If you can't read please download the document
Upload
phamque
View
400
Download
9
Embed Size (px)
Citation preview
1
Heshtja Administrative: mos reagimi i administrats publike si vendimmarrje
administrative. Prof.Asoc.Dr. Eralda (Methasani) ani
1
1. Hyrje
'do t thot, pr nj subjekt privat (qoft edhe publik) q pret nj vendimmarrje prej nj
organi administrativ, heshtja e ktij t fundit? Reagimi i par q ndoshta vjen ndr mend sht q
duhet t pritet sa t prfundoj afati i parashikuar me ndonj ligj apo akt tjetr juridik pr marrjen
e vendimit. Po nse ky afat prfundon dhe prsri nuk ka nj vendimmarrje t organit
administrativ? Nj prgjigje mund t ishte se kjo do t thot q krkesa e subjektit privat (apo
edhe publik) sht anashkaluar pa u trajtuar, sht injoruar, nuk sht vendosur n trsin e
atyre shtjeve q jan shqyrtuar nga organi administrativ. Nj gj e till mund t ket ndodhur
sepse shqyrtimi i krkess nuk ka ndodhur brenda afatit ligjor t prcaktuar pr vendimmarrjen
n lidhje me krkesat, ose organi administrativ mund ta ket marr n shqyrtim krkesn por nuk
ka marr nj vendim brenda afateve ligjore t prcaktuara. N vijim, nj prgjigje tjetr mund t
ishte q nj situat e till nnkupton nj qndrim t panjohur t organit administrativ, pra nuk
dihet nse institucioni ka nj qndrim miratues apo refuzues t krkess s paraqitur. Mund t
ket edhe nj tjetr prgjigje: pr sa koh organi administrativ nuk ka shprehur vendimin e vet,
kjo gjendje do t thot 'abstenim', munges vullneti pr t dhn plqimin apo refuzimin ndaj
krkess s paraqitur. Ndokush mund t sjell ndr mend shprehjet latine dhe interpretoj se
kush hesht ka pranuar at pr t ciln sht pyetur apo at q i sht krkuar: 'qui tacet consentire
videtur', pra kush hesht ka dhn plqimin. N kt kuptim prgjigja do t ishte 'heshtja
nnkupton plqim'. Pa dyshim, mund t jet edhe ndokush q mund t thot se pr sa koh nuk
ka prgjigje t shprehur pozitive, kjo do t nnkuptoj prgjigje negative, pra 'refuzim' t
krkess s paraqitur. Po ndoshta mund t kish edhe nga ata q do t thoshin se kuptimi i ksaj
situate varet nga konteksti.
Pavarsisht analizs logjike q mund t'i bhet kuptimit q ka heshtja, apo prcaktimit q i
sht dhn ksaj fjale n nj koh, vend apo kontekst t caktuar, n kuptimin juridik kjo
gjendje, pra mos reagimi n kohn e prcaktuar ligjore nga ana e organit administrativ, ka nevoj
pr prkufizim t qart. sht e nevojshme t prcaktohet qart kuptimi i saj dhe pasojat q sjell
nj situat e till pr palt n nj marrdhnie n prgjithsi, pr m tepr n nj marrdhnie
juridiko-administrative. Krkesat e paraqitura nga subjektet e interesuara pr nj vendimmarrje
administrative duhet t ken rregullim t qart ligjor se si do t trajtohen dhe 'pasoja do t
nnkuptojn pr palt q preken nga nj vendimmarrje administrative. Kjo do t ndihmonte
cilindo t kuptonte pasojat juridike t nj mos reagimi nga ana e organit administrativ. shtje t
ndryshme kur vendosen n kontekstin juridik marrin prcaktime apo prkufizime t caktuara,
ashtu edhe heshtja e nj organi administrativ ndaj krkesave t paraqitura do marr nj kuptim t
1 Ky artikull sht botuar n revistn shkencore t Shkolls s Magjistraturs dhe duhet cituar duke iu referuar vendit te botimit:
Eralda (Methasani) ani, Heshtja Administrative: mos reagimi i administrats publike si vendimmarrje administrative, Revist shkencore Jeta Juridike, Shkolla e Magjistraturs Nr. , Tiran, 2014, fq......
http://en.wikipedia.org/wiki/Qui_tacet_consentire_videtur#qui_tacet_consentire_videturhttp://en.wikipedia.org/wiki/Qui_tacet_consentire_videtur#qui_tacet_consentire_videtur
2
caktuar n kontekstin juridik. Duhet thn se n kontekstin juridik, heshtja administrative ka nj
kuptim pak a shum t ngjashm tashm n kuadrin ligjor t vendeve t ndryshme. Ajo, kur
prdoret si koncept juridik, nnkupton vendimmarrje administrative, pozitive apo negative,
madje mund t thuhet m s shumti pozitive. Si institut juridik i s drejts administrative, heshtja
administrative nnkupton vendimmarrje.
