendirilmesine karar verilmiştir. Satış işlemi nedeniyle 3.146.018 TL masraf oluşmuştur.

• Bağlı ortaklıklarımızdan Anadolu Cam Sanayii A.Ş. portföyünde bulunan 18.795.651,15 TL nominal değerli (%2,85 oranındaki) Soda Sanayii A.Ş. paylarını 27 Mayıs 2016 tarihinde yurtiçi ve yurtdışı nitelikli yatırımcılara 4,50 TL fiyat üzerinden borsada özel emir ile satmıştır. Satış işlemi sonucu oluşan kazancın Kurumlar Vergisi Kanununun 5/1-e maddesi kapsamında değerlendirilmesine karar verilmiştir. Satış işlemi nedeniyle 857.626 TL masraf oluşmuştur.

162 163






• Bağlı ortaklıklarımızdan Trakya Cam Sanayii A.Ş., portföyünde bulunan 67.224.607,68 TL nominal değerli (%10,19 oranındaki) Soda Sanayii A.Ş. paylarını 27 Mayıs 2016 tarihinde yurtiçi ve yurtdışı nitelikli yatırımcılara 4,50 TL fiyat üzerinden borsada özel emir ile satmıştır. Satış işlemi sonucu oluşan kazancın Kurumlar Vergisi Kanununun 5/1-e maddesi kapsamında değerlendirilmesine karar verilmiştir. Satış işlemi nedeniyle 3.176.363 TL masraf oluşmuştur.

• Şirket, bağlı ortaklıklarından Cam Elyaf Sanayii AŞ.’nin kontrol gücü olmayan paylardaki toplam 592.974 TL nominal değerli (<%1 oranındaki) paylarını 31 Mayıs 2016 ve 24 Haziran 2016 tarihlerinde 1.019.915 TL peşin bedelle satın almıştır.

• Konsolide finansal tablolar açısından önemlilik teşkil etmemesi nedeniyle konsolide edilmeyen bağlı ortaklık olarak uzun vadeli finansal yatırımlar içerinde maliyet bedeliyle muhasebeleştirilen Paşabahçe Yatırım ve Pazarlama A.Ş. şirketi 28 Haziran 2016 tarihinde yapılan Ortaklar Olağanüstü Genel Kurulunda bağlı ortaklıklardan Paşabahçe Mağazaları A.Ş. ile birleşmesi kararlaştırılmış olup, birleşme işlemleri 15 Temmuz 2016 tarihinde tescil edilmiştir. Birleşme nedeniyle 194.253,84 TL’lik artırılan sermaye payı Paşabahçe Mağazaları AŞ’nin ortaklarından Paşabahçe Cam Sanayii AŞ’ye verilmiştir.

• Şirketimiz ile İş Yatırım Menkul Değerler A.Ş. arasında 22 Eylül 2015 tarihinde Borsa İstanbul’un 466 numaralı genelgesi kapsamında Borsa İstanbul Ulusal Pazarda işlem gören bağlı ortaklıklarımızdan Trakya Cam Sanayii A.Ş. payları üzerine 3.000.000 adet ve pay başına 1,79 TL kullanım fiyatıyla alım opsiyonu sözleşmesi imzalanmıştı. Bahsi geçen alım hakkının fiyatı ve adedi dönem içerisinde gerçekleşen bedelsiz sermaye artırımı ve temettü ödenmesi nedeniyle 3.117.318 adet ve pay başına yaklaşık 1,6226 TL olarak belirlenmiş olup, 21 Eylül 2016 tarihinde 5.058.268 TL tahsil edilerek opsiyon kapatılmıştır.

• Şirketimiz ile İş Yatırım Menkul Değerler A.Ş. arasında 14 Ekim 2015 tarihinde Borsa İstanbul’un 466 numaralı genelgesi kapsamında Borsa İstanbul Ulusal Pazarda işlem gören bağlı ortaklıklarımızdan Soda Sanayii A.Ş. payları üzerine 1.000.000 adet ve pay başına 4,73 TL kullanım fiyatıyla alım opsiyonu sözleşmesi imzalanmıştı. Bahsi geçen alım hakkının fiyatı ve adedi dönem içerisinde gerçekleşen bedelsiz sermaye artırımı ve temettü ödenmesi nedeniyle 1.136.363 adet ve pay başına yaklaşık 3,8424 TL olarak belirlenmiş olup, 21 Eylül 2016 tarihinde 4.366.353 TL tahsil edilerek opsiyon kapatılmıştır.

• Otomotiv sektöründe faaliyet gösteren şirketlerimizin yeniden yapılandırılması çalışmaları kapsamında; Romanya’da mukim bağlı ortaklıklarımızdan Glasscorp SA’nın %10 oranındaki hisse karşılığında toplam 3.950.000 Euro bedel, Nordexo Manufacturing SRL’ye taksitler halinde ödenecek olup, 17 Ekim 2016 tarihinde 3.000.000 Euro’luk kısım ödenmiştir. Bu amaçla Trakya Investment BV’deki sermaye artışına katılım sağlanmıştır. Topluluk’un Glasscorp SA’nın %10 oranındaki hissesinin satın alımı sonrasında %100’lük sahiplik oranına ulaşmıştır.

• Bağlı ortaklıklarımızdan Denizli Cam Sanayii ve Tic. A.Ş. portföyünde bulunan 186.751,56 TL nominal değerli (<%1 oranındaki) Soda Sanayii A.Ş. paylarını 27 Aralık 2016 tarihinde 5,24-5,26 fiyat aralığında 981.743 TL tutarında Borsa İstanbul AŞ’de satmıştır. Satış işlemi nedeniyle 2.062 TL masraf oluşmuştur.

• Şirketimiz ile İş Yatırım Menkul Değerler A.Ş. arasında 22 Nisan 2014 tarihinde Borsa İstanbul’un 466 numaralı genelgesi kapsamında Borsa İstanbul Ulusal Pazarda işlem gören bağlı ortaklıklarımızdan Anadolu Cam Sanayii A.Ş. payları üzerine 3.000.000 adet ve pay başına 1,89 TL kullanım fiyatıyla alım opsiyonu sözleşmesi imzalanmıştı. 29 Aralık 2016 tarihinde 5.670.000 TL tahsil edilerek opsiyon kapatılmıştır.

• Şirket, portföyünde bulunan 5.800.000 TL nominal değerli (%10 oranındaki) Şişecam Çevre Sistemleri A.Ş. paylarını 28 Aralık 2016 tarihinde European Bank for Reconstruction and Development (“EBRD”) şirketine 5.800.000 TL fiyattan satmıştır.

• Bağlı ortaklıklarımızdan Anadolu Cam Sanayii A.Ş., portföyünde bulunan 16.443.500 TL nominal değerli (%3,269 oranındaki) Soda Sanayii A.Ş. paylarını 5 Mart 2015 tarihinde yurtiçi ve yurtdışı nitelikli yatırımcılara 4,90 TL fiyat üzerinden borsada özel emir ile satmıştır. Satış işlemi sonucu oluşan kazancın Kurumlar Vergisi Kanununun 5/1-e maddesi kapsamında değerlendirilmesine karar verilmiştir. Satış işlemi nedeniyle 634.514 TL masraf oluşmuştur. Anadolu Cam Sanayii A.Ş. ve Trakya Cam Sanayii A.Ş. portföyünde kalan Soda Sanayii A.Ş. paylarını bu tarihten itibaren 180 gün boyunca satmayacaktır.




• Bağlı ortaklıklarımızdan Anadolu Cam Sanayii A.Ş. 2 Nisan 2015 tarihinde aşağıda detayı açıklanan şirketlerin portföylerinde pay oranı %1’in altında olan kendi grup şirketlerini peşin bedelle satın almıştır. » Cam Elyaf Sanayii A.Ş. portföyünde bulunan 29.259,00 TL, Paşabahçe Cam Sanayii ve Tic. A.Ş. portföyünde bulunan

29.259,00 TL ve Camiş Madencilik A.Ş. portföyünde bulunan 29.259,00 TL olmak üzere toplam 87.777,00 TL nominal değerli Anadolu Cam Yenişehir Sanayi A.Ş. paylarını 391.485 TL peşin bedelle satın almıştır.

» Anadolu Cam Yenişehir Sanayi A.Ş. portföyünde bulunan 22.727,50 TL, Şişecam Dış Ticaret A.Ş. portföyünde bulunan 22.727,50 TL ve Şişecam Sigorta Aracılık Hizmetleri A.Ş. portföyünde bulunan 22.727,50 TL olmak üzere toplam 68.182,50 TL nominal değerli Anadolu Cam Eskişehir Sanayi A.Ş. paylarını 68.811 TL peşin bedelle satın almıştır.

» Anadolu Cam Yenişehir Sanayi A.Ş. portföyünde bulunan 500,00 TL, Camiş Madencilik A.Ş. portföyünde bulunan 500,00 TL ve Şirket portföyünde bulunan 1.000,00 TL olmak üzere toplam 2.000,00 TL nominal değerli Omco İstanbul Kalıp Sanayii ve Tic. A.Ş. paylarını 16.100 TL peşin bedelle satın almıştır.

• Bağlı ortaklıklarımızdan Paşabahçe Cam Sanayii ve Tic. A.Ş. 2 Nisan 2015 tarihinde aşağıda detayı açıklanan şirketlerin portföylerinde pay oranı %1’in altında olan kendi grup şirketlerini peşin bedelle satın almıştır. » Şişecam Sigorta Aracılık Hizmetleri A.Ş. portföyünde bulunan 10,00 TL, Cam Elyaf Sanayii A.Ş. portföyünde bulunan 1,00 TL

ve Paşabahçe Mağazaları A.Ş. portföyünde bulunan 1,00 TL olmak üzere toplam 12,00 TL nominal değerli Camiş Ambalaj Sanayii A.Ş. paylarını 32 TL peşin bedelle satın almıştır.

» Şirket portföyünde bulunan 5.000,00 TL nominal değerli Paşabahçe Yatırım ve Pazarlama A.Ş. paylarını 24.350 TL peşin bedelle satın almıştır.

• Bağlı ortaklıklarımızdan Soda Sanayii A.Ş. 2 Nisan 2015 tarihinde aşağıda detayı açıklanan şirketlerin portföylerinde pay oranı %1’in altında olan kendi grup şirketlerini peşin bedelle satın almıştır. » Cam Elyaf Sanayii A.Ş. portföyünde bulunan 3.350,00 TL ve Camiş Elektrik Üretim A.Ş. portföyünde bulunan 1,00 TL olmak

üzere toplam 3.351,00 TL nominal değerli Oxyvit Kimya Sanayii ve Tic. A.Ş. paylarını 138.865 TL peşin bedelle satın almıştır.

• Bağlı ortaklıklarımızdan Trakya Cam Sanayii A.Ş. 2 Nisan 2015 tarihinde aşağıda detayı açıklanan şirketlerin portföylerinde pay oranı %1’in altında olan kendi grup şirketlerini peşin bedelle satın almıştır.

» Şişecam Dış Ticaret A.Ş. portföyünde bulunan 30.000,00 TL, Şişecam Sigorta Aracılık Hizmetleri A.Ş. portföyünde bulunan 30.000,00 TL ve Trakya Yenişehir Cam Sanayii A.Ş. portföyünde bulunan 30.000,00 TL olmak üzere toplam 90.000,00 TL nominal değerli Trakya Polatlı Cam Sanayii A.Ş. paylarını 131.400 TL peşin bedelle satın almıştır.

» Cam Elyaf Sanayii A.Ş. portföyünde bulunan 25.000,00 TL, Şişecam Sigorta Aracılık Hizmetleri A.Ş. portföyünde bulunan 25.000,00 TL ve Camiş Madencilik A.Ş. portföyünde bulunan 25.000,00 TL olmak üzere toplam 75.000,00 TL nominal değerli Trakya Yenişehir Cam Sanayii A.Ş. paylarını 150.000 TL peşin bedelle satın almıştır.

» Şişecam Dış Ticaret A.Ş. portföyünde bulunan 10,00 TL, Şişecam Sigorta Aracılık Hizmetleri A.Ş. portföyünde bulunan 10,00 TL ve Paşabahçe Cam Sanayii ve Tic. A.Ş. portföyünde bulunan 1.406,00 TL olmak üzere toplam 1.426,00 TL nominal değerli Çayırova Cam Sanayii A.Ş. paylarını 40.028 TL peşin bedelle satın almıştır.

• Şirket Yönetim Kurulu’nun 2 Nisan 2015 tarihinde aldığı kararla, aşağıda detayı açıklanan bağlı ortaklıların portföylerinde pay oranı %1’in altındaki Topluluk şirketlerini peşin bedelle satın almıştır.

» Camiş Elektrik Üretim A.Ş. portföyünde bulunan 2,00 TL nominal değerli Cam Elyaf Sanayii A.Ş. paylarını 5 TL peşin bedelle satın almıştır.

» Cam Elyaf Sanayii A.Ş. portföyünde bulunan 2.500,00 TL, Camiş Madencilik A.Ş. portföyünde bulunan 2.500,00 TL ve Paşabahçe Cam Sanayii ve Tic. A.Ş. portföyünde bulunan 2.500,00 TL olmak üzere toplam 7.500,00 TL nominal değerli Şişecam Dış Ticaret A.Ş. paylarını 42.825 TL peşin bedelle satın almıştır.

» Cam Elyaf Sanayii A.Ş. portföyünde bulunan 206,06 TL, Şişecam Dış Ticaret A.Ş. portföyünde bulunan 10,00 TL, Camiş Elektrik Üretim A.Ş. portföyünde bulunan 196,06 TL ve Trakya Cam Sanayii A.Ş. portföyünde bulunan 10,00 TL olmak üzere toplam 422,12 TL nominal değerli Camiş Madencilik A.Ş. paylarını 31.810 TL peşin bedelle satın almıştır.

» Çayırova Cam Sanayii A.Ş. portföyünde bulunan 250,00 TL, Şişecam Sigorta Aracılık Hizmetleri A.Ş. portföyünde bulunan 250,00 TL ve Paşabahçe Cam Sanayii ve Tic. A.Ş. portföyünde bulunan 1,00 TL olmak üzere toplam 501,00 TL nominal değerli Madencilik Sanayii ve Tic. A.Ş. paylarını 6.102 TL peşin bedelle satın almıştır.

164 165






• Cam Elyaf Sanayii A.Ş. portföyünde bulunan 634,00 TL, Şişecam Dış Ticaret A.Ş. portföyünde bulunan 338,00 TL, Camiş Elektrik Üretim A.Ş. portföyünde bulunan 293,00 TL, Camiş Madencilik A.Ş. portföyünde bulunan 3.775,20 TL ve Paşabahçe Mağazaları A.Ş. portföyünde bulunan 4,00 TL olmak üzere toplam 5.044,20 TL nominal değerli Paşabahçe Cam Sanayii ve Tic. A.Ş. paylarını 23.656 TL peşin bedelle satın almıştır.

• Camiş Elektrik Üretim A.Ş. portföyünde bulunan 2.520,00 TL, Camiş Madencilik A.Ş. portföyünde bulunan 2.520,00 TL ve Paşabahçe Mağazaları A.Ş. portföyünde bulunan 2.480,00 TL olmak üzere toplam 7.520,00 TL nominal değerli Şişecam Sigorta Aracılık Hizmetleri A.Ş. paylarını 61.890 TL peşin bedelle satın almıştır.

• Rusya’da faaliyet gösteren şirketlerimizin yeniden yapılandırılması çalışmaları kapsamında; Rusya’da faaliyet gösteren OOO Ruscam bağlı ortaklığımızın %0,28 oranında ve 4.076.000 Ruble nominal değerdeki azınlık payları El & El Limited Şirketinden 9 Temmuz 2015 tarihinde Anadolu Cam Investment BV tarafından 4.076.000 Ruble karşılığı (9 Temmuz 2015 tarihi itibarıyla 190.920 TL) satın alınmıştır.

• Rusya’da faaliyet gösteren şirketlerimizin yeniden yapılandırılması çalışmaları kapsamında; Rusya’da faaliyet gösteren PAO Ruscam Pokrovsky bağlı ortaklığımızın Topluluk dışındaki 9.785 Ruble nominal değerdeki binde birden küçük payı 23 Kasım 2015 tarihinde Balsand BV tarafından 89.400 Euro karşılığı (23 Kasım 2015 tarihi itibarıyla 270.436 TL) satın alınmıştır.

• Rusya’da faaliyet gösteren şirketlerimizin yeniden yapılandırılması çalışmaları kapsamında; Hollanda’da faaliyet gösteren bağlı ortaklıklarımızdan Anadolu Cam Investment B.V.’nin %24,075, Balsand B.V.’nin %49 oranındaki Sudel Invest S.a.r.l. paylarının Hollanda’da kurulan AC Glass Holding B.V. tarafından satın alınması kararı alınmış ve bu karar doğrultusunda 10 Temmuz 2015 tarihinde Sudel Invest S.a.r.l. ile pay devir işlemi gerçekleştirilmiştir. Pay devir sözleşmesi uyarınca, Anadolu Cam Investment BV’ye ait %24,075 oranında ve 8.705.280 Euro nominal değerdeki ve Balsand BV’ye ait %49 oranında ve 62.372.315 Euro nominal değerdeki Sudel Invest S.a.r.l. payları, Hollanda’da faaliyet gösteren bağlı ortaklıklarımızdan AC Glass Holding B.V. tarafından 66 Milyon Euro bedel karşılığında (10 Temmuz 2015 tarihi itibarıyla 195.102.600 TL) satın alınmıştır. 1 Aralık 2015 tarihinde 40.000.000 Euro’luk kısmı ödenmiş olup, kalan bakiye 3 yıla yayılan bir ödeme planıyla ödenecektir. Ayrıca, bu kapsamda Balsand B.V. portföyünde bulunan ve özkaynaktan pay alma metodu ile muhasebeleştirilen OAO FormMat iştiraki ve OOO Balkum iş ortaklığı Sudel Invest S.a.r.l’ye 10 Aralık 2015 tarihinde satılmıştır.

• Şirket’e ait %0,3464 oranında ve 28.407.980,44 TL nominal değerdeki Avea İletişim Hizmetleri A.Ş. payları 30.302.518 TL’ye Türk Telekomünikasyon AŞ’ye satılmış olup, pay devri 3 Ağustos 2015 tarihi itibarıyla tamamlanmıştır. Satış bedelinin 952.365 TL’lik kısmı 3 Ağustos 2015 tarihinde tahsil edilmiş olup, bakiye 29.350.153 TL’nin 952.365 TL’si 3 Ocak 2016, 7.099.447 TL’si 3 Ocak 2017, 7.099.447 TL’si 3 Ocak 2018, 7.099.447 TL’si 3 Ocak 2019, 7.099.447 TL’si ise 3 Ocak 2020 tarihlerinde tahsil edilecektir.

• Şirket Yönetim Kurulu’nun 11 Ağustos 2015 tarihli toplantısında; Şirket portföyünde bulunan 1.565.217,36 TL, bağlı ortaklıklarımızdan Soda Sanayii A.Ş. portföyünde bulunan 973.043,47 TL olmak üzere toplam (1.565.217,36 + 973.043,47=) 2.538.260,83 TL nominal değerdeki Denizli Cam Sanayii ve Ticaret A.Ş. hisselerinin Borsa İstanbul A.Ş. Toptan Satışlar Pazarı’nda +/- %20 oranında marj uygulanmaksızın, Borsa İstanbul A.Ş. Toptan Satışlar Pazarı’nın Kuruluş ve İşleyiş Esasları Genelgesi kurallarına göre, başvuru tarihi itibarıyla bir önceki haftanın son iş gününden geriye doğru 10 iş günü boyunca oluşacak ağırlıklı ortalama fiyatların ortalamasının alınması ve en yakın fiyat adımına yuvarlanması suretiyle belirlenecek fiyat üzerinden, Paşabahçe Cam Sanayii ve Ticaret AŞ’ne satılmasının ilgili şirket yönetim kuruluna tavsiye edilmesine ve satış işlemi sonucunda oluşacak iştirak hissesi satış karlarının Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 5/1-e maddesi gereğince değerlendirilmesine, karar verilmiş olup, satış işlemleri 24 Ağustos 2015 tarihinde 17.564.765 TL’lik hisse bedelleri ödenerek tamamlanmıştır.

• Şirketimiz ile İş Yatırım Menkul Değerler A.Ş. arasında 30 Mart 2015 tarihinde imzalanan Borsa İstanbul’un 466 numaralı genelgesi kapsamında Borsa İstanbul Ulusal Pazarda işlem gören bağlı ortaklıklarımızdan Soda Sanayii A.Ş. payları üzerine Likidite Sağlayıcılık sözleşmesi ile ilgili olarak İş Yatırım Menkul Değerler A.Ş. 1.312.100 adet alım opsiyonunu pay başına 4,24 TL olarak kullanmıştır. 5.563.304 TL’lik hisse bedeli 10 Eylül 2015 tarihinde tahsil edilmiştir. Satış işlemi nedeniyle 5.838 TL masraf oluşmuştur.




Yukarıda bahse konu önemli nitelikteki işlemler ilgili şirketlerin iştirak, iş ortaklığı ve bağlı ortaklıklarının efektif sermaye yapılarını da etkilemekte olup, özkaynaklardaki etkisi aşağıdaki gibidir:

31 Aralık 2016 31 Aralık 2015Ana ortaklığa ait özkaynak 142.605.013 (269.631.363)Kontrol gücü olmayan paylar 523.707.292 138.878.608Hisse alım ve satımlarının net etkisi 666.312.305 (130.752.755)

Kontrol gücü olmayan paylarla yapılan işlemlerin sonucu oluşan net hasılat aşağıdaki gibidir:

31 Aralık 2016 31 Aralık 2015Hisse satışları

- Soda Sanayii A.Ş. 673.257.203 85.496.102- Şişecam Çevre Sistemleri A.Ş. 5.800.000 -- Anadolu Cam Sanayii A.Ş. 5.670.000 -- Trakya Cam Sanayii A.Ş. 5.058.268 -

A - Tahsil edilen tutar 689.785.471 85.496.102Hisse alımları

- Glasscorp S.A. (13.429.605) -- Şişecam Soda Lukavac D.O.O. (8.977.926) -- Cam Elyaf Sanayii A.Ş. (1.019.915) -- JSC Mina (45.720) -- Balsand B.V. - (144.034.982)- Anadolu Cam Invesment B.V. - (51.067.618)- OAO FormMat - (15.762.445)- OOO Balkum - (4.922.456)- PAO Ruscam Pokrovsky - (270.436)- OOO Ruscam - (190.920)

B - Hisse alım günkü ödenen/(ödenecek) tutar (23.473.166) (216.248.857)C (=A+B) - Hisse alım ve satımlarının net etkisi 666.312.305 (130.752.755)Cari dönemde ödenen önceki dönem hisse alım borcu (Dipnot 11) (29.091.200) -Cari dönemde oluşan hisse alım borcu (Dipnot 11) 3.524.405 82.617.600Yabancı para çevrim farkları (Dipnot 11) (294.500) 9.989.898D - Hisse alım borçlarındaki cari dönem değişimleri (25.861.295) 92.607.498E (B+D) - Cari dönemde ödenen tutar (49.334.461) (123.641.359)

h) Bağlı ortaklık satışı

1 Ocak – 31 Aralık 2016 döneminde bağlı ortaklık satışı olmamıştır (1 Ocak – 31 Aralık 2015 döneminde de bağlı ortaklık satışı olmamıştır).

166 167




i) Konsolide edilmeyen bağlı ortaklığın işletme birleşmesi sonucu konsolidasyona dahil edilmesi:

Paşabahçe Yatırım ve Pazarlama A.Ş. şirketi, 28 Haziran 2016 tarihinde yapılan Ortaklar Olağanüstü Genel Kurul kararlarıyla Paşabahçe Mağazaları A.Ş ile birleşmiştir. Birleşme işlemi 31 Aralık 2015 tarihinde yapılmış olsaydı finansal tablolara etkisi aşağıdaki gibi olacaktı.

Nakit ve nakit benzerleri 19.745Diğer alacaklar 981.043Diğer dönen varlıklar 68.695Toplam Varlıklar 1.069.483

Diğer kısa vadeli yükümlülükler 381Toplam Yükümlülükler 381

Net Varlıklar 1.069.102

Eksi Topluluktaki kayıtlı değeri (500.000)

Toplam Özkaynak Etkisi 569.102

Kontrol gücü olmayan payların etkisi 136.272Ana ortaklığa ait özkaynaklar 432.830

1 Ocak – 31 Aralık 2015 dönemi kar veya zarar tablosuna etkisi aşağıdaki gibi olacaktı:

Hasılat -Satışların maliyeti -Brüt Kar (Zarar) -Genel yönetim giderleri (43.983)Esas faaliyetlerden diğer gelirler 122.180Esas Faaliyet Karı/(Zararı) 78.197Finansman gelirleri 196.383Finansman giderleri (1.909)Vergi Öncesi Karı (Zararı) 272.671Dönem vergi gideri (30.098)Dönem Karı (Zararı) 242.573

28. Hasılat ve Satışların Maliyeti

Satışlar1 Ocak-

31 Aralık 20161 Ocak-

31 Aralık 2015Hasılat 9.089.297.185 7.944.622.668Diğer gelirler 15.584.806 5.254.391Satış iskontoları (441.991.106) (335.505.302)Satış iadeleri (59.438.851) (51.130.378)Satışlardan diğer indirimler (181.783.853) (148.112.789)

8.421.668.181 7.415.128.590

Satışların maliyetiİlk madde ve malzeme giderleri (2.481.750.641) (2.259.357.461)Doğrudan işçilik giderleri (474.345.943) (427.930.173)Genel üretim giderleri (1.514.807.453) (1.348.278.963)Amortisman giderleri (712.700.977) (654.078.375)Yarı mamul stoklarındaki değişim 663.052 19.037.027Mamul stoklarındaki değişim 153.179.473 139.942.665Satılan mamullerin maliyeti (5.029.762.489) (4.530.665.280)Satılan ticari malların maliyeti (788.689.584) (644.512.895)

Verilen hizmetlerin maliyeti (*) (27.574.423) (11.062.624)Diğer maliyetler (45.526.837) (49.931.305)

(5.891.553.333) (5.236.172.104)

(*) 1 Ocak–31 Aralık 2016 döneminde verilen hizmet maliyeti ve diğer maliyetlerin içerisinde amortisman ve itfa payları giderleri 7.576.567 TL’dir (1 Ocak–31 Aralık 2015: 10.908.777 TL’dir).

29. Genel Yönetim Giderleri, Pazarlama Giderleri, Araştırma ve Geliştirme Giderleri



Genel yönetim giderleri (756.362.516) (691.048.377)Pazarlama giderleri (912.295.919) (757.874.683)Araştırma ve geliştirme giderleri (73.977.214) (63.243.943)

(1.742.635.649) (1.512.167.003)

30. Çeşit Esasına Göre Sınıflandırılmış Giderler



Endirekt malzeme giderleri (28.050.499) (24.451.668)İşçi ve personel ücret giderleri (462.970.701) (422.011.184)Dışarıdan sağlanan hizmet (619.792.655) (532.982.293)Çeşitli giderler (542.458.144) (459.520.091)Amortisman ve itfa payları giderleri (89.363.650) (73.201.767)

(1.742.635.649) (1.512.167.003)

168 169



31. Esas Faaliyetlerden Diğer Gelirler ve Giderler

Esas faaliyetlerden diğer gelirler1 Ocak-


31 Aralık 2015Esas faaliyetlerle ilgili kur farkı geliri 203.389.663 223.558.783Sigorta hasar tazminatları (*) (Dipnot 26) 72.626.485 85.251.096Esas faaliyetlerle ilgili vade farkı geliri 72.172.585 35.898.414Hammadde ve malzeme satış karları 17.238.521 12.049.124Yatırım teşvik gelirleri 13.062.135 2.985.173Hurda satış karları 10.731.622 10.193.136Konusu kalmayan karşılıklar 10.267.031 17.863.451Ticari faaliyetlere ilişkin reeskont faiz gelirleri 8.641.852 1.333.764Türev ürünlerle yapılan koruma işleminin olumlu kur farkı etkisi 3.929.746 1.930.030Marka teşvik (Turquality) geliri 1.026.691 2.471.574Komisyon gelirleri 254.754 291.801Diğer esas faaliyetlerden gelirler 75.390.889 78.045.449

488.731.974 471.871.795

Esas faaliyetlerden diğer giderler1 Ocak-


31 Aralık 2015Esas faaliyetlerle ilgili kur farkı gideri (143.888.498) (151.480.580)Vergi affından yararlanmak için ödenen tutar (**) (23.679.253) -Karşılık giderleri (19.767.368) (20.163.850)Hammadde ve malzeme satış zararı (17.522.860) (8.268.489)Ticari faaliyetlere ilişkin reeskont giderleri (6.798.769) (10.001.056)Esas faaliyetlerle ilgili vade farkı gideri (4.560.620) (5.732.844)Komisyon giderleri (4.515.924) (1.283.100)Devlet hakkı – madencilik fonu (2.796.030) (2.439.183)Hurda satış zararları (2.353.830) (1.116.285)Finansal varlık tasfiye zararı - (1.787.091)Fabrika yangını nedeniyle oluşan hasar - (66.573.248)Diğer esas faaliyetlerden giderler (57.841.553) (54.050.069)

(283.724.705) (322.895.795)

(*) Söz konusu tutarın önemli bir kısmı 26 Mayıs 2015 tarihinde Paşabahçe Cam Sanayii ve Tic. A.Ş. Eskişehir Fabrikası’nda çıkan yangın nedeniyle sigorta şirketinden alınacak hasar tazminatına ilişkindir. Detay bilgisi Dipnot 26’da sunulmuştur.

(**) Türkiye’de 3 Ağustos 2016 tarihinde kabul edilen ve 19 Ağustos 2016 tarihinde Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren 6736 Sayılı “Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılmasına İlişkin Kanun” kapsamında; önceki dönemlere ilişkin olarak yürütülen vergi incelemeleri sonucunda kesinleşmemiş veya dava safhasında bulunan kamu alacakları için anılan Kanunda yer alan indirimlerden yararlanılmak suretiyle ihtilaflar sonlandırılarak ileride davaların aleyhe sonuçlanması durumunda oluşacak yüksek tutarlı riskler ortadan kaldırılmıştır.

