54
Chương 2 ĐiSBoole & Các Cng Lun Lý

Hệ thống số

  • Upload
    dvt1996

  • View
    40

  • Download
    3

Embed Size (px)

DESCRIPTION

HTS

Citation preview

  • Chng 2

    i S Boole & Cc Cng Lun L

  • C01009 Digital Systems Chng 2 : i s Boole v Cc cng lun l

    2

    Ni dung

    i s Boole

    i s chuyn mch

    Cc cng lun l

  • C01009 Digital Systems Chng 2 : i s Boole v Cc cng lun l

    3

    i s Boole

    i s Boole c th gii bit n ln u tin bi

    George Boole qua tc phm An Investigation of the

    Laws of Thought vo nm 1854

    i s Boole 2 phn t: cc hng v bin Boole ch c

    mang 2 gi tr 0 hoc 1 ( LOW / HIGH )

    Cc bin Boole biu din cho mt khong in p trn

    ng dy hoc ti ng nhp/ng xut ca mch

    Gi tr 0 hoc 1 c gi l mc lun l (logic level)

    Mchlun l

    ng nhp ng xut

    A

    x

    F

    y

  • C01009 Digital Systems Chng 2 : i s Boole v Cc cng lun l

    4

    i s Boole

    i s Boole, cng tng t nh cc h i s khc,c xy dng thng qua vic xc nh ngha mt snhng vn c bn sau: Min (domain), l tp hp (set) cc phn t (element) m

    trn nh ngha nn h i s

    Tp hp cc php ton (operation) thc hin c trnmin

    Mt tp hp cc nh (postulate), hay tin (axiom)c cng nhn khng qua chng minh. nh phi mbo tnh nht qun (consistency) v tnh c lp(independence)

    Mt tp hp cc h qu (consequence) c gi l nh l(theorem), nh lut (law) hay quy tc (rule)

  • C01009 Digital Systems Chng 2 : i s Boole v Cc cng lun l

    5

    nh Huntington

    Pht biu bi nh ton hc Anh E.V.Huntington trn

    c s h thng ha cc cng trnh ca G. Boole

    S dng cc php ton trong lun l mnh

    (propositional logic)

    1. Tnh ng (closure)

    Tn ti min B vi t nht 2 phn t phn bit v 2 php

    ton + v sao cho:

    Nu x v y l cc phn t thuc B th x + y cng l 1

    phn t thuc B (php cng lun l - logical addition)

    Nu x v y l cc phn t thuc B th x y cng l 1

    phn t thuc B (php nhn lun l - logical multiplication)

  • C01009 Digital Systems Chng 2 : i s Boole v Cc cng lun l

    6

    nh Huntington

    2. Tnh ng nht (identity)Nu x l mt phn t trong min B th

    Tn ti 1 phn t 0 trong B , gi l phn t ng nhtvi php ton + , tha mn tnh cht x + 0 = x

    Tn ti 1 phn t 1 trong B , gi l phn t ng nhtvi php ton , tha mn tnh cht x 1 = x

    3. Tnh giao hon (commutative)

    Giao hon ca php + :x + y = y + x

    Giao hon ca php :x y = y x

  • C01009 Digital Systems Chng 2 : i s Boole v Cc cng lun l

    7

    nh Huntington

    4. Tnh phn phi (distributive)

    Php c tnh phn phi trn php +

    x (y + z) = (x y) + (x z)

    Php + c tnh phn phi trn php

    x + (y z) = (x + y) (x + z)

    5. B (complementation)

    Nu x l 1 phn t trong min B th s tn ti mt phn

    t khc gi l x (hay x ), l phn t b ca x tha mn:

    x + x = 1 v

    x x = 0

  • C01009 Digital Systems Chng 2 : i s Boole v Cc cng lun l

    8

    Tnh cht i ngu (Duality)

    Quan st cc nh Hungtinton, ta thy chng mang tnhi xng (symmetry) tc l cc nh xut hin theo cp

    Mi nh trong 1 cp c th c xy dng t nh cnli bng cch Thay i cc php ton 2 ngi ( + | )

    Thay i cc phn t ng nht ( 0 | 1 )

