Upload
dohanh
View
220
Download
2
Embed Size (px)
Citation preview
1
← 1 / 12 →
delta 5 – quick read: met dit document in een paar minuten ontdekken wat delta 5 voor u kan betekenen
delta 5 is een bewezen diagnose- en verandermethode om disfunctionele
gedragspatronen effectief te verbeteren en high performance
behavior in te bedden
Het is de volledige ijsberg die uw resultaten bepaalt
De 'zachte' kant van de organisatie heeft een 'harde' impact op de resultaten
geschreven regels
ongeschreven regels
Inhoud• wanneer delta 5?
• delta 5 safety
• lean delta 5
• diagnose
• verbeteraanpak
Verbeteren van performance levels
2
← 2 / 12 →
delta 5 – wanneer?
‘Wat ik steeds de kracht van het verhaal vind, is dat delta 5 ‘cultuur’ tot een hanteerbaar begrip maakt dat gediagnosticeerd kan worden en waar praktische interventies op ontworpen kunnen worden.’
Thom AlbersCorporate Strategy Director FrieslandCampina
↓ delta 5 vergroot uw succes in de volgende situaties:
… wanneer performance achterblijft (kwaliteit, veiligheid, efficiëntie)
… wanneer het moeilijk is om eigenaarschap en verantwoordelijkheden lager in de organisatie te krijgen
… wanneer het innovatieniveau teleur stelt
… wanneer de manier waarop mensen met elkaar samenwerken in de organisatie om verbetering vraagt
3
← 3 / 12 →
delta 5 – begrip van het bestaande gedrag geeft grip om high performance gedrag te creëren
↓ Zoals moleculen volgens natuurwetten reageren, kent ook gedrag basale wetten. Zoals…
• je vertoont altijd gedrag
• gedrag heeft altijd effect
• pas als je bewust bent, kun je kiezen
Het is het gedrag van uw mensen dat de performance bepaalt. Ook al zijn de geschreven regels boven water in orde, kan de performance toch laag zijn door de ongeschreven regels
4
← 4 / 12 →
delta 5 – performance verbetering operationele omgeving
↓ Verbetering realiseren door de ongeschreven regels om te buigen: de juiste acties voor een high performance culture voorbeeld 1 / 2
Startsituatie• Frequent negatieve auditresultaten• Klanten beëindigen contacten• Afgekeurd product zoveel als een rij vrachtwagens van 20 km• First-time-right maximaal 83%• Veiligheid niet onder controle• Verlies marktaandeel
Verklarende ongeschreven regels uit de diagnose• ‘Je moet hier tonnen maken’ • ‘Kwaliteit is voor QA/QC’• ‘Ieder gaat zijn eigen gang’ • ‘Het is hier heel complex’• ‘Je wordt hier toch niet weggestuurd’
Stappen om de ongeschreven regels om te buigen (voor nadere beschrijving, zie het delta 5 boek) 1. Creëren van bewustwording van de invloed en het
eigenaarschap van deze gedragsregels2. Op basis van organisatiewaarden een nieuwe set van
ongeschreven regels opstellen en introduceren en een breder gedragsrepertoire aanleren
3. Inslijten en inbedden van het nieuwe gedrag aan de hand van de 5 perspectieven (zie pagina 8)
Resultaten 1 jaar later• Uitstekende auditresultaten• Grotere vraag dan de fabriek kan produceren• Afkeur afgenomen met 75%• First-time-right varieert tussen de 98 en 100%• Aantal veiligheidsincidenten significant afgenomen
Een zuivelfabriek in Europa:
5
← 5 / 12 →
Ongeschreven regels 1 jaar later
Je moet hier tonnen maken Dan zeg je maar stop!
Kwaliteit is voor QA/QC Kwaliteit is nr 1 voor iedereen
Ieder gaat z'n eigen gang Spreek elkaar aan
Het is hier heel complex Achterhaal oorzaken
Je wordt hier toch niet weggestuurd
Je wordt ter verantwoording geroepen
delta 5 – performance verbetering operationele omgeving
↓ Verandering is zichtbaar door ombuiging vijf belangrijkste ongeschreven regels in deze zuivelfabriekvoorbeeld 2 / 2
Diezelfde zuivelfabriek in Europa:
Uitleg van een ongeschreven regel en haar effecten:De ongeschreven regel ‘Het is hier heel complex’ was geaccepteerd van management tot werkvloer en leidde ertoe dat niet naar oorzaken werd gezocht bij storingen of besmettingen in de productielijnen: het kon immers “overal” aan liggen. Dit verklaarde de lage first-time-right van 83%, de grote retourstromen en hoge afkeur. Leervermogen ontbrak. Deze ongeschreven regel is succesvol omgebogen naar ‘Achterhaal oorzaken’ zodat verbetering kon worden bereikt.
Aan het verandertraject in de zuivelfabriek is een hoofdstuk in het boek delta 5 gewijd, geschreven door de verantwoordelijke plantmanager.