32. Yatırım Faaliyetlerinden Gelirler ve Giderler

Yatırım Faaliyetlerinden Gelirler1 Ocak-


31 Aralık 2015Yatırım amaçlı gayrimenkullerin yeniden değerleme değer artışı (Dipnot 17) 47.813.616 108.019.833Maddi duran varlık satış karları (*) 22.299.080 83.568.132Finansal varlık değerleme farkı (**) 153.134.920 284.260Temettü gelirleri (Dipnot 37) 15.253 1.611.440Satılmaya hazır finansal varlık satış karı (***) - 466.253

223.262.869 193.949.918

(*) 1 Ocak-31 Aralık 2015 döneminde maddi duran varlık satış karlarının içerisinde; 62.234.129 TL’si (=25.000.000 ABD Doları) 4 Haziran 2015 tarihinde Şirket’in İstanbul Beyoğlu İlçesindeki binasının satışından oluşmaktadır. Satış işlemi sonucu oluşan kazancın Kurumlar Vergisi Kanununun 5/1-e maddesi kapsamında değerlendirilmesine karar verilmiştir.(**) Finansal varlık değerleme farkı menkul kıymetlerden elde edilen faiz tutarını da içermektedir.(***) Avea İletişim Hizmetleri A.Ş. paylarının 3 Ağustos 2015 tarihinde Türk Telekomünikasyon AŞ’ye satışından oluşmuştur. 30.302.518 TL’lik satış bedelinin 952.365 TL’lik kısmı 3 Ağustos 2015 tarihinde 952.365 TL’lik kısmı 3 Ocak 2016 tarihinde tahsil edilmiş olup, kalan 28.397.788 TL’lik kısmı ise 3 Ocak 2017 tarihinden 3 Ocak 2020 tarihine kadar yıllık 7.099.447 TL’lik taksitler halinde tahsil edilecektir. Söz konusu vadeli satış bedelleri piyasa faiz oranına göre iskonto edilerek muhasebeleştirilmiş olup, reeskont tutarı esas faaliyetlerden diğer giderler içerisinde muhasebeleştirilmiştir.

Yatırım Faaliyetlerinden Giderler1 Ocak-


31 Aralık 2015Maddi duran varlık satış zararları (11.657.671) (11.963.813)Maddi duran varlık değer düşüklüğü (*) - (36.161.288)

(11.657.671) (48.125.101)

(*) 1 Ocak-31 Aralık 2015 döneminde, Topluluk’un arsa, arazi ve binalarının yeniden değerleme modeliyle değerlemesi sonucunda arsa ve araziler için 10.009.297 TL, binalar için 22.827.981 TL olmak üzere toplam 32.837.278 TL değer düşüklüğü hesaplanmıştır.

Ayrıca, 1 Ocak-31 Aralık 2015 döneminde; teknik ömrünü tamamlayan ve tamir imkanı bulunmayan makine ve cihazlar ile demirbaşlar maliyet bedeli ile gerçeğe uygun değerinden düşük olanı ile değerlenmiş, tesis makine ve cihazlar için 3.301.725 TL, demirbaşlar için 22.285 TL olmak üzere toplam 3.324.010 TL değer düşüklüğü dikkate alınarak gerçeğe uygun değerine getirilmiş sabit kıymetler “satış amaçlı sınıflandırılan duran varlıklar” hesap grubuna sınıflandırılmıştır (Dipnot 34).

33.Finansman Gelirleri ve Giderleri

Finansman Gelirleri1 Ocak-


31 Aralık 2015Kambiyo karları 1.009.239.145 1.511.811.304

- Nakit ve nakit benzerleri 625.800.400 870.687.248- Banka kredileri 169.847.586 225.657.532- Çıkarılmış tahviller 69.975.000 271.428.780- Türev ürünleri 114.660.948 87.211.126- Diğer 28.955.211 56.826.618

Faiz gelirleri 99.081.234 76.632.441- Vadeli mevduatlar 93.809.654 75.953.610- Türev ürünler 9.603 216.403- Diğer 5.261.977 462.428

1.108.320.379 1.588.443.745

170 171



33.Finansman Gelirleri ve Giderleri

Finansman Giderleri1 Ocak-


31 Aralık 2015Kambiyo zararları (997.132.125) (1.464.829.915)

- Nakit ve nakit benzerleri (205.012.140) (340.248.679)- Banka kredileri (238.378.969) (471.406.681)- Çıkarılmış tahviller (375.775.000) (565.778.780)

- Türev ürünleri (157.541.418) (39.458.523)- Diğer (20.424.598) (47.937.252)

Faiz giderleri (246.811.938) (250.255.450)- Banka kredileri (175.387.588) (185.484.048)- Çıkarılmış tahviller (66.613.882) (60.710.771)- Türev ürünleri (1.348.549) -- Finansal kiralama (260) (4.204)- Diğer (3.461.659) (4.056.427)

(1.243.944.063) (1.715.085.365)

Finansman Gelirleri / Giderleri (Net)1 Ocak-


31 Aralık 2015Kambiyo kar/(zararları) 12.107.020 46.981.389

- Nakit ve nakit benzerleri 420.788.260 530.438.569- Banka kredileri (68.531.383) (245.749.149)- Çıkarılmış tahviller (305.800.000) (294.350.000)- Türev ürünler (42.880.470) 47.752.603- Diğer 8.530.613 8.889.366

Faiz gelir/(giderleri) (147.730.704) (173.623.009)- Banka mevduat ve kredileri (81.577.934) (109.530.438)- Çıkarılmış tahviller (66.613.882) (60.710.771)- Finansal kiralama (260) (4.204)- Türev ürünler (1.338.946) 216.403- Diğer 1.800.318 (3.593.999)

(135.623.684) (126.641.620)

34. Satış Amacıyla Elde Tutulan Duran Varlıklar

Maliyet bedeli 31 Aralık 2016 31 Aralık 2015Tesis makine ve cihazlar 38.213.701 38.213.701

Birikmiş amortismanlar ve değer düşüklükleriTesis makine ve cihazlar 38.009.853 38.009.853

Maddi duran varlığın net defter değeri 203.848 203.848

Bağlı ortaklıklardan Cam Elyaf Sanayii AŞ’nin 2. fırınının teknik ömrünü tamamlaması ve tamir imkânının da bulunmaması nedeniyle Aralık 2015’de faaliyeti durdurulmuş, fırın makine techizat ve demirbaşı satılabilir kısım için değer tespiti yapılarak bilanço tarihi itibarıyla TFRS-5 “Satış Amaçlı Elde Tutulan Varlıklar ve Durdurulan Faaliyetler” standardı uyarınca satış amaçlı elde tutulan varlıklara sınıflanmıştır. Kullanılamayacak kısım ise değer düşüklüğü hesaplanarak gider yazılmıştır.

Bağlı ortaklıklardan Richard Fritz Holding GmbH’ın satış amaçlı elde tutulan duran varlıklar olarak muhasebeleştirdiği net defter değeri 6.653.535 TL olan sabit kıymetlerin satışından vazgeçilmesi ve tekrar işletme tarafından kullanımına geçilmesi nedeniyle maddi duran varlıklara sınıflanmıştır.

Topluluk, satılmaya hazır finansal varlık olarak muhasebeleştirdiği Avea İletişim Hizmetleri A.Ş. finansal varlığının satışına ilişkin olarak aktif bir programın başlatılması nedeniyle, bilanço tarihi itibarıyla finansal varlığını TFRS–5 “Satış Amaçlı Elde Tutulan Varlıklar ve Durdurulan Faaliyetler” standardı uyarınca satış amaçlı elde tutulan varlıklara sınıflamıştır.

Şirket, Yönetim Kurulu’nun 29 Nisan 2015 tarih ve 48 sayılı kararı ile Şirkete ait %0,3464 oranında 28.407.980,44 TL nominal değerdeki Avea İletişim Hizmetleri A.Ş. payının, pay devir tarihinden itibaren yaklaşık 4,5 yılda ve 6 taksitle ödenmek üzere toplam 30.302.518 Türk Liralık bir bedel karşılığında Türk Telekomünikasyon AŞ’ye satılmasına karar vermiştir. Söz konusu satış bedelinin 952.365 TL’si 3 Ağustos 2015 tarihinde tahsil edilerek hisse devirleri yapılmıştır. Kalan 29.350.153 TL’lik vadeli alacak rapor tarihi itibarıyla indirgenerek finansal durum tablosunda alacak olarak muhasebeleştirilmiş, reeskont tutarı ise; kar veya zarar tablosunda esas faaliyetlerden diğer giderler içerisinde muhasebeleştirilmiştir.

Satış amacıyla elde tutulan duran varlıkların dönem içi hareketleri aşağıdaki gibidir:

31 Aralık 2016 31 Aralık 2015Dönem başı - 1 Ocak 203.848 6.653.535Satılmaya hazır finansal varlıklardan transferler - 29.836.265Çıkışlar - (29.836.265)Maddi duran varlıklara transferler - (6.653.535)Girişler - 203.848

203.848 203.848

172 173



35. Gelir Vergileri (Ertelenmiş Vergi Varlık ve Yükümlülükleri Dahil)

Ertelenmiş Vergi Varlıkları ve Yükümlülükleri

Topluluk, vergiye esas yasal finansal tabloları ile SPK Finansal Raporlama Standartları’na göre hazırlanmış finansal tabloları arasındaki farklılıklardan kaynaklanan geçici zamanlama farkları için ertelenmiş vergi varlıkları ve yükümlülükleri muhasebeleştirmektedir. Söz konusu farklılıklar genellikle bazı gelir ve gider kalemlerinin vergiye esas tutarları ile SPK Finansal Raporlama Standartları’na göre hazırlanan finansal tablolarda farklı dönemlerde yer almasından kaynaklanmaktadır.

Türk Vergi Mevzuatı, ana şirket ve bağlı ortaklıklarına konsolide vergi beyannamesi hazırlamasına izin vermediğinden ekli konsolide finansal tablolarda da yansıtıldığı üzere, vergi karşılıkları her bir işletme bazında ayrı olarak hesaplanmıştır. Bu kapsamda ekli konsolide finansal tablolarda konsolide edilen işletmelere ait ertelenmiş vergi varlıkları ve yükümlülükleri de netleştirilmeden ayrı olarak gösterilmiştir.

31 Aralık 2016 31 Aralık 2015Ertelenmiş vergi varlıkları 300.462.046 233.497.108Ertelenmiş vergi yükümlülükleri (-) (67.740.062) (103.736.766)Ertelenmiş vergi varlıkları (net) 232.721.984 129.760.342

Ertelenmiş vergiye baz teşkil eden zamanlama farklılıkları 31 Aralık 2016 31 Aralık 2015Maddi ve maddi olmayan duran varlıkların değerleme ve ekonomik ömür farklılıkları 1.611.424.326 1.515.204.174Yatırım amaçlı gayrimenkullerin değerlemesi 558.009.559 510.195.943Türev araç değerlemesi (40.750.837) 87.952.557İndirimli kurumlar vergisi (1.501.629.536) (1.172.814.199)Vergiden mahsup edilecek geçmiş yıllar zararları (1.070.805.281) (873.709.242)Kıdem tazminatı karşılığı (278.419.503) (261.989.161)Stokların yeniden değerlemesi (64.115.671) (43.815.487)Diğer (4.920.737) (52.793.284)

(791.207.680) (291.768.699)

Ertelenmiş vergi varlıkları / (yükümlülükleri) 31 Aralık 2016 31 Aralık 2015Maddi ve maddi olmayan duran varlıkların değerleme ve ekonomik

ömür farklılıkları (303.317.698) (283.767.689)Yatırım amaçlı gayrimenkullerin değerlemesi (27.900.478) (25.509.797)Türev araç değerlemesi 8.150.167 (17.590.511)İndirimli kurumlar vergisi 300.325.907 234.562.840Vergiden mahsup edilecek geçmiş yıllar zararları 180.101.402 151.054.662Kıdem tazminatı karşılığı 55.587.846 52.325.047Stokların yeniden değerlemesi 12.016.882 7.933.154Diğer 7.757.956 10.752.636

232.721.984 129.760.342


Ertelenmiş Vergi Varlıkları ve Yükümlülükleri

Vergiden mahsup edilecek geçmiş yıllar zararlarının vadesi aşağıdaki gibidir:

31 Aralık 2016 31 Aralık 2015Birinci yılda sona erecek 6.153.935 1.601.082İkinci yılda sona erecek 62.408.904 6.479.580Üçüncü yılda sona erecek 36.249.830 62.443.613Dördüncü yılda sona erecek 26.839.413 54.648.515Beşinci yılda sona erecek 40.009.892 44.724.793Altıncı yılda sona erecek 21.274.388 25.938.983Yedinci yılda sona erecek 14.201.702 84.395.388Sekizinci yılda sona erecek - 83.614.378Dokuzuncu yılda sona erecek - 198.834.397Onuncu yılda sona erecek - 239.172.589Sınırsız ömre sahip olanlar 863.667.217 71.855.924

1.070.805.281 873.709.242

Mali zararlar, gelecek yıllarda oluşacak vergilendirilebilir kardan düşülmek üzere Türkiye’de maksimum 5 yıl, Romanya’da 7 yıl, Rusya ve Ukrayna’da ise süresiz taşınabilir (Rusya’da 30 Kasım 2016 tarihinden itibaren süresiz olmuştur). Ancak oluşan zararlar geriye dönük olarak önceki yıllarda oluşan karlardan düşülemez.

Ertelenmiş vergi varlığı hesaplanmamış mali zararların tutarı 169.732.590 TL (31 Aralık 2015: 116.877.698 TL)’dir.

Ertelenen vergi varlık / (yükümlülüklerinin) hareketleri aşağıdaki gibidir:

31 Aralık 2016 31 Aralık 2015Dönem başı - 1 Ocak 129.760.342 204.511.911Kar veya zarar tablosu ile ilişkilendirilen 72.086.058 85.712.599Yabancı para çevrim farkları 47.386.245 (8.545.920)Özkaynaklar ile ilişkilendirilen (Dipnot 27) (16.510.661) (151.918.248)

232.721.984 129.760.342

Kurumlar Vergisi

Topluluk Türkiye’de geçerli olan kurumlar vergisine tabidir. Türk Vergi Kanunu ana şirket ve bağlı ortaklıklarının konsolide bir vergi beyannamesi doldurmasına izin vermemektedir. Dolayısıyla ekteki konsolide finansal tablolarda yansıtılan vergi karşılıkları konsolide edilen şirketleri ayrı tüzel kişilik bazında dikkate alarak hesaplanmıştır.

Vergiye tabi kurum kazancı üzerinden tahakkuk ettirilecek kurumlar vergisi oranı ticari kazancın tespitinde gider yazılan vergi matrahından indirilemeyen giderlerin eklenmesi ve vergiden istisna kazançlar, vergiye tabi olmayan gelirler ve diğer indirimler (varsa geçmiş yıllar zararları kullanılan yatırım indirimleri ve Ar-Ge merkezi indirimi) düşüldükten sonra kalan matrah üzerinden hesaplanmaktadır.

Türkiye’deki kurumlar vergisi vergi oranı %20’dir (31 Aralık 2015 : %20).

174 175




Kurumlar Vergisi

Ülkeler itibarıyla ertelenmiş vergi hesaplamasında kullanılan vergi oranları (%) aşağıdaki gibidir:

Ülke 31 Aralık 2016 31 Aralık 2015Bosna Hersek 10,0 10,0Bulgaristan 10,0 10,0Gürcistan (*) - 15,0İtalya 31,4 31,4Mısır 22,5 22,5Romanya 16,0 16,0Rusya (**) 2,0–20,0 2,0–20,0Ukrayna 18,0 18,0Almanya 15,0 15,0Çin 25,0 25,0Hindistan 30,0 30,0Hollanda (***) 20,0-25,0 20,0-25,0

(*) Gürcistan’da kurumlar vergisi uygulaması kalkmış olup, sadece kar payı dağıtımlarında gelir vergisi alınmaktadır. Bu nedenle Gürcistan’da mukim bağlı ortaklığımızın ertelenmiş vergi tutarı sıfırlanmıştır.(**) Rusya’nın-Tataristan bölgesinde vergi oranı %2,0, diğer bölgelerde ise vergi oranı %20,0 olarak kullanılmaktadır.(***) Hollanda’da 200.000 Euro’ya kadar oluşan kardan %20, aşan kısmı için %25 oranında vergi uygulanmaktadır.Türkiye’de geçici vergi üçer aylık dönemler itibarıyla hesaplanmakta ve tahakkuk ettirilmektedir. 2016 yılı kurum kazançlarının geçici vergi dönemleri itibarıyla vergilendirilmesi aşamasında kurum kazançları üzerinden %20 oranında geçici vergi hesaplanmıştır (31 Aralık 2015: %20).

Türkiye’de vergi değerlendirmesiyle ilgili kesin ve kati bir mutabakatlaşma prosedürü bulunmamaktadır. Şirketler ilgili yılın hesap kapama dönemini takip eden yılın 1–25 Nisan tarihleri arasında (özel hesap dönemine sahip olanlarda dönem kapanışını izleyen dördüncü ayın 1–25 tarihleri arasında) vergi beyannamelerini hazırlamaktadır. Vergi Dairesi tarafından bu beyannameler ve buna baz olan muhasebe kayıtları 5 yıl içerisinde incelenerek şirketin ödemesi gereken kurumlar vergisi değiştirilebilir.

Gelir Vergisi StopajıKurumlar vergisine ek olarak, dağıtılması durumunda kar payı elde eden ve bu kar paylarını kurum kazancına dahil ederek beyan eden tam mükellef kurumlara ve yabancı şirketlerin Türkiye’deki şubelerine dağıtılanlar hariç olmak üzere kar payları üzerinden ayrıca gelir vergisi stopajı yapılması gerekmektedir. Gelir vergisi stopajı 23 Temmuz 2006 tarihinden itibaren tüm şirketlerde %15 olarak uygulanmaktadır. Dağıtılmayıp sermayeye ilave edilen kar payları gelir vergisi stopajına tabi değildir.

24 Nisan 2003 tarihinden önce alınmış yatırım teşvik belgelerine istinaden yararlanılan yatırım indirimi tutarı üzerinden %19,8 vergi tevkifatı yapılması gerekmektedir. Bu tarihten sonra yapılan teşvik belgesiz yatırım harcamalarından şirketlerin üretim faaliyetiyle doğrudan ilgili olanların %40’ı vergilendirilebilir kazançtan düşülebilir. Yararlanılan teşvik belgesiz yatırım harcamalarından vergi tevkifatı yapılmamaktadır.

Yatırım İndirimi UygulamasıYatırım indirimi uygulaması 1 Ocak 2006 tarihinden geçerli olmak üzere yürürlükten kaldırılmıştır. Ancak, şirketlerin vergilendirilebilir kazançlarının yetersiz olması sebebiyle, 31 Aralık 2005 tarihi itibarıyla yararlanamadığı yatırım indirimi tutarları ile 1 Ocak 2006 öncesi başlayan ve iktisadi ve teknik bütünlük arz eden yatırımlara ait yatırım indirimi tutarları sonraki yıllarda elde edilecek vergilendirilebilir kazançlardan düşülmek üzere sonraki yıllara taşınabilir. 1 Ağustos 2010 tarihli Resmi Gazetede yayımlanan 6009 sayılı Kanun ile yapılan düzenleme gereğince hak kazanılan yatırım indirimi tutarları yıl sınırlaması olmaksızın kullanılabilecektir. Ayrıca indirim sonrası kazanç üzerinden yürürlükteki vergi oranına göre %20 kurumlar vergisi hesaplanacaktır. 6009 sayılı Kanunla yapılan düzenleme 2010 yılı kazançlarına uygulanmak üzere 1 Ağustos 2010 tarihinde yürürlüğe girmiştir.

İndirimli Kurumlar Vergisi Uygulaması2009/15199 sayılı Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Karar kapsamında büyük ölçekli yatırımlar ile bölgesel uygulama kapsamında gerçekleştirilen yatırımlarda, 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 32/A maddesi çerçevesinde, indirimli kurumlar vergisi desteği alınmaktadır. Teşvik belgesinde belirtilen yatırıma katkı oranına göre hesaplanan yatırıma katkı tutarına ulaşılana kadar her yıl ödenecek kurumlar vergisi tutarı eksik ödenmek suretiyle bu teşvikten yararlanılmaktadır. Aynı Karar kapsamında alınan yatırım teşvik belgeleri gereğince KDV ve gümrük vergisi teşvikinden de yararlanılmaktadır.

Cari dönem vergisiyle ilgili varlıklar 33.565.530 TL (31 Aralık 2015: 11.664.753 TL)’dir.

35.Gelir Vergileri (Ertelenmiş Vergi Varlık ve Yükümlülükleri Dahil)

31 Aralık 2016 31 Aralık2015Kurumlar vergisi karşılığı 208.172.427 180.734.821Peşin ödenen vergi ve fonlar (-) (145.060.194) (154.895.172)Finansal durum tablosundaki vergi karşılığı 63.112.233 25.839.649


1 Ocak-31 Aralık2015

Cari dönem kurumlar vergisi karşılığı (208.172.427) (180.734.821)Yabancı para çevrim farkları 1.735.198 305.780Ertelenmiş vergi geliri 72.086.058 85.712.599Kar veya zarar tablosundaki vergi karşılığı (134.351.171) (94.716.442)Vergi karşılığının mutabakatıVergi ve ana ortaklık dışı paylar öncesi kar 1.174.379.806 899.582.889Geçerli vergi oranı %20 %20Hesaplanan vergi (234.875.961) (179.916.578)Ayrılan ile hesaplanan vergi karşılığının mutabakatı

− Kanunen kabul edilmeyen giderler (43.942.606) (40.686.783)− Yabancı para çevrim farkları (30.817.239) 5.702.695− Türev araç işlemleri 28.461.062 (4.099.864)− Farklı vergi oranlarına tabi yurtdışı şirketlerin etkisi 16.519.923 (6.341.456)− Temettü ve vergiden muaf diğer gelirler (9.230.677) 90.632.653− İndirimli kurumlar vergisi 100.305.145 53.911.356− Vergiden mahsup edilebilecek geçmiş yıllar zararları 39.229.182 (13.918.290)− Yararlanılacak yatırım indirimleri - (175)

Kar veya zarar tablosundaki vergi karşılığı (134.351.171) (94.716.442)

36. Pay Başına Kazanç



Pay başına kazançDönem boyunca mevcut olan hisselerin ortalama sayısı (tam değeri) 2.050.000.000 2.050.000.000Ana şirket hissedarlarına ait net dönem karı 743.357.841 722.763.185Pay başına kazanç 0,3626 0,3526

Ana şirket hissedarlarına ait toplam kapsamlı gelir 1.186.937.905 2.133.522.715

Toplam kapsamlı gelirden elde edilen pay başına kazanç 0,5790 1,0407

Şirket, 30 Haziran 2016 tarihinde mevcut hissedarlara birikmiş karlardan 150.000.000 TL’lik pay vererek (“Bedelsiz Hisseler”) 1.900.000.000 TL’lik çıkarılmış sermayeyi 2.050.000.000 TL’ye yükseltmiştir. Bedelsiz hisse verilmesi sonucu artırılan hisse adedi TMS 33 “Hisse Başına Kazanç” muhasebe standardı gereğince cari dönem ve sunulan diğer tüm dönemlerdeki adi hisse senedi sayısının ağırlıklı ortalaması pay başına kazanç hesaplamasında düzeltilir. Bu nedenle 1 Ocak – 31 Aralık 2015 dönemi pay başına kazanç hesaplamasında kullanılan ağırlıklı hisse adedi ortalaması, çıkarılan bedelsiz hisseler dikkate alınarak hesaplanmıştır.

176 177



37. İlişkili Taraf Açıklamaları

Topluluk’ un ana ortağı T. İş Bankası AŞ’dir. Şirket ile konsolide edilen bağlı ortaklıkları arasında gerçekleşen işlemler konsolidasyon sırasında elimine edildiklerinden bu notta açıklanmamıştır. Topluluk ile diğer ilişkili taraflar arasındaki işlemlerin detayları aşağıda açıklanmıştır.

İlişkili taraflarla ilgili mevduat ve krediler:

İlişkili taraflarda tutulan mevduatlar 31 Aralık 2016 31 Aralık 2015T. İş Bankası A.Ş.

− Vadeli 2.905.800.892 2.853.184.620− Vadesiz 12.037.663 77.967.346

2.917.838.555 2.931.151.966

İşbank AG- Vadesiz 20.506.411 5.020.689

20.506.411 5.020.689

2.938.344.966 2.936.172.655

İlişkili taraflardan kullanılan krediler 31 Aralık 2016 31 Aralık 2015IFC 341.361.822 334.750.140T. İş Bankası A.Ş. - 129.070.585

341.361.822 463.820.725

Vadeye kadar elde tutulacak finansal yatırımlar:

Vadeye kadar elde tutulacak finansal yatırımlar 31 Aralık 2016 31 Aralık 2015T. İş Bankası A.Ş. 281.053.072 14.038.221Türkiye Sınai Kalkınma Bankası A.Ş. 108.667.849 -

389.720.921 14.038.221

Vadeye kaar elde tutulacak finansal yatırımların kupon faiz oranları ve nominal tutarları aşağıdaki gibidir:


Menkul kıymet ihraççısıISIN

koduKupon

Faiz Oranı (%)Nominal

Tutar (USD)Nominal

Tutar (USD)T. İş Bankası A.Ş. XS1390320981 5,375 44.464.000 -T. İş Bankası A.Ş. XS1079527211 5,000 21.900.000 -T. İş Bankası A.Ş. XS1508390090 5,500 13.200.000 -T. İş Bankası A.Ş. XS1003016018 7,850 - 4.404.000

79.564.000 4.404.000

Türkiye Sınai Kalkınma Bankası A.Ş. XS1412393172 4,875 25.027.000 -Türkiye Sınai Kalkınma Bankası A.Ş. XS1219733752 5,125 6.000.000 -

31.027.000 -

110.591.000 4.404.000

Forward işlemleri:

Forward işlemleri 31 Aralık 2016 31 Aralık 2015T. İş Bankası A.Ş. (809.876) 124.016

T. İş Bankası A.Ş. ile farklı vadelerde olmak üzere toplamda 3.600.000 Euro satıp, karşılığında 13.203.930 TL almak için vadeli döviz alım satım sözleşmesi imzalanmıştır. Söz konusu vadeli döviz alım satım sözleşmesinin 31 Aralık 2016 tarihi itibarıyla değeri (809.876) TL’dir (31 Aralık 2015 tarihi itibarıyla 4.000.000 Euro satıp, 13.431.100 TL alım sözleşmesi imzalanmıştır).

37.İlişkili Taraf Açıklamaları

İlişkili taraflarla ilgili alacaklar:

İlişkili taraflardan ticari alacaklar 31 Aralık 2016 31 Aralık 2015Paşabahçe USA Inc. 9.143.593 2.358.283Oxyvit Kimya Sanayii ve Tic. A.Ş. 6.242.532 4.766.136Şişecam Shanghai Trade Co. Ltd. 6.141.004 3.318.735Solvay Şişecam Holding AG 3.131.601 1.671.941İş Merkezleri Yönetim ve İşletim A.Ş. 2.101.254 15.864HNG Float Glass Limited 1.934.518 84.472Saint Gobain Glass Egypt S.A.E 1.534.887 1.371.735Omco İstanbul Kalıp Sanayii ve Tic. A.Ş. 486.318 403.829Bosen Enerji Elektrik Üret. Oto Pro. Grb. A.Ş. 399.146 -T. İş Bankası A.Ş. ve İşbank AG 309.232 444.581Paşabahçe Glass GmbH 200.357 139.833Paşabahçe Spain SL 177.832 -Kanyon Yönetim İşletim ve Pazarlama Ltd. Şti. 95.718 59.591İş Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı A.Ş. 91.401 98.493İş Net Elektronik Bilgi Üretim Dağ. Tic. ve İlet. Hiz. A.Ş. 38.231 36.441Fabrika Cementa Lukavac D.D. (FCL) 29.694 20.241İş Yatırım Menkul Değerler A.Ş. 1.460 -Anadolu Hayat Emeklilik Sigorta A.Ş. 825 -Rudnik Krecnjaka Vijenac D.O.O. - 667.325Mepa Merkezi Pazarlama A.Ş. - 3.116

32.059.603 15.460.616

İlişkili taraflardan diğer alacaklar 31 Aralık 2016 31 Aralık 2015Saint Gobain Glass Egypt S.A.E (*) - 3.514.300Sudel Invest S.A.R.L. - 23.365Yatırım Finansman Menkul Değerler A.Ş. - 7.896

- 3.545.561

(*) Sermaye avansından oluşmaktadır.

İlişkili taraflara ticari borçlar 31 Aralık 2016 31 Aralık 2015Solvay Şişecam Holding AG 35.830.173 33.199.432Omco İstanbul Kalıp Sanayii ve Tic. A.Ş. 17.495.005 7.235.356Oxyvit Kimya Sanayii ve Tic. A.Ş. 11.266.562 9.965.254Anadolu Anonim Türk Sigorta Şirketi 5.463.054 5.318.464İş Merkezleri Yönetim ve İşletim A.Ş. 2.815.478 838.496Rudnik Krecnjaka Vijenac D.O.O. 1.092.467 1.015.329İş Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı A.Ş. 328.788 224.048İş Portföy Yönetimi A.Ş. 83.283 -Paşabahçe USA Inc. 37.724 112.441İş Yatırım Menkul Değerler A.Ş. 13.125 59.553Kanyon Yönetim İşletim ve Pazarlama Ltd. Şti. 8.670 12.515İş Net Elektronik Bilgi Üretim Dağ. Tic. ve İlet. Hiz. A.Ş. 7.681 13.039Bayek Tedavi Sağlık Hizmetleri ve İşletmeciliği A.Ş. 366 363Kültür Yayınları İş-Türk Ltd. Şti. 2 2

74.442.378 57.994.292

178 179




İlişkili taraflarla ilgili alacaklar:

İlişkili taraflara diğer borçlar 31 Aralık 2016 31 Aralık 2015Mepa Merkezi Pazarlama A.Ş. 2.391.068 -Saint Gobain Glass France S.A. 768.761 635.158Paşabahçe Spain SL 247.384 123.332Paşabahçe Glass GmbH 192.786 394.834Denizli Cam Sanayii Vakfı 23.464 38.846Paşabahçe Yatırım ve Pazarlama A.Ş.(*) - 981.043Diğer (**) 1.469.364 1.469.364

5.092.827 3.642.577

(*) 28 Haziran 2016 tarihinde bağlı ortaklıklardan Paşabahçe Mağazaları A.Ş. ile birleşmiştir.

(**) Bağlı ortaklıklardan Anadolu Cam Sanayii AŞ’nin kurucu ortaklarının henüz talep etmediği birikmiş kar payı tutarını ifade etmektedir.

İlişkili taraflarla ilgili faiz gelirleri1 Ocak-


31 Aralık 2015T. İş Bankası A.Ş. ve İşbank AG 76.793.617 60.118.115İş Portföy Yönetimi A.Ş. 4.949.321 -Oxyvit Kimya Sanayii ve Tic. A.Ş. 300.385 152.643Rudnik Krecnjaka Vijenac D.O.O. 9.894 50.327İş Net Elektronik Bilgi Üretim Dağ. Tic. ve İlet. Hiz. A.Ş. 2.377 -İş Yatırım Menkul Değerler A.Ş. - 24Saint Gobain Glass Egypt S.A.E - 259.433

82.055.594 60.580.542

İlişkili taraflarla ilgili faiz giderleri1 Ocak-


31 Aralık 2015T. İş Bankası A.Ş. ve İşbank AG 4.952.313 16.426.242IFC 3.344.608 2.864.869Türkiye Sınai Kalkınma Bankası A.Ş. 797.881 822.143Oxyvit Kimya Sanayii ve Tic. A.Ş. 212.761 32.843Mepa Merkezi Pazarlama A.Ş. 118.012 -Omco İstanbul Kalıp Sanayii ve Tic. A.Ş. 6.200 43.159İş Finansal Kiralama A.Ş. 260 4.204Paşabahçe Yatırım ve Pazarlama A.Ş. (*) - 89.267

9.432.035 20.282.727

İlişkili taraftan alınan temettü gelirleri1 Ocak-


31 Aralık 2015İş Finansal Kiralama A.Ş. 15.253 11.440Paşabahçe Yatırım ve Pazarlama A.Ş. (*) - 1.600.000

15.253 1.611.440

Vadeye kadar elde tutulacak finansal varlık değerleme farkı karı1 Ocak-


31 Aralık 2015T. İş Bankası A.Ş. 39.746.639 99.851Türkiye Sınai Kalkınma Bankası A.Ş. 17.308.637 -

57.055.276 99.851

(*) 28 Haziran 2016 tarihinde bağlı ortaklıklardan Paşabahçe Mağazaları A.Ş. ile birleşmiştir.