    C th suy ra mt kt qu no t cc nh bng cch Hon i php ton + vi php ton

    Hon i phn t ng nht 0 vi phn t ng nht 1

    iu ny th hin tnh i ngu i s Boole

  • C01009 Digital Systems Chng 2 : i s Boole v Cc cng lun l

    9

    Cc nh l c bn (fundamental theorem)

    Cc nh l c chng minh t cc nh Huntington v ccnh i ngu theo 2 cch Chng minh bng phn chng (contradiction) Chng minh bng quy np (induction)

    nh l 1 (Null Law)

    1.a x + 1 = 1 1.b x 0 = 0

    nh l 2 (Involution)

    (x ) = x

    nh l 3 (Idempotency)

    3.a x + x = x 3.b x x = x

    nh l 4 (Absorption)

    4.a x + x y = x 4.b x (x + y) = x

  • C01009 Digital Systems Chng 2 : i s Boole v Cc cng lun l

    10

    Cc nh l c bn

    nh l 5 (Simplification)

    5.a x + x y = x + y

    5.b x (x + y ) = x y

    nh l 6 (Associative Law)

    6.a x + (y + z) = (x + y ) + z = x + y + z

    6.b x (y z) = (x y) z = x y z

    nh l 7 (Consensus)

    7.a x y + x z + y z = x y + x z

    7.b (x + y) (x + z) (y + z) = (x + y) (x + z)

    nh l 8 (De Morgans Law)

    8.a (x + y) = x y

    8.b (x y) = x + y

  • C01009 Digital Systems Chng 2 : i s Boole v Cc cng lun l

    11

    Ti gin biu thc boole

    Y = A(AB + ABC)

    = A(AB(1 + C)) distributive

    = A(AB(1)) Null Law

    = A(AB) identity

    = (AA)B Associative Law

    = AB Idempotency

  • C01009 Digital Systems Chng 2 : i s Boole v Cc cng lun l

    12

    V d

    Ti gin

    x = ACD + ABCD

    z = (A + B)(A+B)

    De Morgans

    z = ((a+c) . (b+d))

  • C01009 Digital Systems Chng 2 : i s Boole v Cc cng lun l

    13

    V d

    Ti gin

    x = ACD + ABCD

    = CD( A + AB )

    = CD( A + B ) = ACD + BCD

    z = (A + B)(A+B)

    = AA + AB + AB + BB = 0 + (A+A)B + B = B

    De Morgans

    z = ((a+c) . (b+d))

    = (a+c) + (b+d) = ac + bd

  • C01009 Digital Systems Chng 2 : i s Boole v Cc cng lun l

    14

    Ti gin biu thc bool sau

    a)

    b)

    Ti gin biu thc boole sau s dng nh l DeMorgan

    Bi tp

  • C01009 Digital Systems Chng 2 : i s Boole v Cc cng lun l

    15

    i s chuyn mch (switching algebra)

    i vi i s Boole, min khng b hn ch (khng c gii hnt ra i vi s lng cc phn t trong min)

    Gii hn xem xt i s Boole vi 2 phn t ng nht.

    i s Boole 2 phn t

    Nm 1937, Claude Shannon hin thc i s Boole 2 phn tbng mch in vi cc chuyn mch (switch)

    Chuyn mch l thit b c 2 v tr bn: tt (off) hay m (on)

    2 v tr ny ph hp biu din cho 0 hay 1

    i s Boole 2 phn t cn c gi l i s chuyn mch

    Cc phn t ng nht c gi l cc hng chuyn mch (switchingconstant)

    Cc bin (variable) biu din cc hng chuyn mch c gi l ccbin chuyn mch (switching variable) tn hiu

  • C01009 Digital Systems Chng 2 : i s Boole v Cc cng lun l

    16

    Bng s tht (Truth Table)

    Phng tin m t s ph thuc ca ng xut vo mc lun l

    (logic level) ti cc ng nhp ca mch

    Lit k tt c cc t hp c th ca mc lun l ti cc ng nhp v

    kt qu mc lun l tng ng ti ng xut ca mch

    S t hp ca bng N-ng nhp: 2N

    A B x

    0 0 1

    0 1 0

    1 0 1

    1 1 0

    A B C x

    0 0 0 0

    0 0 1 1

    0 1 0 1

    0 1 1 0

    1 0 0 0

    1 0 1 0

    1 1 0 0

    1 1 1 1?

