8
Sơ cứu chấn thương ........................................................ 2 TRONG SOÁ NAØY 59B Nguyễn Thị Minh Khai, Q.1 - ĐT: (84.8) 3930 9086 - Fax: (84.8) 3930 9086. Giấy phép số 288/QĐ-STTTT ngày 14/7/2010 Hôm nay không hành động, ngày mai không có thuốc chữa bệnh Ngày Sức khoẻ Thế giới (7/4) đánh dấu sự thành lập của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO). Mỗi năm, WHO sẽ chọn một vấn đề y tế trọng điểm toàn cầu và các sự kiện phạm vi địa phương, khu vực, quốc tế làm chủ đề cho ngày này. Năm nay, với chủ đề Kháng thuốc kháng sinh và lan rộng toàn cầu” (Antimicrobi- al resistance and its global spread) và thông điệp: “Hôm nay không hành động, ngày mai không có thuốc chữa bệnh” (Antimicrobial resistance: no action today no cure tomorrow), WHO sẽ khởi động một chiến dịch trên toàn thế giới nhằm kêu gọi tăng cường cam kết toàn cầu để bảo vệ những loại thuốc này cho các thế hệ tương lai. Kháng thuốc kháng sinh không phải là một vấn đề mới, nhưng nó ngày càng trở nên nguy hiểm hơn; xem tiếp trang 2 Mới đây Sở Y tế đã có buổi họp Ban chỉ đạo (BCĐ) phòng chống cúm A/H1N1 TP.HCM để đánh giá và dự báo tình hình dịch bệnh và chỉ đạo triển khai các biện pháp chủ động phòng chống dịch bệnh cúm trong thời gian tới. Ngành Y tế TP.HCM chủ động phòng chống cúm A/H1N1 xem tiếp trang 6 Theo đó, các bệnh viện Phạm Ngọc Thạch, Bệnh Nhiệt Đới, Nhi Đồng 1, Nhi Đồng 2 tiếp tục tăng cường hoạt động giám sát, báo cáo nghiêm ca bệnh theo quy định của Bộ, đồng thời mở rộng diện giám sát, theo dõi, báo cáo các ca bệnh viêm phổi tiến triển Bắt bệnh nhân viên văn phòng........................... 3 Tất cả chúng ta, người sức khỏe bình thường đều thể hiến một phần máu của mình để cứu người không hề ảnh hưởng đến sức khoẻ. Điều này đã được chứng minh bằng cơ sở khoa học và thực tiễn. Đừng sợ hiến máu Mỗi lần tham gia hiến máu người hiến máu được bác sĩ khám và tư vấn. Lượng máu hiến một lần không quá 9ml/ kg (<1/10 lượng máu của cơ thể). Ngay trong khi hiến máu số lượng máu trong cơ thể của bạn có thể thay đổi nhưng bạn đừng lo các chỉ số vẫn ở trong giới hạn sinh lý bình thường, và cơ thể tự điều hòa không ảnh Hiến máu – Cứu người! BS CKII Trương Thị Kim Dung - Bệnh viện Truyền máu huyết học TP.HCM xem tiếp trang 4 hưởng đến chức năng sống còn của cơ thể. Sau thời gian hiến máu khoảng từ 3-4 tuần các thành phần máu được hồi phục gần như bình thường. Do đó khi hiến máu việc thay đổi một số lượng tế bào máu già cỗi bằng số lượng tế bào máu mới khỏe mạnh có đời sống dài đảm bảo chức năng tốt hơn. Ngoài ra các kích tố của một số cơ quan nội tiết, tiết ra để kích thích tạo Chăm sóc da bị mụn trứng cá................... 4 Tình hình dịch tễ lao ............................................... 5

Hiến máu – Cứu ng.ười!14.161.4.102/btsk/2011/2011-04.pdfnguy cơ gây tai nạn để vừa cứu được nạn nhân, vừa bảo vệ được bản thân. - Đưa nạn

  • Upload
    others

  • View
    0

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Sơ cứu chấn thương......................................................... 2

TRONG SOÁ NAØY

59B Nguyễn Thị Minh Khai, Q.1 - ĐT: (84.8) 3930 9086 - Fax: (84.8) 3930 9086. Giấy phép số 288/QĐ-STTTT ngày 14/7/2010

Hôm nay không hành động, ngày mai không có thuốc chữa bệnh

Ngày Sức khoẻ Thế giới (7/4) đánh dấu sự thành lập của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO). Mỗi năm, WHO sẽ chọn một vấn đề y tế trọng điểm toàn cầu và các sự kiện phạm vi địa phương, khu vực, quốc tế làm chủ đề cho ngày này. Năm nay, với chủ đề “Kháng thuốc kháng sinh và lan rộng toàn cầu” (Antimicrobi-al resistance and its global spread) và thông điệp: “Hôm nay không hành động, ngày mai không có thuốc chữa bệnh” (Antimicrobial resistance: no action today no cure tomorrow), WHO sẽ khởi động một chiến dịch trên toàn thế giới nhằm kêu gọi tăng cường cam kết toàn cầu để bảo vệ những loại thuốc này cho các thế hệ tương lai.

Kháng thuốc kháng sinh không phải là một vấn đề mới, nhưng nó ngày càng trở nên nguy hiểm hơn;

xem tiếp trang 2

Mới đây Sở Y tế đã có buổi họp Ban chỉ đạo (BCĐ) phòng chống cúm A/H1N1 TP.HCM để đánh giá và dự báo tình hình dịch bệnh và chỉ đạo triển khai các biện pháp chủ động phòng chống dịch bệnh cúm trong thời gian tới.

