HIỆN TRẠNG QUẢN LÝ TÀI NGUYÊN HIỆN TRẠNG QUẢN LÝ TÀI NGUYÊN NƯỚC NGẦM Ở VIỆT NAM, NHỮNGNƯỚC NGẦM Ở VIỆT NAM, NHỮNGNƯỚC NGẦM Ở VIỆT NAM, NHỮNG NƯỚC NGẦM Ở VIỆT NAM, NHỮNG

THÁCH THỨC VÀ GIẢI PHÁPTHÁCH THỨC VÀ GIẢI PHÁP

Người trình bày: Đặng Đình PhúcNgười trình bày: Đặng Đình PhúcHội Địa chất thủy vănHội Địa chất thủy văn

Néi dung trNéi dung tr××nh bµynh bµyNéi dung trNéi dung tr××nh bµynh bµyNéi dung trNéi dung tr××nh bµynh bµyNéi dung trNéi dung tr××nh bµynh bµy

•• 1. Tình hình quản lý nước ngầm1. Tình hình quản lý nước ngầm-- Tổ chức bộ máy.Tổ chức bộ máy.ộ yộ y-- Hệ thống VBQPPLHệ thống VBQPPL-- Tình hình quản lý, thực thi pháp luậtTình hình quản lý, thực thi pháp luậtq ý, ự p p ậq ý, ự p p ậ

2. Những tồn tại và thách thức chủ yếu2. Những tồn tại và thách thức chủ yếu3. Một số giải pháp3. Một số giải pháp3. Một số giải pháp3. Một số giải pháp

I. I. Tình hình quản lý nước ngầmTình hình quản lý nước ngầm1 Về tổ chức bộ máy1 Về tổ chức bộ máy1. Về tổ chức bộ máy.1. Về tổ chức bộ máy.-- Chức năng quản lý nước ngầm thay đổi qua các Chức năng quản lý nước ngầm thay đổi qua các thời kỳ (Bộ CN Bộ NN&PTNT và tới nay là Bộthời kỳ (Bộ CN Bộ NN&PTNT và tới nay là Bộthời kỳ (Bộ CN, Bộ NN&PTNT và tới nay là Bộ thời kỳ (Bộ CN, Bộ NN&PTNT và tới nay là Bộ TN&MT).TN&MT).-- Ở cấp địa phương hiện nay có Sở TNMT, Phòng Ở cấp địa phương hiện nay có Sở TNMT, Phòng p ị p g ệ y , gp ị p g ệ y , gTNMT các quận/huyệnTNMT các quận/huyện

I. Tình hình quản lý nước ngầm (tiếp)I. Tình hình quản lý nước ngầm (tiếp)2. Về tình hình xây dựng văn bản QPPL2. Về tình hình xây dựng văn bản QPPLy ự g Qy ự g QCácCác VBQPPLVBQPPL hiệnhiện hànhhành đểđể quảnquản lýlý NNNN baobao gồmgồm::-- Các văn bản quy định chung:Các văn bản quy định chung:+ Luật TNN;+ Luật TNN;+ Chiến lược quốc gia về TNN;+ Chiến lược quốc gia về TNN;+ Chiến lược quốc gia về TNN;+ Chiến lược quốc gia về TNN;+ Nghị định quy định việc cấp phép thăm dò, khai thác, sử dụng TNN + Nghị định quy định việc cấp phép thăm dò, khai thác, sử dụng TNN + Nghị định về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực TNN;+ Nghị định về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực TNN;+ Nghị định quy định việc quản lý, sử dụng thông tin dữ liệu về tài nguyên và môi + Nghị định quy định việc quản lý, sử dụng thông tin dữ liệu về tài nguyên và môi trường;trường;trường;trường;-- Các văn bản quy định riêng cho quản lý nướcCác văn bản quy định riêng cho quản lý nước ngầm:ngầm:+ Quy định về việc hành nghề khoan nước dưới đất;+ Quy định về việc hành nghề khoan nước dưới đất;+ Quy định về việc bảo vệ tài nguyên nước dưới đất;+ Quy định về việc bảo vệ tài nguyên nước dưới đất;Q y g yQ y g y+ Quy định về việc điều tra, đánh giá tài nguyên nước dưới đất;+ Quy định về việc điều tra, đánh giá tài nguyên nước dưới đất;+ Quy định về việc xử lý, trám lấp các giếng không sử dụng;+ Quy định về việc xử lý, trám lấp các giếng không sử dụng;+ Thông tư quy định về định mức kinh tế + Thông tư quy định về định mức kinh tế -- kỹ thuật trong điều tra, kỹ thuật trong điều tra, khả át lậ h h kh i thá ử d bả ệ ồ ớ d ớikhả át lậ h h kh i thá ử d bả ệ ồ ớ d ớikhảo sát, lập quy hoạch khai thác sử dụng, bảo vệ nguồn nước dưới khảo sát, lập quy hoạch khai thác sử dụng, bảo vệ nguồn nước dưới đất.đất.+ Và nhiều văn bản hướng dẫn trực tiếp khác (Chỉ thị, TT…).+ Và nhiều văn bản hướng dẫn trực tiếp khác (Chỉ thị, TT…).