    A

    Bx

  • C01009 Digital Systems Chng 2 : i s Boole v Cc cng lun l

    17

    Cc php ton chuyn mch

    i s chuyn mch s dng

    cc php ton trong lun l

    mnh vi tn gi khc

    Php ton AND

    Php ton 2 ngi tng

    ng vi php nhn lun l

    Php ton OR

    Php ton 2 ngi tng

    ng vi php cng lun l

    x y x y x + y x

    0 0 0 0 1

    0 1 0 1 1

    1 0 0 1 0

    1 1 1 1 0

    Php ton NOT Php ton 1 ngi tng

    ng vi php b lun l

    Bng s tht ccphp chuyn mch

  • C01009 Digital Systems Chng 2 : i s Boole v Cc cng lun l

    18

    Cc php ton chuyn mch

    Cc php ton chuyn mch c th c hin thc bi mch phncng

    Bng s tht c th s dng nh 1 cng c dng xc minhquan h gia cc php ton chuyn mch

    S dng bng s tht chng minh nh l De Morgan(x + y) = x y

    x y x y x + y (x + y) x y

    0 0 1 1 0 1 1

    0 1 1 0 1 0 0

    1 0 0 1 1 0 0

    1 1 0 0 1 0 0

  • C01009 Digital Systems Chng 2 : i s Boole v Cc cng lun l

    19

    Biu thc (expression) chuyn mch

    Biu thc chuyn mch l mt quan h hu hn cc

    hng, bin, biu thc chuyn mch lin kt vi nhau

    bi cc php ton AND, OR v NOT

    V d

    y + 1 , x x + x , z ( x + y )

    E = ( x + y z ) ( x + y ) + ( x + y )

    literal c s dng m ch bin hay b ca bin

  • C01009 Digital Systems Chng 2 : i s Boole v Cc cng lun l

    20

    Biu thc (expression) chuyn mch...

    Mt biu thc c th c chuyn thnh nhiu dng tng ngbng cch s dng cc lut Boole

    E = (x + y z) (x + y) + (x + y)

    E1 = x x + x y + x y z + y y z + x y E3 =x + x y

    E2 = x + x (y + y z) + x y E4 =x + y

    Ti sao phi chuyn i dng ca cc biu thc ?

    Cc thnh phn tha (redundant) trong biu thc literal lp ( x x hay x + x) bin v b ( x x hay x + x) hng (0 hay 1)

    Khng hin thc cc thnh phn tha ca biu thc vo mch

  • C01009 Digital Systems Chng 2 : i s Boole v Cc cng lun l

    21

    Hm (function) chuyn mch

    Hm chuyn mch (switching function) l mt php gn xc nh

    v duy nht ca nhng gi tr 0 v 1 cho tt c cc t hp gi tr

    ca cc bin thnh phn

    Hm c xc nh bi danh sch cc tr hm ti mi t hp gi

    tr ca bin (bng s tht)

    Tn ti nhiu biu thc biu din cho 1 hm

    S lng hm chuyn mch vi n bin l 2 lu tha 2n

    x y x y x y E1 = x + x y E2 = x + y

    0 0 1 1 1 1 1

    0 1 1 0 0 0 0

    1 0 0 1 0 1 1

    1 1 0 0 0 1 1

  • C01009 Digital Systems Chng 2 : i s Boole v Cc cng lun l

    22

    nh l khai trin Shannon

    f(x1, x2, , xn) = x1 . f(1, x2, , xn)

    + x1 . f(0, x2, , xn)

    f(x1, x2, , xn) = ( x1 + f(0, x2, , xn) )

    . ( x1 + f(1, x2, , xn) )

  • C01009 Digital Systems Chng 2 : i s Boole v Cc cng lun l

    23

    Cc php ton chuyn mch khc

    Php ton NAND

    Php ton 2 ngi tng

    ng vi (NOT AND)

    Php ton NOR

    Php ton 2 ngi tng

    ng vi (NOT OR)

    Php ton Exclusive OR

    E = x y = x y + x y

    Php ton XNOR (Ex. NOR) E = ( x y ) = x y + x y

    Bin NAND NOR Ex. OR XNOR

    x y (x . y) (x + y) x y (x y)