Ng.ành Y tế TP.HCM chủ động. phòng. chống. cúm A/H1N1

xem tiếp trang 6

Theo đó, các bệnh viện Phạm Ngọc Thạch, Bệnh Nhiệt Đới, Nhi Đồng 1, Nhi Đồng 2 tiếp tục tăng cường hoạt động giám sát, báo cáo nghiêm ca bệnh theo quy định của Bộ, đồng thời mở rộng diện giám sát, theo dõi, báo cáo các ca bệnh viêm phổi tiến triển

Bắt bệnh nhân viên văn phòng. ........................... 3

Tất cả chúng ta, người có sức khỏe bình thường đều có thể hiến một phần máu của mình để cứu người mà không hề ảnh hưởng đến sức khoẻ. Điều này đã được chứng minh bằng cơ sở khoa học và thực tiễn.

Đừng sợ hiến máuMỗi lần tham gia hiến máu

người hiến máu được bác sĩ khám và tư vấn. Lượng máu hiến một lần không quá 9ml/kg (<1/10 lượng máu của cơ thể). Ngay trong khi hiến máu số lượng máu trong cơ thể của bạn có thể thay đổi nhưng bạn đừng lo các chỉ số vẫn ở trong giới hạn sinh lý bình thường, và cơ thể tự điều hòa không ảnh

Hiến máu – Cứu ng.ười!BS CKII Trương Thị Kim Dung - Bệnh viện Truyền máu huyết học TP.HCM

xem tiếp trang 4

hưởng đến chức năng sống còn của cơ thể.

Sau thời gian hiến máu khoảng từ 3-4 tuần các thành phần máu được hồi phục gần như bình thường. Do đó khi hiến máu việc thay đổi một số lượng tế bào máu già cỗi bằng số lượng tế bào máu mới khỏe mạnh có đời sống dài đảm bảo chức năng tốt hơn. Ngoài ra các kích tố của một số cơ quan nội tiết, tiết ra để kích thích tạo

Chăm sóc da bị mụn trứng. cá ................... 4

Tình hình dịch tễ lao ............................................... 5

02 Sức khỏe TP.HCM Thaùng 4/2011

Chấn thương do tai nạn, đặc biệt do tai nạn giao thông là nguyên nhân hàng đầu gây tử vong và tàn tật hiện nay. Việc sơ cứu trước khi có can thiệp y tế rất quan trọng, trong đó các tình nguyện viên có vai trò rất lớn khi tiếp cận nạn nhân tại hiện trường.

Những bước thực hiện tại hiện trường:

- Gọi 115 hoặc cơ sở y tế gần nhất có đội cấp cứu chuyên nghiệp.

- Kiểm tra hiện trường xung quanh nạn nhân nhằm tránh các yếu tố có nguy cơ gây tai nạn để vừa cứu được nạn nhân, vừa bảo vệ được bản thân.

- Đưa nạn nhân ra khỏi hiện trường để có thể thực hiện cứu chữa sơ bộ ban đầu. Tránh di chuyển nạn nhân nếu như thật sự không cần thiết.

- Nguyên tắc đưa nạn nhân ra khỏi đống đổ nát hoặc xe đổ ... cần có tối thiểu hai người, kéo nạn nhân từ phía sau, luồn tay vào nách nạn nhân để kéo, luôn lưu ý giữ cổ thẳng và bảo vệ cột sống lưng của nạn nhân.

- Đánh giá tình trạng nạn nhân theo thứ tự các dấu hiệu cần sơ cứu cơ bản như: hôn mê, ngưng thở, ngưng tim, chảy máu, gãy cột sống, gãy xương, tụt huyết áp, trật khớp, hạ thân nhiệt, bỏng mắt.

Kỹ thuật cấp cứu sơ bộ:- Hồi sinh tim phổi cơ bản:

+ Xác định nạn nhân còn tỉnh hay bất tỉnh bằng cách lay gọi, kiểm tra mạch cổ.

+ Nghiêng người ghé sát miệng nạn nhân để xem còn thở không.

+ Kiểm tra xem có đờm rãi, dị vật phải móc lấy sạch.

+ Cho nạn nhân nằm ngửa nâng cằm và ngửa đầu, giữ cho đường thở được thông thẳng trục và xem nạn nhân còn thở hay không. Trong trường hợp nghi ngờ nạn nhân chấn thương cột sống cổ thì hạn chế không cử động cột sống cổ.

Sau khi thực hiện các bước trên mà nạn nhân không đáp ứng, tình nguyện viên phải gọi ngay cấp cứu 115 hoặc cơ sở y tế gần nhất và tiến hành ngay thao tác hồi sinh tim phổi cơ bản: tiến hành ép tim ngoài lồng ngực với 30 lần ép/thổi ngạt 2 lần (1

lượt thao tác), mỗi 5 thao tác thì kiểm tra hơi thở nạn nhân và mạch cổ, tiến hành đến khi có nhịp thở.

- Xử trí chảy máu:+ Băng ép hoặc ép chặt vào chỗ

đang chảy máu bằng quần áo hoặc có băng gạc sạch vô khuẩn càng tốt, giữ nguyên cho đến khi nhân viên y tế đến. Tuyệt đối không bỏ tay đang giữ ép ra hoặc bỏ gạc đang giữ để thay gạc mới sẽ làm cho máu chảy càng mạnh hơn và khó cầm.