‘Dit is de beste fabriek die ik in jaren heb bezocht’
(extern auditor, Danone)
6
← 6 / 12 →
↓ LEAN verwijdert verspilling in de top van de ijsberg; LEAN delta 5 verwijdert verspilling ook aan de onderkant van de ijsberg voorbeeld van verspilling:
Modern en toegankelijk informatiesysteem
'Iedereen heeft hier z'n eigen data base'
LEAN delta 5 – om de gedragskant mee te nemen in LEAN trajecten
delta 5 versterkt (eerdere) professionaliseringsslagen en verbeterinitiatieven met TQM, Kaizen en LEAN en verklaart ook waarom dit soort initiatieven niet zoals gewenst hebben bijgedragen aan het verbeteren van de organisatieperformance
LEAN componenten hebben altijd een gedragsaspect:
• Proces optimalisatie verloopt langs huidige gedragspatronen die al of niet intelligente besluitvorming faciliteren ten aanzien van de procesoptimalisatie
• Operationeel management staat of valt met de werkelijke dagelijkse gedragsroutines: de ongeschreven regels
• Leiderschap staat of valt met gevoel voor de ongeschreven regels en het vermogen ze effectief te beïnvloeden
10%
90%
geschrevenregels
ongeschrevenregels
LEAN richt zich op de top van de ijsberg
LEAN delta 5 richt zich op de gehele ijsberg
O P S L A G VA N D ATA
7
← 7 / 12 →
delta 5 Safety – om de gedragskant mee te nemen bij het vergroten van veiligheid
Opvallende uitspraak OM:‘Het had eigenlijk iedere werknemer kunnen zijn. [..] In dit bedrijf is dit de gewone manier om dingen op te lossen. [..] Daarom stellen wij de leiding verantwoordelijk’.
Bron: NOS nieuws 09-10-2012
Bron: ANP
↓ Gebruik gasbrander om haperende pomp te ontdooien veroorzaakt brand bij Chemie-Pack
Verschuiving visie in Nederland: niet meer individuele medewerker maar directie schuldigJuridisering van bedrijfscultuur maakt dat voldoen aan wettelijke eisen niet langer voldoende is.
delta 5 Safetya) legt gedrag langs de meetlat van HRO (High Reliability Organization)
b) brengt HRO-principes in de genen van de organisatie
c) is een concretisering van en toevoeging op Hearts & Minds
delta 5 wordt met regelmaat verrijkt in wisselwerking met de grondleggers van HRO in de USA
Voorbeeld ongeschreven regel:
Je hoeft het niet nauw te nemen met de regels
Bron: ANP
8
← 8 / 12 →
4
Hieronder staan in onderlinge samenhang de belangrijkste modellen van delta 5 die in dit boek worden geïntroduceerd. Tip: begin gewoon bij hoofd-stuk 1 en gebruik deze pagina als u behoefte heeft aan een overzicht.
LeercyclusLeercyclus
Doen en handelen
Leerefficiën�e
Ideeën genereren
Ideecapaciteit
Bijsturen en aanscherpen
Leereffec�viteit
Verder dragen
Schaalbenung
Synergie-effect
Toetsen en kiezen
Leerdoelgerichtheid
Delen en uitdragen
Ideeën en informa�e migra�e
Evalueren
Ac�e / reflec�e ra�o
1.1. ExcellerendExcellerend
2.2. Genera�efGenera�ef
3.3. Proac�efProac�ef
4.4. Calcula�efCalcula�ef
6.6. PathologischPathologisch
5.5. Reac�efReac�ef
1.1. ExcellerendExcellerend
2.2. Genera�efGenera�ef
3.3. Proac�efProac�ef
4.4. Calcula�efCalcula�ef
6.6. PathologischPathologisch
5.5. Reac�efReac�ef
1.1. ExcellerendExcellerend
2.2. Genera�efGenera�ef
3.3. Proac�efProac�ef
4.4. Calcula�efCalcula�ef
6.6. PathologischPathologisch
5.5. Reac�efReac�ef5.5. Reac�efReac�ef
LeercyclusLeercyclus
Doen en handelen
Leerefficiën�e
Ideeën genereren
Ideecapaciteit
Bijsturen en aanscherpen
Leereffec�viteit
Verder dragen
Schaalbenung
Synergie-effect
Toetsen en kiezen
Leerdoelgerichtheid
Delen en uitdragen
Ideeën en informa�e migra�e
Evalueren
Ac�e / reflec�e ra�o
ExcellerendExcellerend
Genera�efGenera�ef
Proac�efProac�ef
Calcula�efCalcula�ef
Reac�efReac�ef
PathologischPathologisch
CorporateOpera�onal Company
Idea capacity
Learning effec�veness
Ac�on/reflec�on
ra�o
Migra�on of ideas
Migra�on of knowledge
and informa�on
Goal orienta�onof learning
Synery effect
Use of scale Learning efficiency
leercyclus met per fase een kengetal
learning elevator die niveaus in leervermogen identificeert
met de learning elevator worden de zwakke schakels in de leercyclus snel zichtbaar
met de grafiek wordt een benchmark overzichtelijk
Stap 1
Ongeschreven regels
Mogelijkmaker
Context
Ongeschreven regels
Context
Ongeschreven regels
Context
Ongeschreven regelsll
Context
Ongeschreven regels
Ideeën genereren
Context
Ongeschreven regels
Doen en handelen
Context
Ongeschreven regels
Context
Ongeschreven regelsll
Context
Ongeschreven regels
Context
Ongeschreven regels
Verder dragen
Context
Ongeschreven regels
Context
Ongeschreven regelsll
Context
Ongeschreven regels
Context
Ongeschreven regels
Toetsen en kiezen
Context
Ongeschreven regels
Context
Ongeschreven regelsll
Context
Ongeschreven regelsContext
Ongeschreven regels
Delen en uitdragen
Context
Ongeschreven regels
Context
Ongeschreven regelsll
Context
Ongeschreven regels
Context
Ongeschreven regels
Evalueren
Context
Ongeschreven regels
Context
Ongeschreven regelsll
Context
Ongeschreven regels
Context
Ongeschreven regels
Bijsturen en aanscherpen
Context
Ongeschreven regels
Context
Ongeschreven regelsll
Context
Ongeschreven regels
Contextperspec�ef
Mo�va�eperspec�ef
Ervaringperspec�ef
Emo�eperspec�ef
Mentaalperspec�ef
Contextperspec�ef
Mo�va�eperspec�ef
Ervaringperspec�ef
Emo�eperspec�ef
Mentaalperspec�ef
methodiek waarmee ongeschreven regels worden blootgelegd
per fase worden de geschreven en ongeschreven regels geïdenti-ficeerd
het model waarmee de ongeschre-ven regels en hun effecten worden geanalyseerd
Stap 2
Ervaring
Mentaal
StructurenRegelsSystemenOngeschreven regels
Kengetal Wat loopt er al?
