Heshtja Administrative: mos reagimi i administratës ... · PDF filesubjekti. E drejta administrative shqiptare i është referuar situatave të mos reagimit të administratës si

  • Upload
    phamque

  • View
    400

  • Download
    9

Embed Size (px)

Citation preview

  • 1

    Heshtja Administrative: mos reagimi i administrats publike si vendimmarrje

    administrative. Prof.Asoc.Dr. Eralda (Methasani) ani

    1

    1. Hyrje

    'do t thot, pr nj subjekt privat (qoft edhe publik) q pret nj vendimmarrje prej nj

    organi administrativ, heshtja e ktij t fundit? Reagimi i par q ndoshta vjen ndr mend sht q

    duhet t pritet sa t prfundoj afati i parashikuar me ndonj ligj apo akt tjetr juridik pr marrjen

    e vendimit. Po nse ky afat prfundon dhe prsri nuk ka nj vendimmarrje t organit

    administrativ? Nj prgjigje mund t ishte se kjo do t thot q krkesa e subjektit privat (apo

    edhe publik) sht anashkaluar pa u trajtuar, sht injoruar, nuk sht vendosur n trsin e

    atyre shtjeve q jan shqyrtuar nga organi administrativ. Nj gj e till mund t ket ndodhur

    sepse shqyrtimi i krkess nuk ka ndodhur brenda afatit ligjor t prcaktuar pr vendimmarrjen

    n lidhje me krkesat, ose organi administrativ mund ta ket marr n shqyrtim krkesn por nuk

    ka marr nj vendim brenda afateve ligjore t prcaktuara. N vijim, nj prgjigje tjetr mund t

    ishte q nj situat e till nnkupton nj qndrim t panjohur t organit administrativ, pra nuk

    dihet nse institucioni ka nj qndrim miratues apo refuzues t krkess s paraqitur. Mund t

    ket edhe nj tjetr prgjigje: pr sa koh organi administrativ nuk ka shprehur vendimin e vet,

    kjo gjendje do t thot 'abstenim', munges vullneti pr t dhn plqimin apo refuzimin ndaj

    krkess s paraqitur. Ndokush mund t sjell ndr mend shprehjet latine dhe interpretoj se

    kush hesht ka pranuar at pr t ciln sht pyetur apo at q i sht krkuar: 'qui tacet consentire

    videtur', pra kush hesht ka dhn plqimin. N kt kuptim prgjigja do t ishte 'heshtja

    nnkupton plqim'. Pa dyshim, mund t jet edhe ndokush q mund t thot se pr sa koh nuk

    ka prgjigje t shprehur pozitive, kjo do t nnkuptoj prgjigje negative, pra 'refuzim' t

    krkess s paraqitur. Po ndoshta mund t kish edhe nga ata q do t thoshin se kuptimi i ksaj

    situate varet nga konteksti.

    Pavarsisht analizs logjike q mund t'i bhet kuptimit q ka heshtja, apo prcaktimit q i

    sht dhn ksaj fjale n nj koh, vend apo kontekst t caktuar, n kuptimin juridik kjo

    gjendje, pra mos reagimi n kohn e prcaktuar ligjore nga ana e organit administrativ, ka nevoj

    pr prkufizim t qart. sht e nevojshme t prcaktohet qart kuptimi i saj dhe pasojat q sjell

    nj situat e till pr palt n nj marrdhnie n prgjithsi, pr m tepr n nj marrdhnie

    juridiko-administrative. Krkesat e paraqitura nga subjektet e interesuara pr nj vendimmarrje

    administrative duhet t ken rregullim t qart ligjor se si do t trajtohen dhe 'pasoja do t

    nnkuptojn pr palt q preken nga nj vendimmarrje administrative. Kjo do t ndihmonte

    cilindo t kuptonte pasojat juridike t nj mos reagimi nga ana e organit administrativ. shtje t

    ndryshme kur vendosen n kontekstin juridik marrin prcaktime apo prkufizime t caktuara,

    ashtu edhe heshtja e nj organi administrativ ndaj krkesave t paraqitura do marr nj kuptim t

