7/25/2019 hivaids-110324165047-phpapp01

1/35

HIV/AIDSHIV/AIDS

DISAMPAIKAN PADAPELATIHAN PKPR

14-15 Desember 2010

DINAS KESEHATAN PROVINSI JAWATENGAH

7/25/2019 hivaids-110324165047-phpapp01

2/35

Apa HIV ?Apa HIV ?

HIV (HIV (Human Immunodefciency Virus)Human Immunodefciency Virus) Virus ya!Virus ya! menumpangmenumpang"i#u$ #a"i#u$ #a merusakmerusak

sis%em &e&eba'a %ubu" &i%asis%em &e&eba'a %ubu" &i%a mu#a" %era!&i%mu#a" %era!&i%$eya&i% i)e&si*$eya&i% i)e&si*

HIVHIV%er!+'+! &e'+m$+& re%r+,irus ya! memi'i&i%er!+'+! &e'+m$+& re%r+,irus ya! memi'i&i&emam$ua u%u& me!&+$i-.e%a&/ (re$'i&asi&emam$ua u%u& me!&+$i-.e%a&/ (re$'i&asi Virus ii a#a #iVirus ii a#a #i

Dara"Dara"

aira s$ermaaira s$erma aira Va!iaaira Va!ia Air Susu Ibu (ASIAir Susu Ibu (ASI

7/25/2019 hivaids-110324165047-phpapp01

3/35

Apakah AIDS?Apakah AIDS?

AIDS (AIDS (Acquired Immune DefciencyAcquired Immune Defciency

Syndrome)Syndrome)

Kum$u'a !ea'a $eya&i% ya!Kum$u'a !ea'a $eya&i% ya!#isebab&a +'e" Virus HIV#isebab&a +'e" Virus HIV

Pasie HIV 3 be'um %e%u AIDSPasie HIV 3 be'um %e%u AIDS

Per'u a&%u -10 %a"u HIV 3Per'u a&%u -10 %a"u HIV 3

AIDSAIDS

7/25/2019 hivaids-110324165047-phpapp01

4/35

cairan sperma

darah

Virus HIV ada di mana?Virus HIV ada di mana?

cairan agina

Jumlah besar virusterdapat dalam

darah, cairan vagina

dan sperma

Jumlah kecil terdapatdalam

ASI, air liur, air mata

dan air kencing

Terbukti menular

melalui:

darah, cairan vagina,

sperma dan ASI

7/25/2019 hivaids-110324165047-phpapp01

5/35

CAA !"#$%AA#CAA !"#$%AA#

KONTAK SEKS!A"KONTAK SEKS!A"He%er+ se&sua'He%er+ se&sua'H+m+ se&sua'H+m+ se&sua'

6i se&sua'6i se&sua'

KONTAK DARAHTras)usiPe!!uaa arum su%i&beru'a!Lai-'ai a&u$u&%ur7

%i#i&7 %a%++

I#! KE ANAKPr+ses$ersa'iaPemberia ASI

7/25/2019 hivaids-110324165047-phpapp01

6/35

PERKEM6AN8AN DARI HIV MEN9ADI AIDSPERKEM6AN8AN DARI HIV MEN9ADI AIDS

& ' () TAH$# ( ' * TAH$#

Tertular

!eri+de endela AIDS

& ' - .$%A#

HIV/

7/25/2019 hivaids-110324165047-phpapp01

7/35

!eri+de Jendela 0!eri+de Jendela 0Window Periode)Window Periode)

Tes HIV masi" e!a%i,e (HIV - Tes HIV masi" e!a%i,e (HIV - Virus HIV su#a" a#a %a$i be'umVirus HIV su#a" a#a %a$i be'um

%erbe%u& a%ib+#i HIV ya! .u&u$ #i%erbe%u& a%ib+#i HIV ya! .u&u$ #i

#a'am %ubu"#a'am %ubu" Pasie mam$u meu'ar&a HIV &ePasie mam$u meu'ar&a HIV &e

+ra! 'ai+ra! 'ai Teru%ama 'ea%Teru%ama 'ea%

Hubu!a se&sua'Hubu!a se&sua' 9arum su%i& $# $e!!ua ar&+ba9arum su%i& $# $e!!ua ar&+ba Tras)usi #ara"Tras)usi #ara"