Context
stap 1 stap 2 stap 3
Meten Analyseren Verbeteren
delta 5
samenhang van stap 1, 2 en 3: de 5 vlakken waarop interventies kun-nen worden gepleegd
de 5 knoppen waaraan kan worden gedraaid om leervermogen in de organisatie in te bedden
Stap 3
Context
e Ervaring
e Mentaal
Context
e Ervaring
e Mentaal
Context Alignment
Mentaal Mindset
eVeiligheid/vertrouwen
Ervaring Feedback
va eDrijfveren/energie
4
Hieronder staan in onderlinge samenhang de belangrijkste modellen van delta 5 die in dit boek worden geïntroduceerd. Tip: begin gewoon bij hoofd-stuk 1 en gebruik deze pagina als u behoefte heeft aan een overzicht.
LeercyclusLeercyclus
Doen en handelen
Leerefficiën�e
Ideeën genereren
Ideecapaciteit
Bijsturen en aanscherpen
Leereffec�viteit
Verder dragen
Schaalbenung
Synergie-effect
Toetsen en kiezen
Leerdoelgerichtheid
Delen en uitdragen
Ideeën en informa�e migra�e
Evalueren
Ac�e / reflec�e ra�o
1.1. ExcellerendExcellerend
2.2. Genera�efGenera�ef
3.3. Proac�efProac�ef
4.4. Calcula�efCalcula�ef
6.6. PathologischPathologisch
5.5. Reac�efReac�ef
1.1. ExcellerendExcellerend
2.2. Genera�efGenera�ef
3.3. Proac�efProac�ef
4.4. Calcula�efCalcula�ef
6.6. PathologischPathologisch
5.5. Reac�efReac�ef
1.1. ExcellerendExcellerend
2.2. Genera�efGenera�ef
3.3. Proac�efProac�ef
4.4. Calcula�efCalcula�ef
6.6. PathologischPathologisch
5.5. Reac�efReac�ef5.5. Reac�efReac�ef
LeercyclusLeercyclus
Doen en handelen
Leerefficiën�e
Ideeën genereren
Ideecapaciteit
Bijsturen en aanscherpen
Leereffec�viteit
Verder dragen
Schaalbenung
Synergie-effect
Toetsen en kiezen
Leerdoelgerichtheid
Delen en uitdragen
Ideeën en informa�e migra�e
Evalueren
Ac�e / reflec�e ra�o
ExcellerendExcellerend
Genera�efGenera�ef
Proac�efProac�ef
Calcula�efCalcula�ef
Reac�efReac�ef
PathologischPathologisch
CorporateOpera�onal Company
Idea capacity
Learning effec�veness
Ac�on/reflec�on
ra�o
Migra�on of ideas
Migra�on of knowledge
and informa�on
Goal orienta�onof learning
Synery effect
Use of scale Learning efficiency
leercyclus met per fase een kengetal
learning elevator die niveaus in leervermogen identificeert
met de learning elevator worden de zwakke schakels in de leercyclus snel zichtbaar
met de grafiek wordt een benchmark overzichtelijk
Stap 1
Ongeschreven regels
Mogelijkmaker
Context
Ongeschreven regels
Context
Ongeschreven regels
Context
Ongeschreven regelsll
Context
Ongeschreven regels
Ideeën genereren
Context
Ongeschreven regels
Doen en handelen
Context
Ongeschreven regels
Context
Ongeschreven regelsll
Context
Ongeschreven regels
Context
Ongeschreven regels
Verder dragen
Context
Ongeschreven regels
Context
Ongeschreven regelsll
Context
Ongeschreven regels
Context
Ongeschreven regels
Toetsen en kiezen
Context
Ongeschreven regels
Context
Ongeschreven regelsll
Context
Ongeschreven regelsContext
Ongeschreven regels
Delen en uitdragen
Context
Ongeschreven regels
Context
Ongeschreven regelsll
Context
Ongeschreven regels
Context
Ongeschreven regels
Evalueren
Context
Ongeschreven regels
Context
Ongeschreven regelsll
Context
Ongeschreven regels
Context
Ongeschreven regels
Bijsturen en aanscherpen
Context
Ongeschreven regels
Context
Ongeschreven regelsll
Context
Ongeschreven regels
Contextperspec�ef
Mo�va�eperspec�ef
Ervaringperspec�ef
Emo�eperspec�ef
Mentaalperspec�ef
Contextperspec�ef
Mo�va�eperspec�ef
Ervaringperspec�ef
Emo�eperspec�ef
Mentaalperspec�ef
methodiek waarmee ongeschreven regels worden blootgelegd
per fase worden de geschreven en ongeschreven regels geïdenti-ficeerd
het model waarmee de ongeschre-ven regels en hun effecten worden geanalyseerd
Stap 2
Ervaring
Mentaal
StructurenRegelsSystemenOngeschreven regels
Kengetal Wat loopt er al?