+ Nâng cao chi chảy máu so với tim và giữ nguyên. Khi nâng cao chi có tác dụng làm cho máu dồn về tim, não.

+ Chỉ đặt garo nếu chi đã bị đứt lìa và còn đang tiếp tục chảy máu.

Trường hợp nạn nhân có tổn thương ở đầu hay rách da, vỡ xương, thậm chí thấy chảy nước trong (nước não tủy) chỉ nên dùng gạc sạch hoặc quần áo sạch băng lên trên, tuyệt đối không bôi thuốc và không cố gắng rút các dị vật ra khỏi vết thương.

- Xử trí tắc nghẽn đường thở do hít sặc vật lạ:

+ Với nạn nhân còn tỉnh, là người lớn: cần trấn tĩnh nạn nhân, gập người nạn nhân ra phía trước để đầu thấp hơn ngực. Vỗ mạnh 5 lần lên lưng nạn nhân chỗ giữa 2 xương bả vai. Nếu không có hiệu quả thì dùng biện pháp ép bụng (dùng một lực đẩy bất ngờ lên cơ hoành sẽ nén ngực lại và có thể đẩy dị vật ra). Trường hợp dị vật chưa ra, có thể thực hiện thao tác này thêm 4 lần: 1 lần vỗ lưng và 5 lần ép bụng.

+ Với trẻ em: đặt trẻ vắt ngang đầu gối của bạn, để đầu trẻ cúi xuống và vỗ vào giữa 2 xương bả vai như cách người lớn, nhưng vỗ nhẹ hơn. Nếu không có kết quả thì dùng cách ép bụng và bắt đầu hô hấp nhân tạo. Lưu ý không được dùng phương pháp ép bụng cho trẻ dưới 1 tuổi.

Gia Hy (ghi)

Sơ cứu chấn thương.

Thực hành công tác sơ cấp cứu

Săn sóc sức khỏe ban đầu

những nỗ lực khẩn cấp và hợp nhất là cần thiết để tránh việc quay trở lại thời kỳ trước khi có kháng sinh. Chúng ta đang sống trong thời đại phụ thuộc vào thuốc kháng sinh, kháng khuẩn và các loại thuốc khác để trị bệnh. Khi sức đề kháng với kháng sinh - còn được gọi là kháng thuốc - xảy ra, nó làm cho những loại thuốc này không hiệu quả. Kháng thuốc kháng sinh đe dọa tính hiệu quả liên tục của nhiều loại thuốc được sử dụng ngày nay để điều trị các bệnh truyền nhiễm. WHO cũng kêu gọi các chính phủ và các bên liên quan thực hiện các chính sách và thực tiễn cần thiết để ngăn ngừa và chống lại sự xuất hiện của các vi sinh vật kháng thuốc cao.BS Kim Phượng (lược dịch)

Hôm nay không hành động...

tiếp theo trang 1

Thaùng 4/2011 03Sức khỏe TP.HCM

Sơ cứu chấn thương.

Bắt bệnh…

Mệt mỏi kinh niên, khó ngủ hay không ngủ được, đau chỗ này nhức mỏi chỗ kia, rất mơ hồ và rất khó điều trị.

Bệnh do lạnh và ít vận động

Thông thường nhất là viêm mũi xoang. Suốt ngày làm việc trong môi trường máy lạnh, tưởng rằng là tốt nhưng thực tế thì không phải như vậy. Không khí văn phòng lưu cữu vì máy lạnh, không có sự thông thoáng, chỉ cần một người mắc bệnh viêm nhiễm đường hô hấp là cả cơ quan có thể bị lây. Bởi vì

khám bệnh nên giữ ấm khi làm việc trong môi trường lạnh thường xuyên. Họ có thể mặc thêm áo vest, đi vớ để giữ chân cho ấm. Khi bị bệnh về đường hô hấp nên chủ động xin nghỉ vì bản thân mình và tránh lây lan cho đồng nghiệp.

Một vấn đề rất quan trọng nữa trong việc phòng các bệnh lây lan qua đường hô hấp của các nhân viên văn phòng là phải vệ sinh hệ thống lạnh của văn phòng thường xuyên. Nếu có điều kiện, nên sử dụng hệ thống lạnh có đối lưu tốt, độ lạnh

Mệt mỏi kinh niênPhần lớn đều có chung một

triệu chứng là luôn cảm thấy mệt mỏi, khó tập trung khi làm việc, dễ cáu gắt và khó ngủ. Rất khó khăn cho chẩn đoán vì các triệu chứng không rõ ràng, lẫn lộn giữa bệnh này với bệnh khác.

Hỏi kỹ lại, phần lớn những bệnh nhân này đều phải làm việc quá sức, áp lực công việc nhiều, việc gì cũng đến tay. Nhân viên thì cố gắng làm vừa lòng sếp để được thăng tiến, để được lương cao v.v… Chính vì vậy, đến một lúc nào đó cơ thể hết chịu nổi cường độ làm việc quá sức như vậy và việc gì đến sẽ phải đến.

hầu như tất cả hệ thống lạnh của văn phòng không được làm vệ sinh thường xuyên, môi trường lạnh và ẩm rất dễ dàng cho việc lây lan của vi trùng và các siêu vi trùng.

Một số nhân viên văn phòng khác do ngồi nhiều, ít vận động dễ dàng bị suy tĩnh mạch chân sưng phù, chuột rút v.v… Hoặc bị các bệnh do sử dụng máy vi tính liên tục sẽ làm giảm thị lực, đau vai, đau cổ tay và nhiều rối loạn khác nữa.