İlişkili taraflarla ilgili gelir ve giderler:

İlişkili taraflarla ilgili diğer gelirler1 Ocak-


31 Aralık 2015İş Merkezleri Yönetim ve İşletim A.Ş. (1) 16.987.201 1.068.293Paşabahçe USA Inc. (2) 5.989.901 190.384Oxyvit Kimya Sanayii ve Tic. A.Ş. (3) 5.577.542 4.890.356Anadolu Anonim Türk Sigorta Şirketi (4) 4.268.799 3.726.767Bosen Enerji Elektrik Üret. Oto Pro. Grb. A.Ş. 3.993.192 -Saint Gobain Glass Egypt S.A.E. (5) 3.881.802 5.210.918Solvay Şişecam Holding AG (6) 3.077.275 2.913.891Omco İstanbul Kalıp Sanayii Ve Tic. A.Ş. 924.594 2.003.473HNG Float Glass Limited 694.038 83.842Kanyon Yönetim İşletim ve Pazarlama Ltd. Şti. 693.820 576.328Paşabahçe Glass GmbH 400.506 120.000İş Net Elektronik Bilgi Üretim Dağ. Tic. Ve İlet. Hiz. A.Ş. 383.080 343.397Rudnik Krecnjaka Vijenac D.O.O. 329.076 346.067T. İş Bankası A.Ş. ve İşbank AG 279.347 287.187İş Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı A.Ş. 153.541 83.969Fabrika Cementa Lukavac D.D. (FCL) 73.182 25.930Saint Gobain Glass France S.A. 9.420 -Milli Reasürans T.A.Ş. 8.358 5.683Türkiye Sınai Kalkınma Bankası A.Ş. 8.380 2.053İş Yatırım Ortaklığı A.Ş. 4.567 8.592Anadolu Hayat Emeklilik Sigorta A.Ş. 4.343 3.332İş Portföy Yönetimi A.Ş. 2.324 3.184Yatırım Finansman Menkul Değerler A.Ş. 1.737 -T. İş Bankası A.Ş. Mensupları Munzam Sosyal Güv. Ve Yard. Vakfı 1.571 194İş Factoring Finansman Hizmetleri A.Ş. 1.049 320İş Finansal Kiralama A.Ş. 855 880Bayek Tedavi Sağlık Hizmetleri ve İşletmeciliği A.Ş. 709 334.299İş Girişim Sermayesi Yatırım Ortaklığı A.Ş. 128 60TSKB Gayrimenkul Değerleme A.Ş. 127 1.625Yatırım Finansman Yatırım Ortaklığı A.Ş. - 1.400Kültür Yayınları İş-Türk Ltd. Şti. - 989

47.750.464 22.233.413

(1) Enerji satışına ilişkin gelirlerden oluşmaktadır.(2) Cam ev eşyası satışından oluşmaktadır.(3) Bikromat satış gelirinden oluşmaktadır.(4) 1 Ocak–31 Aralık 2016 dönemi içinde 4.203.440 TL’lik kısmı Şişecam Sigorta Aracılık Hizm. AŞ’nin elde ettiği sigorta acentelik gelirinden oluşmaktadır (1 Ocak–31 Aralık 2015: 3.680.630 TL).(5) Soda satışına ilişkin gelirlerden oluşmaktadır.(6) Yönetim ve teknik hizmet bedeli.

180 181




İlişkili taraflarla ilgili gelir ve giderler:

İlişkili taraflarla ilgili diğer giderler1 Ocak-


31 Aralık 2015Solvay Şişecam Holding AG (1) 184.955.399 159.090.154Omco İstanbul Kalıp Sanayii ve Tic. A.Ş. (2) 29.191.782 26.592.520İş Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı A.Ş. (3) 22.462.352 22.081.443Rudnik Krecnjaka Vijenac D.O.O. (4) 10.880.736 9.114.769İş Merkezleri Yönetim ve İşletim A.Ş. (5) 9.441.613 7.918.599Anadolu Anonim Türk Sigorta Şirketi 4.346.067 2.917.265Şişecam Shanghai Trade Co. Ltd. 2.355.834 2.035.038Paşabahçe Glass GmbH 1.727.511 1.887.326T. İş Bankası A.Ş. ve İşbank AG 1.298.086 2.456.424T. İş Bankası A.Ş. Mensupları Munzam Sosyal Güv. ve Yard. Vakfı 975.405 942.638Paşabahçe Spain SL 768.760 610.014Oxyvit Kimya Sanayii ve Tic. A.Ş. 713.347 793.413İş Yatırım Menkul Değerler A.Ş. 537.580 448.121İş Portföy Yönetimi A.Ş. 522.888 -Paşabahçe USA Inc. 518.523 673.409Anadolu Hayat Emeklilik Sigorta A.Ş. 445.938 318.964Kanyon Yönetim İşletim ve Pazarlama Ltd. Şti. 338.169 325.474Kültür Yayınları İş-Türk Ltd. Şti. 24.824 45.436OOO Balkum - 4.193.518Türkiye Sınai Kalkınma Bankası A.Ş. - 47.250

271.504.814 242.491.775

(1) Solvay Sodi AD’ den alınan soda alımlarından oluşmaktadır.(2) Kalıp giderlerinden oluşmaktadır.(3) 1 Ocak – 31 Aralık 2016 dönemi içinde 22.102.020 TL’lik kısmı iş merkezinin bulunduğu İş Kuleleri Kule-3’ün ve Şişecam Genel Merkezi’nin kira giderlerinden oluşmaktadır (1 Ocak – 31 Aralık 2015: 21.689.869 TL).(4) Camın ana hammaddesi olan kum alım giderlerinden oluşmaktadır.(5) Şirket merkezinin bulunduğu İş Kuleleri Kule-3’ün yönetim ve işletim giderlerinden oluşmaktadır.

Üst düzey yöneticilere sağlanan faydalar1 Ocak-


31 Aralık 2015Ana ortaklık (Holding) 16.308.162 15.108.555Konsolidasyona tabi diğer şirketler 47.835.140 47.122.909

64.143.302 62.231.464

Şirket’in üst düzey yöneticileri, Yönetim Kurulu Başkanı ve Üyeleri ile genel müdür, grup başkanları, genel müdür yardımcıları, başkan yardımcıları ve fabrika müdürlerinden oluşmaktadır. 1 Ocak – 31 Aralık 2016 ve 1 Ocak – 31 Aralık 2015 dönemlerinde üst yönetime emeklilik sosyal yardımları, işten çıkartma, ayrılma nedeniyle sağlanan faydalar, hisse bazlı ödemeler ve diğer uzun vadeli faydalar sağlanmamıştır.

38.Finansal Araçlardan Kaynaklanan Risklerin Niteliği ve Düzeyi

a) Sermaye Riski YönetimiTopluluk sermaye yönetiminde bir yandan faaliyetlerinin sürekliliğini sağlamaya çalışırken diğer yandan da borç ve özkaynak dengesini en verimli şekilde kullanarak karlılığını artırmayı hedeflemektedir. Topluluk’ un sermaye yapısı Dipnot 8 ve 10’da açıklanan kredileri de içeren borçlar, Dipnot 6’da açıklanan nakit ve nakit benzerleri ve Dipnot 27’de açıklanan sırasıyla çıkarılmış sermaye, sermaye yedekleri, kar yedekleri ve geçmiş yıl karlarını da içeren özkaynak kalemlerinden oluşmaktadır.

Topluluk’ un sermaye maliyeti ile birlikte her bir sermaye sınıfıyla ilişkilendirilen riskler Şirket Yönetimi tarafından değerlendirilir. Şirket Yönetimi değerlendirmelerine dayanarak sermaye yapısını yeni borç edinilmesi veya mevcut olan borcun geri ödenmesiyle olduğu kadar temettü ödemeleri ve yeni hisse ihracı yoluyla dengede tutulması amaçlanmaktadır.

Topluluk sermayeyi borç/toplam özkaynak oranını kullanarak izler. Bu oran net borcun toplam özkaynağa bölünmesiyle bulunur. Net borç, nakit ve nakit benzeri değerlerin toplam borç tutarından (finansal durum tablosunda gösterildiği gibi finansal borçlar ve yükümlülükleri, finansal kiralama ve ticari borçları içerir) düşülmesiyle hesaplanır.

31 Aralık 2016 ve 31 Aralık 2015 tarihleri itibarıyla net borç / toplam özkaynak oranı aşağıdaki gibidir:

31 Aralık 2016 31 Aralık2015Finansal ve ticari borçlar 6.749.309.291 5.370.033.096Eksi: Nakit ve nakit benzerleri (3.205.423.164) (3.144.342.101)Net borç 3.543.886.127 2.225.690.995Toplam özkaynak 11.329.622.932 9.502.536.325Net borç / özkaynak oranı %31 %23

Topluluk’ un genel stratejisinde önceki dönemden bir farklılık göstermemektedir.

b) Finansal Risk FaktörleriTopluluk faaliyetleri nedeniyle piyasa riski (kur riski, gerçeğe uygun değer faiz oranı riski, nakit akışı faiz oranı riski ve fiyat riski), kredi riski ve likidite riskine maruz kalmaktadır. Topluluk risk yönetimi programı genel olarak finansal piyasalardaki belirsizliğin, Topluluk finansal performansı üzerindeki potansiyel olumsuz etkilerinin minimize edilmesi üzerine odaklanmaktadır.

Topluluk finansal araçlarını Mali İşler Başkanlığı vasıtasıyla merkezi olarak Topluluk’ un risk politikaları çerçevesinde yönetmektedir. Topluluk’ un nakit giriş ve çıkışları günlük olarak, aylık nakit akış bütçeleri haftalık raporlarla, yıllık nakit akış bütçeleri ise aylık nakit raporlarla izlenmektedir.

Risk yönetimi Yönetim Kurulu tarafından onaylanan politikalar doğrultusunda merkezi bir Risk Yönetimi Birimi tarafından yürütülmektedir. Risk politikalarına ilişkin olarak ise Topluluk’ un Risk Yönetimi Birimi tarafından finansal risk tanımlanır, değerlendirilir ve Topluluk’ un operasyon üniteleri ile birlikte çalışmak suretiyle riskin azaltılmasına yönelik araçlar kullanılır. Yönetim Kurulu tarafından risk yönetimine ilişkin olarak gerek yazılı genel bir mevzuat gerekse de döviz kuru riski, faiz riski, kredi riski, türev ürünlerinin ve diğer türevsel olmayan finansal araçların kullanımı ve likidite fazlalığının nasıl değerlendirileceği gibi çeşitli risk türlerini kapsayan yazılı prosedürler oluşturulur.

b.1) Kredi Riski YönetimiFinansal araçları elinde bulundurmak karşı tarafın anlaşmanın gereklerini yerine getirememe riskini de taşımaktadır. Topluluk Yönetimi bu riskleri, her anlaşmada bulunan karşı taraf için ortalama riski kısıtlayarak ve gerektiği takdirde teminat alarak karşılamaktadır. Topluluk’ un tahsilat riski, esas olarak ticari alacaklarından doğmaktadır. Topluluk, bayilerinden doğabilecek bu riski, bayiler için belirlenen kredi limitlerini alınan teminatlar ile sınırlayarak yönetmektedir. Kredi limitlerinin kullanımı Topluluk tarafından sürekli olarak izlenmekte ve müşterinin finansal pozisyonu, geçmiş tecrübeler ve diğer faktörler göz önüne alınarak müşterinin kredi kalitesi sürekli değerlendirilmektedir. Ticari alacaklar Topluluk politikaları ve prosedürleri dikkate alınarak değerlendirilmekte ve bu doğrultuda şüpheli alacak karşılığı ayrıldıktan sonra finansal durum tablosunda net olarak gösterilmektedir (Dipnot 10).

Ticari alacaklar çeşitli sektör ve coğrafi alanlara dağılmış çok sayıdaki müşteriyi kapsamaktadır. Müşterilerin ticari alacak bakiyeleri üzerinden sürekli olarak kredi değerlendirmeleri yapılmaktadır.

182 183

Türk

iye

Şişe

ve

Cam

Fab

rika

ları

A.Ş

.1

Oca

k –

31 A

ralık

20

16 H

esap

Dö

nem

ine

Ait

Ko

nso

lide

Fin

ansa

l Tab

lola

ra İl

işki

n D

ipno

tlar

(Tü

m t

uta

rlar

aks

i bel

irti

lmed

ikçe

Tü

rk L

iras

ı (“T

L”)

ola

rak

ifad

e ed

ilmiş

tir.)

Türk

iye

Şişe

ve

Cam

Fab

rika

ları

A.Ş

.1

Oca

k –

31 A

ralık

20

16 H

esap

Dö

nem

ine

Ait

Ko

nso

lide

Fin

ansa

l Tab

lola

ra İl

işki

n D

ipno

tlar

(Tü

m t

uta

rlar

aks

i bel

irti

lmed

ikçe

Tü

rk L

iras

ı (“T

L”)

ola

rak

ifad

e ed

ilmiş

tir.)

38.F

inan

sal A

raçl

arda

n Ka

ynak

lana

n Ri

skle

rin N

iteliğ

i ve

Düz

eyi

b) F

inan

sal R

isk

Fakt

örle

ri

b.1) Kredi Riski Yön

etim

i

Ala

cakl

arTi

cari

ala

cakl

arD

iğer

ala

cakl

ar

Fina

nsal

ara

ç tü

rleri

itiba

rıyl

a m

aruz

kal

ınan

kre

di ri

skle

riİli

şkili

tara

fD

iğer

tara

fİli

şkili

tara

fD

iğer

tara

f

Nak

it ve

nak

it be

nzer

i k

alem

ler

Türe

v ar

açla

r31

Ara

lık 2

016

tarih

i itib

arıy

la m

aruz

kal

ınan

aza

mi k

redi

risk

i (*)

(A+B

+C+D

+E)

32.0

59.6

032.

011.

869.

081

-80

.209

.652

3.20

4.95

5.82

583

1.01

4−

Aza

mi r

iski

n te

min

at v

s. il

e gü

venc

e al

tına

alın

mış

kıs

mı

(668

.342

.945

)-

--

-A

. Vad

esi g

eçm

emiş

ya

da d

eğer

düş

üklü

ğüne

uğr

amam

ış fi

n. v

arlık

ların

net

def

ter d

eğer

i32

.059

.603

1.75

8.13

8.84

1-

80.2

09.6

523.

204.

955.

825

831.

014

− Te

min

at, v

s. il

e gü

venc

e al

tına

alın

mış

kıs

mı

-(6

21.5

72.3

24)

--

--

B. K

oşul

ları

yeni

den

görü

şülm

üş b

ulun

an a

ksi t

akdi

rde

vade

si g

eçm

iş v

eya

değe

r d

üşük

lüğü

ne u

ğram

ış s

ayıla

cak

finan

sal v

arlık

ların

def

ter

değe

ri-

--

--

-−

Tem

inat

, vs.

ile

güve

nce

altın

a al

ınm

ış k

ısm

ı-

--

--

-C.

Vad

esi g

eçm

iş a

ncak

değ

er d

üşük

lüğü

ne u

ğram

amış

var

lıkla

rın n

et d

efte

r de

ğeri

-25

3.73

0.24

0-

--

-−

Tem

inat

, vs.

ile

güve

nce

altın

a al

ınm

ış k

ısm

ı-

(46.

770.

621)

--

--

D. D

eğer

düş

üklü

ğüne

uğr

ayan

var

lıkla

rın n

et d

efte

r de

ğerle

ri-

--

--

-−

Vade

si g

eçm

iş (

brüt

def

ter

değe

ri)-

68.2

15.6

34-

275.

495

--

− D

eğer

düş

üklü

ğü (

-)-

(68.

215.

634)

-(2

75.4

95)

--

− N

et d

eğer

in t

emin

at v

s. il

e gü

venc

e al

tına

alın

mış

kıs

mı

--

--

--

− Va

desi

geç

mem

iş (

brüt

def

ter

değe

ri)-

--

--

-−

Değ

er d

üşük

lüğü

(-)

--

--

--

− N

et d

eğer

in t

emin

at v

s. il

e gü

venc

e al

tına

alın

mış

kıs

mı

--

--

--

E. F

inan

sal d

urum

tab

losu

dış

ı kre

di r

iski

içer

en u

nsur

lar

--

--

--

(*) T

utar

ın b

elirl

enm

esin

de, a

lınan

tem

inat

lar

gibi

, kre

di g

üven

ilirli

ğind

e ar

tış s

ağla

yan

unsu

rlar

dikk

ate

alın

mam

ıştır

. 38

. Fin

ansa

l Ara

çlar

dan

Kayn

akla

nan

Risk

lerin

Nite

liği v

e D

üzey

i

b) F

inan

sal R

isk

Fakt

örle

ri

b.1) Kredi Riski Yön

etim

i

Ala

cakl

arTi

cari

ala

cakl

arD

iğer

ala

cakl

ar

Fina

nsal

ara

ç tü

rleri

itiba

rıyl

a m

aruz

kal

ınan

kre

di ri

skle

riİli

şkili

tara

fD

iğer

tara

fİli

şkili

tara

fD

iğer

tara

fN

akit

ve n

akit

benz

eri k

alem

ler

Türe

v ar

açla

r31

Ara

lık 2

015

tarih

i itib

arıy

la m

aruz

kal

ınan

aza

mi k

redi

risk

i (*) (

A+B

+C+D

+E)

15.4

60.6

161.

389.

413.

976

3.54

5.56

167

.153

.571

3.14

3.79

7.77

589

.509

.896

− A

zam

i ris

kin

tem

inat

vs.

ile

güve

nce

altın

a al

ınm

ış k

ısm

ı-

(483

.018

.918

)-

--

-A

. Vad

esi g

eçm

emiş

ya

da d

eğer

düş

üklü

ğüne

uğr

amam

ış fi

n. v

arlık

ların

net

def

ter d

eğer

i15

.460

.616

1.16

9.60

6.57

1-

67.1

53.5

713.

143.

797.

775

89.5

09.8

96−

Tem

inat

, vs.

ile

güve

nce

altın

a al

ınm

ış k

ısm

ı-

(451

.365

.661

)-

--

-B.

Koş

ulla

rı ye

nide

n gö

rüşü

lmüş

bul

unan

aks

i tak

dird

e va

desi

geç

miş

vey

a de

ğer

düş

üklü

ğüne

uğr

amış

say

ılaca

k fin

ansa

l var

lıkla

rın d

efte

r de

ğeri

--

--

--

− Te

min

at, v

s. il

e gü

venc

e al

tına

alın

mış

kıs

mı

--

--

--

C. V

ades

i geç

miş

anc

ak d

eğer

düş

üklü

ğüne

uğr

amam

ış v

arlık

ların

net

def

ter

değe

ri-

219.

807.

405

3.54

5.56

1-

--

− Te

min

at, v

s. il

e gü

venc

e al

tına

alın

mış

kıs

mı

-(3

1.65

3.25

7)-

--

-D

. Değ

er d

üşük

lüğü

ne u

ğray

an v

arlık

ların

net

def

ter

değe

rleri

--

--

--

− Va

desi

geç

miş

(br

üt d

efte

r de

ğeri)

-44

.437

.106

-29

3.49

1-

-−

Değ

er d

üşük

lüğü

(-)

-(4

4.43

7.10

6)-

(293

.491

)-

-−

Net

değ

erin

tem

inat

vs.

ile

güve

nce

altın

a al

ınm

ış k

ısm

ı-

--

--

-−

Vade

si g

eçm

emiş

(br

üt d

efte

r de

ğeri)

--

--

--

− D

eğer

düş

üklü

ğü (

-)-

--

--

-−

Net

değ

erin

tem

inat

vs.

ile

güve

nce

altın

a al

ınm

ış k

ısm

ı-

--

--

-E.

Fin

ansa

l dur

um t

ablo

su d

ışı k

redi

ris

ki iç

eren

uns

urla

r-

--

--

-

(*) Tu

tarın

bel

irlen

mes

inde

, alın

an t

emin

atla

r gi

bi, k

redi

güv

enili

rliği

nde

artış

sağ

laya

n un

surla

r di

kkat

e al

ınm

amış

tır.

184 185




b) Finansal Risk Faktörleri

b.1) Kredi Riski Yönetimi

Topluluk’ un müşterilerinden aldığı teminatların toplamı aşağıdaki gibidir:

31 Aralık 2016 31 Aralık 2015Teminat mektupları 268.678.205 233.596.373Doğrudan borçlandırma sistemi 203.370.047 110.444.205Teminat çek ve senetleri 150.217.607 112.327.913İpotekler 32.708.033 14.916.183Nakit 13.369.053 11.734.244

668.342.945 483.018.918

Vadesi geçmiş ancak değer düşüklüğüne uğramamış ticari alacaklar aşağıdaki gibidir:

31 Aralık 2016 31 Aralık2015Vadesi üzerinden 1–30 gün geçmiş 158.619.638 117.503.505Vadesi üzerinden 1–3 ay geçmiş 59.934.032 62.985.239Vadesi üzerinden 3–12 ay geçmiş 27.817.170 23.734.904Vadesi üzerinden 1–5 yıl geçmiş 7.359.400 15.583.757Toplam vadesi geçen alacaklar 253.730.240 219.807.405

Teminat vs. ile güvence altına alınmış kısmı (-) (46.770.621) (31.653.257)

b.2) Likidite Risk Yönetimi

Topluluk, nakit akışlarını düzenli olarak takip ederek finansal varlıkların ve yükümlülüklerin vadelerinin eşleştirilmesi yoluyla yeterli fonların ve borçlanma rezervinin devamını sağlayarak likidite riskini yönetir.

Likidite riski tabloları

İhtiyatlı likidite riski yönetimi yeterli ölçüde nakit tutmayı yeterli miktarda kredi işlemleri ile fon kaynaklarının kullanılabilirliğini ve piyasa pozisyonlarını kapatabilme gücünü ifade eder.

Mevcut ve ilerideki muhtemel borç gereksinimlerinin fonlanabilme riski yeterli sayıda ve yüksek kalitedeki kredi sağlayıcılarının erişilebilirliğinin sürekli kılınması suretiyle yönetilmektedir.



b.2)Likidite Riski Yönetimi


Aşağıdaki tablo, Topluluk’ un finansal yükümlülüklerinin vade dağılımını göstermektedir. Aşağıdaki tablolar, Topluluk’ un yükümlülükleri iskonto edilmeden ve ödemesi gereken en erken tarihler esas alınarak hazırlanmıştır. Söz konusu yükümlülükler üzerinden ödenecek faizler aşağıdaki tabloya dahil edilmiştir.

31 Aralık 2016

Türev olmayan finansal yükümlülükler Defter değeri

Sözleşme uyarınca

nakit çıkışları toplamı

(I+II+III+IV)Üç aydan

kısa (I)3–12 ay

arası (II) 1–5 yıl

arası (III)5 yıldan

uzun (IV)Banka kredileri 4.016.002.010 4.399.927.846 283.238.729 1.931.812.323 1.961.906.502 222.970.292Borçlanma senedi ihraçları 1.762.162.610 2.021.340.500 - 74.783.000 1.946.557.500 -Finansal kiralamayükümlülükleri 2.024.584 2.024.584 319.952 951.852 752.780 -Ticari borçlar 894.677.709 898.621.162 871.221.485 27.399.677 - -İlişkili taraflara borçlar 79.535.205 79.535.205 79.535.205 - - -Diğer borçlar 171.860.929 171.914.878 133.111.137 - 38.803.741 -Toplam yükümlülük 6.926.263.047 7.573.364.175 1.367.426.508 2.034.946.852 3.948.020.523 222.970.292

31 Aralık 2016





kısa (I)3–12 ay



uzun (IV)Nakit girişleri 831.014 831.014 831.014 - - -Nakit çıkışları (41.581.851) (41.581.851) (189.532) (189.532) (41.202.787) -

(40.750.837) (40.750.837) 641.482 (189.532) (41.202.787) -

186 187





b.2)Likidite Riski Yönetimi


31 Aralık 2015





kısa (I)3–12 ay



uzun (IV)Banka kredileri 3.158.412.497 3.338.909.684 214.711.120 1.064.483.087 1.937.879.527 121.835.950Borçlanma senedi ihraçları 1.452.935.748 1.731.839.250 - 61.786.500 1.670.052.750 -Finansal kiralamayükümlülükleri 2.804.428 2.804.688 - 260 2.804.428 -Ticari borçlar 697.886.131 700.416.851 682.813.205 17.603.646 - -İlişkili taraflara borçlar 61.636.869 61.636.869 61.636.869 - - -Diğer borçlar 99.394.970 99.539.815 41.045.175 - 58.494.640 -Toplam yükümlülük 5.473.070.643 5.935.147.157 1.000.206.369 1.143.873.493 3.669.231.345 121.835.950


31 Aralık 2015





kısa (I)3–12 ay



uzun (IV)Nakit girişleri 89.509.896 89.509.896 2.261.815 - 87.248.081 -Nakit çıkışları (1.557.339) (1.557.339) - - (1.557.339) -

87.952.557 87.952.557 2.261.815 - 85.690.742 -

b.3) Piyasa Riski Yönetimi

Faaliyetleri nedeniyle Topluluk, döviz kurundaki ve faiz oranındaki değişiklikler ile ilgili finansal risklere maruz kalmaktadır. Topluluk düzeyinde karşılaşılan piyasa riskleri, duyarlılık analizleri esasına göre ölçülmektedir. Cari yılda Topluluk’ un maruz kaldığı piyasa riskinde ya da karşılaşılan riskleri ele alış yönteminde veya bu riskleri nasıl ölçtüğüne dair kullandığı yöntemde, önceki seneye göre bir değişiklik olmamıştır.

b.3.1) Kur riski yönetimi

Yabancı para cinsinden işlemler, kur riskinin oluşmasına sebebiyet vermektedir. Topluluk, bağlı ortaklıkları ve iştiraklerinin faaliyet gösterdiği ülkelerin ekonomilerine göre geçerli fonksiyonel para birimleri dışında kalan para birimlerini yabancı para olarak kabul etmiştir.





Topluluk’ un yabancı para cinsinden parasal ve parasal olmayan varlıkları ile parasal ve parasal olmayan yükümlülüklerinin rapor tarihi itibarıyla dağılımı aşağıdaki gibidir:

31 Aralık 2016 Tarihi İtibarıyla Döviz Pozisyonu Tablosu

TL karşılığı ABD Doları EuroDiğer dövizlerin

TL karşılığı1. Ticari alacaklar 556.802.144 95.263.407 50.862.623 32.855.9172a.Parasal finansal varlıklar (kasa, banka

hesapları dahil) 2.238.534.921 450.280.152 169.518.981 25.010.5422b. Parasal olmayan finansal varlıklar 53.975.484 15.337.430 - -3. Diğer 126.439.982 13.480.149 21.000.312 1.091.5854. Dönen varlıklar (1+2+3) 2.975.752.531 574.361.138 241.381.916 58.958.0445. Ticari alacaklar - - - -6a. Parasal finansal varlıklar 1.028.868.719 292.358.695 - -6b. Parasal olmayan finansal varlıklar - - - -7. Diğer 22.811.556 308.601 5.572.926 1.050.5298. Duran varlıklar (5+6+7) 1.051.680.275 292.667.296 5.572.926 1.050.5299. Toplam varlıklar (4+8) 4.027.432.806 867.028.434 246.954.842 60.008.57310. Ticari borçlar 228.569.665 36.455.077 26.020.003 3.745.34911. Finansal yükümlülükler 630.519.897 50.898.218 121.674.139 -12a. Parasal olan diğer yükümlülükler 41.583.084 4.117.848 7.099.590 752.78412b. Parasal olmayan diğer yükümlülükler - - - -13. Kısa vadeli yükümlülükler (10+11+12) 900.672.646 91.471.143 154.793.732 4.498.13314. Ticari borçlar - - - -15. Finansal yükümlülükler 2.746.391.009 551.745.542 216.902.908 -16a. Parasal olan diğer yükümlülükler - - - -16b. Parasal olmayan diğer yükümlülükler - - - -17. Uzun vadeli yükümlülükler (14+15+16) 2.746.391.009 551.745.542 216.902.908 -18. Toplam yükümlülükler (13+17) 3.647.063.655 643.216.685 371.696.640 4.498.13319. Bilanço dışı türev araçların net varlık /

(yükümlülük) pozisyonu (19a-19b) (284.178.340) - (76.600.000) -19a. Aktif karakterli bilanço dışı döviz cinsinden

türev ürünlerin tutarı 7.419.800 - 2.000.000 -19b. Pasif karakterli bilanço dışı döviz cinsinden

türev ürünlerin tutarı 291.598.140 - 78.600.000 -20. Net yabancı para varlık / (yükümlülük)

Pozisyonu (9–18+19) 96.190.811 223.811.749 (201.341.798) 55.510.44021. Parasal kalemler net yabancı para varlık /

(yükümlülük) pozisyonu (=1+2a+5+6a–10–11-12a–14–15-16a) 177.142.129 194.685.569 (151.315.036) 53.368.326

22. Döviz hedge’ i için kullanılan finansal araçların toplam gerçeğe uygun değeri (40.750.836) - (10.984.349) -

23. İhracat 2.106.581.248 383.475.879 251.516.175 109.768.72224. İthalat 615.025.813 89.329.968 98.928.914 15.239.733

188 189







31 Aralık 2015 Tarihi İtibarıyla Döviz Pozisyonu Tablosu

TL karşılığı ABD Doları EuroDiğer dövizlerin

TL karşılığı1. Ticari alacaklar 409.771.778 80.651.821 48.366.796 21.578.2122a. Parasal finansal varlıklar (kasa, banka

hesapları dahil) 2.929.510.388 911.675.719 62.132.756 81.289.0222b. Parasal olmayan finansal varlıklar - - - -3. Diğer 21.979.637 3.155.702 3.839.398 604.0474. Dönen varlıklar (1+2+3) 3.361.261.803 995.483.242 114.338.950 103.471.2815. Ticari alacaklar - - - -6a. Parasal finansal varlıklar 26.766.368 9.205.657 - -6b. Parasal olmayan finansal varlıklar - - - -7. Diğer 77.761.813 517.949 22.502.573 4.751.6488. Duran varlıklar (5+6+7) 104.528.181 9.723.606 22.502.573 4.751.6489. Toplam varlıklar (4+8) 3.465.789.984 1.005.206.848 136.841.523 108.222.92910. Ticari borçlar 172.513.917 23.819.978 31.771.093 2.299.12411. Finansal yükümlülükler 462.854.197 63.034.432 87.983.158 -12a. Parasal olan diğer yükümlülükler 28.890.800 3.242.001 5.539.024 1.863.55512b. Parasal olmayan diğer yükümlülükler - - - -13. Kısa vadeli yükümlülükler

(10+11+12) 664.258.914 90.096.411 125.293.275 4.162.67914. Ticari borçlar - - - -15. Finansal yükümlülükler 2.593.479.565 588.697.167 277.499.900 -16a. Parasal olan diğer yükümlülükler 31.056 725 9.110 -16b. Parasal olmayan diğer yükümlülükler - - - -17. Uzun vadeli yükümlülükler

(14+15+16) 2.593.510.621 588.697.892 277.509.010 -18. Toplam yükümlülükler (13+17) 3.257.769.535 678.794.303 402.802.285 4.162.67919. Bilanço dışı türev araçların net varlık /

(yükümlülük) pozisyonu (19a-19b) 109.512.600 47.500.000 (9.000.000) -19a. Aktif karakterli bilanço dışı döviz

cinsinden türev ürünlerin tutarı 155.556.600 53.500.000 - -19b. Pasif karakterli bilanço dışı döviz

cinsinden türev ürünlerin tutarı 46.044.000 6.000.000 9.000.000 -20. Net yabancı para varlık /

(yükümlülük) Pozisyonu (9–18+19) 317.533.049 373.912.545 (274.960.762) 104.060.25021. Parasal kalemler net yabancı

para varlık /(yükümlülük) pozisyonu (=1+2a+5+6a– 10–11-12a–14–15-16a) 108.278.999 322.738.894 (292.302.733) 98.704.555

22. Döviz hedge’ i için kullanılan finansal araçların toplam gerçeğe uygun değeri 89.385.880 30.742.152 - -

23. İhracat 2.030.097.830 401.558.010 275.355.952 107.013.72624. İthalat 756.390.407 113.135.139 140.450.113 24.789.884




Topluluk, başlıca ABD Doları ve Euro cinsinden kur riskine maruz kalmaktadır. Diğer kurların etkisi önemsizdir.