Context
stap 1 stap 2 stap 3
Meten Analyseren Verbeteren
delta 5
samenhang van stap 1, 2 en 3: de 5 vlakken waarop interventies kun-nen worden gepleegd
de 5 knoppen waaraan kan worden gedraaid om leervermogen in de organisatie in te bedden
Stap 3
Context
e Ervaring
e Mentaal
Context
e Ervaring
e Mentaal
Context Alignment
Mentaal Mindset
eVeiligheid/vertrouwen
Ervaring Feedback
va eDrijfveren/energie
delta 5 – diagnose
↓ Kwantitatieve meting van het leervermogen: want waar u ook succesvol in wilt zijn, succes hangt af van organisatieleervermogen
Verbeteren van (bijvoorbeeld veilig-heids)performance start bij inzicht in de zwakste schakels in de leercyclus.
Organisaties (of onderdelen) kunnen worden gebenchmarked.
De sterkte van de verschillende fasen in de leercyclus worden
gemeten aan de hand van vragen via een online vragenlijst die door
medewerkers ingevuld wordt en worden geclassificeerd op de
Learning Elevator.
4
Hieronder staan in onderlinge samenhang de belangrijkste modellen van delta 5 die in dit boek worden geïntroduceerd. Tip: begin gewoon bij hoofd-stuk 1 en gebruik deze pagina als u behoefte heeft aan een overzicht.
LeercyclusLeercyclus
Doen en handelen
Leerefficiën�e
Ideeën genereren
Ideecapaciteit
Bijsturen en aanscherpen
Leereffec�viteit
Verder dragen
Schaalbenung
Synergie-effect
Toetsen en kiezen
Leerdoelgerichtheid
Delen en uitdragen
Ideeën en informa�e migra�e
Evalueren
Ac�e / reflec�e ra�o
1.1. ExcellerendExcellerend
2.2. Genera�efGenera�ef
3.3. Proac�efProac�ef
4.4. Calcula�efCalcula�ef
6.6. PathologischPathologisch
5.5. Reac�efReac�ef
1.1. ExcellerendExcellerend
2.2. Genera�efGenera�ef
3.3. Proac�efProac�ef
4.4. Calcula�efCalcula�ef
6.6. PathologischPathologisch
5.5. Reac�efReac�ef
1.1. ExcellerendExcellerend
2.2. Genera�efGenera�ef
3.3. Proac�efProac�ef
4.4. Calcula�efCalcula�ef
6.6. PathologischPathologisch
5.5. Reac�efReac�ef5.5. Reac�efReac�ef
LeercyclusLeercyclus
Doen en handelen
Leerefficiën�e
Ideeën genereren
Ideecapaciteit
Bijsturen en aanscherpen
Leereffec�viteit
Verder dragen
Schaalbenung
Synergie-effect
Toetsen en kiezen
Leerdoelgerichtheid
Delen en uitdragen
Ideeën en informa�e migra�e
Evalueren
Ac�e / reflec�e ra�o
ExcellerendExcellerend
Genera�efGenera�ef
Proac�efProac�ef
Calcula�efCalcula�ef
Reac�efReac�ef
PathologischPathologisch
CorporateOpera�onal Company
Idea capacity
Learning effec�veness
Ac�on/reflec�on
ra�o
Migra�on of ideas
Migra�on of knowledge
and informa�on
Goal orienta�onof learning
Synery effect
Use of scale Learning efficiency
leercyclus met per fase een kengetal
learning elevator die niveaus in leervermogen identificeert
met de learning elevator worden de zwakke schakels in de leercyclus snel zichtbaar
met de grafiek wordt een benchmark overzichtelijk
Stap 1
Ongeschreven regels
Mogelijkmaker
Context
Ongeschreven regels
Context
Ongeschreven regels
Context
Ongeschreven regelsll
Context
Ongeschreven regels
Ideeën genereren
Context
Ongeschreven regels
Doen en handelen
Context
Ongeschreven regels
Context
Ongeschreven regelsll
Context
Ongeschreven regels
Context
Ongeschreven regels
Verder dragen
Context
Ongeschreven regels
Context
Ongeschreven regelsll
Context
Ongeschreven regels
Context
Ongeschreven regels
Toetsen en kiezen
Context
Ongeschreven regels
Context
Ongeschreven regelsll
Context
Ongeschreven regelsContext
Ongeschreven regels
Delen en uitdragen
Context
Ongeschreven regels
Context
Ongeschreven regelsll
Context
Ongeschreven regels
Context
Ongeschreven regels
Evalueren
Context
Ongeschreven regels
Context
Ongeschreven regelsll
Context
Ongeschreven regels
Context
Ongeschreven regels
Bijsturen en aanscherpen
Context
Ongeschreven regels
Context
Ongeschreven regelsll
Context
Ongeschreven regels
Contextperspec�ef
Mo�va�eperspec�ef
Ervaringperspec�ef
Emo�eperspec�ef
Mentaalperspec�ef
Contextperspec�ef
Mo�va�eperspec�ef
Ervaringperspec�ef
Emo�eperspec�ef
Mentaalperspec�ef
methodiek waarmee ongeschreven regels worden blootgelegd
per fase worden de geschreven en ongeschreven regels geïdenti-ficeerd
het model waarmee de ongeschre-ven regels en hun effecten worden geanalyseerd
Stap 2
Ervaring
Mentaal
StructurenRegelsSystemenOngeschreven regels
Kengetal Wat loopt er al?