II. Tình hình quản lý, thực thi pháp luậtII. Tình hình quản lý, thực thi pháp luậtCô tá ả lý NN đ t iể kh i khá tốt ở tất ả áCô tá ả lý NN đ t iể kh i khá tốt ở tất ả á•• Công tác quản lý NN được triển khai khá tốt ở tất cả các Công tác quản lý NN được triển khai khá tốt ở tất cả các tỉnh với các nội dung:tỉnh với các nội dung:-- Tuyên truyền phổ biến pháp luật;Tuyên truyền phổ biến pháp luật;Tuyên truyền phổ biến pháp luật;Tuyên truyền phổ biến pháp luật;-- Điều tra, thống kê hiện trạng khai thác; điều tra đánh Điều tra, thống kê hiện trạng khai thác; điều tra đánh giá nguồn nướcgiá nguồn nước

ấ ầấ ầ-- Cấp phép thăm dò, khai thác nước ngầmCấp phép thăm dò, khai thác nước ngầm-- Cấp phép hành nghề khoan nướcCấp phép hành nghề khoan nước

Lậ h h KTSD bả ệ ớ ầ kh h ùLậ h h KTSD bả ệ ớ ầ kh h ù-- Lập quy hoạch KTSD, bảo vệ nước ngầm; khoanh vùng Lập quy hoạch KTSD, bảo vệ nước ngầm; khoanh vùng cấm, vùng hạn chế khai thác mở rộngcấm, vùng hạn chế khai thác mở rộng-- Xây dựng mạng lưới quan trắcXây dựng mạng lưới quan trắcy ự g ạ g qy ự g ạ g q-- Xử lý trám lấp các giếng hỏng, không sử dụng…Xử lý trám lấp các giếng hỏng, không sử dụng…

III. Những tồn tại, thách thức chủ yếuIII. Những tồn tại, thách thức chủ yếu1.1. Công tác điều tra, đánh giá TNNN chưa gắn kết chặt chẽ Công tác điều tra, đánh giá TNNN chưa gắn kết chặt chẽ

ểểg , g g ặg , g g ặ

với quy hoạch phát triển KTvới quy hoạch phát triển KT--XH, chưa đáp ứng kịp thời XH, chưa đáp ứng kịp thời yêu cầu lập quy hoạch khai thác nguồn nước. yêu cầu lập quy hoạch khai thác nguồn nước.