Aşağıdaki tablo Topluluk’ un ABD Doları ve Euro kurlarındaki %10’luk artışa ve azalışa olan duyarlılığını göstermektedir. %10’luk oran, üst düzey yöneticilere Topluluk içinde kur riskinin raporlanması sırasında kullanılan oran olup, söz konusu oran Topluluk Yönetimi’nin döviz kurlarında beklediği olası değişikliği ifade etmektedir. Duyarlılık analizi sadece dönem sonundaki açık yabancı para cinsinden parasal kalemleri kapsar ve söz konusu kalemlerin yılsonundaki %10’luk kur değişiminin etkilerini gösterir. Bu analiz, dış kaynaklı krediler ile birlikte Topluluk içindeki yurt dışı faaliyetler için kullanılan, krediyi alan ve de kullanan tarafların fonksiyonel para birimi dışındaki kredilerini kapsamaktadır. Pozitif değer, vergi öncesi kar / zararda ve diğer özkaynak kalemlerindeki artışı ifade eder.

Kur riskine duyarlılık

31 Aralık 2016Kar/(Zarar) Özkaynaklar

Yabancı paranın değer kazanması

Yabancı paranın değer kaybetmesi


Yabancı paranındeğer

kaybetmesiABD Doları’nın TL karşısında %10 değerlenmesi halinde

1- ABD Doları net varlık / yükümlülük 68.513.745 (68.513.745) - -2- ABD Doları riskinden korunan kısım (-) - - - -3- ABD Doları net etki (1+2) 68.513.745 (68.513.745) - -

Euro’nun TL karşısında %10 değerlenmesi halinde

4- Euro net varlık / yükümlülük (56.136.365) 56.136.365 525.464.087 (525.464.087)5- Euro riskinden korunan kısım (-) (28.417.834) 28.417.834 - -6- Euro net etki (4+5) (84.554.199) 84.554.199 525.464.087 (525.464.087)Diğer dövizlerin TL karşısında %10 değerlenmesi halinde7- Diğer dövizler cinsinden net varlık /

yükümlülük 5.336.833 (5.336.833) 126.302.046 (126.302.046)8- Diğer dövizlerin riskinden korunan

kısım (-) - - - -9- Diğer dövizlerin net etkisi (7+8) 5.336.833 (5.336.833) 126.302.046 (126.302.046)

Toplam (3+6+9) (10.703.621) 10.703.621 651.766.133 (651.766.133)

190 191







Kur riskine duyarlılık

31 Aralık 2015Kar/(Zarar) Özkaynaklar


Yabancı paranın değer kaybetmesi


Yabancı paranındeğer

kaybetmesiABD Doları’nın TL karşısında %10 değerlenmesi halinde1- ABD Doları net varlık / yükümlülük 93.839.561 (93.839.561) - -2- ABD Doları riskinden korunan kısım (-) 13.811.100 (13.811.100) - -3- ABD Doları net etki (1+2) 107.650.661 (107.650.661) - -

Euro’nun TL karşısında %10 değerlenmesi halinde

4- Euro net varlık / yükümlülük (92.882.116) 92.882.116 397.693.030 (397.693.030)5- Euro riskinden korunan kısım (-) (2.859.840) 2.859.840 - -6- Euro net etki (4+5) (95.741.956) 95.741.956 397.693.030 (397.693.030)

Diğer dövizlerin TL karşısında %10 değerlenmesi halinde

7- Diğer dövizler cinsinden net varlık / yükümlülük 9.870.456 (9.870.456) 83.295.709 (83.295.709)8- Diğer dövizlerin riskinden korunan kısım (-) - - - -9- Diğer dövizlerin net etkisi (7+8) 9.870.456 (9.870.456) 83.295.709 (83.295.709)

Toplam (3+6+9) 21.779.161 (21.779.161) 480.988.739 (480.988.739)

b.3.2) Faiz oranı riski yönetimi

Topluluk’ un finansal yükümlülükleri, Topluluk’ u faiz oranı riskine maruz bırakmaktadır. Topluluk’ un finansal yükümlülükleri ağırlıklı olarak değişken faizli borçlanmalardır. Değişken faizli finansal yükümlülüklerin 31 Aralık 2016 tarihi itibarıyla mevcut finansal durum pozisyonuna göre TL faiz oranlarında %1’lik ve yabancı para faiz oranlarında %0,25’lik bir düşüş / yükseliş olması ve diğer tüm değişkenlerin sabit tutulması durumunda; vergi ve ana ortaklık dışı paylar öncesi kar 6.043.616 TL değerinde artacak/azalacaktır (31 Aralık 2015: 5.469.804 TL).




b.3.2) Faiz oranı riski yönetimi

Faiz oranı duyarlılığı

Topluluk’ un faiz oranına duyarlı finansal araçlarının dağılımı aşağıdaki gibidir:

31 Aralık 2016

Değişken Faizli Sabit Faizli

Faiz Riskine Maruz

Kalmayan ToplamFinansal varlıklar - 6.237.399.110 230.110.770 6.467.509.880Nakit ve nakit benzerleri - 3.027.643.597 177.779.567 3.205.423.164Finansal yatırımlar - 1.085.617.177 - 1.085.617.177Satılmaya hazır finansal varlıklar - - 52.331.203 52.331.203Ticari alacaklar - 2.011.869.081 - 2.011.869.081İlişkili taraflardan alacaklar - 32.059.603 - 32.059.603Diğer alacaklar - 80.209.652 - 80.209.652Finansal yükümlülükler 2.342.385.856 4.583.488.788 388.403 6.926.263.047Banka kredileri 2.342.385.856 1.673.227.751 388.403 4.016.002.010Borçlanma senedi ihraçları - 1.762.162.610 - 1.762.162.610Finansal kiralama yükümlülüğü - 2.024.584 - 2.024.584Ticari borçlar - 894.677.709 - 894.677.709İlişkili taraflara borçlar - 79.535.205 - 79.535.205Diğer borçlar - 171.860.929 - 171.860.929

31 Aralık 2015

Değişken Faizli Sabit Faizli

Faiz Riskine Maruz

Kalmayan ToplamFinansal varlıklar - 4.481.186.535 220.772.570 4.701.959.105Nakit ve nakit benzerleri - 2.976.212.042 168.130.059 3.144.342.101Finansal yatırımlar - 29.400.769 - 29.400.769Satılmaya hazır finansal varlıklar - - 52.642.511 52.642.511Ticari alacaklar - 1.389.413.976 - 1.389.413.976İlişkili taraflardan alacaklar - 19.006.177 - 19.006.177Diğer alacaklar - 67.153.571 - 67.153.571Finansal yükümlülükler 2.283.529.948 3.189.418.180 122.515 5.473.070.643Banka kredileri 2.283.529.948 874.760.034 122.515 3.158.412.497Borçlanma senedi ihraçları - 1.452.935.748 - 1.452.935.748Finansal kiralama yükümlülüğü - 2.804.428 - 2.804.428Ticari borçlar - 697.886.131 - 697.886.131İlişkili taraflara borçlar - 61.636.869 - 61.636.869Diğer borçlar - 99.394.970 - 99.394.970

192 193






b.3.3) Diğer fiyat riskleri

Özkaynak fiyat duyarlılığı

Topluluk’ un konsolide etmediği satılmaya hazır finansal varlığı BİST 100 endeksinde yer almaktadır.

Aşağıdaki duyarlılık analizleri raporlama tarihinde maruz kalınan hisse senedi fiyat risklerine göre belirlenmiştir.

Raporlama tarihinde, diğer tüm değişkenlerin sabit ve değerleme yöntemindeki verilerin %10 oranında fazla / az olması durumunda:

31 Aralık 2016 tarihi itibarıyla, hisse senedi yatırımları, satılmaya hazır varlıklar olarak sınıflandırıldığı ve elden çıkarılmadığı ya da değer düşüklüğüne uğramadığı sürece, net kar / zarar etkilenmeyecektir.Diğer özkaynaktaki fonlarda 47.846 TL tutarında artış / azalış (31 Aralık 2015: 30.740 TL) olacaktır. Bu durum esasen, satılmaya hazır hisselerin gerçeğe uygun değerindeki değişikliklerden kaynaklanmaktadır.Topluluk’ un hisse senedi fiyatları ile ilgili duyarlılığı daha önceki yıla kıyasla önemli bir değişiklik göstermemiştir.

39.Finansal Araçlar (Gerçeğe Uygun Değer Açıklamaları ve Finansal Riskten Korunma Muhasebesi Çerçevesindeki Açıklamalar)

Finansal Araçlar Kategorileri

31 Aralık 2016

Etkin faiz yöntemi ile değerlenen

finansal varlık ve

yükümlülüklerKrediler ve

alacaklar

Satılmaya hazır

finansal varlıklar

Gerçeğe uygun değer farkı kar

veya zarara yansıtılan

finansal varlık ve

yükümlülükler Defter Değeri Not

Finansal varlıklar 4.291.871.355 2.043.928.684 52.331.203 - 6.388.131.242Nakit ve nakit benzerleri 3.205.423.164 - - - 3.205.423.164 6Ticari alacaklar - 2.011.869.081 - - 2.011.869.081 10İlişkili taraflardan alacaklar - 32.059.603 - - 32.059.603 37Türev finansal varlıklar 831.014 - - - 831.014 12Finansal yatırımlar 1.085.617.177 - 52.331.203 - 1.137.948.380 7

Finansal yükümlülükler 6.795.983.969 - - - 6.795.983.969Finansal borçlar 5.780.189.204 - - - 5.780.189.204 8Ticari borçlar 894.677.709 - - - 894.677.709 10İlişkili taraflara borçlar 79.535.205 - - - 79.535.205 37Türev finansal yükümlülükler 41.581.851 - - - 41.581.851 12

39.Finansal Araçlar (Gerçeğe Uygun Değer Açıklamaları ve Finansal Riskten Korunma Muhasebesi Çerçevesindeki Açıklamalar)

Finansal Araçlar Kategorileri

31 Aralık 2015

Etkin faiz yöntemi ile değerlenen

finansal varlık ve

yükümlülüklerKrediler ve

alacaklar

Satılmaya hazır finansal

varlıklar

Gerçeğe uygun değer farkı kar

veya zarara yansıtılan

finansal varlık ve

yükümlülükler Defter Değeri Not

Finansal varlıklar 3.263.252.766 1.408.420.153 52.642.511 - 4.724.315.430Nakit ve nakit benzerleri 3.144.342.101 - - - 3.144.342.101 6Ticari alacaklar - 1.389.413.976 - - 1.389.413.976 10İlişkili taraflardan alacaklar - 19.006.177 - - 19.006.177 37Türev finansal varlıklar 89.509.896 - - - 89.509.896 12Finansal yatırımlar 29.400.769 - 52.642.511 - 82.043.280 7

Finansal yükümlülükler 5.375.233.012 - - - 5.375.233.012Finansal borçlar 4.614.152.673 - - - 4.614.152.673 8Ticari borçlar 697.886.131 - - - 697.886.131 10İlişkili taraflara borçlar 61.636.869 - - - 61.636.869 37Türev finansal yükümlülükler 1.557.339 - - - 1.557.339 12

Finansal Araçların Gerçeğe Uygun Değeri

31 Aralık 2016Finansal varlıklar Toplam Kategori 1 Kategori 2 Kategori 3Satılmaya hazır finansal varlıklar 52.331.203 508.222 - 51.822.981Türev finansal araçlar 831.014 - 831.014 -Toplam 53.162.217 508.222 831.014 51.822.981

31 Aralık 2015Finansal varlıklar Toplam Kategori 1 Kategori 2 Kategori 3Satılmaya hazır finansal varlıklar 52.642.511 319.530 - 52.322.981Türev finansal araçlar 89.509.896 - 89.509.896 -Toplam 142.152.407 319.530 89.509.896 52.322.981

Finansal varlıkların ve yükümlülüklerin gerçeğe uygun değeri aşağıdaki gibi belirlenir:

• Kategori 1: Finansal varlık ve yükümlülükler, birbirinin aynı varlık ve yükümlülükler için aktif piyasada işlem gören borsa fiyatlarından değerlenmiştir.• Kategori 2: Finansal varlık ve yükümlülükler, ilgili varlık ya da yükümlülüğün birinci kategoride belirtilen borsa fiyatından başka direkt ya da endirekt olarak piyasada gözlenebilen fiyatının bulunmasında kullanılan girdilerden değerlenmiştir.• Kategori 3: Finansal varlık ve yükümlülükler, varlık ya da yükümlülüğün gerçeğe uygun değerinin bulunmasında kullanılan piyasada gözlenebilir bir veriye dayanmayan girdilerden değerlenmiştir.

194 195



40.Raporlama Döneminden Sonraki Olaylar

• Şirket, Yönetimi Kurulu’nun 17 Ocak 2017 tarihli toplantısında; otomotiv ve teknik tekstil başta olmak üzere ülkemizin lokomotif sektörlerinin temel girdisi olan cam elyafı alanında, yaklaşık 400 Milyon TL’lik bir yatırım ile 70 Bin ton/yıl kapasiteli bir cam elyaf tesisi kurmak amacıyla gerekli çalışmaların Şişecam Topluluğu bünyesinde yapılmasına karar verilmiş olup, 2018 yılının ikinci yarısında devreye girmesi öngörülen bu yatırım bağlı ortaklıklarımızdan Soda Sanayii A.Ş. tarafından gerçekleştirilecektir.

• Şirket, Yönetimi Kurulu’nun 31 Ocak 2017 tarihli toplantısında; Sermaye Piyasası Kurulu’nun 3 Ocak 2014 tarih ve 28871 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren “II-17.1” sayılı “Kurumsal Yönetim Tebliği’nin “Yaygın ve Süreklilik Arz Eden İşlemler” başlıklı 10. maddesi gereğince, Şirketimizin 2017 yılı finansal planlaması (bütçe) kapsamında;

- 2017 yılında Topluluk sanayici kuruluşları tarafından bağlı ortaklıklarımızdan Anadolu Cam Yenişehir San. AŞ’den gerçekleştirilmesi öngörülen yaygın ve süreklilik arz eden alımlarının ayrı ayrı toplam tutarlarının, şirketimizin kamuya açıklanan son yıllık finansal tablolarda yer alan satışların maliyetine olan oranının %10’undan fazlasına ulaşacağı öngörülmüştür. Bu kapsamda, yaygın ve süreklilik arz eden alım fiyatlarının, transfer fiyatlandırmasına ilişkin düzenlemeleri çerçevesinde önceki yıllar ve piyasa koşulları ile uyumlu olarak belirleneceği öngörülmüştür.

- Topluluk sanayi kuruluşları ile bağlı ortaklıklarımızdan Şişecam Dış Ticaret A.Ş. arasındaki yaygın ve süreklilik arz eden ihraç kayıtlı satışların da, bir hesap dönemi içerisindeki tutarının, şirketimizin kamuya açıklanan son yıllık finansal tablolarda yer alan satışların maliyetine ile hasılatına olan oranının %10’undan fazlasına ulaşacağı öngörülmüş olup, Topluluğumuz sanayici kuruluşları tarafından 2017 yılında Şişecam Dış Ticaret AŞ’ne yapılması öngörülen ihraç kayıtlı satışların ilişkili taraf olmayan üçüncü kişilere uygulanan fiyat ile aynı fiyat üzerinden gerçekleştirileceği, verilecek hizmet karşılığında makul düzeyde bir komisyon tahsil edileceği ve işlem koşullarının önceki yıllarla uyumlu ve piyasa koşulları ile karşılaştırıldığında makul olduğu değerlendirilmiştir.

• Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Standard & Poor’s Rating Services (S &P), 8 Şubat 2017 tarihli açıklamasıyla, Türkiye’ye ilişkin belirlemiş olduğu “negatif” görünüme bağlı olarak ana ortağımız Türkiye İş Bankası AŞ’’nin görünümünü revize etmesinin ardından şirketimizin görünümünü de 10 Şubat 2017 tarihinde “durağan”dan “ negatif”e çekmiş, “BB” olan kredi notumuzu ise teyit etmiştir.

• Topluluk, bağlı ortaklıklardan Glasscorp SA’nın azınlıkta bulunan %10’luk hisse payını 17 Ekim 2016 tarihinde 3.950.000 Euro bedelle satın almıştır. Bu tutarın 3.000.000 Euro’luk kısmını 17 Ekim 2016 tarihinde, kalan 950.000 Euro’luk kısmını ise 17 Ocak 2017 tarihinde ödemiştir.

• Kayıtlı sermaye tavanı sisteminde bulunan Topluluk şirketlerinin kayıtlı sermaye tavanı geçerlilik süresi 31 Aralık 2016 tarihinde dolmuştur. Kayıtlı sermaye tavanının geçerlilik süresinin 2021 yılına uzatılması amacıyla Şirket Esas Sözleşmesinin “Sermaye” başlıklı maddesinin değiştirilmesi için Sermaye Piyasası Kurulu ve Gümrük ve Ticaret Bakanlığı nezdinde gerekli izinlerin alınmasına ve izinlerin alınmasını takiben değişikliğin, yapılacak ilk Genel Kurul Toplantısında pay sahiplerinin onayına sunulmasına Şubat 2017 tarihinde karar verilmiştir.

Bu kapsamda kayıtlı sermaye tavanı sisteminde bulunan Topluluk şirketlerinin kayıtlı sermaye tavanı başvuru tutarları aşağıdaki gibidir:

Kayıtlı Sermaye Tavanı (Türk Lirası)

Şirket31 Aralık

2016 Tarihi İtibarıyla Onaya SunulanTürkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 2.500.000.000 4.000.000.000Trakya Cam Sanayii A.Ş. 1.500.000.000 3.000.000.000Anadolu Cam Sanayii A.Ş. 1.000.000.000 2.000.000.000Soda Sanayii A.Ş. 1.000.000.000 2.500.000.000Denizli Cam Sanayii ve Tic. A.Ş. 20.000.000 25.000.000

• Şirket bağlı ortaklıklarından, Camiş Ambalaj Sanayi AŞ’nin, kısmi bölünme işlemi 27 Aralık 2016 tarihinde yapılan Olağanüstü Genel Kurul toplantısında kabul edilmiş olup, Eskişehir Oluklu Mukavva Sanayi A.Ş. 2 Ocak 2017 tarihinde tescil edilerek resmen kurulmuştur. Şirket Yönetim Kurulu’nun 28 Şubat 2017 tarihli toplantısında aldığı satış kararına istinaden, bağlı ortaklıklardan Eskişehir Oluklu Mukavva Sanayi A.Ş. hisselerinin tamamı Dunapack Packaging ismi altında faaliyet gösteren Avusturya merkezli Prinzhorn Holding’e bağlı Mosburger GmbH’ye 50.400.000 Amerikan Doları karşılığında devredilmiştir.

41.Finansal Tabloları Önemli Ölçüde Etkileyen ya da Finansal Tabloların Açık, Yorumlanabilir ve Anlaşılabilir Olması Açısından Açıklanması Gerekli Olan Diğer Hususlar

Finansal Tabloların Onaylanması

Şirket’in 31 Aralık 2016 tarihinde sona eren döneme ait Sermaye Piyasası Kurulu’nun Seri: II–14.1 sayılı Tebliğ hükümlerine göre hazırlanan bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tabloları, Denetimden Sorumlu Komite’nin görüşü de dikkate alınarak incelenmiş olup; söz konusu konsolide finansal tabloların faaliyet sonuçlarının gerçek durumunu yansıttığına ve Şirket’in izlediği muhasebe ilkeleri ile Sermaye Piyasası Kurulu düzenlemelerine uygun ve doğru olduğuna, konsolide finansal tabloları Mali Kontrol ve Raporlama Direktörü Gökhan Güralp ile Mali Kontrol ve Yasal Raporlama Müdürü Murat Yalçın tarafından elektronik ortamda imzalanmasına ve Sermaye Piyasası Kurulu düzenlemeleri kapsamında gerekli bildirimlerin yapılmasına Şirket Yönetim Kurulu’nun 6 Mart 2017 tarihli toplantısında karar verilmiştir.

Sayın Ortaklarımız,

Şirketimiz 2016 yılı hesap dönemini 743.357.841 Türk Lirası kârla kapatmış bulunmaktadır.

Sermaye Piyasası Kurulu’nun (“SPK”) Seri II-14.1 “Sermaye Piyasasında Finansal Raporlamaya İlişkin Esaslar Tebliği”ne göre hazırlanan 2016 yılı konsolide bilançomuzda yer alan 743.357.841 Türk Lirası tutarındaki 2016 yılı net konsolide bilanço kârımızın, SPK’nun kâr dağıtımına ilişkin düzenlemeleri ve Esas Sözleşmemizin 25. maddesi ve kamuya açıklanan şirketimizin “Kâr Dağıtım Politikası”nda belirtilen esaslara göre aşağıdaki şekilde tefrik edilmesini;

1. Net Dönem Kârı 743.357.841

2. Birinci Tertip Yasal Yedek (16.305.823)

3. Net Dağıtılabilir Dönem Kârı 727.052.018

4. Yıl İçinde Yapılan Bağışlar 2.393.708

5. Birinci Temettünün Hesaplanacağı Bağışlar Eklenmiş Net Dağıtılabilir Dönem Kârı 729.445.726

6. Ortaklara Birinci Temettü

- Nakit 250.000.000

- Bedelsiz 140.000.000

Toplam Temettü 390.000.000

7. Olağanüstü Yedek 337.052.018

Mevcut çıkarılmış sermayenin; %12,19512 oranına tekabül eden 250.000.000 Türk Lirası tutarındaki brüt temettünün nakden, %6,82927 oranına tekabül eden 140.000.000 Türk Lirası tutarındaki brüt temettünün ise bedelsiz pay olarak dağıtılması, stopaja tabi olan pay sahiplerimize ise nakit kâr payı üzerinden gelir vergisi stopajı yapıldıktan sonra net ödenmesini, nakit temettü ödeme tarihinin 31 Mayıs 2017 olarak belirlenmesini ve bedelsiz payların ise yasal sürecin tamamlanmasını takiben dağıtılması hususlarını,

Görüş ve onaylarınıza sunarız.

Saygılarımla,

H. ERSİN ÖZİNCEYönetim Kurulu Başkanı

196 197

BÖLÜM I - KURUMSAL YÖNETİM İLKELERİNE UYUM BEYANI

Bu beyan, Sermaye Piyasası Kurulu’nun (SPK) 3 Ocak 2014 tarih ve 28871 sayılı Resmi Gazete’ de yayımlanarak yürürlüğe giren, Seri: II-17.1 sayılı “Kurumsal Yönetim Tebliği” ile belirlenen “Kurumsal Yönetim İlkeleri” çerçevesinde; pay sahipleri, kamuyu aydınlatma ve şeffaflık, menfaat sahipleri ile ilişkilerin düzenlenmesi ve Yönetim Kurulu ile ona bağlı olarak çalışan komite ve yöneticilerin görev, yetki ve sorumluluklarının belirlenmesi konularında, Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları Anonim Şirketi’nin (Şirket) aşağıda belirtilen sorumluluklarını ifade etmektedir.

Şişecam Topluluğu, düzcam, cam ev eşyası, cam ambalaj ve kimyasallar ana işkollarında uluslararası seviyede faaliyet gösteren bir sanayi topluluğudur. Halen üretimini 13 ülkede sürdüren Şişecam, satışlarının yaklaşık yarısını Türkiye dışına yapmakta ve ürünlerini dünyada 150 ülkeye ihraç etmektedir. Topluluk düzcam, cam ev eşyası, cam ambalaj ve cam elyafı gibi camın tüm alanları ile soda ve krom bileşiklerini kapsayan işkollarında Türkiye pazarında lider konumdadır.

Atatürk’ün direktifleriyle 1935 yılında Türkiye İş Bankası A.Ş. tarafından kurulan Şişecam, 82 yıllık geçmişiyle Türkiye’nin en köklü sanayi kuruluşlarından biridir. Topluluk, ulaştığı ölçek, ihtisaslaşma derecesi ve rekabet gücü yüksek faaliyetleriyle işkolunda dünyanın en seçkin üreticileri arasında değerlendirilmektedir.

Bulunduğu sektörde değer yaratma stratejisiyle en ileri teknoloji ve yenilikleri kullanan, Ar-Ge yatırımlarıyla ürün ve üretim süreçlerini sürekli geliştiren Şişecam Topluluğu, yeni yatırımlarla yurtdışında üretim alanını, katma değerli ürünlerini ve pazar payını her geçen gün genişletmekte ve sektöründe dünyanın ilk üçü içinde yer almayı hedeflemektedir.

Köklü deneyimini iddialı vizyonuyla birleştiren Şişecam, paydaşlarına değer katan, yaşamı kolaylaştıran ürün ve hizmetlerle geleceğe yön veren, paylaşan, zenginlik yaratan, bireye ve çevreye duyarlı küresel bir marka olma yolunda ilerlemektedir.

Şişecam, faaliyet gösterdiği sektörlerdeki dünya şirketi olma konumunun gereği olarak, yönetim anlayışını eşitlik, şeffaflık, hesap verebilirlik ve sorumluluk ilkeleri üzerine kurmuştur. Şişecam Topluluğu’nun, bugün ulaştığı boyutlarla, ihtisaslaşması ve rekabet gücü yüksek faaliyetleriyle sahasında Avrupa’nın ve dünyanın seçkin üreticileri arasında bulunma konumu, üstlenmiş olduğu bu yönetim anlayışının en açık kanıtıdır.

Revize edilen ana bölüm notları aşağıdaki gibidir:

Ana başlıklar Ağırlık Not

Pay Sahipleri % 25 95,36

Kamuyu Aydınlatma ve Şeffaflık % 25 96,98

Menfaat Sahipleri % 15 96,70

Yönetim Kurulu % 35 90,92

Ağırlıklı Ortalama 94,41

Ayrıca Şirket, SAHA’nın 1 Temmuz 2016 tarihinde yayımlamış olduğu Dünya Kurumsal Yönetim Endeksi’ne (DKYE) göre 1. Grup içinde yer almaktadır.

4) Pay ve menfaat sahiplerinin daha etkin bir şekilde bilgi almalarını sağlamaya yönelik olarak Şirket kurumsal internet sitesinin kapsam ve içeriğinin genişletilmesine yönelik çalışmalar yapılmış ve bu kapsamda da, pay sahipliği haklarının kullanımını etkileyebilecek yatırımcı sunumları, yatırımcı takvimi, sıkça sorulan sorular ve benzeri nitelikteki bilgi ve açıklamalar güncel olarak dönem içerisinde şirketin kurumsal internet sitesinde pay sahiplerinin kullanımına sunulmuştur.

5) 2016 yılı içinde tüm ilişkili taraf işlemleri ve işlem esasları toplu olarak Yönetim Kurulu’na sunulmuştur. 2016 yılı içinde bağımsız üyeler onaylamadığı için Genel Kurul onayına sunulması gereken herhangi bir ilişkili taraf işlemi veya önemli nitelikte işlem olmamıştır.

Bu bağlamda, Şirket’in 2016 yılı Kurumsal Yönetim İlkeleri Uyum Raporu; SPK’nın 27 Ocak 2014 tarih ve 2014/2 sayılı haftalık Bülteninde yayımlanan 2/35 sayılı kararı ile belirlenen formata uygun olarak hazırlanmış ve aşağıda bölümler halinde sunulmuştur.

BÖLÜM II - PAY SAHİPLERİ

2.1. Yatırımcı İlişkileri Bölümü

Sermaye Piyasası Mevzuatından kaynaklanan yükümlülüklerin mevzuatla belirlenen kurallar çerçevesinde yerine getirilebilmesi ve faaliyetlerin daha etkin bir şekilde sürdürülebilmesi amacıyla, merkezi bir anlayış benimsenmiş ve Topluluğumuzda buna uygun bir yapılanmaya gidilmiştir.

Şişecam ve halka açık diğer şirketlerimizin Türk Ticaret Mevzuatı ve Sermaye Piyasası Mevzuatından kaynaklanan tüm yükümlülükleri, öteden beri SPK Kurumsal Yönetim İlkeleri doğrultusunda, Şirketimiz Mali İşler Başkanı Mustafa Görkem Elverici’ye bağlı “Yatırımcı İlişkileri Bölümü”nün gözetim, yönlendirme ve koordinasyonu altında yerine getirilmekte olup, bu kapsamda, SPK’nın II- 17.1 sayılı Kurumsal Yönetim Tebliği’nin 11. maddesi gereğince, Sermaye Piyasası Faaliyetleri Düzey 3 Lisansı ve Kurumsal Yönetim Derecelendirme Lisansına sahip olan Hande Özbörçek Kayaer Bölüm Yöneticisi, Yatırımcı İlişkileri Direktörü Başak Öğe bölüm sorumlusu olarak görevlendirilmiş ve bu görevlendirme 11 Nisan 2016 tarihinde KAP aracılığıyla kamuya açıklanmıştır.