Context
stap 1 stap 2 stap 3
Meten Analyseren Verbeteren
delta 5
samenhang van stap 1, 2 en 3: de 5 vlakken waarop interventies kun-nen worden gepleegd
de 5 knoppen waaraan kan worden gedraaid om leervermogen in de organisatie in te bedden
Stap 3
Context
e Ervaring
e Mentaal
Context
e Ervaring
e Mentaal
Context Alignment
Mentaal Mindset
eVeiligheid/vertrouwen
Ervaring Feedback
va eDrijfveren/energie
delta 5 inventariseert de ongeschreven regels inclusief het oorzakelijk krachtenveld en de impact op de performance.
De 5 perspectieven maken de betekenis van de ongeschreven regels voor de organisatie duidelijk.
Na 1,5 jaar worden opnieuw ongeschreven regels in kaart gebracht om te zien in hoeverre het gewenste gedrag dagelijkse routine is geworden.
↓ Kwalitatieve meting: de ongeschreven regels in kaart brengen en analyseren
Perspectief Collectief gedrag is gebaseerd op ...
Context formele (hiërarchische) relaties, regels, procedures, formats, computer systemen
Emotie het dominante gevoel in de organisatie: (on)veiligheid? angst? vertrouwen?
Mentaal de dominante aannames, mentale modellen en overtuigingen
Ervaring de ervaringen met het geven van feedback of omgang met fouten
Motivatie de motivatie van de werknemers, hun betrokkenheid en (werk)energie
Bron: dr. Peter Scott-Morgan
4
Hieronder staan in onderlinge samenhang de belangrijkste modellen van delta 5 die in dit boek worden geïntroduceerd. Tip: begin gewoon bij hoofd-stuk 1 en gebruik deze pagina als u behoefte heeft aan een overzicht.
LeercyclusLeercyclus
Doen en handelen
Leerefficiën�e
Ideeën genereren
Ideecapaciteit
Bijsturen en aanscherpen
Leereffec�viteit
Verder dragen
Schaalbenung
Synergie-effect
Toetsen en kiezen
Leerdoelgerichtheid
Delen en uitdragen
Ideeën en informa�e migra�e
Evalueren
Ac�e / reflec�e ra�o
1.1. ExcellerendExcellerend
2.2. Genera�efGenera�ef
3.3. Proac�efProac�ef
4.4. Calcula�efCalcula�ef
6.6. PathologischPathologisch
5.5. Reac�efReac�ef
1.1. ExcellerendExcellerend
2.2. Genera�efGenera�ef
3.3. Proac�efProac�ef
4.4. Calcula�efCalcula�ef
6.6. PathologischPathologisch
5.5. Reac�efReac�ef
1.1. ExcellerendExcellerend
2.2. Genera�efGenera�ef
3.3. Proac�efProac�ef
4.4. Calcula�efCalcula�ef
6.6. PathologischPathologisch
5.5. Reac�efReac�ef5.5. Reac�efReac�ef
LeercyclusLeercyclus
Doen en handelen
Leerefficiën�e
Ideeën genereren
Ideecapaciteit
Bijsturen en aanscherpen
Leereffec�viteit
Verder dragen
Schaalbenung
Synergie-effect
Toetsen en kiezen
Leerdoelgerichtheid
Delen en uitdragen
Ideeën en informa�e migra�e
Evalueren
Ac�e / reflec�e ra�o
ExcellerendExcellerend
Genera�efGenera�ef
Proac�efProac�ef
Calcula�efCalcula�ef
Reac�efReac�ef
PathologischPathologisch
CorporateOpera�onal Company
Idea capacity
Learning effec�veness
Ac�on/reflec�on
ra�o
Migra�on of ideas
Migra�on of knowledge
and informa�on
Goal orienta�onof learning
Synery effect
Use of scale Learning efficiency
leercyclus met per fase een kengetal
learning elevator die niveaus in leervermogen identificeert
met de learning elevator worden de zwakke schakels in de leercyclus snel zichtbaar
met de grafiek wordt een benchmark overzichtelijk
Stap 1
Ongeschreven regels
Mogelijkmaker
Context
Ongeschreven regels
Context
Ongeschreven regels
Context
Ongeschreven regelsll
Context
Ongeschreven regels
Ideeën genereren
Context
Ongeschreven regels
Doen en handelen
Context
Ongeschreven regels
Context
Ongeschreven regelsll
Context
Ongeschreven regels
Context
Ongeschreven regels
Verder dragen
Context
Ongeschreven regels
Context
Ongeschreven regelsll
Context
Ongeschreven regels
Context
Ongeschreven regels
Toetsen en kiezen
Context
Ongeschreven regels
Context
Ongeschreven regelsll
Context
Ongeschreven regelsContext
Ongeschreven regels
Delen en uitdragen
Context
Ongeschreven regels
Context
Ongeschreven regelsll
Context
Ongeschreven regels
Context
Ongeschreven regels
Evalueren
Context
Ongeschreven regels
Context
Ongeschreven regelsll
Context
Ongeschreven regels
Context
Ongeschreven regels
Bijsturen en aanscherpen
Context
Ongeschreven regels
Context
Ongeschreven regelsll
Context
Ongeschreven regels
Contextperspec�ef
Mo�va�eperspec�ef
Ervaringperspec�ef
Emo�eperspec�ef
Mentaalperspec�ef
Contextperspec�ef
Mo�va�eperspec�ef
Ervaringperspec�ef
Emo�eperspec�ef
Mentaalperspec�ef
methodiek waarmee ongeschreven regels worden blootgelegd
per fase worden de geschreven en ongeschreven regels geïdenti-ficeerd
het model waarmee de ongeschre-ven regels en hun effecten worden geanalyseerd
Stap 2
Ervaring
Mentaal
StructurenRegelsSystemenOngeschreven regels
Kengetal Wat loopt er al?