Nên giữ đủ ấm và vận động thường xuyên

Để phòng tránh các bệnh về văn phòng, chúng tôi thường khuyên những người đến

vừa phải và có khả năng sát khuẩn tốt.

Không nên làm việc quá lâu, khoảng 30 phút nên nghỉ ngơi, thư giãn hay đi lại và làm một vài động tác thể dục ngay tại nơi làm việc. Nó tránh được các khó chịu hay các bệnh gây nên bởi các tác động xấu do ngồi nhiều, sử dụng máy vi tính liên tục. Thời gian thư giãn, nghỉ ngơi hay vận động nên kéo dài từ 5-10 phút.

Nên duy trì cường độ làm việc ở mức độ vừa phải hợp với đồng hồ sinh học của mỗi người và nhất là phải có kế hoạch làm việc hợp lý. Tránh chạy theo thành tích hay chỉ để vừa lòng một số người.

nhân viên văn phòng

PGS TS Nguyễn Hoài Nam - Đại học Y dược TP.HCM

Săn sóc sức khỏe ban đầu

Ngày nào cũng vậy, phòng khám của chúng tôi cũng tiếp nhận vài ba bệnh nhân là nhân viên của các văn phòng. Họ đến khám bệnh vì những triệu chứng rất mơ hồ, gọi là bệnh cũng được mà gọi là không bị bệnh cũng được.

04 Sức khỏe TP.HCM Thaùng 4/2011

bị mụn trứng. cá

tế bào máu còn tạo cho việc chuyển hoá của cơ thể tốt hơn sau khi hiến máu.

Người hiến máu khi tham gia hiến máu , được cấp giấy chứng nhận hiến máu tình nguyện có giá trị bồi hoàn lại máu (trong trường hợp không

may bản thân cần phải truyền máu) tại các cơ sở y tế công lập trên toàn quốc. Ngay sau khi hiến máu người hiến máu được bồi dưỡng bằng một xuất ăn nhẹ, trao tặng quà, và hỗ trợ tiền chi phí đi lại. Ngoài ra người hiến máu được tôn vinh khen thưởng với số lần đã hiến máu. Người hiến máu tham gia hiến máu trở lại sau thời gian

Hiến máu...

Săn sóc sức khỏe ban đầu

tiếp theo trang 1

bao gồm: Androgen (hormone sinh dục nam), Lithium, Barbiturate, thuốc an thần có chứa halogen, thuốc trị lao INH, vitamine B12…

- Trang điểm bằng chế phẩm có chứa các chất béo có thể làm thay đổi các tế bào của nang lông, làm cho chúng dính vào nhau và gây ra nhân mụn.

- Một số thói quen trong sinh hoạt như: lau hoặc cọ xát mặt nhiều; áp lực do quai mũ bảo hiểm, quai ba lô, cổ áo quá chặt; để tóc phủ trán… cũng có thể làm cho tình trạng mụn tồi tệ hơn.

- Các kích thích từ môi trường như: sự ô nhiễm và độ ẩm cao cũng có thể tác động xấu lên tình trạng mụn trứng cá.

- Mụn trứng cá không phải do: ăn chocolate, ăn thức ăn có mỡ, da bẩn.

Cách chăm sóc- Nên rửa vùng da bị mụn một

cách nhẹ nhàng với chất tẩy nhẹ, một lần vào buổi sáng và buổi tối. Bụi bẩn sẽ làm cho tình trạng mụn nặng nề hơn.

- Nên gội đầu thường xuyên, nếu tóc có nhiều dầu, nên gội đầu hàng ngày.

- Việc nặn bóp mụn không đúng cách, không hợp vệ sinh sẽ dễ có nguy cơ nhiễm trùng và hình thành sẹo.

- Nam giới khi có mụn nên thận trọng trong việc sử dụng dụng cụ cạo râu, dao cạo cần phải sắc và râu tóc cần được làm mềm trước khi cạo.

- Hạn chế phơi nắng từ 10 giờ sáng đến 15 giờ trưa, che mặt bằng khẩu trang, mũ rộng vành hoặc kem chống nắng phù hợp .

- Không dùng các mỹ phẩm không rõ nguồn gốc, các loại kem pha, kem trộn hoặc các kem làm trắng nhanh.

BS Võ Thị Bạch Sương -Trường Đại học Y dược TP.HCM

tối thiểu là 3 tháng.Hành động nhỏ - Ý nghĩa lớnMáu sau khi được thu nhận

từ các nguồn hiến máu, Ngân hàng máu sẽ thử các xét nghiệm trên các túi máu về nhóm máu, các virút, vi trùng, ký sinh trùng lây qua đường truyền máu như viêm gan siêu vi B, C, HIV, HTLV, giang mai, sốt rét, kháng

Nguyên nhân gây ra mụn trứng cá

- Yếu tố nội tiết: hormone sinh dục nam (được gọi là androgen) tăng cao trong giai đoạn dậy thì ở cả nam và nữ. Sự thay đổi hor-mone khi có thai cũng có thế làm cho tình trạng mụn xẩy ra nghiêm trọng hơn.

- Di truyền hoặc do gen: các nghiên cứu đã chỉ ra rằng rất nhiều thanh thiếu niên có mụn trứng cá có tiền sử gia đình bị mụn trứng cá.