2.2. Trong tìm kiếm, đánh giá nước ngầm chưa nghiên cứu Trong tìm kiếm, đánh giá nước ngầm chưa nghiên cứu ế ốế ố ế ốế ốtoàn diện các yếu tố giữa NMtoàn diện các yếu tố giữa NM-- NN, yếu tố môi trường; NN, yếu tố môi trường;

chủ yếu nghiên cứu các tầng nước nhạt, chưa quan tâm chủ yếu nghiên cứu các tầng nước nhạt, chưa quan tâm nghiên cứu các tầng nước mặn, ... Vì vậy, thiếu số liệu để nghiên cứu các tầng nước mặn, ... Vì vậy, thiếu số liệu để đánh giá nguồn nước khi sử dụng phương pháp mô hìnhđánh giá nguồn nước khi sử dụng phương pháp mô hìnhđánh giá nguồn nước khi sử dụng phương pháp mô hình.đánh giá nguồn nước khi sử dụng phương pháp mô hình.

3.3. Còn tồn tại nhiều vấn đề về ĐCTV chưa được làm rõ, Còn tồn tại nhiều vấn đề về ĐCTV chưa được làm rõ, trong đó có cấu trúc địa chất thủy văn và nguồn hình trong đó có cấu trúc địa chất thủy văn và nguồn hình thành trữ lượng NN ở ĐBSCLthành trữ lượng NN ở ĐBSCLthành trữ lượng NN ở ĐBSCL.thành trữ lượng NN ở ĐBSCL.

4.4. Mạng quan trắc NDD còn thưa, hỏng hóc, di chuyển Mạng quan trắc NDD còn thưa, hỏng hóc, di chuyển nhiều….Vì vậy việc giám sát diễn biến số lượng, chất nhiều….Vì vậy việc giám sát diễn biến số lượng, chất lượng nước ngầm dự báo cạn kiệt xâm nhập mặn biếnlượng nước ngầm dự báo cạn kiệt xâm nhập mặn biếnlượng nước ngầm, dự báo cạn kiệt, xâm nhập mặn, biến lượng nước ngầm, dự báo cạn kiệt, xâm nhập mặn, biến đổi môi trường còn rất hạn chế.đổi môi trường còn rất hạn chế.

5.5. Cho tới nay, hầu như chưa có số liệu tin cậy về con số trữ Cho tới nay, hầu như chưa có số liệu tin cậy về con số trữ lượng động trữ lượng tĩnh của các tầng chứa nướclượng động trữ lượng tĩnh của các tầng chứa nướclượng động, trữ lượng tĩnh của các tầng chứa nước lượng động, trữ lượng tĩnh của các tầng chứa nước

III. Những tồn tại, thách thức chủ yếuIII. Những tồn tại, thách thức chủ yếu (tiếp)(tiếp)•• Tỷ lệ diện tích được điều tra, lập bản đồ ĐCTV tỷ lệTỷ lệ diện tích được điều tra, lập bản đồ ĐCTV tỷ lệTỷ lệ diện tích được điều tra, lập bản đồ ĐCTV tỷ lệ Tỷ lệ diện tích được điều tra, lập bản đồ ĐCTV tỷ lệ

1/50.000 1/50.000 -- 1/25.000 còn rất hạn chế (10%). Chưa đủ tài 1/25.000 còn rất hạn chế (10%). Chưa đủ tài liệu điều tra, đánh giá TNNN làm cơ sở cho việc lập quy liệu điều tra, đánh giá TNNN làm cơ sở cho việc lập quy hoạch và phân bổ nguồn nước.hoạch và phân bổ nguồn nước.

•• Còn thiếu nhiều tiêu chuẩn, quy trình, quy phạm kỹ thuật Còn thiếu nhiều tiêu chuẩn, quy trình, quy phạm kỹ thuật cho điều tra, đánh giá nguồn nước ngầm cho điều tra, đánh giá nguồn nước ngầm

•• Nhiễm bẩn, ô nhiễm, xâm nhập mặn, suy giảm nguồn Nhiễm bẩn, ô nhiễm, xâm nhập mặn, suy giảm nguồn ầ ề ầ ểầ ề ầ ể

, , ập ặ , y g g, , ập ặ , y g gnước gầm đã xảy ra ở nhiều nơi (tầng nông, ven biển, hạ nước gầm đã xảy ra ở nhiều nơi (tầng nông, ven biển, hạ thấp liên tục ở các đô thị.thấp liên tục ở các đô thị.