Context
stap 1 stap 2 stap 3
Meten Analyseren Verbeteren
delta 5
samenhang van stap 1, 2 en 3: de 5 vlakken waarop interventies kun-nen worden gepleegd
de 5 knoppen waaraan kan worden gedraaid om leervermogen in de organisatie in te bedden
Stap 3
Context
e Ervaring
e Mentaal
Context
e Ervaring
e Mentaal
Context Alignment
Mentaal Mindset
eVeiligheid/vertrouwen
Ervaring Feedback
va eDrijfveren/energie
4
Hieronder staan in onderlinge samenhang de belangrijkste modellen van delta 5 die in dit boek worden geïntroduceerd. Tip: begin gewoon bij hoofd-stuk 1 en gebruik deze pagina als u behoefte heeft aan een overzicht.
LeercyclusLeercyclus
Doen en handelen
Leerefficiën�e
Ideeën genereren
Ideecapaciteit
Bijsturen en aanscherpen
Leereffec�viteit
Verder dragen
Schaalbenung
Synergie-effect
Toetsen en kiezen
Leerdoelgerichtheid
Delen en uitdragen
Ideeën en informa�e migra�e
Evalueren
Ac�e / reflec�e ra�o
1.1. ExcellerendExcellerend
2.2. Genera�efGenera�ef
3.3. Proac�efProac�ef
4.4. Calcula�efCalcula�ef
6.6. PathologischPathologisch
5.5. Reac�efReac�ef
1.1. ExcellerendExcellerend
2.2. Genera�efGenera�ef
3.3. Proac�efProac�ef
4.4. Calcula�efCalcula�ef
6.6. PathologischPathologisch
5.5. Reac�efReac�ef
1.1. ExcellerendExcellerend
2.2. Genera�efGenera�ef
3.3. Proac�efProac�ef
4.4. Calcula�efCalcula�ef
6.6. PathologischPathologisch
5.5. Reac�efReac�ef5.5. Reac�efReac�ef
LeercyclusLeercyclus
Doen en handelen
Leerefficiën�e
Ideeën genereren
Ideecapaciteit
Bijsturen en aanscherpen
Leereffec�viteit
Verder dragen
Schaalbenung
Synergie-effect
Toetsen en kiezen
Leerdoelgerichtheid
Delen en uitdragen
Ideeën en informa�e migra�e
Evalueren
Ac�e / reflec�e ra�o
ExcellerendExcellerend
Genera�efGenera�ef
Proac�efProac�ef
Calcula�efCalcula�ef
Reac�efReac�ef
PathologischPathologisch
CorporateOpera�onal Company
Idea capacity
Learning effec�veness
Ac�on/reflec�on
ra�o
Migra�on of ideas
Migra�on of knowledge
and informa�on
Goal orienta�onof learning
Synery effect
Use of scale Learning efficiency
leercyclus met per fase een kengetal
learning elevator die niveaus in leervermogen identificeert
met de learning elevator worden de zwakke schakels in de leercyclus snel zichtbaar
met de grafiek wordt een benchmark overzichtelijk
Stap 1
Ongeschreven regels
Mogelijkmaker
Context
Ongeschreven regels
Context
Ongeschreven regels
Context
Ongeschreven regelsll
Context
Ongeschreven regels
Ideeën genereren
Context
Ongeschreven regels
Doen en handelen
Context
Ongeschreven regels
Context
Ongeschreven regelsll
Context
Ongeschreven regels
Context
Ongeschreven regels
Verder dragen
Context
Ongeschreven regels
Context
Ongeschreven regelsll
Context
Ongeschreven regels
Context
Ongeschreven regels
Toetsen en kiezen
Context
Ongeschreven regels
Context
Ongeschreven regelsll
Context
Ongeschreven regelsContext
Ongeschreven regels
Delen en uitdragen
Context
Ongeschreven regels
Context
Ongeschreven regelsll
Context
Ongeschreven regels
Context
Ongeschreven regels
Evalueren
Context
Ongeschreven regels
Context
Ongeschreven regelsll
Context
Ongeschreven regels
Context
Ongeschreven regels
Bijsturen en aanscherpen
Context
Ongeschreven regels
Context
Ongeschreven regelsll
Context
Ongeschreven regels
Contextperspec�ef
Mo�va�eperspec�ef
Ervaringperspec�ef
Emo�eperspec�ef
Mentaalperspec�ef
Contextperspec�ef
Mo�va�eperspec�ef
Ervaringperspec�ef
Emo�eperspec�ef
Mentaalperspec�ef
methodiek waarmee ongeschreven regels worden blootgelegd
per fase worden de geschreven en ongeschreven regels geïdenti-ficeerd
het model waarmee de ongeschre-ven regels en hun effecten worden geanalyseerd
Stap 2
Ervaring
Mentaal
StructurenRegelsSystemenOngeschreven regels
Kengetal Wat loopt er al?