7/25/2019 hivaids-110324165047-phpapp01

8/35

!eri+de Tanpa 1eala!eri+de Tanpa 1eala

6er'a!su! 1-5 %a"u6er'a!su! 1-5 %a"u Pasie HIV (3 %i#a& merasa&a a$a-Pasie HIV (3 %i#a& merasa&a a$a-

a$aa$a Mu#a" meu'ar&a HIVMu#a" meu'ar&a HIV

Hubu!a se:Hubu!a se: 9arum su%i& ba!i $e!!ua ar&+ba9arum su%i& ba!i $e!!ua ar&+ba

Tras)usi #ara"Tras)usi #ara" Dari Ibu &e aa& (&e"ami'a7Dari Ibu &e aa& (&e"ami'a7

$ersa'ia7 meyusui$ersa'ia7 meyusui

7/25/2019 hivaids-110324165047-phpapp01

9/35

!eri+de Dengan 1eala!eri+de Dengan 1eala

Demam ; 1 bu'aDemam ; 1 bu'a

Diare ; 1 bu'aDiare ; 1 bu'a

6a%u& ; 1 bu'a6a%u& ; 1 bu'a T6 ParuT6 Paru 9amur $a#a mu'u%

7/25/2019 hivaids-110324165047-phpapp01

10/35

8E9ALA K LINISPADASTAD I>MAID S2#ari !ea 'au%a ma

1# ari5!ea'a mi+r#emamber& e$aa !a'ebi" #arib u'a#iare &r+is'ebi" #ari1b u'aberu 'a!ma u$u%erus -meeru s$eu ruabera %ba#a'ebi" #ari10 =#a'a mbu'a

ba%u &&r+isse'a ma'ebi"#a ri1bu'ai)e&si$a #amu'u%#a%e !!+r+&a#isebab&a+'e "amurCandidaa lbicans$embe !&a&a&e'ear!e%a "bei!ya! mee%a$#ise'uru "%ubu"mu.u'yaberu'a!Herp esz orterber. a&-ber.a&!a%a'# ise'uru"%ubu"

* dari & geala utama

$ dari % ge&a'a min(r

demam

berkepanangan lebih

dari ( bulan

diare kr+nis 2 ( bulanberulang maupun

terus'menerus

penurunan .. 2 ()3

dlm ( bulan

batuk kr+nis selama 2 ( bln

in4eksi pada mulut dan

tengg+r+kan disebabkan +leh

amur Candida albicans

pembengkakan kelenar

getah bening 5ang menetap

di seluruh tubuh

munculn5a Herpes zoster

berulang bercak'bercak gataldi seluruh tubuh

1eala 6linis pada Stadium AIDS1eala 6linis pada Stadium AIDS

contoh

Dermatitis 5ang meluas

http://a/HIV-AIDS.ppshttp://a/HIV-AIDS.pps

7/25/2019 hivaids-110324165047-phpapp01

11/35

Definisi kasus anakDefinisi kasus anak

a.a. Anak > 18 bulan, menunjukkan tes HIVAnak > 18 bulan, menunjukkan tes HIVpositif dan sekurang kurangnyapositif dan sekurang kurangnyadidapatkan 2 gejala mayor dan 2 gejaladidapatkan 2 gejala mayor dan 2 gejalaminor dengan ibu HIV positif dan gejalaminor dengan ibu HIV positif dan gejala

tersebut bukan disebabkan ole keadaantersebut bukan disebabkan ole keadaanlain yang tidak berkaitan dengan infeksilain yang tidak berkaitan dengan infeksiHIVHIV

b.b. Anak ! 18 bulan atau kurang, ditemukan 2Anak ! 18 bulan atau kurang, ditemukan 2gejala mayor dan 2 gejala minor dengangejala mayor dan 2 gejala minor dengan

ibu HIV positif, gejala ini bukanibu HIV positif, gejala ini bukandisebabkan ole keadaan lain yang tidakdisebabkan ole keadaan lain yang tidakberkaitan dengan infeksi HIVberkaitan dengan infeksi HIV