    1 Ky artikull sht botuar n revistn shkencore t Shkolls s Magjistraturs dhe duhet cituar duke iu referuar vendit te botimit:

    Eralda (Methasani) ani, Heshtja Administrative: mos reagimi i administrats publike si vendimmarrje administrative, Revist shkencore Jeta Juridike, Shkolla e Magjistraturs Nr. , Tiran, 2014, fq......

    http://en.wikipedia.org/wiki/Qui_tacet_consentire_videtur#qui_tacet_consentire_videturhttp://en.wikipedia.org/wiki/Qui_tacet_consentire_videtur#qui_tacet_consentire_videtur

  • 2

    caktuar n kontekstin juridik. Duhet thn se n kontekstin juridik, heshtja administrative ka nj

    kuptim pak a shum t ngjashm tashm n kuadrin ligjor t vendeve t ndryshme. Ajo, kur

    prdoret si koncept juridik, nnkupton vendimmarrje administrative, pozitive apo negative,

    madje mund t thuhet m s shumti pozitive. Si institut juridik i s drejts administrative, heshtja

    administrative nnkupton vendimmarrje.

    2. Heshtja administrative si nj fiksion juridik

    N kontekstin e organizatave t ndryshme ndrkombtare, procedura shpesh ka t bj me

    nj deklarat t prbashkt apo dokument formal, apo nj votim formal. Pr shkak t natyrs s

    organizmit t organizatave ndrkombtare, miratimi n heshtje sht nj gjetje procedurale jo e

    pazakont. N diplomaci sht i zakont qndrimi sipas t cilit nj propozim me mbshtetje t

    fort do t konsiderohet i miratuar, me prjashtim t rasteve kur antart paraqesin nj kundrshti

    prkundrejt saj para nj afati t caktuar qart: heshtja nnkupton pranim, apo t paktn pranim t

    heshtur. Kjo procedur prdoret n Organizatn e Kombeve t Bashkuara, NATO, Organizatn

    pr Siguri e Bashkpunim n Evrop, n kuadrin e politiks s jashtme t BE-s, dhe n nj

    numr t madh organizatash ndrkombtare.2

    Edhe pse nuk sht objekti i ktij shkrimi

    vendimmarrja n organizata ndrkombtare, qndrimi dhe sqarimi sht me rndsi pr t

    kuptuar regjimin juridik q mund t jet i miratuar n lidhje me vendimmarrjet administrative t

    organeve administrative n nj vend. N t vrtet, studime t caktuara, t realizuara pr t

    analizuar konceptin e heshtjes administrative tregojn se ky koncept prdoret n momente nga

    m t ndryshmet t proceseve ligjore apo si pjes e veprimtaris s nj sr institucionesh.3

    'Heshtja administrative' sht nj fiksion juridik i s drejts administrative, pra nj gjendje e

    shkaktuar juridikisht, sipas t cils krkesat e depozituara me organet e administrats publike, t

    pazgjidhura brenda nj periudhe t caktuar kohore, konsiderohen t 'mohuara' apo 'pranuara'.

    Mund t thuhet se jemi para rasteve t heshtjes administrative kur administrata hesht konkretisht,

    de facto, pra nuk miraton vendimet prkatse n kohn e prcaktuar ligjore prkundrejt

    krkesave t paraqitura, ndrkoh q pritet q ajo ta bj kt gj, dhe ligji/rregulli e ka t

    parashikuar konsiderimin e ksaj heshtje de facto si prgjigje pozitive ose negative, pra v

    shenjn e barazimit me nj vendimmarrje pozitive apo negative, sipas rregullimit t miratuar. N

    kt kuptim, heshtja administrative sht nj institut i caktuar i s drejts, q, n baz t

    prshtatjes q ka br legjislacioni, mund t jet 'pozitive' apo 'negative', pra t nnkuptoj

    pranim ose refuzim t krkess s paraqitur nga palt e interesuara.4

    'Heshtja administrative negative' apo mohimi, rrzimi i krkesave, sht gjendja n t ciln

    organi administrativ krkohet t veproj brenda nj periudhe t caktuar, por nuk e bn nj gj t

    till, ndrkoh q ligji i jep efekt ksaj situate duke prcaktuar q kjo situat do t nnkuptoj

    refuzim t krkess. Pra, nse administrata nuk e zgjidh nj krkes, mosreagimi i administrats,

