Mở đường vào động mạch

BS Đinh Huỳnh Linh Viện Tim Mạch Quốc Gia Việt Nam

Bộ Môn Tim Mạch – Trường Đại Học Y Hà Nội

Hội Nghị Tim Mạch Toàn Quốc 2015

Thông tin về quyền lợi

Không có xung đột về quyền lợi

Ngày càng nhiều thủ thuật ưu tiên mở đường vào mạch máu qua da thay cho bộc lộ động mạch bằng phẫu thuật

Phương pháp Seldinger

Phương pháp Seldinger

“Single wall” technique

Phương pháp Seldinger

Mở đường vào động mạch quay

• Ngày càng được ưu tiên trong các thủ thuật can thiệp ĐMV

• Chống chỉ định: • Test Allen âm tính • Không bắt được ĐM quay • Hội chứng Raynauld

Giải phẫu động mạch quay

Vị trí chọc mạch quay

Sau khi chọc được mạch quay, có máu trào ra, không thể đẩy wire vào

Nguyên nhân thường do wire chạm vào thành động mạch

Biện pháp: rút nhẹ kim về và xoay kim, để có thể đẩy wire vào

Mở đường vào động mạch quay

• Lần chọc kim đầu tiên luôn luôn là quan trọng nhất

• Không bao giờ cố đẩy guidewire, có thể làm chùn hoặc cong guidewire

• Nếu chọc lần đầu không thành công, rút kim ra, ép chặt

• Chọc kim lần 2: chọc cao hơn • Động mạch quay dễ co thắt, cần gây tê đầy đủ

Mở đường vào động mạch quay

Đề phòng hội chứng khoang

Hematoma sau chọc ĐM quay

Đặc điểm

hematoma

Bề mặt, khư

trú

Lan xuống

cơ, khư trú

Cẳng tay,

dưới khuỷu

Cẳng tay,

cánh tay,

trên khuỷu

Toàn bộ

cánh tay, hội

chứng

khoang

Xử trí

Giảm đau

Băng ép tăng

cường

Chườm mát

Giảm đau

Băng ép tăng

cường

Chườm lạnh

Giảm đau

Băng ép chặt

Dùng băng

huyết áp ép

Giảm đau

Băng ép chặt

Dùng băng

huyết áp ép

Phẫu thuật

Mở đường vào động mạch đùi

Trên chỗ chia động mạch đùi sâu-đùi nông

Dưới động mạch thượng vị dưới

Mở đường vào động mạch đùi

Nếp lằn bẹn không phải mốc chọc

động mạch đùi đáng tin cậy, nhất là ở

người béo

Động mạch thượng vị dưới

Vị trí chọc động mạch đùi tối ưu

Giả phình động mạch đùi

Giả phình động mạch đùi

Tỉ lệ: 1-2%. Cao hơn nếu làm siêu âm Doppler thường quy

Yếu tố nguy cơ:

- Vị trí chọc mạch quá thấp (động mạch đùi nông)

- Ép động mạch đùi không đủ thời gian

- Yếu tố bệnh nhân: > 65 tuổi, nữ giới, béo phì, đái tháo đường

Rò động-tĩnh mạch đùi

Rò động-tĩnh mạch đùi

• Nguyên nhân:

• Vị trí chọc mạch quá thấp (động mạch

chạy sát tĩnh mạch)

• Kim chọc mạch đi qua cả thành ĐM và

TM

• Triệu chứng:

• Sờ thấy rung miu

• Siêu âm Doppler khẳng định chẩn đoán

• Xử trí:

• Đa phần không cần xử trí gì. Lỗ rò tự

bịt lại

• 10% cần phẫu thuật

Động mạch đùi nông tách ra ở vị trí cao

• Dùng trong nghiên cứu bệnh-chứng • OR là tỷ số giữa 2 xác suất: xác suất mắc bệnh ở nhóm có nguy cơ so với xác suất mắc bệnh ở nhóm không có nguy cơ

Chảy máu sau phúc mạc

Yếu tố ảnh hưởng OR

Chọc mạch cao hơn động mạch thượng vị dưới

17.6

Nữ giới 3.73

Dùng thuốc ức chế GP IIb/IIIa 1.92

NMCT cấp 1.82

Cân nặng (mỗi kg) 0.98

• Hiếm gặp (0.18%)

• Tỉ lệ tử vong cao (6%)

Morton Kern. Cardiac Catheterization Handbook. 5Edt.

Xử trí chảy máu sau phúc mạc

Nên dùng phương pháp “Single Wall”

Xin trân trọng cám ơn!