7/25/2019 hivaids-110324165047-phpapp01

12/35

"ejala"ejala

#ayor#ayor $erat badan menurun$erat badan menurunatau gagal tumbuatau gagal tumbu

Diare terus menerusDiare terus menerusatau berulang > 1atau berulang > 1bulanbulan

Demam terus menerusDemam terus menerusatau berulang > 1atau berulang > 1bulanbulan

#inor#inor %impadenopaty%impadenopatygeneralisata ataugeneralisata atauepatospenomegaliepatospenomegali

&andidiasis oral&andidiasis oral InfeksiInfeksibakteridan'ataubakteridan'atau(irus yang berulang(irus yang berulang

$atuk kronis$atuk kronis Dermatitis yangDermatitis yangmeluasmeluas

)n*epalitis)n*epalitis

7/25/2019 hivaids-110324165047-phpapp01

13/35

.isakah HIV 0/7.isakah HIV 0/7 ' 0negativ7?' 0negativ7?

Ti#a& bisa* Se&a'i #iya%a&a HIVTi#a& bisa* Se&a'i #iya%a&a HIV

33 seumur "i#u$ HIV (3seumur "i#u$ HIV (3

Se%e'a" HIV (3 a%iyaSe%e'a" HIV (3 a%iya AIDSAIDS

7/25/2019 hivaids-110324165047-phpapp01

14/35

6apan kita menduga pasien6apan kita menduga pasien

HIV'AIDS?HIV'AIDS?

A#a !ea'a HIV-AIDSA#a !ea'a HIV-AIDS

Ada peri'aku )erisik( *er*u'ar+Ada peri'aku )erisik( *er*u'ar+ Pe!!ua ar&+ba (be&as su%i&a #iPe!!ua ar&+ba (be&as su%i&a #i

'e!a'e!a

Riaya% ber!a%i-!a%i $asa!a se:7Riaya% ber!a%i-!a%i $asa!a se:7

6er"ubu!a se: #e!a Risi&+ %i!!i6er"ubu!a se: #e!a Risi&+ %i!!iHIV (Pe&era Se&s K+mersia'HIV (Pe&era Se&s K+mersia'

6ayi #ari ibu HIV $+si%i)6ayi #ari ibu HIV $+si%i)

7/25/2019 hivaids-110324165047-phpapp01

15/35

6apan Tes HIV dilakukan?6apan Tes HIV dilakukan?

a*a* uri!a %er%u'ar HIVuri!a %er%u'ar HIV

b*b* A#a !ea'a AIDSA#a !ea'a AIDS

.*.* Sebe'um #a sesu#a" %es HIV $er'uSebe'um #a sesu#a" %es HIV $er'u

&+se'i! ($emberia i)+rmasi ya!&+se'i! ($emberia i)+rmasi ya!

'e!&a$'e!&a$ VT (VT (Voluntary concelingVoluntary conceling

test)test)#*#* Di$er'u&aDi$er'u&a InormedInormedConsentConsent

($erse%uua %er%u'is #ari ?6S($erse%uua %er%u'is #ari ?6S

7/25/2019 hivaids-110324165047-phpapp01

16/35

Dimana Tes HIV?Dimana Tes HIV?

K'ii& VTK'ii& VT K+%a Semara! (RSDK7 RS Tu!u7 RSK+%a Semara! (RSDK7 RS Tu!u7 RS

K+%a Semara!7 RS Pa%ii'asaK+%a Semara!7 RS Pa%ii'asai%arumi%arum

K+%a Sura&ar%a (RSDM7 RS Dr* @eK+%a Sura&ar%a (RSDM7 RS Dr* @e

Kab* 6ayumas (RSMS7 RS 6ayumasKab* 6ayumas (RSMS7 RS 6ayumas

asi'i%as K+se'+r7 Saraa Tes%i!7asi'i%as K+se'+r7 Saraa Tes%i!7

ARVARV

7/25/2019 hivaids-110324165047-phpapp01

17/35

JAWA TIMUR

LAUT JAWA

D.I.Y

BREBES TEGAL

PMLPKL

BATANG

KENDALSMG

DEMAK

JEPARA

PATI

KUDUS

REMBANG

BLORAGROBOGAN

SRAGEN

KR.