- Stress kéo dài cũng có thể làm cho tình trạng mụn trứng cá phát triển nặng.

- Một số thuốc cũng có thể là nguyên nhân gây ra mụn trứng cá

Mụn trứng cá là tình trạng bệnh lý của các nang lông - tuyến bã. Đây là một bệnh ngoài da phổ biến, với ảnh hưởng đặc thù lên các vùng da có nhiều tuyến bã nhờn như: mặt, cổ, ngực, phần trên của lưng, và phía trên cánh tay.

Chăm sóc da

Thaùng 4/2011 05Sức khỏe TP.HCM

thể bất thường... để loại các túi máu có mầm bệnh. Từ một túi máu toàn phần Ngân hàng máu có thể tách ra thành nhiều loại sản phẩm máu khác nhau. Tùy từng nhu cầu của mỗi bệnh nhân mà bác sĩ điều trị có những chỉ định sử dụng các sản phẩm máu đặc hiệu theo nguyên tắc thiếu thành phần nào truyền thành phần máu đó.

Hiến máu nhân đạo, người hiến máu làm việc thiện san sẻ với cộng đồng, có ý thức đảm bảo an toàn cho người nhận, bản thân giữ gìn sức khỏe có lối sống lành mạnh để tiếp tục tham gia hiến máu trở lại, theo đúng chỉ dẫn của bác sĩ không có hại cho sức khỏe.

Có những người hiến máu 20 lần, 30 lần, 40 lần, 50 lần và

hơn nữa nhưng họ vẫn học tập và công tác bình thường. Có những gia đình cả gia đình đều tham gia hiến máu. Nếu không có người hiến máu thì không có máu để truyền cho bệnh nhân. Máu là một móm quà vô giá mà người hiến máu đã tặng cho người bệnh cần truyền máu để họ có thêm cơ hội chống chọi với bệnh tật.

Tình hình dịch tễ laoLao là một bệnh nhiễm khuẩn

do vi khuẩn lao (Mycobacterium tuberculosis) gây nên. Bệnh lao tồn tại cùng loài người hơn sáu ngàn năm. Trên thế giới, không một quốc gia nào, một dân tộc nào mà không có người bị nhiễm vi khuẩn lao, bị mắc bệnh lao và chết vì lao.

Bác sĩ Robert Kock đã tìm ra vi khuẩn Mycobacterium tubercu-losis từ ngày 24/3/1882 và thuốc lao đầu tiên là Streptomycine cũng được tìm ra từ 1944. Nhưng sau 129 năm tìm ra vi khuẩn lao và 67 năm tìm ra thuốc trị lao, lao vẫn là bệnh gây chết người nhiều nhất hằng năm tại các nước đang phát triển.

“Sát thủ” của người nhiễm HIVNăm 2009, trên toàn thế giới

ước tính có khoảng 9,4 triệu người mắc lao, 5.780.714 người bệnh lao mới hay tái phát (trong đó số lao phổi có phết đàm dương là 57%) và khoảng 1,3 triệu người chết vì bệnh lao. Tại Việt Nam, trong năm 2009 ước tính có khoảng 180.000 người mắc lao, 95.036 người bệnh lao mới hay tái phát (trong đó số lao phổi có phết đàm dương là 73%) và khoảng 32.000 người chết vì bệnh lao.

Người nhiễm HIV có nguy cơ phát triển bệnh lao 50 lần cao hơn người không nhiễm. Bệnh lao là “sát thủ” hàng đầu gây tử vong ở người nhiễm HIV. Năm 2009, tần suất HIV (+) trong số những người

mắc lao trên toàn thế giới là 12%, tại Việt Nam là 4,2%. Bệnh lao có thể gặp ở 50% người nhiễm HIV. Ở một vài nơi tại Châu Phi, 75% bệnh nhân lao bị nhiễm HIV và từ 1990, HIV được xem là nguyên nhân chính làm gia tăng số người

mắc lao tại lục địa này. Bệnh lao có thể gặp ở tất cả các bộ phận của cơ thể, trong đó lao phổi là thể lao phổ biến nhất và là nguồn lây chính cho người xung quanh.

Báo động lao kháng thuốcTheo “Báo cáo kiểm soát lao

toàn cầu năm 2010” của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), tỷ lệ nhiễm lao đa kháng thuốc hiện nay ở mức cao chưa từng có. Năm 2008, có

khoảng 440.000 người bị lao đa kháng thuốc. Báo cáo này cũng đề cập đến tình hình lao siêu kháng thuốc, một dạng lao gần như không chữa lành được. Trong năm 2010 có 58 quốc gia và vùng lãnh thổ có báo cáo ít nhất một trường

hợp lao siêu kháng thuốc. Lao siêu kháng thuốc là nguy cơ cho sức khỏe cộng đồng có thể trầm trọng hơn cả nhiễm HIV/AIDS.

Hiện trạng này đòi hỏi các nước đầu tư khẩn cấp để nâng cấp các cơ sở y tế, tăng cường các phòng thí nghiệm và cơ sở chẩn đoán nhanh, điều trị sớm bệnh lao.

TS BS Nguyễn Hữu Lân - Bênh Viên Phạm Ngoc Thạch

Săn sóc sức khỏe ban đầu

06 Sức khỏe TP.HCM Thaùng 4/2011

MỜI BẠNTHỬ NHỚ LẠI

1. U nang buồng trứng:A. Là u thực thể lành tính;B. Chiếm 30% các khối u của buồng trứng;C. Rất hiếm chỉ định mổ lấy u;D. Tất cả đều đúng.