Context
stap 1 stap 2 stap 3
Meten Analyseren Verbeteren
delta 5
samenhang van stap 1, 2 en 3: de 5 vlakken waarop interventies kun-nen worden gepleegd
de 5 knoppen waaraan kan worden gedraaid om leervermogen in de organisatie in te bedden
Stap 3
Context
e Ervaring
e Mentaal
Context
e Ervaring
e Mentaal
Context Alignment
Mentaal Mindset
eVeiligheid/vertrouwen
Ervaring Feedback
va eDrijfveren/energie
Bron: dissertatie dr. Johan Boudewijns
9
← 9 / 12 →
delta 5 – verbeteraanpak (1/2)
↓ Verbetering realiseren
4
Hieronder staan in onderlinge samenhang de belangrijkste modellen van delta 5 die in dit boek worden geïntroduceerd. Tip: begin gewoon bij hoofd-stuk 1 en gebruik deze pagina als u behoefte heeft aan een overzicht.
LeercyclusLeercyclus
Doen en handelen
Leerefficiën�e
Ideeën genereren
Ideecapaciteit
Bijsturen en aanscherpen
Leereffec�viteit
Verder dragen
Schaalbenung
Synergie-effect
Toetsen en kiezen
Leerdoelgerichtheid
Delen en uitdragen
Ideeën en informa�e migra�e
Evalueren
Ac�e / reflec�e ra�o
1.1. ExcellerendExcellerend
2.2. Genera�efGenera�ef
3.3. Proac�efProac�ef
4.4. Calcula�efCalcula�ef
6.6. PathologischPathologisch
5.5. Reac�efReac�ef
1.1. ExcellerendExcellerend
2.2. Genera�efGenera�ef
3.3. Proac�efProac�ef
4.4. Calcula�efCalcula�ef
6.6. PathologischPathologisch
5.5. Reac�efReac�ef
1.1. ExcellerendExcellerend
2.2. Genera�efGenera�ef
3.3. Proac�efProac�ef
4.4. Calcula�efCalcula�ef
6.6. PathologischPathologisch
5.5. Reac�efReac�ef5.5. Reac�efReac�ef
LeercyclusLeercyclus
Doen en handelen
Leerefficiën�e
Ideeën genereren
Ideecapaciteit
Bijsturen en aanscherpen
Leereffec�viteit
Verder dragen
Schaalbenung
Synergie-effect
Toetsen en kiezen
Leerdoelgerichtheid
Delen en uitdragen
Ideeën en informa�e migra�e
Evalueren
Ac�e / reflec�e ra�o
ExcellerendExcellerend
Genera�efGenera�ef
Proac�efProac�ef
Calcula�efCalcula�ef
Reac�efReac�ef
PathologischPathologisch
CorporateOpera�onal Company
Idea capacity
Learning effec�veness
Ac�on/reflec�on
ra�o
Migra�on of ideas
Migra�on of knowledge
and informa�on
Goal orienta�onof learning
Synery effect
Use of scale Learning efficiency
leercyclus met per fase een kengetal
learning elevator die niveaus in leervermogen identificeert
met de learning elevator worden de zwakke schakels in de leercyclus snel zichtbaar
met de grafiek wordt een benchmark overzichtelijk
Stap 1
Ongeschreven regels
Mogelijkmaker
Context
Ongeschreven regels
Context
Ongeschreven regels
Context
Ongeschreven regelsll
Context
Ongeschreven regels
Ideeën genereren
Context
Ongeschreven regels
Doen en handelen
Context
Ongeschreven regels
Context
Ongeschreven regelsll
Context
Ongeschreven regels
Context
Ongeschreven regels
Verder dragen
Context
Ongeschreven regels
Context
Ongeschreven regelsll
Context
Ongeschreven regels
Context
Ongeschreven regels
Toetsen en kiezen
Context
Ongeschreven regels
Context
Ongeschreven regelsll
Context
Ongeschreven regelsContext
Ongeschreven regels
Delen en uitdragen
Context
Ongeschreven regels
Context
Ongeschreven regelsll
Context
Ongeschreven regels
Context
Ongeschreven regels
Evalueren
Context
Ongeschreven regels
Context
Ongeschreven regelsll
Context
Ongeschreven regels
Context
Ongeschreven regels
Bijsturen en aanscherpen
Context
Ongeschreven regels
Context
Ongeschreven regelsll
Context
Ongeschreven regels
Contextperspec�ef
Mo�va�eperspec�ef
Ervaringperspec�ef
Emo�eperspec�ef
Mentaalperspec�ef
Contextperspec�ef
Mo�va�eperspec�ef
Ervaringperspec�ef
Emo�eperspec�ef
Mentaalperspec�ef
methodiek waarmee ongeschreven regels worden blootgelegd
per fase worden de geschreven en ongeschreven regels geïdenti-ficeerd
het model waarmee de ongeschre-ven regels en hun effecten worden geanalyseerd
Stap 2
Ervaring
Mentaal
StructurenRegelsSystemenOngeschreven regels
Kengetal Wat loopt er al?