Yatırımcı İlişkileri Bölümü, başta bilgi alma ve inceleme hakkı olmak üzere pay sahipliği haklarının korunması ve kullanılmasının kolaylaştırılmasında etkin rol oynamakta ve aşağıdaki görevleri yerine getirmektedir:

Şişecam’ı bugünlere taşıyan çağdaş yönetim ve sanayicilik ilkeleri, yüksek kurumsallaşma düzeyi, pazara ve Ar-Ge’ye odaklılık gibi hususlar, geleceğin daha güçlü Şişecam’ının da temel dayanaklarını oluşturmaktadır. Şişecam Topluluğu, camda ve faaliyet alanlarında öncü bir geleceğe oynarken iş ortaklarıyla yaratıcı çözümler üreten, teknoloji ve markalarıyla fark yaratan, bireye ve çevreye saygılı bir dünya şirketi olmak vizyonunu bu temeller üzerinde, Kurumsal Yönetim İlkeleri’ni benimseyerek daha da güçlendirmeyi hedeflemektedir. Şirketimiz, kurumsal yönetim uygulamalarında, Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) düzenlemelerine uyuma azami özen göstermektedir. 31 Aralık 2016 tarihinde sona eren faaliyet döneminde Kurumsal Yönetim Tebliği ekinde yer alan ve henüz tam olarak uyum sağlanamayan prensipler, mevcut durum itibarıyla bugüne kadar menfaat sahipleri arasında herhangi bir çıkar çatışmasına yol açmamıştır.

31 Aralık 2016 tarihinde sona eren faaliyet döneminde Kurumsal Yönetim Tebliği ekinde yer alan Kurumsal Yönetim İlkelerinden Şirket açısından uygulanması zorunlu olmayan ilkelere ilişkin açıklamalara raporun ilgili bölümlerinde yer verilmiş olup, dönem içinde Kurumsal Yönetim İlkelerine uyum konusunda yapılan ve özellik arz eden çalışmalar aşağıda özetlenmiştir.

1) Şirket, son 5 yıla ait temettü ödeme tarihleri ve sermaye artırım tarihçesini Türkçe ve İngilizce internet sitesi aracılığıyla kamuya açıklamıştır.

2) Ana ortağımız Türkiye İş Bankası A.Ş. kendi tüzel kişiliği ile Şirketimizin ve şirketimizin bağlı ortaklık, iş ortaklıkları ve iştiraklerini de kapsayacak şekilde tüm grup şirketlerinde ki Yönetim Kurulu üyelerinin görevleri esnasında kusurları ile şirkette sebep olabilecekleri zararlar için Anadolu Anonim Türk Sigorta Şirketi ile “Yönetici Sorumluluk Sigortası” kapsamında sigorta poliçesi düzenletmiştir.

3) Türkiye’de SPK Kurumsal Yönetim İlkeleri’ne uygun olarak derecelendirme yapmak üzere faaliyet izni bulunan SAHA Kurumsal Yönetim ve Kredi Derecelendirme Hizmetleri A.Ş. (“SAHA”) tarafından “Kurumsal Yönetim Derecelendirme Dönemsel Revizyon Raporu” tamamlanmıştır. 18 Aralık 2015 tarihinde açıklamış olduğumuz 93,53 (10 üzerinden 9,35) olan Kurumsal Yönetim Derecelendirme notu, Şirketimizin kurumsal yönetim ilkelerini uygulama alanında yaptığı sürekli iyileştirme çabaları sonrasında, 16 Aralık 2016 tarihi itibarıyla 94,41 (10 üzerinden 9,44) olarak yukarı yönlü revize edilmiştir. SAHA bu derecelendirme çalışmasında SPK’nın Ocak 2014 tarihinde yayınladığı “Kurumsal Yönetim İlkeleri”ni baz alan yeni metodolojisini kullanmıştır.

a. Yatırımcılar ile Şirket arasında yapılan yazışmalar ile diğer bilgi belgelere ilişkin kayıtlar sağlıklı, güvenli ve güncel olarak tutulmaktadır.

b. Şirket pay sahiplerinin Şirket ile ilgili yazılı bilgi talepleri yanıtlanmaktadır.

c. Genel kurul toplantısının yürürlükteki mevzuata, esas sözleşmeye ve diğer Şirket düzenlemelerine uygun olarak yapılması sağlanmaktadır.

d. Genel kurul toplantısında, pay sahiplerinin yararlanabileceği dokümanlar hazırlanmaktadır.

e. Kurumsal yönetim ve kamuyu aydınlatma ile ilgili her türlü husus dahil olmak üzere Sermaye Piyasası Mevzuatından kaynaklanan yükümlülüklerin yerine getirilmesini gözetmektedir.

Birim, dönem içerisinde yürüttüğü faaliyetler ile yatırımcıların önemli sayılabilecek görüş ve önerileri ile aracı kurumların şirket hakkında yaptığı yorum ve değerlendirmeler hakkındaki raporunu dönemsel olarak Yönetim Kurulu’na sunmaktadır.

Yerli ve yabancı aracı kurumlar ve portföy yönetim şirketlerinin analist ve fon yöneticileriyle Şirket merkezinde birebir toplantı ve telekonferans görüşmeleri yapılmakta, Bölüm’e ulaşan bilgi talepleri karşılanmaktadır. Pay sahipleri, doğrudan Yatırımcı İlişkileri Bölümü çalışanlarıyla iletişime geçerek ya da gerek Bölüm’ ün e-posta adresi gerekse internet sitesinde yer alan iletişim formu vasıtasıyla bilgi talebinde bulunabilmektedir. Yazılı ve sözlü olarak gelen bilgi talepleri ve verilen cevaplara ilişkin gerekli kayıtlar, Yatırımcı İlişkileri Bölümü tarafından düzenli olarak tutulmaktadır.

Pay sahipliği haklarının kullanımını etkileyebilecek nitelikteki bilgi ve açıklamalar güncel olarak Şirketin kurumsal internet sitesinde pay sahiplerinin kullanımına sunulmaktadır.

2016 yılı içerisinde yatırımcılara Şirket faaliyetleri hakkında detaylı bilgi aktarmak amacıyla yapılan çalışmalar aşağıda özetlenmiştir.

• 2016 yılında hisse ve bono yatırımcılarına yönelik Bank of America Merrill Lynch (Miami), Citi (Frankfurt&Paris), BGC (Londra), Bank of America Merrill Lynch (Londra&New York), Ak Yatırım (İstanbul), BNP Paribas (Londra), HSBC (Londra), Goldman Sachs (Londra), Is Yatırım (Amerika, Avrupa), Raiffesen (Londra) konferanslara katılınmış, Şirketimiz Merkezinde de yapılan yatırımcı toplantıları da dahil olmak üzere toplamda 300’ün üzerinde görüşme yapılmıştır.

• 2016 yılı içerisinde Mart ve Ağustos aylarında yatırımcılar ve analistlerle 2015 yıl sonu ve 2016 ilk yarı sonuçlarının değerlendirildiği webcast aracılığıyla toplu telekonferanslar gerçekleştirilmiş, bu telekonferansların transkripti Türkçe ve İngilizce internet sitemizde yayınlanmaktadır.

Yatırımcı İlişkileri Bölüm sorumlularının yanı sıra, Mali İşler Başkanlığı’na bağlı olarak görev yapan Hazine ve Finansman Direktörü Barış Gökalp, Mali Kontrol ve Raporlama Direktörü Gökhan Güralp ve Mali Kontrol ve Yasal Raporlama Müdürü Murat Yalçın gerek görülen ve ihtiyaç duyulan konularda Yatırımcı İlişkileri Bölümü’nde görevlendirilebilmektedir.

TÜRKIYE ŞIŞE VE CAM FABRIKALARI A.Ş.KURUMSAL YÖNETIM UYUM RAPORU

198 199

Gündemde özellik arz eden konularla ilgili gerekli bilgilendirmeleri yapabilmek ve soruları cevaplandırmak üzere Yönetim Kurulu üyeleri, ilgili diğer kişiler, finansal tabloların hazırlanmasında sorumluluğu bulunan yetkililer ve denetçiler Genel Kurul toplantısında hazır bulunmaktadır.

Şirket’in, yönetim ve faaliyet organizasyonunda önemli bir değişikliğin söz konusu olması halinde, mevzuat dahilinde kamuya açıklama yapılmaktadır.

SPK düzenlemelerinde tanımlanan önemli nitelikteki işlemler ile ilişkili taraf işlemleri kapsamında, üçüncü kişiler lehine teminat, rehin ve ipotek verilmesine ilişkin işlemlerde Kurumsal Yönetim İlkeleri’ne uyulacağı hususuna ilişkin olarak Şirket Esas Sözleşmesi’nde düzenleme yapılmıştır.

Bu kapsamda dönem içinde;

Şirketimiz Yönetim Kurulu’nun 4 Mayıs 2016 tarihli toplantısında; Bağlı ortaklıklarımızdan Hollanda’da faaliyet gösteren Balsand B.V.’nin Rabobank’tan 10 Milyon Euro tutarında kredi alınmasını temin etmek amacıyla Şirketimiz ile bağlı ortaklıklarımızdan Anadolu Cam Sanayii A.Ş.’nin müşterek ve müteselsilen garantör olunmasına karar verilmiştir.

Şirketimiz Yönetim Kurulu’nun 24 Haziran 2016 tarihli toplantısında; Bağlı ortaklıklarımızdan Almanya’da faaliyet gösteren Richard Fritz Holding GmbH’in ING’den 15 Milyon Euro tutarında kredi alınmasını temin etmek amacıyla Şirketimiz ile bağlı ortaklıklarımızdan Trakya Cam Sanayii AŞ’nin müşterek ve müteselsilen garantör olunmasına karar verilmiştir.

Şirketimiz Yönetim Kurulu’nun 30 Haziran 2016 tarihli toplantısında; Bağlı ortaklıklarımızdan Bosna Hersek’te faaliyet gösteren Şişecam Soda Lukavac’ın IFC’den 10 Milyon USD tutarında kredi alınmasını temin etmek amacıyla Şirketimiz ile bağlı ortaklıklarımızdan Soda Sanayii AŞ’nin müşterek ve müteselsilen garantör olunmasına karar verilmiştir. 31 Aralık 2016 tarihi itibarıyla kredinin 2,1 Milyon USD’si kullanılmıştır.

Bağlı ortaklıklarımızdan Ukrayna’da faaliyet gösteren Merefa Glass’ın EBRD’den 20 Milyon Euro tutarında kredi alınmasını temin etmek amacıyla 2014 yılında Şirketimiz ile bağlı ortaklıklarımızdan Anadolu Cam Sanayii A.Ş.’nin müşterek ve müteselsilen verdiği garantörlükleri Ekim 2016’da 1 yıl süre ile temdit edilmiştir.

Şirketimiz Yönetim Kurulu’nun 19 Ekim 2016 tarihli toplantısında; Bağlı ortaklıklarımızdan İtalya’da faaliyet gösteren Şişecam Flat Glass Italy’nin ING’den 40 Milyon Euro tutarında kredi alınmasını temin etmek amacıyla Şirketimiz ile bağlı ortaklıklarımızdan Trakya Cam Sanayii AŞ’nin müşterek ve müteselsilen garantör olunmasına karar verilmiştir. 31 Aralık 2016 tarihi itibarıyla kredinin 25,5 Milyon Euro’su kullanılmıştır.

Bağlı ortaklıklarımızdan Paşabahçe Cam Sanayii ve Ticaret AŞ’nin 50 Milyon TL tutarında Eximbank kredi alınmasını temin etmek amacıyla Şirketimiz gayri nakdi kredi limitine ilişkin olarak kefalet vermiştir.

Yönetim Kurulu bahse konu işlemler için oybirliği ile karar vermiştir.

2.2. Pay Sahiplerinin Bilgi Edinme Haklarının Kullanımı

Pay sahiplerinin bilgi alma ve inceleme hakkının kullanımında, pay sahipleri arasında ayrım yapılmamaktadır. Her pay sahibinin bilgi alma ve inceleme hakkı vardır. Esas Sözleşmede bilgi alma haklarını kısıtlayan bir düzenleme bulunmamaktadır.

2016 yılı içinde yatırımcılar ve pay sahiplerinin yazılı ve sözlü bilgi talepleri Sermaye Piyasası Mevzuatı, SPK düzenleme ve kararlarına uygun olarak yanıtlanmış, ilgili bilgi ve dokümanlar gizli veya ticari sır niteliğinde olanlar hariç olmak üzere, eşitlik prensibi gözetilerek, yatırımcı ve pay sahipleri ile paylaşılmıştır.

Yürürlükteki mevzuat çerçevesinde, pay sahiplerinin bilgi edinme haklarının genişletilmesi ve haklarının sağlıklı olarak kullandırılabilmesi amacıyla, Şirket kurumsal internet sitesi etkin olarak kullanılmaktadır. Bu kapsamda, Şirket’in www.sisecam.com kurumsal internet sitesinde Kurumsal Yönetim İlkeleri’nin ve düzenleyici otoritelerin öngördüğü bilgi ve belgeler pay sahiplerinin kullanımına Türkçe ve İngilizce olarak sunulmaktadır.

Ayrıca, pay sahiplerinin bilgi edinme haklarının genişletilmesi amacına yönelik olarak, Şirket tarafından basın yayın kuruluşlarına servis edilen basın bültenleri ile birlikte Şirket yetkilileri tarafından üçer aylık dönem sonlarında faaliyet sonuçlarına ilişkin olarak yapılan basın açıklamaları, Şirket kurumsal internet sitesi içerisindeki “Şişecam Dünyası” bölümünde pay sahiplerinin bilgisine sunulmaktadır.

Şirket esas sözleşmesinde özel denetçi atanması talebi henüz bireysel bir hak olarak düzenlenmemiştir. Özel denetçi tayinine ilişkin dönem içerisinde herhangi bir talep olmamıştır.

2.3. Genel Kurul Toplantıları

Genel Kurul toplantı ilanı, mümkün olan en fazla sayıda pay sahibine ulaşmayı sağlayacak şekilde, Kamuyu Aydınlatma Platformu (KAP), Elektronik Genel Kurul Sistemi (EGKS), Şirket kurumsal internet sitesi ile Türkiye Ticaret Sicili Gazetesinde Genel Kurul toplantı tarihinden asgari üç hafta önceden yapılmaktadır. Ayrıca, genel kurul toplantısı öncesinde, gündem maddeleri ile ilgili olarak “bilgilendirme dokümanı” hazırlanmakta ve kamuya duyurulmaktadır. Tüm ilan ve bildirimlerde Türk Ticaret Kanunu (TTK), Sermaye Piyasası Mevzuatı, SPK düzenleme ve kararları ile Esas Sözleşme’ ye uyulmaktadır.

Yapılan bildirimlerde; toplantı günü ve saati, tereddüt yaratmayacak şekilde toplantı yeri, gündem, davetin hangi organ tarafından yapıldığı, faaliyet raporu ile mali tabloların, diğer genel kurul evrakının ve dokümanının hangi adreste incelenebileceği açıkça belirtilmiştir. Bu kapsamda, faaliyet raporu, finansal raporlar, gündem maddelerine dayanak teşkil eden diğer belgeler ve kâr dağıtım önerisi genel kurul toplantısına davet için yapılan ilân tarihinden itibaren, şirketin merkezi ile elektronik ortam dâhil, pay sahiplerinin en rahat şekilde ulaşabileceği yerlerde incelemeye açık tutulmuştur.

Bunların yanı sıra, aşağıdaki hususlar dikkat çekecek şekilde Şirket’in www.sisecam.com adresindeki kurumsal internet sitesinde, “Yatırımcı İlişkileri Bölümü” altında yer alan “Kurumsal Kimlik ve Yönetim” bölümü içerisinde “Genel Kurul Duyuru ve Dokümanları” başlığı altındaki “Bilgilendirme Dokümanları” bölümünde pay sahiplerinin bilgisine sunulmuştur.

Şirket’in Olağan Genel Kurul’unda paydaşlar, dönem içinde yapılan bağışlar hakkında bilgilendirilip, yeni dönemde uygulanacak olan bağış sınırı için onay alınmaktadır. 25 Mart 2016 tarihinde yapılan Olağan Genel Kurul Toplantısında 2016 Yılı için bağış sınırı 10 Milyon Türk Lirası olarak belirlenmiş olup, bu kapsamda 2015 Yılı içerisinde 249.922 Türk Lirası tutarında bağış ve yardım gerçekleştirilmiştir.

Genel Kurul toplantıları medya dahil kamuya açık olarak yapılmaktadır. Genel Kurul toplantımız Gümrük ve Ticaret Bakanlığı tarafından görevlendirilen Bakanlık Temsilcisi gözetiminde yapılmaktadır. Şirket’in kurumsal internet sitesinde yer alan Genel Kurul tutanakları ayrıca Şirket merkezinde de pay sahiplerinin incelemesine açık tutulmaktadır.

Dönem içinde, ilişkili taraf işlemleri ve üçüncü kişiler lehine verilen teminat, rehin ve ipotekler hakkında ayrı bir gündem maddesi ile Genel Kurul’a bilgi verilmektedir.

Dönem içinde; 25 Mart 2016 tarihinde yapılan 2015 yılına ilişkin Olağan Genel Kurul toplantısı %91,18 nisapla toplanmıştır.

Genel Kurul toplantılarına ilişkin olarak yapılan ilan ve duyurularda;

a. Genel Kurul gündemi, toplantı yeri, tarihi, saati ve Genel Kurul toplantısında kendisini fiziki ortamda vekil vasıtasıyla temsil ettirecekler için vekaletname formu ve vekaletnamelerin düzenlenme esasları,

b. Genel kurul toplantılarının fiziki ve elektronik ortamda yapılacağı ve elektronik ortamda yapılacak Genel Kurul toplantılarında temsilci tayin etme, öneride bulunma, görüş açıklama ve oy verme işlemleri Merkezi Kayıt Kuruluşu (MKK) tarafından sağlanan Elektronik Genel Kurul Sistemi (EGKS) üzerinden yapılacağı ve genel kurula elektronik ortamda şahsen veya temsilcileri aracılığıyla katılmak isteyen hak sahiplerinin bu tercihlerini EGKS esaslarına uygun olarak yapılacağı,

c. Fiziki ortamda Genel Kurula katılmak isteyen pay sahiplerinin, Merkezi Kayıt Kuruluşu (MKK) sisteminde yer alan “Pay Sahipleri Listesi”nde kayıtlı olan paylarına ilişkin haklarını şahsen veya temsilcileri aracılığıyla kullanmak istemeleri durumunda kimlik veya vekâletnamelerini ibraz etmeleri gerektiği,

d. Yıllık faaliyet raporu dahil finansal tablolar, Bağımsız Dış Denetleme Kuruluşu Raporları, Yönetim Kurulu’nun kâr dağıtım önerisi, Esas Sözleşme değişikliği yapılacaksa tadil metninin eski ve yeni şeklinin Genel Kurul toplantı tarihinden asgari üç hafta önce Şirket Merkezi’nde ve Şirket’in kurumsal internet sitesinde ortakların tetkikine hazır bulundurulacağı

belirtilmektedir.

2.4. Oy Hakları ve Azlık Hakları

Şirket Esas Sözleşmesinde oy haklarının kullanımına yönelik bir imtiyaz bulunmamaktadır. Şirket Esas Sözleşmesi uyarınca her pay bir oy hakkı vermektedir. Karşılıklı iştirak ilişkisi, beraberinde bir hâkimiyet ilişkisini de getiriyorsa, karşılıklı iştirak içerisinde bulunan şirketler, nisap oluşturmak gibi, çok zaruri durumlar ortaya çıkmadıkça, karşılıklı iştirak ilişkisi içerisinde bulundukları Şirket’in Genel Kurul’larında oy haklarını kullanmazlar.

Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları AŞ’nin karşılıklı iştirak ilişkisi bulunmamaktadır.

a. Açıklamanın yapıldığı tarih itibarıyla şirketin ortaklık yapısını yansıtan toplam pay sayısı ve oy hakkı, şirket sermayesindeki imtiyazlı pay grubunu temsil eden pay sayısı ve oy hakkı ile imtiyazların niteliği hakkında bilgi,

b. Şirketin ve bağlı ortaklıklarının geçmiş hesap döneminde gerçekleşen veya gelecek hesap döneminde plânladığı, şirket faaliyetlerini önemli ölçüde etkileyecek yönetim ve faaliyetlerinde bir değişiklik olmadığına dair bilgi,

c. Yönetim kurulu üyelerinin azil ve değiştirme gerekçeleri ile birlikte adayların; özgeçmişleri, son on yıl içerisinde yürüttükleri görevler, şirket ve şirketin ilişkili tarafları ile ilişkisinin niteliği ve önemlilik düzeyi, bağımsızlık niteliğine sahip olup olmadığı ve benzeri hususlar hakkında bilgi.

Genel Kurul gündemi hazırlanırken, her teklifin ayrı bir başlık altında verilmiş olmasına dikkat edilir ve gündem başlıkları açık ve farklı yorumlara yol açmayacak şekilde ifade edilir. Gündemde “diğer”, “çeşitli” gibi ibarelerin yer almamasına özen gösterilmektedir.

Gündem hazırlanırken, pay sahiplerinin Şirket’in Yatırımcı İlişkileri Bölümü’ne yazılı olarak iletmiş olduğu ve gündemde yer almasını istedikleri konular, Yönetim Kurulu tarafından dikkate alınmaktadır. Bununla birlikte, dönem içinde bu konuda herhangi bir talep olmamıştır.

Genel Kurul toplantılarının, pay sahipleri arasında eşitsizliğe yol açmayacak ve pay sahiplerinin mümkün olan en az maliyetle katılımını sağlayacak şekilde gerçekleştirilmesine azami özen gösterilmektedir. Bu kapsamda, Genel Kurul saatleri, trafik, ulaşım ve benzeri çevresel etkenler de dikkate alınarak belirlenmektedir. Elektronik Genel Kurul uygulaması da, pay sahiplerinin toplantılara katılım imkânını artırıcı bir uygulama olarak değerlendirilmektedir.

Genel Kurul toplantısında, gündemde yer alan konuların tarafsız ve ayrıntılı bir şekilde, açık ve anlaşılabilir bir yöntemle aktarılması konusuna toplantı başkanı özen göstermiş, pay sahiplerine eşit şartlar altında düşüncelerini açıklama ve soru sorma imkânı verilmiştir. Genel kurul toplantısında ortaklarca sorulan ve ticari sır kapsamına girmeyen her soru doğrudan cevaplandırılmaktadır. Sorulan sorunun gündemle ilgili olmaması veya hemen cevap verilemeyecek kadar kapsamlı olması halinde, sorulan soru Yatırımcı İlişkileri Bölümü tarafından en kısa sürede yazılı olarak cevaplandırılmaktadır. Ancak, 2016 yılında yapılan olağan genel kurul toplantısında cevaplandırılmak üzere herhangi bir soru sorulmamıştır.

Yönetim kontrolünü elinde bulunduran pay sahiplerinin, Yönetim Kurulu üyelerinin, idari sorumluluğu bulunan yöneticilerin ve bunların eş ve ikinci dereceye kadar kan ve sıhrî hısımlarının, ortaklık veya bağlı ortaklıkları ile çıkar çatışmasına neden olabilecek önemli bir işlem yapması ve/veya ortaklığın veya bağlı ortaklıklarının işletme konusuna giren ticari iş türünden bir işlemi kendi veya başkası hesabına yapması ya da aynı tür ticari işlerle uğraşan bir başka ortaklığa sorumluluğu sınırsız ortak sıfatıyla girmesi durumunda; söz konusu işlemler, genel kurulda konuya ilişkin ayrıntılı bilgi verilmek üzere ayrı bir gündem maddesi olarak konulmakta ve genel kurul tutanağına işlenmektedir.

Yönetim Kurulu üyelerinin Türk Ticaret Kanunu’nun 395. ve 396. Maddeleri kapsamında yaptıkları muameleler genel kurulun bilgisine sunulmaktadır.

200 201

3.2. Faaliyet Raporu

Faaliyet Raporu, Şirket’in faaliyetleri hakkında kamuoyunun tam ve doğru bilgiye ulaşmasını sağlayacak ayrıntıda hazırlanmaktadır. 2016 yılı hesap dönemine ait yıllık faaliyet raporu, Türk Ticaret Kanunu’nun 516’ncı maddesinin üçüncü fıkrasına, 518’inci maddesine dayanılarak Gümrük ve Ticaret Bakanlığı’nın hazırladığı “Şirketlerin Yıllık Faaliyet Raporunun Asgari İçeriğinin Belirlenmesi Hakkında Yönetmelik” hükümleri ile SPK’nın “Sermaye Piyasasında Finansal Raporlamaya İlişkin Esaslar Tebliği”nin 8.maddesinde belirtilen asgari içerikte hazırlanmış ve bağımsız denetimden geçirilmiştir.

Bu kapsamda yıllık faaliyet raporunda;

a. Raporun dönemi, ortaklığın unvanı, ticaret sicil numarası, iletişim bilgilerine,

b. Dönem içinde yönetim kurulunda ve komitelerde görev alan başkan ve üyelerin isimlerine,

c. Şirketin bağlı ortaklıklarının faaliyet gösterdiği sektörler ve bu sektörler içerisindeki yerleri hakkında bilgiye,

d. Şirket birimlerinin nitelikleri, faaliyet ve performanslarına ilişkin genel açıklamalara ve yıl içinde görülen gelişmelere,

e. Yatırımlardaki gelişmeler ve teşviklerden yararlanma durumuna,

f. Dönem içinde esas sözleşmede yapılan değişiklikler ve nedenlerine,

g. Kurumsal Yönetim İlkelerine Uyum Raporu’na,h. İlişkili taraf işlemlerine ilişkin bilgilere,i. Finansal tablolarda yer almayan ancak kullanıcılar için faydalı

olacak diğer hususlara,j. Şirketin organizasyon, sermaye ve ortaklık yapısına,k. Personel ve işçilere sağlanan menfaatler ve personel sayısı

bilgilerine,l. Şirket genel kurulunca verilen izin çerçevesinde yönetim

kurulu üyelerinin, Topluluk içi/dışı ayrımı yapılmak suretiyle, dışarıda aldığı görevler hakkında bilgiye,

m. Kâr dağıtım politikasına,n. Finansal durum, kârlılık ve borç ödeme durumlarına ilişkin

temel rasyolara,o. Şirketin finansman kaynakları ve risk yönetim politikalarına,

Mevzuatta belirtilen hususlara ek olarak yıllık faaliyet raporunun ilgili bölümlerinde;a) Yönetim Kurulu üyeleri ve yöneticilerin şirket dışında

yürüttükleri görevler hakkında bilgi ve yönetim kurulu üyelerinin bağımsızlığına ilişkin beyanlarına,

b) Yönetim Kurulu bünyesinde oluşturulan komitelerin üyeleri, toplanma sıklığı, yürütülen faaliyetleri de içerecek şekilde çalışma esaslarına,

c) Yönetim kurulunun yıl içerisindeki toplantı sayısına ve yönetim kurulu üyelerinin söz konusu toplantılara katılım durumuna,

d) Şirket faaliyetlerini önemli derecede etkileyebilecek mevzuat değişiklikleri hakkında bilgiye,

e) Şirket aleyhine açılan önemli davalar ve olası sonuçları hakkında bilgiye,

f) Çalışanların sosyal hakları, mesleki eğitimi ile diğer toplumsal ve çevresel sonuç doğuran şirket faaliyetlerine ilişkin kurumsal sosyal sorumluluk faaliyetleri hakkında bilgiye

yer verilmiştir.

Şirket oy hakkının kullanılmasını zorlaştırıcı uygulamalardan kaçınmakta ve yurtdışında yerleşik olanlar da dâhil olmak üzere her pay sahibine oy hakkını en kolay ve uygun şekilde kullanma fırsatı sağlamaktadır.

Azlık haklarının kullandırılmasına azami özen gösterilmektedir. Ancak, azlık hakları, esas sözleşme ile sermayenin yirmide birinden daha düşük bir miktara sahip olanlara tanınmamış, Şirket mevzuatta halka açık şirketler için öngörülmüş olan oranları aynen benimsemiştir. Blok hissedarın çıkarlarının Şirket çıkarları ile çeliştiğine dair herhangi bir bulgu bulunmamaktadır.

2.5. Kâr Payı Hakkı

Şirketin Türk Ticaret Kanunu, Sermaye Piyasası Kanunu, Vergi Kanunları ve şirketin tabi olduğu sair mevzuat ile Esas Sözleşme hükümleri dikkate alınarak belirlenen belirli ve tutarlı bir kâr dağıtım politikası vardır. Bu politika, genel kurul toplantısında pay sahiplerinin onayına sunulmuş, faaliyet raporunda yer almış ve şirketin internet sitesinde kamuya açıklanmıştır.

Şirketin kâr dağıtım politikası yatırımcıların şirketin gelecek dönemlerde elde edeceği kârın dağıtım usul ve esaslarını öngörebilmesine imkân verecek açıklıkta asgari bilgileri içermektedir. Aşağıda tam metni sunulan kâr dağıtım politikasında pay sahiplerinin menfaatleri ile şirket menfaati arasında dengeli bir politika izlenmektedir.

Kâr Dağıtım Politikası;Şirketimizin kâr dağıtım politikası; Türk Ticaret Kanunu, Sermaye Piyasası Kanunu, Vergi Kanunları ve şirketin tabi olduğu sair mevzuat ile Esas Sözleşme hükümleri dikkate alınarak belirlenmiştir.

Buna göre;

a. Şirketimiz, Sermaye Piyasası Mevzuatı ve ilgili diğer mevzuat çerçevesinde yılsonlarında hesaplanan dağıtılabilir net dönem kârının asgari %50’sini nakit ve/veya bedelsiz pay şeklinde kâr payı olarak dağıtmayı benimsemektedir. Ekonomik koşullar, yatırım planları ve nakit pozisyonu gibi hususlar dikkate alınarak, Ortaklar Olağan Genel Kurulu hedeflenen orandan farklı bir dağıtım yapılmasına karar verebilir.

b. Sermaye Piyasası Kurulu düzenlemeleri ile Kurumsal Yönetim İlkeleri’nde öngörülen detayları da içeren Yönetim Kurulumuzun kâr dağıtım teklifleri; yasal sürelerinde Kamuyu Aydınlatma Platformu, şirketimiz internet sitesi ve faaliyet raporu aracılığıyla kamuya duyurulur.

c. Genel Kurul’da alınacak karara bağlı olarak dağıtılacak nakit kâr payları Genel Kurulda kararlaştırılan tarihte ödenir. Bedelsiz pay şeklinde dağıtılacak kâr paylarına ilişkin işlemler ise, Sermaye Piyasası Kurulu düzenlemelerinde öngörülen yasal süre içerisinde tamamlanır.

d. Kâr dağıtım politikası çerçevesinde kâr payları, dağıtım tarihi itibarıyla mevcut payların tümüne, bunların ihraç ve iktisap tarihleri dikkate alınmaksızın eşit olarak dağıtılır.

e. Yönetim Kurulu’nun, Genel Kurul’a kârın dağıtılmamasını teklif etmesi halinde, bunun nedenleri ile dağıtılmayan kârın kullanım şekline ilişkin bilgi Genel Kurul toplantısında pay sahiplerine sunulur.

f. Kâr dağıtım politikasında pay sahiplerinin menfaatleri ile şirket menfaatleri arasında dengeli bir politika izlenir.

g. Kârdan pay alma konusunda imtiyazlı hisse bulunmamaktadır.h. Esas sözleşmemizde kurucu intifa senedi ile Yönetim Kurulu

üyelerimize ve çalışanlarımıza kâr payı verilmesi uygulaması bulunmamaktadır.