    0 0 1 1 0 1

    0 1 1 0 1 0

    1 0 1 0 1 0

    1 1 0 0 0 1

  • C01009 Digital Systems Chng 2 : i s Boole v Cc cng lun l

    24

    Cng lun l

    i s chuyn mch c th thc hin cc cng vic

    trong i tht, cn phi c

    Thit b vt l thc hin cc php ton chuyn mch

    Tn hiu vt l (in p, ) thay th cho cc bin chuyn

    mch

    Cng (gate) hay cng lun l (logic gate) l tn chung

    dng gi cc thit b vt l thc hin cc php ton

    chuyn mch vi chnh xc (accuracy) v thi gian

    tr (delay) chp nhn c

  • C01009 Digital Systems Chng 2 : i s Boole v Cc cng lun l

    25

    Cng lun l

    Mi cng c biu din bi 1 biu tng (schematic

    symbol) c trng cng vi 1 s chn (pin, terminal)

    tng trng cho cc bin chuyn mch

    Mt biu thc chuyn mch bt k lun c th c

    hin thc trong i tht bng cch kt ni cc cng

    lun l li vi nhau

    Mch lun l (logic circuit) hay mch chuyn mch

    (switching circuit)

  • C01009 Digital Systems Chng 2 : i s Boole v Cc cng lun l

    26

    Biu tng ca cc cng lun l

    Cng AND

    Cng OR

    Cng NOT (cng o - inverter)

    Cng NAND

    Cng NOR

    Cng XOR

    Cng XNOR

    Cc cng nhiu hn 2 ngnhp

    x

    yx . y

    x

    yx + y

    x

    y(x . y)

    x x

    x

    yx y

    x

    y(x y)

    x

    y(x + y)

  • C01009 Digital Systems Chng 2 : i s Boole v Cc cng lun l

    27

    Dng tng ng

  • C01009 Digital Systems Chng 2 : i s Boole v Cc cng lun l

    28

    Nguyn tc Bubble Pushing

    y bong bng i ngc (t output) hoc i ti (t ngnhp) thay i tnh cht cng t AND sang OR vngc li.

    y bong bng t ng ra sang ng nhp, bong bngxut hin trn tt c ng nhp, v tnh cht cng thayi.

    y bong bng trn tt c ng nhp tin v ng xut.Bong bng xut hin trn ng xut v tnh cht cngthay i.

    AB

    YAB

    Y

    AB

    YAB

    Y

  • C01009 Digital Systems Chng 2 : i s Boole v Cc cng lun l

    29

    Din dch biu tng cng lun l

    Dng tng ng ca cng AND

    Ng xut mc cao khi tt c cc ng nhp mc cao

    Ng xut mc thp khi mt trong cc ng nhp mc

    thp

    Mt s cu trc ca cng XOR

    E = x y = x y + x y = ( x y + x y )

  • C01009 Digital Systems Chng 2 : i s Boole v Cc cng lun l

    30

    Tch cc cao Tch cc thp

    Hai trng thi hot ng ca thit b l tch cc(activity) v khng tch cc (inactivity) Xt cc th d i vi in thoi, n, ng c, v.v

    Do thi quen, qui c tch cc ng vi lun l 1 cnkhng tch cc ng vi lun l 0

    Tch cc cao (active high)tch cc lun l 1 mc in p cao H

    Tch cc thp (active low)tch cc lun l 0 mc in p thp L

  • C01009 Digital Systems Chng 2 : i s Boole v Cc cng lun l

    31

    Cng OR 7432

    Cng NOR 7402

    Cng Ex-OR 7486

    Mch tch hp

    Cng NOT 7404

    Cng AND 7408

    Cng NAND 7400

  • C01009 Digital Systems Chng 2 : i s Boole v Cc cng lun l

    32

    Tp ph bin ca cc php ton

    Mt tp cc php ton c gi l ph bin (universal) nu mi

    hm chuyn mch u c th c biu din mt cch tng

    minh ch bi cc php ton ca tp trn

    i vi cc php ton chuyn mch xt, ta c mt s cc tp

    ph bin sau

    Tp { NOT , AND , OR }

    Tp { NOT , AND }

    Tp { NOT , OR }

    Tp { NAND }

    Tp { NOR }

    Tp ...