Context
stap 1 stap 2 stap 3
Meten Analyseren Verbeteren
delta 5
samenhang van stap 1, 2 en 3: de 5 vlakken waarop interventies kun-nen worden gepleegd
de 5 knoppen waaraan kan worden gedraaid om leervermogen in de organisatie in te bedden
Stap 3
Context
e Ervaring
e Mentaal
Context
e Ervaring
e Mentaal
Context Alignment
Mentaal Mindset
eVeiligheid/vertrouwen
Ervaring Feedback
va eDrijfveren/energie
Het verbetertraject vertrekt altijd vanuit de grondige diagnose van de huidige situatie en haakt (indien van toepassing) aan bij lopende verbeterinitiatieven in de organisatie.
delta 5 hanteert het analysemodel met de 5 perspectieven (zie pagina 8) om de impact van de ongeschreven regels te beoordelen en ook om krachtige interventies te ontwerpen. De stappen van delta 5 worden door het model hieronder gevisualiseerd.
Het verbetertraject is maatwerk maar volgt altijd een aantal bewezen veranderprincipes.
Veranderprincipes
Elk veranderprogramma dat niet de bestaande patronen door-
breekt leidt NIET tot verandering
Hoger management bepaalt in sterke mate het krachten-veld voor de lagere echelons: een verbetertraject start daarom hoog in de organisatie en werkt van laag tot laag naar beneden.
Iedere hiërarchische laag gaat in een verbetertraject door 3 fasen:
1. Bewustworden Pas na bewustwording kan men kiezen voor ander gedrag.
2. Bijleren Bijleren van nieuw gedrag. Het gaat niet om het afleren van gedrag, want dat heeft een negatieve connotatie; veroorde-ling fixeert juist oud gedrag.
3. Inslijten Het nieuwe kunnen is niet goed genoeg; het traject is pas klaar wanneer het gewenste effectieve gedrag tot routine is verworden. Pas dan verbetert de performance.
10
← 10 / 12 →
↓ De verbeteraanpak kent een aantal stappen van strategie tot gedrag op de werkvloer met concrete werkformats en professionele begeleiding waar nodig. Co-creatie en maatwerk staan altijd voorop.
delta 5 – verbeteraanpak (2/2)
• Concrete aanpak• Werkformats• Professionele begeleiding
Waarom Doelen
Werkelijke gedrag: ongeschreven regelsGap analyse
Veranderplan
Gewenst gedragStroomlijnen:• leiderschap• procedures• systemen• structuren• functies• competenties• vaardigheden• gedragsrepertoire
Waarden Strategie
11
← 11 / 12 →
↓ De delta 5 onderzoekers, trainers en adviseurs hebben jarenlange ervaring in het begeleiden van toonaangevende organisaties in de Nederlandse en internationale context
Momenteel:marktverkenning in Afrika
USA EUAzië
luchtvaartAIR FRANCE-KLMLuchtverkeersleiding Nederland
foodFrieslandCampina
industrieCORUSPhilips
bankenABN-AMRORabobank
(semi-)overheidBelastingdienstUWVProRail
overigeVerschillende ziekenhuizen (internationaal), woningbouwcorporaties en Nederlandse provincies
delta 5 – de organisatie
delta 5 wordt succesvol toegepast in de commerciële en publieke sector.
Een selectie uit onze klantenkring:
12
← 12 / 12 →
delta 5 – meer informatie
↓ Het veranderproces moet steeds de kern raken: ‘doen waar het om gaat’
Meer informatie over delta 5 kunt u lezen in het boek:
In co-makership met Koninklijke FrieslandCampina
Versterk uw organisatie-leervermogen,creëer en verduurzaam succes
dr. Johan Boudewijns
Ongeschreven regels als de sleutel
tot een lerende organisatie
Versterk u
w o
rganisati
eleervermo
gen,
creëer en verd
uu
rzaam su
ccesJo
han
Bo
ud
ewijn
s
delta 5 – Versterk uw organisatieleervermogen, creëer en verduurzaam succes, Ongeschreven regels als sleutel tot een lerende organisatie.
dr. Johan Boudewijns isbn 97890810641321e druk, 2010
Auteur: Johan Boudewijns
Het doorgeven van (delen uit) het boek wordt aangemoedigd, mits onder de volgende
voorwaarden:
De gebruiker mag het werk kopiëren, verspreiden en doorgeven op voorwaarde van het vermelden
van de naam van de auteur. Het werk mag niet voor commerciële doeleinden gebruikt worden.
Het werk mag alleen in onbewerkte staat worden gebruikt.
Dit boek is ook verkrijgbaar in het Engels.
Layout: Anneke Boringa
Grafisch Service Bureau, FrieslandCampina
ISBN: 978-90-810641-3-2
1e druk, 2010
w www.delta5.nl
t 0031 24 350 2101
p Prins Bernhardstraat 7 6521 AA Nijmegen
Alice in Organisatieland Over ongeschreven regels kunt naast het delta 5 boek meer lezen in het boekje ‘Alice in Organisatieland’ van dezelfde auteur. Hierin worden ongeschreven regels in organisaties blootgelegd in de stijl van het welbekende sprookje. Hiervan zijn reeds duizenden exemplaren verkocht.
isbn 97890810641255e druk
Beide boeken zijn ook in het Engels te verkijgen via Amazon.