BÖLÜM IV - MENFAAT SAHİPLERİ

4.1. Menfaat Sahiplerinin Bilgilendirilmesi

Şirket menfaat sahiplerinin mevzuat ve karşılıklı sözleşmelerle düzenlenen haklarını garanti altına almıştır. Bunun dışındaki durumlarda, menfaat sahiplerinin çıkarları iyi niyet kuralları çerçevesinde ve Şirket imkânları ölçüsünde korunmaktadır. Hakların ihlâli halinde etkili ve süratli bir tazmin imkânı sağlanmıştır.

Menfaat sahipleri, haklarının korunması ile ilgili Şirket politikaları ve prosedürleri hakkında kurumsal internet sitesi de kullanılmak suretiyle yeterli bir şekilde bilgilendirilmektedir.

Şirketin kurumsal yönetim uygulamaları, başta çalışanlar olmak üzere tüm menfaat sahiplerinin yasal ve etik açıdan uygun olmayan işlemlere ilişkin kaygılarını yönetime iletmesine imkân verecek yapıdadır.

Çalışanlar mevzuata aykırı ve etik açıdan uygun olmayan işlemleri Denetimden Sorumlu Komite ve İç Denetim Birimine iletebilmektedir. Menfaat sahiplerinin, yasalara ya da şirketin etik değerlerine uygun olmadığı düşünülen işlemleri bağımsız yönetim kurulu üyelerinden oluşan Denetimden Sorumlu Komite’ye iletebilmeleri amacıyla etik telefon ihbar hattı oluşturulmuştur. Ayrıca, “[email protected]” e-mail adresi aracılığıyla da şikayetler iletilebilmektedir.

Şişecam, detaylı olmamakla birlikte, çalışanlara yönelik yazılı bir tazminat politikasının çerçevesini oluşturmuş ve şirketin internet sitesinden kamuya açıklamıştır.

Şirket; çalışanlarla iletişimin artırılması amacıyla kamuoyu tarafından takip edilen hususları da içeren “Kurumsal TV” yayınının yanı sıra, “Şişecam Topluluğu Dergisi” ile “Teknik Bülten” adı altında kurum içi iki periyodik dergi yayınlamaktadır. Ayrıca, kurum içi çalışanların kullanımına sunulan portal aracılığı ile uygulanmakta olan politika, prosedür, talimatlar, sistemlere ilişkin kullanma kılavuzları ve duyurular çalışanların bilgisine sunulmaktadır.

4.2. Menfaat Sahiplerinin Yönetime Katılımı

Şirket çalışanlarının yönetime katılmaları konusunda her türlü iletişim kanalının açık tutulması ve oluşabilecek bütün engellerin ortadan kaldırması esas alınmıştır. Bu amaçla; “Genel Müdüre Mesaj”, “Etik İletişim Hattı ve Elektronik Posta Adresi” ile “Fikir Fabrikası” uygulamaları kullanılmaktadır.

Şirket, çalışanlarla sürekli iletişim içerisinde olmak suretiyle, çalışanların ihtiyaçlarını göz önünde bulundurmakta, çalışanların görüş ve önerilerini iletecekleri platformları ve mekanizmaları oluşturmaktadır.

Şirket içerisinde, gerekli durumlarda çalışanlarının katıldığı toplantılar yapılmakta, bu toplantılar şirket üst yönetiminin karar alma sürecinde önemli rol oynamaktadır. Şirketin ilişkide olduğu tüm menfaat sahiplerinin beklenti ve istekleri kurallar çerçevesinde değerlendirilmekte ve sorunlar karşılıklı iletişimle çözümlenmektedir.

Öte yandan, söz konusu model ve mekanizmalar esas sözleşmede yer almamakla beraber Şirket yönetimince oluşturulan “Şişecamlıların Anayasası”nda yer almaktadır.

i. Şirket Esas Sözleşmesi’ne göre; Yönetim Kurulu, Genel Kurul tarafından yetkilendirilmiş olmak ve Sermaye Piyasası Kanunu’na ve Sermaye Piyasası Kurulu’nun konu ile ilgili düzenlemelerine uymak kaydı ile kâr payı avansı dağıtabilir. Genel Kurul tarafından Yönetim Kurulu’na verilen kâr payı avansı dağıtma yetkisi, yetkinin verildiği yılla sınırlıdır.

2016 yılında, 2015 yılı kârından 250 Milyon Türk Lirası tutarında nakit, 98 Milyon Türk Lirası tutarında da bedelsiz pay olmak üzere toplam (250 + 98 =) 348 Milyon Türk Lirası tutarında kâr payı dağıtılmıştır.

2.6. Payların Devri

Payların devri hususunda gerek esas sözleşmede gerekse genel kurul kararlarında herhangi bir zorlaştırıcı hüküm veya uygulama bulunmamaktadır. BÖLÜM III. KAMUYU AYDINLATMA VE ŞEFFAFLIK

3.1. Kurumsal İnternet Sitesi ve İçeriği

Şirket’in, pay sahipleri ile olan ilişkilerini daha etkin ve hızlı şekilde sürdürebilmek, hissedarlarla sürekli iletişim içinde olmak amacıyla, SPK Kurumsal Yönetim İlkeleri’nin öngördüğü şekilde www.sisecam.com adresindeki kurumsal internet sitesi aktif olarak kullanılmakta ve burada yer alan bilgiler sürekli güncellenmektedir. Şirket kurumsal internet sitesinde yer alan bilgiler, ilgili mevzuat hükümleri çerçevesinde yapılmış olan açıklamalar ile aynı içerikte olmakta, çelişkili veya eksik bilgi içermemektedir.

Şirket’in www.sisecam.com kurumsal internet sitesinde Türkçe ve İngilizce olarak hazırlanan; mevzuat uyarınca açıklanması zorunlu bilgilerin yanı sıra; faaliyet grupları, ürünler, yıllık ve ara dönem faaliyet raporları, finansal raporlar, kurumsal yönetim uyum raporu, Şirket Esas Sözleşmesi, ticaret sicil bilgileri, ortaklık yapısı, genel kurul toplantı gündemleri, genel kurul toplantı tutanakları, genel kurul toplantısında hazır bulunanlar listesi, vekâleten oy kullanma formu, izahname ve halka arz sirküleri, etik kurallar, bilgilendirme politikası, birleşme ve bölünmelere ilişkin duyurular, özel durum açıklamaları, yönetim kurulu üyeleri, yönetim kurulu komitelerinin kuruluş ve çalışma esasları, ara dönem denetim raporları, bağış politikası, rüşvet ve yolsuzluk ile mücadele politikası, üst düzey yönetici ücret politikası, güncel duyurular, yatırımcı sunumları, kâr dağıtım politikası, yatırımcı takvimi, tazminat politikası ve sıkça sorulan sorulara ilişkin cevaplara yer verilir. Bu kapsamda, en az son 5 yıllık bilgilere Şirket kurumsal internet sitesinde yer verilmektedir.

Şirketin ortaklık yapısı; dolaylı ve karşılıklı iştirak ilişkilerinden arındırılmak sureti ile %5’ten yüksek paya sahip olan gerçek kişi pay sahiplerinin isimleri, pay miktarı ve oranlarını gösterecek şekilde üçer aylık dönem sonlarında güncellenerek kurumsal internet sitesinde açıklanmaktadır.

Şirketin 31 Aralık 2016 tarihi itibarıyla 2.050.000.000 TL tutarındaki çıkarılmış sermayesinin %66,15’i Türkiye İş Bankası AŞ’ye aittir. Şirketin yönetim kontrolüne sahip ortağı Türkiye İş Bankası A.Ş. olup, bu rapor tarihi itibariyle, yönetim kontrolüne sahip ortağın sermaye yapısında %5’ten yüksek paya sahip gerçek kişi pay sahibi bulunmamaktadır.

202 203

İş Sağlığı ve Güvenliği (ISG) kültürünün benimsenmesi çalışmaları fabrikalarda yürütülen davranış değişimini hedefleyen projelerle devam etmektedir. İSG kültürünün devamlılığı konusunda her sene mavi yakalı çalışanların ailelerini de kapsayan resim yarışması gelenekselleşmiş şekilde yapılmaktadır.

İş kazaları takip sistemi ile fabrikalarda oluşan tüm kazaların kök sebep analizlerini yapacak veriler sistemde toplanmaktadır. Sistemde toplanan veriler ile yıllık olarak “Şişecam İş Kazaları Raporu” hazırlanmaktadır. Ayrıca her iş kazasından sonra ve OHSAS 18001, iç ve dış tetkik, yönetimsel vb. sebeplerle ortaya çıkan olumsuzlukları gidermek için planlanan Düzeltici Önleyici Faaliyetler (DÖF), mali boyutlarını da kapsayacak bir biçimde kayıt edilebileceği sistem kullanılma açıktır. 1995 yılından beri Topluluk Endüstri İlişkileri Direktörlüğü koordinasyonunda yapılan fabrika İSG denetimleri, “İç Denetim Başkanlığı” ile birlikte yapılmaya başlanmıştır.

Yönetim ve satış merkezleri de dahil tüm işyerlerini ve birimlerini kapsayan İş Kazaları takip sistemi, SAP sistemi ile entegre biçimde çalışmaktadır. Projenin diğer bir ayağı olan DÖF sistemi ise (düzeltici/önleyici faaliyet sistemi) OHSAS 18001, iç ve dış tetkik, yönetimsel vb. sebeplerle ortaya çıkan, iş kazası tehlikesi yaratan tüm uygunsuzlukların sistemli ve doğru bir şekilde, mali boyutlarını da kapsayacak bir biçimde giderilmesini amaçlamaktadır. Fabrika İSG denetimleri, İç Denetim Başkanlığı ile birlikte yapılmaya başlanmıştır. Üst Yönetim tarafından başlatılan örnek fabrika incelemeleri de Topluluk genelinde İSG uygulamalarının yerleşmesine katkıda bulunmaktadır. Şişecam İş Sağlığı ve Güvenliği kültürünün geliştirilmesi için davranış değişimine yönelik projeler hem yurtiçi hem yurtdışı fabrikalarda yapılmaktadır.

4.4. Etik Kurallar ve Sosyal Sorumluluk

Şirket Yönetim Kurulu’nun 28 Temmuz 2010 tarih ve 49 sayılı kararı ile dürüstlük, şeffaflık, gizlilik, tarafsızlık ve yasalara uyum genel ilkeleri çerçevesinde düzenlenen Şişecam Topluluğu Etik Kuralları yürürlüğe alınmış ve tüm Topluluk çalışanlarının, müşteriler, tedarikçiler, hissedarlar ve diğer paydaşlar ile olan ilişkilerine yön verecek, rehber mahiyetinde düzenlemeler hayata geçirilmiş, anılan kurallar 28 Mart 2013 tarih ve 33 sayılı Yönetim Kurulu kararı ve 28 Haziran 2016 ve 59 sayılı kararları ile dönemin ihtiyaçlarına göre güncellenmiştir. Şişecam’ın etik kuralları kurumsal internet sitesinden de kamuya duyurulmuştur. İç Denetim Başkanlığı tarafından dönemsel olarak etik denetimleri yapılmakta ve Topluluk genelinde Etik Kurallar’a uyum seviyesi gözden geçirilmektedir.

Şişecam Topluluğu’nun kültürel değerleri korumak amacıyla bir araya getirdiği ve yaklaşık 3500 senelik bir tarihin yansıması olan 520 adet eski cam eserden oluşan koleksiyonu, İstanbul Arkeoloji Müzesi’ne kayıtlı olup, Şişecam Genel Merkezi’ndeki özel müze alanında sergilenmektedir.

Bodrum Sualtı Arkeoloji Müzesi’nin Cam Salonu, 1985 yılında Şişecam sponsorluğunda ziyarete açılmış olup, tarih severlerin hizmetine girmiştir.

Şişecam Topluluğu’nun kültürel mirası koruma ve gelecek kuşaklara aktarma misyonu doğrultusunda Anadolu’daki tarih ve kültür birikiminin cama yansıtıldığı Tarih-Kültür-Cam koleksiyonlarının ilki 1999 yılında Paşabahçe Mağazaları’nda yerini almıştır. Her biri sınırlı sayıda üretilen koleksiyon ürünlerinden bugüne kadar 500’e yakın farklı ürün geliştirilmiştir.

4.3. İnsan Kaynakları Politikası

Şirketin yazılı insan kaynakları politikası mevcuttur ve bu kapsamda hazırlanan yönetmelikler çalışanların erişimine açık olan portal üzerinden çalışanların bilgisine sunulmuştur.

İşe alım ve kariyer plânlamaları yapılırken eşitlik esas alınmış ve saydamlık sağlanmıştır. Konu ile ilgili olarak kurum içinde oluşturulan “İnsan Kaynakları Sistemleri Yönetmeliği” ve “Tanıma Takdir ve Ödüllendirme Sistemi”nin ilgili maddeleri esas alınarak faaliyetler gerçekleştirilmektedir.

Mevcut tüm işe alım yöntem ve mecralarını etkin kullanarak, üniversite öğrencileri, yeni mezun ve diğer profesyonelleri kazanmak için faaliyet gösteren Seçme ve Yerleşme Bölümü, üniversite ve benzeri kuruluşlarda işveren markası çalışmaları ile bu amacı desteklemektedir.

Şirketin “Performans Yönetim Sistemi” Topluluğun Vizyon, Misyon ve Stratejileri ile bağlantılı olarak çalışmaktadır. Topluluğun 2010 yılında başlattığı Kurumsal Karne uygulaması kişisel hedeflere indirgenmiş olup Başarı Odaklı Performans Kültürü, Başarı Odaklı Kurum Kültürüne dönüştürülmektedir. Performans Yönetim Sistemi’nin temeli; çalışana değer yaratarak, çalışanın yarattığı değeri kurumun gelişim ve sürdürülebilirlik hedeflerine hizmet etmesini sağlamak şeklinde belirlenmiştir.

Kariyer Gelişim Modülü ile çalışanların beklentileri ve organizasyonun gereksinimleri her yıl düzenli olarak tartışılmakta ve stratejik kariyer haritaları ile grup bazlı kariyer ve yedekleme planları hazırlanmaktadır. İlave olarak saat ve aylık ücretli çalışanların katılabileceği Değerlendirme ve Gelişim Merkezi uygulamaları ile yetkinlik haritaları çıkarılmakta, çalışanlara gelişim planları sunulmaktadır.

Şişecam bir yandan ihtiyaç duyulan insan kaynağını bünyesine katmayı hedeflerken, diğer yandan mevcut çalışanlarının bağlılığını yüksek tutup olumlu, eşit ve rekabetçi çalışma ortamı tesis etmeyi amaçlamaktadır. 2016 yılı içerisinde çalışanlardan özellikle ayrımcılık konusu da dahil olmak üzere herhangi bir şikayet olmamıştır. Çalışanlar ile ilişkiler İnsan Kaynakları Başkanlığı koordinasyonunda yürütülmektedir.

Topluluğun ücret yönetim sistemi, ücret piyasası, mevcut ücret yapısı ve ödeme gücü, bireysel performans ve iş kademesi gibi değişkenlerden oluşmaktadır. İstikrarlı yüksek performansı ödüllendiren piyasa koşulları ile uyumlu ve rekabetçi ücret ve yan haklar stratejileri sistemlerin temelini oluşturmaktadır. Ücret ve yan haklar yönetimi, cinsiyet, din, dil, ırk vb. konularda bir ayrım yapılmaksızın işin gerektirdiği bilgi, beceri ve deneyim kriterleri dikkate alınarak gerçekleştirilir.

Şirket çalışanlarına;- Güncel, başarıyı ödüllendiren ve rekabetçi bir ücret paketi,- İhtiyaç ve beklentilere göre esnek ve sürdürülebilir yan haklar

paketi,- İş ve özel yaşam dengesini gözeten sosyal imkânlar,- Birlikte geliştirilen, iletişime açık ve verimli bir çalışma ortamı,- Küresel liderliği hedefleyen köklü ve yenilikçi, gelişim ve

kariyer imkânı sunmaktadır.

Şişecam Topluluğunda çalışanların pozisyon bazlı yetkinliklerini, mesleki yeterliliklerini, bireysel öğrenme ve gelişim ihtiyaçlarını desteklemek, yeni pozisyonlara hazırlanmalarını sağlamak üzere eğitim ve gelişim faaliyetleri uygulanmaktadır.

Bu kapsamda, Osmanlı, Camda Mavi-Beyaz, Camda Sanatlı Yazı, Mineli Camlar, Mozaik, Anadolu Medeniyetleri, 7, Aşure, İstanbul, Kristalin Çiniler, Konuşan Paralar/Sikkeler ve Zevk-i Selim olmak üzere bugüne kadar toplam 12 koleksiyon hayata geçirilmiştir.

Tarih-Kültür-Cam Koleksiyonları’ndan farklı olarak Paşabahçe Mağazaları, Paşabahçe’nin 80’inci yılını kutladığı 2015 yılında, “Omnia” isimli yeni bir koleksiyon çıkarmıştır. Omnia Koleksiyonu ile Çeşm-i Bülbül, Beykoz, nazarlık gibi geleneksel cam ev eşyası ürünleri modern bir çizgide yorumlanarak cam tutkunlarının beğenisine sunulmuştur.

Şişecam, çalışanlarına ve çalışanlarının öğrenim gören çocuklarına Eğitim Teşvik Bursu vermektedir. Bu kapsamda, 2016 yılında 3.678.742 TL burs verilmiştir.

Mersin’deki Kazanlı sahili, nesli tehlike altında olan deniz kaplumbağalarının dünyadaki en önemli yumurtlama alanlarından biri olarak öne çıkmaktadır. Soda Sanayii A.Ş. ve Mersin Üniversitesi işbirliğiyle 2007 yılından bu yana sürdürülen “Mersin İli, Kazanlı Kumsalı Deniz Kaplumbağası Popülasyonlarının Araştırılması, İncelenmesi ve Korunması Projesi” kapsamında, nesli tehlikede olan Caretta Caretta ve Chelonia Mydas kaplumbağalarının yuva alanlarının korunması sağlanmaktadır. Gerçekleştirilen çalışmalar sonucunda 2007 yılından bu yana yuva sayısı istikrarlı bir oranda artmış, 2016 yılında tespit edilen 1705 deniz kaplumbağası yuvası ile rekor sayıya ulaşılmıştır.

Bunun yanı sıra yürütülen bilinçlendirme çalışmaları yoluyla bölge halkının konuyla ilgili bilgilendirilmesi ve nesli tehlike altında olan deniz kaplumbağalarının korunması kapsamındaki çalışmalar sürdürülmüştür.

Soda Sanayii A.Ş. çalışanlarının katılımı ve Mersin Üniversitesi öğretim görevlilerinin işbirliğiyle 19 Mayıs 2016 tarihinde düzenlenen Kazanlı Sahili Bahar Temizliği etkinliğinde, kaplumbağaların yaşam alanları 500 kişilik bir gönüllü ekip tarafından temizlenmiştir.

Şişecam Topluluğu tarafından ÇEVKO Vakfı ve yerel yönetimlerle yapılan işbirliğiyle 2011 yılından bu yana sürdürülen “Cam Yeniden Cam” Projesi, Türkiye’nin en kapsamlı sürdürülebilirlik ve sosyal sorumluluk projelerinden biridir. Proje ile cam ambalaj geri dönüşümü konusunda farkındalık yaratılması ve toplumun bilinçlendirilmesi, cam ambalaj atıklarının toplama altyapısının geliştirilmesi, cam ambalaj atıklarının toplanarak işlendiği tesislerin modernize edilmesi ve evsel atıklara karışan cam ambalaj atıklarının düzenli depolama öncesinde ayrıştırılması hedeflenmektedir. Proje kapsamında bugüne kadar 233.000 ilköğretim öğrencisine geri dönüşüm konusunda eğitimler verilmiş, 17.400 adet kumbara hibe edilmiş ve 740.000 ton cam ambalaj atığının geri dönüşümü sağlanmıştır. Cam geri dönüşümü konusunda toplumsal farkındalığı artırmak amacıyla yıl boyunca çeşitli iletişim aktiviteleri düzenlenmiş, cam geri dönüşümünün sürdürülebilir bir gelecek için önemi vurgulanmıştır.

Şişecam tarafından Çayırova Yelken İhtisas Spor Kulübü Derneği adı altında kurulan Şişecam Çayırova Spor Kulübü, gençleri spora yönlendirmek, spor terbiyesi ile beden ve ahlaki kabiliyetlerinin gelişimine katkıda bulunmak amacıyla 1982 yılında Çayırova Sosyal Tesisleri’nde faaliyetlerine başlamış ve 1984 yılında Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğü nezdinde federe kulüp statüsünü elde etmiştir.

Topluluk’un kurumsal hedeflerine katkı sağlanması ve insan kaynağı yetkinliklerinin, çalışan bağlılığının geliştirilmesi amacıyla 2015 yılında temelleri atılan Şişecam Akademi, Merkez birimler ve Gruplar ile bir iş ortağı anlayışıyla çalışmakta olup; iş aileleri ve pozisyonlar bazında sunduğu eğitim, gelişim olanaklarını 2016 yılı içerisinde de zenginleştirerek ve yaygınlaştırarak sürdürmüştür. Bu kapsamda Global Liderlik Modeli temel alınarak oluşturulan “Liderlik Okulu”, Müdür, Şef ve Teknisyen/Ustabaşı kademelerinde görev yapmakta olan 450 çalışana ulaşmış; ilk yurtdışı uygulaması ise Rusya’da 2016 sonbaharında başlatılmıştır. Satış Temsilcileri ve Satış Şeflerine yönelik “Satış Okulu” ve geleceğin stratejik insan kaynakları çalışanlarını geliştirecek “İnsan Kaynakları Sertifika Programı”, Mühendisler ve bu yıl Şefleri de kapsayan “Cam Okulu” 2016 yılı içerisinde gerçekleştirilen faaliyetler arasındadır.

“İç Eğitmenlik Sertifika Programı” ile Topluluğun değerli bilgi birikiminin hem yeni hem de mevcut çalışanlarımıza aktarılması amaçlanmakta ve bu çerçevede dış firmalar tarafından gerçekleştirilen bazı eğitimlerin iç eğitmenler tarafından verilmesi hedeflenmektedir.

Ekosistemimizde yer alan paydaşlarımızın gelişimini desteklemek amacıyla “Düzcam” ve “Cam Ev Eşyası” Bayi Eğitimleri Boğaziçi Üniversitesi işbirliği ile gerçekleştirilerek Şişecam Akademi uygulamaları içinde yer almıştır. Yukarıda bahsi geçen Okul ve Programlara ilave olarak; “Tedarik Zinciri Okulu”, “Pazarlama Okulu” ve “Mali İşler Sertifika Programı” projelerinin de hazırlık aşamaları tamamlanmış, yeni yılda hayata geçirilmesi planlanmaktadır.

Eğitim teknolojileri alanına yapılan yatırımlar neticesinde Topluluk bünyesinde e-öğrenme modülleri iç üretimine başlanmıştır. Karma eğitim metotları ile eğitim ve gelişim etkinlikleri daha yüksek bir oranda sınıf içi uygulamaların dışına taşınmış ve bilgiye daha kolay ulaşılması sağlanmıştır. Bu çerçevede sınıf eğitimleri ve çalışanlarımızın özel ilgi alanlarını destekleyen gelişim kaynakları, kitap özetleri, videolar “Akademi Portalı” üzerinden paylaşılmıştır. İlk defa oyunlaştırma tekniği kullanılarak “Ajan 4141” eğitimi hazırlanmış ve yüksek katılım sağlanmıştır. 2016 yılında beyaz yaka çalışanlara 38 tane e-öğrenme modülü açılmış, toplam 15.783 kişilik katılım sağlanmıştır.

2016 yılında beyaz yaka çalışanlar için kişi başı eğitim 31,6 saat; mavi yaka çalışanlar için kişi başı eğitim 20,7 saat olarak gerçekleşmiştir.

Topluluk genelinde 10 fabrikanın dâhil olduğu 1 grup toplu iş sözleşmesi ile 2 işletme ve 3 işyeri olmak üzere yurt içinde toplam 6 toplu iş sözleşmesi, yurt dışında ise Bulgaristan’da bulunan Trakya Glass Bulgaria EAD, Şişecam Automotive Bulgaria EAD, Paşabahçe Bulgaria EAD, Rusya’da OOO Posuda, Romanya’da Glass Corp S.A., Bosna-Hersek’te Soda Lukavac D.O.O ile Rudnik Krecnjaka Vijenac D.O.O. ve Macaristan’da Richard Fritz Kft. İş yeri toplu iş sözleşmeleri akdedilmektedir. Bu toplu iş sözleşmelerinin yürürlük süreleri 1 ile 3 yıl arasında değişmektedir.

Topluluğa ait işyerlerinde örgütlü olan Kristal-İş, T. Çimse-İş, Selüloz-İş ve Petrol-İş Sendikaları ile toplu iş sözleşmelerinin tatbikatı, endüstri ilişkileri ve verimliliğin artırılması konularında koordinasyon toplantıları gerçekleştirilmektedir. Benzer şekilde yurtdışındaki işyerlerinde örgütlü olan sendikalar ile de koordinasyon çalışmaları yürütülmektedir.

204 205

BAĞIMSIZLIK BEYANITürkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş.Yönetim Kurulu Başkanlığı’na

Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. Yönetim Kurulu üyesi olarak Sermaye Piyasası Kanunu, Sermaye Piyasası Kurulu Tebliğ, İlke Kararı ve sair düzenlemeler ile Şirketiniz Esas Sözleşmesi ile belirlenen “Bağımsız Yönetim Kurulu üyeliği” koşullarını halen taşıdığımı; söz konusu bağımsızlığı ortadan kaldıran bir durum ortaya çıktığı takdirde bu durumu gerekçesi ile birlikte Kamuyu Aydınlatma Platformunda açıklanmak üzere derhal Yönetim Kurulu Başkanlığınıza ve eş anlı olarak, Sermaye Piyasası Kurulu’na yazılı olarak bildireceğimi ve Yönetim Kurulunuzun kararı doğrultusunda hareket ederek Kurumsal Yönetim İlkelerinin 4.3.8 maddesinde öngörülen hususlara uyacağımı beyan ederim.

Saygılarımla,

Prof. Dr. Atilla Murat Demircioğlu6 Mart 2017

BAĞIMSIZLIK BEYANITürkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş.Yönetim Kurulu Başkanlığı’naTürkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. Yönetim Kurulu üyesi olarak Sermaye Piyasası Kanunu, Sermaye Piyasası Kurulu Tebliğ, İlke Kararı ve sair düzenlemeler ile Şirketiniz Esas Sözleşmesi ile belirlenen “Bağımsız Yönetim Kurulu üyeliği” koşullarını halen taşıdığımı; söz konusu bağımsızlığı ortadan kaldıran bir durum ortaya çıktığı takdirde bu durumu gerekçesi ile birlikte Kamuyu Aydınlatma Platformunda açıklanmak üzere derhal Yönetim Kurulu Başkanlığınıza ve eş anlı olarak, Sermaye Piyasası Kurulu’na yazılı olarak bildireceğimi ve Yönetim Kurulunuzun kararı doğrultusunda hareket ederek Kurumsal Yönetim İlkelerinin 4.3.8 maddesinde öngörülen hususlara uyacağımı beyan ederim.

Saygılarımla,

Halit Bozkurt Aran6 Mart 2017

BAĞIMSIZLIK BEYANITürkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş.Yönetim Kurulu Başkanlığı’naTürkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. Yönetim Kurulu üyesi olarak Sermaye Piyasası Kanunu, Sermaye Piyasası Kurulu Tebliğ, İlke Kararı ve sair düzenlemeler ile Şirketiniz Esas Sözleşmesi ile belirlenen “Bağımsız Yönetim Kurulu üyeliği” koşullarını halen taşıdığımı; söz konusu bağımsızlığı ortadan kaldıran bir durum ortaya çıktığı takdirde bu durumu gerekçesi ile birlikte Kamuyu Aydınlatma Platformunda açıklanmak üzere derhal Yönetim Kurulu Başkanlığınıza ve eş anlı olarak, Sermaye Piyasası Kurulu’na yazılı olarak bildireceğimi ve Yönetim Kurulunuzun kararı doğrultusunda hareket ederek Kurumsal Yönetim İlkelerinin 4.3.8 maddesinde öngörülen hususlara uyacağımı beyan ederim.

Saygılarımla,

Mehmet Öğütcü6 Mart 2017

Bugün yaklaşık 120 kişilik sporcu ve yönetici kadrosuyla yelken, kürek ve kano dalında genç sporcular yetiştirerek ülke sporuna katkı sağlayan Kulüp, her üç dalda da 2016 boyunca birçok başarı elde etmesinin yanı sıra Milli Takım’a Kürek Şubesi ile beş sporcu ve bir antrenör, Kano Şubesi ile ise üç sporcu ve bir antrenör vermiştir.

BÖLÜM V. YÖNETİM KURULU

5.1. Yönetim Kurulunun Yapısı ve Oluşumu

Yönetim Kurulu; aldığı stratejik kararlarla, Şirketin risk, büyüme ve getiri dengesini en uygun düzeyde tutarak akılcı ve tedbirli risk yönetimi anlayışıyla Şirketin öncelikle uzun vadeli çıkarlarını gözetmekte, Şirketi bu prensiplerle idare ve temsil etmektedir.

Yönetim kurulu Şirketin stratejik hedeflerini tanımlamış, ihtiyaç duyacağı insan ve finansal kaynaklarını belirlemiş ve Şirket yönetiminin performansını denetlemektedir. Şirket faaliyetlerinin mevzuata, esas sözleşmeye, iç düzenlemelere ve oluşturulan politikalara uygunluğunu da gözetmektedir.

Yönetim Kurulu; üyelerinin verimli ve yapıcı çalışmalarına, hızlı ve rasyonel kararlar almalarına ve komitelerin oluşumuna ve çalışmalarını etkin bir şekilde organize etmelerine imkân sağlayacak şekilde belirlenmektedir.

Yönetim Kurulu’nda icrada görevli olan ve olmayan üyeler bulunmaktadır. İcrada görevli olmayan Yönetim Kurulu üyesi, Yönetim Kurulu üyeliği haricinde Şirket’te başkaca herhangi bir idari görevi bulunmayan ve Şirket’in günlük iş akışına ve olağan faaliyetlerine müdahil olmayan kişidir. Yönetim Kurulu üyelerinin çoğunluğu icrada görevli olmayan üyelerden oluşmaktadır. Genel Müdür Prof. Dr. Ahmet Kırman İcracı üye olarak Yönetim Kurulu’nda bulunmaktadır. Yönetim Kurulu Başkanı ve Genel Müdür aynı kişi değildir. Yönetim Kurulu’nda Sermaye Piyasası Kurulu Kurumsal Yönetim İlkeleri’nde öngörülen bağımsızlık kriterlerine uygun üç bağımsız üye bulunmaktadır.