2. Heshtja administrative si nj fiksion juridik
N kontekstin e organizatave t ndryshme ndrkombtare, procedura shpesh ka t bj me
nj deklarat t prbashkt apo dokument formal, apo nj votim formal. Pr shkak t natyrs s
organizmit t organizatave ndrkombtare, miratimi n heshtje sht nj gjetje procedurale jo e
pazakont. N diplomaci sht i zakont qndrimi sipas t cilit nj propozim me mbshtetje t
fort do t konsiderohet i miratuar, me prjashtim t rasteve kur antart paraqesin nj kundrshti
prkundrejt saj para nj afati t caktuar qart: heshtja nnkupton pranim, apo t paktn pranim t
heshtur. Kjo procedur prdoret n Organizatn e Kombeve t Bashkuara, NATO, Organizatn
pr Siguri e Bashkpunim n Evrop, n kuadrin e politiks s jashtme t BE-s, dhe n nj
numr t madh organizatash ndrkombtare.2
Edhe pse nuk sht objekti i ktij shkrimi
vendimmarrja n organizata ndrkombtare, qndrimi dhe sqarimi sht me rndsi pr t
kuptuar regjimin juridik q mund t jet i miratuar n lidhje me vendimmarrjet administrative t
organeve administrative n nj vend. N t vrtet, studime t caktuara, t realizuara pr t
analizuar konceptin e heshtjes administrative tregojn se ky koncept prdoret n momente nga
m t ndryshmet t proceseve ligjore apo si pjes e veprimtaris s nj sr institucionesh.3
'Heshtja administrative' sht nj fiksion juridik i s drejts administrative, pra nj gjendje e
shkaktuar juridikisht, sipas t cils krkesat e depozituara me organet e administrats publike, t
pazgjidhura brenda nj periudhe t caktuar kohore, konsiderohen t 'mohuara' apo 'pranuara'.
Mund t thuhet se jemi para rasteve t heshtjes administrative kur administrata hesht konkretisht,
de facto, pra nuk miraton vendimet prkatse n kohn e prcaktuar ligjore prkundrejt
krkesave t paraqitura, ndrkoh q pritet q ajo ta bj kt gj, dhe ligji/rregulli e ka t
parashikuar konsiderimin e ksaj heshtje de facto si prgjigje pozitive ose negative, pra v
shenjn e barazimit me nj vendimmarrje pozitive apo negative, sipas rregullimit t miratuar. N
kt kuptim, heshtja administrative sht nj institut i caktuar i s drejts, q, n baz t
prshtatjes q ka br legjislacioni, mund t jet 'pozitive' apo 'negative', pra t nnkuptoj
pranim ose refuzim t krkess s paraqitur nga palt e interesuara.4
'Heshtja administrative negative' apo mohimi, rrzimi i krkesave, sht gjendja n t ciln
organi administrativ krkohet t veproj brenda nj periudhe t caktuar, por nuk e bn nj gj t
till, ndrkoh q ligji i jep efekt ksaj situate duke prcaktuar q kjo situat do t nnkuptoj
refuzim t krkess. Pra, nse administrata nuk e zgjidh nj krkes, mosreagimi i administrats,
2 G. R. Berridge (2010) Diplomacia: Teori dhe Praktika, (Botimi i katrt), Palgrave Macmillan, fq. 158.
3 Anthonny G., Administrative Silence and UK public law, Curentul Juridic, The Juridical Current, Petru Maior University, Faculty of Economics Law and Administrative Sciences and Pro Iure Foundation, Volume (Year): 34-35
(2008), fq. 39-59. 4 Vera Parisio, The Italian Administrative Procedure Act and Public Authorities' Silence, Hamline Law Review
Volume 36 Issue 1, Comparative Papers From the Administrative Law Discussion Forum. Shih n:
http://digitalcommons.hamline.edu/cgi/viewcontent.cgi?article=1005&context=hlr
https://ideas.repec.org/s/pmu/cjurid.html
3
apo heshtja e saj, prcaktohet nga ligji si refuzim apo mohim i krkess. "Heshtja administrative
pozitive' apo pranimi i krkess, miratimi i saj, sht gjendja n t ciln organi administrativ
krkohet t veproj brenda nj periudhe t caktuar, por nuk e bn nj gj t till, ndrkoh q
ligji i jep efekt ksaj situate duke prcaktuar q kjo situat nnkupton miratim t krkess. Pra,
nse administrata nuk e trajton nj krkes me vendimmarrje, mosreagimi apo heshtja e saj
prcaktohet nga ligji si pranim apo miratim i krkess.
Zbatimi i institutit t heshtjes administrative nnkupton ekzistencn n t njjtn koh t disa
elementve n legjislacion. S pari, ky institut duhet t jet i parashikuar shprehimisht n ligj.
M tej, ky institut sht n thelb i lidhur me afatin brenda t cilit organi administrativ duhet t
reagoj prkundjet nj krkese t caktuar t subjekteve. Parashikimi ligjor i afatit maksimal
brenda t cilit duhet t prfundoj procesi administrativ i vendimmarrjes pr nj krkes, sht
me shum rndsi pr aplikimin e institutit t heshtjes administrative. Ky afat, ose parashikohet
n do rast n ligjet e posame q parashikojn institutin e heshtjes administrative, ose
parashikohet n nj ligj horizontal me aplikim t gjer n proceset administrative. Sipas Kodit t
Procedurave Administrative (KPA) n vendin ton, afati maksimal pr prfundimin e nj
procedure administrative sht 3 (tre) muaj nga fillimi i procedurs, me prjashtim t rasteve kur
parashikohet nj afat i ndryshm nga ligjet e posame.5
Heshtja administrative sht nj institut q duhet dalluar nga ai i mosveprimit administrativ.
Kto dy institute zbatohen n vend t njrit-tjetrit n varsi t rregullimit q ka parashikuar
legjislatori n lidhje me mos reagimin e organit administrativ prkundrejt nj krkese t nj
subjekti. E drejta administrative shqiptare i sht referuar situatave t mos reagimit t
administrats si mosveprim, deri n vitin 1999 kur KPA iu referua situatave t tilla sa si
mosveprim, aq edhe si heshtje administrative.6 Konkretisht, nenet 76 e 77 t KPA parashikojn
institutin e heshtjes administrative. N disa nene t KPA q i referohen kryesisht ankimimit
administrativ, pa