•• Việt Nam đang trong giai đoạn tăng trưởng kinh tế Việt Nam đang trong giai đoạn tăng trưởng kinh tế -- do đó do đó ấ ồ ầấ ồ ầnguy cơ suy giảm trữ lượng, chất lượng nguồn nước ngầm nguy cơ suy giảm trữ lượng, chất lượng nguồn nước ngầm

là rất lớn.là rất lớn.•• Năng lực, tổ chức bộ máy còn nhiều hạn chế, chưa đáp Năng lực, tổ chức bộ máy còn nhiều hạn chế, chưa đáp

ứ đ á ê ầ à à ề ả lýứ đ á ê ầ à à ề ả lýứng được các yêu cầu ngày càng cao về quản lý.ứng được các yêu cầu ngày càng cao về quản lý.11.11. Thiếu tài liệu về nguồn nước và hiện trạng khai thác nước Thiếu tài liệu về nguồn nước và hiện trạng khai thác nước

là một khó khăn lớn trong công tác quản lý tài nguyên là một khó khăn lớn trong công tác quản lý tài nguyên ớ ầớ ầnước ngầm.nước ngầm.

chØ dÉnP.41

2

Lç khoan quan tr¾c

§−êng thuû ®¼ng ¸p

diÖn tÝch phÔu h¹ thÊp

DiÖn tÝch phÔu <0m : 293.44 Km2

DiÖn tÝch phÔu <-8m : 118.26 Km2

DiÖn tÝch phÔu <-14m : 42.93 Km2

Hình 2. Đồ thị dao động mực nước công trình quan trắc Q68 tầng qh, Q68a tầng qp2 và Q68b tầng qp1 ở quận Hà Đông – Hà Nội

Đồ thị dao động mực nước tầng Pleistocen vùng Bình Chánh, TP.HCM

Đồ thị dao động mực nước tầng Pleistocen vùng Bình Chánh, TP.HCM

IV. Một số giải pháp chính.IV. Một số giải pháp chính.•• Tiếp tục tuyên truyền nâng cao nhận thức cộngTiếp tục tuyên truyền nâng cao nhận thức cộngTiếp tục tuyên truyền nâng cao nhận thức cộng Tiếp tục tuyên truyền nâng cao nhận thức cộng đồng trong KTSD, bảo vệ NDDđồng trong KTSD, bảo vệ NDD

•• Tăng cường thực thi pháp luật (củng cố bộ máy Tăng cường thực thi pháp luật (củng cố bộ máy ả lý th thi hệ thố VB đã b hà h)ả lý th thi hệ thố VB đã b hà h)quản lý, thực thi hệ thống VB đã ban hành)quản lý, thực thi hệ thống VB đã ban hành)

•• Tăng cường năng lực điều tra, nghiên cứu, đánh Tăng cường năng lực điều tra, nghiên cứu, đánh giá nguồn nướcgiá nguồn nướcg gg g

•• Triển khai xây dựng, nâng cấp hệ thống quan trắc, Triển khai xây dựng, nâng cấp hệ thống quan trắc, giám sát nước ngầmgiám sát nước ngầm

•• Th hiệ h t ì h bả ệ ớ ầ ở áTh hiệ h t ì h bả ệ ớ ầ ở á•• Thực hiện chương trình bảo vệ nước ngầm ở các Thực hiện chương trình bảo vệ nước ngầm ở các đô thịđô thị

•• Từng bước lập quy hoạch bảo vệ, khai thác sử Từng bước lập quy hoạch bảo vệ, khai thác sử g ập q y ạ ệ,g ập q y ạ ệ,dụng nguồn nước ngầm, trước hết tại các khu vực dụng nguồn nước ngầm, trước hết tại các khu vực đồng bằng, vùng có tiềm năng nguồn nước ngầm đồng bằng, vùng có tiềm năng nguồn nước ngầm lớn và đang khai thác tập trung cao.lớn và đang khai thác tập trung cao.lớn và đang khai thác tập trung cao.lớn và đang khai thác tập trung cao.