Bağımsız üyeler, Kurumsal yönetim ilkelerinde öngörülen süreçlere uygun olarak 12 Ocak 2016 tarihinde belirlenmiş ve aynı tarihte Yönetim Kuruluna sunulmuştur. Yönetim Kurulumuzun 19 Ocak 2016 tarihli toplantısında da uygun bulunan bağımsız üyelerin seçimine ilişkin olarak, SPK’nın 5 Şubat 2016 tarih 29833736-100-E.1446 sayılı yazıları ile olumsuz görüş bildirilmemiştir.

Bu kapsamda belirlenen bağımsız üyeler ile bağımsız olmayan Yönetim Kurulu üyeleri, 2016 yılına ilişkin olarak 25 Mart 2016 tarihinde yapılan Olağan Genel Kurul Toplantısı’nda 1 yıl için seçilmiştir. Yönetim Kurulu üyelerinin 1 yıllık görev sürelerinin, 30 Mart 2017 tarihinde yapılacak olağan genel kurul toplantı tarihinde sona erecek olması nedeniyle, anılan olağan genel kurul toplantısında yönetim kurulu üyeleri için seçim yapılacaktır. Yönetim Kurulu üyelerinin özgeçmişleri faaliyet raporumuzun ilgili bölümünde ve Şirket’in kurumsal internet sitesinde kamuya açıklanmış olup, bu dönemde, bağımsız üyelerin bağımsızlıklarını ortadan kaldıran bir durum ortaya çıkmamıştır. Bu hususa ilişkin bağımsız üyelerin beyanları aşağıda sunulmuştur.

206 207

5.2. Yönetim Kurulunun Faaliyet Esasları

Yönetim Kurulu, her genel kurul toplantısını takiben bir başkan ve bir başkan vekili seçer. Ancak, başkan ve/veya başkan vekilinin herhangi bir nedenle işbu görevden ayrılmaları halinde, Yönetim Kurulu boşalan yerler için yeniden seçim yapar. Başkan’ın bulunmadığı zamanlarda, Yönetim Kurulu’na Başkan Vekili başkanlık eder. Başkan Vekili de yoksa Yönetim Kurulu’na o toplantı için kendi arasından seçeceği bir geçici başkan başkanlık eder. Yönetim Kurulu’nun toplantı gün ve gündemi, Başkan tarafından belirlenir. Başkan’ın bulunmadığı durumlarda bu sorumlulukları Başkan Vekili yerine getirir. Ancak, toplantı günü Yönetim Kurulu kararı ile de belirlenebilir. Yönetim Kurulu, Şirket işi ve işlemleri lüzum gösterdikçe toplanır. Ancak, en az ayda bir defa toplanması mecburidir.

Dönem içinde Yönetim Kurulu’nca alınan karar sayısı 114 olup, kararlar mevcudun oybirliği ile alınmıştır. Alınan kararlara muhalif kalan yönetim Kurulu üyesi olmamıştır. Yönetim Kurulu kararlarını alırken Türk Ticaret Kanunu, Sermaye Piyasası Kanunu ve ilgili mevzuattaki düzenlenen toplantı ve karar nisapları dikkate alınmaktadır.

Yönetim Kurulu toplantısı gündeminde yer alan konular ile ilgili bilgi ve belgeler, eşit bilgi akışı sağlanmak suretiyle, toplantıdan yeterli zaman önce Yönetim Kurulu üyelerinin incelemesine sunulmaktadır. Yönetim Kurulu üyeleri toplantıdan önce, Yönetim Kurulu Başkanı’na gündemde değişiklik önerisinde bulunabilirler. Toplantıya katılamayan ancak görüşlerini yazılı olarak Yönetim Kurulu’na bildiren üyenin görüşleri diğer üyelerin bilgisine sunulmaktadır. Yönetim Kurulu’nda her üyenin bir oy hakkı vardır.

Yönetim Kurulu toplantılarında gündemde yer alan konular açıkça ve her yönü ile tartışılmaktadır. Yönetim Kurulu üyelerinin, 2016 yılında gerçekleştirilen Yönetim Kurulu toplantılarına katılma oranı %99,32’dir. Bağımsız Yönetim Kurulu üyeleri kendi seçimlerinde oy kullanmamışlardır. Yönetim Kurulu Başkanı, Yönetim Kurulu toplantılarına icracı olmayan üyelerin etkin katılımını sağlama yönünde en iyi gayreti göstermektedir. Yönetim Kurulu üyelerinin toplantılarda muhalif kaldığı konulara ilişkin makul ve ayrıntılı karşı oy gerekçeleri karar zaptına geçirilmektedir. Karşı oy kullanan üyelerin ayrıntılı gerekçeleri kamuya açıklanır. Ancak, 2016 yılında gerçekleştirilen Yönetim Kurulu toplantılarında bu türde bir muhalefet veya görüş beyan edilmediğinden kamuya açıklama yapılmamıştır.

Yönetim Kurulu toplantıları genellikle Şirket merkezinde yapılmakta olup, önemli nitelikteki Yönetim Kurulu Kararları KAP aracılığıyla kamuya duyurulmakta ve kamuya duyurulan metin, Şirket kurumsal internet sitesinde de yayınlanmaktadır.

Yönetim Kurulu üyelerinin yetki ve sorumlulukları Esas Sözleşme ’de açıkça belirtilmiştir. Yetkiler, Türk Ticaret Kanunu’nun 367 ve 371. maddeleri gereğince Yönetim Kurulumuzun 20 Kasım 2014 tarih ve 122 sayılı kararı ile hazırlanan ve 27 Kasım 2014 tarihinde tescil 3 Aralık 2014 tarihinde de ilan edilen iç yönergede belirtilen esaslara uygun olarak kullanılmaktadır. Yönetim Kurulu; Şirket ile pay sahipleri arasında etkin iletişimin korunmasında, yaşanabilecek anlaşmazlıkların giderilmesine yönelik olarak Yatırımcı İlişkileri Bölümü ile yakın işbirliği içerisinde olur ve bu uyuşmazlıkların giderilmesinde öncü rol oynar.

Yönetim Kurulu üyelerinin seçildiği Genel Kurul toplantılarını müteakip, görev bölümüne ilişkin karar alınmak suretiyle Yönetim Kurulu Başkanı ve Yönetim Kurulu Başkan Vekili belirlenmektedir. Şirket’in mevcut Yönetim Kurulu’nda aşağıda yer alan tabloda isimleri belirtilen 1 icracı ve 8 icracı olmayan üye bulunmaktadır.

Yönetim Kurulu Başkan ve üyelerinin Şirket’in faaliyet konusuna giren işleri bizzat veya başkaları adına yapmaları ve bu tür işleri yapan şirketlere ortak olabilmeleri hususunda Türk Ticaret Kanunu 395. ve 396. maddeleri kapsamında Genel Kurul’dan onay alınmaktadır.

5.3. Yönetim Kurulunda Oluşturulan Komitelerin Sayı, Yapı ve Bağımsızlığı

Yönetim Kurulu’nun görev ve sorumluluklarının sağlıklı olarak yerine getirilmesi amacıyla Kurul bünyesinde Kurumsal Yönetim Komitesi, Denetimden Sorumlu Komite ve Riskin Erken Saptanması Komitesi kurulmuştur. Komitelerin görev alanları, çalışma esasları ve hangi üyelerden oluşacağı Yönetim Kurulu tarafından belirlenmiş ve Şirketin internet sitesinde kamuya açıklanmıştır.

Denetimden Sorumlu Komite’nin tamamı bağımsız Yönetim Kurulu üyeleri arasından seçilmiştir. Kurumsal Yönetim ve Riskin Erken Saptanması Komitelerinin başkanları da bağımsız Yönetim Kurulu üyeleridir. Kurumsal Yönetim Komitesi beş, Riskin Erken Saptanması Komitesi beş, Denetimden Sorumlu Komite ise üç üyeden oluşmaktadır.

Yönetim Kurulu Başkanı ve Genel Müdür komitelerde yer almamaktadır. Kurumsal yönetim ilkeleri gereği Kurumsal Yönetim Komitesi’nde bulunan “Yatırımcı İlişkileri Bölümü” yöneticisi hariç, komitelerde icracı üye görev yapmamaktadır. Yönetim Kurulu’ndan, bağımsızlık özelliklerini taşımayan bir üye iki komitede birden görev almaktadır.

Komitelerin görevlerini yerine getirmeleri için gereken kaynak ve destek Yönetim Kurulu tarafından sağlanmaktadır. Komiteler, gerekli gördükleri yöneticiyi toplantılarına davet edebilmekte ve görüşlerini alabilmektedirler.

Komitelerin toplanma sıklıkları yeterlidir ve yaptıkları tüm çalışmalar yazılı hale getirilmiş ve kayıtları tutulmuştur. Çalışmaları hakkındaki bilgiler ve toplantı sonuçlarını içeren raporlar Yönetim Kurulu’na sunulmaktadır.

Denetimden Sorumlu Komite; şirketin muhasebe sistemi, finansal bilgilerinin kamuya açıklanması, bağımsız denetimi ve iç kontrol ve iç denetim sisteminin işleyişinin ve etkinliğinin gözetimini yapmakta, şirketin muhasebe ve iç kontrol sistemi ile bağımsız denetimiyle ilgili olarak şirkete ulaşan şikâyetlerin incelenmesi, sonuca bağlanması, şirket çalışanlarının, şirketin muhasebe ve bağımsız denetim konularındaki bildirimlerinin gizlilik ilkesi çerçevesinde değerlendirilmesi konularında uygulanacak yöntem ve kriterleri belirlemekte, kendi görev ve sorumluluk alanıyla ilgili tespitlerini ve konuya ilişkin değerlendirme ve önerilerini Yönetim Kurulu’na yazılı olarak bildirmekte ve kamuya açıklanacak yıllık ve ara dönem finansal tabloların şirketin izlediği muhasebe ilkeleri ile gerçeğe uygunluğuna ve doğruluğuna ilişkin değerlendirmelerini, Şirketin sorumlu yöneticileri ve bağımsız denetçilerinin görüşlerini alarak, kendi değerlendirmeleriyle birlikte Yönetim Kurulu’na yazılı olarak bildirmektedir.

Denetimden Sorumlu Komite üyeleri Kurumsal Yönetim İlkeleri tebliğinde belirtilen niteliklere sahiptir. Denetimden Sorumlu Komite’nin faaliyetleri ve toplantı sonuçları hakkında yıllık faaliyet raporunda açıklama yapılmıştır. Denetimden Sorumlu Komite, 2016 yılı içerisinde 16 adet toplantı gerçekleştirmiştir. Bağımsız denetim kuruluşunun seçim süreci, Denetimden Sorumlu Komite’nin bağımsız denetim kuruluşlarının yetkinlik ve bağımsızlık koşullarını da dikkate alarak uygun gördüğü denetim firmasını Yönetim Kurulu’na önermesi biçiminde gerçekleşmektedir.

Yönetim Kurulu üyeleri her türlü etkiden uzak olarak görüşlerini özgürce aktarabilmekte ve ifade edebilmektedir. Kurumsal Yönetim İlkeleri uyarınca Şirket Yönetim Kurulu’nda kadın üye olarak Zeynep Hansu Uçar ile İzlem Erdem bulunmakta olup, yönetim kurulunda kadın üye oranı için % 25’ten az olmamak kaydıyla bir hedef oran ve hedef zaman belirlenmemiş, bu hedeflere ulaşmak için henüz bir politika oluşturulmamıştır. Şirketin bu yöndeki politikası dönemsel olarak ve gereksinimler doğrultusunda değerlendirilmektedir.

Şirket’in bağlı ortaklıkları ve iştirakleri mevcuttur. Şirket Yönetim Kurulu üyelerinin bu şirketlerin yönetiminde de yer almalarının, Topluluk menfaatine olacağı düşünülerek, Şirket dışındaki bu görevleri alması sınırlandırılmamış olup, yönetim kurulu üyelerinin şirket dışındaki görevleri aşağıda belirtilmiştir.

Adı Soyadı Görevi Son Durum İtibarıyla Ortaklık Dışında Aldığı Görevler

Hakkı Ersin Özince Yönetim Kurulu Başkanı Türkiye İş Bankası A.Ş. Yönetim Kurulu Başkanı

Prof. Dr. Ahmet Kırman Yönetim Kurulu Başkan Vekili – Genel Müdür

Anadolu Cam San. A.Ş., Paşabahçe Cam San. ve Tic. A.Ş., Trakya Cam San. A.Ş., Soda Sanayi A.Ş., Paşabahçe Mağazaları A.Ş. Trakya Glass Bulgaria EAD, Trakya Investment B.V., Fritz Holding GmbH, Anadolu Cam Investment B.V., OOO Ruscam Glass, OOO Ruscam Glass Packaging Holding, OOO Ruscam Management Company, Balsand B.V., TRSG Autoglass Holding B.V., Şişecam Chem Investment B.V., SC Glass Trading B.V., Paşabahçe Investment B.V., Şişecam Çevre Sistemleri A.Ş., OOO Posuda, AC Glass Holding B.V. Yönetim Kurulu Başkanı

Mahmut Magemizoğlu Üye Türkiye İş Bankası A.Ş. 1. Genel Müdür Yardımcılığı, Anadolu Hayat Emeklilik A.Ş. Yönetim Kurulu Başkanlığı, Milli Reasürans T.A.Ş. Yönetim Kurulu Başkanlığı

Prof. Dr. Atilla Murat Demircioğlu Üye Trakya Cam San. A.Ş. Bağımsız Yönetim Kurulu Üyesi, Alexander von Humbold Derneği Bursiyerleri Başkanı, Yıldız Teknik Üniversitesi Üniversite Yönetim Kurulu Üyesi

Halil Bozkurt Aran Üye Trakya Cam San. A.Ş. Bağımsız Yönetim Kurulu Üyesi, TEPAV Ticaret Çalışmaları Merkezi’nin direktörlüğü, The Bretton Woods Komitesi üyesi

Zeynep Hansu Uçar Üye Türkiye Sınai Kalkınma Bankası A.Ş. , Anadolu Cam San. A.Ş., Paşabahçe Cam San.ve Tic. A.Ş., Trakya Cam San. A.Ş., Yönetim Kurulu Üyesi, Camiş Yatırım Holding A.Ş Yönetim Kurulu Başkanı

Sabahattin Günceler Üye Yok

Mehmet Öğütcü Üye Global Resources Partnership Başkanı, The Bosphorus Energy Club İcra Başkanı, Genel Energy plc ve Saudi Crown Investment Holding Bağımsız Yönetim Kurulu Üyesi, Energy Charter teşkilatının Asya-Pasifik ve Ortadoğu/Körfez bölgeleri Özel Elçisi, Windsor Energy Grup, European Policy Forum, The Oil Council ve Beijing Energy Club Uluslararası Danışma Kurulu Üyesi.

İzlem Erdem Üye Türkiye İş Bankası A.Ş. İktisadi Araştırmalar Bölümü Müdürü, İş Portföy Yönetimi A.Ş. Yönetim Kurulu Başkan Vekili

208 209

Organizasyonel olarak Ana Şirket bünyesinde yapılandırılmış olan risk yönetimi fonksiyonunun faaliyetleri yasal gerekliliklere mutlak uyum dahilinde gerçekleştirilmektedir. Belirlenen, önceliklendirilen ve risk iştahı doğrultusunda eylem planlarına bağlanan risklerin yönetimi için önceki yıllarda olduğu gibi Topluluğun temel iş alanlarını yöneten Grup Başkanlıkları ile koordinasyon içerisinde çalışılmakta, sürecin sağlıklı izlemesini sağlayacak olan raporlamalar da yine mevzuata uygun şekilde sürdürülmektedir.

Şişecam Topluluğu’nda İç Kontrol:

Topluluğumuzda uzun yıllardır sürdürülen iç denetim faaliyetlerinin amacı, Topluluk Şirketlerinin sağlıklı bir şekilde gelişmesine ve uygulamada birlik ve beraberliğin sağlanmasına yardımcı olmak, faaliyetlerin iç ve dış mevzuata uygun bir şekilde yürütülmesini ve düzeltici tedbirlerin zamanında alınmasını sağlamaktır. Anılan amaç doğrultusunda, Topluluğun yurt içi ve yurt dışı kuruluşları bünyesinde süreklilik arz edecek şekilde denetim çalışmaları yapılmaktadır.

İç denetim çalışmaları Yönetim Kurulu tarafından onaylanan dönemsel denetim programları kapsamında yürütülmektedir. Denetim programları oluşturulurken risk yönetimi çalışmalarından elde edilen sonuçlardan da faydalanılmakta, diğer bir deyişle “risk odaklı denetim” uygulamaları hayata geçirilmektedir.

5.5. Şirketin Stratejik Hedefleri

Şirketin stratejik hedef oluşturması ve oluşan stratejik hedefleri gözden geçirerek güncellemesi süreci, Yönetim Kurulu’nun Vizyon/Misyon ve Değerler setini netleştirmesi ile başlamaktadır.

Şirket Misyon ifadesini; hangi ürün ya da hizmetleri, kimin için, nasıl ve hangi coğrafyalarda üreteceğini ve sunacağını ortaya koymak için kullanmaktadır. Vizyon ifadesi ise; şirketin gelecekte ulaşmak istediği yerin, arzuladığı durumun en genel ifadesidir.

Bu kapsamda Yönetim Kurulu, Topluluğun vizyonunu “Camda ve faaliyet alanlarında öncü bir geleceğe oynarken iş ortaklarıyla yaratıcı çözümler üreten, teknoloji ve markalarıyla fark yaratan, bireye ve çevreye saygılı bir dünya şirketi olmak” misyonunu ise “Kaliteli ve konfor yaratan ürünleriyle yaşama değer katan; insana, doğaya, yasaya saygılı bir şirket olmak” şeklinde ortaya koymuştur. Misyon ve vizyonunun gerçekleştirilmesi için ihtiyaç duyulan şirket kültürü ise değerler seti ile belirlenmiştir. Belirlenen değerler Şişecam genelinde tanımlanmakta ve Topluluğun tüm kuruluşlarını kapsamaktadır.

Topluluk, vizyon, misyon ve değerleri doğrultusunda uzun vadeli hedeflerini oluşturmakta, bu hedeflere paralel olarak 5 yıllık stratejik planlarını ve yıllık bütçelerini hazırlamakta, tüm çalışanlarına da bütçe doğrultusunda hedefler belirlemektedir. Her faaliyet döneminin sonunda belirlenen hedefler doğrultusunda da performans değerlendirmeleri gerçekleştirilmektedir.

Kurumsal Yönetim Komitesi, Şirkette kurumsal yönetim ilkelerinin uygulanıp uygulanmadığını, uygulanmıyor ise gerekçesini ve bu prensiplere tam olarak uymama dolayısıyla meydana gelen çıkar çatışmalarını tespit etmekte ve Yönetim Kurulu’na kurumsal yönetim uygulamalarını iyileştirici tavsiyelerde bulunmaktadır. Ayrıca, “Yatırımcı İlişkileri Bölümü” nün çalışmalarını gözetmektedir. Kurumsal Yönetim Komitesi, 2016 yılı içerisinde 5 adet toplantı gerçekleştirmiştir.

Aday Gösterme Komitesi ve Ücretlendirme Komitesi kurulmamış olup bu komitelerin görevleri Kurumsal Yönetim Komitesi’nin çalışma esaslarına dâhil edilmiştir. Yönetim Kurulu bağımsız üyelikleri için gelen adaylık teklifleri, adayların ilgili mevzuat kapsamında bağımsızlık ölçütlerini taşıyıp taşımaması dikkate alınarak değerlendirilmiş, bu değerlendirmeler rapora bağlanmıştır.

Tüm Yönetim Kurulu üyelikleri için uygun adayların saptanması, değerlendirilmesi ve eğitilmesi konularında şeffaf bir sistemin oluşturulması ve bu hususta politika ve stratejiler belirlenmesi konularında çalışmaların yapılması ile Yönetim Kurulu’nun yapısı ve verimliliği hakkında düzenli değerlendirmelerin yapılması ve bu konularda yapılabilecek değişikliklere ilişkin Yönetim Kurulu’na tavsiyelerde bulunma işlevleri çalışma esaslarında komitenin görevleri olarak belirlenmiştir.

Yönetim Kurulu üyelerinin ve idari sorumluluğu bulunan yöneticilerin ücretlendirme esaslarının belirlendiği şirket ücret politikası oluşturulmuş ve kurumsal internet sitesinde kamuya açıklamıştır.

Riskin Erken Saptanması Komitesi, şirketin varlığını, gelişmesini ve devamını tehlikeye düşürebilecek risklerin erken teşhisi, tespit edilen risklerle ilgili gerekli önlemlerin alınması ve riskin yönetilmesi amacıyla çalışmalar yapmakta, Topluluk şirketlerinin risk yönetim sistemlerini gözden geçirerek rapora bağlamaktadır. Riskin Erken Saptanması Komitesi, 2016 yılı içerisinde 10 adet toplantı gerçekleştirmiştir.

Denetimden Sorumlu Komite, Riskin Erken Saptanması Komitesi ve Kurumsal Yönetim Komitesi toplantılarına ilişkin bildirimler, usulüne uygun olarak Yönetim Kurulu’na yapılmıştır.

Kurumsal Yönetim İlkelerinde Denetimden Sorumlu Komite üyelerinin tamamının, diğer komitelerin ise başkanlarının bağımsız üyelerden oluşmasının öngörülmesi, Yönetim Kurulu bünyesinde de üç bağımsız üye bulunması nedeniyle, bir Yönetim Kurulu üyesinin birden fazla komitede görev almasını zorunlu hale getirmiştir.

Denetimden Sorumlu Komite;Başkan Prof. Dr. Atilla Murat Demircioğlu (bağımsız), Halit Bozkurt Aran (bağımsız) ve Mehmet Öğütcü (bağımsız)

Kurumsal Yönetim Komitesi;Başkan Prof. Dr. Atilla Murat Demircioğlu (bağımsız), Zeynep Hansu Uçar, Sabahattin Günceler, İzlem Erdem ve Hande Özbörçek Kayaer.

5.6. Mali Haklar

Yönetim Kurulu üyelerine sağlanan her türlü hak, menfaat ve ücretler Esas Sözleşmede belirtildiği üzere her yıl Genel Kurul tarafından saptanmaktadır. Şirket’in 25 Mart 2016 tarihinde yapılan 2015 Yılı Olağan Genel Kurul toplantısında, Yönetim Kurulu üyelerine ödenecek aylık ücretler belirlenerek kamuya açıklanmıştır. Şirket üst düzey yöneticilerinin ücretlendirme esasları yazılı hale getirilmiş ve 3 Nisan 2013 tarihinde yapılan Ortaklar Olağan Genel Kurul toplantısında ayrı bir gündem maddesi olarak pay sahiplerinin bilgisine sunulmuş ve Şirket’in kurumsal internet sitesinde de yayınlanmıştır.

Şirket Genel Müdürü ve diğer Üst Düzey Yöneticilerine ciro, kârlılık ya da diğer temel göstergelere doğrudan endeksli, teknik anlamda prim olarak mütalaa edilebilecek herhangi bir ödeme yapılmamaktadır. Şirket Genel Müdürü ve diğer Üst Düzey Yöneticilerine maaş, ikramiye, sosyal yardım gibi nakdi ödemelerin yanı sıra, Yönetim Kurulumuzca Şirket’in faaliyet hacmi, Şirket faaliyetinin niteliği ve risklilik düzeyi, sevk ve idare edilen yapının büyüklüğü ve faaliyet gösterilen sektör gibi kriterler dikkate alınarak belirlenen ve enflasyon, genel ücret ve Şirket kârlılık artışları gibi göstergeler göz önünde bulundurulmak suretiyle, duruma göre artırılarak veya artırılmaksızın yılda bir defaya mahsus olmak üzere, jestiyon ikramiyesi adı altında bir ödeme de yapılmaktadır. Ayrıca, Şirket Üst Düzey Yöneticilerine gayri nakdi olarak da makam aracı tahsis edilmektedir.

Bu kapsamda, Yönetim Kurulu üyeleri ile üst düzey yöneticilerine ücret politikası çerçevesinde yapılan ödemeler toplamı, finansal tablo dipnotlarımızda kamuya açıklanmakta olup, sağlanan menfaatlerin kişi bazında sunulmaması bir çıkar çatışmasına yol açmamıştır.

Yönetim Kurulu üyelerine ve yöneticilere borç ve kredi verilmemekte, üçüncü bir kişi aracılığıyla şahsi kredi adı altında kredi kullandırılmamakta veya lehine kefalet gibi teminatlar verilmemektedir.

Riskin Erken Saptanması Komitesi;

Başkan Prof. Atilla Murat Demircioğlu (bağımsız), Mahmut Magemizoğlu (20 Aralık 2016 tarihi itibarıyla istifa ederek ayrılan Sayın İlhami Koç’un yerine 21 Aralık 2016 tarihi itibarıyla Sayın Mahmut Magemizoğlu’nun ilk genel kurulun onayına sunulmak üzere Türk Ticaret Kanunu’nun 363. Maddesi gereğince Yönetim Kurulu üyeliğine seçilmiştir.), Halit Bozkurt Aran (bağımsız), Zeynep Hansu Uçar ve Mehmet Öğütcü (bağımsız).

5.4. Risk Yönetimi ve İç Kontrol Mekanizması

Finansal krizler, yoğunlaşan devletlerarası çıkar çatışmaları, jeopolitik faktörlerin tetiklediği güvenlik sorunları, dördüncü endüstri devrimi olarak da adlandırılmakta olan teknolojik gelişmeler, iklim değişikliğinin dramatik sonuçları ve toplumsal sorunlar dünyayı, geçmişten farklı siyasi, ekonomik ve çevresel riskler barındıran bir yer haline getirmiştir.

Küresel risklerin; kişilerin, şirketlerin ve devletlerin hayatını yeni ve alışılmadık şekillerde etkilemeye başlıyor olması tüm dünyada risklere bakış açısını farklılaştırmış, bir disiplin olarak risk yönetiminin önemini büyük ölçüde artırmıştır. Bu kapsamda geçmiş yıllarda olduğu gibi 2016 yılında da risk yönetimi ve iç denetim süreçlerinin etkinliği sürekli olarak gözden geçirilmiş, kurumsal yönetimin önemli unsurlarını oluşturan söz konusu iki fonksiyon daha geniş bir perspektifle ve daha etkin bir şekilde yönetilmiştir. Bu yapı kapsamında, Topluluğumuz mevcut ve potansiyel riskleri proaktif bir yaklaşımla ele almakta ve denetim faaliyetlerini risk odaklı bir bakış açısı ile sürdürmektedir.

Şişecam Topluluğu’nda risk yönetimi ve iç denetim faaliyetleri, Ana şirket bünyesinde yapılandırılmıştır. Faaliyetler, Topluluğun temel iş alanlarını yöneten Grup Başkanlıkları ile koordinasyon içerisinde, Ana Şirket Yönetim Kurulu’na bağlı olarak yürütülmekte, halka açık şirketlerimiz bünyesinde yapılandırılan “Riskin Erken Saptanması Komitesi”, “Denetimden Sorumlu Komite” ve “Kurumsal Yönetim Komitesi” ile yapılan düzenli ve planlı toplantıların sonuçları Yönetim Kurullarına mevzuata uygun şekilde raporlanmaktadır.

Kurumsal bir yapının tesis edilmesi, paydaşlara gereken güvencenin sağlanması, Topluluğun maddi ve maddi olmayan varlıklarının, kaynaklarının ve çevrenin korunması, belirsizliklerden kaynaklanan kayıpların en aza indirilmesi ve olası fırsatlardan en yüksek faydanın sağlanması amacıyla yapılan çalışmalar esnasında, iç denetim ve risk yönetimi fonksiyonlarının birbirleri ile olan iletişimi en üst seviyede tutulmakta ve karar verme sürecinin desteklenmesi ve yönetim etkinliğinin artırılması hedeflenmektedir.

Şişecam Topluluğunda Risk Yönetimi:

Şişecam Topluluğu’nda risk yönetimi faaliyetleri kurumsal risk yönetimi prensipleri esas alınarak sürdürülmekte, bütünsel ve proaktif bir yaklaşımla ele alınmaktadır. Topluluk, gerek küresel gelişmelerin yarattığı belirsizlikleri daha etkin yönetebilmek, gerekse söz konusu koşulların sonuçlarından birisi olarak ortaya çıkan keskin iç ve dış rekabet ortamında paydaşlarına sağladığı risk güvencesini artırabilmek amacıyla, 2016 yılında risk yönetimi süreçlerinin etkinliğini artırmaya odaklanmıştır. Bu doğrultuda hayata geçirilen entegre risk yönetimi platformu MicroSCope’un kapsamı genişletilmiş, risk yönetimi ve sigorta fonksiyonlarının çok daha yüksek koordinasyon içinde ele alınması sağlanmıştır. Risklerin daha etkin yönetimi ve risk kültürünün yaygınlaştırılması amacıyla sahada harcanan süreler artırılmıştır.

210 211

1. Başkanlık Divanı Seçimi ve Başkanlık Divanı’na Genel Kurul Tutanağını İmza Yetkisi Verilmesi,

2. Şirketimizin 2016 Yılı Çalışmaları Hakkında Yönetim Kurulu Faaliyet Raporu ile Bağımsız Denetçi Raporunun Özetinin Okunması,

3. 2016 Yılı Bilançosu ile Gelir Tablosu Hesaplarının İncelenmesi, Müzakere Edilmesi ve Onayı,

4. Yıl İçinde İstifa Eden Yönetim Kurulu Üyesinin Yerine Yapılan Seçimin Onayı,

5. Yönetim Kurulu Üyelerinin İbrası,

6. Yönetim Kurulu Üyelerinin Seçimi,

7. Yönetim Kurulu Üyelerinin Ücretlerinin Saptanması,

8. Yönetim Kurulu Üyelerine T.T.K.’nun 395 ve 396’ıncı Maddeleri Uyarınca İzin Verilmesi,

9. 2016 Yılı Kârının Dağıtım Şekli ve Tarihi Hakkında Karar Alınması,

10. Şirket Esas Sözleşmesinin Ekli Tadil Tasarısında Belirtilen Şekilde Değiştirilmesi Hakkında Karar Alınması,

11. Türk Ticaret Kanunu ve Sermaye Piyasası Kurulu Düzenlemeleri Gereğince Bağımsız Denetim Kuruluşunun Seçimi Hakkında Karar Alınması,

12. Yıl İçinde Yapılan Bağışlar Hakkında Ortaklara Bilgi Verilmesi ve 2017 Yılında Yapılacak Bağışların Sınırının Belirlenmesi,

13. Üçüncü Kişiler Lehine Verilen Teminat, Rehin ve İpotekler Hakkında Ortaklara Bilgi Verilmesi.