    2 G. R. Berridge (2010) Diplomacia: Teori dhe Praktika, (Botimi i katrt), Palgrave Macmillan, fq. 158.

    3 Anthonny G., Administrative Silence and UK public law, Curentul Juridic, The Juridical Current, Petru Maior University, Faculty of Economics Law and Administrative Sciences and Pro Iure Foundation, Volume (Year): 34-35

    (2008), fq. 39-59. 4 Vera Parisio, The Italian Administrative Procedure Act and Public Authorities' Silence, Hamline Law Review

    Volume 36 Issue 1, Comparative Papers From the Administrative Law Discussion Forum. Shih n:

    http://digitalcommons.hamline.edu/cgi/viewcontent.cgi?article=1005&context=hlr

    https://ideas.repec.org/s/pmu/cjurid.html

  • 3

    apo heshtja e saj, prcaktohet nga ligji si refuzim apo mohim i krkess. "Heshtja administrative

    pozitive' apo pranimi i krkess, miratimi i saj, sht gjendja n t ciln organi administrativ

    krkohet t veproj brenda nj periudhe t caktuar, por nuk e bn nj gj t till, ndrkoh q

    ligji i jep efekt ksaj situate duke prcaktuar q kjo situat nnkupton miratim t krkess. Pra,

    nse administrata nuk e trajton nj krkes me vendimmarrje, mosreagimi apo heshtja e saj

    prcaktohet nga ligji si pranim apo miratim i krkess.

    Zbatimi i institutit t heshtjes administrative nnkupton ekzistencn n t njjtn koh t disa

    elementve n legjislacion. S pari, ky institut duhet t jet i parashikuar shprehimisht n ligj.

    M tej, ky institut sht n thelb i lidhur me afatin brenda t cilit organi administrativ duhet t

    reagoj prkundjet nj krkese t caktuar t subjekteve. Parashikimi ligjor i afatit maksimal

    brenda t cilit duhet t prfundoj procesi administrativ i vendimmarrjes pr nj krkes, sht

    me shum rndsi pr aplikimin e institutit t heshtjes administrative. Ky afat, ose parashikohet

    n do rast n ligjet e posame q parashikojn institutin e heshtjes administrative, ose

    parashikohet n nj ligj horizontal me aplikim t gjer n proceset administrative. Sipas Kodit t

    Procedurave Administrative (KPA) n vendin ton, afati maksimal pr prfundimin e nj

    procedure administrative sht 3 (tre) muaj nga fillimi i procedurs, me prjashtim t rasteve kur

    parashikohet nj afat i ndryshm nga ligjet e posame.5

    Heshtja administrative sht nj institut q duhet dalluar nga ai i mosveprimit administrativ.

    Kto dy institute zbatohen n vend t njrit-tjetrit n varsi t rregullimit q ka parashikuar

    legjislatori n lidhje me mos reagimin e organit administrativ prkundrejt nj krkese t nj

    subjekti. E drejta administrative shqiptare i sht referuar situatave t mos reagimit t

    administrats si mosveprim, deri n vitin 1999 kur KPA iu referua situatave t tilla sa si

    mosveprim, aq edhe si heshtje administrative.6 Konkretisht, nenet 76 e 77 t KPA parashikojn

    institutin e heshtjes administrative. N disa nene t KPA q i referohen kryesisht ankimimit

    administrativ, pa