ANYAR

WONOGIRI

SUKOHARJOKLATEN

MGL

PURWO

REJO

KEBUMEN

CILACAP

BANYUMAS

PURBA

LINGGA

BANJ.

NEGA

RA WONO

SOBO

KAB

SMG

TEMANG

GUNG

BOYO

LALI

, K"INIK V-T DI R!.AH SAKIT, K"INIK V-T DI R!.AH SAKIT

$/ RS Dr KARIADI0/ RS T!G!REJO

1/ RS!D KOTA SE.ARANG2/ RS PANTIWI"ASA -ITAR!.

$/$/ RS Dr .OEWARDIRS Dr .OEWARDI

0/0/ RS dr OEN SO"ORS dr OEN SO"O

$/$/ RS .ARGONO SOEKARJORS .ARGONO SOEKARJO

0/0/ RS!D #AN3!.ASRS!D #AN3!.AS

RS

AMBARAWA

:Telah memiliki konselor VCT

7/25/2019 hivaids-110324165047-phpapp01

18/35

JAWA TIMUR

LAUT JAWA

D.I.Y

BREBES TEGAL

PMLPKL

BATANG

KENDALSMG

DEMAK

JEPARA

PATI

KUDUS

REMBANG

BLORAGROBOGAN

SRAGEN

KR.

ANYAR

WONOGIRI

SUKOHARJOKLATEN

MGL

PURWO

REJO

KEBUMEN

CILACAP

BANYUMAS

PURBA

LINGGA

BANJ.

NEGA

RA WONO

SOBO

KAB

SMG

TEMANG

GUNG

BOYO

LALI

2 K"INIK V-T DI P!SKES.AS2 K"INIK V-T DI P!SKES.AS

Pusk "impung II#a*ang

Pusk Sid(re&( "(rPusk Sid(re&( "(r

Sa'a*igaSa'a*iga

Pusk -i'acap Se'a*an IIPusk -i'acap Se'a*an II

Pusk Bergas

:Telah memiliki konselor VCT

7/25/2019 hivaids-110324165047-phpapp01

19/35

VCT (VCT (Voluntary Counseling TestVoluntary Counseling Test))

Tes%i! HIV se.ara su&are'a a%asTes%i! HIV se.ara su&are'a a%as&esa#ara se#iri&esa#ara se#iri

Ke!ia%aKe!ia%a

K+su'%asi i%esi) a$a #a ba!aimaaK+su'%asi i%esi) a$a #a ba!aimaaHIV AIDSHIV AIDS

9e'as&a )a&%+r risi&+ $eu'ara9e'as&a )a&%+r risi&+ $eu'ara Persiapan *es HIV/ Jika hasi'n4aPersiapan *es HIV/ Jika hasi'n4a

p(si*i5 a*au nega*i5 )agaimana6p(si*i5 a*au nega*i5 )agaimana6

7/25/2019 hivaids-110324165047-phpapp01

20/35

Jika Tes HIV #egativJika Tes HIV #egativ

9e'as&a "asi' e!a%i,9e'as&a "asi' e!a%i, bu&a berar%ibu&a berar%i

bebas HIVbebas HIV

Mu!&i masu& $eri+#e e#e'aMu!&i masu& $eri+#e e#e'a

Hi#ari )a&%+r risi&+ $eu'ara HIVHi#ari )a&%+r risi&+ $eu'ara HIV

>'a!i %es HIV 2- bu'a 'a!i>'a!i %es HIV 2- bu'a 'a!i

7/25/2019 hivaids-110324165047-phpapp01

21/35

Jika tes HIV !+siti4Jika tes HIV !+siti4

Sia$&a me%a' meerima "asi' 3Sia$&a me%a' meerima "asi' 3 Hi#ari &ei!ia u%u& buu" #iriHi#ari &ei!ia u%u& buu" #iri