2. U nang buồng trứng:A. Đa số phát hiện do tình cờ, khám định kỳ hoặc khám vì lý do khác;B. Có triệu chứng khi u quá to hoặc có biến chứng;C. Nếu u có kích thước nhỏ nên theo dõi khám lại sau vài chu kỳ kinh;D. Tất cả đều đúng.

3. Vai trò của siêu âm trong chẩn đoán u nang buồng trứng (Chọn 1 câu sai):A. Vùng vôi hóa trong trường hợp u nang bì;B. Đánh giá khối u: kích thước, đặc điểm phản âm, một hoặc

nhiều thùy, có vách ngăn, vỏ u dày-mỏng...;C. Đánh giá tình trạng thận ứ nước, chèn ép niệu quản;D. Đánh giá dịch ổ bụng, tình trạng tử cung và phần phụ còn lại.

4. Chẩn đoán mô học của u nang buồng trứng:A. Chỉ định trước khi phẫu thuật;B. Thực hiện sau khi đã mổ lấy u;C. Không cần thực hiện;D. Tất cả đều sai.

5. Tỉ lệ thoái hóa ung thư thường xảy ra ở u nang buồng trứng loại:A. U nang tiết dịch nhầy;B. U nang tiết dịch trong;C. U tế bào mầm;D. Tất cả đều đúng.

6. Các dấu hiệu nghi ngờ u buồng trứng ác tính:A. U ở hai bên, kèm báng bụng, xuất hiện sau tuổi mãn kinh;B. Có chồi sùi trong và ngoài vỏ nang;

C. Có xâm lấn phúc mạc bụng, cơ hoành, gan...;D. Tất cả đều đúng.7. U chức năng của buồng trứng:A. Kích thước nhỏ hơn 6cm;B. Chứa dịch trong, vỏ mỏng, không vách ngăn;C. Cần theo dõi thêm trong 2-3 chu kỳ kinh tiếp theo;D. Tất cả đều đúng.

8. Nguyên tắc phẫu thuật u nang buồng trứng:A. Ở phụ nữ trẻ, phẫu thuật bảo tồn: lóc u nang, chừa lại mô lành;B. Ở phụ nữ lớn tuổi, đã mãn kinh: cắt tử cung, hai phần phụ;C. Câu A và B đều đúng;D. Câu A và B đều sai.

9. Ảnh hưởng của u nang buồng trứng lên thai kỳ:A. Sẩy thai;B. Sanh non;C. Ngôi thai bất thường;D. Tất cả đều đúng.

10. Xử trí u nang buồng trứng trong thai kỳ:A. Nếu có biến chứng: chỉ định mổ khẩn với bất kỳ tuổi thai;B. Chưa có biến chứng: mổ lấy u vào đầu tam cá nguyệt thứ hai;C. Nếu là u tiền đạo: mổ lấy thai và giải quyết khối u;D. Tất cả đều đúng.

U nang.buồng. trứng.

xem đáp án trang 8

nhanh. Các đơn vị chức năng của hệ thống điều trị xây dựng, triển khai kế hoạch phân tuyến điều trị, tổ chức huấn luyện kỹ năng sàng lọc, tiếp nhận, điều trị cúm cho toàn bộ hệ thống bệnh viện từ TP đến quận/huyện; chuẩn bị đầy đủ các trang thiết bị, thuốc điều trị, dung dịch sát khuẩn để sẵn sàng ứng phó khi có dịch bệnh xảy ra. Trung tâm Truyền thông – Giáo dục sức khỏe phối hợp cùng Trung tâm Y tế Dự phòng TP biên soạn và thống nhất nội dung thông điệp truyền thông phù hợp với từng đối tượng cần tuyên

truyền theo tình hình dịch bệnh hiện nay. Sở Y tế phối hợp với Sở Giáo dục Đào tạo xây dựng kế hoạch kiểm tra việc tổ chức các hoạt động phòng chống cúm ở các trường học; phối hợp với các Sở, ngành đẩy mạnh hoạt động phòng chống dịch bệnh ở các khu công nghiệp, các trung tâm bảo trợ xã hội, trường giáo dưỡng, trại giam…

Sở Y tế cũng khuyến cáo người dân hãy luôn bình tĩnh, không hoang mang, lo lắng thái quá, tuân thủ việc thường xuyên rửa tay bằng xà bông, vệ sinh cá nhân, súc miệng hàng ngày bằng nước sát khuẩn, ăn uống đầy đủ chất dinh dưỡng để ngăn ngừa

nhiễm virus cúm, tự bảo vệ sức khỏe cho chính bản thân và cho cộng đồng. Người bị mắc bệnh cúm và có triệu chứng bệnh nghi ngờ mắc cúm cần phải đeo khẩu trang, không khạc nhổ bừa bãi và hạn chế đi lại.

Phượng Linh

Ng.ành Y tế TP.HCM...tiếp theo trang 1

Y học thực hành

Thaùng 4/2011 07Sức khỏe TP.HCM

Giao ban công tác truyền thông giáo dục sức khỏe tuyến quận/huyện quý 1/2011

Sáng ngày 10/03/2011, Trung tâm Truyền thông Giáo dục Sức khỏe TP.HCM (T4G) đã tổ chức giao ban giữa T4G và các đơn vị y tế về công tác truyền thông giáo dục sức khỏe (TT-GDSK) quý I/2011 và định hướng hoạt động trong quý II/2011.