    Bt k hm chuyn mch no cng u c th c biu din mt cch

    tng minh ch bi cc php ton NOT v AND

  • C01009 Digital Systems Chng 2 : i s Boole v Cc cng lun l

    33

    Tnh ph bin ca cng NAND

  • C01009 Digital Systems Chng 2 : i s Boole v Cc cng lun l

    34

    Tnh ph bin ca cng NOR

  • C01009 Digital Systems Chng 2 : i s Boole v Cc cng lun l

    35

    Xc nh gi tr ng xut mch lun l

    S dng biu thc Boole cho ng xut ca mch lun l

    Vi A = 0, B = 1, C = 1, D = 1

    x = AB C ( A + D )

    = 0. 1 . 1 . (0 + 1)

    = 1 . 1 . 1 . 1 = 1 . 1 . 1 . 0 = 0

    S dng trc tip s mch lun l m khng cn s dng

    biu thc Boolean

  • C01009 Digital Systems Chng 2 : i s Boole v Cc cng lun l

    36

    Gin xung theo thi gian (Timing Waveform)

  • C01009 Digital Systems Chng 2 : i s Boole v Cc cng lun l

    37

    Tng kt

    i s Boolean 5 nh Huntington Tnh cht i ngu 8 nh l c bn

    i s chuyn mch Thu gn i s Boolean cho min hai phn t {0,1} Cc php ton chuyn mch nh l khai trin Shannon

    Cng lun l. Biu din cng lun l. Din dch cng lun l. Cc IC c bn. Tp ph bin php ton. Biu din s dng sng (Timing Waveform)

  • C01009 Digital Systems Chng 2 : i s Boole v Cc cng lun l

    38

    Tt c bi tp trong sch Digital System ca Ronal

    Tocci

    Chng 3 - Logic Gates and Boolean Algebra

    Bi tp v nh v c thm

  • C01009 Digital Systems Chng 2 : i s Boole v Cc cng lun l

    39

    Bi tp c bn

    a. V gin xung cho tn hiu ng ra X ca cng OR

    b. Gi s tn hiu A trong hnh trn b ni tt vi t GND (A = 0). V gin

    xung cho tn hiu X ca cng OR.

    c. Gi s tn hiu A trong hnh trn b ni tt ln ngun +5V VCC (A = 1).

    V gin xung cho tn hiu X ca cng OR.

    d. Vi cng OR 5 ng nhp, c bao nhiu t hp ng nhp cho php ng xut

    mc cao (HIGH or 1)?

    A

    B

    C

    1234C

    BA

    x

  • C01009 Digital Systems Chng 2 : i s Boole v Cc cng lun l

    40

    Bi tp c bn

    Vit biu thc i s Boole v bng s tht cho ng

    xut ca cc mch di y.

    12

    3 12

    3X

    12

    3

    12A

    B

    C

    12

    A

    B

    C

    Y

    12

    3

    12

    3

    12

    3

    12

    C

    B

    A 12

    3 Z

    121

    2

    3

    12

    3

  • C01009 Digital Systems Chng 2 : i s Boole v Cc cng lun l

    41

    Bi tp c bn

    Trnh by nguyn l hot ng ca h thng bo ng

    di y, bit ci bo ng c kch hot khi tn hiu

    iu khin mc cao (HIGH or 1)

  • C01009 Digital Systems Chng 2 : i s Boole v Cc cng lun l

    42

    Bi tp c bn

    V cc mch lun l tng ng vi cc biu thc i s

    Boole sau

    = + + +

    = ( + )

    n gin cc biu thc sau:

    = + + + + + +

    + + + +

    = + + + + + ( + )

  • C01009 Digital Systems Chng 2 : i s Boole v Cc cng lun l

    43

    Bi tp c bn

    n gin cc biu thc Boolean sau

  • C01009 Digital Systems Chng 2 : i s Boole v Cc cng lun l

    45

    Bi tp c bn

    Ti gin cc biu thc sau

    a. xyz + xyz + xy

    b. (wx)(w+y)(xyz)

    c. x(y+wyz) + xy(wz+z)

    d. (w+x)(w+x+yz)(w+y)