Hi#ari )a&%+r risi&+ $eu'araHi#ari )a&%+r risi&+ $eu'ara

Per'u $eraa%a #a #u&u!a m+ra'Per'u $eraa%a #a #u&u!a m+ra'

(&e'uar!a7 sa"aba%7 LSM B(&e'uar!a7 sa"aba%7 LSM B

$e#am$i!a*$e#am$i!a*

E,a'uasi &a$a $er'u +ba% ARV (A%iE,a'uasi &a$a $er'u +ba% ARV (A%i

Re%r+ Vira' B +ba% $ee&a ,irus HIVRe%r+ Vira' B +ba% $ee&a ,irus HIV

7/25/2019 hivaids-110324165047-phpapp01

22/35

TEST HIV UTK IBU HAMILTEST HIV UTK IBU HAMIL

Me!e%a"ui s%a%us HIV se.ara #iiMe!e%a"ui s%a%us HIV se.ara #ii

berma)aa% u%& ibu #a bayiya*berma)aa% u%& ibu #a bayiya*

Diu%ama&a y! berisi&+7 su&are'a7 #!Diu%ama&a y! berisi&+7 su&are'a7 #!&+se'i! $re #a $+s% %es%7 i)+rme#&+se'i! $re #a $+s% %es%7 i)+rme#

.+se%*.+se%*

7/25/2019 hivaids-110324165047-phpapp01

23/35

6"1IATA# !"#C"1AHA#6"1IATA# !"#C"1AHA#

Pei!&a%a !aya "i#u$ se"a% me'a'ui KIE7Pei!&a%a !aya "i#u$ se"a% me'a'ui KIE7LSE7 Pe#i#i&a Ke'+m$+& Sebaya7 &+se'i!LSE7 Pe#i#i&a Ke'+m$+& Sebaya7 &+se'i!

Pei!&a%a Pe!!uaa &+#+m $a#aPei!&a%a Pe!!uaa &+#+m $a#a$eri'a&u se&sua' raa %er%u'ar #a$eri'a&u se&sua' raa %er%u'ar #ameu'ar&ameu'ar&a

Harm Re#u.%i+ $# $e!!ua Na$Ca su%i&Harm Re#u.%i+ $# $e!!ua Na$Ca su%i& Pea%a'a&saaa IMS (K'ii& IMS7 Pem 6er&a'a7Pea%a'a&saaa IMS (K'ii& IMS7 Pem 6er&a'a7

Pe!+b #! Pe#e&a%a Si#r+m #a e%i+'+!iPe!+b #! Pe#e&a%a Si#r+m #a e%i+'+!i S&rii! $e!amaa #ara" #++rS&rii! $e!amaa #ara" #++r >P $a#a se%ia$ &e!ia%a me#is>P $a#a se%ia$ &e!ia%a me#is Pe.e!a"a $eu'ara #ari ibu HIV3 &$#Pe.e!a"a $eu'ara #ari ibu HIV3 &$#

aa&ya (PMTT #a PM 6ayiaa&ya (PMTT #a PM 6ayi

7/25/2019 hivaids-110324165047-phpapp01

24/35

JUMLAH KASUS HIV / AIDSJUMLAH KASUS HIV / AIDSDI JAWA TENGAH TAHUN 1993-2008 (Juni)DI JAWA TENGAH TAHUN 1993-2008 (Juni)

7/25/2019 hivaids-110324165047-phpapp01

25/35

PROSENTASI KASUSPROSENTASI KASUSAIDSAIDS MENURUT KELOMPOKMENURUT KELOMPOKUMUR DI JAWA TENGAH 1993-2008UMUR DI JAWA TENGAH 1993-2008

(Juni)(Juni)

7/25/2019 hivaids-110324165047-phpapp01

26/35

DANA AP#D P0 K!STA 7 P1.DANA AP#D P0 K!STA 7 P1.PROSENTASI KASUSPROSENTASI KASUSAIDSAIDS MENURUT JENISMENURUT JENIS

KELAMIN DI JAWA TENGAH 1993-2008KELAMIN DI JAWA TENGAH 1993-2008(Juni)(Juni)