Quý I/2011, tổ chức mạng lưới tuyến cơ sở đã được hoàn thiện với 100% đơn vị có quyết định thành lập tổ TT-GDSK (T3G), 100% đơn vị có quyết định thành lập T2G tại các khoa, phòng và trạm y tế phường. Các hoạt động phát triển tài liệu, công tác đào tạo-huấn luyện, nghiên cứu khoa học… cho thấy sự nỗ lực của các đơn vị trong việc xây dựng các kênh TT-GDSK, đưa thông tin đến với cán bộ y tế và người dân ngày càng thiết thực và kịp thời hơn.

Để theo kịp đà phát triển của ngành, T4G cũng đã đưa ra những định hướng hoạt động TT-GDSK tuyến quận, huyện trong quý II/2011 tới. Theo đó, T4G cùng mạng lưới tuyến sẽ tiếp tục thực hiện các kế hoạch TT-GDSK của thành phố nói chung và của từng đơn vị nói riêng.

Ngoài các hoạt động chỉ đạo tuyến, T4G sẽ phối hợp với các ban ngành đoàn thể, đẩy mạnh hơn nữa công tác truyền thông các chương trình sức khỏe, truyền thông phòng chống dịch bệnh và xây dựng các chương trình truyền thông theo chủ đề các ngày kỷ niệm trong quý của ngành y tế.

Tin - ảnh: Huệ Anh

Kiện toàn và phát triển hệ thống y dược học cổ truyền

Sáng ngày 10/03/2011, Sở Y tế TP.HCM tổ chức Hội nghị tổng kết

việc thực hiện chính sách quốc gia về Y Dược học Cổ truyền trong giai đoạn 2003 – 2010.

Hiện nay, trên toàn thành phố có 2 bệnh viện chuyên khoa y học cổ truyền, trong các bệnh viện đa khoa đều có khoa y học cổ truyền, có hơn 1.000 phòng chẩn trị y học cổ truyền tư nhân, hơn 300 cơ sở kinh doanh và gần 100 cơ sở sản xuất thuốc đông y. Thuốc từ nguồn dược liệu dân tộc đã góp phần nâng cao chất lượng điều trị, chăm sóc sức khỏe người dân.

Nhiều phương pháp điều trị dùng thuốc và không dùng thuốc như châm cứu, xoa bóp, day ấn huyệt, tập luyện dưỡng sinh, thái cực quyền …được phát triển và điều trị có hiệu quả với bình quân 2 triệu lượt người/năm mắc các bệnh mạn tính, suy nhược tâm thể, bệnh người lớn tuổi, bệnh mạn

tính, bệnh thời đại. Sở Y tế cũng đã tập trung xây dựng thành công 5 xã điểm ở những vùng nông thôn mới về “vườn thuốc Nam” mẫu và bộ phận khám chữa bệnh bằng y học cổ truyền tại các huyện Nhà Bè, Củ Chi, Hóc Môn, Bình Chánh, Cần Giờ.

Phượng Linh

Về nguồn tại khu căn cứ Minh Đạm

Ngày 12/3/2011, Chi đoàn cơ quan Sở Y tế kết hợp cùng Chi đoàn Hậu cần Bệnh viện Từ Dũ tổ chức chuyến đi tham quan về nguồn tại khu căn cứ lịch sử núi Minh Đạm thuộc tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu. Đây là một trong những chương trình sinh hoạt Cụm 1 của Đoàn Sở Y tế trong Tháng Thanh niên.

Khu căn cứ Minh Đạm thuộc huyện Long Đất tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu là căn cứ cách mạng, trung tâm lãnh đạo, chỉ đạo kháng chiến của huyện Long Đất

đã được công nhận di tích lịch sử - văn hóa năm 1993. Trong suốt 2 cuộc kháng chiến chống Pháp và Mỹ, căn cứ Minh Đạm vẫn đứng vững hiên ngang trước sự đánh phá bằng nhiều loại vũ khí tối tân, hiện đại của quân thù.

Tại đây các Đoàn viên thanh niên đã cùng nhau tham quan và ôn lại truyền thống hào hùng của khu căn cứ Minh Đạm trong 2 cuộc kháng chiến chống Pháp và Mỹ. Sau đó Đoàn còn tổ chức giao lưu cắm trại tại biển Long Hải. Qua một ngày sinh hoạt cắm trại đã giúp các Đoàn viên thanh niên của 2 đơn vị thêm thân thiết, thắt chặt tình đoàn kết.

Tin - ảnh: Ngọc Nam

Hội thi “Cán bộ làm công tác bảo hộ lao động giỏi”

Hưởng ứng tuần lễ quốc gia về an toàn – vệ sinh lao động – phòng chống cháy nổ; sáng ngày 7/3/2011 Công đoàn ngành Y tế TP.HCM đã tổ chức Hội thi “Cán bộ làm công tác bảo hộ lao động giỏi”, với sự tham gia của 55 thí sinh đến từ các cơ sở y tế.

Hội thi diễn ra với nội dung thi viết bài, thuyết trình về công tác bảo hộ lao động ở đơn vị mình và thi trắc nghiệm 20 câu hỏi về kiến thức chung trong công tác bảo hộ lao động, đảm bảo môi trường lao động, các quy định về an toàn, vệ sinh lao động, phòng chống cháy nổ, phương pháp xử lý tình huống kịp thời khi xảy ra sự cố … Kết quả hội thi, Ban tổ chức trao 10 giải thưởng cho các cá nhân xuất sắc nhất, trong đó giải nhất được trao cho BS Nguyễn Trung Nhân – Khoa Phẫu thuật Gây mê hồi sức thuộc bệnh viện Nhân Dân Gia Định.