Tarih: 30 Mart 2017

Yer: İçmeler Mahallesi D-100 Karayolu Cad. No:44 A 34947 Tuzla – İstanbul / Türkiye

Eski Metin SERMAYE:Madde 7:

Şirket Sermaye Piyasası Kanunu hükümlerine göre Kayıtlı Sermaye Sistemini kabul etmiş ve Sermaye Piyasası Kurulu’nun 4.3.1985 tarih ve 93 sayılı izni ile bu sisteme geçmiştir.

Şirketin kayıtlı sermayesi 2.500.000.000 Türk Lirası olup her biri 1 (Bir) Kuruş itibari kıymette 250.000.000.000 paya bölünmüştür.

Sermaye Piyasası Kurulunca verilen kayıtlı sermaye tavanı izni, 2012-2016 yılları (5 yıl) için geçerlidir. 2016 yılı sonunda izin verilen kayıtlı sermaye tavanına ulaşılamamış olsa dahi, 2016 yılından sonra yönetim kurulunun sermaye artırım kararı alabilmesi için; daha önce izin verilen tavan ya da yeni bir tavan tutarı için Sermaye Piyasası Kurulu’ndan izin almak suretiyle genel kuruldan 5 yılı geçmemek üzere yeni bir süre için yetki alması zorunludur. Söz konusu yetkinin alınmaması durumunda Şirket kayıtlı sermeye sisteminden çıkmış sayılır.

Şirketin çıkarılmış sermayesi 2.050.000.000 Türk Lirası olup, bu sermayenin her biri 1 Kuruş itibari kıymette 205.000.000.000 adet hamiline yazılı paya bölünmüştür. Çıkarılmış sermayeyi teşkil eden 2.050.000.000 Türk Lirası tamamen ödenmiş ve karşılanmıştır.

Sermayeyi temsil eden paylar kaydileştirme esasları çerçevesinde kayden izlenir.

Yeni Metin SERMAYE: Madde 7:


Şirketin kayıtlı sermayesi 4.000.000.000 Türk Lirası olup her biri 1 (Bir) Kuruş itibari kıymette 400.000.000.000 paya bölünmüştür.

Sermaye Piyasası Kurulunca verilen kayıtlı sermaye tavanı izni, 2017-2021 yılları (5 yıl) için geçerlidir. 2021 yılı sonunda izin verilen kayıtlı sermaye tavanına ulaşılamamış olsa dahi, 2021 yılından sonra yönetim kurulunun sermaye artırım kararı alabilmesi için; daha önce izin verilen tavan ya da yeni bir tavan tutarı için Sermaye Piyasası Kurulu’ndan izin almak suretiyle genel kuruldan 5 yılı geçmemek üzere yeni bir süre yetki alması zorunludur. Söz konusu yetkinin alınmaması durumunda Şirket Yönetim Kurulu kararı ile sermaye artırımı yapamaz.

Şirketin çıkarılmış sermayesi 2.050.000.000 Türk Lirası olup, bu sermayenin her biri 1 Kuruş itibari kıymette 205.000.000.000 adet hamiline yazılı paya bölünmüştür. Çıkarılmış sermayeyi teşkil eden 2.050.000.000 Türk Lirası tamamen ödenmiş ve karşılanmıştır.


TÜRKIYE ŞIŞE VE CAM FABRIKALARI A.Ş.ORTAKLAR OLAĞAN GENEL KURUL GÜNDEMI

TÜRKIYE ŞIŞE VE CAM FABRIKALARI A.Ş.ESAS SÖZLEŞME TADIL TASARISI METNI

212 213

DÖNEM IÇINDE YAPILAN SERMAYE ARTIŞI, ESAS SÖZLEŞME DEĞIŞIKLIKLERI, KÂR DAĞITIMLARI, DIĞER HUSUSLAR

2017 Yılı Yaygın ve Süreklilik Arz Eden İlişkili Taraf İşlemleri RaporuSermaye Piyasası Kurulu’nun 3 Ocak 2014 tarih ve 28871 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren “II-17.1” sayılı “Kurumsal Yönetim Tebliği’nin “Yaygın ve Süreklilik Arz Eden İşlemler” başlıklı 10. maddesi gereğince, Şirketimizin 2017 yılı finansal planlaması (bütçe) kapsamında;

2017 yılında Topluluk sanayici kuruluşları tarafından bağlı ortaklıklarımızdan Anadolu Cam Yenişehir San. AŞ’den gerçekleştirilmesi öngörülen yaygın ve süreklilik arzeden alımlarının ayrı ayrı toplam tutarlarının, şirketimizin kamuya açıklanan son yıllık finansal tablolarda yer alan satışların maliyetine olan oranının %10’undan fazlasına ulaşacağı öngörülmüştür. Bu kapsamda, yaygın ve süreklilik arz eden alım fiyatlarının, transfer fiyatlandırmasına ilişkin düzenlemeleri çerçevesinde önceki yıllar ve piyasa koşulları ile uyumlu olarak belirleneceği öngörülmüştür.

Topluluk sanayi kuruluşları ile bağlı ortaklıklarımızdan Şişecam Dış Ticaret A.Ş. arasındaki yaygın ve süreklilik arz eden ihraç kayıtlı satışların da, bir hesap dönemi içerisindeki tutarının, şirketimizin kamuya açıklanan son yıllık finansal tablolarda yer alan satışların maliyetine ile hasılatına olan oranının %10’undan fazlasına ulaşacağı öngörülmüş olup, Topluluğumuz sanayici kuruluşları tarafından 2017 yılında Şişecam Dış Ticaret AŞ’ne yapılması öngörülen ihraç kayıtlı satışların ilişkili taraf olmayan üçüncü kişilere uygulanan fiyat ile aynı fiyat üzerinden gerçekleştirileceği, verilecek hizmet karşılığında makul düzeyde bir komisyon tahsil edileceği ve işlem koşullarının önceki yıllarla uyumlu ve piyasa koşulları ile karşılaştırıldığında makul olduğu değerlendirilmiştir.

Faaliyet Raporunun Hukuki DayanağıTopluluğun 2016 Yılı Hesap Dönemine Ait Yıllık Faaliyet Raporu, Türk Ticaret Kanunu’nun 516’ncı maddesinin üçüncü fıkrasına, 518 inci maddesine dayanılarak Gümrük ve Ticaret Bakanlığı’nın hazırladığı “Şirketlerin Yıllık Faaliyet Raporunun Asgari İçeriğinin Belirlenmesi Hakkında Yönetmelik” hükümleri ile Sermaye Piyasası Kurulu’nun “ Sermaye Piyasasında Finansal Raporlar Tebliği” hükümlerine uygun olarak hazırlanmıştır.

Yıllık Faaliyet Raporunun Hazırlanma İlkeleriYıllık faaliyet raporu, şirketin ilgili hesap dönemine ait iş ve işlemlerin akışını, her yönüyle finansal durumunu, şirketin hak ve yararını da gözetecek şekilde, doğru, eksiksiz, gerçeğe uygun ve dürüst bir şekilde yansıtmaktadır. Yıllık faaliyet raporunda, yanıltıcı, abartılı ve yanlış kanaat uyandırıcı, gerçeğe aykırı ifadelere yer verilmemiştir.

Yıllık faaliyet raporu, ortakların şirketin faaliyetleri hakkında her türlü bilgiye tam ve doğru bir şekilde ulaşmasını sağlayacak ayrıntıda ayrılmasına özen gösterilmiştir.

Yıllık Faaliyet Raporu’nun OnayıŞirketimizin 2016 yılı hesap dönemine ait yıllık faaliyet raporu, Şirket Yönetim Kurulu üyeleri tarafından 6 Mart 2017 tarihinde imzalanarak onaylanmıştır.

TÜRKİYE ŞİŞE VE CAM FABRİKALARI A.Ş. DÖNEM İÇİNDE YAPILAN SERMAYE ARTIŞI, ESAS SÖZLEŞME DEĞİŞİKLİKLERİ,KÂR DAĞITIMLARI VE DİĞER HUSUSLARDönem içinde, 25 Mart 2016 tarihinde yapılan Ortaklar Olağan Genel Kurul toplantısında; mevcut çıkarılmış sermayenin; %13,15789 oranına tekabül eden 250.000.000 Türk Lirası tutarındaki brüt temettünün nakden, %5,15789 oranına tekabül eden 98.000.000 Türk Lirası tutarındaki temettünün ise bedelsiz pay olarak dağıtılmasına karar verilmiş ve bu karar doğrultusunda da; 2015 yılı kârından karşılanan 250.000.000 Türk Lirası tutarındaki temettü ortaklara 31 Mayıs 2016 tarihinde nakden dağıtılmıştır.

Dönem içinde ayrıca, mevcut 2.500.000.000 Türk Liralık kayıtlı sermaye tavanı içerisinde 1.900.000.000 Türk Lirası olan Şirketimiz çıkarılmış sermayesi 2.050.000.000 Türk Lirasına yükseltilmiş olup, arttırılan 150.000.000 Türk Lirasının 98.000.000 Türk Liralık kısmı 2015 yılı kârından, 50.654.932,45 Türk Lirası tutarındaki kısmı gayrimenkul ve iştirak satışı fonundan, 1.345.067,55 Türk Liralık kısmı ise olağanüstü yedek akçelerden karşılanmıştır. Arttırılan 150.000.000 Türk Lirası tutarındaki paylara ilişkin ihraç belgesi, Sermaye Piyasası Kurulu’nun 24 Haziran 2016 tarih ve 20/686 sayılı kararı ile onaylanmış ve pay dağıtımına 1 Temmuz 2016 tarihinde başlanmış olup, Türkiye’deki resmi dini tatil nedeniyle 11 Temmuz 2016 tarihinde ortakların hesaplarına geçmiştir. Bahse konu edilen sermaye artış işlemleri kapsamında, Şirket Esas Sözleşmesinin Sermayeye ilişkin 7.maddesi aşağıdaki şekilde tadil edilmiş ve tadil metni 30 Haziran 2016 tarihinde tescil edilmiştir.

SermayeMadde 7:Yeni şekil


Şirket’in kayıtlı sermaye tavanı 2.500.000.000 Türk Lirası olup her biri 1 (Bir) Kuruş itibari kıymette 250.000.000.000 paya bölünmüştür.

Sermaye Piyasası Kurulunca verilen kayıtlı sermaye tavanı izni, 2012-2016 yılları (5 yıl) için geçerlidir. 2016 yılı sonunda izin verilen kayıtlı sermaye tavanına ulaşılamamış olsa dahi, 2016 yılından sonra yönetim kurulunun sermaye artırım kararı alabilmesi için; daha önce izin verilen tavan ya da yeni bir tavan tutarı için Sermaye Piyasası Kurulu’ndan izin almak suretiyle genel kuruldan 5 yılı geçmemek üzere yeni bir süre için yetki alması zorunludur. Söz konusu yetkinin alınmaması durumunda Şirket kayıtlı sermaye sisteminden çıkmış sayılır.

Şirket’in çıkarılmış sermayesi 2.050.000.000 Türk Lirası olup, bu sermayenin her biri 1 Kuruş itibari kıymette 205.000.000.000 adet hamiline yazılı paya bölünmüştür. Çıkarılmış sermayeyi teşkil eden 2.050.000.000 Türk Lirası tamamen ödenmiş ve karşılanmıştır.


Diğer Hususlar:

Bağlı Şirket RaporuTürk Ticaret Kanunu’nun 199.maddesi hükmü gereğince hazırlanan “Bağlılık Raporu ” sonuç bölümü:

Şirketimizin 2016 yılında hakim şirketimiz ve hakim şirketimizin bağlı şirketleriyle gerçekleştirdiği tüm işlemlerde transfer fiyatlandırması yoluyla örtülü kazanç dağıtımı hakkındaki mevzuat hükümlerine uygun işlem yapılmış ve yukarıda açıklanan işlemler nedeniyle, 2016 yılında zarar denkleştirmesini gerektirecek bir durum ortaya çıkmamıştır.

214 215

Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. Yönetim Kurulu’na

Yönetim Kurulunun Yıllık Faaliyet Raporunun Bağımsız Denetim Standartları Çerçevesinde Denetimine İlişkin Rapor

1. Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş.’nin (“Şirket”) ve bağlı ortaklıklarının (hep birlikte “Topluluk” olarak anılacaktır) 31 Aralık 2016 tarihinde sona eren hesap dönemine ilişkin yıllık faaliyet raporunu, denetlemiş bulunuyoruz.

Yönetim Kurulunun Yıllık Faaliyet Raporuna İlişkin Sorumluluğu2. Topluluk yönetimi, 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun (“TTK”) 514’üncü maddesi ve Sermaye Piyasası Kurulu’nun (“SPK”) II-14.1

No’lu “Sermaye Piyasasında Finansal Raporlamaya İlişkin Esaslar Tebliği” (“Tebliğ”) hükümleri uyarınca yıllık faaliyet raporunun konsolide finansal tablolarla tutarlı olacak ve gerçeği yansıtacak şekilde hazırlanmasından ve bu nitelikteki bir faaliyet raporunun hazırlanmasını sağlamak için gerekli gördüğü iç kontrolden sorumludur.

Bağımsız Denetçinin Sorumluluğu3. Sorumluluğumuz, Topluluk’un faaliyet raporuna yönelik olarak TTK’nın 397’nci maddesi ve Tebliğ çerçevesinde yaptığımız bağımsız

denetime dayanarak, bu faaliyet raporunda yer alan finansal bilgilerin Topluluk’un 6 Mart 2017 tarihli bağımsız denetçi raporuna konu olan konsolide finansal tablolarıyla tutarlı olup olmadığı ve gerçeği yansıtıp yansıtmadığı hakkında görüş vermektir.

Yaptığımız bağımsız denetim, Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu tarafından yayımlanan Türkiye Denetim Standartları’nın bir parçası olan Bağımsız Denetim Standartları’na uygun olarak yürütülmüştür. Bu standartlar, etik hükümlere uygunluk sağlanmasını ve bağımsız denetimin, faaliyet raporunda yer alan finansal bilgilerin konsolide finansal tablolarla tutarlı olup olmadığına ve gerçeği yansıtıp yansıtmadığına dair makul güvence elde etmek üzere planlanarak yürütülmesini gerektirmektedir.

Bağımsız denetim, tarihi finansal bilgiler hakkında denetim kanıtı elde etmek amacıyla denetim prosedürlerinin uygulanmasını içerir. Bu prosedürlerin seçimi, bağımsız denetçinin mesleki muhakemesine dayanır.

Bağımsız denetim sırasında elde ettiğimiz bağımsız denetim kanıtlarının, görüşümüzün oluşturulması için yeterli ve uygun bir dayanak oluşturduğuna inanıyoruz.

Görüş4. Görüşümüze göre yönetim kurulunun yıllık faaliyet raporu içinde yer alan finansal bilgiler, tüm önemli yönleriyle, denetlenen

konsolide finansal tablolarla tutarlıdır ve gerçeği yansıtmaktadır.

Mevzuattan Kaynaklanan Diğer Yükümlülükler5. 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun 402’nci maddesinin üçüncü fıkrası uyarınca; BDS 570 “İşletmenin Sürekliliği” çerçevesinde,

Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş.’nin öngörülebilir gelecekte faaliyetlerini sürdüremeyeceğine ilişkin herhangi bir hususa rastlanılmamıştır.

PwC Bağımsız Denetim ve Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik A.Ş.

GÖKHAN YÜKSEL, SMMMSorumlu Denetçi

İstanbul, 6 Mart 2017

ILETIŞIM BILGILERI

Trakya Cam Sanayii A.Ş.Yönetim ve Satış Merkezi Şişecam Genel Merkeziİçmeler Mahallesi, D-100 Karayolu Caddesi, No: 44A 34947 Tuzla/İSTANBUL Tel: +90 850 206 50 50Faks: +90 850 208 40 40

Trakya Cam Sanayii A.Ş.Trakya Fabrikası Büyükkarıştıran Mevkii, P.K. 9839780 Lüleburgaz/KırklareliTel: +90 288 400 80 00Faks: + 90 288 400 77 99

Şişecam Otomotiv A.ŞE-5 karayolu üzeri Büyükkarıştıran Mevkii P.K.28 39780 Lüleburgaz /Kırklareli Tel: +90 288 400 85 31Faks: +90 288 400 83 58

Trakya Cam Sanayii A.Ş.Mersin Fabrikası Mersin Tarsus Organize Sanayi Bölgesi, Atatürk Caddesi No: 133100 Akdeniz/MersinTel: +90 324 676 40 70Faks: +90 324 676 40 73

Trakya Yenişehir Cam Sanayii A.Ş. Organize Sanayii Bölgesi16900 Yenişehir/BursaTel: +90 224 280 12 05Faks: +90 224 773 27 55

Trakya Polatlı Cam Sanayii A.Ş. Polatlı Organize Sanayi Bölgesi 212. Cad. No:1 0690006900 Polatlı/Ankara Tel: +90 850 206 26 46Faks: +90 850 206 23 02

Trakya Glass Bulgaria EAD Düzcam FabrikasıDistrict “Vabel” Industrial Area7700 Targovishte, BulgaristanTel: + 359 601 4 78 01Faks: + 359 601 4 77 97

Sisecam Automotive Bulgaria EAD District “Vabel” Industrial Area,7700 Targovishte, BulgaristanTel: +359 601 4 79 25Faks: +359 601 4 79 26

Glass Corp S.A.1BIS, Industriilor Alley120068 Buzau/RomanyaTel: +40 0754 076 698Faks: +40 0238 710 552

Richard Fritz Holding GmbH Gottlieb-Daimler-Str. 474354 Besigheim/AlmanyaTel: +49 7143 379 0

Richard Fritz Holding GmbH - AurachAuf der Frankenhöhe 191589 Aurach-Weinberg/AlmanyaTel: +49 9804 915 0

Richard Fritz Holding GmbH - RF SPOL, s r.o. Tovarenska 15Malacky 901 14, SlovakyaTel: +421 347 9611 0

Richard Fritz Holding GmbHRichard Fritz Prototype + Spare Parts GmbH Gottlieb-Daimler-Str. 474354 Besigheim/AlmanyaTel: +49 7143 379 0

Richard Fritz Holding GmbHRichard Fritz KFT 2170 Aszod, Pesti út 19/A, Macaristan Tel: +36 285 011 0

Trakya Glass Rus AO 423600, Republic of Tatarstan, Elabuga Municipal District, Special Economic Zone (SEZ), “Alabuga” Sh-2 Street Building 4/1, Office Rusya FederasyonuTel: +7 85557 5 33 01

Automotive Glass Alliance Rus AO423600, Republic of Tatarstan, Yelabuga city, Territory of SEZ «Alabuga», st. Sh-2, bldg. 15/5Tel: + 7 85557 5-32-01

Sisecam Flat Glass Italy S.R.L Via Jacopo Linussio,2 S. Giorgio Di Nogaro (UD) 33058, ItalyaTel: +90 850 206 50 50Faks: +90 850 208 40 40

HNG Float Glass Limited Registered Office: 2, Red Cross Place, Kolkata-700001, HindistanTel: +91 (033) 22543100Faks: +91 (033) 22543130

Saint Gobain Glass Egypt 66 Cornish El Nile, Elzahraa Building,Floor No. 38 Maadi Kahire/MısırTel: +02 225 288 075Faks: +2 25285535

TÜRKİYE ŞİŞE VE CAM FABRİKALARI A.Ş.

ŞİŞECAM GENEL MERKEZİİçmeler Mahallesi, D-100 Karayolu Caddesi, No: 44/A 34947 Tuzla/İSTANBULTel: 0850 206 50 50 Faks: 0850 208 40 40www.sisecam.com.tr

ŞİŞECAM DÜZCAMwww.sisecamduzcam.com

ŞİŞECAM CAM EV EŞYASIwww.pasabahce.com.tr

Paşabahçe Cam Sanayii ve Ticaret A.Ş. Şişecam Genel Merkezi İçmeler Mahallesi, D-100 Karayolu Caddesi, No:44A 34947 Tuzla/İSTANBUL Tel: +90 0850 206 50 50

Kırklareli Fabrikası Büyükkarıştıran Mevkii, Muratlı Yolu 39750 Lüleburgaz/Kırklareli Tel: 0288 400 88 00

Eskişehir Fabrikası Organize Sanayi Bölgesi 15. Cadde 26110, Eskişehir Tel: +90 0850-2064545

Mersin Şube Tekke Köyü Civarı 33004, Mersin

Ankara Şube Ankara Ticaret Merkezi, B-Blok, Kızılırmak Mah. 1450. Sokak 13. Kat, No. 1/64 Çukurambar Çankaya/Ankara

İzmir Şube Adalet Mah. Manas Blv. Folkart Kuleleri No: 47 A Blok K 23 No:2301 Bayraklı

Adana Şube Mersin Yolu 10. km Küçükdikili Mevkii 01210, Adana

Antalya Şube Meydankavağı Mah. Perge Bulv. B-Blok No: 52/1-2 Antalya

Rusya Satış Ofisi Business Center Dezhnev Plaza Proezd Dezhneva d. 1, 4th Floor, Office 421, 127642 Moskova/Rusya Federasyonu Tel: (007 495) 937 36 35

Denizli Cam Sanayii ve Ticaret A.Ş. Bahçelievler Mah. 4013 Sok. No: 10 20040 Denizli Tel: (0258) 295 40 00 Faks: (0258) 377 24 79

Camiş Ambalaj Sanayi A.Ş. İstasyon Mahallesi, Şehitler Caddesi, No: 139 34940 Tuzla, İstanbul Tel: (0216) 581 27 27 Faks: (0216) 395 27 94

Tuzla Fabrikası İstasyon Mahallesi, Şehitler Caddesi, No: 139 34940 Tuzla, İstanbul Tel: (0216) 581 27 27 Faks: (0216) 395 27 94

Eskişehir Oluklu Mukavva Sanayi A.Ş. Organize San. Bölgesi, Mümtaz Zeytinoğlu Bulvarı 26110 Eskişehir Tel: (0222) 211 46 46 Faks: (0222) 236 09 48

Paşabahçe Mağazaları A.Ş. Şişecam Genel Merkezi İçmeler Mahallesi, D-100 Karayolu Caddesi No:44/A Tuzla/İstanbul Tel: +90 0850 222 1935

Paşabahçe Glass Bulgaristan EAD- Vabel District Industrial Area, 7700 Targovishte, Bulgaristan Tel: (00359 601) 4 76 11 Faks: (00359 601) 4 77 12

OOO Posuda Limited N. Novogorod Region Bor Steklozavodskoe Shosse 16 a 606443 Rusya Federasyonu Tel: (007 831) 597 64 08 Faks: (007 831) 831 597 65 81

Paşabahçe Glass GMBH Rheinstrasse 2A D-56068 Koblenz/Almanya Tel: (0049 261) 303 740 Faks: (0049 261) 303 74 74

Paşabahçe USA INC. 41 Madison Avenue, 7th Floor, New York, NY 10010, A.B.D. Tel: (001 212) 683 1600 Faks: (001 212) 725 1300

Paşabahçe Spain SL Torpedero Tucuman, 27 Bis Madrid 28016 Madrid/İspanya

Paşabahçe Investment B.V. Strawinskylaan 1265, World Trade Center Amsterdam, D Tower Level 12, 1077XX, Amsterdam/Hollanda Tel: (0031 20) 820 11 20 Faks: (0031 20) 890 86 45

Paşabahçe SRL Viale Beatrice D’Este, 45 20122 Milano/İtalyaTel: +39 02 58 316 019

Paşabahçe ( Shangai) Trading Co Ltd.Room 328B, 1B Level 2, Building 1, 84 San Lin Road, Pudong New Area ShanghaiTel: +86-(0)21-61052506

YÖNETIM KURULU’NUN YILLIK FAALIYET RAPORUNA ILIŞKIN BAĞIMSIZ DENETÇI RAPORU

216

ŞİŞECAM CAM AMBALAJwww.sisecamcamambalaj.com

ŞİŞECAM KİMYASALLARwww.sisecamkimyasallar.com

Soda Sanayii A.Ş. Yönetim ve Satış MerkeziŞişecam Genel Merkezi, İçmeler Mah. D-100 Karayolu Cad. No: 44ATuzla/İstanbulTel: +90 (0850) 206 50 50Faks: +90 (0850) 206 40 40

Soda FabrikasıKazanlı Bucağı Yanı P.K. 65433004, MersinTel: +90 (0324) 241 66 00Faks: +90 (0324) 221 90 15

Kromsan Krom Bileşikleri FabrikasıKazanlı Bucağı Yanı P.K. 42133003, MersinTel: +90 (0324) 241 66 00Faks: +90 (0324) 451 36 52

Oxyvit Kimya Sanayii ve Ticaret A.Ş.Mersin-Tarsus Organize Sanayi Bölgesi, 1. Cad No. 6 P.K. 1333400, MersinTel: +90 (0324) 676 43 25 PbxFaks: +90 (0324) 676 43 34www.oxyvit.com

Cromital S.p.A.

İdari OfisVia Quarta Strada Palazzo A7 20090Assago (Milano)/İtalyaTel: (0039) 02 57606070Faks: (0039) 02 57609175

FabrikaVia Giotto,4-Localita Sipro-44020S. Giovanni Ostellato (FE), İtalyaTel: (0039) 0533 57548Faks: (0039) 0533 57391

Solvay Şişecam Holding A.G.Staettermayergasse 28-30 A-1150Viyana/AvusturyaTel: (0043) 1 7 1 6 8 8 0Faks: (0043) 1 7102426

Şişecam Bulgaria Ltd.27 Bratya Miladinovi Str. FL. 4 Apt.14 9002 Varna/BulgaristanTel: (00359) 52 608 963Faks: (00359) 52 608 964

Şişecam Soda Lukavac D.O.OPrva Ulica 1 75300Lukavac/Bosna-HersekTel: (00387) 35 552 323Faks: (00387) 35 552 696www.sisecam.bawww.sisecamchemicals.com

Şişecam Shanghai Trading Co. Ltd.RM 2105, Lippo Plaza, 222 Huaihai (M.) Road, Shanghai 200021, ÇinTel: (0086) 216 391 03 52Faks: (0086) 216 391 03 54

Şişecam Chem Investment B.V.Strawinskylaan 12651077XX Amsterdam/HollandaTel: (0031) 20 820 1120Faks: (0031) 20 890 8645

Cam Elyaf Sanayi A.Ş.E-5 Karayolu, BayramoğluSapağı, Cumhuriyet Mah.Şişecam Yolu Sk. No: 741400 Gebze - KocaeliTel: (0262) 678 17 17Faks: (0324) 678 18 18www.sisecamkimyasallar.com

Camiş Madencilik A.Ş.Şişecam Genel Merkezi, İçmeler Mah.D-100 Karayolu Cad. No: 44ATuzla/İstanbulTel: +90 (0850) 206 50 50Faks: +90 (0850) 206 40 40www.sisecamkimyasallar.com

Madencilik Sanayii ve Ticaret A.Ş.Şişecam Genel Merkezi, İçmeler Mah.D-100 Karayolu Cad. No: 44ATuzla/İstanbulTel: +90 (0850) 206 50 50Faks: +90 (0850) 206 40 40

Camiş Egypt Mining Co. Ltd.Corner Roads 254/206Digla-Maadi Kahire - MısırTel: (00202) 2519 82 36Faks: (00202) 2519 82 37www.sisecamkimyasallar.com

Rudnik Krecnjaka Vijenac d.o.o.Prva Ulica 1 75300Lukavac, Bosna-HersekTel: (00387) 35 552 323Faks: (00387) 35 552 696

Anadolu Cam Sanayii A.Ş.Şişecam Genel Merkeziİçmeler Mahallesi D-100 Karayolu CaddesiNo: 44A Kat 234947 Tuzla/İstanbul, TürkiyeTel: +90 (0850) 206 50 50Faks: +90 (0850) 206 57 57

Anadolu Cam Sanayii A.Ş. Mersin FabrikasıToroslar Mah. Tekke Sok. No: 1/A33260 Akdeniz/Mersin, TürkiyeTel: +90 (0324) 241 70 70Faks: +90 (0324) 454 00 28- 29

Anadolu Cam Yenişehir Sanayi A.Ş.Organize Sanayi BölgesiYenişehir-Bursa/TürkiyeTel: +90 (0850) 206 10 00Faks: +90 (0850) 206 10 22

Anadolu Cam Eskişehir Sanayi A.Ş.Organize Sanayi BölgesiŞehitler Bulvarı No: 6Odunpazarı/Eskişehir, TürkiyeTel: +90 (0850) 206 52 00Faks: +90 (0850) 206 52 03

Omco İstanbul Kalıp Sanayii ve Ticaret A.Ş.Mimar Sinan Mah. İstanbul Cad. No: 1941401 Gebze/Kocaeli, TürkiyeTel: (0262) 744 44 25Faks: (0262) 744 44 56

OOO Ruscam Management CompanyIskry Str., 17A 129344Moskova/Rusya FederasyonuTel: (007 495) 662 70 00

OOO Ruscam84, Gagarina Str. Gorokhovets601481 Vladimir RegionRusya FederasyonuTel: (007 49238) 2 40 52/53

OOO Ruscam Glass Packaging Holding

Ufa Fabrikası450028, Bashkortostan UfaProizvodstvennaya 10/1 UfaBashkortostan RepublicRusya FederasyonuTel: (007 347) 292 40 53

Kirishi FabrikasıVolkhov Highway 11, KirishiLeningradskaya Region 187110Rusya FederasyonuTel: (007 81368) 9 69 03

Pokrovsky FabrikasıSovetskaya Street, 96, Saznov town 162430 Vologda Oblast Chagodeshensky Region,Rusya FederasyonuTel: (007 81741) 3 11 46

OOO Ruscam GlassKrasnodar Kurgannaya Str. 1AKrymsk City Krasnodar RegionRusya FederasyonuTel: (007 86131) 2 40 52

JSC MinaKsani Village Mtskheta Region3312 GürcistanTel: (0099 532) 449 981

Merefa Glass Company Ltd.84-A Leonivska Str. Merefa62472, Kharkiv Region, UkraynaTel: +38 (057) 729 85 06

OOO EnergosystemsVolkhov Highway 11, KirishiLeningradskaya Region 187110Rusya FederasyonuTel: (007 49566) 2 70 00

CJSC Brewery Pivdenna 65496, Odessa region, Ovidiopol Dist.Tairove, 5 Pyvovarnaya Str.UkraynaTel: (0080 48) 716 79 79Fax: (0080 48) 716 79 79

Anadolu Cam Investment B.V.Strawinskylaan 5231077XX Amsterdam, HollandaTel: +31 615 52 68 89

Balsand B.V.Strawinskylaan 5231077XX Amsterdam, HollandaTel: +31 615 52 68 89

AC Glass Holding B.V.Strawinskylaan 5231077XX Amsterdam, HollandaTel: +31 615 52 68 89

Documents

HAYATA DOKUNMAK - sisecam.com.tr Relations... · 3 KÜRESEL VİZYON, DİNAMİK YAPI, SÜRDÜRÜLEBİLİR BÜYÜME Şişecam Topluluğu, düzcam, cam ev eşyası, cam ambalaj ve kimyasallar