7/25/2019 hivaids-110324165047-phpapp01

27/35

PROSENTASI KASUSPROSENTASI KASUS AIDSAIDS MENURUT JENISMENURUT JENISPEKERJAANPEKERJAANDI JAWA TENGAH 1993-2008DI JAWA TENGAH 1993-2008

(Juni)(Juni)

7/25/2019 hivaids-110324165047-phpapp01

28/35

PROSENTASI KASUSPROSENTASI KASUSAIDSAIDS MENURUT RISIKOMENURUT RISIKOPENULARAN DI JAWA TENGAH 1993-2008PENULARAN DI JAWA TENGAH 1993-2008

(Juni)(Juni)

7/25/2019 hivaids-110324165047-phpapp01

29/35

KASUS KUMULATIKASUS KUMULATIHI!"AIDS #G DILAPORKAN 1$HI!"AIDS #G DILAPORKAN 1$%ESAR%ESAR KA%"KOTA DI JAWA TENGAH 1993-2008KA%"KOTA DI JAWA TENGAH 1993-2008

(Juni)(Juni)

500

1

14115

4 1 54 4 440 22F0 2 22

7/25/2019 hivaids-110324165047-phpapp01

30/35

D.I.Y

BREBES TEGAL

PML

PKL

BATANG

KENDALSMG

DEMAK

JEPARA

PATI

KUDUS

REMBANG

BLORA

GROBOGAN

SRAGEN

KR.

ANYAR

WONOGIRI

SUKOHARJOKLATEN

MGL

PURWO

REJO

KEBUMEN

CILACAP

BANYUMAS

PURBA

LINGGA

BANJ.

NEGA

RA WONO

SOBO

KAB

SMG

TEMANG

GUNG

BOYO

LALI

KLINIK IMS DI JAWA TENGAHKLINIK IMS DI JAWA TENGAH

: HIV/AIDS >25

: HIV/AIDS 11-25

: HIV/AIDS 1-10

: Kln! IMS "#$!%$&'$

: Kln! IMS LSM

7/25/2019 hivaids-110324165047-phpapp01

31/35

P!"#$!n%i Si&i$i% '## WPS i !*!#'# K#*/K+,#P!"#$!n%i Si&i$i% '## WPS i !*!#'# K#*/K+,#T#un 2003-200.T#un 2003-200.

7/25/2019 hivaids-110324165047-phpapp01

32/35

.A1AI8A#A 8"8$T$S !"#$%AA# ?.A1AI8A#A 8"8$T$S !"#$%AA# ?

KONTAK SEKS!A"KONTAK SEKS!A"He%er+ se&sua'He%er+ se&sua'

H+m+ se&sua'H+m+ se&sua'

6i se&sua'6i se&sua'

KONTAK DARAHTras)usiPe!!uaa arumsu%i& beru'a!Lai-'ai

a&u$u&%ur7 %i#i&7%a%++

I#! KE ANAKPr+ses$ersa'iaPemberia ASI

>P 100=

SKRININ8

DARAH

HARMRED>TI@N

PMTT

7/25/2019 hivaids-110324165047-phpapp01

33/35

!"#C"1AHA# HIV9AIDS!"#C"1AHA# HIV9AIDS

A :Ti#a& ber"ubu!a Se:*

B : 6a&u se%ia #e!a $asa!aya.

C &+sis%e% me!!ua&a a'a%$e'i#u!*

D : D+G% use s"ari! ee#'e(a!a

!ua&a arum su%i& %i#a& s%eri'

E : Embus&a I)+rmasi HIV

7/25/2019 hivaids-110324165047-phpapp01

34/35

PENEGAHANPENEGAHAN

#enjaga kebersian alat reprodukdi#enjaga kebersian alat reprodukdi

Hindari seks pra nikaHindari seks pra nika

#en*ari informasi yang benar tentang#en*ari informasi yang benar tentangresiko penularan I#+resiko penularan I#+

#enggunakan kondom bagi kelompok beresiko#enggunakan kondom bagi kelompok beresiko

+egera berobat bila ada gejala I#++egera berobat bila ada gejala I#+

7/25/2019 hivaids-110324165047-phpapp01

35/35