PV

Đoàn viên Thanh niên Chi đoàn cơ quan Sở Y tế và Chi đoàn khối Hậu cần BV Từ Dũ chụp hình lưu niệm tại khu di tích Minh Đạm

Hoạt động bốc thuốc thang của Bệnh viện Y học cổ truyền (ảnh: Phương Vy)

Tin khắp nơi

08 Sức khỏe TP.HCM Thaùng 4/2011

Tổng biên tập: BS CK1 Trần Lâm Lan HươngBan biên tập: BS CK1 Trịnh Văn Hiệp BS Lê Thị Kim Phượng BS Nguyễn Lê Thục Đoan CN Mai Lê Trân Châu CN Phan Thị Kim TuyếnIn ấn, phát hành: BS Nguyễn Lê Thục Đoan

Chẩn đoán sớm bệnh Đái tháođường. bằng. xét ng.hiệm HbA1c

Tháng 1/2010, Hiệp hội đái tháo đường Mỹ (ADA) đã công bố tiêu chí mới và đưa HbA1c vào tiêu chí chẩn đoán bệnh đái tháo đường:

Chẩn đoán mới bệnh đái tháo đường:

• HbA1c ≥ 6,5% (Không dùng HbA1c để chẩn đoán bệnh đái tháo đường trong các trường hợp thiếu máu, bệnh Hemoglobin )

• Đường huyết lúc đói ≥ 126 mg/dL (7.8 mmol/L) sau một đêm nhịn đói ít nhất sau 8 giờ không ăn (sau 2 lần thử)

• Đường huyết bất kỳ ≥ 200mg/dL (11,1mmol/L) + triệu chứng tăng đường huyết.

• Đường huyết 2 giờ sau uống 75g Glucoz ≥ 200mg/dL (sau 2 lần thử)

Các xét nghiệm chẩn đoán đái tháo đường nên được lập lại ít nhất 2 lần để xác định chẩn đoán trừ trường hợp đã quá rõ như có triệu chứng

BS CKII Nguyễn Thị Thu ThảoPhó trưởng khoa Nội tiết – Thận, Bệnh viện Nhân Dân Gia Định

tăng đường huyết kinh điển. Các đối tượng cần tầm soát

bệnh đái tháo đường:• Mọi đối tượng ≥ 45 tuổi đặc biệt

BMI ≥ 25kg/m2, lập lại mỗi 3 năm nếu tầm soát âm tính.

• Ít vận động.• Gia đình có trực hệ gần bị đái

tháo đường.• Nữ sinh con > 4kg/ hoặc có đái

tháo đường thai kỳ.• Tăng HA (HA ≥ 140/90 mmHg)• HDL < 35mg/dl và hoặc Triglyc-

erid > 250mg/dl• Lần thử trước có rối loạn đường

huyết đói và (hoặc) có rối loạn dung nạp glucoz

• HbA1c > 5,7% • Phụ nữ có hội chứng buồng

trứng đa nang.• Gia đình có tiền sử bệnh mạch

vành.

1.A 2.D 3.A 4.B 5.B6.D 7.D 8.C 9.D 10.DĐáp án:

Mời bạn thử nhớ lại

Tổng kết hoạt động năm 2010, Trung tâm Bảo vệ Sức khỏe Lao động và Môi trường TP.HCM cho biết: có 1.184 đơn vị được đo kiểm tra môi trường, số mẫu đo kiểm môi trường vượt tiêu chuẩn cho phép trên 10% so với năm 2009, chủ yếu là yếu tố nhiệt độ, ánh sáng, tiếng ồn…. Qua công tác kiểm tra 177 đơn vị và theo dõi đôn đốc các cơ sở, doanh nghiệp thực hiện các quy định pháp luật về lao động, vệ sinh lao động, phòng chống bệnh nghề nghiệp và chăm sóc sức khỏe cho người lao động, kết quả 95,48 % đơn vị đều có thực hiện khám sức khỏe định kỳ cho người lao động, 85,88% đơn vị có thực hiện đo kiểm tra môi trường lao động.

Tuy nhiên chỉ 34,38% cơ sở tổ chức khám bệnh nghề nghiệp cho người lao động làm việc trong môi trường lao động có yếu tố nguy cơ. Trong số 17.540 người lao động được khám có 414 trường hợp mắc các bệnh nghề nghiệp như: điếc nghề nghiệp, sạm da nghề nghiệp, nhiễm độc chì vô cơ, độc hóa chất trừ sâu.

(Theo Trung tâm Bảo vê Sức khỏe lao động và môi trường TP.HCM)

Vẫn còn nhiều doanh ng.hiệpvi phạm ô nhiễm môi trường. làm việc

Hai vợ chồng lớn tuổi ghé vào ăn tại một quán ven đường. Ăn xong, khi đã lên xe đi được khá xa, bà vợ mới sực nhớ là mình quên cặp kính trên bàn ăn. Suốt quãng đường trở lại quán, ông chồng luôn mồm cằn nhằn tính đoảng vị, hay quên của bà vợ. Đến chỗ cũ, khi bà vợ tất tả chạy vào tìm kính, ông chồng dặn với theo: - Bà nhớ cầm ra luôn cho tôi cả mũ lẫn ô nhé!

Truyện cười:

Thông. tin mới