  • C01009 Digital Systems Chng 2 : i s Boole v Cc cng lun l

    46

    Bi tp c bn

    Chng minh bng i s cc biu thc sau

  • C01009 Digital Systems Chng 2 : i s Boole v Cc cng lun l

    47

    Bi tp c bn

    Tm b ca cc biu thc sau y

  • C01009 Digital Systems Chng 2 : i s Boole v Cc cng lun l

    48

    Bi tp c bn

    a) Xy dng 1 cng NAND 2 ng nhp ch s dng cc

    cng NOR 2 ng nhp.

    b) Xy dng 1 cng NOR 2 ng nhp ch s dng cc cng

    NAND 2 ng nhp.

    c) Hin thc biu thc = ch s dng 1 cng NOR

    2 ng nhp v 1 cng NAND 2 ng nhp.

    d) Hin thc biu thc = ch s dng cc cng

    NAND 2 ng nhp.

  • C01009 Digital Systems Chng 2 : i s Boole v Cc cng lun l

    49

    Bi tp c bn

    a. Bin i cc mch sau y ch s dng cng NAND

    b. Bin i mch sau y ch s dng cng NOR

    12

    12

    3

    12

    3

    12

    3

    A

    B

    12

    X

    12

    3 12

    3X

    12

    3

    12A

    B

    C

    12

    B

    A

    C

    X1

    2

    3

    12

    3

    12

    12

    3

    A

    B

    C

    Y

    12

    3

    12

    3

    12

    3

    12

  • C01009 Digital Systems Chng 2 : i s Boole v Cc cng lun l

    50

    Bi tp c bn

    V k hiu cng lun l thch hp cho cc pht biu sau

    y:

    Ng xut ch mc cao (HIGH or 1) khi c 3 ng nhp u

    mc thp (LOW or 0).

    Ng xut ch mc thp khi bt k ng nhp no trong 4

    ng nhp mc thp.

    Ng xut ch mc thp khi tt c 5 ng nhp u mc

    cao.

  • C01009 Digital Systems Chng 2 : i s Boole v Cc cng lun l

    51

    Bi tp c bn

    Cho s sau

    Gi s ci bo ng c kch hot khi tn hiu iu khin

    Z mc cao (HIGH or 1). Xc nh cc t hp ng nhp

    tch cc h thng bo ng.

    Gi s ci bo ng c kch hot khi tn hiu iu khin

    Z mc thp (LOW or 0). Hy thay i s mch trn

    phn nh r c ch hot ng ca h thng. T xc

    nh cc t hp ng nhp tch cc h thng bo ng.

  • C01009 Digital Systems Chng 2 : i s Boole v Cc cng lun l

    52

    Bi tp c bn

    Xc nh cc t hp ng nhp n LED sng

    A

    B

    C

    D

    E

    NOR

    NAND

    OR

    R1

    LED

    +5V

    NOT

    NOT

    NOT

    AND

  • C01009 Digital Systems Chng 2 : i s Boole v Cc cng lun l

    53

    Bi tp m rng

    Cho A.B = 0 v A + B = 1, chng minh ng thc sau:

    A C + A B + B C = B + C

    Cho hm F(A, B, C) c s logic nh hnh v.

    a. Xc nh biu thc ca hm F(A, B, C)

    b. Chng minh F c th thc hin ch bng 1 cng logic duy

    nht.

  • C01009 Digital Systems Chng 2 : i s Boole v Cc cng lun l

    54

    Bi tp m rng

    Chng minh cc ng thc sau bng i s boole.a. + + = + + +

    b. + + = + + +

    c. + + = + +

    d. = B

    e. () =

  • C01009 Digital Systems Chng 2 : i s Boole v Cc cng lun l

    55

    Bi tp m rng

    Mt my bay phn lc p dng h thng kim sot tc quay

    (rpm), p lc (pressure) v nhit (temperature) ca ng c s

    dng cc sensor, vi chc nng nh sau:

    RPM sensor xut 0 ch khi tc < 4800 rpm

    P sensor xut 0 ch khi p sut < 220 psi

    T sensor xut 0 ch khi nhit < 200F

    Hnh bn di m t s hot ng ca n cnh bo. n cnh bo ch

    sng khi W mc HIGH (=1)

    a. Xc nh iu kin n cnh bo sng.

    b. Thit k li mch ch s dng NAND.